Het kan ook anders! Transitie begeleiding AWBZ: vragen en dilemma’s, antwoorden en mogelijkheden Inzicht in de huidige consumptie AWBZ begeleiding bij 137 cliënten, wensen en behoefte. Het kan anders.
Colofon Stichting Mienskipssoarch November 2013 www.mienskipssoarch.nl Onderzoek: Tekst :
Anja de Boer en Truus de Witte Anja de Boer
Het onderzoek ‘Wat betekent begeleiding voor mij?’ is een uitgave van Stichting Mienskipssoarch en Partoer. De provincie Fryslân en de gemeente Boarnsterhim hebben hiervoor financiële middelen beschikbaar gesteld. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met:
3
VOORWOORD
Hoe kun je als gemeente op de juiste wijze begeleiding
de AWBZ-begeleiding afgenomen. Bij 137 cliënten
bieden aan burgers die dat nodig hebben, binnen de
van deze groep zijn uitgebreidere gespreksverslagen
hiervoor beschikbare middelen? Met de decentralisatie
gemaakt, waarin ook vragen, wensen en behoeften
van taken naar gemeenten staan gemeenten voor de
aan bod kwamen. Eind 2012 gaf de provincie Fryslân
uitdaging om meer te doen met minder geld, waarbij
Stichting Mienskipssoarch de opdracht om deze 137
de oplossing ligt in ‘anders doen’. Er komt minder geld
gespreksverslagen nader te analyseren, om zo voor
beschikbaar voor de inzet van professionals, omdat we
gemeenten handvatten te ontwikkelen voor de uitvoering
met elkaar de premie hiervoor niet meer kunnen of
van de begeleidingstaak. In dit verslag worden de
willen betalen. Dit betekent dat we op zoek moeten naar
belangrijkste resultaten gepresenteerd.
eenvoudige oplossingen die aansluiten bij de behoeften van burgers. Bovendien moet zoveel mogelijk de eigen
De 137 cliënten hadden een indicatie voor AWBZ-
kracht van de burger en zijn sociale omgeving worden
begeleiding en woonden in de gemeenten Heerenveen,
benut in plaats van gebruik te maken van betaalde
Opsterland en Boarnsterhim. De groep is niet
voorzieningen. De vraag is of dit kan en hoe dit kan.
representatief voor alle cliënten in deze drie gemeenten. Het onderzoek is dan ook niet gericht op generalisatie
Dit onderzoek gaat over mogelijkheden voor gemeenten
van conclusies, maar op exploratie van mogelijkheden
om de huidige AWBZ-begeleiding passender en
en kansen. Dit onderzoek betreft een verkorte versie
goedkoper uit te voeren.
van het uitgebreidere onderzoeksrapport “Wat betekent begeleiding voor mij” waar u kennis van kunt nemen via
Om tot andere oplossingen te komen is een beeld nodig van de vragen, wensen en behoeften van cliënten enerzijds en het huidige voorzieningengebruik anderzijds. In 2012 heeft Stichting Mienskipssoarch hier onderzoek naar gedaan. Bij 245 cliënten zijn vragenlijsten over
www.mienskipssoarch.nl en www.partoer.nl
INLEIDING
In de komende jaren gaat er veel veranderen op sociaal-
Vraagstelling
maatschappelijk terrein. Er vinden transities plaats van de
Het doel van het onderzoek is het geanonimiseerd
AWBZ naar de Wmo, de Jeugdzorg en de Participatiewet.
ontsluiten van gegevens uit de 137 onderzoeksverslagen,
Gemeenten kunnen en moeten dit moment benutten
zodat ze, gecombineerd, enerzijds inzicht geven in ‘hoe
om bij hun burgers te verkennen welke vragen en
begeleiding beter en passender kan worden aangeboden’
behoeften er leven. Als zij weten wie de inwoners van
en anderzijds in ‘hoe het mogelijk goedkoper kan’. Het
hun gemeenten zijn en wat zij nodig hebben om zo
aanreiken van handvatten aan gemeenten vormt hierbij
prettig mogelijk in deze gemeenten te wonen en te
een belangrijk onderdeel.
leven, kunnen zij de mogelijkheden bekijken en beleid ontwikkelen om nieuwe vormen van aanbod te realiseren
De vraagstelling van het onderzoek luidt: ‘Hoe kan
die aansluiten bij wensen en behoeften van burgers. Er
ondersteuning passender en goedkoper worden geboden,
komt ruimte voor een andere manier van denken en dit
uitgaande van de kanteling en de bezuinigingstaakstelling?’
vraagt een andere attitude van hulp- en dienstverleners, zowel in de gemeentelijke organisaties als ook erbuiten. Meer dan anders zal het van groot belang zijn precies datgene te leveren wat de burger nodig heeft. Hiervoor is het nodig om te reflecteren op bestaand aanbod en
t 8BU[JKOEFWSBHFO XFOTFOFOCFIPFGUFOWBOEF cliënten met diverse grondslagen? t 8BUJTIFUIVJEJHFBBOCPEFOHFCSVJL JOIPVE financiën, cumulatie)?
bestaande werkwijzen en de zelfstandigheid van de
t )PFUFWSFEFOJTNFONFUEFHFLP[FOPQMPTTJOH
burger hierin, zodat we ons kunnen beraden op hoe
t 8BBSPNJTWPPSEF[FPQMPTTJOHHFLP[FO
maatwerk het beste tot zijn recht kan komen.
t 8BU[JKONPHFMJKLQBTTFOEFSBMUFSOBUJFWFO BBOTMVJUJOH financiën)?
Eén van de grote veranderingen is de decentralisatie van de functie begeleiding. Veelal is onduidelijk wat de daadwerkelijke vraag en behoefte van de mensen is die
t 8BUJTOPEJHPNWSBHFOUFCFBOUXPPSEFONFU passender alternatieven? t 8FMLFCFWJOEJOHFOWSBHFOPNOBEFSPOEFS[PFL
nu begeleiding krijgen. Mienskipssoarch heeft onderzoek gedaan naar de mensen die nu begeleiding krijgen op
Om de onderzoeksvraag te beantwoorden zijn op vijf
grond van de AWBZ. Het gaat om een onderzoek:
manieren gegevens verzameld en verwerkt:
t CJKDMJÑOUFOEJFHFCSVJLNBLFOWBO"8#;[PSHJOEF
1. De door de 137 cliënten verstrekte gegevens omtrent
vorm van begeleiding individueel, begeleiding in een
gemeente, leeftijd, sekse, dominante grondslag,
groep en kortdurend verblijf in een andere setting dan
GVODUJF T
CVEHFU WFSTUSFLLFS 8NPHFCSVJLFO
waar zij wonen;
inkomen zijn ingevoerd in een Excel-bestand. Daarnaast
t XBBSJODMJÑOUFOBBOHFWFOXFMLF[PSHHFÕOEJDFFSEJT XBU zij consumeren en wat hun eigenlijke behoefte is; t EBUJO[JDIUHFFGUJOEFIVJEJHFLPTUFOWPPSEF begeleiding van 137 cliënten; t EBUBOUXPPSEHFFGUPQEFWSBBHPGiIFUBOEFSTLBOw t EBUBOUJDJQFFSUPQEFUSBOTJUJFT"8#;8NPFO Jeugdzorg en op de Participatiewet.
JTEFUFWSFEFOIFJEWBODMJÑOUFOPWFSEFHFMFWFSEF[PSH voorziening in kaart gebracht. 2. Cumulaties zijn naar grondslagen en functies op cliëntniveau in beeld gebracht, waardoor meer en minder voorkomende cumulaties helder werden. 3. De door de 137 cliënten omschreven vragen, wensen en behoeften zijn in kaart gebracht, evenals opvallende hiaten. 4. Van een aantal cliënten is een geanonimiseerd portretje gemaakt, waarin wensen worden afgezet tegen het huidige voorzieningengebruik.
4
5
5. 17 aanbieders, het zorgkantoor en Bureau Jeugdzorg
Afkortingen
zijn naar aanleiding van de uitkomsten onder punt 1-4
PV
Persoonlijke Verzorging
HFÕOUFSWJFXE
VP
Verpleging
BGI
Begeleiding Individueel
Leeswijzer
BGG Begeleiding Groep
Deze notitie legt allereerst uit in welke situaties
BH
CFHFMFJEJOHXPSEUHFÕOEJDFFSE7FSWPMHFOTXPSEFOEF
KDV Kortdurend Verblijf
resultaten van het onderzoek samengevat en worden
ZZP Zorgzwaarte Pakket
vanuit de ervaring van Mienskipssoarch handreikingen
PGB Persoonsgebonden Budget
gegeven voor een andere aanpak. Tot slot treft u een
ZIN
samenvatting van de gesprekken met aanbieders, het zorgkantoor Friesland en Bureau Jeugdzorg aan en een overzicht van onze conclusies en aanbevelingen. In de bijlage vindt u een matrix met informatie over de 137 cliënten die zijn gesproken.
Behandeling
aanbieder Zorg in Natura
BEGELEIDING BIJ VERSCHILLENDE GRONDSLAGEN Mensen die zorg nodig hebben kunnen een beroep
Psychiatrische aandoening of beperking (PSY)
doen op AWBZ zorg. Hiervoor hebben ze een
Bij PSY is er sprake van een stoornis, veroorzaakt door
toelatingsbewijs in de vorm van een indicatie van het
in de psyche gelegen factoren, zoals bijvoorbeeld
$FOUSBBM*OEJDBUJFPSHBBO;PSH $*; OPEJH,JOEFSFOPOEFS
psychose, schizofrenie en persoonlijkheidsstoornissen. De
de 18 jaar met een psychiatrische aandoening worden
stoornissen veroorzaken beperkingen in het functioneren,
HFÕOEJDFFSEEPPS#VSFBV+FVHE[PSH%F[PSHLBOBMT[PSH
met name bij het zo zelfstandig mogelijk functioneren.
JOOBUVSB ;*/ PGWBOVJUFFO1(# 1FSTPPOTHFCPOEFO budget) worden verstrekt. Het zorgkantoor voorziet hierbij
)FUHBBUCJKWPPSCFFMEPN+BOOFLF8JUUFWFFO
in de toewijzing. Een indicatie wordt afgegeven op grond
die een vorm van autisme heeft waardoor ze aan een
van één of meer dominantie aandoeningen, grondslagen
contactstoornis lijdt. Haar moeder kan niet meer werken
genoemd.
omdat ze thuis moet zijn om voor Janneke te zorgen. Janneke heeft een indicatie voor 10 dagdelen BGG per
%FDMJÑOUFOJOEJUPOEFS[PFL[JKOHFÕOEJDFFSEWPPSEF
week, waarvan ze er 5 gebruikt en een Zorgboerderij
volgende grondslagen:
bezoekt. Janneke heeft ook BGI, die door haar moeder en zus worden gegeven. Janneke moet voortdurend
Somatische aandoening of beperking (SOM)
gestimuleerd worden om iets te doen.
Bij SOM is er sprake van een lichamelijke ziekte of BBOEPFOJOHXBBSCJK FOJHF GVODUJPOFMFWFSCFUFSJOHUF
)FUHBBUPPLPN,MBBT-FHFS
EJFEFQSFTTJFGFO
WFSXBDIUFOJT#FIBOEFMJOHMFJEUUPU FOJHF GVODUJPOFMF
computerverslaafd is. Hij krijgt geen ondersteuning
verbetering, herstel of stabiliteit. Ook als er sprake is van
meer vanuit de GGZ. Zijn school is mislukt. Hij kan op
een blijvende beperking die niet veroorzaakt is door
basis van een indicatie BGI proberen zijn dagen op een
stoornissen van het zenuwstelsel of bewegingsapparaat is
goede manier in te vullen. Hij heeft hiervoor particuliere
de grondslag SOM van toepassing.
begeleiding geregeld op basis van een PGB.
