Hoofdstuk 10 Calculaties op korte termijn

Auteurs: De Boer, Brouwers, De Keijzer www.bethemas.noordhoff.nl

isbn: 978-90-01-78439-3 © 2011 Noordhoff Uitgevers bv

Hoofdstuk 10 Calculaties op korte termijn 10.5

Jorco BV De productiecapaciteit van de onderneming Jorco BV is 30 000 eenheden product per jaar. Met betrekking tot het vorig jaar is het volgende overzicht opgesteld: Omzet (18 000 eenheden à €100) Variabele productie en verkoopkosten

€ 1.800.000 990.000

Dekkingsbijdrage Vaste kosten

€ -

810.000 495.000

Winst

€

315.000

Een buitenlandse afnemer wil in dit jaar 15 000 eenheden kopen voor €90 per stuk. Verondersteld wordt dat de reguliere afzet van Jorco, de vaste kosten en de variabele kosten per eenheid dit jaar op hetzelfde niveau liggen als vorig jaar.

10.6

a

Bereken de opportunity-kosten van het accepteren van de buitenlandse order.

b

Moet Jorco deze order accepteren? Licht uw antwoord toe.

c

Noem twee andere factoren die Jorco in beschouwing zou moeten nemen bij beslissingen met betrekking tot dit soort orders.

d

Wat is, in vergelijking met vorig jaar, het effect op de winst in dit jaar indien Jorco de order accepteert en de productiecapaciteit nu 40 000 eenheden zou zijn?

e

De directeur van Jorco overweegt een in gebruik zijnde machine te vervangen door een moderner type. Is de boekwaarde van de huidige machine relevant voor de beslissing om tot vervanging over te gaan? Licht uw antwoord toe. BV Hazo De BV Hazo vervaardigt een artikel X, waarvan er jaarlijks maximaal 60 000 kunnen worden verkocht. De vaste verkoopprijs bedraagt €21 per stuk. In verband met regelmatig optredende storingen is de directie van Hazo ertoe overgegaan de machine waarmee het artikel tot nu toe werd geproduceerd te vervangen door een moderner type. Een bijkomend voordeel van dit nieuwe type is dat deze machine een aanvullende

Extra opgaven hoofdstuk 10 | 1



bewerking kan verrichten, waardoor uit artikel X het product Y ontstaat. Met deze nieuwe machine kan in totaal 5 300 uur per jaar worden geproduceerd. De fabricage van X vergt 5 minuten machinetijd en €12 variabele kosten. De aanvullende bewerking tot Y neemt 3 minuten machinetijd in beslag en vergt €2 aan variabele kosten. Een vertegenwoordiger van Hazo stelt de directie op de hoogte van het feit dat hij een order kan afsluiten voor de levering van minimaal 14 000 stuks Y tegen een verkoopprijs van €25,50 per eenheid. Bepaal het effect op het resultaat van de BV Hazo, indien de order wordt geaccepteerd. 10.7

Raffinagefabriek Door raffinage van plantaardige olie produceert een fabriek de vloeistoffen A en B. Na de raffinage wordt elk van de vloeistoffen in een afzonderlijke installatie verder bewerkt, waarbij geen hoeveelheden verloren gaan. Naar verwachting zullen de verwerkte hoeveelheid olie en de raffinagecapaciteit op lange termijn gelijk blijven. De verhouding tussen de geproduceerde hoeveelheden A en B kan zonder verandering van de bestaande raffinaderij niet beïnvloed worden. Aangezien de voorraden van de twee producten relatief gering zijn, wordt ervan uitgegaan dat afzet en productie jaarlijks aan elkaar gelijk zijn. De begrote inkoopkosten en de totale raffinagekosten van de verwerkte olie bedragen dit jaar tezamen €600.000. De begrote afzetten, opbrengsten en bewerkingskosten van de twee producten worden hierna weergegeven. De variabele bewerkingskosten variëren zowel op korte als op lange termijn proportioneel met de omvang van de productie. De vaste bewerkingskosten worden bepaald door de capaciteiten van de installaties.

