Het zou ons nauwelijks moeten verbazen, maar daags na de. Jongerenverzet tegen racisme en extreemrechts. Dossier: analyse van de verkiezingen

België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 335 

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

Juni 2014

s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

door

Els Deschoemacker

H

et zou ons nauwelijks moeten verbazen, maar daags na de verkiezingen pakte het neoliberale Europa alweer uit met een nieuwe boodschap aan de nog te vormen Belgische regering: dat enkele miljarden tot nu toe ‘verborgen’ overheidsschulden de komende besparingsoperatie nog zwaarder zullen maken; dat Europa niet van plan is België meer tijd te geven om het begrotingstekort en overheidsschuld aan te pakken en dat de boekhoudregels en controle vanaf september nog strakker zullen worden. Dit Europa van de rijken heeft dan wel de verkiezingen verloren, ze schaamt er zich niet voor haar politiek zonder weerga verder op te leggen. Net alsof de electorale revolte tegen haar besparingsdrift niet heeft plaatsgevonden! Ook de Belgische patroons maken zich klaar voor de strijd. Eerder lieten werkgeversorganisaties al weten dat ze zeer blij zijn dat de partijprogramma’s deze keer meer dan ooit rekening

Jongerenverzet tegen racisme en extreemrechts P 14

houden met de wensen van de ondernemers. Ook de verkiezingsuitslag zelf stemt hen zeer tevreden. De kiezer zou in hun lezing uitdrukkelijk gekozen hebben voor een besparingstraject. Niet alleen werd N-VA, de besparingspartij bij uitstek, tot de grootste partij verkozen. Maar ook de zes regeringspartijen werden niet afgestraft voor de 22 miljard besparingen die de rijken in België opnieuw heel wat rijker, en de armen nog wat armer maakten. Dit zou

wel eens een erg verkeerde inschatting van de uitslag kunnen zijn. Want ook de Belgische verkiezingsresultaten bevatten de kiemen van die groeiende revolte die zo zichtbaar was in de Europese verkiezingen. Met uitzondering van PVDA en de kleinere linkse lijsten, voorzagen alle partijprogramma’s een mix van besparingen, die vooral de werkende bevolking treffen, en lastenverlagingen voor de bedrijven. Allemaal hebben ze wel opvallend hun best gedaan om zich voor de verkiezingen van hun meest sociale kant te laten zien en afstand te nemen van het verwijt dat ze het vooral hebben gemunt op de werkende mens. Plots spraken ze zich uit tegen de afschaffing van de index, beperking van de werkloosheid in tijd en andere soortgelijke maatregelen die ze voor ons in petto hebben. Plots zouden ze allemaal de pensioenen verhogen. Het is niet nieuw dat ze dit voor de

Besparingen en repressie gaan hand in hand P5

verkiezingen beloven. Wel nieuw is dat een deel van de bevolking hen niet meer geloofd en het spoor van het minste kwaad verlaat. Voor het eerst sinds 1985 doet radicaal links haar intrede in de nationale parlementen. Dit is niet zomaar een fait divers, maar de uitdrukking van een beweging van onderuit en een bewustwording dat de arbeidersbeweging haar eigen politieke stem en partij nodig heeft. Schandalig genoeg heeft het grootste deel van de vakbondsleiding dit nog altijd niet begrepen. Sommigen hebben zelfs meerdere keren uitdrukkelijk opgeroepen en druk gezet om niet op deze lijsten te stemmen! Hadden ze het omgekeerde gedaan, deze lijsten actief ondersteund en een rol gespeeld om die verder te verbreden, dan had deze linkse doorbraak nog vele malen sterker kunnen zijn. Dan had ook de arbeidersbeweging veel beter voorbereid geweest op het besparingsbeleid

dat haar vanaf de herfst gedurende de volgende jaren te wachten staat. Wat ook de juiste samenstelling van de federale en de regionale regeringen zal zijn, nu al staat vast dat we de komende jaren op alle niveaus, van het federale over het regionale tot het lokale, een lawine van sociale afbraak over ons heen zullen krijgen. Daaraan weerstand bieden, laat staan de trend ombuigen, zal een front van verzet vereisen, samengesteld uit sociale bewegingen, linkse syndicalisten, radicaal links, wijkactivisten etc. Een dergelijke oproep van enkel LSP zou weinig respons krijgen, maar als die uitgaat van de PVDA met nu 8 parlementsleden en 50 lokale verkozenen, zeker indien enkele vakbondscentrales of gewesten zich daarbij aansluiten, zou die een veel grotere draagkracht krijgen en mee de basis kunnen leggen voor een reële verzetsbeweging van onderaf.

Dossier: analyse van de verkiezingen P 8-9



thema Binnenland

de

Linkse Socialist

interview met Anja Deschoemacker over Gauches Communes

“Ons voorbereiden op wat komt met een front van verzet tegen de besparingen”

B

ij de verkiezingen in mei werden in Brussel lijsten van Gauches Communes ingediend voor de Kamer en de regio. Deze lijsten bevatten militanten van de Linkse Socialistische Partij en van de Humanistische Partij, naast onafhankelijke activisten. Ze verenigden zich rond de noodzaak van een radicaal plan van massale publieke investeringen om te voldoen aan diverse sociale noden (huisvesting, kinderopvang, scholen,…) en waarbij tegelijk degelijke en sociaal nuttige jobs worden gecreëerd. We spraken over deze campagne met Anja Deschoemacker, lijsttrekker voor de Kamer en lid van LSP.

Hoe verliep de campagne van Gauches Communes? Anja: “We genoten geen enkele mediabelangstelling. We werden ook minder uitgenodigd voor syndicale debatten of bij verenigingen. Dat was een uitdrukking van de druk van een ‘nuttige stem’ voor PTB-PVDA-GO. Bij vorige campagnes, zowel met het Front des Gauches in 2010 (een front met PC, LCR, PH, CAP, Vélorution en LSP) of met Gauches Communes bij de gemeenteraadsverkiezingen, waren we meer met sprekers in debatten aanwezig. Het enige wat we konden doen, was campagne voeren op straat en de discussies op het terrein voeren. “Aangezien onze krachten nog beperkt zijn, was het niet mogelijk om overal in Brussel campagne te voeren. We concentreerden ons op de gemeenten waar we met de gemeenteraadsverkiezingen opkwamen (Sint-Gillis, Elsene, Anderlecht en Jette) met een nadruk op Sint-Gillis. Daar voerden we eerder ook acties tegen de twee laatste tariefverhogingen bij de openbare vervoersmaatschappij MIVB of nog tegen de wijze waarop de gemeente de kosten van het Dexia-debacle op de bevolking wil verhalen door de prijzen voor de energiedistributie te verhogen. De gemeente zal nog jarenlang schulden aan Dexia moeten afbetalen. Het gaat om geld dat geleend werd om… Dexia te redden! Het gaat toch over een half miljoen euro per jaar. Een van de opvallende elementen in al deze campagnes was de systematische poging om met de bewoners en niet enkel met militanten in actie te komen.” Welk gehoor vonden de ideeën van Gauches Communes onder de bevolking? Anja: “De reacties waren uitstekend. Een van de zaken die we benadrukten was de noodzaak van een breed front van verzet tegen de besparingen die na de verkiezingen zouden komen. We beseffen maar al te goed dat er op alle niveaus besparingen aankomen. De discussies hierover aan de stands en bij de verspreiding van de pamfletten

waren heel goed. vooruit in vergelijking met steun voor “Maar we werden geconfronteerd met de gevestigde partijen. En het is een twee ‘nuttige stemmen’. De eerste, voor kans om de discussie aan te gaan over de PS, is niet nieuw en houdt moeilijk de initiatieven die na de verkiezingen stand. Nu werd gesteld dat een stem nodig zijn, meer bepaald rond de kwesvoor de PS het beste antwoord was tie van een breed front van sociaal verop een overwinning van de N-VA in zet tegen de besparingen. Vlaanderen en tegen de dreiging dat “Uiteindelijk behaalden we 0,29% voor Reynders minister-president van het de Kamer (1.461 stemmen) en 0,21% Brusselse Gewest zou worden. De voor het Brussels parlement (843 stemsterke afkeer tegenover de PS als ge- men). In Sint-Gillis haalden we 1,12% volg van de ervaringen met de regering voor de Kamer en 0,89% voor het onder leiding van Di Rupo werd niet Brussels parlement. We hoopten naongedaan gemaakt door het beleid op tuurlijk om een beter resultaat te beharegionaal vlak. Maar zelfs indien deze len in Sint-Gillis, ook al wisten we dat druk voor een nuttige stem minder im- het verre van evident zou zijn om het resultaat van de gemeenteraadsverkiezingen (3,65%) te herhalen. Waar consequent links met de gemeenteraadsHet establishment verkiezingen 7,5% haalde in Sint-Gillis heeft nu een kans is dit nu opgelopen tot 9%, de hoogste omdat er vijf jaar score van alle Brusselse gemeenten. Onze campagnes daar hebben ongezonder nationale twijfeld een rol in gespeeld. Met een verkiezingen zijn. bredere eenheid kunnen we radicaal Er komt een harder links in Sint-Gillis positioneren als de besparingsbeleid dan tweede kracht na de PS. wat de vorige Naast de reeds aangehaalde elementen moet nog opgemerkt worden dat er regering op korte in Sint-Gillis heel wat mensen uit antermijn kon dere Europese landen of uit Marokko realiseren. afkomstig zijn en wel kunnen stemmen in de gemeenteraadsverkiezingen maar dit nu niet konden.” pact heeft, blijft ze wel aanwezig. De tweede nuttige stem was die voor PTB- Hoe zie je dat idee van een front PVDA-GO. Ook dat was deels aanwe- van verzet tegen de besparingen? zig bij de gemeenteraadsverkiezingen, maar het is sindsdien aanzienlijk ster- Anja: “We hebben een goed begin ker geworden. van discussie hierover gehad op een “We hebben altijd voorstellen gedaan meeting die we organiseerden met aan de PVDA om linkse eenheidslijsten ‘Alternatives à Bruxelles’. De PVDA is in te dienen. Zowel met het Front des jammer genoeg niet op de uitnodiging Gauches als met Gauches Communes ingegaan, maar er waren wel sprewerden voorstellen daartoe gedaan, kers van PC, LCR, Véga, LCT, LSP maar die werden telkens verworpen. en PH. Deze discussie gaf aan dat er Ze weigerden zelfs om een lijstverbin- heel wat verschilpunten zijn, maar dat ding aan te gaan. PTB-PVDA-GO (met het idee van een front van verzet tegen kandidaten van LCR en PC) sloot liever het besparingsbeleid wel ingang vindt. een akkoord met lijsten als Pro-Bruxsel Gauches Communes wil na de zomer en BUB, lijsten die niets met de linker- een bijeenkomst organiseren om deze zijde te maken hebben. discussie verder te zetten en na te gaan “Maar we hebben geen enkele discus- hoe we de eerste concrete stappen kunsie gestopt als mensen zeiden dat ze nen zetten. voor PTB-PVDA-GO zouden stemmen. “Het establishment heeft nu een kans Integendeel, het is een positieve stap omdat er vijf jaar zonder nationale

Anja Deschoemacker (centraal) op een debat van Gauches Communes met vertegenwoordigers van zowat alle linkse groepen. Foto: PPICS verkiezingen zijn (vier jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen). Er komt een harder besparingsbeleid dan wat de vorige regering op korte termijn kon realiseren. Nochtans heeft ook de regering-Di Rupo al voor 22 miljard euro besparingen doorgevoerd. Die vaststelling wordt niet enkel door ons gemaakt. Jean-François Tamellini, de federaal-secretaris van het ABVV, riep nog voor de verkiezingen op tot een “brede sociale beweging” tegen de besparingen. “Er blijven obstakels hiervoor bestaan, waaronder de banden tussen de vakbondsleiding en partijen zoals de PS, SP.a of nog CD&V. Zeker indien er op nationaal vlak een traditionele tripartite komt, zullen die banden een obstakel vormen. Ondanks de discussie rond de oproep van 1 mei 2012 van het ABVV van Charleroi en Zuid-Henegouwen om te breken met de PS en Ecolo, heeft de nationale leiding van het ABVV uitdrukkelijk opgeroepen om voor PS en SP.a te stemmen. Geen enkele linkse groep of organisatie kan dit alleen doorbreken, de verschillende organisaties moeten de syndicale linkerzijde ondersteunen om zich te organiseren om eindelijk tot een consequent en gedurfd actieplan te komen dat zoveel mogelijk werkenden actief betrekt.

“Op dat vlak heeft de alliantie D19-20 met de acties tegen de Europese besparingsgolf en het Trans-Atlantisch Verdrag een stap in de goede richting gezet. Dit illustreert het potentieel voor een collectief uitgewerkt actieplan met algemene vergaderingen en niet enkel vergaderingen van vertegenwoordigers of van bewegingen. Maar het zal erop aankomen om op alle niveaus te reageren, de besparingen zullen van overal komen. Zonder ernstige strijd, zullen we onze sociale verworvenheden een voor een verliezen. “In het Brusselse Gewest werden alle eisen van het personeel jarenlang opzijgeschoven met het argument dat er gewacht moest worden op extra middelen voor het gewest. Die extra middelen zijn er nu, maar het lijkt quasi uitgesloten dat ze zullen gebruikt worden om de arbeidsvoorwaarden en lonen van het personeel te verbeteren, laat staan van het gemeentepersoneel dat vaak aan bijzonder slechte voorwaarden werkt. “Een front van verzet moet ook steun geven aan de werkenden in de privé die vandaag vaak geïsoleerd zijn en elk in hun hoekje strijd leveren. Hun strijd moet verbonden worden om de kracht van de verenigde arbeidersklasse te tonen als deze in een zelfde richting marcheert.”

Bedankt! We bedanken alle kiezers en ook de leden en sympathisanten uit Brussel en van daarbuiten die de campagne in de straten van SintGillis mogelijk maakten. Er is heel veel werk verzet en er zijn grote inspanningen gedaan om dagelijks stands te zetten, de affiches te verspreiden in winkels, pamfletten deur-aan-deur te verspreiden (er waren verschillende pamfletten op telkens 20.000 exemplaren). Het was een erg leerrijke ervaring. Leden van LSP zijn het gewoon om aanwezig te zijn op stakingspiketten, vakbondsbetogingen, onder de radicaliserende jongeren,… Maar het is iets anders om campagne te voeren naar een breed publiek zonder het programma af te zwakken en met een constante inspanning om ordewoorden zoals die van de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle te populariseren en met stelselmatige argumenten over de noodzaak om van systeem te veranderen om tot echte verandering te komen. Met het perspectief van de terugkeer van massale strijd in ons land, was deze campagne een uitstekende voorbereiding voor onze partij.

ons onze standpunt mening

www.socialisme.be Juni 2014



verkiezingen: vooruitgang PVDA

ZO GEZEGD Maar 181

EDITO

E ric B yl l i d v a n h et U itvoer end B u re a u van LSP door

Foto: Jente

Met acht radicaal linkse verkozenen wordt politieke eenheidsworst doorbroken

Raoul Hedebouw werd samen met Marco Van Hees van de PVDA verkozen in de Kamer. Foto: PPICS

D

e uiteindelijke uitslag mag dan wel onder sommige peilingen liggen, de 8 verkozenen van PTB-GO betekenen een echte doorbraak. De partij verdrie- tot verviervoudigt haar resultaat van de vorige federale en regionale verkiezingen. Dat er in Vlaanderen geen verkozene werd behaald, doet daar niets aan af. PVDA+ verdubbelt haar uitslag. Dat biedt enorme mogelijkheden, maar brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee in het organiseren, structureren en mee richting geven aan het verzet tegen de lawine van sociale afbraak die op ons af komt. Raoul Hedebouw en Marco Van Hees zullen in het federale parlement de handen vol hebben. Europese besparings- en liberaliseringsrichtlijnen en transatlantische verdragen die de ‘vrije’ concurrentie garanderen aan om het even welke voorwaarden, zullen vanaf nu niet meer in alle stilte doorgeduwd worden. Het verzet van vakbonden, NGO’s en boerenorganisaties draagt voortaan wellicht tot in het parlement en via deze weg ook tot in de massamedia. Ze zullen daar in het parlement raar opkijken als bij de volgende bedrijfssluiting enkele verkozenen zich niet zomaar neerleggen bij de ‘economische wetmatigheden’. Ze zullen er niet om kunnen lachen als ook de winstcijfers van de voorbije jaren, de fiscale geschenken, de loonsubsidies en de lastenverlagingen publiek aan de kaak gesteld worden. Als de discussie bovendien niet langer beperkt blijft tot het onderhandelen van sociale achteruitgang, maar ook onteigening en het verderzetten van de productie in publiek beheer als alternatief naar voor wordt geschoven, zal het parlement helemaal op stelten staan. De verbazing zal nog veel groter zijn als Raoul, Marco en hun 6 collega’s in het Waals Parlement en het Brussels

