Hoe schrijfvaardigheid in een vreemde taal verbeteren? Een verkennende studie naar de receptie van didactische technieken door leerders Frans vreemde taal An Slootmaekers
Context van deze studie - Schrijfopdracht - Didactische technieken getoetst aan onderzoek - Proefpersonen en gegevens
Kenmerken van de schrijfopdracht Einde 1e semester schrijven 2e jaars communicatiewetenschappen en sociologie een cijferrapport op basis van een grafiek.
doelpubliek doelstelling authentieke grafiek
algemene pers
“Plaintes pour harcèlement au travail en 2010”,
onderwerp leunt aan
La Libre Belgique, le 15 juin 2012
bij discipline doelpubliek
redelijk recent
Een vergelijking
geen (grote) technische problemen m.b.t. legende, leesbaarheid
Een evolutie in de tijd
Kenmerken van de schrijfopdracht • Einde 2e semester doen de 1e jaars studenten economie dezelfde soort opdracht, waarvan hier een voorbeeld. authentieke grafiek
onderwerp aanleunend bij discipline
L’Echo, le 3 février algemene pers, nog niet vakliteratuur
redelijk recent
geen technische problemen
zowel evolutie als vergelijking
Precieze opdracht • Beschrijf op systematische wijze en in zo correct mogelijk Frans het geheel van cijfers in een tekst van ongeveer 20 regels.
• Waarom wordt geen interpretatie van de cijfers gevraagd? 1) Voor docent: heel moeilijk om te oordelen over juistheid van argumenten = ander vakdomein; 2) Voor student: al genoeg taal- en redactiemoeilijkheden om een beschrijving te geven; 3) Voor onderzoeker: interpretatie van cijfers geeft aanleiding tot zeer ongelijke teksten, wat betreft inhoud en wat betreft lengte > vergelijking wordt onmogelijk
• Interpretatie van cijfermateriaal = interessant als opdracht voor mondelinge discussie.
Didactische technieken VOOR de schrijfopdracht: tekstmodellen o Opbouw van de tekst, van selectie van relevante informatie tot structurering o Techniek van een “schema” = leidraad voor de tekst Algemene Inleiding met: - Referentiekader - aankondiging structurerend principe: fases / vergelijking / … Fase 1 / Deel 1 vergelijking Fase 2 / Deel 2 vergelijking
Paradox: om cijfers te presenteren, gebruik zo weinig mogelijk cijfers!
Geen 1 op 1 relatie tussen soort grafiek en de inhoud
Geen 1 op 1 relatie tussen soort grafiek en de inhoud Opdeling grafieken naar visuele kenmerken
Opdeling grafieken naar inhoud
• een momentopname: een vergelijking, een klassement, een spreiding
• een beweging in de tijd
Paradox: om cijfers te presenteren, gebruik zo weinig mogelijk cijfers!
L’Echo, le 2 avril 2009
•
Dans le secteur des plastiques, le chiffre d’affaires est d’abord de 3800 millions d’euros. En 2007, il est de 3950 millions d’euros et en 2008 il est de 3695 millions d’euros.
Après avoir augmenté légèrement, le chiffre d’affaires baisse de nouveau.
•
Les parts respectives des secteurs pharmaceutique, chimique et plastique sont de 39%, 33% et 28%.
Le secteur des plastiques représente presque 40% du chiffre d’affaires de Solvay. Il est suivi par le secteur chimique. Le secteur pharmaceutique est le secteur le moins important.
Didactische technieken VOOR de schrijfopdracht: taaloefeningen o focus op geïsoleerde lexicale en grammaticale kenmerken o aangeboden in context
Evitez le suremploi de phrases comme :
« En 1990 on voit une augmentation des importations.» « Après il y importations.»
