Het Zalmhuis, Rotterdam, 26 juni 2008

Het Zalmhuis, Rotterdam, 26 juni 2008

14.00 uur 14.10 uur

Opening symposium door Jeroen de Roos Presentatie en bespreking resultaten onderzoeken: ‘Hoeveel apparaten met een stekker heeft u in huis?’ door drs. Theo Hendriksen, GfK Panel Services ‘E-waste: hoeveel is het en waar gaat het naar toe?’ door ir. René Eijsbouts, Witteveen + Bos Debat en discussie onder leiding van Frits Wester

15.20 uur

Pauze

15.45 uur

‘E-Waste: Producentenbuikpijn, maatschappelijke goudmijn?’ door dr.ir. Jaco Huisman, Technische Universiteit Delft / United Nations University Debat en discussie onder leiding van Frits Wester

16.30 uur

Afsluiting en borrel E-waste: buikpijn of goudmijn?

3

Hoeveel apparaten met stekkers heeft u in huis? Theo Hendriksen GfK Panel Services Benelux

E-waste: buikpijn of goudmijn?

4

Company

6

2007 sales in EUR m1)

1. The Nielsen Company, USA

3,197.5

2. IMS Health, USA

1,489.4

3. Taylor Nelson Sofres, UK

1,453.0

4. GfK Group, Germany

1,162.1

5. Kantar Group, UK

1,155.0

Consumer Tracking GfK Panel Services Benelux Dongen

Ad Hoc GfK Panel Services Benelux & Intomart GfK

7

Retail Tracking GfK Benelux Marketing Services Amstelveen

Media Intomart GfK Hilversum

On-line

Off-line


face-to-face

8

Werkelijkheid 60 De zaal 36 Nederland denkt 24

9


10


60

Bruingoed 14

Witgoed 30

ICT 7

DHZ 7

Overig 2

jonge singles

42 apparaten

11

huishoudens met oudere kinderen

80 apparaten

jonge stelletjes

empty nest

59 apparaten

63 apparaten

huishoudens met jonge kinderen

oudere alleenstaanden

68 apparaten

45 apparaten


12


425 mln. Apparaten Overigen*

10 mln

Doe-het-zelf / Tuingereedschap

51 mln

Bruingoed

2% 13%

103 mln

24%

45 mln

11%

Witgoed – KHH & Pers. Verzorging 167 mln

39%

ICT & Telecom

12%

Witgoed - Groot huishoudelijk

49 mln

* = Muziekinstrumenten & naai-/brei-machines & (klein) warmwater apparatuur

13


Werkgever

Marktplaats

Winkel

Winkel oud-voornieuw

Marktplaats

Verwijderd

Kringloop winkel

Kringloop winkel

Krijgen

Weg geven

14


Aanschaf 47 miljoen

Verwijderd 18 miljoen

15


16


Gemeentelijke afvaldienst 40%

Winkel 14% Grof vuil 13%

Huishoudvuil 21% (4 mio. stuks) 17


Levert u uw afgedankte koffiezetapparaat in? (bij de milieustraat van de gemeente of bij winkeliers) Nederland

(bijna) nooit 35%

Soms 15%

Altijd & Vaak 50%

Zaal

(bijna) nooit 21% Soms 16%

Altijd & Vaak 63%

De verwijderingheffing, daar sta ik achter Zaal

Nederland

Oneens 7% Neutraal 16%

Eens 26% Oneens 48% Eens 77%

Neutraal 26%

Update bezitsmeting in 2009

- Tracking van verwijderde producten - Meer produktgroepen - Small / medium sized business

20


Bedankt voor uw aandacht. Theo Hendriksen GfK Panel Services Benelux

21


Hoeveel komt er vrij en waar gaat het naar toe? René Eijsbouts Witteveen + Bos

22


• • • • • • •

Wie is Witteveen+Bos Huidige inzamelstructuur in Nederland Aanleiding onderzoek Schatting hoeveelheid huishoudelijk e-waste Verdeling e-waste naar afvoerkanalen Conclusies Mogelijke verbeteringen E-waste: buikpijn of goudmijn?