Gewest ook aan de fabriekspoorten en de piketten verschijnen. Zij zijn niet enkel verkozen door PVDA’ers, maar ook door talloze syndicalisten, activisten, jongeren en arbeiders. Hun boodschap aan die piketten mag zich bijgevolg niet beperken tot “Bravo! En stem volgende keer voor ons”. Betogingen die te pletter lopen op de ordediensten of radicale slogans die niet gekoppeld worden aan een actieplan zullen evenmin volstaan. De vraag zal zijn hoe ze kunnen bijdragen aan het bundelen van alle militante krachten in het bedrijf, in verwante bedrijven en omliggende wijken met de bedoeling krachtsverhoudingen op te bouwen en overwinningen af te dwingen. De doorbraak van een formatie links van de sociaaldemocratie en de groenen zat er al enkele jaren aan te komen. Het verklaart de talloze oproepen van LSP voor linkse eenheid. Een jaar geleden stuurde LSP een open brief aan alle linkse partijen en groepen om gezamenlijke lijsten onder de naam ‘PVDA-éénheid’ of iets dergelijks te bespreken. Enkele maanden eerder hadden we op het initiatiefcomité voor de oproep van het ABVV-CharleroiZuid-Henegouwen voorgesteld om in Henegouwen als pilootproject een linkse eenheidslijst rond de PVDA in

te dienen. We denken dat de uitslag Daaraan weerstand bieden, laat staan van PTB-GO bevestigt dat dit een de trend ombuigen, zal een front van juiste inschatting was. verzet vereisen, samengesteld uit soDat geldt ook voor Vlaanderen. ciale bewegingen, linkse syndicalisP r ov i n c i a a l h a a l t P V DA+ i n ten, radicaal links, wijkactivisten etc. Antwerpen de kiesdrempel net niet, Een dergelijke oproep van enkel LSP maar in Antwer pen scoort Peter zou weinig respons krijgen, maar als Mertens liefst 26.000 voorkeurstem- die uitgaat van een partij met 8 parlemen. Met 9% wordt de partij in de mentsleden en 50 lokale verkozenen, stad groter dan CD&V, Open VLD zeker indien enkele vakbondscentraén Vlaams Belang. In Gent strandt les of gewesten zich daarbij aansluiten, PVDA+ op een zucht van 5%. Dat zou die een veel grotere draagkracht ligt in de lijn van de 9% die PTB-GO krijgen en mee de basis kunnen legbehaalt in Charleroi en de 11,5% in gen voor een reële verzetsbeweging Luik. De partij breekt nu ook door in van onderaf. de grote steden. De peilingen wijzen Tot slot nog dit. We moeten strijden erop dat het nog meer kon zijn. De il- voor het behoud van elke verworvenlusie in een nuttige stem om een dam heid en iedere mogelijke verbetering. op te werpen tegen de N-VA en de Het verwijzen naar de dag na het inplotse draai van de traditionele par- voeren van het socialisme zou totaal tijen naar sociale thema’s op het einde onverantwoord zijn. LSP verwacht van de campagne, hebben wellicht in dus niet van de PVDA dat ze in het extremis nog enkele potentiële kiezers parlement dag in dag uit uitsluitend weggelokt. propaganda verkondigt voor sociaEen paar jaar geleden f lik ten lisme. Maar degelijke en betaalbaSamsom van de Nederlandse PvdA re huisvesting, kwaliteitsvol onderen Hollande van de Franse PS het wijs, voldoende crèches, voldoende ook al om met wat linkse retoriek de stabiele tewerkstelling aan degelijke kiezers te misleiden. lonen, een gezonHeeft PVDA+/PTBde en toegangkelijGO die mogelijkke mobiliteit, een Zij zijn niet enkel heid onderschat? degelijke zorg voor verkozen door Werd daarom ons zieken, voor menvoorstel om ‘alle’ PVDA’ers, maar ook sen met lichamelijm i l it a n t e k r a c h ke en geestelijke bedoor ten te bundelen in perkingen of voor talloze syndicaWallonië en Brussel ouderen, of een oplisten, activisten, slechts gedeeltelijk lossing voor de aanovergenomen? Voor jongeren en arbei- stormende ecologiders. Hun boodPSL en Gauches sche catastrofes,... Com mu nes bleef schap aan piketten zal zeker in de huiGauche d’Ouverture mag zich bijgevolg dige economische potdicht. Een voorcontext telkens een niet beperken tot stel tot lijstverbinkrachtmeting vereiding door VEGA en “Bravo! En stem vol- sen met een systeem gende keer voor Gauches Communes waarin de productie we rd i n Br u s sel uitsluitend gericht is ons”. door PTB-GO afop winst. gewimpeld. Ook in Elke echte oplosVlaanderen was er op PVDA+ geen sing voor die noden zal de onmogeplaats voor LSP. lijkheid aantonen van het kapitalisme We weten niet of het veel verschil had om eraan tegemoet te komen en de gemaakt. VEGA in Luik en Gauches nood aan een andere maatschappij Communes in Sint-Gillis, beide goed opwerpen. Wie denkt dat natuurlijke voor ruim 3,5% in de gemeenteraads- grondstoffen, maatschappelijke kenverkiezingen, vielen terug naar 2,1% nis en grote productiemiddelen niet en 1,1%. Zij verloren niet alleen ‘nut- toebehoren aan een handvol kapitatige stemmen’ tegen N-VA, maar ook listen maar aan de gemeenschap, en voor een eerste PTB-GO verkozene. dat democratische planning rationeAndere kleine linkse lijsten werden ler is dan de ‘onzichtbare hand’ van helemaal weggedrukt. In Sint-Gillis de markt, moet iedere kans aangrijbehaalden lijsten met de PVDA en pen om op een doordachte manier de lijsten met LSP in 2006 gezamenlijk nood aan die democratisch socialis2%, in 2012 7,5% en deze keer meer tische maatschappij te populariseren. dan 9%. Dat is fors meer dan in alle Dat wegcensureren uit de verkiezingsandere Brusselse kieskantons. We campagne of zoals de LCR reducedenken dat dit ook te maken heeft ren tot “werkelijk antikapitalistische met de systematische aanwezigheid structuurhervormingen”, vonden wij van Gauches Communes in die ge- een vergissing. In het parlement zal meente, zelfs indien heel wat kiezers het nog veel moeilijker zijn om die deze keer tactisch de voorkeur gaven democratisch socialistische maataan PTB-GO. schappij als enig ernstig alternatief Wat ook de juiste samenstelling van te verdedigen, toch denken wij dat de de federale en de regionale regerin- schrijnende kloof tussen de rijkdom gen zal zijn, nu al staat vast dat we die we met zijn allen produceren en de komende jaren op alle niveaus, de talloze noden die niet ingevuld ravan het federale over het regionale ken daartoe meermaals de kans zullen tot het lokale, een lawine van sociale bieden. Hopelijk zullen de PVDA-verafbraak over ons heen zullen krijgen. kozenen die kans te grijpen.

De Tijd schreef op 28 mei: “Het salaris van de CEO van een gemiddeld Amerikaans beursgenoteerd bedrijf klokte in 2013 af op 10,5 miljoen dollar. Anthony Petrello van het olie- en gasbedrijf Nabors Industries was de best betaalde CEO van alle bedrijven in de brede Amerikaanse beursindex S&P500. Hij rijfde 68,3 miljoen dollar binnen. Hij kon eenmalig 60 miljoen dollar cashen, omdat Nabors zijn oude contract wenste af te kopen. Dat gaf hem recht op ‘te hoge bonussen’. Petrello is niet de enige met een megasalaris, blijkt uit onderzoek van het persbureau Associated Press en het onderzoeksbureau Equilar. In 2013 ving de gemiddelde CEO van een S&P500-bedrijf 10,5 miljoen dollar. Hij zit daarmee boven de magische grens van 10 miljoen dollar. (...) De loonkloof diept uit. In 2009 verdiende een CEO ‘maar’ 181 keer meer dan zijn werknemers. Nu is dat al 257.” Niet erg...

Zijn er gevestigde mediastemmen in ons land die durven zeggen dat de forse overwinning van het Franse Front National van Le Pen niet erg is, maar integendeel de PS onder druk kan zetten? Jawel, die stemmen bestaan. We lazen in de beurscommentaar van De Standaard op 27 mei: “Frankrijk wordt meer dan ooit geïsoleerd als de zieke man van de eurozone, die weigert echt te hervormen. Daarom vinden de beleggers het niet erg dat het Franse Front National zo sterk is vooruitgegaan in de Europese verkiezingen. Alles wat de Franse Parti Socialiste verder onder druk zet, is voor de beleggers goed.” Of hoe speculanten en andere kapitalisten niet aarzelen om op extreemrechts beroep te doen om een harder besparingsbeleid te eisen. Gokzucht

Op 28 mei titelde De Tijd: “ECB bezorgd over goklust beleggers”. Blijkbaar wordt de economische stabiliteit niet zozeer bedreigd door onze lonen en uitkeringen, maar door de goklust van de beleggers. De Tijd schreef: “Als het rendement van veilige beleggingen laag blijft, kan de druk op beleggers toenemen om meer schulden op te bouwen en te beleggen in activa met een lagere kwaliteit.” Eerder maakte de komiek Nigel Williams in De Morgen (6 mei) een terechte vaststelling: “Ondertussen horen we niets meer over de gangmakers van de vorige (en toekomstige) crisissen: de banken en andere speculerende beursmacho’s. Het is alsof de vorige crisis veroorzaakt is geweest door mensen met een uitkering, handicap of gebrek aan diploma’s.”



strijd loont!

de

Linkse Socialist

Lanxess. Directie moet sociaal overleg erkennen

D

e eenzijdige opzegging van collectieve arbeidsovereenkomsten bij Lanxess is van de baan. In de verzoeningstekst die na zeven weken staking werd opgemaakt, moest de arrogante directie inbinden. Daarnaast waren er deel-CAO’s waarin onder meer de eis van glijdende werkuren werd ingewilligd. Op 24 april stemden 143 arbeiders voor de CAO en 70 tegen. Het werk werd hervat.

De directie speelde het hard, er werd naar de rechter getrokken om het stakingspiket eigenlijk te verbieden. De rechter gaf Lanxess echter geen gelijk. Vervolgens werd aangekondigd dat een reeks collectieve arbeidsovereenkomsten uit het verleden eenzijdig werden opgezegd. De directie liet een oproep van werkwilligen naar de media verspreiden. Sommige media gaven toe dat het e-mailbericht van een Lanxessadres kwam, de meesten volgden blindelings de propaganda van de werkgever. Als kers op de taart werd gedreigd met de sluiting van het bedrijf, wat meteen door de rechterzijde werd aangegrepen om de stakers onverantwoordelijkheid te verwijten. Het eenzijdig opzeggen van overeenkomsten, het weigeren van voorstellen zoals glijdende uren die het bedrijf niets zouden kosten en het dreigement om een sociaal bloedbad aan te richten, dat getuigt volgens dezelfde neoliberalen blijkbaar wel van ‘verantwoordelijkheidszin’. In de verzoeningstekst moet de direc-

tie toegeven: “De werkgever verbindt er zich toe om alle wettelijke bepalingen, collectieve arbeidsovereenkomsten en eventueel andere overeenkomsten onverminderd toe te passen.” De aangekondigde eenzijdige opzegging van CAO’s is daarmee van de baan. Dat wordt nogmaals uitdrukkelijk bepaald: “Vanzelfsprekend zal de werkgever voorafgaandelijk het akkoord vragen aan en dienen te bekomen van de syndicale afvaardiging of de werknemersafvaardiging in de overlegorganen (…) wanneer hij interne procedures of richtlijnen wenst aan te passen die de goedkeuring van de syndicale afvaardiging, de Ondernemingsraad of het Comité Preventie en Bescherming op het Werk vereisen.” Verder erkent de directie de stakingsperiode als gelijkgestelde periode voor de berekening van de eindejaarspremie en worden maximaal vier arbeidsduurverminderingsdagen verrekend voor de periode van de staking. De directie stelt ook dat er geen enkele sanctie wordt genomen ten gevolge van de staking. Het belangrijkste van deze verzoeningstekst is dat de directie het sociaal overleg moet erkennen. De arbeiders van Lanxess hebben zeven weken moeten staken om als waardige partner erkend te worden. Ze hebben de onverantwoordelijke directie terecht tot de orde geroepen. Zijn daarmee alle problemen bij Lanxess van de baan? Zeker niet. Maar aan het recht op collectieve actie heeft de directie niet kunnen raken en voortaan moet het sociaal overleg gerespecteerd worden. Strijd loont!

Piket aan Lanxess. Foto: Andrej

Overwinning bij Wegeniswerken Brussel Eric Byl

gemeentelijk vlak voor het zeggen heb- statutair, anderen zijn contractueel. ben, ook op gewestelijk en federaal vlak Sommigen zijn aangeworven in het p 8 mei trokken aan het roer staan. kader van sociale reïntegratie, anderen ruim 250 arbeiders Naast af bouw en prijsverhogingen als artikel 60 of als stagiair. Wat alle arvan het departement van allerlei diensten, kostenbesparin- beiders bij wegenissen echter gemeenWegeniswerken van de stad gen op personeel en een hogere werk- schappelijk hebben, zijn kleine lonen Brussel naar het stadhuis op druk, blijvend uitstellen van broodno- voor werk dat ondergewaardeerd wordt. de Grote Markt. Na twee jaar dige investeringen in sociale woningen, De arbeiders vinden het ontbreken van onbeantwoorde vragen, mails en publieke crèches en schoolgebouwen, een parking voor het personeel daar een telefoons, legden ze het werk neer worden bevolking en werknemers be- illustratie van, temeer omdat enkel de om in groep hun eisen inzake de dolven onder allerlei speciale taksen. directie haar wagen kwijt kan op het problematiek van het parkeren Voor het gebruik van de openbare ruim- bedrijfsterrein. voor te leggen. De burgemeester te voor het transport van energie bijZoals in alle werkplaatsen van en de bevoegde schepenen voorbeeld, of voor rioleringswerken en Brussel wonen heel wat werknemers moesten hen wel ontvangen en nog dus ook om hun wagen te parkeren. in Vlaanderen of Wallonië. Iemand diezelfde ochtend haalden ze het vertelde dat hij dagelijks 70 kilometer gros van hun eisen binnen. Op kosten van de kleintjes aflegt om om 6 uur ‘s ochtends aan de slag te gaan. Openbaar vervoer is er op Wegeniswerken staat met een goede dat uur niet. Een andere, uit St. Pieters Brussel wil de kas spijzen 300 werknemers in voor het onderhoud Leeuw, doet er om dat uur 15 minuten en klein herstel van de wegen, het legen over met de wagen en meer dan een uur Wat was het probleem? De stad Brussel van de publieke vuilnisbakjes en het met het openbaar vervoer. Ruim 200 tracht zoals alle gemeenten op alle mo- vegen van de straten, het plaatsen van werknemers beginnen om 6 uur ‘s ochgelijke manieren de kas te spijzen. Dat nadarafsluitingen bij festiviteiten, het tends, de anderen een uurtje later. is nodig om het verlies te compenseren installeren van podia etc. In de woorParkeren in de buurt is altijd al een opgelopen door het debacle rond Dexia den van een van de werknemers: “dik- probleem geweest, zeker tijdens Brussel en de besparingen die de federale en wijls onzichtbaar en achter de scher- Bad. Maar sinds begin dit jaar een blaude gewestelijke overheden doorschui- men zorgen we ervoor dat Brussel op we zone werd ingevoerd, regent het proven naar de gemeenten. De gemeente een kwaliteitsvolle manier haar rol als cessen-verbaal. Veel van de arbeiders moet zich daarachter niet wegsteken, Europese hoofdstad kan spelen.” werken overdag op verplaatsing. Elke aangezien dezelfde partijen die het op Een deel van de werknemers is nog twee uur hun blauwe kaart verzetten, kunnen ze niet. Resultaat: 40 euro per PV. Voor iemand die maar 1.300 euro per maand meeneemt, zoals een van de arbeiders op de actie benadrukte, weegt dat zwaar op het gezinsbudget. door

O

werknemers: • Geen betaald parkeren, noch een blauwe zone in en rond de werkplaats, want er is daar geen bewoning noch handelszaken. • Optrekken van de vergoeding van het abonnement voor openbaar vervoer naar 95% (nu 80% voor MIVB en 50% of minder voor TEC en De Lijn) • Geen loonverlies voor de stakingsactie maar compensatie via boni en mali (overuren)

wordt ingetrokken en parkeren er opnieuw betaalvrij wordt. Maar aangezien dat onvoldoende parkeerplaatsen oplevert, kan voorlopig ook gebruik gemaakt worden van het braakliggend terrein achter de site. Voor het optrekken van de vergoeding voor de abonnementen op openbaar vervoer is het wachten op het mobiliteitsplan van het gewest, dat er naar belofte op korte termijn zal komen. De stakingsactie zal vergoed worden zoals iedere werkdag en verrekend worden in de boni en mali. Tijdens de onderhandelingen met bur- Door de arbeiders werd dit volmondig gemeester Yvan Mayeur en schepenen beschouwd als een overwinning. Dat Marion Lemesre en Karine Lalieux strijd loont werd daarmee opnieuw in werd afgedwongen dat de blauwe zone de verf gezet.

Personeel lokale en regionale besturen in actie Op 30 april betoogden zowat 2.000 rode en een enkele groene militant van de lokale en regionale besturen in Antwerpen. Ze protesteerden tegen de afbouw van het personeel en de dienstverlening. Het ongenoegen in deze sector is groot omdat ze als eerste geraakt wordt door de besparingsdrift die na de verkiezingen van 25 mei op alle niveaus hoogtij zal vieren. Alles samen zijn er ongeveer 25.000 jobs bij de lokale en regionale besturen bedreigd. Die afbraak is al bezig, dit jaar verdwenen al ongeveer 3.000 jobs waarvan 2.000 contractuelen wiens contract niet werd verlengd. De betoging van 30 april toonde een grote actiebereidheid. Nu zal het erop aankomen om dit aan te grijpen om te bouwen aan een breed front van verzet tegen alle besparingen. Ofwel laten we ons niveau per niveau afslachten, ofwel gaan we samen in verzet en organiseren we onze strijd.

Solidariteit van collega’s

Tevredenheid onder de arbeiders als hun vertegenwoordigers het resultaat van het overleg voorleggen. Foto: Eric

De arbeiders bij wegenissen zijn niet de enigen die met het probleem geconfronteerd worden. We hebben eerder al bericht over de strijd die de werknemers in het ziekenhuis Brugmann daarrond al maanden voeren (zie De Linkse Socialist november 2012). Het is een probleem voor alle publieke diensten in zowat iedere gemeente van Brussel. Naast het solidariteitsgevoel onder militanten, verklaart ook dit de aanwezigheid van een delegatie van Net Brussel, maar ook van militanten van de OCMW’s en stadsdiensten van Brussel, Ganshoren, Sint-Gillis en Vorst. Er waren er wellicht nog andere, maar dat zijn diegene waarmee ikzelf tijdens de actie sprak. Het gemeenschappelijk vakbondsfront onderschreef de eisen van de

Foto: Geert

www.socialisme.be Juni 2014

Voor het establishment gaan besparingen en repressie hand in hand dossier door

repressie



Nicolas Croes

O

p 15 mei betoogden in Brussel meer dan duizend mensen (jongeren, syndicalisten,…) naar aanleiding van de European Business Summit, een top van de Europese autoriteiten en vertegenwoordigers van multinationals om onder andere in te gaan op de onderhandelingen rond een Trans-Atlantisch Verdrag, een project gericht op de creatie van een gigantische vrijhandelszone tussen de VS en de EU (1). Het protest tegen het Verdrag en de top verliep volkomen vreedzaam, maar toch werden 281 mensen willekeurig opgepakt en meer dan zeven uur vastgehouden. Sommigen werden eerst bewerkt met het waterkanon, vervolgens omsingeld en opgepakt. Een uitschuiver van de politie? Niet bepaald. Om onze sociale verworvenheden te verdedigen en nieuwe te veroveren, moeten we strijd leveren. Onze tegenstrevers zijn zich daar bewust van en bereiden zich erop voor. Big Brother is watching us…

De massale arrestaties stonden even vooraan in de actualiteit, maar het fenomeen is niet uitzonderlijk in België. In december ondergingen tientallen jongeren nog hetzelfde lot toen ze tegen een Europese Top betoogden. Bij een protestactie tegen het ‘Banket van de rijken’, een prestigieus diner van de architecten van de Europese besparingsplannen, in oktober 2012 werden 148 militanten opgepakt. Op 22 oktober werden Afghaanse vluchtelingen die tegen hun uitwijzing protesteerden gewelddadig opgepakt. Daarnaast wordt het steeds moeilijker om een actie te kunnen organiseren. De Brusselse burgemeester Yvan Mayeur wil bijvoorbeeld betogingen op zaterdag verbieden. Dat werd eerder aangeklaagd door de campagne Stop Répression (2) van de Franstalige KAJ, Jeunes Organisés et Combatifs (JOC). Toen de Chinese premier in ons land op bezoek was, werd een protestactie van Amnesty International verboden. Het arsenaal aan repressieve maatregelen is groter geworden, met bijvoorbeeld ook een instrument als de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS) waarvan de toepassingsmogelijkheden recent zijn uitgebreid. De GAS-boetes waren aanvankelijk gericht tegen ‘overlast’, wat problematisch is aangezien repressie geen antwoord biedt op sociale problemen, maar ze werden ook toege-

past tegen betogers bij het ‘Banket van de rijken’ of nog in mei 2013 toen in Antwerpen 80 betogers tegen de rol van Monsanto een GAS-boete kregen (die nadien onder druk van protest niet werd doorgedrukt). Syndicalisten werden eveneens al met GAS-boetes bedreigd toen ze actie voerden, het ABVV deed een oproep om getuigenissen te verzamelen van zodra het stakingsrecht op deze manier onder vuur ligt. België volgt met deze toenemende repressie de algemene tendens. Overal waar de heersende elite met verzet en sociale contestatie wordt geconfronteerd, neemt ook de repressie toe. Zo besliste de Spaanse overheid om de Wet op de Burgerveiligheid (Ley de Seguridad Ciudadana) in te voeren waarbij het recht om te betogen en een mening te uiten sterk aan banden werd gelegd. De wet telt 55 artikels die gaan van een verbod om een agent in dienst te filmen tot een verbod om Facebookgroepen te creëren op basis van politieke meningen. De boetes lopen op tot 30.000 euro. In tegenstelling tot Spanje kennen we hier nog geen 6.000 betogingen op een jaar, maar de repressie van 15 mei geeft aan dat de ‘ordediensten’ zich voorbereiden op de komende periode. Enkele jaren zonder verkiezingen vormen een kans voor een harder besparingsbeleid op alle niveaus. Dat zal ongetwijfeld ook leiden tot protest, met mogelijk acties die verder gaan dan de gewone wandelingen van Brussel-Noord naar Brussel-Zuid.

