hoofdzaak Huis van de Heuvel Belgische alzheimeronderzoeker Christine van Broeckhoven spreekt in Breda dinsdag 23 september om 20

hoofdzaak September 2014 nummer 69

Het volgende nummer verschijnt half december

Belgische alzheimeronderzoeker Christine van Broeckhoven spreekt in Breda Op dinsdag 23 september 2014 houdt de Belgische professor Christine van Broeckhoven een voordracht in Breda. Dit is een unieke kans om deze wereldberoemde autoriteit op het gebied van Alzheimer in Nederland te horen spreken. Het bestuur van Alzheimer Nederland afdeling Breda nodigt u van harte uit om deze lezing bij te wonen. Thema van de lezing:

Dementie, een welvaartsziekte: kan neurowetenschappelijk onderzoek een oplossing bieden?

Inhoud dit nummer: Prof. Dr. v Broeckhoven 2-3 Kwetsbare ouderen Symposium met Westendorp In gesprek met nieuwe wethouder

Na de lezing is er gelegenheid om vragen te stellen Meer informatie over prof. Van Broeckhoven op pag 2

Op weg naar een theehuis Oosterhout en migranten Dementieconsulent aan ‘t woord

4-5

Met een lach en een traan Van het dementienetwerk

6-7

Mgr. Nolensplein 1, Breda

Fietsen voor gezonde hersenen Mentorschap West Brabant

8-9

dinsdag 23 september om 20.00 uur

Programma’s in de regio rond Wereld Alzheimer Dag

10-11

Zaal open om 19.30 uur.

Boekentip: De vergeetclub Etten-Leur Dementievriendelijk Oproep voor correspondenten Boekentip: Brein en Branie

12-13

Ontvangst met koffie/thee

Dagbesteding Kraaiennest Duofietsen met dementerenden Wat stond er in de krant

14-15

Cursussen bij Stib Breda Casemanagers in de regio

16-17

Programma Alzheimer Café’s

18-19

Giften en lezingen

20

Huis van de Heuvel

De toegang is vrij. aanmelden per email: [email protected]

Hoofdzaak nummer 69 pagina 1

Prof Dr. Christine van Broeckhoven Christine van Broeckhoven kreeg in ons land bekendheid door haar optreden in het VPRO-programma Zomergasten in 2007. Zij publiceerde in 2006 haar boek Brein & Branie, een pionier in alzheimer, dat in Nederland veel gelezen werd. In 1983, startte Christine Van Broeckhoven haar onderzoek naar neurologische ziekten waarbij ze zich van het begin af toelegde op het genetisch onderzoek van de ziekte van Alzheimer, het belangrijkste ziektebeeld bij ouderen met dementie. In 1989, werd Christine Van Broeckhoven benoemd als Directeur Onderzoek van het Laboratorium voor Neurogenetica in het Instituut Born-Bunge, een onderzoeksinstituut in de neurowetenschappen dat geassocieerd is met de Universiteit Antwerpen. In 1995, werd ze benoemd aan de Universiteit Antwerpen en sinds 1999 is ze gewoon hoogleraar in de moleculaire biologie en genetica. Prof. Van Broeckhoven is Departement Directeur van het VIB Departement voor Moleculaire Genetica aan de Universiteit Antwerpen. In dit departement ligt de focus van het onderzoek op neurologische ziekten die gekenmerkt worden door neurodegeneratie. Vandaag zijn daar meer dan 100 onderzoekers werkzaam rond alzheimer, frontaalkwab degeneratie, de ziekte van Parkinson, perifere zenuwziekten en epilepsie. Christine Van Broeckhoven deed baanbrekend onderzoek naar alzheimer, dat meermaals nationaal en internationaal werd erkend en bekroond. Zij kreeg meerdere wetenschappelijke prijzen zoals de Internationale Prijs voor Vrouwen in Wetenschappen van L’Oréal/UNESCO in 2006, de European Inventor Award voor onderzoek in 2011 en de Amerikaanse MetLife Award for Medical Research in 2012. Zij heeft meer dan 600 internationale publicaties op haar naam. Er studeerde een 60-tal studenten af met een doctoraat waarvan er bijna 20 professor werden in binnen- en buitenland.

Werkconferentie Kwetsbare ouderen”

door Marius Aalders

Op 12 juni werd in Amphia een werkconferentie over kwetsbare ouderen in de ketenzorg dementie gehouden. Het initiatief kwam van het Regionaal Platform Geriatrie dat hierbij op unieke wijze samenwerkte met het Dementienetwerk Breda en omstreken De organisatie was in handen van Lucia Advies & Projectmanagement. Ruim zestig professionals werkzaam in de zorg voor kwetsbare ouderen en mensen met dementie in de regio gingen met elkaar in gesprek om te komen tot meer begrip, samenwerking en verbetering van de regionale zorg. De Werkconferentie werd geleid door dagvoorzitter Eliane Thewissen, bestuurder van De Riethorst/ Stromenland, een van de netwerkpartners. Inleidend werden twee presentaties gegeven onder het motto “Goede voorbeelden”. Vincent Vanneste, specialist ouderengeneesknde en SCEN-arts, presenteerde een veelbelovende samenwerking in de zorg voor kwetsbare ouderen in de regio Roosendaal. In groepsgesprekken werd met elkaar levendig gedebatteerd over drie stellingen: 1. Goede samenwerking in de ouderenzorg kan alleen als de zorg regionaal georganiseerd wordt. 2. Er wordt te weinig geïnvesteerd in preventie als het om zorg voor ouderen gaat.3. In de zorg voor ouderen is de huisarts voldoende toegerust om de rol van regisseur waar te maken. Zie voor een uitvoerige evaluatie de website www.dementiezorg.nl

Hoofdzaak nummer 69 pagina 2

Rudy Westendorp spreekt op symposium Sterke Ouderenzorg in Breda Op 5 november 2014 wordt een symposium gehouden met als titel “Sterke ouderenzorg: over samenwerking rondom kwetsbare ouderen in Breda”. Prof. dr. Rudy Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde aan de Universiteit Leiden, schrijver van “Oud worden zonder het te zijn”, zal een lezing houden. Het symposium kan worden gezien als vervolg op de werkconferentie die op 12 juni in Amphia werd gehouden.

Van Rijn belooft aparte regeling voor casemanagement dementie door Marius Aalders

Op aandringen van de Tweede Kamerleden van D66, ChristenUnie, PvdA, SP en CDA heeft staatssecretaris Van Rijn in het debat over de eerstelijnszorg een aparte beleidsregel voor de ketenzorg dementie voor het jaar 2015 beloofd. Op basis hiervan kunnen zorgverzekeraars casemanagement inkopen voor mensen met dementie. Na 2015 komt er een ander bekostigingsmodel waaruit de ketenzorg wordt gefinancierd. Een casemanager is een vast en deskundig aanspreekpunt in de zorg en ondersteuning bij dementie. Mensen met dementie hebben daar behoefte aan, omdat ze zelf niet altijd kunnen overzien welke zorg zij nodig hebben. Dit gebrek aan eigen regie is kenmerkend voor dementie.

In de Zorgstandaard Dementie wordt de casemanager expliciet genoemd. Tot nu toe was de bekostiging van casemanagement niet duidelijk geregeld. Door alle wijzigingen in de zorg was het tekens de vraag hoe deze bekostiging vorm krijgt.

Een nieuwe wethouder….. een nieuw geluid Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Ook in de politiek in Breda. Voor de zorg trad een nieuwe wethouder aan. Haar naam is Mirjam Haagh. Zij was voor de PvdA al enige jaren gemeenteraadslid. Dat blijkt, als het bestuur van de Afdeling op 20 juni met haar kennis maakt. De nieuwe wethouder zorg is nauw betrokken bij en zeer goed op de hoogte van het terrein waarvoor zij het beleid voert.

De casemanager is onmisbaar voor mensen met dementie en hun naasten. In de Dementiemonitor Mantelzorg die Alzheimer Nederland dit jaar heeft uitgebracht noemen mantelzorgers de casemanager de belangrijkste voorwaarde om de zorg voor mensen met dementie thuis vol te kunnen houden. De staatssecretaris wil met Alzheimer Nederland, de verzekeraars en de beroepsgroep in gesprek gaan om te zien of er de komende jaren geen aparte regeling voor de casemanager kan komen. “Een aparte prestatie is de beste borging voor de financiering van de casemanager”, aldus Van Rijn.

Samenwerking tussen alle betrokken partijen, zo is het idee, levert sterke ouderenzorg op. De rode draad in het symposium is “verbinding”: hoe leggen we verbinding tussen het sociale en het medische domein? Hoe kunnen we zorg- en dienstverlening voor kwetsbare ouderen optimaal op elkaar afstemmen binnen het medische domein? Voor dit symposium zijn alle betrokken professionals uitgenodigd. Het symposium heeft plaats in het Stadskantoor van Breda en duurt van 17.00 tot 20.00 uur. Het wordt georganiseerd door Thebe in samenwerking met Dementienetwerk Breda en omstreken. Aanmelden kan via [email protected] Hoofdzaak nummer 69 pagina 3

Zij kent de problemen waarvoor de gemeente staat als op 1 januari de overgang zal plaats hebben van de uitvoering van een groot deel van het beleid voor de zorg naar de gemeente. De voorbereiding daarvan is bij haar in goede handen. Ook haar opvatting over de inspraak van het veld op de veranderingen die plaats hebben spreken ons aan. Met bijzondere belangstelling nam ze kennis van de wijkgerichte zorg, waarvoor nu in twee GWI-wijken, Ruitersbos/Boeimeer en Belcrum/De Linie, plannen worden gemaakt en programma’s worden uitgevoerd, die straks in alle wijken van Breda zullen worden overgenomen. Geïnteresseerd was ze in het project in de wijk Belcrum De Linie, waar een project voor migrantengroepen en dementie wordt verzorgd. Ze zal dat zeker blijven volgen. Tenslotte toonde ze haar tevredenheid over de samenwerking in het Dementienetwerk Breda en omstreken, dat in de afgelopen jaren al heel veel heeft gedaan voor een betere zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Met deze wethouder zien wij, als bestuur, de toekomst in vertrouwen tegemoet.

