Het basisprincipe : een optimale isolatie rondom

Het basisprincipe : een optimale isolatie rondom.

De uitvoering

Elk structureel element is van cruciaal belang Of het nu over het dak, de wanden of de kelder gaat – een goede kwalitatieve thermische isolatie is altijd de meest veilige en duurzame manier om warmteverliezen tegen te gaan. Alle niet doorzichtige elementen van de bouwschil moeten zo goed geïsoleerd worden dat hun thermische transmissie (U-waarde) kleiner of gelijk is aan 0,15 W/(m²K). Met andere woorden: voor elke graad temperatuursverschil en voor elke vierkante meter buitenoppervlak mag er niet meer dan 0,15 W verwarmingsenergie verloren gaan. In de meeste woningen treden de grootste warmteverliezen op in de randaansluitingen,

58

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

hoeken en ter hoogte van doorvoeren. Daarom is het van essentieel belang deze zones van een optimale isolatie te voorzien – en zoveel mogelijk vrij van onderbrekingen, zodat koudebruggen geen kans krijgen.

TERZAKE : Aanbevolen U-waarden voor de bouwschil Buitenmuren U-waarde

≤ 0,10 W / (m²K)

Dak/plafonds/vloeren U-waarde

≤ 0,10 W / (m²K)

Vloer boven kelder U-waarde

≤ 0,10 W / (m²K)

PHPP-waarde *)

Ψ

≤ 0,01 W / (m²K)

*) PHPP = Passiefhuis Planning Pakket aangeboden door het Passivhausinstitut in Darmstadt/Duitsland en Passiefhuis Platform (PHP) in Berchem/België

De gevel: een groter voordeel door isolatie dan door metselwerk Puur economisch moet het dragende metselwerk enkel voldoen aan de minimum statische vereisten. De bescherming tegen warmteverliezen wordt in hoofdzaak verzorgd door de thermische isolatie. De gevels en buitenmuren zijn meer dan het ‘visitekaartje’ van de woning : zij kunnen enorm veel energie besparen als ze goed geïsoleerd zijn. En bovendien: mits een goede oriëntatie, kunnen de gevels optioneel uitgerust worden met een systeem voor de productie van hernieuwbare energie, bijv. fotovoltaïsche cellen.

De ene buitenmuur is de andere niet Dit is niet enkel van toepassing op het esthetisch maar ook op het technisch ontwerp. Afhankelijk van het budget kunnen gebruik en vorm op elkaar afgestemd worden. Een kort overzicht: De geventileerde vliesgevel als universele oplossing. In dit geval is er een functionele opdeling tussen een dragende, een thermisch en akoestisch isolerende en een waterafvoerde laag, inclusief een luchtspouw tussen de isolatie en de vliesgevel. Deze opdeling vervult perfect de fysische eisen gesteld aan een buitenmuur. De geventileerde spouw leent zichzelf tot verschillende afwerkingen : hout, natuursteen, glas, metaal, keramiek, … - de gevel kan bekleed worden met elk weerbestendig materiaal.

Het toepassen van de dragende binnenschil maakt het mogelijk om met vrij goedkope isolatiematerialen (zoals Isover glaswol) te werken en zo een passiefhuis-standaard te realiseren. Spouwmuren met een massief binnenspouwblad. Deze variant garandeert ook een goede opdeling tussen de verschillende functies zoals dragende elementen, isolatie en waterdichting. Het gebruik van hydrofobe glaswolisolatie voorziet in een duurzame, betrouwbare en economische bescherming van het gebouw. Houtconstructies Goed om weten : Vergeleken met massieve constructies bieden houten constructies het grote voordeel dat de isolatie grotendeels aangebracht kan worden in het houtskelet en dat het niet als extra dikte tegen een wand moet gemonteerd worden. Bijgevolg : minder dikke muren, meer mogelijkheden voor prefabricatie, kortere bouwtijden en lagere bouwkosten.

Het houtskelet wordt volledig en goed aansluitend opgevuld met Isover glaswol.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 59

Meer over houtskeletbouw

De uitvoering

Onderstaande op basis van de presentatie/lezing “Bedenkingen bij 5 jaar woningbouw” - PHH 2007 Brussel Bart Cobbaert (architectenkantoor denc!-studio bvba).

Belgisch eerste passiefhuisprojecten grepen heel vaak terug naar houtskeletbouw. Bij houtskeletbouw worden bouwwerken samengesteld uit pasklare, schijfvormige houten elementen die op zich de functies constructie, warmteisolatie, vocht- en luchtdichting, geluidsisolatie en brandwerendheid kunnen dragen. Bouwen met hout brengt onmiskenbaar een aantal voordelen met zich mee. De bouwmethode biedt uitstekende prefabricage mogelijkheden, heeft een laag eigen gewicht en geringe materiaalinzet, maakt daarenboven voor het grootste deel gebruik van vernieuwbare en vrijwel oneindige grondstoffen, is maatvast, wordt gekenmerkt door een korte bouwtermijn, kan vrij van weersinvloeden en onder voortdurende kwaliteitscontrole worden geconstrueerd. Bij houtskeletbouw is energiebesparing, in zekere zin, technisch ingebouwd. Vooral inzake thermische isolatie is er een belangrijk verschil met de, voor België, eerder traditionele steenachtige constructies. Bij deze laatste wordt isolatie als een extra laag toegevoegd. Bij houtskeletbouw zit de isolatie in de constructie, wat bij gelijke warmteweerstand in een veel kleinere dikte van de buitenwand resulteert. Bovendien zijn de houtskeletbouw-aannemers reeds meer vertrouwd met de grotere isolatiediktes. Het skelet is vaak opgebouwd dmv houten stijlen met handelsmaat 9/12/14 cm, wat al gauw wordt vol gestopt met isolatie. De Eurima-studie toonde in 2001 aan dat België met zijn gemiddelde isolatiedikte van 45 mm in de buitenmuren niet alleen achter zuiderse landen zoals Turkije, Griekenland, Italië, Spanje,... bleef, doch zelfs meteen ook de hekkensluiter binnen Europa was.

© Foto project Living Today, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

de houtstructuur die het eigen gewicht van de gevel moet torsen geïsoleerd met 14 cm isolatie. Daarna werd een isolerende laag van 10 cm aangebracht zonder onderbrekingen ; zelfs niet door houten stijlen of regels. In derde fase werd een tweede houtskeletstructuur aangebracht met daarin 9 cm isolatie. Totale U-waarde = 0,11W/m²K.

