Het is niet toevallig dat juist

Nieuws Jaargang 6 - nr. 2

brief Driemaandelijks - Juni 2007

BELGIE P.B. 1750 LENNIK 1 BC 5759 Afgiftekantoor 1750 Lennik 1 - P.309387

EDITORIAAL DOOR GUIDO DISCART

Deugdelijk Bestuur

H

Conferentie van Vlaamse Gerechtsdeurwaarders vzw Bleekstraat 11/004 2800 Mechelen Telefoon 03-886 51 77 03-218 28 28 015-21 95 75 Fax 015-21 02 12

kantoor Discart kantoor Brackeva kantoor Van Lierde kantoor Van Lierde

E-mail [email protected] Website www.cvg.be Bank 068-2321248-65 Raad van Bestuur Guido Discart Voorzitter Marc Brackeva Ondervoorzitter Jan Eyskens Penningmeester Johan Van Lierde Secretaris Marc Beerten Paul Bruloot Gilbert De Wilde Jan Kerkstoel Francis Snoeck Patrick Van Buggenhout Luc Verschueren Productie Vanwittenbergh&Partners Verantwoordelijke uitgever Guido Discart Veemarkt 25, 2800 Mechelen

et is niet toevallig dat juist in deze periode van verkiezingen er enig mediageschut gericht werd op het korps van gerechtsdeurwaarders. Het begon in De Standaard van 13 maart jl. onder de titel: "Schuldenaars slachtoffer van onnodige kosten." Enkele weken nadien titelde De Morgen op 20 april jl.: "Deurwaarders jagen zwakke consument steeds vaker op kosten. " Voordien had SP.A-kamerlid Magda De Meyer reeds eind december 2006 de oproep gelanceerd: "Controleer deurwaarders scherper." Dat er een probleem is, werd ook in het artikel van De Morgen gestoffeerd: " Omdat het probleem almaar grotere proporties aanneemt, trekken organisaties als het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling, Welzijnszorg en OIVO samen aan de alarmbel. Ook de politici Magda De Meyer (SP.a) en Tom Dehaene (CD&V) klagen de wanpraktijken aan." In dit artikel van 20 april jl. worden op aangeven van de incassobureaus de wanpraktijken aangeklaagd van een 10-tal grote deurwaarderskantoren die van de minnelijke invordering bij onbetaalde rekeningen een grootschalige commerciële activiteit maken met opgedreven incassokosten en intimidatie uitoefenen door het gebruik van Pro Justitia - omslagen en zodoende in

feite misbruik maken van hun rechtspositie. Dat er enkele confraters deze commerciële incassopraktijken schaamteloos uitmelken en ernstig schade toebrengen aan de reputatie en het imago van ons beroep als justitieel ambtenaar staat vast. Zeker in de huidige tijdsgeest waarin de finaliteit en de missie van ons beroep ter discussie staat en er zelfs gepleit wordt voor een stapsgewijze afbouw en schrappen van onze justitiële opdrachten, zodat zelfs de economische en operationele leefbaarheid van onze beroepsactiviteit in het gedrang dreigt te komen. Eén van de voornaamste doelstellingen bij de oprichting van de CVG was ons beroep terug een toekomstgerichte dynamiek te geven en onze sociaal-maatschappelijke opdracht als eerstelijns (be)dienaar van het rechtsverkeer en de gerechtelijke uitvoeringspraktijk een actuele invulling te bezorgen die aansluit bij de verzuchtingen van de rechtzoekende burger, of deze zich nu aandient als schuldeiser of als schuldenaar. De CVG is er zich meer dan ooit van bewust dat ons beroep onder zware druk staat, zoals trouwens het ganse justitiële beleid. Lees verder blz. 3

