“ ” Een jaar van verandering JA A RV ER S L AG 2 011
>Inhoud Voorwoord
5
Directieverslag
7
Personeel
11
Detacheringen
17
Leerwerkbedrijven
21
Financieel
27
Jaarrekening
35
Balans
36
Programmarekening
38
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
39
Toelichting op de balans
42
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
46
Toelichting op de programmarekening
47
Normenkader en controletoleranties 2011
53
Controleverklaring 2011
54
Bijlage: SISA 2011
56
Samenstelling bestuur
58
Jaarverslag 2011 | 3
>Voorwoord Elke grote reis begint met een eerste stap. In 2011 hebben we die eerste stap gezet. Het jaar stond in het teken van verandering. Een verandering die we doormaken mede onder invloed van de forse bezuinigingen van het kabinet Rutte/ Verhagen. We gaan op reis om Breed te ontwikkelen van een productiebedrijf naar een arbeidsbemiddelingsbedrijf. Dit doen we vanuit de overtuiging dat een koers, waarin de mogelijkheden en talenten van onze SW-medewerkers centraal komen te staan, de juiste is. Het vinden van optimaal passend werk en van het bieden van de juiste begeleiding, zodat onze mensen hun mogelijkheden en talenten zo goed mogelijk kunnen benutten, is onze drijfveer. Ondanks het feit dat de reis spannend zal worden en de ingeslagen weg niet risicoloos is, hebben we de overtuiging dat de verandering noodzakelijk en urgent is. We maken de keuze om te investeren in de toekomst van onze medewerkers. In 2011 hebben we het exploitatietekort als gevolg van de bezuinigingen op de Wsw-subsidie binnen onze reserves kunnen opvangen. Vanaf het jaar 2013 wordt er verder bezuinigd op de Wsw-subsidie met grotere exploitatietekorten als gevolg, en zal het niet meer lukken deze binnen onze reserves op te vangen. Vanaf dat jaar zal er daarom weer een financiële bijdrage nodig zijn van de deelnemende gemeenten. Ook daar kiezen we voor, vanuit de overtuiging dat dit niet anders kan, willen we onze medewerkers ook de juiste faciliteiten aan kunnen blijven bieden.
4 | Jaarverslag 2011
We zijn nog lang niet aan het eind van onze reis. De komende jaren zullen voor ons nog een grote opgave betekenen, zowel qua werk als financieel. De verandering vraagt veel van medewerkers, managers en het directieteam van Breed. Wij zullen als bestuur de noodzaak tot verandering blijven uitdragen. Samen met de algemeen directeur, de managers en de ondernemingsraad zullen wij de verandering tot stand brengen met alle zorgvuldigheid naar medewerkers. We bouwen aan een bedrijf dat inhoudelijk en financieel toekomstbestendig is voor de Wet sociale werkvoorziening. Afhankelijk van de keuze van de negen deelnemende gemeenten mogelijk ook voor delen van de uitvoering van de Wet werken naar vermogen. Met dit reisdoel voor ogen, hebben we er als bestuur alle vertrouwen in dat we ons doel zullen bereiken. De reis is lang en we zullen onderweg veel obstakels tegenkomen. Maar laten we één ding voortdurend voor ogen houden, zodat we onze reis samen tot een goed eind zullen brengen: wij doen dit voor de medewerkers, om hen gaat het.
Turgay Tankir Voorzitter Dagelijks Bestuur
Jaarverslag 2011 | 5
> Directieverslag
6 | Jaarverslag 2011
directieverslag Onze medewerkers hebben allemaal een achterstand op de arbeidsmarkt. Dat is jargon voor: een beetje anders. Mensen die een beetje anders zijn, maken een organisatie rijker. Breed gaat haar medewerkers aan een baan helpen bij bedrijven. Wij gaan de markt verrassen met medewerkers die ze straks niet meer willen missen. De directie van Breed gelooft dat haar 2.200 medewerkers een meerwaarde kunnen bieden op de reguliere arbeidsmarkt. Mits ze op de juiste werkplek zitten met de juiste begeleiding. Deze overtuiging is onze drijfveer om de nieuwe koers uit te zetten. Samen met de gemeenten, die eigenaar zijn van de GR Breed, hebben we in die context de toekomst van Breed verkend. De vraag daarbij was: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de huidige SW-medewerkers zo goed mogelijk aan het werk zijn. De conclusie was dat Breed zich zou moeten gaan focussen op één kernactiviteit, namelijk arbeidsbemiddeling.
Nieuwe wet Bij de toekomstverkenning hebben we rekening gehouden met de nieuwe Wet Werken naar Vermogen die vanaf 2013 zijn beslag zal krijgen. Een nieuwe wet met forse bezuinigingen op de subsidies voor de SW-bedrijven in heel Nederland. Bezuinigingen die al in 2011 en 2012 begonnen zijn voor de intrede van deze nieuwe wet. In een periode van vijf jaar gaat de subsidie stapsgewijs van € 27.000 per SW-medewerker in 2010 naar € 22.000 in 2015. Daarmee is het voortbestaan van Breed als organisatie ter discussie komen te staan, evenals voor alle SW-bedrijven in Nederland.
8 | Jaarverslag 2011
Keuze voor reorganisatie
Verbetering, verandering, vernieuwing
De vooruitzichten van de bezuinigingen op de SW-subsidies waren zodanig ingrijpend dat we in de eerste helft van 2011 samen met het bestuur drie scenario’s hebben ontwikkeld om de gekozen koers van arbeidsbemiddeling te verwezenlijken, namelijk: Scenario 1: De nieuwe koers met de bestaande mensen en middelen uitvoeren. Scenario 2: Reorganiseren om de nieuwe koers daadkrachtig in te zetten. Scenario 3: Idem als scenario 2 maar in samenwerking met een strategische partner ervaren in arbeidsbemiddeling.
Het jaar 2011 heeft vooral in het teken gestaan van de voorbereiding van Breed op deze nieuwe koers. Maar gedurende deze voorbereiding hebben we ook de bestaande activiteiten verder onder de loep genomen om te zien waar verbetering, verandering of vernieuwing noodzakelijk en mogelijk was binnen de bestaande context.
Inmiddels was er een nieuw directieteam geformeerd dat in september 2011 gezamenlijk tot de conclusie kwam, dat de bestaande organisatie niet in staat zou zijn de nieuwe koers te realiseren. Zelfs de ingediende meerjarenbegroting zou niet gehaald worden omdat de beweging naar buiten niet op gang te krijgen was. De directie heeft na langdurig beraad met het dagelijks bestuur geadviseerd om voor een reorganisatie te kiezen. Na een voorgenomen besluit van het bestuur daaromtrent hebben ondernemingsraad, Wsw-raad, Georganiseerd Overleg, vakbonden en gemeenteraden vanaf eind 2011 hun reactie gegeven op de plannen.
De belangrijkste zaken daaruit zijn: 1 Aantrekken van drie nieuwe directieteamleden en vier managers op sleutelposities als planning & control, juridische zaken, communicatie en detacheringen. 2 Sluiten van zwaar verlieslatende activiteiten als de kwekerij en het recycling bedrijf. 3 Verdere kostenbesparingen op niet noodzakelijke uitgaven in het licht van de nieuwe koers. 4 Eerste inspanningen middels het project ‘Matchmaker’ om arbeidsbemiddeling als kernactiviteit neer te zetten. 5 Kwaliteitsverbeteringen op het gebied van commerciële contracten. 6 Intensiveren van het contact en overleg met de deelnemende gemeenten met als doel op korte termijn meer werk te genereren voor Breed. Er is een voorstel gemaakt voor de invoering van een bonus malus systeem waarbij gemeenten onderling beloond of gestraft worden als ze veel of weinig werk bij Breed neerleggen. 7 Constructief overleg met zowel de oude als nieuwe ondernemingsraad (per 1-6-2011) om een vertrouwensbreuk uit het verleden te herstellen.
Bij het uitbrengen van dit jaarverslag heeft het Dagelijks Bestuur definitief besloten om Breed te reorganiseren. Er ligt een positief advies van de ondernemingsraad en de Wsw-raad en er is een principeakkoord bereikt met het Georganiseerd Overleg en de vakbonden wat betreft de sociaal plannen. De komende weken zullen colleges van B&W en gemeenteraden zich definitief uitspreken over de plannen. Voor de medewerkers breekt een spannende tijd aan. Waar 2011 in het teken stond van de verandering, zal 2012 in het teken staan van de vernieuwing.
Tot slot Ik wil alle betrokkenen bij het wel en wee van Breed bedanken voor hun inzet en betrokkenheid in het afgelopen jaar. De OR, de vakbonden, het GO, het bestuur, de deelnemende gemeenten maar vooral al onze medewerkers. Zonder hen zou Breed niet staan waar het nu staat. We hebben dit overgangsjaar onze plannen voor de toekomst besproken en goed naar elkaar geluisterd. De uitkomst is een sprong naar een nieuwe toekomst waar wij met elkaar een nieuwe uitdaging in zien. Daar mogen we best trots op zijn.
Henri Koerhuis, Namens het directieteam van Breed 28 maart 2012
Jaarverslag 2011 | 9
Henri Koerhuis, algemeen directeur Breed:
Van veranderingen kun je een hoop leren “De komende jaren verandert er veel bij Breed,” zegt Henri Koerhuis, algemeen directeur van Breed. Hij weet dat medewerkers zich daar zorgen over maken. “Niet nodig,” zegt hij. “Breed zoekt goede werkplekken voor de medewerkers. Dat krijgen we voor elkaar. Daar gaan we heel hard aan werken. Onze mensen kunnen daarop vertrouwen.” Zelf heeft Henri ook veel veranderingen meegemaakt zowel zakelijk als privé. “Van veranderingen kun je een hoop leren. Zowel over jezelf als over de wereld om je heen. Het is de kunst om wijzer te worden van veranderingen om vervolgens met de nieuwe situatie te kunnen omgaan.”
10 | Jaarverslag 2011
> Personeel
personeel Er is veel gebeurd in 2011: nieuwe collega’s, nieuwe werkwijzen, nieuw beleid en vooral nieuwe plannen voor de lange termijn. Dit hoofdstuk gaat over de ontwikkelingen van het personeel van Breed in 2011. Ons personeel bestaat uit SWmedewerkers, ambtelijk medewerkers en medewerkers die in dienst zijn via Support, de zogenaamde derde rechtspositie. Wanneer we het in dit hoofdstuk van het jaarverslag hebben over ambtelijk medewerkers bedoelen we daarmee ook de derde rechtspositie tenzij anders vermeld.
De derde rechtspositie Begin 2011 is er een definitief besluit genomen door het Dagelijks Bestuur en het Georganiseerd Overleg dat nieuwe medewerkers in dienst komen van Support. Support BV werkt met de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en vormt de zogenaamde derde rechtspositie. De andere CAO’s die Breed kent zijn de CAO SW en CAR/UWO (ambtelijk). Er is een bewuste keuze gemaakt voor de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening omdat deze het ‘dichtste’ in de buurt komt van de CAR/UWO qua arbeidsvoorwaarden. Dit betekent dus concreet dat Breed geen nieuwe ambtenaren meer aanstelt. De CAR/UWO valt onder het bestuursrecht en de toepassing en bijbehorende procedures zijn bewerkelijk en kostbaar te noemen. Er is voor wat betreft het pensioen helemaal aangesloten bij de ambtenaren. Dus de derde rechtspositie heeft ook een pensioen bij het ABP.
