Hoofdstuk 3 KWALITEIT & ARBO Kwaliteit ARBO Follow-up Cervix Cytologie Doorlooptijden

JAARVERSLAG 2013

Inhoudsopgave Voorwoord ……..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………3 Hoofdstuk 1

ALGEMEEN .................................................................................................................................... 4

1.1

Algemene gegevens ............................................................................................................................... 4

1.2

Organisatie Stichting.............................................................................................................................. 4

1.3

Organisatiestructuur.............................................................................................................................. 5

1.4

Personeel ............................................................................................................................................... 6

1.4.1

Formatieplaatsen per ultimo 2013 ............................................................................................... 6

1.4.2

Onderverdeling Personeelsbestand Per Ultimo 2013 .................................................................. 6

1.4.3

Overlegstructuren ......................................................................................................................... 6

1.5

Doelstellingen, Beleid en Toekomstplannen ......................................................................................... 7

1.5.1

Personeelsbeleid ........................................................................................................................... 7

1.5.2

Jaaroverzicht Medische Administratie .......................................................................................... 8

1.5.3

Jaaroverzicht Cytologie ................................................................................................................. 9

1.5.4

Jaaroverzicht Histologie .............................................................................................................. 11

1.5.5

Jaaroverzicht Moleculaire pathologie ......................................................................................... 13

1.6

Jaaroverzicht Bedrijfshulpverlening (BHV) .......................................................................................... 17

1.7 Bibliotheek ................................................................................................................................................ 18 1.7.1

Boeken ........................................................................................................................................ 18

1.7.2

Tijdschriften ................................................................................................................................ 18

Hoofdstuk 2

VERRICHTINGEN.......................................................................................................................... 19

2.1

Algemeen Overzicht ............................................................................................................................ 19

2.2

Histologie ............................................................................................................................................. 20

2.3

Cytologie .............................................................................................................................................. 20

2.3.1

Inzendingen Punctiecytologie ..................................................................................................... 20

2.3.2

Cervixcytologie ............................................................................................................................ 21

2.3.3

Niet-gynaecologische cytologie .................................................................................................. 21

2.4

Obducties............................................................................................................................................. 22

2.4.1

Obducties .................................................................................................................................... 22

2.4.2

Obducties gerelateerd aan aantal overledenen per ziekenhuis ................................................. 22

2.5

Bevolkingsonderzoeken ....................................................................................................................... 23

2.5.1

Bevolkingsonderzoek borstkanker .............................................................................................. 23

2.5.2

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker ............................................................................ 23

2.6

Verrichtingen per Ziekenhuis............................................................................................................... 24

2.6.1

Medisch Spectrum Twente, locatie Enschede/Oldenzaal........................................................... 24

2.6.2

Ziekenhuisgroep Twente, locatie Almelo / Hengelo ................................................................... 25

2.6.3

Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk......................................................................... 26

2.7

Verrichtingen eerste lijn ...................................................................................................................... 27

1

Hoofdstuk 3

KWALITEIT & ARBO ..................................................................................................................... 28

3.1

Kwaliteit ............................................................................................................................................... 28

3.2

ARBO .................................................................................................................................................... 34

3.3

Follow-up Cervix Cytologie .................................................................................................................. 36

3.4

Doorlooptijden .................................................................................................................................... 39

3.4.1

Doorlooptijd van onderzoeken ................................................................................................... 39

3.4.2

Doorlooptijd obducties ............................................................................................................... 39

3.5

Patiëntgebonden Besprekingen .......................................................................................................... 40

3.6

Specifieke Activiteiten ......................................................................................................................... 41

3.6.1

Lidmaatschappen ........................................................................................................................ 41

3.6.2

Bestuurswerkzaamheden ........................................................................................................... 42

3.6.3

Nascholing Medische Staf ........................................................................................................... 42

3.6.4

Nascholing Overige medewerkers .............................................................................................. 43

3.6.5

Visitaties...................................................................................................................................... 43

3.6.6

Wetenschappelijke Activiteiten .................................................................................................. 43

3.6.7

Wetenschappelijk onderzoek en samenwerkingsverbanden ..................................................... 44

3.6.8

Opleiding ..................................................................................................................................... 46

Hoofdstuk 4

FINANCIËN .............................................................................................................................. 47

4.1

Algemene Beschouwing ...................................................................................................................... 47

4.2

Balans .................................................................................................................................................. 47

4.3

Resultatenrekening.............................................................................................................................. 48

2

Het verslagjaar 2013 stond vooral in het teken van de nieuwbouw en de verhuizing. In de maanden voorafgaand aan de verhuizing zijn alle planningen opgesteld, besproken en gecontroleerd. En 1 november was de daadwerkelijke verhuizing. De verhuizing zelf verliep , ondanks de complexiteit en de vele betrokkenen, buitengewoon voorspoedig. De zeer gedegen voorbereiding en discipline tijdens de verhuizing heeft zeker zijn vruchten afgeworpen. Na de verhuizing komt helaas de onvermijdelijke periode van kinderziekten, die soms snel, soms tergend langzaam worden opgelost. De productie stagneert nog steeds. Wat globaal waargenomen wordt is dat met name de eerstelijnsproductie langzaam afneemt. De productie van de 2e lijn varieert per ziekenhuis. Deze trend is dus nog steeds gaande. Opvalt dat vooral de moleculaire productie stijgt. Dit is vooral het gevolg van de trend in ziekenhuizen om gepersonaliseerde oncologische behandelingen te geven. Daartoe wordt steeds meer gevraagd naar specifieke markers die m.b.v. moleculaire diagnostiek worden bepaald. De verwachting is dat er steeds nieuwe markers vastgesteld worden, waardoor het aantal moleculaire bepalingen alleen maar zal toenemen. In de 2e helft van 2013 zijn de ontwikkelingen rondom digitale pathologie tijdelijk wat ‘bevroren’ omdat de verhuizing en de nasleep van de verhuizing teveel tijd in beslag nam. De financiële positie van LabPON is nog steeds gezond. Enige zorg is op zijn plaats, omdat de verhuizing hogere huurlasten impliceert en nog onduidelijk is wat bijv. de energiekosten zullen worden. De begroting geeft voor 2014 een kleine plus. Het positieve saldo van 2013 wordt grotendeels besteed aan kosten rondom de verhuizing, zoals frictiekosten en inventaris. Bovendien wordt de RAK nog weer wat verder aangevuld, omdat we –hoewel de RAK al enige robuustheid vertoont- nog steeds te ver verwijderd zijn van de ideale RAK-positie.

ir. H. van der Veen juni 2014

3

De Stichting Laboratorium Pathologie Oost Nederland (verder genoemd Laboratorium) is een zelfstandig laboratorium. Oorspronkelijk maakte het laboratorium deel uit van het Streeklaboratorium, doch is daarvan afgesplitst op 20 december 1995. De Raad van Toezicht is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit het TAZDO-verband en uit de 1e lijn. Het Laboratorium maakt samen met het Laboratorium Medische Microbiologie Twente en Achterhoek, gebruik van dezelfde huisvesting en infrastructuur.

1.1

Algemene gegevens Geregistreerd: Statutaire Naam: Statutaire vestigingsplaats: Adres: Datum oprichting: Datum beëindiging:

Kamer van Koophandel nr. 41032033 Stichting Laboratorium Pathologie Oost Nederland Hengelo Boerhaavelaan 59, Postbus 516, 7550 AM Hengelo 20 december 1995 Onbepaald

Het laboratorium werkt voor drie algemene ziekenhuizen en huisartsen in de regio. De drie ziekenhuizen zijn: Medisch Spectrum Twente (locaties Enschede, Oldenzaal, Losser en Haaksbergen); Ziekenhuisgroep Twente (locaties Almelo en Hengelo); Streekziekenhuis Koningin Beatrix te Winterswijk.

1.2

Organisatie Stichting Raad van Toezicht: Benoemd door en uit TAZDO: Drs. M.J.P. Schmidt, voorzitter RvB Ziekenhuisgroep Twente (tot 1-7-2013) Drs. H.J.B. Janssen, voorzitter RvB Streekziekenhuis Koningin Beatrix (vanaf 21-5-2013) Drs. G.J.B. Beimers, lid RvB Medisch Spectrum Twente (vanaf 1-8-2013) Benoemd uit de eerste lijn: Drs. R.A.M.H. Vrenken, huisarts te Enschede De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar 2013 twee keer vergaderd. De belangrijkste thema’s waren de jaarrekening 2012, de begroting 2014 en de nieuwbouw/verhuizing. Directie: Ir. H. van der Veen, directeur Medische staf: R. Vink, voorzitter (tot 1 – 11- 2013) Mw. N. Kooij, voorzitter (vanaf 1 – 11- 2013) G. Freling, vice-voorzitter Mw. dr. S. Riemersma, secretaris J. van Baarlen A. Baidoshvili Mw. dr. M. Brinkhuis E. Eijken Mw. M. Hogenes

Mw. C. Heymans Dr. C. Jansen Mw. A. Krukkert H. Peters Mw. S. Roothaan (vanaf 1 -5 - 2013) Mw. dr. M. Tebar Dr. G.J. Toes Dr. E. Weltevreden

4

Ondernemingsraad: G. Freling, voorzitter Mw. H. Wentink(secretaris) Mw. A. ten Brinke (tot 1-4- 2013) Mw. M. Winter (vanaf 1-4- 2013) Mw. M. Gouma 1-10-2013)

Mw. K. de Vries D. ten Veen (tot 1 - 7- 2013) T. van den Ende (vanaf 1 - 7- 2013) Mw. A. Schuite Mw. M. Voulon, ambtelijk secretaris (vanaf

Leidinggevenden: Mw. A. Lemges, medische administratie (tot 1-12-2013) Mw. A. Groenhuijsen, medische administratie (vanaf 20-8-2013) Mw. J. van Kesteren, histologie F. Roozekrans, cytologie R. van der Geize, moleculaire pathologie

1.3

Organisatiestructuur De organisatiestructuur van het Laboratorium ziet er als volgt uit:

Het laboratorium bestaat uit vier units en de medische staf. Elke unit kent een hoofd unit. De ondersteunende diensten en de personeelsfunctionaris vallen formeel onder het Laboratorium Microbiologie. De medische staf kent een stafbestuur. Het Laboratorium kent een managementteam, waarin naast de directeur, tevens de hoofden unit, de secretaris van het stafbestuur, de personeelsfunctionaris en het hoofd Facilitaire Dienst plaats hebben. Het managementteam heeft een adviserende rol t.a.v. de directie.

5

1.4

Personeel

1.4.1 Formatieplaatsen per ultimo 2013 Afdeling

werkelijk

begroting

2013

2013

Unit histologie

38,43

37,39

Unit cytologie

15,00

13,94

Unit medische administratie

14,65

12,73

Pathologen

15,30

17.00

Moleculaire technieken

9,03

8,85

Directie

0,75

0,75

Algemene ondersteuning

1,89

0.67

Kwaliteit en arbo

0,67

0,88

Applicatiebeheer

1,00

1,00

96,72

93.21

1.4.2 Onderverdeling Personeelsbestand Per Ultimo 2013 Naar aard dienst verband

Medewerkers

Naar sexe

Vrouwen

Mannen

Naar Mededienstjaren werkers

< 18 jaar 18-24 jaar

5

1

< 3 jaar 3-5 jaar

24 24

Voltijd Deeltijd

53 61

25-44 jaar 45-65 jaar

47 30

15 17

6-10 jaar > 10 jaar

19 48

Oproepkracht

1

Totaal

82

33

Totaal

115

Totaal

115

1.4.3 Overlegstructuren

Overleg

Deelnemers

Frequentie

Medische staf

Pathologen, directie

1x per maand

Stafbestuur

stafbestuur, directie

1 x per maand

Ondernemingsraad

O.R. leden

1x per 2 maanden

OR overlegvergadering

OR, directie

1x per 2 maanden

Managementteam

Directie, unitleiders, patholoog, hoofd facilitaire dienst, personeelsfunctionaris

1x per 2 weken

Werkoverleg

Pathologen Analisten histologie Analisten cytologie Analisten moleculaire pathologie Medische administratie