a
une
baisse
des
Formulez plutôt des phrases précises selon le canevas QUI FAIT QUOI :
« En 1990 les importations (QUI) sont augmentées > ont augmenté (FAIT QUOI).» « Après, elles (QUI) ont baissé (FAIT QUOI). »
Didactische technieken VOOR de schrijfopdracht: weblecture op Youtube http://youtu.be/ DkMRosd9MuA
In 5 stappen wordt aan Nederlandstalige leerders van het Frans Vreemde Taal getoond hoe een grafiek wordt beschreven. = dezelfde stappen als in de les uitgelegd aan de hand van tekstmodellen en taaloefeningen
Toetsing didactische technieken VOOR het schrijven aan bestaand onderzoek Writing Next. Effective strategies to improve writing of adolescents in middle and high schools, STEVE GRAHAM & DOLORES PERIN (2007)
= Meta-analyse van experimentele studies over schrijfvaardigheid (1964 – 2005) = Identificatie (d.m.v. statistische methode “effect sizes”) van 11 didactische technieken waarvan (d.m.v. experimenteel onderzoek) bewezen is dat ze een positief effect hebben op schrijfvaardigheid in verschillende contexten. = “Maar een opsomming” = aan de docent “to construct a unique blend of elements suited to specific student needs (p.11)” > nog heel wat werk te doen!
Toetsing didactische technieken VOOR het schrijven aan bestaand onderzoek MIX van didactische technieken: 1e fase
1. gecontroleerde selectie van materiaal & onderwerp > motivatie / duidelijke instructie: inperking van lengte en inhoud
2. oefeningen op tekstmodellen 3. tekstopbouw aan de hand van een schema
4. lexicale & grammaticale
4.product goals = specific, reachable 8.inquiry activities = analyzing immediate, concrete data (p.24 noodzaak van behoeftenanalyse VOOR keuze didactische technieken > impact op motivatie)
10.Study of models: read & analyze (pp.7-8: lezen en schrijven zijn niet zomaar elkaars spiegelbeeld)
1.teaching students strategies for planning […] 7.prewriting (uitgebreider dan planning o.a. visuele voorstelling van informatie)
elementen in context 6. sentence combining = constructing more complex, sophisticated sentences (p.21 onderwijs waar grammatica los van een context wordt gedoceerd: negatief effect op schrijven; p.27 effect woordenschatonderwijs voorlopig onbekend)
Toetsing didactische technieken VOOR het schrijven aan bestaand onderzoek MIX van didactische technieken: 2e fase
ONDERZOEK in Writing Next, pp.11-21
5. Youtube filmpje: niet zomaar kijken > vragenlijst
9.Process writing approach = extended opportunities for writing, cycles & p.26 zomaar herhalen zonder specifieke instructies heeft geen effect op schrijfvaardigheid
Toetsing didactische technieken VOOR het schrijven aan bestaand onderzoek Ontbrekende didactische technieken?
ONDERZOEK in Writing Next, pp.11-21
2e semester: andere schrijfopdracht
2.Summarizing & p.22 noodzaak flexibele schrijfvaardigheid
CLIL = niet echt toegepast
11.Writing for content learning
Didactische strategie NA schrijfopdracht (zie volgende slides)
3.Collaborative writing = help each other with one or more aspects of their writing
Niet van toepassing: positief effect vooral in onderzoek met laaggeschoolden
5.Word processing
Didactische technieken NA de schrijfopdracht o Probleem = welke meerwaarde heeft correctie door de docent in het leerproces?
o Oplossing = correctie ook deels in handen geven van de student
= “carrousel de correction” = INLATO
Didactische technieken NA schrijfopdracht: Deze techniek = Carrousel verder C genoemd
in de klas: verbeter carrousel: -eenzelfde tekst werd nagelezen door 4 verschillende correctoren (medestudenten) die de tekst becommentarieerden, elk aan de hand van één set vragen, die op een vragenlijst stonden -vragenlijst was samen met schrijfopdracht meegegeven -2 soorten vragen:
Fragment: zie handout
a) op inhoud/opbouw van tekst (inleiding met onderwerp gesitueerd in ruimte en tijd, tendensen met werkwoorden uitgedrukt en niet met cijfers, ...)
b) op taal (werkwoorden correct vervoegd, ...)