2 • Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTSDEURWAARDERS

TRIBUNE

Het aanmaningsschrijven: het kaf van het koren scheiden De laatste tijd is het weer hoogtij om op de deurwaarders te schieten in kranten en op televisie. Ditmaal is de "hetze" georchestreerd door de incassokantoren, met Intrum Justitia op kop. Hoe raar het ook moge klinken, deze incassokantoren hebben ergens een punt, maar uiteraard niet op alles wat ze zeggen. Ik heb de klacht dewelke gedeponeerd werd bij verschillende (politieke) instanties mogen inzien, en deze incassokantoren stellen duidelijk dat er een concurrentievervalsing bestaat tussen de incassokantoren en de gerechtsdeurwaarders, aangezien - de gerechtsdeurwaarders kosten ten laste mogen leggen van de debiteurs, en zij niet. - de gerechtsdeurwaarders toegang hebben tot databanken (rijksregister enz.) en zij niet - de gerechtsdeurwaarders gebonden zijn aan hun tarief, en niet no cure-no pay mogen werken (toch wel erg dat onze concurrenten, die zich opstellen als oze "natuurlijke vijanden" beter weten dan sommige confraters wat mag en niet mag ...) - Dat zij ondertussen meer dan 40% van de markt kwijtgeraakt zijn aan enkele gerechtsdeurwaarders, die systematisch deze incasso's bewerken...

Laat ons vooreerst duidelijk stellen waar iedereen het over eens is: Er dient een duidelijk onderscheid gemaakt te worden tussen de minnelijke en de gerechtelijke invordering! In feite volgt een gerechtelijke invordering desgevallend na een minnelijke fase - lees invordering. Zie ook de website van Intrum Justitia: na hun "minnelijke" fase, vangt de gerechtelijke fase aan, met - juist - een aanmaning door een gerechtsdeurwaarder. (Pikant detail: de door Intrum gebruikte gerechtsdeurwaarder -uit het Gentse - is dan nog diegene die onverantwoord hoge bedragen aanrekent aan de debiteurs ...)

De gerechtelijke aanmaning is een schrijven, dat tot doel heeft een exploot te vermijden. Deze gerechtelijke aanmaning wordt trouwens courant gebruikt, staat in sommige wetten expliciet ingeschreven, en is in feite een sociale maatregel, want het is veel goedkoper dan een exploot. Als er een aanmaning verzonden wordt NA een uitvoerbare titel, is er geen probleem, alleszins wordt hiervan momenteel nog geen enkel probleem gemaakt door geen enkele partij. De "geviseerde" aanmaning is deze, dewelke verzonden wordt alvorens er ingeleid wordt voor het gerecht, wat soms foutief een "minnelijke aanmaning" genoemd wordt. Analoog met de kosten van het exploot, wordt hiervoor een recht aangerekend aan de debiteur (bepaald bij KB tarief). Dit recht is (m.i.) het recht aanmaning, te verhogen desgevallend met de kosten van een opzoeking, en het inningsrecht, allemaal legitieme kosten op basis van het KB -tarief.

Strikte voorwaarden Aan deze gerechtelijke aanmaning zijn echter strikte voorwaarden verbonden:

3 JUNI 2007

Vervolg van editoriaal blz.1 Bij de nieuwe regeringsvorming zal justitie als één van de prioritaire discussiepunten bovenaan op de agenda staan. De roep naar een meer klantgerichte, transparante en performante justitie klinkt ook alsmaar luider bij het grote publiek. 1) Deze vergoeding is dus NIET vrij te bepalen, maar gebaseerd op ons KB - tarief, en verder gereglementeerd door de Nationale Kamer. Bovendien is het aan de rechter om achteraf te oordelen of deze kosten juist zijn, en ze in voorkomend geval te begroten en/of te verwerpen. (analoog aan de dagvaarding) 2) Indien er geen gevolg gegeven wordt aan deze aanmaning, moet de procedure verder gezet worden. Uiteraard zijn er uitzonderingen (bv. duidelijke insolvabiliteit, vertrokken zonder adres na te laten, of een andere reden van oninvorderbaarheid), maar principieel dient er ingevorderd te worden. Indien daarentegen een instelling alleen laat aanmanen en niet vervolgens gerechtelijk laat invorderen, zijn dit geen gerechtelijke aanmaningen, maar is dit een minnelijke invordering. 3) Evenzo belangrijk is dat - in het geval dat de debiteur niet betaalt - dit recht (ONVERKORT!!!) ten laste komt van de opdrachtgever (eveneens analoog aan de kosten van een exploot bijvoorbeeld een dagvaarding, een dwangbevel, enz.)

Oneerlijke concurrentie tussen "minnelijk" en "gerechtelijk"... Een minnelijke invordering wordt geregeld in de wet van 20 december 2002, waarbij duidelijk gesteld wordt dat er geen kosten ten laste kunnen gelegd worden van de debiteur, en waarbij er een controle dienaangaande is bepaald.