)FUHBBUCJKWPPSCFFMEPNNFOFFS)PGTUSB
EJFPQ
t *OEJUPOEFS[PFL[JKODMJÑOUFONFFHFOPNFONFUFFO
latere leeftijd hersenletsel heeft gekregen. Thuiszitten is
Psychiatrische stoornis.
niets voor hem, hij wil wat te doen hebben. Hij laat vaak
29 van hen zijn jonger dan 18 jaar. Bij jeugdigen gaat het
de hond uit en werkt op basis van een indicatie BGG
meestal om aandoeningen in het autistische spectrum
bij een hovenier. Ook heeft hij ondersteuning nodig bij
waardoor er sprake is van een ontwikkelingsstoornis.
post en geldzaken, hij heeft hiervoor een indicatie BGI.
Voorbeelden hiervan zijn ADHD en PDD NOS. Hierdoor
Beide indicaties worden verzilverd in een PGB.
kan deze groep niet goed omgaan met sociale interactie en non verbaal gedrag.
)FUHBBUPPLPNNFWSPVX7BOEFS(SBBG
EJFFFO hersenbloeding heeft gehad. Ze heeft hulp nodig bij
Lichamelijke beperking (LB)
de dagelijkse verzorging. Ook gaat ze op basis van een
Bij LB is er sprake van een lichamelijke aandoening
indicatie BGG naar een dagbesteding om onder de
XBBSCJKHFFOIFSTUFMPGGVODUJPOFMFWFSCFUFSJOH NFFS
mensen te zijn en leuke dingen te doen, zo heeft ze wat
mogelijk is. Het gaat om een blijvende stoornis in het
afleiding en enige structuur in haar dagritme.
zenuwstelsel of bewegingsapparaat. Het kan gaan om een aangeboren handicap, waarbij ledematen niet
t *OEJUPOEFS[PFL[JKODMJÑOUFONFFHFOPNFONFUFFO
voldoende zijn aangelegd, maar ook om een ziekte die
somatische grondslag. 14 van hen zijn ouder dan 70 jaar.
zich later openbaart, zoals bijvoorbeeld MS of de ziekte van Parkinson.
6
7
)FUHBBUCJKWPPSCFFMEPN4JFUTF5VJONBO
EJFFFO
)FUHBBUPPLPNNFOFFS7SJF[FOWFFO
EJF
progressieve stofwisselingsziekte heeft en intensieve
dementerend is en nog thuis woont. Hij woont samen
zorg nodig heeft. Zijn woning is volledig aangepast.
met zijn echtgenote voor wie de zorg zwaar is. Haar
Hij krijgt veel hulp waaronder BGI, die hij krijgt van een
grootste wens is echter dat haar man thuis blijft wonen.
aanbieder van zorg in natura. Hij wordt bij allerlei zaken
De heer Vriezenveen gaat iedere week 3 dagen naar de
geholpen: post, administratie, afspraken plannen e.d.
opvang zodat zijn echtgenote even bij kan tanken. Hij IFFGUIJFSWPPSFFO"8#;JOEJDBUJF#((WBOEBHEFMFO
.BBSPPLPNNFWSPVX7BOEFS,SPPO
EJFPQMBUFSF
Hij vindt het niet fijn in de groep, blijft liever bij zijn
leeftijd hersenletsel kreeg en daarbij dementeert. Haar
vrouw. De ochtenden dat hij wordt opgehaald met het
naaste familie kan de zorg niet meer aan en zijn moe
busje zijn altijd problematisch en zijn vrouw voelt zich
van de voortdurende zorg voor hun moeder. Op basis
hier erg schuldig over.
van een indicatie BGG kan mevrouw een aantal dagen per week de dagbesteding bezoeken. Zo is ze in de gelegenheid om contacten te leggen, activiteiten te ondernemen en worden de mantelzorgers even ontlast.
t *OEJUPOEFS[PFL[JKODMJÑOUFONFFHFOPNFONFUFFO Psychogeriatrische grondslag. 7 van hen zijn ouder dan 70 jaar.
&ONFOFFS/JTTJOH
EJFFFOIFSTFOCMPFEJOHIFFGU gehad, waardoor hij lichamelijk veel minder kan dan
Verstandelijke beperking (VB)
WPPSIFFO*OFFOHSPFQ #(( JTIJKPOEFSEFNFOTFO
Bij VB is er sprake van een beneden gemiddelde score op
Daarnaast besteedt hij zijn PGB aan een ondersteuner
DPHOJUJFGJOUFMMFDUVFFMHFCJFE *2PGMBHFS
met wie hij kan praten en die allerlei zaken voor hem
Er zijn blijvende beperkingen op het gebied van sociale
regelt.
redzaamheid, ontstaan voor het 18e levensjaar. %F*2TDPSFNBHXPSEFOPQHFWBUBMT
t *OEJUPOEFS[PFL[JKODMJÑOUFONFFHFOPNFONFUFFO Lichamelijke Beperking. 8 van hen zijn tussen de 50 en
lichtverstandelijke beperking, waardoor ook deze cliënten in aanmerking komen voor de grondslag VB.
70 jaar. )FUHBBUCJKWPPSCFFMEPN(FSBSE)BBSTNB
EJFFFO Psychogeriatrische aandoening of beperking (PG)
verstandelijke beperking heeft en ontwikkelingsstoornis
Bij PG gaat het om een ziekte, aandoening of
heeft. Hij gaat dagelijks naar de Zorgboerderij met een
stoornis in of van de hersenen, waarbij aantasting
indicatie BGG 10 dagdelen.
van het denkvermogen, gevoelsleven, intellect en herinneringscapaciteit te zien is, al dan niet in combinatie
.BBSPPLPNNFOFFS+PSSJUTNB
EJFFFO
met een afname van motorische functies en sociale
verstandelijke beperking heeft. Hij is blij met zijn PGB,
redzaamheid.
zodat hij geholpen wordt met zijn administratie en zijn post op basis van een indicatie BGI. Daarnaast werkt hij
)FUHBBUCJKWPPSCFFMEPNNFWSPVX(SBTNBU
EJF
onder supervisie van een aanbieder van zorg in natura
dementerend is, maar met wat hulp en toezicht , thuis
bij de receptie van een zorginstelling op basis van een
kan blijven wonen. Ze krijgt eten van Tafeltje Dekje,
indicatie BGG voor 8 dagdelen per week.
omdat ze het gas niet meer vertrouwt. Ze was namelijk al een aantal keren vergeten het gas uit te doen.
t *OEJUPOEFS[PFL[JKODMJÑOUFONFFHFOPNFONFUFFO
Mevrouw Grasmat heeft een indicatie van 10 dagdelen
7FSTUBOEFMJKLF#FQFSLJOHWBOIFO[JKOUVTTFOEF
BGG. Hiermee kan zij 5 dagen naar de groepsopvang
en 19 jaar.
en is er 5 dagen toezicht. Daarnaast heeft ze hier met een aantal mensen leuk contact. Ze heeft ook een indicatie voor Kortdurend Verblijf, 1 etmaal per week. Met deze indicatie is het mogelijk dat zij per week 24 uur opgenomen kan worden in een verpleeg-, of verzorgingshuis.
FEITEN EN VRAGEN
1. Wat kost het nu?
van diegene die de indicatie stelt. Een moeder die
t &FOHSPPUBBOUBMDMJÑOUFO IFFGUJOEJDBUJFTWPPS
bijvoorbeeld vijf dagen per week werkt en de zorg voor
meerdere beperkingen op het gebied van verzorging
drie kinderen heeft, wijt haar overbelast zijn aan de
en ondersteuning. De cliënten zijn gemiddeld voor
kinderen. Daarmee blijft haar energieverdeling tussen
GVODUJFTHFÕOEJDFFSE t %FHFÕOUFSWJFXEFDMJÑOUFODPOTVNFSFOPQKBBSCBTJT
werk en privé buiten beeld. t "MTKFDMJÑOUFOWSBBHUXBU[FXJMMFO WSBHFO[FPN
samen ruim 3 miljoen euro aan AWBZ-zorg, gemiddeld
zorgvormen die ze kennen. Cliënten redeneren in dit
22 duizend euro per cliënt. Van dit bedrag is ruim 2
onderzoek vooral vanuit het bestaande aanbod.
miljoen euro bestemd voor Begeleiding Individueel
Of het aanbod optimaal aansluit bij de vraag, is hierdoor
#(*
#FHFMFJEJOH(SPFQ #(( FO,PSUEVSFOE7FSCMJKG
moeilijk na te gaan. Om vervolgens de vraag te kunnen
,%7
beantwoorden of een alternatieve aanpak mogelijk is moet er eerst meer inzicht worden verkregen in de
2. Wat vragen deze mensen? Cliënten geven in dit onderzoek de volgende wensen en behoeften aan waarvoor begeleiding wordt ingezet: t verlichting van de eenzaamheid, t afleiding,
werkelijke behoefte van cliënten. t )FUJTOJFUJOBMMFTJUVBUJFTEVJEFMJKLXJFFFOWSBBHIFFGU EFDMJÑOUPGEFNBOUFM[PSHFS CJKWPPSCFFMECJKKPOHF cliënten). t %FPNHFWJOHCFQBBMUJOTJUVBUJFTXBBSJOEFDMJÑOU
t FSPQVJUHBBO NPCJFM[JKO
kwetsbaar is vaak de zorgvorm. Met name als het
t onder de mensen zijn,
gaat om kinderen hebben ouders een grote rol in de
t zelfstandig willen blijven,
keus van het aanbod. Maar ook bij volwassen cliënten
t het tegengaan van verveling,
hebben familieleden vaak een rol in de vorm van het
t ondersteuning en ontlasting van mantelzorg,
aanbod. Hierbij zijn de motieven voor deze keuzes niet
t thuis blijven wonen, t zich veilig voelen,
altijd duidelijk. t )FUBEWJFTWBOIFU$*;XPSEUJOFFOBBOUBMHFWBMMFOOJFU
t leuke dingen doen,
overgenomen. Zo wordt het advies voor de toelating tot
t orde en structuur,
begeleiding in een groep regelmatig niet als zodanig
t bezig zijn,
geleverd. Zo wordt ook een aangepaste werkplaats
t samen dingen doen en
voor de bijvoorbeeld licht verstandelijk beperkte cliënt
t persoonlijke ontwikkeling.
vaak onder begeleiding in een groep geschaard. Ook hierbij zijn motieven voor een dergelijke keus niet
Hierbij valt een aantal zaken op:
altijd duidelijk en is het de vraag of deze keuzes ook
t )FUJTOJFUBMUJKEEVJEFMJKLPQXFMLFWSBBHPGCFIPFGUF
doelmatig zijn.
de begeleiding of het zorgaanbod is gericht. In een
omgeving en reguliere zorgtaken van bijvoorbeeld
of de ervaren last van de cliënt erg bepalend te zijn
ouders versus de begeleiding die vanuit de indicatie
voor de hoogte van de indicatie. Dit betekent dat de
wordt gegeven te onderscheiden.
