HERAANLEG VAN DE OPENBARE RUIMTE, ROGIERPLEIN BRUSSEL

HERAANLEG VAN DE OPENBARE RUIMTE, ROGIERPLEIN BRUSSEL

DOSSIER BOUWAANVRAAG EFFECTENVERSLAG April 2007

Opdrachtgever: BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST B.U.V. – Directie Infrastructuur van het Openbaar Vervoer Vooruitgangstraat 80 bus 1 1035 BRUSSEL

Ontwerpteam: TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS i.s.m. MICHEL DESVIGNE PAYSAGISTES DPLG (landschapsarchitect) i.s.m. TRITEL NV (mobiliteit) P/A Sainctelettesquare 12 1000 BRUSSEL

TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 1/53

INHOUDSTAFEL Hoofdstuk 1

De verantwoording van het project, de beschrijving van de doelstellingen en het tijdschema voor de uitvoering

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Korte voorstelling van het project Historiek vergunningen voor deze site Algemene doelstellingen / de verantwoording van het project Rubriek bijlage B van het BWRO: basis effectenverslag Tijdschema en fasering uitvoering van de werken

Hoofdstuk 2

De synthese van de met betrekking tot het milieu overwogen oplossingen die voorafgegaan zijn aan de keuze van het door de aanvrager ingediende project.

2.1

Ontwikkeling ontwerp tot definitief project

Hoofdstuk 3

Eigenlijke door het BWRO opgelegde analyse

3.1

Stedenbouw en het landschap A. De bestaande toestand: het geografisch gebied . De rechtstoestand in de verordenende plannen . De feitelijke toestand: De bestemming van de gebouwen en openbare ruimte en typologie van de gebouwen B. Voorspelbare situatie C. Geplande toestand . Voorzien bestemmingen in het project . Verenigbaarheid van het project met de normen en doelstellingen vervat in de plannen en verordeningen . Invloed van het project op de bestaaande feitelijke toestand . Afstemming op de typologie van de omringende gebouwen . Afstemming op de morfologie van de buurt . Werf: visuele en esthetische integratie

3.2

Het erfgoed A. Bestaande toestand . Lokalisatie en beschrijving van de beschermde of op de bewaarlijst ingeschreven monumenten of landschappen B. Geplande toestand C. Werf

3.3

Het sociale en economische vlak A. Bestaande toestand . Profiel lokale bevolking en gebruikers van de buurt B. Geplande toestand . Intensiteit bezoekers . Wonen sociaal gemengd . Ontwikkeling van activiteiten, bevordering van de leefkwaliteit, landmark . Grootte van investering, risico qua haalbaarheid, vertraaging werf . Weerslag ontwerp op sociaal en economisch vlak C. Werf . Fasering van de werf versus economische activiteit

3.4

Mobiliteit (verkeer / parkeren) A. Bestaande toestand: toegankelijkheid binnen het geografisch gebied . Aanbod openbaar vervoer . Mogelijkheden autoverkeer . Aanbod parkeermogelijkheden . Toestand fietsen voetpaden B. Voorspelbare situatie . Mobiliteitsverwachtingen C. Geplande toestand: toegankelijkheid van het project . Aanbod site – toegankelijkheid site


pag 2/53

. Analyse van de effecten van het project . Parkeerplaatsen . Maaatregelen ter voorkoming van elk negatief effect van het project . Stimuleren openbaar of publiek vervoer D. Werf . Impact werfverkeer op de openbare weg, toegankelijkheid buurt. 3.5

De bodem, het grondwater en het oppervlaktewater (hydrografisch netwerk) A. Bestaande toestand . Algemene beschrijving van het bodemreliëf en bodemtypes . Schatting van de grondwaterspiegel . Waterdoorlaatbaarheid . Richting en plaats waar het oppervlaktewater in het hydrografisch netwerk terechtkomt. . Aanwezigheid vochtige gebieden stroomafwaarts project . Verouderde installaties met risico tot vervuiling in grond . Gekende historische vervuilingen . Technische uitrustingen in ondergrond en hun beveiliging B. Geplande toestand . Doorlaatbaarheid . Eventueel oppompdebiet . Infiltratiegevaar . Belangrijke profielwijzigingen met wijziging natuurlijke afstroming en mogelijke barriëre voor de natuurlijke stroming van het water. C. Werf . Vervuilingsgevaar en hinderlijke elementen op de werf . Ondergrondse (ongekende) elementen die de werf kunnen hinderen

3.6

Afvalwater, regenwater en watervoorziening A. Bestaande toestand . Lokalisatie uitrusting opvang afvalwater en capaciteit . Overstromingsproblemen in de buurt? B. Geplande toestand . Nieuw stelsel?, bijzondere maatregelen? . Schatting waterverbruik distributienetwerk . Systeem opvang van regenwater . Buffering regenwater? Vertraging afvloei regenwater? Regenwaterrecuperatie?