In deze context heeft de CVG gedurende de laatste jaren initiatieven gelanceerd en acties ondernomen om onze kernactiviteit - onze " core business " - te helpen herdefiniëren en ons beroep als belangrijke uitvoerende " front office " in de rechtsbedeling beter af te stemmen op de maatschappelijke en politieke vraag naar een meer transparante, efficiënte en sociale legitimatie en geloofwaardigheid, met een evenwichtig oog voor de belangen van alle betrokken partijen, die tegenwoordig de " stakeholders" worden genoemd. Vanuit de CVG pleiten we meer dan ooit voor deugdelijk bestuur (corporate governance ) in eigen rangen, en dit op alle niveaus, top-down en omgekeerd. " Deugdelijk bestuur " is momenteel een modisch en blikvangend sleutelbegrip, dat te pas en ten onpas wordt geciteerd. Als er nu één maatschappelijk segment is waar de principes van deugdelijk bestuur per definitie aan de basis moeten liggen van alle handelen en denken, dan is het nu juist het justitiebeleid in zijn geheel. De "rechtsuitvoerder"bij uitstek, met name de gerechtsdeurwaarder, moet in eerste orde de principes van deugdelijk bestuur scrupuleus toepassen en er naar leven. De realisatie van deze objectieven lag aan de basis van de oprichting van de CVG. In overleg met de Nationale Kamer zal de CVG ten behoeve van de nieuwe federale regering een memorandum uitwerken waarin we onze krachtlijnen, actiepunten en verzuchtingen zullen meedelen. Hoog op onze agenda staan onder meer: een nieuwe aanpak van de gerechtelijke aanmaning, de verdere operationele uitbouw van het Centraal Bestand van beslagberichten, de invoering van een geactualiseerde deontologische code, de medewerking aan een concreet actieplan van armoedebestrijding om de spiraal van een structurele armoede bij heel wat debiteurs te helpen doorbreken, het opstarten van een "meldpunt" waar alle klachten van rechtzoekende burgers kunnen worden meegedeeld, de vereenvoudiging van het juridische en gerechtelijke taalgebruik naar meer begrijpelijke 'mensentaal', de logistieke 'ombudsfunctie' van de deurwaarder in het alsmaar complexer wordende rechtsverkeer, waarbij ook de Europese richtlijnen hoe langer hoe meer een invloed zullen hebben in de evolutie van ons beroep en de daaraan verbonden justitiële opdrachten. Met onze nieuwe nationale enquête willen we terug een aantal relevante (macro)economische cijfergegevens actualiseren aan de hand van de globale omzetgegevens van de deurwaarderskantoren en de financieel-economische impact van ons beroep terug in kaart brengen. Enkele "rotte appels", zoals de buitenwacht deze noemt, kunnen en mogen de integriteit van ons ambt niet aantasten, onze reputatie te grabbel gooien en ons imago in een blijvend negatief daglicht onderdompelen. Guido Discart, voorzitter CVG

Lees verder blz. 4

4 • Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTSDEURWAARDERS Vervolg van de Tribune blz. 2-3 Persoonlijk denk ik dat een gerechtsdeurwaarder eveneens aan minnelijke invordering kan doen (we zijn trouwens ook niet uitgesloten door deze wet), maar we vallen wat deze invorderingen betreft dan wel onder dezelfde regels als bijvoorbeeld de incassokantoren: géén kosten ten laste van de debiteur, en vrijelijk af te spreken vergoeding met de opdrachtgever. Er stellen zich bij de gerechtsdeurwaarders een aantal kantoren op (en ze zijn in stijgend aantal), die hiertegen (soms zeer zwaar) zondigen! Zo zijn er een aantal die uit de beide systemen het meeste profijt halen: ze gaan wel de vergoeding aanrekenen aan de debiteur, maar anderzijds gaan ze vrijelijk (lees: commercieel) afspreken met de opdrachtgever in de plaats van het wettelijk KB - tarief aan te rekenen. Op deze manier zijn ze dus commercieel bezig, maar anderzijds leggen ze kosten ten laste van de debiteurs. Het is vooral hierop dat de incassokantoren heftig reageren als zijnde valse concurrentie, en eerlijk gezegd hebben ze volgens mij nog gelijk ook wat dit betreft. Een aantal andere gerechtsdeurwaarders rekenen in hun aanmaning aan de debiteur kosten aan, die niet aangerekend mogen worden, zelfs dermate dat men zich kan afvragen of een dagvaarding niet goedkoper zou zijn ...