Als croissants kopen een hachelijke onderneming wordt…

Niet alleen actieve militanten krijgen met de toenemende repressie af te rekenen. Sinds het begin van de crisis brokkelt het sociale weefsel verder af in ons land. Het tekort aan middelen treft alle sociale sectoren en maakt de situatie erger. Besparingen, aanvallen op onze lonen en arbeidsvoorwaarden, afdankingen, schorsingen van werkloosheidsuitkeringen, overbevolkte klassen en schoolmoeheid,… Hoe kan iemand zonder perspectieven een sociale band met de gemeenschap behouden? De sociale onveiligheid neemt toe, de gevolgen ervan worden aangewend om meer controle en repressie te rechtvaardigen. We schreven in deze krant al veelvuldig over de GAS-boetes (en de strijd ertegen), maar er gaan ook stemmen op voor andere maatregelen zoals meer bewakingscamera’s en de Franstalige liberale MR pleit er voor om een Taser (pistool met elektrische schokken) in ons land toe te laten. De Antwerpse procureur-generaal Yves Liégeois stelde voor om DNA-stalen van alle pasgeborenen te nemen om de criminaliteit beter te kunnen bestrijden. Volgens hun logica zijn de slachtoffers van het systeem de enige verantwoordelijken voor hun gedrag, zelfs indien ze niets verkeerd deden. In bepaalde bedrijven neemt het toezicht op het personeel stilaan absurde voorbeelden aan. In Molenbeek ging het gemeentepersoneel in staking tegen een nieuwe prikklok (ter waarde van 40.000 euro) waarbij het personeel met vingerafdrukken zou moeten in- en uit tikken. Er is echter geen enkele garantie van hoe met de persoonlijke gegevens wordt omgesprongen en het college van burgemeester en schepenen vond het niet nodig om de Privacycommissie hierover te raadplegen. Geweld door de politie op straat komt steeds meer voor, maar doorgaans haalt dit de media niet. Tenzij er een bekende persoon het slachtoffer van wordt. Dat was recent het geval met de acteur David Murgia (die in 2013 een Magritte kreeg als meest beloftevolle mannelijke acteur). Hij zat bijna negen uur in een Brusselse cel toen hij ’s ochtends croissants wilde kopen (zie hiernaast). Op 15 mei was het niet anders. De media zouden er wellicht amper aandacht aan geschonken hebben indien er niet toevallig enkele parlementsleden van Ecolo mee opgepakt waren (en overigens voor de anderen werden vrijgelaten). In de meeste gevallen gaan de agenten vrijuit en kunnen ze eigenlijk doen wat ze willen, waarbij ze denken Op 23 mei trokken militanten naar een barbecue van de Brusselse PS om burge- dat hun geweld legitiem is. meester Mayeur te confronteren. Ze gingen er op de knieën zitten met de handen Naarmate de strijd tegen het bespaop het hoofd aangezien de autoriteiten blijkbaar denken dat een democratisch ringsbeleid toeneemt, zal de repressie debat op dergelijke wijze mogelijk is. Mayeur werd steeds gevolgd door de zwij- van het establishment eveneens aangende groep betogers en besloot uiteindelijk om de militanten enkele minuten groeien. Het verzet en de strijd moeten toe te spreken om zich erg vaag uit te laten over het politiegeweld in een poging ingaan tegen de basis voor deze kwaom de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven. Uiteindelijk droop hij snel len en het systeem dat ertoe leidt: het af. Foto: PPICS kapitalisme.

Het antwoord van het politieke establishment op kritische meningen over het Trans-Atlantisch Verdrag. Wie de neoliberale dictaten niet aanvaardt, wordt met een waterkanon en matrakslagen aangezet om die mening niet te uiten. Foto: Collectif Krasnyi

Enkele voorbeelden van repressie David Murgia: “Het verkeer was onderbroken (…) Mensen staken de weg over zonder over het zebrapad te gaan. Ik was één van die mensen. Een agent vroeg me op agressieve toon om over te steken over het zebrapad en vroeg me of ik mijn Paasmaandag liever in de cel doorbracht. Ik volgde de vraag om over het zebrapad te gaan op, maar zei dat dit ook op een andere toon kan gevraagd worden. De agent zei me dat hij me nog een laatste kans gaf om over het zebrapad te gaan. Ik deed dit en langs de andere kant mompelde ik nog iets. De agent riep me toe: ‘Wat is er, is er een probleem?’. Daarop zei ik: ‘Er is inderdaad een probleem, ik kan de wijze waarop je me aansprak niet appreciëren.’ Toen begon het. (…) De wijze waarop ik opgepakt werd, opgesloten werd in een cel en de wijze waarop ze Acteur David Murgia, hier op Socialisme de mensen daar afsnauwen, is 2014. Foto: PPICS angstaanjagend. (…) Op het ogenblik dat ik besliste om het hoofd te buigen en met ja of neen te antwoorden en om te luisteren zonder te reageren, dan zei die agent me: ‘Dit is hoe ik wil dat je je gedraagt op de openbare weg’. Dat joeg me pas echt angst aan. Ik had de indruk dat ze me een les wilden leren.”

In Antwerpen pakte de politie uit met een wel erg origineel verbod. Na een betoging van de socialistische vakbond van de lokale en regionale besturen (zie pagina 4) werden militanten die op de Grote Markt een terrasje deden verplicht om hun rode vakbondsjassen uit te doen. De politie stelde dat de kledij de indruk kon wekken dat er een betoging plaatsvond....

Noten

(1) Op onze website publiceerden we een dossier over het Trans-Atlantisch Verdrag: http://www.socialisme.be/nl/17179/ (2) Campagne tegen politiegeweld en repressie: www.stop-repression.be



thema sociaal

de

Linkse Socialist

Stop het BAM-tracé!

Groeiend verzet tegen de betonlobby in Antwerpen door

I

Jarmo Van Regemorter

n Antwerpen blijven de Oosterweelverbinding en het niet aflatende verzet ertegen de gemoederen beroeren en de actualiteit beheersen. Op zondag 4 mei werd een grootschalige protestactie gehouden waarbij vanuit Deurne, Merksem en Borgerhout naar Park Spoor Noord gewandeld werd.

De samenkomst werd nog vervoegd door ruim 2.000 fietsers die afzakten vanuit perifere gemeenten als Boechout en Kontich, wat het totaal aantal demonstranten op 10.000 bracht. Dat is ver boven ieders verwachtingen. Op zaterdag 24 mei - één dag voor de verkiezingen - werden acties aan alle bruggen over de Antwerpse ring georganiseerd, opnieuw met duizenden aanwezigen. Het toont aan welk enorm potentieel er bestaat om verder te gaan met het verzet tegen de Oosterweelverbinding. De afgelopen jaren werden al verschillende alternatieven voor het BAMtracé ontwikkeld en voorgesteld door onder meer actiegroepen als Ademloos en stRaten-generaal. Het Meccano-tra-

cé, met als voornaamste eis een tunnel in de plaats van een brug, lijkt nu plaats te hebben gemaakt voor Ringland, een voorstel om de Antwerpse Ring te sluiten en (gedeeltelijk) te overkappen. Het is opvallend hoe politici van diverse partijen zich haasten om - althans ogenschijnlijk - hun kar te keren, geïnspireerd door het enorme enthousiasme dat onder de bevolking ontstaat voor elk initiatief dat minder brutaal en gewelddadig is dan het BAM-tracé. Nadat Open Vld de bocht al eerder genomen had, stelde Kris Peeters (CD&V) - niet toevallig een maand voor de verkiezingen - dat hij nu ook voorstander was van een gedeeltelijke overkapping; met de opmerking dat zo’n overkapping perfect combineerbaar zou zijn met het

BAM-tracé, iets wat zowel door de actiegroepen als door de ontwerpers van Ringland stellig wordt ontkend. Ringland lijkt een zeer mooi alternatief: een park bovenop de Ring en een toename aan groene ruimte in de stad. Het is echter belangrijk dat we waakzaam blijven en niet zomaar achter elk nieuw initiatief aanhollen, simpelweg omdat het beter is dan het BAM-tracé. Uiteraard zijn wij niet tegen het sluiten van de Ring, en nog minder tegen een eventuele overkapping. Maar we moeten wel duidelijk stellen dat dit maar een deel van de oplossing kan zijn; en bovendien moeten we waakzaam zijn als politici als Kris Peeters en Annemie Turtelboom zich uitspreken voor Ringland. Hun doel blijft hetzelfde: de winsten van Noriant en de betonlobby veiligstellen, en het verzet daartegen zo veel mogelijk beperken. We moeten voorzichtig zijn voor elk mogelijk scenario waarbij Ringland gebruikt wordt om toch (een groot deel van) het BAM-tracé uit te voeren. D e m o bi l it e it s p r o ble m e n d ie

Verhoging van minimumloon afgedwongen in Seattle

S

eattle is de eerste grote Amerikaanse stad die een minimumloon van 15 dollar per uur invoert. Zowat 100.000 werkenden zullen hierdoor uit de armoede geraken en miljoenen anderen doorheen de VS en de rest van de wereld zullen inspiratie opdoen uit deze overwinning. Op 29 mei besliste het comité van de gemeenteraad die bevoegd is voor het minimumloon om de norm in Seattle op te trekken tot het hoogste niveau in het hele land. Op 2 juni werd het door de gemeenteraad gestemd. Het voorstel houdt in dat vanaf 1 april 2015 alle werkenden in grote bedrijven zoals McDonald’s, Starbucks, Macy’s en Target een onmiddellijke verhoging tot 11 dollar per uur krijgen en tegen 2025 zullen alle werkenden een minimum van 18 dollar per uur krijgen. Er wordt geschat dat alle bedrijven in Seattle hun personeel in totaal 3 miljard dollar extra loon zullen betalen in de komende tien jaar. Het toont aan dat strijd loont, dat gewone mensen de grootste bedrijven ter wereld kunnen aanpakken en winnen, als we georganiseerd zijn en de strijd aangaan. De beweging van de fastfoodarbei-

ders, die inspiratie haalden bij Occupy, heeft de eis van 15 dollar per uur in heel het land op de agenda gezet. Het werd versterkt in Seattle toen de arbeidersbeweging in november vorig jaar in Seat Tac, een kleine stad buiten Seattle, een referendum over 15 dollar per uur won. De verkiezing van Kshama Sawant afgelopen herfst was beslissend in het creëren van een politiek momentum voor de 15 dollar in Seattle. Die eis stond centraal in de campagne van Sawant en zorgde voor een grootschalig debat in de stad. Met bijna 100.000 stemmen raakte ze in november 2013 verkozen. Op Al Jazeera America schreef Arun Gupta: “De overwinning van Sawant toont aan dat socialist zijn niet langer een nadeel is bij verkiezingen. Bovendien leverde de campagne voor 15 dollar per uur een model op voor de-

mocratie van onderuit die ingaat tegen het door de grote bedrijven gecontroleerde politieke proces. Waarnemers verwachten dat de wet tegen eind mei zal passeren. Als dit gebeurt, zal de overwinning – zelfs indien het geen volledige overwinning is – de benadering van Socialist Alternative bevestigen, die organisatie versterken en meer ruimte creëren voor een socialistische politiek in de VS.” (21 mei 2014) Socialist Alternative en Sawant gebruikten de verkozen positie in de gemeenteraad om de strijd van onderuit te versterken. In tegenstelling tot de gevestigde politici gebruikte Sawant haar positie en de mediabelangstelling ervoor om te bouwen aan een krachtige beweging van onderuit. Vlak na de verkiezingen van november werd de campagne 15Now opgezet om de druk op te voeren. Er werden 11 actiegroepen in wijken doorheen de stad opgezet om te mobiliseren en publieke bijeenkomsten te houden. Met de actiegroepen en democratische conferenties waren het de activisten zelf die de strijd voor 15 dollar in handen namen. De publieke positie van Kshama Sawant maakte het mogelijk om de propaganda in de gevestigde media te beantwoorden en om in te gaan tegen de pogingen van de grote bedrijven om de 15 dollar af te zwakken door zich achter de kleine bedrijven te verschuilen. Tegen de beweringen dat verkozen posities enkel leiden tot het recupereren van bewegingen in, toonden wij aan dat een verkozen positie ook kan gebruikt worden om bewegingen op te bouwen en te versterken. Socialist Alternative slaagde er met 15Now en de arbeidersbeweging in om voldoende druk van onderuit op te bouwen om 15 dollar af te dwingen. Dat is een historische verwezenlijking.

Antwerpen vandaag kent, zijn in grote mate te danken aan het beleid dat door deze politici en hun voorgangers gevoerd werd. De stelselmatige besparingen bij het goederentransport per spoor, bijvoorbeeld, hebben ervoor gezorgd dat de Ring overladen wordt met vrachtwagenverkeer. Omdat dat verlieslatend was, zou nu een miljardenproject opgestart moeten worden om het vrachtwagenverkeer over de weg de baas te kunnen. Ook de inkrimping van de dienstverlening bij De Lijn vanaf september vorig jaar is bij vele Antwerpenaars in het verkeerde keelgat geschoten. Welk beleid kan ernstig menen dat het fileleed een van de dringendste problemen is, en tegelijkertijd besparen op openbaar vervoer? Een beleid dat werkelijk voor de belangen van de Antwerpse bevolking opkwam, zou net massaal investeren in openbaar vervoer. De Ring sluiten is geen slecht idee, maar kan de situatie enkel fundamenteel verbeteren als het gekoppeld wordt aan een groot-

foto: Suresh schalige uitbreiding van het openbaar vervoer, dat gratis en toegankelijk gemaakt wordt. Ook een verhoging van het aantal fietspaden in en rond de stad (in plaats van bepaalde straten ‘fietsvrij’ te maken zoals nu door het N-VAbestuur wordt voorgesteld...) is een absolute vereiste. De actiegroepen zouden de acties van de afgelopen maand moeten evalueren en beseffen dat ze goud in handen hebben. Door middel van een oplopend actieplan, waarbij actiecomités in de wijken georganiseerd worden, is het mogelijk het BAM-tracé in elke mogelijke vorm tegen te houden. De Antwerpse bevolking heeft zich bereid getoond tegen de betonlobby en haar politieke lakeien in verzet te gaan. Wie erin slaagt dit verzet te organiseren, slaagt er eveneens in de ‘eerste spade’ die de nieuwe Vlaamse regering in de grond zal willen steken, tegen te houden. Dit verzet moet gekoppeld worden aan de eis voor een mobiliteitsbeleid dat voorziet in de behoeften en wensen van de Antwerpse bevolking.

Betoging om bloedbad in Sri Lanka te herdenken

Vijf jaar geleden kwam er een einde aan de decennialang durende burgeroorlog in Sri Lanka. Dat gebeurde niet met een vredesakkoord maar met een bloedbad onder de Tamilbevolking. In de eindfase van de oorlog alleen vielen tienduizenden doden, de schattingen lopen op tot 75.000. Tijdens het bloedige conflict sloegen heel wat mensen van de Tamil-minderheid op de vlucht. Enkele honderden van hen kwamen in ons land en vooral in Antwerpen terecht. Om de tienduizenden slachtoffers te herdenken was er op 18 mei een optocht door Antwerpen. Er werd verzameld aan het grafmonument voor de slachtoffers op de begraafplaats van Berchem. Daar verwijderde het stadsbestuur een jaar geleden op vraag van de Sri Lankese ambassade een Tamil-embleem, het embleem is nog altijd niet terug. Een 200-tal aanwezigen, waaronder dit jaar opvallend veel jongeren, legde er bloemen neer en ontstak kaarsen. Hierna werd in betoging door de stad getrokken om te eindigen aan het Centraal Station.

verkiezingen thema

www.socialisme.be Juni 2014



Ierland. Ruth Coppinger in parlement en 14 raadsleden verkozen door

Jonas (Antwerpen)

G

edurende de weken die de Europese en lokale verkiezingen voorafgingen zijn verschillende leden van LSP naar Ierland getrokken om de campagne ter plaatse te gaan versterken. Wij zijn blij om te hebben bijgedragen aan de verkiezing van de 14 gemeenteraadsleden van de AntiAusterity-Alliance (AAA, een linkse formatie waaraan onze zusterpartij in Ierland meewerkt) en vooral de verkiezing van Ruth Coppinger als tweede parlementslid voor de Socialist Party in de Dial (het Ierse parlement). De eerste grote verkiezingen na drie jaar Trojka-beleid in Ierland vonden plaats tegen een belofte van economisch herstel. Dat herstel blijft voor de Ierse bevolking uit. Er is dan ook een zeer grote afkeer voor de traditionele partijen. De opkomst was laag, een duidelijke weerspiegeling van het wantrouwen dat ook de Ieren in de politiek koesteren, gekoppeld aan een zeker antipartijsentiment. Dit zorgde voor een duidelijke overwinning van het links-nationalistische Sinn Fein dat in het zuiden van Ierland gezien wordt als een antibesparingspartij ook al voert dezelfde partij in het noorden van Ierland zelf een neoliberaal beleid. De traditionele partij-

Dublin en omstreken. Ook de invoering van de zogenaamde ‘Water Tax’, een extra belasting die op 240 euro per jaar per gezin zou uitkomen, maar in de loop van de jaren tot meer dan 580 euro per gezin kan oplopen, was een belangrijk thema dat wij aanbrachten. We slaagden er niet in om Paul verkozen te krijgen, ook al was die mogelijkheid er. Hij haalde meer voorkeurstemmen dan Labour. Met bijna 30.000 stemmen was hij goed voor 8,5% in Dublin. Jammer genoeg besloot People before Profit (rond de Socialist Workers Party) om een eigen kandidaat naar voor te schuiven tegen een zetelend parlementslid. People before Profit haalde bijna 24.000 stemmen. De gecombineerde stemmen van links hadden een zekere winst van een van de drie Europese zetels in Dublin opgeleverd. Doorheen de verkiezingscampagne waren onze kandidaten in staat om heel wat debatten te domineren en om een links alternatief naar voor te Foto: de uitslag van het resultaat van de tussentijdse verkiezing voor een parlementszetel in Dublin West wordt aange- schuiven. De brede steun hiervoor bleek uit de uitstekende resultaten, kondigd. Ruth Coppinger (centraal) met naast haar Joe Higgins en Paul Murphy won met 20,6% van de stemmen. waaronder de 30.000 stemmen voor Paul Murphy en de verkiezingen van en, en Labour in het bijzonder, wer- geen soelaas. de enorme levensduurte in Ierland Ruth Coppinger bij een tussentijdse den zwaar afgestraft. Het besef dat We namen aan de Europese ver- waar de prijzen nog op hetzelfde ni- verkiezing in Dublin West. De elecde sociaaldemocraten geen waardige kiezingen deel met Paul Murphy, veau staan als voor de economische torale score van de Socialist Party vertegenwoordigers zijn voor de Ierse die sinds 2011 in het Europees par- crisis in 2008, maar waar het mini- versterkt haar positie om een belangarbeidersklasse is volledig doorge- lement zetelde als opvolger van Joe mumloon (dat pas in 2011 terug werd rijke rol te spelen wanneer er strijd drongen bij de bevolking. Ze verlo- Higgins die in het nationale parle- ingevoerd en op 8,65 euro staat) lager losbreekt en er zich nieuwe mogelijkren hun twee vertegenwoordigers in ment verkozen raakte. De Socialist is dan dat van bijvoorbeeld België. De heden voordoen. het Europese parlement en ook de lo- Party voerde een zeer zichtbare en huurprijzen in Ierland zijn de laatste kale verkiezingen brachten voor hen sterke inhoudelijke campagne rond jaren fors omhoog gegaan, vooral in www.socialistparty.ie

Europese verkiezingen tonen afkeer tegenover establishment

I

n Slovakije kwamen amper 13% van de stemgerechtigden opdagen voor de Europese verkiezingen. Ook in andere landen stemde een meerderheid van de bevolking met de voeten, door niet op te dagen. “Voor het eerst sinds de rechtstreekse verkiezingen van het Europees Parlement in 1979 is de trend van steeds dalende opkomstcijfers gekeerd”, klonk het euforisch bij de woordvoerders van het parlement. Waar er in 2009 een opkomst van 43% was, lag dit percentage nu op 43,11%. Dat een derde die de moeite deed om te stemmen dit deed om tegen de EU en het gevestigde beleid te stemmen werd er uiteraard niet bij vermeld.

