Het verhalenpaleis Plaats van handeling Doelgroep Vorm
: : :
Uitvoerenden
:
Producent : Samenstelling & Regie : Duur pilot :
Het Rijksmuseum Amsterdam Kinderen vanaf 8 tot 14 jaar Theaterpersonages nemen kinderen mee Het Verhalenpaleis in. Ton van Kempen, beeldend kunstenaar en kunsthistoricus en Nicoline van de Beek, theatermaakster Media Luna Nathalie Toisuta 22 minuten
Titel De titel is een belofte. De kijker krijgt geen rondleiding door een museum maar betreedt een Paleis vól Verhalen. Veel kunstvoorwerpen kunnen middels verhalen, roddels, geheimen en verzinsels tot leven worden gewekt ! De essentie in die verhalen is historisch verantwoord, maar wordt speels gemaakt met de dichterlijke vrijheid van de verteller. Een museum is eigenlijk een Verhalenpaleis. Elk voorwerp, elk schilderij bezit wel een eigen verhaal. Wat bewaarde men bijvoorbeeld in die kist uit de 15e eeuw ? Misschien wel mooie liefdesbrieven met een lint eromheen ? Van wie waren deze liefdesbrieven en wat stond erin ? En wat zou jij erin bewaren ? Zou jij überhaupt deze intieme, persoonlijke brieven in deze kist bewaren ? Of sla jij ze tegenwoordig op, op je Ipad ? Dat deden de mensen vroeger anders. De serie Het Verhalenpaleis is een wisselwerking tussen kunstwerken, verhalen, theater, kinderen en spelers. Met respect en plezier. Veel zijwegen inslaan. Kind-rijk kijken !
Het verhalenpaleis
Het verhalenpaleis Doelstelling Een poëtisch en speels kinderprogramma over kunst dat ból staat van verhalen. Goeie verhalen die kinderen nieuwsgierig zullen maken, doen verbazen en soms met ongeloof ontvangen zullen worden. Een goed verhaal is de ultieme manier om kinderen mee te nemen in een tocht van hun eigen verbeelding. Kijk maar in het programma; monden vallen open, donkere blikken, schrik, gegiechel én voorpret. Het instituut museum met z´n gedragen sfeer, een gesloten wereld voor volwassenen waar je zachtjes moet praten, waar je héél serieus moet kijken wordt een goudmijn voor ontdekkingen én sterke en slappe verhalen. In het Verhalenpaleis is er voor gekozen om kinderen juist mee te nemen in die volwassen culturele wereld. Om die vervolgens toegankelijk te maken.
Voorbeeld
Kinderen staren naar het schilderij van een stugge, in het donker geklede man. Deze 17e eeuwse man krijgt een karakter. Een achtergrond. Zijn beroep is af te lezen aan het schilderij;’- Kijk, hij is dominee, hij houdt z´n bijbeltje in de hand. Welke muziek er in zijn kerk klonk ? Moet je horen; het aanzwellende gezang van het Nederlands Kamerkoor vult plotseling de museumzaal. Sweelinck. Weet je dat er een prachtig verhaal is over de molensteenkraag die hij draagt ? Nicoline, een van de vertellers, doet een stijve, witte kraag om waardoor haar hoofd op een sokkeltje lijkt te staan. Ton, de andere verteller, laat zien hoe de hoge stoelen destijds afgezaagd moesten worden omdat je anders niet met je kraag achterover kon leunen. Kijk zo ging dat ongeveer – kijken wanneer het past. Ook vertelt hij hoe de vork geïntroduceerd werd zodat je je hapjes eten veilig naar je mond kon brengen zonder je kostbare kraag te besmeuren. Want met spaghettislierten en tomatenpuree op je kraag was het slecht zakendoen.
Kern Een poëtisch en speels kinderprogramma over kunst dat ból staat van verhalen. Goeie verhalen die kinderen nieuwsgierig zullen maken, doen verbazen en soms met ongeloof ontvangen zullen worden. Een goed verhaal is de ultieme manier om kinderen mee te nemen in een tocht van hun eigen verbeelding. Kijk maar in het programma; monden vallen open, donkere blikken, schrik, gegiechel én voorpret. Het instituut museum met z´n gedragen sfeer, een gesloten wereld voor volwassenen waar je zachtjes moet praten, waar je héél serieus moet kijken wordt een goudmijn voor ontdekkingen én sterke en slappe verhalen. In het Verhalenpaleis is er voor gekozen om kinderen juist mee te nemen in die volwassen culturele wereld. Om die vervolgens toegankelijk te maken.
Het verhalenpaleis
Voorbeeld
Afgebeelde personen zijn vastgelegd in één verstilde houding door een kunstenaar die hen in een atelier vol pigmenten, eidooiers en lijnzaadolie schilderde. Hoe zij verf maakte hieruit ? ‘- Nou zo, kijk maar’. Deze afgebeelde personen waren mensen met een vrouw, 11 kinderen, een herberg, een domineespraktijk. Ze waren koopman, dronken uit roemers en tuitglazen, maakten misschien wel een verre reis naar Italië, belegden misschien wel in tulpen ten tijde van de tulpenmanie ? Al deze verhalen kunnen alleen al over één kunstwerk verteld worden.