Naast Alzheimer Café ook een Alzheimer Theehuis Breda is een van de 10 gemeenten waar dit jaar pilot projecten over dementiezorg voor allochtonen van start zijn gegaan. Het project Vaardig in zelfzorg is bedoeld om migrantengroepen beter te bereiken en om dementie bespreekbaar te maken. Door het project leert de mantelzorger zelf goede zorg te zoeken. Het is een pilot van vier bijeenkomsten. Op 9 mei vond de eerste bijeenkomst in Breda plaats in het woonzorgcentrum Raffy aan de Boschstraat. Hier is ook het woonzorgcentrum voor Turkse ouderen Lale gevestigd is. “De avond werd redelijk goed bezocht, door zo’n 25 personen, al hadden we meer bezoekers verwacht,” aldus Desiree van Velthoven, bestuurslid van Alzheimer Nederland afdeling Breda en omstreken. Ze legt uit dat er op deze avond ook een activiteit in de moskee was. Deze was uitgelopen, waardoor een aantal mensen dat zich aanmeldde voor de gespreksavond er niet bij kon zijn. Van Velthoven: “De gespreksavonden over dementie voor allochtonen zijn te vergelijken met de avonden die we voor autochtonen organiseren in de Alzheimer Cafés. De gespreksonderwerpen staan vast. De onderwerpen zijn: Wat is dementie en wat zijn de risicofactoren?, Hoe herken ik dementie?, Hoe communiceer ik binnen het gezin, de gemeenschap en met de huisarts over dementie? en Hoe ga ik om met dementie, waar ga ik hulp zoeken? Na de inleiding door de gespreksleider gaan de aanwezigen met elkaar in gesprek over het onderwerp van de bijeenkomst. De avond wordt geleid door een gespreksleider die en de taal spreekt en de cultuur van de groep kent en speciaal hiervoor is opgeleid.”

door Désirée Martis

door Désirée Martis

Allochtonen beter bereiken Allochtonen zijn moeilijk bereikbaar. Ze bezoeken de Alzheimer Cafés niet of nauwelijks en andere informatiekanalen zoals websites zijn door de taal niet voor iedereen makkelijk toegankelijk. Genoeg redenen voor Alzheimer Nederland om het project Vaardig in zelfzorg op te zetten. Van Velthoven: “We bereiken de mensen onvoldoende. Deels door taal, deels door cultuur. Ze komen niet naar de cafés en op websites is de informatie voornamelijk in het Nederlands, al zijn er wel stukken vertaald. Maar toch is het moeilijk voor allochtonen om de juiste informatie te vinden.”

“Over dit soort onderwerpen willen we het ook hebben tijdens de bijeenkomsten. Kun je hulp vragen, mag je hulp vragen en aan wie kun je hulp vragen, om het taboe te doorbreken”, aldus Van Velthoven.

Naast het taalprobleem speelt het cultuurverschil een belangrijke rol. Van Velthoven: “Ze zoeken de gewone hulpverlening niet, omdat ze het probleem liever binnenshuis oplossen. Ze willen liever geholpen worden door de kinderen en door de partner. Pas in een laat stadium gaan ze naar de huisarts. In sommige culturen heerst nog een taboe om te praten over psychische ziekten. Die zijn minder bekend. Buikpijn kan wel, maar iets vergeten, dat kan niet.“

De eerste gespreksavond over dementie voor allochtonen In Breda was voornamelijk gericht op Turkse mensen. Maar de bedoeling is om ook gespreksavonden te organiseren voor andere groepen zoals Marokkanen. Ook is het de bedoeling om de bijeenkomsten uit te breiden naar andere gemeenten in de regio Breda. Dat is wel afhankelijk van de grootte van de groepen in de verschillende gemeenten. De eerstvolgende pilot is in de gemeente Oosterhout.

Knelpunten in de zorg door kinderen

Van Alzheimer café naar theehuis

In andere culturen is het gebruikelijker, dat kinderen voor hun zieke ouders zorgen. Maar ook hierin komt een kentering. De kinderen hebben vaak zelf een zorgtaak, partners werken allebei en hebben een druk leven. Een zieke moeder of vader verzorgen wordt een knelpunt. Sommige kinderen hebben moeite met deze zorgtaak en willen hulp van buiten, maar niet alle ouderen willen dit. Sommigen willen zelf voor hun ouders zorgen, maar redden het niet.

Hoewel het project Vaardig in zelfzorg nu nog een pilot is, heeft de stuurgroep, die ter voorbereiding is geformeerd, nu al besloten dat deze speciaal op allochtonen gerichte voorlichting over dementie structureel moet worden. “Dit is zo’n belangrijk project, het moet gewoon gaan vallen onder het RDO, het Regionaal Dementie Overleg. De behoefte is er.“ Dat merkte Desiree van Velthoven al op de eerste avond in mei. In welke vorm het project wordt voortgezet staat nog niet vast. Het idee is om het voort te zetten in de vorm van een theehuis. Een Alzheimer Café op z’n Turks dus. Dit idee wordt nog verder uitgewerkt door de stuurgroep. Hoe vaak, waar en wanneer moet nog worden bepaald. “Maar we hebben duidelijk afgesproken in de stuurgroep dat we niet alleen maar een pilot gaan doen, dit gaat structureel in onze regio plaatsvinden.”

Hoofdzaak nummer 69 pagina 4

Uit de praktijk van een dementieconsulent door Desiree van Velthoven

Op 8 mei 2014 heb ik op uitnodiging van de NVVH in Oosterhout een lezing gegeven. Een publiek van zo’n 70 dames was zeer geïnteresseerd in ‘een haperend geheugen’. In deze lezing kijken we eerst naar vergeetachtigheid, de oorzaken van vergeetachtigheid en het verschil tussen vergeetachtig en dementie. Er wordt uitgelegd wat we verstaan onder dementie, hoe je het kunt herkennen, wat zijn de verschijnselen, oorzaken, feiten en cijfers. Verder wordt stil gestaan bij het belang van een tijdige diagnose, moge-lijkheden in behandeling, vormen van begeleiding en het omgaan met mensen met dementie. Tot slot vertellen we over activiteiten van diverse organisaties in de regio en de taak van Alzheimer Nederland. De afwisseling van een theoretisch verslag, ervaringsverhalen uit mijn dagelijkse praktijk en het laten zien van filmbeelden viel prima in de smaak. De bijeenkomst vond plaats in wijkhuis De Slotjes, waar ook de dementieconsulent spreekuur houdt en waar bijeenkomsten voor dementerenden en mantelzorgers georganiseerd worden. Over deze activiteiten en andere ondersteuningsmogelijkheden in Oosterhout en de regio kon ik meteen uitleg geven. Dat het onderwerp erg leeft was ook te merken aan de vele vragen die tussendoor gesteld werden. Bijvoorbeeld over invloed van voeding, hoe je om kunt gaan met boosheid, wanneer je naar de dokter gaat, of er behandeling mogelijk is, of dementie erfelijk is. Naast vragen werden er ook ervaringen verteld door de toehoorders en tips gegeven zoals, je kunt ook nog zo heel veel lachen met iemand met dementie. In de pauze en na afloop kwamen ook vooral veel persoonlijke verhalen los. De bijeenkomst werd afgesloten met een filmbeeld dat laat zien wat je allemaal nog wel kunt met dementie. Kortom, een boeiende lezing, gretig publiek, een leerzame ochtend voor iedereen.

Meer dan twee jaar bezoek ik Bets om de zes tot acht weken. Frans, de echtgenoot is dementerend. Ruim tweeënhalf jaar geleden is een vasculaire dementie bij hem vastgesteld. Woensdagochtend is een vast moment dat ik op bezoek kom, op die dag is Frans altijd naar de zorgboerderij, waar hij met veel plezier naar toe gaat. Het echtpaar was onlangs 54 jaar getrouwd. Het is een regenachtige woensdagochtend als ik bij Bets de keurig verzorgde voortuin instap. Als ze de voordeur opendoet, valt het mij direct op dat ze wat gespannen is, meer dan anders. Ik stap naar binnen en samen lopen we door naar de ruime, sfeervolle woonkamer. Zoals altijd brandt er een kaarsje en staat de thee al klaar. Bets babbelt aan één stuk door over koetjes en kalfjes. Ik laat haar eerst haar verhaal doen. Al snel komt ze tot de dagelijkse beslommeringen en ze vertelt hoe zwaar de zorg aan het worden is. Bets kan heel verhalend vertellen en tot in detail kan ze bepaalde gebeurtenissen en voorvallen verwoorden. Het valt me op dat ze alerter dan gebruikelijk is in haar woordkeuze. Ook bemerk ik dat ze regelmatig langs me heen kijkt of zelfs afdwaalt. Ik begin me wat zorgen te maken, ik weet niet wat het is, maar er is iets. Ik twijfel over mijn directheid, maar besluit te benoemen wat ik bemerk. Bets kijkt me aan met verdrietige ogen, de onmacht is van haar af te lezen. Frans gaat zo snel achteruit en er is iets nieuws bijgekomen vertelt Bets. Sinds enige tijd volgt hij me overal. Waar ik ga, hij staat achter me. Wat ik doe, hij volgt me, met de adem in mijn nek. En als ik even uit beeld ben, wordt hij onrustig en raakt soms zelfs in paniek. Dan gaat hij me roepen en als ik niet snel genoeg reageer, gaat hij zelfs schreeuwen. Bets schrikt van haar eigen woorden als ze hardop uitspreekt dat ze er echt niet meer tegen kan.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 5

Olga van Gils is werkzaam als Casemanager Dementie bij Thebe Breda, zorg- en dienstverleningsorganisatie voor inwoners van Midden- en Westbrabant. Een Casemanager Dementie zorgt ervoor dat iemand zo lang mogelijk zelfstandig thuis kan blijven wonen en vormt een vast aanspreekpunt voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Olga doet in Hoofdzaak regelmatig verslag over haar dagelijkse praktijk. Het vorige gesprek doemt op in mijn gedachten. Op het moment dat ik toen wilde vertrekken begon ze erover dat ze soms zo boos kon reageren op Frans. Zonder enig oordeel, grijp ik terug op dat vorige gesprek en opeens raakt Bets zeer geëmotioneerd. Ik kan zo ontzettend boos op hem worden, vertelt ze. Voorzichtig vraag ik door hoe haar woede zich uit. Vol schaamte vertelt ze dat tegen Frans schreeuwt. Dat ze hem soms duwt en dan te hard vastpakt. En zo ben ik niet en zo wil ik al helemaal niet zijn. Het verdriet, de onmacht en frustratie pakken zich samen als donkere wolken. Bets gaat over haar grenzen heen en voelt zich radeloos. En ze besluit zelf in te grijpen door mij nu om hulp te vragen.