3.7

Fauna en flora A. Bestaande toestand . Type grond . Ecologische en landschappelijke waarde . Voornaamste plantensoorten op de site . Lijst fauna op de site . Analyse groene ruimte en beheerstechnieken . Overzicht eventuele natuurreservaten of natura-2000-sites B. Geplande toestand . Beschrijving landschapsproject en beheer . Effect project: omhakken bomen . Kwaliteit van de integratie van het project in het door het GBP bepaalde groene en/of blauwe netwerk . Maatregelen qua biologische waarde en biodiversiteit, intensivering groen C. Werf . Beschermingsmaatregelen

3.8

Energie A. Bestaande toestand . Bij uitbreiding of renovatie: inventaris te behouden installaties en overzicht energieverbruik B. Geplande toestand . Opties stedenbouwkundige keuzes: pos. of neg. effecten op energie . Gedetailleerde technische beschrijving technische installaties . Evaluatie van deze installaties op energievlak . K-waarde thermische isolatie . Opties keuze installaties


pag 3/53

. Maatregelen rationeel energieverbruik, energiebesparende maatregelen 3.9

De lucht A. Geplande toestand . Lokalisatie pulsie/extractiepunten lucht, gevolgen op de buurt . Aanwezigheid risicovolle activiteiten, gevaarlijke of toxische producten, eventuele hinder specifieke geuren . Gebruikte koelmiddelen . Serre-effect: schatting CO2-productie B. Werf . Beheer stofproductie bij afbraakwerken

3.10

Het (micro)klimaat . Kan het project leiden tot wervelwinden? . Schaduwwerking project op omgeving

3.11

Geluid en trillingen A. Bestaande toestand . Akoestisch klimaat buurt . Klachten met betrekking tot het geluid? . Oorzaken geluid en trillingen? B. Geplande toestand . Inventaris van de technische installaties met productie geluid en trillingen . Geluidshinder ten gevolge toegangen voor auto’s . Maatregelen tegen geluids- of trillingsimpact C. Werf . Effecten gedurende de werf, werfverkeer

3.12

De mens A. Geplande toestand . Subjectieve en objectieve veiligheid . Keuze materialen versus gezondheid B. Werf . veiligheidsvoorzieningen naar openbare weg en voorbijgangers

3.13

Afvalbeheer A. Geplande toestand . Geschatte grootte van de afvalstromen . Lokalen ophaling, sortering, stockering, recyclage, vernietiging . Verbetering bij renovatie of uitbreiding . Problematiek specifiek afval, geurproblemen organisch of ander afval B. Werf . Afvalsortering bij afbraak

3.14

Interactie tussen deze gebieden

Hoofdstuk 4

Niet-technische samenvatting van het effectenverslag

Bijlagen


pag 4/53

HOOFDSTUK 1: DE VERANTWOORDING VAN HET PROJECT, DE BESCHRIJVING VAN DE DOELSTELLINGEN EN HET TIJDSCHEMA VOOR DE UITVOERING 1.1 Korte voorstelling van het project Opdrachtgever: Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Bestuur Uitrusting en Vervoer (B.U.V.), Directie Infrastructuur van het Openbaar Vervoer. Opdracht: Heraanleg van de openbare ruimte, Rogierplein Brussel . PERIMETER OPDRACHT: Binnen dit dossier is het volledig Rogierplein en een deel van de heraanleg van de Kleine Ring voorzien: - Rogierplein: volledig plein inclusief de aansluitende randafwerkingen van de diverse straten ( aansluiting Kruisvaartenstraat inclusief doorsteek ter hoogte van de Albert IIstraat, aansluiting Vooruitgangstraat, aansluiting Brabantstraat, aansluiting St.Lazarusstraat) Onder het plein is de ondergrondse parking Rogier aanwezig en een congrescentrum (huidige inkom op plein via glazen pyramide) Binnen deze aanleg wordt rekening gehouden met de te integreren elementen vanuit de ondergrond die voor de parking en het congresgedeelte niet opgenomen zijn in deze bouwaanvraag doch deel uitmaken van de bouwaanvraag van project “Parking/Museum”. - Kleine Ring: het gedeelte van de boulevard vanaf het kruispunt Albert II-straat tot net voorbij kruispunt Broekstraat en over de volledige breedte van de ring (van gevel tot gevel). Binnen huidig dossier wordt de nieuwe aanleg gekoppeld aan de huidige situatie ter plaatse van beide eindpunten oost (voorbij Ginestestraat) en west (Albert II-laan). Ter hoogte van het hotel Crowne Plaza wordt een deel van de Ginestestraat heraangelegd en maakt tevens deel uit van dit dossier. Stedenbouwkundig wenst het gewest deze nieuwe aanleg in de toekomst verder te zetten op de Kleine Ring. . ONTWERP: Definitie van de 5 stedenbouwkundige elementen: PLEIN , KLEINE RING / STRIP, LUIFEL , PATIO , ONDERGRONDS METROSTATION

