Hogeschool Rotterdam
Cluster engineering
Studierichting Autotechniek Reader Alternatieve Aandrijving ALA01 Bijlage: symbolenlijst Auteur: Roeland M.M. Hogt Versie 2.00 7 november 2005, GEREED Voortgang: versie studiejaar 2005-2006
Photo courtesy DaimlerChrysler
Mercedes-Benz CLK, automatic transmission, cut-away model © 2005, Hogeschool Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Hogeschool Rotterdam
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
1/11
Inhoudsopgave 1 2
Inleiding ...................................................................................................................... 3 Symbolenlijst .............................................................................................................. 4 2.1 Algemene symbolenlijst...................................................................................... 5 2.2 Symbolenlijst vloeistofkoppeling en koppelomvormer ...................................... 6 2.3 Symbolenlijst Planetaire stelsels en automatische wisselbak ............................. 9 2.4 Symbolenlijst Sequentiële wisselbak en Direct Shift Gearbox ......................... 10 2.5 Symbolenlijst CVT ........................................................................................... 10 2.6 Symbolenlijst Vierwielaandrijving ................................................................... 11 2.7 Symbolenlijst Hybriden .................................................................................... 11
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
2/11
1 Inleiding In deze bijlage bij het dictaat aandrijvingen (ALA01) zijn opgenomen: Symbolenlijsten
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
3/11
2 Symbolenlijst De symbolenlijst bestaat uit een algemene symbolenlijst en symbolenlijst per onderwerp. De symbolen zijn geplaatst in alfabetische volgorde met de Griekse lettertekens achteraan de lijst.
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
4/11
2.1 Algemene symbolenlijst Algemene symbolenlijst, geldig tenzij anders gebruikt symbolenlijst per onderwerp Symbool Eenheid Omschrijving a m/s2 Versnelling A m2 Oppervlakte B m Breedte c diverse Coëfficiënt C diverse Constante d of D m Diameter Ekin Nm Kinetische energie F N Kracht g m/s2 Versnelling van de zwaartekracht G N Gewicht h m Hoogte i Overbrengingsverhouding J kgm2 Rotatietraagheidsmoment L m Lengte m kg Massa M Nm Moment O m Omtrek P W Vermogen p N/m2 Druk r of R m Straal van een cirkel s m Afgelegde weg t s Tijd T ºC Temperatuur in graden Celcius v m/s Snelheid V m3 Volume W J Arbeid x Als index, longitudinaal y Als index, lateraal z Als index, verticaal α rad Hoek β rad Hoek φ rad Hoek ω rad/s Hoeksnelheid ρ kg/m3 Soortelijke massa ∆ Delta µ Wrijvingscoëfficiënt κ Relatieve slip ζ Weerstandscoëfficiënt η Rendement Φ m3/s Debiet 1,2 etc.. Als index, volgnummers in, uit Als index in(gaand) en uit(gaand)
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
5/11
2.2 Symbolenlijst vloeistofkoppeling en koppelomvormer Opmerking: ellips slaat op de globale vorm van de doorsnede zoals in figuur 2.7 van de reader
Symbolenlijst vloeistofkoppeling en koppelomvormer Symbool Eenheid Omschrijving A m2 Oppervlakte doorsnede stroombaan voor de rotatie om de tangentiële as a m breedte buitenellips b m hoogte buitenellips ac,P m/s2 Centripetale versnelling op massamiddelpunt vloeistof in de pomp ac,T m/s2 Centripetale versnelling op massamiddelpunt vloeistof in de turbine Fc,res N Resulterende stuwende kracht van de centripetale versnelling Fw,tot N Resulterende remmende kracht van de stromingsverliezen Lrt m Lengte stroombaan om de tangentiële as, totaal Lrt,t m Lengte stroombaan om de tangentiële as, voor doorstroming turbine Lrt,p m Lengte stroombaan om de tangentiële as, voor doorstroming pomp Lrt,s m Lengte stroombaan om de tangentiële as, voor doorstroming stator Min = Mpomp= Nm Ingaand moment MP Muit = Mturbine Nm Uitgaand moment = MT mc,P kg Effectieve vloeistofmassa voor centripetale kracht in pomp mc,T kg Effectieve