Bouwsysteem op basis van I-liggers (TJI) Rekening houdende met de nog beperkte voor handen zijnde ervaringsgraad inzake passiefhuizenbouw, was de laagsgewijze opbouw bouwtechnisch een goede keuze voor zijn tijd. Voor vrijstaande woningen is deze uitvoeringstechniek soms (ifv gevelafwerking) behoorlijk arbeidsintensief. De woning 0043 A WIJT (denc!-studio) betreft het eerste Belgische project waar een bouwsysteem op basis van houten I-liggers werd ingezet als technologisch antwoord op de vraag naar besparen in kosten en werktijd. De geringe houtsectie van de lijfplaat laat een koudebrugvrije opbouw toe in één enkele laag, de plaatsing

Ontdubbeld houtskelet

© Foto project Living Today, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

60

I

ISOVER

I

Bij het eerste passiefhuisproject 0015 A LIVING TODAY (denc!-studio) werden buitenmuren ontdubbeld en zo van een integrale thermische onderbrekingsmantel voorzien. In eerste fase werd

MULTI-COMFORT HOUSE

© Foto project Wijt, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

© Foto project Wijt, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

© Foto project Hazelaar, architectenbureau denc!-studio bvba Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

© Foto project Hazelaar, architectenbureau denc!-studio bvba Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

Specifieke gevelbekleding

© Foto project Blombaert, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

van de structuur gebeurt vlugger en met minder vervorming, het isoleren is minder gelaagd, de osb-beschieting verzorgt een betere luchtdichtheid, kanalen en leidingen kunnen vlotter worden geïntegreerd tussen de I-liggers,… De gewijzigde bouwwijze werd positief onthaald door de aannemerij en werd inmiddels meermaals toegepast.

Balloonbouwmethode Bij enkele van de meest recente projecten (bv 0149 A HAZELAAR, denc!-studio) werd, onder impuls van de uitvoerder, niet langer gebruik gemaakt van de platformbouw-methode, doch werkt gewerkt in balloonbouw. Hierbij reiken de houtskeletwanden van fundering tot dakrand en hangen de vloeren er tussenin (zie ook pag. 65). Deze bouwwijze vraagt gepaste constructieve maatregelen, doch kent een geringer warmtetransport ter hoogte van de aansluiting met de tussenvloer en vereenvoudigt ook de luchtdichting aldaar. De n50-waarde bij overdruk bedroeg 0,18h-1; bij onderdruk 0,22h-1.

Wanneer de specifieke gevelafwerking sowieso reeds een eigen latwerk vereist als ondergrond, kan het financieel interessant zijn om dit secundair latwerk (op zich geen gebouw-dragende functie, doch louter als ondergrond afwerking) te isoleren en het inzake structuur bij een eenvoudig skelet te houden. Het schranken van de diverse keperlagen, komt de thermische weerstand van de wand ten goede (zie ook pag. 68). Ook wanneer geopteerd wordt voor een sierbepleistering, wordt deze beter op een eigen isolatie aangebracht ipv rechtstreeks op de structuur. Dit laat bovendien toe om op een koudebrugvrije wijze toch een plint te voorzien, die de gevelafwerking moet beschermen tegen opspattend vuil.

Dampopen / dampdicht Specifieke uitleg mbt het al-dan-niet damopen karakter van muurconstructies: De beschieting (op de skeletstijlen aangebrachte beplating voor de windstijfheid) kan zowel aan de buiten- als aan de binnenzijde worden aangebracht. Zolang de toegepaste materialen meer dampopen zijn naar de buitenzijde van de constructie toe, dienen geen extra dampschermen aangebracht. In geval van gelijk dampdicht karakter tussen de binnen- en buitenbeplating, kan het nodig zijn een extra dampscherm aan te brengen (zie ook pag. 72). Sowieso dienen maatregelen getroffen te worden om de vereiste luchtdichtheid te verzekeren.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 61

Het gevaar zit ‘m in de details : tekortkomingen in muren, plafonds en kelders.

De uitvoering

Aansluitingen zijn altijd zwakke plekken Doorvoeren door de buitenschil zoals afvoeren, ramen en deuren zijn onvermijdelijk. Daarom kunnen koudebruggen nooit helemaal vermeden worden. Des te meer is het van belang om deze energieverspillers tot een absoluut minimum te herleiden. Bovendien, hoe belangrijker de thermische isolatie van een gebouw, hoe sterker het proportionele effect van een koudebrug op het warmteverlies.

Kritische zone : aansluiting tussen buitenmuur en kelder

Nog een kritische zone : aansluiting tussen een scheidingswand en een geïsoleerde vloer In de aansluiting tussen massieve scheidingswanden en vloeren met isolatie aan de warme binnenzijde, moet er een thermische onderbreking voorzien worden in de vorm van een materiaal met een beperkte warmtegeleiding. Het voorbeeld hieronder levert het bewijs: het werk lijkt te zijn uitgevoerd met aanvaardbare zorg en vakmanschap, maar op het thermogragisch beeld wordt de koudebrug onmiddellijk zichtbaar. In een renovatie kan het probleem opgelost worden door het plaatsen van extra flankerende isolatie.

Vooral bij massieve constructies moeten we ervoor zorgen dat de warmte niet ontsnapt via het metselwerk of in de grond via de sterk geleidende betonnen elementen. Heel vaak is de keldervloer geïsoleerd maar is er een onderbreking ter hoogte van de buitenmuur of de funderingen. Dit probleem kan opgelost worden door voldoende isolatie te voorzien aan de basis van de muur. Dit moet reeds in de ontwerpfase overwogen worden.

Koudebrug doordat een goed geleidende binnenmuur rechtstreeks op de koude keldervloer staat.

62

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Onderbrekingen en spleten in de isolatie Onderbrekingen en spleten in de thermische isolatie van een woning genereren belangrijke energieverliezen.

Spleten zijn fataal Spleten zijn open langs beide zijden en bieden nog nauwelijks weerstand tegen luchtstromingen. In vergelijking met een normaal gesloten systeem, treedt er een veelvoud aan warmteverlies op. Het is daarom absoluut noodzakelijk om deze spleten op te sporen en te elimineren. Zoniet zal de woning last hebben van tocht en zal ze onderhevig zijn aan structurele schade. Een isolatie-opbouw in verschillende lagen, verdient altijd de voorkeur : deze opbouw geeft de mogelijkheid om de naden tussen de isolatieplaten onderling te overlappen en zo het risico op luchtstromen te reduceren.

De aansluiting van de isolatie tegen de binnenmuur is goed, maar een stukje isolatie ontbreekt.

Onderbrekingen in de isolatie ruïneren de energiebalans Gezien onderbrekingen in de isolatie maar dicht zijn langs één zijde, zijn er luchtstromingen mogelijk langs de andere zijde. Dit resulteert in belangrijke warmteverliezen. Een onderbreking van 10 mm kan het isolerend effect van een 300 mm dik thermisch isolatiesysteem reduceren tot een isolatiedikte van slechts 90 mm dikte.

