Het is daar niet voor niets zo goedkoop. rec!ame s p e c i a l. Weekamp Deuren zoekt groei in Tsjechië

v o o r

o n d e r n e m e n d

T w e n t e

c re

M a g a z i n e

!a ec

ms pe

ia l

| Twentevisie | Jaargang 16 | Nummer 4 | April 2004 |

L. ten Cate beleeft weinig onderbroekenlol in Oostblok:

“Het is daar niet voor niets zo goedkoop” Weekamp Deuren zoekt groei in Tsjechië Via Almelo en Deventer naar Barcelona: Henk ten Cate mijmert over Marco Waslander


Rubrieken

2

Lidl en Aldi halen hun slipjes uit China, bijna voor niets. Productiedirecteur Marc Beune gaat de strijd aan vanuit Roemenië en de Oekraïne.

4

Business clubs Waarom zijn ondernemers lid van een businessclub? Om zieltjes te winnen, met collega’s te praten en reclame te maken. En voor de gezelligheid...

8

Juridisch Gezien

15

Financieel Accent

19

Personeel en Organisatie

20

Nieuws en Feiten

23

Online Strategie

25

Vastgoed

29

Onroerend Goed

69

IKTelgids

77

IKTvisie op ...

78

Faillissementsperikelen

80

Rotor Eibergen in de lift

82

Competenties en psychologische testen

84

Lasers voor slimmer produceren

86

Scope en IKT-nieuws

88

Twente agenda

De Geur van Reclame 4

L. ten Cate: ervaring contra de Chinezen

7

Mediation, voordat je naar de rechter stapt

8

Businessclubs strijden onderling

12

Weekamp Deuren groeit alleen nog in Tsjechië

16

Ten Cate, Stork en Twentsche Kabel draaien als vanouds

34

Beeldverslag Memphis

47


In deze reclamespecial komen onder anderen aan het woord Gerhard Roetgering van ‘de modestraat van Twente’ en Rob Willemsen, directeur van Bolletje, die uit de doeken doen waarom reclame zo belangrijk is.

Reclamespecial

36

Henk ten Cate gewaardeerd in Barcelona

40

Enschede Marathon vol ambities

43

Posthuma Twentse topper in Rabo-ploeg

47 Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie Martin Wermer Blad managers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Mario van Santen, Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart

Een faillissement is vaak niet te vermijden; het is wel mogelijk om extra problemen te voorkomen door vooraf de juiste maatregelen te nemen of tijdens de rit alert te zijn. Het is belangrijk om de spelregels te kennen. Mr. Norbert Hijmans gaf in een ‘college faillissementsrecht’ tekst en uitleg.

78

(fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected], Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Jeroen Achterberg, Willeke Assink, Aleid Kluivers, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected] Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Privéabonnementen Kosten: € 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

EU Over een paar weken wordt de oostgrens van de Europese Unie een paar honderd kilometer verlegd naar het oosten. Tien nieuwe leden erbij. En over een paar jaar volgen er meer, Roemenië, Bulgarije, Turkije wellicht. Een van de belangrijkste redenen van het ontstaan van de Europese Unie is de veiligheid. Nooit meer oorlog. Althans niet tussen lidstaten onderling. Tot voor vijftig jaar geleden was dat usance, maar dat is nu op scholen nauwelijks meer uit te leggen. De vijand van nu komt van verder weg. Een tweede aspect is de economische macht die de Europese Unie als geheel tegenover de Verenigde Staten en Japan moet worden. Ook al achterhaald, want de allergrootste concurrent is inmiddels China. In Sjanghai kun je uren rijden, maar je blijft kranen zien die driftig aan het werk zijn. Voor TV Oost heb ik samen met mijn collega Martin Steenbeeke een serie gemaakt over de nieuwe landen die per 1 mei toetreden. Dat maakt ons niet tot deskundigen, maar je praat met Nederlandse ondernemers in die landen, met Poolse werknemers, met een Tsjechische kroegbaas, met plaatselijke Slowaakse ambtenaren. Voor die mensen is het verdwijnen van het ijzeren gordijn een teleurstelling geworden, zij verwachten nu alle heil van één Europa. Veel Nederlanders zijn bang dat de Oost-Europeanen de arbeidsmarkt overnemen omdat zij wel genoegen nemen met een CAO-loon. Geen Nederlander schijnt meer te werken voor dat basisloon. De kans dat veel ondernemers hun boeltje onder hun arm pakken en naar die landen verhuizen is niet zo heel groot. Lees de verhalen van Weekamp en L. ten Cate in deze Twentevisie. Ook de economische vijand komt tegenwoordig van ver, uit China, India waar jaarlijks meer ingenieurs worden opgeleid dan er in Nederland aan het werk zijn. Philips heeft zijn researchafdeling al voor een deel daarheen verplaatst. ‘We moeten het een jaartje of drie tot vijf volhouden’, zegt Marc Beune van L. ten Cate. Dan laten de mensen in China en India zich ook niet meer voor een habbekrats dagelijks knuppelen zoals de Nederlandse werknemers in de negentiende eeuw. Dan zullen ook daar de lonen stijgen en de mensenrechten worden gerespecteerd. Nieuwe ‘afvoerputjes’ zullen dan weer gezocht worden. Ondernemen blijft gewoon ondernemen, kansen zien, ideeën hebben, creatief zijn. En angst hebben voor datgene wat misschien gebeurt, is de meeste domme angst.

3

Commentaar

Inhoud

L. ten Cate

11

Twentevisie. 04/2004 Twente visie. 04/2004

L. ten Cate strijdt in de Oekraïne tegen Chinese slips bij Aldi

Weinig

drie jaar geleden gevraagd te verhuizen naar de Oekraïne. “Als gevolg van de uitbreiding van de EU zou Hongarije te duur worden voor ons, ook al omdat dat land al jarenlang met een heel hoge inflatie kampt.” Drie jaar geleden al gevraagd en nu pas begonnen? “Veel mensen denken te gemakkelijk over dit soort zaken: we beginnen even in het buitenland, lekker goedkoop. De man die in de Oekraïne zou beginnen heeft twee keer voor hetzelfde pand moeten betalen voordat het van hem was. Tegen dat soort dingen loop je aan. Voordat je daar een bedrijf hebt met twee- tot driehonderd mensen die kunnen snijden, naaien en verpakken, heb je een aantal jaren nodig. Dat moet je accepteren.” Maar toch, een gevoel van uitbuiting bekruipt je. “De eerste keer dat ik in een confectieatelier voor spijkerbroeken in Tunesië kwam, schrok ik me kapot. Een gevoel van slavernij overviel me. Maar met onze fabrieken zorgen we dat die mensen toch werk hebben en zich uit de armoede kunnen werken, want daar hebben wij natuurlijk wel invloed op.”

4

Marc Beune, productiedirecteur van L. ten Cate: “Wij denken dat de Chinese producten na een paar jaar ook duurder zullen worden. Wij houden het die tijd wel vol, we hebben tenslotte vijftig jaar ervaring.”

Vervuild

Over een paar weken wordt de Europese Unie uitgebreid met tien landen. Een aantal ondernemers uit het oosten van het land heeft al eerder hun heil gezocht in landen als Polen, Slowakije, Litouwen, Tsjechië. L. ten Cate in Geesteren maakt ondergoed. Na een faillissement beginjaren negentig werd het bedrijf overgenomen door Geert Steinmeijer. Die heeft in de afgelopen jaren moeten besluiten de productie te verplaatsten naar lagelonenlanden. Door de verplaatsing van de oostgrens als gevolg van de uitbreiding van de EU, moet ook L. ten Cate verhuizen. Anders wordt het te duur. “De consument vindt 2,99 euro voor drie slipjes bij Aldi een normale prijs, maar dat is het natuurlijk niet.” Het verhaal is bekend: de consument vindt kippen in een legbatterij zielig, maar wil in de winkel niet meer betalen voor scharreleieren.

wij hier gewend zijn. De wegen zijn soms onbegaanbaar, administratieve systemen bestaan niet of zijn zo corrupt als de pest. En de mensen zijn niet of nauwelijks opgeleid. Ze denken en leven in die landen heel anders dan wij. We willen de mensen graag een fatsoenlijk loon betalen, maar als je veel meer betaalt dan bij andere bedrijven worden ze niet loyaler, maar blijven ze na twee weken gewoon thuis omdat ze het loon voor die maand al verdiend hebben,” verteld Marc Beune, hij is productiedirecteur van L. ten Cate in Geesteren.

(door Jan Medendorp)

Twee keer betalen

Twente visie. 04/2004

onderbroekenlol

Een gemiddelde productiemedewerker in Nederland kost veertien-, vijftienhonderd euro. In Hongarije is dat vier- tot vijfhonderd euro, in Roemenië werken ze voor nog veel minder: 150 tot 200 euro. En als

je nog een grens overgaat, naar de Oekraïne, werken de mensen voor zestig tot negentig euro per maand. “Maar het is natuurlijk niet voor niets zo goedkoop. Want in die landen is vaak weinig van wat

L. ten Cate werkte samen met een bedrijf in Tunesië, maar Beune heeft het Nederlandse management gevraagd te verkassen naar Roemenië. En aan de Hongaar die voor L. ten Cate werkt, is

Oekraïne is een vervuild, grijs, achterlijk land waar veel boeren wonen. “Dat beeld klopt wel, maar het zijn wel mensen die licht zien aan het einde van de tunnel. Veertien jaar geleden is hun wereld ingestort met het verdwijnen van de muur. Ze dachten in een geweldige wereld terecht te komen, maar die is hun enorm tegengevallen. Alle basisbehoeften zoals onderwijs, zorg, openbaar vervoer die er wel waren tijdens het communisme zijn nu verdwenen.” Het kapitalisme is ieder voor zich en God voor ons allen. “We moeten heel erg duidelijk maken wat hun voordeel is als wij daar een fabriek beginnen.” Inmiddels wordt 50% van het ondergoed in Roemenië gesneden, genaaid en verpakt, 20% nog in Hongarije en 30% in de Oekraïne. “We willen niet alles door één bedrijf in één land laten maken, we willen graag enige spreiding gelet op de economische en politieke situatie in die landen. Maar ook ten opzichte van het management in die landen.”

Transport

Dollar

Dat betekent dus dat er wekelijks vele rollen doek worden vervoerd naar het Oostblok en dat er per kerende post een kleine 200.000 slips deze kant op komen. “Die transportkosten wegen niet op tegen de lagere loonkosten.” Tot vijf jaar geleden werd in Geesteren nog geconfectioneerd.

Daar hoort een verhaal bij. De markten gaan open voor de Chinese producten per 1 januari 2005. Maar uit angst dat hun markt overspoeld wordt met zeer goedkope Chinese producten hebben de Verenigde Staten al besloten hun grenzen pas per 1 januari 2008 open te gooien. De Chinezen lopen inmiddels warm om hun spullen overal af te zetten. En in China is er geen kartelpolitie of NMa die controleert of de overheid het eigen bedrijfsleven niet stiekem ondersteunt. En over mensenrechten, CAO’s en ondernemingsraden wordt ook niet erg ingewikkeld gedaan. “En daar komt nog eens de gunstige dollarkoers bij. Maar toch denken wij het vol te kunnen houden op onze manier.” Het ondergoed van L. ten Cate is beter dan de Chinese broekjes, de doorlooptijd is korter en de consument is bereid voor een merkonderbroek 20 tot 30 procent meer te betalen. “Maar niet veel meer, vandaar dat we de kosten zo laag mogelijk moeten houden.” “Wij denken dat de Chinese producten na verloop van een paar jaar ook duurder zullen worden. Zo werkt het mechanisme. Wij houden het die tijd wel vol, we hebben tenslotte vijftig jaar ervaring.” En zo niet, dan zal ook L. ten Cate genoodzaakt zijn tot importeren uit China. “Maar dat gaat wel ten koste van deze fabriek, dan komen er dus 80 mensen op straat te staan.” ■

‘De eerste keer dat ik in een confectiefabriek in Tunesië was, schrok ik me rot’ “Tot drie jaar geleden werd hier zelfs nog alles gesneden,” herinnert Beune zich. In totaal werken er in Geesteren nog zo’n 120 mensen, op kantoor (administratie en het ontwerpen) en in de productie wordt het doek voorbereid en geverfd. Het is allemaal noodzakelijk omdat de consument niet de prijs voor het ondergoed wil betalen als het in Nederland wordt gemaakt. Sterker nog, de consumenten zijn voor wat betreft de prijzen verwend met Aldi en Lidl die regelmatig drie slipjes aanbieden voor 2,99 euro. “Dat kan niet. Maar zij kopen hele partijen op in China. Wij vermoeden ook dat de Chinese overheid de bedrijven subsidieert uit concurrentieoverwegingen en om hun eigen werkgelegenheid verder uit te breiden.”

5

Het bedrijf van L. ten Cate in Roemenië waar ongeveer 100.000 slipjes per week worden gemaakt.


+++ Twentevisie Event 2004 +++ UPDATE +++

‘Mediator is dom, lui en dakloos’

Uitpraten!

nog ongeveer 193 dagen +++ april +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ mei +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ 31 +++ juni +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ juli +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ 31 +++ augustus +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ 31 +++ september +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ 28 +++ 29 +++ 30 +++ oktober +++ 1 +++ 2 +++ 3 +++ 4 +++ 5 +++ 6 +++ 7 +++ 8 +++ 9 +++ 10 +++ 11 +++ 12 +++ 13 +++ 14 +++ 15 +++ 16 +++ 17 +++ 18 +++ 19 +++ 20 +++ 21 +++ 22 +++ 23 +++ 24 +++ 25 +++ 26 +++ 27 +++ donderdag 28 oktober +++ +++ Twentevisie Event 2004 +++ Hèt business-to-business evenement van 2004 +++ +++ spraakmakend +++ vernieuwend +++ bruisend +++ met bedrijfspresentaties +++ +++ workshops +++ thema’s met topsprekers +++ maar ook: prachtige buffetten +++ +++ topartiesten +++ een geweldige, sfeervolle ambiance +++ wordt vervolgd +++

De provincie Overijssel werkt sinds drie jaar (als eerste provincie in Nederland) met mediation als oplossing bij bezwaarschriftenen klachtenprocedures, maar ook bij interne (arbeids)conflicten. De provincie noemt het inschakelen van onafhankelijke, tussenpersonen bij monde van gedeputeerde Job Klaassen “een groot succes”. Zij slagen er in meer dan de helft van de gevallen in om een conflict te beslechten. En ook burgers en bedrijven zijn volgens een klanttevredenheidonderzoek van de provincie tevreden.

7

Een mediator is geen scheidsrechter, een mediator haalt partijen met een conflict uit de boksring en zet ze aan tafel.

(door Mar tin Steenbeeke en Jan Medendorp)

“Nederland is vergeven van regels en procedures. Mensen gaan in beroep, ondersteund met advocaten tegen besluiten van de overheid. Aan het einde van de procedure blijkt het vaak een misverstand te zijn. Dat we elkaar niet goed begrepen hebben, en dat een gesprek had kunnen leiden tot een oplossing,” aldus Klaassen. Een belangrijk voordeel dat bij mediation geboekt wordt is het tijdsvoordeel. Een normale bezwaarschriftenprocedure, inclusief een gang naar de rechter, duurt al snel twee jaar. Sinds mediation zijn intrede heeft gedaan is de gemiddelde lengte van het behandelen van een bezwaarschrift gehalveerd. De doorlooptijd van een mediation bedraagt gemiddeld tien weken. Ook draagt mediation bij aan een vermindering van het aantal juridische procedures en wordt het imago van de provincie verbeterd.

Angel uit conflict Een niet onbelangrijk neveneffect is dat mediation ambtenaren en bestuurders aanzet zich klantvriendelijker op te stellen. Zij worden zich meer bewust van mogelijke conflictueuze zaken en ondernemen eerder actie. “Provincieambtenaren moeten al in de planvorming burgers er bij betrekken, niet wachten tot een procedure. Anders dan in een normale bezwaarschriftenprocedure is er bij mediation

veel aandacht voor de emoties die een rol spelen.” Met deze aanpak wordt volgens Klaassen de angel uit het conflict getrokken. In bijna vijftig procent van de ingediende bezwaarschriften

‘Als mensen bereid zijn aan tafel te praten, is het conflict al grotendeels opgelost’ is in overleg een oplossing gevonden. Oud-vakbondsbestuurder Co van den Berg is een mediator die vooral in het bedrijfsleven optreedt. “Ik heb al meegemaakt dat een directeur niet meer met zijn adjunct-directeur praat, of dat er een conflict is tussen Raad van Commissarissen en directie, of tussen ondernemingsraad en directie. Ik ben geen scheidsrechter. Ik zet partijen aan tafel en laat ze praten, niet over het verleden, maar over een oplossing. En dat is ook het grote verschil met een rechtsgang waar de rechter een uitspraak doet. Dat doe ik niet, de partijen zoeken zelf een oplossing.”

Ruzie over uitrit Als mediation niet slaagt, wordt de normale bezwaarschriftenprocedure opgepakt, met eventueel een gang naar de rechter. “Het is volstrekt vrijwillig, ik ga zelf ook niet onderhandelen. Als mensen bereid zijn aan tafel te praten, is het conflict al grotendeels opgelost,” aldus Van den Berg. Bij de provincie Overijssel zijn tot nu toe 27 mediation-bemiddelingen geweest (waarvan driekwart succesvol) over uiteenlopende zaken als de aanleg van een uitrit, subsidieverlening voor culturele instellingen en klachten over ambtenaren. “Bij binnenkomst van een bezwaarschrift wordt door de provincie direct telefonisch contact opgenomen met de bezwaarmaker. Onduidelijkheden of problemen die veroorzaakt zijn door een slechte communicatie kunnen zo snel worden opgehelderd. De ervaring leert dat van de ongeveer zestig bezwaarschriften die jaarlijks binnenkomen een derde in dit stadium wordt ingetrokken.” De mediator moet onafhankelijk zijn, maar wie betaalt, bepaalt? Klaassen: “Als wij een mediator in stelling brengen, betalen wij, maar dat is altijd goedkoper dan advocaten.” Van den Berg omschrijft zich als dom, lui en dakloos. “Daar bedoel ik mee dat ik volstrekt onafhankelijk ben, me inhoudelijk niet met het conflict bemoei en het werk door de partijen laat doen.” ■


Van der Most wil directeur/grootaandeelhouders en voor de rest niemand

Netwerken of je leven

er vanaf hangt businessleden langzaam maar gestaag,” zegt Mirjam Gerritsen, commercial manager van Heracles. “Voor dat geld bieden wij de leden natuurlijk een goede plek op de tribune bij de voetbalwedstrijden en daarnaast organiseren we een aantal businessclubavonden met speciale gasten. Zo zijn Johan Derksen en Erica Terpstra op bezoek geweest. Verder organiseren we bijvoorbeeld een golfdag.”

8

FC Twente

Hennie van der Most heeft de exclusieve businessclub De Koperen Hoogte opgericht. “Alleen directeur/ groot aandeelhouders.” Hij biedt met inleiders als Cees van der Hoeven en Cor Boonstra veel waar voor zijn geld.


De fiscus is er goed voor, want die begrijpt dat je moet netwerken als ondernemer en dat je niet voor je plezier bij FC Twente op het ereterras verblijft. Een beetje ondernemer is vaak lid van de plaatselijke rotary of lions en is links en rechts aangesloten bij een businessclub (niet zelden van een sportvereniging). Om zieltjes te winnen, met collega’s te praten en reclame te maken. Iedereen met geld wordt overal met open armen ontvangen. En dus ontstaan weer nieuwe businessclubs. Zoals De Koperen Hoogte van Hennie van der Most die alleen directeur/eigenaren om zich heen wil verzamelen en niets wil weten van consultants. De opkomst en ondergang van businessclubs in deze economische zware tijden.

(door Mario van Santen en Jan Medendorp)

Zelfs een zaterdagderdeklasser als Sparta Enschede heeft een heel professionele businessclub. De leden zijn vaak plaatselijke ondernemers die zelf nog tegen een bal schoppen of voor hun zoon iets extra’s doen bij de club. Veel bedrijven blijken niet of nauwelijks na te denken over sponsoring. Ze doen maar wat. Wat hun gevoel hun ingeeft en waar ze zelf plezier aan beleven, zoals natuurlijk de BVO’s in Twente. Heracles Almelo telt dit seizoen bijna 300 businessclubleden die voor een business-seat minimaal 3.000 euro betalen. “De laatste jaren groeit het aantal

Het aantal leden van de businessclub van FC Twente neemt juist gestaag af. Waren er twee seizoenen geleden nog 500 TOS-leden, dat aantal daalde vorig seizoen tot 493 en dit seizoen zijn er nog maar 445 ondernemers die FC Twente extra steunen. Volgens Karin Karnebeek van de TOS-club zijn er in de loop van dit seizoen weer nieuwe aanmeldingen geweest voor de TOS. “We zitten in een moeilijke periode. Dat er leden hebben opgezegd, komt vooral door de economische malaise. En het feit dat we nog eens 500 euro extra hebben moeten vragen van onze leden heeft de zaak behoorlijk op scherp gezet. Die 500 euro is pure noodzaak voor de TOS. Als het aan ons ligt, gaat dat bedrag er zo snel mogelijk weer vanaf.” Nu betalen leden het basisbedrag van 5.000 of 6.300 euro voor de exclusieve business-seats. In beide gevallen hebben ze dan twee stoelen voor een heel seizoen in het Arke Stadion. “Het old-boys-network is nog lang niet uitgewerkt. We zien nog steeds heel veel mensen uit de oudere generatie op de soosavonden verschijnen, maar er komen ook nog steeds nieuwe gezichten bij. Het is nog steeds voor alle leden een ideale manier om eens per maand op informele wijze met elkaar te praten. En ze houden allemaal van voetbal.”

DGA Hennie van der Most toonde met de verbouw van De Koperen Hoogte (een voormalige watertoren in Nieuwleusen - na de gemeentelijke herindeling Zwolle, langs de A28) voor alle lagen van de bevolking entertainment te kunnen leveren. Een tiental zeer luxe hotelkamers, een restaurant bovenin de toren die langzaam ronddraait. En in de top 100 van restaurants sinds de opening als een

speer naar boven schiet. Van der Most houdt niet van ‘oppas-ondernemers’ of ‘overname-ondernemers’, zoals hij zijn collega’s van beursgenoteerde ondernemingen vaak smalend noemt. Hij zweert bij DGA’s, wat in die wereld staat voor directeur/groot aandeelhouders. De mensen die echt ondernemen. Zelf risico lopen en iets hebben opgebouwd. Om zijn toren te promoten, richtte hij een businessclub op. Als lid moet je wel aan het hoofd staan (en eigenaar zijn) van een bedrijf waar minimaal een paar honderd mensen werken en waar enkele tientallen miljoenen omzet wordt gedraaid. Voor duizend euro krijgen de leden de Van der Most-formule op niveau: vermaak plus eten en drinken zoveel als je wilt. En voor het vermaak zorgen inleiders als Cor Boonstra, Jan Timmer, Cees van der Hoeven, Joep van den Nieuwenhuijzen, wijlen Pim Fortuyn, Fentener van Vlissingen. Voor journalisten vaak onvindbaar, bij Van der Most geven ze hun mening voor een geselecteerd publiek (ongeveer 250 topondernemers in Nederland). Die selectie en de bijzondere gasten zorgen ervoor dat het lidmaatschap van De Koperen Hoogte inmiddels zeer gewild is. De gasten mogen een introducé meenemen en zelfs om die kaarten wordt gevochten.

Yedib Yedib, wat staat voor Young Eastern Dynamics in Business, is opgericht door Rob Kouijzer van De Aanleiding en Joost Gombert van Slag bij Almelo. “Veel netwerkclubs hebben allerlei commissies die van alles en nog wat moeten regelen. Bij ons niet. Er zijn wel thematische bijeenkomsten die iets extra moeten bieden. Ergens diepgravend op ingaan, zodat extra informatie wordt verkregen. Daarbij speelt ook de locatie een belangrijke rol. Die moet aansluiten bij het onderwerp. Yedib heeft dan ook geen vast honk waar de maandelijkse bijeenkomsten worden gehouden,” aldus de heren die in hun tweede jaar in totaal veertig leden hebben ingeschreven. De hoogte van de contributie en de formule (full-service concept) is gemakshalve overgenomen van Van der Most. “Wij hebben geen ballotage en zijn gericht op de hele regio. Ook hoeven nieuwe leden

niet eerst een kunstje op te voeren voordat ze mogen toetreden.” Yedib moet uitstralen: jong van gevoel in daden en doen’.

Vice Versa

9

Vice Versa is een netwerk speciaal voor vrouwen. Voorzitter Liesbeth van Vlooten weet zelf ook niet duidelijk waarom er een vrouwennetwerk moet bestaan. “In de opvoeding gaat bijna geen enkele ouder er van uit dat dochterlief wel eens een mooie carrière kan hebben, laat staan een eigen bedrijf runnen.” Van Vlooten is ook lid van een ‘gemengde’ club. Maar ook daar ziet ze dat vrouwelijke ondernemers elkaar toch weer opzoeken. “Vaak komt dat doordat vrouwen het gevoel hebben niet serieus te worden genomen. Mannen bijvoorbeeld nodigen elkaar heel gemakkelijk uit voor een netwerkactiviteit bij uitstek: de golfclinic. Vrouwen worden hiervoor zelden gevraagd.” Van Vlooten erkent overigens dat deze gevoelens ook wel heel goed bij vrouwen tussen de oren kunnen zitten. “Juist omdat ze daarmee een verwantschap hebben, zoeken ze het maar bij elkaar.” Opmerkelijk: “Ik zit niet in een netwerk om er opdrachtgevers of orders uit te halen, maar meer informatie te verkrijgen en ervaringen uitwisselen. Je moet eerst iets brengen, en dan pas iets halen. Het gaat erom dat wanneer je iemand nodig hebt, die weet te vinden.”

Hoba Nieuwe initiatieven zijn er ook. Zo probeert het Hoba raceteam in Hengelo, dat meedoet in het Formule Fordracekampioenschap, liefhebbers van autosport te lokken met een combinatie van sponsoring en een businessclub. Onder het motto ‘Keep Business Simple’ kun je voor een luttel bedrag per jaar met je bedrijfsnaam op twee raceauto’s worden vermeld en mag je met alle medesponsors twee keer een dagje op het circuit meelopen. Die dag staat dan vooral in het teken van netwerken. Voor racefanaten en mooie gelegenheid eens vooraan te staan op een circuit. Maar het blijft natuurlijk een veredelde vorm van sponsoring. ■


Exclusief voor toptalenten, toekomstig executives, geselecteerd door middelgrote en grote ondernemingen, die betrokken zijn bij Career Center Twente. Het gaat hier niet alleen om bedrijfskundige kennis en vaardigheden op academisch niveau, maar ook om het uitbouwen van het Twentse netwerk, het leren van elkaar en van de toonaangevende organisaties in de regio. Zeer ambitieus programma, veel aandacht voor persoonlijke ontwikkeling en integratieve projecten. Duur: twee jaar Masterclass, derde jaar MBA. Diploma: MBA, gevalideerd door de Dutch Validation Council.

voor meer informatie: Career Center Twente P.C. Hooftlaan 56D 7552 HG Hengelo Telefoon: 074 255 8080 E-mail: [email protected] Internet: www.cctwente.nl

SWOT Postbus 217 7500 AE Enschede Telefoon: 053 489 4670 Fax: 053 489 2748 E-mail: [email protected] Internet: www.swot.nl

Voor het gehele opleidingsaanbod van SWOT surf naar www.swot.nl

Onteigening en planschade Over enige tijd zal een vrij omvangrijk wegenbouwproject in Twente worden uitgevoerd. Rijksweg 35 wordt ten zuiden van Almelo doorgetrokken in westelijke richting en zal ten westen van Wierden worden aangesloten op de bestaande weg AlmeloZwolle, die vervolgens in de jaren daarna wordt omgebouwd tot autoweg. Er is veel grond nodig van agrariërs die langs minnelijke weg wordt aangekocht en zo nodig moet worden onteigend.

Het deel van de berm waar hij de auto stalde, was namelijk niet zijn eigendom.

Zelden lopen de grenzen van een weg precies gelijk met de perceelsgrenzen van de agrariërs, dus dat betekent dat er overhoeken ontstaan. Op een dergelijke overhoek kunnen gebouwen liggen waaronder het woonhuis van de desbetreffende grondeigenaar. Dat woonhuis, voordien gelegen in maagdelijk landbouwgebied, ondergaat waardevermindering als gevolg van de nieuwe infrastructuur.