Directe en indirecte functies Binnen Breed maken we onderscheid tussen directe en indirecte functies. Directe functies zijn alle functies die bekleed worden door SW-medewerkers. Indirecte functies zijn ondersteunend daaraan. Denk hierbij aan ICT-medewerkers, consulenten, P&O adviseurs, leidinggevenden, werkleiders, etc. Indirecte functionarissen kunnen zowel ambtelijk medewerkers als SW-medewerkers zijn.
Verhouding directe en indirecte medewerkers per 31-12-2011 in FTE en aantallen medewerkers
1661 173 FTE
(totaal 1834)
1938
Aantal medewerkers (totaal 2177)
Verzuim
Gegevens SW-medewerkers
Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage van de SW-medewerkers is gestegen in 2011, vergeleken met 2010 met 0,4%. Een direct aanwijsbare reden is er niet voor deze stijging. De stijging is met name in het eerste kwartaal van 2011 te zien, mogelijk heeft de strenge winter hier invloed op gehad. Het verzuim van de ambtelijk medewerkers is in 2011 gedaald met maar liefst 2,5%. Dit is een duidelijke verbetering.
De gemiddelde leeftijd is erg hoog binnen de groep SWmedewerkers. De populatie is vergrijsd te noemen. In dit kader hebben we in 2011 een VOP (vervroegd ouderdomspensioen) uittreedregeling aangeboden aan ongeveer 60 SW-medewerkers, waarmee zij eerder konden stoppen met werken. Hierdoor zouden er nieuwe plekken komen voor mensen op de wachtlijst. Er hebben slechts negen medewerkers gebruik van gemaakt. De belangrijkste reden om niet deel te nemen, is dat men niet thuis wil zitten. Bij de samenstelling van de SWmedewerkers zien we beduidend meer mannen dan vrouwen.
239
Gemiddeld ziekteverzuim 2011 in percentage
0
500
Directe SW-medewerkers
1000
1500
2000
Indirecte medewerkers
2500
15,8 %
Verdeling van SW-medewerkers in leeftijdscategorie per 31-12-2011 in absolute aantallen
SW-medewerkers 2010
16,2 %
SW-medewerkers 2011
64
15-24 jaar
9,7 %
Ambtelijk en derde rechtspositie 2010
Personeelsbeleid Het personeelsbeleid moest verbeterd, veranderd of vernieuwd worden. Het bestaande beleid bleek verouderd en niet meer van deze tijd. Het werd duidelijk dat de afgelopen jaren niet of nauwelijks is geïnvesteerd hierin. Er is nu een goed beeld ontstaan welk beleidsonderwerpen aangepakt moeten worden en er ligt een richtinggevende visie en missie onder. In deze visie zit een duidelijk mensbeeld. Een mensbeeld dat uitgaat van het positieve; van mogelijkheden en kansen. Dit mensbeeld dient ten grondslag te liggen aan al het beleid dat nog ontwikkeld moet worden voor zowel de SW-medewerkers als de ambtelijk medewerkers. Belangrijke onderwerpen hierin zijn: preventie- en verzuimbeleid, Arbo-beleid, leeftijdsfasebewustpersoneelsbeleid, maar vooral functionerings- en beoordelingsbeleid inclusief instrumentarium en ontwikkelprogramma’s. Dit geldt voor zowel de ambtelijk medewerkers als de SW-medewerkers.
Ambtelijk en derde rechtspositie 2011
231
25-34 jaar
437
35-44 jaar
7,2 %
726
45-54 jaar
0
5
10
15
602
55-64 jaar 0
In 2011 hebben we samengewerkt met de Arbo Unie en het contract met hen liep 31 december 2011 af. Vanaf de tweede helft 2011 is Breed bezig geweest met het selecteren van een nieuwe arbodienst. Er is gekozen voor de Bedrijfspoli die vanaf 1 januari 2012 is gestart. Het verzuim binnen Breed is nog steeds te hoog. De oorzaken van het hoge verzuim zijn divers. Onderbelasting en overbelasting zijn belangrijke oorzaken, maar er is tevens een hoge tolerantie voor verzuim binnen de cultuur van Breed. Het preventie- en verzuimbeleid is ook ontoereikend. Begin 2012 hebben we de eerste stappen gezet in samenwerking met de nieuwe arbodienst.
250
500
750
Verdeling naar geslacht van SW-medewerkers per 31-12-2011 in absolute aantallen (totaal 2060)
1.489 Man
571
Vrouw
0
250
500
750
1000
1250
1500
Alle tabellen gaan over medewerkers met een dienstverband bij Breed. Dit betekent dat medewerkers Begeleid Werken niet zijn meegenomen. 12 | Jaarverslag 2011
Jaarverslag 2011 | 13
190
31-12-2011
2060
Beuningen
8
24
Druten
7
18
29
34
Nieuwe instroom en wachtlijst
Groesbeek
In 2011 zijn we gestart met een andere werkwijze ten aanzien van nieuwe instroom van SW-medewerkers. Naast een intakegesprek, krijgt de SW-medewerker ook een assessment en volgt men een workshop en/of training. Hierdoor leren we de nieuwe medewerker goed kennen en weten we welke begeleiding iemand nodig heeft en wat voor werk iemand zou kunnen doen. In deze fase managen we ook de verwachtingen van de medewerker. Wanneer iemand kan werken of wanneer we weten wat iemand nodig heeft om te werken, krijgt degene een tijdelijk contract van drie maanden. Na een evaluatie verlengen we het contract wanneer blijkt dat de medewerker inderdaad in staat is om te werken. Onder begeleiding van een consulent bewandelt de medewerker altijd de kortste weg naar werk zoveel mogelijk buiten de muren van Breed. Door deze nieuwe werkwijze komen we erachter dat er veel mensen op de wachtlijst staan die (nog) niet in staat zijn om te werken. Een gedeelte van de mensen die bij Breed op gesprek komt, blijft vervolgens dan ook op de wachtlijst. Een gedeelte van de mensen krijgt een tijdelijk contract en komt weer terug op de wachtlijst na de evaluatie. Uiteindelijk krijgt ongeveer 40% geen contract of geen verlenging van het tijdelijke contract en komt weer terug op de wachtlijst. Eind 2011 staan er behoorlijk meer mensen op de wachtlijst dan eind 2010.
Heumen
2
Millingen aan de Rijn
Beuningen
138,71
135,22
3,34
138,56
-0,15
2
Druten
113,05
111,20
2,74
113,94
0,89
3
0
Groesbeek
147,86
147,64
1,60
149,24
1,38
Nijmegen
340
393
Heumen
64,16
62,59
1,60
64,19
0,03
Ubbergen
4
0
Millingen aan de Rijn
35,62
34,66
1,00
35,66
0,04
33
3
Nijmegen
1031,64
1011,92
20,08
1032,00
0,36
2
63
Ubbergen
33,57
33,77
0,00
33,77
0,20
428
537
West Maas en Waal
76,72
76,77
0,07
76,84
0,12
239,40
237,25
2,83
240,08
0,68
1880,73
1851,00
33,27
1884,27
3,54
West Maas en Waal Wijchen totaal
Wijchen totaal aangesloten gemeenten
Taakstelling Het aantal standaardeenheden (SE) dat gemeenten kunnen plaatsen (de zogenaamde taakstelling) is afgenomen in de afgelopen drie jaar. Dit betekent dat de toename van de wachtlijst is toe te schrijven aan het aantal SW-medewerkers dat een indicatie heeft gekregen. Verhouding wachtlijst en taakstelling over drie jaar
2009
2010
2011
Eindstand wachtlijst
290
428
537
Taakstelling (in SE)
1911
1939
1881
(absolute aantallen)
Voor alle gemeenten, behalve voor Beuningen, heeft Breed aan de taakstelling voldaan. De tabel op pagina 15 geeft een overzicht van de taakstelling en van de over- en onderrealisatie per gemeente (laatste kolom) in 2011. Deze realisatie is in de tabel onderverdeeld in de realisatie bij andere SW-bedrijven en bij de eigen gemeenten van de gemeenschappelijke regeling (GR).
14 | Jaarverslag 2011
Gemeente
over/onder realisatie
133
31-12-2010
31-12-2011
realisatie gemeente
2117
Uit dienst
realisatie extern
SW-medewerkers
In dienst
Overzicht taakstelling en realisatie per gemeente 2011
realisatie Breed
01-01-2011
Aantal SW-medewerkers op de wachtlijst in absolute aantallen
taakstelling na uitruil*
In en uit dienst aantal SW-medewerkers 2011
* Indien een gemeente verwacht dat zij zelf de taakstelling niet volledig zal gebruiken, bestaat de mogelijkheid om een deel van de taakstelling aan een andere gemeente te geven. Dit noemen we uitruil.
ambtelijk medewerkers hebben ontslag genomen vanwege een nieuwe baan ergens anders. In de samenstelling van de ambtelijk medewerkers zijn er meer mannen dan vrouwen. Als het gaat om de leeftijd is de categorie 55-64 jaar zwaar dominant.
Verdeling naar geslacht van ambtelijk medewerkers per 31-12-2011 in absolute aantallen (totaal 117)
63 Man
54
Vrouw
0
10
20
30
40
50
60
70
Gegevens ambtelijk medewerkers In het eerste kwartaal zijn drie directieteamleden gestart met hun baan bij Breed. Dit was een belangrijk moment, omdat vanaf dit moment het directieteam eindelijk op volle kracht was. Gezien de lange periode waarin er is gewerkt met een interimdirectie, was er duidelijk behoefte aan collega’s die er voor de lange termijn zijn. We hebben geïnvesteerd in een beperkt aantal nieuwe medewerkers, waaronder enkele consulenten. De koers om van binnen naar buiten te gaan, was eind 2010 al in gang gezet en de consulent speelt hierin een belangrijke sleutelrol.
Verdeling van ambtelijke medewerkers in leeftijdscategorie per 31-12-2011 in absolute aantallen
2
15-24 jaar
9
25-34 jaar
15
35-44 jaar
37
45-54 jaar
54
55-64 jaar 0
10
20
30
40
50
60
Het verloop van ambtelijk medewerkers is buitengewoon laag te noemen. In 2011 hebben nog zeven medewerkers via een pre-pensioen regeling (FPU) afscheid genomen. Slechts twee Jaarverslag 2011 | 15
René Welling:
Baan bij Breed is echte life saver “Mijn baan bij Breed redde mijn leven. Echt. Ik zat al jaren thuis. Toen kreeg ik een hartaanval. Ik werd steeds dikker door het bank zitten. En dan heb je dus weer meer kans op een hartaanval. Nu ik bij Breed werk, val ik af. Het is echt een positieve verandering. Een baan is ook goed voor je sociale contacten. Ik heb hier al nieuwe vrienden. Sinds drie weken werk ik op de inpakafdeling bij Breed. Dat is tijdelijk. We kijken samen welke baan voor mij het meest geschikt is. Conciërge zou een leuke baan zijn. En ik werk graag met computers. Software installeren en harde schijven wissen. Breed kan mij misschien detacheren. Ik ben 49 jaar. Werkgevers zitten normaal niet op mij te wachten. Breed gaf mij een nieuwe kans. Die zal ik met beide handen aanpakken.”