Omzet Afzet/productie Bewerkingskosten: • vaste kosten • variabele kosten

Product A € 1.000.000 4000 ton

Product B € 200.000 1000 ton

€ -

280.000 40.000

€ -

40.000 30.000

€

320.000

€

70.000

In de loop van het jaar doet zich een mogelijkheid voor de totale geproduceerde hoeveelheid B voortaan onmiddellijk na de raffinage (dus zonder verdere bewerking) aan een ander bedrijf te verkopen. Dit bedrijf is bereid een afnamecontract op lange termijn af te sluiten dat op 1 januari van het volgend jaar zou ingaan. De verkoopprijs van het onbewerkte product B bedraagt bij het huidige kostenniveau €170 per ton. Indien de fabriek op de genoemde mogelijkheid ingaat, dan kan de eigen installatie voor de bewerking van product B onmiddellijk buiten gebruik worden gesteld. Daarbij wordt in overweging genomen dat de vaste kosten van deze installatie voor 50% bestaan uit lonen en energiekosten, die




onmiddellijk komen te vervallen bij het sluiten van de installatie. Het overige deel van deze vaste kosten is op korte termijn niet te beïnvloeden. Welk financieel voor- of nadeel, zowel op korte termijn als op lange termijn, is voor de fabriek verbonden aan het afsluiten van het contract met het andere bedrijf? 10.8

Elektriciteitscentrale Een fabriek heeft in het verleden voor haar eigen stroombehoefte een elektriciteitscentrale gebouwd. De capaciteit van deze centrale is 80 mln kWh/jaar. De stroombehoefte van de fabriek fluctueert van jaar tot jaar rond een nagenoeg constant gemiddelde van 60 mln kWh/jaar op lange termijn. Vorig jaar is 50 mln kWh geproduceerd. De jaarkosten bij dit productieniveau worden hierna weergegeven. De kosten van olie en de overige grond en hulpstoffen zijn (proportioneel) variabel. De andere kosten zijn vast. De centrale kan bij normaal onderhoud nog een aantal jaren in gebruik blijven zonder dat nieuwe investeringen vereist zijn. Jaarkosten bij een productieniveau van 50 mln kWh/jaar: Olie € 1.900.000 Overige grond- en hulpstoffen 100.000 Fabricagelonen 150.000 Onderhoudskosten 400.000 Afschrijvingen en financieringskosten - 2.000.000 Toeslag voor algemene kosten 450.000 €

5.000.000

Als de centrale op lange termijn in werking zou moeten blijven, zouden zowel de gebruikte apparatuur als het gebouw waarin de centrale is ondergebracht, na verloop van tijd moeten worden vervangen. Men gaat ervan uit dat de variabele kosten per kWh en de vaste kosten per jaar daardoor niet zouden veranderen. Men kan de stroom ook kopen van het provinciale elektriciteitsbedrijf. Dit bedrijf is bereid alle kosten van de aansluiting van de beschouwde fabriek op het provinciale elektriciteitsnet te dragen. Voor de stroomlevering zou het provinciale elektriciteitsbedrijf een vastrecht van €190.000 per jaar en een variabel tarief van €0,07 per kWh berekenen. Er wordt verondersteld dat deze bedragen zowel op korte termijn als op lange termijn gelden. a

Ga na of het voor de fabriek op korte termijn, bij een jaarlijks stroomverbruik van 60 mln kWh, voordelig is de eigen elektriciteitscentrale te sluiten en stroom te kopen, wanneer het volgende geldt: • Bij sluiting van de elektriciteitscentrale kan het daarin werkzame personeel elders in de onderneming te werk worden gesteld. Door deze overplaatsing hoeven minder nieuwe werknemers te worden aangetrokken. Het personeel van de elektriciteitscentrale verdient



•

•

•


ongeveer hetzelfde als eventueel nieuw in dienst te nemen werknemers. Het onderhoud wordt uitgevoerd door de eigen werkplaats van de fabriek. Het opheffen van de elektriciteitscentrale leidt niet tot onderbezetting van de werkplaats. In verband met de groei van de onderneming is een uitbreiding van de werkplaats gepland. Bij sluiting van de elektriciteitscentrale zou deze uitbreiding enigszins kunnen worden beperkt. Als de elektriciteitscentrale op korte termijn wordt gesloten, zal het gebouw worden ontruimd en de apparatuur voor zover mogelijk worden verkocht. Men neemt aan dat de kosten van de ontmanteling ongeveer met de verkoopopbrengst van de machines overeenkomen. Het gebouw zal na de ontruiming waarschijnlijk nog enkele jaren aan een nabijgelegen andere onderneming kunnen worden verhuurd. Men schat deze huuropbrengst op €150.000 per jaar. De algemene kosten bestaan voornamelijk uit de kosten van de directie, de administratie, de afdeling personeelszaken enzovoort. Met de groei van de onderneming nemen ook de overheadkosten toe. Men vermoedt dat het sluiten van de elektriciteitscentrale de stijging van de algemene kosten zal beperken met een bedrag gelijk aan de in vorenstaande kostenopstelling opgenomen toeslag voor algemene kosten.