2x per maand 2x per maand 1x per maand 1x per maand 1x per maand

6

1.5

Doelstellingen, Beleid en Toekomstplannen

1.5.1 Personeelsbeleid Verzuimcijfers Het stabiliseren van het verzuimpercentage in 2012 en het streven om weer onder de 5% te komen, is in 2013 gelukt. Ondanks het hoge verzuim in de eerste maanden van het jaar kon 2013 met een verzuimpercentage van 4,95% worden afgesloten. Nieuwe ARBO dienst Per 1 januari 2013 is de Arbodienst Human Capital Care gestart en heeft er een kennismaking van de bedrijfsarts en de gezondheidscoördinator plaatsgevonden met MT-leden en OR leden. Met betrekking tot overdracht van medische dossiers, digitale systemen en Sociaal Medisch Team zijn er afspraken gemaakt. De bedrijfsarts zal 1x per 2 weken een halve dag spreekuur binnen onze organisatie houden. Het ziekteverzuimreglement is bijgesteld en hierin zijn de afspraken vastgelegd wat betreft ziekmelden en afspraak maken met de bedrijfsarts. Deze is digitaal bereikbaar voor alle medewerkers. Vertrouwenspersoon. De interne vertrouwenspersoon heeft in 2013 besloten om deze functie neer te leggen. In overleg met de Ondernemingsraad is er voor gekozen om via de arbodienst HCC met een externe vertrouwenspersoon, Marleen Schrier te gaan werken. Zowel management als OR heeft met haar kennisgemaakt, haar gegevens om een afspraak te maken staan op Sharepoint. Beleid ongewenste omgangsvormen Het beleid ongewenste omgangsvormen is aangepast en de OR heeft hierop instemming gegeven. Op advies van de externe vertrouwenspersoon eind 2013 zal in 2014 hierop nog een bijstelling plaatvinden. Werkkostenregeling De werkkostenregeling is op 1 januari 2013 ingevoerd en alle bestaande Meerkeuze Systeem Regelingen zijn hierin opgenomen. Hierdoor ontstaat er voor de werkgever meer fiscale ruimte om mogelijk bepaalde regelingen te treffen. Daarnaast zullen in 2014 de regelingen opnieuw worden bekeken en mogelijk bijgesteld worden naar de huidige situatie. Mobiliteitsenquête/plan In verband met de verhuizing in november 2013 van Enschede naar Hengelo zullen er meerdere mensen worden geconfronteerd met een grotere woon-werkafstand. Gezien de beperkte parkeermogelijkheden in Hengelo heeft er een mobiliteit-enquête plaatsgevonden om te inventariseren of medewerkers bereid zijn om een ander vervoermiddel te kiezen dan de auto. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een regeling waarbij medewerkers een netto vergoeding ontvangen tegen het afstand doen van het recht om te parkeren. Voorwaarde hierbij is dat men 50% of meer met de fiets naar het werk dient te komen, dit om de vitaliteit te stimuleren. Hiervan hebben in 2013 een kleine 20 medewerkerkers gebruik gemaakt. Aanvullende reiskosten Hengelo De verhuizing van het laboratorium op 1 november van Enschede naar Hengelo betekent voor een aantal mensen dat de reisafstand groter wordt. Directie heeft met de OR afspraken gemaakt over aanvullende reiskostenvergoeding. Door gebruik te maken van de fiscale ruimte in de werkkostenregeling en de vergoeding in twee jaar uit te betalen kan deze netto worden uitgekeerd i.p.v. bruto en hoeft de medewerker hier geen belasting meer over te betalen. Cao Ziekenhuizen 2011-2014 De cao, die geldt voor medewerkers in de algemene ziekenhuizen en de categorale instellingen, loopt vanaf 1 maart 2011 en heeft een looptijd van 36 maanden. Loonsverhoging en eindejaarsuitkering: In 2013 bedraagt de loonsverhoging 2,0% per 1 juli. De eindejaarsuitkering loopt in 2013 op tot een gehele dertiende maand (8,33%).

7

Opleiding en studie 2013 In 2013 heeft er een besteding van ruim € 94.000,- plaatsgevonden aan opleidingen en studies. Dit bedrag is inclusief onkostenvergoedingen zoals reiskosten en lunches. Het merendeel van de opleidingen en studies waren gericht op deskundigheidbevordering binnen het primair proces. Martin Kappert, personeelsfunctionaris

1.5.2 Jaaroverzicht Medische Administratie De afdeling medische administratie is ook in 2013 volop in ontwikkeling geweest. Zo wordt er steeds meer papierloos gewerkt. Met uitzondering van het grootmateriaal (categorie 4) wordt er niet meer gewerkt met doorslagen. In LMS is het K-boek geïntroduceerd, om zo een beter inzicht te krijgen op alle in- en uitgaande post. Naar aanleiding van de verhuizing heeft de afdeling het volledige beheer van het coupesen glaasjesarchief onder zich gekregen. Hierdoor wordt het innemen en uitgeven van coupes beter bewaakt. In 2013 is tevens gestart met, op verzoek van de patholoog, het scannen van coupes ten behoeve van besprekingen. De projecten, waarbij een kwaliteits- en efficiencyslag wordt gemaakt, worden steeds meer concreet. Frontoffice Het frontoffice gaat bijdragen aan kwaliteitswinst doordat sneller de volledigheid en correctheid van het ingezonden materiaal en formulieren wordt getoetst. Een eerste pilot zou worden gedraaid in het MST. De vermoedelijke locatie zal het huidige afnamelab van Medlon in het VrouwKindCentrum van het MST zijn. Parallel is gekeken naar de mogelijkheden van de realisatie van een FO in ZGT. Poema Het nieuwe onderdeel van LMS, Poema, zal er voor zorgen, doordat systemen worden geïntegreerd, dat er efficiënter en overzichtelijker kan worden gewerkt. Eind 2013 zijn we de testfase gestart. Digitale pathologie De medische administratie is ondersteunend in de pilot: technische validatie digitale pathologie. Formatie Unithoofd A. Lemges heeft de organisatie in juli 2013 verlaten. De afdeling is tijdelijk waargenomen door F. Roozekrans, unithoofd cytologie met ondersteuning van de coördinator van de medische adminstratie, Y. Ellenbroek. M.i.v. augustus 2013 is A. Groenhuijsen in dienst gekomen als hoofd unit medische administratie. In mei en december 2013 heeft de afdeling versterking gekregen van N. Wijnbergen en H. Hekhuizen in verband met 2 zwangerschapsverloven. In 2013 waren er 2 langdurig zieken, waarvan er 1 met ingang van november volledig hersteld is. A. ten Brinke is m.i.v. augustus gestopt met haar functie als secretaris van de OR en is weer volledig beschikbaar voor de afdeling. M. Winter is met ingang van maart 2013 toegetreden als OR lid en is m.i.v. 1 oktober aangesteld als BHV-er. Bij- en nascholing Ook in 2013 is er aandacht besteed aan bij- en nascholing van de medewerkers om kennis op peil te houden en te verbeteren. De volgende cursussen/trainingen zijn bijgewoond: Jobo training (Y. Ellenbroek) Training effectief werken (Y. Ellenbroek, A. Groenhuijsen) OR Cursus (M. Winter, A. ten Brinke) BHV Cursus (M. Winter) Anoek Groenhuijsen, hoofd unit medische administratie

8

1.5.3 Jaaroverzicht Cytologie Analyse C-proces (= niet-gynaecologische cytologie). In 2013 is een begin gemaakt met de analyse van het C-proces door middel van een prospectieve risicoinventarisatie op basis van de PRIA-methode. Daarnaast zijn (elementen van) methodieken uit de procesindustrie toegevoegd aan het onderzoek. Een van de gehanteerde methodieken is een storingsanalyse. Het doel van een storingsanalyse is het opsporen van alle mogelijke te voorziene ongewenste gebeurtenissen van een proces. De methode bestaat uit het benoemen van faalwijzen. Voor elke faalwijze wordt de ernst van het gevolg en de kans van optreden(frequentie) uitgedrukt in getallen. Aan de hand van deze getallen wordt er een risicoscore bepaald. (De risicoscore is een vermenigvuldiging van de ernst en frequentie.) Controle bij de immunologie op dunnelaag cytologie. Bij de CCKL-accreditatie in 2012 werd één 3 gescoord m.b.t. cytologie: Er wordt geen controle meegenomen bij de immunologie op de dunne laag (dl) cytologie. Het vorig jaar opgestelde plan van aanpak is in gang gezet. De stand van zaken eind 2013 wordt hieronder beschreven. Sinds 2013 vermelden de senioranalisten per marker in aantekeningen of er intern controle materiaal in het monster aanwezig is en zo ja welk. De pathologen interpreteren deze informatie. Niet voor alle merkers kan een interne controle altijd aanwezig zijn. Indien er geen interne controle is, zijn de consequenties hiervan in geval van een negatieve kleuring voor de patholoog duidelijk. Het betekent dat de waarde van de kleuring in elk geval minder is dan wanneer er wel een controle aanwezig zou zijn geweest en dat de kleuring mogelijk niet voor diagnostische beoordeling kan worden gebruikt (dit ter beoordeling van de patholoog). Aan- of afwezigheid van controles staat gedocumenteerd in de rubriek aantekeningen, naar eigen inzicht kan de patholoog hierover ook een opmerking maken in het microscopieverslag. Vrijwel gelijktijdig (dec 2012 t/m maart 2013) is een validatietraject gestart, waarbij controle materiaal op aparte glaasjes werd gebracht en aansluitend ingevroren. Uit de validatie bleek dat deze glaasjes in elk geval na 10 weken nog geschikt zijn als controle materiaal. Nadeel is dat deze controle niet op hetzelfde glaasje is aangebracht als het monster. Aansluitend is daarom gestart met een validatietraject, waarbij het controle materiaal op hetzelfde glaasje als het monster werd opgebracht. De cellijnen en cocktails werden in epjes uitgevuld en ingevroren. Het controle materiaal blijkt in elk geval na 10 weken nog marker positief. Wel wordt er bij een deel van de preparaten dwarreling van controle materiaal over het glaasje gezien. Er bestaat dus een kans dat controle materiaal contamineert op het monster. In juni is gestart met de validaties van: bronchuscocktail (CK7, CK5, CK8-18, AE1-AE3, CD68 en TTF-1), schildklier (Thyreoglobuline), kleincellig-carcinoom (Synaptofysine, CD56, KI-67) en pleuravocht (Calretinine en podoplanine). Voor de validaties van darm- (CK20 en CDX-2) en melanoomcocktail (MelanA en S100) is gepuncteerd uit vers weefsel. Het traject liep van eind juni tot begin oktober. De T-cellijn (gekweekt en geoogst bij PAMM)) is in november binnengekomen. Deze cellijn blijkt tot nu toe positief voor CD3 en CD5 (niet voor CD45). Het traject loopt echter nog. Op 13 december is de prostaatcellijn (PAMM) binnengekomen. Deze blijkt helaas PSA negatief. Deze cellijn kan daarom helaas niet worden gebruikt. De ovarium cellijn en b-cellijn zijn nog niet geleverd. Er is een kleurstof (Green Dye-60 ml) besteld die het controle materiaal, op basis van een publicatie, moet aankleuren. Het controlemateriaal wordt daarmee herkenbaar. Mocht het gaan dwarrelen over het glaasje, dan kan een verkeerde diagnose op grond hiervan worden voorkomen. Het is de bedoeling om het controle materiaal aangekleurd in te vriezen. Dit moet ook 10 weken worden gevalideerd. Dit project loopt door in 2014, mede omdat een aantal materiaalsoorten / afwijkingen relatief zeldzaam wordt ingezonden.

9

Na- en bijscholing

VAP-WCD

Intern / Extern Extern

Diploma / Certificaat Certificaat

VAP-WCD

Extern

Certificaat

VAP-WCD

Extern

Certificaat

VAP-WCD

Extern

Certificaat

Avans Hogeschool

Extern

Certificaat

IAC

Extern

IAC

Extern

SBO

Extern

Diploma en Certificaat Diploma en Certificaat Certificaat

SBO

Extern

Certificaat

SBO

Extern

Certificaat

SBO

Extern

Certificaat

VAP Het Effectieve werken Het Effectieve werken Het Effectieve werken Finalist

Extern Intern

Certificaat Geen

Intern

Geen

Intern

Geen

Extern

Geen

Hogeschool Leiden Jobo-trainingen

Extern

Geen (loopt nog) Geen (loopt nog)

Medewerker

Datum

Congres

Organisator

L. Batenburg

3 apr

H. Appelman

3 apr

M. Stellaard

21/22 nov

C. Corstiaensen

21/22 nov

M. Kok

14 jun

H. Appelman

26-30 mei

J. vd LockantBok F. Roozekrans

26-30 mei

H. Wentink

15 apr

N. Mulder

15 apr

H. Wentink

28 okt

H. Wentink M. Kok

17 sept januari

R. Evers

januari

F. Roozekrans

april

M. Kok

juli

N. Mulder

najaar

Themadag Sereuze vochten / Schildklier Themadag Sereuze vochten / Schildklier Veldhuizencursus Longcytologie Veldhuizencursus Longcytologie Validatie van software in het Laboratorium 18e Internationale Cytologie Congres 18e Internationale Cytologie Congres Second Opiniom Panel Second Opiniom Panel Second Opiniom Panel 15e Syposium BMHK Oost Themacongres Training Het Effectieve werken Training Het Effectieve werken Training Het Effectieve werken Rapporten LMS maken Cursus Histologie

C. Corstiaensen

najaar

Coaching

15 apr

Frank Roozekrans, hoofd unit cytologie

10

Extern

1.5.4 Jaaroverzicht Histologie Algemeen Het jaar 2013 heeft in het teken gestaan van de verhuizing in november en van het uitvoeren van de diverse procesanalyses. De diverse bouwwerkgroepen van de afdeling en de verhuiscommissie hebben hard gewerkt om te zorgen dat alles voor de verhuizing tot in de puntjes uitgewerkt was. Door ieders inzet, zowel van de werkgroepen als de analisten, kunnen we stellen dat de verhuizing naar Hengelo probleemloos is verlopen. Rond maart kwam de dermatologie afdeling van het ZGT Hengelo met het verzoek of wij mee wilden helpen om de MOHS techniek op te starten in het ZGT. In het kort kwam het erop neer dat wij zouden meedenken met het inrichten van een lab voor MOHS en dat dat wij personeel zouden uitbesteden voor het uitvoeren van de vriescoupes voor MOHS. Dit is door ons met veel enthousiasme gedaan en de planning is dat maart 2014 dit daadwerkelijk van start gaat. Van 1 analist hebben we afscheid genomen en er zijn 2 analisten aangenomen. Er zijn in 2013 al verschillende laboratoria komen kijken op het nieuwe laboratorium in Hengelo. Histologie Begin 2013 is begonnen met de PRIA van het histologielaboratorium en de uitsnijkamer om het hoofdproces in kaart te brengen en de daarbij behorende faalwijzen. Eind 2013 was deze zo goed als klaar. De desbetreffende acties die daar uit voort kwamen zijn al gedeeltelijk in 2013 gerealiseerd en het andere gedeelte zal in 2014 gerealiseerd worden. Tevens zijn al de zijprocessen geïnventariseerd en is begonnen om daar ook een PRIA van uit te voeren. In het nieuwe histologielaboratorium in Hengelo is er een extra snijwerkplek gerealiseerd, zodat we nu 8 werkplekken voor het snijden van coupes hebben. Uitsnijkamer Gaandeweg het jaar zijn we ons gaan oriënteren op de vervanging van het röntgenapparaat. En dan een digitale uitvoering zodat het zelf ontwikkelen van foto’s niet meer hoeft te gebeuren en de beelden eenvoudig in het LMS geplaatst kunnen worden. Verwachting is dat deze in 2014 geplaatst gaat worden. In de nieuwe uitsnijkamer in Hengelo hebben we nu de beschikking over 7 uitsnijtafels, waarvan 1 een voorbereidingstafel is en 1 tafel waarop gewerkt kan worden met radioactief materiaal. Tevens zijn alle tafels voorzien van draadloze ICT benodigdheden. Er is begonnen met nog 2 analisten in te werken op groot uitsnijden, waarbij we dan op een aantal van 9 ‘grootuitsnijders’ komen. Immunologie In 2013 is begonnen met de procesanalyse (PRIA) van de immunologie en zal begin 2014 afgerond worden. Ook is de verhuizing in november goed verlopen. De afdeling is na de verhuizing direct in gebruik genomen zonder noemenswaardige problemen. Het wachten was alleen op de nieuwe gekoelde werkbanken die de oude koelkast moesten doen vergeten. Verder zijn er een aantal nieuwe antilichamen gevalideerd en in gebruik genomen nl. de MUC-2, MUC-5, ALK-long, IgG4. In het kader van ons gestroomlijnde werkproces is de afdeling immunologie van het Deventer ziekenhuis 18 juni geweest voor een ‘stage’ dag. Dit na dat S. Riemersma en M. Kristen op verzoek van Dr. Shirango (ex patholoog LabPON) in Deventer zijn geweest. Ook is er een rondleiding geweest voor de WIHC leden (Noord-Oost Nederland) in Enschede. Op 13 juni zijn H. Peters, S. Riemersma en M. Kristen in Rotterdam geweest bij de presentatie van de Omnis (Volautomaat stainer Dako).

