Informatie ABN AMRO 0900 - 00 24 (lokaal tarief)
Het ondernemingsplan
www.abnamro.nl
Plannen om een onderneming te starten? Zet het op papier!
❯ Uw plan in stappen ❯ Handige hulpmiddelen ❯ Links naar instanties
1
Het ondernemingsplan
Een ondernemingsplan: úw plan
Een goed begin is het halve werk. Daarom is een ondernemingsplan onmisbaar als u een eigen bedrijf wilt beginnen. Zo’n plan is vooral bedoeld voor uzelf en geeft u inzicht in de slagingskans van uw plannen.
Plannen om een onderneming te starten? Zet het op papier!
Inzicht vergroot kans op succes Met een ondernemingsplan krijgt u al in een vroeg stadium inzicht in de sterke en de minder sterke kanten van uw idee. Zodat u tijdig kunt bijsturen. En dat vergroot de kans op succes aanzienlijk.
Antwoord op uw vragen Een onderneming starten begint meestal met een idee. Of dit idee kans
Bent u klaar voor de start van uw onderneming?
van slagen heeft, hangt van tal van zaken af. Met een ondernemingsplan
Waar zijn nog verbeteringen mogelijk? Hebt u overal
zet u deze zaken op een rij en krijgt u inzicht in de haalbaarheid.
aan gedacht? Met een goed uitgewerkt plan krijgt u antwoord op deze en tal van andere vragen. En komt u straks goed beslagen ten ijs.
In deze brochure laten wij u zien hoe u een ondernemingsplan kunt schrijven. En hoe ABN AMRO, en ook andere instanties, u kunnen helpen bij een goede start van uw onderneming.
Een ondernemingsplan helpt u verder Met een goed ondernemingsplan kunt u uw nieuwe onderneming makkelijker aan anderen presenteren. Het kan u helpen om leveranciers te interesseren om met u samen te werken. Of om bij uw bank over financiële zaken te praten. En ook bij de aanvraag van de benodigde vergunningen kan om uw ondernemingsplan worden gevraagd.
2
Het ondernemingsplan
3
Zo maakt u een ondernemingsplan
Een ondernemingsplan maken is eigenlijk niets anders dan uw ideeën op een rij zetten.
Financieel plan
Organisatieplan
Als u daarbij een structuur volgt, ziet u geen zaken over het hoofd. Die structuur hoeft u
Zijn uw plannen financieel haalbaar? Moet u geld
Voordat u van start kunt moet u een aantal zaken
lenen? Hoe zit het met uw privé-situatie? Uw finan-
regelen, zodat u straks aan alle juridische verplichtin-
cieel plan bestaat uit een aantal deelplannen. U kunt
gen voldoet en bijvoorbeeld geen risico’s over het
bij het opstellen van uw financieel plan het beste een
hoofd ziet.
niet zelf te verzinnen. Hieronder vindt u een voorbeeld.
financieel expert betrekken, bijvoorbeeld een
Ieder plan is anders
Marketingplan
De structuur voor uw ondernemingsplan die hierna
Hierin beschrijft u de branche, het concurrentieveld
volgt, is uiteraard algemeen en niet afgestemd op
en de kansen die u ziet voor uw bedrijf. Is uw plan
uw specifieke situatie. Dus zijn er zaken die niet
sterk genoeg om overeind te blijven?
accountant.
■
■
Voor uw marketingplan hebt u informatie nodig.
De structuur van uw ondernemingsplan
praat met andere ondernemers, potentiële klanten
Een ondernemingsplan kunt u op verschillende
en leveranciers, vraag gegevens op bij de Kamer
manieren invullen. Bijvoorbeeld volgens de volgende
van Koophandel, vraag onderzoeken op, surf op
deelplannen:
internet enz.
persoonlijk plan
■
marketingplan
Neem in ieder geval deze gegevens op
■
financieel plan
■
■
organisatieplan
Persoonlijk plan
Wat zijn hun sterktes en zwaktes? ■
■
capaciteiten voor? ■
Neem in ieder geval deze gegevens op
Hoe verkoopt u uw product of dienst? Hoe benadert
■
Hoe regelt u uw inkopen?
en kinderen, opleidingsgegevens
■
Ziet u knelpunten? Zo ja, hoe gaat u deze aanpakken?
u start ■
Wat zijn uw inkoop- en andere kosten? Denk aan
voorwaarden? ■
Hoe zit het met aansprakelijkheid en andere risico’s en hoe gaat u hiermee om?
Welke omzet verwacht u (in het eerste jaar)?
■
Wat wordt de verkoopprijs en hoeveel winst maakt u?
