Hoge ambities in een jaar van vernieuwing Jaarverslag 2009
1
Inhoud 03
Een jaar van vernieuwing
04
Vernieuwing indicatiestelling
07
CIZ Kenniscentrum
08
Herindicaties begeleiding
10
Dienstverlening en kwaliteit
13
Goede afhandeling klachten
15
Kerncijfers 2009
18
Stroomlijning indicaties
21
Maatwerk bij CIZ MO
22
Kleinere organisatie
24
Jaarrekening 2009
Film Vernieuwing indicatiestelling
Het CIZ publiceert naast het populaire jaarverslag ook een jaardocument 2009. Dit document bevat een aantal verplichte onderdelen, zoals de jaarrekening en de accountantsverklaring.
1
Een jaar van vernieuwing “We hebben in 2009 onze kennis uitgebreid en
onze organisatie en werkwijze vernieuwd. En dat
alles met minder personeel.”
Meer met minder "In 2009 hebben we laten zien dat we een competente uitvoeringsorganisatie zijn. Naast het reguliere werk hebben we 120.000 tussentijdse herindicaties gedaan, die het gevolg waren van wijzigingen in de beleidsregels AWBZ. We hebben onze kennis uitgebreid en onze organisatie en werkwijze vernieuwd. En dat alles met minder personeel."
Heldere afwikkeling "Minder personeel betekent minder taken uitvoeren óf het werk op een intelligentere manier aanpakken. Het CIZ is erin geslaagd dat laatste te doen. Door automatisering en een betere werkwijze zijn de doorlooptijden verkort. In de 24 grootste gezondheidscentra zijn we op locatie aanwezig, zodat we ter plaatse indicaties kunnen stellen. We laten ook steeds meer over aan zorgaanbieders en cliënten zelf. Vereenvoudigde procedures zorgen voor een heldere afwikkeling van aanvragen. Zo verbeterden we het AWBZ-aanvraagformulier, waardoor de administratieve belasting voor cliënten afnam. Burgers zelf zijn ook tevreden: het CIZ kreeg een 7,2 op basis van een klanttevredenheidsonderzoek, uitgevoerd door het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde."
Nieuwe diensten "Onze divisie maatschappelijke ondersteuning, CIZ MO, ontplooide zich in 2009 tot een professionele partner voor gemeenten. Om hen te helpen bij de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning, ontwikkelde CIZ MO nieuwe diensten, die in 2009 met de ISO 9001 certificering werden beloond."
Kennis delen "We hebben bijeenkomsten in het land georganiseerd om zorgaanbieders op de hoogte te stellen van de veranderingen bij het CIZ. Het CIZ verschuift van een arbeidsintensieve naar een kennisintensieve organisatie. Die ontwikkeling is in gang gezet en zal niet keren. Het CIZ Kenniscentrum moet hieraan bijdragen. Het belangrijkste is om de kennis en kunde die onze organisatie zo uniek maakt te delen en te verbinden met anderen. Delen met zorgaanbieders, gemeenten, het ministerie maar ook met de cliënt. Het CIZ verandert van een indicatieorgaan in een indicatieautoriteit."
Arjan Vermeulen, bestuursvoorzitter van het CIZ
2
3
Vernieuwing indicatiestelling
Toetsing als nieuwe taak Goed gebruikmaken van statistisch onderzoek en van intelligente systemen levert niet alleen tijdwinst op, maar maakt de indicatiestelling ook eenduidiger en objectiever. Om dit te bevorderen is ook toetsing nodig.
Verschuiving in de taakverdeling In 2009 is hard gewerkt aan de vereenvoudiging van de
Toetsing is een nieuwe taak voor het CIZ in zijn nieuwe rol van toezichthouder. Het gaat niet alleen om
indicatiestelling voor de AWBZ, die begin 2010 van start ging. Dankzij de goede voorbereiding ligt de
toetsing van herindicaties door zorgaanbieders en in de toekomst cliënten, maar ook om de toetsing van de
vernieuwingsoperatie op schema.
eigen indicatiestellers.
De grootste veranderingen: kortdurende en op herstel gerichte zorg kan direct worden ingezet en
Uitgezocht werd hoe de toetsing het beste kon worden ingericht. Bij herindicaties door zorgaanbieders
zorgaanbieders mogen voor hun bestaande cliënten zelf steeds meer de vervolgaanvragen afgeven. Cliënten
wordt bijvoorbeeld steekproefsgewijs getoetst. Aanvankelijk komt 25 procent van de herindicaties in
kunnen via internet ook zelf een AWBZ-aanvraag indienen. In een aantal gevallen kunnen cliënten straks zelf
de steekproef. Bij goede toetsingsresultaten gaat het percentage omlaag. Dat vergroot de kans dat de
bekijken wat ze nodig hebben. Het CIZ blijft in alle gevallen wel verantwoordelijk voor het indicatiebesluit.
zorgaanbieder zonder tussenkomst van het CIZ direct de nodige zorg kan inzetten.