11

Gevolgde cursussen, workshops, opleidingen Histologie 2013 Naam

Datum

Opleiding/congres

Organisator

Intern/ Certificaat externe plaats

Alle analisten

Jan/mei

JOBO

Intern

NVT

Alle analisten

Hele jaar door

Diverse praatjes pathologen betreffende onderdelen histologie

JOBO/ J.van Kesteren R. Vink/ A. te Vaanholt

Intern

NVT

A. te Vaanholt E.Asbroek C. Kormelink S. Heijink M. Kristen JE van Kesteren A te Vaanholt C Kormelink E.Asbroek M. Kristen A te Vaanholt M van Boekel M Knoef JE van Kesteren S Wijlens T van de Ende C. Liebrand

September

Het Effectieve werken

Intern

Geen

CA- cursus JOBO

JOBO/ J. van Kesteren

Hengelo

NVT

Begin 2013

Cursus PRIA Oranjewoud

SAVE Oranjewoud

Intern

NVT

Vanaf mei 2013 Vanaf jan 2013

Cursus Histotechieken

Extern Extern

JA JA JA

E Kremers J Knook S Heiijnk L Liebrand J Knook

Mei 2013

Congres WIHC

Hogeschool Leiden EHBO Ver.St. Plechelmus Oldenzaal WIHC

Extern

JA

Juni 2013

Hogeschool Leiden

Extern

JA

B Keizer E Asbroek D Bultink E Boswinkel N ten Have A te Vaanholt E Asbroek J Knook A Schuite K Drogendijk C Liebrand E Boswinkel

Maart 2013

Cursus Markers en panels diagnostiek longtumoren VAPdag

VAP

Extern

JA

Februari 2013

Deelnemersbijeenkom st SKML

SKML

Extern

JA

Juni 2013

2 dagen Maatwerkcursus OR Basiscursus BHV + EHBO Basis cursus BHV

MZ service

Extern

NVT

Falck Nutic

Extern

JA

April Jan/mrt

Juni 2013

EHBO

Jacqueline van Kesteren, hoofd unit histologie

12

1.5.5 Jaaroverzicht Moleculaire pathologie Formatie Het team moleculair pathologisch analisten bestond in 2013 uit 9 analisten en een moleculair bioloog. R. van der Geize is door de NVVP benoemd tot klinisch moleculair bioloog in de pathologie (KMBP). Drie pathologen zijn nauw betrokken bij de moleculaire diagnostiek, nl. M. Tebar, G. Freling en S. Riemersma die tevens aandachtspatholoog is. Ook patholoog N. Kooij is bij de moleculaire diagnostiek betrokken. Stages De moleculaire afdeling heeft in de eerste helft van 2013 een stageproject begeleid, dat is uitgevoerd door een student van het HLO van het Saxion (Enschede). In de periode feb-juni 2013 werd een project gewijd aan het aantonen van clonale relaties in mamma carcinomen met behulp van een MLPA assay. In de tweede helft zijn geen stage plekken beschikbaar gesteld in verband met de verhuizing van het laboratorium naar de nieuwbouw in Hengelo. Bij- en nascholing Ook in 2013 is aandacht besteed aan bij- en nascholing van de medewerkers om de kennis op peil te houden en op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen in de moleculaire pathologie. De volgende cursussen en bijeenkomsten zijn bijgewoond: Moleculaire dag 2013 (A. Ayoub, K. Olde-Boerrigter, N. de Waal, M. Bult, M. Gouma, H. Wilke, I. Raspe, S. ten Brinke, R van der Geize, M. Tebar, S. Riemersma) MLPA workshop MRC Holland, Amsterdam (M. Bult, H. Wilke) Werkbezoek UMCG Groningen; FISH Cytovision software (I. Raspe, M. Gouma, R. van der Geize) Werkbezoek Universiteit Twente; FISH software Hamamatsu (I. Raspe, M. Gouma, R. van der Geize) Werkbezoek Leeuwarden; FISH software D-Sight Menarini (I. Raspe, M. Gouma, R. van der Geize) Satellite Meeting ‘New techniques in Molecular Pathology’ Utrecht (K. Olde-Boerrigter, R. van der Geize) OR maatwerkcursus, Oldenzaal (M. Gouma) International Scientific Symposium “Moving Next Generation Sequencing into Diagnostics” (R. van der Geize) 8th European meeting on Molecular Diagnostics (R. van der Geize) Kwaliteit De afdeling heeft in 2013 meegedaan aan Her2 rondzendingen georganiseerd door de SKML (FISH HER2; 2013.2) en NordiQC (runs H3 en H4). De resultaten voor de SKML FISH HER2 rondzending en de NordiQC rondzendingen waren goed. In 2013 is ook geparticipeerd in internationale rondzendingen voor EGFR/KRAS/ALK (ESP EQA) en HPV (QCMD). Voor de internationale HPV rondzending werd de maximale score behaald. Voor de EGFR/KRAS/ALK rondzending (ESP EQA) kwam de uitslag van het laboratorium, voor zover het materiaal kwalitatief voldoende was om beoordeeld te kunnen worden, volledig overeen met de uitslag van ESP Lung EQA. Het laboratorium is opgenomen in de lijst van labs die succesvol hebben deelgenomen aan deze ESP EQA rondzending (http://lung.eqascheme.org/info/public/alk/previous_partici-pants. xhtml). Service De afdeling probeert met korte doorlooptijden voor met name de diagnostiek ten behoeve van responstherapieën een goede en snelle service te verlenen. Voor materiaal waarin een mutatie is aangetoond, zijn de doorlooptijden soms iets langer, doordat de mutatie m.b.v. DNA sequentie analyse moet worden bevestigd en het genotype moet worden bepaald. Doorlooptijden voor mutatie analyses van EGFR, KRAS en BRAF zijn t.o.v. 2012 nog iets verbeterd. Meer dan 60% van de aanvragen is na 1 werkdag afgerond. Na 2 werkdagen is circa 90% van de aanvragen klaar (Figuur 1). Deze verbetering is het gevolg van het op maandag inzetten van een verkorte DNA isolatie en een HRM analyse van materiaal dat op vrijdagmiddag is binnengekomen. Uitslagen van samples waarin met HRM voorscreening geen mutatie wordt aangetroffen, zijn nu op maandag in plaats van op dinsdag klaar, waardoor de doorlooptijd voor deze samples met 1 dag is verkort. Dit vertaalt zich in een kleine verbetering van de overall doorlooptijd van de mutatieanalyses.

13

Figuur 1. Doorlooptijden EGFR, KRAS en BRAF mutatie analyse in 2013. Het laboratorium stelt haar services graag ter beschikking van andere labs. De afdeling voerde sinds 2011 HPV bepalingen van het Laurentius ziekenhuis in Roermond uit. In 2013 heeft het Laurentius ziekenhuis besloten de HPV analyse niet meer bij het LABPON te laten uitvoeren i.h.k.v. haar bredere samenwerking met Maastricht. Daarnaast voerde de afdeling in 2013 de complexe moleculaire diagnostiek voor het Deventer Ziekenhuis uit. Laboratoriumruimtes en apparatuur De afdeling had in 2013 op de locatie Enschede de beschikking over 3 kleine DNA labs voor pre- en postPCR werkzaamheden. Sinds de verhuizing naar het nieuwe gebouw in Hengelo heeft de moleculaire afdeling de beschikking over ruime, fysiek gescheiden en modern uitgeruste laboratoria voor de DNA diagnostiek. Voor de fluorescentie microscoop is het software pakket Cytovision Tissue FISH aanschaft voor het digitaal scoren en archiveren van FISH coupes. Analyses In-situ hybridisatie De FISH assays werden in 2013 onveranderd 2 keer per week ingezet. De aantallen analyses voor translocaties zijn ten opzichte van 2012 behoorlijk gestegen (tabel 1). Daarentegen is een afname te zien voor aanvragen HER2 FISH (-7%), MOLA (-14%) en Urovysion (-42%). De in 2012 opgezette assays voor MDM2 amplificaties voor het diagnosticeren van atypische lipomen en liposarcomen en de detectie van 1p19q codeleties in gliomen zijn in 2013 regelmatig aangevraagd. In 2013 is de EML4-ALK herrangschikking analyse in gebruik genomen en wordt veelvuldig aangevraagd op EGFR/KRAS negatieve longcarcinomen. Tabel 1. Productie van FISH aanvragen. Productie 2011 2012 1p19q EML4-ALK Bcl-2 Bcl-6 c-Myc Her-2 IgH MDM2 t(8;14) t(14;18) Mola Urovysion EBER

0 0 16 11 26 711 9 0 0 3 53 62 120

0 0 16 10 25 786 4 3 0 6 71 43 122

2013

% tov 2012

9 68 21 18 44 730 2 19 14 15 61 25 144

+31% +80% +76% -7% -50% +533% +150% -14% -42% +18%

14

Gen mutatie analyses ten behoeve van responstherapie Mutatie analyses voor EGFR, KRAS, BRAF en IDH1 zijn ten opzichte van 2012 onveranderd uitgevoerd met behulp van high resolution melting (HRM) analyse (tabel 2). Alleen van materiaal waarin met HRM een afwijking wordt gezien, wordt een DNA sequentie analyse uitgevoerd om het genotype van de mutatie te bepalen. Voor het colorectaal carcinoom is de analyse eind 2013 uitgebreid met KRAS exon 3 en 4 (codonen 59, 61, 117, en 146) en NRAS exon 3 (codonen 59 en 61) i.v.m. de nieuwe richtlijn voor antiEGFR therapie bij het colorectaal carcinoom. Standaard wordt nu voor het colorectaal carcinoom KRAS, NRAS en BRAF mutatie analyse ingezet. Tabel 2. Overzicht van mutatie frequenties en mutant genotypen voor KRAS, EGFR en BRAF in 2013. Mutatie analyse

Totaal

KRAS colon KRAS exon 2

130

KRAS exon 3 KRAS exon 4 EGFR long EGFR exon 18 EGFR exon 19

Mutatie frequentie 44% 40%

Aangetoonde mutaties (aantal)

G12D(16); G12A(5); G12S(3); G12V(12); G12C(4); G13D(8); G13C (3); G13H (1) Q61H(1) A146T(4)

0,77%* 3,0%* 254

9,1% 0% 3,9%

EGFR exon 20

2,8%

EGFR exon 21 KRAS exon 2

2,4% 37,8%

E746_A750del(8); L747_A750del_insP(1); E746_T751del_insK(1) V769insASV(2); T790M(2); N771insH(1); H773insNPH(2) L858R(6) G12C(49); G12V(24); G12D(8); G12A(7); G12F(1); G12S(2); G13D(2); G13C(2); G13E(1)

BRAF colon 52 13,5% V600E(6); D594G(1) BRAF exon 15 BRAF melanoom 31 54,8% V600E(10); V600K(4); V600R(1); K601T(1); V600BRAF exon 15 K601delinsE(1) IDH1 codon 132 9 56% R132H (5) * Percentages zijn niet representatief vanwege ingebruikname van KRAS exon 3 en 4 sinds september 2013. De mutatiefrequentie voor KRAS bij colontumoren was in 2013 vergelijkbaar met die gevonden in 2012 (44 versus 48%). Het percentage BRAF mutaties bij colontumoren (13,5%) was hoger dan gewoonlijk wordt gevonden (6-9%), maar is verklaarbaar. Dit wordt vermoedelijk veroorzaakt doordat er meerdere BRAF navragen op RAS-negatieve colontumoren zijn uitgevoerd als gevolg van de veranderde richtlijn voor anti-EGFR therapie. De BRAF analyse is hierdoor gedeeltelijk op een voorgeselecteerde RAS-negatieve populatie uitgevoerd, met als gevolg een hogere BRAF mutatie frequentie. Voor EGFR werd in 2013 een mutatiefrequentie gevonden die enigszins hoger ligt t.o.v. 2012 (9.1 versus 7.4%) en enigszins lager dan 2011 (9.1 versus 10.3%). De verkregen mutatiefrequenties en genotypen uit de analyses zijn in lijn met indicatoren uit de literatuur. Analyse clonale relatie De B-cel clonaliteitsanalyse is onveranderd gebleven. Er wordt gebruik gemaakt van de IgH en IgK B-cell clonality assays van InVivoScribe Technologies. In 2013 zijn 44 analyses uitgevoerd, een daling van 14% ten opzichte van een jaar eerder. Voor de sequentieanalyse van TP53 is in 2013 overgestapt op de BigDye Direct sequentieanalyse methode in plaats van sequentieanalyse met behulp van de BigDye v3.1 kit. Deze methode is makkelijker uitvoerbaar en geeft betere sequentieanalyse resultaten. De TP53 mutatieanalyse werd in 2013 vijf keer uitgevoerd.