23

• • • • •

700 medewerkers Circa 150 medewerkers bij de sector milieu Logistieke studies milieustraten Afvalinzamelstudies voor gemeenten Buitenlandstudies e-waste (Tsjechië), verpakkingsdirective (Roemenië) • Veel contacten locale overheid


24

Consument / overtollig apparaat

Hergebruik

Afgeven, kringloopbedrijf, tweedehands winkel, Marktplaats.nl

Tweede leven

Definitief afdanken


25

Definitief afdanken Detailhandel / NVMP ‘oud voor nieuw’

(mini) container

Milieupark / Grofvuil route

Ophalen NVMP /ICT~Milieu

IJzerhandel/ overig Verbranding AVI

Verwerking via contractpartner


RSC

26

Ontvangst E-waste: buikpijn of goudmijn?

27


28


29

Overslag

Klaar voor verzending


30

Oud-ijzer container (3.000 kg) E-waste: buikpijn of goudmijn?

31

In vergelijking met Zwitserland, Noorwegen, Zweden

huishoudelijke e-waste


32

• Onduidelijkheid over de hoeveelheid e-waste die jaarlijks vrijkomt • Vermoedens over lekstromen: Omvang onbekend • Onduidelijkheid over de soorten e-waste • Onduidelijkheid over inzamelrendement E-waste: buikpijn of goudmijn?

33


34

• Gemiddeld gewicht per apparaat (veel variatie) • Gemiddelde levensduur tot definitief afdanken met verrekening tweede leven • 7 productcategorieën/ circa 100 producten


35

• Alleen apparaten in de afval-fase (dubbeltellingen) • Tweedehands apparaten niet! (verlenging levensduur)


36

Consument / overtollig apparaat

Hergebruik

Afgeven, kringloopbedrijf, tweedehands winkel, Marktplaats.nl

Tweede leven

Definitief afdanken


37

Wasmachine (grote ijzerhoudende huishoudelijke apparaten)

Aantal apparaten per huishouden

1,00

Aantal apparaten per inwoner

0,44

Gem. gewicht per apparaat

58 kg

Gem. gewicht per huishouden

58 kg

Gem. leeftijd tot afdanken

14,1 jr

Gem. gewicht (afvalfase)

1,8 kg

Totaal hoeveelheid afval (NLD)

29.459 ton


38

per inwoner (kg/jaar) 1A grote (ijzerhoudende) huishoudelijke apparaten

8,0

1B grote huishoudelijke koel/vries apparaten

1,8

2 kleine huishoudelijke apparaten

1,2

3A IT- en telecommunicatieapparatuur

0,7

3B persoonlijk computergebruik

2,0

4 consumentenapparatuur

3,9

5 verlichtingsapparatuur

0,1

6 elektrisch en elektronisch gereedschap

0,7

7 speelgoed ontspanning- en sportapparatuur

0,2

Totaal

18,5kg E-waste: buikpijn of goudmijn?

39

• All-in gemiddeld 560 kg huisvuil per inwoner per jaar • Restafval minicontainer 243 kg • Grof vuil all-in 144 kg • GFT 84 kg • Papier 64 kg • Glas 21 kg • Kleding 4,4 kg E-waste: buikpijn of goudmijn?

40

Totale e-waste slechts 18,5 kg! 3% van het totaal


41

• Belangrijk kanaal: goed voor 85% totale aanbod NVMP/ ICT~Milieu • 40 locaties bezocht (aanvullend bijbehorende 4 RSC’en), regio’s Limburg, Nijmegen-Deventer, Utrecht-A’dam • verzorgingsgebied 4 miljoen inwoners • nagegaan feitelijke handelswijze dmv interview plus fysieke beoordeling afvalstromen E-waste: buikpijn of goudmijn?

42

• Milieustraten: bij 58% worden de grote huishoudelijke apparaten (ijzer) afgevoerd via de ijzercontainer. • OWEB milieustraten: bij 17% aparte afvoer • ICT (PC / laptops): bij 24% aparte afvoer


43

• Grotere milieustraten: meer afroming.