Digitale oplossingen Zorgaanbieders en cliënten zijn natuurlijk alleen bereid taken over te nemen van
Zorgaanbieders op de hoogte Om zorgaanbieders tijdig te informeren over de nieuwe mogelijkheden
het CIZ als dit voor hen ook sneller en gemakkelijker werkt. Om de vernieuwingsoperatie te laten slagen,
per 2010, waren er in de laatste maanden van het jaar informatiebijeenkomsten. De achttien bijeenkomsten
was het daarom nodig de indicatiestelling zelf te vereenvoudigen.
door het hele land werden druk bezocht. Veel van de bezoekers houden zich dagelijks bezig met AWBZ-
Hierbij speelden de ICT-afdeling en het in 2009 opgerichte CIZ Kenniscentrum een belangrijke rol. Op
aanvragen. Er werden dan ook veel praktische vragen gesteld. Over het algemeen waren de reacties positief
basis van statistisch onderzoek werd de vragenlijst over de beperkingen van de cliënt vergaand ingekort.
maar men was erg benieuwd hoeveel tijdwinst de nieuwe aanpak in de praktijk zou opleveren.
Het resultaat werd vertaald in een slim digitaal formulier, dat vragen stelt die afhankelijk zijn van de
Op veler verzoek werden er in de eerste maanden van 2010 nog vijf extra bijeenkomsten georganiseerd. In
voorgaande antwoorden. Invullen kost geen half uur meer, maar slechts een minuut of zeven.
totaal kwamen er rond de 3000 mensen naar de bijeenkomsten.
NIEUWE AANPAK WERKT "In 2009 hebben we het mogelijk gemaakt dat de indicatiestelling
VIJF MINUTEN "Vroeger duurde een AWBZ-aanvraag alleen al aan papierwerk twee uur. Nu
verschuift naar de mensen die het dichtst bij het vuur zitten: zorgaanbieders, zorgaanmelders en de cliënten zelf. Dit verkort de procedure aanzienlijk, geeft minder papieren rompslomp en maakt de indicatiestelling minder afstandelijk. In de eerste maanden van 2010 is al gebleken dat zorgaanbieders enthousiast zijn over de snelheid waarmee zij nu een digitale aanvraag kunnen doen. Het nieuwe digitale aanvraagformulier voor cliënten blijkt ook in een grote behoefte te voorzien. De eerste maand kwamen er al bijna zeshonderd aanvragen per week binnen."
werken we niet meer met papier. We doen de aanvragen digitaal. In maximaal een half uurtje hebben we een indicatie voor verblijf in een instelling aangevraagd. Bij die herindicaties via taakmandaat gaat het nog sneller. We zijn er eind 2009 op een bijeenkomst over geïnformeerd. Inmiddels hebben we er een paar gedaan en die waren binnen vijf minuten verstuurd. We hebben het nu ook meer in de hand. We zijn niet meer afhankelijk van wat er geïndiceerd gaat worden. We kunnen zelf aangeven wat er volgens ons nodig is voor een cliënt."
Robbert Huijsman, directeur van het CIZ Kenniscentrum
Frank Schoonbrood, beleid- en procesmedewerker van Mondriaan (voor geestelijke gezondheid) in Zuid-Limburg
4
5
CIZ Kenniscentrum Uniek databestand Met circa een miljoen indicatiebesluiten beschikt het CIZ over een schat aan unieke gegevens. Sinds de oprichting van het Kenniscentrum in 2009 is deze informatie breder toegankelijk door middel van openbare trendrapportages en beleidsanalyses, zoals: • Trendrapportage Landelijke Indicatiestelling (1 keer per jaar): beeld van landelijke trends in de AWBZ-zorg. • Beleidsmonitor (2 keer per jaar): een tabellenboek met een verfijning van de gegevens uit de trendrapportage.
Zicht op ontwikkelingen Niet alleen de eigen organisatie doet haar voordeel met het onderzoek van het Kenniscentrum. Ook bijvoorbeeld het ministerie van VWS, de Nederlandse Zorgautoriteit, gemeenten, zorgverzekeraars en patiënten- en cliëntenverenigingen gebruiken het Kenniscentrum als vraagbaak en onderzoekscentrum. Wie weet welke cliënten recht hebben op bepaalde zorg en hoe hun zorgvraag zich in de loop der tijd ontwikkelt, kan hier immers beter op inspelen.
Sneller en preciezer Uit de gegevens van het Kenniscentrum blijkt bijvoorbeeld, dat als gevolg van de sinds 2009 gewijzigde AWBZ-beleidsregels (zie pagina 8) de groei van het aantal aanvragen voor begeleiding stabiliseerde. Ook blijkt bijvoorbeeld uit de gegevens van het Kenniscentrum dat de snelheid waarmee het CIZ indicatiebesluiten afgeeft, is toegenomen. En dat de organisatie er beter in slaagt de zorgvraag van een cliënt nauwkeurig in beeld te brengen en een indicatie op maat af te geven.
