Handige Hulpmiddelen

INHOUDSOPGAVE

2007-2008 (6de editie)

Inleiding "waarom dit infoboekje?'

2

1

Wat is dyslexie ?

3

2.

Randverschijnselen van dyslexie

8

3. Wanneer ben je officieel dyslectisch? 3.1 Dyslexiekaart KWC: uitleg 3.2 Dyslexiekaart KWC: voorbeeld

12 13 15

4.

Signaleringsbeleid KWC

17

5.

Wettelijke regelingen

19

Het groene boekje der dyslexie

25

Handige Hulpmiddelen Top 7 problemen en oplossingen

27

6.1 6.2 6.3 6.4

Aanspreekpunten K.W.C. Websites Boeken Brochures en tijdschriften

46 47 52 53

7.

Laptops

54

8.

Waarmeezoujegeholpenkunnenzijn?

56

9.

Dyscalculie

57

10. Colofon

67

Koningin Wilhelmina College Culemborg, Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

2007-2008

Algemene informatie

Inleiding

•

Waarom een infoboekje dyslexie?

-

Omdat er misschien nog (mede)leerlingen zijn die niet precies weten wat dyslexie eigenlijk is.

-

Omdat er misschien nog docenten zijn die niet precies weten wat dyslexie eigenlijk is.

-

Omdat er misschien nog ouders zijn die niet precies weten wat dyslexie eigenlijk is.

-

Omdat niet iedereen weet dat dyslexie ook randverschijnselen kán hebben.

-

Omdat er behoefte is aan een kort en bondig, makkelijk leesbaar infoboekje. We hopen met dit infoboekje aan deze behoefte voldaan te hebben.

2

Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

•

2007-2008

1

Algemene informatie

Wat is dyslexie ?

Men spreekt officieel van dyslexie wanneer de automatisering van woordidentificatie ( = lezen) en / of schriftbeeldvorming ( = spellen) zich niet, dan wel zeer onvolledig of moeizaam ontwikkelt. Héél in het kort komt dyslexie hier op neer: Een dyslectisch mens leert lezen en schrijven niet automatisch. Hij zal er altijd méér moeite voor moeten blijven doen. Hij heeft moeite met het omzetten van geschreven taal naar gesproken taal, lezen dus. Maar ook omgekeerd: Het omzetten van gesproken taal naar geschreven taal, schrijven en spellen dus, blijft moeilijk. Bij het schrijven staan de letters niet automatisch in de goede volgorde. Er ontbreekt een letter, er staat zomaar een letter teveel of letters worden omgedraaid.

Het heeft zeker niets te maken met je intelligentie !


3

•

2007-2008

1.1

Algemene informatie

Informatie: verwerken

Via je zintuigen moet de informatie gestuurd worden naar je hersenen. Je krijgt de informatie binnen via je gehoor, het gezicht, het gevoel, je smaak en je reuk. De hersenen moeten al deze informatie weer doorgeven en verwerken. In feite is dit hetzelfde als informatie inbrengen in de computer via het toetsenbord. Je hersenen zijn als het ware de harde schijf. Als het lampje van de computer brandt dan weet je dat de computer aan het ‘denken’ is. Hij zet de informatie over in voor hem duidelijke taal. Daarna rangschikt hij de gegevens. Vervolgens zet hij die gegevens weer om in gegevens die wij later weer kunnen gebruiken.

4


•

2007-2008

1.2

Algemene informatie

Informatie: opslaan in je geheugen

De hersenen moeten nu de nieuw verwerkte informatie onthouden, opslaan en later weer kunnen vinden als we deze nodig hebben. Het geheugen is een map waar we de informatie in opslaan. Als onze hersenen niet in staat zijn om informatie op te slaan, zouden we alle dingen iedere keer opnieuw moeten leren. Sluit je de computer af zonder op te slaan, dan ben de informatie kwijt. Je kunt deze informatie niet meer opvragen. Soms slaat de gebruiker gegevens op in een verkeerde map. Dan zijn de gegevens later niet goed meer terug te vinden. Dyslectici kunnen informatie soms op een andere manier verwerken of opslaan: ze slaan de informatie niet op in de goede map. Dit kan structureel zijn bij dyslectische leerlingen.


5

•

2007-2008

1.3

Algemene informatie

Informatie: wat kan je ermee doen?

Je kunt laten zien dat informatie verwerkt en opgeslagen is door: 1. het op te schrijven 2. het te zeggen Alle onderdelen van de computer moeten werken, anders gaat het mis. Een computer kun je maken, hersenen helaas niet …….. Als één van de onderdelen van de computer niet werkt, geeft dat een storing. Als een onderdeel van onze hersenen niet goed werkt, geeft dat ook een storing. Als de wisselwerking tussen waarneming en verwerken niet optimaal is, kan het mis gaan. Het wordt dan moeilijker om op een “normale” manier iets te leren. Als men weet welk onderdeel van de computer niet goed werkt, kan men het herstellen of vernieuwen. Bij mensen met een leer- of leesstoornis moet gezocht worden naar andere mogelijkheden en middelen om tóch voldoende te kunnen leren. Daarom is het belangrijk om aan de weet te komen wat wél goed werkt of juist niet. 6


2007-2008

Algemene informatie

Het is dan vooral belangrijk om te kijken naar wat wél goed gaat. Die sterke kanten kunnen dan gebruikt worden om de zwakke kant te helpen.

Dyslexie is lastig, maar er valt prima mee te leven!

Beroemde mensen met dyslexie hebben dat al bewezen. Wat dacht je van Agatha Christie, George Bush, Walt Disney, Wubbo Ockels, Picasso, Ludwig van Beethoven, Woopy Goldberg, Jacques Vriens, Ronald Dahl, Cher, Tom Cruise,Albert Einstein en …..Steven Spielberg.

Wie zijn er ook dyslectisch? Bekijk ze op 1. www.dyslexienet.nl 2. http://bekende-dyslecten.dyslexie.klup.nl/

Steven Spielberg Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

7

2007-2008

•

2

Nuttige tips


Als je dyslectisch bent komt er meer bij kijken dan alleen moeite hebben met lezen en schrijven. Die andere kenmerken noemen we ook wel randverschijnselen en dat kunnen er heel veel zijn. Niet iedereen weet dat die randverschijnselen ook bij dyslexie kúnnen horen. Niet iedereen met dyslexie heeft tegelijk álle randverschijnselen. De ene leerling heeft er meer last van dan de andere. Toch komen veel dingen bij elke leerling met dyslexie voor. We zetten er een paar op een rijtje.


2007-2008

•

2.1


Je zou moeite kúnnen hebben met: -

dingen tegelijk doen luisteren en iets opschrijven

-

drukte

Het begrijpen van vlug Opgegeven huiswerk, b.v. aan het einde van de les.

-

iets kort uitleggen

je maakt lange verhalen

-

hele zinnen maken

je maakt je zinnen niet af

-

je concentreren

in een rumoerige omgeving

-

tijdsdruk

je hebt vaak te weinig tijd

-

planning maken

in je agenda, van je huiswerk

Zijn randverschijnsel was: heel creatief zijn!

Walt Disney Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

9

2007-2008

•

2.2

Herken je de volgende dingen ?