In Groningen werd enkele jaren later de autosnelweg van de stad Groningen naar Veendam doorgetrokken tot de Duitse grens door middel van een nieuwe rondweg benoorden Scheemda. De weg ging dwars door een toegangsweg naar de boerderij van een grondeigenaar. De boer claimde onder meer waardevermindering van het woongedeelte van de boerderij als gevolg van uitzichtverlies en geluidsoverlast van de nieuwe weg. Echter zijn eigendom, de toegangsweg tot de boerderij, lag maar voor enkele meters breedte in het wegtracé. De op die enkele meters veroorzaakte schade was minimaal ten opzichte van de schade die door de totale wegaanleg werd veroorzaakt. De Hoge Raad hield in 1992 vast aan de eerdere uitgezette lijn en verwees de boer naar de planschaderegeling.

Waardevermindering

Hindernissen

Bij het toekennen van waardevermindering als gevolg van aankoop of onteigening gold de eis dat de waardevermindering het gevolg was van de ontneming van de eigendom, dus de waardevermindering strekte niet verder dan als gevolg van de wegaanleg op de grond die ingeleverd moest worden. Dat betekende niet dat waardevermindering als gevolg van de wegaanleg daarbuiten niet voor vergoeding in aanmerking kwam. Die waardevermindering kon meestal worden geclaimd als planschade.

Nu kan men zich afvragen wat voor bezwaar het geeft om voor een deel van de schade te worden verwezen naar een ander loket, als men de schade maar vergoed krijgt, maar zo eenvoudig ligt het niet. Voor het toekennen van een vergoeding van planschade gelden extra eisen die bij aankoop en onteigening niet gelden. Zo moet er een planvergelijking worden toegepast en dat betekent dat wanneer er een voorgaand bestemmingsplan is dat al in de wegaanleg voorzag, er geen recht is op schadevergoeding. Bovendien mag de schade niet voorzienbaar zijn en dat betekent dat wanneer de grondeigenaar gekocht heeft terwijl het plan al bekend was, hij geen schadevergoeding krijgt. Juist deze twee extra eisen zijn veel voorkomende hindernissen op het planschadepad.

Dit leidde in de jurisprudentie van de Hoge Raad tot de volgende situaties. Een vrachtwagenchauffeur in Helmond placht zijn auto te stallen in de berm van een weg nabij zijn woonhuis. De weg werd gereconstrueerd en daartoe diende de vrachtwagenchauffeur een deel van zijn erf af te staan. Hij verloor ook de mogelijkheid om zijn auto nabij het huis te stallen. Hij claimde vergoeding van extra kosten die hij moest maken voor een stalling elders. De Hoge Raad oordeelde in 1987 dat die schade niet het gevolg was van de ontneming van de grond en dus niet voor vergoeding in aanmerking kwam.

grond. De Hoge Raad vindt het kennelijk te gek voor woorden dat deze grondeigenaar slechts een gedeelte van de in werkelijkheid ondervonden waardevermindering in de onteigening vergoed krijgt. De Hoge Raad overweegt dat de hinder, die op het overblijvende waarop de woning staat, zal worden ondervonden van het rijden over de buiten het onteigende liggende delen van de spoorbanen, evenzeer een rechtstreeks en noodzakelijk gevolg van de onteigening is. Uit een oogpunt van onteigeningssystematiek is deze uitspraak moeilijk te plaatsen, maar voor de praktijk wordt wel een helder en beter bruikbaar criterium aangegeven. ■

11

Column juridisch gezien

SWOT Masterclass MBA voor Career Center Twente.

. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO

Opleiding voor toptalenten

Noodzakelijk gevolg De Hoge Raad heeft nu in een zeer recent onteigeningsarrest van 20 februari 2004 de koers verlegd. Het ging om de Betuweroute en een grondeigenaar in de omgeving van Tiel. De treinen (één in de vijf minuten, dag en nacht, bij volle capaciteit van de Betuweroute) rijden slechts over een lengte van 10 meter op de onteigende

Mr. T.J. van Drooge Jacobs Kranenburg Advocaten Almelo


Weekamp Deuren zoekt groei in Tsjechische fabriek in ‘middle of no-where’

Een wereld van Kunstje geflikt

12

Johan Weekamp ziet de groei van zijn deurenfabriek in Tsjechië plaatsvinden. “In Dedemsvaart doen we alleen nog de toegevoegde waarde voor de deuren, zoals verven, spuiten, slotgaten maken en de montage van het hangen sluitwerk.” (Foto: Jan Medendorp.)

“Ik heb hier tot nu toe nog geen euro verdiend,” laat Johan Weekamp van de gelijknamige deurenfabriek zich op een onbewaakt moment ontvallen. Hij loopt door zijn nieuwe bedrijf in Valasske Prikazy (nabij Ostrava in het oosten van Tsjechië) op een steenworp van de Slowaakse grens. De voormalige kolchoz (staatsboerderij naar Sovjetmodel) lijkt in weinig op de fonkelnieuwe fabriek in Dedemsvaart waar zo’n 130 mensen de kost verdienen. Toch moet het brakke onderkomen voor een deel de toekomst gaan uitmaken van Weekamp Deuren. In een bijkans paradijselijke omgeving, dat moet gezegd.



In 1978 begonnen Jan en Henk Weekamp met een timmerfabriekje. Jan overleed in 1985, zijn zonen Johan en Richard gingen hun oom helpen (bij het bedrijf werkten op dat moment ongeveer tien mensen). Het accent kwam vanaf dat moment te liggen op deuren. Een gouden greep. “Mensen hebben geld over voor een mooie buitendeur. En als ze voor veel geld een nieuw bankstel kopen dan willen ze in het interieur ook een mooie binnendeur. En dan niet zo’n boardkartonnen ding,” verklaart Johan Weekamp het succes van het bedrijf. In de markt van de luxe deuren heeft Weekamp een

marktaandeel van zo’n tien procent. Om de hevige concurrentie het hoofd te bieden, liet Weekamp vanaf 1990 de standaarddeuren produceren in Sumatra en Jakarta. “Het grootste probleem is de kwaliteit. Maar we werken nu samen met twee bedrijven waaraan we gegarandeerd hebben dat we alle deuren afnemen als ze tenminste voldoen aan onze kwaliteitseisen.” In totaal fabriceert Weekamp zo’n 130.000 binnen- en buitendeuren per jaar (voor nieuwbouw en vervangingsmarkt), de helft daarvan komt uit deze Aziatische landen.

Een eigen bedrijf in Indonesië is volgens Weekamp af te raden. “Het is daar zo corrupt als de pest en ik heb daar eens letterlijk voor mijn leven moeten rennen.” Weekamp zocht in de afgelopen jaren uit concurrentieoverwegingen naar een lagelonenland dichter bij huis. “Voor de geografische spreiding van de productie en om ook meer dan alleen de standaarddeuren goedkoper te laten produceren.” Weekamp kwam in eerste instantie uit in Slowakije waar hem bijna een kunstje werd geflikt. “Ze wilden mij een fabriek verkopen waar een paar maanden later een spoorweg overheen zou komen.” Geschrokken ‘vluchtte’ hij naar Tsjechië. “Twee dingen heb ik geleerd: ik huurde expertise in via Dutch General Trading in Hoogeveen dat zich gespecialiseerd heeft in bemiddeling tussen Nederlandse en Tsjechische bedrijven. En ik wilde een Tsjech betrekken bij de plannen.” Dutch General Trading heeft zelf mensen in Tsjechië werken, onder anderen vrouwen van directeuren van topondernemingen die gemakkelijk hun voelhorens kunnen uitsteken. “Beter dan officiële statistieken, want ze gaan hier creatief om met cijfers.”

Halve Duitsers De lage lonen (van pakweg 400 tot 800 euro per maand) trekken ondernemers die bijvoorbeeld versnellingsbakken willen laten maken. “Zo’n affaire maakte ik onlangs mee,” vertelt John Koelemij van Dutch General Trading, “goed idee, ze hebben alleen een fabriek gekocht in een gebied waar eigenlijk alleen glasblazers en timmerlieden wonen.” Op mooie verhalen zitten ze in Tsjechië ook niet te wachten. Het land is feitelijk bezet geweest van 1620 tot 1989. “Tijdens het communisme lieten de Russen die zelf niets presteerden de Tsjechen het hoogwaardige werk doen en hadden daarop alleen maar commentaar. Vergis je niet, een Tsjech is doorgaans beter onderlegd dan een Nederlander.” Een kwaliteit die ook Johan Weekamp onderkent: “De Tsjechen zijn halve Duitsers, het zijn echte producenten. Met goede instructies werken ze als een trein. Als je veranderingen wilt doorvoeren, is dat wel lastig.” Volgens Koelemij staat het land nog steeds met één been in de planeconomie. “Ze kunnen enorm moeilijk

verschil op één dag reizen doen als iets formeel niet klopt.” Weekamp luchtig : “Ja, ze zijn hier gek op stempels, dus ik heb er maar een paar laten maken.”

Jan Palach Geen misverstand, Tsjechië is een volwassen land qua cultuur en infrastructuur. “Mobiele telefoons waren hier sneller aanwezig en in grotere getale dan in Nederland,” weet Weekamp. Het land is (na de opsplitsing met Slowakije) nog ongeveer twee keer zo groot als Nederland, maar het telt slechts tien miljoen inwoners. Het heeft een enorme drang naar vrijheid als gevolg van de eeuwenlange onderdrukking. Het westen wordt als gevolg van het verraad in 1938 (Engeland en Frankrijk leverden het land deels uit aan de nazi’s) niet automatisch als een bondgenoot beschouwd. De student Jan Palach die zichzelf in 1968 in brand stak uit protest tegen de Sovjetinval die aan de Praagse Lente een einde maakte, wordt op verschillende plekken in Praag nog steeds herdacht. De Karelsbrug in de Gouden Stad is voor zover bekend de eerste stenen brug in Europa. De Moldau die er onder door stroomt, zette twee jaar geleden bijna heel Praag onder water. “Inclusief de metro en daar zijn ze nogal van geschrokken want dat was de officiële schuilplaats voor de burgers. Binnen 24 uur waren de metrolijnen overgenomen door bussen en waren de strepen van de rijbanen in de straten aangepast aan de problemen,” herinnert Weekamp het voortvarende optreden van het Praagse bestuur. De prijzen in Praag zijn vergelijkbaar met die in Amsterdam. “En daarom zitten we ook in het oosten van het land. Ik verbaas me er ook wel eens over, maar toen we met de fabriek begonnen werd ons nadrukkelijk gevraagd om zes uur ’s ochtends te beginnen. Want veel mensen hebben hier twee banen.” De toeristische rol van Twentevisie: bij een bezoek aan Praag is het de moeite waard om het Representatiehuis te bezoeken. Het is historische grond, de communisten sloegen het eerst kort en klein en droegen daar vervolgens in 1989 de macht over aan Vaçlav Havel. Met dank aan de Europese Unie die er zo’n 5 miljoen euro voor over had, is het huis weer in de zeer fraaie oorspronkelijke staat gebracht.

1600 deuren per week “We zochten een locatie op een afstand van maximaal een dag reizen. Dankzij Dutch General Trading vonden we een voormalige staatsboerderij waar ook al een houtproductiebedrijf in gezeten had. We willen met het bedrijf graag alleen zitten, niet op een industrieterrein waar we geïnfecteerd zouden kunnen worden met de mentaliteit van andere bedrijven, of met de grijze economie. Daarom hebben we er voor gekozen dit bedrijf echt van de grond af aan op te bouwen.” Dat mag je letterlijk opvatten, want je moet wel heel enthousiast en optimistisch zijn om in de grijze loodsen die als gevolg van achterstallig onderhoud op sommige plaatsen bijna in elkaar vallen, een productiehal te zien

‘Ze zijn hier gek op stempels, dus ik heb er maar een paar laten maken’ waar volgend jaar tot wel zo’n vijftien- tot zestienhonderd deuren per week geproduceerd moeten worden. “Dan had je het een jaar geleden moeten zien, toen was het echt een ruïne. We hebben in één van de hallen een nieuwe vloer aangelegd, nieuwe wanden, overal nieuwe plafonds met goede verlichting, ramen die overal daglicht binnenlaten. We hebben een kabel moeten aanleggen van anderhalve kilometer naar het dorp.” In totaal heeft Weekamp in Tjechië ongeveer 1,5 miljoen euro geïnvesteerd. De reis- en verblijfkosten blijven vooralsnog hoog omdat wekelijks tien tot vijftien Nederlanders overkomen om verder aan de fabriek te werken. “En om de kwaliteit van de deuren te controleren. We proberen onze kennis en ervaring over te brengen. Op dit moment maken we zo’n duizend deuren per week, maar dat aantal moet flink opgeschroefd worden om hier te gaan verdienen ondanks dat de lonen een kwart zijn van die van de Nederlandse productiemedewerkers.”

Zonnebril Dankzij Weekamp is het dorp altijd verzekerd van een sneeuwvrije weg. “Er kan

hier in één nacht zomaar zestig tot zeventig centimeter sneeuw vallen. Wij houden de weg naar het dorp sneeuwvrij voor onze vrachtwagens die een aantal keren per week van Nederland naar Tsjechië rijden met materiaal en terugkomen met deuren.” Inmiddels is Weekamp al weer bezig met uitbreiding in Tsjechië, een tweede voormalige schuur wordt verbouwd. “In deze hal komt de productie van luxe deuren.” Tijdens de nieuwjaarsspeech heeft Weekamp zijn 130 Nederlandse medewerkers gemeld dat ze ondanks zijn activiteiten in Tsjechië niet bang hoeven te zijn voor hun baan. “We hebben net nieuwe kantoren in Dedemsvaart laten bouwen, dat doen we niet voor niets. Maar geen uitbreiding van de productie, in Nederland concentreren we ons op de toegevoegde waarde voor deuren, zoals verven, spuiten, slotgaten maken en de montage van het hangen sluitwerk. Maar de verdere groei zal in Tsjechië plaatsvinden. Als het echt goed gaat lopen, gooi ik de boel tegen de grond en zet hier dan een moderne fabriekshal neer. Maar eerst de investeringen terugverdienen.” Weekamp is er trots op dat hij in Tsjechië vergelijkbare arbeidsomstandigheden nastreeft als in Nederland. “We hebben hier een computergestuurde afzuiginstallatie en het stof wordt verbrand, en daarvan wordt de fabriek verwarmd. En ze hebben hier een mooiere kantine dan in Dedemsvaart. Ook heb ik een kleedkamer laten maken met lockers en douches. Je moet soms een zonnebril opzetten om de stapjes vooruit te willen zien. Ik schrik niet zo gauw van een plaat die loszit.” Weekamp heeft in de Tsjech Janosik een man gevonden met wie hij samen wil bouwen. Janosik spreekt helaas geen woord Engels, hij stikt overigens wel van het geld. Met zijn pas 32 jaar is hij de grote man van het dorp, de helft van de inwoners werkt in één van zijn bedrijven. “Je hebt een locale partner nodig om succes te hebben en Janosik is voor mij de ideale compagnon.” De bedrijfsleider dankt zijn baan onder meer aan het feit dat hij als tolk optreedt tussen Weekamp en de Nederlanders enerzijds en de Tsjechen anderzijds. ■

13


Leuker kunnen we het niet maken, wel gemakkelijker, luidt al enkele jaren de slogan van de Belastingdienst waarmee zij tracht een gemoedelijke verhouding met u als ondernemer te suggereren. De waarheid is helaas nog wel eens harder en grimmiger. De ambtenaren van de Belastingdienst kennen het bedrijfsleven niet of onvoldoende en kunnen zich daardoor soms onvoldoende inleven in de problematiek waarmee u regelmatig wordt geconfronteerd. Het gevolg daarvan is dat geschillen kunnen escaleren. U hebt bijvoorbeeld een verschil van mening met de inspecteur over de waardering van een bepaalde post in uw jaarrekening. De financiële belangen zijn in de meeste gevallen niet gering. De inspecteur is wellicht bang voor zogenaamde precedentwerking: hij wil in andere, min of meer vergelijkbare gevallen niet worden geconfronteerd met een u voor u als belastingplichtige gunstige regeling in deze ene situatie. Als gevolg hiervan is en blijft de inspecteur vrij star in zijn standpunt. U bent best bereid om over een oplossing van het geschil te praten, maar door de opstelling van de inspecteur lijkt dit weinig zinvol. Hoewel u, en wellicht ook de inspecteur, dit eigenlijk niet willen, lijkt er niet veel anders te resten dan een tijdrovende en soms kostbare procedure.

Bezwaarschrift De procedure begint met een door u of uw adviseur ingediend bezwaarschrift. Na de uitspraak op dit bezwaarschrift volgt uw beroepschrift bij het Gerechtshof en het vertoogschrift van de inspecteur. Vervolgens wordt de zaak behandeld op een zitting. Als u zover bent, is in veel gevallen al zeker een periode van één tot anderhalf jaar verstreken. Een periode waarin u nog steeds geen duidelijkheid hebt over uw ingediende fiscale aangifte en de eventuele financiële gevolgen. Tijdens de zitting kan het voorkomen dat de rechter u samen met de inspecteur de gang op stuurt om de zaak in de compromissfeer op te lossen. Daar hebt u dan anderhalf jaar op gewacht!

( Of bij de benedenburen )

U kent dat wel: u leest een aardig artikel in dit blad en vindt eigenlijk dat uw relatie in Tokio het ook moet zien. Maar om het nu per post te verzenden, of eerst te kopiëren en daarna te faxen, dat kost u weer de nodige tijd. Papier is namelijk moeilijk te verplaatsen, laat staan snel. Gelukkig is er nu de Minolta FlexiSend. Deze scant in no-time al uw papieren documenten en zorgt direct voor de verzending naar e-mail of fax, waar ook ter wereld. En dat met slechts één druk op de knop! Alles weten over de uitgebreide verzendmogelijkheden van deze multifunctionele printer-copier?

KN bv, Postbus 237, 1170 AE Badhoevedorp, tel. 0800 - 022 21 41, fax 020 - 658 41 60, e-mail: [email protected]

TV0104FS

Kijk op www.kn.nl/fstv of bel GRATIS 0800 - 022 21 41

Conflictbeheersing Als het aan de Belastingdienst ligt komt er een nieuwe mogelijkheid om het geschil op te lossen: fiscale mediation. Mediation is een wijze van ‘conflicthantering’ die in het civiele recht meer en meer wordt toegepast. Bij mediation lossen partijen zelf hun conflict op, via de inschakeling van een mediator/bemiddelaar. Beide partijen betalen in principe de helft van de kosten. De mediator kiest geen partij en is onafhankelijk. Door onderhandelingen helpt de mediator de partijen tot een vrijwillige oplossing te komen. In Nederland is mediation sterk in opkomst onder andere doordat de rechterlijke macht sterk overbelast is en daardoor procedures steeds langer duren. De fiscale mediator in ons geschil verkent wat u en de inspecteur beogen, wat u beiden verdeeld houdt en wat u zou willen bereiken. Onder leiding van de mediator worden de belangen van beide partijen in een open sfeer geïnventariseerd, waarna wederzijds begrip en ruimte voor onderhandeling ontstaat. In deze sfeer kunnen partijen uiteindelijk overeenstemming met elkaar bereiken. Mediation is een vorm van oplossing van geschillen die eindigt in een zogenaamde vaststellingsovereenkomst. U dient zich hierbij wel goed van bewust te zijn van het feit dat bezwaar en/of beroep tegen deze vaststellingsovereenkomst niet meer mogelijk is.

Mediation is in principe geschikt voor elk ‘conflict’ waarbij de betrokken partijen zich er van bewust zijn dat men (ook in de toekomst) elkaar nodig heeft en dat escalatie van het conflict de ‘schade’ waarschijnlijk slechts vergroot. Omdat in uw (fiscale) geschillen met de inspecteur in een aantal gevallen ook zgn. rechtsvragen moeten worden beantwoord, moet u zich wel van bewust zijn van het feit dat lang niet alle situaties zich lenen voor fiscale mediation. De praktijk zal in de komende jaren uitwijzen of fiscale mediation in een behoefte voorziet. ■

Interne mediators De Belastingdienst wil gaan werken met interne mediators. Zij kunnen in een vroeg stadium worden ingezet en kosten niets. Als de verhouding met de inspecteur echter al (enigszins) vertroebeld is, kan het vreemd overkomen dat u te maken krijgt met een mediator die in dienst is van de Belastingdienst. Het moet in die gevallen ook mogelijk zijn om een externe mediator in te schakelen. Over de kostenverdeling zullen dan vooraf duidelijke afspraken moeten worden gemaakt.

15

Column financieel accent

Met één druk op de knop in Tokio


Fiscale mediation

De voordelen en de praktijk De voordelen van mediation liggen met name in de snelheid waarmee een geschil wordt opgelost en in het feit dat mediation relatief goedkoop is. Zeker in de situatie waarbij een interne mediator van de Belastingdienst wordt ingeschakeld.

Mr. G.J. Kluvers De auteur is als belastingadviseur verbonden aan de Ten Kate & Huizinga Belastingadviseurs te Denekamp


Ten Cate betaalde circa

Oostelijke Bij Rabo Securities in Amsterdam werd de overname van het Amerikaanse Southern Mills door Ten Cate met gejuich begroet. Thijs Hovers (zoon van de vroeger Storktopman) werkt daar als senior analist. “De twee bedrijven zijn complementair. En dankzij de overname kan Ten Cate een grotere vuist maken naar de toeleveranciers en dat betekent ruimere marges.” Hovers heeft zich verdiept in het Amerikaanse bedrijf Southern Mills: “Een familiebedrijf al van voor de oorlog, altijd goede rendementen. En net als Ten Cate technologisch gedreven. Het bedrijf heeft een leidende positie in de Verenigde Staten. Southern Mills en Ten Cate kunnen gebruik maken van elkaars netwerk, ‘cross-selling’ genereren.”

16

28 miljoen Hovers is ook onder de indruk van Loek de Vries als manager. “Hij heeft het bedrijf voor de poorten van de hel weggesleept. En ook de wijze waarop hij Enbi winstgevend heeft gemaakt en nu probeert te verkopen, spreekt mij aan.” Hovers vermoedt dat Ten Cate voor de overname acht à negen maal de nettowinst heeft betaald. “Dat is namelijk ook de huidige waardering van Ten Cate op de beurs. Het kan wat meer zijn voor goodwill, maar ik denk een bedrag in de orde van grootte van 28 miljoen euro. De hamvraag is dan natuurlijk of je samen meer kunt verdienen dan de financieringskosten.”

Kunstgrasgroei

Thijs Hovers van Rabo Securities is onder de indruk van Loek de Vries als manager: “Hij heeft het bedrijf voor de poorten van de hel weggesleept. En ook de wijze waarop hij Enbi winstgevend heeft gemaakt en nu probeert te verkopen, spreekt mij aan.” Twente visie. 04/2004

In maart dook de beurs met veel donder (bomaanslagen Madrid) en geweld (het afschieten van drie raketten op een man in een rolstoel in Israël) omlaag van 360 naar 325. “De angst voor meer terreuraanslagen is weer groter geworden en veel beleggers verkopen daarom al hun aandelen,” aldus Sjoerd van Es, van de Rabobank Enschede-Haaksbergen. Daarnaast veel aandacht voor de al in dit blad aangekondigde overname door Ten Cate. En van de oostelijke fondsen presenteerden Stork en Twentsche Kabel goede cijfers.


Ten Cate trekt vooral de aandacht met het kunstgras. In Europa zijn grofweg 250.000 voetbalvelden. Op dit moment is nog maar 1% (2.500) daarvan voorzien van kunstgras. Het marktaandeel van Ten Cate bedraagt circa 50%. De verwachting is dat op termijn 5 tot 7% van de velden met kunstgras zal worden aangelegd, dan praat je ineens over 17.500 velden. Een groei van 15.000 waarvan Ten Cate volgens het marktaandeel 7.500 zal aanleggen. Een kunstgrasveld kost 375.000 tot 500.000 euro. “Laten we uitgaan van een gemiddelde prijs van 430.000 euro. Afhankelijk van de kwaliteit en het type neemt Ten Cate tussen de 10 en 20% van de omzet voor zijn rekening. Laten we uitgaan van 15%.” “Het rekensommetje is dan: 7500 velden maal 430.000 euro is 3.225.000.000

28 miljoen euro voor Southern Mills

aandelen schitteren maal 15%; dat betekent dat de kunstgrasvelden in de komende jaren 483 miljoen omzet opleveren,” rekent Van Es voor. “Waarbij de vraag natuurlijk is of Ten Cate de productiecapaciteit op peil kan houden en een marktaandeel van 50% kan handhaven.”

Stork Ondanks de iets gedaalde omzet is het operationele resultaat van Stork in 2003 met 50% verbeterd dankzij de in 2002 ingezette kostenbesparingen. Het zal moeilijk worden om het bedrijfsresultaat van 2003 te evenaren. Bovendien zullen de pensioenpremies en de belastingdruk aanzienlijk hoger uitkomen dan in 2003. “Maar de onderneming staat er beter voor dan een jaar geleden,” aldus Van Es. Verder zal Stork dit jaar beginnen met de eerder aangekondigde transformatie naar twee hooguit drie kernactiviteiten. “Ik verwacht dat Stork zich zal blijven richten op Aerospace en dat Industrial Components zal worden afgestoten. En wat er met Technical Services, Food en Poultry Processing en Prints zal gebeuren, is absoluut onduidelijk. Deze drie divisies kenmerken zich door een goede marktpositie, hoog rendement op geïnvesteerd vermogen, beperkte groei op de eindmarkten en een stabiele kasstroom.” Over het aandeel Stork zegt Van Es: “Op basis van de verwachte winst per aandeel in 2004 is de koers-winstverhouding 7, en is het aandeel niet te duur, ondanks de verdrievoudiging van de koers in 2003. Wij hebben Stork op ‘kopen’ staan.

toegevoegde waarde te leveren aan hun klanten, konden ze ondanks de moeilijke marktomstandigheden een nagenoeg gelijke omzet realiseren.” Ooit is de Machinegroep gekocht om het

bedrijf minder cyclisch te maken, inmiddels is het de grote winstmaker van het bedrijf. “Hoe dan ook, wij bevelen het aandeel Twentsche Kabel zeer aan.” ■

17 De winnaar van het bekende Rabo-beleggingsspel in maart was Dick Ruijvekamp. Het spel werd in de studio van RTV Oost gespeeld omdat de opname van Memphis was verplaatst naar Rijssen in verband met een speciale uitzending over reclame. Ruijvekamp kreeg uit handen van Rabo-beleggingsadviseur Allard van der Veen (rechts) het kistje wijn. Via www.twentevisie.nl kan iedereen gratis meedoen aan het spel.

Twentsche Kabel Holding “De operationele winst (11,9 miljoen euro) van Twentsche Kabel in 2003 was boven verwachting, evenals de winst per aandeel (1,48 in plaats van 1,29 euro). Ook het dividend lag met een euro ruim boven de verwachting van 46 eurocent. Ondanks moeilijke marktomstandigheden en negatieve valuta-effecten bleef de omzetdaling beperkt. Ruim 20% van de omzet kon worden gerealiseerd met innovaties en oplossingen die in de afgelopen twee jaar zijn geïntroduceerd. Doordat er sterk is ingezet op vernieuwing van activiteiten en als oplossingsgericht bedrijf



EHBO op het werk

Nou, reken maar van yes.

Want uiteindelijk is er natuurlijk niks leuker

dan de rollen om te draaien. En Gerrit Zalm nu maar eens een blauwtje te laten lopen. Nou hebt u waarschijnlijk al een prima accountant die voor u als een havik op de belastingcenten let. Daar willen we beslist niets aan af doen. Sterker, onze klanten hebben de ervaring dat we daar vaak nog aardig wat besparingen aan toe kunnen voegen. Omdat we als fiscalist alles, maar dan ook echt alles weten van de ingewikkelde en over en weer vliegende belastingwetgeving. Onze klanten weten ook dat we niet denken in mooie cijfers voor de bank. Of voor wie dan ook. We zitten simpelweg op de stoel van de ondernemer die zijn inzet tot aan het gaatje wil hebben uitbetaald. Netto, welteverstaan. Daarvoor trekken we, binnen de wettelijke mogelijkheden, alle trucs en tips uit de kast. En dat levert geheid hele leuke resultaten op. M.H.Tromplaan 8, Enschede. Postbus 24, 7500 AA Enschede. Telefoon 053-4316161. Fax 053-4316191. E-mail: [email protected] www.bakxrombouts.nl

Hoe groot of klein uw bedrijf ook is: als werkgever bent u volgens de Arbo-wet verplicht minimaal één werknemer aan te wijzen als bedrijfshulpverlener (BHV’er). De wettelijke norm is één BHV’er op vijftig aanwezige personen (inclusief eventuele bezoekers, klanten, winkelend publiek, etcetera). Zijn er meer werknemers of heeft uw bedrijf veel bezoekers, dan moet u ook meer BHV’ers aanstellen. Omdat de BHV’er natuurlijk ook wel eens ziek of vrij is (of kan doorstromen naar een nieuwe baan), is het sowieso raadzaam om meer dan één BHV’er op te leiden, zodat u niet direct zonder bedrijfshulpverlener zit. In een bedrijf met minder dan vijftien werknemers, mag de werkgever die een natuurlijke persoon is zelf de BHV-taken uitvoeren. Uiteraard moet u dan wel beschikken over voldoende deskundigheid, ervaring en uitrusting om de taken naar behoren te vervullen en zorg te dragen voor een goede vervangingsregeling.

