12-11-2012
Hoe maak je borstvoeding tot een succes?
Anita Badart en Erica Post http://www.rondengezond.nl
© 2012
Twijfels twijfels twijfels
Groeit-ie wel genoeg… Drinkt-ie wel genoeg… Ooh jee hij spuugt… Waarom huilt-ie nou?? Alwéér honger…? Of zouden het krampjes zijn?
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Beren op het pad…
moeder
kindje
omgeving
http://www.rondengezond.nl
© 2012
1
12-11-2012
Moeder Inge
Zoontje van 1 maand oud Drinkt om de 2 à 3 u,‘s avonds soms elk uur, totaal ca 7-9x /24 u Meldt zich door op knuistje te sabbelen – huilen Is wel tevreden meteen na een voeding Moeder twijfelt …
© 2012
http://www.rondengezond.nl
Moeder Inge
Uitspraken: “Ik denk dat ik te weinig melk heb…. want mijn moeder had ook te weinig melk, mijn zus ook… het zit vast in de familie!”
“Of misschien zitten er niet genoeg VOEDINGSSTOFFEN in… het ziet er ook zo waterig uit?” © 2012
http://www.rondengezond.nl
Oplossing; “Ga eens kolven, dan zie je wat er uit komt!?”
http://www.rondengezond.nl
© 2012
2
12-11-2012
Moeder Inge; hoe kun je helpen
Uitleg; wat is normaal? Klein maagje → vaak kleine beetjes drinken. In 1
jaar gewicht x 3! Bij goed drinkgedrag voldoende voedingsstoffen Borstvoeding is NIET altijd enkel hongerstillend (“input”) maar biedt soms ook troost, warmte, veiligheid… © 2012
http://www.rondengezond.nl
Schuilplekdieren
Hert, konijn Drinken om de 12 uur Melk met hoogste eiwit- en vetgehalte
http://www.rondengezond.nl
Draaglingen
Mensapen, buideldieren Drinken het hele etmaal Melk met het laagste eiwit- en vetgehalte
Moedermelk van de mens heeft het laagste eiwit- en vetgehalte van ALLE zoogdieren! http://www.rondengezond.nl
3
12-11-2012
Baby Bjorn; last van krampjes?
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Baby Bjorn
Bjorn, borstgevoede zuigeling van 3 mnd oud
Veel last van krampjes, ‘waterdunne diarree’, groengeel van kleur, met name in middag/avond, huilen en onrust
Krijgt 6 voedingen, meldt zichzelf om de 3 à 4 uur, slaapt ‘s nachts wel door
Adequate groei, geen allergie in familie
Krijgt Sap Simplex®, lijkt minimaal effect te hebben
Borstvoeding; moeder heeft volle gestuwde borsten. Bjorn drinkt gulzig en in hoog tempo gedurende 5-10 minuten aan 1 kant. Is dan meestal onrustig, na ca. 20 min. huilen, waarop moeder de 2e borst aanbiedt
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Baby Bjorn; uitspraken moeder “De m&m’s met pinda eet al ik niet meer, maar die zonder
pinda’s nog wel”
“Ik eet juist wel veel cashewnoten, want die zijn toch heel goed voor ‘het zog’?”
“Geen frisdrank met prik, en ook geen jus d’orange; ik drink vooral borstvoedingsthee”
“Ik eet al geen ui, geen kool, geen kruiden…en toch blijft hij last houden van krampjes. Of is hij ergens allergisch voor?”
http://www.rondengezond.nl
© 2012
4
12-11-2012
Baby Bjorn; hoe kun je helpen
Uitleg; fabels en feiten
Praktisch advies
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Krampjes; fabels en feiten
Lucht happen Lactose Kruidenthee
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Lucht happen, ‘aerofagie’
Boeren / oprispingen 70% van gas in md-kanaal is ingeslikte lucht!
(Stone, 1971)
20% diffusie gas vanuit bloed 10% gasvorming door bacteriën
Lucht inslikken; bij huilen, zuigen aan fopspeen of lege fles, slecht drinkgedrag aan de borst NIET doordat moeder cola drinkt….!
http://www.rondengezond.nl
© 2012
5
12-11-2012
Lucht happen, ‘aerofagie’
Wanneer ‘hapt een kindje lucht’ / laat het tijdens het drinken de borst vaak los?
Spruw, kort tongriempje Bij een erg volle borst Bij een krachtige toeschietreflex Bij een slechte coördinatie van zuigen/slikken/ademhalen Kind drinkt de borst minder goed leeg….