Liquiditeitsprognose ■
Lopen inkomende en uitgaande geldstromen straks met elkaar in de pas? Of hebt u behoefte aan krediet om de periode tussen uitgaven en inkomsten te overbruggen?
Privé-begroting ■
Hoeveel geld hebt u nodig voor privé-doeleinden? Hoe hoog wordt dan het loon dat u uit uw onderneming moet ontvangen?
Uw sterke persoonlijke eigenschappen die kunnen bijdragen aan het succes van uw ondernemerschap
■
Gaat u met personeel werken? Welke voorwaarden
voldoen?
middelen nodig?
Naam, adres, burgerlijke staat, naam partner
Uw kennis van en ervaring in de branche waarin
■
betalings- en aflossingsverplichtingen te kunnen
u klanten? Hebt u daarbij communicatie- of reclame-
■
van de bank nodig?
Welke omzet hebt u minimaal nodig om aan uw
Kunt u zich positief onderscheiden? Waar denkt u
heden, sterke en minder sterke kwaliteiten. Bent u
soort bedrijf, soort activiteit
Hoe zien uw leveringsvoorwaarden eruit?
huisvesting, computer- en andere apparatuur,
Wie zijn uw concurrenten? Waar zitten die?
uw succes uit te halen? Hebt u daar de kennis en
Korte beschrijving van wat u gaat doen:
■
Exploitatiebegroting ■
Hoe ziet uw doelgroep eruit? Is die doelgroep
maakt ook een inschatting van uw kennis, vaardig-
■
aan de vestigingseisen?
Beschikt u over eigen middelen of hebt u krediet
stelt u aan uw personeel? Hoe regelt u de arbeids-
voldoende aanwezig in het gebied waarin u werkt? ■
■
Welke vergunningen hebt u nodig? Voldoet u
telefoon, inrichting, materialen enz.
■
werkelijk klaar voor de start van uw bedrijf?
■
starten? ■
Daar kunt u op allerlei manieren aan komen:
Hierin neemt u persoonlijke gegevens op, maar u
Hoeveel geld hebt u nodig om uw bedrijf te
De handelsnaam en rechtsvorm van uw onderneming
Investeringsbegroting en financieringsplan
direct worden genoemd, maar die voor u wel belangrijk zijn, neem ook die dan op in uw plan.
Neem in ieder geval deze gegevens op
Uw verbeterpunten met daarbij uw eventuele opleidingsbehoeftes
Achter in deze brochure vindt u voorbeelden van de verschillende onderdelen van het financieel plan. Deze kunt u gebruiken om een goed en volledig beeld te krijgen van de financiële situatie van uw onderneming.
4
Het ondernemingsplan
5
Ruime ondersteuning
Een onderneming starten hoeft u niet alleen te doen. Vrienden en familieleden kunnen
ABN AMRO helpt bij de voorbereiding
Financiële mogelijkheden
u mogelijk prima behulpzaam zijn bij de voorbereidingen. Daarnaast kunnen professionals
Naast deze brochure kunt u bij het maken van uw
Hebt u uw ondernemingsplan uitgewerkt en wilt u
ondernemingsplan gebruikmaken van een aantal
weten met welke financiële producten en diensten
handige hulpmiddelen van ABN AMRO.
ABN AMRO u kan ondersteunen? Loop eens binnen
U vindt deze op www.abnamro.nl/starters
bij een ABN AMRO kantoor.
en instanties u op allerlei manieren van dienst zijn. ABN AMRO ook: met kredieten, verzekeringen, betaal- en spaarproducten en handige hulpmiddelen.
■
Kamer van Koophandel
Notaris
De Kamer van Koophandel biedt starters een handig
Een notaris kan u adviseren bij de keuze voor de
pakket, organiseert seminars en biedt uitgebreide
meest geschikte rechtsvorm. En hij helpt u bij het
informatie en ondersteuning. U kunt er ook terecht
maken van de statuten, wanneer u een B.V. of een
voor een persoonlijk voorlichtingsgesprek. Kijk voor
v.o.f. start.
meer informatie op www.kvk.nl
Gemeente Accountant
De meeste gemeentes bieden nuttige informatie
Bij het financiële gedeelte van uw ondernemingsplan
voor starters, bijvoorbeeld over subsidieregelingen.
kunt u eigenlijk niet om een accountant heen. Op
Kijk op de website van uw gemeente:
www.novaa.nl vindt u namen en adressen van AA-
www.(naamvandegemeente).nl
■
■
Idee-Kansverkenner: is uw idee al rijp genoeg om van start te gaan?