indicatiesteller ook goed moet onderzoeken hoe groot
t &FOHSPPUBBOUBMWBOEFPOEFS[PDIUFDMJÑOUFOHFFGUBBO
de draagkracht van de omgeving is. Bij de vaststelling
WPPSFFO1(#UFLJF[FOCPWFO[PSHJOOBUVSB ;*/
FO
van de hoeveelheid begeleiding is het vergroten
geeft ook aan overbelast te zijn.
van de draagkracht van de omgeving buiten bereik
8
t )FUJTNPFJMJKLPNEFHSFOTUVTTFO[PSHEPPSEFEJSFDUF
aantal situaties blijkt de draagkracht van de omgeving
9
3. Krijgt de cliënt wat hij nodig heeft?
Deze aanwijzingen roepen de volgende vragen op:
Uit het onderzoek komen aanwijzingen naar voren dat
t ,SJKHFODMJÑOUFOXBU[FOPEJHIFCCFO
het aanbod niet altijd aansluit bij de vraag, er te weinig
t ;JKOFSBOEFSFEBOQSPGFTTJPOFMFPQMPTTJOHFO
aanbod is en dat de inzet niet, of onvoldoende doelmatig
t *OIPFWFSSFJTFSBBOEBDIUWPPSPQMPTTJOHFOJOEF
wordt uitgevoerd. t *OEJUPOEFS[PFLXFSEWFFM[PSHFOPOEFSTUFVOJOHNFU een PGB bekostigd: DMJÑOUFONFUFFOJOEJDBUJFJOEJWJEVFMFCFHFMFJEJOH
directe omgeving van de cliënt? t *OIPFWFSSFXPSEFOEF[FPQMPTTJOHFOUPFHFQBTU t *OIPFWFSSFXPSEFOPVEFSTFOGBNJMJFMFEFOEJF[FMGEF begeleiding met een PGB bieden ondersteund in hun
- 45 cliënten met een indicatie begeleiding en
rol. Zijn zij voldoende deskundig bij het leveren van
- 21 cliënten met een indicatie kortdurend verblijf.
andere begeleiding dan die zij als ouder en of familielid
t $MJÑOUFOLJF[FOPOEFSBOEFSFWPPSFFO1(# [PEBUNFO zelf kan bepalen wie welke zorg op welk moment levert, passend bij de specifieke situatie. t $MJÑOUFOHFWFOBBOEBUFSHFFOBBOCPEJTJOEFWPSN WBO[PSHJOOBUVSB ;*/ t 8BOOFFSFSFFO1(#XPSEUWFSTUSFLUWPPS#(* #((FO KDV, wordt de begeleiding in een derde van de gevallen geleverd door mantelzorgers, zoals zorg door de moeder of logeren bij de grootouders. t &FOBBOUBMNBOUFM[PSHFSTEBUNFUFFO1(#CFHFMFJEJOH geeft, vindt de zorg zwaar en geeft aan overbelast te zijn. t "MTEFPOEFS[PFLFSTWSBHFOPGNFOUFWSFEFOJTNFU de gekozen oplossing, gaat de cliënt alleen in op de oplossing zelf: het bekende, beschikbare, reguliere aanbod. Ze geven aan behoefte te hebben aan meer zorg. Ze vragen dus om meer van hetzelfde aanbod aan zorg. Uit de redenen die zij hiervoor aandragen kan echter worden afgeleid dat er alternatieve oplossingsrichtingen mogelijk passender zijn. Uit de gesprekken met de onderzochte cliënten blijkt dat alternatieven niet of beperkt worden besproken. De reguliere hulpverlening is vaak onvoldoende bekend met de omgeving van de cliënt en daarmee ook met de mogelijkheden.
bieden? t 8FMLFEPFMFOXPSEFOHFTUFMEFOCFSFJLUNFUEF begeleiding? t )PFLPNFOEF[FEPFMFOUPUTUBOE t 8JF[JFUUPFPQIFUSFTVMUBBU t ,PSUPN)PFEPFMNBUJHJTEFCFHFMFJEJOH
MOGELIJKHEDEN VOOR EEN ANDERE AANPAK MIENSKIPSSOARCH EN DE MEITINKER
Een groot aantal cliënten heeft tijdens het onderzoek
te bepalen is wat nu de werkelijk behoefte van de cliënt
aangegeven moeite te hebben met het vinden van
JT%JUXPSEUOBNFMJKLCFÕOWMPFEEPPSGBDUPSFOBMTEFOLFO
passend aanbod. Stichting Mienskipssoarch voert sinds
vanuit het bestaande aanbod, de behoefte van de
2007 de Wmo uit voor de gemeente Boarnsterhim
mantelzorger, de wijze van vraagverheldering en het in
en sinds drie jaar ook voor een aantal dorpen van de
beeld brengen van behoeften, maar ook de dominantie
gemeente Leeuwarden. Er wordt dorpsgericht gewerkt.
van protocollen. In de huidige toelating tot professionele
*OFMLEPSQJTFFO.FJUJOLFS 'SJFTWPPSNFFEFOLFS EJF
begeleiding is men meer gericht op de cliënt en zijn
de inwoners helpt bij het vinden van passende zorg en
aandoening en minder op het activeren van de sociale
ondersteuning op het gebied van wonen, zorg en welzijn.
omgeving. Door het professionele aanbod is de noodzaak
Bij elke vraag brengt de Meitinker een huisbezoek om de
om vanuit de omgeving oplossingen aan te dragen niet
vraag en de behoefte te verhelderen. In de werkwijze van
noodzakelijk. Daarmee is het ook moeilijk te bepalen of de
Mienskipssoarch staat vraaggericht en omgevingsgericht
inzet van zorg doelmatig is.
werken centraal. Het gaat hierbij om het gebruik maken
Om te bepalen wat de cliënt nodig heeft is een goede
van wat er is, korte lijnen en het altijd bereikbaar zijn. Het
vraagverheldering nodig, los van bestaande kaders en
gaat om luisteren en zoeken naar een passende oplossing
het aanbod. Om alternatieven beter in beeld te kunnen
die vaak met hulp van gezins- en familieleden, buren en
brengen is nodig dat stil wordt gestaan bij werkelijke
vrijwilligers bereikt wordt. Indien nodig aangevuld met
vragen, wensen en behoeften van de cliënten en hun
professionele zorg. Als cliënten weten op wie zij een
NBOUFM[PSHFSTCFHFMFJEFST
beroep kunnen doen en dat er geluisterd wordt , geeft dit het nodige vertrouwen om samen op zoek te gaan naar
Wat speelt er werkelijk? Waar ligt men wakker van? Wat zijn
wat helpt. Het loslaten van standaarden is hierbij nodig om
basale problemen die eenvoudig op te lossen te zijn en welke
vervolgens tot andere oplossingen te komen. Eenvoudig
problemen vloeien voort uit deze basale problemen? Waar
waar het kan en professioneel waar het nodig is.
wordt men blij van? Wat kan men wel? Wat speelt er allemaal in het dorp, de wijk of de buurt? Hoe zit het met het netwerk?
1.
Kan het beter en goedkoper?
Wat is geprobeerd en wat valt er nog te proberen? Welke
De afgelopen zes jaren heeft Mienskipssoarch laten
initiatieven lopen er in het dorp, de buurt of de wijk? Welke
zien dat het goedkoper kan. Dit kan door in gesprek te
aanbieders zijn er actief in de buurt, wat bieden zij en wat
gaan met mensen die aangeven daaraan behoefte te
zijn de condities en de kosten? Wat kan men zelf bijdragen
hebben. Het is belangrijk om met hen op zoek te gaan
in de oplossing en in hoeverre kan men wat voor anderen
en hen goed te informeren over mogelijkheden, kosten
betekenen? Wat is doorvoor nodig?
en verantwoordelijkheden. In gesprekken is gebleken dat de meeste mensen in staat zijn een bijdrage te
Keukentafelgesprek en eigen kracht zijn termen die
leveren aan ‘het anders denken’ en ontwikkelen van
voortdurend terug komen. Wat betekenen ze eigenlijk?
nieuwe zorgvormen, zonder dat dit ten koste gaat van
Hoe doe je dat en hoe doe je een beroep op de kracht
de tevredenheid. Het is daarbij belangrijk dat, wanneer zij
van burgers? De kanteling heeft ons geleerd dat niet het
dit nodig hebben, er een luisterend oor is in de vorm van
aanbod of de vraag leidend moet zijn in het gesprek. Om
iemand die luistert en meedenkt.
de burger “sterker” te maken is het van belang om vrij met hem in gesprek te gaan. Het gaat erom de juiste vragen te
2.
Kan het anders?
Het onderzoek heeft inzichtelijk gemaakt dat het moeilijk
10
stellen, te reflecteren en vooral niet bezig te zijn met het
11 zoeken naar oplossingen. Tijdens het keukentafelgesprek worden mensen geprikkeld om na te denken over hoe ze
3.
Is de inzet doelmatig; krijgt de cliënt wat hij nodig heeft?
de eigen problemen op kunnen lossen. Om te prikkelen
Of de zorg doelmatig is, kan bepaald worden door reflectie
en aan te zetten tot het vinden van oplossingen, zullen
op doel, beoogd resultaat, interventies en beschikbare
soms lastige, confronterende, gesprekken gevoerd moeten
tijd en kosten. Dit pleit voor methodisch werken. Onder
worden. Meitinkers nodigen de burger uit om zelf na te
methodisch werken verstaan we het vertalen van de vraag
denken over oplossingen en ondersteunen daar waar
OBBSXFSLCBSFEPFMFO JOUFSWFOUJFT [PSHFOPOEFSTUFVOJOH
nodig. Zij zijn ook kritisch: “Hoe komt het dat u met deze
resultaten en de evaluatie daarvan. Een licht verstandelijk
vraag bij mij komt? Als ik er niet zou zijn, hoe zou u het
beperkte jongen wordt bijvoorbeeld begeleid bij het
dan oplossen?”
zelfstandig wonen. De vraag is wat hij nodig heeft om dit
Meitinkers worden regelmatig geconfronteerd met
te bereiken en binnen welke termijn dit gerealiseerd kan
opmerkingen als: “Ik heb er recht op, ik heb mijn hele leven
worden. In hoeverre kan de omgeving worden betrokken?
belasting betaald, mijn buurvrouw heeft het ook, waarom
Er kunnen vervolgens afspraken worden gemaakt over het
ik dan niet...”
aantal begeleidingsmomenten en het beoogde resultaat
Lastig maar niet onoverkomelijk. Zij antwoorden dan:
van deze begeleiding. Er wordt hiervoor een plan gemaakt.
“Ik snap hoe vervelend dat voor u is, maar de tijden zijn
Dit plan wordt regelmatig geëvalueerd en bijgesteld.
veranderd, het is niet meer zo vanzelfsprekend dat u recht
Aan de hand van de behaalde resultaten kan worden
heeft op...”,
beoordeeld of het hoofddoel behaald wordt. Als dit niet
“We kunnen ook kijken naar hoe we uw probleem op een
het geval blijkt te zijn, moet het plan aangepast worden
andere manier op kunnen lossen, ik kan u daarbij helpen.”
en worden er opnieuw doelen gesteld. Vervolgens wordt naar passende interventies gezocht. Deze hoeven niet als
Vraagverheldering is niet alleen een kwestie van techniek,
vanzelfsprekend door professionals uitgevoerd te worden.
het gaat veel meer om een attitude, een houding
Ook de directe omgeving zoals familieleden en buren
waarin denken, voelen en gedrag samen vallen.
kunnen meedoen in een methodisch plan.