Beeld: voorstel in wedstrijddossier van de 5 stedenbouwkundige elementen


pag 5/53

-

PLEIN: Heraanleg Rogierplein, rekening houdend met de bouwkundige plannen in de ondergrond die deels inbegrepen zijn binnen dit project (deel ondergronds metrostation) en deels buiten dit project (project congresruimte en aanpassingen ondergrondse parking). De aanleg is minimalistisch (uniform materiaal) en streeft naar een obstakelvrije centrale zone op het plein waardoor hier tijdelijke aktiviteiten of evenementen mogelijk worden gemaakt. Qua mobiliteit zijn alle huidige weginfrastructuren op het plein verdwenen met uitzondering van een autonome busbaan in twee richtingen als verbinding tussen de Vooruitgangstraat en de Kleine Ring. Tevens wordt het effectieve bestemmingsverkeer voor de aanwezige hotels op het plein toegelaten, dit als laaden loszone voor goederen en als kiss-and-ride zone voor kliënteel.

-

KLEINE RING (AVENUE DU BOULEVARD) / STRIP: In algemene zin verdwijnen de huidige zijdelingse parkeerinfrastructuren (dubbele rij parkeerplaatsen met centrale toegangsweg) en linksaf mogelijkheid Kleine Ring in A.Maxlaan. In Noord-Zuid richting komen volgende stroken naast elkaar te liggen: breed voetpad noord of STRIP (23m), autonome busbaan dubbele richting (6m), middenberm (3m), twee maal twee rijstroken voor voertuigen + fietspad (13,5m), voetpad zuid (7,7m) waarbij enkele zones voorbehouden zijn voor taxi’s en politie of voorzien zijn als laaden loszone. Ter plaatse van kruispunt Albert II-straat en net voorbij kruispunt Broekstraat wordt de herprofilering van dit deel van de Kleine Ring gekoppeld aan de huidige ringinfrastructuur. Het project houdt evenwel rekening met het verderzetten van deze nieuwe profilering richting west en oost (richtschema Kruidtuin) Alle huidige boombakken op de voetpaden worden weggenomen en nieuwe bomen worden daar waar technisch mogelijk opnieuw in de volle grond geplant. Het brede voetpad aan de noordzijde, ook wel strip genoemd is ontworpen om specifieke programma’s erop toe te laten waarbij door geringe niveauverschillen zitranden, tredes en gearticuleerde zoneringen worden verkregen.

-

LUIFEL: Een enorme luifel (voet verloopt vanuit rechthoek (structurele plaatsing van luifelconstructie op 4 bestaande kolommen in de ondergrondse metroruimte) naar zeshoekige bovenrand) , buitenste rand luifel (Ø66m) uit glas en staal wordt het centrale element op het plein en zal een landmark en verbindende element zijn in oost-west richting vanaf de Kleine Ring en in noord-zuid richting gelegen op de as Nieuwstraat - Brabantstraat en Nieuwstraat - Vooruitgangstraat. De luifel versterkt niet alleen de relaties tussen Ring, Noord-zuidtraject tussen Noordwijk en de Vijfhoek maar is eveneens het verbindend intermodaal element tussen de bovengrond en de ondergrondse infrastructuren metrostation Rogier, het nieuwe congrescentrum en de ondergrondse parking Rogier. Tevens worden de bushaltes op het Rogierplein onder de luifel voorzien en wordt de centrale voet van deze luifel ingericht als bar met terrasfunctie.

-

PATIO: Eveneens beschermd onder de luifel wordt een grote opening gemaakt in het plein waar alle toegangen via trappen, liften en roltrappen gegroepeerd zijn naar de diverse ondergrondse ruimtes. Het maken van de bouwkundige opening maakt deel uit van het project “Parking/Museum” en beoogt de verbouwing van de bestaande congresruimte en parking. Het afwerken van deze opening zit in dit dossier. Deze ruimte is aldus een ‘verzonken’ buitenruimte. De wanden van de patio zijn maximaal beglaasd en transparant opdat de diverse ondergrondse ruimtes rondom deze patio kunnen profiteren van het daglicht. Aldus wordt de ondergrond maximaal geopend naar het plein toe. Het onderste niveau (-4) in de patio ligt tevens op het niveau van de centrale hal van het metrostation en sluit aan op het shopping center City 2, gelegen aan de overkant van de Kleine Ring. Op dit niveau –4 (relatie patio – Salle des Pas Perdues) is er geen glazen schrijnwerk voorzien en blijft derhalve de doorgang open opdat maximaal het pleingevoel van boven kan behouden blijven ondergronds.