Een onderbreking in de isolatie is langs één zijde open.

Een spleet die open is langs beide zijden is een lucht- en warmtelek.

Luchtstromingen rond het isolatiemateriaal reduceren de isolerende waarde nagenoeg tot nul.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 63

De uitvoering

Aansluiting tussen buitenmuur en verdiepingsvloer – massieve spouwmuur constructie

1 pleister Plâtres Lambert 2 dragend metselwerk Terca Porotherm 3 isolatie Isover mupan façade 6 luchtspouw 7 gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,520 0,260 0,032 0,217 1,100

d [m] 0,015 0,140 0,240 0,040 0,100

Som thermische weerstanden Warmteovergangsweerstand binnen Rsi Warmteovergangsweerstand buiten Rsa U-waarde van de constructie

R [m²K/W] 0,029 0,538 7,500 0,184 0,091 8,343 0,125 0,043 U = 0,12 W/m²K

luchtdichting vloerafwerking dekvloer PE-folie Isover sonefloor gewapende betonplaat pleisterwerk : Plâtres Lambert

Horizontale doorsnede gevelmetselwerk luchtspouw isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert

gevelmetselwerk luchtspouw isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert

© Detailtekening, architectenbureau denc!-studio bvba - Delphine Deceuninck en Bart Cobbaert

64

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting tussen buitenmuur en verdiepingsvloer – houtskelet I-liggers – balloon methode 1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover isoconfort 35 5 luchtspouw 6 gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,035 0,217 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,300 0,040 0,100


R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 7,333 0,184 0,091 8,746 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (latwerk λ = 0,120 W/m²K) 4 isolatie Isover isoconfort 35 uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K - OSB (TJI) λ = 0,290 W/m²K)

vloerafwerking vloersysteem OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35

luchtdichting

gevelmetselwerk luchtspouw dampopen folie

lattenwerk gipsplaten Gyproc

houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 65

De uitvoering

Aansluiting tussen buitenmuur en verdiepingsvloer – houtskelet I-liggers – platformmethode

1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 isolatie Isover isoconfort 35 4 gipsvezelplaat Gyproc Rigidur H 5 luchtspouw 6 gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,035 0,350 0,217 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,300 0,015 0,040 0,100


R [m²K/W] 0,045 0,993 7,333 0,043 0,184 0,091 8,689 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K


vloerafwerking vloersysteem OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35

Horizontale doorsnede

onderregel

gevelmetselwerk

koppelregel

luchtspouw Gyproc Rigidur H

houten draagstructuur + isolatie Isover Isoconfort 35 lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex

koppelregel bovenregel

leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel

gevelmetselwerk

gipsplaten Gyproc

luchtspouw Gyproc Rigidur H houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex


leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


66

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting tussen buitenmuur en verdiepingsvloer – houtskelet I-liggers – platformmethode 1. gipsplaat Gyproc 2. geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3. OSB 4. isolatie Isover isoconfort 35 5. gebitumineerde houtvezelplaat 6. luchtspouw 7. gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,035 0,055 0,217 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,300 0,018 0,040 0,100


R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 7,333 0,327 0,184 0,091 9,074 0,125 0,043 U = 0,10 W/m²K


vloerafwerking vloersysteem OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 onderregel koppelregel

luchtdichting koppelregel bovenregel gevelmetselwerk luchtspouw gebitumeerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen


leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 67

De uitvoering

Aansluiting tussen buitenmuur en verdiepingsvloer – traditionele houtskelet constructie

1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 isolatie Isover systemroll 400 4 gipsvezelplaat Gyproc Rigidur H 5 isolatie Isover mupan façade 6 lattenwerk 7 houten gevelbekleding

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,037 0,350 0,032 - -

d [m] 0,025 0,038 0,180 0,015 0,120 0,038 0,020

R [m²K/W] 0,089 0,839 4,656 0,043 3,248 -


8,875 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

2 3

geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (latwerk λ = 0,120 W/m²K) isolatie Isover isoconfort 35 uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K - OSB (TJI) λ = 0,290 W/m²K)

Thermisch gezien presteert deze oplossing thv de tussenvloer beter dan de conventionele platformbouwmethode, doch minder dan de balloonbouwmethode.

gipsplaten Gyproc leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 Gyproc Rigidur H lattenwerk + isolatie Isover mupan façade lattenwerk houten gevelbekleding onderregel koppelregel

vloersysteem Rigidur Floor Gyproc OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 lattenwerk gipsplaten Gyproc

Horizontale doorsnede houten gevelbekleding lattenwerk lattenwerk + isolatie Isover mupan façade OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400

luchtdichting

OSB-platen lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex leidingenspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


68

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting tussen buitenmuur en fundering : massieve spouwmuur constructie 1 vloerafwerking 2 dekvloer 3 isolatie 4 gewapend beton

λ [W/(mK)] 0,810 0,840 0,026 1,700

d [m] 0,020 0,080 0,260 0,200


R [m²K/W] 0,025 0,095 10,000 0,118 10,238 0,167 0,000 U = 0,10 W/m²K

gevelmetselwerk luchtspouw isolatie : Isover mupan façade dragend metselwerk: Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert waterdichting waterdichting open stootvoeg uitvulmetselwerk

cellenbeton waterdichting luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 69

Aansluiting tussen buitenmuur en fundering : massieve spouwmuur constructie ter hoogte van een raam

De uitvoering 1 vloerafwerking 2 dekvloer 3 isolatie 4 gewapend beton

λ [W/(mK)] 0,810 0,840 0,026 1,700

d [m] 0,020 0,080 0,260 0,200


R [m²K/W] 0,025 0,095 10,000 0,118 10,238 0,167 0,000 U = 0,10 W/m²K

passiefhuisraam cellenbeton waterdichting luchtdichting vloerafwerking dorpel waterdichting open stootvoeg

gewapende dekvloer PE-folie isolatie

waterdichting uitvulmetselwerk


70

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting tussen buitenmuur en fundering : TJI houtskelet constructie 1. gipsplaat Gyproc 2. geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3. OSB 4. isolatie Isover isoconfort 35 5. gebitumineerde houtvezelplaat 6. luchtspouw 7. gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,035 0,055 0,217 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,300 0,018 0,040 0,100

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 7,333 0,327 0,184 0,091


2 4


gevelmetselwerk luchtspouw gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35

9,074 0,125 0,043 U = 0,10 W/m²K

OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc luchtdichting vloerafwerking

onderregel muurplaat

gewapende dekvloer pe-folie isolatie

cellenbeton open stootvoeg waterdichting waterdichting


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 71

Aansluiting tussen buitenmuur en fundering : traditionele houtskelet constructie

De uitvoering

1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover systemroll 400 5 OSB 6 isolatie 7 gevelpleister