Je kunt (hoeft niet) ook moeite hebben met: - overschrijven

van het bord, uit een boek

- iets vlug doorlezen je moet iets 2 of 3 keer doorlezen - onthouden

van rijtjes met woorden

- beantwoorden

van ‘verhaaltjes’vragen

- namen weten

niet zo vlug op het goede woord komen

- veel tijd nodig

hebben voor het maken van je huiswerk of leren

- vergeetachtig zijn de volgende dag het geleerde ‘kwijt zijn’ Dyslexie betekent zéker niet: ‘minder zijn’ dan een ander gebrek aan intelligentie ongeconcentreerd zijn ongemotiveerd zijn dromerig zijn lui zijn 10


2007-2008

•

2.3

-

Heel goed

zijn in wiskunde

-

Moeilijk inschatten

hoeveel tijd je ergens voor nodig hebt

-

Tijdnood

bij repetities en so’s

-

Slechte zinsopbouw hebben bij open vragen

-

Hoofd- en bijzaken

moeilijk kunnen onderscheiden

-

Lager leesniveau

hebben dan de rest van de klas

-

Goed zijn in alles

behalve talen

-

Een echte doorzetter als je ergens aan begint, geef je niet gauw op

-

Heel creatief zijn

-

Vlug afgeleid zijn

-

Heel technisch zijn

Herken je nog meer ?

Soms kan (hoeft niet )dyslexie samengaan met: - faalangst. - gebrek aan zelfvertrouwen. - geen vertrouwen in de eigen mogelijkheden. - een negatief zelfbeeld. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

11

2007-2008

•

3

Nuttige tips

Wanneer ben je officieel dyslectisch?

Je krijgt het ‘dyslexiediploma’ niet zomaar. Daar is een dyslexie onderzoek voor nodig. Dit moet door een orthopedagoog of een GZ-psycholoog worden gedaan. Helaas moet dit onderzoek vaak nog uit eigen zak betaald worden. De orthopedagoog geeft, na gebleken dyslexie, een dyslexie verklaring af. Bij deze verklaring zit een handelingsplan. Daarin staat op welke manier jij het beste geholpen zou kunnen worden met het leren in het Voortgezet Onderwijs. Het KWC geeft je op grond van deze dyslexie verklaring een ‘dyslexiekaart’. Dit is een soort bonuskaart waarmee jij een aantal extra's kunt krijgen. Die extra's staan op de dyslexiekaart. Elke kaart is anders omdat geen enkele dyslectische leerling hetzelfde is en dezelfde hulp nodig heeft.

DYSLEXIEkaart = BONUSkaart. Het levert je extra's op.


2007-2008

•

3.1

Dyslexiekaart KWC : uitleg

Het is een persoonlijke kaart en staat op jouw naam. Hierop komen de adviezen uit het handelingsplan van de orthopedagoog te staan. Het is een soort 'contract' tussen de leerling met dyslexie en de school. Wanneer een docent je één van de mogelijkheden die aangekruist zijn op je dyslexiekaart niet kan of wil geven, geeft de dyslexiekaart je een steuntje in de rug. Ook de docent zal zich aan dit ‘contract’ moeten houden. Van jou, als dyslectische leerling, wordt natuurlijk ook verwacht dat jij je aan een aantal afspraken houdt. Jij hebt bijvoorbeeld een inspanningsplicht. Dyslexie is dus geen excuus om weinig of niets aan je huiswerk te doen. Wanneer tijdens je schoolloopbaan blijkt dat er andere aanpassingen voor jou noodzakelijk zijn, die niet vermeld staan in je handelingsplan, kan je dit bespreken met je mentor, dyslexiebegeleider of coördinator. Een keuze uit de volgende punten zou op jouw kaart kunnen komen te staan. Het is de bedoeling dat ze je steun geven bij het leren. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

13

2007-2008

-

Repetities en SO’s: de opgaven zijn vergroot. Repetities en SO’s: meer tijd om ze te maken. Repetities en SO’s: mondeling (over)doen. Gebruik laptop met spellingscontrole voor alle moderne talen. Niet onvoorbereid hardop lezen in de klas. Aangepast boekverslag/werkstuk mogen maken. Kopie mogen maken van de aantekeningen van een leerling uit je klas of van je docent. Geen beoordeling van je schriftelijk werk op netheid en taalgebruik.

-

Verder werkt de dyslexiekaart als een bonuskaart. Op vertoon van je dyslexiekaart mag je o.a.: - Je eigen laptop gebruiken (zie hoofdstuk 7) tijdens de lessen, schriftelijk werk, tentamens en examens, met gebruik van spellingcontroles. - Leesboeken op CD lenen uit de mediatheek. - DAISY Cd-romsgebruiken op het netwerk van school of je eigen laptop. Op sommige computers van school staat de tpbreader. Beluister daarmee je DAISY Cdroms.

14


2007-2008

•

3.2

dyslexiekaart Voorkant

Lezen

Spelling

Dyslexiekaart van _______________________ Klas: _________ Mentor:__________________ Jaar: 2007 – 2008 Dyslexiebegeleider:_________ De aanbevelingen op deze kaart zijn gedaan op grond van een gedegen onderzoek door een erkende instelling of GZ-psycholoog die dyslexie kan en mag vaststellen. De aanbevelingen maken deel uit van het beleid van school om dyslectische leerlingen adequate faciliteiten te bieden. De schoolleiding verzoekt de collega's om ten behoeve van de leerlingen die deze kaart uitgereikt hebben gekregen de aanbevelingen zoveel mogelijk in acht te nemen. Mochten zich problemen voordoen, wilt U dan contact opnemen met de dyslexiecoördinator of iemand van de directie. Zowel van de school als van de leerling wordt een inspanningsverplichting verwacht. Beiden kunnen hierop worden aangesproken. De directie


15

2007-2008

dyslexiekaart Achterkant

Inspanningsverplichting leerling Tijdens de les • Zorg voor goede aantekeningen; kopieer ze eventueel. • Schrijf huiswerk goed op en laat dat controleren door docent of medeleerling. . Huiswerk • Plan en maak je werk vooruit • Werk iedere dag ½ uur aan taal • Gebruik websites + Cd-rom’s die bij de methodes horen

0 1 Niet onvoorbereid hardop laten lezen tijdens de les. 0 ………………………….. 0

………………………….

0 2 Aantekeningen van medeleerling of docent laten kopiëren bij DyslexieTeam. 0 …………………………….

Bij toetsing • Vraag of toets in werkstuk vorm mogelijk is. • Vraag zonodig extra tijd • Controleer je werk: niets vergeten? • Bij gebruik van laptop bij Rep/ So: lever USBstick in bij docent

0 3 Extra tijd bij Rep's en SO's. 0 4 Mondeling toelichten van fouten en/ of niet gemaakte vragen 0 5 Opgaven vergroot 0 6 Aangepaste telling van spelfouten bij talen 0 10 Gebruik steunkaarten

Algemeen • Maak en bewaar steunkaarten met woorden, regels of formules die je moeilijk kunt onthouden. • Leer woorden (met kaartjes) op computer met www.wrts.nl • Scoor minimaal +1 punt voor vakken achter de streep.