Gunstige starterstarieven
Valkuilenchecklist: welke typische starters-valkuilen
Speciaal voor starters heeft ABN AMRO het
zijn er en bent u al zover dat u deze kunt omzeilen?
Starterspakket, met aantrekkelijke kortingen op
Advocaat van de duivel: 100 vragen die u aan
verzekeringen, een jaar gratis standaard binnenlands
het denken zetten en mogelijk op nieuwe ideeën
betalingsverkeer, snelle en eenvoudige kredietmoge-
brengen.
lijkheden en aantrekkelijke, speciale aanbiedingen.
En natuurlijk vindt u op de website van ABN AMRO nog veel meer informatie voor startende ondernemers.
Accountants. Bij hen kunt u het financiële deel van uw ondernemingsplan tegen een gereduceerd tarief laten toetsen.
Nog meer nuttige instanties voor starters www.belastingdienst.nl
Informatie over fiscaliteiten, zoals BTW, loonbelasting en investeringsregelingen.
www.eim.nl
Doet onderzoek op het gebied van bedrijfsoprichting, bedrijfsgroei en tal van andere ondernemingsaspecten.
www.mkbnet.nl
Vraagbaak voor het midden- en kleinbedrijf, met onder meer een cursusaanbod en informatie over specifieke sectoren.
www.cbs.nl
Statistische informatie over tal van ontwikkelingen in Nederland.
www.sra.nl
Met de adressen van alle bij de Samenwerkende Register Accountants (SRA) aangesloten registeraccountants en accountant-administratieconsulenten.
www.noab.nl
Nederlandse orde van administratie- en belastingdeskundigen. Informatie over onder meer fiscale zaken, arbeidsrecht en pensioen.
www.subsidieshop.nl
Overzicht van subsidies speciaal voor ondernemers; onderdeel van het ministerie van Economische Zaken.
www.syntens.nl
Ondersteuning voor innovatieve ondernemers. Adviseert bij tal van bedrijfsaspecten en legt contacten tussen partijen.
www.dreamstart.nl 6
Netwerk van kennis en kennissen voor de startende techno-ondernemer. Het ondernemingsplan
7
Voorbeelden onderdelen financieel plan Voorbeeld investeringsbegroting
Voorbeeld financieringsplan
Vaste activa
Eigen vermogen
Onroerend goed
Spaargeld
Verbouwing
Verhoging privé-hypotheek
Inventaris en inrichting
Durfkapitaal
Apparatuur/machines
Achtergesteld vermogen
Vervoermiddelen
Eigen inbreng
Waarborgsom (huur)
Totaal eigen vermogen
Diversen Totaal vaste activa
Lang vreemd vermogen Hypothecaire lening
Vlottende activa
Lang bedrijfskrediet
Debiteuren Voorraad
Middellang vreemd vermogen
Voorfinanciering BTW
Middellang bedrijfskrediet
Diversen
BBZ-krediet
Totaal vlottende activa
REA-krediet
Liquide middelen
Kort vreemd vermogen
Giro
Rekening -courantkrediet
Bank
Leverancierskrediet
Kas
Schuld Belastingdienst
Totaal liquide middelen
Overige
Openings- en aanloopkosten
Totaal vreemd vermogen
Aanloopkosten Openingskosten
Totaal financieringen
Totaal openings- en aanloopkosten
Achtergesteld vermogen Financiering levensonderhoud
Lening van derden, bijvoorbeeld van familie.
Onvoorzien
Durfkapitaal Regeling waarbij particulieren onder fiscaal gunstige
Totaal investeringen
omstandigheden geld aan starters kunnen lenen.
wel uw ondernemingsplan overleggen, dat door de Sociale Dienst zal worden beoordeeld.
REA-krediet Kredietregeling voor arbeidsgehandicapten die een eigen bedrijf willen starten. Beoordeling en goedkeuring gebeurt door de uitkeringsinstantie.
Lang vreemd vermogen Lening via de bank met een looptijd van 5 jaar of langer.
Kort vreemd vermogen Lening via de bank met een looptijd van 1 jaar of minder.
BBZ-krediet U kunt dit krediet aanvragen bij de Sociale Dienst, als u een bijstandsuitkering ontvangt. U moet dan 8
Het ondernemingsplan
9
Voorbeelden onderdelen financieel plan Voorbeeld exploitatiebegroting Omzet Product/dienst a Product/dienst b
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Diensten van derden
Promotiekosten
Bijvoorbeeld als u iemand inhuurt voor een
Voor bijvoorbeeld advertenties, sponsoring en andere
opdracht, deze persoon zelf betaalt en deze kosten
wervingsactiviteiten.
vervolgens doorberekent in de totaalfactuur aan uw klant.