Basis voor vernieuwing De gegevens worden ook intern gebruikt voor de vereenvoudiging van de indicatiestelling voor de AWBZ. Het Kenniscentrum wil cliëntgroepen zodanig in beeld brengen dat alle cliënten die zorg behoeven in één systeem onder te brengen zijn, zodat er geen mensen tussen wal en schip vallen. Ook toetst het CIZ de manier waarop zorgkantoren hun dossiers opbouwen. Als iedereen op dezelfde manier werkt, is het monitoren van ontwikkelingen binnen de AWBZ eenvoudiger. En dat levert weer betere gegevens op om toekomstig beleid op te baseren. Bijvoorbeeld voor het ministerie van VWS.
6
7
Herindicaties begeleiding Nieuwe beleidsregels Per 1 januari 2009 heeft het ministerie van VWS de beleidsregels AWBZ veranderd. Mensen met lichte beperkingen komen dan niet meer in aanmerking voor begeleiding, zoals hulp bij de administratie of in het openbaar vervoer. De AWBZ wordt zo weer gericht op de mensen voor wie deze volksverzekering oorspronkelijk bedoeld was.
Gevolgen voor gemeenten Mensen van wie de indicatie in 2009 afliep, kregen een indicatiebesluit volgens de nieuwe regels. Voor de anderen waren tussentijdse herindicaties nodig. Het ging om 120.000 extra herindicaties voor volwassenen met 1 januari 2010 als ingangsdatum. In 2010 volgen 10.500 herindicaties voor kinderen. Als gevolg van de nieuwe regels vervalt de begeleiding bij een groot deel van de 230.000 mensen die begin 2009 begeleiding ontvingen. Een deel van hen zal een beroep doen op begeleiding vanuit gemeenten. Daarom ontvingen de gemeenten kwartaalrapportages op postcodeniveau. Na toestemming van cliënten was ook toegang tot gegevens op cliëntniveau mogelijk. 361 gemeenten maakten hier gebruik van.
Veel bezwaarschriften In 2009 ontving het CIZ 12.000 bezwaren, tegen 4000 in 2008. De toename hangt nauw samen met de nieuwe regels. Ruim 5000 bezwaren konden niet binnen de wettelijke termijn worden afgehandeld. VWS en het CIZ spraken daarom af dat van circa 1600 mensen de zorg doorloopt tot er op het bezwaar is beslist.
INZICHT IN GEVOLGEN "De gemeente Enschede wilde precies weten wat het effect van de maatregelen was voor kwetsbare groepen. We hebben daarom met het CIZ afgesproken dat we naast de kwartaal- en cliëntrapportages nog meer gegevens ontvangen. Op basis daarvan doen we zelf kwalitatief onderzoek. We benaderen mensen persoonlijk en vragen bijvoorbeeld hoe ze het hebben opgelost en of ze nog iets van de gemeente verwachten. Het is nu al duidelijk dat er een gat valt bij dagverzorging voor licht dementerende mensen en mensen met psychiatrische aandoeningen. Daar willen we in ieder geval tijdelijk iets aan doen." Leon Buiting, sr. adviseur maatschappelijke ontwikkeling bij de gemeente Enschede
8
9
dienstverlening en kwaliteit
KWALITEITSDOCUMENT
Indicatiestelling
Acht organisaties van mensen die persoonlijk te maken
Kwaliteitsdocument Indicatiestelling
Centraal Informatiepunt AWBZ-zorg: 0900-1404
hebben met indicatiestelling, hebben zich in 2009 ge-
Dit centrale informatienummer bestaat
Formulier CIZ het meest verbeterd
CIZ Indicatiewijzer: inzicht in indicatiestelling
bogen over de kwaliteitseisen waaraan de indicatiestel-
sinds december 2008, maar ging in
ling volgens hen moet voldoen. Dit heeft geresulteerd
2009 vol uit de startblokken. Veel men-
Het AWBZ-aanvraagformulier is sinds 2007 het meest
De Indicatiewijzer is ontwikkeld om de
in het Kwaliteitsdocument Indicatiestelling. Hierin
sen lieten zich telefonisch informeren
verbeterd. Dit blijkt uit het onderzoek 'Begrijpelijke
'Beleidsregels indicatiestelling AWBZ' van
staat bijvoorbeeld ook hoe de ervaringen van mensen
over de gevolgen van de wijzigingen in
Formulieren 2009', dat in opdracht van de overheid is
het ministerie van VWS beter toepasbaar te
die een indicatie hebben aangevraagd, kunnen worden
de AWBZ-beleidsregels per 1 januari van
uitgevoerd. De vereenvoudiging van het AWBZ-formulier
maken. In de meer dan 200 pagina's tellende
gemeten.
dat jaar.
levert een geschatte tijdwinst op van tien minuten per
Indicatiewijzer wordt uitgelegd op grond van
aanvrager.