15

Microsatelliet instabiliteit (MSI) op aanvraag patholoog De assay voor microsatelliet instabiliteit analyse (MSI) is ten opzichte van voorgaande jaren onveranderd gebleven. De test wordt uitgevoerd in combinatie met immunohistochemische kleuringen voor MLH-1, PMS2, MSH2 en MSH6. Een MLH1-methylering analyse (MLPA) wordt uitgevoerd bij patiëntenmateriaal waarin MSI én verlies van MLH-1 eiwit expressie is aangetoond. In 2013 zijn er 101 MSI analyses uitgevoerd. In 12 gevallen werd MSI aangetoond (12%), waarvan 7 in aanmerking kwamen voor een MLH1 methylering analyse. In al deze 7 gevallen werd een MLH1 methylering geconstateerd. HPV De multiplex PCR HPV test detecteert 17 hoog-risico typen HPV en 2 laag-risico typen HPV (6 en 11) en wordt twee maal per week uitgevoerd met 30-50 samples per keer. In totaal werden 3271 bepalingen op cytologisch uitstrijkmateriaal uitgevoerd, een daling van 11% t.o.v. 2012. Voor het Laurentius ziekenhuis Roermond en het Deventer ziekenhuis werden respectievelijk een additionele 106 en 7 bepalingen gedaan. In figuur 2 staat het HPV genotype profiel met de aangetoonde HPV typen in het geanalyseerde uitstrijkmateriaal in de periode 2011-2013 weergegeven. Het HPV genotype profiel van 2013 komt goed overeen met de profielen uit de twee voorgaande jaren.

Figuur 2. Voorkomende HPV typen in cytologisch uitstrijkmateriaal in de periode 2011-2013. Alleen de infecties met een klinisch relevante besmettingsgraad (virale load) staan weergegeven.

Robert van der Geize, hoofd unit moleculaire pathologie Sietske Riemersma, aandachtspatholoog moleculaire pathologie

16

1.6

Jaaroverzicht Bedrijfshulpverlening (BHV) In 2013 stond alles in het teken van de verhuizing naar Hengelo. Het in stand houden van skills en materialen in Enschede en het vooruit denken van de BHV-organisatie naar Hengelo. De kennis is op peil gebracht/gehouden met de jaarlijkse herhalingen. In 2012 was er enige achterstand ontstaan in het handhaven van de kennis en is direct besloten met een andere opleider in zee te gaan. De gekozen opleider heeft meer en beter ingerichte oefenruimtes op de vliegbasis Twente. Zoals elk jaar besluiten leden er mee te stoppen. Het is echter positief dat er nooit problemen zijn om de vrij gekomen plaatsen weer met enthousiaste medewerkers in te vullen. Verschillende nieuwe leden hebben ook te kennen gegeven graag als officieel EHBO-er aan de slag te willen gaan en volgen momenteel de cursus. Het aantal EHBO-ers zal dus gaan toenemen. Ten slotte mag gesteld worden dat met vereende krachten de verhuizing tot een goed einde is gebracht zonder incidenten. We zitten in een overzichtelijk pand en hebben besloten nog meer de nadruk te gaan leggen op gedeeltelijk ontruimen. Enig probleem was de communicatie. Om alle leden BHV meer gericht aan te kunnen spreken op hun taak bij incidenten en/of calamiteiten is besloten om de aansturing vanuit de receptie te regelen met oproepen van leden door verschillende BHV- telefoons. Elk met een specifieke taak volgens een roulatieschema. In 2014 ligt de nadruk op het bewust maken van de ontruimingsprocedure middels enige oefensessies met het personeel. Daarnaast zullen we de laatste achterstand in opleiding wegwerken. Door regulier overleg en oefenavonden hoopt de BHV zich ook komend jaar weer optimaal voor te bereiden op eventuele incidenten. Namens de BHV, Wim Zwiers

17

1.7 Bibliotheek 1.7.1 Boeken In het verslagjaar werd de bibliotheek van het Laboratorium Pathologie Oost Nederland aangevuld met de volgende boekwerken: Surgical pathological anatomy of head and neck, P. Slootweg WHO classification of tumours of soft tissue and bone, 4th ed. C. Fletcher (9x) Knowles neoplastic hematopathology. L.M. Ernst. Practical hepatic pathology, R. Saxena Pathology and genetics of tumours of urinary system and male genital organs. Eble J. Pathology and genetics of tumours of the lung, pleura, thymus and heart, Travis. W.D. Pathology and genetics of tumours of skin tumours, LeBoit P.E. Functionele histologie, E. Wisse WHO classification of tumours of the breast. S.R. Lakhani (5x) Atlas of interstitial lung disease pathology. A. Churg Color atlas of fetal and neonatal histology. L.M. Ernst Morson and Dawson’s gastrointestinal pathology. D.W. Day Intraoperative consultation in surgical pathology. M. Ranchod WHO classification of tumours of the central nervous system, DJ Brat WHO classification of tumours of the digestive system, F.T. Bosman

1.7.2 Tijdschriften Om alle medewerkers in staat te stellen, de ontwikkelingen op hun vakgebied bij te houden, heeft het laboratorium op de navolgende media een abonnement: Acta Cytologica. American Journal of Clinical Pathology American Journal of Dermatopathology American Journal of Pathology American Journal of Surgical pathology Archives of Pathology and Laboratory Medicine Biotechnic and Histochemistry Cancer & Cytopathology Dermatopathology Histopathology Human Pathology International Journal of Gynaecological Pathology Journal of Molecular Diagnostics (AJP) Modern Pathology Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde New England Journal of Medicine Pediatric and Developmental Pathology Seminars in Diagnostic Pathology Virchows Archiv, alleen nog online, geen papieren exemplaar.

18

2.1

Algemeen Overzicht Onderstaande tabel geeft het aantal onderzoeken, verdeeld over de verschillende soorten verrichtingen aan. Hierbij wordt het verslagjaar 2012vergeleken met 2011. Tevens is het aantal productie-eenheden weergegeven. Productie-eenheden worden berekend door het aantal onderzoeken te vermenigvuldigen met een weegfactor, de zgn. CTG-factor (2e kolom).

AARD ONDERZOEK

weeg factor

aantal onderzoeken 2012

aantal onderzoeken 2013

mutatie ‘12-‘13

aantal productie eenheden 2012

aantal productie eenheden 2013

mutatie ‘12-‘13

Cytologie Cervix-bvo Cervix-ind Cytologie Punctie Punctie echogeleide Totaal cytologie

0,26 0,40 1,00 0,65 1,75

25.256 8.082 10.274 119 326 44.057

25.306 7.674 9.511 120 417 43.028

0,2% -5,0% -7,4% 0,8% 27,9% -2,3%

6.567 3.233 10.274 77 571 20.721

6.580 3.070 9.511 78 730 19.968

0,2% -5,0% -7,4% 0,8% 27,9% -3,6%

Moleculaire technieken Lmol Hmol HPV-bepaling Urovysion Totaal mol. technieken

7,00 21,00 3,50 7,00

929 512 4.009 41 5.491

1.005 592 3.566 24 5.187

8,2% 15,6% -11,1% -41,5% -5,5%

6.503 10.752 14.032 287 31.574

7.035 12.432 12.481 168 32.116

8,2% 15,6% -11,1% -41,5% 1,7%

Immunologie Her2Neu Im.Fluor Im.Perox Totaal immunologie

3,50 3,50 3,50

0 357 13.218 13.575

0 378 14.169 14.547

5,9% 7,2% 7,2%

0 1.250 46.263 47.513

0 1.323 49.592 50.915

5,9% 7,2% 7,2%

247 62.959 739 160 58 303 148 64.614

198 62.119 697 139 33 239 153 63.578

-19,8% -1,3% -5,7% -13,1% -43,1% -21,1% 3,4% -1,6%

0 62.959 1.478 1.600 870 758 148 67.813

0 62.119 1.394 1.390 495 598 153 66.149

-1,3% -5,7% -13,1% -43,1% -21,1% 3,4% -2,5%

127.737

126.340

-1,1%

167.620

169.147

0,9%

Histologie Hist.ond door derden Histologie Morfometrie Sectie Sectie foet Specimen Vriescoupe Totaal histologie Totaal

1,00 2,00 10,00 15,00 2,50 1,00

19

2.2

Histologie Onderstaande tabel geeft de histologische productie van het verslagjaar 2013, vergeleken met 2012.

Paraffine inbedding T-nummers blokjes blokjes per T-nummer Bijzondere kleuringen paraffine Immuunpathologie onderzoeken coupes totaal coupes per onderzoek

2.3

2012

2013

‘12-‘13

62.959 174.711 2,77

62.119 169.641 2,73

-1,33% -2,90% -1,59%

29.151

29.044

-0,37%

12.525 60.437 4,83

13.503 61.205 4,53

7,81% 1,27% -6,06%

Cytologie

2.3.1

Inzendingen Punctiecytologie

Onderstaande tabel geeft het aantal puncties over 2012 en 2013 weer. In de kolom ‘zelf’ staat weergegeven welke deel daarvan door pathologen is afgenomen.

Mamma Mammacyste Tepelvocht Lever Weke delen Bot Bijnier Pancreas Huid/subcutis Speekselklier Hoofd/hals Lymfklier Schildklier Overig Totaal

2012 57 110 72 4 14 8 11 59 29 93 54 693 451 47 1702

zelf 0 0 0 0 2 0 0 0 12 26 13 35 0 26 114

2013 85 76 109 6 12 7 12 48 46 106 61 753 463 49

zelf 1 0 0 0 3 0 0 0 13 31 21 26 2 18

1833

115

20

2.3.2 Cervixcytologie Onderstaande tabel geeft de procentuele onderverdeling van de cervixcytologische verrichtingen over de verschillende PAP-klassen weer. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen bevolkingsonderzoek (BVO)en Medische Indicatie (MI). Classificatie 2011 Pap 0 Pap 1 Pap 2 Pap 3 a Pap 3 b Pap 4 Pap 5 Totaal Geen endocervix epitheel

1,1 95,0 3,0 0,7 0,2 0,1 0,0 100,0

BVO MI 2012 2013 2011 2012 2013 1,0 1,1% 1,3 1,0 0,9% 95,3 95% 80,7 80,4 81% 2,8 2,4% 12,9 13,3 13% 0,6 0,7% 4,3 4,2 4,7% 0,2 0,3% 0,6 0,8 0,6% 0,0 0,0% 0,1 0,1 0,0% 0,0 0,0% 0,2 0,2 0,2% 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

9,2

9,3

9,9

8,9

8,4

8,9

2.3.3 Niet-gynaecologische cytologie Onderstaande tabel geeft de productie en procentuele onderverdeling van de niet-gynaecologische boekingen aan, ingedeeld naar de aard van het materiaal. Opmerking: het overzicht is gebaseerd op diagnoseregels. In een aantal gevallen leiden meerdere verrichtingen tot 1 diagnoseregel, waardoor dit aantal afwijkt van het totaal aantal verrichtingen.

Materiaal Urine Vagina Bronchus Sputum Longpunctie Pleuravocht Buikvocht Pericard Liquor Gewrichtsvocht Overig vochten Ovariumcyste Mamma solide Mammacystes tepelvochten Schildklier Speekselklier Hoofd/hals gebied Lymfklier Galwegen Bijnier Pancreas Lever Weke delen Huid / subcutis Bot Overige locaties Totaal

Onvoldoende materiaal n % 8 0,2% 0 0,0% 4 0,4% 0 0,0% 0 0,0% 10 1,5% 3 1,7% 0 0,0% 18 7,5% 1 9,1% 13 10,2% 0 0,0% 14 16,5% 0 0,0% 4 3,7% 116 25,1% 16 15,1% 16 26,2% 96 12,7% 1 2,4% 0 0,0% 6 12,5% 0 0,0% 3 25,0% 8 17,4% 1 14,3% 24 54,5% 386 4,8%

benigne n 3110 57 672 9 1 445 110 16 204 8 87 8 50 74 74 298 73 11 331 25 7 19 4 5 21 3 11 5744

21

% 82,4% 91,9% 64,1% 100,0% 25,0% 68,8% 61,8% 64,0% 85,4% 72,7% 68,0% 88,9% 58,8% 97,4% 67,9% 64,4% 68,9% 18,0% 44,0% 59,5% 58,3% 39,6% 66,7% 41,7% 45,7% 42,9% 25,0% 71,8%

dubieus verdacht N % 474 12,6% 2 3,2% 97 9,3% 0 0,0% 2 50,0% 53 8,2% 23 12,9% 0 0,0% 15 6,3% 0 0,0% 20 15,6% 0 0,0% 10 11,8% 2 2,6% 31 28,4% 38 8,2% 12 11,3% 4 6,6% 61 8,1% 14 33,3% 2 16,7% 8 16,7% 1 16,7% 1 8,3% 4 8,7% 0 0,0% 2 4,5% 878 11,0%

maligne n 180 3 275 0 1 139 42 9 2 2 8 1 11 0 0 11 5 30 265 2 3 15 1 3 13 3 7 1038

% 4,8% 4,8% 26,2% 0,0% 25,0% 21,5% 23,6% 36,0% 0,8% 18,2% 6,3% 11,1% 12,9% 0,0% 0,0% 2,4% 4,7% 49,2% 35,2% 4,8% 25,0% 31,3% 16,7% 25,0% 28,3% 42,9% 15,9% 13,0%

totaal n 3772 62 1048 9 4 647 178 25 239 11 128 9 85 76 109 463 106 61 753 42 12 48 6 12 46 7 44 8002

Punctiecytologie mamma per jaar op diagnose: Cytologische diagnose Maligne Suspect Benigne Geen diagnose totaal

2.4

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

59 20 150 41 270

45 18 160 24 247

20 7 65 24 116

11 6 71 30 118

8 5 96 33 142

3 15 92 23 133

7 1 66 17 91

4 8 43 15 70

3 11 32 11 57

0 17 64 17 98

Obducties

2.4.1 Obducties Onderstaande tabel geeft aantal obducties weer over het verslagjaar 2013, afgezet tegen meerdere voorgaande jaren. 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

309

251

276

237

210

219

206

165

Perinataal

75

44

62

48

69

60

60

33

Neuropathologie

23

41

22

38

21

42

64

34

totaal aantal: Waarvan:

Verbijzondering van de neuropathologische obducties*: 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Paraffineblokjes

356

495

538

1240

887

1403

1384

1028

Blokjes per obductie

15,48

12,08

24,45

32,63

42,23

33,40

21,63

30,24

Paraffinecoupes

1.174

589

564

1780

1248

1698

1979

1510

Coupes per obductie

51,04

14,37

25,63

46,84

59,43

40,43

30,92

44,41

* protocol: geprotocolleerd uitnemen en bewerken van hersenen en ruggenmerg bij de ziekte van Parkinson, met of zonder dementie.