• Schadelijke (kostbaar milieutechnisch te verwerken) apparaten wel in NVMPcontainer


44

• Kringloop: relatief weinig verkoop apparaten (<10% vloeroppervlakte) • Nauwelijks reparatie, wel demontage van ICT-telecom en PC’s/ laptops. • Niet verkoopbaar in winkel: afvoer naar NVMP/ ICT milieu (via lokale milieustraat) voor afvalsoorten die geen geld opleveren of schadelijk zijn E-waste: buikpijn of goudmijn?

45

• Afvalsoorten die wel geld opleveren: ijzercontainer of aparte verkoopkanalen (gedemonteerde PC’s) • RSC’s: geen afroming waargenomen, geen verdeling apparaatsoorten binnen gemeenten


46

• Bij gemeenten niet bekend hoeveel w&b in ijzercontainer ligt (menging diverse soorten afgedankte metalen producten) • Samenstelling en gewichtsverdeling w&bcontainer ook niet bekend bij gemeenten • Indruk beleidsmedewerker wijkt af van beheerder milieustraat


47

• Onderzoek verpakt als dienstverleningsonderzoek • 1100 gebeld (1 : 10), 164 resultaten: met name niet-keten gebonden retail • belangrijkste focus: hoeveel apparaten komen retour indien een nieuw apparaat wordt geleverd? • waar gaat het oude apparaat naar toe?


48

Retour Groot witgoed Koelvries TV Consumentenapparatuur Klein huishoudelijk Telefoon / papierbedrukkend


% 54 50 64 26 28 22

49

Percentage per afvoerkanaal

Groot witgoed

Koel-vries

TV

ICT

Verlichting

Milieustraat / ophalen gemeente

37,5

32,4

34,6

10,0

33,3

Ophalen NVMP / ICT-milieu

50,0

64,9

57,7

40,0

38,9

Reparatie en verkoop

1,8

0,0

3,8

0,0

0,0

Verkoop handelaren

1,8

0,0

0,0

20,0

0,0

Retourstroom DC

3,6

0,0

0,0

0,0

5,6

Container restafval

1,8

2,7

3,8

10,0

22,2

Container oud-ijzer

3,6

0,0

0,0

20,0

0,0


50

• Doorrekening enquêteresultaat komt niet overeen met feitelijke verwerking NVMP en ICT~Milieu • Grote ketens ondervertegenwoordigd in enquête; • aanvullend verkregen gegevens grote ketens onvoldoende bruikbaar voor totaalbeeld


51

• Weinig harde data (= data NVMP/ ICT~Milieu) • Veel versnippering, derhalve veel schattingen


52

Productcategorieën

Inzameling stichtingen

e-waste totaal in kg

1A. Grote huishoudelijke apparaten

0,82

8,0

1B. Huishoudelijke KV

1,55

1,8

3A. IT- en telecom

In 3B

3B. Persoonlijk computergebruik

1,25

2,7

5. Verlichting (spaarlampen)

0,02

0,1

2. Kleine huishoudelijke apparaten

In 4

4. Consumtenapparatuur

1,73

5,1

6. Elektrisch gereedschap

0,35

0,7

7. Speelgoed, sport, ontspanning

0,02

0,2

Totaal

5,7

18,5


53

• Per inwoner 18,5 kg e-waste • 5,7 kg (31%) wordt via NVMP en ICT~Milieu verwerkt via aanlevering milieustraten en detailhandel • Complementair e-waste milieustraten 2,5 kg waarvan 1 kg ICT


54

• Cv-ketels: complementaire e-waste 3 kg (rechtstreeks naar oud ijzer via installateur) • Kringloop plus rechtstreeks consument 0,6 kg (naar schroothandel) • afvoer via minicontainer huishoudens 2 kg (wordt verbrand dus geen optimale verwerking)


55

• Restant te verklaren 4,7 kg: – deels detailhandel / onzekerheidsmarge – Hiervan 3 kg naar schroothandel (waarvan 2,6 kg GWG) – 1,7 kg onduidelijk (onzekerheidsmarge/ kleinere apparaten)