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,037 0,150 0,038 0,700

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,180 0,015 0,120 0,015

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 3,974 0,100 3,158 0,021


2 4

geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (latwerk λ = 0,120 W/m²K) isolatie Isover systemroll 400: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K)

lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 OSB-platen isolatie gevelbepleistering stopprofiel pleister cellenbeton plint

8,391 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

gipsplaten Gyproc leidingspouw + isolatie Isover sonepanel luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie gewapende betonvloer

waterdichting


72

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Kelder deels passief : keldertrap thermisch onderbroken tov kelderconstructie 1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover systemroll 400 5 cementering 6 gewapend beton

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,037 0,840 1,700

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,180 0,015 0,300


4

isolatie Isover systemroll 400: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K)

R [m²K/W] 0,045 1,216 0,100 3,974 0,018 0,176 5,529 0,125 0,000 U = 0,17 W/m²K

luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie gewapende betonplaat

gipsplaten Gyproc leidingspouw + isolatie Isover sonepanel lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 cementering kelderwand


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 73

Kelder deels passief : aansluiting op keldervloer

De uitvoering

1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover systemroll 400 5 OSB 6 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 7 gipsplaat Gyproc

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,037 0,150 0,037 0,280

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,230 0,015 0,045 0,013

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 5,077 0,100 0,993 0,045


7,353 0,125 0,125 U = 0,13 W/m²K

2/6 4


gipsplaten Gyproc leidingspouw + isolatie Isover sonepanel lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc

luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie gewapende betonvloer

cellenbeton waterdichting


74

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Kelder deels passief : aansluiting tussen passieve kelderwand en vloerplaat gelijkvloers λ [W/(mK)] 0,810 0,840 0,035 0,840 1,700 0,840

1 2 3 4 5 6

verticale warmtestroom vloerafwerking dekvloer isolatie uitvullaag gewapend beton cementering


1 2 3 4 5

horizontale warmtestroom cementering dragend metselwerk Terca Porotherm isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm cementering


λ [W/(mK)] 0,840 0,260 0,032 0,260 0,840

d [m] 0,020 0,080 0,240 0,060 0,200 0,015

R [m²K/W] 0,025 0,095 6,857 0,071 0,118 0,018 7,184 0,167 0,167 U = 0,13 W/m²K

d [m] 0,015 0,140 0,240 0,140 0,015

R [m²K/W] 0,018 0,538 7,500 0,538 0,018 8,613 0,125 0,125 U = 0,11 W/m²K

vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie uitvullaaag gewapende betonplaat cementering

cementering

dragend metselwerk Terca Porotherm isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm cementering


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 75

Aansluiting tussen buitenmuur en niet passieve kelder : massieve spouwmuur constructie

De uitvoering

1 cementering 2 gewapend beton 3 isolatie Isover mupan façade 5 dragend metselwerk Terca Porotherm 6 cementering

λ [W/(mK)] 0,840 1,700 0,032 0,260 0,840

d [m] 0,020 0,300 0,160 0,100 0,020


R [m²K/W] 0,024 0,176 5,000 0,385 0,024 5,609 0,125 0,000 U = 0,17 W/m²K

gevelmetselwerk luchtspouw isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert cellenbeton waterdichting

luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie gewapende betonvloer

cementering dragend metselwerk Terca Porotherm isolatie kelderwand cementering


76

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting tussen buitenmuur en niet passieve kelder : traditionele houtskelet constructie λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,037 0,055 0,032 - -

1 2 3 4 5 6 7 8

horizontale warmtestroom gipsplaat Gyproc geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel OSB isolatie Isover systemroll 400 gebitumineerde houtvezelplaat isolatie Isover mupan façade lattenwerk gevelpannen/houten gevelbekleding


houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 gebitumineerde houtvezelplaten lattenwerk isolatie Isover mupan façade

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,180 0,018 0,120 0,044 -

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 3,974 0,327 2,941 - - 8,380 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc

tengellatten pannenlatten gevelpannen insectenwering

luchtdichting vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie isolatie

isolatie waterdichting

cellenbeton waterdichting


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 77

Breng de winter door achter passiefhuis-ramen.

De uitvoering

Tot de jaren ’70 werd enkel glas standaard toegepast. Vervolgens stelde de oliecrisis de noodzaak om over te stappen naar de beter isolerende dubbele beglazing. Dit ‘gewoon’ dubbel glas, was opgebouwd uit twee glasplaten gescheiden door een spouw gevuld met droge lucht. De verbeterde prestaties zijn toe te wijzen aan het feit dat een ingesloten luchtlaag merkelijk minder warmte geleidt dan glas (warmtegeleidingscoëfficiënt λ glas = 1 W/mK terwijl λ lucht = 0,025 W/mK). De recentere coatingstechnieken leverden nog een betere isolatiekwaliteit op : een zeer dun, doorzichtig metaallaagje aan de spouwzijde van één van de glasplaten reduceert de stralingsverliezen doordat de warmtestraling terug naar binnen wordt weerkaatst. Een andere mogelijkheid om de isolatiewaarde van de beglazing te verbeteren, is de droge lucht (λ =0,025 W/mK, ρ =1,23 kg/m³) te vervangen door een gas met een lagere warmtegeleidingscoëfficiënt : bijvoorbeeld argon of krypton. Voor passiefhuis-glas worden meestal de verschillende technieken gecombineerd. In de meeste gevallen wordt gebruik gemaakt van driedubbele beglazing met edelgasvulling. Deze haalt meestal de U- en g-waarden die geschikt zijn voor passiefhuizen.

Passiefhuis-ramen (g-waarde) Driedubbele beglazing

ong. Ug 0,4 - 0,8 W/m2K

Geïsoleerd raamwerk

ong Uf 0,7 W/m2K

Thermische isolatie totale raam

Uw ≤ 0,8 W/m2K

Totale energietransmissie g ≥ 0,5 (g-waarde)

Speciale coating SGG PLANTHERM MAX

warmte verlies U-waarde

zonnewinsten g-waarde

Nooit onder de 17°C Met driedubbele beglazing en thermisch geïsoleerd raamwerk, is een passiefhuis-raam ruimschoots bestand om de koude te weerstaan. En meer dan dat. De zonnewinsten die kunnen gerealiseerd worden met zuidelijk georiënteerde passiefhuis-ramen, zijn groter dan de warmteverliezen via de ramen. Dankzij de hoogstaande glas-kwaliteit, zijn de oppervlaktetemperaturen die gemeten worden op het glasoppervlak ongeveer gelijk aan de luchttemperatuur binnen in de woning. In een Multi-Comfort House kunt u zowel dicht bij het raam als in de rest van de kamer genieten van hetzelfde comfort.