Didactische technieken NA de schrijfopdracht: INLATO Deze techniek = in de klas: inleiding tot INLATO
verder I genoemd
thuis: verder werken met INLATO Interactive Language Toolbox https://ilt.kuleuven.be/inlato = online schrijfhulp ontwikkeld aan het Ilt = beoogt de training van de vreemde taalleerder op het zelfstandig nakijken en (liefst) verbeteren van teksten op grammaticale en lexicale problemen = de online toepassing analyseert een ingevoerde tekst op een bepaald taalaspect, bijv. het gebruik van de verleden tijden of het geslacht van de woorden, en laat de leerder nadenken over dat aspect aan de hand van een beknopt grammaticaal overzicht # klassieke corrector
Toetsing didactische technieken NA schrijven aan bestaand onderzoek ONDERZOEK: Writing Next & andere MIX didactische technieken publicaties rond peerevaluatie, observerend Leren
Writing next:
Carrousel de correction = zelfevaluatie
1. explicitly teaching adolescents strategies for [planning], revising and for editing has a strong impact on the quality of their writing p.27 meer onderzoek nodig naar het effect van feedback
+
= peerevaluatie
en naar het zelf te gebruiken lijstje evaluatiecriteria
3.Collaborative writing = help each other with one or more aspects of their writing > a strong positive impact on quality
Toetsing didactische technieken NA schrijven aan bestaand onderzoek MIX didactische technieken
Carrousel de correction = zelfevaluatie + = peerevaluatie
ONDERZOEK: Writing Next & andere publicaties rond peerevaluatie, observerend Leren Van Houtven & Peters (2013): p.99 ontwikkel … duidelijke richtlijnen (bv. in de vorm van checklists) … verder zijn begeleiding en training nodig
Verwijzen naar studies van Van den Berg & al (2006) en van Topping (2009) Tsui & al (2000):
+ = observerend leren
p.165 studenten halen meer uit het lezen van andere teksten dan uit de commentaren op hun eigen tekst Rijlaarsdam & al (2004): pp.3-4 studenten kunnen meer focussen op leren, dan op uitvoeren
Toetsing didactische technieken NA schrijven aan bestaand onderzoek MIX didactische technieken
INLATO
ONDERZOEK: Writing Next & andere publicaties rond peerevaluatie, observerend Leren Writing Next (2007):
= zelfevaluatie
1.Explicitly teaching for [planning] & revising
In enquête van verleden jaar :
Van Houtven & Peters (2013):
“Het meest interessante aan Inlato is dat het je tekst uit elkaar haalt in zijn verschillende onderdelen.”
In enquête van verleden jaar: “Inlato helpt niet met tekstopbouw.”
p.99 ontwikkel … duidelijke richtlijnen (bv. In de vorm van checklists) … verder zijn begeleiding en training nodig
Schrijfproces is niet lineair > de schrijver is op zoek naar een “alles omvattend hulpmiddel”
Studie naar de receptie van didactische technieken: Niet genoeg onderzoek proefpersonen en gegevens naar effect feedback/lijst evaluatiecriteria volgens Writing Next.
vorig academiejaar 3 groepen studenten: - 2 groepen communicatiewetenschappers - 1 groep sociologen. van 40 personen een complete set gegevens
40 personen > de gekwantificeerde resultaten van dit onderzoek = hypotheses voor verder onderzoek # eindconclusies
set gegevens:
1. 2. 3. 4. 5.
Originele tekst = beschrijving van de grafiek van het voorbeeld Tekst gecorrigeerd na Carrousel Tekst gecorrigeerd na Inlato Vragenlijst van de Carrousel met de commentaren van de medestudenten Enquête die peilde naar de perceptie van drie didactische technieken door de studenten (Youtube, Carrousel en Inlato). Fragment van enquête op hand-out
Resultaten van deze studie - Enquête: perceptie van de student - Tekstkwaliteit: perceptie van de docent - Soorten fouten in functie van didactische technieken
Enquête: perceptie van de student: F, C, I op schaal - eff ------- + eff INLATO-aanhangers 23/40 = 57,5% -Onbetrouwbaarheid van het oordeel van medestudenten. -Grote voordelen van Inlato: opfrissing grammatica, zelfstandig verder werken.