Extra hulpmiddelen 0 7 Gebruik laptop met spellingcontrole voor Ne + moderne talen. 0 8 Gebruikt Daisy-speler voor studieboeken 0 9 Gebruikt opnameapparatuur (MP3/digitaal/analoog)

handtekening leerling:

16

Dyslexiekaart Faciliteiten

handtekening begeleider:


2007-2008

•

4

Signaleringsbeleid dyslexie KWC

Wanneer je in de brugklas komt mét een dyslexie verklaring die afgegeven is door een orthopedagoog of GZ-psycholoog, vragen we je toch om mee te doen aan de screening op lees- en spellingsproblemen. Een dyslexie verklaring en een goed handelingsplan geven de school voldoende informatie. Sommige leerlingen hebben op de basisschool hun dyslexie goed kunnen verstoppen of camoufleren door zelf al veel trucjes en maniertjes te gebruiken waardoor het nooit eerder is opgevallen. Bij het leren van een nieuwe vreemde taal lukt het echter vaak niet meer om dingen te compenseren. Deze leerlingen vallen dan op bij de screening op lees- en spellingproblemen in de brugklas. Deze screening vindt plaats vóór de herfstvakantie. Na de herfstvakantie zijn de resultaten bekend. Ouders krijgen over de resultaten altijd bericht. Bovendien wordt er een informatieavond gehouden over de screening. Aan leerlingen waar lees- en spellingproblemen zijn ontdekt, wordt geadviseerd een dyslexieonderzoek te laten verrichten buiten de school om. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

17

2007-2008

Nuttige tips

Een particuliere orthopedagoog of GZ-psycholoog zal het uiteindelijke dyslexieonderzoek moeten gaan verrichten. Zij geven een dyslexie verklaring af en een handelingsplan. Hiermee kan een dyslexiebegeleider van het KWC een dyslexiekaart afgeven. Het kan ook voorkomen dat je pas na de brugklas er achter komt dat je mogelijk dyslectisch bent. Als dat zo is, dan volgt in principe dezelfde procedure.


2007-2008

•

5

Wettelijke regelingen

Er zijn wettelijke regelingen die voor iedere dyslectische leerling gelden. 1. 2. 3.

4. 5. 6.

Bij examens krijg je meer tijd. Bij examens kan je de opgaven op DAISY Cd-rom voorgelezen krijgen. Bij examens mag je gebruik maken van een laptop met spellingcontrole voor Nederlands en alle moderne talen. Bij examens zijn de examens standaard vergroot. School kan voor een extra vergroting zorgen. Soms kan je in aanmerking komen voor een ontheffing voor een tweede vreemde taal. Extra hulpmiddelen als steunkaarten, readingpen met woordenboek mogen gebruikt worden als een orthopedagoog daarvoor een verklaring heeft gemaakt en ingediend bij de schoolinspectie. Zie hiervoor artikel 55 uit de WVO.

Deze voorzieningen moet je vóór 1 november (in je eindexamenjaar) opgeven aan je teamleider. Het heeft alleen maar zin om dit aan te vragen als je regelmatig met een laptop, DAISYspeler en spellingscontrole werkt. Doe je dit voor de eerste keer tijdens je examens, dan heb je er alleen maar last en stress van. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

19

2007-2008

Ontheffing (voorheen vrijstelling) Frans of Duits voor het VMBO Met ingang van het schooljaar 2006-2007 is het niet meer nodig om een ontheffing (vrijstelling) voor Frans of Duits te hebben als je van het VMBO doorstroomt naar de HAVO. Voor vragen over wettelijke regelingen kan je terecht bij het DyslexieTeam.

De laatste stand van zaken is te volgen op

www.steunpuntdyslexie.nl zoekwoord: “vrijstellingen” Drie wetten zijn belangrijk 1. Eindexamenbesluit 2. Inrichtingsbesluit 3. Wet op het Voortgezet Onderwijs www.examenblad.nl www.cfi.nl www.minocw.nl www.tweedefase-loket.nl http://wetten.overheid.nl 20


2007-2008

Enkele wettelijke regelingen. Faciliteiten in het examenjaar Artikel 55, eerste lid van het Inrichtings- en examenbesluit regelt een afwijkende wijze van examineren op school en het landelijk examen. Dit is van belang wanneer er extra steun nodig is tijdens het examen. Voorbeelden: Gebruik van steunkaarten voor dyscalculische leerlingen; Gebruik van readingpen met ingeschakeld woordenboek. Vanaf 2006-2007 is het niet meer mogelijk om een vergroot lettertype aan te vragen. Alle examens zijn nu standaard in een groter lettertype gedrukt. Extra vergrotingen (van de reeds vergrootte examens) zijn nog steeds mogelijk, maar moeten vóór 1 november bij de teamleider worden aangevraagd.


21

2007-2008

Ontheffingen (voorheen Vrijstellingen) Met de invoering van de vernieuwde tweede Fase sinds cursusjaar 2007-2008, zijn er een aantal maatregelen veranderd voor dyslectische leerlingen. Een vrijstelling wordt vanaf nu “Ontheffing” genoemd voor dyslectische leerlingen. Maar er is meer.

VMBO Voor het VMBO hoeven ouders geen ontheffing (was vrijstelling) meer aan te vragen. Dyslectische leerlingen kunnen zonder Frans en/ of Duits doorstromen, zonder ontheffing, van het VMBO naar de HAVO waar alleen Nederlands en Engels verplicht zijn.

HAVO/ VWO: onderbouw In de onderbouw is de ontheffing van een derde vreemde taal Frans of Duits niet mogelijk. Toch kunnen ouders een “ontheffing” voor Frans of Duits aanvragen bij de rector. De Commissie van Advies beoordeelt deze aanvraag. Indien dit wordt goedgekeurd, dan wordt de “ontheffing”omgezet in een “aangepast programma”. 22


2007-2008

“Aangepast programma” Dit houdt in dat de lessen voor Frans of Duits vervallen. Tijdens de vrijgekomen tijd moet er in overleg met de teamleider, ouders en leerling een invulling worden gevonden. Toekenning wordt alleen gegeven wanneer aantoonbaar risico bestaat dat het volgen van Frans of Duits de overgang in gevaar brengt en de resultaten van de overige vakken benadeelt.

HAVO/VWO: bovenbouw Elke school voor VO heeft met ingang van 2007-2008 de vrijheid gekregen om intern vast te stellen wanneer je een “ontheffing” toekent. De ontheffing kan worden aangevraagd voor een tweede moderne vreemde taal. Havo heeft alleen Engels verplicht; Atheneum heeft een tweede moderne vreemde taal verplicht. Alleen dyslectische leerlingen uit deze afdeling kunnen dus een ontheffing aanvragen. Het Koningin Wilhelmina College heeft gekozen voor de volgende invulling. We zijn een “ELOS”school. Dat betekent dat we erg veel waarde hechten aan de Europese vorming en de voertalen ervan. Frans en Duits krijgen daardoor een belangrijke plaats ingeruimd. Een ontheffing zal alleen aan een dyslectische leerling worden toegekend als de tweede moderne vreemde taal Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

23

2007-2008

Nuttige tips

een aantoonbaar risico vormt voor het overgaan en slagen. De procedure voor de aanvraag van een ontheffing van een tweede moderne vreemde taal is op het Koningin Wilhelmina College als volgt. U dient een verzoek in bij de leider van het kernteam waar u kind onder valt. Hij bespreekt dit met het DyslexieTeam en de decaan, dhr. A.H. van den Berg (BGA). Deze laatste maakt een dossier dat weer naar de teamleider teruggaat. De teamleider besluit op de overgangsrapportvergadering van klas 3 naar 4, samen met de docenten, of de ontheffing wordt toegekend. Indien ontheffing wordt toegekend moet het vrijgekomen aantal uren worden opgevuld met een ander vak, afhankelijk van de roostermogelijkheden.