Voorbeeld Voorbeeld
Pieter heeft een contactstoornis. Hij heeft veel sturing en
Een bejaarde vrouw belt met de Meitinker. Zij wil graag
structuur nodig in alles wat hij doet. Pieter heeft drukke,
ondersteuning omdat ze niet meer zelf haar boodschappen
oncontroleerbare buien die veel invloed hebben op het gezin.
kan doen. In het gesprek probeert de Meitinker inzicht te
De zorg komt over het algemeen neer op moeder, vader werkt
krijgen in de situatie.
de hele dag. Pieter heeft een indicatie Begeleiding Individueel
Mevrouw geeft aan dat de winkel in het dorp weg is en dat
klasse 3 met een maximum van 6.9 uur per week. Moeder
zij nu niet aan haar boodschappen kan komen. Ze vindt dat
geeft aan dat zij de druk op het gezin zwaar vindt. Zij kiest
de gemeente haar moet helpen. De Meitinker verkent met
ervoor om Pieter zelf de begeleiding te geven middels een PGB.
mevrouw de mogelijkheden binnen haar netwerk: heeft ze
Dit is makkelijker dan iemand anders in te zetten, want zij is er
kinderen, komen die vaak etc. Mevrouw geeft aan dat ze
altijd. Op onverwachte momenten kan ze immers niet zomaar
haar kinderen hier niet mee wil belasten. In het nabijgelegen
een beroep doen op een professionele zorgverlener.
dorp is een winkel die wel boodschappen wil bezorgen, weet mevrouw dat?
De vraag in deze casus is op welke manier moeder invulling
Ja, dat weet ze, maar die winkel is haar te duur. Een andere
geeft aan de begeleiding. Wat is het doel, waar leidt het
winkel in datzelfde dorp is veel goedkoper.
toe en op welke wijze wordt het doel bereikt? Wat zijn haar
De Meitinker legt vervolgens mevrouw uit dat mevrouw
interventies en wat leveren ze op? Wat kost het? Is het niet
daarmee van de gemeente verwacht iemand voor € 21,- per
teveel voor moeder, ze is al zo belast. Kan de omgeving een
uur te betalen om boodschappen te halen, terwijl mevrouw
bijdrage leveren? Wat is daar voor nodig? Is er voldoende
ze kan laten bezorgen voor een paar euro meer dan in de
onderzocht of er een professional is die flexibel kan onder-
goedkopere winkel. De eigen bijdrage op de 21 euro is al snel
steunen op momenten dat dit nodig is? Kan een professional
meer dan het zelf oplossen van de vraag. Eigenlijk is mevrouw
ook ingezet worden op de coördinatie van vrijwilligers die
prima in staat om zelf haar probleem op te lossen.
naast de beperkte professionele ondersteuning ook een bijdrage leveren aan de begeleiding van Pieter? Hoe kunnen we dit organiseren? Wat is daar voor nodig?
DE ZORGAANBIEDERS
Het onderzoek ‘Wat betekent begeleiding voor
Zorgboeren
mij?’ heeft inzichtelijk gemaakt dat het moeilijk te
Bij de kleinschalige zorgboeren is de zorg anders geregeld
bepalen is wat nu de werkelijke behoefte van de
dan bij de, vaak grotere, ZIN aanbieders. De administratie
cliënt is. Cliënten geven aan dat er niet voldoende
van cliënten is tot een minimum beperkt. De zorgboeren
aanbod is. Het is voor cliënten niet duidelijk wie wat
zijn flexibel en bieden vaak meerdere zorgproducten aan
te bieden heeft en waar zij het gewenste aanbod
waaronder logeren, dagopvang, individuele begeleiding
kunnen halen. Cliënten gebruiken het PGB omdat de
en verblijf. Hierbij ontvangen ze veelal cliënten
gewenste zorg niet te krijgen is binnen het huidige
met diverse grondslagen als GGZ, GZ, ouderenzorg
aanbod of omdat zij meer regie willen voeren op het
etc. Bij enkele zorgboeren is de zorg gericht op een
aanbod. Herkennen de aanbieders dit? Waar zitten
specifieke doelgroep zoals bijvoorbeeld jeugd. Door
hun zorgen en angsten? Om de zorgaanbieders
de kleinschaligheid is het mogelijk om zoveel mogelijk
de mogelijkheid te geven om te reageren op de
maatwerk te leveren. Daarbij geldt dat er een hoge mate
uitkomsten uit dit onderzoek hebben wij een
WBODPOUJOVÕUFJUJOEF[PSHWFSMFOJOHCFTUBBU7BBLJTEF
selectie gemaakt uit aanbieders die in de gemeenten
zorgboer voor een belangrijk deel van de week zelf de
Heerenveen, Opsterland en Boansterhim actief zijn.
zorgverlener. Dit maakt hem kwetsbaar.
Het gaat om ZIN, ZZP’ers, zorgboeren, stichtingen
De zorgboeren zijn gepassioneerd en vaak afkomstig uit
en PGB aanbieders. Totaal zijn 18 aanbieders van
de zorg. Vaak hebben ze een aversie tegen bureaucratie
de functie begeleiding bezocht en heeft er een
en de -volgens hen- niet flexibele werkwijze van de
gesprek plaatsgevonden over de bevindingen. Ook
grotere zorginstellingen. Er zijn ook zorgboeren die geen
heeft er een gesprek met Bureau Jeugdzorg en het
zorgachtergrond hebben, maar wel zelf zorg leveren en
Zorgkantoor Friesland plaatsgevonden.
de deskundigheid elders inkopen. Dit is met name het geval als cliënten een behandeltraject volgen. Het komt
12
BEZINN
echter ook voor dat zorgboeren zonder zorgachtergrond
De Stichting BEZINN is de vertegenwoordiger voor,
grote groepen cliënten opvangen en daarbij maar zeer
de bij de vereniging van Zorgboeren aangesloten,
beperkt door geschoolde krachten ondersteund worden.
[PSHCPFSEFSJKFOJO/PPSE/FEFSMBOE QFJMEBUVNNFJ
De zorgboeren regelen alles zelf, van bedrijfsvoering
in totaal 170) en het aanspreekpunt naar externe partijen.
en financiën tot het leveren van de zorg. Dit maakt hen
De zorgboeren kunnen hun cliënten via de stichting
kwetsbaar. De zorgboeren weten over het algemeen
BEZINN ontvangen of werken in onderaannemerschap.
te weinig over de ontwikkelingen in de markt en de
Ze hebben geen contract met zorgkantoren. BEZINN
financiële regelgeving erom heen. BEZINN speelt, volgens
koopt zorg in via de zorgkantoren. Opvallend is dat in
de zorgboeren, in de ondersteuning een minimale rol.
de gesprekken bleek dat dit tegelijk ook een kwetsbaar
Bij veel zorgboeren is er een informatieachterstand.
punt is. Zodra de toegekende AWBZ budgetten voor zorg
Dat vinden zij lastig, maar ze weten vaak niet hoe ze
in natura niet toereikend zijn, stopt de toestroom van
goed op de hoogte kunnen blijven van ontwikkelingen.
cliënten naar de zorgboeren. Dit geeft veel onzekerheid bij
De nadruk in de bedrijven ligt op zorg verlenen en in
zowel cliënten als ook bij de aanbieders.
mindere mate op activiteiten als wet- en regelgeving,
Overige zorgaanbieders van zorg in natura blijven in een
SFHJTUSBUJFFUD%FEJTDPOUJOVÕUFJUJO;*/FSWBSFO[JKBMTFFO
dergelijke situatie wel zorg leveren en geven aan dat zij
enorme onzekerheid in de relatie tot hun cliënten en hun
een leveringsplicht hebben welke is vastgelegd in de
bedrijfsvoering. Cliënten kiezen over het algemeen voor
inkoopovereenkomst. BEZINN heeft niet aan de interviews
de zorgboeren, omdat hen de attitude en werkwijze van
meegewerkt.
deze aanbieders aanstaat. In veel gevallen gaat het hierbij
13
PNnFYJCJMJUFJU DPOUJOVÕUFJU BBOEBDIUFOLMFJOTDIBMJHIFJE
zorg op maat. De tarieven voor deze constructie lopen
Ook de omgeving van deze aanbieders spreekt veel
sterk uiteen, waarbij in een aantal situaties minder dan de
mensen aan. “Het voelt meer als thuis”. Zorgboeren worden
helft van het tarief wordt vergoed. Doordat de ZZP’ers
nauwelijks tot niet betrokken bij multidisciplinair overleg
zelf direct verantwoordelijk zijn voor de cliënt zijn ze sterk
en ook het overleg met de hoofdaanbieder vindt in de
betrokken bij de zorg. Ze kennen hun cliënt door en door.
praktijk minimaal plaats. Dit kan volgens de zorgboeren
Doordat ze over het algemeen alleen werken zijn ze ook
verbeterd worden.
kwetsbaar.
De zorgboeren zijn over het algemeen erg bezorgd over
ZZP’ers leveren hoofdzakelijk zorg aan cliënten met een
de toekomst van hun bedrijven. Zij weten niet wat de
PGB en maken zich zorgen over de mogelijkheden in de
gevolgen van de transities van de AWBZ naar de Wmo
toekomst. Een vraag die hen daarbij bezighoudt is of er in
voor hun bedrijven zijn. Dit geeft ook onrust bij de huidige
de toekomst nog PGB’s worden verstrekt. Ook vragen zij
cliënten, die in een aantal gevallen vrezen voor hun PGB.
zich af hoe zij in de toekomst gecontracteerd worden en
Ook bieden veel zorgboeren cliënten met ZIN regelmatig
welke ruimte er voor cliënten is om de keuze voor dit type
zorg. Hierbij zijn ze nu afhankelijk van de afspraken
dienstverlening te maken.
tussen zorgkantoren en BEZINN. Ze werken daarom ook regelmatig in onderaannemerschap van organisaties, die via het zorgkantoor een contract hebben voor het bieden
ZIN aanbieders
van ZIN. Een nadeel hiervan is dat er slechts een deel van
Een groot aantal zorgaanbieders verleent naast ZIN ook
de middelen voor de zorg aan de cliënt ook daadwerkelijk
zorg aan cliënten met een PGB. Ze bieden naast het bij
bij de zorgboer terecht komt. Een andere deel blijft bij de
de verzekeraar gecontracteerde aanbod, ook zorg aan
hoofdaannemer. Er zijn geen normen voor de minimale
cliënten die met hun PGB ook zorg in willen kopen bij
vergoeding aan de zorgboer. De zorgboer moet dit per
de ZIN aanbieder. Soms is dat een onderdeel van de
aanbieder zelf uitonderhandelen. De zorgboeren zijn
benodigde zorg zoals bijvoorbeeld dagbesteding en soms
over het algemeen niet tevreden met het resultaat, maar
betreft het de volledige zorg. De ZIN aanbieders voelen
accepteren dit omdat zij anders geen cliënten met ZIN toe
zich gebonden aan kwaliteitseisen en wetgeving. Ze willen
kunnen laten.