16 | Jaarverslag 2011
> Detacheringen
detacheringen Nadat in 2011 de beslissing was genomen over de nieuwe koers van Breed, is direct een inventarisatie gemaakt wat er nodig is om succesvol te worden in arbeidsbemiddeling. Het doel; een organisatie die perfect in staat is om het aanbod (onze SW-medewerkers) bij de vraag (vacatures of werk) aan te laten sluiten, zodat zoveel mogelijk medewerkers buiten de muren van Breed komen te werken. Individueel of in een groep. In 2011 is een nieuwe structuur van de afdeling detachering neergezet; afdelingen zijn samengevoegd, taken en verantwoordelijkheden voor de consulenten en accountmanagers bepaald en nieuwe werkwijzen geïntroduceerd. We hebben een start gemaakt met het beschrijven van het beleid voor de diverse aspecten van arbeidsbemiddeling. Processen zijn gedefinieerd en werkwijzen opgezet volgens het principe van Matchmaker.
Matchmaker In 2011 hebben we kennisgemaakt met Matchmaker. Een werkwijze die ontwikkeld is bij een ander SW-bedrijf. Breed heeft voor Matchmaker gekozen als werkwijze om onze medewerkers te bemiddelen. Matchmaker betekent een integrale aanpak waarbij we de klant (inlener) goed moeten kennen en ook de medewerker goed moeten kennen om een duurzame detachering tot stand te brengen. Er wordt een lange tijd uitgetrokken om ons deze werkwijze als organisatie goed eigen te maken.
Werksoorten We hebben zeven werksoorten vastgesteld van waaruit we gaan werken. Deze werksoorten hebben we bepaald vanuit de aanbodkant; wie zijn onze mensen en wat kunnen en willen zij en vanuit de vraagkant; welke behoefte heeft de markt. De werksoorten zijn groen/grijs, schoonmaak, horeca & catering, productie/magazijn/logistiek, toezicht & beheer, administratie, techniek/reparatie/montage. De SWmedewerkers van Breed bepalen samen met hun personeelsadviseur en/of consulent in welke werksoort ze kunnen en willen werken. Daarnaast richten we ons met de externe acquisitie op deze werksoorten. Hierdoor kunnen we gericht passend werk zoeken voor elke individuele medewerker. 18 | Jaarverslag 2011
Individuele detachering en begeleid werken Voor 2011 is voor de afdeling detachering een zeer ambitieuze doelstelling vastgesteld. Immers, de nieuwe koers was arbeidsbemiddeling, dus zoveel mogelijk medewerkers zouden extern worden gedetacheerd. Na het vaststellen van de doelstelling bleek dat de randvoorwaarden nog niet in orde waren en de SW-medewerkers niet voorbereid. De transformatie van een productiebedrijf naar een arbeidsbemiddelingsbedrijf is een proces van meerdere jaren, dus op het moment van de aankondiging van de nieuwe koers was Breed niet klaar om daar direct vanaf begin januari een invulling aan te geven. In de loop van 2011 hebben we de afdeling detachering zodanig ingericht dat we de eerste resultaten konden gaan behalen. Helaas hadden we eind 2011 maar een tiental meer medewerkers extern gedetacheerd als het jaar ervoor. Er is een lichte terugval te zien in het aantal medewerkers dat begeleid werkt. Medewerkers die begeleid werken, hebben een contract bij een externe werkgever en begeleiding van Breed.
Individueel gedetacheerden • Bijna 20% is gedetacheerd bij een gemeente. • Bijna 75% zit al een jaar of langer gedetacheerd bij dezelfde inlener. • 45% is langer dan drie jaar gedetacheerd bij dezelfde inlener. • De langdurige detacheringen zitten grotendeels bij non-profit organisaties.
Aantal medewerkers dat begeleid werkt en individueel is gedetacheerd.
Aantal personen begeleid werken 31-12-2010
102
Aantal personen begeleid werken 31-12-2011
94 340 351
Aantal personen individueel gedetacheerd 31-12-2011 50
Groepsdetachering Van de SW-medewerkers zal een groot deel extern gedetacheerd worden in een groep; voor deze medewerkers is de stap naar een individuele detachering op dit moment te groot. In 2011 zijn de eerste groepsdetacheringen gerealiseerd. In het najaar van 2011 is een groep van zeventig medewerkers van Breed op diverse locaties van collega SW-bedrijf IBN gedetacheerd om diverse in- en ompakwerkzaamheden te verrichten. Positieve resultaten waren er voor beide partijen waarbij het heel waardevol voor de Breedmedewerkers is geweest om in een relatief ‘veilige’ omgeving te kunnen ervaren wat een detachering inhoudt. In de nieuwe verdeling van taken en verantwoordelijkheden van de afdeling is ook gedefinieerd dat er specifiek gezocht wordt naar structurele groepsdetacheringen. Een mooi voorbeeld van een dergelijke groepsdetachering is het UMC St Radboud. Door een aanbesteding anders in te vullen is daar een groep van gemiddeld 17 medewerkers aan de slag om patiëntendossiers te scannen voor een periode van een jaar. Tegen het einde van dat jaar zal in overleg met de opdrachtgever worden bekeken of er een vervolg aan deze detachering kan worden gegeven.
Begeleid werken
Aantal personen individueel gedetacheerd 31-12-2010
0
In 2011 is een behoorlijk aantal detacheringen beëindigd bij non-profit organisaties; door bezuinigingen hebben onder andere gemeenten en onderwijsinstellingen keuzes gemaakt om dit soort contracten niet te continueren. In het najaar is het gelukt om deze afname om te zetten in nieuwe detacheringen, ook bij nieuwe opdrachtgevers. Faillissementen bij een aantal andere organisaties hebben geleid tot een afname van het aantal BW-ers (begeleid werken). Door de consulenten in 2012 op te leiden en te trainen op dit terrein, zal begeleid werken onder de aandacht worden gebracht bij (potentiële) opdrachtgevers in de verwachting dat het aantal weer toe zal nemen.
100
150
200
250
300
350
400
• Ongeveer 50% van de BW-ers werkt bij een profit organisatie. Dit is verhoudingsgewijs meer dan bij individueel gedetacheerden. • Meer dan 90% werkt al een jaar of langer bij dezelfde werkgever. • Ruim 45% werkt langer dan drie jaar bij dezelfde werkgever.
Jaarverslag 2011 | 19
Ontdekking ziektebeeld keerpunt in mijn leven Marc Kersten, gedetacheerd via Breed
Marc Kersten werkt op de postkamer van de gemeente Nijmegen. Breed detacheerde hem daar. “Het is heel verantwoordelijk werk. Je moet zorgen dat alle binnenkomende post op de goede plek komt. Ik heb deze baan nu ongeveer driekwart jaar. Soms is er veel stress. Dan ligt er een enorme stapel werk. Maar op het eind van de dag ben ik altijd klaar. Voor Breed werkte ik eerst bij Post & Print. Ik begon op de sorteerafdeling. Later ging ik ook post rijden en bezorgen. Mijn nieuwe baan bij de gemeente past goed bij me. Ik leer er steeds dingen bij, volg cursussen en word steeds zelfstandiger. Wat de grootste verandering in mijn leven was? Toen ze in 2003 mijn ziektebeeld vaststelden. Door het gebruik van medicijnen gaat het sindsdien goed met mij. Ik kreeg een baan bij Breed. Via het werk ontmoette ik ook mijn vriendinnetje.”
20 | Jaarverslag 2011
> Leerwerkbedrijven
leerwerkbedrijven Bij de leerwerkbedrijven van Breed werken eind 2011 ruim 1400 SW-medewerkers in negen verschillende leerwerkbedrijven. Deze leerwerkbedrijven hebben ondanks de economische tegenwind in 2011 een lichte omzetstijging laten zien. In onderstaande tabel staan de leerwerkbedrijven met het aantal medewerkers. In 2011 zijn de eerste stappen gezet om medewerkers van de leerwerkbedrijven naar buiten (bij bedrijven en instellingen) te brengen. Helaas lukte het in 2011 nog onvoldoende om veel medewerkers naar een detacheringsplek te begeleiden. Daarom hebben we vooral gekeken of we werkzaamheden die we voorheen binnen de muren van Breed uitvoerden, buiten de muren van Breed konden uitvoeren (werken op locatie). Dus op locatie bij de opdrachtgever. En we zijn op zoek gegaan naar samenwerkingspartners om te kijken of we de werkzaamheden van de leerwerkbedrijven anders konden organiseren.
Hierdoor deden we regelmatig een beroep op de flexibiliteit van onze medewerkers. Bijna in alle gevallen vonden de medewerkers de verandering uiteindelijk prettig.
ompakken in nieuwe verpakking, computers reinigen, etcetera. En één persoon is gedetacheerd als chauffeur bij een vervoerder uit de regio.
Twee leerwerkbedrijven gesloten
Groen, Schoonmaak en Post & Print
Breed heeft in 2011 de leerwerkbedrijven ‘Recycling & Refurbishment’ en ‘de Kwekerij’ gesloten, dit omdat hier de verliezen en de bedrijfsrisico’s te groot waren. De eerste is omgebouwd tot een productie en logistieke eenheid, die zich vooral richt op projecten op locatie. Voor 116 mensen voor wie niet direct plaats of werk was, hebben we een andere werkplek gevonden. Dit is, ondanks veel weerstand bij aanvang, vrijwel zonder problemen verlopen. Ook voor 79 mensen van ‘de Kwekerij’ hebben we ander werk gevonden. Dertien mensen zijn gedetacheerd bij een kwekerij in Dreumel, een deel is teruggegaan naar het leerwerkbedrijf Groen, anderen zijn bij Productie & Logistiek terecht gekomen op projecten bij klanten waar ze onder andere etiketten plakken, flessen
De medewerkers van de leerwerkbedrijven Groen, Schoonmaak en Post & Print werken fysiek buiten de muren van Breed. Daarom lag de nadruk bij deze leerwerkbedrijven in 2011 niet op het naar buiten brengen van de medewerkers maar op samenwerking met andere partijen en verbetering van de huidige bedrijfsvoering.
Aantal medewerkers per leerwerkbedrijf per 31-12-2011 (totaal 1431)
309 Groen
111
Schoonmaak
164
Post & Print
215
Productie & Logistiek 1
267
Productie & Logistiek 3 (EFM) Kulturhus
7 153
Documentconversie AFAC
18 0
22 | Jaarverslag 2011
50
100
150
Bij Schoonmaak hadden we in 2011 moeite om uit de SWdoelgroep geschikte medewerkers te vinden. Toch hebben we, ondanks een sterke prijsdruk in de schoonmaakmarkt, de omzet gelijk kunnen houden aan die in 2010. Ondanks een afnemende postmarkt is de omzet bij Post & Print licht gestegen. Tevens is er een pilot gestart met PostNL, waarbij medewerkers van Breed gedetacheerd zijn bij PostNL en de dagelijkse post verzorgen voor een zevental wijken. De toekomst zal leren of we op deze manier P&P kunnen transformeren en de medewerkers op deze manier kunnen detacheren.