3-dubbele beglazing in een passiefhuisraam

78

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

binnen

Profiteer van de zonne-instraling Goed geplaatst en mits een goede oriëntatie, kunnen passiefhuis-ramen een zeer belangrijke bijdrage leveren aan de verwarming van het gebouw. Volgende voorwaarden moeten vervuld zijn: • Plaats 80% van de ramen aan de zuidzijde van het gebouw. • Plaats de ramen centraal in de geïsoleerde zone. • Bedek het raamwerk met een isolatieband en plaats isolatielagen onder de dorpel. • Zorg ervoor dat de aansluiting tussen het raam en de buitenmuur rondom rond luchtdicht afgesloten is.

Altijd warm aanbevolen : Saint-Gobain Glass Vooral in de donkere herfst- en wintermaanden, laat de driedubbele beglazing van Saint-Gobain Glass zich van zijn beste kant zien. Bij een optimaal ontworpen woning zal zelfs de beperkte zonne-energie zo efficiënt gebruikt worden dat de zonnewinsten de warmteverliezen via de ramen ruimschoots compenseren. En zelfs als de zon niet schijnt, stelt dit geen probleem omwille van de extreem lage warmte-emissie van dit high-tech isolerend glas. Dat betekent dat deze beglazing de warmte-uitstraling van het gebouw beperkt. Het grootste deel van deze warmte wordt immers gereflecteerd door de infrarode lagen en wordt zo naar binnen weerkaatst.

Zorg voor koelte in de zomer Ook tijdens hete dagen blijft het Isover MultiComfort House aangenaam koel. Als de ramen zuidelijk geöriënteerd zijn, zorgt de driedubbele beglazing ervoor dat er minder zonnewarmte de woning binnendringt dan bij conventionele ramen. Terwijl in de winter de lage zonnestralen de woning verwarmen, zullen er veel minder zonnestralen inschijnen op het raam wanneer de zon in de zomer hoog aan de hemel staat. Door de invalshoek op het glas zullen meer zonnestralen weerkaatsen ipv binnendringen ... Structurele zonnebescherming, bijvoorbeeld via een dakoversteek, kan bijkomende schaduw creëren.

Bijkomende tijdelijke zonnewering is eveneens aan te bevelen. Voor oostelijk of westelijk geöriënteerde ramen is bijkomende tijdelijke zonnewering zelfs een must.

De allesbepalende U-waarde Moderne dubbele beglazing bereikt U-waarden van 1,0 tot 1,8 W/m²K, terwijl de kaders minder gunstige U-waarden van 1,5 tot 2,0 W/m²K bekomen. De vereisten om te voldoen aan de passiefhuis-standaard zijn veel strenger: U-waarden van 0,7 tot 0,8 W/m²K. Deze warmtedoorgangscoëfficiënt heeft betrekking op het totale raam : beglazing inclusief raamwerk.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 79

De uitvoering

Doorsnede over een aansluiting tussen het raam en de buitenmuur – houtskelet constructie I-liggers - bovenaan

1 gipsplaat Gyproc 2 lattenwerk 3 isolatie Isover isoconfort 35 4 OSB 5 isolatie

λ [W/(mK)] 0,280 0,245 0,035 0,150 0,040

d [m] 0,013 0,040 0,400 0,018 0,050

R [m²K/W] 0,045 0,163 9,632 0,120 1,250


11,210 0,125 0,043 U = 0,08 W/m²K

3

isolatie Isover isoconfort 35 uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K - OSB (TJI) λ = 0,290 W/m²K)

dakdichting isolatie OSB-platen hellingslatten + isolatie Isover isoconfort 35 houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 dakrandprofiel

houten gevelbekleding lattenwerk

lucht/dampscherm : Isover vario KM duplex

passiefhuisraam


80

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Kaderwerk rond raamopening om een koudebrugvrije en luchtdichte uitvoering te garanderen In de conventionele bouwtraditie steunt de arduin dorpel meestal op het binnenspouwblad. Het oplossen van deze koudebrug, is niet vanzelfsprekend. Teneinde buitenzonwering te kunnen integreren, worden de ramen vaak dieper ingebouwd. Het louter laten balanceren van de dorpel op het buitenspouwblad is, gezien het onevenwicht, niet haalbaar. Om dit op te lossen kan een houten kaderwerk worden voorzien in de dagkant van het raam. Zo kan de dorpel netjes steun vinden, kan de screen stevig worden bevestigd en kan de luchtdichtheid nauwgezet worden uitgevoerd.

Aansluiting tussen het raam en de buitenmuur bovenaan

Zijdelingse aansluiting tussen het raam en de buitenmuur

Aansluiting tussen het raam en de buitenmuur onderaan


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 81

Doorsnede over de aansluiting tussen het raam en de buitenmuur – massieve spouwmuurconstructie

De uitvoering

1 pleister Plâtres Lambert 2 dragend metselwerk Terca Porotherm 3 isolatie Isover mupan façade 6 luchtspouw 7 gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,520 0,260 0,032 0,217 1,100

d [m] 0,015 0,140 0,240 0,040 0,100


R [m²K/W] 0,029 0,538 7,500 0,184 0,091 8,343 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K


houten kaderwerk gebitumineerde houtvezelplaten raamafwerking geleider zonnewering

luchtdichting multiplex luchtdichting raamafwerking passiefhuisraam


82

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE


houten kaderwerk waterdichting luchtdichting open stootvoeg opvangprofiel gevelmetselwerk raamafwerking zonnewering

isolatie raamafwerking

multiplex luchtdichting

passiefhuisraam

passiefhuisraam

dorpel houten kaderwerk waterdichting open stootvoeg

gevelmetselwerk

raamafwerking luchtdichting multiplex luchtdichting cellenbeton

luchtspouw isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 83

Doorsnede over de aansluiting tussen het raam en de buitenmuur – houtskelet constructie I-liggers

De uitvoering

1. gipsplaat Gyproc 2. geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3. OSB 4. isolatie Isover isoconfort 35 5. gebitumineerde houtvezelplaat 6. luchtspouw 7. gevelmetselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,035 0,055 0,217 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,300 0,018 0,040 0,100

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 7,333 0,327 0,184 0,091


9,074 0,125 0,043 U = 0,10 W/m²K

2 4


gevelmetselwerk luchtspouw gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel

raamafwerking multiplex gebitumineerde houtvezelplaten

gipsplaten Gyproc

isolatie luchtdichting luchtdichting raamafwerking passiefhuisraam


84

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

gevelmetselwerk luchtspouw gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc

waterdichting

luchtdichting

opvangprofiel gevelmetselwerk raamafwerking zonnewering

isolatie multiplex luchtdichting

passiefhuisraam

passiefhuisraam

luchtdichting aluminium dorpel

multiplex isolatie tablet luchtdichting

openstootvoeg

gevelmetselwerk luchtspouw gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 85

Verwend en aangedreven door de zon.