Eisen aan bedrijfshulpverlening De bedrijfshulpverlening moet binnen enkele minuten na het plaatsvinden van een ongeval of brand snel en effectief kunnen optreden, tot het moment waarop de professionele hulpverlening zoals brandweer en ambulancediensten de taken kan overnemen. Er moeten altijd voldoende bedrijfshulpverleners aanwezig en beschikbaar zijn. Als de veiligheid en de gezondheid in gevaar komen van werknemers van een ander bedrijf in de nabije omgeving, dan moeten de werkgevers ervoor zorgen dat de bedrijfshulpverleners elkaar over en weer bijstand kunnen verlenen.

Bedrijfshulpverlening organiseren Bij het organiseren van bedrijfshulpverlening is er een aantal eisen waaraan u moet voldoen (zie de Arbo-wet en het bijbehorende Arbobesluit). Het begint met de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E): het in kaart brengen van de potentiële gevaren binnen uw bedrijf voor werknemers, klanten, bezoekers, omwonenden en voorbijgangers. In overleg wijst u één of meerdere medewerkers aan als BHV’er en zorgt u ervoor dat deze mensen geschoold worden in het bieden van eerste hulp. Er moet een bedrijfsnood- en ontruimingsplan worden opgesteld en bekendgemaakt aan alle medewerkers. Tijdens een (brand)oefening moet dit plan daadwerkelijk worden uitgeprobeerd en daarna up-to-date worden gehouden.

Wie kan BHV’er worden? U kunt als werkgever iemand aanwijzen voor de functie van BHV’er. Meestal zijn er genoeg vrijwilligers te vinden, die de verantwoording en uitdaging graag aangaan. Maar er zijn ook belangrijke overwegingen die een rol spelen bij het aanwijzen van medewerkers als BHV’er. Omdat er tijdens werktijd altijd minimaal een BHV’er aanwezig en vooral snel ter plekke moet zijn (binnen 3 à 4 minuten), is een parttimer of een medewerker die veel buiten de deur is bijvoorbeeld geen geschikte kandidaat. Iemand moet bovendien de taken aankunnen: een BHV’er moet doortastend en stressbestendig zijn.

alarmeren van en samenwerken met hulpverleningsorganisaties (brandweer, politie, ambulance) bij een calamiteit.

Opleiden bedrijfshulpverleners De verantwoordelijkheid voor het optreden van de BHV’ers ligt altijd bij de werkgever. Ook komen opleiding en opfriscursussen voor uw rekening. De kosten bedragen gemiddeld tussen de € 250,- à € 300,- (inclusief lesmateriaal) per persoon. Om de kennis op peil te houden, moeten de BHV’ers jaarlijks een opfriscursus (één dag) volgen. De kosten hiervoor liggen rond de € 150,-. Hiernaast zijn er nog een aantal bijkomende kosten zoals de aanschaf van EHBO-middelen, rookmelders, blusmiddelen, BHV-jasjes, vluchtwegbewijzeringen en indien noodzakelijk communicatie-apparatuur voor de BHV’ers (vooral handig in grotere bedrijven).

Sancties De controlerende instantie op het gebied van bedrijfshulpverlening is de Arbeidsinspectie. Sinds een paar jaar voert de Arbeidsinspectie een ‘lik-opstuk-beleid’. Een bedrijf dat niet of te weinig doet aan BHV krijgt direct een boete. Deze kan oplopen tot ruim € 9.000,-. Als u BHV blijft veronachtzamen en meerdere boetes van de Arbeidsinspectie hebt ontvangen, loopt u bovendien het risico dat verzekeringsmaatschappijen weigeren schade of letsel te vergoeden! ■

Taken bedrijfshulpverleners Het is de primaire taak van de BHV’er om snel ter plekke te zijn bij een incident (brand, ongeval, vrijkomen van chemische stoffen etc.) en ervoor te zorgen dat directe gevolgen voor medewerkers en andere aanwezigen beperkt blijven. Verder heeft de BHV’er de plicht om de externe hulpverleners bij een incident van grotere omvang bij te staan en hen te begeleiden. Kort samengevat zijn de taken van de BHV’er in het algemeen het verlenen van eerste hulp bij ongelukken, het beperken en het bestrijden van brand, het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het bedrijf en het

B.R. Wagtenveld Directeur Remedie

19

Column personeel & organisatie

”Leuker kunnen we het niet maken.”

Een ongeluk zit in een klein hoekje. Ook op de werkplek gebeuren dagelijks grote en kleine ongelukken. En al hoeft een bedrijfsongeval niet altijd vergaande gevolgen te hebben, u bent volgens de Arbo-wet verplicht aandacht te besteden aan bedrijfshulpverlening (BHV). Natuurlijk gaat het bij bedrijfshulpverlening om meer dan een wettelijke verplichting. De veiligheid van werknemers, bezoekers én klanten is ermee gemoeid.


Gosejacob Makelaardij in Enschede Er vindt een onderzoek plaats onder de lezers van Twentevisie. Via www.twentevisie.nl kan nog aan het onderzoek worden meegewerkt.

20

Alliantie van Twents Gastheerschap gelanceerd, die als ambassadeur horecaondernemer en tv-kok Paul Fagel heeft aangetrokken. De Alliantie, ondersteund door hoofdsponsor Grand Marnier Parijs, is opgericht door het bedrijfsleven en ROC Oost Nederland afdeling horeca toerisme en Vormgeving te Almelo. De doelstelling is werving en ondersteuning van jonge gastheren/ gastvrouwen, profileren en ontwikkelen van regionale vakwedstrijden, promoten van gastheerschap, trends volgen en adviseren in gastvrijheid. Ook denkt het Twents Gastheerschap aan het organiseren van workshops en het ontplooien van zowel gezamenlijke als eigen activiteiten. Het steunen van Twentse bedrijven in de gastronomie heeft een hoge prioriteit. Het bestuur heeft honderd leden benaderd om de Alliantie te vormen. Er is ook een eigen website, www.twentsgastheer schap.nl

Sinds 1 januari jl. is de 34-jarige Manfred Kamphuis faciliteitenmanager van het Olympisch Steunpunt Twente. Zijn speerpunt is onder andere het afronden van de actie Athene 2004. Die actie houdt in dat bedrijven certificaten hebben gekocht voor destijds FL. 1000,- per jaar voor een periode van 4 jaar. Een bedrijf is gekoppeld aan een sporter en de bedrijven die meedoen maken kans om ook naar Athene te gaan. De actie is destijds opgezet om het steunpunt nieuw leven in te blazen. De actie Athene wordt afgesloten met een unieke Olympische bijeenkomst waarvoor alle oud-Olympiërs uit Twente zullen worden uitgenodigd. De reünie vindt op dinsdag 11 mei 2004. Naast Athene 2004 zal Kamphuis nieuwe acties opstarten met het oog op de winterspelen van Turijn 2006 en de volgende zomerspelen van Beijing in 2008. Onlangs is door H.Werner Utz van UZINUTZ AG uit Ulm, Zuid-Duitsland, en Maarten jan Leppink van Unipro BV te Haaksbergen en Unipro-België NV te Gent een intentieverklaring ondertekend met betrekking tot de overname van de aandelen van Unipro door UZIN-UTZ AG (actief in de productie en verkoop van vloerbedekkings- en tegellijmen, egalisaties, vloerlakken en machines). Met de geplande overname van Unipro (productie en verkoop van vloerbedekkingslijmen, parketlijmen, egalisaties, kunstharsvloeren en vloerrenovatiesystemen) bouwt het Duitse UZIN-UTZ AG zijn positie in het buitenland verder uit; het omzetaandeel in het buitenland is verhoogd van 20 naar bijna 50%. Daarmee heeft het bedrijf zich succesvol van de negatieve effecten van de bouwconjunctuur in Duitsland weten los te koppelen. Deze koers zal met de overname van de Unipro-bedrijven voortgezet worden. Het UZIN-UTZ-concern omvat 17 bedrijven en behaalt met ca. 500 medewerkers een omzet van meer dan 100 miljoen Euro. UZIN-UTZ AG is in Frankfurt aan de beurs genoteerd. In de Evenementenhal Hardenberg vindt van 7 tot en met 9 mei voor het eerst de beurs VITAAL 50+ plaats, die zich zoals de naam al aangeeft richt op de doel-

De Evenementenhal Hardenberg organiseert begin mei voor het eerst een beurs voor vitale 50-plussers.

groep 50-plussers. Er van uitgaande dat deze doelgroep tijd en geld heeft, zijn er exoposanten aangetrokken die informatie verstrekken en allerlei diensten en producten tonen op het gebied van onder andere financiële dienstverlening, mode en lichaamsverzorging, wonen en interieur, reizen en recreatie, educatie en automatisering, etcetera. De bedoeling is om de beurs jaarlijks te organiseren. Inwoners van Almelo, Borne, Hengelo en Enschede staan positief tegenover samenwerking tussen de vier gemeenten binnen Netwerkstad Twente. Die samenwerking moet dan wel gericht zijn op concrete en praktische projecten en mag niet ten koste gaan van de eigen identiteit van de vier gemeenten. Dat zijn enkele bevindingen uit gesprekken met inwoners, maatschappelijke partners en peilingen op internet over het fenomeen Netwerkstad Twente. Aanleiding is het verschijnen van de zogeheten Strategische Visie deel II voor de Netwerkstad. Daarin staan concrete voorstellen voor gezamenlijke projecten, zoals Hart van Zuid, Kennispark Twente, Zendersche Es, de Agglolijn en het Regionaal Bedrijventerrein bij Almelo. De opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de Saxion Hogescholen heeft een voldoende gekregen voor de kwaliteit van het onderwijs. De visitatiecommissie concludeert in het rapport ‘De kunst van het balanceren’, dat de opleiding er voldoende in slaagt studenten op te leiden voor de arbeidsmarkt. Bovendien sluit de inhoud van de opleiding goed aan bij recente ontwikkelingen in het vakgebied. Wat wel zorgen baart is de geringe instroom. De enige in onze regio gevestigde officiële Exact-dealer MHR Twente uit Rossum heeft de nieuwste producten van Exact, namelijk Globe 2003 (Enterprise) en het internetproduct e-Synergy. Waar men zich

21

Fons Maathuis, MHR Twente: “Delen van informatie is essentieel voor het bedrijfsleven.”

ter wereld ook bevindt, via het internet kunnen ondernemers alle financiële en logistieke gegevens van hun bedrijf bekijken en bewerken. Zowel de front- als de back-office werkt met één gezamenlijke database. MHR levert verder specifieke software, zoals het prognosticeerpakker Fin Force, voor bedrijven die snel groeien of werken met seizoensinvloeden, en management toolpakketten onder de naam Sumatra-software. Ook in de wereld van de accountancy is het internet niet te stuiten, blijkens bijvoorbeeld de inspanningen van Hendriksen Accountants en Adviseurs uit Tubbergen, die (aldus Hendriksen) in deze regio als eerste accountantsorganisatie het internet boekhouden voor ondernemers aanbiedt. Een aantal voordelen: geen onderhoud meer nodig aan administratieve software (dus ook geen back-ups), optimale beveiliging, iedere minuut van de dag de beschikking over actuele en betrouwbare bedrijfsinformatie en geen gebondenheid aan een vast werkplek.

First Design in Enschede gaat, naast productontwikkeling voor derden, voor eigen rekening en risico nieuwe producten ontwikkelen in de sfeer van verpakkingen en de zorg. First Design ontwikkelt en ontwerpt industriële producten en is in 15 jaar uitgegroeid tot een bedrijf met een grote, gevarieerde en internationale klantenkring; bijvoorbeeld Auping en Oxycom. In het kader van de nieuwe bedrijfsstrategie gaat First Design hulpmiddelen voor gebruik in de zorg ontwikkelen. Een voorbeeld van een nieuwe verpakking is een doseringssysteem voor dagelijkse levensbehoefte. De nadruk hierbij ligt op verpakkingen met extra toegevoegde waarde en gebruiksgemak. Met Maria Mutola haalt de organisatie van de THALES FBK-Games een absolute vedette bij de vrouwen in huis. De atlete

uit Mozambique is al geruime tijd ongeslagen op haar favoriete afstand, de 800 meter. Zo was ze op dat nummer het hele jaar 2003 niet te kloppen. In 2003 won ze onder meer tijdens de wereldkampioenschappen in Parijs. Ook mocht ze een miljoen dollar incasseren als winnares van de jackpot in de Golden League. Enkele weken geleden won ze in Boedapest voor de zesde keer de wereldtitel indoor. Dit seizoen heeft ze als grote doel om, net als in Sydney in 2000, in Athene voor de tweede keer het goud op de 800 meter te winnen. Dat is nooit iemand voor haar gelukt. Aan de wedstrijden in Hengelo nam ze nog niet eerder deel. Ze vindt ze dit keer echter prima passen in haar voorbereiding op ‘Athene’. De komst van Maria Mutola en Kenenisa Bekele werd mede mogelijk gemaakt door Ellen van Langen, die tijdens de komende THALES FBK-Games optreedt als coördinator van het deelnemerveld.

Sinds kort biedt www.sporttelefoon.nl, een initiatief van oud-profbasketballer René Ebeltjes, verenigingen clubs, charity instellingen en organisaties de mogelijkheid om extra inkomsten te genereren en tegelijkertijd hun leden mee te laten profiteren, door in te spelen op de privatisering en liberalisering in de telecom- en energiemarkt. De werkwijze: verenigingen worden via Sporttelefoon.nl klant en profiteren van kortingen op alle telefoonverkeer, zowel vast als mobiel. Maar ook de leden kunnen een aansluiting nemen, van de gunstige tarieven mee profiteren en tegelijkertijd de clubkas spekken. Ook kunnen verenigingen extra inkomsten genereren door via Sporttelefoon.nl smsdiensten (uitslagen) aan te bieden aan de achterban. Voor elk SMS bericht ontvangt de vereniging een percentage. ■

Nieuws & feiten

Nieuws & feiten

Mediasales Nederland heeft communicatiebureau River Communications opdracht gegeven een onafhankelijk lezersonderzoek uitvoeren voor haar uitgave Twentevisie. Men wil de waardering voor dit businessmagazine in kaart brengen om de lezers en adverteerders nog beter te kunnen bedienen. Het onderzoek is weliswaar nog in volle gang, maar er komen tal van interessante reacties binnen. Via de website van Twentevisie, www.twentevisie.nl, hebben Twentse ondernemers nog de gelegenheid om aan het onderzoek - dat hooguit tien minuten in beslag neemt mee te doen. De resultaten van het onderzoek zullen zo snel mogelijk gepubliceerd worden. Op maandag 22 maart is in het Castello restaurant van ROC-ON Almelo de


Kenenisa Bekele is, naast onder anderen Maria Mutola, weer een van de trekpleisters tijdens de THALES FBKGames op 31 mei a.s.

heeft zich met ingang van 1 maart aangesloten bij de franchiseformule van Coldwell Banker Makelaars. De van oorsprong Noordamerikaanse organisatie (3.500 vestigingen in verschillende werelddelen) is de grootste franchiseformule in de makelaardij. Gosejacob behoudt de eigen naam.

Sporttelefoon.nl biedt verenigingen de mogelijkheid extra inkomsten te genereren.


Zo is het een ABC-tje. Uw PC kan veel. Als u er goed gebruik van maakt, kan hij nog veel meer. Scannen naar PDF’s bijvoorbeeld. Met het softwarepakket ScanFlowStore bespaart u tijd, geld en ergernis. Alle ingekomen stukken kunt u met één druk op de knop digitaal opslaan in een door u gekozen map. In een simpel doorzoekbaar PDF-bestand. Op woord of kenmerk. Waardoor u het document razendsnel weer terug kunt vinden.

De beste merken werken nog beter voor u als er een naam achter staat. Gedon Groep Twentepoort Oost 12 7609 RG Almelo Tel: 0546 - 80 40 20 Fax: 0546 - 80 40 30 E-mail: info@ gedon.nl www.gedon.nl

Mobiel werken in opkomst Recentelijk las ik in de Twentsche Courant Tubantia dat het wegennet in Twente erg snel dichtslibt. Op diverse wegvakken is de kritische grens bereikt of zelfs al overschreden. In de komende jaren zal op veel meer plaatsen in de regio tijdens spitsuren de wegcapaciteit niet meer toereikend zijn om het autoverkeer goed te kunnen verwerken. Een probleem dat ons allen in Twente treft. Over dit fileprobleem verbaasde ik me enigszins. Dat de randstad elke ochtend vast staat was mij uiteraard wel bekend, maar Twente ook al? Als 10% van werkend Nederland vanuit huis zou werken is het fileprobleem opgelost, is een veelgehoorde stelling. Daarover heb ik mijn twijfels, bovendien schoof ik de stelling terzijde als niet-relevant voor OostNederland. Het artikel heeft mij echter wel aan het denken gezet over thuiswerken en de gevolgen daarvan. Flexibiliteit en mobiliteit zijn steeds vaker eisen die gesteld worden aan een werknemer. Aan de andere kant eist een werknemer dat ook steeds vaker van zijn werkgever. Werkende mensen hebben het steeds drukker met hun baan, hun gezin, hun hobby’s enz. Voor hen is mobiel werken een uitkomst. Werk hoeft daarin geen belemmering te zijn want één op de drie werkende mensen heeft geen dwingende reden om naar kantoor te gaan; het is niet nodig voor hun eigen functioneren in het bedrijf. Technieken als internet en mobiele telefonie maken het mogelijk om effectiever te werken en efficiënter om te gaan met tijd. Dat heeft zijn weerslag op de huidige werkwijze van organisaties. Werken van negen tot vijf hoeft niet meer zo vanzelfsprekend te zijn. We worden flexibeler en in de toekomst bepalen we zelf waar en wanneer we werken.

Sociale acceptatie Er zijn nogal wat sociale en praktische problemen die er voor zorgen dat de volledige potentie van mobiel werken (voorlopig) nog niet benut wordt. Sociale acceptatie speelt daarin een belangrijke rol. Maar al te vaak kijken leidinggevenden en collega’s sceptisch naar iemand

die veel vanuit huis werkt. Daar kan ik op zich best inkomen, als ondernemer wil je graag een bepaald zicht hebben op je personeel. Thuiswerken belemmert dat en je gaat je afvragen of er wel echt gewerkt wordt. Het is wat dat betreft zaak om mensen niet meer te beoordelen op aanwezigheid, maar op de prestaties die ze leveren. En dat is best lastig, weet ik uit ervaring. Toch zijn er allerlei mogelijkheden om te zien of een thuiswerker ook daadwerkelijk werkt.

Nieuwe stijl van management Thuiswerken heeft dus een enorme impact op de maatschappij en de wijze waarop men in organisaties met elkaar samenwerkt. Uiteindelijk zal het hele denken in vaste patronen veranderen. Het is dan niet meer zo normaal dat je ’s ochtends wakker wordt, naar je werk gaat en ’s avonds weer naar huis rijdt. Deze nieuwe benadering van werken raakt ook de organisatie van een bedrijf. Er zijn minder grote kantoren nodig, minder werkplekken, andere communicatie, enz. Uiteindelijk bepaal je zelf, in overleg met je leidinggevenden en collega’s, hoe je hier mee omgaat. Zijn we op vaste momenten allemaal op de zaak? Wisselen we elkaar af? Hoe snel reageer je op een e-mail? Ben je wel bereikbaar via de telefoon? Dit zijn allemaal vragen waar een manager straks mee te maken krijgt.

helemaal niet duur te zijn. De technische barrières zijn te verwaarlozen. Want met een breedband internetverbinding is eenvoudig een connectie te maken met het bedrijfsnetwerk. Ik zal u de technische details besparen. U zult echter versteld staan van de mogelijkheden die uw huidige automatisering reeds biedt.

In de toekomst geen files? Om nog even terug te komen op de inleiding. Ondanks de geschetste ontwikkelingen denk ik niet dat thuiswerken op korte termijn al invloed zal hebben op het fileprobleem. Er is nog veel tijd nodig om te wennen aan de grotere vrijheid die er in het toekomstige bedrijfsleven zal heersen. Ook ik als ondernemer heb daar nog moeite mee. Maar één ding is zeker: hoe nuchter en eenvoudig we ook tegen de zaken aankijken, we kunnen er niet omheen dat mobiliteit de toekomst heeft. Ook voor u ligt hier dus een uitdaging. ■

Andere knelpunten Een heel andere manier van denken ligt dus ten grondslag aan het thuiswerken. Maar er zijn meer moeilijkheden. De thuissituatie van de werknemer bijvoorbeeld. Vaak is deze er niet op ingericht om regelmatig thuis te werken. Het kan zijn dat er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt met het gezin waardoor de thuiswerker niet in rust kan werken. Maar ook een slecht ingerichte werkplek kan een probleem zijn. Tenslotte is er nog het beveiligingsvraagstuk. Veel ondernemers zijn bang dat de bedrijfsgegevens ‘op straat komen te liggen’. Ten onrechte, want tegenwoordig zijn er voldoende mogelijkheden om dat te voorkomen.

Thuiswerken relatief makkelijk Thuiswerken kan relatief eenvoudig gerealiseerd worden en hoeft, in tegenstelling tot wat veel mensen denken,

Hans Lesscher De auteur is directeur bij Lesscher IT en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie (www.onlinestrategie.nl)

23

Column on-line strategie

ScanFlowStore


Hoe moeilijk is het om een PDF te scannen?



.FSDFEFT#FO[.nnSEBOUSBOTQPSUBMMFFO

XXXCBBOUXFOUFOM

BTW in relatie tot leegstand

´%BUOPFNJL5PQTQPSUJO5SBOTQPSUµ

).FSDFEFT#FO[CFESJKGTXBHFOTIFCCFOBMMFNBBMIVOFJHFOLBSBLUFS8BU[FHFNFFOIFCCFO [JKO

WPPSUSFGGFMJKLF SJKFJHFOTDIBQQFO FFO IPPH VJUSVTUJOHTOJWFBV FO FFO QSJNB QSJKTLXBMJUFJUWFSIPVEJOH ,PSUPN NFU.FSDFEFT#FO[LJFTUVWPPS5PQTQPSUJO5SBOTQPSU-PPQFFOTCJOOFOJOPO[FTIPXSPPN

#BBO5XFOUF#7 &NBJMCBBO!CBBOUXFOUFOM

1MFTNBOXFH (PVETUSBBU 4DIFMNBBUTUSBBU 1SPWJODJBMFXFH 1%"MNFMP /%)FOHFMP #%0MEFO[BBM 1,3JKTTFO 5FMFGPPO 5FMFGPPO 5FMFGPPO 5FMFGPPO

Op het moment van schrijven van deze column merken wij (en ook onze collega-bedrijfsmakelaars) dat er weer wat beweging op de markt valt waar te nemen. Het langzaam terugkerende vertrouwen in de economie moet op termijn weer zijn weerslag gaan vinden op de markt voor commercieel onroerend goed. De huidige bewegingen op de markt zijn veelal nog ingegeven door kostenbesparing en efficiencyvergroting. Bij een langzaam en licht aantrekkende economie is het reëel te veronderstellen dat groei in omzet en mensen bij een groot deel van het bedrijfsleven op een redelijke termijn weer aan de orde komt. Tot dat moment blijven verhuurders/beleggers geconfronteerd met leegstand. In dat kader willen wij bij u het onderstaande onder de aandacht brengen.

Wijziging BTW-regels

Remedie BV is een erkend reïntegratiebedrijf met circa 25 medewerkers, waaronder reïntegratiedeskundigen, arbeidsdeskundigen en wetstechnisch adviseurs. Remedie biedt de werkgever een fullservice-concept: arbeidsdeskundige en wetstechnische dienstverlening, reïntegratie, maar ook casemanagement, mediation en personeelsadvies. Remedie heeft als één van de eerste bedrijven het Borea kwaliteitskeurmerk ontvangen. Professionaliteit, kwaliteit en resultaat staan hoog in het vaandel.

Het werkt beter als u Remedie inschakelt. De nieuwe wetgeving maakt u als werk-

een kans op verbetering. Door ons extra

gever steeds meer verantwoordelijk voor het

inspanningen te laten verrichten op ziekte-

ziekteverzuim binnen uw organisatie.

verzuimgebied, bespaart u zelfs geld. Hoe? Laat

Een bedreiging? Welnee! Remedie ziet het als

dat maar over aan de specialisten van Remedie!

Remedie BV

Oostermaat 5, 7623 CS Borne

Tel: 074 - 267 3631

Fax: 074 - 266 8811

www.remedie.nl

[email protected]

Beleggers krijgen één jaar extra de tijd om huurders te vinden voor leegstaande kantoorpanden voordat het recht op teruggave van de BTW op de stichtingskosten van een kantoor komt te vervallen. Bovendien wordt onder voorwaarden uitstel van betaling verleend voor de verschuldigde BTW als gevolg van leegstand en ontbinding van een huurovereenkomst. De staatssecretaris van Financiën heeft onlangs een besluit genomen over de gevolgen voor de BTW van leegstand en ontbinding van huurovereenkomsten. Ten opzichte van een eerder genomen besluit van 1999 wordt de periode waarbinnen een huurder een pand daadwerkelijk in gebruik moet nemen verlengd met één boekjaar. Bovendien wordt onder voorwaarden uitstel van betaling verleend voor de verschuldigde BTW als gevolg van leegstand en

ontbinding van een huurovereenkomst. Wanneer een huurder een door hem gehuurd pand niet binnen een bepaalde periode daadwerkelijk in gebruik neemt, kan de verhuurder worden geconfronteerd met een aanzienlijke BTW-heffing. In de huidige periode waarin van aanmerkelijke leegstand sprake is, kan dit in voorkomende gevallen leiden tot heffing van BTW bij de verhuurder als gevolg van het feit dat een huurder om wat voor reden dan ook niet in staat is om het gehuurde daadwerkelijk in gebruik te nemen. Wanneer een huurder de onroerende zaak niet in gebruik neemt voor het einde van het boekjaar waarin de huurder de onroerende zaak met toepassing van de optieregeling BTW belaste verhuur is gaan huren, dan is niet voldaan aan de voorwaarde voor BTW belaste verhuur. Dit impliceert dat de verhuur met terugwerkende kracht is vrijgesteld van BTW. Daardoor zou de verhuurder de BTW die bij de aankoop van het pand in vooraftrek is gebracht moeten terugbetalen aan de fiscus. In het voornoemde besluit van de Staatssecretaris wordt goedgekeurd dat de termijn voor daadwerkelijke ingebruikname wordt verlengd met twee boekjaren volgend op het boekjaar waarin de huurder de onroerende zaak met toepassing van de BTW optieregeling is gaan huren. Voorwaarde is wel dat de onroerende zaak in het boekjaar van ingebruikneming gebruikt wordt voor het leveren van voor tenminste 90% BTW belaste prestaties.

ontbinding alsnog BTW belast wordt verhuurd aan een nieuwe huurder. ■

25

Column vastgoed

´*OEJWJEVBMJTUFOFOUPDIFFOUFBNµ

Het zal u als ondernemers niet ontgaan zijn dat er thans zowel op de landelijke kantorenmarkt als ook op de Twentse kantorenmarkt sprake is van bovengemiddelde leegstand. Dit is uiteraard een tijdelijke situatie. Zoals bij velen van u bekend is de onroerend goed markt een typisch cyclische markt. Vette en magere perioden wisselen elkaar af. De ene keer wat sneller, dan weer wat langzamer.

Uitstel betaling BTW Wanneer een onroerende zaak met BTW is verhuurd maar niet daadwerkelijk in gebruik wordt genomen binnen de gestelde termijn van twee boekjaren volgend op het boekjaar waarin de huurder de onroerende zaak is gaan huren en partijen, om welke reden dan ook, overgaan tot ontbinding van de huurovereenkomst, dan moet de verhuurder normaal gesproken de BTW op de aankoop van de onroerende zaak aan de fiscus terugbetalen. In voornoemd besluit van de Staatssecretaris wordt goedgekeurd dat deze BTW, onder voorwaarden, niet hoeft te worden voldaan als binnen twee boekjaren na het boekjaar van

Edwin H. Mulder MRICS Directeur/partner DTZ Zadelhoff


Zadelhoff Zakelijk Te koop Hamburgstraat/Lubeckstraat, Oldenzaal

Te huur ‘De Lyceumpoort’, Oldenzaal Aanbod Bij het ter perse gaan van deze uitgave kan een gedeelte van het aanbod reeds zijn verkocht of verhuurd. Onder voorbehoud van zetfouten.