b

Bij welk gemiddeld jaarlijks stroomverbruik is het handhaven van de eigen bestaande centrale op korte termijn even voordelig als het kopen van stroom bij het provinciale elektriciteitsbedrijf?

c

Geef het gemiddeld jaarlijks voor- of nadeel op korte termijn van de eigen stroomproductie in de bestaande centrale tegenover het kopen van stroom in afhankelijkheid van het jaarlijks verbruik grafisch weer. Door een aantal investeringen en organisatorische maatregelen kan de capaciteit van de beschouwde centrale worden verdubbeld of verdrievoudigd. De variabele kosten per kWh worden niet beïnvloed door deze mogelijke capaciteitsvergrotingen. Bij een verdubbeling van de capaciteit tot 160 mln kWh/jaar zullen de vaste jaarkosten met 50% toenemen; bij een verdrievoudiging tot 240 mln kWh/jaar nemen de vaste jaarkosten met 80% toe. De normale bezettingsgraad van de bestaande centrale in geval van stroomproductie alleen voor eigen gebruik is gelijk aan: 60 mln kwh/jaar × 100%=75% 80 mln kwh/jaar

Na een eventuele capaciteitsuitbreiding zou de fabriek elektriciteit kunnen leveren aan enkele in de omgeving gelegen andere bedrijven. Men verwacht zoveel stroom aan derden te kunnen verkopen, dat de normale bezettingsgraad in geval van eigen gebruik en levering aan derden op 75% kan worden gehandhaafd. Extra opgaven hoofdstuk 10 | 4



In geval van een capaciteitsverdubbeling zal men dus naar verwachting jaarlijks gemiddeld 60 mln kWh aan derden leveren, terwijl men bij een verdrievoudiging van de capaciteit jaarlijks gemiddeld 120 mln kWh aan derden zal leveren. Naarmate meer elektriciteit aan derden wordt geleverd, nemen de distributiekosten per kWh toe, terwijl grotere prijsconcessies per kWh aan de afnemers zullen moeten worden gedaan. Men neemt aan dat op lange termijn gemiddeld de volgende netto-opbrengsten zullen kunnen worden gerealiseerd: • bij een afzet van 60 mln kWh/jaar: 6 eurocent/kWh; • bij een afzet van 120 mln kWh/jaar: 5,5 eurocent/kWh.

10.9

d

Bereken de kostprijs per kWh van de bestaande centrale.

e

Is eigen stroomproductie met de bestaande centrale op grond hiervan op lange termijn voordeliger dan aankoop van stroom bij het provinciale elektriciteitsbedrijf? Antwoord motiveren.

f

Bereken de vaste kosten per jaar en de (gemiddelde) kostprijzen per kWh: 1 bij capaciteitsverdubbeling; 2 in geval van verdrievoudiging van de capaciteit.

g

Bereken: 1 de differentiële kosten per kWh van een jaarlijkse afzet van 60 mln kWh boven het eigen verbruik; 2 de differentiële kosten van een extra jaarlijkse afzet van 60 mln kWh boven het eigen verbruik en de ‘eerste’ jaarlijkse afzet van 60 mln kWh.

h

Vergelijk de gemiddelde jaarlijkse inkoopkosten van de door de eigen fabriek verbruikte 60 mln kWh met de gemiddelde jaarlijkse opbrengsten en kosten in geval van eigen stroomproductie en bepaal welk alternatief op lange termijn het voordeligst is: • aankoop van stroom en geen eigen productie; • productie van 120 mln kWh/jaar voor eigen verbruik en levering aan derden; • productie van 180 mln kWh/jaar voor eigen gebruik en levering aan derden. BV Lekkerbek De BV Lekkerbek produceert en verkoopt drie soorten borrelzoutjes, te weten krakelingen (K), stengels (S) en rondjes (R). Naast drie identieke bakovens heeft de onderneming een deegmixafdeling en een vormafdeling. In de deegmixafdeling wordt het deeg samengesteld, dat voor de drie soorten zoutjes hetzelfde is. Vervolgens wordt dit deeg in de vormafdeling bewerkt, bestrooid met zout en in de desbetreffende vormen op bakplaten gelegd, waarna per soort zoutje het bakproces plaatsvindt in één van de drie ovens. Per oven kan gedurende het jaar slechts één soort zoutje