Let op: bladzijden 25 t/m 44 zijn “het groene boekje der dyslexie” (met handige hulpmiddelen) Het is een apart boekje op groen papier Koningin Wilhelmina College Culemborg, Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

2007-2008

HET GROENE BOEKJE DER DYSLEXIE

Handige Hulpmiddelen

Samenstelling: J.J.Hageman


25

2007-2008

Heb jij vragen over dyslexie? - Op de Beethovenlaan:

dhr. Hageman Lokaal E.1.A

- Op de Gershwinhof:

mevr. Moelands Lokaal 0.12 mevr. Zwart Lokaal 0.12

[email protected] Wie kan jij nog meer wat vragen over dyslexie? - Je mentor - Je teamleider

Hebben je ouders vragen over dyslexie? Elke woensdagmiddag heeft dhr. Hageman telefonisch spreekuur van 13.00 tot 14.00 op school Beethovenlaan telefoon 0345 – 63.90.50

26


•

2007-2008

HANDIGE HULPMIDDELEN Dyslectische leerlingen kunnen tegen verschillende problemen aanlopen. De top-7 problemen staan hieronder.

Top-7 Moeilijkheden door dyslexie

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Moeilijk lezen. Moeilijk spellen. Moeilijk lezen en spellen. Moeilijk woordjes leren. Moeilijk overzicht krijgen van lesstof. Moeilijk samenvattingen maken. Vergeetachtigheid * spullen vergeten, * je tas inpakken * je agenda invullen * de tijd vergeten Docenten zeggen dat je te weinig doet.


27

2007-2008

1.

Moeilijk lezen

Herken je dit? Het lezen kost je veel energie en tijd. Je leest niet graag. Je laten voorlezen door je laptop is hier de oplossing. Dan staan hieronder de oplossingen!

Gratis

www.readplease.com (matige stemmen) www.deskbot.com (matige stemmen)

Kopen Fluency leeshulp www.fluency.nl (goede stemmen) Kurzweil3000 www.kurzweil.nl (goede stemmen) www.lexima.nl (goede stemmen) SprintPlus Readplease www.readplease.com (goede stemmen) Luisterrijk www.luisterrijk.nl (luisterboeken downloaden tegen betaling)

DAISY Als je moeite hebt met lezen, dan is voorgelezen worden voor sommige leerlingen met dyslexie handig. Alle boeken kunnen voorgelezen worden. Internationaal is afgesproken dit te doen op DAISY Cd-roms. 28


2007-2008

Waarmee beluister je Daisy Cd-roms? 1.

DAISYspeler. Deze zijn duur. Soms betaalt de ziektekostenverzekering. DAISYspelers zijn een soort Cd-spelers. Aanschaf heeft alleen zin als je geen eigen laptop of pc hebt. Of als je je niet achter je laptop of pc wilt laten voorlezen.

2.

GRATIS SOFTWARE op je pc of laptop. Je hoeft dan helemaal niets te kopen en kan de software gratis downloaden. Op de website van het Koningin Wilhelmina College Culemborg staan de hyperlinks kant en klaar voor je. www.kwc-culemborg.nl ga naar: leerlingen ga naar: dyslexie ga naar: voorgelezen worden? Klik op link tpbreader voor Engelstalige software. Klik op link amis voor Nederlandstalige software.

3.

Met een gewone Cd/mp3-speler. Je kan moeilijker door boek bladeren en geen bladwijzers invoeren. Op het netwerk van school kan je overal je DAISY Cd-roms afspelen en beluisteren met je eigen koptelefoon.


29

2007-2008

Wat kan je laten voorlezen op DAISY? 1.

2.

3.

30

DEDICON (voor studie- en werkboeken) Voorgelezen STUDIEboeken en werkboeken. Studieboeken op DAISY Cd-rom moet je zelf aanvragen bij het Dedicon: www.dedicon.nl of 0486.486.486. Dit gaat buiten school om. Luisterboeken, Word- en PDF-bestanden worden verhuurd voor € 15 per boek, per schooljaar. Voor € 90 per kalenderjaar krijg je toegang tot de website www.anderslezen.nl Hier zijn alle boeken, kranten, tijdschriften en antwoordenboeken digitaal te downloaden. Je kan ze dan op je pc of laptop laten voorlezen door een screenreader zoals ReadPlease of deskbot. Bovendien kan je de gedownloadde documenten bewerken: een ander lettertype, koppen invoegen met een kleurtje, markeren met een digitale viltstift. LOKET AANGEPAST LEZEN (voor leesboeken) Voorgelezen boeken voor je boekenlijst? Dit kan met een gratis lidmaatschap. Aanmelden via de website www.aangepast-lezen.nl Op deze manier kan je eens wat boeken proberen om te kijken of het je wel bevalt om voorgelezen te worden met een DAISY cd-rom. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

2007-2008

DAISY Cd-roms tijdens examens Tijdens examens zijn er wettelijke regelingen die voor iedere dyslectische leerling geldt. 1. 2 3.

4. 5.

Je krijgt meer tijd. De examenopgaven kan je op DAISY Cd-rom voorgelezen krijgen. Je mag gebruik maken van een laptop met spellingcontrole voor Nederlands en alle moderne talen. Je kan de opgaven vergroot krijgen. Extra hulpmiddelen als steunkaarten, readingpen met woordenboek mogen gebruikt worden als een orthopedagoog daarvoor een verklaring heeft gemaakt en ingediend bij de schoolinspectie. Zie hiervoor artikel 55 uit de WVO.

Deze voorzieningen moet je vóór 1 november (in je eindexamenjaar) opgeven aan je teamleider. Het heeft alleen maar zin om dit aan te vragen als je regelmatig met een laptop, DAISYspeler en spellingscontrole werkt. Doe je dit voor de eerste keer tijdens je examens, dan heb je er alleen maar last en stress van.


31

2007-2008

2.

Moeilijk spellen Herken je dit?

Het spellen kost je veel tijd en energie. Je doet je best en je blijft steeds maar spelfouten maken. Je kan je op vier manieren laten helpen. Hieronder staan de oplossingen!

A.

Spellingcontrole

B.

Digitale woordenboeken

C.

Woordvoorspellers

D.

Door te praten tegen je laptop

Gratis A. Spellingcontrole:

Words van Windows

B. Digitale woordenboeken: On-line woordenboeken C. Woordvoorspellers: Letmetype http://www.clasohm.com/lmt/en/ D. Door te praten tegen je laptop: http://spraakherkenning.pagina.nl/

32


2007-2008

Kopen A. Spellingcontrole B. Digitale woordenboeken www.vandale.nl www.prismawoordenboeken.nl ReadingPen www.lexima.nl

C. Woordvoorspellers: Skippy www.tni.be Sprint Plus www.lexima.nl (Sprint Plus bevat Skippy)

D. Door te praten tegen je laptop Dragon Naturally Speaking www.lexima.nl www.kanteffspeech.nl www.spraakherkenning.nl


33

2007-2008

3.

Moeilijk lezen en spelen Herken je dit? Je houdt niet van lezen. Je maakt veel fouten met schrijven. Dan staan hieronder jouw oplossingen!

Deze combinatie van problemen komt het meest voor bij dyslectische leerlingen. Helaas is er geen gratis software.