Almelo

Vloeroppervlak Koopsom

: totaal ca. 2.740 m2, in units vanaf 290 m2 : vanaf € 188.000,- v.o.n. te vermeerderen met BTW, rentelasten vanaf EUR 19,- per m2 per jaar Opleveringniveau : betonvloer, 2.000 kg/m2, vrije hoogte van ca. 6 meter, goede daglichttoetreding Bereikbaarheid : goed, A1 op ca. 5 minuten rijden gelegen Aanvaarding : n.o.t.k.

Te huur Wierdensestraat 40, Almelo

Representatieve kantoorruimten gelegen op de begane grond van het in aanbouwzijnde appartementencomplex ‘De Lyceumpoort’ gelegen op de hoek van de Beatrixstraat en de Spoorstraat te Oldenzaal. Het totale oppervlakte van de kantoorruimte bedraagt ca. 1.047 m2. Te huur in units vanaf ca. 161 m2. Collegiaal met Euverman Temmink & Partners. Huurprijs Parkeren Bereikbaarheid Aanvaarding

: : : :

n.o.t.k. 26 parkeerplaatsen op eigen terrein goed eind 2004

Te huur H.J. van Heekplein 132, Enschede

r

u e hu t t i 1 un nog Het betreft in deze een monumentaal vrijstaand herenhuis, villa ‘Westerdok’, gedateerd ca. 1890. De kantoorvilla wordt gekenmerkt door vele originele en authentieke details zoals marmeren vloeren, glas in lood ramen en talrijke ornamenten en verkeert in uitstekende staat van onderhoud. De kantoorvilla heeft een verhuurbaar vloeroppervlak van ca. 772 m2. Vloeroppervlak

Huurprijs Parkeren Aanvaarding

: kelder ca. 75 m2, begane grond ca. 280 m2, 1e verdieping ca. 250 m2 en 2e verdieping ca. 242 m2 : n.o.t.k. : 5 parkeerplaatsen op eigen terrein : n.o.t.k.

Het betreft een selectie uit ons magazine Zadelhoff Zakelijk. Voor meer informatie kunt u uiteraard contact met ons opnemen.

Op dit centraal gelegen plein in het centrum van Enschede is een fraai, nieuw complex gebouwd waar zowel Holland Casino als de Bijenkorf zich heeft gevestigd. Dit nieuwe gebouw biedt tevens ca. 670 m2 winkelruimte, verhuurd aan De Blaeker Exclusief, For Sale Jeans en Grand Café Christoffels. Het aangrenzende ‘Van Heekplein’ heeft een grote aantrekkingskracht op het winkelend publiek, met name door de vestigingen van een aantal grote winkelketens als de Bijenkorf, C&A, Hennes & Mauritz en V&D. Een uitgang van de grootste parkeergarage van Enschede ligt in de directe nabijheid. Vloeroppervlak Huurprijs Parkeren Bereikbaarheid Aanvaarding

: ca. 256 m2 met een front van ca. 11,5 meter en een vrije hoogt van ca. 6 meter : € 89.600,- per jaar te vermeerderen met BTW : uitstekend : uitstekend : in overleg

053 4 300 900

Te huur ◆ Henriette Roland Holstlaan ong., 3.840 m2, VVO 3.840 m2, € 125 per m2, i.o., 053-4852244 ◆ Centrumplein 3, 390 m2, VVO 390 m2, € 65.000,- p.j., per direct, 053-4852244 ◆ Stadionlaan 38, in Polman Stadion van Heracles Almelo, 201 m2, € 24.215,p.j., per direct, 074-2918192 ◆ Huis van Bewaring evt. ook in kleinere units te huur, centrum, 620 m2, n.o.t.k., i.o., 074-2918192 Te koop ◆ Grintweg 1, 1380 m2, VVO 315 m2, € 430.000,-, 12/03/2004, 053-8506070 ◆ Doelenstraat 6-8, centrum, 112 m2, BVO 100 m2, VVO 100 m2, € 199.000,- k.k., i.o., 0546-571272 ◆ Marktstraat 3 en 5, centrum, kantoor c.q. woonhuis. 885 m2, € 196.000,-, i.o., 074-2918192 ◆ Ootmarsumsestraat 14, centrum, winkel/horeca met bovenwoning (beleggingspand), VVO 80 m2, € 219.000,-, i.o., 074-2918192 ◆ Kolthofsingel 15, 7.560 m2, VVO 7.560 m2, € 2.850.000,-, per direct, 053-4852244 ◆ Slachthuiskade 18, bedrijventerrein Turfkade Oost, nabij centrum, 358 m2, € 215.000,-, i.o., 074-2918192

Borne Te huur ◆ Dorsetplein 6, winkel/horecaruimte, centrum, 240 m2, VVO 200 m2, € 34.035,- p.j., i.o., 074-2918192

Delden Te huur ◆ Stationsweg 6, 550 m2, VVO 550 m2, € 7.000,p.m., per direct, 0546-571272 Te huur/Te koop ◆ Sluisstraat 5, industrieterrein Sniederbos, VVO 3200 m2, € 105.500,- p.j., koopprijs op aanvraag, direct, 0546-571272 Te koop ◆ Sluisstraat 5-9, industrieterrein Sniederbos, 251 m2, VVO 245 m2, € 143.000,- k.k., i.o., 0546-571272

Denekamp Te huur ◆ Kloppendijk 52, industrieterrein, BVO 570 m2, VVO 570 m2, € 16.850,- p.j., per direct, 0541-515151 ◆ Oldenzaalsestraat ong., Oldenzaalsestraat/Oranjestraat twee nieuwbouwcomplexen, waarin nog 2 winkelunits, 60 m2 en 299 m2, i.o., 074-2918192

◆ Zweringweg, stadsveld, 55 m2, BVO 55 m2, VVO 55 m2, € 82.000,- k.k., onder bezw. v. huur, i.o., 053-4354455 ◆ Lonnekerbrugstraat 103-104, 2923 m2, BVO 1075 m2, VVO 1075 m2, € 397.000,- kk, i.o., 053-4354455 ◆ Oldenzaalsestraat 138, 165 m2, € 198.000,-, 053-4852244 ◆ Hendrik ter Kuilestraat 135-137, 4.900 m2, n.o.t.k., i.o., 053-4852244

◆ Eibergsestraat 60, rand centrum, BVO 91 m2, € 13.500,- p.j. excl. btw, i.o., 053-5721302 ◆ Tolstraat 23, industrieterrein, VVO 150 m2, € 11.500,- p.j. excl. btw, i.o., 053-5721302 Te koop ◆ Blankenburgerstraat 19-21, centrum, BVO 174 m2, VVO 165 m2, € 352.000,- excl. b.t.w., i.o., 053-5721302 ◆ Blankenburgerstraat 23, centrum, BVO 202 m2, VVO 194 m2, € 398.000,- excl. b.t.w., i.o., 053-5721302

Enter

Hellendoorn

Te huur ◆ Vonderweg 37a, bedrijventerrein Baanakkers III, 775 m2, VVO 775 m2, € 60.000,- p.j. excl. BTW, i.o., 0546-571272 ◆ Vonderweg ong., 265 m2, VVO 265 m2, € 90,- per m2, ca. april 2004, 074-2918192

Te koop ◆ Dorpsstraat 71, centrum, 640 m2, BVO 150 m2, VVO 40 m2, € 335.000,woon-/winkelpand, i.o., 0548-612861

Geesteren Te koop ◆ De Milt 20, industrieterrein, 1.407 m2, BVO 0 m2, VVO 825 m2, € 295.000,k.k. excl. BTW, i.o., 0546-563675

Enschede

Goor

Te huur ◆ Wilhelminastraat 127a, 650 m2, € 30.000,- p.j., 053-4852244 ◆ Van Loenshof 5, centrum, 575 m2, € 105.000,- p.j., 053-4852244 ◆ Haverstraatpassage 13-15, centrum, 175 m2, VVO 175 m2, € 55.000,- p.j., 053-4852244 ◆ Langestraat, centrum, 150 m2, VVO 150 m2, € 65.000,- p.j., 053-4852244 ◆ de Reulver 84, 1000 m2, € 35,- per m2, 053-4852244 ◆ Nijverheidstraat 1, 660 m2, VVO 660 m2, € 110.000,- p.j., per direct Te koop ◆ Ossenboer 40, BVO 495 m2, € 439.500,- inclusief woonhuis, bv 25/12/2001, 053-8506070

Te huur ◆ Grotestraat 114, centrum, 95 m2, BVO 95 m2, VVO 95 m2, € 1.000,- p.m., 1/9/2003, 0547-260681 ◆ Grotestraat 78, centrum, 90 m2, BVO 90 m2, VVO 90 m2, € 12.000,p.j., 0547-272551 ◆ Grotestraat 141, centrum, 135 m2, BVO 135 m2, VVO 135 m2, € 17.000,p.j., 0547-272551 ◆ Grotestraat 143, centrum, 130 m2, BVO 130 m2, VVO 130 m2, € 20.000,p.j., 0547-272551

Haaksbergen Te huur ◆ Spinnerstraat 5, 4640 m2, VVO 4640 m2, € 120.000,- p.j., i.o., 053-4354455

Hengelo (OV) Te huur ◆ Kanaalstraat 12, VVO 300 m2, € 25,- per m2 p.j. excl. BTW, 01/07/2004, 053-8506070 ◆ Wegtersweg 20-E, Westermaat Zuid, 192 m2 m2, € 18.000,- p.j., 01-04-2004, 053-8506070 ◆ Drienerstraat 15, VVO 60 m2, € 12.000,- p.j., i.o., 074-2503222 ◆ Goudstraat 7, VVO 1000 m2, € 50.000,- p.j., i.o., 074-2503222 ◆ Goudstraat 7, VVO 1325 m2, € 85000,- p.j. bedrijfsruimte+showroom, i.o., 074-2503222 ◆ Aquamarijnstraat 95, VVO 135 m2, € 12.000,p.j., i.o., 074-2503222 ◆ Amarilstraat 5, VVO 400 m2, € 16.500,- p.j., i.o., 074-2503222 ◆ Höltersweg 1, 245 m2, VVO 245 m2, € 30.000,p.j. excl. BTW, i.o., 074-2503222 Te huur/Te koop ◆ Prins Bernhardplantsoen 200, centrum, 1543 m2, VVO 1543 m2, € 135,- per m2, n.o.t.k., 27/02/2004, 053-8506070 ◆ Zaagstraat 15, 2940 m2, € 2250.000,-, 053-4852244 

29

Onroerend goed

Op het nieuwe aangelegde bedrijventerrein Hazewinkel Zuid-West te Oldenzaal komen een zevental bedrijfsunits voor de verkoop beschikbaar. Het betreft een modern en eigentijds ontwerp, waarbij rekening is gehouden met een flexibele indeling zodat units onderling uitstekend zijn te schakelen.

Te huur/Te koop ◆ Hanzestraat 20, 177 m2, VVO 177 m2, € 24.000,-, € 289.000,-, i.o., 074-2503222


EXACT(E) HULP NODIG?

Thijstraat 11 7596 KH ROSSUM Tel. 0541-625410 Fax 0541-661732 Internet: http://www.mhr-twente.nl Email: [email protected]

Reimersdennenweg 11

Tel: 074-2780283

7559 PL Hengelo

Fax: 074-2780875 Hengevelde

Voor vragen kunt u contact opnemen via E-mail: [email protected] Te huur ◆ Goorsestraat 22-B, 340 m2, € 100,- per m2, i.o.., 053-8506070

Losser Te huur/Te koop ◆ De Zoeker Esch 9, 900 m2, VVO 900 m2, € 33.750,- p.j., 03-03-2004, 053-8506070

Nijverdal Te huur ◆ Industrieweg 26, industrieterrein 't Lochter, 400 m2, BVO 400 m2, VVO 400 m2, € 14.500,p.j. geindexeerd, excl. BTW, i.o., 0548-631008 ◆ Grotestraat 230, nabij centrum, 120 m2, BVO 120 m2, VVO 120 m2, €18.000,- p.j. te vermeerderen met BTW, i.o., 0548-631008 ◆ Van den Bergsweg 7, industrieterrein 't Lochter, 368 m2, BVO 368 m2, VVO 368 m2, € 90,- per m2 per jr, geindex, excl. B.T.W., i.o., 0548-631008 ◆ Keizerserf 39 unit B, centrum, 103 m2, BVO 103 m2, VVO 100 m2, € 135,- per m2 prijs p.j., i.o., 0548-612861

◆ Grotestraat 140-142 unit B, centrum, 155 m2, BVO 155 m2, VVO 155 m2, € 115,per m2 prijs p.j., per direct, 0548-612861 ◆ Fuutweg 2, industrieterrein 't Lochter, 840 m2, BVO 840 m2, VVO 840 m2, € 39.500 p.j., i.o., 0548-631008 ◆ Keizerserf 32A, Centrum, 150 m2, BVO 170 m2, VVO 170 m2, € 34.000,- p.j. excl. BTW, i.o., 0548-631008 Te huur /Te koop ◆ Bedrijvenweg 36, industrieterrein 't Lochter, 590 m2, BVO 590 m2, VVO 590 m2, € 25.000,-, € 240.000 k.k., i.o., 0548-631008 Te koop ◆ Bedrijvenweg 32, industrieterrein 't Lochter, 730 m2, BVO 730 m2, VVO 730 m2, n.o.t.k., i.o., 0548631008 ◆ Industrieweg 20, industrieterrein 't Lochter, 830 m2, BVO 830 m2, VVO 830 m2, € 375.000,- k.k., i.o., 0548-631008 ◆ Smidsweg 110, centrum, 435 m2, BVO 150 m2, VVO 55 m2, € 270.000,woon-/winkelpand, i.o., 0548-612861 ◆ Rudolf Dieselstraat, bedrijventerrein 't Lochter, 517 m2, BVO 517 m2, VVO 517 m2, € 275.000,- V.O.N. excl. B.T.W., i.o., 0548-631008 ◆ Rudolf Dieselstraat, bedrijventerrein 't Lochter, 655 m2, BVO 655 m2, VVO 655 m2, € 365.000,- V.O.N. excl. B.T.W., i.o., 0548-631008

Oldenzaal Te huur ◆ Deurningerstraat 7, centrum, winkelruimte met bovenwoning, 120 m2, VVO 120 m2, € 30.000,p.j., direct, 0541-515151 ◆ Marktstraat 5 en 7, centrum, € 42.500,- p.j., i.o., 0541-522022 ◆ Bisschop Balderikstraat 15, nabij NS-/busstation, VVO 35 m2, € 5.000,p.j., i.o., 0541-522022 ◆ Kerkstraat 6, centrum, nabij parkeergelegenheden, 200 m2, € 25.000,- p.j., direct, 0541-515151

◆ Ainsworthstraat 5, industrieterrein, 2500 m2, BVO 800 m2, € 32.500,- p.j., i.o., 0541-515151 ◆ Ainsworthstraat 2a, industrieterrein, 800 m2, € 30.000,- p.j., i.o., 0541-515151 ◆ Edisonstraat 9, industrieterrein, 800 m2, € 2.426,- p.m. excl. btw, i.o., 0541-515151 ◆ Grootestraat 24-A, centrum, winkelruimte, 130 m2, VVO 130 m2, n.o.t.k., i.o., 0742918192 ◆ Deurningerstraat 10, centrum, winkelruimte, 155 m2, VVO 125 m2, € 25.000,- p.j., i.o., 074-2918192 ◆ Deurningerstraat 11, centrum, fraaie winkel met ruime bovenwoning, VVO 95 m2, € 25.000,p.j. excl. BTW, i.o., 0541-522022 ◆ Newtonstraat 7, bedrijventerrein, VVO 900 m2, € 29.500,- p.j., i.o., 0541-522022 ◆ Ainsworthstraat 4 t/m 8, bedrijventerrein, VVO 1293 m2, € 45.000,- p.j., i.o., 0541-522022 ◆ Munsterstraat ong., bedrijventerrein, VVO va 240 m2, va. € 11.000,p.j., i.o., 0541-522022 ◆ Steenstraat 9, centrum, VVO 250 m2, prijs op aanvraag, i.o., 0541-522022 ◆ Nagelstraat 19, centrum, VVO 50 m2, € 9.000,- p.j. incl. garage, i.o., 0541-522022 ◆ Munsterstraat 21, bedrijventerrein Het Hazewinkel, € 58.000,- p.j. evt. ook in units vanaf 195 m2, i.o., 0541-522022 Te huur/Te koop ◆ Hamburg-/Lubeckstraat ong., Hazewinkel/bouwkavel, 1.744 m2, v.a. € 42,50 per m2, n.o.t.k., i.o., 053-8506070 ◆ Marconistraat 26, industrieterrein Het Hazewinkel, 1821 m2, VVO 1350 m2, € 65.000,- p.j., € 650.000 k.k., 01/10/2003, 0541-522022

Te koop ◆ Lubeckstraat/Hamburgstraat ong., 2740 m2, VVO 290 m2, € 188.000,-, € 188.000,- v.o.n. excl.BTW, i.o., 074-2503222 ◆ Kerkstraat 5, centrum, winkel/woonhuis, 199 m2, € 310.000,- k.k., i.o., 0541-515151 ◆ Eekboerstraat 66, 2300 m2, € 1.650.000,-, i.o., 053-4852244

Ootmarsum Te huur ◆ Palthestraat 11, centrum, bedrijfs-/ kantoorruimte, 265 m2, VVO 265 m2, € 11.000,- p.j., i.o., 0541-515151

Rijssen Te huur ◆ Spoelerstraat 9, industrieterrein, 1500 m2, BVO 1000 m2, VVO 1000 m2, € 28,- per m2 exclusief B.T.W., i.o., 0546-571272 ◆ Handelsweg 30, industrieterrein Noordermors III, BVO 4.060 m2, € 131.596,p.j., i.o., 0548-540045 ◆ Nijverdalseweg 143, industrieterrein Plaagslagen, va 150 m2, € 107,- per m2, turn key, i.o., 0548-540045 ◆ Grotestraat 29, centrum, 90 m2, € 11.345,- p.j., i.o., 0548-540045 ◆ Ethaanstraat 2, industrieterrein Plaagslagen, 336 m2, € 46,- per m2, i.o., 0548-540045 ◆ Energiestraat 11, industrieterrein De Mors, BVO 2.321 m2, € 77.000 p.j., i.o., 0548-540045 ◆ Nijverdalseweg, Plaagslagen, VVO 1.008 m2, € 107,- p.j. te huur in units v.a. 187 m2, per direct, 0546 - 629800

31

Onroerend goed

SCHOONMAKEN IS EEN VAK

◆ Prins Bernhardplantsoen 300, centrum, 1942 m2, VVO 1942 m2, € 135,per m2, n.o.t.k.,27/02/2004, 053-8506070 ◆ Demmersweg, Westermaat, 2.144 m2, BVO 3.804 m2, VVO 3.200 m2, € 125,- p.j., 0546-629800 Te koop ◆ Oelerweg 22, 95 m2, € 389.000,- praktijk/ kantoorruimte met bovenwoning, i.o., 074-2503222 ◆ Hassinkweg 14, 215 m2, € 545.000,-, hal met 2 woonhuizen, i.o., 074-2503222 ◆ Breemarsweg 68, ´t Lansink Tuindorp, 80 m2, BVO 80 m2, VVO 80 m2, € 235.000,- n.o.t.k. incl. woonhuis van 350m2, i.o., 074-2430855

Vriezenveen Te huur ◆ Nijverheidsweg 10, industrieterrein, 1.945 m2, VVO 979 m2, € 40.000,- p.j. excl. BTW, i.o., 0546-563675 


Wierden

Wat zien

al die bedrijven toch in Noord Lease?!

Te huur ◆ Kerspel 9, centrum, 80 m2, BVO 80 m2, VVO 80 m2, € 115,- per m2 p.j. excl. BTW, 0546-571272 Te koop ◆ Almelosestraat 46 A, centrum, VVO 700 m2, € 850.000,- k.k., i.o., 0546-571272

Transacties

Noord Lease BV Lavendelweg 7 9731 HR Groningen tel. (050) 5470200 fax (050) 5470222 Postbus 9500 9703 LM Groningen

Voor autolease richten steeds meer bedrijven hun vizier op Noord Lease. Omdat ze dwars door vlotte verkoopbabbels en stuntaanbiedingen heen kijken. Bij ons geldt: wat u ziet is wat u krijgt. Wij spiegelen u niets voor wat we niet waar kunnen maken. Een man een man, een woord een woord, is ons credo. Elke aanvraag bekijken we afzonderlijk: geen standaardcalculaties, maar

Weezebeeksingel 2 7609 PP Almelo tel. (0546) 660077 fax (0546) 660099 Postbus 757 7600 AT Almelo www.noordlease.nl [email protected]

offertes op maat. Vanuit financieel oogpunt heeft u daar ‘t meest baat bij.

Almelo Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft aan het Centrumplein 3390 m2 winkelruimte verhuurd aan Bentex Nederland voor € 50.000,- per jaar excl. BTW.

Borne

Ons systeem voor kwaliteitszorg is geheel vanuit de optiek van onze

Voortdurend zijn we gefocust op het belang van onze klanten.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens haar opdrachtgever, een vastgoedbelegger, ca. 100 m2 winkelruimte aangehuurd aan de Grotestraat 247 te Borne. Verhuurder betreft in deze een particulier. De huurprijs bedroeg naar verluidt ca. € 10.000,- per jaar te vermeerderen met BTW.

Zouden we in brede ondernemerskring daarom een graag geziene

Enschede

klanten ontwikkeld. Zo gaven onze klanten aan meer inzicht in hun wagenpark te willen hebben. Met het Internetprogramma oNLine brengen we u de meest actuele en relevante informatie in beeld die nodig is voor efficiënt wagenparkbeheer. Contractafwijkingen zijn in één oogopslag te zien. oNLine is geheel gratis en toegankelijk op elk moment van de dag.

leasepartner zijn?

autolease zoals ú ‘t graag ziet...

Aan Madres Zwangerschapsmode verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. 120 m2 winkelruimte aan de

Haverstraatpassage 58 voor € 25.000,- per jaar excl. BTW. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde ca.415 m2 kantoor- en 480 m2 bedrijfsruimte aan Het Lentfert 38 aan Bizerba Nederland B.V. voor € 60.000,- per jaar excl. BTW. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 137 m2 winkelruimte verhuurd aan het H.J. van Heekplein 137 te Enschede aan De Kandelaer, een winkel in exclusieve kleding, meubelen, sierranden en woonaccessoires. DTZ Zadelhoff trad op namens de verhuurder, het Holland Casino. De huurprijs bedroeg naar verluidt ca. € 47.950,- per jaar, te vermeerderen met BTW. Aan De Giem 3 verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. collegiaal met Ten Hag namens de zittende huurder circa 4.000 m2 bedrijfsruimte aan een groothandel in interieurstoffen, Style & Concepts B.V. De huurprijs bedraagt € 41,per m2 per jaar excl. BTW. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde 105 m2 kantoorruimte voor € 11.025,- per jaar excl. BTW aan de Getfertweg 290-13.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 1.160 m2 winkelruimte verhuurd aan de Pasmaatweg 36 aan het Lichtcentrum Hengelo. DTZ Zadelhoff trad in deze op namens de verhuurder, een bouwbedrijf. De aanvangshuurprijs bedroeg ca. € 50.000,- per jaar, te vermeerderen met BTW. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft voor de hoofdvestiging van Woongroep Twente het Heemaf terrein, 5.000 m2 groot, aangekocht. Ten Hag Bedrijfsmakelaars trad op voor verkoper. Circa 1.600 m2 is beschikbaar voor verhuur aan derden. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 119 m2 winkelruimte verhuurd aan de Marskant 6 aan Kuypers Haarmode. DTZ Zadelhoff trad in deze op namens de verhuurder. De huurprijs bedroeg naar verluidt ca. € 16.660,- per jaar, te vermeerderen met BTW. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde circa 125 m2 kantoorruimte aan een uitzendbureau voor € 15.000,- per jaar excl. BTW aan de Willemstraat 69.

Het pand aan het Burg. Jansenplein 40 is door Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verkocht voor € 195.000,- k.k. aan Ad Hoc Groep BV. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft aan de Nieuwstraat 6 voor een damesmodezaak dit pand aangehuurd. De huurprijs bedraagt € 64.000,- per jaar excl. BTW.

Nijverdal DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft, collegiaal met Piksen Makelaardij, ca. 212 m2 winkelruimte verhuurd aan de Molenweg 1 aan Ster Videotheken. DTZ Zadelhoff trad in deze op namens de verhuurder, een particuliere belegger. De huurprijs bedroeg naar verluidt ca. € 22.500,- per jaar, te vermeerderen met BTW. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 539 m2 winkelruimte verhuurd aan Scheer & Foppen aan de Rijssensestraat 48. DTZ Zadelhoff trad op namens de verhuurder, een bouwbedrijf. De huurprijs bedroeg naar verluidt ca. € 59.000,- per jaar te vermeerderen met BTW. ■

33

Onroerend goed

◆ Westeinde 67, centrum, 200 m2, VVO 200 m2, € 1.200,- p.m. excl. BTW, i.o., 0546-563675 ◆ Nieuwe Daarlerveenseweg 3 b, VVO 118 m2, i.o., 0546-563675 Te koop ◆ Bedrijfsweg 20, 1820 m2, VVO 1137 m2, € 450.000,BTW belast, i.o., 0546-563675 ◆ Nieuwe Daarlerveenseweg 3 a, 340 m2, VVO 90 m2, € 125.000,- V.O.N. / BTW belast, i.o., 0546-563675 ◆ Nieuwe Daarlerveenseweg 3 d, VVO 118 m2, € 100.500,- V.O.N. / BTW belast, i.o., 0546-563675

Aan het H.J. van Heekplein ong. verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. 565 m2 horecaruimte voor € 60.000,- per jaar exclusief BTW.

Hengelo Snelder Zijlstra de Groot verhuurde namens ontwikkelaar BAM Vastgoed een wijkwinkelcentrum in de Hengelose Es, met een oppervlakte van ca. 5.400 m2. De huurders zijn onder andere C1000, Aldi, Blokker, Bart Smit, Gall&Gall, Ter Stal, Kruidvat, De Zuivelhoeve en enkele lokale ondernemers. Het huurprijsniveau bedraagt circa € 200,- m2 per jaar. Het centrum zal in november zijn deuren openen.

In wijkwinkelcentrum Hengelose Es te Hengelo verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. namens ontwikkelaar BAM Vastgoed circa 5.400 m2.


: over reclame, 34

Op donderdag 25 maart vond de opname van Memphis niet zoals gebruikelijk plaats in de businesslounge van het Arke Stadion, maar in discotheek Lucky in Rijssen. In het kader van het thema ‘de Geur van Reclame’ was er veel aandacht voor het duo Veldhuis en Kemper (uit de reclame), reclamemakers Noltes en Van den Heuvel, ‘Ik wil Bolletje’-Willemsen en ‘De modestraat van Twente’-Roetgering.

media en merken

De eerstvolgende opname van Memphis staat gepland op dinsdag 27 april in de vertrouwde businesslounge van het Arke Stadion. De gasten zijn dan bestuursvoorzitter Visscher van afvalverwerker Sita, de nieuwe topman Ab Pasman van Grolsch en bestuursvoorzitter Ben Nooteboom van Randstad Holding. Als u automatisch uitgenodigd wilt worden, kunt u zich aanmelden voor de e-mail-service via www.twentevisie.nl.

35

▲ De

gasten van Memphis waren (v.l.n.r.) Gerhard Roetgering van Roetgerink Modebedrijf, Rob Willemsen van Bolletje, Meindert van den Heuvel van reclamebureauY&R, het artiestenduo Richard Kemper en Remco Veldhuis en Jan Noltes van reclamebureau BNCC.

▲ Discotheek Lucky in Rijssen is weliswaar een geheel andere locatie dan het Arke Stadion, maar niet minder sfeervol.

▲ Een hippe locatie, een snel onderwerp en muzikale omlijsting: reden van het opvallend grote aantal jonge, vrouwelijke belangstellenden?

Henk ten Cate: van Roel Buikema tot Ronaldinho

‘De zon schijnt harder

als Barcelona wint’ Rondootje

36

Henk ten Cate in Barcelona, naast Frank Rijkaard: “Het werken als trainer is overal hetzelfde. Maar ik heb nog nooit met zulke goede spelers gewerkt. De trainingsvormen worden sneller begrepen en de technische uitvoering is veel beter.”

De zon schijnt altijd in Barcelona, de hoofdstad van Catalonië, misschien wel de mooiste stad van Europa. “Maar hij schijnt harder als we winnen.” Henk ten Cate heeft eindelijk de waardering gekregen als voetbaltrainer waarnaar hij snakte. “Barcelona is een van de allergrootste clubs te wereld. De Spaanse competitie is veruit de sterkste competitie, sterker dan de Engelse of de Italiaanse.”