Alternative für Deutschland er in om met 7% bijna even groot te worden als Die Linke en liet het de liberale FDP achter zich. Verschillende regeringspartijen werden zwaar afgestraft. In Frankrijk was de regeringspartij PS van president Hollande goed voor amper 14%. De rechtse oppositie van UMP deed het met 20% beter, maar wordt geteisterd door schandalen en is evenmin stabiel. De Britse Liberaal-Democraten werden compleet vernederd, ze houden nog één van de voorheen elf zetels over. De grootste regeringspartij, de conservatieve Tories, werden slechts de derde partij. Maar ook oppositiepartij Labour kon niet overtuigen en moest de UKIP (UK Independence Party) voor laten. De nieuwe Italiaanse premier Matteo Renzi ging tegen de stroom in, maar kan nog op meer krediet rekenen aangeZeker in het noorden van Europa was zien hij pas aan de macht is. Bovendien er een sterke vooruitgang van diverse is er een roep naar een zekere stabiextreemrechtse en rechts-populistische liteit. Dat kan veranderen als de aanpartijen. Zowel in Groot-Brittannië als vallen op de arbeidersklasse worden Frankrijk werden dergelijke krachten doorgevoerd. de grootste. Maar ook in andere lanIn die landen waar de arbeidersbeweden is er een groei van extreemrechts ging reeds in actie is gekomen tegen het en eurosceptische partijen. De Deense besparingsbeleid, heeft dit het klassenVolkspartij werd de grootste partij bewustzijn aangescherpt en haalde ravan Denemarken. Zelfs in Duitsland dicaal links uitstekende resultaten. Zo slaagden de rechtse populisten van was het Griekse Syriza goed voor 26%,

dat is 4% meer dan de regerende conservatieve Nieuwe Democratie. Bij de lokale verkiezingen won Syriza onder meer in Athene. In Volos raakte Nikos Kanellis, een leidinggevend lid van Xekinima, verkozen in de gemeenteraad. Het perspectief van een linkse regering is reëel, maar het is de vraag of Syriza echte verandering kan bewerkstelligen. De afgelopen maanden werd het programma afgezwakt. Als links de hoop op verandering niet inlost, dreigt de ruimte voor de neonazistische wanhoop van Gouden Dageraad verder te groeien. Ook met een partijleiding in de cel haalde die partij 9% in de Europese verkiezingen. Ook in Spanje haalden linkse krachten uitstekende resultaten. Waar de twee grote partijen, de conservatieve PP en het sociaaldemocratische PSOE, in 2009 samen goed waren voor 80% van de stemmen, was dit nu net geen 50% meer. Het linkse Izquierda Unida haalde 5 zetels, evenveel als de nieuwe lijst Podemos die voortkomt uit de beweging van indignado’s. Beide linkse krachten zijn samen goed voor bijna 20% van de stemmen. De Portugese Communistische Partij deed het uitstekend met 12,7% en komt samen met het achteruit boerende Links Blok ook bijna aan 20%. Ten slotte komt radicaal links ook vanuit Italië terug in het Europees Parlement, zij het dat dit nipt gebeurde en met een weinig inspirerende campagne. De vooruitgang voor links bleek ook in Ierland. De regeringspartijen verloren er fors in de lokale en Europese verkiezingen. De partijvoorzitter van het sociaaldemocratische Labour nam meteen ontslag. Bij een tussentijdse verkiezing voor een parlementszetel in Dublin West werd Ruth Coppinger van de Socialist Party verkozen. Daarnaast zette de Anti-Austerity Alliance zich op de kaart met 14 gemeenteraadsleden in Dublin, Cork en Limerick. Ook andere linkse krachten gingen vooruit bij de lokale verkiezingen. Jammer genoeg werd Paul Murphy niet verkozen in het Europees Parlement. Hij haalde in Dublin bijna 30.000 eerste voorkeurstemmen – goed voor 8,5% De Trade Unionist and Socialist Coalition (TUSC) op campagne in Southampton, maar onvoldoende voor een van de drie waar het een zetel in de gemeenteraad behaalde. zetels in Dublin. Een van de factoren

In die landen waar de arbeidersbeweging reeds in actie is gekomen tegen het besparingsbeleid, heeft dit het klassenbewustzijn aangescherpt en haalde radicaal links uitstekende resultaten. die meespeelde was de schandalige beslissing van de Socialist Workers Party (SWP) om tegen Paul op te komen. Dat liet ruimte voor een andere kandidaat om de linkse zetel in te pikken. Dit is niet alleen spijtig voor Paul, de linkerzijde van de Ierse arbeidersbeweging en het CWI, maar voor alle werkenden in strijd doorheen Europa en daarbuiten, waaronder activisten in Palestina, Sri Lanka, Kazachstan en anderen die met repressie te maken krijgen. Zij zagen in Paul een dynamische strijdbare verdediger van heel wat bewegingen tegen onrecht. Op bescheiden schaal haalde de Britse Trade Unionist and Socialist Coalition (TUSC) enkele uitstekende scores. De 560 kandidaten bij de lokale verkiezingen haalden 68.000 stemmen. In Southampton werd Keith Morell herverkozen. Hij stapte eerder uit Labour

uit protest tegen het lokale besparingsbeleid. Dat verzet tegen de besparingen werd beloond en Keith werd herverkozen. Hij haalde dubbel zoveel stemmen als UKIP in zijn kiesdistrict, terwijl de fractieleider van Labour in Southampton zijn zetel bijna verloor aan UKIP. De Europese, nationale en lokale verkiezingen van eind mei toonden een groeiende af keer tegenover het volledige kapitalistische establishment. Waar links vooruitgaat, is er nood aan een offensieve opstelling en een programma dat consequent breekt met het kapitalisme. Tenzij alternatieve massapartijen van de werkende bevolking worden opgezet met een strijdbaar socialistisch alternatief, kan de ontgoocheling leiden tot wanhoop en steun voor extreemrechts en allerhande populistische formaties.



thema dossier

de

Linkse Socialist

na de verkiezingen van 25 mei

Politieke onstabiliteit blijft. Strijd tegen neoliberale besparingsbeleid zal op st Standpunt door het Uitvoerend Bureau van LSP

D

e economische crisis en het besparingsantwoord daarop doorheen het continent hebben de autoriteit van de Europese Unie en de gevestigde partijen verder ondermijnd. Dat bleek uit de resultaten van de Europese verkiezingen met een opkomst die erg laag blijft (43%) en een stevige score voor een breede waaier van Eurosceptische partijen. In die landen waar het verzet tegen het besparingsbeleid tot georganiseerde strijd leidde – voornamelijk in het zuiden van Europa – was er een vooruitgang van linkse krachten (onder meer Syriza in Griekenland, PCP in Portugal, IU en Podemos in Spanje en ook de ‘lijst Tsipras’ in Italië). Elders kwam het ongenoegen op een meer negatieve wijze tot uiting met sterke resultaten voor onder meer het FN (Frankrijk), UKIP (Groot-Brittannië), Deense Volkspartij,...

rijk is groter dan algemeen wordt aangenomen. De superrijken zijn rijker dan gedacht, de groep die moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen is veel groter dan gedacht. Een op de zeven Belgen is arm. Over een periode van vier jaar raakte bijna 30% van de Belgen al eens in armoede, 20% van de gepensioneerden heeft een inkomen onder de armoedegrens, 40% van de gehandicapten moet leven van een tegemoetkoming onder de armoedegrens,… Iedere verdere economische neergang trekt de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking verder naar beneden. De kans op verdere neergang is reëel. Zelfs in de propaganda over het economisch herstel wijst men op complicerende factoren, zoals een gebrek aan investeringen, vertraging in de zogenaamde groeilanden en gevaren als gevolg van spanningen rond onder meer Oekraïne die de energieprijzen onder druk kunnen zetten. Economisch wanhopige tijden gaan gepaard met wanhopige propaganda. Traditionele partijen houden met moeite stand

De groeiende polarisatie onder druk van de crisis komt ook tot uiting bij de gevestigde partijen. In ons De wanhopige propaganda heeft een impact, maar het land leidt het tot een discussie over het model om struc- effect ervan neemt af. Dat bleek ook uit het Belgische turele besparingen door te voeren. In zijn afscheids- verkiezingsresultaat. Na een laatste campagneweek interviews stelde Jean-Luc Dehaene dat de volgende met een enorm offensief tegen N-VA, heeft die partij regeringen de ‘opportuniteit’ van enkele jaren zonder de voorspelde tsunami alsnog gerealiseerd. Met 32% verkiezingen moeten gebruiken om hard het mes te zet- haalt N-VA een hogere score dan in de laatste peilingen ten in de sociale verworvenheden. Geen besparingen en worden de resultaten van de gemeenteraadsverkiemet de kaasschaaf, maar met het botte mes. In de ver- zingen geëvenaard (zelfs indien er hier en daar een bekiezingscampagne werden verschillende nuances in- perkte achteruitgang was, zoals in de stad Antwerpen zake besparingsritme voorgesteld. Die opties blijven waar met De Wever en Homans van 37% in 2012 wordt ook na de verkiezingen overeind. Eén zaak staat vast: terug gevallen op 34% en 32% voor de federale en reer komen besparingen op alle niveaus en daar zal strijd gionale verkiezingen). De anti-N-VA campagne heeft tegen nodig zijn. deels een omgekeerd effect gehad. Dat is een indicatie van de aftakelende autoriteit van de drie traditionele Economische realiteit even politieke families. Langs Vlaamse zijde halen christendemocraten, liopzijgeschoven beralen en sociaaldemocraten samen ongeveer 48%. Tijdens de verkiezingscampagne leek de economische In 2010 haalden ze voor het eerst geen 50% meer. In crisis ondergesneeuwd. De meeste berichten hadden vergelijking met 2010 houden ze stand, wat ze zelf als het over economisch herstel. Het einde van de tunnel een grote overwinning voorstellen. Maar deze stabiwas nog maar eens in zicht. Het herstel consolideren, lisatie gebeurt op een historisch dieptepunt. De drie zou wel een besparingsbeleid vergen om ‘onze’ con- komen nipt aan een meerderheid in het Vlaams parlecurrentiepositie te versterken. Dat dit ‘herstel’ enkel ment (64 op 124 zetels) en onder de Nederlandstalige de rijksten nieuwe grote winsten oplevert, werd er niet afvaardiging in de Kamer (45 van de 87 zetels). Langs bij verteld. Franstalige kant halen de drie traditionele politieke faZonder een eenmalig verlies door een afschrijving van milies nog 70% van de stemmen, maar ook dat neemt 9,7 miljard door GDF Suez, waren de Bel20-bedrijven af. Verkozenen van FDF, PTB-GO en PP illustreren dat goed voor 15,5 miljard euro winst in 2013. Daarvan ook langs franstalige kant de draagkracht van de tradiwerd 10 miljard euro als dividenden uitgekeerd aan tionele partijen aftakelt. de aandeelhouders. De toplui kregen 8,6% meer dan Het verlies van de PS is beperkter dan voor de verin 2012, voorzitters van Bel20-bedrijven vingen een kiezingen werd aangenomen. Dit verlies – in Brussel gemiddelde vergoeding van 282.892 euro. De 1% rijk- lichte winst en voor het Waals parlement ondanks lichte sten in ons land zijn goed voor 12,63% van alle netto achteruitgang een zetel winst – was niet het resultaat vermogen (de gezamenlijke waarde van alle onroerend van een links beleid. Na 25 jaar regeringsdeelname is en roerend vermogen min de uitstaande schulden) of de armoede toegenomen en zijn er meer werklozen. De evenveel als de 53% armsten. De 5% rijksten hebben 1% rijksten gingen erop vooruit, de overgrote meerderevenveel vermogen als de 75% armsten. heid van de bevolking ging erop achteruit. Met de PS Een peiling toonde aan dat de gemiddelde Belg denkt aan het stuur van de regering was het niet langer mogedat de 20% armsten goed zijn voor 7,7% van het ver- lijk om zich te verstoppen achter het argument dat het mogen en de 20% rijksten voor 40,6%. In werkelijkheid de schuld van het ‘rechtse Vlaanderen’ was. De dreigaat het om 0,17% en 61,2%. De kloof tussen arm en ging van een regering onder leiding van N-VA was het

PVDA-voorzitter Peter Mertens op 1 mei in Antwerpen. Foto: Jente

Paul Magnette (PS) en Bart De Wever (N-VA). Hun meningsverschil gaat in essentie over het ritm

enige argument waarmee de PS kon standhouden. De keerd zijn om te denken dat het negeren v propaganda van N-VA over de keuze tussen een PS-mo- provocaties zal leiden tot het verdwijnen e del en een N-VA-model heeft ook de PS goed gedaan. Griekse neonazi’s in het Europees Parlem De herinnering aan de politieke crisis van 2010 en het raakten, kan als waarschuwing tellen. M beeld dat ons land relatief ongeschonden uit de econo- provocaties Dewinter weg komt, hoe ver mische crisis is gekomen, speelden eveneens een rol in troepen zullen gaan. het oppeppen van de traditionele partijen. Dat er ruimte is voor extreemrech langs Franstalige kant. De rechts-popu instabiliteit van de alternatieven Populaire van Modrikamen haalt een ve Kamer en in het Waals parlement. In C De resultaten zijn minder voorspelbaar en er zijn soms de PP 7% terwijl de reactionaire beroe opmerkelijk grote verschuivingen met nieuwe partijen Laurent Louis er met zijn ‘Debout les Be die een snelle opmars en neergang kennen. Tien jaar en het door het Vlaams Belang opgezett geleden, met de regionale verkiezingen van 2004, ken- Nette’ 3,5%. Laurent Louis kreeg volk op de het Vlaams Belang een electoraal hoogtepunt met 24,15%. Nu haalt het VB nog amper drie Kamerzetels (2 We hopen dat de 8 ver in Antwerpen en 1 in Oost-Vlaanderen). Lijst Dedecker nen van PVDA mee het pu ging bij deze verkiezingen volledig kopje onder, terwijl het in 2008 nog tot 15% scoorde in de peilingen. debat naar links zulle N-VA plaatst zich tot op zekere hoogte in dit rijtje, ken en een rol zullen zonder dat het besmet is met het neofascistische karakin de opbouw van het s ter van het VB of het ego-avonturisme van Dedecker, verzet tegen het neoli zelfs indien er in de marge elementen hiervan aanwebeleid. Een politieke st zig zijn. Wat deze formaties gemeen hebben, is dat ze inspelen op een breed ongenoegen. Ook op Europees immers niet losgekoppe vlak kwam dit tot uiting in sterke scores voor diverse den van sociale str extreemrechtse en rechts-populistische krachten. Op basis van collectieve strijd zal het klassenbewustzijn verscherpt worden en zal de ruimte voor een echt alternatief in de vorm van een massale arbeiderspartij met zijn meetings ondanks het agressieve a een socialistisch programma vergroten. Ondertussen karakter van zijn campagne. Het gevaar moeten we afrekenen met een breed spectrum van aller- tisch geweld bleek overigens nog aan de v hande populistische formaties die gedurende zekere tijd de verkiezingen met een bloedige aansla de bovenhand kunnen halen met hun individuele ‘oplos- museum in Brussel waarbij vier doden v singen’ of zogenaamde ‘anti-establishmentimago’. Extreemrechts afschrijven of de strijd er Tegen deze achtergrond is een terugkeer van het is niet aan de orde van de dag. Het gevarie Vlaams Belang of een gelijkaardige formatie niet uitge- van de extreemrechtse en populistische sloten. In de huidige vorm wordt dat wellicht moeilijk, eist een degelijke analyse die een correc de partij valt terug op drie Kamerzetels, zes Vlaamse maakt van het gevaar – het volstaat nie verkozenen, één Brusselse verkozene en bijzonder nipt zomaar als fascist af te doen – en daaraan een Europese zetel voor voorzitter Annemans. Meer actieve mobilisatie rond een sociaal prog dan de helft van het personeel van de partij zal op straat voedingsbodem van deze formaties aan staan. In zijn bastion Antwerpen haalt het Vlaams Belang nog 7% en moet het voor de Kamer zes en voor Groene winst en verlies het Vlaams parlement vijf andere partijen laten voorgaan. In een poging om alsnog in het middelpunt van Ecolo werd zwaar afgestraft in deze de belangstelling te staan, ging vooral Dewinter over De regeringsdeelname op regionaal ni tot scherpe provocaties in de campagne. Het zou ver- partij geen goed gedaan. De campagn

Dossier thema

www.socialisme.be Mei 2014 Juni 2014



Model-Martens: besparen zonder sociaaldemocraten

traat gevoerd worden spelen in de opbouw van het straatverzet tegen het neoliberale beleid. Een politieke stem kan immers niet losgekoppeld worden van sociale strijd. We hopen dat de PVDA met haar verkozenen voluit zal gaan voor het versterken van de acties tegen het besparingsbeleid en zich niet laat afremmen door ‘linkse samenwerking’ met de sociaaldemocratie en de groenen. Onze roep naar een front van verzet tegen de besparingen blijft overeind, na deze electorale vooruitgang is PVDA goed gepositioneerd om daar een centrale rol in te spelen. In Brussel namen wij aan de verkiezingen deel met Gauches Communes. We voerden vooral in Sint-Gillis een politiserende campagne met inhoudelijke pamfletten. Het behaalde resultaat is erg bescheiden, voor de Kamer haalden we in Sint-Gillis 1,12%. De druk voor een ‘nuttige stem’ uitte zich niet alleen in het resultaat van de PS maar ook in dat van PTB-GO. Onze politiserende campagne heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat het totale resultaat van de radicale linkerzijde in SintGillis de hoogste van alle Brusselse gemeenten is. Welke regering er ook komt, besparingen komen eraan!