-

ONDERGRONDS METROSTATION: Op basis van de verderzetting van huidige werkzaamheden in dit metrostation en het voorzien van de patioruimte die aansluit op


pag 6/53

dit station, wordt binnen dit dossier het station gedeeltelijk gereorganiseerd en vernieuwd. Vooral de centrale hal met de aanwezige commerciële units worden verbouwd waardoor een duidelijke verbinding wordt gemaakt tussen patio, centrale hal metrostation, commerciële ruimtes en verbindingsweg naar City 2. 1.2 Historiek vergunningen voor deze site . PROJECT “PARKING/MUSEUM”: Voor de ondergrondse delen van de niveaus (-1) tot (-5) onder het rogierplein, die behoren tot de gemeenschappelijke eigendom “parking/Museum”, werd eind 2005 een stedenbouwkundig attest en een milieuattest aangevraagd. Dit dossier betreft de bouwen herinrichting van de delen Parking (-1) tot (5), Congres- en tentoonstellingszalen (-1) en (-2), en enkele specifieke ruwbouwwerken zoals het maken van een atrium, het voorzien van doorgangen van ondergrondse trappen naar pleinniveau enz. Binnen dit dossier werd eveneens een voorstel geformuleerd voor de aanleg van het Rogierplein. Gezien de bekommernis van het Gewest om het symbolische en de facto gewestelijk statuut van het Rogierplein, werd het gedeelte van de aanleg van het plein eruit gehaald en opgenomen binnen een wedstrijdprocedure (mei 2006). Binnen deze procedure werd de aanleg van het plein uitgebreid met de ondergrondse delen van het gewest (MIVB) en met een aangrenzende sectie van de Kleine Ring. 1.3 Algemene doelstellingen / de verantwoording van het project . PLEIN VORMEN, PLEINFUNCTIE HERSTELLEN: het huidige plein is het reslutaat van diverse bouwkundige en stedenbouwkundige wijzigingen gedurende vele decennia, waardoor het plein ‘misvormd’ werd. Tevens zijn tal van verschillende elementen zonder samenhang aanwezig op het plein waardoor de éénheid van het plein verloren is. Het project beoogt terug een éénvormig plein te krijgen van gevel tot gevel van de diverse gebouwen rond het plein (hotels, prestigieuse kantoorgebouwen) en aansluitend aan het brede voetgangersgebied aan de noordzijde van de Kleine Ring, dit met een minimum aan obstakels op het plein. Het plein zal aldus de gebouwen errond weer binden en de gebouwen zullen op hun beurt het plein weer ‘vormen’. Deze wisselwerking is noodzakelijk om de pleinfunctie te herstellen. . NOORD-ZUID TRAJECT: versterking van deze relatie zowel boven- als ondergronds . LANDMARK VOOR BRUSSEL: Door de plaatsing van een gigantische luifel in glas en staal van ver zichtbaar vanop de Kleine Ring en centraal op het Rogierplein wordt een belangrijke landmark toegevoegd aan het Brusselse stadsbeeld. In de nabijheid van de Dexiatoren als één der hoogste gebouwen van het land contrasteert hiermee de luifel als horizontaal landmark. . INTERMODAAL KNOOPPUNT: tussen boven- en ondergrond, dit zowel op vlak van mobiliteit (bovengronds busstation en taxi’s, ondergronds metrostation) als op vlak van het verbinden van verschillende stadsbestemmingen (winkels, hotels, kantoren, wonen) . ORIËNTATIEPUNT VOETGANGERSSTROMEN: bovengronds: transparante luifel, ondergronds: transparante patio . REPRESENTATIEF KARAKTER VAN HET PLEIN OP LOKAAL EN SUPRA-LOKAAL VLAK: uitstraling noordwijk op lokaal vlak (wonen en werken) en uitstraling grote internationale hotels, ministeries en belangrijke kantoorgebouwen op supra-lokaal vlak.

1.4 Rubriek bijlage B van het BWRO: basis effectenverslag Bijlage B: 19. Elke verkeersinfrastructuur die een wezenlijke wijziging van het verkeerstelsel van het stuk weg en of van het omliggende net meebrengen voor zover zij


pag 7/53

niet bedoeld zijn in bijlage A, uitgezonderd de wijzigingen die beperkt zijn tot verbeteringen van het voetgangers- en fietsverkeer 1.5 Tijdschema en fasering uitvoering van de werken Start der werken: begin 2008