Vorm De rondleiding wordt gegeven door theaterpersonages. Nee, geen rondleiding, eigenlijk is het een verkenning, een zoektocht van twee mensen. Zij nemen de kinderen mee in de denkwereld van twee personages. Altijd is één van die twee onwennig in het museum. Komt er voor het eerst. Kijkt naïef. Die onwetendheid, onbevangenheid staat naast die van de kinderen. De bril die Ton en Nicoline de kinderen opzetten maakt dat ze anders naar kunst mogen én gaan kijken.
Voorbeeld
Ton en Nicoline zijn een dikke dame en haar kok. Zij komen naar het museum om nieuwe recepten te verzamelen ! Ze bekijken stillevens en het water loopt hun en de kinderen in de mond ! In de handtas van de dikke dame zit wat stiekeme fourage voor zo’n hongeropwekkend tochtje !
Uitwerking
De rondleiding vindt plaats vanuit een thema. Ton en Nicoline kiezen vier verschillende kunstobjecten uit. Verhalen worden aan elkaar gebreid via zijwegen en sprongen in de tijd. Daarbij zijn zij ook nog educatief. Immers, de kern van de verhalen over de kunstvoorwerpen of de personages op schilderijen is historisch verantwoord. De theaterpersonages kijken vanuit hun specifieke denkkader naar de schilderijen en denken hardop. De vorm waarin Ton en Nicoline werken is zowel visueel als verhalend interessant. Er valt veel te zien en er valt veel te horen. Zo kunnen zij met een brede leeftijdsspanne op stap gaan. Kinderen kijken hun ogen uit en luisteren hun oren vol. Hoewel de lijn van de rondleiding vaststaat is het tijdens zo´n rondleiding improviseren. Hoe reageren de kinderen ? Welke vragen of fantasieën hebben zij ?Ton & Nicoline nemen verhalen van elkaar over.
Het verhalenpaleis
Voorbeeld
Ton en Nicoline zijn een bruid en een butler op zoek naar verliefde schilderijen. De bruid is haar aanstaande vlak bij het stadhuis verloren. Frustratie over de liefde die niet durft. De butler vertelt zo bevlogen over kunst dat er tijdens de rondleiding een nieuwe liefde groeit die wel moet eindigen met een zoen voor zijn lievelingsschilderij. De butler is echter verlegen. De kinderstemmen scanderen als hulp: zoenen ! zoenen !
Voorbeeld uitzendingen met de volgende thema’s Het is onze opzet om 8 uitzendingen te maken met de volgende thema’s: LIEFDE GELD ETEN MUZIEK DE TULP BRIEVEN BLAUW MODE
Op zoek naar verliefde schilderijen met de boze bruid. Adrie en Mieke Guldemond hebben de loterij gewonnen en doen inkopen in het Rijksmuseum. Neef kok vertelt aan zijn dikke tante over voedsel en de symboliek ervan. Muziek op en bij schilderijen. Kijken met je oren ! De tuinman van het Rijksmuseum vergaapt zich aan de tulpen binnen, ingelegd in hout of parelmoer, geknoopt in tapijten en gebakken in Delfts Blauw Een postbode op zoek naar brieven. Twee stewardessen vertellen over blauw bloed en ultramarijn Door de eeuwen heen de mode belicht van korsetten, pruiken en cravatten tot hakken, crinoline en stropdassen
Ton van Kempen en Nicoline van Beek Ton en Nicoline is een aantal jaren geleden gevraagd door het Rijksmuseum om een vorm te bedenken waarin het museum toegankelijker zou worden voor kinderen. Zo ontstond de kinderrondleiding met theaterpersonages. Zij wonnen zelfs de Nationale Kunstsponsorprijs met dit evenement. Naast het Rijksmuseum geven Ton en Nicoline theaterrondleidingen door het Joods Historisch Museum te Amsterdam, het museum Boymans van Beuningen en het Maritiem Museum in Rotterdam en het Kröller Müller museum.
Het verhalenpaleis Ton van Kempen Ton van Kempen is kunsthistoricus en gedreven verzamelaar van mooie anekdotes, fascinerende toevalligheden, kenmerkende muziekfragmenten, inspirerende videominuten, tijdsbepalende fotoportretten, geniale, eenvoudige of prikkelende citaten en intrigerende kunstboeken. Gelukkig vertelt hij daar gewoon over. Hij geeft diverse lezingen in musea en theater én begeleidt kunst- en architectuurreizen naar New York.
Nicoline van Beek Nicoline van de Beek is theatermaakster, tekstschrijfster. Schrijft eigen theatervoorstellingen, schrijft ook in opdracht. Maakt theatervoorstellingen voor volwassenen, daarnaast ook jeugdtheater. Kleurrijke personages met poëtisch taalgebruik krijgen een kans om historisch verantwoorde uitspraken te doen.
Productionele informatie over het programma Het programma is geregistreerd met drie camera´s. Ton en Nicoline hadden beide een zendermicrofoon. De kinderen werden gehengeld. De rondleiding ´Brieven´ heeft twee keer plaatsgevonden en is tot één rondleiding gemonteerd. De aanwezige kinderen waren tussen de zeven en tien jaar. Omdat de opnames plaatsvonden tijdens openingsuren kon er nauwelijks met statief en licht gedraaid worden. De montage heeft plaatsgevonden op AVID bij UNITED.
Producent Media Luna Nathalie Toisuta J.F. Ankersmitstraat 9 1068 JX Amsterdam
[email protected] Tel: 020 - 6671189 Fax: 020 - 6671854 Mobiel: 06 - 11363834