56

• 14 kg wordt verantwoord verwerkt: afgerond 6 kg binnen het systeem en 8 kg buiten het systeem (niet geregistreerd)


57

• Weinig harde data (alleen NVMP/ ICT~Milieu) • Nadenken over afgifteplicht of registratieplicht bij milieustraten en evt. detailhandel


58

• Sortering bij eindverwerkers (per apparaat door meting gewicht en levensduur bepalen) • Bedrijfsmatig e-waste onbekend (geen bezitmeting, geen specifieke inzamelstructuur)


59

Bedankt voor uw aandacht. René Eijsbouts Witteveen + Bos


60

Het Zalmhuis, Rotterdam, 26 juni 2008

E-Waste: Producentenbuikpijn, maatschappelijke goudmijn? Jaco Huisman StEP-initiative

26 juni 2008


62

Proper Recycling refrigerators in the EU?

26 juni 2008


63

% EU Population covered 6,3% 6,2%

Maart 2007

12,0%

75,5%

WEEE ERP Overig

38 9 96

Totaal

143

Geen informatie 1 Systeem Minder dan 4 systemen Meer dan 4 systemen 26 juni 2008


64

26 juni 2008


65

Inzameling in de EU – WEEE Review studie

Taak 1: Evaluatie Nieuw Milieu

Kosten

Sociaal

WEEE

Verwerkingscapaciteit

Ingezameld Maatschappelijke impact

Markten Secundaire Grondstoffen

Hoeveelheden en technologieen

Task 2: Opties 2.1 Scope

2.2 Inzameldoelen

2.3 Recycling en recovery doelen

2.4 Hergebruik

2.5 Eisen verwerking

Extra: Groepering opties

26 juni 2008

Condities voor success


Conclusies & Aanbevelingen

67

• • •

Nieuwe apparaten: 10.3 miljoen ton/jaar: ~19 kg per inwoner Tussen de 6 en de 24 kg per inwoner

• • •

Hoeveelheid afval 8.3 – 9.1 miljoen ton/jaar Zeer snel groeiend naar 24 kg per inwoner per jaar

• • • • •

Official ingezameld en verwerkt: 2.2 miljoen ton/jaar: ~5 kg/ inwoner gemiddeld Inzameling grote apparatuur: 40% Middelgroot: 25% Klein: 0%

26 juni 2008


Nieuw WEEE Ingezameld

68

Nieuw

5,3 miljoen ton in 2011

WEEE Ingezameld

• Gebaseerd op maximale inzamelcijfers individuele categorieeen (NO, SE, CH) • Inzameling grote apparatuur: 75% • Middelgroot en klein: 60%

26 juni 2008


69

4A Consumer Electronics excl. CRT’s, 7.8%

4B CRT TV’s, 13.3%

4C Flat Panel TV’s, 0.0%

3C LCD monitors, 0.0%

5A Lighting equipment Luminaires , 0.7%

3B CRT monitors, 8.3%

5B Lighting equipment – Lamps, 1.7% 6 Electrical and electronic tools, 3.5%

3A IT and Telecom excl. CRT’s, 8.0%

7 Toys, leisure and sports equipment, 0.1%

2 Small Household Appliances, 7.0%

8 Medical devices, 0.1% 9 Monitoring and control instruments, 0.2%

1C Large Household Appliances (smaller items), 3.6%

10 Automatic dispensers, 0.2%

1B Cooling and freezing, 17.7%

26 juni 2008

1A Large Household Appliances, 27.7%


70

Zeer verschillende typen milieubelasting van WEEE:

Milieu

• Toxiciteit: Vooral bij LCD schermen en lampen

• Ozonlaagaantasting en broeikaseffect: Vooral bij oude koelkasten • Uitputting grondstoffen vooral bij beeldbuizen: IT apparatuur en TV’s en monitoren

• Etc…. Een stofzuiger is geen mobieltje is geen koelkast is geen spaarlamp is geen LCD TV is geen boormachine is geen wasmachine is geen laptop is geen armatuur is geen tandenborstel is geen shaver is geen stofzuiger is geen vaatwasser is geen computer is geen CRT monitor is geen droger is geen koffiezetter is geen PDA is geen MRI is geen ….

