Zorg dieenaansluit Aansluitende zorg
Het is voorjaar en nieuwe samenwerkingen bloeien op. Het samenwerken met
1
Jaargang 5 Lente 2014
De MediantKrant is een
uitgave van Mediant Geestelijke Gezondheidszorg en geeft een beeld van de ontwikkelingen binnen Mediant. De MediantKrant verschijnt 3 keer per jaar.
In deze uitgave:
andere organisaties is conform ons beleid in ketensamenwerking. Nieuw is de intensieve samenwerking met algemene zorginstellingen waaronder
r Mediant & Carintreggeland
Ziekenhuis Groep Twente en Carintreggeland.
r Dagbesteding maakt het verschil
Met deze samenwerkingsvormen sluiten de geestelijke gezondheidzorg en de
r Verwijzen naar Mediant
algemene gezondheidszorg waaronder ziekenhuiszorg en thuiszorg beter op
r Open dag ‘Samen in Bedrijf’
elkaar aan. Hiermee kunnen we zorg bieden die nog beter aansluit bij de wensen van de zorgvrager! Onze reeds bestaande samenwerkingsverbanden worden ook steeds beter benut. Zo organiseren we voor samenwerkende instellingen trainingen in bijvoorbeeld omgaan met complex gedrag, hierover meer op pagina 4. Dat twee zorginstellingen ook prima kunnen samenwerken met een commerciële partij leest u op pagina 11. In deze uitgave leest u ook meer over de Generalistische Basis GGZ en het verwijzen naar Mediant! Daarnaast is een artikel opgenomen over een bijzondere training voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Wij wensen u een fijn voorjaar! Peter Turpijn en Henk van den Berg Raad van Bestuur
Cent r umv o or Neuropsychi a t r i e ,
,
Het Centrum voor Neuropsychiatrie behandelt en begeleidt mensen die naast niet aangeboren hersenletsel (NAH) ook psychische en psychiatrische problematiek ervaren. Het centrum bestaat uit een kliniek en een ambulant team waarin verschillende disciplines werkzaam zijn.
Training voor het hanteren van emoties en gedrag bij niet aangeboren hersenletsel
De training is erop gericht om mensen meer inzicht te laten
krijgen in hun gedrag en hun vaardigheden te leren en handvatten te geven zodat ze beter met hun emoties kunnen omgaan.
De training wordt op dit moment aangeboden aan cliënten die
Binnen het ambulante team
aangemeld zijn bij het Centrum voor Neuropsychiatrie.
van het Centrum voor
De bijeenkomsten duren 2 uur en zijn wekelijks gedurende
Neuropsychiatrie is in 2012
ongeveer 4 maanden.
een training ontwikkeld
Van de deelnemers wordt verwacht dat zij bij iedere bijeenkomst
waarin aandacht is voor de
aanwezig zijn.
emotieregulatie problemen
Tijdens de bijeenkomsten worden opdrachten besproken die in
(problemen met het hanteren
de thuissituatie verder uitgewerkt worden, huiswerkopdrachten.
van emoties) bij mensen met
Vaak ondervinden naastbetrokkenen (partner, familieleden,
niet aangeboren hersenletsel.
vrienden etc.) van de deelnemers ook problemen met de
Per jaar worden meer dan
gedragsverandering. Hier is in de training ook aandacht voor.
120.000 mensen onverwacht
Er worden twee bijeenkomsten georganiseerd waarin een en
geconfronteerd met een
ander uitgelegd wordt aan deze naastbetrokkenen.
ongeval of ziekte waardoor de
De deelnemers van de training geven aan dat het contact met
hersenen beschadigd kunnen
anderen een meerwaarde heeft in de training. Het leren van en
raken. Een deel van deze mensen houdt daar niets aan over, een
met elkaar staat voorop. Het blijkt dat mensen zich vaak
groter deel heeft blijvend last van beperkingen en een veranderd
schamen voor deze problemen en niet goed weten wat hier
functioneren.
mee te doen. De erkenning van de problematiek door lotgenoten
Een veranderd brein heeft consequenties voor de thuissituatie
en behandelaren wordt als zeer prettig ervaren.
en de werksituatie. De beperkingen die iemand ervaart door
hersenletsel zijn sterk individueel bepaald door de grote variatie
Bent u geïnteresseerd of wilt u nog meer informatie dan kunt u
aan restverschijnselen.
contact opnemen met de trainers:
Eén van de veranderingen die mensen kunnen ondergaan, is
Jolanda Grootenhuis, ergotherapeut
het niet meer goed kunnen hanteren van emoties (bijvoorbeeld
[email protected], tel. 06-51154558
dat mensen angstig of snel boos worden) en het daarbij behorende gedrag (achterdocht of agressie).