Productie en logistiek
187
Productie & Logistiek 2 (Verpakken Andelst)
De nadruk bij Groen lag in 2011 op verbetering van de klanttevredenheid en efficiencyverbetering. Ondanks de bezuinigingen bij de gemeenten, de belangrijkste opdrachtgevers, is de omzet op peil gebleven door extra opdrachten.
200
250
300
In 2011 hebben we kritisch gekeken naar alle werkzaamheden van de verschillende leerwerkbedrijven. Duidelijk werd dat veel van onze activiteiten productie en logistieke werkzaamheden zijn. Dit werk past zeer goed bij capaciteiten van veel van onze medewerkers. In de tweede helft van 2011 hebben we de drie leerwerkbedrijven, die op dit gebied werk verrichten, steeds nauwer laten samenwerken. Het gaat om het voormalige leerwerkbedrijf Recycling & Refurbishment, Verpakken Andelst en Electro, Fabricage en Montage (EFM).
Door deze samenwerking konden we passender werk voor medewerkers vinden. Doordat er een gezamenlijk belang was, konden mensen makkelijker geplaatst worden zodat kwaliteit, beperkingen, werktijden, woon-werkverkeer beter passend gemaakt konden worden. Per 1 januari heten deze afdelingen dan ook Productie & Logistiek 1, 2 en 3. De productie en logistieke werkzaamheden wil Breed zoveel mogelijk buiten de eigen muren gaan organiseren. Dit gebeurt al bij het leerwerkbedrijf Verpakken Andelst (per 1 januari 2012 Productie & Logistiek 2) en bij het leerwerkbedrijf Recycling (per 1 januari 2012 Productie & Logistiek 1). Het leerwerkbedrijf Verpakken Andelst werkt voor Look-OLook. Daar werken ongeveer 160 medewerkers op locatie. Een klein deel werkt daar in de vorm van een groepsdetachering. Zowel Look-O-Look als Breed is zeer tevreden over de samenwerking. Het leerwerkbedrijf Recycling dat in 2011 is omgebouwd naar leerwerkbedrijf Productie & Logistiek 1, richt zich vooral op projecten op locatie. Voor dit leerwerkbedrijf werkten ongeveer 78 medewerkers bij diverse werkgevers. Denk hierbij aan het ompakken van bouwmaterialen, het ompakken van partijen voor supermarkten, het reinigen van computers etc. Het voormalig leerwerkbedrijf EFM (per 1 januari 2012 Productie & Logistiek 3) is in 2011 steeds meer zoals de traditionele sociale werkvoorziening geworden (beschut werk), waar SW-medewerkers bij het werk (dat we naar binnen halen) worden geplaatst. Hier werken 257 SW-medewerkers onder het dak van Breed. Dit zijn mensen die niet individueel gedetacheerd kunnen worden, maar de huidige werkzaamheden, onder productieve leiding van de klant, ook buiten de muren van Breed zouden kunnen uitvoeren. Doelstelling is dit leerwerkbedrijf terug te brengen qua aantal mensen en dus ook omzet, waardoor verliezen beperkter zullen zijn. Door de samenwerking tussen de verschillende productieafdelingen verwachten we dat dit beter gaat lopen.
Jaarverslag 2011 | 23
Kulturhus Een ander leerwerkbedrijf waarbij de medewerkers op locatie werken, is het Kulturhus. Naar tevredenheid van de Stichting beheerde Breed ook in 2011 het Kulturhus, inclusief de barexploitatie. Dit is een soort dorpshuis naar Deens voorbeeld in de Gemeente Ubbergen.
Documentconversie Afgelopen jaar was een lastig jaar voor het leerwerkbedrijf Documentconversie. Vele bedrijven hebben besloten niet te digitaliseren. De omzet is daardoor lager uitgekomen dan begroot. Er is wel een project bij UMC St Radboud gestart in 2011 (zie hoofdstuk detacheringen), waar we op locatie patiëntendossiers digitaliseren. Dit project verloopt succesvol.
Na sluiting Kwekerij kreeg ik weer leuk werk Irene Martina
Irene Martina (48) werkt op de afdeling Productie & Logistiek. Er is veel nieuws over veranderingen bij Breed. Maar Irene maakt zich geen zorgen.
AFAC (Algemene Fiets Afhandel Centrale)
“Ik vind werken heerlijk. Waar ik moet werken,
AFAC Nijmegen verwerkt de fietsen (wrakken en hinderlijk geplaatste fietsen), die op last van Bureau Toezicht moeten worden verwijderd. De fietsenafhaaldienst is in 2011 verhuisd naar ons eigen pand op de Boekweitweg, waarmee een kostenbesparing voor Breed gerealiseerd werd. Om ervoor te zorgen dat we kunnen voldoen aan de vraag uit de regio, hebben we in 2011 15 fietsenmakers opgeleid.
maakt me niet uit. Vrije dagen? Die mogen ze van mij afschaffen.” Irene werkte eerst op de Kwekerij bij Breed. Die afdeling is nu gesloten. Wat vond ze van die verandering? “Vreselijk! Ik had daar veel vrienden. Het was altijd gezellig. Maar ik vind mijn nieuwe werk ook weer leuk. Breed hielp me altijd.” Veel mensen zijn bang voor de veranderingen. Heeft Irene een boodschap voor hen? “Ja, zet je in voor je kansen. Zelf denk ik nog vaak aan de Kwekerij. Dat moet ik niet doen. Wat ik zelf ga doen? Ik laat het op me af komen. Zolang het werk maar gezellig is, met fijne mensen!”
24 | Jaarverslag 2011
Jaarverslag 2011 | 25
> Financieel
26 | Jaarverslag 2011
KENGETALLEN Rekening 2011
(bedragen * € 1000)
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
Verschil 2011-2010
Subsidieresultaat
(1)
-3.658
-3.855
-3.002
-656
Bedrijfsresultaat
(2)
2.440
2.309
3.400
-960
Gemeentelijke bijdragen
(3)
0
0
1.619
-1.619
Incidentele baten/lasten
(4)
32
0
0
32
Resultaat voor bestemming
(5) = 1+2+3+4
-1.186
-1.546
2.017
-3.203
Mutatie bestemmingsreserve
(6)
0
0
0
0
Resultaat na bestemming
(7) = 5+6
-1.186
-1.546
2.017
-3.203
middelen te onttrekken uit de voorziening verbeterprogramma. Deze onttrekking uit de voorziening verbeterprogramma had een omvang van € 1,0 miljoen. Het betrof de kosten van de interim directie, interim manager communicatie en interim personeelsfunctionarissen. Op basis van voorgaande wordt het verschil van € 1,2 miljoen teruggebracht tot een stijging van € 0,2 miljoen. In 2011 hebben zich onderstaande ontwikkelingen voorgedaan met betrekking tot de niet-gesubsidieerde formatie en salariskosten. Interim management, zoals directeur mensontwikkeling, manager communicatie, manager detachering, is beëindigd in de eerste helft van 2011.
Gemeentelijke bijdragen Vanaf 2011 is de gemeentelijke bijdrage door de negen deelnemende gemeenten beëindigd. De gemeentelijke bijdrage had in 2010 nog een omvang van € 1,6 miljoen.
Resultaat voor bestemming Het resultaat voor bestemming bestaat uit de som van subsidieresultaat, bedrijfsresultaat, gemeentelijke bijdragen en incidentele baten/lasten. Het negatieve resultaat voor bestemming van € -1,2 miljoen komt ten laste van het weerstandsvermogen.
(aantallen in se/fte) SW-medewerkers incl. bw (se) Niet gesubsidieerde medewerkers (fte)
1.893
1.903
1.950
-57
98
109
90
8
Toelichting Kengetallen Subsidieresultaat
Bedrijfsresultaat:
Het subsidieresultaat bestaat uit de gemeentelijke salaris subsidie Wsw verminderd met de salariskosten SW-medewerkers en de overige kosten SW-medewerkers zoals reiskosten woon-werkverkeer, kosten opleiding en training, kosten voor bijzondere voorzieningen voor SWmedewerkers, kosten arbodienst, loonkostensubsidies voor medewerkers die geplaatst zijn in de regeling begeleid werken.
Het bedrijfsresultaat bestaat uit de netto bedrijfsopbrengsten verminderd met de salariskosten medewerkers ambtelijk en verloning via Support gedetacheerde niet-gesubsidieerde medewerkers (derde rechtspositie), afschrijvingskosten, huur/ lease kosten, onderhoudskosten, energiekosten, rente baten/ lasten en de overige bedrijfskosten.
Het subsidieresultaat 2011 is met € -0,7 miljoen verslechterd ten opzichte van de realisatie 2010. Deze verslechtering is voornamelijk te verklaren door de rijksbezuiniging op de Wsw-subsidie. Per se is het subsidiebedrag verlaagd van € 27.080 in 2010 naar € 25.758 in 2011. Deze daling wordt maar voor een deel gecompenseerd door een eenmalige vrijval uit de voorziening garantiefonds van € 1,9 miljoen.
28 | Jaarverslag 2011
Het bedrijfsresultaat 2011 daalt ten opzichte van de realisatie 2010 met € -1,0 miljoen, ondanks een stijging van de netto bedrijfsopbrengsten van € 0,6 miljoen. De oorzaak hiervan zit in het stijgen van de bedrijfskosten met € 1,6 miljoen, hoofdzakelijk veroorzaakt door een toename in de salariskosten van niet-gesubsidieerd personeel (inclusief tijdelijk ingehuurd indirect personeel) met een omvang van € 1,2 miljoen in vergelijking met 2010. In 2010 is een deel van het niet-gesubsidieerd personeel (inclusief tijdelijk ingehuurd indirect personeel) bekostigd door
Daarnaast zijn vacante managementfuncties vervult, waaronder manager HR, manager leerwerkbedrijven, manager arbeidsbemiddeling, twee managers detachering, manager planning & control, manager communicatie, jurist en een vijftal vacatures voor consulenten. Bovenstaande groep niet-gesubsidieerde medewerkers welke via Support op tijdelijke basis zijn aangetrokken aangevuld met enkele tijdelijk ingehuurde werkleiders hebben een gezamenlijke salariskostenomvang van € 1,2 miljoen. De totale salariskosten niet-gesubsidieerde medewerkers 2011 zijn overigens € -0,1 miljoen lager in vergelijking met de door het algemeen bestuur goedgekeurde herziene begroting 2011. Ook de hogere energie- en brandstofprijzen hebben gezorgd voor een stijging van de kosten van € 0,1 miljoen. De stijging van de overige bedrijfskosten ten opzichte van 2010 wordt voor een groot deel veroorzaakt door de ontvangen bonus Begeleid Werken, welke in 2010 een omvang had van € 0,3 miljoen en de overige bedrijfskosten met dit bedrag heeft verlaagd. In 2011 is geen bonus Begeleid Werken ontvangen.
GEMEENTELIJKE BIJDRAGEN De deelnemende gemeenten leveren een financiële bijdrage aan Breed conform artikel 10 van de financiële verordening WNO-bedrijven. De financiële bijdrage richt zich op twee specifiek benoemde onderdelen. Enerzijds indien er sprake is van negatieve exploitatieresultaten en anderzijds ten aanzien van kosten van bestuur- en beheerskosten. Met ingang van 01-01-2011 is door het bestuur besloten om de bijdrage ten aanzien van negatieve exploitatieresultaten tot nihil te reduceren. Breed treedt voor de kosten arbeidsachtige opvang (AAO) op als doorgeefluik tussen de deelnemende gemeenten en de Stichting Trias. Breed ontvangt de AAO bijdragen van de negen individuele gemeenten en keert vervolgens het totaal bedrag uit aan Stichting Trias.