26 juni 2008


71

Koelvries*

Milieu

(CFK houdend) * Eco-Indicator’99

Gewicht

Al (general)

Milieugewicht

Cu Fe Glass (white) Hg Oil Other/inerts PCB Plastics general PS (polystyrene, high impact) PUR PVC Stainless steel Steel low alloyed Cyclopentane Isobutaan CFC11 CFC12

≈ 12.500 auto km’s 26 juni 2008


72

IT apparatuur**

Milieu

(Edelmetalen) ** Eco-Indicator’99

Gewicht

26 juni 2008

Ag Al (general) As Au Be Bi Br Cd Ceramics Cl Co Cr Cu Fe Hg Glass (LCD) Liquid Crystals Mn Ni Other/inerts other plastics Pb Pd Plastics general PVC Sb Sn Stainless steel Steel low alloyed Zn


Milieugewicht

73

Lampen***

Milieu

(Kwik) *** CML2-Terrestrial Ecotoxicity

Gewicht

26 juni 2008

Ag Al (general) Au Br Ceramics Cl Cr Cu Epoxy Fe Fluorescent powder Glass (white - low quality) Hg Glass (white - high quality) Ni Pb Pd Plastics general Sb Sn Stainless steel Steel low alloyed Zn


Milieugewicht

74

Category Number

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Totals 1-10 [kg/ab]

Noorwegen

8.15

0.46

2.68

2.01

-

-

0.04

0.06

-

0.01

13.41

Zwitserland

4.19

1.40

3.52

2.17

0.12

0.04

0.01

0.00

0.00

0.00

11.44

Oostenrijk

2.0

0.3

0.1

0.2

0.1

in 2

in 2

in 2

in 2

in 2

2.77

Belgie

2.99

1.12

1.16

1.64

0.20

0.14

0.00

0.02

0.00

0.00

7.26

Tsjechie

0.14

0.00

0.12

0.05

0.00

0.00

0.00

0.01

0.00

0.01

0.33

Estland

0.48

0.00

0.04

0.10

n.d.

n.d.

n.d.

n.d.

n.d.

n.d.

0.63

Finland

4.75

0.28

1.44

1.30

0.27

0.03

0.00

0.02

0.01

0.00

8.10

Hongarije

0.91

0.04

0.09

0.22

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

1.27

Ierland

6.68

0.28

0.43

0.67

0.09

0.07

n.d.

n.d.

0.00

n.d.

8.22

Nederland

2.59

0.53

n.d.

1.18

0.03

0.06

0.03

0.00

0.00

0.02

4.44

Slowakije

0.35

0.04

0.05

0.20

0.02

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.66

Zweden

5.01

1.41

2.54

2.36

0.74

0.11

0.02

0.02

n.d.

n.d.

12.20

Verenigd K.

7.17

0.54

0.59

1.10

0.04

0.35

0.16

0.00

0.00

0.00

9.95

Euro av.

3.11

0.42

0.65

0.88

0.14

0.08

0.02

0.01

0.00

0.00

5.31

Country

26 juni 2008


Inzameldoelen

*Source::WEEE Forum Key Figures 2005

75

per inwoner (kg/jaar)

UNU ‘07

1A grote (ijzerhoudende) huishoudelijke apparaten

8,0

5,9*1

1B grote huishoudelijke koel/vries apparaten

1,8

3,3*2

2 kleine huishoudelijke apparaten

1,2

1,4

3A IT- en telecommunicatieapparatuur

0,7

1,5*3

3B persoonlijk computergebruik

2,0

1,5

4 consumentenapparatuur

3,9

3,9

5 verlichtingsapparatuur

0,1

0,3*3

6 elektrisch en elektronisch gereedschap

0,7

0,7

7 speelgoed ontspanning- en sportapparatuur

0,2

0,1

Totaal

18,5kg

18,5kg

*1 Meer CV’s in NL

*2 ?? Grote verschillen in gewicht koelkast per land

*3 Incl. B2B,

*4 EU data

26 juni 2008


76

Twee verbeterrichtingen:

Inzameldoelen

• Hogere doelstellingen in wetgeving, m.n. voor meer relevante, EN/OF:

• Ander marktmechanisme dat inzameling stimuleert ipv bestraft! Overige opties: Andere definitie (als % van sales, ipv in kg) Handhaving export afval Verplichte consumenten educatie Afgifteplicht inzamelpunten 26 juni 2008


77

Meer inzamelen en beter verwerken kost meer geld!