me van de besparingen

van racistische ervan. Dat drie ment verkozen Met hoe meer rder hij en zijn

hts blijkt ook ulistische Parti erkozene in de Charleroi haalt epsprovocateur elges’ 5% haalt te ‘Faire Place p de been voor

rkozeublieke en trekspelen straatberale tem kan eld worrijd.

voor een nuttige stem om de N-VA te stoppen evenmin. Bovendien was er ter linkerzijde een concurrent in de vorm van de PTB. Ecolo verliest de helft van zijn Brusselse zetels, 10 van de 14 Waalse zetels en 2 van de 8 Kamerzetels. Langs Nederlandstalige kant kende Groen wel vooruitgang. De partij profileerde zich als linkse oppositiepartij met nadruk op sociale thema’s zoals de lange wachtlijsten in de sociale sector. Het partijprogramma was dan wel niet erg links, het profiel van Groen was dat wel. Bovendien kon de partij gebruik maken van de sterke acties rond de Antwerpse mobiliteitsproblemen. Anderzijds maakte Groen-voorzitter Van Besien meteen duidelijk dat hij wil meeregeren. Na deze vooruitgang kan hij blijkbaar niet snel genoeg de ervaring van Ecolo in het Brusselse en Waalse parlement achterna gaan. Vooruitgang voor radicaal-links

Met 2 zetels in de Kamer, 2 in het Waals parlement en 4 in het Brussels parlement heeft PVDA/PTB niet het door de hoge peilingen gecreëerde verwachte resultaat behaald. Vooral in Antwerpen werd meer verwacht, maar eindigde de partij van Peter Mertens op een zucht van de kiesdrempel. Met scores van 11,5% in Luik en 8,7% in Charleroi, waar PVDA telkens de derde partij is na PS en MR, of 8,9% in Antwerpen en 4,9% in Gent heeft PVDA wel opmerkelijke scores neergezet waarbij ook in vergelijking met de gemeenteraadsverkiezingen antisemitische van 2012 vooruitgang werd geboekt. r van antisemiOndanks een professionele campagne en nooit gevooravond van ziene toegang tot de media, had de PVDA in de laatste ag in het Joods dagen van de campagne moeite om overeind te blijven, vielen. laat staan om de thema’s van de verkiezingen te bepartegen opgeven, len. De druk van een nuttige stem tegen de N-VA en eerder karakter de pogingen van alle partijen om zich sociaal voor te formaties ver- doen, hebben ongetwijfeld een rol gespeeld. Anderzijds cte inschatting tonen de resultaten aan dat er links van de sociaaldeet om iedereen mocratie en de groenen ruimte is. Het was in dat kader gekoppeld een dat wij voorstelden om eenheidslijsten met een naam gramma om de als PVDA-Eenheid op te stellen of om kandidaten op te pakken. PVDA+/PTB-GO te plaatsen. Jammer genoeg werden die voorstellen afgewezen en was er in Brussel zelfs geen bereidheid tot lijstverbinding. Nochtans weet iedere syndicalist dat je er in een strijd sterker staat als verkiezingen. je alle militante krachten mee betrekt. iveau heeft de We hopen dat de 8 verkozenen van PVDA mee het pune van de PS blieke debat naar links zullen trekken en een rol zullen

Vlak voor de stembusgang verschenen de eerste analyses van economische denktanks over het gevaar van aanhoudende politieke crisis. De Tijd titelde “Londense City vreest voor Belgische politieke impasse” (21 mei). In het artikel werd de vrees voor een herhaling van een ellenlange regeringsvorming geuit. De voorkeur van De Wever en delen van het patronaat bij VOKA gaat ongetwijfeld naar een harde rechtse meerderheid rond N-VA in Vlaanderen. Maar een dergelijke regering haalt geen meerderheid langs Franstalige kant en bovendien zou CDH hiervoor van de PS moeten losgekoppeld worden. De Wever droomt van een regering zoals die van Martens in de jaren 1980 en rekent erop dat dit vandaag ook zonder steun van één van de twee grote vakbonden kan. De poging om een dergelijke regering op de been te krijgen, maakt weinig kans. De meer vooruitziende elementen van de burgerij stellen wellicht meer vertrouwen in een stabiele tripartite, desnoods met een Vlaamse regering waar N-VA wel inzit en na een periode waarin De Wever moet bewijzen dat hij geen rechtse regering op de been kan krijgen. De PS gaat voor een tripartite en gaat eerder voor het model van de regering-Dehaene met zijn Globaal Plan. Welke regeringen we ook krijgen, we gaan naar harde besparingen. Daar zijn alle gevestigde partijen het over eens. Zij lijken daar overigens beter op voorbereid te zijn dan de arbeidersbeweging. De banden tussen de vakbondsleiders en de besparingspartijen hebben ons de afgelopen jaren niets opgeleverd, het neoliberale beleid werd niet gestopt. Dat leidt tot demoralisatie en het zet de mogelijkheid van collectieve strijd voor vooruitgang op het achterplan, wat ruimte laat voor andere ‘oplossingen’. Als we de aanvallen niet bestrijden met een democratisch beslist oplopend actieplan dat vertrekt van een brede informatie- en mobilisatieronde, dan zullen we de besparingen niet kunnen stoppen, maar dreigen ook de electorale mogelijkheden voor rechts en extreemrechts nog te groeien. Het zou verkeerd zijn te denken dat een derde van de Vlamingen overtuigd is van een hard neoliberaal en repressief besparingsbeleid, voor velen was het een foertstem tegen het establishment. Dat is geen verrechtsing maar een groeiende afkeer tegenover de huidige gang van zaken, evenwel zonder duidelijkheid over hoe het dan wel beter kan. In de laatste week van de campagne benadrukten ook de Vlaamse partijen plots hun ‘sociaal’ karakter met verzet tegen aanvallen op de index en de beperking van de uitkeringen in de tijd tegenover N-VA, maar ook die laatste partij benadrukte plots dat het de laagste pensioenen zou verhogen en ontkende in alle toonaarden het asociale karakter van zijn programma. Het potentieel voor een sterk verzet op straat is aanwezig. Dat zagen we de afgelopen weken reeds met de onverwacht grote mobilisaties voor de overkapping van de Antwerpse ring. Het gaat nog om acties waarbij er verwarring is over de exacte eisen en actiemethoden, maar het massale karakter ervan is een trendsetter. Door middel van strijdbewegingen kunnen we kiezers van N-VA overtuigen. Wie anders dan de linkerzijde kan immers een consequent alternatief op het huidige besparingsbeleid naar voor brengen? Waar links dit op offensieve wijze deed – zoals de campagne van Syriza voor een linkse regering in 2012 – leverde het uitstekende electorale resultaten op. Maar als we de offensieve perspectieven niet onderbouwen met een consequent programma van socialistische maatschappijverandering, komen we er ook niet. De uitdagingen voor de arbeidersbeweging zijn groot. De burgerij zal nu maneuvreren om na te gaan hoe ze het beste een besparingsbeleid kan voeren, met de harde hand of iets zachter. Laat ons niet wachten om ons verzet te organiseren!

Na een periode van politieke crisis tussen 1978 en 1981 werd een compromis gesloten om met de rooms-blauwe regering van Martens en Gol een besparingsbeleid te voeren dat werd getolereerd door het ACV, met wiens topman Jef Houthuys alles werd doorgepraat in Poupehan. De Belgische frank werd gedevalueerd en er waren verschillende indexsprongen. Toen de nieuwe begrotingsminister Verhofstadt in 1986 met een nieuw hard besparingsplan ter waarde van 3,5 miljard euro kwam, werd het moeilijk voor het ACV om de troepen te blijven stoppen. Bij de ambtenarenacties van 1983 stond het ABVV er nog alleen voor, het verzet tegen het Sint-Annaplan in 1986 dreigde zo massaal te worden dat de druk op het ACV onhoudbaar werd. Op een nationale ABVV-betoging op 31 mei 1986 waren er 250.000 aanwezigen. ACV-topman Houthuys stuurde ‘da joenk’ Verhofstadt wandelen. Het harde neoliberale beleid van de rooms-blauwe regeringen zorgde ervoor dat de lonen met gemiddeld 12 tot 15% afnamen, de uitkeringen zelfs met 20%. Tegelijk stegen de bedrijfswinsten met 57%. Na de val van de regering, officieel rond de communautaire kwestie, volgde een nieuwe crisis waarna er een regering met sociaaldemocraten kwam.

Model-Dehaene: besparen met sociaaldemocraten

Na het verdwijnen van rooms-blauw in 1987 werden de sociaaldemocraten ingeroepen om mee te besparen. De economische situatie gaf wat ademruimte om dit voor te bereiden. In 1993 sloeg Dehaene toe met zijn Globaal Plan. Onder druk van onderuit werd dit beantwoord met de grootste algemene staking sinds 1936. Het Globaal Plan maakte deel uit van het Europese besparingsbeleid dat door het Verdrag van Maastricht werd opgelegd. Christendemocraten en sociaaldemocraten maakten een besparingsplan van – zo blijkt achteraf – 500 miljard frank (12,5 miljard euro). Dat gebeurde onder meer door de index aan te passen (met de invoering van de gezondheidsindex) en met een loonstop. De vakbondsleiding deed amper iets met de woede aan de basis en liet zich eerder leiden door onderlinge tegenstellingen. Het bleef bij een eenmalige actie, ondanks het enorme potentieel. In het parlement stemden alle christendemocraten en ‘socialisten’ voor het Globaal Plan, een toiletpauze op dit cruciale ogenblik kostte Dirk Van der Maelen nadien wellicht meer dan één ministerpost. De beweging tegen het Globaal Plan stierf een stille dood.

En vandaag? Bij het overlijden van Jean-Luc Dehaene werd meermaals naar zijn ‘model’ verwezen. De Wever had het zowel over de jaren 1980 en de regeringen-Martens als over het Globaal Plan. Hij stelde dat men in de tijd “nog beslissingen durfde te nemen” en verwees naar de “drie indexsprongen en het Globaal Plan.” Beide modellen bevatten een besparingsbeleid, het ene al wat sneller en brutaler dan het andere. De Wever grijpt terug naar ‘da joenk’ Verhofstadt toen die nog als ‘baby-Thatcher’ bekend stond. De PS kijkt liever naar het staatsmanschap van Dehaene en diens rooms-rode ‘Globaal Plan’. Deze discussie gaat over het ritme van de aanvallen, niet over de besparingen zelf.

10

internationaal thema

de

Oekraïne. Enkel verenigde arbeidersactie kan catastrofe stoppen

Linkse Socialist

Foto: brandend vakbondsgebouw in Odessa.

Analyse door Rob Jones vanuit Moskou (dit artikel verscheen op 9 mei in het Engels op socialistworld.net)

D

e gebeurtenissen in Oekraïne hebben een tragische wending genomen met een escalatie van geweld. Het Oekraïense leger komt met steun van de westerse machten tussen om de voornamelijk pro-Russische betogers die belangrijke gebouwen in het oosten van de Oekraïne bezetten op gewelddadige wijze te ontwapenen. In Odessa, een stad aan de Zwarte Zee met een smeltkroes van bevolkingsgroepen, vielen meer dan 40 doden toen een vakbondsgebouw in brand werd gestoken.

weld te schuilen. Daarop werden molotovcocktails naar de ingang van het gebouw gegooid en Er is een aanhoudende propaganda- begon het gebouw vuur te vatten. Veel oorlog over wat in Odessa en Oekraïne mensen zaten vast. Er was geen andere gebeurt, zowel door de regering in Kiev uitweg dan de centrale ingang. Alle anen zijn steungevers uit de EU en de VS dere uitgangen waren geblokkeerd door enerzijds als door de betogers in het extreemrechtse militanten. Uit wanoosten van Oekraïne en de Russische hoop klommen sommigen uit de ramen regeringsmedia anderzijds. en sprongen ze naar beneden. Daar werHe t e e r s t e o nd e r z o ek va n d e den ze vaak nog in elkaar geklopt. Oekraïense politie naar de tragedie in Odessa stelde dat “anti-Maidan beto- Antiterreur operatie van gers het vakbondsgebouw binnendron- Kiev gen en zichzelf daar barricadeerden. Ze begonnen van het dak MolotovOok elders in het oosten van Oekraïne cocktails te gooien. Een aantal van de was er een ontaarding van de situbrandbare objecten raakten het gebouw atie, zeker in de regio rond Donetsk, en hebben mogelijk de brand veroor- het industriële centrum van het land. zaakt die uiteindelijk meer dan 40 le- Oekraïense troepen probeerden de bevens kostte.” zette overheidsgebouwen terug in te De Russische televisie daarentegen nemen. Dat gebeurde tegelijk in tien bracht verslag van een bloedbad bij de steden waar aanhangers van de zelfverstrijd tussen fascisten en ‘Banderaïsten’ klaarde ‘Volksrepubliek Donetsk’ rege(nazicollaborateurs in Oekraïne tijdens ringsgebouwen bezet hielden. de Tweede Wereldoorlog). De tragedie De propagandaoorlog is gedegenein Odessa werd omschreven als een reerd tot schietpartijen en het aantal do“nieuw Chatyn”, een verwijzing naar den neemt toe. Volgens berichten zouden een Wit-Russisch dorp dat werd uitge- minstens drie Oekraïense legerhelikopmoord door een bataljon van de nazi’s ters neergehaald zijn. De Russische tedat vooral uit Oekraïense nationalisten levisie stelt dat het Oekraïense leger bestond. vaak aarzelt om te vechten en er wordt beweerd dat er bij acties tegen burgers Tragedie in Odessa vrijspel wordt gegeven aan de nieuwe ‘Nationale garde’. Die bestaat vooral Volgens een journalist in Odessa, uit activisten die deel uitmaakten van Sergiy Dibrov, begon het conflict na de rechtse milities tijdens het Maidaneen mars door voetbalfans die door de protest. stad trokken. Daarbij werden slogans Het is absoluut niet duidelijk of de tegen Poetin geroepen. Onder de beto- Oekraïense staat de krachten heeft om gers was er een groot aantal activisten de orde in het oosten te herstellen op een van de zelfverdedigingscomités van de ogenblik dat de bevolking steeds meer Euromaidan-beweging. Zij waren gewa- gebukt gaat onder de gevolgen van de pend met stokken, schilden en helmen. economische crisis. Momenteel kijkt Alle verslagen stellen dat de betogers slechts een minderheid naar Rusland als in de stad op verzet van ‘anti-maidan oplossing voor de problemen, de meesbetogers’ botsten. Het ging om een ten zijn bang dat een militaire intercombinatie van diegenen die zich verzetten tegen wat ze de ‘fascistische junta’ in Kiev noemen, aanhangers van een federatie met Rusland of zelfs van aansluiting. Het begon als een gevecht waarbij met stenen en molotovcocktails werd gegooid. De straatgevechten hielden vier uur aan. Daarbij vielen vier doden en waren er meer dan honderd gewonden. Woedend door het neerschieten van hun aanhangers, trokken zowat 2.000 leden van de zogenaamde zelfverdedigingsgroepen van Euromaidan, naar verluidt ondersteund door activisten van de fascistische ‘Rechtse Sector’, naar een protestkamp in de stad. In dat kamp waren er ongeveer 200 aanwezigen. Alles werd vernield, alle tenten werden in brand gestoken. De mensen uit het kamp vluchtten naar een naburig vakbondsgebouw om voor het geEerste slachtoffer bij oorlog: de waarheid

ventie tot een burgeroorlog zou leiden. Maar als de wanorde en chaos blijven toenemen en er nog tragedies zoals in Odessa zijn, kan de sfeer snel omslaan en kan de eis voor afscheiding van Kiev steun winnen alsook de roep naar een ‘harde hand’ om orde op zaken te stellen. Dat kan leiden tot meer steun voor een Russische interventie. Acties van mijnwerkers

Donetsk is het centrum van de steenkoolindustrie in het land. Er zijn nog steeds 500.000 mensen in die sector werkzaam. Het gaat om een machtig deel van de arbeidersklasse die de tradities van strijd uit de tweede helft van de jaren tachtig en de vroege jaren negentig in stand houdt. Duizenden mijnwerkers uit de regio Lugansk in de buurt van Donetsk gingen in staking rond looneisen. Ze verdienen minder dan 400 euro per maand en waren woedend dat de regering van Kiev dreigde om een nieuwe aanslag op hun lonen op te plegen. Kiev wil dat de mijnwerkers mee betalen voor het herstel van de buurt rond Maidan. De Russische media en pro-Russische activisten beweren dat de mijnwerkers aan hun kant staan, maar er waren zowel mijnwerkers die de separatisten steunden als anderen die aan Maidan deelnamen, ook al gebeurde dat niet massaal en niet georganiseerd. De aankondiging van Poetin

Het lijkt alsof de situatie in het oosten van Oekraïne totaal uit de hand kan lopen met een volledig conflict tussen rebellen en gewapende krachten van de regering van Kiev aan de ene kant, en pro-Russische strijders langs de andere kant. De pro-Russen hoopten en bekwa-

men een overweldigende ja-stem in het ‘referendum’ over de Volksrepubliek Donetsk om de weg te openen voor een oproep tot ‘steun’ van het naburige Rusland. Poetin kondigde evenwel aan dat hij vond dat het referendum moest uitgesteld worden. Hij stelde dat de Russische troepen van de grens zouden weg gehaald worden en dat hij onder voorwaarden de presidentsverkiezingen van mei in Oekraïne zou aanvaarden als stap naar een oplossing voor de crisis. De aankondiging van Poetin maakte het moeilijker om direct over te gaan tot de derde ronde van sancties en het is ook moeilijker om Rusland buiten ieder voorstel van onderhandelingen en oplossing te houden. De Russische economie voelt de gevolgen van de sancties bovenop de reeds bestaande recessie. De economische en sociale kosten van een breder conflict in Oekraïne en het perspectief van een openlijk militair conflict, zorgen zelfs bij de grootste Russische oorlogsgezinden tot twijfel. Maar de geest van chaos en etnisch conflict is uit de fles en het zal moeilijk zijn om dat onder controle te houden. Een links alternatief

De linkerzijde in Oekraïne is spijtig genoeg niet sterk. De belangrijkste ‘linkse’ partij is de Communistische Partij. Die steunde de regering van Janoekovitsj toen een pro-Russisch buitenlands beleid werd gevoerd, maar ook op binnenlands vlak werd het beleid van de Partij van de Regio’s van Janoekovitsj gesteund. De buitenparlementaire linkerzijde is klein en gebruikt radicale slogans over de strijd tegen het fascisme, maar deze linkerzijde was al gauw verdeeld in twee kampen. Leiders van de groep ‘Linkse Oppositie’ stellen openlijk dat de regering van Kiev legitiem is en het resultaat van een “echte revolutie die de oligarchen aanviel”. Ze steunen ook het ondertekenen van een ‘Associatieverdrag’ met de EU, maar dan wel met een “rechtvaardiger besparingsbeleid”. Het belang van extreemrechts en de Rechtse Sector wordt

volledig genegeerd. De groep Borotba maakt deel uit van het anti-Maidan kamp en stelt wel dat ze tegen een Russische interventie is waarbij linkse eisen en slogans worden gebruikt. Maar alle woede wordt gericht tegen wat ze de ‘Junta van Kiev’ noemen. Bovendien wordt nauw samengewerkt met pro-Russische groepen. Ze leggen uit dat ze tegen de interventies door Rusland zijn, maar publiceren kritiekloze verslagen van pro-Russische acties. De arbeidersklasse moet handelen

De enige manier om de dreigende catastrofe af te wenden bestaat uit een eenmaking van de arbeidersklasse doorheen Oekraïne met verdedigingscomités en anti-oorlogscomités over etnische grenzen heen. Een eengemaakte strijd kan de basis leggen voor een massale arbeiderspartij en democratische vakbonden die opkomen voor de rechten van alle werkenden in het land. Zo’n partij zou nadruk leggen op de garanties voor democratische en nationale rechten voor alle etnische groepen in Oekraïne, waaronder het recht om regionale vertegenwoordigers te verkiezen, het Russisch en andere talen te gebruiken en een grotere economische en politieke macht te geven aan die regio’s die dat willen. De overweldigende meerderheid van de werkende bevolking in Oekraïne wil niet meegesleept worden in een gewapend conflict. Een arbeiderspartij zou ingaan tegen de pogingen van de verschillende imperialistische krachten en hun bevriende oligarchen die Oekraïne willen verdelen. De rijkdom van het land en de natuurlijke grondstoffen zouden in publiek bezit en onder democratische controle en beheer van de maatschappij geplaatst worden zodat alle werkenden in Oekraïne een degelijke levensstandaard en pensioenen zouden kennen, naast degelijke gezondheidszorg en onderwijs als onderdeel van een democratisch beheerde socialistische planeconomie.

www.socialisme.be Mei 2014 Juni 2014

internationaal thema

11

Turkse mijnramp. Dit is geen arbeidsongeval maar moord door

I

Dikili, onze correspondent in Turkije

n Soma, een mijnwerkersstadje in Manisa, is een tragedie aan de gang, een mijnramp die meer dan 300 doden heeft gekost. Turkije is – onder de Europese landen – het land met de meeste arbeidsongevallen en wereldwijd staat het op nummer drie, geen score om fier op te zijn. Iedere zes uur valt er een dode ten gevolge van een arbeidsongeval.