Met een lach en een traan

door Marius Aalders

Gênant en pijnlijk Mijn goede vriend Jan is onlangs verhuisd naar het woonzorgcentrum Eigenhaard, een vriendelijk ogend bouwwerk te midden van groene sparren ergens in het zuiden des lands. Spoedopname, luidde de indicatie. Het kon zo niet langer. Hij kon niets meer. Lezen, schrijven, zelfs tv kijken was niet meer aan hem besteed. Zijn vrouw Mimi deed ’s nachts geen oog meer toe. Hij strompelde vijf keer per nacht het bed uit en ging dan dwalen. Nou, dan weet je het wel.

Herinrichting van de langdurige zorg in Nederland. door Bas Vos, ketencoördinator

Dagelijks kunt u zien en horen dat er in 2015 belangrijke wijzigingen worden aangebracht . Deze wijzigingen hebben ook invloed op mensen met dementie en hun mantelzorgers. Het proces van geheugenproblemen tot dementie is immers een langdurig traject, dat eigenlijk over alle betrokken instanties heenloopt.

Toch was ik behoorlijk geschokt. Jan in een gesloten afdeling? Zover was ’t toch niet met zijn dementie? Goed, hij vergat alles. Toch kon je nog best een gesprek met hem voeren, al verstond je niet alles van zijn gebrabbel. Nu ga ik hem opzoeken. Een verpleegster leidt mij naar de huiskamer. Hij kijkt verrast en blij, als hij mij ziet. We gaan aan een tafeltje zitten. Niet zo’n goed idee. Naast ons bladert een oud vrouwtje door een tijdschrift. Ze trekt met haar wijsvinger cirkeltjes om de foto’s in het tijdschrift en slaakt daarbij telkens luide gilletjes. Kom Jan, zeg ik, we gaan naar je kamer. Zo gezegd zo gedaan. We betreden een ruim, wat kaal ogend vertrek met een bed en in een hoek een zitje, waar we plaats nemen. Jan is duidelijk ontevreden. Hij klaagt over het personeel, voelt zich beknot in zijn vrijheid en wil dat een ander tehuis voor hem wordt gezocht, waar het wat vriendelijker is. Als vanzelf steun ik hem daarin. Maar in mijn hart denk ik dat daar weinig kans op is. Na een uurtje stap ik op en vraag of hij mij naar de uitgang brengt. Dat wil hij graag. Maar als we de gang door zijn, stuiten we op een dichte deur. De receptioniste ziet ons en opent de deur. Maar Jan mag helaas niet verder. Hij is vreselijk teleurgesteld. Ik voel een steek in mijn hart. Gelukkig lost de receptioniste het op door hem bij de arm te nemen. Samen begeleiden ze me naar de uitgang. Ik zwaai. Hij zwaait terug, maar niet met overtuiging. Traag loop ik voort, bedrukt en innerlijk boos over deze gênante en pijnlijke ervaring. Hoofdzaak nummer 69 pagina 6

Belangrijkste wijziging is dat de verantwoordelijkheid voor het regelen van de ondersteuning bij uzelf terecht gaat komen. Als u verantwoordelijk bent voor iemand met een zorgvraag, dan zult u zich hierop moeten voorbereiden. Hoe ga ik mijn dagprogramma en dat van diegene die ik ondersteun invullen? Wat kan ik zelf organiseren ? Kan ik terugvallen op mijn netwerk (familie, buurt en vrienden) ? Waarvoor heb ik professionele hulp nodig? Dat zijn belangrijke vragen. Met beantwoorden moet u niet te lang wachten, want het is zo 2015! U hebt dus behoefte aan informatie. Voor het zoeken naar de juiste antwoorden en oplossingen biedt het dementienetwerk de helpende hand. Op de website www.dementiezorg.nl zijn de mogelijkheden in uw woonplaats overzichtelijk bij elkaar gezet. U kunt zich gaan oriënteren op uw hulpvraag en bij de instantie van uw keuze via de contactinformatie nadere informatie inwinnen. U kunt ook vrijblijvend persoonlijk advies vragen. Een persoonlijk gesprek bij u thuis over uw vragen is vaak prettiger. Daarvoor kunt u op de site een dementieconsulent opzoeken en een afspraak maken voor een kosteloos gesprek bij u thuis.

Het is natuurlijk ook mogelijk om hiervoor contact met de gemeente, wijkverpleegkundige of huisarts op te nemen. Het dementienetwerk is druk bezig om met alle betrokken partijen een regionaal zorgprogramma dementie te maken. We kennen dit soort programma’s al voor mensen met diabetes en ademhalingsziekten (COPD). Ook voor mensen met dementie is het goed om met alle hulp- en zorgverleners af te spreken, wat in deze regio de beste dementiezorg is en wie in dit traject welke bijdrage levert. Dit levert duidelijkheid op voor zowel de patiënt als de zorgverlener. Het dementienetwerk heeft ook een landelijke subsidie gekregen van ZonMw, dat is de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie, voor de uitvoering van verbetering van palliatieve zorg voor mensen met dementie. In samenwerking met het Regionale Netwerk Palliatieve zorg worden trainers opgeleid en aan zorgverleners van 9 regionale zorgorganisaties geleerd om op een goede manier palliatieve zorg te verlenen aan mensen met dementie. Door het ziekteverloop van dementie wijkt dit af van reguliere palliatieve zorg. In nauwe samenwerking met de Afdeling Breda e.o. van Alzheimer Nederland werken wij in onze regio aan goede dementiezorg. Het feit dat alle (10) regionale gemeenten en (bijna) alle zorg- en welzijnsorganisaties in het dementienetwerk samenwerken, geeft aan dat het onderwerp hoog op de prioriteitenladder staat. Wij hebben wel uw stem nodig. Kom dus met vragen en reacties via de contactknop op de website om uw wensen nog beter te kunnen uitvoeren.

Regionaal project Palliatieve Zorg bij Dementie door Bas Vos, ketencoördinator

Ook bij dementie kan palliatieve zorg een rol spelen. Het vereist echter wel speciale deskundigheid. In de regio Noord-West Brabant zijn netwerken voor palliatieve zorg en dementiezorg actief. Ook bij dementie kan palliatieve zorg een rol spelen. Het vereist echter wel speciale deskundigheid. In de regio Noord-West Brabant zijn netwerken voor palliatieve zorg en dementiezorg actief. Maar op dit moment werken ze gescheiden van elkaar binnen het eigen aandachtsgebied. Cliënten met dementie worden in het werkveld veelal niet gezien als (terminaal) palliatieve patiënten. Het ‘Goede Voorbeeld’ Dementie en Palliatieve Zorg vormt de brug om nadere inhoudelijke aansluiting tussen beide netwerken te realiseren, met als doel de verbetering van palliatieve zorg voor dementerenden. Als startpunt is gekozen voor een project voor de invoering van signalering van de palliatieve

fase bij dementie door verzorgenden en dementieconsulenten. Op verzoek van de deelnemende organisaties wordt gestart met deskundigheidsbevordering op de werkvloer. Dit werkt stimulerend. Medewerkers dragen hun deskundigheid binnen de eigen organisatie uit. Het verhoogt het commitment voor de verdere ontwikkeling van het programma. Door het vergroten van deskundigheid en de verbetering van de denk- en werkmethoden van direct bij de doelgroep betrokken zorgverleners, is het kwaliteitseffect voor de zorgvrager direct merkbaar. Hiermee wordt invulling gegeven aan het door diverse onderzoeken vastgestelde gebrek aan kennis bij verzorgenden rondom palliatieve zorg bij dementie. Door scholing van dementieconsulenten wordt palliatieve zorg bij dementie structureel onderdeel van de consultfunctie. Hoofdzaak nummer 69 pagina 7

In dit project hebben 9 zorgorganisaties zich verenigd: Stichting Elisabeth Breda, Zorgorganisatie Het Hoge Veer, Stichting De Breedonk, Seniorenresidentie Ruitersbos, Avoord Zorg & Wonen, Volckaert, Stichting De Wijngaerd, TWB Zorg met aandacht en Surplus Zorg. Zij gaan projectmatig dit goede voorbeeld implementeren, met draagvlak van het IKNL locatie Eindhoven en Vilans. De aan het project deelnemende zorgorganisaties geven met het project invulling aan het faciliteren van verzorgenden en dementieconsulenten om de palliatieve zorg aan dementerenden structureel te verbeteren. Het gaat hierbij om het opleiden van (9x3) trainers/facilitators; (9x15) verzorgenden en 27 dementieconsulenten. Als hulpmiddel wordt het reeds bestaande Blended-

learning programma Signalering voor verzorgenden (IKNL) aangepast naar de doelgroep palliatieve cliënten met dementie. De uitvoering van dit project is de start van de doorontwikkeling tot een regionaal Programma Palliatieve Zorg bij Dementie. Het slagen van het project wordt gezien als belangrijke katalysator voor de verdere ontwikkeling van het programma. Het programma levert data op over aantallen dementerende patiënten in de palliatieve zorgfase. Hierop kunnen verdere programma onderdelen worden gebaseerd.