De uitschakeling door Celtic in het toernooi om de UEFA-cup is eigenlijk het enige smetje van de afgelopen maanden. Maar dat wordt Frank Rijkaard en Henk ten Cate niet zwaar aangerekend. Het draait maar om één ding in Barcelona, om de competitie. “Iedereen kan echt van iedereen winnen in Spanje. Als Ajax tegen pakweg Groningen speelt, kun je blind een eentje op je totoformulier invullen. Celta de Vigo staat in Spanje net zo laag als

Groningen in Nederland, maar Ajax verliest er wel van.” Henk ten Cate is in het kielzog van Frank Rijkaard in Barcelona neergestreken. Ze kennen elkaar goed van het onder meer het Kleurrijk Elftal. Henk ten Cate is geen Andries Jonker die eerder Louis van Gaal escorteerde. Het zegt wat over Rijkaard dat hij uitgerekend een ambitieuze vent als Ten Cate heeft meegenomen. En het zegt wat over de trainerskwaliteiten

van Ten Cate dat Rijkaard bij hem aanklopte. “Ik ben meer dan een pionnensjouwer; als ik dat zou zijn, was ik ook niet meegegaan. We hebben een selectie van 26 spelers. Er wordt heel veel per linie getraind, dat kun je als trainer met een assistent die zijn mond moet houden niet meer behappen. Professionele clubs werken met technische teams, kijk naar Ajax, PSV van wie één eindverantwoordelijk is en dat is Frank.” Voor de mensen in Barcelona was hij tot zijn verrassing niet totaal onbekend. “Ze volgen de Nederlandse competitie via de televisie en wisten al waar ik gewerkt had.”

Kinderpantoffels Het is altijd druk rond het stadion waar ook op dagen dat er geen wedstrijden op het programma staan duizenden mensen naar toe komen. Camp Nou is opgeno-

men in de toeristische route van de open dubbeldeks bus die om de tien minuten langskomt. Het museum van Barca waar Johan Cruijff en de Europa I in 1992 de meest prominente plaatsen hebben, is na het Prado in Madrid het best bezochte museum in Spanje. En van het aantal bezoekers (en vooral de omzet) van de souvenirwinkel naast het stadion kan een gemiddelde V&D dromen. Alles, van kinderpantoffels tot koekblikken, van behang tot badjassen in de blauw-paarse kleuren van Barcelona, de enige topclub waarvan de schulden tot enorme hoogte (250 miljoen euro) zijn opgelopen maar waar hooghartig wordt geweigerd een commerciële naam op het shirt te drukken om de schulden te verkleinen: het shirt mag nooit ontheiligd worden! Door niets en niemand.

We bezoeken de allerlaatste training voor de wedstrijd tegen Real Sociedad. In het stadion waar een oppervlakkige schatting leert dat er meer mensen de hele dag werken en lopen dan bij de gemeente Enschede. Iedereen is belangrijk of kijkt op zijn minst gewichtig. ‘Zeg maar dat je een vriend van me bent, dan brengen ze je wel naar de dug-out, maar zeg in godsnaam niet dat je van de pers bent’, had hij telefonisch doorgegeven. “Señor Tien Chatie? Si. Frend?” De catacomben zijn al geweldig. De spelers en trainers moeten door een soort hal naar de trap naar beneden naar het veld. In het midden van de trap staat een hek. Op het veld aangekomen overweldigen de tientallen meters hoge tribunes. Verderop trainen de spelers in twee groepen. Een rondootje, typisch Nederlandse oefenvorm waar de spelers in een cirkel staan en slechts de bal één keer mogen raken. In het midden moeten twee spelers de bal trachten te veroveren. Veel gelach als spelers expres de bal keihard op elkaar inspelen en iemand daardoor de bal van zijn schoen laat springen. “De laatste training voor de wedstrijd werken we altijd af in het stadion. Dat is zo gegroeid. Het is ook prettig om achter gesloten deuren nog corners of vrije trappen te oefenen. Maar ik weet zeker dat het toch morgen in de krant staat.” En dat klopt, met foto en al. Elke dag houden tientallen journalisten van krant, radio- en televisiestations zich bezig met het allerbelangrijkste in Barcelona: de plaatselijke club (nota bene opgericht door een Zwitser). “Alles wat je zegt of doet wordt opgeschreven en geregistreerd.”

Marco Waslander Ten Cate legt de training een aantal keren stil. “Ik kijk waar dingen fout gaan en probeer dat te corrigeren.” En hoewel de Nederlandse spelers in aantal hun Spaanse collega’s de baas zijn, spreekt Ten Cate Spaans. “Ik ben hier in Spanje en ik pas me aan, mijn Spaans is grammaticaal nog niet in orde, maar ik word hier wel goed begrepen. Dat is volgens mij ook precies het grote probleem in Nederland waar heel veel buitenlanders nooit de moeite genomen hebben zich aan te passen en om goed Nederlands te leren.” De training is heel relaxed. “Daar heb ik misschien nog wel het meeste aan moeten

wennen. In Nederland zou dat niet kunnen. Ik was ook een aanhanger van het principe ‘je speelt de wedstrijd in het weekend zoals je doordeweeks traint’. Ik weet inmiddels niet meer of dat de waarheid is. Hier werkt het in elk geval anders. Net als in Hongarije waar ik eerder werkte. Voor een wedstrijd gaat de knop om. De spelers kunnen dat heel goed scheiden. In Nederland heb ik dat bij één speler ooit meegemaakt, Marco Waslanders. Nog te lui om te lopen, maar in de wedstrijd liep hij voor twee. Dat is hier bij heel veel spelers het geval.”

37

Ronaldinho Kluivert (nog steeds geblesseerd) jongleert wat met een bal, zijn kinderen spelen in een hoek van het veld. Davids schiet een paar ballen vanaf de middellijn op het doel en juicht als ze het net raken. Ronaldinho praat langdurig met Ten Cate die vooral in het begin van het seizoen heel veel tijd in de Braziliaan heeft gestoken. En niet zonder resultaat. Inmiddels is Ronaldinho de absolute ster van

‘De Spaanse competitie is veruit de sterkste competitie, sterker dan de Engelse of de Italiaanse’ Barcelona, met in zijn kielzog Davids. Samen hebben zij (dankzij de fabelachtige techniek van de vrolijke, gemakkelijk aanspreekbare Braziliaan en het doorzettingsvermogen van de Nederlander) al een aantal wedstrijden voor hun club gewonnen. Hoe prettig Davids op het veld is tegen zijn collega’s, zo nors en onvriendelijk is hij zodra hij ook maar één stap van het veld heeft gedaan. Zelfs mensen van de club durven hem niet aan te spreken. “Het werken als trainer is overal hetzelfde. Maar ik heb nog nooit met zulke goede spelers gewerkt. De trainingsvormen worden sneller begrepen, de voetbalintelligentie van de jongens is veel groter dan bij andere ploegen waar ik gewerkt heb en de technische uitvoering is veel beter. Dat is het grote verschil.” 


Geluk Barcelona is tegen Real Sociedad huizenhoog favoriet, maar waarom is niet helemaal duidelijk, want de Basken (zonder Westerveld, gebroken hand) hebben gewoon het betere van het spel en de beste kansen. Een aantal malen springt Ten Cate de dug-out uit om aanwijzingen te geven en kort spelers te instrueren. Rijkaard oogt veel rustiger. “Het vertrouwen van de club is de afgelopen maanden teruggekomen terwijl we niet zo heel veel hebben veranderd in de stijl. Voor de winterstop waren we regelmatig veertien spelers kwijt voor interlands. Daar werden we gek van. Hadden we net iets opgebouwd, konden we weer opnieuw beginnen. Nu alle kwalificaties voor de EK klaar zijn, gaat het veel beter. En je ziet ook dat we het geluk afdwingen. In het begin van de competitie

39

‘We zien Cruijff hier amper, ik heb hem tot nu tot drie keer ontmoet’ speelden we soms beter dan nu, maar dan hadden we pech. Nu winnen we toch wel met geluk van Sociedad, een half jaar geleden hadden we deze wedstrijd verloren. Het moet nog veel beter, het team moet zelf anticiperen op situaties en dat lukt nog niet.” Hoewel Ten Cate cynisch is over de kwaliteit van de media in Spanje (“opportunistisch, alles komt op het conto van de Nederlanders als het slecht gaat, dan komt het goed uit om de kampioenschappen van Cruijff en Van Gaal te vergeten”) heeft het duo wel krediet. Want zij hebben veel jonge spelers uit de eigen jeugd ingepast en dat zien ze graag in Catalonië.

Cruijff “Ik heb nu veel vrienden, maar ik weet nog hoe het in het begin van het seizoen was. Als de resultaten tegenvallen, heb je hier geen leven. Voor mij valt het nog mee, maar de spelers en Rijkaard hebben dan behoorlijk wat te verduren. Het mooiste voorbeeld is Van Bronckhorst. Zijn komst werd heel sceptisch benaderd, nu lopen ze met hem weg, dat is enerzijds raar en anderzijds plezierig.” Johan Cruijff, de Verlosser, is achter de schermen de invloedrijkste man bij Barcelona. Dankzij hem kwam Rijkaard. “We zien Cruijff hier amper, ik heb hem tot nu tot drie keer ontmoet. Ik luister altijd graag naar hem als hij over voetbal praat, ik doe daar natuurlijk mijn voordeel mee.” ■

Henk ten Cate (49) was eind jaren zeventig een goede vleugelspits van Go Ahead. Hij brak net niet door naar een topclub, maar zijn naam werd in dat kader wel vaak genoemd. Zijn trainerscarrière verliep vergelijkbaar. Hij werd genoemd bij Feyenoord, maar Vitesse was vooralsnog het hoogst haalbare. In Arnhem denken ze met veel plezier aan hem terug, want hoewel hij met ruzie vertrok omdat voorzitter Aalbers hem niet goed (of bekend?) genoeg vond voor Vitesse, zette Ten Cate met een derde plaats in de competitie de beste clubprestatie ooit in de boeken. Verder werkte Ten Cate onder meer voor NAC, Sparta, Heracles en Go Ahead. “Sparta is de leukste club waar ik ooit gewerkt heb. Ik zag onlangs op televisie Heracles spelen, een goed elftal met onder anderen Roel Buikema. Leuk om hem te zien spelen, ik haalde hem ooit naar Sparta. Maar Go Ahead is mijn cluppie. Zal het ook altijd blijven. Daar hebben ze mij de kans gegeven om als trainer aan de slag

te gaan, dat zal ik nooit vergeten.” En dat hij dat inderdaad niet vergeet, blijkt een paar dagen later als Ten Cate even overvliegt naar Deventer om een sponsoravond bij te wonen op verzoek van zijn beste vriend Adri Steenbergen (in het vorige nummer nog als directeur van Ank Hermes geportretteerd en daarnaast sinds mensenheugenis elftalleider bij Go Ahead). “Ach, als mijn aanwezigheid er toe kan leiden dat een paar heren de portemonnee trekken voor de club, dan doe ik dat graag. Ze moeten alleen nooit de jeugdopleiding sluiten.” Ten Cate vindt zelf niet dat hij veranderd is, maar dat is hij wel. Geestelijk was hij altijd al onafhankelijk, weten ze bij de clubs waar hij werkte. Maar hij is iets rustiger geworden, iets bedachtzamer. “Misschien omdat ik ouder ben?” Niet dat Barcelona zijn laatste club zal zijn, maar Ten Cate hoeft niets meer te bewijzen. Hij heeft bereikt wat hij wilde, de top. En daar hoort hij ook, vindt hijzelf. Twente visie. 04/2004

Oudste marathon van Nederland wil sportief en ‘gezellig’ naam maken

Enschede marathon:

terug naar de basis willen ook de gezelligste van Nederland worden,” voegt hij er aan toe. ‘Key Points’ met vermaak en muziek langs het parcours, en evenementen in de binnenstad voorafgaande aan de marathon moeten ‘Enschede’ een gezellig imago bezorgen. “Als dat lukt, krijgen we meer lopers. En meer lopers betekent meer geld. Dat cirkeltje moet gaan draaien.”

40

Samenvoeging

De Enschede Marathon streeft ernaar om - na Amsterdam en Rotterdam - de derde marathon van Nederland te worden.

Een nieuw parcours, een oude naam en nieuw elan in de organisatie moeten de Enschede Marathon er weer bovenop helpen. Vergeten zijn de afgelopen edities vol met pech, tegenslag en middelmatige prestaties. Het bestuur van de oudste marathon van Nederland heeft weer praatjes. “Wij willen de derde marathon van Nederland worden.”

(door Mar tin Steenbeeke)


Toegegeven, het zat de Enschede Marathon de laatste jaren niet mee. De afbraak van het Diekmanstadion, een brand die het organisatiekantoor in de as legde, de vuurwerkramp en de MKZ-crisis speelden het evenement de afgelopen jaren parten. Door de tegenslag van buitenaf dreigde het evenement af te glijden tot een regionaal evenement. “Het evenement was op sterven na

dood,” geeft bestuursvoorzitter Mark Pastoor toe. Maar wie om de haverklap het parcours verandert, zich vervreemdt van regionale lopers en te weinig het evenement weet te ‘verkopen’ moet zelf ook in de spiegel kijken. “Er is teveel op de automatische piloot gedraaid. Iedereen pakte het draaiboek van vorig jaar en deed zijn dingetje,” zegt bestuurslid marketing Bert Kroondijk.

Een (deels) nieuw bestuur, geformeerd in januari 2003, wil de negatieve spiraal een halt toeroepen. De editie van vorig jaar, die voor het eerst in de binnenstad van Enschede startte en finishte, was het keerpunt. Dit jaar moet met een oude vertrouwde, nieuwe naam, Enschede Marathon in plaats van Twente Marathon, de weg omhoog worden ingeslagen. Minimaal duizend deelnemers op de hele marathon (2003: 550), internationale toptijden en 100.000 toeschouwers zijn het doel. “Met Amsterdam en Rotterdam kunnen wij ons qua uitstraling en aantal deelnemers niet meten, maar direct daarna willen wij de derde marathon van Nederland worden,” zegt Pastoor. Nu is die plek nog in handen van Eindhoven. “En wij

De naam Enschede Marathon is niet alleen gekozen om een nieuwe start te benadrukken. ‘Enschede’ is als marathon bekender dan ‘Twente’, zegt Pastoor. Elke belangrijke marathon in de wereld draagt nu eenmaal de naam van een stad, zegt hij, om vervolgens een anekdote te vertellen over een Japanner die bij de naam Twente Marathon wat glazig keek maar bij de naam Enschede enthousiast opveerde. De naam Twente Marathon stamt nog uit de jaren negentig toen de regionale politiek volop bezig was met het formeren van Dubbelstad en Twentestad. Nu dit mislukt is, zijn er geen politieke krachten meer actief die invloed uitoefenen op de naam. Er is zonder al te veel moeite afscheid genomen van Hengelo als doorkomstplaats in het parcours. Te weinig ambiance in de binnenstad en een lange, onaantrekkelijke weg tussen beide steden zijn de redenen voor de scheiding. Bovendien is aantal gesprekken met de THALES FBK-Games, gericht op een sportieve en organisatorische bundeling van krachten, op niets uitgelopen. Het ideaal van veel regionale atletiekliefhebbers, een marathon laten starten en finishen in het FBK-stadion voor aanvang van het baanevenement, bleek niet haalbaar. Allereerst is sportief gezien het tijdstip waarop de THALES FBK-Games worden gehouden (eind mei-juni) gezien de temperatuur en luchtvochtigheid niet ideaal voor een marathon. “Dan krijg je een topatletiekwedstrijd met een tweede of derderangs marathon,” zegt Kroondijk. Niet voor niets wil de organisatie de Enschede Marathon verplaatsen van half mei naar eind april. “In de loop der jaren zijn we vanwege de warmte al heel veel lopers kwijt geraakt aan Rotterdam.”

Horde Organisatorisch speelden er meer problemen. Er is een grotere politie-inzet nodig, de spoorlijn nabij het FBK-stadion is een lastige horde en wedstrijdtechnisch gezien konden beide programma’s moeilijk in elkaar geschoven worden. Pastoor: “Vanuit Hengelo is altijd het idee geschapen dat de marathon en de THALES FBK-Games op één dag kunnen, maar het is niet mogelijk. Je kunt nu eenmaal onmogelijk 5.000 deelnemers aan ons evenement allemaal in het stadion laten finishen. Het was hun bedoeling dat de eerste tien lopers mochten finishen in het stadion en dat de overige 4.990 op de Kuipersdijk moesten finishen. Dat kun je niet maken.” Behalve over het woord ‘samenvoeging’ dachten beide besturen ook wezenlijk anders over organisatorische samenwerking. Pastoor: “FBK was het met ons eens dat er één bureau moest komen maar vond niet anders dan dat dit in Hengelo zou moeten komen. En wij moesten Enschede als starten finishplaats los laten. Wij streefden naar synergie. Denk aan inkoop van materialen, sponsoring en vrijwilligers. Zij wilden een marathon toevoegen aan het evenement dat ze al hebben. Dat is een andere gedachtegang.” De samenwerking blijft nu beperkt tot regulier overleg tussen de twee wedstrijddirecteuren.

Gronau Enschede moet een echte stadsmarathon worden. Centraal hierbij staat het vernieuwde Van Heekplein in Enschede. Door de nood gedwongen (afbraak van het Diekmanstadion), is dit sinds vorig jaar de nieuwe compacte start en finishlocatie. Atleten parkeren hun auto op niveau -2 van de parkeergarage, kleden zich om op laag -1 en starten en finishen in de buitenlucht. Het doel is minimaal 1.000 deelnemers op de hele marathon en een winnende tijd van onder de 2 uur en 10 minuten. Het oude record (2.10.57) staat nog altijd op naam van Marti ten Kate, gevestigd in 1989. In plaats van Hengelo loopt het parcours nu door de noord- en zuidwijken van Enschede. Gronau is gehandhaafd. Niet zozeer vanwege de subsidie van de stad Gronau en de Euregio, maar vanwege de ambiance, verzekert Pastoor. “Gronau is

één groot feest. Daar kunnen wij nog wat van leren.” Het grensoverschrijdende karakter van de marathon wordt bovendien ingezet als marketinginstrument. Met de organisatie van de Münster-marathon is het Euregionale Marathon Kampioenschap opgezet. De Twente/Enschede-marathon heeft de laatste jaren verschillende parcoursen gekend, maar streeft nu naar een beter én herkenbaar parcours. “Het moet maar eens uit zijn met al die wijzigingen,” zegt Kroondijk. Meer dan vroeger is er inspraak voor regionale atleten. Onder leiding van Marti ten Kate zijn er bijeenkomsten geweest waarin marathonlopers hun ideeën kwijt konden.

41

Clinics De recreatieve atleet fungeert ook als schakel om meer bedrijven aan het evenement te binden. Pastoor noemt het voorbeeld van een Twents bedrijf waarvan de directeur graag wil dat zijn personeel aan atletiek gaat doen. “Prima, wij organiseren wel clinics voor die mensen, zodat ze kunnen deelnemen aan de tien kilometer of de bedrijvenloop. Sponsoring is goed voor 45% van de begroting, die dit jaar ruim boven de 2.5 ton ligt. Doel is de begroting elk jaar met 50 tot 100.000 euro te laten stijgen. Hoewel de economie niet echt meezit, zijn bedrijven volgens Kroondijk nog altijd geïnteresseerd in het verbinden van een bedrijfs- of productnaam aan de marathon. “Geloof het of niet, maar ik kan kiezen uit vier isotone dorstlessers.” Pastoor: “Wij zullen dit jaar moeten bewijzen dat de grote praatjes die we hebben, bewaarheid worden. Als dat zo is kunnen we volgend jaar bedrijven makkelijker over de streep trekken.” Sinds het afhaken van Mediant zit de marathon zonder echte hoofdsponsor. De woningbouwverenigingen Volion en de Woonplaats zijn samen met de Rabobank de drie grote sponsors van de 36-ste editie, zondag 16 mei. “Wij zijn niet bewust op zoek naar een hoofdsponsor,” verklaart Pastoor. “Wij koppelen sponsors aan de vier verschillende afstanden. Maar als iemand in ruil voor 50 of 60.000 euro de Achmea-Enschede marathon wil organiseren, heten wij plotseling zo.” ■


Na slechts 3 jaar op de racefiets gaat dé droom al in vervulling

Posthuma’s debuut als prof Hij is nog maar 23 jaar, zit pas drie jaar serieus op een racefiets, maar vanaf 3 mei maakt Joost Posthuma gewoon deel uit van het professionele wielermetier. Ergo, insiders voorspellen de Hengelose jongeman een grote toekomst. De teamleiding van de Rabobank was er dan ook als de kippen bij om hem onder contract te nemen, ondanks dat de ploeg voor dit seizoen eigenlijk al ‘vol’ was. “Er was ook interesse van andere ploegen. Ik denk dat Theo de Rooy en Erik Breukink me er daarom nu al bij genomen hebben. Met de vorige manager Jan Raas had ik de afspraak dat ik pas volgend jaar prof zou worden,” legt Posthuma uit. In wielerland is de unanieme mening dat Twente - na alle succesvolle renners in het verleden - met Joost Posthuma eindelijk weer een uitzonderlijk talent aan het profmilieu levert.

(door Gerhard Nijboer)

Ter voorbereiding op het bestaan als professional is Joost Posthuma bezig met een kwalitatief hoogwaardig voorbereidingsprogramma. Dat gaat hem bijzonder goed af, want bijvoorbeeld in de Ronde van de Algarve streed hij begin maart zij aan zij met ene Lance Armstrong om een hoge klassering in het eindklassement. Armstrong eindigde als tweede, Posthuma slechts 25 seconden achter de Amerikaan op de zevende plaats. Naast elkaar zittend op een bankje nabij de pisbak in afwachting van de productie van een dopingplasje sprak de vijfvoudig winnaar van de Tour de France tegen ‘broekie’ Posthuma ‘Je bent heel goed bezig. Lekker aanvallend. Laat maar zien wat je kunt. Mijn complimenten’. En daarna ging het gesprek over Hennie Kuiper, zijn grote voorbeeld. “Kuiper begeleidt mij. Leert mij de koers kennen en geeft tips over training en carrièreplanning. Naar hem luisteren is op zichzelf al een training. En Kuiper was ook de ontdekker van Armstrong bij de toenmalige Motorolaploeg. Armstrong heeft nog steeds een hele hoge pet op van Hennie Kuiper.” Je zou het naïef kunnen noemen, maar van flikken en a-collegiaal gedrag in het keiharde milieu moet hij alles nog leren. “Ik weet dat het schering en inslag is en dat het onderdeel van topsport is, maar ik zal zelf niet het initiatief daartoe nemen. Pas als ik zelf geflikt wordt of onredelijk behandeld, zal ik maatregelen moeten nemen.”

Studie gestopt Het is duidelijk dat Posthuma niet tot het type verwende sportjochies behoort dat een plaag voor de mensheid vormt omdat

ze in hun jeugd met alle luxe en zorg zijn omringd en op die wijze mentaal naar de bliksem zijn geholpen. “Ik ben een gewone jongen uit een gewoon gezin, waar vader en moeder hard werken om mij een zo goed mogelijke opvoeding en opleiding te geven. Ik krijg ook gewoon zakgeld, want als amateur verdien ik bij de Rabobank niets. Met de manier van koersen, tactiek of omgang met andere renners en ploegleiders bemoeien ze zich nooit.” Posthuma heeft zijn studie Bedrijfskunde aan de Saxion Hogeschool Enschede vooralsnog even gestopt. “Studie en topsport gaan in mijn geval niet samen, want als lid van de Rabo Opleidingsploeg reed ik al een groot en zwaar internationaal programma. Ik wil mezelf later niet kunnen verwijten dat ik er niet alles aan gedaan heb om het maximale uit mijn sport te halen.” Op het moment van de studiestop wist Posthuma overigens nog niet dat hij al zo snel prof zou worden. Ondanks dat hij vorig seizoen onder meer Olympia’s Ronde van Nederland, de prologen van de Ronde van Normandië en de Tour de ‘l Avenir, alsmede drie etappes en het eindklassement van de Ronde van Thüringen won, vond Jan Raas het beter om de Hengeloër nog een jaar in de wachtkamer van de profpeloton te zetten. Tot verbazing van velen, die de nukkige Zeeuwse manager voor gek versleten omdat hij de nummer 7 van de wereldranglijst bij de renners onder 24 jaar buiten de deur hield. “We hadden veel ervaren renners in de amateurploeg van Rabobank en die maakten misschien wel meer aanspraak op de overstap. Hans Dekkers, Bobbie Traksel en Niels Scheuneman hadden zich ook op grote

kampioenschappen gemanifesteerd en reden al veel langer bij de amateurs. Raas zei dat de profploeg vol was en dat ik nog een jaartje geduld moest hebben, maar ik zou als kopman van de amateurploeg nog wél een heel mooi internationaal programma mogen rijden. Dat Theo de Rooy, Erik Breukink en Frans Maassen die beslissing later terug hebben gedraaid en mij alsnog dit jaar al bij de profploeg haalden was een aangename verrassing.”

In de Ronde van Algarve was Joost Posthuma de beste klimmer.

Han Vaanhold Tot zijn vijftiende was Posthuma een begenadigd atleet die tot de regionale top behoorde. Daarna maakte hij kennis met het mountainbiken. “Ik vond dat veel mooier dan atletiek. Lekker jezelf afmatten in de vrije natuur op tijden dat het jezelf uitkomt en een echte duursport waarbij je helemaal op jezelf aangewezen bent.” In die sport leerde Posthuma ook streekgenoot Bram Tankink kennen en het duurde niet lang of ze hoorden beiden tot de nationale ATB-top. Tankink werd zelfs nationaal kampioen en stapte daarna op dringend advies van zijn plaatsgenoot 


Dienstverlening aan ondernemers

bepaalde zaken, zoals kavels op een bedrijventer-

Bedrijvenpunt: www.bedrijven.enschede.nl

rein, bestemmingsplannen en vergunningen, moet

Bij het Bedrijvenpunt kunt u terecht met plannen,

u bij de gemeente zijn. Voor advies op maat is er voor

vragen en voor informatie over gemeentelijke

u een centraal aanspreekpunt: Bureau Bedrijven,

producten.

onderdeel van het cluster Economische Zaken van

Bezoek het Bedrijvenpunt voor onderwerpen als

de gemeente Enschede. Wij wijzen u graag de weg

bedrijventerreinen en kantorenlocaties, kadastrale

Ondernemen laten we graag aan u over, maar voor

met behulp van

informatie, vergunningen en procedures, onderne-

ons uitgebreide net-

mersverenigingen en nuttige links naar andere

werk. Uw vragen

instanties. Ook kunt u zich direct inschrijven voor

worden vertrouwe-

een kavel op een bedrijventerrein.

lijk én kostenloos behandeld. Jos Holtrust, Filis Alp, Karin Hampsink en Fokko van der Molen

Bureau Bedrijven staat voor u klaar!

Stadskantoor, Hengelosestraat 51 · Postbus 173, 7500 AD Enschede · Tel (053) 4815150 · Fax (053) 48185 36 · E-mail: [email protected]

Han Vaanhold over op de racefiets. “Een jaar later, in het jaar 2000, moest Tankink de oostelijke districtskampioenschappen op de weg in Agelo bij Ootmarsum rijden. Dat is een open wedstrijd voor amateurs en hij vroeg mij voor de gein om daar eens aan mee te doen. Dat was mijn allereerste wedstrijd op de weg met een geleende racefiets van Tankink. Ik kwam die dag in een groep van acht man terecht en heb daar de hele wedstrijd mee op kop van de koers gereden. Voor mij ook een volslagen verrassing.” Nog diezelfde avond in mei werd Posthuma gebeld door de succesvolle wielertalentontdekker en ploegleider Han Vaanhold uit Haaksbergen. Posthuma kon direct terecht in het Löwik-Tegeltoko amateurteam van Vaanhold, maar moest daarvoor wél het mountainbiken opgeven. “Ik heb er een poosje over na gedacht en na overleg met mijn ouders uiteindelijk toch toegehapt, vooral omdat we veel vertrouwen in de visie en mening van Vaanhold hadden. Ik mocht in de wintermaanden wel gaan veldrijden. Dat speelde ook een rol bij de beslissing om over te stappen naar de wegcoureurs. In het begin heb ik wel moeite gehad om een plek te vinden in het peloton, want ik fietste tot dat moment eigenlijk altijd in mijn eentje. Dan is het geduw en getrek tussen meer dan honderd renners in het peloton toch een rare gewaarwording. In dat eerste jaar heb ik heel veel te danken gehad aan Han Vaanhold, maar ook aan Bram Tankink.”