ontbureaucratiseren, maar voelen zich hierin beperkt door de regelgeving. De aanbieders herkennen de conclusie uit
ZZP’ers
het onderzoek. Er wordt nu nog te weinig vernieuwd en te
Veel ZZP’ers hebben in het verleden bij een aanbieder ZIN
weinig methodisch gewerkt. Veranderingen zijn moeilijk
gewerkt. Ze zijn meestal verzelfstandigd, omdat zij een
door te voeren in een grote organisatie. Zij zien dat een
kritische kijk op de zorg hebben. Dit is over het algemeen
deel van de medewerkers het moeilijk vindt om kritisch te
ontstaan tijdens het werken bij een reguliere aanbieder. Er
kijken naar het aanbod. Vooral medewerkers die al lang in
bestaat een aversie tegen bureaucratie en de inflexibele
dezelfde organisatie werkzaam zijn, zijn erg gewend aan
werkwijze van, de met name grotere, zorginstellingen.
bestaande werkwijzen. Ook grotere organisaties willen
De ZZP’ers leveren zorg aan diverse cliëntgroepen,
goed aansluiten bij de vragen van hun cliënten, maar
waaronder voor een belangrijk deel cliënten uit de GZ,
ervaren daarin ook beperkingen. Soms door beperkte
GGZ en jeugdzorg. Bij deze laatste groep gaat het om
budgetten en bezuinigingen en soms door moeizame
kinderen met een psychiatrische stoornis , jonger dan 18
veranderprocessen. “We moeten zoveel tegelijk”. De
jaar. Ze leveren individuele zorg bij de kinderen thuis en
meeste aanbieders weten niet hoeveel cliënten voor een
nemen de ouders “aan de hand” mee. De ZZP’er wordt
PGB hebben gekozen omdat het huidige aanbod niet
af en toe door een reguliere zorgaanbieder ingehuurd
aansluit bij hun vraag of omdat de cliënten het aanbod
als onderaannemer. Het gaat dan veelal om individuele
niet kennen. Aanbieders denken dat er voldoende
aanbod beschikbaar is, maar kunnen zich voorstellen dat
de participatiewet en de transitie van jeugdzorg, speelt de
dit in een aantal gevallen niet aansluit op de wens van de
onzekere politieke besluitvorming ook een belangrijke rol.
cliënt. Met name als er bij cliënten een grote behoefte is aan zo weinig mogelijk wisselingen van medewerkers leidt
Vervoer
dit in veel gevallen tot de keuze voor een PGB. Aanbieders
"MMFBBOCJFEFST ;*/ [PSHCPFSFOFO;;1FST HFWFOBBO
ervaren daarbij wel beperkingen bij het bieden van
dat het vervoeren van cliënten van en naar de locaties
maatwerk. Dit speelt ook bij het flexibel leveren van zorg.
een probleem is. Dit wordt niet meer vergoed vanuit de
Medewerkers van aanbieders worden daarbij beperkt
AWBZ, waardoor met name de zorgboeren er voor kiezen
door ingeplande diensten, arbeidsvoorwaarden en de
om hun cliënten zelf te halen en te brengen. Steeds meer
cao afspraken. Een aantal aanbieders vraagt zich af wat
aanbieders vragen aan cliënten een vergoeding voor het
het effect zal zijn van de schaalvergroting binnen het
vervoer. Het gevolg is dat een aantal cliënten geen gebruik
zorgaanbod in Friesland.
meer maakt van bijvoorbeeld de dagopvang.
Grote onzekerheid is er over de vraag of gemeenten zich
Bureau Jeugdzorg
in de toekomst, voor het contracteren van begeleiding ,
Ouders geven aan dat ze moeite hebben om goede zorg
vooral gaan richten op de grote zorgpartijen in de markt.
te krijgen. Bij een indicatiebesluit van Bureau Jeugdzorg
De ZIN organisaties ervaren veel eisen rond het inregelen
staat duidelijk omschreven waar het voor bedoeld is.
van procedures en protocollen. Dit maakt hen minder
Bij een PGB bepaalt de klant zelf de invulling hiervan.
flexibel. Vanuit de organisaties wordt veel aandacht
Bij kinderen geldt dat niet, dan bepalen de ouders dat.
besteed aan tevredenheidonderzoeken en marketing.
Hebben de ouders dan zelf ook problemen, dan is dit vaak
Ook wordt er geëxperimenteerd met nieuwe zorgvormen,
lastig. Binnen het PGB mogen middelen voor functies
waarbij steeds meer de samenwerking in de keten wordt
uitgeruild worden. Een indicatie voor bijvoorbeeld
gezocht met onder andere huisartsen en thuiszorg.
Begeleiding Groep mag omgezet worden in de functie Begeleiding Individueel, het gerichte indicatiebesluit van
De ZIN aanbieders geven aan dat zij nu nog te weinig
Bureau Jeugdzorg wordt dan niet als zodanig uitgevoerd.
gebruik maken van nieuwe technologieën waaronder
Het is voor veel ouders lastig om de juiste keuze te maken.
domotica. Hiermee kan maatwerk beter gerealiseerd
Een duurdere orthopedagoog voor twee uren inzetten of
worden en kunnen andere keuzes in de zorgverlening
een pedagogisch medewerker voor meer uren?
gemaakt worden. Door de inzet van deze nieuwe
14
technologieën kan een grote groep cliënten een stuk
De veiligheid van het kind staat voorop. Bij twijfel over de
zelfstandiger worden. Dit zijn echter ingrijpende en
inzet van de ouders in een PGB wordt geadviseerd om een
vaak ook kostbare processen. De organisaties willen
professional in te zetten. Dit moeten de ouders echter wel
zich sterk maken voor informele zorg en het inzetten
willen. Voor de AWBZ wordt minder dan 10 uur indicatie
van mantelzorg. De structurele inbedding moet in veel
begeleiding gekenmerkt als “lichte zorg”. Gecombineerd
organisaties nog vorm krijgen. Een en ander is ook sterk
met het gebruik van de Wet op de Jeugdzorg en de
afhankelijk van politieke besluitvorming en beschikbare
Zorgverzekeringswet kan er echter wel sprake zijn van een
budgetten. De aanbieders maken zich zorgen over
forse problematiek. De zorg van Bureau Jeugdzorg is dat
de toekomst. Intramurale plaatsen staan onder druk.
gemeenten straks wellicht alleen zaken doen met slechts
Budgetten worden gekort en het is onzeker hoe de
een beperkt aantal zorgaanbieders. Bureau Jeugdzorg is
financiering er in de toekomst uit zal zien. Naast de
bang dat voor sommige kinderen de geschikte zorg weer
effecten van de transities vanuit de AWBZ naar de Wmo,
komt te vervallen.
15
Zorgkantoor Friesland Het zorgkantoor geeft aan dat het PGB bedoeld is voor de groep mensen die in de reguliere zorg niet kunnen vinden wat zij nodig hebben. De kracht van het PBG is dat er geen verantwoording nodig is over de kwaliteit. Als de klant niet tevreden is kan hij zelf andere hulp inschakelen. Achteraf moet de klant verantwoorden of de middelen daadwerkelijk aan hulp zijn besteed. )FU1(#JTOJFUHFPPSNFSLUWPPSEFHFÕOEJDFFSEF GVODUJF T %BUXJM[FHHFOEBUEFPVEFSTIFU1(#PPL aan andere zorgfuncties mogen uitgeven. Niet alle zelfredzaamheidsproblemen worden door de AWBZ gecompenseerd. Het betalen van begeleiding uit het PGB is niet toegestaan wanneer het doel participatie of recreatie is. Bij het inkopen van begeleiding moeten de ouders zorgen dat de zorg doelmatig en redelijk is. Volgens de huidige regeling hoeft het Zorgkantoor niet toe te zien op het bereiken van doelen en op doelmatigheid. Extra regels zouden de vrijheid rond de inzet van het PGB kunnen beperken. Uit het onderzoek komt naar voren dat ouders aangeven dat er onvoldoende zorg in natura in Friesland is. Het zorgkantoor geeft aan dat die er wel is. Bureau Jeugdzorg en het CIZ moeten ouders hierover informeren.
CONSTATERINGEN EN CONCLUSIES
Constatering / conclusie 1
netwerk). Bij BGI, BGG en KDV wordt een derde van de
In de meeste situaties zijn de vragen, wensen en
POEFSTUFVOJOHEPPSNBOUFM[PSH NFFTUBMEFPVEFSTWBO
behoeften niet door de cliënten zelf geformuleerd. Bij het
jonge cliënten) verricht. De mantelzorgers kiezen er voor
afnemen van de vragenlijsten voor het hoofdonderzoek
zelf de begeleiding te geven, omdat er geen passend
[JKOJOWBOEFTJUVBUJFTEFWSBHFOEPPSEFDMJÑOUFO[FMG
aanbod als ZIN beschikbaar is, de zorg complex is en veel
CFBOUXPPSE JOWBOEFTJUVBUJFTEPPSEFNBOUFM[PSHFS
nFYJCJMJUFJUWBOCFHFMFJEFSTWSBBHU UJKETUJQQFO EBHFO %F
PGCFHFMFJEFSFOJOWBOEFTJUVBUJFTEPPSEFDMJÑOUFO
[PSHWSBBHUCPWFOEJFOPNDPOUJOVÕUFJUJOEFCFHFMFJEJOH
zijn of haar mantelzorger of begeleider samen. Daardoor
een klein aantal vaste personen. Een aantal mantelzorgers
kunnen de wensen van de cliënt en de mantelzorger of
die vanuit het PGB zorg, begeleiding en ondersteuning
begeleider door elkaar lopen en kan er sprake zijn van
geven, geeft echter aan dat de mantelzorg erg zwaar is.
vertekende antwoorden. Immers, weet de begeleider
De inzet van het PGB leidt in veel gevallen niet tot een
wel wat de cliënt werkelijk wenst? Of heeft de cliënt een
verlichting van de taak van mantelzorger.
bepaald antwoord gegeven om de begeleider niet voor het hoofd te stoten?
Constatering / conclusie 6 Wanneer de PGB wordt ingevuld met mantelzorg, is het
Constatering / conclusie 2
vooral in situaties waarin kinderen begeleiding nodig
Er wordt 2 miljoen euro besteed aan de functie
hebben vaak niet duidelijk wanneer het om gebruikelijke
begeleiding ten behoeve van 137 cliënten met een
zorg, mantelzorg of overstijgende zorg gaat. Er is meestal
indicatie. Ondanks deze uitgave is er bij ten minste 72
ook geen sprake van een duidelijk zorgplan met doel,
cliënten onduidelijkheid over de doelmatigheid van de
interventie en evaluatie, zoals dat bij begeleiding wordt
JOHF[FUUF[PSH [JFNBUSJY
beoogd.
Constatering / conclusie 3
Constatering / conclusie 7
Veel van de geuite vragen zijn onder te brengen bij
Voor zowel ZIN als bij een PGB dient wel het aantal ingezette
ontmoeten en participeren: verlichting van eenzaamheid,
uren te worden verantwoord, de inhoud er van echter niet.
BnFJEJOH FSPQVJU NPCJFM[JKO
POEFSEFNFOTFO[JKO
Omdat bij jeugdigen gebruikelijke, overstijgende en mantel-
zelfstandig willen blijven, het tegengaan van verveling,
zorg door elkaar lopen en er van tevoren geen doelen zijn
ondersteuning en ontlasting van mantelzorg, thuis blijven
BGHFTQSPLFOJTFSHFFO[JDIUFOPGDPOUSPMFPQEFVSFOEJF
wonen, zich veilig voelen, leuke dingen doen, orde en
zijn ingezet en of de doelen zijn gehaald.
structuur, bezig zijn, samen dingen doen en ontwikkeling.