vloeistofmassa voor centripetale kracht in turbine Pin=Ppomp=PP W Ingaand vermogen Puit=Pturbine=PT W Uitgaand vermogen p kgm/s Impuls (translerende beweging), resulteert bij de verandering van de snelheid in een kracht pM kgm2/s Impuls (roterende beweging), resulteert bij de verandering van de snelheid in een moment pM,max kgm2/s Impuls (roterende beweging), resulteert bij de verandering van de snelheid in een moment, niveau bij overgang bij rmax pM,min kgm2/s Impuls (roterende beweging), resulteert bij de verandering van de snelheid in een moment, niveau bij overgang bij rmin ∆p N/m2 Drukval ten gevolge van stromingsweerstanden r m Afstand tot hart as r1, r2, r3 en r4 m Respectievelijk laagste punt buitenellips, laagste punt binnenellips, hoogste punt binnenellips en hoogste punt buitenellips NB: in figuur 2.20en 2.21 van de reader worden r1, r2 en r3 ook gebruikt. Nu echter als straal van de stroombaan voor respectievelijk de overgang pomp-turbine, turbine-stator en stator-pomp rt,min =rmin m Straal stroombaan ten op zichte van hart as bij verlaten turbine rp,max =rmax m Straal stroombaan ten op zichte van hart as bij verlaten pomp rs,max m Straal stroombaan ten op zichte van hart as bij verlaten stator R0 m Gemiddelde van buiten- en binnenstraal (ten opzichte van as koppeling) van de stroombaan. Tevens massamiddelpunt van de vloeistofmassa in respectievenlijk pomp en turbine s1 en s2 m Afstand deellijn pomp-turbine tot binnen en buitenellips ter hoogte van het midden tussen r1 en r4 Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
6/11
s1 t/m s4 vrt
rad m/s
vrts
m/s
vt vt,max vt,min vt,P vt,T
m/s m/s m/s m/s m/s
∆vtt
m/s
∆vtp
m/s
∆vts
m/s
αt
rad
αp
rad
αs
rad
β ∆ φrt,t
rad rad
∆ φrt,p
rad
∆ φrt,s
rad
Φ1, Φ2 en Φ3
m3/s
ωP ωrt ωT ηω ηM ηP
rad/s rad/s rad/s -
ζ ζs
-
ζw
-
ζb
-
Statorhoeken Rotatiesnelheid van de vloeistof om de tangentiële richting=Snelheid van de vloeistof in de richting van de stroombaan Rotatiesnelheid van de vloeistof om de tangentiële richting=Snelheid van de vloeistof in de richting van de stroombaan bij toepassing van een stator Snelheid van de vloeistof in tangentiële richting Snelheid van de vloeistof in tangentiële richting ter hoogte van rmax Snelheid van de vloeistof in tangentiële richting ter hoogte van r min Snelheid van de vloeistof in tangentiële richting in het pompwiel Snelheid van de vloeistof in tangentiële richting in het turbinewiel Verschilsnelheid van de vloeistof in tangentiële richting bij verlaten turbine ten gevolge van afwijking van de schoepen van de rechte stand Verschilsnelheid van de vloeistof in tangentiële richting bij verlaten pomp ten gevolge van afwijking van de schoepen van de rechte stand Verschilsnelheid van de vloeistof in tangentiële richting bij verlaten stator ten gevolge van afwijking van de schoepen van de rechte stand Additionele (hoek)verplaatsing vloeistof in tangentiële richting ten gevolge van de stand van de schoepen van de turbine Additionele (hoek)verplaatsing vloeistof in tangentiële richting ten gevolge van de stand van de schoepen van de pomp Additionele (hoek)verplaatsing vloeistof in tangentiële richting ten gevolge van de stand van de schoepen van de stator Hoek raaklijn stroombaan met de y-as, zie figuur 2.8 reader Afgelegde hoek van de stroombaan om de tangentiële as bij doorstroming van de turbine. NB bij zuivere cirkel een hoek, bij andere vormen representant van de hoek op basis van afgelegde weg over de stroombaan Afgelegde hoek van de stroombaan om de tangentiële as bij doorstroming van de pomp. NB bij zuivere cirkel een hoek, bij andere vormen representant van de hoek op basis van afgelegde weg over de stroombaan Afgelegde hoek van de stroombaan om de tangentiële as bij doorstroming van de stator. NB bij zuivere cirkel een hoek, bij andere vormen representant van de hoek op basis van afgelegde weg over de stroombaan Vloeistofdebiet op respectievelijk, laagste, middelste en hoogste punt van stroombaan om de tangentiële as Hoeksnelheid pomp)wiel) Gemiddelde hoeksnelheid om de tangentiële as Hoeksnelheid turbine(wiel) Rendement van de hoeksnelheid Rendement van het koppel (moment) Rendement van het vermogen Weerstandscoëfficiënt totale stromingsweerstand Weerstandscoëfficiënt totale stromingsweerstand bij toepassing van een stator Weerstandscoëfficiënt voor de wrijving tussen vloeistofstroom en wand Weerstandscoëfficiënt voor bochten in de stroombaan