Deze mijn werd in 1984 geprivati- taire onderzoekscommissie in te stellen seerd en de eigenaar is er enorm fier naar de werkomstandigheden in de op dat hij de productiviteit heeft verzes- Soma-mijn. De AKP (die de meerdervoudigd. De vakbonden wijzen er ech- heid heeft in het parlement) verwierp ter op dat het aantal arbeidsongevallen de vraag. Deze mijn was immers “een en -doden sinds de privatisering sterk voorbeeld van veiligheid”. is gestegen. Bovendien is het sinds een Gedurende uren was er sprake van… paar jaar mogelijk om met onderaan- 17 doden, een pertinente leugen. Door nemers te werken. Die werken veelal de omvang van het drama kon men echmet ongeschoolde arbeidskrachten die ter de realiteit niet meer verzwijgen! De bovendien geen sociale zekerheid heb- solidariteit kwam snel op gang. De Disk ben. Hierdoor kan men de arbeidskost en de Kesk (onafhankelijke vakbonden) drukken. Een regulier tewerkgestelde en linkse organisaties riepen op tot bemijnwerker verdient per dag 40 TL, om- togingen en hielden een succesvolle gerekend 14 tot 15 euro, maar blijkbaar algemene staking. Er kwam ook inis die arbeidskost te hoog. ternationale solidariteit met acties van Op 29 april 2014 stelde een volksver- mijnwerkersvakbonden in Venezuela, tegenwoordiger van de burgerlijke op- Cuba en Bolivia. positiepartij CHP voor een parlemenDe regering kondigde een periode af

van nationale rouw voor drie dagen. Tegelijk zei de eerste minister dat een mijnramp behoort tot de dingen van het leven en dat werkongevallen dagelijkse dingen zijn. In Soma kreeg premier Erdogan geen applaus maar boegeroep. Dit keer – en dat is lang geleden – nam de bevolking het massaal op tegen Erdogan. Hij moest zelfs wegvluchten in een winkel! Gelukkig was er zijn oproerpolitie om hem te beschermen. Behoudens hulpverlening na de mijn-

ramp stuurde men ook het leger en op- aantal dodelijke slachtoffers stijgen roerpolitie naar het mijnwerkersdorp, in plaats van te dalen, want voor een uit schrik voor onlusten! Bij de beto- privébedrijf staat winstmaximalisatie gingen doorheen het land was de poli- voorop. Ook de wet op de contractotie massaal aanwezig met het waterka- ren zou onmiddellijk moeten worden non en gasgranaten. Als men het geld ingetrokken, want dat doet eveneens voor nieuwe waterkanonnen, tanks het aantal arbeidsongevallen toenemen. en gasgranaten eens moest uitgeven Hernationalisatie onder controle van de om de arbeidsveiligheid te verbeteren, werknemers, zodat iedereen aan een dan zou dit mensenlevens redden en normaal loon en in veilige arbeidsombeschermen. standigheden kan werken is de enige eis Zolang men echter staatsbedrijven die het aantal arbeidsongevallen tot een verkoopt aan de private sector, zal het minimum kan beperken.

Zuid-Afrika. Overwinning van het ANC. Beperkt resultaat voor WASP

A

an vaste lezers van ‘De Linkse Socialist’ of wie de activiteiten van LSP volgt, moeten we WASP niet meer voorstellen. Het is een nieuwe linkse partij waarin onze Zuid-Afrikaanse zusterorganisatie (Democratic Socialist Movement) actief is, een partij opgebouwd op basis van de strijd van de mijnwerkers na het bloedbad in Marikana in augustus 2012 toen de politie op de stakers schoot. Hierna volgde een nieuwe periode van klassenstrijd waarbij WASP probeerde om het politieke vacuüm links van de regerende ANC in te vullen. Er was een internationale oproep om de campagne van WASP financieel te ondersteunen, met LSP hebben we daar 6.000 euro aan bijgedragen. Het uiteindelijke resultaat van WASP is heel beperkt. Als marxisten werken we perspectieven uit, wat niet hetzelfde is als voorspellingen doen. We probeerden om een kans te grijpen. Het resultaat van de Economic Freedom Fighters toont aan dat het potentieel effectief aanwezig was. Onze kameraden waren niet de enigen die de kansen zagen, anderen met meer financiële middelen en een grotere toegang tot de media hebben de ruimte deels kunnen invullen. Maar de strijd op de werkvloer gaat door en WASP blijft daar een rol in spelen. In onderstaand artikel, waarvan een langere versie op socialisme.be verschenen is, analyseert Weizman Hamilton (WASP) de Zuid-Afrikaanse verkiezingen.

Het ANC (Afrikaans Nationaal Congres) werd herverkozen met 62% van de stemmen. Dat is een verlies van enkele honderdduizenden stemmen en 3,5%. De ambtstermijn van president Zuma werd gekenmerkt door schandalen, niet in het minst het bloedbad in Marikana. Heel wat ANC-strategen haalden opgelucht adem, ze hadden erger gevreesd. Maar ondertussen verliest de partij steun. Maar liefst 16 miljoen mensen namen niet aan de verkiezingen deel tegenover telkens ongeveer 12 miljoen in 2004 en 2009. Met 11 miljoen stemmen haalde het ANC eigenlijk slechts 32% onder de kiesgerechtigden. De verkiezingsmachine van het ANC draaide op volle kracht. Er werden tijdelijk meer middelen uitgetrokken voor voedselbedelingen voor de armsten, die te horen kregen dat het een cadeau van het ANC was en niet dat het betaald werd door belastinggeld. De 12 miljoen mensen die afhankelijk zijn van sociale uitkeringen – pensioenen, arbeidsongeschiktheidsuitkeringen of kinderbijslag – krijgen regelmatig te horen dat hun uitkering wordt betaald ‘door het ANC’. Er werd zelfs teruggegrepen naar de leugen dat het gehate racistische apartheidsstelsel zou terugkeren indien het ANC de verkiezingen verloor. Ten slotte heeft het ANC zeker onder een oudere laag nog een reserve. Er werden grote sommen geld aan de verkiezingen uitgegeven en dit terwijl er geen regels zijn om de financiën van de partijen bekend te maken. We kunnen er gerust van uitgaan dat een belangrijk deel van de kapitalistische klasse grote sommen in de ANC-campagne heeft gestoken. In het Uitvoerend Bureau van het ANC zijn meer dan de helft van de leden directeurs van bedrijven en een derde van de leden is directeur van meer dan één bedrijf, meer dan 10% heeft vijf of meer bedrijven. Vijftien leden van de familie van Jacob Zuma zijn betrokken bij maar liefst 134 bedrijven waarvan er 83 zijn opgezet nadat Zuma president werd. Het is in deze context dat de Workers and Socialist Party (WASP) een enorme uitdaging aanging om een verkiezingscampagne te organiseren nog voor we onze eerste verjaardag bereikten. We zijn ontgoocheld door het lage stemmenaantal, dat onder onze verwach-

tingen was. We haalden iets meer dan te zetten. Het Democratic Left Front 8.000 stemmen. – een eerder academische beweging Het gebrek aan middelen voor de – riep op om “steun te geven aan diegecampagne was een fundamenteel pro- nen die ongeldig willen stemmen, hun bleem. De strijd om de enorme waar- stembrief willen gebruiken voor een borgen te betalen om te kunnen deel- toekomstige arbeiderspartij en/of wilnemen aan de verkiezingen, zorgde len stemmen voor antikapitalistische ervoor dat we meer dan een maand krachten als eerste stap naar een anticampagne moesten voeren zonder dat kapitalistisch electoraal platform voor we over een cent beschikten omdat we de verkiezingen van 2016.” Deze groep dan pas een tweede fase van fondsen- spreekt over ‘antikapitalisme’ in plaats werving begonnen voor ons kiesmate- van socialisme en over ‘platformen’ in riaal en campagnefonds. Moesten we plaats van partijen. Een aantal academimeer middelen gehad hebben, dan was sche krachten met sympathie voor het het resultaat beter geweest. Bovendien DLF trokken deze verwarde positie tot beslisten de media al vroeg om zich de logische conclusie door en lanceerte beperken tot drie partijen: ANC, den in april een campagne om “Neen” Democratische Alliantie en Economic te stemmen. Maar niets is afgedwongen Freedom Fighters. door aan de kant te gaan staan, enkel door actief te strijden. Er was ook sterke concurrentie in de vorm van de EFF. Die partij deed het erg goed met meer dan een milHet gebrek aan midjoen stemmen en bijna 30 zetels met delen voor de camdaarnaast een gelijkaardig aantal verpagne was een kozenen op provinciaal niveau. De fundamenteel prolinks-populistische partij heeft een programma van nationalisatie en onteigebleem. [...] Bovendien ning van grootgrondbezitters. Dat vond beslisten de media een ingang bij jongeren en werkenden. al vroeg om zich Partijleider Julius Malema, de uitgeslote beperken tot ten voormalige jongerenleider van het drie partijen: ANC, ANC, trok een groot deel van de jongerenwerking van het ANC met zich mee. Democratische Bovendien heeft hij door zijn jaren in Alliantie en het ANC goede banden met de nieuwe Economic Freedom zwarte elite, wat voldoende middelen Fighters. opleverde voor de campagne. We vroegen EFF-leden om open te staan voor discussie over het programma van de EFF, de taken waar de arbeidersklasse Er zijn andere belangrijke politieke voor staat en de rol die de EFF-leiders factoren die een rol speelden. Jammer zullen spelen eens ze in het parlement genoeg heeft WASP haar positie onder zitten en daar aan de druk van de kade mijnwerkers niet kunnen consoli- pitalisten onderhevig zijn. Ons voorstel deren. De leiding van de Association voor een electorale alliantie werd afgeof Mining and Construction Workers wezen, de EFF-leiding eiste dat WASP (AMCU) heeft er alles aan gedaan om zich zou opheffen en iedere discussie onze invloed onder de mijnwerkers te over programma en politieke kwesties beperken. Onze leden werden vervolgd zou stoppen. en uit de vakbond gezet, velen verloren De WASP heeft het vacuüm links van zelfs hun job. het ANC niet kunnen vullen, maar we De metaalbond National Union denken wel dat het correct was om op of Metalworkers of South Africa te komen. We hebben een pioniersrol (NUMSA) besliste dan wel om geen gespeeld en legden belangrijke fundacampagne voor het ANC te voeren menten voor de ontwikkeling van een maar deed geen stemoproep voor deze massale arbeiderspartij met een sociaverkiezingen. Het bleef bij de belofte listisch programma. Dit proces zal verom tegen 2016 een nieuwe partij op dergaan en versnellen.

12

thema recensies

de

Linkse Socialist

Fascism Inc

Waarom twijfelen aan

Sterke documentaire!

een krachtige kritiek op nieuw-Vlaamse armoede

door

I

Geert Cool

n het boek ‘Waarom twijfelen aan’ brengt Sven Naessens argumenten aan die iedereen wel eens kan gebruiken in discussies onder collega’s of op café.

door

S

Pieter (Antwerpen)

taat het fascisme terug voor de deur? Deze vraag zal door de hoofden van vele Grieken hebben gespookt na de verkiezingsoverwinningen van Gouden Dageraad. Deze neonazi’s haalden bij de parlementsverkiezingen van 2012 maar liefst 7% van de stemmen en 21 zetels in het parlement. Bij de Europese verkiezingen haalde Gouden Dageraad 9,4% en 3 zetels en dit ondanks het feit dat een groot deel van de partijleiding in de cel zit. Niet enkel in Griekenland scoorde extreemrechts goed, ook in de rest van Europa is extreemrechts aan een opmars bezig. Dit zal ongetwijfeld mee hebben gespeeld in de inspiratie voor de nieuwe documentaire van Infowar Productions, die in april van dit jaar werd voorgesteld. Dit Griekse team van documentairemakers bracht eerder de documentaires ‘Debtocracy’ en ‘Catastroika’ uit. In die documentaires werd vooral ingegaan op het ontstaan van de huidige economische crisis, de impact van de besparingen en het uithollen van het democratische systeem. Deze twee eerdere producties sluiten goed aan bij de nieuwe documentaire ‘Fascism Inc’. De makers zeggen dat het doel van deze documentaire is om inspiratie te geven aan de strijd tegen extreemrechts doorheen Europa. ‘Fascism Inc’ legt het verband tussen het fascisme en het kapitalisme. “Hoe kan iemand de waarheid over fascisme zeggen, als die niet bereid is om te spreken over het kapitalisme dat het fascisme voortbrengt?”, klinkt het in de film. Het is een van de sterkste aspecten van de documentaire, de meeste andere documentaires over extreemrechts beperken zich vaak tot nadruk op de racistische elementen. In ‘Fascism Inc’ wordt ingezoomd op de banden tussen de Duitse en Italiaanse kapitalisten en respectievelijk Hitler en Mussolini. In de documentaire wordt duidelijk gemaakt hoe de grote industriëlen het fascisme groot gemaakt hebben. In de documentaire wordt het verband met de huidige economische situatie in Griekenland en bij uitbreiding Europa gelegd. De Griekse actualiteit is aanwezig in ‘Fascism Inc’, maar vormt niet het dominante thema. Door de bredere Europese context en de historische wortels van het fascisme te belichten, is deze documentaire interessant voor een ruimer publiek en iedereen die begaan is met de strijd tegen het fascisme. Meermaals wordt erop gewezen dat de strijd niet gestreden is, maar actueel blijft. “De crisis die de omstandigheden creëert waarin fascisme kan groeien, ligt voor ons en niet achter ons...” Ten slotte moet opgemerkt worden dat dit een volledig onafhankelijke productie is die gefinancierd wordt door donaties van jongeren, vakbonden, antifascistische organisaties,... De documentaire wordt gratis aangeboden op het internet. In tal van landen zijn er bijeenkomsten waar de makers zelf uitleg komen geven bij de documentaire. Het is een aanrader voor alle antifascisten. Zoals de makers zelf bij het begin van ‘Fascism Inc’ opmerken: “De waarheid moet uitgesproken worden om het geleuter te stoppen.” In 2013 publiceerden we het boek ‘Fascisme: wat het is en hoe te bestrijden’ door Leon Trotski met teksten over de opkomst van het fascisme en de strijd ertegen. Het boek telt 350 pagina’s en is verkrijgbaar bij onze redactie. Het kost 18 euro, verzendingskosten inbegrepen.

Soms blijft Sven erg voorzichtig – moeten we ons ter linkerzijde echt verantwoorden dat we niets persoonlijk tegen De Wever en co hebben? Dat zou toch evident moeten zijn? De voorzichtige aanloop doet echter niets af van de scherpe kritieken op het asociale programma van N-VA. En mogelijk is het wel degelijk nuttig om direct de persoonlijke kritieken te pareren, de uithalen van onder meer Liesbeth Homans tegen het boek ‘Thatcher aan de Schelde’ van Jan Vrancken bevestigen dat. Door op de man te spelen, ontwijken ze bij N-VA discussies over de inhoud. Sven maakt meteen duidelijk dat zijn kritieken niet persoonlijk zijn. De stukken over het sociaaleconomisch programma van N-VA en de neoliberale realiteit vandaag vond ik de sterkste. Terwijl een kleine elite superrijk is – het boek verwijst naar de Oxfamstudie die aangaf dat de 85 rijksten evenveel bezitten als de armste helft van de wereldbevolking – en de overgrote meerderheid van de bevolking er op achteruit gaat, willen de neoliberalen de superrijken nog meer in de watten leggen. Voor de vele sociale tekorten is er nooit geld, om de financiële markten bij te staan haalt Europa probleemloos een bazooka met duizend miljard euro uit de schuif. “Duizend miljard pompen in iets wat niet leeft of ademt, genaamde de vrije markt, en tegelijkertijd roepen: ‘Er is geen geld meer!’ Het lef alleen al zou voldoende moeten zijn om in heel Europa in opstand te komen.” Het boek brengt een scherpe aanklacht van de groeiende kloof tussen arm en rijk en legt uit dat deze kloof tijdens de crisis enkel nog groter is geworden. Het beleid dat N-VA voorstelt zal dit proces enkel nog versnellen. Tussen 1996 en 2011 zijn de patronale lastenverlagingen met 283% toegenomen, maar daar willen de neoliberalen nog een schep bovenop doen. Sven vraagt zich terecht af wat al die lastenverlagingen ons al opgeleverd hebben, hoeveel jobs zijn er al bijgekomen? Voor ons hebben de liberalen van diverse partijen inleveringen op ons loon en indirect loon in petto, maar voor zichzelf en bevriende topmanagers is enkel the sky the limit. Sven ontmaskert de N-VA als een partij die enkel oog heeft voor de belangen van de rijken, waarom zwijgt N-VA bijvoorbeeld over de diamantfraude in Antwerpen maar kunnen sommige partijleiders geen vijf minuten over fraude spreken zonder het over werklozen te hebben? Er zijn ook argumenten of voorstellen in het boek waar ik het niet mee eens ben of die niet ver genoeg gaan. Een miljonairstaks invoeren zonder publieke controle op de financiële sector (o.a. om kapitaalvlucht te vermijden) kan tot een weinig efficiënt resultaat leiden zoals in Frankrijk. Het laten schommelen van het BTW-tarief op energie is een interessante piste, maar belastingen afstemmen op de hoogte van het inkomen doe je toch het beste door op het inkomen te belasten en BTW af te schaffen? Het voorbeeld van Mondragon, het stadje met coöperaties in Baskenland, duikt ook in dit boek op als voorbeeld van hoe het anders kan. Het model van coöperatieven toont inderdaad aan dat we geen bazen nodig hebben, maar binnen het kader van een kapitalistisch systeem zijn er enorme beperkingen aan. Het huidige systeem wegconcurreren is niet evident, hoe ver gaan we dan immers mee in bijvoorbeeld de neerwaartse spiraal van lonen en arbeidsvoorwaarden? Mondragon heeft ook fabrieken in China geopend om er van de lage lonen te profiteren en bij sluitingen wordt een onderscheid gemaakt tussen eigen Baskisch personeel en vestigingen in het buitenland. Is dat niet wat beperkt als model? In ons verzet tegen de opmars van rechts en de dominantie van neoliberale opvattingen, wat versterkt wordt door de N-VA, hebben we nood aan stevige en onderbouwde kritieken als deze van ‘Waarom twijfelen aan’. Maar we mogen met links ook best wat offensiever worden in onze antwoorden. Onbeschaamd links tegen onbeschoft rechts! Het beschikbare werk herverdelen met een algemene arbeidsduurvermindering, niet langer maar vroeger werken, verhoging van het minimumloon tot 15 euro per uur, een minimumpensioen van 1.500 euro per maand, de financiële sector en andere sleutelsectoren (zoals energie) in publieke handen, gratis en degelijk openbaar vervoer,… We hebben concrete eisen genoeg die aansluiting vinden bij de noden van de bevolking en die een brug kunnen vormen naar een socialistisch alternatief op het doodzieke kapitalisme.