Alzheimertelefoon 24 uur per dag bereikbaar voor al uw vragen:

0800 –5088 www.alzheimernederland.nl

Fietsen voor gezonde hersenen

door Désirée Martis

In het weekend van 20 en 21 september aanstaande wordt voor de derde keer de 2bike4alzheimer gereden. Deze sponsortocht heeft als doel om geld in te zamelen voor onderzoek naar Alzheimer en dementie. 34 teams hebben zich voor deze barre estafettetocht op de tandem van Haarlem via Leiden, Dordrecht, Den Bosch, Apeldoorn en Zwolle naar Amersfoort ingeschreven. Samen hopen ze €100.000 bij elkaar te kunnen fietsen. Hoofdzaak sprak met de bedenker van 2bike4alzheimer Gerda van Ginneken. In het dagelijks leven werkt Gerda van Ginneken voor Alzheimer Nederland in Amersfoort als coördinator regionale activiteiten. In deze hoedanigheid is ze geen onbekende in Breda en omstreken. Maar de algehele coördinatie van de 2bike4alzheimer sponsortocht doet ze samen met haar man John van Dongen in haar vrije tijd. Als vrijwilliger dus. Het idee werd zo’n 5 jaar geleden geboren. “Nadat mijn vader als gevolg van dementie is overleden wilde ik mij op een andere manier gaan inzetten voor mensen met dementie.” Al gauw ontdekte Gerda van Ginneken dat er geen actie bestond om geld in te zamelen voor mensen met dementie. Dat, terwijl er in Nederland 15.000 mensen zijn onder de 65 jaar met dementie. Samen met haar man, die actief is voor Roparun, de estafetterun van Parijs en Hamburg naar Rotterdam voor kankerpatiënten, bedacht ze toen de 2bike4alzheimer. Twee jaar hebben ze er over gedaan om het idee uit te werken en in 2012 werd de eerste tocht gereden.

Alzheimer is zo gewoon In 2013 bracht de sponsorfietstocht op de tandem ruim 70 duizend euro op. “Dit is tot nu toe het hoogste bedrag dat een actie voor dementie heeft opgebracht. Daar zijn we heel trots op.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 8

Dit jaar hopen we €100.000 binnen te halen.” Maar zelf is ze nog lang niet tevreden. “Als je het vergelijkt met andere ziektebeelden, die veel minder voorkomen dan dementie en je ziet wat daarvoor wordt binnengebracht.

Op de vraag hoe het komt dat er voor dementie zo weinig wordt georganiseerd en opgehaald, zegt Gerda van Ginneken: “Het lijkt alsof mensen het gewoon vinden, alsof het erbij hoort.” Toen haar vader 72 was kreeg hij de diagnose dementie. Mensen zeiden toen tegen haar: ‘Ja dat heb je als je ouder wordt’. En een paar jaar later toen een tante van haar kanker kreeg zei iedereen: ‘O, wat jong’. “En toen dacht ik: Wat is dit nou raar? Waarom ben je oud genoeg voor dementie maar te jong voor kanker? Waarom vinden we het gewoon dat iemand met kanker behandeld wordt en waarom vinden we het gewoon dat iemand met dementie niet behandeld kan worden? Dat snapte ik gewoon niet.” En dit werd haar drijfveer om iets te doen voor mensen met dementie.

Hartverwarmend De 34 teams die dit jaar meedoen aan de 2bik4alzheimer bestaan onder andere uit personeel van verpleeg- en verzorgingshuizen. “Dat zijn er velen en daar heb ik diep respect voor”, zegt de bedenker van de 2bike4alzheimer. “Want ik denk: Ze werken in de ouderenzorg, ze moeten hard werken, ze kunnen het geld zelf goed gebruiken en toch stappen ze op de tandem om geld op te halen voor onderzoek naar dementie. Hartverwarmend.”

Nieuwe teams Dit jaar doen er veel nieuwe teams mee. Een heel bijzonder team is dat van Bekende Burgers. “Ik ben een beetje ongeduldig. Ik wil deze actie zo vlug mogelijk onder de aandacht van het grote publiek brengen. Daarom zijn we dit jaar burgemeesters gaan benaderen van plaatsen langs de route (400 kilometer, red). We hebben ze gevraagd of ze belangstelling hebben om een stukje mee te fietsen. En dat is aardig gelukt. Diverse burgemeesters en wethouders hebben ja gezegd.”

Gezonde hersenen Dit jaar zetten de fietsers zich in voor twee onderzoeken die te maken hebben met bloedvaten in de hersenen. Een goede doorbloeding is van groot belang voor de hersenen. Van Ginneken: “Eén onderzoek wordt uitgevoerd door het Alzhheimer Centrum Limburg. Onderzocht wordt of er een relatie is tussen vaatschade en eiwitneerslag in de hersenen. Het tweede onderzoek wordt gedaan door het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Hier onderzoekt men een medicijn dat gebruikt wordt bij hoge bloeddruk, maar naar nu blijkt onverwacht een verbetering geeft bij mensen met dementie.”

Gerda van Ginneken en haar man hebben hun handen vol aan de organisatie van de tocht. Daarom fietsen zijzelf niet mee. Maar gedurende het weekend staan ze wel op verschillende plekken in het land om te kijken of alles goed gaat. En ze vormen het ontvangstcomité bij de finish op zondag bij het kantoor van Alzheimer Nederland in Amersfoort. Wilt u een van de 34 teams van 2bike4alzheimer steunen? Surf dan naar http://2bike4alzheimer.inactievooralzhei mer.nl/ Hier vindt u alle informatie over de teams en hoe u die kunt steunen.

Marinka de Haan is vrijwillig mentor bij Mentorschap West-Brabant. Een mentor waakt over de persoonlijke belangen van een meerderjarige die door lichamelijke of psychische oorzaken niet meer voor zichzelf kan zorgen. De mentor speelt vooral een rol als de betrokkene niet meer in staat is besluiten over de zorg te nemen. Gezien de ontwikkelingen in de zorg, de wijziging in de wet WMO per 1 januari 2015 (wet maatschappelijke ondersteuning) en de daarmee gepaard gaande veranderingen in de samenleving, zal eenieder daar direct of indirect mee te maken krijgen. Om die reden loopt er momenteel een campagne, die is geïnitieerd door Mentorschap Netwerk Nederland om meer mentoren te werven. "Op zoek naar vrijwilligerswerk met net een beetje 'extra' kwam ik in contact met Mentorschap West-Brabant om eens te onderzoeken wat een mentor nu eigenlijk precies doet", vertelt Marinka. "Vanaf het eerste moment dacht ik: 'ja, dit wil ik'. Ik werd voorgesteld aan Josina, een dame van 46 jaar. Zij is op jonge leeftijd in een rolstoel terechtgekomen door een ongeluk. Na een beroerte kon ze niet meer voor zichzelf zorgen. Familie is er wel, maar daarmee heeft ze geen contact. Haar zelfstandige leventje heeft ze volledig moeten opgeven. Ze woont nu in een 'residentie' waar ze alle zorg krijgt die ze nodig heeft." De komende jaren dreigt een groot tekort aan vrijwillige mentoren. Daarom doet Marinka de Haan namens Mentorschap Nederland in een radiospotje een oproep om mentor te worden. Het spotje was te horen op Radio 2 en Radio 4. Mentorschap Nederland is een vereniging van veertien regionale stichtingen waar coördinatoren in dienst zijn die de mentoren werven, trainen, aan cliënten koppelen en begeleiden. De mentoren worden officieel door een kantonrechter aangesteld als vertegenwoordiger, belangenbehartiger, vertrouwenspersoon en adviseur van hun cliënt. Ieder van hen heeft één, hoogstens twee cliënten, waardoor ze aan hen vanuit persoonlijke betrokkenheid tijd en aandacht kunnen schenken. Mentorschap WestBrabant (op dit moment 110 mentoren en 130 cliënten) zoekt nieuwe vrijwillige mentoren. Heeft u belangstelling? Neem dan contact op met een van de coördinatoren: Jacqueline Herrema: 06-251 950 75 of Leandra Durville: 06-203 247 80. Of stuur een e-mail naar [email protected].

Blijf Actief, ook bij dementie Lekker elke week wandelen in het Mastbos nadere info bij Clemens van de Rijke

tel.076-5211680 Hoofdzaak nummer 69 pagina 9

Wereld Alzh

Evenementen Alphen/Chaam en Baarle Nassau Het Alzheimer Café Alphen-Chaam, BaarleNassau e.o. start het nieuwe seizoen met een infomarkt op 8 september 2014. Deze markt begint om 19.00 uur en duurt tot 21.00 uur. Plaats: De Geerhof, Withagen 54-3 in Chaam. De zorg voor de dementerende oudere is voortdurend in verandering. Zorg dicht bij de mensen en tegen zo weinig mogelijk kosten is het devies van de regering. Zo ontstonden er nieuwe initiatieven in de zorg. En de gevestigde zorgaanbieders veranderden mee. Wat is er zoal aan zorg in de omgeving van de bewoners van AlphenChaam, Baarle-Nassau en omstreken? Lokale zorgaanbieders presenteren zich op deze avond. Iedereen is van harte welkom. Informatie bij: Henriette van Heeswijk, Werkgroep Alzheimer Café, Alphen-Chaam, Baarle Nassau e.o

Breda

Etten-Leur Straattoneel ‘Dementie op straat’

Op zaterdag 20 september 2014 wordt Wereld Alzheimer Dag gevierd in Gemeente Breda. Het thema dit jaar is ‘muziekherinneringen’. Het bestuur van Alzheimer Nederland, Afdeling Breda e.o, Woonzorgcentrum Ruitersbos en Stichting Elisabeth organiseren deze dag speciaal rond dit thema enkele activiteiten. Mensen met dementie en hun mantelzorgers zijn deze zaterdagmiddag van harte uitgenodigd om naar een muzikaal optreden te komen. Deze optredens vinden plaats bij Woonzorgcentrum Ruitersbos en op alle locaties van Stichting Elisabeth. De optredens beginnen om 14.00 uur. De entree is gratis en aanmelden is niet nodig. Consumpties kunt u kopen aan de bar. Een leuke activiteit om zo op muzikale wijze herinneringen op te halen. Tevens zal Geheugenwinkel Breda in de week van 23 september samen met de Bibliotheek Breda een informatiestand inrichten in de bibliotheek Haagse Beemden. Op dinsdagmiddag 23 september en donderdagmiddag 25 september zal er van 13.30 uur tot 17.00 uur een medewerker van de Geheugenwinkel aanwezig zijn. De rest van de week is tijdens de openingstijden van de bibliotheek de informatietafel te bekijken. We hopen u te ontmoeten.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 10

13 en 20 september in het Winkelcentrum Etten-Leur Mensen met dementie blijven steeds langer thuis wonen en dat betekent dat steeds meer mensen in aanraking komen met dementerenden. Om mensen bewust te maken van wat dementie is, speelt de lokale toneelgroep De Josjes op diverse momenten een verrassend straattoneel.