Gratis

niets

Kopen Kurzweil3000 Sprint Plus

www.lexima.nl www.lexima.nl

Voordeel van beide programma’s: Ze bevatten extra een synoniemen woordenboek. Bovendien kan je samenvattingen laten maken, zodat de hoeveelheid leeswerk afneemt. Het zijn allebei goed programma’s. Sprint Plus is eenvoudiger en goedkoper. Kurzweil is het meest complete programma dat op dit moment op de markt is. 34


2007-2008

4. Moeilijk woordjes leren Herken je dit? Je woordjes leren kost veel tijd. Je laat je overhoren. Je weet alles goed. Toch ben je volgende dag weer veel vergeten. Hieronder staan jouw oplossingen!

Gratis WRTS www.wrts.nl * Je kan er makkelijk mee werken. * Alle woordjes kunnen voorgelezen worden! * Je onthoudt beter als je eerst luistert naar de uitspraak. * Terwijl je luistert, kan je zien hoe je het woord schrijft. * Je kan de woordenlijsten printen op kaartjes. Handig voor in de handcomputer om snel te leren. *

Alle woordjes zijn al op de website gezet voor Engels en Frans: www.kwc.wrts.nl

* Spiekkaarten printen *

Alle woordenlijsten van Engels staan op http://domeinengels.wrts.nl

Teach 2000 www.teach2000.nl Dit is een goed programma. Je doet nu alles op de computer. Je kan je op verschillende manieren laten overhoren. Controleer of je alles goed hebt getypt. Want als je iets fout schrijft, dan laat de computer het je ook fout leren. Iemand moet je dus helpen bij de invoer. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

35

2007-2008

5. Moeilijk overzicht krijgen Herken je dit? Je vindt het lastig om overzicht te houden. Je leert goed, maar toch haal je alles door elkaar. Je houdt niet zo erg van lezen, maar plaatjes kijken vind je leuk. Hieronder staan jouw oplossingen!

Gratis Je kan zelf een mindmap bedenken en maken

Kopen Nederlandstalige “Mindmapper” www.lexima.nl Nederlandstalige “Spark-Space” www.lexima.nl

Er zijn veel verschillende mindmap programma’s te koop. Bekijk ze op: http://mindmap.pagina.nl/ Cursus volgen bij www.purplemonkey.nl van 1 dag.

36


2007-2008

6. Samenvattingen maken Herken je dit? Je ziet op tegen veel lezen. Het maken van een samenvatting vind je te veel tijd kosten, maar wel handig. De oplossing: de computer een samenvatting laten maken!

Gratis

er zijn geen gratis samenvattingen

Kopen Er is maar één programma die dat doet: Kurzweil 3000. Je scant de bladzijden in die je wilt samenvatten. Door een druk op de knop maakt Kurzweil een samenvatting voor je. Daarvan kan jij met een elektronische markeerstift daarvan weer een samenvatting van maken. Dat kan je printen en leren. Als dat niet handig is, weet ik het ook niet meer. www.lexima.nl vanaf € 1500 Vanaf Kurzweil Versie 8.0 Je kan alle bestanden op je MP3 speler zetten en dus laten voorlezen, waar je ook maar bent.


37

2007-2008

7. Vergeetachtigheid Herken je dit? Je bent vaak dingen kwijt. Je hebt steeds de verkeerde boeken in je tas. Je hebt je huiswerk niet of verkeerd in je agenda. Op tijd komen bij afspraken lukt vaak niet. Dan staan jouw oplossingen hieronder! Vergeetachtigheid is een “bij”verschijnsel van dyslexie. Omdat deze vergeetachtigheid met jouw dyslexie te maken heeft, zal het niet overgaan. Je moet dus iets verzinnen om er een oplossing voor te vinden. Je moet er dus wel zelf iets aan doen om te zorgen dat je weinig mogelijk vergeetachtig bent!

Je agenda goed invullen. Kruis aan wat jou handig lijkt. Koop een H.A.P. agenda. Koop een zakenagenda met weekoverzicht en de dag in halve uren verdeeld. Gebruik Outlook Agenda, 5 dagen overzicht. Gebruik een PDA met Outlook Agenda. Vraag iemand uit de klas die je helpt met invullen van je agenda. Vraag iemand uit de klas die je elke dag mag opbellen om het huiswerk te vragen. Agenda van een ander pakken en overschrijven Agenda standaard op tafel leggen 38 Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

2007-2008

Je schooltas inpakken, géén boeken vergeten! Kruis aan wat je handig lijkt. Maak een checklijst per dag wat je mee moet nemen. Plak deze checklijst op een plaats in huis zodat anderen dit ook kunnen zien en je helpen herinneren: op de ijskast, boven je bureau? Koop stapelbare postbakjes. Stop alles van één vak, in hetzelfde vakje. Voorbeeld: alles van Frans stop je in één bakje. Dus je tekstboek, werkboek, stencils, studiewijzer, je schrift, de Cd-roms. Geef alles van één bepaald vak eenzelfde kleur. Voorbeeld: alles van biologie krijgt een groene kleur. Dus je kaftpapier, je schrift, je snelhechter. Vraag je ouders je tas elke avond te controleren. De avond ervoor je tas inpakken. Dan heb je ’s ochtends meer tijd en minder kans op vergeten. …………………………………………………….. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

39

2007-2008

Afspraken: de tijd vergeten!

Zet een wekker aan: in je mobieltje. Vraag een ander je te waarschuwen. Vraag of ze je opbellen als je ergens niet verschijnt. Vraag of ze je komen halen als je ergens heen wilt. …………………………………………………….

Als je iets aan het doen bent: de tijd vergeten! Als je huiswerk gaat maken, vraag iemand anders je te waarschuwen als er b.v. een half uur om is. Maak een planning hoe lang je voor elk vak huiswerk wilt maken, en vraag iemand anders te aan de tijdsplanning te houden. Vul per dag een tijdsplanning in; hang die ergens in huis op zodat anderen mee kunnen kijken en je helpen herinneren aan je eigen planning. Vul je huiswerkplanning in op Outlook Agenda (als je veel op de computer werkt) en laat het belletje afgaan als je taak is afgelopen. Spelletjes doet je de tijd vergeten: Speel dus als je huiswerk af is, als beloning. Chatten doet je de tijd vergeten. Chat dus als je huiswerk af is, als beloning. ……………………………………………

40


2007-2008

8. Docenten zeggen dat je niets aan je huiswerk doet Herken je dit? Is dit wel eens tegen je gezegd terwijl het niet waar was? Krijg je dit vaker te onterecht te horen? Vindt je dat deze docenten ongelijk hebben? Je werkt juist heel hard en vindt dit oneerlijk? Dan staan hieronder de oplossingen! De docenten op school willen je graag helpen met je dyslexie. Maar wel op één voorwaarde: dat je kan aantonen dat je echt je best gedaan hebt om zo weinig mogelijk vergeetachtig te zijn! Zorg er daarom voor dat jij: al je papier bewaart, waar je de woordjes een paar keer op hebt overgeschreven de bestanden van WTRS of Teach2000 op een USBstick meeneemt naar school die je hebt zitten oefenen. De woordkaartjes laat zien die je gemaakt hebt. Je steunkaarten laat zien die je gemaakt hebt. Zeggen dat ze je ouders mogen opbellen om te vragen of ze je echt hebben overhoord. Zeggen dat ze je ouders mogen opbellen om te vragen of je echt al een paar dagen van te voren begonnen bent met leren. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

41

2007-2008

9.