Einde der werken: midden 2009


pag 8/53

HOOFDSTUK 2: DE SYNTHESE VAN DE MET BETREKKING TOT HET MILIEU OVERWOGEN OPLOSSINGEN DIE VOORAFGEGAAN ZIJN AAN DE KEUZE VAN HET DOOR DE AANVRAGER INGEDIENDE PROJECT 2.1 Ontwikkeling ontwerp tot definitief project . VOORSTUDIE ST.-JOOST-TEN NODE: op initiatief van de gewestelijke administratie voor stedenbouw, heeft de gemeente een vijfjarige studie verricht met betrekking tot de “Noordwijk”, waarvan het Rogierplein één van de belangrijkste onderdelen vormt. Deze overlegronde leidde tot de opmaak van een ontwerpdossier voor de heraanleg van de ondergrondse delen en een gedeeltelijke heraanleg van de bovengrond. In november 2005 werd hiervoor een stedenbouwkundig attest opgevraagd. . UITSCHRIJVEN VAN EEN DIENSTENOPDRACHT DOOR HET GEWEST ONDER DE VORM VAN EEN INTERNATIONALE WEDSTRIJDPROCEDURE Gezien het Rogierplein de facto gewestelijke materie is en gezien de bekommernis van de symbolische waarde van dit plein, werd in deze procedure een globale visie gevraagd voor de ondergrondse delen van het gewest, met name de installaties van de MIVB, het volledige Rogierplein en een sectie van de aangrenzende Kleine Ring. Het dossier XDGA- M. DESVIGNE - NEY-BOYDENS-TRITEL werd uitgeroepen tot winnend project. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het weerhouden wedstrijddossier met betrekking tot het milieu zijn de volgende: . MINIMALISERING DOORGAAND VERKEER OP HET PLEIN: Het definitief ontwerp laat alleen nog bussen, en taxi’s toe en specifiek bestemmingsverkeer naar de hotels op het plein en de strip. In het wedstrijddossier was er eveneens nog een doorgaande weg voor autoverkeer (verlengde vooruitgangstraat) voorzien op het plein, aansluitend aan een nieuwe parkinginrit op het plein, welke niet weerhouden is in het definitief project. Deze wijziging komt ten goede aan de rust op het plein, het lokale en buurtgerichte van de woonomgeving rond de vooruitgangstraat en het vermijden van een druk kruispunt Kleine Ring met doorgaand verkeer Vooruitgangstraat-A.Max-laan, dit ten voordele van de voetgangers en fietsers rond deze zeer drukke plek (oa Nieuwstraat) . KLEINE RING: - Kruispunten: in algemene zin werd via verkeerssimulaties gestreefd om doorgaand verkeer ten alle tijde te verzekeren op de Kleine Ring, rekening houdend met te verwachten toekomstperspectieven en concrete tellingen van de mobiliteit. Deze simulaties brachten aan het licht dat een bijzondere aandacht diende te gaan naar de vereenvoudiging en correcte faseringen van de diverse verkeersstromen op de kruispunten. a. Kruispunt Albert II-straat: correcte aansluiting naar huidige situatie verkeer vanaf Antwerpen Poort, bredere circulatiezone op het rond punt, E. Jacqmainlaan krijgt statuut van binnenkomend verkeer naar centrum b. Kruispunt Rogier: geen aansluiting meer met Rogierplein richting Vooruitgangstraat, A. Maxlaan krijgt statuut van uitgaand verkeer uit centrum. Er is bijgevolg geen afslaand verkeer meer mogelijk vanuit richting Kruidtuin. Hierdoor wordt een veel betere en veiliger oversteek gewaarborgd tussen Nieuwstraat en Rogierplein. c. Kruispunt Ginestestraat: moeilijkste Kruispunt waarbij het meest kritische punt de filevorming is vanuit de tunnel naar bovengronds kruispunt met Ginestestraat. Door een correcte fasering van verkeersstromen te combineren met het uitsluiten van specifiek afdraaiend verkeer op het kruispunt (bijv. toegang verbieden voor autoverkeer uit tunnel en vanaf kant Kruidtuin in asstraat en naar parking City 2) kan gedurende de piekuren de filevorming op het tunnelverkeer net worden vermeden. Deze situatie, afgestemd op de continuïteit van verkeer op Kleine Ring na 2011 (uitwerken rechtschema kruidtuin), zal echter iets minder gunstig zijn door het koppelen net voorbij de Ginestestraat van het nieuwe TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 9/53