welke overwegingen het CIZ tot een indica-
Het kwaliteitsdocument is opgesteld door:
duidelijk in een behoefte. Via deze toe-
tiebesluit komt. Dat maakt de indicatiestel-
• CG-Raad, Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland
gangspoort tot het CIZ kwamen in 2009
ling transparanter en eenduidiger. Van de
• CSO, Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties
niet minder dan honderdduizend tele-
Indicatiewijzer 2009 werden 14.000 gedrukte
• LOC, Zeggenschap in zorg, landelijke cliëntenorganisatie in zorg en welzijn
foontjes binnen. De medewerkers zijn
exemplaren besteld door zorgaanbieders en
• LPGZz, Landelijk Platform Geestelijke Gezondheidszorg
van tevoren geïnformeerd over actuele
cliënten. Vooral zorgaanbieders namen grote
• Mezzo, landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerszorg
zaken, zodat ze goed kunnen inspringen
2009: uniformering primair proces
• NPCF, Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie
op vragen. Veelgestelde vragen worden
Het CIZ is in 2009 begonnen met een ingrijpende vernieuwing van de organisatie.
• Per Saldo, belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget
teruggekoppeld, zodat de communica-
• Platform VG, koepelorganisatie voor belangenbehartiging van mensen met een
tie beter kan worden afgestemd op de
Aanvraag AWBZ-zorg Waarom dit formulier?
Wat valt onder AWBZ-zorg?
Heeft u zorg nodig? Dan kunt u een beroep doen op zorg die wordt betaald uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) beoordeelt of u recht heeft op AWBZ-zorg. Dit onderzoek heet indicatiestelling. Het invullen van dit formulier is de eerste stap van het onderzoek.
Persoonlijke verzorging Bijvoorbeeld hulp bij het douchen, aankleden, scheren, pillen innemen, ogen druppelen of naar de wc gaan. Verpleging Medische hulp, zoals wondverzorging en injecties, of hulp bij zelf leren injecteren. Begeleiding Hulp bij het organiseren van praktische zaken in uw dagelijks leven. Verblijf in een instelling Bijvoorbeeld een verpleeg- of verzorgingshuis. Behandeling Herstel of verbetering van uw aandoening. Verbeteren van uw vaardigheden of gedrag. Twee voorbeelden. Opnieuw leren lopen na een hersenbloeding. Leren omgaan met woedeaanvallen.
We willen graag een goed beeld krijgen van uw situatie. Daarom stellen we u op dit formulier veel vragen. Zo vragen we u naar uw ziekte, aandoening of klacht. Het kan zijn dat we u bellen om nog meer vragen te stellen. Of we maken een afspraak om langs te komen. Ook willen we weten of u nu al hulp krijgt van familie, buren of anderen. Dit is belangrijk voor de indicatie.
Wat gebeurt er verder? Na het onderzoek krijgt u van ons een brief. Daarin staat of u recht heeft op AWBZ-zorg. Deze brief noemen we het indicatiebesluit. U ontvangt deze brief binnen zes weken nadat we uw formulier hebben gekregen.
Wie regelt uw zorg? Het CIZ regelt niet zelf de zorg. We kijken alleen of u in aanmerking komt voor AWBZ-zorg. Als dit zo is, sturen we het indicatiebesluit ook naar een zorgkantoor bij u in de buurt. Het zorgkantoor regelt dat een zorgverlener de juiste zorg aan u levert. U kunt zelf ook zorg ‘inkopen’ bij een zorgverlener. Dan kiest u bij vraag 9 voor een Persoonsgebonden budget (PGB). Meer informatie hierover vindt u op www.pgb.nl.
Als u dit formulier voor iemand anders invult Heeft u toestemming om dit formulier voor iemand anders in te vullen? U bent dan “gemachtigd”. Vul bij vraag 1 de gegevens in van degene die zorg nodig heeft. Onderteken zelf bij vraag 12b.
Meer informatie? Als u vragen heeft, kunt u altijd terecht bij het CIZkantoor bij u in de buurt. Het telefoonnummer vindt u in de telefoongids of op www.ciz.nl. Op die website vindt u ook meer informatie over de AWBZ en het CIZ.
1. Uw persoonlijke gegevens Het gaat hier om degene die zorg nodig heeft. Voorletters
Achternaam ■ Man ■ Vrouw
Meisjesnaam (Invullen als u de naam van uw partner gebruikt) Geboortedatum Nationaliteit
Burgerservicenummer
3Uw burgerservicenummer is meestal uw oude sofinummer. U vindt dit nummer op uw paspoort, rijbewijs of ander identiteitsbewijs.
■ Nederlandse ■ Anders, namelijk
Verblijfstatus ■ Werkvergunning ■ Tijdelijk ■ Gedoog ■ Permanent Aanvraag AWBZ-zorg 1
In het kader van het UPP-project (uniformering primair proces) werden de CIZ Indicatiewijzer versie 3.0, 2010
werkzaamheden geüniformeerd en geautomatiseerd. Iedereen binnen de organisatie werkt nu op dezelfde manier. Er is meer centrale sturing vanuit het hoofdkantoor. Kosten en doorlooptijden worden nauwlettend in de gaten gehouden. Zorgvuldig, effectief en efficiënt zijn kernwoorden.