2.4.2 Obducties gerelateerd aan aantal overledenen per ziekenhuis Ziekenhuis

aantal overledenen

aantal obducties

als % van overledenen

MST Enschede

697

65

9,3 %

ZGT Almelo/Hengelo

(incl. foeten/neonaten)

795

47

5,9 %

SKB Winterswijk

(incl. foeten/neonaten)

165

16

9,7 %

22

2.5 Bevolkingsonderzoeken 2.5.1 Bevolkingsonderzoek borstkanker 2010

2011

2012

2013

105.462

225.401

239.302

238.866

Werkelijk verrichte onderzoeken

99.087

188.807

195.373

196.959

% van de opgeroepen vrouwen

82,60%

83,76%

81,67%

82,45%

Opgeroepen vrouwen in: Totale regio IKST

Voor verdere informatie wordt verwezen naar het jaarverslag van Bevolkingsonderzoek Oost

*Aantal opgeroepen vrouwen vanaf 2011 is groter i.v.m. overheveling gemeenten van bevolkingsonderzoek Noord naar bevolkingsonderzoek Oost.

2.5.2

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 2008

2009

2010

2011

Aantal opgeroepen 34.571 vrouwen

34.283

48.239

144.790 139.722 143.696

Werkelijk verrichte 25.836 onderzoeken

25.467

26.591

102.146 100.583 102.132

% van de opgeroepen vrouwen

74,3%

55,1%

70.5%

74,7%

2012

72,0%

2013

71,1%

De gegevens hebben betrekking op het gehele werkgebied van het Laboratorium Pathologie Oost Nederland. Voor verdere informatie wordt verwezen naar het jaarverslag van BVO Oost NB: deze cijfers komen van de screeningsorganisatie Bevolkingsonderzoek Oost. De cijfers vanaf. 2011 hebben betrekking op het totaal aantal opgeroepen vrouwen en verrichte onderzoeken in het werkgebied van de screeningsorganisatie Bevolkingsonderzoek Oost.

23

2.6

Verrichtingen per Ziekenhuis

Anaesthesist Cardio-anesthesioloog Cardioloog Cardiothoracaal chirurg Chirurg Dermatoloog Gastro-enteroloog Gynaecoloog Intensivist Internist K.N.O.-arts Kinderarts Longarts Mond/kaakchirurg Neurochirurg Neuroloog Oogarts Orthopaedisch chirurg Plastisch chirurg Radioloog Radiotherapeut Reumatoloog Uroloog Totaal 2013

1 1 27 16 179 7 140 78 8 412 90 1 1252 87 5 88

89

1324

6 190 5261 3352 3646 2169 3 1046 490 39 169 631 175 12 64 2 102 11 1871 10 17 36 11 2 31 1415 915 3867 20200

Totaal 2012

87

1484

3846 20712

188

1201

108

4835

Totaal 2011

46

1646

4135 20859

147

1316

175

4805

89

1321

3

2 221

1 1042

100

8 72 1621 221 1368 206 10 593 62 8 389 56 119 11 6 22 107 11 4 5 350 5250

2 33 1 12 1

9 7 3 1029

65 1

9

71

29

92 4 11 1 1

Totaal 2013

Vriescoupe

Urovysion

308

1 98

40

263

1 65

16

97

8 8

7 85

6 5 52 302 7491 3688 5450 4986 34 2276 669 51 2127 796 335 116 71 127 1997 40 57 38 2708 33422

293

315

108

46

234

75

25

102

11

78

33748

258

485

90

48

135

89

5

88

9

93

34429

3 203 2 5 19 1 32 5

2

21 26 198

56

2 6 30 1 9 15

7

6 66

5 4 9 1 6

Specimen Radiografie

Obductie Foet

Obductie

Echogeleide Punctie

Punctie

Onderzoek derden

Morfometrie

Mammaprint paraffine

Lmol

Immuno Perox

Immuno Fluor

HPV-bepaling

Hmol

Histologie

Cytologie

Cervix ind

Specialisme

Cervix bvo

2.6.1 Medisch Spectrum Twente, locatie Enschede/Oldenzaal

21

5 12

4

3 3 12 11

5 2 5

2 11

187

7

16

1 86

11 27

9

31

1

1

3 24 1 17 1

4 3 3

1 2 2

4

1

1 3

8 324

2

24

anaesthesist cardioloog chirurg dermatoloog gastro-enteroloog geriater gynaecoloog intensivist internist k.n.o.-arts kinderarts longarts mond/kaakchirurg neuroloog oogarts orthopaedisch chirurg plastisch chirurg radioloog reumatoloog uroloog Totaal 2013

1 1

85

1873

7 575 8 88 4 123 1 327 73

5359 8608 2673 1 2551

23 4 13

5 11 1

5

588

60

1 7

1 184

1 602

1 178

40

3 4 2144 653 875 3 254

44

303 2 10

1

225

45

19 428

Totaal 2013

Vriescoupe

1

9

247

2 70

66

150

33

14

98

14 14

29 68

9

13 64 86

88 1

26

8

10

1

3

26

Totaal 2012

74

1986

4391 25741

208

704

206

5722

0

457

0

264

101

60

91

44

27

140

24

67

40307

Totaal 2011

69

2029

4114 24582

155

788

277

5152

0

380

0

431

74

71

1

55

3

112

40

80

38413

5

16

14

1873

1

11 55

1 5 1 8

1 87

1

67

14 2 14

4

2145 329 72 1158 213 10 290 65 8 1 49 8 145 3 1125 15 19 13 1466 1416 3932 25017

78

30 4

2 16 8 5

5 10 1

Urovysion


Obductie Foet

Obductie

Echogeleide Punctie

9

9 23 8612 9537 3777 9 5566 4 3606 513 122 1926 327 93 54 173 1217 41 17 3525 39151

35

887 45 41 346 18 18 4 20 74 6 4 576 5975

Punctie

Onderzoek derden

Morfometrie


Lmol

J0doium

Immuno Perox

Immuno Fluor

HPV-bepaling

Hmol

Histologie

Cytologie

Cervix ind

Specialisme

Cervix bvo

2.6.2 Ziekenhuisgroep Twente, locatie Almelo / Hengelo

8 23 1

4 2

104 2

1 1

25

cardioloog chirurg dermatoloog gynaecoloog internist k.n.o.-arts longarts mond/kaakchirurg neuroloog oogarts orthopaedisch chirurg plastisch chirurg radioloog uroloog vaatchirurg Totaal 2013

3 161 16

524

36 111 28 396 6 8

1910 1845 499 2361 102 46 95

75

22

47

1 772 125 33 1165 15 89 8 1 3 11 36 1 125 1 2386

6

2 12 7

51

41 6

1 18

16

524

1402

12 75 833 3 343 2 8126

Totaal 2012

20

524

1611

8015

68

5

39

Totaal 2011

24

709

1508

8096

59

5

72

3 14 636

Totaal 2013

Urovysion

31

212

7

116

18

2

13

3

44

2

7 3146 2024 1123 3811 150 555 110 10 15 91 874 18 1110 3 13047

2171

0

162

0

142

16

1

11

5

61

6

12859

2166

0

144

0

201

18

1

11

2

55

4

13076

31

192

7

4 8 2 2

10

101

3 2


Obductie Foet

Obductie

Echogeleide Punctie

Onderzoek derden

Morfometrie


Lmol

Jodium

Immuno Perox

Immuno Fluor

HPV-bepaling

Hmol

Histologie

Cytologie

Cervix ind

Specialisme

Cervix bvo

2.6.3 Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk

9 1 1 3 2

44

5 2

2

1 1 2 5 3

26

1

2

Verrichtingen eerste lijn Onderstaande tabellen geeft de aantallen verrichtingen resp. productie-eenheden weer, zoals uitgevoerd voor de eerste lijn, waarbij het verslagjaar 2013 is afgezet tegen 2012 en 2011.

Cervix bvo Cytologie

Cervix ind cytologie

Cytologie

Histologie

Hmol

HPV-bepaling

Immuno Fluor

Immuno Perox

Lmol

Morfometrie

Onderzoek derden

Punctie

Sectie

Vriescoupe

Totaal

2013

25106

3940

301

8504

1

1742

1

479

2

26

10

13

26

0

40.151

2012

25.069

4.077

374

8.218

1

1.878

1

404

2

16

15

13

25

0

42.105

2011

25.551

4.108

355

8.379

341

1

51

2

24

Cytologie

Histologie

Immuno Perox

Lmol

Morfometrie

Onderzoek derden

Verrichtingen

2.028

40.840

Totaal

Vriescoupe

Sectie

Punctie

Immuno Fluor

HPV-bepaling

Hmol

Cervix ind cytologie

Productie-eenheden

Cervix bvo Cytologie

2.7

2013

6.528 1576

301 8504

21 6097

3,5 1.677

14

52

0

8

260

0 25.041

2012

6.518 1.631

374 8.218

21 6.573

3,5 1.414

14

32

0

8,45

250

0 27.069

2011

6.643 1.643

355 8.379

0 7.098

0 1.194

7

102

0

16

0

0 25.437

27

Algemeen KAM-jaarplan Het KAM-jaarplan 2013 is in het MT vastgesteld en opgenomen in de applicatie Rieservice. Het overzicht van openstaande actiepunten uit deze applicatie is een regelmatig terugkerend punt op de agenda van het MT waardoor de bewaking gewaarborgd is. Intercollegiale KAM-bijeenkomsten Ook in 2013 hebben de KAM-functionarissen deelgenomen aan intercollegiale kwaliteitsbijeenkomsten om ervaringen uit te wisselen. Dit werd door de betrokkenen als zeer nuttig ervaren. Cursussen / bijeenkomsten • Jaarlijkse Conferentie milieu en veiligheid in ziekenhuislaboratoria van Borger & Burghouts (O. Hampsink) • Deelnemersbijeenkomst SKML (O. Hampsink) • LKN – bijeenkomst NVML (O. Hampsink, R.Evers) • Workshop Indeling en etikettering van gevaarlijke (vloei)stoffen volgens EU-GHS (O. Hampsink)

3.1

Kwaliteit

Interne audit Er zijn in 2013 door 12 medewerkers in totaal 13 interne audits uitgevoerd. Het betrof de volgende onderwerpen en de locaties waar ze zijn uitgevoerd:

Werkeenheid

Onderwerp

Cytologie C-proces

Restpunten audit

Bewerken niet-gyn. materiaal Behandelen navragen (voorbereiden) Uitsnijden organen/weefsels Behandelen navragen Controle afwerking punten score >= 2 uit voorgaande audits

Histologie lab

Uitvoeren kleuringen Histo

Moleculaire pathologie

Uitvoeren in situ hybridisatie (ISH)

Medische administratie

Verzenden uitslagen

Pathologen

Uitvoeren obductie

Histologie totaal

Uitslag terug naar ontvangst T-nr

Histologie uitsnijkamer

28

Diversen

Gezamenlijke aspecten FD Gezamenlijke aspecten FD

Chemicaliënbeheer/afval Opslag / afvoer van onderzoeksmateriaal Uitvoeren Immuunfluorescentie (IF) Behandelen navragen Immuunfluorescentie Uitzoeken/verdelen coupes Immuunfluorescentie Ontvangst en identificatie materiaal Beoordelen gyn. materiaal BHV Gebouwbeheer

PZ

Werving en selectie

KHB

Systeem

Immunologie

Cytologie B-proces

Door de verhuizing van LabPON is een deel van de audits begin 2014 uitgevoerd. De meeste afwijkingen hebben te maken met de opstelling/handhaving van kwaliteitsdocumenten. Hier zal in 2014 extra aandacht aan geschonken worden. De geconstateerde afwijkingen worden, met daaraan een of meerdere actiepunten gekoppeld, opgenomen in de applicatie Rieservice. Vanuit Rieservice wordt door de KAM wekelijks een herinnering e-mail verstuurd om de voortgang van de afhandeling van de actiepunten te bevorderen. Externe audit en visitatie Het in 2012 gestarte traject voor het behalen van de formele CCKL-accreditatie is in 2013 afgerond. LabPON is officieel CCKL-geaccrediteerd. Klachten, fouten en afwijkingen Klachten, fouten en afwijkingen worden op verschillende manieren vastgelegd. Een fout gemaakt tijdens werkzaamheden of een afwijking van de geldende procedures/werkwijzen tijdens een van de fasen in het (laboratorium- of administratief) proces of het officieel kenbaar maken van onvrede over de gevolgde werkwijze/handelswijze of over (werk)omstandigheden worden gemeld en afgehandeld via RieService. Tekortkomingen met betrekking tot het inzenden van een monster worden bij het betreffende onderzoeksnummer geregistreerd als signalering.