-

-

-

-

-

mobiliteitsvoorstel aan de bestaaande infrastructuur op de Kleine Ring ter hoogte van de Kruidtuin. Autonome busbaan in twee richtingen op Kleine Ring: hierdoor wordt een efficiëntere organisatie van het verkeer op de Kleine Ring verkregen en wordt de doorstroming van het verkeer veel beter controleerbaar. Op deze busbaan zijn eveneens taxi’s en fietsers toegelaten alsook touringcars om zo bijv. het Thon hotel te bereiken. Parkingplaatsen op de Kleine Ring: gezien de zeer comfortabele aanwezigheid van een groot aantal parkeergebouwen in de directe omgeving van het Rogierplein, gezien eerder weinig rechtstreekse bewoners aanwezig zijn binnen de projectperimeter, gezien het zoeken van parkeerplaatsen -die in huidige situatie vaak doorlopend bezet zijnde doorstroming op de Kleine Ring hindert, is geopteerd om effectieve parkeerplaatsen niet meer te voorzien en enkel zeer specifieke plaatsen te behouden voor taxi’s, politie en als laaden loszones. Bomenconcept: in het wedstrijddossier werd geopteerd voor het wegnemen van de bovengrondse boombakken en de nieuwe bomen te planten in de volle grond. Gezien de vele onderconstructies en technieken die aanwezig zijn in de ondergrond en de belangrijke niveauverschillen de waarneembaar zijn, werd door het plaaselijk aanpassen van de voetpadniveaus in combinatie met fruitachtige bomen oplossingen gevonden waardoor toch een groot aantal bomen (60-tal) voorzien zijn en dit zowel op de strip als in mindere mate op de middenberm en het voetpad aan de kant Brussel. De inplanting van deze bomen is eerder willekeurig van aard en niet rechtlijnig. Deze natuurlijke en vrije inplanting enerzijds en het type van ‘bloeiende’ bomen anderzijds komt ten goede aan wensen die hieromtrent geuit werden op de publieke debatten die georganiseerd waren in het kader van dit project. Middenberm: deze zone is in huidig project veel meer dan enkel maar ‘verloren ruimte’. Zij is enerzijds iets breder (3m) geworden waardoor veiliger stopplaatsen verkregen worden voor voetgangers tussen zone autoverkeer (met lichten) en busverkeer (zonder lichten). Tevens is zone gedeeltelijk ingenomen als voorsorteerstrook voor autoverkeer richting inrit Parking Rogier en voor vrachtwagens om de hotels Crowne Plaza en Hilton te bevoorraden en als laaden loszone ter hoogte van Manhattancenter, dit zowel om goederen te leveren alsook om privékliënteel naar het Thon hotel de mogelijkheid te geven om hun bagage binnen te brengen en in te checken. Als laatste punt zijn er eveneens bomen voorzien op deze zone waardoor de bomen eveneens een verbindend element vormen tussen beide kanten van de Kleine Ring. Strip: naar aanleiding van de publieke debatten omtrent dit dossier werd meer aandacht besteed aan zitmogelijkheden in deze zone, aan meer ruimtelijke diversiteit, aan het groen, aan de mogelijkheid om tijdelijke kunstwerken te plaatsen, aan mogelijkheden naar straatanimatie, e.d.

. BEHOUD HUIDIGE INRIT: In wedstrijddossier was een nieuwe inrit naar de ondergrondse parking voorzien op het plein. Met het behoud van de huidige inrit ( kleine aanpassingen noodzakelijk) worden kosten en energieverbruik gedrukt. . TRAPPEN, ROLTRAPPEN EN LIFTEN: Binnen het wedstrijddossier waren diverse verticale transportmiddelen voorzien in de patio en op de stripzone. Belangrijke herwerkingen hebben zich hier opgedrongen: - Trappen en roltrappen op de strip: het ontwerp heeft zich volledig aangepast aan de lopende werkzaamheden van de rechtstreekse trappen (één trap op elk perron) tussen niveau (-2) en strip. Het betreft hier in eerste instantie vluchttrappen die evenwel ook als in- en uitgang kunnen aangewend worden. De voorziene trappen van perron zuid en middenperron zijn conform lopend project MIVB. Voor het perron noord het dichtst gelegen tegen de patio wordt een nieuwe trapzaal voorzien aan oostzijde patio. Deze trap is eveneens dienstig voor de parkingniveaus (-1) en (-2) - Verbindingen tussen patio en metroniveau (-2): geen enkele fysische verbinding is weerhouden. Tevens wordt hier een glaswand voorzien tussen patio en metroniveau (-2), dit om het confort van de reizigers, om brandtechnische redenen alsook om lawaaihinder (binnenkomend en afremmend metrostel, dichtklappen deurtjes, e.d.) te voorkomen vanuit ondergrond naar patio en oppervlakte. TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 10/53