Informatiemarkt ‘Dementie, vergeet het niet’ 20 september van 11.00 uur tot 15.00 uur in de Appelgaarde (Lambertusstraat 7) Op de informatiemarkt laten we bezoekers zien wat dementie is. Maar we laten ook aan dementerenden en hun mantelzorgers zien wat verschillende organisaties kunnen bieden. Alle vragen over dementie worden hier beantwoord. Organisaties, lotgenoten en ervaringsdeskundigen, zij zijn allen aanwezig. De markt wordt officieel geopend door wethouder Jean-Pierre Schouw. Kom langs en leer, vraag, hoor en vertel over dementie.

heimer Dag

n in de regio Geertruidenberg

Oosterhout

Werkendam / Woudrichem

In de gemeente Geertruidenberg

Wereld Alzheimer dag in het klooster Sint-Catharinadal,

Activiteiten met en voor mensen met Dementie in Fort Altena, Tol 8 in Werkendam maandag 22 september (14.00—16.30 uur)

wordt op 18 september van 14.00 tot 16.30 uur een middag georganiseerd in het teken van WAD. Deze middag staat in het teken van de vrijwilliger. Er wordt informatie gegeven en entertainment geboden. De bedoeling is om signalen van dementie te leren herkennen en tegelijk een gezellig samenzijn te hebben. Uiteraard zijn ook bewoners en cliënten welkom. Deze middag houden we in de Riethorst Geertruidenberg. Meer info bij Lieke van de Kerkhof dementieconsulent Trema tel 0183 - 408 444. email: [email protected]

Made Drimmelen

de Norbertinessen priorij, Kloosterdreef 3, Oosterhout Vrijdag 19 september 2014 13.30 -18.00 Programma: 13.30 Ontvangst in Sint-Catharinadal 14.00 Bewegen op muziek, onder begeleiding van Ans Beenakkers van Oosterhout in Beweging 15.00 Gebedsdienst met aangepaste zang

15.30 Oudhollandse spelen met muzikale omlijsting van de Refreintjes.nl 16.00 Start Buffet 18.00 Afsluiting

Muziek en bewegen Vrijdag 19 september 2014 van 13.30-16.00 uur Zorgcentrum De Wijngaerd Cyclaamstraat 2a, Made

Een eenmalige activiteit voor mensen met dementie en hun mantelzorgers in samenwerking met het Alzheimer café in september 2014, rond Wereld Alzheimerdag. Onderdelen van het programma:: Een presentatie over het belang van (blijven) doen van activiteiten voor mensen met dementie. Over de beleving van iemand met dementie. Het belang van actief blijven (structuur, eigenwaarde, sociaal, vitaal blijven enz). Het aanbod van activiteiten. Reguliere activiteiten en speciaal voor de doelgroep. Een markt waar Sociaal Cultureel Werk, zorgaanbieders, de bibliotheek en particulieren hun activiteiten presenteren en informatie aanbieden. Ook bijzondere activiteiten, zoals musea die speciale rondleidingen geven voor mensen met dementie of speciale wandelclubs voor mensen met dementie. Een muziekvoorstelling waar iedereen van kan genieten en als voorbeeld van een leuke activiteit.

Programma 13.30-14.00 uur Inloop met koffie 14.00-14.45 uur Bewegen op muziek

Doelsteling: Mensen met dementie worden passiever, nemen vaak minder initiatief en worden somberder. Door passende activiteiten aan te bieden kunnen we deze trend doorbreken. De persoon met dementie voelt zich beter en ook de mantelzorger wordt

14.45-15.15 uur Pauze met een hapje en drankje

15.15-15.45 uur Muzikaal optreden

ontlast.

15.45-16 .00 uur Muziekquiz met prijsje Hoofdzaak nummer 69 pagina 11

Informatiefolders kunt u bestellen via de site van Alzheimer Nederland

Dementievriendelijke gemeente De gemeente Etten-Leur werkt al jaren aan een goede dementiezorg. Zo is de gemeente bij voorbeeld een actief deelnemer aan het Dementienetwerk Breda e.o. In oktober 2013 heeft de gemeente Etten-Leur de intentieverklaring ‘dementievriendelijke gemeenschap’ ondertekend. Een goede aanvulling op de bestaande inspanningen. Vanaf nu streven we er (nog meer) naar om een gemeente te worden waarin mensen met dementie en hun mantelzorgers op een volwaardige manier kunnen blijven wonen, leven en meedoen in de wijk. We organiseren allerlei activiteiten om de Etten-Leurse samenleving blijvend te veranderen. Alle inwoners van de gemeente zijn dan ook welkom. In het eerste jaar zijn de activiteiten vooral gericht op ’herkennen en erkennen’:

Boekentip door Désirée Martis

Over mensen met dementie valt gelukkig ook veel leuks te vertellen. Dat doet Tosca Niterink in haar column op de achterpagina van NRC Handelsblad. Hierin vertelt ze over haar dementerende moeder van 87 jaar, die samen met acht dames in een kleinschalige beveiligde wooneenheid woont. Niterink is bekend van VPROtv-programma’s uit de jaren negentig, zoals ‘Theo en Thea’ en ‘Creatief met kurk’. Ze heeft haar columns in april dit jaar uitgebracht in het boekje De vergeetclub.

Behoeftepeiling

De uitgesproken karakters van de dames zorgen voor hilarische en ontroerende taferelen. Zo proberen ze elkaar de loef af te steken door op te scheppen over hun nageslacht of door zich mooi op te maken en het beste plekje in de huiskamer te veroveren. Niterink observeert dit alles als ze bij haar moeder op bezoek is en schrijft er op een mooie en grappige manier over. Ze spaart zichzelf niet en vertelt over het schuldgevoel dat ze soms heeft als ze een tijdje niet op bezoek is geweest bij haar moeder. Die vraagt dan verbaasd: ‘Hoe heb je me hier weten te vinden?’

4 september van 16.00 uur tot 18.00 uur bij WEL (Bredaseweg 1, Etten-Leur) Informatie via [email protected]

Vrijwillige mantelzorgers en professionals zijn op 4 september van 16.00 uur tot 18.00 uur uitgenodigd bij WEL. Hier geven zij aan wat zij denken dat Etten-Leur nodig heeft om dementievriendelijker te worden. Waar loop je tegen aan in het dagelijkse leven? Hoe denk je dat er meer begrip komt voor dementie? Welke elementen van dementie moeten in de komende jaren centraal staan? Dat zijn vragen die we op deze bijeenkomst bespreken.

De vergeetclub van Tosca Niterink is heel goed ontvangen. Binnen een paar weken na publicatie is er al een vierde druk. Inmiddels hebben verschillende producenten interesse getoond in de tvrechten van het boek. Ook zijn de hoorspelrechten al verkocht en wordt er gewerkt aan een hoorspel dat waarschijnlijk in twee afleveringen zal worden uitgezonden. Hoofdzaak nummer 69 pagina 12

Oproep Wordt `correspondent` van het bestuur van de afdeling Breda en omstreken De Afdeling Breda en omstreken van Alzheimer Nederland bestrijkt een gebied waar ongeveer 435 duizend mensen wonen. Er zijn naar schatting in dat gebied 6.400 mensen met dementie. In 2040 zijn dat er ruim 13.000. Hoe pakken we dat aan. Wie doet wat? Voor het bestuur, dat uit vijf personen bestaat, is het niet eenvoudig om van onze afdeling overzicht te houden van alle mensen die betrokken zijn bij aandacht voor de dementiezorg. Vanuit Breda is alles nog wel behapbaar, maar soms komen wij er te laat achter, wat er in de “omstreken” allemaal plaats vindt aan activiteiten, evenementen en gebeurtenissen. Gelukkig is er sinds een paar jaar het Dementienetwerk Breda en omstreken, waar ook een bestuurslid van onze Afdeling in zit. Zodoende houden we de zaken nog wel bij. Maar beter zou het zijn, als er in de diverse gemeenten een soort `correspondent` was die ons telefonisch of per email op de hoogte houdt van de zaken die in die contreien spelen, iemand, die net als voor een krant het plaatselijke wel en wee van de streek, wijk of buurt volgt en er ons over bericht. Zo´n vrijwilliger kan ons inziens ook uitgroeien naar een plaatselijke belangenbehartiger voor Alzheimer Nederland. Maar we willen in eerste instantie graag een beroep doen op vrijwilligers die ons uit zichzelf en op afspraak kunnen melden wat er zoal gaande is aan de zorg voor dementie in hun woonplaats. Wij vragen vrijwilligers die deze mooie taak willen vervullen. Ze krijgen uiteraard de status van vrijwilliger van Alzheimer Nederland, waaraan diverse voordelen en faciliteiten zijn verbonden, zoals volgen van cursussen, deelnemen aan informatiedagen, etc. Hebt u belangstelling, stuur dan een mailtje aan of bel naar de voorzitter van het bestuur afdeling Breda e.o. Alzheimer Nederland, Marius Aalders, telefoon 076/5651956,mobiel 0638227281, email [email protected]

Brein & Branie van Christine van Broeckhoven door Marius Aalders

De eerste druk van Christine van Broeckhoven ’s boek Brein en Branie verscheen in 2006. Wie acht jaar later het hoofdstuk over Dementie leest merkt tot zijn verassing dat sommige opmerkingen vandaag de dag nog hoogst actueel zijn. Zoals deze: “Bij iedere persoon die aan de ziekte van Alzheimer lijdt, manifesteert de dementie zich op een andere manier. Dat komt omdat dementie de persoon aantast, en omdat de eigenheid van elke persoon, van elke levensgeschiedenis, verschillend en uniek is. Het is haast overbodig hieraan toe te voegen dat elke ingrijpende persoonsverandering in zijn naaste, geliefde omgeving tot grote spanningen, enorme schuldgevoelens en veel verdriet leidt.” Ondanks het feit, dat deze notie in wetenschap en praktijk doordringt, realiseert de samenleving zich nog onvoldoende de consequenties ervan. Te vaak richt de wetenschap zich op bepaalde details, zonder de gehele mens te beschouwen. Te vaak behandelt de praktijk mensen met dementie als eenheidsworsten, die zonder unieke persoonlijke structuur en karakter leven.