Mendy Olde Hanter,
Het kernprobleem is dat je je eigen emoties niet goed onder
sociaal psychiatrisch verpleegkundige
controle kan houden. Daarbij zijn drie onderdelen van belang:
[email protected], tel. 06-22850956
1. Een zeer hoge gevoeligheid voor emotionele prikkels, 2. Een zeer sterke reactie op emotionele prikkels, 3. Een langzaam terug keren naar het emotionele basisniveau na emotionele opwinding.
2
Medi a nt en Carintreggeland Mediant en Carintreggeland gaan samenwerking verder intensiveren Dat betekent geen simpele samenwerkingsovereenkomst op slechts één of enkele onderdelen maar samenwerking op vele gebieden en een nauwe aansluiting van expertises. Het is niet uitgesloten dat ook andere partijen in de nabije toekomst zullen aanhaken. Door wonen, welzijn en zorg goed aan te laten sluiten op de geestelijke gezondheid kunnen we nog beter inspelen op de behoefte van de cliënt, denk aan zelfstandigheid en eigen kracht.
Voorbeelden: Wanneer iemand een traject heeft gevolgd bij Mediant en deze weer zelfstandig kan wonen met thuisbegeleiding of thuiszorg, dan stemt Mediant zorgvuldig af met Carintreggeland. De zorg sluit dan goed aan op het voorgaande traject en dat bevordert het herstelproces en de zelfstandigheid. Andersom kan er bij iemand die thuiszorg ontvangt ook sprake zijn psychische klachten waarvoor Carintreggeland advies kan inwinnen bij Mediant. Door middel van deze intensieve samenwerking zijn we complementair qua zorgaanbod en anticiperen we maximaal op veranderingen in het zorglandschap en op de financiering van de zorg. We gaan voor samenwerkingsvormen die vooral de cliënt ten goede komen. In de komende tijd zullen steeds meer onderdelen van de samenwerking duidelijk worden. Via deze krant en andere middelen zullen wij u op de hoogte houden. Heeft u tussentijds vragen dan kunt u contact opnemen met: Marcel Hooch Antink (Mediant) telefoon 053 -475 52 71, e-mail
[email protected] Eric Eekhout (Carintreggeland) telefoon 074 - 367 71 98, e mail
[email protected]
3
Ambiq levert behandeling en begeleiding aan mensen met een licht verstandelijke beperking. Sommige cliënten hebben daarnaast ook een psychiatrische aandoening. Mediant biedt expertise op dit gebied onder andere in de vorm van de training ‘Omgaan met moeilijk gedrag’. Met vereende krachten is de training op maat gemaakt en zowel door Ambiq als Mediant ervaren als zeer succesvol.
Uitvoering Henk de Jong is een trainer die veel ervaring heeft met zowel trainen als psychiatrie. Hij heeft kennis van ziektebeelden en kan daarbij focussen op het gedrag dat men beter wil leren hanteren. Henk: “In de uitvoering is het fijn wanneer de randvoorwaarden goed zijn als technische ondersteuning, maar vooral: wanneer de wil er is het beter te doen voor de cliënt, dan haalt dat het beste in jou als trainer naar boven. Daar word je enthousiast van!”
Arjan Schotmeijer, begeleider dagbesteding bij Ambiq en Mariëlle Kosters, persoonlijk begeleider woonbegeleiding bij Ambiq vertellen over hun ervaringen met de training.
Arjan: “Dat straalde hij ook uit; hij was er naar mijn gevoel voor ons. Hij zette echt zijn ervaring en theoretische sterke basis in bij onze praktijk.”