CIZ Indicatiewijzer Toelichting op de Beleidsregels indicatiestelling AWBZ 2010, zoals vastgesteld door het ministerie van VWS
Het landelijke nummer voorziet
verstandelijke beperking en hun omgeving
100.000 Telefoontjes informatiebehoefte.
Versie: 3.0 17 december 2009
CIZ Indicatiewijzer Versie: 3.0 17 december 2009
INTEGRALE INDICATIES
'Best practices' in het hele land Om deze verbeteringsslag te kunnen maken, zijn de acht belangrijkste werkzaamheden van het CIZ in kaart gebracht. Bijvoorbeeld hoe cliëntgegevens worden verzameld, hoe de planning verloopt, wanneer medisch adviseurs worden ingezet en op welke manier bezwaren worden afgehandeld. Ook werd gekeken
aantallen af. Ook op de website is de be-
op welke locatie bepaalde werkzaamheden het beste verliepen. Deze 'best
langstelling enorm. De Indicatiewijzer werd
practices' vormden de basis van een nieuwe werkwijze in het hele land. Mede door
maar liefst 40.000 keer gedownload. Aan het
automatisering en standaardisering kunnen nu kortere doorlooptijden worden
eind van 2009 verscheen de opvolger: de CIZ
gerealiseerd, zelfs met een kleinere organisatie.
Indicatiewijzer 2010.
10
"We waren gezamenlijk uitgenodigd door het CIZ en tijdens dit gesprek kwamen we erachter dat we graag op papier wilden zetten wat onze wensen zijn wat betreft indicatiestelling. Een van onze belangrijkste conclusies is dat we voorstander zijn van objectieve, onafhankelijke en integrale indicatiestelling. Een mens is niet in verschillende levensdomeinen op te delen en moet daarom niet naar tien verschillende loketten worden gestuurd. We willen niet alleen kijken naar indicatiestelling op het gebied van zorg, maar dit uitbreiden naar andere terreinen, zoals wonen. Het CIZ is hierbij een belangrijke gesprekspartner, ook voor mogelijke vervolgstappen, zoals het meten van resultaten." Marthijn Laterveer, plaatsvervangend directeur LOC
11
Goede afhandeling klachten Nieuw reglement In iedere publieke organisatie is een goede klachtenafhandeling belangrijk. De organisatie kan daar bovendien direct van leren. In het nieuwe klachtenreglement van 1 mei 2009 staat dan ook: "Het doel van het behandelen van een klacht is het, op alle onderdelen en naar tevredenheid van de klager, oplossen van de klacht. Het resultaat van de behandeling van een klacht moet zijn dat het CIZ als organisatie verbetert en gelijkluidende klachten in de toekomst worden voorkomen."
Beter stroomlijnen In november 2009 werd de tweede landelijke bijeenkomst voor districtsklachtencommissies gehouden. De leden bespraken samen cases en stelden aanbevelingen op voor een betere stroomlijning van het indicatieproces. Ook werd overlegd over de uniformering van de procesgang.
Tevreden De klachten die bij het CIZ binnenkomen, hebben meestal te maken met te laat ontvangen indicaties, de communicatie en de bejegening van de cliënt. Het ziet ernaar uit dat de klachten naar tevredenheid worden afgehandeld. Wie ontevreden is over de klachtenafhandeling van het CIZ, kan de Nationale ombudsman inschakelen. Dit was in 2009 zo zelden het geval, dat het CIZ niet voorkomt in het Jaarverslag 2009 van de ombudsman.
VERVELEND MAAR NIET ERG "Kwetsbare mensen zijn voor hun indicatie afhankelijk van het CIZ. Als zij een klacht indienen, willen wij dat uit ons advies blijkt dat we goed geluisterd en zorgvuldig gewogen hebben. Als blijk van onafhankelijkheid zou ik ons oordeel daarom liever rechtstreeks naar de cliënt sturen. Ons doel is de klager tevreden te stellen én de organisatie te verbeteren. Het is goed als CIZ-medewerkers weten dat er nu eenmaal dingen fout gaan en dat een klacht wel vervelend is maar niet erg. Op hoorzittingen kom ik indicatiestellers tegen die voortreffelijk hun verhaal doen. Als ik ze hoor communiceren met de klager, denk ik: kijk, die gaat een klacht open tegemoet. Het is een genoegen om dat te mogen leiden." Ruby van Essen, voorzitter regionale klachtencommissie
12
13
kerncijfers 2009 Indicaties 2009 Totaal
Regulier
PMHI
Aantal in behandeling genomen indicatieaanvragen
1.143.636
1.027.711
115.925
Aantal aanvragen waarin een vorm van zorg is toegekend
946.348
862.435
83.913
Regulier
PMHI
Deze aantallen zijn inclusief de extra aanvragen als gevolg van de Pakketmaatregelen Herindicatie Begeleiding, afgekort PMHI (zie pagina 8 voor een toelichting). Als deze buiten beschouwing blijven, is het aantal aanvragen in 2009 vergelijkbaar met 2008.