Laptops

Elke dyslectische leerling mag zijn/ haar eigen laptop gebruiken tijdens de lessen, het maken van schriftelijk werk (SO’s en repetities), tentamens en examens. Voordat je jouw laptop kan gaan gebruiken op school, onderteken je eerst het laptopcontract dyslexie. Aanschaf laptop Tweedehands laptops zijn o.a. te koop via www.flectiondirect.nl. Als je laptop leeg blijkt, kan je via het DyslexieTeam Windows en Office kopen. Nieuwe laptops zijn te koop o.a. via www.norrod.nl. Waar moet je op letten bij de aanschaf van een laptop? De laptop moet in je kluisje van school passen. Dus geen breedbeeld of andere grote laptops kopen. Wat moet er aan/ op zitten? 1. USB-poorten 2. Cd-romspeler 3. Koptelefoon uitgang 4. Windows office 2003 of XP moeten erop kunnen Als extra’s zijn handig: 5. ingebouwde luidsprekers 6. ingebouwde microfoon

42


2007-2008

LaptopContractDyslexie Koningin Wilhelmina College 1.

2. 3.

4.

5.

Ouders kopen een laptop voor hun zoon/ dochter. De ouders zijn verantwoordelijk voor verlies, diefstal of schade. De laptop mag worden gebruikt tijdens de lessen, tentamens en examens en voor schriftelijk werk. Spelletjes, antwoorden(boeken),(les)boeken, samenvattingen en alles wat verder aangemerkt kan worden als spiekmateriaal, zijn verboden. Als deze worden aangetroffen en of gebruikt, vervalt het recht op schoolgebruik van de laptop. Schriftelijk werk dat meetelt voor een cijfer, wordt onmiddellijk na het maken ervan ingeleverd op USBstick bij de docent. Je krijgt deze terug als de klas het nagekeken werk terug krijgt. Een week voor het begin van tentamens of examens lever je jouw laptop in bij je coördinator. Hij/ zij controleert en bewaart jouw laptop. Na afloop van de tentamens of examens krijg je jouw laptop terug. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

43

2007-2008

Dit is het symbool van het DyslexieTeam op het Koningin Wilhelmina College Culemborg. Het stelt een hangslot voor dat open is gegaan. Gesloten je probleem Hing het om je nek Openen is vrijheid Te zijn wie je bent

• 44


2007-2008

Nuttige tips

Handigheidjes -

-

Je boek rechtop voor je op tafel zetten. ‘Gewoon’ vertellen dat je dyslectisch bent. Vragen of je vooraan mag zitten. Laat je voorlezen door een gratis screenreader. Vragen of je een memorecorder mag gebruiken tijdens de uitleg in de les. ‘Steunkaarten’ maken voor dingen die je niet goed onder de knie krijgt zoals tafels, formules, woordjes, spellingsregels, enz. Studiemaatje vinden om je te helpen je agenda goed in te vullen. Bij meerkeuzevragen een dik blaadje over de antwoorden leggen en zelf een antwoord bedenken. Dan kijken of jouw antwoord er tussen staat. ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ………………………………………………………

Heb jij zelf een goede tip en staat deze er niet bij, mail je tip naar [email protected] Koningin Wilhelmina College Culemborg, Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

2007-2008

•

6

•

6.1

-

De dyslexiebegeleider/ remedial teacher hoofdgebouw Beethovenlaan: dhr. Hageman De dyslexiebegeleiders Dependance Gershwinhof: mevr. Moelands mevr. Zwart Je eigen mentor. Je coördinator.

-

-

Nuttige tips

Aanspreekpunten dyslexie KWC

De dyslexiecoördinator dhr. Hageman heeft elke woensdag (telefonisch) spreekuur van 13.00 tot 14.00 op school in de Beethovenlaan E.1.A 0345 – 63.90.50

Je vragen mailen kan ook: [email protected] Werkgroep Dyslexie Ouderraad: Margriet Verweij, dyslexiespecialist Isolde den Tonkelaar Ellen Schaaberg, dyslexiespecialist Jaap Hageman, dyslexiespecialist 46

tel: 030-63.76.484 tel: 0345-50.30.70 tel: 0345-50.27.16 tel: 0345-63.90.50


2007-2008

•

6.2

Websites

Let op van Stichting Dieslektikus. www.letop.be Site van stichting “Die-’s-Lekti-kus”. Eerste hulp bij leerstoornissen en problemen bij het leren. Gratis abonnement mogelijk op maandelijkse elektronische nieuwsbrief. Bevat veel bruikbare en recente informatie o.a. over dyslexie Waardevolle site voor ouders en docenten. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap www.minocw.nl tel: 079 – 3.23.23.23 info: over alle wettelijke regelingen en veel meer. “Dyslexie: een praktische gids voor scholen voor voortgezet onderwijs” kan op het volgende adres gratis gedownload worden. Bevat zeer bruikbare en nuttige informatie voor ouders en docenten. http://www.minocw.nl/onderwijs/dyslexie/print.html Masterplan Dyslexie Voortgezet Onderwijs www.masterplandyslexie.nl/ Het Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs is hier gratis te downloaden. In december 2004 verschenen. Het is eigenlijk bedoeld voor docenten en directie. Voor ouders is het waardevol om een idee te krijgen wat er mogelijk zou kunnen zijn op een school. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

47

2007-2008

Dedicon (voorheen FNB) www.dedicon.nl tel: 0486.486.486 info: over alle studieboeken op DAISY Cd-rom en over aanvraag DAISY-speler. Wel inschrijven, maar geen betaald lidmaatschap nodig. Je betaalt € 15 per geleend boek, per schooljaar. Alléén voor mensen met een dyslexieverklaring! Anders Lezen Bibliotheken (voorheen FNB) www.anderslezen.nl tel: 0486.486.486 Een lidmaatschap van € 90 per kalenderjaar geeft toegang tot alle studie- en antwoordenboeken in digitale versie. Kunnen daarom gedownload en voorgelezen worden door een screenreader. Alléén met dyslexieverklaring. Loket Aangepast Lezen ( voorheen NLBB) www.aangepast-lezen.nl Gratis lidmaatschap. Geeft toegang tot alle leesboeken in digitale vorm of op DAISY Cd-rom. Dit maakt het mogelijk dat alle boeken voorgelezen kunnen worden. Handicap en Studie www.handicap-studie.nl tel: 030 – 27.53.300 Expertisecentrum voor onderwijs en handicap. Vooral van belang voor een vervolgstudie in MBO, HBO of Universiteit. Geeft info over subsidies, aanpassingen enz. 48


2007-2008

Vereniging Balans Landelijke vereniging voor ontwikkelings-, gedrags- en leerproblemen. (van kinderen met o.a. dyslexie) Bedoeld voor ouders van kinderen met zo’n probleem. Negen keer per jaar een tijdschrift Balans Magazine. www.balansdigitaal.nl De artikelen uit hun tijdschrift zijn hier te lezen. Helpdesk 030 – 225 50 51 Maandag t/m vrijdag van 9.30 tot 13.00 uur Donderdagavond van 18.00 tot 20.00 uur. Tijdens dezelfde openingstijden kunt u ook bellen met het Steunpunt Dyslexie 030 – 225 50 52. Woortblind www.woortblind.nl Woortblind heeft een deskundig team dat vragen beantwoord over dyslexie. U kunt het deskundige team op werkdagen van 10.00 uur tot 13.00 uur bereiken via tel. 0900 666 2 666. U kunt ook vragen stellen via [email protected] Nederlandse Vereniging voor onderwijskundigen en orthopedagogen www.nvo.nl tel: 030 – 23.22.407 info: namen en adressen van erkende orthopedagogen Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

49

2007-2008

Nederlands Instituut voor psychologen www.psynip.nl tel: 020 –41.06.222 info: namen en adressen erkende GZ-psychologen Landelijke Beroepsvereniging remedial teachers www.lbrt.nl tel: 030 – 65.71.020 info: o.a. namen en adressen van remedial teachers. http://dyslexie.pagina.nl Startpagina met veel links over dyslexie www.dyslexie.nl Website van SIRE met hun dyslexie campagne.