Het boek is zo goed als uitverkocht, maar kan als pdf gedownload worden: http://www.dewereldmorgen.be/docs/2014/05/12/bw-waarom-blijven-twijfelen.pdf

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van

diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond.

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Voor socialisme en internationalisme

Arbeidersdemocratie

LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

Partijnieuws thema

www.socialisme.be Juni 2014

13

Zomerkamp 3-6 juli.

Get up, stand up! Doe mee met het socialistische verzet!

We vertellen u wellicht niets nieuws als we zeggen dat het niet goed gaat met onze planeet en de meerderheid van de bewoners ervan. De vraag die steeds meer mensen zich stellen is wat we eraan kunnen doen. De Actief Linkse Studenten en Scholieren organiseren zich om tot fundamentele verandering te komen, tot een socialistisch systeem dat komaf maakt met het kapitalisme en de uitbuiting, onderdrukking en oorlogen die eigen zijn aan dit systeem. Met ons zomerkamp willen we in een ontspannen sfeer bij het begin van de vakantie stilstaan bij een reeks onderwerpen en ons voorbereiden op de campagnes van deze zomer en najaar. We doen dit opnieuw in het Limburgse Zutendaal. Hiernaast de agenda van het zomerkamp.

Donderdag 3 juli

Vrijdag 4 juli

Zaterdag 5 juli

Zondag 6 juli

12u. Inschrijvingen en tent opzetten 15u - 16u. Verwelkoming en voorstelling van het kamp 17-19u30. De ABC’s van het marxisme met drie werkgroepen: - Historisch en dialectisch materialisme: de wereld beter begrijpen om ze te veranderen. - Marxistische kijk op de economie en de crisis vandaag: fout in het systeem of fout systeem? - Een marxistische kijk op de nationale kwestie. 20u. Avondeten gevolgd door een cantus aan het kampvuur

9u. Ontbijt 10u - 12u30. De ABC’s van het marxisme (deel 2) met drie werkgroepen: - Reformisme versus revolutie: hervormingen volstaan niet, kapitalisme moet volledig weg. - Kunst, literatuur en revolutie. Over de verhouding tussen kunst en samenleving. - 1917: de Russische ervaring van revolutie en de lessen die we daar vandaag uit kunnen trekken. 12u30 - 13u. Middageten 13u30-17u. Een socialistische kijk op: - Muziek en cultuur. Politieke boodschap versus almacht van de commercie, hoe het kapitalisme cultuur tegenhoudt. - Waarom moeten wij betalen voor hun schulden? Een socialistische kijk op de publieke schulden. Met een spreker van CADTM. - LGBTQI: strijd voor gelijke rechten is nog niet gestreden! 18u00 - 24u00. Avondeten gevolgd door keuze tussen ALS-café en het volgen van het voetbal (de eerste reeks kwartfinales).

9u. Ontbijt 10u - 12u30. Proletariërs aller landen, verenigt u! Drie werkgroepen over de internationale strijd: - Van apartheid tot zwart kapitalisme, de strijd voor echte bevrijding gaat verder! - Oekraïne, kan de dreiging van burgeroorlog en oorlog nog gestopt worden? - Na de mini-jobs, het verzet van de flexi-arbeiders. De strijd voor een minimumloon van 15 dollar per uur in de VS. Straks ook in een fastfoodtent bij u in de buurt? 12u30 - 13u30. Middageten 14u00-16u30. Plenaire meeting met een evaluatie van de Belgische en Europese verkiezingen. 17u-18u. Inleiding op de avondactiviteiten: - WK voetbal: inhalige commercie versus strijd van Braziliaanse onderdrukten. Wij weten voor wie we supporteren. - Politieke agitatie en slogans: welke slogans gebruiken op betogingen, waarom en vooral: laat ons wat extra slogans verzinnen! 18u - 24u. Avondeten gevolgd door keuze tussen het WK voetbal en het grote sloganspel waarbij we nieuwe slogans opmaken. Vanaf 23u30: Party!

10u30. Ontbijt 11u30 - 14u. In actie! Drie werkgroepen rond drie actiethema’s: - Onderwijs: neen aan de verhoging van de inschrijvingsgelden, ja aan meer publieke middelen voor degelijk en toegankelijk onderwijs voor iedereen! - Anti-abortusactivisten en reactionaire lobby versus vrouwenrechten. Hoe de strijd voor vrouwenrechten organiseren? - Extreemrechts: van neonazi’s tot rechtse populisten (en andere rechtse waanzin). 14u-15u. Middageten 15u - 17u30. Bouw mee aan een strijdbare jongerenorganisatie ! - Ons organiseren in de scholen, het voorbeeld van Brussel. - Studenten en arbeiders, één front één strijd. Welke partij voor jongeren en werkenden? - Werkenden in de strijd tegen werkloosheid en onzekere jobs. Geef ons werk en een toekomst! 18-19. Afsluitend woordje

Schrijf je vandaag nog in voor dit zomerkamp. Jong en oud is welkom, breng je eigen tentje en slaapzak mee. De prijs bedraagt 45 euro en omvat de accommodatie en de maaltijden. Wie slechts één dag komt, betaalt 12 euro. Schrijf over op 001-2260393-78 met vermelding van naam en “KAMP 2014”.

Socialisme 2014. Een front van verzet tegen besparingen voorbereiden

O

p 3 mei kwamen meer dan 170 mensen naar het jaarlijkse discussie- en vormingsevenement van LSP: Socialisme 2014. De internationale dag van de arbeid op 1 mei was amper achter de rug en zat nog vooraan in de geesten van de enthousiaste deelnemers die dieper wilden ingaan op wat de strijd en de solidariteit voor het socialisme concreet betekenen.

Deze editie was beperkt tot één dag, maar het programma was daarom niet minder sterk met een diversiteit aan thema’s en benaderingen rond een centraal thema: ons voorbereiden op het besparingsoffensief dat na de verkiezingen ongetwijfeld wordt ingezet. Het centrale ogenblik van het evenement was de slotmeeting die werd geopend met een videoboodschap van Kshama Sawant, de eerste socialistische verkozene in Seattle sinds meer dan 100 jaar. Dat werd toegelicht door Els Deschoemacker, lid van het Uitvoerend Bureau van LSP en net terug van zeven weken in de VS waar ze het indrukwekkende politieke werk van Socialist Alternative ging ondersteunen. Vervolgens sprak een Griekse

socialist, Mitsos Pantazopoulos, over de gevolgen van de afgelopen vier jaar van asociaal beleid met harde aanvallen door de trojka en het Griekse establishment. Vervolgens werd op de situatie in België ingegaan. Er werd eerst stilgestaan bij de oproep van 1 mei 2012 van het ABVV van Charleroi en ZuidHenegouwen over de noodzaak van een politiek verlengstuk voor de werkenden links van de PS en Ecolo. De verkiezingsperiode liet de PS toe om de druk op het ABVV op te voeren, maar het verkiezingsresultaat zal toelaten om opnieuw stappen vooruit te zetten met de oproep. In de komende periode zullen we immers een besparingsoffensief zien en dit op alle machtsniveaus in ons land. Dat is waarom we oproepen tot een front van verzet tegen de besparingen, een front dat strijdbare syndicalisten omvat naast sociale bewegingen en al wie bereid is om tegen het besparingsbeleid te strijden. Ten slotte werd gesproken door Anja Deschoemacker, lijsttrekker van Gauches Communes voor de Kamer in Brussel. Anja ging dieper in op het programma dat Gauches Communes in Brussel verdedigt: voor elk kind een plaats op school, degelijk onderwijs,

60.000 nieuwe sociale wooneenheden, een collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen,… We pleiten kortom voor een solidariteitsschok tegenover de concurrentieschok die de gevestigde partijen ons willen opleggen. Wij eisen een massaal plan van publieke investeringen. De slotmeeting werd versterkt door een theatervoorstelling met uittreksels uit ‘Discours à la nation’ (op basis van teksten van Ascanio Celestini) door David Murgia. Het stuk gaat over de klassenstrijd en werd voor het eerst zowel in het Frans als het Nederlands opgevoerd. Er werd wat afgelachen tijdens de voorstelling. Zowel de tekst als de voorstelling ervan werden enorm gesmaakt door de aanwezigen. Eerder op de dag waren er verschillende werkgroepen en was er een plenaire meeting over jongeren en socialisme. Daarbij werd ingegaan op concrete ervaringen van strijd en de lessen die daaruit kunnen getrokken worden. De dag was bijzonder geslaagd, velen kijken ongetwijfeld al uit naar Socialisme 2015. De ongeduldigen kunnen in afwachting daarvan altijd deelnemen aan ons zomerkamp van 3 tot en met 6 juli.

Vanaf maandag 7 juli

Heimwee naar een fantastisch zomerkamp.

LSP in actie De maand mei is traditioneel een drukke maand. Op 1 mei waren we in tal van steden aanwezig en verkochten we ruim 500 exemplaren van ons maandblad en haalden we een goede 800 euro aan financiële steun op. Een benefietavond met reggae in Luik bracht meer dan 500 euro op. Onze militanten waren ook aanwezig op acties tegen de aanvallen op werklozen, voor gelijke rechten voor LGBTQI-mensen, tegen het neoliberale vrijhandelsakkoord tussen de VS en Europa, tegen de repressie die bij de voornoemde actie plaatsvond, tegen het BAM-tracé in Antwerpen, tegen de komst van Le Pen naar Brussel,… In juni zal het mogelijk wat rustiger zijn, maar dit is stilte voor de storm. De volgende regeringen zullen zich opmaken om er hard in te vliegen, verzet en strijd zullen onvermijdelijk zijn.

Financiële campagne: bedankt! Het was niet eenvoudig, maar op een maand voor het einde van onze financiële campagne om 33.000 euro op te halen staan we op een zucht van dat bedrag. Naast ons normale strijdfonds van twee keer 11.000 euro probeerden we ook nog 11.000 euro aan kiesfonds op te halen voor de campagne van Gauches Communes in Brussel en voor de campagne van de WASP in Zuid-Afrika (zie pagina 11). We kregen heel veel steun binnen en de afdelingen hielden tal van activiteiten om geld op te halen. Hierdoor staan we momenteel op 29.050 euro of 88% van onze doelstelling. Er zijn in juni nog verschillende activiteiten gepland waarmee we het resterende bedrag hopen op te halen. Maar nu al bedanken we iedereen die heeft bijdragen. Henegouwen-Namen: 4.006 € Bxl-W.Brab: 7.110 € Luik-Lux: 2.504 € O en W Vlaanderen: 7.330 € Vl Brab-Limburg: 2.412 € Antwerpen: 4.190 € Nationaal: 1.499 €

138% 105% 86% 80% 75% 70% 75%

TOTAAL: 29.050 €

88%

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:[email protected]. Redactie: [email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press

14

antifascisme thema

de

Linkse Socialist

Neofascisten en rechtse populisten bestrijden met een sociaal alternatief op de besparingen door Geert Cool, woordvoerder Blokbuster

Betoging tegen Le Pen in Brussel op 28 mei .Foto: Loïc

M

et bijna 100 zijn ze, de Europese parlementsleden van populistisch rechts tot en met neonazi’s. Het extreemrechtse Front National werd in Frankrijk de grootste partij, het rechtse populistische UKIP in Groot-Brittannië. Met een verkozene van de NPD doet voor het eerst een Duitse neonazi zijn intrede in het Europees Parlement. Hij krijgt daar het gezelschap van drie Griekse neonazi’s van Gouden Dageraad en drie Hongaarse collega’s van Jobbik. De groei van diverse extreemrechtse krachten leidde reeds tot massaal protest, met ook in Brussel een indrukwekkende betoging tegen de komst van Marine Le Pen. Er kwamen 2.500 betogers na een snelle oproep van de JOC die onder meer door ALS werd ondersteund.

nemers die gebukt gaan onder de moor- Belang hoopt deze voorbeelden te kunWie raakte verkozen? Overzicht van dende concurrentie die er met de crisis nen volgen, maar is in een wel heel erg niet beter op is geworden. De brede defensieve positie beland. Extreem-rechts in het Europees Parlement Waar extreemrechts zich 20 jaar ge- steun die ze bij verkiezingen krijgen, leden voornamelijk beperkte tot neo- is daarentegen vooral een uitdrukking Neonazi’s marcheren ieronder een niet volledig overzicht van de resultaten van fascistische partijen die vaak jarenlang van een groeiende afkeer tegenover het parlement binnen extreem-rechts bij de voorbije Europese verkiezingen. tegen de stroom in een partijkader had- volledige establishment. Zelfs de meer We hebben de resultaten opgedeeld in drie groepen: den opgebouwd en plots sterk konden waanzinnige populisten, denk maar Van Gouden Dageraad weten we tot populistisch rechts, ‘traditioneel’ extreemrechts en de hardere groeien op basis van een racistische aan Laurent Louis en zijn ‘Debout les wat het in staat is. Militanten van de neonazistische formaties. retoriek, is het fenomeen van extreem- Belges’ of zelfs aan de Parti Populaire, partij gingen over tot talloze geweldrechts vandaag veel diverser. Een deel slagen er tot op zekere hoogte in om daden tot en met moord op de rapper Populistisch rechts: 48 zetels van de leiding van de neofascistische enige steun te vinden. Pavlos Fyssas. Een deel van de partij• Verenigd Koninkrijk. UKIP: 26,6% en 24 zetels partijen die jarenlang in de parlemenDe radicaliserende kleinburgers roe- leiding zit in de cel, maar toch haalde de • Nederland. PVV: 13,3% en 4 zetels ten zaten, pasten zich aan dat milieu pen het luidste en kunnen bij verkie- partij 9% waardoor het drie verkozenen • Finland. Partij van Finnen: 13% en 2 zetels aan en kenden interne moeilijkheden. zingen soms brede lagen meetrekken naar Brussel stuurt. Daaronder twee ge• Denemarken. Deense Volkspartij: 27% en 4 zetels Ze kregen bovendien concurrentie van omdat er onder de werkende bevolking neraals op rust. Het Hongaarse Jobbik allerhande formaties die bezwaarlijk nog niet meteen haalbare initiatieven staat bekend voor geweld tegen zigeu• Duitsland. AFD: 7,04% en 7 zetels ‘partijen’ kunnen genoemd worden uit eigen rangen worden gezien. ners. Beide partijen sturen drie verkoze• Polen. Congres van de Nieuwe Rechterzijde: 7% en 4 zetels maar die wel sterke electorale scores nen naar het Europees Parlement. • Tsjechië. Partij van Vrije Burgers. 5,2% en 1 zetel konden neerzetten en soms al even snel De Duitse NPD is geen haar be• Litouwen: Orde en rechtvaardigheid: 14,3% en 2 zetels De radicaliserende terug verdwenen. ter. Verschillende verantwoordelijken kleinburgers roepen Het voorbeeld van de Nederlandse van die partij waren betrokken bij de ‘Traditioneel’ extreemrechts: 36 zetels PVV van Wilders is op dat vlak veel- het luidste en kunnen terreurgroep Nationalsozialistischer • Frankrijk. Front National: 25% en 24 zetels zeggend. Amper enkele jaren nadat Untergrund (NSU) die in de jaren 1990 bij verkiezingen soms • Italië. Lega Nord: 6% en 5 zetels Pim Fortuyn het mooie weer maakte, verschillende moorden pleegde. Bij het brede lagen meetrek• Oostenrijk. FPÖ: 20% en 4 zetels was het de beurt aan Wilders. Bij de oprollen van de NSU werd NPD-afde• Zweden. Zweedse Democraten: 9% en 2 zetels laatste gemeenteraadsverkiezingen in ken omdat er onder de lingsvoorzitter Rolf Wohlleben opge• België. Vlaams Belang: 6,8% en 1 zetel werkende bevolking Nederland kon zijn partij slechts in twee pakt omdat hij de drie daders hielp bij nog niet meteen haal- het onderduiken en hen van geld, wasteden lijsten indienen. Een groot deel Neonazi’s: 7 zetels van zijn provinciale en nationale verpens en munitie voorzag. Nieuw verkobare initiatieven uit • Hongarije. Jobbik: 14,8% en 3 zetels kozenen stapten uit de PVV naar aan- eigen rangen worden zen Europarlementslid Udo Voigt ont• Duitsland. NPD: 1,03% en 1 zetel leiding van de opmerking van Wilders kende enkele jaren geleden nog op de gezien. dat hij “minder Marokkanen” wil. Wat nationale televisie dat er zes miljoen jo• Griekenland. Gouden Dageraad: 9,4% en 3 zetels overblijft is Wilders en zijn kiezers. den waren omgekomen in de concentraOver een partij beschikt Wilders niet, ‘Traditionele’ tiekampen. De verkiezing van Obama de steun voor Wilders is niet georgani- extreemrechtse formaties in de VS was volgens de NPD het reseerd wat het moeilijker maakt om bij niet afgeschreven sultaat van “de Amerikaanse alliantie Wie doet het met wie in het parlement? achteruitgang overeind te blijven. van negers en joden.” Het fenomeen va n For t uy n en Het Front National van Marine Le Pen Ook bij ons is er in extreemrechtse m een fractie in het Europees Parlement te vormen zijn 25 Wilders slaat ook in andere landen werd in Frankrijk de grootste partij. De kringen sympathie voor deze neonazetels uit 7 lidstaten vereist. Tegen eind juni worden deze aan, denk maar aan de Britse UKIP enorme afkeer tegenover zowel de re- zistische partijen. Eind vorig jaar orgafracties gevormd. De groep rond UKIP zal moeiteloos van Nigel Farage die de grootste werd gerende PS als de voorheen regerende niseerde NSV, de officieuze studentenaan de vereiste aantallen komen met naast de eigen 24 zetels ook in de Europese verkiezingen in Groot- UMP legden een boulevard voor het vereniging van het Vlaams Belang, nog verkozenen uit Finland (Partij van Finnen), Denemarken (Deense Brittannië. Die voormalige beurshan- FN open. Bij alle recente verkiezingen een meeting waarop een gekende miliVolkspartij), Zweden (Zweedse Democraten), Nederland (de delaar doet zich voor als een ‘gewone kwam het FN op grote schaal terug, met tant van Jobbik sprak en eerder haalden religieus-conservatieve SGP) en mogelijk ook de Eurosceptische man’ die ingaat tegen het establish- eerder ook een sterke groei in de lokale ze onder aanvoeren van nieuw verkozen partijen uit Duitsland, Polen en Tsjechië. ment, waar hij zelf maar al te graag tot verkiezingen. De neergang ten tijde van Vlaams parlementslid Tom Van Grieken behoort. Dat formaties als UKIP tot Sarkozy lijkt al lang vergeten. Ook het ook Udo Voigt naar Antwerpen voor De groep rond het Front National van Le Pen heeft het moeilijker, zeker nastand komen, is een uitdrukking van Oostenrijkse FPÖ kwam de laatste ja- een meeting. De Leuvense NSV-afdedat de Zweedse Democraten onder druk van de publieke opinie overstapten de radicalisering onder lagen van de ren terug nadat het klappen had gekre- ling aarzelde niet om verwijzingen naar naar de groep rond UKIP. Het Italiaanse Lega Nord maakt een omgekeerde kleinburgerij, de managers die net niet gen door de afsplitsing rond voormalig Gouden Dageraad in haar propaganda beweging waardoor Le Pen al vier medestanders heeft. Er werd aangekontot de top behoren of de kleine onder- partijleider Jörg Haider. Het Vlaams op te nemen. digd dat de twee overige benodigde partners geen probleem zouden zijn, Het Vlaams Belang moest afstand maar tenzij enkele Oost-Europese rechtse populistische partijen overstag houden van deze krachten. Maar nu gaan is enkel samenwerking met de neonazi’s een mogelijkheid. de beperkte verkiezingsresultaten tot een medialuwte kunnen leiden, is het niet uitgesloten dat de partijleiding de wachtingen overtrof. de Europese verkiezingen doorgaans sympathie voor allerhande neonazi’s Dit biedt een basis om de antifascis- goede scores. minder binnenskamers zal houden en tische strijd te versterken. In die strijd Een offensief programma voor maatde eigen jongeren groen licht zal geven volstaat het niet om onze afkeer tegen- schappijverandering is een integraal om verder te gaan. over extreemrechts en tegenover racis- onderdeel van ons antifascistisch verme te uiten. We moeten antwoorden op zet. De kapitalistische crisis leidt tot Verzet nodig! de voedingsbodem van extreemrechts, een polarisatie en vereist offensieve de crisis van het kapitalisme die de le- antwoorden. We willen dit ook naar Meteen na de Europese verkiezingen vensstandaard van de meerderheid van voor brengen in het kader van een opwaren er in tal van Franse steden grote de bevolking naar beneden trekt. De roep om rond 9 november, de herdenprotestbetogingen en ook scholieren- besparingsgolf die voorbereid wordt king van de pogroms in nazi-Duitsland stakingen. In Brussel was er op 28 mei met aanvallen op de werklozen, gepen- in 1938 (de zogenaamde Kristalnacht), een indrukwekkende antifascistische sioneerden en werkenden biedt ruimte een Europese actiedag te houden. De betoging tegen de komst van Marine Le voor verdeeldheid en zal het ongenoe- acties in Frankrijk en de betoging in Pen. Maar liefst 2.500 soms erg jonge gen verder doen toenemen. Het zal Brussel van 28 mei tonen het potentieel betogers trokken door Brussel om hun erop aankomen om het ongenoegen voor zo’n actiedag. Bouw hieraan mee afkeer tegenover extreemrechts te to- te organiseren en in verzet om te zet- met Blokbuster! nen. De actie was snel georganiseerd, ten. Waar de arbeidersbeweging al in Protest tegen de komst van Le Pen in Brussel. Foto: Collectif Krasnyi maar vond een brede steun die alle ver- actie kwam, haalde radicaal-links bij www.blokbuster.be Rechtse populisten rukken op