Leeftijd cliënten Totaal
Totaal 0-11 jaar
0-11 jaar
3,6%
3,6%
3,6%
12-17 jaar
12-17 jaar
2,5%
2,4%
3,2%
18-49 jaar
18-49 jaar
15,6%
13,7%
35,8%
50-64 jaar
50-64 jaar
12,4%
11,7%
19,9%
65-74 jaar
65-74 jaar
14,1%
14,5%
10,3%
75-84 jaar
75-84 jaar
30,3%
31,6%
16,3%
≥ 85 jaar
21,5%
22,5%
10,9%
Totaal
100%
100%
100%
≥ 85 jaar
De meeste indicaties voor AWBZ-zorg werden afgegeven aan 65-plussers. In 2009 ontvingen zij ongeveer 65% van het totaal.
14
15
Grondslag toegekende indicaties
Doorlooptijden exclusief PMHI
Somatische aandoening of beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Psychiatrische aandoening
Totaal
Regulier
PMHI
63,5%
66,8%
29,2%
8,7%
8,9%
7,4%
10,3%
8,8%
26,3%
Het aantal na zes weken afgegeven indicatiebesluiten is in 2009 gedaald van 16% in het eerste kwartaal naar 5% in het vierde kwartaal. 1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
3,5%
3,0%
8,0%
0-2 weken
60%
55%
61%
64%
11,1%
9,8%
24,4%
2-4 weken
13%
12%
16%
18%
Zintuiglijke handicap of communicatieve stoornis
2,8%
2,6%
4,6%
4-6 weken
11%
12%
12%
12%
Psychosociaal probleem
0,1%
0,1%
0,1%
> 6 weken
16%
21%
12%
5%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Lichamelijke handicap Verstandelijke handicap
Totaal
Totaal
De meeste indicaties die in 2009 werden toegekend hadden een somatische (lichamelijke) aandoening als grondslag. Op basis hiervan werden 599.699 indicaties toegekend. Een psychosociaal probleem als grondslag kwam alleen nog voor aan het begin van het jaar. Het ging hierbij om in 2008 ingediende aanvragen. Op basis van de Pakketmaatregelen Herindicatie Begeleiding 2009 worden geen nieuwe besluiten meer genomen op basis van deze grondslag.
Personele bezetting 2008 Headcount*
Gemiddeld aantal
2.146
1.683
2009
1 januari 2010
Headcount*
Gemiddeld aantal
Fte's
1.995
1.653
Fte's Totaal
Somatische aandoening of beperking
AWBZ
Fte's 1.468
Psychogeriatrische aandoening of beperking
WMO
523
410
487
403
371
Psychiatrische aandoening
Hoofdkantoor
175
156
197
163
172
Lichamelijke handicap
Totaal
2.844
2.249
2.678
2.220
2.011
Verstandelijke handicap Zintuiglijke handicap of communicatieve stoornis
*Betreft de bezetting in aantal personen.
Psychosociaal probleem De bezetting per 1 januari 2010 wordt vermeld in verband met de personeelsreductie die in 2009 is gerealiseerd. Van een groot deel van het personeel dat het CIZ heeft verlaten, was de datum contractbeëindiging 31-12-2009. Om de reductie zichtbaar te maken, wordt in bovenstaand overzicht ook de bezetting op peildatum 1 januari 2010 aangegeven.
16
17
stroomlijning indicaties Lastenverlichting Wie een beroep doet op meerdere zorg- en inkomensvoorzieningen moet vaak bij verschillende instanties dezelfde gegevens verstrekken. Dit is een onnodige belasting voor de chronisch zieken en ouderen om wie het hier meestal gaat. Om te werken aan een oplossing, organiseerde het CIZ in juni en november 2009 rondetafelgesprekken met onder meer gemeenten, UWV, SVB, het ministerie van SZW, de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad en de koepel van ouderenorganisaties. Op basis van de neerslag van deze gesprekken in de notitie 'Integraal indiceren en kostenbeheersing' volgt in 2010 een slotberaad.
Regelhulp Ook werkte het CIZ in 2009 mee aan het programma 'Stroomlijning indicatieprocessen in zorg en sociale zekerheid' van de ministeries van SZW en VWS. Andere deelnemers waren UWV, UWV WERK bedrijf, de Vereniging Nederlandse Gemeenten en individuele gemeenten. Er waren drie concrete projecten: Regelhulp, Gezamenlijke beoordeling en Indicatiedossier. Het programma is in 2009 afgerond. De website www.regelhulp.nl geeft informatie over het regelen van zorg, hulp of financiële steun. Regelhulp is een soort routeplanner die denkt vanuit de cliënt. Door te vragen naar herkenbare situaties wordt de bezoeker naar de juiste informatie en aanvraagformulieren geleid. De website is succesvol en steeds meer gemeenten sluiten zich aan. In 2009 werden via Regelhulp 1577 aanvragen bij het CIZ gedaan. Dat is bijna 60 procent van het totale aantal aanvragen via Regelhulp.