Verwachtingen Ambiq Arjan wilde graag handvatten en theoretische achtergronden van bepaald gedrag en links kunnen leggen naar de praktijk. Collega Mariëlle wilde graag inzicht krijgen in bepaald gedrag, meer kennis over psychische problematiek. Deze verwachtingen zijn zeker waar gemaakt aldus Arjan en Mariëlle.
Mariëlle: “Ik vond het heel prettig dat Henk eerst een stukje theorie vertelde en dit daarna koppelde aan de praktijk. Je herkent in de stukjes theorie ook al vaak heel veel dingen uit de praktijk. Henk geeft op een hele prettige, actieve manier training. Laat je ook nadenken over bepaalde dingen, geeft je inzichten en geeft ruimte om vragen te stellen en in te haken op dingen.”
Voorbereiding Mediant trainer Henk de Jong heeft Ambiq ruim van te voren gevraagd in zo concreet mogelijk beschreven casussen aan te geven wat de medewerkers ervaren als moeilijk gedrag. Steeds was er tussentijdse afstemming met dezelfde personen.
Effect Arjan: “Wat ik er aan over houd, is dat we met elkaar als team al erg goed bezig zijn en dat dat een prettig compliment was dat wij van Henk kregen. Die theoretische aanvulling is voor mij een resultaat van de training geweest.”
Mariëlle: “Ik was het centrale aanspreekpunt voor het aanleveren van de casussen. Naar mijn idee heeft dit goed uitgepakt. Ik heb vroegtijdig de collega's gemaild om de casussen aan te leveren. Zij gingen in overleg met hun eigen team of afdeling en maakten een casus.”
Mariëlle is het hier mee eens: “Het is fijn als je van een buitenstaande deskundige te horen krijgt dat je het goed doet.” Arjan: “Verder is het effect ook geweest dat het erg van belang is dat collega’s van de woondienst en dagbesteding met elkaar deze training hebben gevolgd. Het is voor deze doelgroep zeker binnen onze woon-/werkboerderij erg belangrijk dat de basis hetzelfde is.”
Arjan: “Dit vond ik een zeer prettige en duidelijke manier van werken en voorbereiding. Erg sterk van Mariëlle is geweest, dat ze de voorbereiding delegeerde en dat zij daar ook meerdere collega’s bij betrok. Het was dan ook geen probleem om casuïstiek aan te leveren. Daarbij hebben we ook goed de gelegenheid gehad om vanuit het wonen en dagbesteding vragen te stellen.”
Tot slot voor degenen die denken dat dit wel een heel duur grapje geworden is dat valt reuze mee. Henk: “Zoveel extra uren heeft dit ultieme maatwerk niet gekost!”
Henk heeft voor relevante theorie gezorgd en de casussen per onderdeel aan gespecialiseerde collega’s voorgelegd, in dit geval vooral aan het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen. Ook heeft hij een ervaringswerker betrokken bij zowel de voorbereiding als de uitvoering om gedrag, dat medewerkers als moeilijk ervaren, vanuit het perspectief van de cliënt te belichten.
4
Dagbest e di n g maakthetverschil!
Hewa Dewage, die zulke nare dingen meemaakte dat hij vluchtte naar Nederland, wist niet hoe hij drie jaar geleden zijn dagen door moest komen. Zo gek werd hij van al het gepieker en het verdriet, dat hij zichzelf wel iets aan kon doen. Het verdriet is niet weg, het gepieker ook niet, maar hij heeft inmiddels wel geleerd hoe hij hiermee leven kan. "Ik wil het elke dag druk hebben. In Sri Lanka werkte ik met gehandicapte mensen. Ik doe nu ook graag dingen in de zorg. Ik help bijvoorbeeld bij de computercursus aan de Zuiderspoorstraat. Ik sta achter de bar in het Dikkershoes in Hengelo en nog meer. In het weekend doe ik vrijwilligerswerk in Almelo. Ik vind het belangrijk mensen te laten zien dat je meer kunt dan je denkt." Door veel contact met anderen voelt hij zich niet meer zo alleen en heeft hij het beter naar z'n zin. Hij leert alsmaar meer, zodat hij straks klaar is voor betaald werk.