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Lactose
Bevordert wateropname in dunne darm; versnelt het transport (⇔ meer vet in de voeding ⇨ blijft langer in de maag) Vertering m.b.v. lactase in dunne darm; eerste 4-6 weken nog niet optimaal (lactose ‘malabsorptie’) Onverteerde lactose in dikke darm ⇨ verwerkt door bacterieën ⇨ geeft gasvorming Bij kindjes met krampjes verhoogde H2 in uitademingslucht
(Miller e.a.,
1989)
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Kruidenthee, Gripe water
Aan voedende moeder en/of kind; onvoldoende evidence Kruidenthee; ws. zeer hoge dosis nodig voor kind (32 ml/kg/dg) alvorens effect, ten koste van moedermelk (Weizman e.a., 1993)
Gripewater; soms met alcohol 3.6-9%
http://www.rondengezond.nl
© 2012
6
12-11-2012
Krampjes; praktisch advies
Bij verslikken (zelf) de voeding onderbreken en Bjorn even rechtop houden Bij erg krachtige toeschietreflex evt. bij aanvang van voeding tepelhoedje gebruiken Borstcompressie bij niet-voedend drinken / einde voeding Als Bjorn niet tevreden is; nog een keer opnieuw, evt. in een andere houding, de eerste borst aanbieden Moeder eet ‘gewoon’ zoals ze gewend was, geen producten elimineren Vanaf opvolgen advies:
http://www.rondengezond.nl
© 2012
“Ik was bij de osteopaat, en hij adviseerde mij toch om melkproducten weg te laten” http://www.rondengezond.nl
© 2012
Casus Julie
http://www.rondengezond.nl
© 2012
7
12-11-2012
Casus Julie
Julie, zuigeling van 3.5 mnd oud, geboren 35.5 wk amduur Vanaf de geboorte last van krampen / buikpijn, spugen. Volgens moeder sprake van snelle tsr en veel melk Hoofdeinde bedje verhoogd, lactatiekundige , Nutriton, Sap Simplex, moeder gebruikt vanaf 1 mnd geen melk/ soja meer op advies CB Vanaf 3 mnd geen melk/kaas/ei op advies kinderarts, stoppen met Nutriton, Lactulose ⇨ Macrogol, Nexium, sinds enkele dagen Motilium, slikvideo gepland, machtiging Neocate Adequate groei, maar… nog altijd last van buikje / onrust
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Casus Julie
Borstvoeding; met hulp van lactatiekundige is in kraamtijd éérst drinkgedrag gecorrigeerd (voedingshouding, één borst) Moeder heeft zelf lactose-intolerantie, zus van moeder heeft refluxklachten al vanaf de geboorte, heeft nu kindje van 3 mnd met eveneens refluxklachten Neefje heeft gedurende 1 week opname Neocate gekregen en ‘toen was meteen duidelijk dat het geen koemelkallergie was’ Voedingsanamnese: maternale voeding is niet geheel vrij van allergenen Echtgenoot is kok en vindt dieet lastig, onhandig, niet smakelijk…
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Casus Julie; wat nu? Moeder wil wel blijven voeden…. maar veel weerstand vanuit omgeving ‘stop er toch mee, het ligt aan jouw melk’ ‘je moet naar een mesoloog; die weet binnen één minuut waar ze allergisch voor is’ De Neocate staat al klaar via haar zus Moeder weet niet meer wat ze zelf wil… http://www.rondengezond.nl
© 2012
8
12-11-2012
Casus Julie; hoe kun je helpen?
Uitleg diagnostiek (en fabels daaromtrent) bij borstvoeding bij kunstvoeding Wat houdt een hypo-allergeen dieet in? Wat betekent het om over te gaan op kunstvoeding? tijdelijk / blijvend, deels/geheel gevolgen voor moeder, voor Julie
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Casus Julie; hoe kun je helpen?
Helpen door alle feiten op een rijtje te zetten, zodat moeder het weer ‘helder’ kan zien zelf de balans kan opmaken en tot een beslissing kan komen Een gedwongen keuze werkt niet, ook niet vanuit de hulpverlener….
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Borstvoeding, KMA en de diëtist; wat zegt de nieuwe richtlijn? 4.2.Verwijs zogende moeders naar de diëtist (bij voorkeur iemand met specifieke desdes-kundigheid in voedselallergie):
• Als een diagnostisch koemelkvrij dieet wordt gestart voor langer dan 4 weken, zo nodig eerder; • Als er twijfel is over de volwaardigheid van het huidige dieet van de moeder, bijvoorbeeld bij een uitgebreid eliminatiedieet of veganisme*; • Als de moeder ongewenst gewicht verliest of als de borstvoeding terugloopt (naast andere maatregelen om de borstvoeding op gang te houden)*; • Bij de kans op stoppen van de borstvoeding omdat het dieet voor de moeder te complex is*; • Bij een hulpvraag van de moeder zelf * Verwijzing naar diëtist is van groot belang
http://www.rondengezond.nl
© 2012
9
12-11-2012
Richtlijn diagnostiek KMA
Een koemelkvrij dieet kan bij de moeder gemakkelijk leiden tot tekorten in o.a. calcium, vit B2 en energie, waardoor de borstvoeding kan teruglopen (?),
en de moeder ongewenst gewicht verliest
http://www.rondengezond.nl
© 2012
Ingebrachte casuistiek / vragen
http://www.rondengezond.nl
© 2012
10