Gezamenlijke beoordeling In het project 'Gezamenlijke beoordeling' werkten UWV, gemeente, cliënt ondersteuners van MEE en indicatiestellers van het CIZ op één locatie samen. Zo ontstond een totaalbeeld van de problematiek van de cliënt. Op grond daarvan kreeg de cliënt een maatwerkpakket van voorzieningen aangeboden. Een groot voordeel voor de cliënt was dat deze voor alles te maken had met één contactpersoon. Dit leverde tijdwinst op bij de aanvraagprocedure en verminderde het papierwerk. De ervaringen uit dit project worden gebruikt bij de ontwikkeling van plannen voor integrale dienstverlening.
Indicatiedossier Door uitwisseling van gegevens hoeven cliënten niet steeds dezelfde informatie te verstrekken. Ook wordt voorinvullen van gegevens mogelijk, wat de administratieve lasten vermindert. In het project 'Indicatiedossier' werd in kaart gebracht naar welke gegevens meerdere organisaties vragen en of uitwisseling mogelijk is. Om te komen tot een sluitend palet van gegevensuitwisseling, wordt gewerkt aan wijzigingen in de wet- en regelgeving.
18
19
Maatwerk bij CIZ MO Professionele partner Sinds twee jaar is het CIZ Maatschappelijke Ondersteuning een zelfstandige divisie. In die periode heeft het CIZ MO zich ontwikkeld tot een belangrijke partner in de gemeentelijke gezondheidszorg. Gemeenten, woningcorporaties, zorgaanbieders en thuiszorginstellingen zijn welkom voor diverse vragen en diensten. Sinds juni 2009 beschikt het CIZ MO over een ISO 9001 certificering. In dezelfde maand ging de nieuwe website live: www.cizmo.nl. Hier is het scala van diensten te vinden: onder meer beleidsadvies en trainingen.
Diensten voor gemeenten Bij de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), hebben gemeenten in Nederland veel vrijheid. Het zorgbeleid kan per gemeente variëren, waardoor ook de wensen van de verschillende partijen uiteenlopen. In 2009 konden gemeenten daarom al kiezen uit verschillende standaardpakketten. Om nog beter aan de wensen te kunnen voldoen, heeft het CIZ MO in 2009 nieuwe maatwerkpakketten ontwikkeld. Vanaf 2010 kunnen gemeenten precies aangeven wat ze nodig hebben en zo een eigen dienstenpakket samenstellen.
Detachering Gemeenten konden altijd al indicatiestellers voor de Wmo inhuren. Sinds 2009 zijn ook andere CIZ-medewerkers beschikbaar voor detachering bij de klant: artsen, adviseurs, beleidsmedewerkers en managers. Juist doordat zij hun vaste werkkring bij het CIZ afwisselen met werk bij verschillende opdrachtgevers, combineren ze kennis van de laatste regelgeving met een brede praktijkkennis.
HET WERKT PERFECT "We hadden behoefte aan kennis in huis. Daarom hebben we gekozen voor een bij ons gedetacheerde CIZ-medewerkster voor twintig uur per week. Als er veel aanvragen zijn, breiden we het aantal uren op dezelfde basis uit. Onze uitgaven aan advieskosten zijn nu lager en beter te begroten. Het werkt perfect. Er zijn hele korte lijnen. De Wmo-medewerkers van onze Gemeentewinkel kunnen nu bij twijfel intern advies inwinnen en dat scheelt veel tijd. Zelf doet de CIZ-medewerkster vooral de complexe aanvragen. Het is ook prettig dat ze op de hoogte is van voorliggende voorzieningen en de AWBZ." Tiny Hoezen, teamleider Zorg bij de gemeente Berkelland
20
21
Kleinere organisatie Rol van toezichthouder Het CIZ ontwikkelt zich van een relatief omvangrijke uitvoeringsorganisatie naar een effectieve toezichthouder. Van de één miljoen AWBZ-aanvragen die jaarlijks binnenkomen, gaan de zorgaanbieders er naar verwachting in 2011 500.000 behandelen. Het CIZ richt zich dan met name op de eerste en complexe aanvragen. Indicaties voor kortdurende en op herstel gerichte zorg kunnen zorgaanbieders nu zelf stellen via de standaard indicatieprotocollen. Meer en meer herindicaties zullen in de toekomst worden afgegeven door daartoe gemandateerde zorgaanbieders en cliënten. Het CIZ zorgt in beide situaties voor steekproefsgewijze toetsing en blijft formeel verantwoordelijk voor de indicaties.