Meldingen In totaal zijn er 509 meldingen afgehandeld, onder te verdelen in klachten, fouten en verbeterpunten. Onderstaande tabel geeft de verdeling van de meldingen weer per afdeling. Meldingen Pathologen Unit administratie Unit histologie Unit cytologie Unit Moleculaire pathologie Diversen Totaal

2008 12 21 73 44

2009 7 15 90 73

2010 6 100 303 64

2011 9 82 248 106

5 155

15 200

17 490

1 446

2012 5 78 287 101 15 23 509

De voortgang van de afhandeling van de meldingen worden maandelijks besproken in de structurele KAM-overleggen met de diverse units. Jaarlijks worden de meldingen in het MT besproken.

29

2013 11 63 118 81 13 1 357

Over het algemeen is een dalende trend te zien. De nadruk bij het behandelen van fouten komt steeds meer te liggen op het voorkomen van de fout, in plaats van slechts het herstellen van de fout. Een groot deel van de meldingen wordt veroorzaakt door een persoonsgebonden oorzaak en betrof het niet werken volgens de vastgestelde werkwijze. Er vindt altijd terugkoppeling plaatst naar de betreffende medewerker. Bij een deel van de meldingen zijn kwaliteitsdocumenten (bijv. werkwijzebeschrijvingen, procedures) aangepast. Er zijn 14 meldingen afgehandeld met externe oorzaak. Van 7 meldingen kon de oorzaak niet worden achterhaald. De in 2012 gestarte prospectieve risicoanalyse voor het Histologie hoofdproces, is in 2013 verder uitgevoerd. Op een aantal geconstateerde risico’s is direct actie ondernomen. Overige afhandeling volgt in 2014. De PRIA voor de processen van Immunologie, Cytologie en Moleculaire pathologie is in 2013 gestart.

Signaleringen Signaleringen zijn tekortkomingen t.a.v. de inzendingen veroorzaakt door de inzender die veelal storend zijn voor de organisatie. Deze signaleringen worden rechtstreeks ingevoerd in U-DPS van PALGA, bij het betreffende onderzoeksnummer. De kwartaaloverzichten zijn periodiek in het Managementteam overleg besproken.

Signaleringen

2009

1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal Totaal

531 431 781 1128 2481

2010 Absoluut 1247 1196 1496 1314 5253

% 5.1 4.8 6.8 5.6 5.6

2011 % 5.9 7.2 8.0 5.9 6.7

2012 % 5.1 6.7 7.0 5.7 6.0

2013 % 3.8 3.7 3.7 3.1 3.6

De daling in 2013 is het gevolg van het laten vervallen van de doorslag van het aanvraagformulier. Een groot aantal signaleringen betrof het ontbreken van patiëntgegevens op de doorslag. De meeste signaleringen worden nog altijd veroorzaakt door niet volledig ingevulde aanvraagformulieren. De mogelijkheid van elektronisch aanvragen zal het aantal signaleringen naar verwachting drastisch doen afnemen. Het zal echter nog enige tijd duren voordat dit gerealiseerd zal zijn. Er is met het MST, ZGT en SKB periodiek gezamenlijk overleg met de betreffende kwaliteitsfunctionarissen. Signaleringen worden tijdens dit overleg besproken. Daarnaast worden incidentele, meer ernstige tekortkomingen direct gerapporteerd aan de betreffende kwaliteitsfunctionaris. Tevens is gestart met het opzetten van een Front Office binnen de ziekenhuizen. Controle op het voldoen aan de gestelde eisen voor ontvangst vindt dan al in de ziekenhuizen plaats. De verwachting is dat het eerste Front Office medio 2014 operationeel zal zijn.

30

Externe consulten en revisies 2012

Externe consulten en revisies 2013 1e kwartaal Externe consulten Totaal (absoluut) 67 Discordant (%) 1.5 Niet ingevuld (%) 50.7 Externe revisies Totaal (absoluut) Discordant (%) Niet ingevuld (%)

162 2.5 17.9

2e kwartaal

3e kwartaal

4e kwartaal

Totaal 2013

98 5.1 41.8

64 6.2 32.8

67 7.5 40.3

296 6.1 41.6

154 3.2 14.3

158 1.3 22.2

145 0.7 19.3

619 2.1 18.4

3e kwartaal

4e kwartaal

Vriescoupes

Vriescoupes 2013 1e kwartaal 2e kwartaal Totaal

Totaal 2013

43

40

35

30

148

Concordant (%)

97.7

92.5

97.1

100

96.6

Discordant (%)

2.3

7.5

2.9

0

3.4

Rondzendingen Het laboratorium voor pathologie heeft in 2010 deelgenomen aan diverse rondzendingen: landelijke rondzendingen van de Stichting Kwaliteitsbewaking Medische Laboratoriumdiagnostiek (SKML). rondzendingen georganiseerd door Nordic immunohistochemical Quality Control (NordiQC) rondzendingen georganiseerd door Quality Control for Molecular Diagnostics (QCMD) KRAS kwaliteitsrondzending, geïnitieerd vanuit de European Society of Pathology (ESP) SBO (Stichting Bevolkingsonderzoek) rondzending cervicale cytologie Klinipath rondzending dunnelaag cervicale cytologie Het laboratorium participeerde in de rondzendingen voor cervixcytologie, algemene cytologie, algemene histologie, immunohistochemie en moleculaire pathologie. Voor de resultaten en de ondernomen acties van deze rondzendingen zie onderstaande tabellen.

31

Resultaten en uitgevoerde acties Cytologie Rondzending Nummer 13-01

Rondzending

Onderwerp

Instantie

Resultaten en conclusies

Actie

Klinpath rondzending

Urine cytologie

Klinipath

Geen acties noodzakelijk

13-02

Second opinion panel Bevolkingsonde rzoek Oost

13-21

Cytologie 2013.1

Pap

SKML

13-22

Cytologie 2013.2

MGG

SKML

De beoordelingen komen goed overeen met de oorspronkelijke diagnoses en ook met de meerderheid van de labdiagnoses. Het betreft de selectie preparaten, planning, beoordeling van de preparaten en de presentatie daarvan in een powerpoint. E.e.a genereert geen rapport en is educatief bedoeld. Geen afwijkingen, komt overeen met expertconclusie. Geen afwijkingen, komt overeen met expertconclusie.

SBO




Histologie Rondzending Nummer 13-11

Rondzending WSPEC 2013.1

Onderwerp reticuline, giemsa, HE

Instantie SKML


Actie

Geen afwijkingen, komt overeen met expertconclusie.


Immunohistochemie/ISH Rondzending Nummer 13-03

Rondzending

Onderwerp

Instantie


Actie

RUN37

cd45, cd3, cd56, syp, cea

NordiQC

CD3:good CD45:Borderline CD56:Borderline CEA:good Synapto:Borderline

CD45: Na klachten is de verdunning opnieuw vastgesteld en 29-032013 in gebruik genomen. Geen klachten meer. CD56: verdunning aangepast en versterkingsstap toegevoegd. Protocol aangepast. Synapto: nieuw antilichaam besteld en gevalideerd.

32

13-05

Run B15

Her 2 IHC

NordiQC

HER-2: Optimal ER: Good

Geen acties noodzakelijk.

13-07

Pathol. Oncol. 2013.1

CD34, DOG1, CD117, Actine

SKML

Geen verdere aanpassingen noodzakelijk.

13-08


MA, Ber-EP4, D2-40, Calret

SKML

13-09

Run 38

CD31, CDX2, CK-HMW, CK-LMW, p53

NordiQC

13-10


CDX2, TTF-1, CK20, CK7

SKML

13-12


PAX-5, CD79a, CD30, CD15

SKML

13-17

Pathol. Oncologie 2013.5

P53, P16

SKML

Gegevens zijn door een onduidelijke oorzaak niet verzonden naar de SKML. Gekleurde coupes zijn vergeleken met de uitslag door expert. Actine (1A4): Mailwisseling SKML betreffende het gebruik van de verschillende klonen. CD17: geen aanpassingen noodzakelijk. Dog-1: resultaten zijn wel positief, echter komen niet overeen met de sterke aankleuring op de foto’s van de SKML CD34: komen overeen, geen aanpassingen noodzakelijk. Uitslagen komen overseen. De EMA wordt gekleurd op de Calretcontrole en TMACK. De Epcam wordt gekleurd op de TMA-CK en TMA-TTF. Hierbij zijn de kleuringen adequaat CD31:optimal CDX-:good CK-HMW (34BE12):Borderline CK-LMW (CK8-18):good P53: Poor CK7,CK20,TTF-1, CDX-2 Scores komen overeen met de uitslagen van de andere laboratoria. CD15, CD30, CD79a, PAX-5 Scores komen overeen met de uitslagen van de andere laboratoria P53: zwakke aankleuring van de tumor (50-75%) terwijl dit negatief zou moeten zijn. Ki-67: Grootste deel van uitslagen komt overeen.

13-18

HER2NEU IHC 2013.1

HER2NEU

SKML

Resultaten overall 1+ lager. Bij rondzending Nordiqc resultaat “optimaal”. Eigen controles goed. Geen wijzigingen noodzakelijk

Geen aanpassingen noodzakelijk.

33

Geen wijzigingen, resultaten uit PvA geven geen verbeterde resultaten

P53: verdunning is aangepast. CK-HMW (34BE12): wordt niet meer gebruikt voor mamma diagnostiek Geen aanpassingen noodzakelijk.


Verdunnigsreeks wordt ingezet. Geeft geen verbetering. Geen klachten intern over kleuring. Geen aanpassing van protocol.

Rondzending Nummer 13-20

Rondzending

Onderwerp

Instantie


Actie


ER

SKML

Het grootste gedeelte van de uitslagen komt over een met de uitslagen van de overige labs.


Moleculaire pathologie Rondzending Nummer 13-04

Rondzending

Onderwerp

Instantie

Resultaat

Actie

Run H3

Her 2 ISH

NordiQC


13-06

ESP-Lung EQA Scheme 2012b

KRAS EGFR en ALK

ESP

13-16

HPVDNA13

HPV

QCMD

13-19

HER2NEU ISH 2013.2

HER2neu

SKML

De uitslag van het laboratorium komt volledig overeen met de uitslag van NordiQC De uitslag van het laboratorium (alles wat beoordeeld kon worden) komt volledig overeen met de uitslag van ESP Lung EQA. 100% score (8/8) gerapporteerd. HPV analyse van het laboratorium voldoet. Er is een maximale score van 14 punten gehaald (100% score). De Her2 FISH kleuring voldoet goed en er zijn geen aanpassingen noodzakelijk.

3.2




ARBO Meldingen bedrijfsaccidenten Er werden 14 bedrijfsaccidenten met letsel aan de KAM gemeld: 13 meldingen van snij-, prikwond In alle gevallen was het bieden van eerste hulp voldoende. 1 melding van verwonding tijdens schoonmaken inbedunit, geen oorzaak gevonden. De meldingen zijn van verschillende personen. Alle meldingen zijn door coördinerend analist met de betrokkene besproken. De meldingen zijn adequaat afgehandeld. Er zijn 9 meldingen zonder letsel, de belangrijkste: 3x vallen / uitgegleden (betreft Enschede, voor verhuizing) 1x xyleen door afvoer (betreft Enschede, voor verhuizing) 1x xyleen in formaldehydevat (druppels, betreft Enschede, voor verhuizing) 1x accident met ontstoppen riolering op tweede verdieping (betreft Enschede, voor verhuizing) 1x beker/kom laten vallen in kantine (betreft Enschede, voor verhuizing) 1x lekkage afvalvat IIIA (Hengelo) 1x lekkage waarbij waterstop kleurapparaat in werking trad (Hengelo) De accidenten vallen/uitgegleden hebben zich voorgedaan in Enschede. Er is voor de nieuwbouw uitvoerig gekeken naar en getest op het type vloerbedekking. Tevens zijn de ruimtes waar met paraffine wordt gewerkt gescheiden van de overige ruimtes en zijn er matten geplaatst die paraffine vanaf de schoenen absorberen. Er hebben zich in Hengelo nog geen val-/glij-accidenten voorgedaan.