-

-

Extra vluchttrappen ten westen van patioruimte in betonnen decompressieschacht prémetrolijn niveau (-5): omwille van de brandcompartimentering rond de zone van de patio werd gekozen om de patio vanuit brandtechnisch oogpunt te voorzien binnen het compartiment van de metroruimte. Dit is zowel logisch naar het aantal gebruikers van de patio om metro en city 2 te bereiken, alsook naar de omringende oppervlakte van het metrogedeelte rond deze patio (metrogevels: grootste gevelgedeelte in patio in vergelijking met parking en congrescentrum). Het feit dat de patio deel uitmaakt van compartiment metroruimte, is het onmogelijk dat de aanwezige trappen in de patio bruikbaar zijn als vluchttrappen voor het congrescentrum, dit in tegenstelling met het oorspronkelijk project “Parking/museum” en wedstrijdprojcet XDGA. Het aldus voorziene aantal nieuwe vluchttrappen werd derhalve afgestemd op de behoefte van het congresgedeelte. Deze hoeveelheid trappen lopen eveneens door tot niveau –4 en kunnen in geval van brand in metrocompartiment eveneens via sassen bereikt worden om te vluchten naar oppervlakte. Herwerking van de verticale elementen in de patio waarbij volgende elementen voorzien zijn: . 1 dalende en 1 stijgende rechtstreekse roltrap tussen niveau (0) en (-4): voorheen waren beide roltrappen door een tussenbordes onderbroken en waren derhalve 4 roltrappen aanwezig: had geen echt voordeel en was een duurdere oplossing . Cirkelvormige prestigetrap tussen plein niv. (0), congresgedeelte niv. (-2) en grote hal metro niv. (-4): voorheen was de cirkelvormige trap enkel voorzien tussen niveaus (0) en (-2): huidig voorstel is conceptueel duidelijker als element . Lift waarbij alle niveaus van de parking bereikbaar zijn en tevens het congresgedeelte en niv. –4 van de metro. In wedstrijdproject waren slechts enkele niveaus bereikbaar. Tevens was er geen rechtstreekse link tussen pift en congresruimte. Voordeel is eveneens dat de lift het centrale element kan zijn om ten alle tijde de parking vanop Rogierplein te bereiken, zelfs met de optie dat de andere toegangen tot congres en metro gesloten zijn. . Bijkomend voorzien van een groot goederenplatform voor congrsruimte en winkels op niv. (-4). Deze lift was niet voorzien in wedstrijddossier.

. LUIFEL: - Optie fotovoltaïsche cellen: in huidig ontwerp is optie voorzien om zones van fotovoltaïsche cellen te integreren in glaspanelen dak. De energie die deze leveren kunnen direct aangewend worden in de ondergrond (oa verlichting metrostation) of voor de koeling van de bar, wat qua alternatieve energiegebruik een zeer efficënte optie is met hoog rendement. Door het aanwenden van een patroon in fotovoltaïsche cellen zal een meer contrastrijke schaduwwerking zichtbaar worden op plein en in patio. Gezien de zeer grote openheid van de transparante delen en de zijkanten van de luifel (hoogte +/- 10m) zal het geheel transparant en licht blijven. - Voet luifel: zowel om structurele redenen alsook om meer ruimte rond de voet van de luifel te krijgen voor voetgangers (zowel passage over de passerelle van de patio als ook passage tussen de voet van de luifel en borstwering van de patio zelf) werd de vormgeving van deze voet verandert waarbij op plein niveau de voet rechthoekig aangezet wordt en waarbij bovenaan in aansluiting met het luifelgedeelte een zeshoek wordt verkregen. - Funderingsstructuur in ondergrondse metroruimtes: onderzoek om volkomen autonome kolommen te voorzien ten opzichte van de bestaande metrostructuur. Uit deze studie is gebleken dat gezien de beperkte ruimtelijke mogelijkheden op de perrons dit niet haalbaar is. 4 bestaande kolommen zullen derhalve verstevigd worden waarop de luifel zal worden afgesteund. - Staalstructuur versus beglazing: in wedstrijddossier was de glasafwerking voorzien aan de onderzijde van de staalstructuur. Deze structuur was hierbij secundair aan de glasconstructie. Om een krachtig object enerzijds te maken en om anderzijds een autonome vormgeving te krijgen die minimaal refereert naar zijn omgeving en dus meer afstand neemt van bijv. de luifelconstructie aan de dexiatoren, is beslist om de staalstructuur evenwaardig te behandelen als de glasstructuur. Bijgevolg zij beide elementen in hetzelfde vlak komen te liggen. De glaselementen worden hierbij in de driehoekige velden van de staalstrucuur ingelegd aan geklemd. De staalstructuur TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 11/53

rond het glas zal vervolgens dienst doen als ‘regenwaterafvoeren’ waardoor gezorgd wordt dat het regenwater niet op het glas loopt naar het laagste punt van de luifel. Hierdoor zullen duidelijke watersporen op het glas maximaal worden vermeden. . TOEGANGSCONTROLE METROSTATION Op vraag van de MIVB is in huidig ontwerp rekening gehouden dat effectieve toegangscontrolepoortjes voorzien kunnen worden om aldus een gecontroleerde zone af te bakenen voor de reizigers met biljet. Deze poortjes zullen in de toekomst worden geplaatst. Hierdoor werd de oorspronkelijke visie in wedstrijdproject XDGA van toegangen en uitgangen op niveau (-4) naar metro en prémetro volledig gewijzigd en aangepast aan de wensen van MIVB en de lopende werkzaamheden hieromtrent.