Boekentip

Nog een ander citaat (p. 154): “De economische en maatschappelijke gevolgen van al deze factoren (de toenemende vergrijzing, de impact op de samenleving, de medische en psychosociale inspanningen, de economische weerslag, het verlies van arbeidskrachten…) zijn zorgwekkend. Nu al wordt duidelijk dat het niet vanzelfsprekend is dat de welvaartstaat zijn niveau zal kunnen houden.”

Dit werd geschreven voor de crisis die in 2008 uitbrak. De voorspellende kracht van deze uitspraak leek gewaagd, maar is tot op zeker hoogte uitgekomen. Gelukkig is er van een verhoogd bewustzijn sprake, niet in de laatste plaats in België, dat met de zorg voor dementerenden veel verder is dan Nederland, wellicht geïnspireerd door Christine van Broeckhoven. Dankzij een gezonder leven met meer beweging, gepaster eten en drinken, betere sociale contacten lijkt de preventie van dementie vaker succesvol te zijn (onderzoek in Engeland en Zweden). En al zal de welvaartstaat niet meer op dezelfde luxueuze overdaad van consumptie kunnen berusten, het welzijn van de mens zal er niet minder op hoeven worden. Ook in deze manier van vooruitdenken is Van Broeckhoven een pionier gebleken.

Nieuws van de afdeling Breda en omstreken vindt u op

www.alzheimer-nederland.nl/breda Hoofdzaak nummer 69 pagina 13

Dagbehandeling Kraaiennest, ondersteuning in de Haagse Beemden door Marius Aalders

Verder is er tweemaal in de week geheugentraining. Muziek, bakken, spelletjes of gewoon een goed gesprek horen ook tot de dagelijkse praktijk. Het dagcentrum werkt met een vast weekprogramma, zodat men een keuze kan maken voor bepaalde activiteiten. Dan zijn er ook activiteiten voor bezoekers van het Kraaienest, waar ook mantelzorgers welkom zijn, zoals de koffiemiddag eenmaal in de 4 weken. Er is eenmaal in de 3 maanden een centrumoverleg (een soort Sinds oktober 2013 is er een dagbehanwerkoverleg voor medewerkers bezoekers deling gevestigd in de wijk Haagse en mantelzorgers) en verschillende activiBeemden. teiten rondom feestdagen.

Dagbehandeling Kraaiennest maakt deel uit van zorgorganisatie Thebe en is gevestigd in het Sociaal Cultureel Centrum Kraaienest. Woordvoerder Sandrine Faivre: “Wij bieden ondersteuning aan mensen met geheugenproblemen en hun mantelzorgers. Dit alles gebeurt in een sfeervolle omgeving, waarin de patiënt de regie heeft en waarbij wij hem of haar ondersteunen om er op die manier voor te zorgen zo lang mogelijk in de eigen woonsituatie te kunnen blijven wonen”.

Wie wil deelnemen aan de dagbehandeling heeft daarvoor een indicatie nodig, die wordt afgegeven door het C.I.Z. De organisatie biedt ondersteuning bij de aanvraag hiervoor. Voor belangstelling kan men een afspraak maken met Sandrine Faivre, Dagbehandeling Kraaienest, Tweeschaar 12, 4822 AT Breda, tel. 06-46727232.

Dagelijks zijn er 2 medewerkers op de dagbehandeling aanwezig ondersteund door een team van professionals zoals, de verpleeghuisarts, psycholoog, maatschappelijk werk, fysioen bewegingstherapeuten. Binnenkort wordt gestart met koersballen en bewegingsactiviteiten in de gymzaal van het Kraaienest met hulp van verschillende professionals die gespecialiseerd zijn in beweging. Op het dagcentrum worden verschillende activiteiten georganiseerd. Er is grote vraag naar activiteiten rondom beweging en het trainen van het geheugen. Daarom organiseert het dagcentrum dagelijks activiteiten met als thema beweging. Er wordt regelmatig gewandeld.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 14

Thebe Aeneas vraagt vrijwilligers om met jongdementerenden te “duo-fietsen “ Jongdementerenden van Thebe Aeneas willen graag met een maatje op de duo fiets. Daarvoor worden vrijwilligers gezocht . Ook voor wandelen met deze groep zijn vrijwilligers welkom. In Nederland lijden ongeveer 15.000 mensen tot 65 jaar aan dementie. Op de afdeling Regentessenplein, gelegen op de bovenverdieping van het verpleeghuis Thebe Aeneas, zitten mensen uit deze leeftijdscategorie die lijden aan de aandoening. Om hen actief te houden, ,kan een duo fiets goede diensten bewijzen. "We willen dat bewoners meer naar buiten kunnen, want Aeneas is een gesloten afdeling", vertelt psychologe Simone van Aard van Aeneas. "Dus willen we graag met behulp van vrijwilligers de bewoners fysieke activiteiten laten doen. Onze bewoners kunnen niet zonder begeleiding naar buiten. Daarom wonen ze ook in een gesloten afdeling.”

Waarom is dat? ”Elke prikkel is er één teveel. Ze kunnen niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. De duo fiets ondervangt dit. We zouden ook op een tandem kunnen rondrijden, maar dan bestaat de kans dat iemand in paniek raakt of gedesoriënteerd. Op een duo fiets heb je beter contact, omdat je naast elkaar zit. Dat maakt het ook veel persoonlijker.” De dementerenden zitten overdag in een gezamenlijke ruimte. Daar kunnen zij een beetje rondlopen, tv kijken of spelletjes doen. “Soms koken we met z’n allen in de keuken. De een is natuurlijk wat makkelijker in het groepsproces dan de ander en de ernst van de dementie is bij iedereen verschillend. Dat is het moeilijke van dit vak", aldus Van Aard. "Een van de vrouwen is moeilijk te benaderen, terwijl je met de ander gemakkelijk een praatje kunt maken. Iemand vraagt wel eens twintig keer binnen het uur hoe laat het is. Daar moet je mee kunnen omgaan en zeker niet gefrustreerd door raken."

Wat stond er in de krant? In kranten en sociale media woedt een

Het fietsen gebeurt nu op een dinsdagmiddag. Voor meer fietstijd is Aeneas op zoek naar een vrijwilliger die graag met een bewoner een rondje fietst. Na een instructie en een proefles fietsen wordt er uiteindelijk zelf gefietst met een bewoner. Het fietsen op de duo fiets wordt in onderling overleg op een vaste dag, met een vasttijdstip afgesproken. Structuur is hier van belang. Het fietsen duurt ongeveer 20 minuten, en daarna wordt het afgesloten met een kopje koffie.

Wandelmaatjes Ook zoekt Aeneas een wandelmaatje om samen met een bewoner een wandeling te maken in het aangrenzende park. Sommige bewoners zitten in een rolstoelstoel dus enige vitaliteit is wel van belang. Aeneas kent op maandagmorgen en dinsdagmiddag een wandelgroep. Met begeleiding van vrijwilligers en een professional wandelen de jongdementerenden door het Zaartpark. Na afloop van de wandeling is er een kopje koffie. Een keer per jaar is er een Boswandeling samen met de bewegingsgroep Blijf Actief van Alzheimer Nederland Afdeling Breda en omgeving, bij Sprint. Voor een kennismaking en voor meer informatie, kan geheel vrijblijvend contact worden op genomen met Jolanda Bos (meer Bewegen, Bewegingsagoog). Telefoonnummer 06-51977826.

discussie over de aanpak van het onderzoek naar dementie. Dat levert tot nu toe weinig tot niets op. Voor wetenschappelijk onderzoek naar dementie wordt door de regering in het Deltaplan Dementie 200 miljoen euro gereserveerd. Dat geld kunnen we beter besteden aan zorg voor dementerenden en hun mantelzorgers.

Wetenschappers zoals de Utrechtse hoogleraar Elly Hol, neuroloog Niels Prins van het Alzheimer Research centrum van VUmc in Amsterdam en de Vlaamse alzheimeronderzoeker Bart de Strooper van de KU Leuven zijn van mening dat de medische wetenschap over dementie in de laatste twintig jaar wel veel wijzer is geworden. De Nijmeegse hoogleraar geriatrie Marcel Olde Rikkert is optimistisch over onderzoek naar preventie van alzheimer: “Hoe meer de hersenen van kinderen en jongeren worden gestimuleerd, hoe meer breinreserve wordt opgebouwd. Op latere leeftijd neemt die reserve af maar dat kan worden afgeremd door lichamelijk en geestelijk actief te blijven.”