Constatering / conclusie 8 Constatering / conclusie 4
Cliënten of hun ouders hebben vaak onvoldoende
3VJNEFIFMGUWBOEFDMJÑOUFO IFFGUCFHFMFJEJOH
informatie over het aanbod. Met name ouders van
WBOVJUFFO1(# BMT[PSHJOOBUVSB ;*/ FOJO
kinderen hebben het beeld dat er onvoldoende zorg
een combinatie van ZIN en PGB. PV en VP worden vooral
voor kinderen beschikbaar is.
als ZIN verstrekt, begeleiding vooral als PGB. Individuele CFHFMFJEJOHXPSEUCJKWBOEFDMJÑOUFOEPPS
Constatering / conclusie 9
NBOUFM[PSHFSTHFHFWFO HSPFQTCFHFMFJEJOHCJKFO
Het is niet duidelijk wie nu verantwoordelijk is voor
PQWBOHWPPSLPSUEVSFOEWFSCMJKGCJK
informatie verstrekking over het beschikbare aanbod en de leveringsvoorwaarden.
Constatering / conclusie 5
16
Wanneer er een PGB wordt verstrekt, wordt ruim de
Constatering / conclusie 10
IFMGUWBOEF[PSH CFHFMFJEJOHFOPGPQWBOHEPPS
Cliënten maken gebruik van een PGB, omdat ze geen
NBOUFM[PSHFSTWFSSJDIU HF[JO GBNJMJF QFSTPPOMJKLF
passend aanbod kunnen vinden of kunnen krijgen.
17
AANBEVELINGEN
Het kan anders en goedkoper door te beginnen met
zaterdagochtend voor alle kinderen in de buurt. Ook de
het verkennen van de werkelijke vraag. Vervolgens te
kinderen met een lichte psychiatrische beperking kunnen
zoeken naar een oplossing binnen het eigen netwerk
hier aan deelnemen.
en het dorp en naar professionele inzet waar nodig. Dit kan gerealiseerd worden door de volgende kansen
Denk na over leefbaarheid in dorpen en steden en maak
te benutten:
met burgers plannen waardoor het additionele aanbod ontwikkeld wordt en datgene dat goed gaat geborgd
1.
Ken je cliënten en mogelijkheden
,FOIVOPNHFWJOHFOXFFUXFML BEEJUJPOFFM BBOCPE
kan worden, zonder dat er direct sprake is van financiële kwetsbaarheid.
tegen welke prijs en leveringsvoorwaarden beschikbaar is. Hiervoor is het nodig om inzicht te hebben in de sociale
Veel gemeenten hebben in de huidige situatie zorg
kaart en het vrijwillige en professionele aanbod. Maak
over het bekostigen van dorps- en buurthuizen. Het
verbinding met wat er is.
verdient de aanbeveling om collectieve voorzieningen mogelijk te maken voor mensen die graag andere mensen
2
Vraagverheldering
ontmoeten, maar om de één of andere reden niet in staat
Focus op de vraag en de behoefte van de cliënt.
zijn contact te maken met anderen. Ook voor kinderen die
Om alternatieven beter in beeld te brengen moet
in de huidige situatie begeleid worden kan een collectieve
meer worden stilgestaan bij vragen, wensen en
voorziening kansen bieden. Laagdrempelig en dichtbij
behoeften van cliënten en hun mantelzorgers, los van
met een professional op afstand. Nu we ons voornemen
bestaande en bekende voorzieningen. Door een goede
dichter bij de burger te willen staan kan onderzocht
vraagverheldering, ontstaat inzicht in de behoeften van
worden in welke mate maatschappelijke organisaties
EFDMJÑOU EFNPHFMJKLIFEFOWBOEFDMJÑOUFO[JKOIBBS
HFNFFOUFO XFM[JKOTPSHBOJTBUJFT PPLNFFSHFCSVJL
netwerk, de mogelijkheden in buurt, dorp of wijk. Als
kunnen maken van voorzieningen in wijken en dorpen.
bekend is wat de mogelijkheden in de omgeving zijn,
Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan huisvesting.
kunnen verbindingen gemaakt worden tussen vraag en oplossing.
5.
3.
Mensen die graag wat doen en geen werk hebben
Maak het niet moeilijker dan het is
Betrekken van uitkeringsgerechtigden (Participatiewet)
De daadwerkelijk behoefte van cliënten is niet altijd
kun je verbinden met mensen die iets nodig hebben.
gericht op professionele zorg. In veel gevallen hebben
Mienskipssoarch heeft hiervoor het concept van de
mensen behoefte aan een luisterend oor, aandacht,
Freonskipper ontwikkeld. Een Freonskipper was langdurig
iemand die er voor hen is, een maatje op momenten dat
werkloos en is nu op basis van het minimumloon
het leven tegenvalt of moeilijk is.
beschikbaar voor het ondersteunen van veel burgers met diverse vragen. Het gaat dan bijvoorbeeld om:
4.
Gebruik maken en faciliteren van alternatieve mogelijkheden
het ordenen van administratie, oppassen op zieken, vervangen mantelzorgers, huishoudelijke klussen of het
Gemeenten moeten kennis hebben van de sociale
begeleiden van eenzame ouderen. De Freonskipper in de
kaart, de activiteiten die er al zijn in de wijk en slim zijn
gemeente Boarnsterhim pakt het aan en de cliënten zijn
in het verbinden van vragen van mensen uit de wijk en
erg tevreden.
de mogelijkheden in de wijk. Stimuleer het additionele aanbod door actief buurten, dorpen en wijken te
6.
Methodisch werken
ondersteunen bij activiteiten die bijdragen aan de
Gelet op de krapte van middelen in de toekomst, is
autonomie van burgers. Organiseer bijvoorbeeld de
het doelmatig toekennen van begeleiding sterk aan te
knutselclub in het buurthuis op woensdagmiddag en
bevelen. Hierbij is het van belang dat het wat, het hoe
en met welk doel wordt vastgelegd. Hierbij dienen de leveringsvoorwaarden en beschikbare en gerealiseerde middelen te worden vastgelegd en geëvalueerd.
7.
Autonomie
Verken wat cliënten nodig hebben om zo zelfstandig als mogelijk te leven. Zorg voor laagdrempelige ondersteuning op momenten dat er behoefte is aan advies of ondersteuning bij het oplossen van vragen.
Tot slot Veel gemeenten geven aan dichter bij de burger te willen staan en de vraag en behoefte van de burger centraal te stellen. Er komt ruimte voor een andere manier van denken en dit vraagt een andere attitude van hulp- en dienstverleners. Meer dan anders zal het van groot belang zijn om maatwerk te leveren en te reflecteren op bestaand aanbod en bestaande werkwijzen, zodat we ons kunnen beraden op hoe maatwerk het beste tot zijn recht kan komen. Nagenoeg alle bezochte aanbieders zijn in min of meerdere mate bezorgd over de toekomst. Een aantal zien kansen en een aantal zien dreigingen. Allemaal zijn ze voor het beperken van bureaucratie en het verruimen van autonomie.
18
19
VOORBEELDEN VAN HOE HET ANDERS KAN
Klaas Leger (23) is depressief en computer-
Meneer Vriezenveen bezoekt een groep om zijn
verslaafd. Hij krijgt geen ondersteuning meer vanuit
echtgenote te ontlasten. Er is geen sprake van
de GGZ. Zijn school is mislukt. Gelukkig kan hij nu
behandeling, het gaat om opvang. Meneer Vriezenveen
op basis van een indicatie BGI proberen zijn dagen
zou prima gebruik kunnen maken van een alternatieve
op een goede manier in te vullen. Hij heeft hiervoor
vorm van opvang, zoals in de vorige casus aangegeven,
particuliere begeleiding geregeld op basis van een
mits hij geen probleemgedrag heeft. Mevrouw heeft
PGB.
eigenlijk ondersteuning nodig op de ochtenden dat
Wat is de werkelijke vraag van Klaas? Hij heeft hulp
haar man wordt opgehaald. Als meneer een groep in het
nodig om zijn dagen te structureren, te plannen en zijn
eigen dorp kan bezoeken dan kan er een vriendelijke
dag op een goede manier te vullen. Een alternatieve
vrijwilliger hem wekelijks ophalen en nog even een leuk
mogelijkheid is om Klaas hierbij te laten ondersteunen
ritje langs de koeien of het aquaduct maken zodat de
door een Freonskipper of een vrijwilliger (als maatje)
rit plezierig is en mevrouw hier niet voortdurend alleen
die twee keer in de week bij Klaas langskomt en de
voor staat.
dagen doorneemt.
Meneer Nissing (71) heeft een CVA gehad,
Meneer Hofstra (58) heeft niet aangeboren
voorheen. In een groep (BGG) is hij onder de mensen.
te doen hebben. Hij laat vaak de hond uit en werkt op
Daarnaast besteedt hij zijn PGB aan een ondersteuner
basis van een indicatie BGG bij een hovenier. Ook heeft
met wie hij kan praten en die allerlei zaken voor hem
hij ondersteuning nodig bij post en geldzaken, hij heeft
regelt.
hiervoor een indicatie BGI. Beide indicaties worden
Meneer Nissing heeft behoefte aan contact, aan een
verzilverd in een PGB.
luisterend oor. Ondersteuning middels BGG kan goed
Meneer Hofstra kan zich eigenlijk wel goed redden, hij
anders geregeld worden. In een aantal dorpen is een
kan niet zo snel lopen en heeft moeite met plannen
groepsopvang gerealiseerd die door vrijwilligers en
en het op orde houden van zijn administratie. Meneer
een professional begeleid (ZIN) worden. De groepen
Hofstra kan bijvoorbeeld een tuintje onderhouden,
komen in de dorpshuizen bij elkaar. Bezoekers betalen
weliswaar in een langzaam tempo. Dit zou hij kunnen
een bijdrage voor de maaltijd.
doen voor een andere inwoner van het dorp die
waardoor hij lichamelijk veel minder kan dan
Meneer Vriezenveen (79) is dementerend.
hersenletsel. Thuiszitten is niets voor hem, hij wil wat
hier moeite mee heeft. Zijn ondersteuning bij de administratie zou gedaan kunnen worden door
Hij woont samen met zijn echtgenote voor wie de
een vrijwilliger die bijvoorbeeld voorheen bij de
zorg zwaar valt. Haar grootste wens is echter dat
bank werkte. Zo wordt professionele ondersteuning
haar man thuis blijft wonen. De heer Vriezenveen
bespaard.
gaat iedere week 3 dagen naar de opvang zodat zijn echtgenote even bij kan tanken. Hij heeft hiervoor een AWBZ indicatie BGG van 6 dagdelen. Hij vindt het niet fijn op de groep, blijft liever bij zijn vrouw. De ochtenden dat hij wordt opgehaald met het busje zijn altijd problematisch en zijn vrouw voelt zich hier erg schuldig over.
In alle voorbeelden gaat het om het verkennen van alternatieve mogelijkheden, zonder dat cliënten tekort wordt gedaan. Essentieel daarbij is de vraag of begeleiding professioneel moet zijn en waarom.
Legenda Matrix Gr.