Minder medewerkers Parallel hieraan loopt de vermindering van het aantal medewerkers. Het kabinetBalkenende IV wil het aantal werknemers bij overheidsinstellingen met 10 procent verminderen. Het CIZ heeft opdracht gekregen het personeelsbestand van de divisie AWBZ, inclusief staf en management van het hoofdkantoor, ten opzichte van begin 2008 met 418 voltijds arbeidsplaatsen te verkleinen vóór het einde van 2011. Het gaat hierbij alleen om mensen in loondienst en niet om medewerkers van uitzendbureaus. In 2008 is het aantal arbeidsplaatsen met 115 verminderd. De taakstelling voor 2009 was een reductie met 184 arbeidsplaatsen. Gedurende de jaren 2010 en 2011 moeten er nog 119 voltijds arbeidsplaatsen verdwijnen bij de divisie AWBZ en het hoofdkantoor. Bij de divisie MO is het aantal voltijds arbeidsplaatsen in 2009 met 32 gereduceerd.
Geen gedwongen ontslagen in 2009 In 2009 heeft het CIZ – zonder gedwongen ontslagen – aan de opdracht van de staatssecretaris kunnen voldoen. Door natuurlijk verloop, door het aanbieden van vertrekregelingen en door tijdelijke contracten niet te verlengen, is het aantal arbeidsplaatsen met het afgesproken aantal verminderd. Daarnaast werd een loopbaancentrum opgericht om mensen van werk naar werk te begeleiden. Door functieverandering konden sommige medewerkers elders in de organisatie aan de slag. De inzet is om ook de personeelsreductie in 2010 en 2011 zonder gedwongen ontslagen te realiseren.
Het werk gaat door Om het werk met minder mensen goed te kunnen blijven doen, moesten de werkzaamheden anders worden ingericht. De ontwikkeling naar een toezichthoudende functie en de vereenvoudiging van de indicatiestelling speelden daar al goed op in.
22
23
U vindt het CIZ op de onderstaande locaties. Op www.ciz.nl kunt u via een postcodeprogramma zien wat de dichtstbijzijnde
Jaarrekening 2009 Exploitatierekening 2009 2009
2008
Baten
220.651.973
201.088.546
Lasten
223.368.175
193.114.285
-2.716.202
7.974.261
-492.819
69.102
-3.209.021
8.043.363
Exploitatieresultaat Financiële baten en lasten Resultaat boekjaar
ciz-vestigingen
CIZ-vestiging is. Hier staan ook alle adressen en telefoonnummers vermeld. CIZ
District
District
District
District
hoofdkantoor
Noordoost-
Noordwest-
Zuidoost-
Zuidwest-
Driebergen
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Assen
Almere
Tilburg
Rijswijk
CIZ
Heerenveen
Amsterdam
Veldhoven
Rotterdam
Maatschappelijke
Leeuwarden
Hilversum
Heerlen
Bergen op Zoom
Ondersteuning
Lelystad
Alkmaar
Utrecht
Zwolle
Haarlem
District Oost-
Leiderdorp
Nederland
Tholen Vlissingen
CIZ academie
Enschede
District Midden-
Utrecht
Velp
Nederland Utrecht Gorinchem
Balans per 31 december 2009 31 december 2009
31 december 2008
Activa Vaste activa Immateriële activa
15.264.325
15.571.314
Materiële vaste activa
11.011.068
14.760.419 26.275.393
Totaal
directie
(na bestemming van het resultaat)
Raad van Bestuur/Directieraad
Raad van toezicht
A.J. Vermeulen, voorzitter
J.F. Buurmeijer, voorzitter
H. Woldendorp
L.G.M. Bisschops
Mevrouw A. Harbrink Numan
Mevrouw T.P. Kösters
R. Huijsman
Mevrouw J.W.E.C. Verhoeven
J.A.J. Hijzelendoorn
R. van de Water
colofon
Nijmegen
Het Jaarverslag 2009 is een uitgave van het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) • Redactie: afdeling Communicatie CIZ •
30.331.733
Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen
5.750.164
11.736.318
50.027.681
43.742.362
Totaal
55.777.844
55.478.681
Alles totaal
82.053.237
85.810.414
Passiva 8.501.654
11.710.675
Voorzieningen
10.723.939
2.985.864
Langlopende schulden
15.000.000
15.000.000
Kortlopende schulden
47.827.644
56.113.875
Totaal
82.053.237
85.810.414
Eigen vermogen
24
Redactieadres: CIZ Hoofdkantoor, Princenhof Park 3, Postbus 232, 3970 AE Driebergen • T 088-789 67 00 • F 088-789 67 01 • E
[email protected] • www.ciz.nl • Ontwerp: Kris Kras Design, Utrecht • Fotografie: Pepijn van den Broeke / Willem Jan Ritman (portret A. Vermeulen) • Druk: Borrias • Oplage: 6.000 Juni 2010
25
www.ciz.nl