Jaarverslag 2011 | 29
Bijdrage voor bestuurs- en beheerskosten en project AAO
Gemeente
Bestuurs- en beheerskosten
Inwoners
AAO
Totaal bijdragen in €
Beuningen
25.481
4.759
3.400
8.159
Druten
18.084
3.378
2.413
5.791
Groesbeek
18.923
3.534
2.525
6.059
Heumen
16.623
3.105
2.218
5.323
5.914
1.105
789
1.894
162.963
30.438
21.743
52.181
Millingen aan de Rijn Nijmegen Ubbergen
9.333
1.743
1.245
2.988
West Maas en Waal
18.413
3.439
2.457
5.896
Wijchen
40.148
7.499
5.357
12.855
Totaal
315.882
59.000
42.146
101.146
In onderstaande tabel wordt aangegeven wat de ontwikkeling is van de gemeentelijke omzet ten opzichte van de totaal gerealiseerde omzet van de afgelopen drie jaren.
30%
25%
Weerstandscapaciteit:
35%
33% 29%
20% 15% 10%
GEMEENTELIJKE OMZET
5%
In onderstaande tabel wordt een specificatie gegeven van de omzet per deelnemende gemeente en bedrijfsonderdeel voor het jaar 2011. 2009
Heumen
Millingen aan de Rijn
Nijmegen
Ubbergen
West Maas en Waal
Wijchen
Totaal
Schoonmaak
Groesbeek
Post & Print
Druten
Groen
Beuningen
Bedrijfsonderdeel
Omzet per bedrijfsonderdeel (in mln € )
Omzet in € per inwoner en per bedrijfsonderdeel
14,63
9,91
14,40
20,14
28,06
3,00
11,48
6,06
10,19
7,73
2,44
0,04
0,04
0,34
1,87
-
0,22
0,46
-
0,25
0,28
0,09
-
-
4,02
-
-
6,44
5,78
-
-
3,73
1,18
Documentconversie
-
-
-
-
-
-
-
-0,03
-
-
Facilitair
-
-
-
-
-
0,91
7,28
0,07
-
0,69
0,22
4,58
8,86
-
1,06
2,72
4,26
0,63
-
0,31
3,50
1,10
Totale omzet per inwoner (in € )
19,24
18,81
18,75
23,07
30,78
14,84
25,63
10,51
10,75
15,93
Omzet per gemeente (in mln €)
0,49
0,34
0,35
0,38
0,18
2,42
0,24
0,19
0,43
Detacheringen
30 | Jaarverslag 2011
5,03
0% 2010
2011
Definitie: Onder Weerstandsvermogen wordt in algemene zin verstaan de mogelijkheid voor Breed om tegenvallers op te vangen zonder dat de continuïteit van Breed direct in gevaar komt of financiële noodmaatregelen noodzakelijk zijn. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit vanwege ingeschatte risico’s.
Gemeentelijke omzet ten opzichte van de totaal gerealiseerde omzet.
31%
WEERSTANDSVERMOGEN
Eind 2010 is de berekening van het benodigde weerstandsvermogen geactualiseerd. De contante waarde van het benodigde weerstandsvermogen komt in totaliteit uit op een bedrag van € 7,8 mln. Door het negatieve resultaat na bestemming zal in 2011 niets toegevoegd kunnen worden aan de algemene- of bestemmingsreserve. De algemene reserve en de bestemmingsreserve bedragen ultimo 2011, indien het negatieve nog te bestemmen resultaat van € -1,2 miljoen wordt onttrokken aan de bestemmingsreserve, € 3,7 mln. In de begroting 2012, welke in juni 2012 door het Algemeen Bestuur is vastgesteld, is een niet sluitende meerjarenraming opgenomen voor de periode 2012-2015. Voor alle jaren worden forse exploitatietekorten verwacht als gevolg van de bezuinigingen op de Wsw-subsidie. Op basis van deze meerjarenraming zal Breed, indien geen aanvullende maatregelen worden genomen, vanaf 2013 in een situatie belanden met een negatief eigen vermogen. De Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen heeft in haar meest recente advies van september 2011 nog opgemerkt, dat gezien de omstandigheden waarin Breed verkeert, het niveau van het weerstandsvermogen als ontoereikend kan worden beschouwd.
Risico’s: Een risico is de kans dat een onzekere of onverwachte gebeurtenis optreedt met een negatief gevolg dat het behalen van de doelstellingen van Breed in gevaar brengt (risico = kans x gevolg). Jaarverslag 2011 | 31
Onderstaand zal een beschrijving worden gegeven van de belangrijkste risico’s voor Breed. • Stijging van de gemiddelde loonkosten SW-medewerkers. Externe factoren welke hierop van invloed zijn: - ontwikkeling CAO Wsw (In 2011 is een reservering opgenomen voor een eventuele stijging van de salaris kosten Wsw van 1% (€ 0,5 miljoen) als gevolg van nog lopende CAO onderhandelingen.) - ontwikkeling minimum loon - ontwikkeling sociale lasten en pensioenpremies - ontwikkeling overige fiscaliteiten welke van invloed zijn op salariskosten. Interne factoren welke hierop van invloed zijn: - salariëring en omvang instroom van SW-medewerkers - salariëring en omvang uitstroom van SW-medewerkers. • Lager aantal gedetacheerde SW-medewerkers en/of begeleid werken constructies: - vertraging verkoop, afbouw, ombouw leerwerkbedrijven - verminderde klantvraag vanwege tegenvallende economische omstandigheden. • Lager uurtarief gedetacheerde SW-medewerkers. • Verdiencapaciteit nieuwe instroom vanaf 1 januari 2013. • Afhankelijkheid van een beperkt aantal grote klanten wat kan leiden tot een vermindering van netto bedrijfsopbrengsten. • Terugval klantvraag vanwege tegenvallende economische omstandigheden. • Het niet doorgaan van de reorganisatie zal grote consequenties hebben voor mogelijkheden en daarmee ook voor de financiële situatie in de toekomst van Breed. In februari 2012 heeft het Dagelijks Bestuur definitief besloten om Breed te reorganiseren. Na goedkeuring door het Algemeen Bestuur in april 2012 kan een start gemaakt worden met de nieuwe koers van Breed. De komende periode zal dan in het teken staan van transitie van een organisatie gericht op productie- en dienstverlening naar een organisatie gericht op arbeidsbemiddeling.
32 | Jaarverslag 2011
De consequentie van de nieuwe koers en de hiermee gepaard gaande transitieperiode is dat de uitgangspunten en kwantificering van de notitie weerstandvermogen van ultimo 2010 niet langer actueel is. Onze inschatting is dat in 2013 een nieuwe notitie weerstandsvermogen kan worden opgesteld welke recht doet aan de nieuwe koers van Breed gericht op arbeidsbemiddeling.
ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Voor het groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is een voorziening getroffen. De voorziening is bedoeld voor het gelijkmatig spreiden van de onderhoudskosten over een langere periode. Er is een lange termijn onderhoudsplan (LTOP) opgesteld voor de activa waarvoor dit relevant is. Periodiek wordt het LTOP geactualiseerd. Op basis van het LTOP wordt gedoteerd aan de voorziening groot onderhoud. Ultimo 2011 heeft de voorziening groot onderhoud een omvang van € 0,6 miljoen. Het onderhoud van de automatisering is grotendeels uitbesteed. Naast kostenbesparing had deze outsourcing ook tot doel om op deze wijze de benodigde specialistische kennis voor onderhoud van ICT te borgen, wat noodzakelijk is uit het oogpunt van continuïteit van de bedrijfsvoering.
FINANCIERING In 2011 zijn geen belangrijke wijzigingen in de financiering opgetreden. Investeringen konden uit de aanwezige middelen worden gefinancierd. Op de langlopende lening werden de reguliere aflossingen gedaan. Ook voor de komende jaren wordt er geen wezenlijke wijziging verwacht in de financieringsportefeuille.
Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet heeft als doel om de renterisico’s van kort lenen te beperken, door de omvang van kasgeldleningen aan een limiet te koppelen. De limiet bedraagt 8,2% van het begrotingstotaal. Kasgeldlimiet 2011 per kwartaal (bedragen x € 1.000) (1)
Vlottende korte schuld
(2)
Vlottende middelen
(3)
Netto vlottende schuld - Overschot vlottende middelen (1-2)
(4)
Begrotingstotaal
(5)
kw 1
kw 2
kw 3
kw 4
0
0
0
0
10.639
10.616
9.795
9.781
-10.639
-10.616
-9.795
-9.781
68.626
68.626
68.626
68.626
Kasgeldpercentage
8,2%
8,2%
8,2%
8,2%
(6)
Kasgeldlimiet (4x5)
5.627
5.627
5.627
5.627
(7)
Ruimte tot kasgeldlimiet (6-3)
16.266
16.243
15.422
15.408
Renterisiconorm
Renterisiconorm 2011 (bedragen x € 1.000) (1a)
Renteherziening op vaste schuld o/g
0
(1b)
Renteherziening op vaste schuld u/g
0
(2)
Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b)
0
(3a)
Nieuw aangetrokken vaste schuld
0
(3b)
Nieuw uitgezette lange leningen
0
(4)
Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b)
0
(5)
Betaalde aflossingen
(6)
Herfinanciering (laagste van 4 en 5)
0
(7)
Renterisico op de vaste schuld (2+6)
0
(8)
Stand vaste schuld per 1-1
(9)
Percentage
(10)
Renterisiconorm (minimum 2.500)
2.500
(11)
Ruimte (10-7)
2.500
91
De renterisiconorm beoogt de renterisico’s van lang lenen te beperken. De renterisiconorm staat niet toe dat in een jaar meer dan 20% van de vaste schuld wordt afgelost. Breed is in 2011 binnen de renterisiconorm gebleven.
BEDRIJFSVOERING In de hoofdstukken Personeel, Detacheringen en Leerwerkbedrijven (pagina 11 t/m 25) leest u over de bedrijfsvoering.
1.863 20%
VERBONDEN PARTIJEN Breed heeft geen verbonden partijen.
Jaarverslag 2011 | 33
Tietschia Krouwel-Sip
Jezelf ontwikkelen, daar word je beter van “Ik vind het leuk om mensen te ontwikkelen. Want daarmee ontwikkel ik mezelf ook.” Tietschia Krouwel-Sip is 37 jaar. Sinds 2007 werkt ze bij Look-O-Look. “Ik begon met snoep inpakken. Nu begeleid ik mensen daarbij. Het is verantwoordelijk werk. Mensen waarderen mij daarvoor.” Ze krijgt als leidinggevende veel vragen over de aanstaande veranderingen bij Breed. “Medewerkers vragen: ‘Weet jij al iets?’ Helaas is ook voor mij nog veel onduidelijk. Wat ik wel weet? Ik moet als leidinggevende opnieuw solliciteren. Dat ga ik zeker doen. En ik wil weer een begeleidende baan. Want ik heb daar veel plezier in. Echt grote zorgen maak ik me zelf nog niet.” Tietschia wil haar collega’s graag iets aanraden: “Ontwikkel jezelf. Dan ga je er op vooruit. Je wordt er als mens alleen maar beter van.”