No cure, no pay ... Nog een aantal andere deurwaarders werkt volgens het no cure - no pay - systeem, dat ze dan compenseren door aan de debiteur een veelvoud te vragen van de kosten. Als men drie maal zoveel rekent als toegelaten, en één derde betaalt op aanmaning, dan is de vergoeding van de gerechtsdeurwaarder betaald, zonder dat de opdrachtgever iets moet betalen ... Ook een geval van oneerlijke concurrentie. Er zijn kantoren die ingevolge de aanmaningen (gratis ...) inlichtingen betreffende de solvabiliteit gaan inwinnen bij de politiediensten - wijkagenten (alhoewel er duidelijke afspraken met deze korpsen bestaan dat dit slechts ingevolge een vonnis mag gebeuren). Gezien de volumes waarmee dit door sommige kantoren gebeurt, is dat waarschijnlijk het volgende probleem dat zich zal stellen, namelijk dat de politiediensten geen inlichtingen meer wensen te verschaffen aan de gerechtsdeurwaarders... Er zijn zelfs kantoren, die deals maken met de opdrachtgever en een maximumprijs bepalen, gerechtelijke invordering inbegrepen ... Er zijn kantoren die, om voormelde redenen, aandringen dat alles zou gebeuren via openbare aanbestedingen, omdat zij (commercieel) alles en iedereen van de markt duwen. Zij dweilen de markt af met hun tarieven, stellende dat zij alles zoveel goedkoper zouden kunnen doen, zelfs stellende dat de gerechtsdeurwaarders die aan het tarief werken, in feite veel te veel rekenen...

Niettegenstaande er reeds verschillende klachten werden neergelegd bij verschillende parketten, is er bij mijn weten nog niet één die enig gevolg heeft gehad. De wet is trouwens onduidelijk wat dat betreft, dus een wetgevend initiatief zou zeer welkom zijn, maar dan niet lapidaire voorstellen à la Magda De Meyer van "schaf alles af". Het kan echter niet zijn dat het ganse korps weer gaat moeten boeten door de schuld van deze "malafide" gerechtsdeurwaarders.

Het kaf van het koren scheiden... Ik denk dat het hoog tijd is om het kaf van het koren te scheiden. Ofwel zijn wij gerechtsdeurwaarders, ofwel zijn wij incassokantoren. Doch dient er een duidelijke scheiding te bestaan tussen beiden! Indien een gerechtsdeurwaarder aan minnelijke invordering wil doen, dan - mag er vrijelijk onderhandeld worden inzake prijs met de opdrachtgever - mag er NIETS ten laste gelegd worden van de debiteur - mogen er geen opzoekingen gebeuren op het rijksregister - dient men zich eveneens te onderwerpen aan de controles zoals bepaald in de wet van 2002 - dienen de gelden en/of de tegoeden duidelijk afgescheiden te worden van de boekhouding van het deurwaarderskantoor. In feite dient er een totaal afzonderlijke boekhouding gevoerd te worden. - mag er geen enkele vermelding en/of verwijzing naar het ambt staan op de omslag, en zeker niet PRO JUSTITIA. Ik blijf echter beweren, en dat hoort men van verschillende kanten, dat de goedkoopste manier van invorderen nog steeds die is met advocaat en gerechtsdeurwaarder. En dan heb ik het over de gerechtsdeurwaarders die het KB tarief correct toepassen! Het verschil moet men niet zoeken in de prijs, maar wel in de geleverde service! En deze service is niet in het tarief voorzien, die mag dus wel "gratis" gegeven worden ... zolang men de richtlijnen en de deontologie maar volgt. Ik meen dat het korps dus voor een cruciale keuze staat: ofwel houdt men zich aan de regels, en bestraft men diegenen die er zich niet aan houden, ofwel laat men sommige politici ondoordachte en lapidaire voorstellen lanceren, en verbiedt men nog iets aan te rekenen aan de debiteur. Ik ben benieuwd hoe de verhoudingen na al die jaren van een (volgens mij veel te) tolerant beleid thans liggen. U zal merken dat ik geen enkele naam vermeld. Het hoeft ook niet, diegenen die zich aangesproken voelen, zullen zelf wel hun conclusies trekken ... Marc Brackeva ondervoorzitter CVG