Gratis Screen readers (= beeldschermlezers) www.readplease.com gratis downloaden van een programma dat je beeldschermtekst voorleest in o.a. Nederlands, Frans, Duits, Engels. www.deskbot.nl

50


2007-2008

Firma’s die hulpmiddelen verkopen voor dyslexie. www.kanteffspeech.nl Verkoop van o.a. apparatuur en software van spraakherkenning. Heel veel verschillende hulpmiddelen. O.a.: Dragon, Scansoft Omnipage, Fluency, Spika, dicteeroplossingen, vertaalsoftware, digitale voicerecorders (voor opname maken tijdens lessen of colleges) www.spraakherkenning.nl tel: 023 – 52.94.344 Dragon en digitale voicerecorders van Olympus. www.lexima.nl Veel verschillende hulpmiddelen speciaal gericht op dyslexie. Producten o.a.: Kurzweil3000, Sprint Plus, Mindmapper, Readingpen, Irispen, Dragon, Spika. www.tni.be Zij zijn de ontwikkelaars van o.a. Sprint plus, Skippy woordvoorspeller. www.komfa.nl Gespecialiseerd in apparatuur voor het voorlezen van TV-Ondertiteling


51

2007-2008

•

6.3

Boeken

‘Ik heet niet dom’ Leren leven met leerstoornissen. AnnyCooreman en Marleen Bringmans. (2002) ISBN 90-334-5033-x, ACCO. Voor ouders + kind Heel veel praktische tips hoe je je kind kan helpen. ‘Omgaan met dyslexie’ Sociale en emotionele aspecten. Loonstra en Schalkwijk ISBN 90 5350 908 9 (2001) Garant Omgaanskennis: hoe ga je om met kinderen, adolescenten, volwassen die dyslexie hebben? Geen technische verhalen, maar de levende realiteit. ‘Studeren met dyslexie’ Nel Hofmeester (2002), Garant ISBN 90-441-1299-6. Voor vervolgstudie van leerlingen ‘Dus toch…..dyslexie’ Arga Paternotte . ISBN 90-8003-166-6 ‘Ruimte voor dyslexie’ Léon Biezeman (1998) Boek over ervaringen op middelbare school als dyslect ISBN 990-6020-765-3 ‘Dyslexie een complex taalprobleem’ Tom Braams Begeleiding lees- en spellingproblemen, 4de druk. ISBN 90-5352-719-3

52


2007-2008

•

6.4

Brochures en tijdschriften

Tijdschrift ‘Balans Magazine’ Blad voor ouders met dyslectische kinderen. Verschijnt 9 x per jaar. Tel: 030-225.50.50 Infotel: 0900-202.00.65 www.balansdigitaal.nl Tijdschrift ‘Remedial teaching’ Landelijke Beroepsvereniging Remedial Teachers. Verschijnt 4 x per jaar. Tel: 030 – 65.71.020 www.lbrt.nl Brochure: ‘Dyslexie, classificatie, diagnose en dyslexieverklaring’ Stichting Dyslexie Nederland, Postbus 93, 3720 AB Bilthoven. (Niet telefonisch bereikbaar). Te bestellen bij Balans per telefoon of website. Brochure: publicatie van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschappen: 'Dyslexie, een praktische gids voor scholen voor voortgezet onderwijs'. Kan op het volgende adres gratis gedownload worden. Bevat zeer bruikbare en nuttige informatie voor ouders en docenten. http://www.minocw.nl/onderwijs/dyslexie/print.html Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

53

•7

2007-2008

Laptops

Elke dyslectische leerling mag zijn/ haar eigen laptop gebruiken tijdens de lessen, het maken van schriftelijk werk (SO’s en repetities), tentamens en examens. Voordat je jouw laptop kan gaan gebruiken op school, onderteken je eerst het laptopcontract dyslexie. Aanschaf laptop Tweedehands laptops zijn o.a. te koop via www.flectiondirect.nl. Als je laptop leeg blijkt, kan je via het DyslexieTeam Windows en Office kopen. Nieuwe laptops zijn te koop o.a. via www.norrod.nl. Waar moet je op letten bij de aanschaf van een laptop? De laptop moet in je kluisje van school passen. Dus geen breedbeeld of andere grote laptops kopen. Wat moet er aan/ op zitten? 7. USB-poorten 8. Cd-romspeler 9. Koptelefoon uitgang 10. Windows office 2003 of XP moeten erop kunnen Als extra’s zijn handig: 11. ingebouwde luidsprekers 12. ingebouwde microfoon

54


2007-2008

LaptopContractDyslexie Koningin Wilhelmina College 1.

2. 6.

7.

8.

Ouders kopen een laptop voor hun zoon/ dochter. De ouders zijn verantwoordelijk voor verlies, diefstal of schade. De laptop mag worden gebruikt tijdens de lessen, tentamens en examens en voor schriftelijk werk. Spelletjes, antwoorden(boeken),(les)boeken, samenvattingen en alles wat verder aangemerkt kan worden als spiekmateriaal, zijn verboden. Als deze worden aangetroffen en of gebruikt, vervalt het recht op schoolgebruik van de laptop. Schriftelijk werk dat meetelt voor een cijfer, wordt onmiddellijk na het maken ervan ingeleverd op USBstick bij de docent. Je krijgt deze terug als de klas het nagekeken werk terug krijgt. Een week voor het begin van tentamens of examens lever je jouw laptop in bij je coördinator. Hij/ zij controleert en bewaart jouw laptop. Na afloop van de tentamens of examens krijg je jouw laptop terug. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

55

•8

2007-2008

Nuttige tips

waarmeezoujijgeholpenkunnenworden?

Dat is heel moeilijk te zeggen. Ieder mens is uniek, dus ook een dyslectisch mens. De ene dyslectische student is goed geholpen met boeken die worden voorgelezen via een DAISY-speler, de ander met opgaven in een groter lettertype. Weer een ander met het maken van geheugensteunkaartjes. Jijzelf bent de grootste expert op dit gebied. Jij weet allang wat goed voor jou is.

Jij zelf bent de grootste dyslexie-expert. Jij zelf weet het beste wat goed voor je is.


