Dag tegen Racisme Gerwin De Decker
wereld'). De politie begon toen te schieten
Dit krantje gaat over racisme. Iedereen heeft het al wel eens van dichtbij meegemaakt. Je hebt op school, op straat, in de bus of thuis wel eens een
op
deze
mensen
en
veroorzaakten zo een bloedbad bij de betogers. Om dit nooit meer te vergeten koos men die dag uit als symbool.
reactie gezien of gehoord over mensen van een ander land, met een andere huidskleur … Wanneer spreekt men over racisme? Dat lijkt duidelijk, maar toch is het soms moeilijk om er een definitie voor te geven. Daarom is er wel eens discussie over. Dat lees je allemaal in dit krantje.
Internationale dag tegen racisme 21 maart is door de Verenigde Naties (VN) uitgeroepen tot Internationale
Definitie van racisme
Dag ter Bestrijding van Racisme en Discriminatie. Op 21 maart 1960 verzamelde zich in Sharpeville, ZuidAfrika een menigte zwarten om te protesteren tegen het racisme in hun land (zie verder bij 'Racisme in de
Volgens de Verenigde Naties (VN) betekent racisme: ieder onderscheid, iedere
uitsluiting,
beperking
of
voorkeur op basis van ras, huidskleur, afstamming of oorsprong die een ander
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1
Dag tegen Racisme
Voorbeelden van racisme in België
mens tekortdoet.
In 2011 werd het uitzendkantoor Adecco veroordeeld voor racisme. Het bedrijf moest een boete van 25.000 euro betalen. De rechtbank vond bewijzen van racisme. Adecco zocht werknemers voor andere bedrijven, Begrijp je deze definitie helemaal? Hieronder
verduidelijken
we
de
maar koos enkel blanke werknemers. Kandidaten van een ander ras maakten haast nooit kans om een job te krijgen.
belangrijkste woorden: onderscheid: verschil maken uitsluiting: niet toestaan dat iemand meedoet beperking: iemand een grens opleggen voorkeur: kiezen voor iemand anders ras: groep mensen met dezelfde uiterlijke kenmerken (bv. donkere huidskleur) huidskleur: kleur van de huid
In het begin van de 21ste eeuw was er
afstamming: wie iemands voorouders zijn, tot welk volk zij behoorden
naam
oorsprong: het land waar jij of je ouders
geboren
zijn,
bv.
in België een politieke partij met de
van
Nederlandse, Belgische oorsprong
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2
‘Vlaams
Blok’.
Die
partij
lanceerde de slogan ‘Eigen volk eerst’, en had veel kritiek op mensen die uit een ander land komen. In 2004 werd
Dag tegen Racisme
de partij veroordeeld wegens
In Brussel zegt Océane Sluijzer (13
aanzetten tot ‘haat en discriminatie’.
jaar) dat ze geslagen en geschopt is
De partij veranderde zijn naam en
door vijf Marokkaanse klasgenotes
bestaat nu nog als ‘Vlaams Belang’.
omdat ze van Joodse afkomst is. Het meisje is nu doodsbang en durft niet meer naar school te gaan.
Nee tegen racisme in België
Ook in het voetbal gaat er soms hevig aan toe. Supporters roepen wel eens scheldwoorden naar zwarte voetballers.
www.diversiteit.be
In Engeland riep Luis Suarez (Liverpool) ‘negrito' (negertje) naar een zwarte speler van de andere ploeg. Hij werd door zijn voetbalbond van racisme beschuldigd. In België lanceert de voetbalbond de actie ‘Respect United’. Dat is een actie tegen racisme en geweld in het voetbal, zowel bij supporters als bij spelers.
Op 15 februari 1993 werd in ons land het 'Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding’ opgericht. Het is een instelling die controleert of iedereen in België gelijke kansen krijgt en die discriminatie aan de kaak stelt. Het Centrum controleert ook of de definitie van racisme van de VN wordt gevolgd.
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3
Dag tegen Racisme
Racisme in de wereld
gevangenkampen. In Bulgarije wonen nog altijd veel Romazigeuners. Vaak zijn er berichten over de haat en discriminatie van de Bulgaren tegenover de Roma. De voorbije maanden vluchtten heel wat Romazigeuners naar België. Hier hopen ze een beter leven te kunnen opbouwen.
Joden In 1935 was Adof Hitler de leider van Duitsland. Hij volgde een 'rassentheorie'. Voor hem waren de Duitsers het zuivere ras. Rassen die hij minderwaardig
vond,
zoals
Joden
en
zigeuners, moesten verdwijnen. Hetzelfde gold voor mensen die 'anders' waren, zoals gehandicapten. Hij wilde het zogenaamde 'Joodse probleem’ oplossen door de Joden uit te roeien. Ongeveer zes miljoen Joden werden tijdens de Tweede Wereldoorlog naar kampen gebracht en vermoord. Roma Ook veel Romazigeuners werden in de Tweede Wereldoorlog vermoord in
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4
Palestijnen In Israël worden de Palestijnen niet toegelaten. Ze wonen er in vluchtelingenkampen. De relatie tussen de Palestijnen en Joden is zo slecht dat er vaak gewapende conflicten tussen hen uitbreken. Rwanda/Burundi In Rwanda en Burundi wonen twee grote bevolkingsgroepen: Hutu’s en Tutsi’s. Rond 1994 ontstond een ernstig conflict tussen deze twee groepen. Ze wilden elkaar uitmoorden. Ongeveer een miljoen mensen werden toen vermoord.