Iemand die deze gedachte aanhangt is prof. Dr. Anne-Mei The, hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie aan de Universiteit van Amsterdam. In NRC Weekend, van 14 en 15 juni 2014 zegt zij: “Als nu blijkt dat de resultaten niet zijn wat we ervan verwacht hadden, dat er voorlopig geen pil komt en misschien wel nooit, dan lijkt het mij logisch om dat te erkennen en niet langer te doen alsof de oplossing nabij is.” Ze wil dan ook een “ander Deltaplan”, waarbij jonge mensen in contact gebracht worden met ouderdom en kwetsbaarheid. Dat plan zou ook “zorgverlof voor mensen Hoogleraar The zal gelukkig zijn met met dementerende ouders” moeten bieden een tv-programma als Oudtopia, waarin en over veiligheid bieden moeten gaan en twee jonge programmamakers een andere manieren van wonen. maand het leven deelden met een Nu bleek al eerder, zie de Volkskrant van 8 groep bejaarden in een woonzorgcentrum. Prachtige televisie niet alleen, februari 2014, dat wetenschappers zich maar ook hoopgevend voor de veranbewust zijn dat we tegenover alzheimer derende beeldvorming van jongeren “nog steeds met lege handen” staan. Als over kwetsbaarheid en ouderdom. Kees antropoloog en jurist staat The niet dagevan Kooten zei: “Dat programma zou lijks in een laboratorium, waar onderzoeelke dag moeten worden uitgezonden.” kers met de voeten in de klei staan.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 15

Interessante cursussen Ondersteuningsgroep voor partners van mensen met dementie Lotgenotencontact en praktische informatie. Data: 15, 22, 29 september/ 6 ,13 oktober ttijd: van 13.30 uur tot 15.30 uur Terugkomdag: 15 december (zelfde tijd) De cursussen worden gegeven in de Dobbelsteen in Princenhage, daar is ook opvang voor de dementerende mogelijk.

Cursus Zorg de baas Donderdag 2 oktober starten we een cursus voor nieuwe vrijwilligers en buddy’s bij dementerenden. Mochten jullie belangstellenden weten dan horen we het graag.

Cursus voor alle mantelzorgers. Bewustwording van de mantelzorger zelf. Wat vond ik altijd leuk om te doen, hoe zorg ik goed voor mezelf, hoe maak ik tijd voor mezelf, hoe ziet mijn netwerk eruit etc.

Data: 23, 30 september /7, 14, 28 oktober tijd: van 13.30 uur tot 15.30 uur

Opvangkosten partner per keer € 5,-

Terugkomdag: 16 december (zelfde tijd)

De cursus wordt gegeven door Annemarie van Vuuren en Ingrid Gerretse

De cursus wordt gegeven in de Prins

Eenmalige kosten € 20,-

Zorgen voor een zieke thuis Nieuwe cursus die gegeven gaat worden door Stib en het Vitalis college

Cursus voor alle mantelzorgers die thuis voor iemand zorgen. Alle praktische handelingen die je thuis tegen komt worden behandeld. In en uit bed, katheterzak verschonen, etc. Daarnaast de emotionele ondersteuning voor mantelzorgers, sociale kaart en verder wat belangrijk is voor de deelnemers, bv uitleg over dementie.

Data: 30 okt./6, 13, 20, 27 nov./27 dec. in de avond De cursus wordt gegeven in het Vitaliscollege aan de Nieuwe Inslag. De cursus wordt gegeven door Ingrid Gerretse en Lucie Prins Kosten eenmalig € 30,-

De cursus wordt gegeven door Ingrid Gerretse en Annemarie van Vuuren Eenmalige kosten € 20,-

Cursus rondom dementie voor familieleden van dementerenden Lotgenotencontact en vooral ook informatie van ons uit. Data: 16 , 23, 30 september/7, 14 oktober tijd: van 19.30 uur tot 21.30 uur Terugkomdag: 16 december (zelfde tijd) De cursus wordt gegeven in de Prins De cursus wordt gegeven door Annemarie van Vuuren en Ingrid Gerretse Eenmalige kosten € 20,-. Voor alle cursussen kunt u zich aanmelden bij Stib. telnr. 076 5265540 of via de mail: [email protected]

Hoofdzaak nummer 69 pagina 16

Casemanagers dementie overal beschikbaar De casemanager dementie, ook wel de dementieconsulent genoemd, is de contactpersoon voor mensen met dementie en hun familie. Hij/zij is er voor ondersteuning en begeleiding door heel het proces, tot aan een opname of overlijden. Samen doorloop je het proces en bekijk je geregeld hoe het gaat, welke vragen er liggen en of er hulp ingeschakeld moet worden. Zij zijn er om te ondersteunen bij het zoeken van de juiste hulp / zorg en coördineren die zorg. Alzheimer Nederland heeft er altijd voor geijverd om een groot netwerk van deze consulenten/casemanagers te hebben. In onze regio hebben diverse instellingen hun verantwoordelijkheid genomen om deze speciale functionarissen aan te trekken. Bij het zoeken naar oplossingen staat de keuze van de patiënt altijd voorop. Voorbeeld: als u geholpen wordt door een casemanager van Thebe, bent u niet verplicht om juist van de diensten van Thebe gebruik te maken.

Aalburg

Lieke v.d. Kerhof

[email protected]

0183408444

Alphen

Ingrid Kenis

[email protected]

06-22987497

Ingrid Kenis

[email protected]

06-22987497

Mariette van Exsel

[email protected]

06-18963083

Olga van Gils

[email protected]

06-46746302

Fanny de Groot-vd Bergh

[email protected]

06-51181684

Carin Mensen

[email protected]

076-5265700

Baarle Nassau Chaam Alphen

+

Bavel Ulvenhout Strijbeek Galder

Breda

+

Bavel Galder Ulicoten Ulvenhout

Marieke Aarts

[email protected]

076-5265700

+

Bavel Galder Ulvenhout

Ria Hereijgers

[email protected]

076-5276162 06-48506226

+

Prinsenbeek Teteringen

Connie Tieleman

[email protected]

076-5276163 06-81515178

+

Teteringen

Maartje Sweere

[email protected]

06-22940792

+

Teteringen

Edith Verkooijen

[email protected]

076-5265700

+

Prinsenbeek

Carla van Oorschot

[email protected]

076-5265700

Drimmelen

+

Halderberge Moerdijk

Jos Gorissen

[email protected]

06-23790364

Etten-Leur

+

Zundert

Jacqueline Kouwenhoven Roos Mulieddo Mariëlle van der Wiel

[email protected] [email protected] [email protected]

06-51463841 06-23790070 06-20362145

Geertruidenberg

Lieke v.d.Kerkhof

[email protected]

0183408444

Gilze Rijen

Toos v. Hoek/Karin Glorius

[email protected]

06-22525736

Olga van Gils

[email protected]

06-46746302

Daan van Delden

[email protected]

06-52508661

Trudie Mosselman

[email protected]

018-3408444

Halderberge

Oosterhout Werkendam

+

Woudrichem

Hoofdzaak nummer 69 pagina 17

Programma Alzheimer Café’s chaam

Woon-zorgcentrum De Breedonk, Willem v Oranjelaan 17,

Breda Maandag 1 september Voeding & dementie. Waarom is voeding zo belangrijk voor iemand met dementie? U krijgt praktische tips en adviezen en achtergrondinformatie over de invloed van goede voeding op dementie. Een diëtiste of logopediste vertellen u er alles over. Maandag 6 oktober Gevoelsleven bij dementie. Emoties en gevoelens spelen een grote rol in een mensenleven. Bij mensen met dementie is dit vaak versterkt. Een psycholoog geeft meer informatie over dit thema en u krijgt omgangsadviezen. Maandag 3 november Bewegen bij dementie. Bewegen is ontzettend belangrijk voor mensen met dementie; dit komt voort uit diverse onderzoeken. Deze avond ontvangt u meer uitleg hierover en krijgt u ook de mogelijkheden binnen Breda en omstreken te horen. Maandag 1 december Jaarafsluiting. Zoals elk jaar wordt het laatste café van dit jaar op een leuke en gezellige wijze afgesloten. De inhoud houden we nog even geheim… Maandag 5 januari Noteer deze datum alvast. Meer informatie volgt

Alle café’s hebben een vaste tijdsindeling toegang is gratis

Moerdijk Drimmelen

Woon-zorgcentrum De Wijngaerd

Woon-zorgcentrum De Geerhof

Woon-zorgcentrum Het Anbarg

Withagen 54,

Nassaulaan 1,

Cyclaamstraat 2a

Chaam

Etten-Leur

Made

Donderdag 18 september Het niet pluis gevoel Voor de diagnose gesteld wordt is er vaak al een lange periode van onzekerheid geweest, waarin men zich afvraagt wat er aan de hand is. Begeleiding van de casemanager dementie kan ervoor zorgen dat er eerder duidelijkheid is en veel onzekerheid wordt voorkomen. Gastspreker is Jacqueline Kouwenhoven, casemanager dementie.