Er zijn ook mensen die geen of al lang geleden therapie hebben gehad die bij ons komen. UWV meldt weleens mensen bij ons aan. Zij zijn bijvoorbeeld werkeloos en dan blijkt, dat er toch
iets meer aan de hand is dan 'gewoon' een tijd geen werk hebben. Wij bieden begeleiding op maat met altijd een doel voor ogen." Wie denkt dat een doorsnee buurthuis mensen met psychiatrische klachten hetzelfde kan bieden als Mediant, heeft het mis. Jikkie ten Thije vertelt dat de Dagbesteding velen een veilige thuishaven biedt. "Ga je in een buurthuis een cursus bloemschikken volgen, is het leren bloemschikken het voornaamste doel. Deelnemen aan activiteiten bij de Dagbesteding is natuurlijk ook een doel, maar niet het enige. Door je psychische klachten raak je vrijwel al je vrienden en familie kwijt. Veel mensen weten er gewoon niet mee om te gaan. Ook bezoekers van een buurthuis niet - en de begeleiding niet, want die weten doorgaans niks van psychische aandoeningen. Dat is niet iets om over te klagen; dit is nu eenmaal zo. Bij de Dagbesteding van Mediant
"Dit geldt niet voor iedereen bij de Dagbesteding", vertelt
doe je weer contacten op. Je helpt elkaar zelfs. Iemand is
begeleider Maurizio Arena, "cliënten maken met ons een
bijvoorbeeld zo angstig buiten, dat hij niet alleen over straat
trajectplan, waarin staat wat ze willen bereiken. Voor sommigen
durft. Ik durf dat wel. Wat we soms doen, is samen naar de
is het volgen van activiteiten bij Mediant al heel wat. Zij zijn
markt en om te beginnen eens een kopje koffie ergens drinken,
bijvoorbeeld opgenomen geweest en komen voor contact, wat
al dan niet met begeleiding. En die begeleiding maakt ook zeker
structuur en om iets zinvols te doen te hebben. Anderen werken
het verschil. Ze zorgen voor een stabiele situatie in je leven, een
toe naar vrijwilligerswerk buiten Mediant. Wij bieden een veilige
plek waar je altijd naartoe kunt, al is het alleen voor een kopje
omgeving met begeleiding, waarin iedereen kan leren wat hij
koffie als het even niet zo goed met je gaat. Soms merken ze
wil, op z'n eigen tempo. En als het even niet gaat, is er een
dat aan je. Je kunt in elk geval altijd je verhaal kwijt."
begeleider in de buurt. De activiteiten variëren van voorwerpen maken, waardoor deelnemers weer ervaren dat ze kunnen presteren, tot cursussen om nieuwe vaardigheden te leren, waardoor deelnemers zich waardevoller en nuttiger voelen en zichzelf weer beter kunnen redden. "Het gaat bij de Dagbesteding dus altijd om wat je wel kunt, om je mogelijkheden. Om het gezonde deel van jezelf zo te ontwikkelen, dat je zo veel als je kunt mee doet in de maatschappij."
5
TErkenni rots enng
Erkend worden als opleidings- en kwaliteitsinstelling gebeurt niet zomaar. In een eerdere editie van deze krant heeft u kunnen lezen hoeveel er moet gebeuren voordat een GGZ- instelling psychiaters mag opleiden. Op dit gebied is er heel goed nieuws: de psychiateropleiding van Mediant is nu officieel erkend! Het goede nieuws houdt daar niet op - na jarenlange inspanningen en heel veel praktijkervaring is het Centrum voor Bipolaire Stoornissen van Mediant officieel toegelaten tot het landelijk Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen.
6
Samenwerki n g ZiekenhuiTwsgroep ente
Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en Mediant hebben op donderdag 6 februari jl. een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Met de samenwerking willen beide organisaties mensen in de regio met zowel een lichamelijke als psychische zorgvraag nog beter van dienst zijn. De samenwerking komt concreet tot uiting in:
Praktijkvoorbeeld
r Centrum voor Eetstoornissen BalanZ van Mediant werkt
samen met ZGT op het gebied van de behandeling van
In de praktijk kan dit betekenen
obesitas. ZGT verzorgt het medische deel en Mediant het
dat een cliënt van Mediant met
psychische deel.
een eetstoornis opgenomen
r De afdeling Jeugd van Mediant werkt samen met de
kan worden in het ziekenhuis
Kinderafdeling van ZGT en samen is de ADHD poli binnen
wanneer deze niet meer eet.