De uitvoering

Het energiepotentieel van de zon is nagenoeg onuitputtelijk : het is onze belangrijkste energiebron voor de toekomst. Dag na dag, bezorgt de zon ons ongeveer tachtig keer de primaire energiebehoefte op aarde. Na aftrek van het verlies aan energie in de atmosfeer, bereikt toch nog gemiddeld 1000 W per m² het aardoppervlak. Dat is de maximaal mogelijk instraling bij heldere hemel en dat is de als basis en referentiewaarde voor berekeningen.

Raam-, gevel- en dakoppervlakken als energiestations voor passief wonen De hoogste zonnewinsten voor een gebouw kunnen gerealiseerd worden met zonnepanelen gemonteerd op het dak. Maar ook fotovoltaïsche gevels en raamoppervlakken kunnen in een belangrijke mate bijdragen aan de positieve energiebalans van een passieve woning. 3-dubbele passieve beglazing laat de zonnestraling naar binnen migreren zodat ze haar rol als passieve warmtewinst kan vervullen. Dakoppervlakken worden benut voor de installatie van moderne en uiterst efficiënte collectoren. Dat is waar het zonnecircuit in een Isover Multi-Comfort House start. Zonnecollectoren zetten de zonnestraling om naar warmte en dragen deze over aan een ‘drager’ zoals water, of lucht. Vervolgens kan de geconverteerde zonnewarmte gebruikt worden voor de productie van warm water maar ook als ondersteuning voor de ruimteverwarming.

Dimensionering (g-waarde)

Efficiënt het hele jaar door : het thermisch zonnesysteem Een kosten-geoptimaliseerd systeem kan voorzien in 40 tot 60 % van de totale warmtebehoefte in een Isover Multi-Comfort House. Wat betekent dit in termen van de huishoudelijke warm water behoefte ? In de zomer kan meer dan 90% van het warme water geproduceerd worden op basis van zonne-energie. In de winterperiode en tijdens de tussenseizoenen kan de zonne-energie instaan voor de voorverwarming van huishoudelijk water. Wanneer we gebruik maken van moderne toestellen met warmwatertoevoer in plaats van bijvoorbeeld conventionele wasmachines en afwasmachines, kan de beschikbare zonne-ener-

van warmwatersystemen op basis van zonne-energie

Dagelijkse warmwaterbehoefte (l) Opslagcapaciteit (l)

Collector oppervlak* Vlakke collector SL (m²)

Collector oppervlak* Vlakke collector SS (m²)

Collector oppervlak* Tube-collector (m²)

100 – 200

300

6 – 8

5 – 6

4–5

200 – 300

500

8 – 11

6 – 8

5–6

300 – 500

800

12 – 15

9 – 12

7–8

* Afhankelijk van de deviatie ten opzichte van de zuid-oriëntatie, de ideale dakhelling en klimaatinvloeden. SL = zonnevernis coating, SS = selectieve absorptie coating.

86

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

gie uiteraard nog efficiënter toegepast worden. Wanneer je het systeem voor je woning dimensioneert, dien je altijd te vertrekken van een gemiddelde waterconsumptie van 50 liter (45°C) per persoon en per dag. Het collectoroppervlak nodig om in deze behoefte te voorzien is normaal gezien 1,2 tot 1,5 m².

Zonne-energie loont voor grote bouwprojecten Voor één- en tweegezinswoningen is een gedeeltelijke ruimteverwarming op basis van zonneenergie met opslagmogelijkheid vandaag reeds interessant. Maar de volledige verwarming van gebouwen via opslag van zonne-energie is voorlopig enkel interessant voor grote bouwprojecten.

Efficiënt : zonne-energiesystemen voor ruimteverwarming

Voorwaarden voor een maximaal rendement in zonne-energie. • Een goede collector is geen garantie voor een goed zonne-energiesysteem. • Alle systeemcomponenten moeten hoogkwalitatief zijn en perfect op elkaar afgestemd zijn. • Om een maximale energievoorziening te creëren, dient de collector geplaatst te worden met een hellingsgraad van 45° (jaarlijks gemiddelde). • In de zomer (april tot september) is een hellingsgraad van 25° ideaal. In de winter levert een hellingsgraad van 70 tot 90° de hoogste opbrengsten. • Een zuid-oriëntatie is steeds aanbevolen, alhoewel een afwijking tot 20° de opbrengst niet significant zal reduceren. • Zo mogelijk moeten de collectoren vrij zijn van schaduw.

Het gebruik van zonne-energie voor verwarming en voor het opwekken van elektriciteit is technisch mogelijk en de techniek verspreidt zich vrij snel. De economische en ecologische voordelen moeten echter voor ieder gebouw afzonderlijk onderzocht worden.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 87

Tochtvrije toevoer van verse lucht.

De uitvoering

90 % van onze ademhaling speelt zich af binnenskamers Lucht is één van onze meest levensnoodzakelijke behoeftes, maar de moderne mens verbruikt die lucht meer en meer binnenskamers. Tegenwoordig brengt de bevolking van West-Europa reeds meer dan 90% van zijn tijd binnen door. Gewoonlijk is de luchtkwaliteit binnen slechter dan buiten. Bovendien bevat die lucht teveel vocht en is ze belast met vervuiling, reuk enzovoort. Om dit tegen te gaan is een continue luchtverversing en luchtzuivering noodzakelijk. Jammer genoeg kan het luchtverversingdebiet niet exact gedoseerd worden door natuurlijke ventilatie via de ramen. Het noodzakelijke debiet is afhankelijk

88

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

van de buitentemperatuur, windrichting en de individuele luchtverversingsbehoefte. Bovendien is er met een verluchting via de ramen geen mogelijkheid tot warmterecuperatie. Mechanische ventilatiesystemen daarentegen garanderen een ingesteld, constant ventilatiedebiet, voorzien in warmterecuperatie van de geëvacueerde lucht en voorzien in de verdeling van de verse lucht in de woning.

De Comfort Ventilatie Systemen zorgen in één klap voor verwarming en ventilatie Het Isover Multi-Comfort House heeft geen verwarmingsinstallatie nodig. Een compacte ven-

Geluidsdemper

Verse lucht slaapkamer

tilatie-unit, zo groot als een koelkast, volstaat om alle kamers continu te voorzien van verse lucht en verwarming, terwijl tegelijkertijd de gebruikte lucht wordt afgevoerd. Hoe werkt het ? De centrale eenheid bestaat uit een warmtewisselaar, ventilatoren, filters en – indien gewenst – een luchtvoorverwarmer, een luchtkoeler en een luchtbevochtiger of –droger. Verontreinigde lucht van de keuken, badkamer en WC wordt afgevoerd. Vooraleer ze naar buiten uitgestoten wordt, geeft ze haar warmte af aan de warmtewisselaar. Met deze warmte wordt binnenkomende verse lucht opgewarmd tot bijna kamertemperatuur. Vandaag is er een warmterecuperatie van 90% mogelijk.