worden gebakken. Tijdens het bakproces treedt een gewichtsverlies op van: • 10% voor krakelingen • 20% voor stengels • 25% voor rondjes. Met een grootwinkelbedrijf in Nederland heeft de directie van de zoutjesfabriek met ingang van 1 januari 2010 een contract afgesloten voor de jaarlijkse levering van: • 45 000 kg krakelingen • 40 000 kg stengels • 45 000 kg rondjes. In de deegmixafdeling is er sprake van een ruime overcapaciteit. De vormafdeling heeft een capaciteit die overeenkomt met 175 000 kg ongebakken zoutjes. De capaciteit van elk van de drie ovens bedraagt 60 000 kg gebakken zoutjes. a

Bepaal voor 2010 de bezettingsgraad van de vormafdeling. In de loop van 2010 kan BV Lekkerbek een eenmalige order afsluiten met een buitenlandse afnemer, inhoudende de levering van: • hetzij maximaal 25 000 kg krakelingen à €89 per 100 kg; • hetzij maximaal 30 000 kg stengels à €85 per 100 kg; • hetzij maximaal 20 000 kg rondjes à €93 per 100 kg. Combinaties van soorten zoutjes zijn uitgesloten.

b

Bepaal voor de BV Lekkerbek voor elk van de drie eindproducten de uit hoofde van deze eenmalige order maximaal te leveren hoeveelheid. De samenstelling van de standaardkostprijs (in euro’s) per 100 kg eindproduct (gebakken zoutjes) is vermeld in de tabel hierna.



Deegmixerij Grondstoffen Arbeid Machines & apparatuur

Vormafdeling Grond- en hulpstoffen Arbeid Machines & apparatuur


K

S

R

18 4 9

13 5 9

18 6 9

31

27

33

2 5 3

3 4 4

2 5 2

41

38

42

Bakkerij Energie Grond- en hulpstoffen Arbeid Machines & apparatuur

10 – 6 15

9 – 7 13

8 – 6 12

Totale kostprijs

72

67

68

De directie van BV Lekkerbek beschouwt de kosten van de arbeid als vaste kosten, evenals de kosten van machines & apparatuur. c

1

2

d

1 2 3

e

Bereken, voor deze eenmalige order, op basis van de integrale kostprijs het verkoopresultaat per 100 kg voor elk van de drie eindproducten. Tot welke keuze betreffende deze eenmalige order komt de directie van Lekkerbek op basis van de uitkomsten van vraag c1? Motiveer uw antwoord. Bepaal per 100 kg eindproduct, voor de eenmalige order, de variabele kosten. Bereken de opbrengst boven variabele kosten per 100 kg product voor de eenmalige order, voor elk van de drie eindproducten. Tot welke keuze omtrent deze eenmalige order zal de directie van Lekkerbek komen op basis van de uitkomst van vraag d2? Motiveer uw antwoord.

Geef aan welk van de beide berekeningswijzen, hetzij op basis van de integrale kostprijs (vraag c1), hetzij op basis van de variabele kosten per eenheid eindproduct (vraag d2), bedrijfseconomisch gezien de juiste is. Motiveer uw antwoord. Veronderstel nu dat elke bakoven een capaciteit van 50 000 kg gebakken zoutjes heeft. Ook nu geldt dat per oven slechts één soort zoutje gedurende het gehele jaar kan worden gebakken.



f

1

2


Tot welke keuze met betrekking tot deze eenmalige order (zowel wat betreft het type zoutje als de te leveren hoeveelheid) komt de directie van Lekkerbek nu? Bepaal de daarbijbehorende totale dekkingsbijdrage.