H

O

WK voetbal thema

www.socialisme.be Juni 2014

15

Wereldbeker voetbal. Ook de Braziliaanse arbeidersbeweging betreedt het terrein door Tim Joosen, gebaseerd op een dossier van Mariana Campos en Alexandre Arnaud

N

et zoals bij de Confederations Cup een jaar geleden wordt het duidelijk dat ook de Wereldbeker in Brazilië geconfronteerd zal worden met brede protestbewegingen tegen de manier waarop de regering en de FIFA het grootste sportgebeuren van het jaar organiseren. In een land waar miljoenen mensen in de meest armoedige omstandigheden overleven, begrijpen velen niet waarom de regering miljarden investeert in sportinfrastructuur die na het WK waarschijnlijk volledig nutteloos zal zijn. Tanende steun voor WK

De Confederations Cup in 2013 gold voor de Braziliaanse autoriteiten en de FIFA als de generale repetitie voor het WK dat een jaar later zou georganiseerd worden. De competitie werd echter al snel overschaduwd door berichten over massale protesten. Wat begon als een klein protest tegen de prijsverhogingen voor het openbaar vervoer werd al snel een brede beweging tegen de sociale ongelijkheid in het land en het gebrek aan publieke investeringen om de noden in het onderwijs, gezondheidszorg, werkloosheid,… in te lossen. Vandaag, een jaar later, en aan de vooravond van het WK, is er op dat vlak weinig veranderd. Uit een peiling begin april bleek dat nog slechts 48% van de bevolking akkoord ging met de organisatie van het WK voetbal in Brazilië, een scherpe terugval tegenover de 79% steun die er in 2008 was, een jaar nadat de competitie werd toegewezen aan het land. Deze cijfers betekenen in geen geval dat voetbal aan populariteit zou verliezen in Brazilië. “Sommige mensen denken dat voetbal een zaak van leven of dood is. Ik ben erg ontgoocheld in die houding. Ik kan je verzekeren dat het veel, veel belangrijker dan dat is”, zei de legendarische Liverpooltrainer Bill Shankly ooit. Hiermee verwoordde hij hoogstwaarschijnlijk precies de gevoelens van de meerderheid van de Brazilianen rond de sport. Niet de sport, maar de commercie wordt betwist

Meer dan 30 miljoen Brazilianen spelen voetbal, dit is 18% van de bevolking. Er zijn 800 professionele clubs en meer dan 11.000 amateurploegen in het land. Toen het legendarische Corinthians uit Sao Paulo in 2012 voor de eerste keer sinds jaren in de finale van de Copa Libertadores speelde, kwam het hele openbare leven in de stad tot stilstand. Geen enkele bus of metro reed, geen enkele winkel was open. De hele stad volgde hun ploeg naar de overwinning in de Zuid-Amerikaanse beker. Wat wel gecontesteerd wordt, is het schril contrast tussen de gigantische

bedragen die geïnvesteerd worden om van deze wereldbeker een prestigeproject van de Braziliaanse burgerij te maken terwijl een grote meerderheid van de Brazilianen nog steeds in volstrekte armoede blijft leven. Brazilië mag dan wel de achtste economie ter wereld zijn, in de Human Developement Index, dat rekening houdt met de levensverwachting, scholarisatie en levenskwaliteit, staat het land slechts op de 85ste plaats. Deze cijfers tonen aan dat de meerderheid van de Braziliaanse bevolking niet heeft kunnen meegenieten van de economische groei van de voorbije jaren. Hetzelfde zien we met de manier waarop deze Wereldbeker wordt georganiseerd. Het is een Wereldbeker die niet draait rond de voetbalfans of de belangen van de lokale bevolking, maar volledig ten dienste staat van het winstbejag van de FIFA, haar sponsors, en de speculanten en bouwfirma’s die de infrastructuur mochten bouwen. De totale kost van de Wereldbeker in Brazilië liep op tot 17 miljard dollar, meer dan de kostprijs van de twee vorige WK’s in Duitsland en Zuid-Afrika samen. Meer dan 70% van dat budget werd verhaald op de belastingbetaler. Van verschillende spiksplinternieuwe stadions die speciaal voor het WK werden gebouwd, is het nu reeds duidelijk dat ze achteraf geen enkel praktisch nut meer zullen hebben. In de stad Manaus, in het midden van het Amazonewoud, werd een stadion met 40.000 plaatsen gebouwd, terwijl de beste lokale voetbalploeg in de stad slechts uitkomt in de Braziliaanse vierde klasse! Deze stadions worden dan ook nog eens gebouwd in de meest onveilige werkomstandigheden. Een tiental arbeiders vonden reeds de dood door het helse werkritme en het gebrek aan veiligheidsmaatregelen op de werkvloer. Het WK is vooral winstgevend voor een select clubje aan sponsors en investeerders.

arbeiders in de petroleumsector, de vuilnisophalers, de metro- en busbestuurders, leerkrachten, de politie, studenten, daklozen, landloze boeren en inwoners van de favelas, die hun huizen zagen vernietigd worden door immobiliënspeculanten. Ze eisen degelijke openbare diensten, goed onderwijs, een investeringsplan om degelijke huisvesting te voorzien en voldoende en kwaliteitsvolle jobs. Het antwoord van de regering van Dilma Rousseff (PT) op deze eisen bestaat vooral uit het ontkennen dat er een probleem is. De regering roept de bevolking op om met fierheid naar het voetbalgebeuren te kijken. In de speelsteden worden de arme favelas, de krottenwijken, fysiek afgescheiden van de delen van de stad waar de toeristen worden verwacht. Protestbewegingen worden met steeds grotere repressie geconfronteerd. In Rio de Janeiro werd zelfs een speciale politie-eenheid, de UPP, opgericht om de favelas te “pacifiëren”. In de praktijk wil dit zeggen dat zwaarbewapende politiepatrouilles een open straatoorlog voeren om de controle over de favelas te krijgen. Officieel worden vooral de drugskartels geviseerd, maar in de praktijk wordt het hele dagelijkGroeiend protest van se leven onder controle van de lokale politiecommandant geplaatst met buionderuit en stijgende repressie tensporig geweld tegenover de lokale bevolking. Officiële cijfers over het Steeds meer groepen in de bevol- politiegeweld zijn er niet, maar Human king eisen nu hun deel op. De voor- Right Watch spreekt over jaarlijks bije maanden waren er stakingen van 3.000 burgers die gedood worden door

Protestactie in Sao Paulo tegen de verspilling van middelen aan prestigeprojecten terwijl de bevolking dringend nood heeft aan meer publieke middelen voor onderwijs, huisvesting, openbaar vervoer,... Foto: LSR , onze Braziliaanse zusterorganisatie

politiekogels, en een 2.000-tal mensen die jaarlijks ‘verdwijnen’! Vele van de slachtoffers zijn zwarte jongeren uit de favelas die zonder proces op straat worden doodgeschoten door de politie. Wanneer de politie de vermelding “verzet met de dood tot gevolg” als doodsoorzaak registreert,

wordt er geen verder onderzoek gevoerd naar de omstandigheden van het overlijden. In de “gepacifieerde wijken” wordt het hele dagelijkse leven, zelfs het onderwijs, door de politie georganiseerd: zelfs in de hoogdagen van de militaire dictatuur durfde men niet zo ver te gaan!

Straatgraffiti in Brazilië

Neoliberalisme doet ons verliezen, socialisme biedt perspectieven om te winnen Dit beleid toont het failliet van het beleid van de PT-regering die sinds 2003 onafgebroken aan de macht is geweest in Brazilië. Ooit was de PT een socialistische strijdpartij die een belangrijke rol heeft gespeeld in de massabewegingen die tot de val van de militaire dictatuur in 1985 hebben geleid. Ondertussen heeft de partij de dogma’s van het neoliberalisme omarmd en voert ze een politiek ten dienste van de nationale burgerij en de multinationals in het land. Vooral sinds de crisis van 2008 wordt de meerderheid van de bevolking steeds meer geconfronteerd met asociale besparingen. Het protest daartegen wordt steeds meer geconfronteerd met repressiemethodes die rechtstreeks werden overgenomen uit de periode van de militaire dictatuur. Een echt socialistische regering in Brazilië zou haar investeringsbeleid baseren op de reële noden van de bevolking en niet op de belangen van een kleine minderheid aan speculanten. Ze zou in de praktijk aantonen dat de organisatie van de Wereldbeker voetbal op zo’n manier kan gebeuren dat de honderden miljoenen voetbalfans in het land zelf, én in de rest van de wereld, kunnen genieten van hoogstaande voetbalwedstrijden, maar zonder de bouw van extravagante en nutteloze infrastructuur. Lokale buurtcomités zouden een

beslissende stem krijgen in de planning en uitvoering van investeringen. Stadions zouden gebouwd worden in steden waar lokale voetbalploegen later gebruik kunnen blijven maken van de nieuwe infrastructuur. Wegen en luchthavens zouden zo worden ingepland dat ze ook achteraf hun nut hebben voor de lokale bevolking. Tegelijkertijd zouden er middelen worden voorzien om een massaal investeringsplan rond scholen, ziekenhuizen en sociale woningbouw te realiseren. Al deze bouwprojecten zouden worden uitgevoerd met degelijke en veilige werkomstandigheden, en goede loon- en arbeidsvoorwaarden. Enkel op die manier kan een WK worden georganiseerd dat ook in het belang is van de lokale bevolking. Zo´n WK is voor ons echter enkel mogelijk wanneer de Braziliaanse bevolking de controle in handen neemt over de grootste bedrijven, multinationals en de financiële sector in het land. Enkel zo kunnen voldoende rijkdommen worden gevonden om te investeren in de reële noden in de maatschappij. Het uitgebreider dossier over het WK in Brazilië door Mariana Campos van Gauche Révolutionnaire, CWIFrankrijk en Alexandre Arnaud wordt gepubliceerd op socialisme.be

socialisme.be

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 335  Juni 2014 s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

“We moeten de Brazilianen absoluut zeggen dat ze de Wereldbeker hebben en de schoonheid van hun land moeten tonen, hun passie voor voetbal en dat ze best een maand wachten om tot sociale uitbarstingen over te gaan. Dat zou goed zijn voor Brazilië en ook voor de voetbalwereld.” Michel Platini, voorzitter van de UEFA.

“We moeten Platini en zijn vrienden absoluut zeggen dat ze volledig los staan van de realiteit, dat ze enkel naar Brazilië gaan voor hun winsthonger, om op onze kap geld te verdienen en dat ze best zouden vertrekken, zowel hijzelf als zijn rot systeem. Dat zou goed zijn voor Brazilië en ook voor de voetbalwereld.” De 99%.

Weg met de FIFA en de multinationals! Voor gratis en degelijke openbare diensten! Sportcompetities in handen van de gemeenschap en de supporters! door

T

Stéphane Delcros

erwijl de FIFA en zijn neefjes in andere sporten de competities gijzelen om hun winsten op te drijven, schreeuwen de werkenden en armen in Brazilië hun woede uit tegenover het onrechtvaardige systeem dat miljarden vrijmaakt om aan de voorwaarden van de FIFA te voldoen terwijl de sociale diensten, waaronder basisdiensten, in het slechtste geval totaal afwezig zijn of in het beste geval onvoldoende zijn. Door het gebrek aan veiligheid op de werkvloer en de waanzinnige werkdruk om geen vertragingen op te lopen, vielen er al acht doden op werven voor de Wereldbeker. Het cynisme wordt volledig doorgetrokken, er waren wel rouwdagen voor deze slachtoffers maar ook tijdens deze dagen werd gewoon verder gewerkt omdat de FIFA nu eenmaal geen vertraging toelaat.

We hadden de titel ‘Wereldbeker van de schande’ kunnen gebruiken, maar dat hebben we eerder al gedaan. Als er niets verandert, zullen we die titel in de toekomst overigens nog kunnen gebruiken. De weinig verscholen corruptie bij de toekenning van de Wereldbekers van 2018 en 2022 aan Rusland en Quatar toonden zelfs voor de laatste twijfelaars aan dat de FIFA als hoogste instantie van het wereldwijde voetbal tot op het bot rot is en volledig moet ontmanteld worden. De FIFA is niet de vertegenwoordiger van de honderden miljoenen spelers, vrijwilligers en supporters in de wereld. Hoe gaat de FIFA doorgaans te werk? Er wordt gerekend op volgzame overheden die geld van de gemeenschap uitgeven (voor het WK in ZuidAfrika in 2010 ging het om meer dan 4 miljard euro) voor de bouw van prestigieuze stadions en infrastructuur. Ondernemers gaan met de buit lopen (1,1 miljard) terwijl de supporters en de lokale bevolking een hoge prijs betalen met dure tickets en een stijging van de levenskost. Achteraf verdelen de FIFA en de continentale federaties de

steun dit maandblad



winsten van de televisierechten, sponsorgeld en gemeenschap in handen te nemen om te vermijinkomsten van tickets (1,8 miljard). De topmana- den dat de lasten voor de gemeenschap zijn en de gers van de voetbalassociatie kennen zichzelf na- lusten voor een kleine kliek van grote bedrijven tuurlijk ook een kleine bonus toe (40 miljoen). De en hun marionetten. De strijd die momenteel in veel te grote stadions blijven nadien verlaten ach- Brazilië woedt, kan een voorbode zijn voor toeter of worden zelfs afgebroken. De politieke ver- komstige strijdbewegingen bij grote sportevenetegenwoordigers van de kapitalisten benadrukken menten zoals de Olympische Spelen in Rio in 2016. vervolgens de noodzaak van besparingen om de Onder de controle en het beheer van de bevolking publieke schulden af te betalen, die schulden na- zouden de sociale noden centraal staan en zouden men immers toe door de infrastructuurwerken. enkel de noodzakelijke en nuttige infrastructuurwerken verricht worden. Kapitalisme nefast voor sportieve Als we dergelijke eisen willen afdwingen, moeten we ook opkomen voor een andere samenleving competitie waarin de belangen van de bevolking centraal De kapitalistische samenleving perverteert sport staan en niet de winsten van een handvol kapien competities door een extreme winsthonger en talisten. Het volstaat niet om de ivoren toren van vermarkting. Sport zou integendeel een volksge- Blatter en Platini aan te vallen, we moeten ook de beuren moeten zijn waarbij de supporters en de fundamenten ervan aanpakken. gemeenschap de controle in handen hebben. Er is massastrijd in Brazilië, het zal erop aankoOp pagina 15 publiceren we een dossier men om deze strijd te verenigen rond eisen voor over de situatie in Brazilië en de dringende degelijke en gratis openbare diensten en rond de eis om het beheer van de Wereldbeker met de noden op sociaal maar ook op sportief vlak.

: BE48 0013 9075 9627 op naam van

Socialist Press