Grondslag
PSS
Psychiatrische Stoornis
Is er in de indicatie spprake van de
LB
Lichamelijke Beperking
functie behandeling
VB
Verstandelijke Beperking
5. BH
Behandeling
Som Somatische aandoening
6. KDV
Kortdurend Verblijf
PG
Psychogeriatrische aandoening
,MBTTF TUBBUWPPSIFUBBOUBMFUNBMFOQFSXFFL
ZB
Zintuigelijke Beperking
Wat kost het Wie levert het
Leeftijd
Is het ingezet
Geslacht
7. ZZP
Zorgzwaarte Pakket Is de indicatie gebaseerd op een ZZP waarmee
1. PV
Persoonlijke Verzorging
aangegeven wordt dat intramurale opname
,MBTTF TUBBSWPPSIFUBBOUBMVSFOQFSXFFL
gewenst is.
Wat kost het Wie levert het
8. PGB
Is er sprake van financiering middels een Persoonsgebonden Budget
2. VP
Verpleging
,MBTTF TUBBUWPPSIFUBBOUBMVSFOQFSXFFL
9. ZIN
Wat kost het
Is er sprake van aanbod middels een aanbieder Zorg in Natura
Wie levert het: MZ staat voor mantelzorg, PGB staat voor Persoonsgebonden Budget
10. Verb. Verbazen we ons over deze casus
en ZIN staat voor Zorg in natura 11. Beh. Heeft de burger een behoefte verwoord 3. BGI
Begeleiding Individueel
,MBTTF TUBBUWPPSIFUBBOUBMVSFOQFSXFFL
12. Alt.
Is er een alternatief mogelijk
13. AV.
Maakt de burger gebruik van
Wat kost het Wie levert het Is het ingezet 4. BGG
Begeleiding Groep
,MBTTF TUBBUWPPSIFUBBOUBMEBHEFMFOQFSXFFL
andere voorzieningen 14. Wmo Maakt de burger gebruik van een Wmo voorziening
Wat kost het Wie levert het Is het ingezet
22
15. Uitkering
Heeft de burger een uitkering
Matrix - individuele situatie per cliënt Gr.
Leeftijd
m/v
1.PV
Klasse
Euro
Wie
PSY
10
vrouw
x
1
€ 1.483
Ouders
3. BGI
Klasse
Euro
Wie
Ingezet
4. BGG
Klasse
Euro
x
2
€ 5.903
Moeder
JA
x
3 dd
€ 8.172
PSY
15
man
x
3
€ 10.823
Moeder, zus, Part.begeleider
JA
x
2 dd
€ 5.447
PSY
12
man
x
3
€ 10.823
PGB aanbieder
JA
PSY
12
man
x
2
€ 5.903
Ouders, Part. Begeleider
JA
LB
18
vrouw
x
1
€ 1.967
MZ/part
JA
Som
50
man
x
2
€ 5.903
PGB aanb
JA
x
6 dd
€ 14.595
PGB aanb
JA
PSY
28
vrouw
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
x
9 dd
€ 20.124
ZIN
JA 4 dd
PSY
49
vrouw
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
PSY
41
vrouw
x
2
€ 5.903
PGB
JA
JA
PSY
36
man
X
3
€ 10.823
pgb/mz
JA
JA
PSY
52
vrouw
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
VB
14
man
x
2
€ 4.450
Ouders
x
3
€ 10.823
Bekenden
JA
x
2 dd
€ 4.865
Bekenden
JA
x
2 etmalen
€ 10.504
Particulier
JA
JA
VB
16
vrouw
x
2
€ 4.450
Ouders
x
2
€ 5.903
PGB aanb
JA
x
2 dd
€ 4.865
PGB aanb
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
PGB aanb
JA
JA
VB
33
man
x
4
€ 23.426
ZIN
JA
VB
26
man
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
VB
28
man
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
VB
25
man
x
3
€ 10.823
Ouders
JA
VB
33
man
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
VB
53
man
x
9 dd
€ 21.893
PGB
JA
JA
PSY
12
man
x
1
€ 1.967
Moeder
JA
x
2 dd
€ 5.447
Zorgboerderij
JA
JA
PSY
11
man
x
1
€ 1.967
PGB aanbieder
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
PSY
10
vrouw
x
2
€ 5.903
Moeder
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
PSY
17
man
x
3
€ 10.823
Moeder
JA
x
1 dd
€ 2.724
Stage school
JA
PSY
12
man
x
2
€ 5.903
Moeder en tante
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
PSY
6
man
x
2
€ 5.903
PGB aanbieder
JA
x
3 dd
€ 8.172
Zorgboerderij
JA
PSY
17
man
x
2
€ 5.903
Tante
JA
PSY
6
man
x
2
€ 5.903
Ouders
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
PSY
7
man
x
2
€ 5.903
ZorgBoerderij
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
ZorgBoerderij
PSY
15
vrouw
x
2
€ 5.903
Zus
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
ZorgBoerderij
PSY
17
man
x
2
€ 5.903
Ouders, zus
JA
PSY
9
man
x
2
€ 5.903
PGB aanbieder
JA
PSY
9
man
x
3
€ 10.823
Moeder
JA
PSY
9
man
x
2
€ 5.903
Ouders
JA
PG
71
man
PG
72
vrouw
x
5
€ 29.302
ZIN
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
PG
92
vrouw
x
6
€ 36.946
ZIN
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
PG
63
vrouw
x
3
€ 14.014
ZIN
PG
58
man
PG
79
vrouw
x
2
€ 7.644
PG
86
vrouw
x
3
€ 14.014
ZB
50
man
x
1
€ 1.967
MZ
JA
JA
ZB
38
vrouw
x
3
€ 10.823
Particulier
JA
JA
LB
71
man
x
onbekend
ZIN
x
onbekend
ZIN
LB
77
vrouw
x
onbekend
ZIN
x
onbekend
ZIN
LB
60
vrouw
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
LB
64
vrouw
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
LB
50
vrouw
x
4
€ 23.426
ZIN
JA
LB
23
vrouw
x
5
€ 22.630
PGB inst.
JA
LB
66
vrouw
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
LB
70
LB
x
x
x
6
2
1
€ 21.504
€ 4.450
€ 1.483
2. VP
Klasse
Euro
Wie
MZ/part
Ouders
Moeder
Wie
Ingezet
5. BH
NEE Zorgboerderij
6. KDV
Klasse
Euro
x
1 etmaal
€ 5.252
2 dd
€ 5.447
Zorgboerderij
Ingezet
7. ZZP
NEE
JA x
x
Wie
2 etmalen
€ 10.504
Oma
JA
8. PGB
10. Verb.
11. Beh
12. Alt
JA
9. ZIN
xxxxx
JA
JA
JA
xxxxx
JA
xxx
JA
xxx
JA
JA
xxx
x
JA
x
vervoer
WAJONG
JA
xxx
JA
JA
x
HH1/vervoer
WAO-WIA
JA
x HH2
WAJONG
JA
x
9 dd
€ 25.896 € 21.893
ZIN PGB aanbieder
JA JA
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
WAJONG Bijstand
JA
xxx
Bijstand x
xx
HH2
Geen
x
JA
WAJONG
JA
xxx
JA
xxxx xxxxx
x
WAJONG JA
x
HH1
x
xxx
1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
Geen
xxxxx
WAJONG NVT
JA
JA
xxx
NVT NVT
JA
xxx
NVT
JA
xxx
NVT
JA x
2 etmalen
€ 10.504
Particulier gezin
JA
NVT
JA
xxxxx
NVT
JA
xxxxx
NVT
JA
JA
xxxxx
NVT
JA
JA
xxx
NVT
JA x
2 dd
€ 5.447
Zorgboerderij
JA
NVT
JA
JA
NVT
JA x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
x
6 dd
zie 7
ZIN
JA
WAJONG WAJONG
JA
JA x
Bijstand
JA
Geen
JA
1 etmaal
x JA
JA
x
NVT
NVT
JA
JA 6 dd
15. Uitkering
NVT
JA JA
x
14. Wmo
NVT
xxx
JA
13. AV
NVT
JA € 51.651
xxx
JA
NVT
JA
AOW
JA
x
JA x
x
x
HH1
AOW
HH1
WAO-WIA
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
ZIN
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
JA
x
HH1
AOW
ZIN
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
JA
x
HH1
AOW
JA
x
HH1-vervoer
WAO-WIA
JA
x
vervoer
JA
x
AOW
x
JA
JA
HH2
xx
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
X
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
JA
x
x
4 dd
€ 11.856
ZIN
JA
JA
x
WAO-WIA
JA
WAJONG AOW
JA
x
vervoer
AOW
x
HH2/vervoer
onbekend
x
HH2/vervoer
weet niet
JA
?