Hennie Kuiper Het aanpassingsproces duurde niet lang en toen bleek ook dat Vaanhold het allemaal weer eens goed had gezien. Joost Posthuma reed vrijwel iedere wedstrijd in de voorste gelederen, bleek een uitstekend tijdrijder te zijn en kon ook in de bergen alleszins met de besten mee. Vaanhold: “Ik gun hem de overgang naar Rabo van harte, want Joost Posthuma is absolute top, maar ik had nog zo graag een jaartje langer met hem willen werken. Maar realistisch gezien ben je als ploegleider gewoon kansloos als de Rabobank het talent bij je weghaalt. Dan ben je het aan de wielersport én aan het talent verplicht hem te laten gaan.” Zonder dat de ploegleider en Posthuma het wisten had Hennie Kuiper (op de achtergrond nog steeds actief voor de bank) de ploegleiders Nico Verhoeven en Frans Maassen gewezen op het uitzonderlijke talent uit Hengelo. Met Bram Tankink is Joost Posthuma de eerste renner op topniveau uit deze wielergekke regio sinds de Gouden

45

Joost Posthuma: “Lance Armstrong zei - bij een pisbak in Portugal - dat ik goed bezig was. Mooi hè?”

Twentse Jaren ’70 en ’80 met mannen als Hennie Kuiper, Bert Boom, Gerard Veldscholten, Herman Ponsteen, Hennie Stamsnijder, Jos Lammertink, Erwin Nijboer, Rob Harmeling, Herman Snoeyink, Han Vaanhold, Henk Boeve en anderen. Desondanks bleef het in de publiciteit opmerkelijk stil rond zijn persoon. Zelfs in de regionale kranten en op RTV Oost werden zijn uitslagen nauwelijks opgemerkt, laat staan dat er wel eens een verslaggever naar hem toe kwam voor een interviewtje. Posthuma ligt daar niet wakker van, is zelfs van mening dat het wel een beetje zijn eigen schuld is: “Ik ben niet zo’n type dat direct journalisten gaat bellen of na een overwinning meteen de pers zoekt. Ik vier mijn feestjes liever eerst even met mijn ploeggenoten, want die hebben meestal het vuile werk opgeknapt. En ik weet ook niet altijd wat ik tegen de pers moet zeggen. Er zijn mensen genoeg die in de publiciteit van alles roepen, maar eigenlijk nooit iets zinnigs zeggen. Toch is het natuurlijk wel zo dat je met goede publiciteit eerder in de picture van de grote ploegen bent. Maar ik doe dat liever met mijn benen dan met de mond.” Ook wat dat betreft vertoont Joost Posthuma enige overeenkomst met zijn grote voorbeeld en beschermheer Hennie Kuiper. Die slaagde er ook pas op latere leeftijd in om zich de kunst van het woord meester te maken. “Bij mij komt dat later ook nog wel goed, maar dan moet dat wel op basis van prestaties gebeuren,” heeft Posthuma vertrouwen in zichzelf.

Niet beschermd Vanaf 3 mei rijdt Posthuma in de profploeg. “Er verandert niet zo heel veel, alleen ben ik nu geen beschermde renner in de ploeg. Nu zal ik moeten werken voor anderen, me helemaal in dienst van het teambelang moeten stellen en laten zien dat ik op alle disciplines van waarde kan zijn. Op die manier kan ik ook respect afdwingen in het peloton. Dat is van belang voor mijn verdere carrière. Dus is het tóch een jaar van de waarheid. Maar nu van een gedroomde waarheid.” De voorbereiding op het profdebuut van Joost Posthuma is in ieder geval veelbelovend geweest, want in de sterk bezette Ronde van Algarve pakte de Hengeloër, naast de derde plaats in de tijdrit en de zevende plaats in het eindklassement, ook nog eens de prijs voor de beste klimmer. En in de daarop volgende voorjaarswedstrijden in Frankrijk, België, Italië en Duitsland eindigde Posthuma zonder uitzondering bij de eerste tien. “Eigenlijk hoef ik dus niet zo bang voor een mislukt avontuur bij de profs te zijn. Ik moet alleen in alle omstandigheden mezelf blijven, goed luisteren naar de mensen met ervaring, niet in paniek raken als het eens wat minder gaat, de kop er bij houden en me altijd realiseren dat ik als een prof moet leven en trainen om te slagen als beroepsrenner. Wat dat betreft heeft dat gesprekje met Lance Armstrong bij de pisbak in Portugal me heel goed gedaan. Hij zei dat ik goed bezig was. Mooi hè?” ■


c re !a ec

ms pe ia l

“Gekaderde creativiteit” Veldhuis en Kemper: reclame is mooi, zingen maakt vrijer Reclame in de regio: meer media, kleinere budgetten en de strijd om de adverteerder Merken gesterkt in Twente: toonaangevende Twentse merken verzameld in een boek

| Twentevisie/ReclameSpecial| Jaargang 16 | Nummer 4 | April 2004 |

c re !a ms pe

Veldhuis & Kemper, zingend tijdens het reclamegala in Rijssen.

Ze staan liever voor een zaal vol met puistige pubers dan in de boardroom van Aegon. Remco Veldhuis en Richard Kemper, de mannelijke variant van Sex and the City, lieten vorig jaar de reclamewereld voor wat die was, om zich toe te leggen op cabaret en muziek. Geen verkeerde keuze, want na twee succesvolle theaterprogramma’s (‘Half zo echt’ en ‘De geur van’) en een hitsingle heeft het duo Veldhuis & Kemper afgelopen maand zelfs een Edison-award in de categorie ‘luisterlied’ in de wacht gesleept. Maar een oordeel over reclame hebben ze nog altijd.


De één was conceptmaker bij FHV/ Content, de ander directeur bij reclamebureau BBCW (inmiddels opgegaan in Y&R). Geen verkeerde banen voor jongens van begin dertig. Maar Remco Veldhuis en Richard Kemper hielden er lange tijd een soort dubbelleven op na. Overdag moesten ze hun creativiteit gecontroleerd aanwenden ten behoeve van hun klanten; ’s avonds konden ze in het theater hun creatieve gedachten ongestoord de vrije loop laten. Kemper: “Het bevrijdende was vooral het maken wat jezelf leuk vindt. We hoefden onze liedjes nooit voor te leggen aan klanten. Bij klanten dwaalde je inderdaad soms langzaam af.” Veldhuis: “Reclame is fantastisch, maar het blijft gekaderde creativiteit. Aan het einde van de rit wilden de klanten, in mijn geval Schiphol, Coebergh of KPN, altijd wel wat het anders. En terecht, want het was hun geld.” Het reclamevak en de theaterwereld vertonen raakvlakken. Kemper: “Het creatieve proces voor het schrijven van een liedje of het maken van een commercial is ongeveer hetzelfde, alleen gaat het veel sneller. Je hoeft niet eerst terug naar de juniorproductmanager die dan vervolgens naar zijn seniorproductmanager gaat. Nee, dat is niet cynisch, die jongens werken heel hard om hun product zo onbeschadigd mogelijk op te televisie te krijgen.” Andersom werkt het soms ook. “Er zit een stuk in van een brainstormmeeting in hotel Mercure in Nieuwegein. Dat werd wel door de klant herkend, ja. Nee, hij vond het niet erg, hij vond het zelfs wel leuk.”

gecombineerd. Dat renden we om een uurtje of zes, half zeven de boardroom van Aegon uit, verkleden ons, om dan een uurtje later in een jongerensociëteit voor 40 puistenkoppen een paar grappen te maken waarop ze niet zaten te wachten. In onze omgeving vonden ze het allemaal fantastisch. Op een gegeven moment vinden ze het minder als je om drie uur in je pak verdwijnt, terwijl ze weten dat je geen afspraak meer hebt.” Veldhuis: “Ik zie mezelf nog wel eens terugkeren in de reclame. Ik ben nog niet klaar. Ik heb het ook niet zo heel lang gedaan, daarvoor werkte ik bij televisieproductiemaatschappij Cameo die onder meer voor SBS6 en RTL5 programma’s maakt. Als je mij anderhalf jaar geleden had geschetst dat wij nu een succesvol

‘Als jij Remco meeneemt wil je dan zorgen dat hij zijn haar niet kamt’ duo zijn, had ik je voor gek verklaard.” Ze zijn er financieel beiden op achteruit gegaan, maar minder dan ze vooraf (als gevolg van hun snelle succes) hadden gedacht. “We hebben het geluk dat we onze liedjes zelf schrijven. Alleen uitvoeren levert niet zo heel veel op. Borsato is ook vooral dankzij de uitverkochte concerten in De Kuip rijk geworden.”

Niet kammen Peter Stuyvesant


Vorig jaar zegden Veldhuis & Kemper hun baan in de reclame op om zich fulltime toe te leggen op theater en muziek. Kemper: “We hebben het een jaar of vier

De beslissing om alles op cabaret en muziek te gooien, is niet verkeerd uitgepakt. De recensies en belangstelling voor hun eerste twee theaterprogramma’s waren goed. In 1999 werden ze

tweede (achter Marc-Marie Huijbregts) bij het toonaangevende cabaretfestival ‘Cameretten’. Muzikaal kreeg het duo bekendheid met de single ‘Ik wou dat ik jou was’. Nu bestormt ‘Veel te blond’ de hitlijsten. Het nummer gaat over vrouwen die er mooi uit willen zien, zelfs ten koste van een eetstoornis, maar uiteindelijk allemaal op elkaar gaan lijken. De harde teksten lijken een reactie op de glitter en glamour van de reclame, de wereld van Peter Stuyvesant, met snelle jongens in nog snellere sportauto’s. Kemper verzet zich tegen dit beeld: “Veel te negatief, dat was in de jaren zeventig misschien het geval toen de bomen tot in de hemel groeiden; reclamebureaus zijn tegenwoordig normale bedrijven met hardwerkende mensen.” Even later geeft hij toe dat het vrijgevochten imago nog wel degelijk een rol speelt. “Het wordt zelfs gevraagd door de klant. Ik heb ooit meegemaakt dat een productmanager zei ‘als jij Remco meeneemt wil je dan zorgen dat hij zijn haar niet kamt’.”

l

48

naar ongekaderde vrijheid

ia

Van gekaderde creativiteit

ec

Kemper & Veldhuis verruilen reclamevak voor muziek en cabaret

49

DNA Goede reclame moet in de ogen van Veldhuis & Kemper aan één voorwaarde voldoen: het moet mensen beroeren. Kemper: “Je krijgt gemiddeld 3.000 reclameboodschappen tot je per dag, waarvan je er 70 waarneemt en waarvan er 2 of 3 blijven hangen. Prachtig voorbeeld voor mij is die KLM-commercial van die zwanen.” “De meeste adverteerders willen toch vooral hun naam en hun product zo lang mogelijk in beeld. Ik werk het liefste voor bedrijven waar de directeur ook de beslisser is. Die zijn het DNA van het bedrijf, durven het meeste. De lagen eronder zijn vaak heel erg voorzichtig, dat is fnuikend voor reclame.” Televisie is volgens hen bij uitstek het medium om emoties op te roepen. Kemper: “Print is ouderwets, adverteerders gaan naar tv.” Maar soms kan het accent op de nieuwe media doorslaan. Veldhuis: “Bij FHV/Content gingen wij altijd uit van de conceptgedachte met een internetportal en SMS-verkeer. Maar het is soms ook geforceerd er nieuwe media bij te betrekken, terwijl het heel goede advertenties hadden kunnen zijn. Of iets werkt weet je pas achteraf. Het blijft een handel in illusies.” ■


c re !a ec

ms pe

Beschuit en kleding moeten onder de aandacht gebracht worden

ia l

Met een camera door de zaak

53

Gerhard Roetgering (geheel rechts) van Roetgerink: ”Als wij op maandag een reclame hebben van Frans Molenaar, kijk ik op dinsdag hoeveel pakken we hebben verkocht.”

De één opereert landelijk, de ander regionaal. Maar zowel beschuitfabrikant Bolletje als kledingbedrijf Roetgerink moet adverteren om hun producten voor het voetlicht te brengen. Tijdens het reclamegala ‘De geur van...’ in Rijssen spraken zij over reclame, met onder anderen Meindert van den Heuvel van het reclamebureau Y&R en de Twentse reclameman Jan Noltes.


De oprichters van kledingbedrijf Roetgerink uit Enter heten Roetgering, met een g op het einde. Maar het bedrijf zet liever een k op het einde. Ideetje van het reclamebureau, zegt directeur Roetgering. “De k van Roetgerink klinkt beter in combinatie met de k van kleding. Ik schrijf mijn naam nog wel met een g. Het enige nadeel is dat mensen denken dat ik een foutje maak.” Het voorval tekent de macht van reclamebureaus. Bij Bolletje krijgen reclamebureaus volgens commercieel directeur Rob Willemsen min-

der invloed dan ze in werkelijkheid willen. “Een merk als Bolletje is in de loop der jaren ontstaan. Dat geef je niet zomaar volledig uit handen aan een bureau. Aan de andere kant ontstaat er wel een band als je jaren met een bureau samenwerkt.”

Ik wil Bolletje Bolletje geeft vijf procent van de omzet uit aan reclame. Het werkt samen met drie bureaus, waaronder SWH (Amsterdam) en Artica uit Ootmarsum. “Dat komt omdat de reclamewereld

zich is gaan specialiseren. Het grootste deel van ons budget gaat op aan STER en IP, de televisiereclame dus.” Bolletje mag zich verheugen met de kreet ‘Ik wil Bolletje’, de reclameslogan van de eeuw in huis te hebben. De slogan is al in de jaren vijftig bedacht door Menno Luiten van het Enschedese bureau De Zuil, maar ligt nog bij iedere beschuitliefhebber voorop de tong. Toch worden er a raison van één à twee ton regelmatig nieuwe televisiespots gemaakt. Het is volgens Willemsen te gevaarlijk om te teren op bestaande bekendheid. “Het gaat erom dat de consument die voor het schap staat aan jouw merk denkt. Als je geen reclame maakt, zal dat op korte termijn geen invloed hebben, op lange termijn wel.”

De modestraat van Twente De televisiespots van Roetgerink kosten een fractie van de commercials van 


c re !a

%DEL HANDWERK STAAT BIJ #/.42/, 0 MET

WANNEER U EEN MAILING WIL VERSTUREN %EN

HOOFDLETTERS GESCHREVEN (ET KAN NIET GEK

MOOIEBRIEFINEENENVELOPPEVOLDOETALLANG

GENOEG ZIJN OF WE VERZINNEN EEN METHODE

NIETMEER!ANUWDRUK ENPRINTWERKMOET

WAAROP HET «KOSTENEFFECTIEF« GEMAAKT KAN

AANDACHT WORDEN BESTEED OM AANDACHT TE

WORDEN$ATZIJNWEAANONZESTANDVERPLICHT

KRIJGEN "IJ #/.42/, 0 0RINTING -/2%

-EER DAN DRUKKEN OF PRINTEN AFWERKEN

HEBBENWIJOOGVOORAANDACHT%NWEHEBBEN

INPAKKENOFVERZENDEN

VAARDIGEHANDENDIEDEAANDACHTGRAAGAAN UWWERKMEEGEVEN

!LLESKAN!LSHETMAAR-/2%IS

‘Het gaat erom dat de consument die voor het schap staat aan jouw merk denkt’ Zowel Roetgering als Willemsen neemt namens hun bedrijf de beslissing over reclame: “Wij hebben een dikkere vinger in de pap dan de reclamejongens aan tafel suggereren of soms wel zouden willen.” ■

0R@IO@G<
,GH@GJW0@G WRRR>OMGK =QIG

Jan Noltes (52) studeerde grafische vormgeving en markering. Hij stond aan de wieg van één van de meest succesvolle bureaus in Twente, Artin, dat hij vervolgens een jaar of zeven geleden verkocht omdat hij creatief uitgeput was. “Ik heb een jaartje rondgekeken, niets gedaan.” Toen begon het weer te kriebelen en richtte hij BNCC op. “Wij doen meer, omdat we onze klanten in het oosten en ook wel in Duitsland niet voor elk ding naar een ander bureau wil of kan. Alle grote bureaus zitten tegenwoordig in Amsterdam. “Grote klanten trokken naar Amsterdam, bureaus moesten wel volgen. Creatief talent uit Twente adviseer ik ook naar Amsterdam te gaan.” Weliswaar

l

%EN GEVECHT OM DE AANDACHT "IJVOORBEELD

BNCC

ia

!ANDACHT

De effecten van reclame worden nauwgezet gemeten. Roetgering: “Als wij op maandag een reclame hebben van Frans Molenaar kijk ik op dinsdag hoeveel pakken we hebben verkocht.” Zowel Bolletje als Roetgerink zegt te weten wie hun klanten zijn, en daar bewust op te adverteren. Willemsen: “Mensen met kinderen eten beschuit.” Roetgerink laat zich zelfs leiden door de weersverwachting: “Als het zaterdag regent gaan we er extra tegen aan in de reclamecampagne.” Voor negatieve publiciteit, zoals Bolletje met de omstreden octrooiaffaire rond de beschuit met een inkeping heeft meegemaakt, ligt geen draaiboek klaar. Willemsen: “Natuurlijk hebben we wel een afweging gemaakt. Maar ik beschouw die affaire als positieve noch negatieve invloed. We zijn dus ook niet extra gaan adverteren.”

ec

Effecten

ms pe

HJM@

Bolletje. Behalve op regionale radio en tv wordt er ook in regionale dagen weekbladen geadverteerd. Alles bij elkaar opgeteld wordt, op advies van het bureau JS Reclames uit Winterswijk, drie procent van de omzet in reclame gestoken. Ook in tijden van recessie. Roetgering: “Als het economisch slechter gaat, moet je juist meer investeren.” De gebruikte slogan ‘De modestraat van Twente’ komt vrij algemeen en nietszeggend over, maar is bewust gekozen. “We hebben de zaak verbouwd en dat willen we aan de mensen laten zien. En dat hebben we gedaan door met de camera de zaak in te gaan. Dit najaar bestaan we 150 jaar en dan gaan we productgericht reclame maken.”

55 heel creatief, maar zowel Van den Heuvel als Noltes komt niet verder dan een paar letters voor een pakkende naam voor hun bureau. Van den Heuvel: “Omdat veel reclamemensen het toch wel spannend vinden om eigen naam in de naam van het bureau terug te zien.”

Rob Willemsen van Bolletje:”Het gaat erom dat de consument die voor het schap staat aan jouw merk denkt.”

‘Als je geen reclame maakt, zal dat op korte termijn geen invloed hebben, op lange termijn wel’

Y&R Ondanks dat het reclamebureau Y&R (Young & Rubicam) vorig jaar een Gouden Loeki ontving voor de bijzonder grappig commercial over Amstelbier werden ze afgedankt door hun opdrachtgever. Saillant detail: concurrent Bavaria huurde vervolgens twee van de drie heren (‘jongens van Amstel’) in. Meindert van den Heuvel, directeur van Y&R, vindt het spijtig: “Ik vind het erg jammer, we hadden er nog een tijdje mee door kunnen gaan. We hadden nog wel een paar spotjes kunnen maken, maar de opdrachtgever wilde stoppen op het hoogtepunt. En verder met frisse geesten. ”Op Bavaria is hij niet boos. “Op de wijze waarop zij het hebben gedaan, is het goed bedacht.” Y&R (65

medewerkers) is een product van de fusie PMSvW/Y&R en BBCW eind 2003 en heeft een Engelse moeder die aan de beurs genoteerd is. Van den Heuvel (van huis uit accountant/fiscalist) wil daarom over het bedrijf zelf weinig vertellen. “Ze zijn bij ons nogal geschrokken van de affaires van Enron en Ahold.” Twente visie. 04/2004

c re !a ec

ia

Versnippering in Twente

ms pe

Media proberen steeds beter in te spelen op de wensen van de adverteerder

l 57

Jan Medendorp (geheel links) voelt (v.l.n.r.) Richard Weghorst (Twentsche Courant Tubantia), Victor Doorn (Wegener) en André Pauwels (Uitgeverij Boom) aan de tand over de teruglopende reclame-inkomsten.

Het leek wel of John Schuurman, de eigenaar van de nieuwe Intersport Megastore op bedrijventerrein Westermaat, goud in handen had. Tijdens een bijeenkomst met vertegenwoordigers van de media en de reclamewereld, in de studio van RTV Oost, waande hij zich even hoofdgast. Want wie in deze tijden van economische recessie 200.000 euro aan reclame te besteden heeft, heeft snel veel vrienden. Radio, TV, dagbladen, buitenreclame en weekbladen; bijna iedereen vist in dezelfde vijver. En er blijven maar nieuwe bladen en kranten bijkomen.


Tot lang na de bijeenkomst was John Schuurman in gesprek met vertegenwoordigers van reclamebureaus. Allemaal wilden ze proberen om een deel van het reclamebudget aan hun bureau of medium ten goede te laten komen. Op papier gaat het zo slecht nog niet met de mediabestedingen. In 2003 namen deze volgens berekeningen van het bureau BBC De Media bruto toe met 15 procent; van 4.1 miljard in 2002 naar 4.7 miljard. De stijging is hoger

dan de 7 procent die in 2002 werd behaald, ten opzichte van 2001. Maar de praktijk leert anders, zegt Victor Doorn, directeur van Wegener Uitgeverij Gelderland en Overijssel (WUGO). “Er wordt nog wel geadverteerd, vooral op televisie, maar dan vooral tegen afbraakprijzen.” De tariefkaarten die gehanteerd worden, zijn richtlijnen geworden. Media-exploitanten verlenen fikse kortingen aan adverteerders. Exacte cijfers worden

nooit gegeven, maar volgens schattingen is er een verschil van 40 procent tussen de bruto- en nettobestedingen. Gerekend naar nettobestedingen zijn de advertentiebestedingen met 8.3 procent afgenomen, zo blijkt uit berekeningen van het bureau ZenithOptimedia. De klappen zijn het hardst aangekomen bij de dagbladen. Jaar in jaar uit hebben de kranten al marktaandeel verloren, ook vorig jaar werd er terrein prijsgegeven. Het is dat de supermarkten nog zo vriendelijk waren een prijzenoorlog te beginnen, anders was de schade nog veel groter geweest.

50-plussers De krant moet opboksen tegen de ‘ontlezing’ en het grote aanbod aan ‘nieuwere’ media als radio, TV en internet. Een troost voor de kranten is dat zelfs TV een lichte achteruitgang van advertentiebestedingen heeft gekend. Radio mocht zich tegen de stroom in verheugen met een stijging van 


c re !a

voor een gezonde kijk op reclame. T +31(0)53-428 38 62 • I www.totalsign.nl

De advertentiebestedingen in de kranten liepen vorig jaar met 13 procent terug. Het noopt de dagbladuitgevers om meer concessies te doen aan adverteerders. Zo heeft De Volkskrant begin dit jaar de indeling van de krant aangepast, vooral om flexibeler met advertenties om te kunnen gaan. “Dagbladen hebben te lang stilgestaan, te weinig ingespeeld op ontwikkelingen in de markt. De markt vraagt om een andere manier van adverteren,” zegt Richard Weghorst, commercieel directeur bij de Twentsche Courant Tubantia. Ook Victor Doorn constateert dat kranten hun koers moeten verleggen. “In de jaren zeventig waren de journalisten te star. Advertenties waren vies. Die stonden op de achterkan-

l

Zondagskrant

‘Ik denk niet dat er een markt is voor de zondagskrant’

ia

dan wanneer wij ons zouden richten op de steeds kleiner worden groep tot 25 jaar.” Radio Oost heeft een marktaandeel van 17 procent.

problemen met al die katernen. Alleen voor de sport is het prettig als Twente zaterdagavond heeft gespeeld. Doorn: “Wij beginnen met De Stentor niet met een zondagskrant. Twente is een compacte gemeenschap waar het gemakkelijker is de krant bezorgd te krijgen dan in ons uitgestrekte gebied dat loopt tot Kampen, Ommen, Lochem, Zutphen en

ec

‘Er wordt nog wel geadverteerd, vooral op televisie, maar dan vooral tegen afbraakprijzen’

ten van redactionele pagina’s en in uithoeken van de krant. Dat is gelukkig veranderd, ook onder druk van andere media.” De dagbladwereld is in beweging. De Telegraaf (Twente) en Volkskrant (Utrecht) kennen al regionale katernen, het Parool stapt over op tabloid-formaat en sinds vorige maand kent Nederland weer het verschijnsel zondagskrant. De Twentsche Courant Tubantia had de primeur om na 11 jaar weer een krant op zondag uit te brengen, waarna De Telegraaf twee weken later volgde. Hoewel voorzitter Jan Houwert van de Raad van Bestuur van Wegener de verwachting heeft uitgesproken dat de andere uitgevers niet achter kunnen blijven, zijn er tal van twijfels. “Ik zie geen brood in zondagskranten omdat het meer van hetzelfde is,” zegt André Pauwels van uitgeverij Boom, uitgever van enkele nieuwsbladen in Overijssel en Drenthe. Media-inkoper Henk van Schijndel: “Ik denk niet dat er een markt is voor de zondagskrant. De Krant op Zondag is ook geen succes geworden. Mensen hebben in het weekend al

ms pe

15 procent. Adverteerders kunnen via de radio tegen relatief lage kosten hun doelgroepen bereiken, zegt commercieel directeur Alex Oude Wesselink van RTV Oost. Hij bestrijdt de stelling dat regionale reclame op radio en TV alleen voor regionale bedrijven interessant is. “We hebben ook landelijke adverteerders die hun klanten in de regio hebben.” Een tweede vooroordeel is dat de regionale omroep slechts geschikt is om een beperkte, oudere doelgroep, te bereiken. Renate Meijerink van Rebecca Radio (marktaandeel 1,5 procent) is het hier niet mee eens. “Wij richten ons met Rebecca op 20 tot 40-jarigen, Hotradio zit daar iets onder. Dat wij in de etalage staan is niet te wijten aan dat wij slecht zouden draaien maar meer aan onze aandeelhouders Boom Pers en de Noordelijke Dagbladpers die hun aandacht ergens anders op willen richten. Oude Wesselink: “Ik stoor me aan het beeld dat mensen boven de 40, 45 jaar niets meer te besteden hebben. De groep 50-plussers is heel anders dan 50 jaar geleden. Die hebben juist wel veel geld te besteden. De kinderen net uit huis en ze willen graag wat ondernemen. RTV Oost mikt op deze groep en daar ben ik blij mee. Het is beter

59

de Flevopolder. Een deel van mijn lezers woont op de Veluwe, zijn protestantschristelijk en ik vermoed dat zij de krant opzeggen als we een zondagskrant uitbrengen.”

Autobijlage Het is de kunst van de uitgevers die een zondagskrant uitgeven om kannibalisme te vermijden. Advertenties moeten niet ten koste gaan van de eigen doordeweekse 

Anita Brink (Viacom Outdoor), Alex Oude Wessselink (RTV Oost) en Renate Meijerink (Rebecca Radio) in debat: versnippering van media leidt ook tot verdere differentiatie van doelgroepen.

Martin Steenbeeke (links) in gesprek met John Schuurman, de eigenaar van de nieuwe Intersport Megastore, die - vanwege zijn ruime reclamebudget ineens veel meer vrienden heeft.


c re !a

Nieuw bij Handpak

ms pe ec

Fullcolorprinting op de Xerox iGen3 vanaf € 0,07 per A4 incl. papier

ia l

Passende oplossingen voor elk logistiek vraagstuk

Printservice Naast inkjetprinten en zwart/wit laserprinten nu ook hoogwaardig kleurenprinten (A3+) op de Xerox iGen3. Snel en voordelig printen op diverse papiersoorten of kunststof. Zeer korte doorlooptijden, ongekende mogelijkheden voor variabel afdrukken en ècht on-demand!

61 V.l.n.r.: Han Pape (De Roskam), Joop Munsterman (Wegener huisaan-huis bladen), Robert Staal (Habo krant) en Anno Oude Engberink (Twentevisie) in discussie over de versnippering in medialand.

Mailverwerking Bewerken en verwerken van databestanden. Personaliseren van documenten, etiketten en mailingen. Tevens couverteren, handling en verzending van uw directmail.

Grafische Nabewerking Ons zusterbedrijf “Vaardige Handen” verricht handmatige nabewerking en machinale afwerking (inclusief boekbindwerkzaamheden) voor o.a. drukkerijen en reclamebureau’s.

Loonverpakken Alle handmatige verpakkingswerkzaamheden. Monteren en vullen van CD hoezen of display’s en alles daar tussenin. Eveneens machinaal sealen en krimpen.

Fulfilment Meer dan 6000 palletplaatsen t.b.v. opslag, voorraadbeheer en het op afroep verzenden van uw producten, drukwerk of promotieartikelen. Alles onder één dak.