ZGT opgezet.
ZGT verzorgt dan de medische
r De afdeling Ouderen van Mediant werkt samen met ZGT in
behandeling en houdt daarbij
de geheugenpoli bij ZGT Hengelo.
contact met Mediant. Wanneer de
r De PAAZ (Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis)
cliënt lichamelijk weer stabiel
van ZGT werkt samen met meerdere afdelingen van Mediant.
genoeg is om terg te keren
r Het Centrum voor Persoonlijkheidsproblematiek wordt
naar Mediant kan deze daar
gehuisvest bij ZGT Hengelo.
gelijk weer terecht zonder
In de MediantKrant Lente 2013 heeft u meer kunnen lezen
wachttijden.
over dit centrum en waarom één centrale plek van belang is.
7
Onze Gewoon Goede Zorgookicentrnumgezondhei d sBorne Mediant Geestelijke Gezondheidszorg en Huisartsenpraktijk Hesselink & Timmerman hebben getekend voor een huurcontract in het gezondheidscentrum Borne. Huisartsenpraktijk Hesselink & Timmerman gaat samen met praktijk Vriesendorp naar het gezondheidscentrum.
Dat betekent dat in het multifunctionele gezondheidscentrum naast o.a. een apotheek, fysiotherapie en huisartsenpraktijken ook psychische en psychiatrische hulp, zowel Basis als
Specialistische GGZ, een plek krijgt. Carintreggeland heeft ook een kantoor in het gezondheidscentrum. Mediant gaat hiermee nieuwe wijk- en dorpsgerichte samenwerkingen aan en versterkt haar reeds bestaande samenwerking met verschillende partijen. Door aanwezig te zijn in een multi-functioneel gezondheidscentrum, zijn de lijnen met andere hulpverleners kort en hoeft de patiënt niet speciaal naar een Mediant locatie te komen. Dat past volledig bij het beleid van Mediant om haar zorg dichtbij de burger te organiseren.
De oplevering van het gezondheidscentrum is gepland rond de bouwvak van 2014.
8
Verwy¨zennaarMediant Per 1 januari 2014 is de Geestelijke Gezondheidszorg in Nederland anders ingericht. Tot die datum kende Mediant alleen tweedelijns GGZ. Nu is er een onderscheid tussen Generalistische Basis GGZ en de Specialistische GGZ. De Generalistische Basis GGZ korten we af met Basis GGZ. Wanneer men lichte psychische klachten heeft, wordt men geholpen in de huisartsenpraktijk al dan niet met ondersteuning van een praktijkondersteuner GGZ. Wanneer er sprake is van lichte tot matige, niet complexe psychische stoornissen dan kan door de huisarts verwezen worden naar de Basis GGZ en wanneer het gaat om complexe psychische stoornissen dan kan door de huisarts verwezen worden naar de Specialistische GGZ. Het doel van de overheid met deze verandering is om mensen zoveel mogelijk dichtbij huis en met kortdurende en minder kostbare GGZ-hulp sneller te behandelen. De duurdere Specialistische GGZ blijft toegankelijk, maar zal in de toekomst minder omvangrijk worden.
Wat is er al gedaan?
Om ervoor te zorgen dat cliënten in Twente Gewoon Goede
In 2013 is Mediant gestart met de pilot Generalistische Basis
Zorg blijven ontvangen, heeft Mediant haar eigen aanbod Basis
GGZ bij enkele huisartsen in Enschede en Oldenzaal. In de
GGZ ontwikkeld. Mediant biedt deze hulp vanuit de bestaande
pilot doen we samen met huisartsen ervaringen op. Zo kunnen
ambulante teams. In de toekomst zal de Basis GGZ ook
we zien welke vragen bij de huisarts binnenkomen, of en waarbij
aangeboden worden op spreekuurlocaties buiten Enschede en
we de huisarts kunnen ondersteunen en waar onze zorg nodig
Hengelo.
is.