Men
noemt
dit
genocide, een volkerenmoord.
een
Dag tegen Racisme
meerderheid. De wet werd afgeschaft in 1990.
Historische figuren
Amerika Tussen 1500 en 1850 werden meer dan 11 miljoen Afrikanen naar Amerika getransporteerd. Ze kwamen terecht in
plantages
van
tabak,
katoen,
suikerriet … Ze moesten er als slaven werken en werden onmenselijk hard behandeld.
Martin Luther King In de jaren 50 en 60 voerde Martin Luther King in de VS actie tegen de rassenscheiding (zie hoger bij ‘Racisme in de wereld’). Zonder geweld, maar met beroemde toespraken bleef hij
Verenigde Staten Tot laat in de jaren 1960 hadden de zwarten in het zuiden van de VS minder
deze toestand aanklagen. Hij kreeg er de Nobelprijs voor de Vrede voor, maar werd in 1968 doodgeschoten door zijn
rechten dan blanken.
tegenstanders. Zuid-Afrika Na de Tweede Wereldoorlog voerde Zuid-Afrika de 'apartheid' in. De blanke minderheid van de bevolking had veel meer
rechten
dan
de
zwarte
Nelson Mandela Nelson Mandela voerde in Zuid-Afrika (zie hoger bij ‘Racisme in de wereld’) actie tegen de apartheid. Hij kreeg een
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5
Dag tegen Racisme
gevangenisstraf van 27 jaar. Toen hij vrijkwam, bleef hij verder actie voeren. Uiteindelijk slaagde hij erin de apartheid in Zuid-Afrika te laten opheffen. Nelson Mandela werd later president van Zuid-Afrika. Ook hij kreeg de Nobelprijs voor de Vrede.
Verklarende woordenlijst aanzetten: iemand iets laten doen conflicten: ruzie, oorlog definitie: omschrijving, verklaring geaardheid: seksuele voorkeur (of je van mannen of vrouwen houdt) geloof: godsdienst
Desmond Tutu Desmond
Tutu
was
een
zwarte
getransporteerd:
vervoerd,
weg-
aartsbisschop in Zuid-Afrika. Ook hij
gebracht
deed als priester inspanningen om de
lanceren: in gang zetten, beginnen
apartheid af te schaffen. In 1984 kreeg
opheffen: afschaffen
hij de Nobelprijs voor de Vrede.
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6
Dag tegen Racisme
En nu jij! Om een tekst beter te begrijpen en langer te onthouden, kun je er vragen over stellen. Die vragen maken duidelijk wat de belangrijkste elementen zijn in de tekst. Goede vragen zijn: wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoeveel, hoe? Dit Actuakrantje is verdeeld in een inleiding en 6 stukjes tekst. Hier vind je bij elk stukje tekst een paar vragen.
1. De volgende vragen gaan over het stukje tekst onder 'Internationale dag tegen racisme' Welke vraag past het beste bij dit stukje tekst? A Wat gebeurt er in Sharpeville, Zuid-Afrika? B Wie protesteert er? C Wat gebeurt er op 21 maart 2012?
2. De volgende vragen gaan over het stukje tekst onder 'Definitie van racisme'. Welke vraag past het beste bij dit stukje tekst? A Wat betekent uitsluiting? B Wat betekent VN? C Wat is de definitie van racisme?
3. De volgende vragen gaan over het stukje tekst onder 'Voorbeelden van racisme in België'. Welke vraag past het beste bij dit stukje tekst? A Wat riep de voetballer Suarez naar een zwarte speler van het andere team? B Welke vormen van racisme vind je in de voorbeelden?
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7
Dag tegen Racisme
C Waarom durft Océane Sluijzer niet meer naar school?
4. De volgende vragen gaan over het stukje tekst onder 'Nee tegen racisme in België'. Welke vraag past het beste bij dit stukje tekst? A Wanneer werd het Centrum voor gelijke kansen opgericht? B Wanneer viert het Centrum zijn 20ste verjaardag? C Wat is de taak van het Centrum voor gelijke kansen?
5. Bedenk nu zelf een vraag over het stukje tekst onder 'Racisme in de wereld'. Begin je vraag met: 'Waarom'.
6. Bedenk nu zelf een vraag over het stukje tekst onder 'Historische figuren'.
Illustratieverantwoording: het copyright op de gebruikte illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Gripvzw (p. 1), Reporters (p. 3, p. 4, p. 5), Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding (p. 4), Wikipedia (p. 5, p. 6)
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8