Product/dienst c Enz. Omzet totaal
Bijvoorbeeld abonnementen, contributies, represen-
Brutowinst exclusief BTW.
Inkoopwaarde goederen
tatiekosten en administratiekosten.
Het verschil tussen de verkoopprijs en de inkoopprijs
Inkoop Diensten van derden
Algemene kosten
Afschrijvingen Kosten voor bedrijfsmiddelen die door slijtage na
Huisvestingskosten
een bepaalde tijd moeten worden vervangen, zoals
Hierbij horen, naast bijvoorbeeld de huur, ook kosten
gereedschap en pc’s. Investeringen boven EUR 450,-
als water en elektriciteit, onderhoud en inrichting.
mag u niet in één keer als kosten opvoeren, maar
Brutowinst
moet u in termijnen afschrijven.
Vervoerskosten Bedrijfskosten Huisvestingskosten Vervoerskosten Promotiekosten Algemene kosten
Voor bijvoorbeeld een lease-auto, een auto op naam
Nettowinst
van de zaak of een privé-auto. In het laatste geval
Dit is, bij een eenmanszaak, v.o.f. of maatschap, niet
houdt u de zakelijke kilometers bij en vermenigvul-
het nettoloon van de ondernemer, maar het brutoloon.
digt deze met de fiscaal toegestane kilometerprijs.
Van de nettowinst moeten ook inkomstenbelasting,
Het bedrag keert u aan uzelf uit.
aflossingen en investeringen worden betaald.
Kantoorkosten Personeelskosten Verzekeringen Financieringskosten Afschrijvingen Aanloopkosten Overige kosten Totaal kosten Nettowinst
10
Het ondernemingsplan
11
Voorbeelden onderdelen financieel plan Voorbeeld privé-begroting Uitgaven
Overige uitgaven Vakantie
Wonen
Kinderopvang
Huur/rente en aflossing hypotheek
Studiekosten
Gas, water, elektriciteit
Giften
Gemeentelijke belastingen en heffingen
Overige
Telefoon, kabelaansluiting
Totaal overige uitgaven
Duurzame consumptiegoederen
Onvoorzien
Overige
Totaal uitgaven
Totaal wonen Ontvangsten Verzekeringen
Huursubsidie
Ziektekosten
Inkomen
Arbeidsongeschiktheid
Inkomen partner
Aansprakelijkheid
Kinderbijslag
Levensverzekering
Overige ontvangsten
Inboedel
Totaal ontvangsten
Overige Totaal verzekeringen Totaal ontvangsten Levensonderhoud
Totaal uitgaven -/-
Levensmiddelen
Netto-inkomen uit bedrijf
Kleding, schoenen e.d. Uitgaan Sport Abonnementen, contributies Huisdieren Overige Totaal levensonderhoud Vervoerskosten Openbaar vervoer Auto Fiets Overige Totaal vervoerskosten
12
Het ondernemingsplan
13
Voorbeelden onderdelen financieel plan Informatie en advies Voorbeeld liquiditeitsprognose Maand
1
2
3
4
5
6
enz.
ABN AMRO is op verschillende manieren bereikbaar,
ABN AMRO brochures
24 uur per dag, 7 dagen in de week.
U kunt onze brochures ophalen bij elk ABN AMRO
Beginsaldo Bank/kas Te ontvangen Debiteuren Overige +/+ Te betalen Leveranciers
kantoor of telefonisch aanvragen via 0900 - 00 24
Advies Voor vragen over de producten en diensten van ABN AMRO belt u met 0900 - 00 24
■
Starten van een onderneming
(lokaal tarief. 24 uur per dag, 7 dagen in de week).
■
Ondernemen en bankieren
Via dit telefoonnummer kunt u tijdens kantooruren
■
Ondernemen, inkomen en vermogen
ook een afspraak maken voor een persoonlijk
■
Ondernemen, groeien en veranderen
adviesgesprek.
■
Internationaal zakendoen
■
Zakelijk betalingsverkeer
Internet
■
Bedrijfsfinanciering
Kijk voor uitgebreide informatie over onze producten
■
Zakelijke verzekeringen
en dienstverlening op: www.abnamro.nl
■
Ondernemersdeposito’s
■
Verenigingen en stichtingen
■
Pensioen voor u en uw werknemers
■
Internationale betalingen
Salarissen Belasting Sociale lasten Rente Aflossing Auto Overige
(lokaal tarief).
-/Eindsaldo
14
15