Dat betekent natuurlijk ook iets voor de manier van verwijzen
Ook heeft Mediant huisartsen en praktijkondersteuners een
waarbij de rol van de huisarts als verwijzer naar de GGZ groter
verwijswijzer en een verwijsbrief toegezonden ter ondersteuning
is geworden.
bij het verwijzen naar de Basis GGZ of de Specialistische GGZ. Om ervoor te zorgen dat onze (toekomstige) cliënten ook in de Basis GGZ de juiste, passende zorg krijgen, heeft het Psychodiagnostiek en Advies Centrum Twente (PACT) voor Mediant een triage-instrument ontwikkeld. Triage is het beoordelen van wat er met de cliënt aan de hand is. Het gaat dan om het type psychische stoornis, de ernst van de stoornis en de complexiteit. Voor verwijzers is op de website van Mediant een pagina gemaakt: www.mediant.nl/verwijzen.
9
Centrum voorPsychotrauma, onderdeelvan het Netwerk voorPsychotrauma Nederland Het Centrum voor Psychotrauma van Mediant heeft zich als partner aangesloten bij het landelijke Netwerk voor Psychotrauma Nederland (NPN) een platform waar kennis, onderzoek en innovatie rond psychotrauma samenkomt. Psychotrauma is als werkterrein heel specifiek en beperkt in omvang. De impact op mensen, hun omgeving en de samenleving is echter groot. De mens beschikt over een natuurlijke veerkracht om met schokkende gebeurtenissen om te gaan, maar soms kan dit tot psychische klachten leiden. Behandeling is vaak gericht op het initieel hulp bieden aan degenen die getroffen zijn door oorlog, geweld of een ramp. Met de oprichting van het NPN is gekozen voor een samenwerking, waarmee een kwalitatief sterk landelijk dekkend netwerk ontstaat van instellingen die gespecialiseerd zijn op het gebied van psychotraumazorg. Stichting ’45 heeft, als landelijk kenniscentrum, een leading rol binnen het netwerk. Partners binnen het Netwerk Psychotrauma Nederland zijn: r
Stichting Centrum ‘45
r
Psychotraumacentrum Zuid Nederland/Reinier van Arkel
r
GGZ Drenthe
r
Militaire geestelijke gezondheidszorg (MGGZ)
r
Sinai Centrum
r
Mediant Centrum voor Psychotrauma
r
PsyQ Psychotrauma Den Haag
r
Rivierduinen Psychotraumacentrum
r
Stichting de Basis
10
Twee zorginstellingen én een commercieel bedrijf die onder één dak samenwerken? Dat kan! Op donderdag 17 april 2014 opent het samenwerkingsverband van de Grafische afdeling van Mediant, Grafimedia Praag van InteraktContour en Ctrl-P haar deuren voor een kijkje achter de schermen. Waar: W14 (bedrijfsverzamelgebouw van de SWB Hengelo) Wegtersweg 14 in Hengelo. Wanneer: donderdag 17 april 2014 vanaf 13.30 uur Reserveer deze datum alvast in uw agenda.
11
NG
GI
DI
ON
NK
AA
OR VO
Opendag Samen‘inBedry¨f’
Referaten agenda Door middel van referaten houden professionals van Mediant en externe partijen zichzelf en elkaar op de hoogte van belangrijke vakinhoudelijke ontwikkelingen binnen het eigen vakgebied en binnen de andere vakgebieden in de GGZ.
Datum: 8 april 2014 Organisatie: Psychologen Referaat: Mentale hygiëne Sprekers: Joep Giling, Freerk Jager Datum: 13 mei 2014 Organisatie: Open podium Referaat: Samenwerken met familie; we doen het graag Sprekers: Willem Snelleman, Alina Fazal, Melissa Vehof Datum: 10 juni 2014 Organisatie: Open podium Referaat: Dwaas en Deskundig Spreker: AstraZenica
Colofon Redactie MediantKrant Suzan Arkema Patricia Bron Friede Wevers
Mediant GGZ Broekheurnering 1050 7546 TA Enschede
[email protected]
Eindredactie Yvette Haaker-Loves
Ontwerp en Druk John Somhorst (ontwerp) Drukkerij te Sligte-Olijdam, Enschede
12