Stel vervolgens dat de buitenlandse afnemer wel bereid is een combinatie van zoutjes af te nemen. g

10.10

Bepaal voor deze eenmalige order de optimale keuze en de daarbijbehorende totale dekkingsbijdrage. Hadek NV De directie van Hadek NV staat voor een aantal belangrijke beslissingen. Het hoofdkantoor van Hadek NV is gevestigd in Breukelrode. De fabrieken, waarvan de gebouwen gehuurd worden van een onroerendgoedmaatschappij, staan in Amsterdam, Bussum en Colambacht. In elke fabriek wordt hetzelfde soort product vervaardigd. Betreffende de exploitatie van de drie fabrieken over het huidig verslagjaar is aan het begin van het vierde kwartaal de volgende schatting (× €1.000) gemaakt: Totaal Verkopen Vaste kosten: • fabriek • administratie Variabele kosten (proportioneel)

Amsterdam

Bussum

Colambacht

9.000

4.000

3.000

2.000

1.800 590 5.000

550 210 2.200

750 220 1.800

500 160 1.000

De vaste kosten van het hoofdkantoor bedragen €630.000. Deze worden doorbelast op basis van het aantal verkochte eenheden product. De verkoopprijs bedraagt €10 per product. De directie van Hadek weet nog niet precies of zij moet besluiten de huur van de fabrieksgebouwen in Bussum te verlengen. Het huidige huurcontract loopt per 31 december van dit jaar af. In het geval dat het huurcontract wordt verlengd, zal de jaarlijks te betalen huur met €150.000 toenemen. Verwacht wordt dat bij sluiting van de vestiging in Bussum de totale liquidatieopbrengsten juist toereikend zullen zijn om de totale sluitingskosten te dekken. Als de Bussumse vestiging wordt gesloten, kan de onderneming de klanten van deze vestiging blijven bedienen door uitvoering van een van de volgende plannen: • Uitbreiding van de vestiging in Colambacht; hierdoor zullen de vaste kosten van deze vestiging met 100% stijgen. Alleen voor de toegenomen productie dienen dan extra vrachtkosten van €2,20 per eenheid product te worden betaald. • Het afsluiten van een langetermijncontract met een concurrent, die de klanten van de Bussum-vestiging kan bedienen en die bereid is aan Hadek een provisie van €0,50 per verkocht product te betalen.




Tot welke beslissing inzake de fabriek te Bussum komt u? Ondersteun uw antwoord met relevante berekeningen. 10.11

Huisdrukkerij Een onderneming overweegt haar eigen drukkerij te sluiten. Deze kleine huisdrukkerij verzorgt al het reclamemateriaal van de onderneming en de repro-opdrachten van alle afdelingen. Op basis van de huidige activiteiten van de huisdrukkerij heeft een externe drukkerij aangeboden al het druk- en reprowerk uit te voeren voor €18.000 per maand. De kosten van de huisdrukkerij zijn momenteel als volgt: • Elke maand worden 80 000 vellen speciaal papier verbruikt à €100 per 1 000 stuks. Het contract met de leverancier van dit papier bevat een opzegtermijn van drie maanden. De onderneming houdt in principe geen voorraad papier aan, maar elk overschot aan papier kan worden verkocht voor €40 per 1 000 stuks. • Per maand wordt 400 liter inkt verbruikt à €3,60 per liter. In het contract met de leverancier van de inkt is een opzegtermijn van één maand opgenomen. Elke voorraad inkt kan worden verkocht à €1 per liter. • De overige materiaalkosten bedragen €5.700 per maand. • De apparatuur wordt geleased voor €9.000 per maand en wordt maandelijks 120 uur gebruikt. Het leasecontract heeft een opzegtermijn van twee maanden. • De twee werknemers van de afdeling huisdrukkerij verdienen elk €2.000 per maand. De onderneming voert een personeelsbeleid waarbij de werkgelegenheid in geval van eventuele reorganisaties wordt gegarandeerd. Er vallen dus geen gedwongen ontslagen.

•

De overheadkosten van de huisdrukkerij zijn als volgt: – variabele kosten €8 per machine-uur – vaste kosten €6 per machine-uur. Deze variabele kosten zijn proportioneel evenredig met de machine-uren. De vaste kosten bestaan uit een toerekening van de centrale overhead van de onderneming, die niet zouden wijzigen indien de huisdrukkerij wordt gesloten.