5 JUNI 2007

In perspectief..... Notarissen maken bilan op In 2006 inden de notarissen voor 3,3 miljard euro (133,12 miljard BEF) registratierechten voor de fiscus, een stijging met 8,6 procent tegenover 2005. De notarissen stelden het afgelopen jaar ruim 904.000 akten op, bijna 3.500 minder dan het recordjaar 2005. Eind vorig jaar bestonden er 1.199 notariskantoren met 1.358 notarissen en 6.673 medewerkers. De gemiddelde 'opbrengst' per notaris bedroeg derhalve 2,44 miljoen euro. De klanten vragen steeds meer maatwerk en efficiënte 'service', waarbij de elektronische omschakeling inmiddels overal is ingevoerd via het eigen Intranet van de federatie en het Internet. De laatste jaren brengen de notarissen de financieeleconomische en maatschappelijke impact van hun beroep in kaart.

Kruispuntbank Ondernemingen op volle toeren De Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO), opgericht midden 2003, heeft haar kinderziektes verwerkt en draait nu

op volle toeren: per week worden 150.000 gegevens van ondernemingen opgevraagd door 25.000 gebruikers. De 3.000 geregistreerde professionele gebruikers (zoals de ondernemingsloketten, griffies, BTW en de Rijksdienst voor de Sociale Zekerheid ) voeren per dag tot 50.000 transacties uit. Daarin zitten ook de ambtenaren van de federale overheidsdiensten die gerbuikmaken van de KBO. In 2006 waren er ongeveer één miljoen transacties, tegenover 400.000 in 2004. Sinds begin 2005 staan de 'publieke' KBO-gegevens open voor het brede publiek. Daar kunnen de basisgegevens van ondernemingen worden geconsulteerd. Het gaat over het ondernemingsnummer, de firmanaam ,de commerciële benaming, het adres, het aantal vestigingen, enz. In een jaar tijd verdriedubbelde het aantal raadplegingen via de website tot 150.000 per week. ( http://kbo-bce-ps.mineco.fgov.be )

Taalgebruik In de recente nummers van 'De Juristenkrant' wordt met verve gepleit voor een meer toegankelijk en bevattelijk taalgebruik in de exploten van de gerechtsdeurwaarders. "Wellicht in een poging om neutraal en professioneel over te komen gebruikt de gerechtsdeurwaarder een zodanig passieve stijl dat je de indruk krijgt dat het om een spookverhaal of een verhaal met robots gaat. Bovendien heeft hij een erg merkwaardige woordenschat", zo commentarieert Karl Hendrickx met enige ironie het taalgebruik in een aantal deurwaardersexploten. Op dit vlak is er inderdaad in ons korps nog heel wat weg af te leggen om te komen tot een begrijpelijker en 'menselijker' taalgebruik in exploten en vaststellingen. Een goede leidraad vormt www.juridischwoordenboek.be, waar de betekenis van meer dan 3.000 juridische termen gratis en op een toegankelijke manier wordt uitgelegd, samen met een vermelding van de Franse vertaling, verwante begrippen en vaak een aanduiding van de belangrijkste wetgeving.

6 • Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTSDEURWAARDERS

7 JUNI 2007

8 • Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTSDEURWAARDERS

Algemene Vergadering CVG 18 juni 2007 te Sint-Niklaas Namens de Raad van Bestuur worden alle CVG-leden uitgenodigd op de eerstkomende Algemene Vergadering van de CVG op maandag 18 juni 2007 om 19u30 op onze gebruikelijke plaats in de Stadsschouwburg te Sint-Niklaas. Agenda: -verwelkoming door voorzitter -overzicht van de voorbije activiteiten (P.Van Buggenhout) -stand van zaken mbt. gerechtelijke aanmaning (M.Brackeva M.Beerten) -organisatie en verwerking enquête -varia, o.m. memorandum regering Gezien het belang van de verdere koersbepaling van de CVG: allen op post ! Broodjes en drank zijn voorzien. Namens de Raad van Bestuur CVG , Guido Discart Voorzitter CVG

DEXIA Antwerpen Metropool cvba Contactpersonen :

Dany Annys

' 03 286 42 40 E-mail : [email protected]

Yves Vanderhoeven

' 03 260 84 10 E-mail : [email protected]