Film: alle ppn: hulp bij opdracht, niet bij verbetering
CARROUSEL-aanhangers 17/40 = 42,5% -Zien vooral het grote voordeel van extra correctoren: de anderen zien fouten die ik zelf niet meer zie. -Daarnaast zien ze ook de voordelen van Inlato (dezelfde als bij I-fans), maar ook een nadeel: ze weten geen weg met de instructie “Kijk na en verbeter indien nodig.”
Enquête: perceptie van de student : strookt de perceptie met de realiteit? INLATO-groep
JA!
CARROUSEL-groep
Totaal: 321 fouten (gem 14 fouten/p)
Totaal: 227 fouten (gem 13 fouten/p)
Totaal: 88 correcties (27% of gem 4corr/p)
Totaal: 53 correcties (23% of gem 3corr/p)
50/88 = 57% dankzij I 38/88 = 43% dankzij C
17/53 = 32% dankzij I 36/53 = 68% dankzij C
Commentaren op C:
Commentaren op C:
Totaal 105 = gem 5/p
Totaal 105 = gem 6/p
Kwaliteit:
Kwaliteit:
56%: over inhoud
56%: over inhoud
44%: over taal > 11%: onjuiste commentaren
44%: over taal > 5%: onjuiste commentaren
Tekstkwaliteit (enkel taal): perceptie van de docent: is er een correlatie tussen voorkeur voor techniek & correctierendement?
NEE!
Geen van beide fangroepen laat onverdeeld een hoge correctiegraad is. Als de voorkeur voor de ene of de andere didactische techniek geen voorspelling toelaat over het correctierendement, wat dan wel? Eerste hypothese: “hoe minder fouten hoe hogere correctiegraad, ongeacht de coachingtechniek”
Voorlopig geen bevestiging van de gegevens: de studenten met een hoog correctierendement hebben niet beduidend minder fouten aan de start gemaakt
Tekstkwaliteit (enkel taal): perceptie van de docent: wat verklaart de drie niveau-groepen? Observatie: de studenten met hoog correctierendement hebben wel
-
een hoger aantal correcte taalcommentaren op de C gekregen (> en corrigeren hun fouten op basis van deze hints)
-
vaker gebruik gemaakt van I bij de correctie van hun fouten
Tweede hypothese: “hoe meer een leerder gebruik maakt van beide coachingtechnieken, hoe hoger de correctiegraad”
Tekstkwaliteit (enkel taal): perceptie van de docent: wat verklaart de drie niveau-groepen? Observatie: MTh van carrouselgroep: afwijkend correctiepatroon
zeer hoog percentage correcte taalcommentaren en toch nog een lage correctiegraad van de tekst (in de middengroep)
complexe fouten zijn slechts gedeeltelijk gecorrigeerd: *le plaint le plus *élevé > C: la plainte *le plus *élevé > la plainte la plus importante
Derde hypothese: “de efficiëntie van een didactische techniek is afhankelijk van het soort fout”
Tekstkwaliteit (enkel taal): perceptie van de docent: wat verklaart de drie niveau-groepen? Observatie: groep met laag correctierendement
Schijnt de laatste hypothese te bevestigen: de C is bijzonder efficiënt wanneer het erop aankomt om problemen met inhoud/ opbouw van de tekst aan te pakken,
MAAR niet zozeer om taalproblemen te verbeteren = daar is Inlato veel efficiënter
Voorwaarde voor efficiëntie van de C op vlak van inhoud/opbouw van de tekst = de leerder moet bereid zijn tot een grondige herformulering van zijn tekst, waarbij de hele architectuur wordt aangepakt > deze voorwaarde wordt gedemonstreerd door de 0-correcties
de C helpt om lespraktijk te verbeteren: eerst de inhoud verbeteren volgens commentaren, dan pas kijken we verder naar taal
INLATO helpt om taalfouten te verbeteren
Soorten fouten in functie van ideale didactische strategie Inhoudsproblemen geschikt voor C •
Herhaling inleidende formules on voit que, on constate que, on observe que ...