Eigenschappen van een ventilatiesysteem conform aan passief wonen Gezien de ventilatie-eenheid niet veel ruimte inneemt, kan ze geplaatst worden in eender welke bergruimte of zelfs in een kast. • Performantie : Bij een maximaal luchtverversingsdebiet van ongeveer 0,4 per uur noodzakelijk voor de hygiëne, kan het ventilatiesysteem via de verse lucht maximaal 1,5 kW energie bijdragen aan een woning van 140 m² (wanneer de maximale luchttoevoertemperatuur van 51°C gehandhaafd wordt). • Korte leidingen. • Leidingdiameter groter dan 160 mm voor de hoofdleidingen en groter dan 100 mm voor de vertakkingsleidingen. • Akoestische isolatie van de centrale eenheid en van de toevoerleidingen door het plaatsen van geluidsabsorbeerders. Een geluidsniveau van 20 tot 25 dB(A) mag niet overschreden worden in de leefruimtes. • Gemakkelijk onderhoud bijvoorbeeld voor het vervangen van filters en voor het reinigen van de ventilatie-eenheid. • Het systeem moet gemakkelijk instelbaar zijn voor wisselende behoeftes : bijvoorbeeld het afzetten van de luchttoevoer bij het openen van ramen, een bypass voor zomergebruik, enz.

Afvoerlucht badkamer

Uitgaande lucht

Buitenlucht Verse lucht woonkamer

Afvoerlucht keuken

Buitenlucht filter

Lucht/lucht warmtewisselaar

Geothermische warmtewisselaar

Om een permanente luchtverversing te voorzien, zelfs bij gesloten deuren, is het aanbevolen dat de gepaste luchtverversingsmonden worden gemonteerd.

Economisch en nagenoeg geluidloos Geluidsabsorbeerders geïntegreerd in de toe- en afvoerleidingen zorgen ervoor dat het ventilatiesysteem van een passieve woning geruisloos zijn werk doet bij een geluidsniveau van 25dB(A). En bovendien heel economisch : het gecombineerde ventilatie-/verwarmingssysteem kan de volledige behoefte voor warm huishoudelijk water en ruimteverwarming dekken tegen een verbruik van 1500 tot 3000 kWh per jaar. Een gemiddeld gezin, bestaande uit 4 personen, verbruikt normaal gezien nagenoeg het dubbele aan electriciteit en dat zònder verwarming.

Comfortabele voordelen voor bewoners en gebouw. • Gezonde verse lucht – vrij van pollen, aerosols, enz. • Lage luchtvochtigheid helpt om vochtophopingen, schimmel en structurele schade te voorkomen. • Geen slechte geurtjes daar de gecontroleerde luchtafvoer ervoor zorgt dat afvoerlucht zich niet kan mengen met verse lucht. • Geen tocht. • Geen temperatuurschommelingen. • Raamventilatie – enkel indien gewenst. • Zeer efficiënte warmterecuperatie. • Laag elektriciteitsverbruik. • Gemakkelijk onderhoud.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 89

De uitvoering

Met een kleine inspanning en kost is ook een balkon en veranda mogelijk. Ontkoppelde balkons als eenvoudigste oplossing Als de luchtkwaliteit goed is en er is niet teveel storend omgevingslawaai, kan een balkon zeker positief bijdragen aan de woon- en leefkwaliteit. Maar als het balkon moet geïntegreerd worden in een passieve woning, kan het in bepaalde omstandigheden aanleiding geven tot een verhoogde verwarmingsbehoefte. Wanneer een balkon, bordes, veranda of een andere overkragende constructie wordt bevestigd aan een verwarmd deel van het gebouw, bestaat er steeds een risico op een sterk koudebrugeffect. In de volgende gevallen is het warmteverlies bijzonder hoog : • Als zowel het gebouw als het balkon bestaan uit een goed warmtegeleidend materiaal, bijvoorbeeld staal of beton. • Als de structurele aansluiting om de statische belasting over te dragen een grote doorsnede heeft. • Als beide gebouwcomponenten sterk verschillen in temperatuur. Om dat in de eerste plaats te voorkomen, moeten balkons zodanig uitgevoerd worden dat ze thermisch volledig gescheiden zijn van het gebouw. Puntsgewijze ondersteuning of ontkoppelde oplossingen zijn erg praktisch en kosten geen fortuin. Anderzijds is het belangrijk om zowel na te denken over de positie van het balkon als over zijn afmetingen. Je moet absoluut vermijden dat er schaduw gecreëerd wordt over ramen die noodzakelijk zijn voor de zonnewinsten van het Isover Multi-Comfort House.

Correcte uitvoering: puntsgewijze ondersteuning van het balkon om sterke koudebruggen te vermijden.

90

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Zicht vanuit de woonkamer op de veranda. Dankzij de passiefhuisramen zijn beide ruimtes thermisch gescheiden.

Niedrig Energie Institut ( Low-Energy Institute), Detmold, Duitsland.

Met een aangebouwde veranda moeten de deuren van de leefruimte gesloten blijven De veranda bevindt zich buiten de warme gebouwschil en moet daarom apart functioneren. Dat betekent dat men moet vermijden dat er in de winter warmte uit het gebouw ontsnapt naar de veranda maar dat tegelijkertijd ook moet vermeden wordt dat er in de zomer teveel warmte van de veranda naar de woning migreert. Daarom zijn volgende ingrepen noodzakelijk : • Scheid de veranda van de woning door het plaatsen van glazen deuren geschikt voor passieve woningen. • Voorzie efficiënte thermische isolatie in alle aangrenzende wanden. Het behoeft geen uitleg dat de veranda niet mag verwarmd worden in de winter en niet mag gekoeld worden in de zomer. Ventilatie moet wel mogelijk zijn.