R E C L A M E

DESIGN

I

O N T W E R P B U R E A U

IMAGE & ILLUSTRATION

I

GRAPHIC SERVICES

Voor meer informatie:

Handpak Nederland B.V. Lenteweg 21-25 7532 RV Enschede Postbus 6150 7503 GD Enschede T F E I

Handpak Nederland

053-461 39 12 053-461 44 95 [email protected] www.handpak.nl

De snelste handen van Nederland.

ze Vraag romnap aan k wer CONCEP T

kranten, maar bij tijdschriften en maandbladen worden weggesnoept. De markt voor dit soort bladen groeit. Sommige bladen of bijlagen lijken alleen maar in de markt gezet te worden om adverteerders een podium te geven, zoals autobijlagen. Doorn: “Als ik als uitgever tegen de redactie zeg dat we een autobijlage moeten maken, moet ik de redactie met lezersonderzoeken overtuigen dat daar inderdaad behoefte aan bestaat bij onze lezers. En als de redactie akkoord gaat, proberen we daar vervolgens ook commercieel een succes van te maken. Maar ik bestrijd de opvatting dat we een bijlage uitgeven omdat daar geld mee verdiend kan worden. De kracht van een krant is het redactiestatuut. We worden goed gelezen omdat we onafhankelijk zijn. We moeten wel adverteerders beter bedienen dan in het verleden. Met bijlagen zoals auto, cultuur, consument. Veel mensen maken de fout alles te willen lezen. Ik krijg wel eens brieven van abonnees die klagen dat ze onvoldoende tijd hebben. Dat moet je ook niet willen. In Amerika verschijnen zondagskranten die zes keer zo dik zijn. En dan loop je naar de prullenbak en gooi je de delen weg die je niet interesseren.”

Advertentievijver

C R E AT I E

VOOR

D O E L ➔ C O M M U N I C AT I E

OLDENZAAL / GRAMSBERGEN TEL: 0541-519 442 / FAX: 0541-522 415 E-MAIL: [email protected]

Vooral in Twente wordt een groot beroep gedaan op de papierrecycling. Behalve de dagen weekbladen krijgt de Twentenaar bladen als de Weekendkrant en de Habokrant onder ogen. De onafhankelijke weekkrant De Roskam weet met slechts enkele duizenden abonnees al tien jaar het

hoofd boven water te houden. Ook de doelgroepbladen als Twentevisie vinden hun weg naar de lezer. Directeur Munsterman van de Wegener huis-aanhuisbladen, erkent dat het medialandschap in Twente gevarieerd maar ook dik bezaaid is. “Ik heb niet het gevoel dat bladen als de Roskam of Twentevisie in dezelfde advertentievijver vissen als wij met onze weekbladen. Ik denk dat er ruimte is voor één dagblad, één radiostation, één televisiezender, een weekblad, een blad als Twentevisie en een huis-aan-huisblad. Als er meer komen, word ik daar niet

‘Bij huis- aan huisbladen is er nauwelijks scheiding tussen redactie en commercie’ vrolijk van, laat ik daar duidelijk in zijn.” Vroeger had Wegener de strategie succesvolle concurrenten op te kopen, nu reageert het anders. Toen de Habokrant, een krant met louter advertenties, in de markt werd gezet, reageerde Wegener met de Weekendkrant. “Ik zat er niet op te wachten, maar als het moet dan moet het,” zegt Munsterman. “Er is een tussenmarkt

ontstaan tussen de huis-aan-huisbladen en de dagbladen. En die markt bedienen we nu met de Weekendkrant.”

Koppelverkoop Het grotere aanbod aan bladen in combinatie met een teruglopend advertentiebudget herbergt het risico dat de grenzen tussen redactionele artikelen en gesponsorde verhalen overschreden wordt. Soms staat het boven een verhaal als het een advertorial betreft, soms niet. “Bij huis- aan huisbladen is er nauwelijks scheiding tussen redactie en commercie,” zegt Wegener-directeur Munsterman. Bij de Roskam is zoiets ondenkbaar, zegt hoofdredacteur/uitgever Han Pape. “Ik verkoop zelf wel eens een advertentie, dat klopt. Net zoals ik wel eens aan nabezorging doe. Er is geen sprake van koppelverkoop. Uitgesloten. Wij zijn onafhankelijk, je kunt geen verhaal kopen. Wij zijn de enige krant waar het gaat om de tekst, om de verhalen, niet om de advertentie. We bestaan bijna tien jaar, groeien elk jaar, maken een kleine winst en dat is uitsluitend te danken aan onze onafhankelijkheid.” Pape meldde zich na afloop van de bijeenkomst niet bij de tafel van John Schuurman. Die had sowieso zijn strijdplan al klaar. Voorafgaande aan de opening van zijn winkel zou hij een zo breed mogelijk publiek proberen te bereiken via billboards in abri’s, busreclame en advertenties in dagbladen. Daarna zou het budget verdeeld worden over andere media. ■


c re !a

(d o o r : M a r i o v a n S a n t e n )

‘Merken gesterkt in Twente’ is de titel van het boek waarin dit jaar 10 tot 15 Twentse merken zichzelf laten beschrijven. Grolsch, Arke, Stork, Oad, Vredestein: ze staan er, dat is de intentie, allemaal in. Wie ontbreken zijn Palthe en Bolletje, maar daar wordt nog mee onderhandeld. Want ook al wordt het verkocht als jubileumcadeau aan de regio, wie vermeld wil worden moet betalen. Tussen de 5 en 10-duizend euro. Je mag dan Johma heten, maar als je niet betaalt, kom je niet in het boek. Commercieel directeur Bas Wolters van SIR in Enschede vindt dat terecht: “Je kunt ze er wel inschrijven, maar dat zou niet fair zijn ten opzichte van merken die wel betalen.” Of daardoor ook echt alle grote Twentse merken aan bod komen, is zeer de vraag. “Wij moeten die keus wel maken, want het uitgeven van zo’n boek kost enorm veel geld. Een deel betalen we zelf, maar het is absoluut noodzakelijk dat de deelnemende bedrijven meebetalen. Daarom hebben we er ook minimaal tien nodig, anders komt het boek er niet.”

l

>

ia

LSCC vecht voor uw merk

‘Vakmanschap is meesterschap’, ‘Miele, er is geen betere’ en ‘Ik wil Bolletje’. Het zijn voorbeelden van reclameslogans die ooit in Enschede werden verzonnen en die het mogelijk maakten dat veel voornamelijk Twentse merken naar de top werden gedreven. Veel van dit soort slogans kwamen uit de koker van de Zuil, het ooit zo vermaarde reclamebureau van Menno Luiten dat 40 jaar toonaangevend was in de Nederlandse reclamewereld. Geïnspireerd door de geschiedenis kwamen de geesten van SIR op het idee een boek uit te geven over het wel en wee van toonaangevende Twentse merken.

ec

Betaalde liefde

ms pe

25-jarig reclamebureau SIR komt met boek over Twentse merken:

65

Het is nog een dummy, het merkenboek van Twente van Bert de Haan (links) en Bas Wolters: “Eigenlijk is het boek een speurtocht naar de sporen die ‘de Zuil’ heeft achtergelaten.”

Emotie KIJK OP WWW.LSCC.NL OF BEL MET

JAN

074 376 65 51 EN MAAK EEN AFSRPAAK LIGTENBERG OF BAS SCHOLTE IN ‘T HOFF

‘Merken gesterkt in Twente’ moet het vierde boek van Bert de Haan worden. “Ik ben al jaren gefascineerd door merken. Je kunt ze op verschillende 


manieren bekijken. Juridisch of zakelijk bijvoorbeeld. Maar ik benader de merken altijd vanuit de emotie. Waarom wil ik dat merk auto rijden, een bepaald merk pak dragen en wat is de reden dat de één Pepsi drinkt en de ander Coca Cola? Het mooiste voorbeeld daarbij is wel dat van de directeur van de Mars-fabrieken. Die zei dat als wereldwijd al zijn fabrieken zouden afbranden, dat minder waard zou zijn dan wanneer zijn merk waardeloos zou worden. Dat zijn de dingen die me intrigeren.”

zetten. Wolters: “Als je ziet hoeveel merken er van oorsprong uit Twente komen en welke uitstraling die hebben, dan mogen we daar best een beetje trots op zijn. Het is daarom ook goed dat we de regio op deze manier weer

eens goed op de kaart zetten. Het is niet echt noodzakelijk, maar omdat ik denk dat andere regio’s dat ook doen, is het verstandig op de trom te blijven slaan. Anders raak je zo ondergesneeuwd.” ■

67

Generatie In dit boek moet een groot aantal zaken worden samengebracht. Het pretendeert een overzicht te worden van de belangrijkste merken, waarvan het verleden, heden en toekomst worden beschreven. Verder moet, als in een literaire roman, worden verteld hoe de hele generatie van Twentse ondernemers als Ter Haar, Hartman, Groen, Ter Beek en Fransen elkaar inspireerden en scherp in de gaten hield. Bert de Haan van SIR kwam op het idee: “Deze hele generatie heeft nu zo’n beetje afscheid genomen van het bedrijf dat ze ooit groot hebben gemaakt. Wij zijn benieuwd wat er met dat merk gaat gebeuren. Dat is ingegeven door het feit dat het vermaarde Enschedese reclamebureau ‘de Zuil’ na 40 jaar en een jaaromzet van 70 miljoen gulden opeens verdwenen was. En dat alleen omdat oprichter Menno Luiten de boel had overgedragen. Eigenlijk is het boek dus ook een speurtocht naar de positieve sporen die ‘de Zuil’ heeft achtergelaten. Dat moet als een rode draad door het boek gaan lopen.”

Enkele van de ‘grote Twentse namen’ die in het merkenboek aan bod komen

Imago

Geïnteresseerd in een verfrissende blik op uw bedrijf, product of dienst?

www.frisseblik.nu

Koninklijke Ten Cate, Twentsche Kabel, Hollandia Matzes en Neuteboom zouden ook in het boek moeten komen te staan, maar die hebben allemaal hun eigen redenen om niet mee te doen. Misschien is daarom de gemeente Enschede ook wel toegelaten tot het merkenkorps. Bert de Haan: “Dat lijkt raar, maar juist de gemeente Enschede is ontzettend druk bezig haar imago op te poetsen. Daarom wordt er in april ook een heel intensieve campagne gehouden, die de stad Enschede als merk moet neerzetten. Dat op zich is helemaal niet vreemd. Ook de persoon Johan Cruijff is als merk bekend en er zijn manifestaties die zich als zodanig presenteren, dus waarom een gemeente dan niet?” Het boek over de Twentse merken moet de regio weer een beetje op de kaart

BuroMax creatieve communicatie Grotestraat 13 7591 DK Denekamp telefoon 0541 35 43 66 email [email protected]


de turn-key specialist: G

E

W

O

O

N

N

A

A

R

H

O

F

L

E

V

E

R

A

N

C

I

E

R

CAREL LURVINK Professionele artikelen voor

Schoonmaak Schilder Veiligheid

dé sleutel

IKT Visie op…

...tot zorgeloze

Integratie

hallenbouw • ontwerp, vergunning en uitvoering van bouw en infrastructuur

Timberland Europe Inc. - Enschede

Op 25 maart j.l. werd in het Ondernemingshuis weer een bijeenkomst gehouden waarbij integratie binnen organisaties het hoofdonderwerp was. Maar hoeveel moet je praten, schrijven, rapporteren, inventariseren en vergaderen over de integratieproblematiek? De meeste rapporten blijven steken in voorzichtig taalgebruik en het sparen van de kool en de geit met dooddoeners zoals: ‘Het bestrijden van discriminatie en vooroordelen zowel bij autochtonen als allochtonen moet actief ter hand worden genomen’. De politiek is heel ambivalent als het gaat om het vaststellen en het uitvoeren van noodzakelijke harde maatregelen: nieuwe inwoners kunnen immers ook potentiële kiezers worden....

• snel, kwalitatief en scherp geprijsd Marssteden 40, 7547 TC

• nuchtere Twentse mentaliteit

Enschede NL

• eerst rekenen, dán tekenen

Postbus 450, 7500 AL

• vrije overspanning tot 100 m1

Enschede NL

• VCA** en ISO gecertificeerd Penske Logistics - Coevorden

Telefoon: 053 - 434 43 43 Fax: 053 - 433 71 05

Bel Judith Timmerhuis voor een constructief gesprek: 053-435 88 14

E-mail: [email protected] Internet: www.carellurvink.nl Kon. H.H. Martens & Zn. BV - Oosterhout

www.systabo.nl een

onderneming

Faillissementsperikelen 78 Rotor Eibergen in de lift 80 Competenties en psychologische testen 82 Lasers voor slimmer produceren 84 Scope en IKT-nieuws 87 Twente Agenda 88

Benadrukken we door al dat praten en schrijven juist niet te veel dat er verschillende groepen mensen in onze samenleving zijn? Waarom kunnen we niet accepteren dat mensen nu eenmaal verschillend zijn? Werkgevers willen niets liever dan alle werknemers, welke achtergrond ze ook hebben, uitdagen om op de toppen van hun kunnen te presteren. We moeten vrezen dat door de steeds grotere aantallen allochtonen de integratiebereidheid eerder zal afnemen dan toenemen! Het enige ‘voordeel’ in Nederland - maar tegelijkertijd ook nadeel - is dat de allochtonen uit zoveel verschillende landen komen en daardoor niet onder een gemeenschappelijke noemer te vangen zijn. We kunnen dit alleen oplossen als aan een aantal harde voorwaarden wordt voldaan. Verreweg de belangrijkste daarbij is kennis van de taal zodat participatie in de samenleving mogelijk is. Ook het in acht nemen van de (in de wet vastgelegde) normen en waarden en de ongeschreven regels waardoor de samenleving makkelijker functioneert - én de bereidheid tot integratie zijn kernvoorwaarden. Men hoeft de eigen cultuur of taal niet te verloochenen, maar moet wel accepteren dat de Nederlandse cultuur en taal voorrang hebben. Taalkennis is verreweg het belangrijkste. Werken in een organisatie betekent samenwerken en dat gaat alleen goed als je elkaar verstaat - in alle betekenissen. Dit betekent dat allochtonen bewust moet trachten de taal zo goed en zo snel mogelijk te leren. De samenleving én het bedrijfsleven moeten dat faciliteren. Geert de Raad Voorzitter IKT

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

www.ikt.nl


Norbert Hijmans:


zijn te voorkomen Hijmans raadde zijn gehoor niet aan om op het laatste moment - voor een Actio Pauliana wordt in het algemeen één jaar aangehouden - te trachten via slinkse wegen een deel van het vermogen veilig te stellen. “Het is wél belangrijk om bij een dreigend faillissement tijdig advies te vragen van een deskundige over de beste wijze waarop de afhandeling zou kunnen geschieden. “En met tijdig bedoel ik zeker drie maanden. Je kunt dan rustig je strategie bepalen, je voorbereidingen treffen en zelfs al informeel met overnamekandidaten praten.”

78

Fokker Bij het faillissement van Fokker hadden de eigen juristen alles van tevoren tot in de puntjes geregeld. Zij hadden zelfs voor alle BV’s nieuwe statuten klaarliggen met een andere vestigingsplaats voor het geval zij geen goede curatoren toegewezen zouden krijgen. Dat laatste bleek niet het geval en het faillissement van deze vliegtuigbouwer - inclusief de doorstart van de wél levensvatbare delen - werd volgens plan afgewerkt. Die keuze voor het arrondissement waarbinnen de zaak moet spelen (in vaktermen ‘forumshoppen’) kan cruciaal zijn omdat het verloop sterk kan afhangen van de curator (of curatoren) die worden aangewezen. “In een aantal arrondissementen kan je bij de rechtbank een voorkeur voor de te benoemen curator opgeven. Maar bij andere rechtbanken werkt dat juist averechts en wordt juist een andere curator aangesteld.” Volgens Hijmans is dat ook geen juiste opzet, omdat je ook bij een negatieve lijst de beslissing van de rechtbank kunt beïnvloeden.

Actieve curator Norbert Hijmans: ‘Bereid een faillissement goed voor’

Een faillissement is vaak niet te vermijden; het is wel mogelijk om extra problemen te voorkomen door vooraf de juiste maatregelen te nemen of tijdens de rit alert te zijn. Het is belangrijk om de spelregels te kennen en te weten welke rol alle partijen moeten en kunnen spelen. Welke die spelregels zijn en hoe je die als ondernemer kunt hanteren bleek uit het ‘college faillissementsrecht’ dat mr. Norbert Hijmans (Jacobs Kranenburg) aan een opvallend grote groep IKT-ers gaf.

(door Niko Wind)

Als advocaat en praktiserend curator, vermeed Hijmans om concrete zaken uit te werken, maar het aanstippen van missers gaf genoeg stof tot nadenken. Het dreigende faillissement van FC Twente was in zijn ogen, het directe gevolg van een onjuiste inschatting. “Als je salarissen betaalt uit de ene BV en de inkomsten naar een andere gaan, vraag je om problemen.” Na veel inspanningen kon op het laatste moment een schikking met de fiscus worden getroffen. Maar dat lukt lang niet altijd. “Opvallend was dat FC Twente bijna 90% van de schuld moest voldoen, terwijl FC Volendam er, in een vergelijkbaar geval, met 10% van af kwam.....”

Actio Pauliana Een meer schrijnend geval van verkeerde organisatie vooraf betrof een zoon die het bedrijf van zijn vader geld had geleend voor de aanschaf van machines. Pas kort voor het faillissement nam hij deze machines in onderpand. Dit werd opgevat als een paulianeus handelen - een actie om (andere) crediteuren te benadelen - en de zoon kon naar zijn geld (of de machines) fluiten. “Als hij direct bij het sluiten van de lening het pandrecht had gevestigd, was er niets aan de hand geweest. Maar wie denkt daar binnen de familieverhoudingen aan.” Een echte poging om geld uit een bijna failliete BV te trekken, komt vaak voor en wordt - tenminste door een goede curator - altijd ontdekt, met alle gevolgen van dien. Een andere ‘dure’ misser is het niet of niet op tijd deponeren van de jaarrekening. “Dat levert kennelijk onbehoorlijk bestuur op door de ondernemer (als privé-persoon) en kan leiden tot aansprakelijkheid en dus een forse rekening.” Hijmans noemde in dit verband bedragen tot één miljoen euro. “Belangrijk daarbij is dat de jaarrekening ook daadwerkelijk door de Kamer van Koophandel is geregistreerd. “Bij het samenvoegen van de Kamers van Twente en de Veluwe zijn er een aantal jaarrekeningen ‘achter de verwarming verdwenen’. Dat leidde tot lange procedures. Leuk voor ons advocaten, maar minder leuk voor de ondernemer en de schuldeisers.”

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

De rol van de curator is - wettelijk gezien - simpel: hij moet de eigendommen van het bedrijf te gelde maken en de opbrengst onder de schuldeisers verdelen. In de praktijk is het echter vaak een hectische periode, waarin de curator - soms samen met een accountant - de boeken bestudeert en tegelijkertijd bezig moet zijn met de toekomst. “Dat betekent aan de ene kant onderhandelen met de grote schuldeisers - meestal de banken, de fiscus en enkele toeleveranciers - over een mogelijke doorstart en aan de andere kant met mogelijke overnamekandidaten van binnen of buiten het bedrijf.” Het is in een faillissement niet nodig om lijdzaam toe te zien als een curator traag werkt of bijvoorbeeld niet met bepaalde overnamekandidaten wil praten. Het komt, volgens Hijmans, zelfs voor dat een curator per definitie niet binnen een week wil verkopen omdat hij denkt dat de opbrengst door de verkoop op te houden alleen maar hoger kan worden.. “Een curator is echter verantwoording verschuldigd aan de rechter-commissaris en bij hem kun je daarom een klacht indienen!” De ‘macht’ van een curator is beperkt. Hij heeft formeel niets te maken met de zittende bestuurders en kan ook geen directeur ontslaan. “Sterker nog, hij moet regelmatig verslag uitbrengen aan de rechter-commissaris en vooraf toestemming vragen bij belangrijke beslissingen. “In veel gevallen wil hij een af te sluiten contract met bijvoorbeeld een overnamekandidaat eerst persoonlijk bestuderen, voordat hij toestemming geeft.

www.ikt.nl

Ondanks de druk die een goede curator wil uitoefenen kan de afwikkeling van een faillissement veel tijd in beslag nemen. “Bij Fokker duurde dat vele maanden.” De curator mag aan de ene kant geen risico nemen en geen extra schulden maken. Aan de andere kant is het echter vaak gewenst dat de productie normaal doorloopt. Dat kan niet zonder elektriciteit, telefoon en grondstoffen of onderdelen. De monopolisten als de energiemaatschappijen en de KPN worden als dwangcrediteuren beschouwd. “Maar ook als toeleverancier kan je deze status eisen. Zeker als jouw leveringen essentieel zijn voor het doordraaien van het bedrijf.” Hijmans waarschuwde er echter voor om geen genoegen te nemen met een boedelgarantie, want de waarde van de boedel zal wel eens nul kunnen zijn. “Eis altijd een bankgarantie en ga ook niet akkoord met een garantie van de curator zelf!” Voor gewone crediteuren is het bijna altijd wonden likken en tevreden zijn met de teruggave van de BTW. “Je maakt alleen een kans als je een eigendomsvoorbehoud hebt gemaakt. Doe dat bij afnemers die mogelijk zouden kunnen omvallen en breng dat eigendomsvoorbehoud bij een faillissement keihard in!”

De fiscus en de banken De fiscus is in Nederland (en in veel westerse landen) hoogpreferent met in Nederland een bodemvoorrecht op de machines. De gedachte daarachter is dat het om overheidsgeld gaat én dat de fiscus zijn debiteuren niet kan uitzoeken. In Zwitserland is dat anders geregeld. Daar is de fiscus een concurrente crediteur. Norbert Hijmans is best tevreden met deze regeling, al mag het voor hem ook wel het Zwitserse systeem worden. “Zo nu en dan wordt er weer eens over gepraat, maar we hebben nu een eenduidig systeem.” De samenwerking met de fiscus is de laatste jaren sterk verbeterd. “Tien jaar geleden was het nog bot ‘verkopen de handel’, nu valt er veel meer te praten. En ze werken opvallend snel. Zeker als je bedenkt dat zij geen (eigen) ondernemers, doch ambtenaren zijn” De banken kwamen er in het verhaal van Norbert Hijmans niet allemaal even goed van af, al noemde hij geen namen. “Zij hebben als separatist met een pand- of hypotheekrecht een relatief grote macht, waardoor er een soort haat-liefdeverhouding met de curator kan ontstaan. Deze uit zich bij een aantal banken in moeizame gesprekken over de hoogte van de vergoeding van de curator.” Hijmans typering van sommige banken was ook niet vlijend: uitbeenbedrijven die vaak het onderste uit de kan willen halen.

Werkgelegenheid In veel gevallen is het doel van de curator om een doorstart mogelijk te maken of het totale bedrijf te verkopen. Het behoud van werkgelegenheid speelt daarbij een veel minder grote rol dan in het verleden. “Het belang van de crediteuren gaat voor, maar als ik twee ongeveer gelijke biedingen krijg, geeft het werkgelegenheidsaspect de doorslag.” ■

79

Sterk in de Aziatische scheepsbouw

Rotor groeit door

kwaliteit en flexibiliteit Die eerste Japanse order was een avontuur op zich. De concurrent bood uiteraard een lagere prijs, maar als echte techneut wist Abcouwer de verschillen in de specificaties op te sporen en met name de (te) krap berekende vermogens. “Ik heb hun toen gezegd dat wij die te lichte motoren niet wilden leveren omdat we daarmee onze klant in de problemen zouden kunnen brengen.” Als ‘beloning’ voor zijn eerlijkheid en zijn spitwerk, ging de order naar Eibergen.

80

Standaard en specials

Henny Abcouwer (r) geeft na 15 jaar het roer over aan Herbert Weekhout.

Het bezoek van IKT Eibergen-Neede aan motorenproducent Rotor viel ongeveer samen met het afscheid van directeur Henny Abcouwer. Onder zijn vijftienjarig ‘bewind’ heeft het Eibergse bedrijf niet alleen de positie op de binnenlandse markt verder versterkt. Ook de export is explosief gestegen, met name naar het Verre Oosten, waar de scheepsbouwindustrie ‘kickt’ op de Nederlandse kwaliteit en vooral de korte levertijden.

(door Niko Wind)

Rotor is een puur assemblagebedrijf en levert in feite de meest simpele type elektromotor, de draaistroommotor; een principe dat de tand des tijds ruimschoots heeft doorstaan en overal in de industrie wordt gebruikt voor de aandrijving van onder meer machines en ventilatoren. Het bedrijf verhuisde in 1974 vanuit Voorschoten naar het rustige Eibergen. Na een gestage groei werd de UT-ingenieur Abcouwer in 1989 aangesteld met als voornaamste opdracht het versterken van de export binnen Europa. En dat laatste is meer dan gelukt. Als het om elektromotoren voor de scheepsbouw gaat, is Eibergen de laatste jaren uitgegroeid tot het centrum van de wereld. Japan en Korea, zelf grote producenten van elektromotoren, zijn belangrijke afnemers van Rotor. Het geheim? Volgens directeur Abcouwer draait het in deze markt maar om drie dingen: kwaliteit, flexibiliteit en vooral korte levertijden. “In de scheepsbouw gaat het bijna altijd om special-

ties - zoals langere of kortere assen - en om de juiste certificaten. Wij kunnen een Koreaanse scheepsbouwer of reder binnen enkele weken exact de motoren leveren die hij nodig heeft, terwijl de levertijden bij binnenlandse producenten tot vele maanden kunnen oplopen.

De export naar het Verre-Oosten is de slagroom op het bedrijf. Nederland is echter nog steeds verreweg de belangrijkste markt. Met 29 lokale dealers heeft Rotor ruim 30% van de markt in handen en 75% van de omzet wordt in Nederland behaald. En voor de binnenlandse markt geldt in feite hetzelfde als voor de export: kwaliteit, flexibiliteit en korte levertijden, want ook in Nederland is nog flink wat scheepsbouw én uiteraard een bloeiende baggerindustrie. “Maar ook in de industrie - en bijvoorbeeld ook in sluizen en bruggen - wordt bijna alles aangedreven met draaistroomelektromotoren. Als zo’n motor uitvalt, ligt onmiddellijk een deel van de productie stil of kan een brug of sluis niet bediend worden. Onze dealers hebben de kleinere standaardmotoren wel op voorraad, maar de grotere en vooral de specials moeten bij ons vandaan komen.” Abcouwer vindt het opvallend dat er de laatste jaren een enorme verschuiving heeft plaatsgevonden van standaard naar specials; van 70%-30% naar 30%-70%! “Voor ons is dat een prima ontwikkeling, want wij zijn vooral goed in maatwerk en toegevoegde waarde. Standaardmotoren kun je in de hele wereld ‘om de hoek’ kopen, maar als je iets bijzonders wilt, blijven er relatief weinig producenten over.”

Tot 350 kW Meneer Chang Henny weet nog exact hoe het avontuur in het Verre Oosten is ontstaan: “Ik kreeg een telefoontje van meneer Chang, in dienst van een Koreaanse producent van ventilatoren, die via-via ons adres had gekregen en letterlijk ten einde raad was. Hij was dringend verlegen om veertig motoren met een bepaalde, voor ons simpele modificatie en kon deze binnen de gewenste tijd nergens ter wereld kopen. Wij hebben hem toen binnen een week de helft per vliegtuig toegestuurd en - er was voor de andere helft minder haast - een maand later de rest. Hij betaalde zelfs vooraf.” De reis van Abcouwer enige maanden later naar Korea leverde hem het antwoord op de vraag waarom hij aan Korea kon leveren: de binnenlandse producenten hadden ellenlange levertijden en als afnemer moest je maar hopen dat de levering ook aan de specificaties voldeed. De export naar Korea groeide explosief. Rotor had kort voor de Azië-crisis 40% van de markt van geïmporteerde motoren in handen. De sprong naar Japan was het directe gevolg van de contacten in Korea. Abcouwer kwam in contact met Koreaanse reders die in Japan schepen lieten bouwen. Via een introductie kwam hij ook daar aan tafel.


Het concentreren op maatwerk in combinatie met zeer korte levertijden stelt enorm hoge eisen aan de interne logistiek. “Wij hebben de hele range motoren in onderdelen op voorraad, waardoor we snel en klantspecifiek kunnen leveren.” Die range is enorm: van kleintjes van 40 Watt tot enorme motoren met een vermogen van 350 kW. “Voor onze Aziatische klanten - maar uiteraard ook voor de binnenlandse markt - betekent dit dat ze binnen één tot vier weken exact de motoren in huis hebben die perfect voldoen aan hun specificaties, inclusief de noodzakelijke keuringsrapporten en certificaten.” Door die vaste levertijden kan een reder exact bepalen naar welke haven een motor gestuurd moet worden als vervanging van een defecte. In schepen worden immers enorm veel elektromotoren gebruikt voor met name pompen, ventilatoren en lieren. Die vervanging kost Rotor echter wel veel communicatietijd, want in veel gevallen beschikt de reder niet over de specificaties van de defecte motor. Naast het snel inspelen op de vervangingsmarkt probeert Rotor ook grip te krijgen op de nieuwbouw (die vooral in Azië plaatsvindt). “Wij proberen de reders en vooral de scheepsbouwers er van te overtuigen dat je beter één leverancier kunt hebben dan als een ratjetoe aan merken. De reders weten inmiddels

www.ikt.nl

dat wij goed zijn en snel kunnen leveren. Het bewerken van de bouwers is een stap waar we momenteel volop mee bezig zijn.” En dat geldt momenteel vooral ook voor China, dat door de lage loonkosten een steeds groter aandeel in de internationale scheepsbouw opeist.