Vb. On constate que le nombre de plaintes a augmenté depuis 2009.
Par ailleurs, le nombre de plaintes a
Taalfouten geschikt voor I •
Gebruik van être/avoir in de verleden tijd
Vb. Le nombre de plaintes est augmenté depuis 2009.
Le nombre de plaintes a augmenté depuis 2009.
augmenté depuis 2009.
• •
Lacunes ivm aanduiding van plaats en tijd
Gebruik van preposities bij uitdrukkingen van tijd/plaats.
Vb. Il s’agit des plaintes pour harcèlement au travail Ø.
Vb. Il s’agit des plaintes pour harcèlement au travail à Belgique.
Il s’agit des plaintes pour harcèlement au
... en Belgique.
travail en Belgique, plus particulièrement de leur évolution entre 2004 et 2010.
De typisch “resistente” fouten: geen didactische strategie helpt? •
Gebruik van voornaamwoorden (> structuur)
Vb La catégorie avec la plupart des plaintes est *cette du harcèlement moral.
... est celle du harcèlement moral. •
Gebruik van “structuurwoorden”
Vb *Sauf les plaintes pour discrimination, toutes les plaintes ont augmenté.
A l’exception des plaintes pour ... •
Gebruikspatronen/semantiek van woorden (> invloed moedertaal)
Vb un chiffre qui *circule autour de 120
... fluctue / oscille ... . Vb la catégorie *la plus augmentée (> de meest toegenomen categorie)
... qui a connu la plus forte hausse.
Voorlopige conlusies van deze studie - Efficiëntie didactische technieken & correctielast voor docent - Efficiëntie didactische technieken & lespraktijk - Verder onderzoek
Hoe efficiënt zijn de didactische technieken of wat blijft de correctielast voor de docent? INLATO
Hoge/Lage last?
Totaal fouten: 321 (gem 14 fouten/p)
CARROUSEL Totaal fouten:227 (gem 13 fouten/p)
Totaal correcties: 88 (gem 4corr/p)
Totaal correcties: 53 (gem 3corr/p)
Correctielast voor docent =
Correctielast voor docent =
233 fouten = 73% van oorspronkelijk aantal = -27% tov oorspronkelijk aantal
177 fouten = 77% van oorspronkelijk aantal = -23%
Verder onderzoek - Receptie Youtube >< Uitleg op papier (cursus) - Verfijning carrousel-techniek
Youtube-filmpje • Receptie van het youtube-filmpje > vraag om youtube-uitleg te vergelijken met de uitleg op papier (cursus) Eerste resultaten: totaal 39 ppn: 28 ppn vinden dat ze meer leren dankzij het filmpje
argumenten:
° herhalen ° betere concentratie dankzij beeld ° overzichtelijker (alles bij elkaar) ° duidelijker door vbn & verklaring fouten ° Nederlandse uitleg
Hopelijk leveren deze ppn de beste teksten (voor en/of na correctie)!
11 ppn vinden de combinatie nodig (filmpje & papieren versie)
argument:
° complementair = uitleg op 2 verschillende manieren
Verbetering carrouseltechniek Afgelopen lessen: 1) mini-carrousel bij één paragraaf > 2) volledige carrousel bij een volledige tekst (training) 2) Bijkomende instructies: bij twijfel over een mogelijk probleem: formuleer commentaar in vraag-vorm & docent velt definitief oordel Vervolg:
Er wordt gezegd dat ik teveel cijfers heb gebruikt. Wat moet ik hiermee doen?
a) ook begeleiding nodig bij ontvangst van commentaren; b) persoonlijke checklist (= reductie van oorspronkelijke vragenlijst) na evaluatie van correctie door docent Dit zijn overblijvende fouten waarop je nu moet gaan werken.
c) in de les: presentatie van opgeloste problemen / van studie over correctierendement > motivatie … wordt vervolgd!
Praktische info Inlato? https://ilt.kuleuven.be/inlato
Youtube Filmpje? http://youtu.be/DkMRosd9MuA (zoekwoorden “Description Représentation Graphique”) Suggesties? Vragen?
[email protected]