34 | Jaarverslag 2011
> Jaarrekening
BALANS (Bedragen x € 1.000)
(Bedragen x € 1.000) 31-12-2011
Materiële vaste activa
1.365 1.365
1.568
Vaste passiva
1.568 Eigen vermogen
Financiële vaste activa Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd langer dan één jaar
26 26
102
Resultaat na bestemming
18
Overige vorderingen
218
10
68
8
150
Uitzettingen Vorderingen op openbare lichamen
3.664 1.701
3.149
1.132
-1.186
2.017
3.418
3.265
Vaste schulden Binnenlandse banken en overige financiële instellingen
1.863 1.863
656
795 2.483 9.325
Overlopende activa
Totaal activa
12.625
643 643
297
Overige schulden Overlopende passiva
5.919 5.919
5.518 5.518
84
183
14.795
18.088
0
0
297 14.795
18.088
Totaal passiva Verleende waarborgen en/of garanties
36 | Jaarverslag 2011
1.954 1.954
Vlottende passiva Netto vlottende schulden
Overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen
5.583
3.278
2.762
Liquide middelen
4.850
1.701
Voorzieningen
Voorraden Gereed product en handelsgoederen
Algemene reserve Bestemmingsreserve
102
Vlottende activa
Overige grond- en hulpstoffen
31-12-2010
Passiva
Activa
Investeringen met economisch nut
31-12-2011
31-12-2010
Jaarverslag 2011 | 37
PROGRAMMAREKENING
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Rekening 2011
(bedragen x € 1.000)
Herziene begroting 2011
Begroting 2011
Inleiding
Rekening 2010
Subsidie Wsw (gemeente)
50.607
50.758
51.317
52.564
Salarissen SW-medewerkers
51.344
51.378
51.378
52.470
Overige kosten SW-medewerkers
2.921
3.235
3.385
3.096
(1)
-3.658
-3.855
-3.446
-3.002
Netto omzet
17.178
17.140
17.140
16.853
Materiaal verbruik/uitbesteed werk
1.999
2.228
2.228
2.391
Toegevoegde waarde
15.179
14.912
14.912
14.462
TW %
88%
87%
87%
86%
Overige bedrijfsopbrengsten
101
101
150
185
Netto bedrijfsopbrengsten
15.280
15.013
15.062
14.647
7.807
7.864
7.864
6.610
Subsidieresultaat
Salarissen niet gesubsidieerde medewerkers Afschrijvingen vaste activa
267
316
350
289
Huur/Lease
1.191
1.013
1.013
958
Onderhoudskosten
1.059
1.153
1.301
1.252
Energie
596
528
577
494
Rente baten/lasten
-83
-50
-50
-69
Overige bedrijfskosten
2.003
1.880
1.989
1.713
Totaal bedrijfskosten
12.840
12.704
13.044
11.247
Bedrijfsresultaat
(2)
2.440
2.309
2.018
3.400
Incidentele baten/lasten
(3)
32
0
0
0
Gemeentelijke bijdragen
(4)
0
0
0
1.619
(5)= 1+2+3+4
-1.186
-1.546
-1.428
2.017
(6)
0
0
0
0
(7) = 5+6
-1.186
-1.546
-1.428
2.017
Resultaat voor bestemming Mutatie bestemmingsreserve Resultaat na bestemming
Voor een toelichting op de programmarekening wordt verwezen naar pagina 28 ten aanzien van rekening 2011 en rekening 2010, en naar pagina 47 ten aanzien van rekening 2011 en herziene begroting 2011.
38 | Jaarverslag 2011
Onderstaande grondslagen, waarop de waardering van de activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd, zijn bedoeld als leidraad voor een juiste interpretatie van de financiële overzichten. De jaarrekening voldoet aan het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV).
Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende balanspost anders vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Voor zover het BBV niet anders voorschrijft, zijn de baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met afschrijvingen. Bij de waardering van de materiële vaste activa wordt rekening gehouden met een vermindering van hun waarde indien deze naar verwachting duurzaam is. Op gronden word niet afgeschreven. Voor het overige vinden afschrijvingen plaats op basis van een percentage van de aanschafprijs. De afschrijvingstermijnen kunnen per categorie verschillen afhankelijk van de levensduur. De termijnen in jaren luiden als volgt: Voorzieningen aan terreinen 25 jaar Gebouwen 25 jaar Machines, apparaten en installaties 5 à 10 jaar Inventarissen 5 jaar Vervoermiddelen 5 jaar Overige activa 3 à 5 jaar
Activa met een aanschafwaarde van < € 5.000 worden niet geactiveerd maar rechtstreeks ten laste van het jaarresultaat gebracht.
Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs (nominale waarde) of lagere marktwaarde.
Voorraden Grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen. Verschillen tussen de standaard verrekenprijs en de betaalde inkoopprijs worden als bedrijfsresultaat verantwoord. De onderhanden werken worden gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, verminderd met op de balansdatum reeds voorzienbare verliezen. De vervaardigingsprijs omvat de verrekenprijzen van de grond- en hulpstoffen, de salaris- en machinekosten en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Gereed product en halffabricaten worden gewaardeerd tegen de fabricagekostprijs of, indien lager, tegen de verwachte marktwaarde. Voor het risico dat voorraden incourant zijn, wordt een voorziening in mindering gebracht.
Uitzettingen en overlopende activa Vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Er is een voorziening voor dubieuze debiteuren getroffen.
Liquide middelen De liquide middelen zijn tegen de nominale waarde opgenomen en omvatten bank-, giro-, en kassaldi.
Eigen vermogen Bestemmingsreserve Onder een bestemmingsreserve wordt verstaan een reserve, waaraan door het bestuur een bepaalde bestemming is gegeven.
Jaarverslag 2011 | 39
Nog te bestemmen resultaat Het nog te bestemmen resultaat is het resterende resultaat na reeds bestemde mutaties in de reserves. Het nog te bestemmen resultaat wordt ter bestemming voorgelegd aan het algemeen bestuur.
Voorzieningen Voorziening groot onderhoud
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Subsidie Wsw (gemeente) Dit betreft de subsidie zoals bedoeld in de artikelen 8 tot en met 10 van de Wet sociale werkvoorziening.
Salarissen SW-medewerkers
Deze voorziening heeft betrekking op het planmatig onderhoud en dient ter afdekking van grote fluctuaties in de onderhoudskosten van de bedrijfspanden. De jaarlijkse dotatie ten laste van het resultaat is gebaseerd op de meerjarenraming.
Hieronder zijn opgenomen de over het jaar verschuldigde salarissen, het betaalde vakantiegeld en de daarmee samenhangende sociale lasten en pensioenpremies. De ontvangen ziekengelden en WAO-uitkeringen zijn hierop in mindering gebracht.
Overige voorzieningen
Overige kosten SW-medewerkers
De overige voorzieningen zijn opgevoerd tegen de nominale waarde. In de paragraaf “Toelichting op de balans” zijn deze posten uitvoerig toegelicht.
De belangrijkste onder deze post opgenomen lasten zijn de vervoerskosten, de arbo-kosten, kosten met betrekking tot opleiding en training en de kosten voor bijzondere voorzieningen voor deze groep medewerkers. Daarnaast zijn hieronder opgenomen de loonkostensubsidies voor medewerkers die zijn geplaatst in de regeling Begeleid Werken. De ontvangen baten uit hoofde van de WVA (Wet vermindering afdracht loonbelasting en premies voor de volksverzekeringen) zijn hierop in mindering gebracht.
Vaste schulden De leningen met een looptijd langer dan een jaar worden hieronder tegen de nominale waarde opgenomen, verminderd met de reeds gedane aflossingen.
Vlottende passiva De vlottende passiva hebben een looptijd korter dan een jaar. De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.
Overige bedrijfsopbrengsten
Rente baten/lasten
Hieronder zijn de overige opbrengsten verantwoord. Daarnaast zijn hieronder de bijdragen van de deelnemende gemeenten in de bestuurs- en beheerskosten, het project Arbeidsachtige Opvang en ontvangen bijdragen voor het bieden van werkervaringsplaatsen opgenomen.
Onder deze post is de werkelijk betaalde rente over de leningen en over de rekening courant, verminderd met de rentebaten van de rekening courant en de verstrekte leningen, opgenomen.
Salarissen niet gesubsidieerde medewerkers
De gemeentelijke bijdragen omvat de in de gemeenschappelijke regeling, in het bestuur of anderszins tussen gemeenten specifiek overeengekomen bijdragen, behoudens het deel dat onder de overige bedrijfsopbrengsten is verantwoord.
Hieronder vallen de over het jaar verschuldigde salarissen, het betaalde vakantiegeld en de daarmee samenhangende sociale lasten en pensioenpremies verminderd met de ontvangen ziekengelden. De verloning via Support gedetacheerde medewerkers wordt eveneens hieronder gerekend. In 2011 komt er geen medewerker in aanmerking in het kader van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT).
Gemeentelijke bijdragen
Afschrijvingen vaste activa Dit betreft de afschrijvingskosten van de materiële vaste activa. De afschrijvingstermijn is maximaal de economische levensduur.
Netto omzet De netto omzet betreft de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten exclusief de over de omzet geheven belastingen.
Materiaal verbruik / uitbesteed werk De kosten van materiaal verbruik worden berekend op basis van standaard verrekenprijzen of betaalde inkoopprijzen. Hieronder zijn tevens de kosten voor uitbesteed werk opgenomen.
40 | Jaarverslag 2011
Jaarverslag 2011 | 41
TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA
Voorraden
2011
2010
27
89
Gereed product en handelsgoederen
8
250
Af: Voorziening incourante voorraden
17
121
Totaal
18
218
(bedragen x € 1.000)
Overige grond- en hulpstoffen
Materiële vaste activa
(bedragen x € 1.000)
gronden en terreinen Boekwaarde per 01-01-2011
bedrijfsgebouwen
machines en installaties
overige vaste activa
totaal
828
219
91
430
1.568
Investeringen
0
0
0
66
66
Desinvesteringen
0
0
0
-2
-2
-1
-25
-42
-199
-267
Bijdragen van derden
0
0
0
0
0
Vorderingen op openbare lichamen
Duurzame waardeverminderingen
0
0
0
0
0
Handelsdebiteuren
827
194
49
295
1.365
Afschrijvingen
Boekwaarde per 31-12-2011
De voorziening incourante voorraden is gevormd ten behoeve van het leerwerkbedrijf Productie & Logistiek.
Uitzettingen
2011
2010
656
795
3.084
2.558
45
60
366
135
3.418
3.278
2011
2010
15
9
Banken
9.309
12.616
Totaal
9.325
12.625
(bedragen x € 1.000)
Overige vorderingen Af: Voorziening dubieuze debiteuren
Verzekerde waarde De verzekerde waarde van de bedrijfsgebouwen en de daarin aanwezige activa is gebaseerd op getaxeerde polissen die periodiek worden geactualiseerd. Vervoermiddelen zijn verzekerd voor zover eigendom van Breed. De verzekerde waarde voor brandschade van de bedrijfsgebouwen bedraagt in 2011 € 13.403.400 en de daarin aanwezige bedrijfsuitrusting € 6.692.800.