• MEER INZAMELEN, Vooral voor de meest milieurelevante produkten

• BETER VERWERKEN, Hoger Toepassingsniveau van plastic en glas, Veel meer controle over bestemming relevante materialen

26 juni 2008


78

WEEE in China

26 juni 2008


80

26 juni 2008


81

26 juni 2008 Source: EMPA


82

26 juni 2008 Source: Basel Action Network


83

Source: Basel Action Network

26 juni 2008


84

Eco-efficient treatment of domestic WEEE in China 在中国具有生态效益的WEEE处理The best of 2 worlds project 最好的两世界的研究项目

26 juni 2008


85

26 juni 2008


86

26 juni 2008


87

26 juni 2008


88

26 juni 2008


89

26 juni 2008


90

26 juni 2008


91

26 juni 2008


92

Volledige demontage

Opbrengsten

+ € 0,42

+ € 0.85

X Shredder

(€) - € 0,10

X

X

Afvalbak Kosten

+ 14 Milieubelasting

26 juni 2008

- 300

(Pt) E-waste: buikpijn of goudmijn?

- 400 Milieuwinst 104

Tot slot: Producenten buikpijn of maatschappelijke goudmijn?

WEEE is een maatschappelijk probleem en vraagt om een maatschappelijke oplossing, waarbij alle betrokken partijen (incl. producenten) bijdragen

OF: Producenten zijn 100% verantwoordelijk en krijgen alle mogelijkheden te krijgen om WEEE zoveel mogelijk in te zamelen en beter te verwerken. Dit vereist een ander financieringsmodel

26 juni 2008


106

Producenten:

Consumenten: Winkels: Gemeenten: Recyclers:

26 juni 2008

Organisatie: Primair verantwoordelijk laten Financiering: Verwijder negatieve stimulans om meer te doen Ontwerp: Vermijd recycling ongelukken, demontagetijden! Inleveren, zonder u valt er niets te recyclen Toegankelijke inzamelpunten en ‘alles voor alles Áfgifteplicht Toegankelijke inzamelpunten Afgifteplicht Investeer in eco-efficient technologie Ontwikkel standaarden voor verwerking Meer transparantie over bestemmingen materialen E-waste: buikpijn of goudmijn?

107

Terugname: systemen Overheden: Milieugroepen:

26 juni 2008

Maximaliseer inzameling, minimaliseer kosten Consumentenvoorlichting Wees duidelijk en kijk over de landgrens, harmonisatie! Handhaving!!!! Meer focus op praktijk en minder op principes


108

Bedankt voor uw aandacht

Jaco Huisman StEP-initiative

26 juni 2008


109

Maak WEEE een Waste Management Directive Indeling naar inzamelen niet naar verwerkingscategorieen Hergebruik buiten de Richtlijn

Handhaving van alle provisies EU + lidstaten Registratie van op de markt gezette produkten Verder voorkomen illegale export

Splits milieudoelen naar wetgeving en operationele aspecten apart naar (industrie) standaarden Werk aan een pan-Europese oplossingen en aanpak 26 juni 2008


110

Export van E-waste naar buitenlandse gecertificeerde verwerkers is geen enkel probleem!


111

Zichtbare verwijderingsbijdrage moet in stand blijven, ook na 1 januari 2011


112

E-waste is een maatschappelijke aangelegenheid. Daarin hebben de producenten zeker hun verantwoordelijkheid, maar andere partijen moeten daarbij helpen en kunnen veel meer doen. E-waste: buikpijn of goudmijn?

113

Het Zalmhuis, Rotterdam, 26 juni 2008

Recommend Documents