Logistiek Tegenover de grote inspanningen in de sales en marketing staat een gedegen inkoop. “Kwaliteit en een langjarige relatie zijn daarbij heel veel waard. Wij moeten er zeker van zijn dat we op het juiste moment de juiste onderdelen krijgen en dat deze voldoen aan onze kwaliteitseisen.” Flexibiliteit is één van de toverwoorden van Rotor. De interne logistiek en communicatie is daarom essentieel voor het bedrijf. “Als je beseft dat de gemiddelde order betrekking heeft op iets meer dan twee motoren, dan weet je dat alles vlekkeloos moet verlopen.” De financiële omvang van de order is in feite ondergeschikt. Een Nederlandse order van een paar honderd euro is voor Rotor even belangrijk als een Chinese van een half miljoen. Alleen kan bij de kleinere motoren de papierwinkel (specificaties e.d.) de waarde van het geleverde overtreffen. “Wij vragen altijd door of die papieren echt wel nodig zijn voor de toepassing. We hebben zelfs een klant wel eens aangeboden om een motor gratis te leveren als wij hem het uitwerken van de specificatie in rekening mochten brengen.”

Opvolging Henny Abcouwer is en was hét gezicht van Rotor in het buitenland én runde daarnaast het bijna honderd man tellende bedrijf in Eibergen. “Die combinatie is eigenlijk onmogelijk. Aan de ene kant ben je verkoper en zit je vele weken per jaar een halve dag vliegen van je bedrijf; aan de andere kant moet intern alles 100% lopen om aan de wensen van de klant te voldoen.” Zijn opvolger, Herbert Weekhout, had de laatste jaren als adjunct al een groot deel van de interne zorgen overgenomen en mag het nu alleen doen. Voor de export zocht en vond Abcouwer een opvolger. “Maar omdat in Azië het leeuwendeel van de orders wordt vergeven als resultaat van persoonlijk contact, heb ik gekozen voor een inwerkperiode van ruim twee jaar. En nog zal hij het moeilijk krijgen, want naast vakkennis en het aanpassen aan de gebruiken van het land, is anciënniteit daar erg belangrijk. En mijn opvolger op international sales heeft echter nog geen grijze haren.” Eén ding wil hij alle ondernemers die willen exporteren naar verder weg gelegen landen graag meegeven: bereid je goed voor en verzamel niet alleen alle gegevens over je mogelijke klant. “Ik heb me voor elke buitenlandse reis uitvoerig verdiept in het land van bestemming, de volksaard, de gebruiken en de geschiedenis van het land en de streek. Het lezen van al die boeken heeft mij en mijn bedrijf - geen windeieren gelegd. Sterker nog, zonder die voorbereiding hadden we nooit zo goed kunnen penetreren in de Aziatische markten.” De komende jaren zullen die reizen minder ver zijn, maar wel langer. “Mijn vrouw en ik hebben net een camper gekocht, waarmee we in een rustig tempo Europa gaan verkennen.” ■

81

Lector Wouter Schoonman voor IKT:

Testen om leed 82

Wouter Schoonman: “Meten bij instroom, doorstroom en uitstroom.”

Zowel bij de sollicitatieprocedure als bij interne bevorderingen worden vaak de verkeerde mensen aangesteld. Door een betere selectie met behulp van psychologische tests en vooral competentiemetingen kan veel leed (en geld) worden bespaard. Het aannemen van de verkeerde man of vrouw kan weliswaar tijdens de proeftijd teniet worden gedaan, maar een nieuwe procedure kost tijd en geld. En de sollicitant die in goed vertrouwen zijn oude baan heeft opgezegd, blijft teleurgesteld en werkloos achter. Met dit type boodschappen trachtte dr. Wouter Schoonman ruim honderdvijftig P&O-managers en directeuren te overtuigen van het nut van meetinstrumenten binnen het human resources management.

(door Niko Wind)

Wouter Schoonman is per 1 december jl. als lector verbonden aan de Saxion Hogescholen met als opdracht het toetsen van pure kennis om te buigen naar het meten van competentieontwikkeling. Hij wil graag ook de medewerkers onder handen nemen omdat door het systeem van functieroulatie ook in de staf mensen op de verkeerde plaats terecht komen. “Maar met m’n drie dagen in de week heb ik al een enorme klus aan die 17.000 studenten. Daarnaast moet ik ook mijn bureau PsyTech nog draaiende houden.

te voorkomen

Blauwe ogen

Manipuleerbaar

Wouter drukt zich zacht uit als hij stelt dat in sollicitatieprocedures niet altijd even professioneel wordt gewerkt. “In ieder geval 20% van de werkgevers beperkt zich tot één vaak ongestructureerd gesprek, waarbij de interviewer in feite alleen kijkt of het klikt qua persoonlijkheid.” De voorspellende waarde van de ‘guts feeling’ is, volgens hem, uiterst laag, waardoor het vaak mis gaat met alle schade voor de organisatie en de sollicitant van dien. Ondernemers zoeken graag een kloon van zichzelf of kijken of iemand vriendelijk overkomt en de verwachte antwoorden geeft. Het uiterlijk speelt ook een bijzondere rol. Veel ondernemers en P&O-mensen gaan er - meestal onbewust - van uit, dat iemand met een mooi uiterlijk ook van binnen ‘mooi’ is. En men gelooft deze kandidaat op de mooie blauwe ogen... “Echt 100% zekerheid kan niemand geven, maar door het inzetten van instrumenten is het wel mogelijk een veel objectiever beeld van de kandidaat te krijgen en daarmee het percentage missers fors terug te brengen.” Wouter maakt bij deze instrumenten geen onderscheid tussen een psychologische (capaciteiten)test en een assessment. “Mits goed uitgevoerd, is de voorspellende waarde ongeveer even hoog.” Als wetenschapper en internationaal erkend deskundige wil Wouter graag het verschil tussen deze twee meetinstrumenten verduidelijken: “Een psychologische test zegt iets over eigenschappen van mensen, die mogelijk verborgen kunnen zijn zoals IQ en persoonlijkheid. Als je dat meet wordt bepaald gedrag waarschijnlijker. Als je een hoger IQ hebt, is het waarschijnlijker dat je slimmere oplossingen bedenkt. Een assessment gaat uit van een ander principe: wat je nu laat zien is voorspellend voor de toekomst. Gedrag voorspelt gedrag.” Het voordeel van assessments is dat je deze methode kunt toespitsen op een beoogde functie. Iemand die verkoper wil worden, krijgt als assessment een verkoopgesprek.

Schoonman geeft toe dat tests niet onfeilbaar zijn, zeker niet voor mensen die al vele malen door de sollicitatiemolen zijn gegaan en denken testuitslagen te kunnen manipuleren. “Als je zo iets vermoedt is het goed om aanvullend een assessment te doen of een interview af te nemen. Maar dan wel een gestructureerd STAR-interview, waarbij de letters staan voor Situatie, Taak, Actie en Resultaat. Door met een praktijkvoorbeeld te werken is het mogelijk om de claims die een kandidaat heeft te onderbouwen of onderuit te halen.” Ook binnen de competentiemetingen zijn instrumenten ingebouwd om dit soort manipulaties te voorkomen. Methodologisch moet elke competentie op twee verschillende manieren worden gemeten.

Competenties Assessments worden vooral gebruikt voor het meten van competenties en competentieontwikkeling. Omdat competenties worden gedefinieerd als combinatie van kennis, attitude en vaardigheden. Wouter wil daarom juist de huidige wijze van tentamineren binnen de Saxion Hogescholen geleidelijk vervangen door competentiemetingen. “Dan zal het in principe niet meer mogelijk zijn om vakmensen met oogkleppen af te leveren; studenten, die keurig hun vakinhoudelijke tentamens hebben gehaald, maar gespeend zijn van sociale vaardigheden en andere eigenschappen die ze in de rest van hun leven nodig zullen hebben.” Hij pleit er zelfs voor om studenten, die vakinhoudelijk goed zijn maar die deze ‘maatschappelijke’ competenties missen geen diploma te geven.


Doorstroming Nog ernstiger dan bij het binnenhalen van nieuwe mensen zijn, volgens Schoonman, de gevolgen van fouten in de interne doorstroming in een organisatie. “Het is een waandenkbeeld om te geloven dat een leidinggevende genoeg inzicht heeft in de mogelijkheden en eigenschappen van zijn medewerker om te beslissen hem of haar in een hogere functie te plaatsen. Iedereen kent de voorbeelden van een perfecte vakman of vakvrouw die alleen vanwege deze capaciteiten plotseling manager moet worden. De betrokken medewerker knapt gefrustreerd af en de organisatie komt in de problemen. Als zoiets gebeurt, gaat er niet alleen een perfecte vakman verloren, maar het heeft ook ernstige gevolgen voor het totaal.” Daarnaast kan de chef uiteraard bevooroordeeld zijn of hij wil graag een kloon van zichzelf op die functie. Daarnaast is het voor een chef vaak onmogelijk om te beoordelen of iemand geschikt is voor een totaal andere functie. Meten is dus ook hier essentieel. En ook daar kun je dezelfde methoden toepassen als bij de instroom van nieuwe mensen: een psychologische test, een assessment of een combinatie van beide. De oervorm van de assessmentmetingen is het assessment center waarin je een hele dag oefeningen doet waarbij getrainde assessoren jouw gedrag beoordelen. “Dat werkt perfect en om de kosten moet men het - zeker voor hogere functies niet laten. De investering van zo’n 3.000 euro is een schijntje als je dat vergelijkt met de schade die men door een verkeerde beslissing kan aanrichten.” Resultaten uit onder meer de Verenigde Staten tonen aan dat een goede, van meetinstrumenten voorziene doorstroomprocedure veel geld bespaart. “En dat kan per persoon op jaarbasis oplopen tot tienduizenden euro’s.”

Inkrimping Bij reorganisatie binnen bedrijven is er altijd een enorme strijd om wie mag blijven en wie weg moet. De standaardprocedures in Nederland zijn: ouderen met vervroegd pensi-

www.ikt.nl

oen en verder last in, first out (lifo). Dat is volgens Schoonman ongeveer het slechtste wat je kunt doen. “Een onderneming die in afgeslankte vorm wil overleven heeft behoefte aan de juiste mensen op de juiste plaatsen. Het klinkt hard, maar je kunt geen loyaliteit belonen als de toekomst van het bedrijf afhangt van de productiviteit van de overblijvers. In de Verenigde Staten gebeurt dat laatste en wordt per individu bekeken wat zijn of haar waarde is voor de onderneming.” In de ogen van Schoonman is dat even legitiem als het lifo-principe. “Je moet dat echter wel tevoren vastleggen en bij de selectie goede en valide meetinstrumenten gebruiken.”

Zelf doen of inkopen Het is voor elk bedrijf mogelijk om zelf dit soort tests uit te voeren. Bij verschillende uitgevers zijn tests te koop en het is mogelijk om eigen P&O-mensen te trainen. Dat geldt zowel voor psychologische tests als voor assessments. Toch raadt Schoonman aan dit soort werk uit te besteden. Het is een zo specialistisch vak dat je het veel moet doen om in het ritme te blijven. Maar ook aan uitbesteden kleeft een bezwaar, want er is nogal wat kaf onder het koren. “Nederland telt zo’n 3.000 kleine en grote bureaus. De grote zijn zeker niet bij voorbaat beter dan de kleinere en andersom ook niet. Er bestaat een keurmerk op dit gebied (www.4tp.nl) maar dat is nog jong.” Schoonman adviseerde elke inkoper van HRM-diensten te rade te gaan bij collega’s en de keuze vooral te laten afhangen van ervaringen van anderen. “Uiteraard moet u er ook voor zorgen dat u goede en slechte ervaringen met anderen deelt.”

Competentiemanagement De ideaalvorm en het vaak veel te hoog gegrepen doel van de metingen bij binnenkomst, bij doorstroming en bij vertrek is competentiemanagement, waarbij de competenties van alle medewerkers naadloos aansluiten bij de waarden en sterke punten (kerncompetenties) die in de organisatie centraal staan. Dus als een bedrijf zich wil onderscheiden op het gebied van service, zullen alle medewerkers van hoog tot laag servicegericht moeten zijn; zowel naar buiten als naar de eigen collega’s.” Zo’n bedrijf zal de mensen gedurende de hele loopbaan de gelegenheid moeten geven om zich in deze competentie verder te ontwikkelen. Het meten gedurende de hele loopbaan hoeft helemaal niet zo’n dure en ingewikkelde aangelegenheid te zijn. De 360° feedback is daarvoor een ideaal en simpel instrument. “Vraag op gezette tijden de mensen om deze personen naar hun mening over zijn of haar gedrag. En dan niet alleen aan de chef, maar ook aan ondergeschikten, collega’s en externe klanten. De combinatie van deze meningen geeft een goed beeld van de competenties en kan dus aanleiding geven voor verbetertrajecten.Uiteraard moet ook zo’n instrument wetenschappelijk goed in elkaar zitten. Het is geen speelgoed!” ■

83

Universiteit en Metaalunie slaan handen ineen

Lasers voor

Werken aan de toekomst van de maakindustie: v.l.n.r. Dick Laan, Johan Meijer en Paul Hartgers.

Iedereen heeft de mond vol over de noodzaak tot innovatie, over het toevoegen van kennis aan de nationale maakindustrie als middel om het vertrek van werk en werkgelegenheid naar Oost-Europa en het VerreOosten tot staan te brengen. De Metaalunie was al ver voor deze ‘boom’ in de aandacht voor de maakindustrie aan de gang. Met eigen innovatieplatforms (Balkenende heeft keurig gevraagd om deze naam ook te mogen gebruiken) wilde deze brancheorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf de aangesloten bedrijven aanzetten tot slimmer - en vooral goedkoper - produceren. Laserbewerking bleek één van de grootste kanshebbers en op de Universiteit Twente was op dat gebied veel kennis in huis. Daarbij is de betrokken hoogleraar, Johan Meijer, een vurig volgeling van oudrector Van den Kroonenberg, de ‘uitvinder’ van de Ondernemende Universiteit.

(door Niko Wind)

Het Laser Applicatie Centrum (LAC) is, als kristallisatiepunt van de samenwerking tussen een branchevereniging met 11.000 aangesloten bedrijven en de Universiteit Twente, uniek in zijn soort. Het LAC kan - uiteraard tegen betaling - gebruik maken van alle faciliteiten. LAC-directeur Paul Hartgers: “Het is de bedoeling dat groepen kleine bedrijven samen onderzoeksprojecten gaan formuleren én betalen. Wij voeren die dan, met de op de UT aanwezige apparatuur en de expertise uit!”

Samenwerking De Twentse regiocoördinator van de Metaalunie, Dick Laan, is een van de geestelijke vaders van dit project en hij is vooral blij met het enthousiasme onder de aangesloten bedrijven en voor-

al met de wil om samen te werken. “Tijdens onze regiodebatten vorig jaar, in het kader van het industriebeleid, is duidelijk gebleken dat onze leden de noodzaak inzien van innovatie. Zij beseffen dat ze anders zullen moeten gaan produceren om op te kunnen boksen tegen de lage lonen in Oost-Europa en het Verre-Oosten.” Lasertechnologie bleek één van de grote kansen, De Metaalunie belegde regionale voorlichtingsbijeenkomsten onder de titel ‘Goedkoper produceren met behulp van lasertechnologie’, waarbij naast feitelijke informatie ook de successen van regionale bedrijven over het voetlicht werden gebracht. Die voorlichtingsbijeenkomsten bleken een schot in de roos. In Overijssel en in Gelderland, waar deze sessies inmiddels hebben plaatsgevonden, waren meer dan honderd ondernemers aanwezig. Het vervolg is opmerkelijk: vrij snel werden er per regio clusters gevormd van een bedrijf of tien, die één middag per maand bijeenkomen om kennis uit te wisselen en samen vragen te formuleren. Hartgers probeert deze vragen te bundelen tot één onderzoeksproject. “Mijn streven is deze projecten een bovenregionaal karakter te geven. Als een aantal bedrijven in één regio iets uitgezocht willen hebben, ga ik in andere regio’s op zoek naar extra partners. Hierdoor wordt aan de ene kant de nieuwe kennis breder verspreid. Aan de andere kant dalen uiteraard de kosten voor elk van de participerende bedrijven.” Hét grote winstpunt van deze ontwikkeling is, volgens Dick Laan, dat gelijksoortige bedrijven elkaar plotseling niet meer als concurrent gaan zien, maar als partner om samen de branche te versterken. “Daarnaast bleken ‘concurrenten’ vaak niet of nauwelijks op elkaars terrein te komen: andere markten, ander materiaal of totaal ander plaatdiktes.”

Gezondheid Het inzetten van lasers kan niet alleen leiden tot slimmer (en dus goedkoper) produceren. Er zit ook een milieuaspect aan deze nieuwe technologie. Bij conventioneel lassen komt lasrook vrij, die schadelijk is voor de mensen die er mee werken. Ter bescherming van hun gezondheid moeten ondernemers investeren in omvangrijke afzuiginstallaties. Dit probleem doet zich minder voor bij laserlassen. Eén van de taken van het Laser Applicatie Centrum is ook het opsporen van bedrijven die ook om ARBO-redenen beter op de laser over kunnen stappen. Eén van de grote aandachtspunten is uiteraard de investering; een installatie kost - zonder software - al snel zo’n € 80.000. En dat is voor veel kleine bedrijven vaak niet op te brengen. Dick Laan verwacht dat de clusterbenadering er toe zal leiden dat deze bedrijven gezamenlijk één laser zullen aanschaffen of andere wegen zullen vinden om samen van één installatie gebruikt te maken.

Philips Johan Meijer is op de UT letterlijk opgegroeid met de laser. De eerste voorzichtige schreden werden in het begin van de jaren tachtig gezet. “We hadden toen een gereedschap zonder echte toepassingsmogelijkheden. Langzaam groeide toen de mogelijkheid om met laser te snijden en later te lassen.” Philips


slimmer produceren was, in zijn ogen, hét bedrijf dat in ieder geval in Nederland de laser als bewerkingsmachine introduceerde en tot bloei bracht. “We hebben nog steeds regelmatig onderling overleg en voeren met hen ook nog enkele grote onderzoeksprojecten uit.” Voor al die kleine projecten heeft zijn leerstoel echter niet de tijd en de middelen. “In het verleden had de UT nog zoveel financiële ruimte dat het ook kleine onderzoeken voor derden kon uitvoeren. Nu moeten we ons volledig concentreren op onderwijs en onderzoek. De grote vragen zijn in te passen in onze onderzoeksprogramma’s; voor de kleinere hebben we het LAC in het leven geroepen. Het is een organisatie die in principe volledig de eigen broek moet ophouden. Door de samenwerking en het gebruik van dezelfde apparatuur kan het LAC (en dus het mkb) uiteraard wél profiteren van onze expertise.”

Toekomst Dé grote uitdaging ligt, volgens prof. Meijer, in het micro- en nanogebied. “Je kunt met een gepulste laser momenteel al hapjes wegnemen van 50 nanometer.” Als directe toepassing denkt hij onder meer aan inktjetnozzels. “In het nanogebied kunnen we echter nog veel meer en daarmee sluiten we goed aan op de activiteiten van MESA+.

Zij kunnen de meest mooie dingen maken in het platte vlak. Wij kunnen door materiaal weg te nemen of toe te voegen ook driedimensionaal werken. Met een laser heb je immers alle bewegingsvrijheden!” In de wereld van rapid prototyping en bij het maken van kleine series van functionele producten kan het opbouwen van materiaal met een laser ook leiden tot producten met bijzondere eigenschappen. “Je kunt op deze wijze bijvoorbeeld een product van goedkoop staal geleidelijk laten groeien naar een roestvaststalen buitenkant.”

Ontwerpen Het toepassen van laserbewerking stelt andere eisen aan het ontwerp en geeft vooral meer mogelijkheden dan conventionele methoden. Het LAC start daarom binnenkort met het promoten van ‘design voor lasers’, waarmee getracht wordt om de ontwerpers al in de eerste fase van het ontwerpproces te laten nadenken over de mogelijkheden van productie met behulp van lasers. “Enkele grote bedrijven als Philips en de automobielfabrikanten doen dit al, maar de mogelijkheden van de laser zijn bij de gemiddelde ontwerper nog veel te weinig bekend.” ■

Terug uit Polen Lasercladden De laser heeft als bewerkingsmachine de laatste twintig jaar een enorme ontwikkeling doorgemaakt en is al lang niet meer het ideale snijwerktuig of die machine die zo mooi gaten kan maken in metaal. “Een belangrijke nieuwe toepassing is het aanbrengen van dunne lagen, in vaktermen lasercladden genoemd. “Lasercladden wordt onder meer toegepast voor het aanbrengen van een slijtvaste laag op krukkenassen in automotoren, maar ook voor het aanbrengen van roestwerende lagen.” Meijer verwacht dat het milieuonvriendelijke hardverchromen steeds meer zal worden vervangen door lasercladden. “Ook in de olie- en gasindustrie, de levensmiddelenindustrie en de medische industrie zijn enorme kansen.” In het laatste geval gaat het bijvoorbeeld om het aanbrengen van materiaal op implantaten die botaangroei bevorderen of afstoting tegengaan. “Maar ook in het lassen is er enorme ontwikkeling geweest. We zijn nu in staat om vrijwel alle metalen aan elkaar te lassen. Ook metalen die met de conventionele technieken niet goed aan elkaar te verbinden waren.” Zo leidde het lassen van aluminium aan staal altijd tot een (te) brosse verbinding. Met de laser is dat geen probleem. “Ten minste als je heel snel bent met je laser.” Ook het verbinden van kunststoffen is een uitdaging voor lasers. Kunststofverbindingen kunnen in veel gevallen prima met de laser worden uitgevoerd. Hét voordeel hierbij is dat de verbinding hecht en vrijwel onzichtbaar is.

www.ikt.nl

Een producent van warmtewisselaars voor schepen had de arbeidsintensieve productie overgeheveld naar Polen. Tijdens de zoektocht naar nieuwe productietechnologieën kwam hij terecht bij de UT en het LAC. Dit leidde niet alleen tot de toepassing van laserlassen, maar ook tot een totaal nieuw ontwerp voor de warmtewisselaar. Het inzetten van een laser bracht de ondernemer tot de uitspraak “Dan kan ik het werk nu weer terug halen naar Nederland”.

85

Scope Nieuwe deelnemers

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.

IKT-Almelo

Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.

Allegro werving & selectie B.V. Postbus 1271 7550 BC Hengelo Contactpersoon: mw. E.A. Verboom

Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985

IKT-Enschede Heerze & Partners Postbus 452 7500 AL Enschede Contactpersoon: dhr. mr. drs. R. Heerze

Amper een jaar na de officiële opening van het Best Western Star Hotel in Hengelo is het hotel al beloond met één van de mooiste waarderingen die mogelijk is: de Best Western Quality Award 2004. Hiermee is het hotel, gelegen in het centrum van Hengelo, verkozen tot het beste Best Western Hotel van Nederland.

Arbo Anders B.V. Spolminkweg 1-a 7524 DM Enschede Contactpersoon: dhr. J.H.H. Vluttert

TIB-advies (de nieuwe werknaam voor TIB, Stichting voor managementadvies en begeleiding) houdt op dinsdag 20 april a.s. vanaf 16.00 uur haar jaarvergadering in het Ondernemershuis. Ary Dirkzwager en Wim Stuyvenberg zullen tijdens deze bijeenkomst spreken over hun ‘missiewerk’ om het TopKip-concept in de markt te zetten. Aanmelding en informatie: 053-48 49 838. ■

United Restart Nijverheidstraat 5 7511 JM Enschede Contactpersoon: dhr. W. Steverink

Afscheid bestuurders IKT Haaksbergen De Industriële Kring Haaksbergen heeft 19 maart jl. tijdens de jaarvergadering, die gekoppeld was aan een lunchbijeenkomst in ‘t Hagen, officieel afscheid genomen van twee bestuurders. Zowel voorzitter Daan van Oosten als vice-voorzitter Anton Leferink hebben gedurende de maximale bestuurstermijn van twaalf jaar deel uitgemaakt van het bestuur. Daan van Oosten droeg de voorzittershamer over aan Alexander van der Lof (Twentsche Kabel Holding). Het bestuur is weer op sterkte gebracht met de benoeming van twee nieuwe bestuursleden in de personen van Peter Bos (Frankenhuis) en Coen Derkx (GE Odink & Koenderink).

IKT-Hengelo Jansen Onderhouds Management Postbus 348 7550 AH Hengelo Contactpersoon: dhr. ing. A. Jansen

IKT-West-Oldenzaal Team Event Services Bornsedijk 105 7576 PG Oldenzaal Contactpersoon: dhr. T. Dijkstra

Agenda www.ikt.nl heeft uiteraard een belangrijke agendafunctie. Het openingsscherm toont de bezoekers direct alle bijeenkomsten in de lopende en de komende maand en één muisklik later alle bijeenkomsten van een kring of een werkgroep. Naast inhoudelijke informatie over de bijeenkomsten is er - voor IKT-deelnemers - de mogelijkheid om zich on-line aan te melden. Voor de besturen van de kringen en werkgroepen zijn ook hun vergaderdata aangegeven. De samenstelling van de kringbesturen en werkgroepen is uiteraard ook op de site vermeld. Belangrijk voor andere Twentse organisaties is de Twenteagenda, waarin hun activiteiten kunnen worden opgenomen. Deze agenda staat zowel op de site als op de laatste pagina van Twentevisie. ■

www.ikt.nl

87

Twente Agenda 2004 88

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

20 apr. 21 apr. 22 apr. 26 apr. 28 apr. 19 mei 08 juni 09 juni 11 juni 15 juni 16 juni 17 juni 21 juni 23 juni 28 juni 30 juni 05 juli 07 juli 02 sept. 09 sept. 13 sept. 14 sept. 16 sept. 20 sept. 22 sept. 22 sept. 23 sept. 28 sept. 29 sept. 01 okt. 04 okt. 13 okt. 26 okt. 04 nov. 13 nov. 17 nov. 18 nov. 22 nov. 26 nov. 29 nov. 02 dec. 08 dec. 09 dec. 13 dec. 14 dec. 15 dec.

16.00 uur 11.30 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 07.00 uur 16.15 uur 12.00 uur hele dag 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.15 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 17.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.30 uur 16.00 uur 16.15 uur 12.00 uur 07.30 uur 13.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 15.30 uur 16.15 uur 18.00 uur 09.30 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.15 uur 12.00 uur 16.30 uur 12.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

Jaarvergadering TIB-Advies Jaarvergadering + Lunchbijeenkomst IKT-Enschede Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-West-Twente Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst VIT Jaarcongres met titel “Kunst in de Maatschappij” Bedrijfslunch IKT-Hengelo Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie en P&O Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst IKT-Almelo Informele bijeenkomst IKT-Enschede Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede KPMG Ontbijtbijeenkomst Informele bijeenkomst IKT-Almelo Bijeenkomst IKT/VNO-NCW Lunchbijeenkomst VIT Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal Jaarvergadering IKT Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Twente Concert 2004 Interregionaal Klootschiet Toernooi Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Lunchbijeenkomst VIT Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo

Enschede Enschede Enschede Oldenzaal Nijverdal Almelo Hengelo Enschede Enschede Hengelo Rijssen Haaksbergen Hengelo Neede Hengelo Enschede Weerselo Almelo De Lutte Goor Hengelo n.t.b. Enschede Hengelo Eibergen Hengelo n.t.b. Hengelo Enschede Haaksbergen Oldenzaal Enschede Hengelo Goor/Bentelo Diepenheim Neede Enschede Hengelo Haaksbergen Hengelo Rijssen Enschede Enschede De Lutte Hengelo Almelo

TIB IKT IKT IKT IKT IKT IKT VIT/Oost NV NMNH Twente IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT KPMG IKT IKT/VNO-NCW VIT/Oost NV IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT/TKT/KIVI IKT IKT IKT IKT VIT/Oost NV IKT IKT IKT IKT

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

Voor nadere informatie: IKT tel. 053 - 484 99 80 TIB tel. 053 - 484 98 38

VIT/Oost NV tel. 053 - 484 96 49 NMNH Twente tel. 053 - 250 98 50


Het is daar niet voor niets zo goedkoop. rec!ame s p e c i a l. Weekamp Deuren zoekt groei in Tsjechië

Recommend Documents