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
7/11
ζk ζo λ
Ns2/m4
Weerstandscoëfficiënt voor knikken in de stroombaan Weerstandscoëfficiënt voor overgangen in de stroombaan Kental van de koppeling
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
8/11
2.3 Symbolenlijst Planetaire stelsels en automatische wisselbak Symbolenlijst wisselbak Symbool Eenheid FA N FC N FD N iI..iVI . iA
-
iC
-
iD
-
K Min Muit Pin Puit rA rC rD vA vC vD ωA ωC ωD ωin ωuit
Nm Nm W W m m m m/s m/s m/s rad/s rad/s rad/s rad/s rad/s
Omschrijving Straal zonnewiel Straal satellieten(drager) Straal ringwiel Overbrengingsverhouding voor combinaties van aandrijvend, aangedreven en geremd deel van een planetair stelsel Overbrengingsverhouding tussen eerste en tweede aandrijving met als tweede aandrijving het zonnewiel A Overbrengingsverhouding tussen eerste en tweede aandrijving met als tweede aandrijving de drager C Overbrengingsverhouding tussen eerste en tweede aandrijving met als tweede aandrijving het ringwiel D Koppeling in automatische wisselbak: bijvoorbeeld K1 Moment, in Moment, uit Vermogen, in Vermogen, uit Straal zonnewiel Straal satellieten(drager) Straal ringwiel Omtreksnelheid (of tangentiële snelheid) zonnewiel Omtreksnelheid (of tangentiële snelheid)satellieten(drager) Omtreksnelheid (of tangentiële snelheid)ringwiel Hoeksnelheid zonnewiel Hoeksnelheid satellieten(drager) Hoeksnelheid ringwiel Hoeksnelheid, in Hoeksnelheid, uit
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
9/11
2.4 Symbolenlijst Sequentiële wisselbak en Direct Shift Gearbox Geen symbolen toegepast
2.5 Symbolenlijst CVT Voor planetaire stelsels zie paragraaf 2.3. Symbolenlijst differentieel Symbool Eenheid d m c m F1 N F2 N Fa N Fao Fc FN Ft FW l Pe Pt
N N N N N m W W
Ps
W
Pw m rcvt T Te Tpomp Tuit Tin α β ηhydr ηmech ηcvt θ μ μ’ ωin ωuit
W Nm Nm Nm
rad rad rad -
Omschrijving Diameter poelie Hart-hart afstand poelies (e in fig 5.14) Kracht in het trekkend part van de V-riem Kracht in het getrokken part van de V-riem Bij riemoverbrenging: Asbelasting Bij duwband: axiale aandrukkracht Opgelegde asbelasting Centripetale kracht op riem Normaalkracht bij op poelie bij riemoverbrenging Tangentiële kracht op poelie = omtrekskracht Radiale kracht op poelie bij riemoverbrenging=voorspankracht Riemlengte Vermogen aan de krukas, samengesteld uit bijbehorende ω en T Vermogen aan na primaire poelie, samengesteld uit bijbehorende ω en T Vermogen aan de secundaire poelie, samengesteld uit bijbehorende ω en T Vermogen aan de wielen, samengesteld uit bijbehorende ω en T Riemkrachtverhouding Overbrengingsverhouding ωuit/ ωuit Koppel (torque) Ingaand koppel motor (engine) Opgenomen koppel hydraulische pomp Uitgaand koppel poelieoverbrenging Ingaand koppel poelieoverbrenging Wighoek bij V-riem Omspannen boog bij V-riem Hydraulisch rendement CVT Mechanisch rendement CVT Samengesteld rendement CVT Wighoek bij V-riem gedeeld door 2 Wrijvingscoëfficiënt tussen riem en poelie Effectieve wrijvingscoëfficiënt tussen riem en poelie Ingaande hoeksnelheid poelieoverbrenging Uitgaande hoeksnelheid poelieoverbrenging
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving 10/11 Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt
2.6 Symbolenlijst Vierwielaandrijving Voor planetaire stelsels zie paragraaf 2.3. Symbolenlijst band, velg, wegdek Symbool Eenheid Omschrijving Machter Nm Aandrijfmoment op vooras Mvoor Nm Aandrijfmoment op achteras
2.7 Symbolenlijst Hybriden Voor planetaire stelsels zie paragraaf 2.3.
Studierichting Autotechniek, Reader Alternatieve Aandrijving 11/11 Bijlage symbolenlijst, 7 november 2005 Roeland M.M. Hogt