34

Bedrijfsaccident lekkage afval IIIA: opdracht is verstrekt aan GPM. De voortgang wordt bewaakt in Rieservice. Ergocoach In 2013 is op de afdeling Histologie een rondgang gehouden. Dit betrof een rondgang in Enschede, voor de verhuizing. Waar mogelijk en zinvol, i.v.m. de verhuizing, zijn aanpassingen uitgevoerd. In Hengelo zullen de diverse afdelingen opnieuw door de ergocoaches worden bekeken. Metingen Nieuwbouw Na de verhuizing zijn in diverse ruimtes metingen van concentraties van dampvormige stoffen zijn verricht d.m.v. het dragen van badges en in eigen beheer m.b.v. een meetapparaat (CMS van Dräger Safety). In de uitsnijruimte toonden de resultaten een concentratie formaldehyde boven de wettelijke grenswaarde. Er is direct besloten om medewerkers niet langer dan 2 uur te laten uitsnijden, in afwachting van aanpassingen van de uitsnijtafels die volgen in 2014. De afzuiging van kleurapparaten in de kleurruimte bleek niet adequaat. Echter in deze ruimte geen verontrustende waarden gemeten. Wel piekbelasting bij openen en uithalen van coupes uit de verschillende apparaten. Daarom heeft de KAM geadviseerd om zwangere medewerksters niet in deze ruimte te laten werken tot de afzuiging is aangepast en adequaat is bevonden. Acties zijn hiervoor in gang gezet, vervolg in 2014. In diverse ruimtes van de afdeling histologie is de temperatuur te hoog. Om een daling in temperatuur te realiseren is als tijdelijke oplossing en inbedunit verplaatst naar een ruimte van de Moleculaire pathologie. Tevens is een mobiele airco geplaatst. De temperatuur is hierdoor weliswaar gedaald maar nog steeds niet aangenaam. Verdere acties zijn in gang gezet, vervolg in 2014. In de snijruimte wordt de atmosfeer als onprettig ervaren. Medewerkers hebben klachten als hoofdpijn, duizeligheid e.d. Acties om de atmosfeer te verbeteren zijn in gang gezet, vervolg in 2014. Milieu Het afvalwater van ons bedrijf is bemonsterd door het Waterschap Regge en Dinkel. Uit de resultaten van deze bemonstering blijkt dat de gehaltes van de gemeten stoffen voldoen aan de gestelde normen in de verleende vergunning.

Odette Hampsink, Rudi Evers (KAM-functionarissen)

35

3.3

Follow-up Cervix Cytologie De follow-up van de cervix-cytologie wordt wekelijks uitgevoerd. Indien van de onderzoeken met een (herhaal)advies nog geen vervolgonderzoeken bekend zijn wordt er een herinneringsbrief gestuurd naar de betreffende inzender. Met behulp van deze brief kan de inzender nadere bijzonderheden aangeven met betrekking tot het (nog) niet opvolgen van het (herhalings)advies. De diverse differentiatiemogelijkheden van afwijkingen binnen het KOPAC-systeem (squameus [P] en endocervicaal [C]) zijn uitgewerkt in de onderstaande tabellen, die het jaar 2012 betreffen. Er wordt een follow-up termijn aangehouden van 1,5 jaar vanaf de datum dat de uitslag van het betreffende onderzoek werd verzonden. In de tabellen zijn als vervolgonderzoek bij voorkeur de histologische- en/of hoogste gradering als gegeven gebruikt.

Plaveiselcellig 2012 Cytologische diagnose

Totaal

Geen diagnose (P0) Geen afwijkingen (P1) Atypie (p2,P3) Lichte dysplasie (P4) Matige dysplasie (P5) Ernstige dysplasie (P6) Carcinoma In Situ (P7) Plaveiselcelcarcinoom (P9) Totaal

334 30426 1766 273 166 111 12 5 33,093

Geen Cytologie relevante Pap 0 Pap 1 Pap 2 Follow up

Pap3a Pap3a licht matig

59 27544 172 16 11 9 0 1 27,812

0 7 28 11 1 0 0 0 47

6 7 1 0 0 0 0 0 14

254 2182 778 30 10 0 0 0 3,254

8 139 316 30 2 0 0 0 495

1 2 3 4 2 0 0 0 12

Pap3b

Histologie Pap 4 Pap 5 GD CIN 0 CIN I

CIN II

CIN III

Carcinoom

Andere malign.

0 1 3 3 1 0 0 0 8

0 1 0 0 0 0 0 0 1

0 16 7 55 48 14 0 0 220

0 19 49 23 64 80 10 1 246

0 *2 0 1 0 3 2 3 11

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

5 480 188 32 9 2 0 0 716

1 26 141 68 18 3 0 0 257

Toelichting tabel: * 2 casus bij revisie atypie. Legenda

CIN: GA: GD:

Cervicale Intra-epitheliale displasie Geen afwijking Geen diagnose

In deze tabel zijn de cervixcytologische diagnoses van het squameuze type volgens het KOPAC-systeem (X-as) afgezet tegen de histologische of cytologische follow-up in absolute aantallen (Y-as).

36

37

Endocervicale afwijkingen 2012 Endocervicaal 2012 Cytologische diagnose

Geen diagnose (C0) Geen afwijkingen (C1,C2) Enkele atypische cellen (C3) Geringe atypie (C4) Matige atypie (C5) Ernstige atypie (C6) Carcinoma In Situ (C7) Adenocarcinoom cervix (C9) Totaal

Legenda

CIN: GCIN: GA:

Totaal

334 32,763 8 10 3 5 0 0 33,123

Geen enkele follow up

Pap 0

59 27,751 1 0 1 0 0 0 27,812

6 8 0 0 0 0 0 0 14

Pap 1

263 3,545 5 5 0 0 0 0 3,818

Cytologie Pap3a Pap3a geringe matige atypie atypie 0 0 1 0 0 1 0 0 2

0 0 0 0 0 0 0 0 0

Pap3b Ernstige atypie ACIS 0 0 0 0 0 0 0 0 0

GA

6 706 0 3 0 0 0 0 715

GCIN

0 1 0 0 0 1 0 0 2

CIN

0 711 1 2 1 2 0 0 6

Histologie GCIN Adeno& CIN carcinoom cervix

Adenocarcinoom endometrium

0 3 0 0 1 0 0 0 4

0 38 0 0 0 0 0 0 38

0 0 0 0 0 1 0 0 1

Cervicale Intra-epitheliale Neodisplasie Glandulaire Intra-epitheliale Neoplasie Geen afwijkingen

In deze tabel zijn de cervixcytologische diagnoses van het endocervicale type volgens het KOPAC-systeem (X-as) afgezet tegen de histologische of cytologische followup in absolute aantallen (Y-as).

38

3.4

Doorlooptijden

3.4.1

Doorlooptijd van onderzoeken

Het aantal werkdagen gerekend van de materiaalontvangst tot de verzending van de uitslagen.

aantal werkdagen

0

onderzoeken histologie 2011 2012 2013 % % % 1 1 0

onderzoeken cytologie 2011 2012 2013 % % % 1 0 1

onderzoeken cervixcytologie 2011 2012 2013 % % % 0 0 0

1

8

8

9

70

70

71

0

3

1

2

19

16

22

18

19

18

7

17

8

3

29

28

33

6

5

6

23

26

25

4

23

23

18

2

1

1

31

26

33

1

0

0

18

11

15

5

12

12

7

6

5

5

3

0

0

0

7

6

6

7 tot 10

3

2

1

0

0

0

7

5

6

> 10

0

0

0

0

0

0

0

0

0

aantal

%

aantal

%

28 33 31 25 10 19 13 12 16 32

13 15 14 12 4 9 6 5 7 15

54 37 28 20 18 11 12 6 5 15

20 13 9 3 3 2 1 0 0 7

3.4.2 Doorlooptijd obducties Aantal werkdagen tot 10 tot 20 tot 30 tot 40 tot 50 tot 60 tot 70 tot 80 tot 90 > 90

2011

2012

39

2013 aantal 74 22 21 15 11 7 10 0 1 3

% 40 9 8 4 3 2 3 0 0 1

3.5

Patiëntgebonden Besprekingen Medisch Spectrum Twente, Locatie Enschede Bespreking Chirurgendemonstratie Gastro-enterologie (GEPA) Gynaecologische Oncologie Longoncologie Necrologie Neuro-oncologie Nierbespreking Oncologie Reumatologie

Frequentie 1 x per 2 mnd 1 x per 2 wkn 1 x per week 1 x per week 1 x per maand 1 x per week 1 x per maand 1 x per week 1 x per 2 mnd

Ziekenhuisgroep Twente, locatie Almelo/Hengelo Bespreking Interne biopsie/ necrologie Longoncologie

Frequentie 1x per maand 1 x per week

Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk Bespreking Mamma/ rectumbespreking

Frequentie 2 x per maand

Demonstraties, locatie Laboratorium Pathologie Bespreking Dermatologenbespreking Kaakchirurgie Longdemonstratie Werkgroep Erfelijkheid

Frequentie 1 x per 2 mnd Op afspraak 1 x per maand 1 x per maand

Teleconferenties Bespreking Colorectale bespreking M1-LARC/ regionaal Hematologie regionaal Mamma/ rectumbespreking SKB Mammabespreking ZGT Oncologie ZGT Schildklierbespreking Urologische oncologie regionaal Urologische oncologie ZGT locatie Almelo/Hengelo Colorectale bespreking M1-LARC/ regionaal

Frequentie 1 x per week 1 x per 2 wkn 2 x a 3 per mnd 3 x per week 1 x per week 1 x per maand 1 x per week 1 x per week 1 x per week

Landelijke besprekingen Bespreking Lymfomenpanel Noord Nederland Melanoompanel regionaal Weke delen tumoren werkgroep

Frequentie 1 x per maand 1 x per maand 1 x per maand

40

3.6

Specifieke Activiteiten

3.6.1

Lidmaatschappen

Nationale en internationale beroepsverenigingen Medische staf:

Arbeitsgemeinschaft dermatologische Histologie der Deutschen Dermatolgischen Gesellschaft Association For European Cardiovascular Pathology European Association for Haematopathology European Association for Cancer Education European Society of Pathology International Academy of Pathology, British Division

International Society of Dermatopathology Nederlandse Vereniging voor Gastro-Enterologie Nederlandse Vereniging voor Neuropathologie Nederlandse Vereniging voor Pathologie Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs Royal College of Pathology

S. Riemersma, E. Eijken C.D. Heymans J. v. Baarlen, S. Riemersma E. Weltevreden J. v. Baarlen, M. Brinkhuis, E. Weltevreden, M. Hogenes J. v. Baarlen, C.D. Heymans, R. Vink, A. Krukkert, M. Brinkhuis, M. Hogenes, N. Kooij, E. Weltevreden M. Brinkhuis, E. Eijken J. v. Baarlen C. Jansen alle pathologen N. Kooij, E. Weltevreden N. Kooij, S. Roothaan

Overige medewerkers: Vereniging Analisten Pathologie

alle cytologisch analisten, E. Asbroek, A. Bosch, E. Boswinkel, M. Bult, M. Jonker, J. Knook, M. Koelewijn, C. Liebrand, K. Olde Boerrigter, A. te Vaanholt, J. Weiss R. Evers

International Academy of Cytology (IAC) Landelijke en regionale werkgroepen: Medische staf

Commissie voor beentumoren Gynaecologie Oncologie Achterhoek/Twente GOAT Hoofd-Hals Tumor werkgroep Medisch Spectrum Twente Landelijk Melanoom Panel Landelijke Werkgroep Cutane Lymfomen Landelijke Werkgroep Lever Pathologie LONT (regionale samenwerking longoncologie) Lymfomen Panel Noord Nederland Mammatumor gerichte werkgroep ZGT

C.D. Heymans, toehoorder M. Brinkhuis J. van Baarlen

Oncologiecommissie Medisch Spectrum Twente Werkgroep Neuropathologie, UMCN St. Radboud Nijmegen Werkgroep Oncologische Gynaecologie v.d. Nederlandse Ver.voor Obstetrie en Gynaecologie Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen

J. van Baarlen, N. Kooij R. Vink

E. Eijken J. van Baarlen A. Krukkert N. Kooij J. v. Baarlen, H. Shirango M. Tebar

M. Brinkhuis, G.J. Toes

Werkgroep Weke Delen Tumoren IKA IKW IKST IKO Werkgroep Modernisering Visitatie KNMG/MSRC Wetenschapscommissie LabPON

41

M. Brinkhuis, M. Tebar, C. Jansen, M. Hogenes R. Vink E. Weltevreden M. Hogenes, C. Jansen

Landelijke en regionale werkgroepen: Overige medewerkers Werkgroep Algscripts PALGA Werkgroep Dienstverlening Pathologisch Anatomisch Bacteriologisch Laboratorium Overleg, PABLO Uitvoeringscommissie Stichting Bevolkingsonderzoek Oost Commissie Cytologie (NVVP) Werkgroep Congresorganisatie VAP Werkgroep Cytodiagnostiek (VAP-WCD) Werkveldoverleg stagebegeleiders

3.6.2

Y. Ellenbroek H. van der Veen, voorzitter F. Roozekrans F. Roozekrans F. Roozekrans F. Roozekrans M. IJland

Bestuurswerkzaamheden

Medische staf Bevolkingsonderzoek Borstkanker / SVOB European Union of Medical Specialists (UEMS)

M. Brinkhuis, regionaal coördinerend patholoog E. Weltevreden, lid sectie European Board of Pathology E. Weltevreden, lid (plv) MSRC C. Jansen, lid Commissie Kwaliteit en Beroepsuitoefening M. Brinkhuis, lid Taakgroep Cytologie S. Riemersma, lid QC commissie werkgroep moleculaire diagnostiek R. Vink, lid Thesauruswerkgroep

KNMG NVVP NVVP NVVP PALGA Overige medewerkers: PALGA-raad Werkgroep Immunohistochemie

H. van der Veen, lid Ch. Liebrand, secretaris

3.6.3 Nascholing Medische Staf Cursussen en congressen Winter meeting joint Meeting of the pathological Society of Great Britain and the Dutch Pathological Society (NVVP), Utrecht, 8-9 januari (M. Brinkhuis) Cursus Weke-delen, Bot en GIST Tumoren, UMCG, Groningen, 15 januari 7e Bijeenkomst Werkgroep Moleculaire diagnostiek in de Pathologie,Utrecht, 25 januari (M. Tebar) IK-werkgroep Wekedelen Tumoren, 28 januari, 29 april (N. Kooij) Landelijke werkgroep leverpathologie, 2 februari (A. Krukkert) Symposium Moleculaire Diagnostiek, Utrecht, 8 februari (E. Weltevreden, G.J. Toes) Hands-on Course in Cardiac Morphology, London, UK, 27 februari – 1 maart (M. Hogenes) Surgical pathology for the practicing pathologist, 17 maart (N. Kooij) Euro-CNS course Developmental Neuropathology, Amsterdam, 20-22 maart (C. Jansen) Teach the Teachers cursus, 25-26 maart (E. Weltevreden, G.J. Toes) Symposium Dutch Gastric Cancer Group, Utrecht, 10 april (E. Weltevreden, G.J. Toes) Second Opinionpanel SBO/SBBT/SBBS nascholing, 15 april (N. Kooij) NVVP pathologendagen, Zeist, 18 -19 april (N. Kooij, E. Weltevreden, M. Brinkhuis, A. Krukkert) London Dematopathology Symposium, 14-17 mei (M. Tebar, C. Heymans) Diagnostic Histopathology of Breast Disease Course 2013, London, 12 – 17 mei (G.J. Toes)