2007-2008

•9

Dyscalculie

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 9.10 9.11

Wat is dyscalculie? Randverschijnselen van dyscalculie Wanneer ben je officieel dyscalculistisch? Signaleringsbeleid K.W.C. Wettelijke regelingen Nuttige tips Aanspreekpunten op het K.W.C. Websites (Digitale) hulpmiddelen Boeken Brochures en tijdschriften


57

9.1

2007-2008

Wat is dyscalculie? Als je het precies zegt: “ Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het leren en vlot/ accuraat oproepen/ toepassen van reken-/ wiskundekennis (feiten/ afspraken).” (definitie Ruijssenaars) Als je het gewoon zegt: Wanneer je last hebt van dyscalculie, heb je problemen met rekenen. Die problemen duren al lang en lijken maar niet over te gaan. Vind jij rekenen naar? Krijg je er soms buikpijn van? Kun je er soms niet van slapen? Is het rekenen alleen maar moeilijk en rottig? Vraag dan om hulp.

9.2

58

Randverschijnselen van dyscalculie Omdat dyscalculie heel erg veel lijkt op dyslexie, kunnen de randverschijnselen van dyslexie ook voorkomen bij dyscalculie. Zie hoofdstuk 2, bladzijde 8.


9.3

2007-2008

Wanneer ben je officieel dyscalculistisch? Als je een dyscalculieverklaring hebt gekregen.

Wat moet er in een dyscalculie verklaring staan? Dyscalculie dient vastgesteld te zijn op basis van DSM-IV-TR™ criteria. (dat is het classificatiesysteem bij leerstoornissen) * Omschrijving van de domeinspecificatie contexten waarin de problemen zich manifesteren. (Dit betekent de omschrijving waar de problemen precies zitten) * Wat nodig is om de problemen de faciliteren, te vergemakkelijken.

Het is belangrijk dat er getest wordt door een GZ-geregistreerde psycholoog. Deze kan de dyscalculieverklaring afgeven.


59

2007-2008

Dyscalculiekaart Voorkant

Dyscalculiekaart

van _________________________

Klas: _________ Mentor

____________

Jaar: _________ Dyscalculiebegeleider:______ De aanbevelingen op deze kaart zijn gedaan op grond van een gedegen onderzoek door een erkende instelling of GZ-psycholoog die dyscalculie kan en mag vaststellen. De aanbevelingen maken deel uit van het beleid van school om dyscalculische leerlingen adequate faciliteiten te bieden. De schoolleiding verzoekt de collega's om ten behoeve van de leerlingen die deze kaart uitgereikt hebben gekregen de aanbevelingen zoveel mogelijk in acht te nemen. Mochten zich problemen voordoen, wilt U dan contact opnemen met de dyslexiecoördinator of iemand van de directie. Zowel van de school als van de leerling wordt een inspannings verplichting verwacht. Beiden kunnen hierop worden aangesproken. De directie. Hoofdgebouw Beethovenlaan Postbus 7 4100 AA Culemborg tel: 0345 63.90.50 fax:0345 – 63.90.599

60


2007-2008

Dyscalculiekaart Achterkant Inspanningsverplichting leerling

Dyscalculiekaart Faciliteiten

Tijdens de les • Zorg voor goede aantekeningen kopieer ze eventueel. • Schrijf huiswerk goed op en laat dat controleren door docent of medeleerling. • Vraag, indien nodig, om hulp.

Tijdens Tijdde les 0 1 Niet onvoorbereid laten hoofdrekenen tijdens de les. 0 2 Hoeft maar één oplossingsstrategie te kunnen hanteren bij een bepaald type opgave. 0 3 Gebruik van steunkaarten en stroomdiagrammen.

Huiswerk • Plan je werk • Werk iedere dag; werk vooruit

Tijdens de les 0 4 Aantekeningen van medeleerling of docent kopiëren.

Bij toetsing • Kijk eerst of je de gegevens .begrijpt voordat je de vragen gaat maken. • Vraag of de docent in jouw toets leervraag, toepasvraag en inzichtvraag aangeeft. • Controleer of je uitkomst een antwoord is op de vraag. Algemeen • Maak en bewaar steunkaarten met regels of formules die je moeilijk kan onthouden. • Scoor minimaal +1 punt voor vakken achter de streep. Handtekening leerling:

Tijdens de l 0 5 Extra tijd bij Rep's en SO's. 0 6 Mondeling toelichten 0 7 Rekenfouten bij zaakvakken niet meerekenen 0 8 punten 2, 3 en 9 van deze kaart

Extra hulpmiddelen 0 9 Gebruik rekenmachine 0 10 …………………………….

Handtekening begeleider:


61

2007-2008

9.4

Signaleringsbeleid K.W.C. Het K.W.C. heeft geen signaleringsbeleid voor dyscalculie.

9.5

Wettelijke regelingen Dyscalculie wordt min of meer erkend door het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. (Notitie VO/OK?2004/19023: 'Hulpmiddelen en vrijstellingsmogelijkheden voor leerlingen met een beperking, zoals dyslexie en dyscalculie').

9.6

Nuttige tips * * * * * *

9.7

62

Maak & Gebruik Steunkaarten Vaste routine: één soort oplossing per vraagstuk Gebruik algoritmes om vraagstuk op te lossen Rekenmachine Soorten vraagstukken inventariseren: kennissom, inzichtsom enz. Van elk type som één voorbeeld op de steunkaart zetten.

Aanspreekpunten op het K.W.C. Het DyslexieTeam is je aanspreekpunt. Zie hoofdstuk 6.1. bladzijde 46. Koningin Wilhelmina College Culemborg , Infoboekje Dyslexie & Dyscalculie 07-08

9.7

2007-2008

Websites www.balansdigitaal.nl (oudervereniging voor leerproblemen en leer stoornissen) http://www.tbraams.nl/kids_dyscalc.htm (deze site is voor leerlingen bedoeld) www.dyscalculie.org http://dyscalculie.pagina.nl http://www.tbraams.nl/dyscalculie.htm Deze site is bedoeld voor ouders en volwassen. http://www.fi.uu.nl/rekenweb/ Bedoeld voor basisonderwijs, maar ook bruikbaar voor brugklassers. Voor docenten: ideeën en werkbladen. Voor leerlingen, met veel rekenspelletjes. Voor ouders: hier kunnen zij terecht met vragen. www.wisweb.nl Bedoeld voor voortgezet onderwijs.


63

2007-2008

9.9

(Digitale) hulpmiddelen Zie de Dyscalculiekaart.

9.10

Boeken ‘Rekenproblemen en dyscalculie’ Ruijssenaars, van Luit, van Lieshout. ISBN 90 5637 660 8 (2004) Lemniscaat. Dit is een handboek voor remedial teachers, leerkrachten, orthopedagogen. Niet echt een boek geschreven voor ouders. Wel het beste boek wat er op dit moment op de markt is. Het behandelt alle leeftijdsfasen en schooltypen. Bevat uitgebreid achtergronden; iets minder praktische tips voor ouders.

9.11

Brochures en tijdschriften Balans Magazine

64


2007-2008

AANTEKENINGEN


65

2007-2008

AANTEKENINGEN

66


10.

2007-2008

Colofon

Jaap Hageman Koningin Wilhelmina College Beethovenlaan 1 4102 BM Culemborg Dyslexiecoördinator Dyslexiespecialist Remedial teacher E: [email protected] W: www.kwc-culemborg.nl T: F:

0345 - 63 90 50 0345 - 63 90 59

Postadres: Postbus 7 4100 AA Culemborg


67

2007-2008

Dit is het symbool van het DyslexieTeam op het Koningin Wilhelmina College Culemborg. Het stelt een hangslot voor dat open is gegaan. Gesloten je probleem Hing het om je nek Openen is vrijheid Te zijn wie je bent

68


Handige Hulpmiddelen

Recommend Documents