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 91

Continue isolatieschil ter hoogte van overkraging – massieve spouwmuur constructie

De uitvoering 1 vloerafwerking 2 dekvloer 3 gewapend beton 4 isolatie Isover mupan façade 5 lattenwerk + luchtspouw 6 buitenplafondafwerking

λ [W/(mK)] 0,810 0,840 1,700 0,032 - -

d [m] 0,020 0,080 0,150 0,240 0,022 0,015

R [m²K/W] 0,025 0,095 0,088 5,882 -


4

isolatie Isover mupan façade: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K)

vloerafwerking dekvloer pe-folie gewapende betonplaat isolatie Isover mupan façade lattenwerk plafondafwerking

6,090 0,167 0,043 U = 0,15 W/m²K

dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert vloerafwerking dekvloer pe-folie gewapende betonplaat pleisterwerk

open stootvoeg gevelmetselwerk luchtspouw isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert


92

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Continue isolatieschil ter hoogte van overkraging – houtskelet constructie I-liggers 1 vloerafwerking 2 gewapende dekvloer 3 Isover sonefloor 4 OSB 5 isolatie Isover isoconfort 35 6 lattenwerk 7 multiplex

λ [W/(mK)] 0,810 0,840 0,033 0,150 0,035 - -

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,018 0,300 0,026 0,015

R [m²K/W] 0,025 0,060 0,450 0,120 7,333 -


7,988 0,167 0,043 U = 0,12 W/m²K

5

isolatie Isover isoconfort 35 uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K - OSB (TJI) λ = 0,290 W/m²K)

vloerafwerking gewapende dekvloer pe-folie Isover sonefloor OSB-platen houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 dampopen folie lattenwerk multiplex

houten gevelbekleding lattenwerk gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 93

De uitvoering 1 pleister Plâtres Lambert 2 gewapend beton 3 hellingsbeton 4 isolatie

Aansluiting plat dak (dakterras) op buitenmuur – massieve spouwmuur constructie λ [W/(mK)] 0,520 1,700 0,840 0,040

d [m] 0,015 0,150 0,090 0,260

R [m²K/W] 0,029 0,088 0,107 6,500


6,724 0,125 0,043 U = 0,15 W/m²K

2 4


isolatie Isover mupan façade luchtspouw gevelmetselwerk waterdichting open stootvoeg muuraansluitingsprofiel cellenbeton dakdichting

pleisterwerk : Plâtres Lambert dragend metselwerk Terca Porotherm

isolatie hellingsbeton

vloerafwerking dekvloer pe-folie

dampscherm gewapende betonplaat pleisterwerk : Plâtres Lambert


94

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Aansluiting plat dak (dakterras) op buitenmuur – traditionele houtskelet constructie 1 gipsplaat Gyproc 2 luchtspouw 3 isolatie Isover systemroll 400 4 OSB 5 isolatie

λ [W/(mK)] 0,280 0,135 0,037 0,150 0,040

d [m] 0,013 0,022 0,330 0,015 0,050

R [m²K/W] 0,045 0,165 7,285 0,100 1,250


2 4


houten draagstructuur + isolatie Isover systemroll 400 gebitumineerde houtvezelplaten lattenwerk isolatie Isover mupan façade

8,798 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc

lattenwerk houten gevelbekleding

dakdichting isolatie OSB-platen hellingslatten + isolatie Isover systemroll 400

lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex

vloerafwerking vloersysteem OSB-platen

luchtdichting


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 95

Aansluiting plat dak (dakterras) op buitenmuur – doorsnede over het raam– traditionele houtskelet constructie

De uitvoering 1 gipsplaat Gyproc 2 luchtspouw 3 isolatie Isover systemroll 400 4 OSB 5 isolatie

λ [W/(mK)] 0,280 0,135 0,037 0,150 0,040

d [m] 0,013 0,022 0,330 0,015 0,050

R [m²K/W] 0,045 0,165 7,285 0,100 1,250


8,845 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

2 4

geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel : uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (latwerk λ = 0,120 W/m²K) isolatie Isover systemroll 400 : uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (houtskelet λ = 0,120 W/m²K)

aluminium dorpel waterdichting luchtdichting dakdichting isolatie

multiplex isolatie

OSB-platen hellingslatten + isolatie Isover systemroll 400 vloerafwerking vloersysteem OSB-platen

lucht/dampscherm: Isover vario KM duplex

luchtdichting


96

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Doorsnede over een thermische ontkoppelde oversteek – houtskelet I-liggers - balloonmethode 1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover isoconfort 35 5 gebitumineerde houtvezelplaat 6 lattenwerk 7 houten gevelbekleding

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,035 0,055 - -

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,300 0,018 0,038 -

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 7,333 0,327 - -


8,845 0,125 0,043 U = 0,11 W/m²K

2 4


dakdichting OSB-platen hellingslatten

afwerking luifel houten gevelbekleding houten gevelbekleding lattenwerk gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur + isolatie Isover isoconfort 35 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 97

Gemene muur opbouw : 2 nieuwbouw passieve woningen – massieve constructie

De uitvoering

1 pleister Plâtres Lambert 2 dragend metselwerk Terca Porotherm 3 isolatie Isover mupan façade 4 dragend metselwerk Terca Porotherm 5 pleister Plâtres Lambert

λ [W/(mK)] 0,520 0,260 0,032 0,260 0,520

d [m] 0,015 0,140 0,160 0,140 0,015


R [m²K/W] 0,029 0,538 5,000 0,538 0,029 6,135 0,125 0,125 U = 0,16 W/m²K

perceelgrens isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert


98

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

Gemene muur opbouw : 1 passieve woning naast een conventionele woning – massieve constructie 1 pleister Plâtres Lambert 2 dragend metselwerk Terca Porotherm 3 isolatie Isover mupan façade 4 bestaand dragend metselwerk

λ [W/(mK)] 0,520 0,260 0,032 1,100

d [m] 0,015 0,140 0,160 0,019


R [m²K/W] 0,029 0,538 5,000 0,173 5,740 0,125 0,125 U = 0,17 W/m²K

perceelgrens bestaande gemene muur isolatie Isover mupan façade dragend metselwerk Terca Porotherm pleisterwerk : Plâtres Lambert


MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 99

Gemene muur opbouw : 1 passieve woning naast een conventionele woning traditionele houtskelet constructie

De uitvoering

1 gipsplaat Gyproc 2 geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel 3 OSB 4 isolatie Isover systemroll 400 5 gebitumineerde houtvezelplaat 6 isolatie 7 bestaand dragend metselwerk

λ [W/(mK)] 0,280 0,037 0,150 0,037 0,055 0,076 1,100

d [m] 0,013 0,045 0,015 0,140 0,018 0,050 0,190

R [m²K/W] 0,045 0,993 0,100 3,784 0,327 0,658 0,173


6,080 0,125 0,125 U = 0,16 W/m²K

2

geïsoleerde leidingenspouw Isover sonepanel: uitgemiddelde R-waarde over de deelvlakken (latwerk λ = 0,120 W/m²K)

bestaande gemene muur isolatie gebitumineerde houtvezelplaten houten draagstructuur isolatie Isover systemroll 400 OSB-platen leidingspouw + isolatie Isover sonepanel gipsplaten Gyproc


100

I

ISOVER

I

MULTI-COMFORT HOUSE

MULTI-COMFORT HOUSE

I

ISOVER

I 101

Het basisprincipe : een optimale isolatie rondom

Recommend Documents