€ 16.640
ZIN
JA 5 dd
xxx
x
vervoer
geen
x
4 dd
€ 13.312
ZIN
JA
JA
xxx
x
HH2
AOW
man
x
6 dd
€ 19.968
ZIN
JA
JA
xxx
x
vervoer
AOW
60
man
x
4 dd
€ 13.312
ZIN
JA
JA
xxx
geen
onbekend
Som
84
man
x
1
€ 2.548
ZIN
x
x
4 dd
€ 11.856
ZIN
JA
JA
Som
86
vrouw
x
8
€ 57.330
ZIN
x
Som
85
man
x
4
€ 21.658
ZIN
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
JA
Som
78
man
x
4
€ 21.658
ZIN
x
4 dd
€ 11.856
ZIN
JA
JA
Som
81
vrouw
x
4
€ 21.658
ZIN
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
Som
68
vrouw
x
3
€ 14.014
ZIN
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
Som
89
vrouw
x
1
€ 2.548
ZIN
Som
84
man
x
2
€ 7.644
ZIN
Som
75
man
x
6
€ 36.946
ZIN
x
4
€ 32.266
ZIN
in PV
Som
75
vrouw
x
7
€ 45.864
ZIN
x
2
€ 11.388
ZIN
in PV
Som
73
vrouw
x
4
€ 21.658
ZIN
PSY
55
vrouw
PSY
40
man
PSY
24
PSY
€ 11.388
ZIN
JA
5 dd
in PV
x
6 dd
€ 17.784
in PV
x
6 dd
€ 17.784
in PV 2
€ 5.903
MZ/Part
JA
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
man
x
3
€ 10.823
PGB
JA
56
vrouw
x
2
€ 5.903
PGB
JA
PSY
53
vrouw
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
VB
7
man
x
4
€ 12.606
Ouders
x
1
€ 1.967
PGB inst
JA
VB
11
man
x
3
€ 8.155
Ouders
x
3
€ 10.823
PGB
JA
VB
11
man
x
1
€ 1.483
Ouders
VB
15
man
x
7
€ 26.693
Ouders
VB
9
man
x
5
€ 17.054
PGB aanb
x
2
€ 5.903
MZ/beg
JA
VB
8
vrouw
x
4
€ 12.606
Ouders
x
3
€ 10.823
Ouders
JA
VB
38
man
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
VB
27
vrouw
x
2
€ 8.268
ZIN
VB
39
man
x
2
€ 8.268
VB
43
man
x
2
VB
63
vrouw
x
2
VB
43
vrouw
x
VB
30
vrouw
VB
59
VB
3
€ 14.014
ZIN
JA x
x x
JA
NEE
JA
ZIN
JA 4 dd
JA
ZIN
JA
x
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
x
3 dd
€ 6.708
ZIN
JA
3 dd
€ 7.297
PGB
JA 1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
x
3 dd
€ 7.297
ZorgBoerderij
JA
x
9 dd
€ 38.844
ZIN
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
x
11 dd
€ 21.893
PGB aanb
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
PGB aanb
JA
AOW
JA
x
HH1/vervoer
AOW
JA
x
HH1
AOW
x
HH1
AOW AOW AOW
JA
xxx
JA
JA
x
JA
xxxxx
JA
x
HH2-scmobiel en aangepaste auto
AOW
JA
xxx
JA
x
HH2
AOW
JA
xxx
x
HH1
AOW
JA JA
xxx
x JA
x
JA
x
JA
xx
JA
JA
x
HH1
WAO-WIA
x
JA
JA
x
vervoer
Bijstand
JA
JA JA
JA JA
JA
xxx
JA
xxx
JA
JA
PGB
JA
x
9 dd
€ 4.865
ZorgBoerderij
JA 2 dd
3
€ 15.158
ZIN
JA
x
9 dd
€ 25.896
ZIN
JA 6 dd
JA
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
x
9 dd
€ 21.580
ZIN
JA 5 dd
JA
man
x
onbekend
ZIN
JA
68
man
x
4
€ 23.426
ZIN
JA
VB
74
man
x
2
€ 7.644
ZIN
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
VB
67
vrouw
x
2
€ 7.644
ZIN
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
VB
53
man
x
1
€ 2.756
ZIN
JA
VB
25
vrouw
x
3
€ 10.823
Ouders
JA
VB
24
vrouw
PSY
49
vrouw
x
3
€ 10.823
Part. PGB
JA
VB
36
man
x
4
€ 23.426
ZIN
JA
VB
46
vrouw
PSY
7
man
PSY
7
man
PSY
11
vrouw
PSY
12
VB PSY
JA
Geen
JA
Geen Geen
JA
JA
x
2 dd
€ 8.632
ZIN
JA
JA
xxx
9 dd
€ 21.893
Ouders
JA
x
10 dd
€ 43.160
ZIN
JA
x
9 dd
€ 20.124
ZIN
JA
xxx
1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
9 dd
€ 38.844
ZIN
JA
Geen Bijstand WAJONG
JA
WAJONG WAJONG HH1
WSW
x
JA
JA
x
HH1
AOW
JA
JA
x
HH1
AOW
JA
x
Vervoer/aangepaste woning aangepaste auto
JA
x
HH2
JA xxxxx
JA
JA
JA
JA
JA
JA
JA x
Geen
HH2
JA JA
WAJONG
HH2
JA
JA
x
HH2
JA
x
JA x
x
x JA
JA JA
Geen Geen
JA
JA
JA 8 dd
Geen
x
JA
JA
ZorgBoerderij
WAJONG
x JA
ZIN
€ 21.893
WAJONG
JA
€ 5.903
9 dd
WW HH2
xxxxx
€ 8.268
x
AOW
JA
JA
Ouders
HH1
HH1
JA
€ 13.992
x
x
ZIN
3
AOW
JA
JA
xxx
x
HH1
JA
JA
Ouders
x
xxx
JA
€ 33.366
ZIN
JA
HH1/vervoer
xxxxx
8
€ 38.844
JA
x
JA
x
9 dd
JA
xxx
JA X
JA
Ja
JA
JA
JA
JA
JA
x
xxx
x
JA
JA x
xx
onbekend
x
2
JA
JA
AOW
JA
WSW WAJONG
WAJONG
xxxxx
WAJONG Bijstand
JA
WAJONG
x
2
€ 5.903
Pleegouders en dochter
JA
x
3 dd
€ 8.172
Pleegouders
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
Dochter pleegouders
JA
JA
x
3
€ 10.823
Moeder, Part.begeleider
JA
x
1 dd
€ 2.724
Zorgboerderij
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
Pake en Beppe
JA
JA
x
2
€ 5.903
niet ingezet
NEE
JA
xxxxx
NVT
vrouw
x
2
€ 5.903
niet ingezet
NEE
JA
xxxxx
NVT
13
man
x
3
€ 10.823
Pers. Beg
JA
JA
xxx
NVT
18
vrouw
x
1
€ 1.967
Huiswerk Instituut
JA
JA
xxx
NVT
PSY
10
man
x
1
€ 1.967
Beg. Paardrijden
JA
x
2 dd
€ 5.447
NEE
JA
xxx
NVT
PSY
8
man
x
6
€ 28.534
ZorgBoerderij
JA
x
9 dd
€ 14.495
Zorgboerderij
JA
JA
xxx
NVT
PSY
8
man
x
3 dd
€ 8.172
Zorgboerderij
JA
PSY
15
man
x
2
€ 5.903
Part.PGBer
JA
PSY
8
man
x
4
€ 23.426
Zin Thuiiszorg
JA
PSY
16
man
x
2
€ 5.903
Moeder,coach
JA
PG
76
vrouw
PG
63
vrouw
PG
79
man
LB
11
man
LB
12
man
x
1
€ 1.483
Moeder
LB
55
vrouw
x
8
€ 57.330
ZIN
LB
56
vrouw
x
6 dd
€ 5.928
ZIN
LB
53
man
x
8 dd
€ 26.624
ZIN
LB
23
man
Som
4
vrouw
Som
70
vrouw
Som
57
vrouw
Som
83
vrouw
x
2
€ 7.644
ZIN
in PV
Som
72
vrouw
x
1
€ 2.548
ZIN
x
Som
73
vrouw
x
2
€ 7.644
ZIN
PSY
11
vrouw
x
3
€ 10.823
Ouders
PSY
18
man
x
2
€ 5.903
PSY
50
vrouw
x
2
PSY
47
man
x
3
PSY
44
vrouw
x
2
PSY
45
vrouw
PSY
38
vrouw
x
2
€ 5.903
PGB
PSY
57
vrouw
x
3
€ 10.823
PSY
20
vrouw
x
4
PSY
39
vrouw
x
PSY
19
man
VB
16
man
x
2
€ 4.450
VB
9
vrouw
x
3
VB
18
man
x
VB
16
man
VB
11
VB
x
x
x
1
6
3
€ 1.483
€ 21.504
€ 14.014
Moeder
Ouders
ZIN
8
€ 33.366
x
x
PGB aanb
x
1
3
€ 3.796
€ 13.992
ZIN
PGB aanb
2
€ 8.268
ZIN
2
€ 5.903
Part.PGB
JA
x
3
€ 10.823
Moeder
JA
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
x
2
€ 8.268
ZIN
JA
x
2
€ 5.903
PGB aanb
JA
2 4
€ 8.268 € 16.726
ZIN PGB aanb
1 dd
€ 5.447
€ 2.724
Zorgboerderij
Zorgboerderij
JA
JA
x
1 etmaal
€ 5.252
Zoergboerderij
x
1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
x
1 etmaal
€ 5.252
Tante
x
1 etmaal
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
JA
JA
JA
NVT
JA JA
JA
6 dd
€ 17.784
ZIN
JA
xxx JA
xxxxx
6 dd
€ 17.784
ZIN
4 dd
x
1 dd
€ 2.724
MZ
JA
NVT
JA JA
x
NVT JA
NVT
JA
JA
x
x
2 dd
NVT
JA x
x
x
x
NVT
xx
JA
JA JA
JA
JA
JA
geen
JA
xxxxx
JA 2 dd
JA
xx
JA 7 dd
JA
xxx
geen x JA
JA
x
JA JA
JA
WAO-WIA
x
geen
€ 5.928
ZIN
JA
JA
JA
x
4 dd
€ 11.856
ZIN
JA
JA
JA
x
HH1
Bijstand
JA
JA
x
HH2
AOW
x
HH1
AOW
x
HH1
AOW
JA 4 dd
€ 11.856
ZIN
JA
JA
x
3 dd
€ 7.297
ZorgBoerderij
JA
Ouders
JA
x
9 dd
€ 21.893
ZorgBoerderij
€ 8.268
ZIN
JA
€ 10.823
PGB
JA
x
4 dd
€ 9.731
€ 5.903
PGB aanb
JA
x
4 dd
x
6 dd
xxx JA
x
3 etmalen
€ 15.756
Zorgboerderij
JA
JA
xxxxx
JA
JA
xxxxx
PGB aanb
JA
JA
€ 4.472
ZIN
Ja 2 dd
JA
€ 14.595
ZorgBoerderij
JA
JA
x
geen JA
x
WAJONG Bijstand
x
JA
x
JA
xxx
JA
JA
x
JA
JA
xxx
PGB aanb
JA
JA
xxxxx
€ 16.726
Ouders
JA
JA
3
€ 10.823
PGB
JA
JA
xxx
JA
x
3
€ 10.823
Ouders
JA
x
9 dd
€ 21.893
Zorgboerderij
JA
JA
xxx
JA
Ouders
x
2
€ 5.903
Ouders
JA
x
2 dd
€ 4.865
Zorgboerderij
JA
€ 8.155
Ouders
x
3
€ 10.823
PGB inst
JA
x
3 dd
€ 7.297
PGB inst
8
€ 33.366
PGB aanb
x
7
€ 35.420
PGB inst
JA
x
9 dd
€ 21.893
x
3
€ 8.155
Ouders
x
2
€ 5.903
MZ
JA
x
2 dd
man
x
2
€ 4.450
Ouders
x
2
€ 5.903
Bekenden
JA
x
6
man
x
7
€ 21.504
Ouders
x
4
€ 16.726
Ouders/Prof. beg
JA
VB
59
vrouw
x
3
€ 15.158
ZIN
JA
VB
19
PSY
19
€ 5.252
Zorgboerderij
JA
JA
JA
JA
PGB inst
JA
JA
JA
€ 4.865
ZorgBoerderij
JA
3 dd
€ 12.948
ZIN
JA
x
6 dd
€ 14.595
ZIN/PGB
JA
x
3 dd
€ 12.948
ZIN
JA
JA
man
x
4 dd
€ 17.264
ZIN
JA
JA
vrouw
x
4 dd
€ 9.731
MZ
JA
JA JA
x
x
1 etmaal
1 etmaal
€ 5.252
€ 5.252
Eigen netwerk
Eigen netwerk
JA
JA
JA
JA
JA
Bijstand
x
vervoer
x
vervoer
x
xxxxx
Bijstand WAJONG Geen Geen
JA
JA xxx
WSW WAJONG
JA
xxxxx JA
onbekend Wao-WIA en bijstand
JA
JA 1 etmaal
HH1
x
JA
x
1 etmaal
JA
JA
€ 761.627 € 94.455 € 973.019 € 1.112.417 € 147.056 € 3.088.574
x
AOW
JA x
PV VP BGI BGG KDV Totaal
WAO-WIA
2 dd
x
NB: bij de berekeningen zijn wij uitgegaan van het maximale aantal uren binnen de klasse, afgerond naar boven.
WAO-WIA vervoer
x
JA
Totale AWBZ uitgaven op jaarbasis van 137 cliënten:
WAJONG
x
JA
JA
HH2
x
JA
Ouders
AOW
xxxxx
JA
€ 7.633
WAO/WIA
JA
JA
2
AOW
vervoer x
xxx
x
HH1
x
Geen
x
Geen
x
Geen Geen
JA
Bijstand
JA
WAJONG WAJONG
Sjoukje heeft een Wajong-uitkering. Ze heeft een licht verstandelijke beperking. Ze werkt onbetaald als receptioniste, vier hele dagen per week. “Ja, want ik vind het leuk om onder de mensen te zijn en een reguliere baan kan ik niet aan.” Een beroepskracht ondersteunt Sjoukje als dat nodig is,maar meestal redt ze zichzelf. De ondersteuning wordt betaald uit Sjoukje’s PGB, 9 dagdelen Begeleiding Groep, ongeveer € 21.890,- op jaarbasis. CSPOUBSJFWFO$7;FO$"/[B