42

Nieuwe voorzetten in de oncologie, Hoytema Stichting, Enschede, 23 mei (M. Tebar, S. Riemersma, A. Krukkert) Oxford Developmental Neuropathology Course, Oxford, UK, 3-7 juni (C. Jansen) 4th Edinburgh Dermatopathology Tutorial, Edinburgh, UK, 14 -15 juni (E. Weltevreden) Bossche Mamma Congres, Vught, 18 en 19 juni (A.Krukkert) Joint BAGP and ISGyP Meeting, London, 27-28 juni (M. Tebar) 25th European Congress for Pathology, Lissabon, Portugal, 31 augustus – 4 september (M. Brinkhuis, S. Riemersma) Landelijke werkgroep leverpathologie, 10 september (A. Krukkert) 7e Mammasymposium ZGT, Hengelo, 3 oktober (M. Tebar) IPPA Advanced Course 2013, Jeruzalem, Israël 12 -18 oktober(C. Jansen) Teach the Teacher, Enschede, 14-15 oktober (M. Brinkhuis) Acute hartdood in de klinische pathologie, AMC, Amsterdam, 7-8 november (C. Heymans, G.J. Toes) Najaarsnascholing NVVP, Maasstadziekenhuis Rotterdam, 8 november (M. Tebar) Histologische interpretatie van leverbiopten, een praktische benadering, Groningen, 14 en 15 november (A. Krukkert) Kwaliteit in de pathologie, 22 november (N. Kooij) Cursus Schildklierpathologie, Rome, Italië, 22-23 november (C. Heymans)

3.6.4 Nascholing Overige medewerkers Zie I.5.2 t/m I.5.5.

3.6.5 Visitaties Op 7 maart 2013 is LabPON formeel CCKL accreditatie toegekend, herbeoordeling (in verband met verhuizing naar nieuwbouw) vindt plaats in maart 2014. CCKL Visitatie 30-1-2013 Stichting Pathologisch en Cytologisch Laboratorium, Bergen op Zoom (auditor M. Hogenes) CCKL Visitatie 20-3-2013 Martini Ziekenhuis, afd. Pathologie, Groningen (auditor M. Hogenes) CCKL auditoren: H. van der Veen, S. Riemersma

3.6.6

Wetenschappelijke Activiteiten

Voordrachten “Dies Diem docet. Het nieuwe opleiden” Referaat staf LabPON, Enschede, 30 januari (E. Weltevreden) ”Neurodegeneration in childhood: a practical approach”; IPPA Advanced Course 2013, 13 oktober, Jeruzalem, Israël (C.Jansen) “Lab on a chip for cancer stem cell research”; NVVP-pathologendagen, Zeist , 28 april (M. Brinkhuis) “Borstkanker in de wereld van nanotechnologie; lab on a chip en kankerstamcellen”, VIIe Mammasymposium ZGT, Hengelo, 3 oktober (Thijssens K.M.T. en Brinkhuis M.) Posters “Comparing photoacoustic images of breast cancer with CD31 stained tumor slides”, NVVPpathologendagen, 28 april, Zeist, Heijblom M., Brinkhuis M., Piras D., Xia W., Hespen van J., Engh van den F., Klaase J., Steenbergen W. en Manohar S.

43

“Lab on a chip for cancer stem cell research”, NVVP-pathologendagen, 28 april, Zeist, Wolbers F., Franke H.R., Klaase J.M., Berg van den A., Vermes I. en Brinkhuis M. Publicaties Jobsen JJ, van der Palen J, Baum M, Brinkhuis M, Struikmans H. Timing of radiotherapy in breast-conserving therapy: a large prospective cohort study of nodenegative breast cancer patients without adjuvant systemic therapy. Br J Cancer. 2013 Mar 5;108(4):820-5. doi: 10.1038/bjc.2013.36. Epub 2013 Feb 5. Michelle Heijblom, Daniele Piras, Frank M. van den Engh, Joost M. Klaase, Mariël Brinkhuis, Wiendelt Steenbergen, and Srirang Manohar. Photoacoustic imaging of breast tumor vascularization: a comparison with MRI and histopathology. Conference Paper, European Conference on Biomedical Optics, Munich Germany, May 12-16, 2013. Dennis Boumans, Ronald Hoekstra, Anouk M.Krukkert-Alberink, Bart W.Schot. Plasmablastic myeloma presenting with nodular liver lesions: rare but important to recognize. Eur. J. Gen. Med. 2014, vol 11, suppl 1; 48-50.

3.6.7 Wetenschappelijk onderzoek en samenwerkingsverbanden Lopende onderzoeken Prof. Dr. I.D. Nagtegaal/PALGA L.C. Duits, artsonderzoeker

St. Radboud

lzv977:duodenum-en pancreascarcinoom

AMC

SURF-studie

LUMC

Studie Melanomen bij IBD/PALGA LZV987

AMC

UMCG

REBUS-studie Retrospectief multi-center onderzoek naar neuroendocriene carcinomen van het hoofd-hals gebied

J. Wesseling Dr. C. Blank, internist/Dr. O. Balague Ponz, patholoog

AVL

Young breast cancer project

NKI-AvL

PTEN loss is ZBZRAF + melanoom en gevoeligheid voor Vemurafenib

A.S.L.P. Crobach Iris Nagtegaal/Loes Nissen

LUMC

FACTS studie

Radboud

dr. van Duinen L.C. Duits, artsonderzoeker Prof. dr. B.F.A.M. van der Laan

Mw. Dr. F.E. Bleeker, klinisch geneticus

AMC

prof. dr I.D. Nagtegaal

Radboud

Drs. R. van de Laar

Radboud

Maagcarcinoom bij patienten met IBD Landelijke studie prevalentie TP53 kiembaan mutaties bij plexus choroideus tumoren Onderzoek hoofd/hals tumoren bij patienten met IBD/PALGAlzv1007 Chirurgie bij het eerste recidief ovariumcarcinoom/PALGAlzv937

Loes Pronk

AVL

Young Boost Trial

44

predictieve markers voor de behandeling van slokdarmkanker Predictive and prognostic factors for patients PALGAlzv 1021 Metastaseringspatroon van het mucineuze colorectaal carcinoom/LZV 920

Sarah Derks

VUMC

N.C.T. van Grieken

Vumc

Drs. Niek Hugen

Radboud

dr. Gerritse, gynaecoloog

Ziekenhuis SKB

Annemarie van Nistelrooij

Erusmus MC

Onderzoek dr. Gerritse/R. Vink Adenocarcinomen van de slokdarm in jonge patienten/PALGAlzv1006

Lauranne Derikx

Radboud

IBD en niercelcarcinoom/PALGAlzv860

Dr. v. Asseledonk

VUmc

Revisie Leverbiopten

Prof. dr. Boomsma

Vumc

D. Meulendijks Marnix Geukes en Dr. Christian Blank

NKI-AvL AVL

Placenta's van tweelingen/PALGA lzv982 HPV infection and transformation status as a predictor of response and outcome to radiotherapy PD-L1 Expressions as biomarker for ipilimumab response

A. Hokke

UMCG

ABT-767 studie

Prof. Dr. S.T. Pals

AMC

HOVON 80 studie

Hannah van Meurs

AMC

granoloscel tumoren van het ovarium

Prof. dr. A. zur Hausen Jose Overwater/Dr. Wesseling dr. Smit, patholoog/Tjalling Bosse/patholoog AJ. Honing/A. Karrenbeld Drs. E. Ebbing/Prof. dr. M.J. van de Vijver

Rainbow-TMA-project AVL

Bilaterale borstkanker

LUMC

PORTEC-1 en 2-studies response op neoadjuvante chemoradiatie bij het slokdarmcarcinoom predictieve factoren voor de respons op behandeling bij slokdarmkanker

UMCG AMC

dr. I. Oving Dr. J.M. Kros,

train 2 studie Erasmus MC

MOBI-KIDS onderzoek

Oscar Geessink

MST

MDM2 inhibitor Computeralgoritmen voor beeldanalyse in histopathologie

D. de Jong, patholoog

VUMC Universiteit Twente

Malt/plasmacytoom project The role of inclusion bodies in neuronal dysfunction

A. Hokke

Mireille Claessens

45

Bart Cornelissen

NKI-AvL Universiteit Twente

Frederic Amant

Leuven

Young breast cancerproject (NBCP 1 CFMPB173 LZV970) MATLAB programma voor automatisch tumor-stroma ratio bepaling Identificatie van therapeutische doelwitten in uteriene sarcomen

dr. J.M. Klaase

MST

ARTHUR ex-vivo trial-phase 0

dr. J.M. Klaase

MST

Sarah Derks

VUMC

S. Sandker/J.Grandjean

MST

MelaMag Multicenter Studie predictieve markers voor de behandeling van slokdarmkanker Adventitial dissection van de endoscopisch versus open verwijderde a. radialis

Joep de Hoon

MUMC

Dr. M.R. Schaafsma

MST

dr. J.H. Schouwink

MST Universiteit Twente

J. Wesseling

Joost Pouw

TRANDATA studie Rituximab in Prmay Central Nervous system Lymphoma. HOVON/ALLG intergroup study 105 PCSNL VERASTEM studie Ex-vivo SLNM in colorectal cancer

3.6.8 Opleiding Participatie onderwijs Onderwijscoördinator voor co-assistentenonderwijs MST en ZGT (N. Kooij, G.J. Toes)

Intern opleiden analisten (M. Tebar) Onderwijs co-assistenten ZGT (A. Krukkert) Een drietal verschillende colleges gegeven over “Granulomatous dermatitis”, “Sponciotic dermatitis” en “Psoriasiform dermatitis”. Regional Seminar, Workshop and Masterclass on Dermatology, Dermato-oncology, Dermatopathology and Dermatosurgery. Ivane Javakhisvili Tbilisi State University. 15-16 november (E. Weltevreden) College en workshop “Broncho-alveolaire lavage”. Veldhuizencursus, Noordwijkerhout, 22 november (E. Weltevreden) Colleges: “Inleiding in de Pathologie” en “Inleiding in de oncogenese” voor tweedejaars studenten Biomedische Technologie TU Twente (S. Riemersma) Practicum: De microscopische detectie van kanker (S. Riemersma) Extern deskundige bij het afstuderen van studenten Saxion (S. Riemersma) College mammapathologie i.h.k.v. co-assistentenonderwijs MST (G.J. Toes) Stagiair(e)s 2012/2013 In samenwerking met ROC Midden-Nederland te Utrecht: M. Zwijnenburg

46

4.1

Algemene Beschouwing De financiële positie van het laboratorium is ook in 2013 gezond. Het batig saldo bedroeg ca. 620.000 euro, waarvan 511.000 euro is aangewend ter dekking van de frictiekosten en de huisvesting, zodat het ‘netto’-resultaat ca. 110.000 euro bedroeg. Dit saldo is grotendeels aangewend om de RAK te versterken. Voor 2014 is de verwachting dat de exploitatie een licht positief batig saldo zal laten zien. Pas eind 2014 zal duidelijk zijn wat de verhuizing aan finale huisvestingskosten zal opleveren.

4.2

Balans 31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

52.976

52.976

3.117.229

3.005.119

3.170.205

3.058.095

Voorzieningen

339.989

213.182

Langlopende schulden

142.467

323.151

Activa

Passiva

Vaste Activa

Eigen vermogen

Materiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa

2.642.560

857.862

Financieringstekort Liquide middelen

2.324.473

kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen

1.677.281 -

1.949.634

846.457

2.807.496

2.523.739

Kortlopende schulden en overlopende passiva

TOTAAL ACTIVA

5.450.056

4.848.212

47

Overige kortlopende schulden en overlopende passiva 1.797.395

1.253.784

1.797.395

1.253.784

TOTAAL PASSIVA

5.450.056

4.848.212

4.3

Resultatenrekening 2013

2012

11.0746.334

10.691.364

6.334

12.248

11.081.000

10.703.611

7.686.800

7.263.197

Directe kosten laboratoria

597.191 1.299.595

835.692 1.266.108

Overige bedrijfskosten

1.353.081

831.030

Som der bedrijfslasten

10.936.666

10.196.027

Bedrijfsresultaat

144.334

507.584

Financiële baten en lasten

-32.224

-23.403

Resultaat voor resultaatbestemming

112.110

484.182

Vrijval best. reserve huisvesting

255.925

-

Vrijval best. reserve frictie

255.595

-

Vrijval reserves

511.520

-

Resultaat incl. vrijgevallen reserves

623.630

484.182

Mutatie best.reserve huisvesting

144.000

144.000

Mutatie best.reserve

-

136.000

Mutatie best. res. ontw. kosten

-

-

Mutatie best.res. frontoffice

20.000

20.000

Mutatie best. res. Eerste lijn

25.000

25.000

168.796 454.834

304.793 179.389

Bedrijfsopbrengsten: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten: Personeelskosten Afschrijvingen materiële vaste activa

Resultaat na resultaatbestemming (positieve saldo tgv RAK)

48

49

Hoofdstuk 3 KWALITEIT & ARBO Kwaliteit ARBO Follow-up Cervix Cytologie Doorlooptijden

Recommend Documents