Totaal
Liquide middelen Financiële vaste activa
2011
2010
Uitzettingen > 1 jaar
26
102
Totaal
26
102
(bedragen x € 1.000)
(bedragen x € 1.000)
Kasgelden
Kredietfaciliteit bij de BNG € 3,6 miljoen. Deze staat ter vrije besteding en is niet voorzien van onderpand. In 2011 is de aflossing conform contract ontvangen op de aan een derde verstrekte lening in het kader van aan te brengen verbeteringen van de werkplek/werkomgeving groepsdetachering. Het restant wordt in 2012 afgelost.
Overlopende activa
42 | Jaarverslag 2011
2011
2010
Nog te factureren bedragen
436
124
Vooruit betaalde bedragen
67
97
Nog te ontvangen bedragen
140
76
Totaal
643
297
(bedragen x € 1.000)
Jaarverslag 2011 | 43
PASSIVA Verloopoverzicht reserves
(bedragen x € 1.000)
stand per 01-01-2011
bestemming resultaat 2010
toevoegingen 2011
onttrekkingen 2011
stand per 31-12-2011
Algemene Reserves
1.701
0
0
0
1.701
Bestemmingsreserves
1.132
2.017
0
0
3.149
De in 2009 gevormde voorziening ‘Verbeterprogramma’ voorziet in verbeteracties gericht op (interne)communicatie, cultuur, mensontwikkeling, verbeteringen in de bedrijfsvoering en de aanpak van het ziekteverzuim in de breedste zin van het woord.
Vaste schulden
(bedragen x € 1.000)
Leningen
De bestemmingsreserve heeft de bestemming ‘sociale doelen’. Het resultaat na bestemming is afzonderlijk weergegeven in de balans. Het Algemeen Bestuur zal hierover nog een besluit nemen in 2012.
Verloopoverzicht voorzieningen
(bedragen x € 1.000)
stand per 01-01-2011
Groot onderhoud
dotaties 2011
onttrekkingen 2011
vrijval 2011
stand per 31-12-2011
576
120
69
17
610
1.474
434
168
82
1.657
402
55
226
3
228
Garantiefonds
1.945
0
0
1.945
0
Verbeterprogramma
1.186
0
417
0
769
Totaal voorzieningen
5.583
610
880
2.048
3.265
Kosten 57/59 jarigen FPU-ambtenaren
De voorziening ‘Groot onderhoud’ betreft groot onderhoud aan gebouwen en is gebaseerd op het lange termijn onderhoudsplan dat in 2011 is geactualiseerd. In de SW-CAO zijn faciliteiten voor oudere SW-medewerkers gecreëerd. Deze faciliteiten betreffen enerzijds minder werkuren per week variërend van 10% tot 40% en anderzijds minder salariëring variërend van 0% tot 10%. Hieruit vloeien lasten voort waar geen directe arbeidsprestaties tegenover staan, maar prestaties uit het verleden, toen de rechten op deze faciliteit zijn opgebouwd. Breed treft een voorziening voor deze toekomstige lasten, genaamd ‘kosten 57/59 jarigen’, gebaseerd op SW-medewerkers die gebruik maken van deze faciliteit. In verband met een afname van subsidie per se de komende jaren en een stijging van de werkgeverslasten is er een extra dotatie gedaan.
44 | Jaarverslag 2011
De voorziening ‘FPU-ambtenaren’ voorziet in de kosten van ambtelijke werknemers die gebruik maken van de faciliteit Flexibel Pensioen en Uittreden (FPU). Onder bepaalde voorwaarden kunnen ambtelijke werknemers bij het bereiken van de leeftijd van 55 jaar geheel of gedeeltelijk met pensioen gaan. De voorziening ‘Garantiefonds’ voorziet in gedeeltelijke dekking van het risico dat de garantiefactor, welke wordt toegepast op de financieringssystematiek, de komende jaren wordt verlaagd naar 90%. In 2011 is besloten om deze voorziening in 2011 vrij te laten vallen teneinde de ingezette Rijksbezuinigingen op de Wsw-subsidie grotendeels op te vangen.
stand per 01-01-2011 1.954
vermeerderingen
verminderingen
0
91
stand per 31-12-2011 1.863
Dit betreft de langlopende leningen. De totale rentelast voor 2011 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 105.635. Het aflossingsdeel in het jaar 2012 bedraagt € 90.756.
Vlottende schulden
2011
2010
1.264
1.372
131
312
2.159
2.029
94
121
Overig nog te betalen
2.271
1.684
Totaal
5.919
5.518
(bedragen x € 1.000)
Crediteuren Vooruit ontvangen subsidies 2011 Loonheffing / OB Salarissen
De loonheffing en OB van 2011 is in januari 2012 voldaan. De post ‘overig nog te betalen’ bestaat grotendeels uit nog te ontvangen inkoopfacturen die betrekking hebben op kosten van het jaar 2011. Daarnaast is hier een reservering opgenomen voor eventuele stijging salariskosten Wsw van 1% (€ 0,5 miljoen) als gevolg van nog lopende CAO-onderhandelingen.
Overlopende passiva
2011
2010
Transitorische rente leningen
50
50
Vooruit ontvangen bedragen
34
133
Totaal
84
183
(bedragen x € 1.000)
Jaarverslag 2011 | 45
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN
TOELICHTING OP DE PROGRAMMAREKENING
Lease wagens
Subsidieresultaat:
Het wagenpark wordt geleased. Het leasecontract is per auto wisselend, maar het merendeel betreft contracten afgesloten in 2009 en aflopend in 2014.
De (indirect) aan Breed toegewezen taakstelling voor 2011 was 1.889 se. De gerealiseerde formatie in 2011 is 4 se (+0,2%) boven de taakstelling uitgekomen. De salariskosten van SW-medewerkers hebben in 2011 een totale omvang van € 51,3 miljoen. De gemiddelde salariskosten per SW-medewerker is in 2011 € 28.382 en daarmee -1% lager dan begroot.
jaar
Totaal aan verplichtingen
2012
2013
2014
2015
2016
2017
380.080
323.302
236.490
29.292
0
0
Overig geleasede productiemiddelen en onderhoudsverplichtingen jaar
Totaal aan verplichtingen
2012
2013
2014
2015
2016
2017
87.324
87.324
50.852
36.000
36.000
6.000
Huur gebouwen jaar
Totaal aan verplichtingen
2012
2013
2014
2015
2016
2017
268.000
147.000
130.000
0
0
0
ICT jaar
Getronics (contract per jaar opzegbaar) Epacity
2012
2013
2014
2015
2016
2017
323.302
0
0
0
0
0
12.000
12.000
12.000
0
0
0
Vakantiegeldverplichting medewerkers Breed
Verlofuren
Eind 2011 bedroeg de verplichting vakantiegeld aan de medewerkers van Breed € 2,23 miljoen.
Het bestaande beleid is dat verlof wordt opgenomen en niet naar keuze kan worden uitbetaald. De waarde van opgebouwde verlofrechten is een materiële verplichting en bedroeg eind 2011 € 2,22 miljoen.
46 | Jaarverslag 2011
De Wsw-subsidie heeft in 2011 een totale omvang van € 48,7 miljoen. In 2011 is eenmalig de voorziening garantiefonds vrijgevallen ten gunste van de subsidie Wsw, met een omvang van € 1,9 miljoen, en aangewend om de Rijksbezuinigingen op de Wsw-subsidie per se grotendeels op te vangen. Het negatieve subsidieresultaat van € -3,7 miljoen is € 0,2 miljoen minder negatief ten opzichte van de herziene begroting 2011. Het negatieve subsidieresultaat zou zonder vrijval garantiefonds uit komen op € -5,6 miljoen. Het minder negatieve subsidieresultaat van € 0,2 miljoen wordt voornamelijk gerealiseerd door lagere kosten welke direct gerelateerd zijn aan de SW-medewerker zoals kosten collectief vervoer en loonkosten subsidies met betrekking tot begeleid werken.
Bedrijfsresultaat: Het positieve bedrijfsresultaat van € 2,4 miljoen is ruim € 0,1 miljoen hoger dan de herziene begroting. Deze verbetering is het gevolg van hogere bedrijfsopbrengsten. De netto bedrijfsopbrengsten zijn € 0,3 miljoen hoger in vergelijking met de herziene begroting 2011 en hebben in 2011 een omvang van € 15,3 miljoen. De bedrijfskosten zijn echter € 0,1 miljoen hoger ten opzichte van de herziene begroting.
begroot. De niet-gesubsidieerde formatie, bestaande uit ambtelijke formatie en derderechtspositie formatie via Support, is -11 fte lager dan begroot. Hiertegenover zijn de kosten van tijdelijk ingehuurd personeel hoger dan begroot. De afschrijvingskosten van € 0,3 miljoen zijn als gevolg van terughoudendheid in aanschaf van materiële vaste activa -0,1 miljoen lager dan begroot. De huur/lease kosten hebben een omvang van € 1,2 miljoen en zijn hiermee € 0,2 miljoen hoger dan begroot. Deze stijging wordt veroorzaakt door de huur/lease van bedrijfs- en vervoermiddelen. Om enige flexibiliteit in het wagenpark te houden worden thans auto’s buiten de langdurige contracten gehuurd, wat echter wel hogere kosten met zich meebrengt waarin niet was voorzien. De onderhoudskosten zijn € -0,1 miljoen lager dan begroot en hebben in 2011 een omvang van € 1,1 miljoen. Op het gebied van automatisering zijn een aantal projecten vooruitgeschoven waaronder de aanschaf van licenties. De energie kosten hebben een omvang van € 0,6 miljoen en zijn hiermee € 0,1 miljoen hoger dan begroot. Zowel de brandstofkosten als de energieprijzen zijn aanmerkelijk toegenomen. De overige bedrijfskosten zijn € 0,1 miljoen hoger dan begroot en hebben in 2011 een omvang van € 2,0 miljoen. Het debiteurensaldo is duidelijk aan het stijgen als gevolg van de economische situatie in het land. Om risico’s in deze op te vangen is er extra gedoteerd aan de voorziening dubieuze debiteuren.