10.12

a

Bereken de relevante kosten per maand van de huisdrukkerij na het verstrijken van de opzegtermijnen van de bestaande contracten. Wat is uw conclusie?

b

Tot welke conclusie komt u op de zeer korte termijn (waarbij dus wel rekening moet worden gehouden met de bestaande contracten)? Superprint BV Superprint BV produceert en verkoopt twee typen geavanceerde printers van zeer hoge kwaliteit en snelheid, de SP-1 en de SP-2. Met betrekking tot deze printers is de volgende informatie beschikbaar: Extra opgaven hoofdstuk 10 | 9



Kosten per eenheid Direct materiaal Directe arbeid Variabele indirecte kosten Vaste indirecte kosten

SP-1 € 300 400 500 400

SP-2 € 375 - 500 - 625 - 500

Totaal

€ 1.600

€ 2.000

Verkoopprijs Afzet

€ 2.000 400 stuks

€ 2.500 200 stuks

De kosten van directe arbeid zijn variabel. De gemiddelde loonkosten bedragen €20 per uur. Er zijn 14 000 directe arbeidsuren beschikbaar. Voor de huidige productie zijn echter slechts 13 000 arbeidsuren nodig. Een nieuwe klant is bereid 40 printers van het type SP-2 te kopen, indien de prijs wordt verlaagd naar €2.000 per stuk.

10.13

a

Hoeveel directe arbeidsuren zijn er nodig voor de productie van deze 40 printers?

b

Wat is de invloed op het resultaat (de winst) van Superprint indien het voorstel van de nieuwe klant wordt geaccepteerd?

c

Stel dat de klant geen 40 maar 60 printers type SP-2 à €2.000 wil kopen. Wat is dan de invloed op de winst van Superprint als dit voorstel wordt geaccepteerd en verondersteld wordt dat de bestaande productiecapaciteit van deze onderneming op korte termijn niet kan worden uitgebreid?

d

Omschrijf het begrip ‘opportunity-kosten’.

e

Naast de invloed op het kortetermijnresultaat van Superprint, kunnen er andere overwegingen zijn waarmee deze onderneming eventueel rekening zou moeten houden om te beslissen of deze nieuwe order al dan niet geaccepteerd moet worden. Noem twee van deze overwegingen.

f

Dezelfde vraag als bij c, maar waarbij nu echter verondersteld wordt dat het mogelijk is om door overwerk aan de extra vraag te voldoen. De directe arbeidskosten voor de overuren bedragen €30 per uur. De variabele indirecte kosten voor het overwerk stijgen met 50%. Warenhuis D & V De afdeling Wonen van een van de vestigingen van het warenhuis D & V, bestaat uit de onderafdelingen Meubels (750 m2), Verlichting (450 m2) en Vloerbedekking (300 m2). Voor het komend jaar zijn de cijfers begroot (× €1.000), zoals vermeld in de volgende tabel.



Meubels


Verlichting

Vloerbedekking

Totaal

Omzet Inkoopw. omzet Personeelskosten Overige kosten

450 216 30 100

175 98 30 60

240 108 30 40

865 422 90 200

Totale kosten

346

188

178

712

Winst (verlies)

104

(13)

62

153

Op elke onderafdeling is één verkoper werkzaam. De jaarlijkse kosten ad €30.000 per verkoper worden als vaste kosten naar de onderafdelingen toegerekend. De overige vaste kosten bedragen op jaarbasis in totaal €200.000 en bestaan uit het salaris van de afdelingschef Wonen, afschrijvingen, energiekosten en een aandeel in de algemene kosten van het warenhuis. Dit bedrag van €200.000 is op basis van de vloeroppervlakte aan de onderafdelingen doorberekend. Gezien de gegeven cijfers overweegt de onlangs voor dit filiaal aangestelde bedrijfsleider om de onderafdeling Verlichting op te heffen en de daardoor vrijkomende vierkante meters te verdelen over Meubels en Vloerbedekking. De verkoper van Verlichting zal dan elders in het warenhuis overgeplaatst kunnen worden, waar juist een vacature is ontstaan. a

Bepaal het effect op het begrote resultaat van het warenhuis, indien de onderafdeling Verlichting wordt opgeheven. Bij nader inzien wenst de bedrijfsleider de vrijkomende vierkante meters geheel toe te voegen aan de onderafdeling Meubels, zodat deze aanzienlijk zal kunnen uitbreiden. Geschat wordt dat de omzet van Meubels hierdoor met 50% zal stijgen. De verkoper van Verlichting zal in dat geval voor de helft bij Meubels en voor de helft elders worden ingezet.

b

Hoeveel bedraagt de verwachte jaarwinst van de afdeling Wonen door het opheffen van Verlichting onder gelijktijdige uitbreiding van Meubels? (Hierbij mag worden aangenomen dat de inkoopwaarde van de omzet uit proportioneel variabele kosten bestaat.)


Hoofdstuk 10 Calculaties op korte termijn

Recommend Documents