Dinsdag 21 oktober Muziek en dementie Dementie tast de hersenen aan, waardoor het moeilijker wordt om te communiceren en je gevoelens te uiten. Dat is een van de redenen dat muziek vaak heel belangrijk wordt in het leven van mensen die dementie hebben. Naar muziek luisteren ontspant en geeft je de gelegenheid je gevoelens op een ander manier te beleven en te uiten. Samen muziek luisteren is een hele prettige bezigheid. Muziektherapeute Marijke de Graaf informeert ons hierover

Maandag 8 september Informatiemarkt. De lokale zorgaanbieders presenteren zich deze avond. U kunt zo in vogelvlucht kennismaken met de verschillende mogelijkheden aan zorg voor dementerenden. Maandag 13 oktober Het niet pluis gevoel tot diagnose. In deze eerste periode is veel onzekerheid en onduidelijkheid. Een lokale huisarts vertelt welke stappen er genomen kunnen worden om een goede diagnose te krijgen. Maandag 10 november De WMO en dementie In ons land zijn er diverse regelingen op grond waarvan aan mensen zorg of hulpmiddelen worden verstrekt. Dit kan op basis van de zorgverzekeringswet, de AWBZ of de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De gemeente voert de WMO uit. Wat kan zij betekenen voor mantelzorgers en mensen met dementie? Maandag 8 december Dolce Far Niente Een muziek theatervoorstelling toegespitst op mantelzorgers met dementie. Een voorstelling met een lach en een traan, waarin alle facetten van dementie aan de orde komen. Mandag 12 januari 2015 Reserveer alvast deze datum in uw agenda 19.00 uur: 19.30 uur: 20.00 uur: 20.30 uur: 21.00 uur:

Donderdag 16 oktober De diagnose’ Voordat de diagnose is gesteld zitten veel mensen met dementie met enorme onzekerheid. De huisarts kan een (voorlopige) diagnose stellen en doorverwijzen naar een gespecialiseerde voorziening, zoals bijvoorbeeld naar een geheugenpolikliniek. Een vroegtijdige diagnose is belangrijk. Gastspreker wordt vermeld op onze site. Donderdag 20 november Stadia van dementie; de bedreigde en verdwaalde fase’ De belevingsgerichte zorg richt zich op het contact maken met mensen met dementie. In de eerste twee stadia lijdt de patiënt vaak het meest onder het dementeringsproces. Angst en onzekerheid staan op de voorgrond Gastspreker is Jolanda Alvarez, consulent ‘Belevingsgerichte zorg’

Inloop Gastspreker Pauze Vragen stellen aan spreker Informeel samenzijn Hoofdzaak nummer 69 pagina 18

Dinsdag 16 december Dementie en palliatieve zorg Als je zelf of je partner net de diagnose dementie hebt gehad roept dat enorm veel levensvragen op. In dit vroege stadium moeten allerlei, soms gevoelige, kwesties met elkaar besproken worden, omdat dat in een latere fase niet meer mogelijk is. Dr. Rinette Nieuwlands gaat hierover met ons in gesprek

Meer informatie op de website van Alzheimer Nederland.

www.alzheimer-nederland.nl/breda

Programma Alzheimer Café’s Moerdijk Drimmelen

Buurthuis De Slotjes

Woon-zorgcentrum De Lemmenskamp

Slotjesveld 15

W. de Joodestraat 2

Oosterhout

Woudrichem

Zevenbergen

Zundert

Maandag 29 september Dementie en de zorg uit handen geven Er komt een moment dat de zorg thuis niet meer mogelijk is. Wanneer komt dat moment? Wat moet er dan allemaal geregeld worden? Wat verandert er als je verwante opgenomen wordt? Wat betekent dit emotioneel voor de mantelzorger? Leonie Willemse gaat hierover in gesprek met ervaringsdeskundigen.

Maandag 22 september: In Fort Altena van 14.00 uur tot 16.30 uur In verband met de WAD organiseert de dementieconsulent een middag voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Het thema is ; “Daar zit muziek in.” Er zal een presentatie gegeven worden over het belang van actief blijven. Daarnaast is er een markt waar aanbieders uit de regio hun aanbod presenteren, te denken aan de bibliotheek, zorgaanbieders Sociaal cultureel werk. Een muziekvoorstelling wordt de aanwezigen aangeboden.

Dinsdag 16 september Wet- en regelgeving:

Donderdag 11 september Rechtsbescherming, mentorschap en bewindvoering Dementie vermindert het vermogen om eigen wensen kenbaar te maken. Wie behartigd uw belangen als u dat zelf niet meer kunt. Gastspreker Notariskantoor Van Gogh uit Zundert

Maandag 27 oktober Dementie en de WMO De transitie van de AWBZ naar de WMO. Wat betekent dit? Wat is er anders per 1 januari 2015? Hoe zit het met de dagopvang, de thuiszorg en de huishoudelijke hulp? Bij wie kan ik terecht als ik hulp nodig heb. We gaan in gesprek met een deskundige van de gemeente Oosterhout. Maandag 24 november Feestelijke afsluiting van het Alzheimer café Elk Alzheimer jaar sluiten wij af op een prettige en gezellige wijze. We kijken kort terug en blikken vooruit maar we willen het laatste Alzheimer café vooral een prettige en een gezellige avond laten zijn. Natuurlijk kunt u ook te recht voor vragen of advies, zoals altijd.

Alle café’s hebben een vaste tijdsindeling toegang is gratis

Woon-zorgcentrum Woon-zorgcentrum Theaterzaal de 7 schakels De Willaert Kasteelweg 1

Notaris de Vos geeft informatie over actuele wet- en regelgeving zoals bv. (levens) testament en financiële zaken. Dinsdag 18 november Toneel Toneelgezelschap KOENIK verzorgt ook dit jaar weer een toneelvoorstelling over een aan dementie gerelateerd onderwerp.

Burg Manderslaan 53,

Donderdag 9 oktober: Rechtelijke machtiging; de procedure Als thuis wonen niet meer gaat en opname onwenselijk is, wat dan. Gastspreker een arts Donderdag 11 november Vragen rondom het levensbeëindiging Euthanasie blijkt mogelijk bij mensen met dementie, maar blijft een lastig thema.

Maandag 20 Oktober Depressie en dementie. Wat betekent het om te levenmet iemand met dementie? Welke gevolgen heeft het? In gesprek met een psycholoog.

Tot wanneer is Euthanasie mogelijk en mag een partner hierover beslissen. Gastspreker een arts

Maandag 17 november veranderingen in wetgeving. Wat verandert er voor mensen met dementie? In gesprek met een Wmoconsulent Maandag 15 december Eindejaarsactiviteit. Luchtig programma, nader in te vullen. Waarschijnlijk zal de invulling van vorig jaar navolging hebben. Een filmvoorstelling in de bioscoop Hollywoud.

19.00 uur: 19.30 uur: 20.00 uur: 20.30 uur: 21.00 uur:

Inloop Gastspreker Pauze Vragen stellen aan spreker Informeel samenzijn

Meer informatie op de website van Alzheimer Nederland.

www.alzheimer-nederland.nl/breda

Hoofdzaak nummer 69 pagina 19

Hoofdzaak gratis bij u in de bus

Kleine berichtjes Giften Onze activiteiten ondersteunen? Wilt u een gift geven voor ons afdelingswerk? Ons banknummer is NL72RABO0150 472919 t.n.v. St. Alzheimer Nederland, afd. Breda e.o.. Graag even aangeven of u uw naam vermeld wilt zien ( alternatief: ‘N.N.’) bij de verantwoording in het volgende nummer van Hoofdzaak. Een andere mogelijkheid is dat wij een collectebus beschikbaar stellen. In dat geval graag een mailtje naar onze penningmeester [email protected] (076-560.27.04).

Ja, ik wil graag: 0 voortaan gratis de “Hoofdzaak” thuis ontvangen

Ja, ik help mee en wil graag: 0 de Afdeling Breda en omstreken praktisch ondersteunen bij activiteiten 0 meehelpen met de collecte van Alzheimer Nederland

Verantwoording giften De echtgenote van Dhr. K. van Z. heeft ter gelegenheid van het overlijden van haar man, familie en vrienden gevraagd, in plaats van bloemen, een gift te doen ten behoeve van ons Alzheimer Café in Chaam. Bij elkaar heeft zij ons een bedrag van € 300,-kunnen overmaken. Ook vanaf deze plaats willen wij Mw. van Z. dank zeggen voor deze gift en haar nogmaals onze deelneming betuigen met het overlijden van haar echtgenoot. Mevrouw W.W-v.d.S uit Zevenbergen heeft haar familie en vrienden gevraagd in plaats van bloemen bij de uitvaart van haar echtgenoot, een gift te doen voor de Stichting Alzheimer. De collectebussen lieten een opbrengst zien van € 295,75. In overleg met haar is de helft van dit bedrag bedoeld voor wetenschappelijk onderzoek en is dan ook inmiddels door ons doorgestuurd naar Alzheimer Nederland in Amersfoort. De andere helft is voor activiteiten via onze afdeling in en om Zevenbergen. Mevrouw W. hebben wij met een brief gecondoleerd met het overlijden van haar man, maar nogmaals wensen wij haar en haar familie ook vanaf deze plaats heel veel sterkte. De voorzitter van onze afdeling Breda e.o., heeft een lezing verzorgd voor de Probus club in Oosterhout. Ter gelegenheid daarvan ontvingen wij een donatie van € 125,-. Bij deze bedanken wij de Probus club voor hun grootse gebaar! En ons bestuurslid Desiree van Velthoven verzorgde een lezing bij de NVVH Oosterhout. Van het NVVH-bestuur ontving we daarvoor € 50,-, terwijl er ook nog € 89,80 in de collectebus zat. Heel veel dank voor deze giften. Mevrouw C.A. heeft haar gebruikelijke jaarlijkse donatie van € 50,- voor Alzheimer Nederland, dit jaar naar ons overgemaakt. Ook zij hartelijk dank

Naam en voorletters: ……………………………………………………… ………..................................................m / v Adres ……………………………………………………… ………………………………………………... Postcode…………….. Woonplaats ……………………………………………………

Datum………………...

Handtekening ………………………………………………

Deze coupon insturen naar: Postbus 1802

4801 BV Breda s.v.p postzegel plakken!

Colofon Hoofdzaak is voor donateurs van Alzheimer Nederland afdeling Breda en omstreken en voor belangstellenden. Verschijnt 4x per jaar; oplage 950.

Lezingen

Redactie: Marius Aalders Els Koert (+ layout) Désirée Martis

Bestuursleden van onze afdeling zijn graag bereid op bijeenkomsten van verenigingen, ouderenbonden en dergelijke een lezing over dementie te verzorgen. Een mailtje naar [email protected] en we nemen contact met u op. Kosten zijn er niet aan verbonden, wel laten wij een collectebus rondgaan.

Secretariaat Postbus 1802 4801 BV Breda

Sponsor drukwerk:

e-mail: [email protected]

Oomen Offset Breda

Hoofdzaak nummer 69 pagina 20