De salariskosten van niet gesubsidieerde medewerkers, inclusief tijdelijk ingehuurd indirect personeel, hebben een omvang van € 7,8 miljoen en zijn € -0,1 miljoen lager dan
Jaarverslag 2011 | 47
Subsidie Wsw (gemeente)
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
Totaal subsidie Wsw (gemeente)
48.662
48.813
52.564
Vrijval voorziening garantiefonds
1.945
1.945
0
52.607
50.758
52.564
Totaal subsidie Wsw (gemeente)
Overige kosten SW-medewerkers
(bedragen x € 1.000)
Vervoerskosten Wsw Kosten Begeleid Werken Overige personele kosten SW-medewerkers Af: Wet Vermindering Afdrachten Totale overige kosten SW-medewerkers
Salarissen SW-medewerkers
(bedragen x € 1.000)
Bruto salarissen
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Specificatie kosten Begeleid Werken
41.025
41.739
Sociale lasten
6.099
5.849
6.110
Kosten Begeleid Werken
Pensioenpremies
4.572
4.602
4.747
51.417
51.476
52.596
73
98
126
51.344
51.378
52.470
1.809
1.808
1.858
28.382
28.415
28.240
Af: ontvangen ziekengelden en WAO-uitkeringen Totale salarissen SW-medewerkers Gemiddeld Breed formatie in se (excl. Begeleid Werkers) Salariskosten SW-medewerkers per se (in €)
Rekening 2010
1.154
1.210
1.167
754
949
787
1.362
1.595
1.407
349
518
265
2.921
3.235
3.096
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
754
949
787
Gemiddeld aantal se in Begeleid Werken
84
95
92
Kosten per se Begeleid Werken (in €)
9.012
9.986
8.554
Toegevoegde waarde
(bedragen x € 1.000)
Netto omzet
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
17.178
17.140
16.853
1.999
2.228
2.391
15.179
14.912
14.462
Gemiddeld Breed formatie in se (excl. Begeleid Werkers)
1.809
1.808
1.858
Toegevoegde waarde per se in dienst (in €)
8.391
8.247
7.784
Materiaal verbruik/uitbesteed werk Toegevoegde waarde
48 | Jaarverslag 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
40.745
Subtotaal
Rekening 2011
Jaarverslag 2011 | 49
Overige bedrijfsopbrengsten
Rekening 2011
(bedragen x € 1.000)
Gemeentelijke bijdragen in bestuurs- en beheerskosten en in project AAO
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
101
101
101
Doorberekende overheadkosten aan derden
0
0
91
Overige baten
0
0
-7
101
101
185
Totaal overige bedrijfsopbrengsten
Afschrijvingen vaste activa
(bedragen x € 1.000)
Gronden en terreinen
Bruto salarissen ambtelijk
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
4
Bedrijfsgebouwen
25
25
29
Machines en installaties
42
39
42
110
139
137
89
114
77
267
316
289
Automatisering
Rekening 2010
4.215
4.631
4.615
Sociale lasten
416
367
411
Pensioenpremies
580
576
606
22
0
30
Subtotaal
5.189
5.574
5.602
Inhuur Support
1.262
1.582
0
Totaal salaris niet gesubsidieerde medewerkers
6.451
7.156
5.602
Af: ontvangen ziekengelden en WAO-uitkeringen
Gemiddeld aantal niet gesubsidieerde medewerkers (in fte) Gemiddeld salaris niet gesubsidieerde medewerkers (in €)
98
109
90
65.507
65.785
62.244
Overige personeelskosten niet gesubsidieerde medewerkers
1.356
708
1.008
Totaal salarissen niet gesubsidieerde medewerkers
7.807
7.864
6.610
50 | Jaarverslag 2011
Rekening 2010
-2
Totale afschrijvingen materiële vaste activa
(bedragen x € 1.000)
Herziene begroting 2011
1
Overige vaste activa
Salarissen niet gesubsidieerde medewerkers
Rekening 2011
Huur/lease
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
Gebouwen
501
476
422
Bedrijfs- en vervoermiddelen
690
537
536
1.191
1.013
958
Totaal huurlasten
Onderhoudskosten
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2010
Gebouwen en terreinen
293
213
310
Machines en installaties
186
205
213
Automatisering
412
379
371
Overige onderhoudskosten
168
356
358
Totaal onderhoudskosten
1.059
1.153
1.252
Jaarverslag 2011 | 51
Energie
Rekening 2011
(bedragen x € 1.000)
Totaal energiekosten
Rentebaten/lasten
596
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011
Herziene begroting 2011 528
Herziene begroting 2011
Rekening 2010 494
106
106
112
Rentebaten
189
156
181
83
50
69
35
0
4
Incidentele lasten
-3
0
-4
Totaal incidentele baten/lasten
32
0
0
Onderstaand een specificatie van incidentele baten en lasten welke zijn verantwoord in de programmarekening. Rekening 2011
(bedragen x € 1.000)
Vrijval garantiefonds Afronding lopende orders
Overige bedrijfskosten
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011 136
181
208
Adviezen/ondersteuning
438
525
268
Normenkader en controletoleranties 2011
Indirecte productiekosten
137
177
229
Normenkader 2011
Verkoopkosten
121
78
352
Overige reis- en verblijfkosten
167
176
227
Belastingen en verzekeringen
141
154
147
Overige bedrijfskosten
863
588
279
2.003
1.880
1.711
Gemeentelijke bijdragen Gemeentelijke bijdragen
52 | Jaarverslag 2011
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2011 0
Herziene begroting 2011 0
Herziene begroting 2011 35
0
1.945
1.945
-90
0
Rekening 2010
Telefoon/datacommunicatie
Totaal overige bedrijfskosten
Rekening 2010
Incidentele baten
Opbrengst uit verkoop afgeschreven materiële vaste activa
Herziene begroting 2011
Herziene begroting 2011
Rekening 2011
(bedragen x € 1.000)
Rekening 2010
Rentelasten langlopende leningen
Totaal rentebaten/lasten
Incidentele baten/lasten
Rekening 2010 1.619
Het Algemeen Bestuur dient het normenkader vast te stellen. Wetten in formele zin worden van buiten opgelegd en zijn daardoor niet beïnvloedbaar door het Algemeen Bestuur. Deze vallen dus te allen tijde onder het normenkader. Onderstaand geven wij de minimale positie weer: • Grondwet; • Gemeentewet; • Wet Gemeenschappelijke Regelingen; • Burgerlijk Wetboek; • Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en daarbij behorende regelingen/protocollen; • Besluit Begroting en Verantwoording (BBV); • BADO; • Wet Financiering decentrale overheden (Fido), inclusief aanverwante regelingen; • Fiscale en sociale wetgeving; • Regels omtrent Europese Aanbesteding;
Daarnaast dient wel expliciet de nadere (interne) regelgeving te worden vastgesteld door het Algemeen Bestuur. De volgende interne verordeningen c.q. regelgeving vallen voor het jaar 2011 onder het normenkader van de Financiële Rechtmatigheid: • Gemeenschappelijke Regeling WNO bedrijven; • Financiële verordening WNO bedrijven (212); • Controleverordening WNO bedrijven (213); • Treasurystatuut; • AB- en DB-besluiten.
Controletoleranties Het voorstel is om aan te sluiten bij de maximale goedkeuringsen rapportagetoleranties, zoals die wettelijk in het BADO zijn vastgesteld, te weten 1% van de lasten voor fouten en voor onzekerheden in de controle 3%. Deze toleranties gelden zowel voor de getrouwheid als voor de rechtmatigheid. De rapporteringstolerantie is vastgesteld op € 200.000. Jaarverslag 2011 | 53
CONTROLEVERKLARING 2011
Deloitte Accountants B.V. Kroonpark 10 6831 GV Arnhem Postbus 30265 6803 AG Arnhem Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9777 www.deloitte.nl
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan het algemeen bestuur van Gemeenschappelijke Regeling WNO Bedrijven te Nijmegen Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen de jaarrekening 2011 van Gemeenschappelijke Regeling WNO Bedrijven te Nijmegen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de programmarekening over 2011 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van Gemeenschappelijke Regeling WNO Bedrijven is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling. Het dagelijks bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, lid 2 van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (BADO). Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
54
gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door het algemeen bestuur op 27 april 2011. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2, lid 7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door het algemeen bestuur bij besluit van 27 april 2011 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van Gemeenschappelijke Regeling WNO Bedrijven een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2011 als van de activa en passiva per 31 december 2011 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2011 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Arnhem, 28 maart 2012 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: drs. M. Knip RA
Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited
55
Ontvanger
G1B
Juridische grondslag
Nummer
SZW
Specifieke uitkering
Departement
BIJLAGE JAARREKENING: SISA 2011
I N D I C A T O R E N
Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2011
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in 2011 door het openbaar lichaam is uitgevoerd.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
56
0209 (Beuningen) 0225 (Druten) 0241 (Groesbeek) 0252 (Heumen) 0265 (Millingen Aan de Rijn) 0268 (Nijmegen) 0282 (Ubbergen) 0668 (West Maas en Waal) 0296 (Wijchen) 0200 (Apeldoorn) 0202 (Arnhem) 0893 (Bergen) 0756 (Boxmeer) 0214 (Buren) 1684 (Cuijk) 0228 (Ede) 1652 (Gemert-Bakel) 0907 (Gennep) 0664 (Goes) 0786 (Grave) 0794 (Helmond) 0796 ('s-Hertogenbosch) 0882 (Landgraaf) 1705 (Lingewaard) 0263 (Maasdriel) 1955 (Montferland) 0944 (Mook en Middelaar) 1695 (Noord-Beveland) 0828 (Oss) 1734 (Overbetuwe) 0274 (Renkum) 0275 (Rheden) 0844 (Schijndel) 0281 (Tiel) 0289 (Wageningen)
181,00
16,97
135,22
10,10
149,25
8,44
111,20
8,81
205,25
5,89
147,64
5,44
82,50
8,56
62,59
0,00
40,00
10,24
34,66
2,76
1.583,00
98,84
1.011,92
33,99
39,75
5,47
33,77
0,00
89,00
9,68
76,77
9,11
340,00
22,51
237,25
9,47
0,00
0,00
1,00
0,00
5,00
3,58
3,39
1,00
1,00
0,50
1,29
0,29
2,00
0,00
1,89
0,00
1,00
0,00
1,00
0,00
4,00
0,39
2,78
0,00
2,25
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,64
0,00
1,00
1,00
2,17
0,00
0,00
0,00
0,30
0,00
4,00
0,00
2,78
0,00
0,00
0,00
0,67
0,00
0,00
0,00
0,75
0,00
0,00
0,00
0,75
0,00
3,25
1,00
2,00
0,00
1,00
0,00
0,00
0,00
1,00
0,00
0,00
0,00
7,00
0,67
7,92
0,00
0,00
1,11
0,25
0,00
3,00
0,53
2,60
0,60
11,00
1,61
7,52
0,00
0,00
0,00
1,25
0,00
1,00
0,00
0,72
0,00
1,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,69
0,05
0,00
0,00
0,89
0,00
0,00
> Bestuur
>Samenstelling Bestuur Dagelijks Bestuur Gemeente Nijmegen Groesbeek Wijchen Beuningen Nijmegen
Algemeen Bestuur Dhr. T. Tankir, voorzitter Dhr. W. Spaan, plv. voorzitter Dhr. P. de Bruijn, secretaris Dhr. G. Hendriks, personeel Dhr. B. Jeene, financiën
Gemeente Nijmegen Groesbeek Wijchen Beuningen Nijmegen Druten Heumen Millingen a/d Rijn Nijmegen Ubbergen West Maas en Waal
58 | Jaarverslag 2011
Dhr. T. Tankir, voorzitter Dhr. W. Spaan, plv. voorzitter Dhr. P. de Bruijn, secretaris Dhr. G. Hendriks Dhr. B. Jeene Dhr. J. van Dongen Mevr. E. de Swart (tot november) Mevr. J. van Veluw (vanaf november) Dhr. G. Berns Dhr. H. Beerten Mevr. A. van der Aalst Dhr. A. van Swam
Jaarverslag 2011 | 59
Boekweitweg 4 6534 AC Nijmegen www.denkbreed.nl
Jaarrekening 2010