pag 12/53

HOOFDSTUK 3: EIGENLIJKE DOOR HET BWRO OPGELEGDE ANALYSE 3.1 STEDENBOUW EN HET LANDSCHAP A. De bestaande toestand: het geografisch gebied De rechtstoestand in de verordenende plannen GBP: . Beschermd landschap: Kruidtuin . Bijzonder bestemmingsplan n°26: Bouwblokken ten westen van Rogierplein (tussen Rogierplein en Albert II-laan, tussen Kleine Ring en ....) . Bijzonder bestemmingsplan n°41: Bouwblokken Covent Garden en Hilton/Crowne Plaza ten oosten van Rogierplein. BBP: zone niet voorzien De feitelijke toestand: De bestemming van de gebouwen en openbare ruimte en typologie van de gebouwen: . ZONE PLEIN: zeer onduidelijke structuur en organisatie van wegen, objecten, toegangen naar ondergrond, groenvoorzieningen, aansluitende wegen: plein met geringe openbare kwaliteit, verknipt en niet gebruiksvriendelijk of uitnodigend

Beeld: centraal gedeelte plein, inkompyramide ondergronds congrescentrum . ZONE STRIP: zuidgericht stedelijk voetpad met veel zitbanken en bomen in boombakken. Deze bakken vormen een belangrijke visuele obstructie in de beleving van het voetpad als één geheel. Daarnaast zijn parkeerzones (dubbele rij auto’s met toegangsweg ertussen) voorzien tussen voetpad en weg.

Beeld: luchtfoto strip tussen Rogierplein en Albert II-straat


pag 13/53

. ZONE KLEINE RING: 2x2 rijstroken met aan weerszijden een parkeerstrook. Op piekmomenten is er zeer druk verkeer met overbelaste kruispunten. Tevens vertragen de parkeerstroken de doorstroming van het verkeer.

Beeld: Kleine Ring, richting Koekelberg . ZONE VOETPAD KANT BRUSSEL: noordgericht voetpad, idem als voetpad overzijde maar smaller en met minder zitgelegenheden. De bomen in bakken vormen een grotere visuele barriëre dan voetpad overzijde omwille van de smallere zonering. . GEBOUWEN ROND HET PLEIN: - Dexiatoren: Eén van de hoogtste gebouw van België dat recent (eind 2006) afgewerkt en in gebruik is genomen. - Kantoorgebouw Covent Garden op hoek plein (Brabantstraat en St.-Lazarusstraat): Nieuwe hoogbouw in opbouw. De lagere volumes aan pleinzijde zijn in afwerkingsfase, de hoogste verdiepingen van de hoogbouw aan achterzijde (kant spoorweg) zitten in de gesloten ruwbouwfase, de verdiepingen eronder zitten eveneens in de afwerkingsfase. - Hotels (middelhoog en hoogbouw): oa Hilton, Crowne Plaza, Sheraton: belangrijke Hotelketens samen goed voor meer dan 2000 bedden. Gebruikers: individuele toeristen, kliënteel kantoren, officiële delegaties met zeer hoge veiligheidsfactor. - Beperkte commerciële units gelijkvloers: Illy-café (visueel aanwezig op hoek met Boulevard), toegang Manhattan shopping center (visueel weinig aanwezig op plein, beperkt aantal shops, weinig bezoekers), bankfiliaal KBC tegenaan Kruisvaardersstraat.


pag 14/53

Beeld: nachtzicht op hoogbouw omgeving Rogierplein . GEBOUWEN ONDER HET PLEIN: - Ondergrondse parking (niveaus –1 tot –5) onder plein, Dexiatoren en Covent Garden met inrit op het plein aan zijde Crowne Plaza. Voor het volledige parkingcomplex zijn in totaal 4 inritten (inclusief inrit parking Covent Garden die deel uitmaakt van dit complex) en 2 uitritten voorzien. De privé inrit van Covent Garden en de inrit in de Poppelinstraat zijn nog niet in gebruik genomen. De totale capaciteit aan parkeerplaatsen bedraagt +/- 1200 plaatsen waarvan +/- 525 plaatsen niet privatief zijn. - Ondergrondse congrescentrum met glazen inkompiramide op het plein (niveaus –1 en –2) - Ondergronds metrostation (deels onder plein, deels onder Kleine Ring) met toegangstrappen en roltrappen naar ondergronds niveau –4: metrostation Rogier en naar city 2 shopping center. Tevens is dit ook de voetgangerstoegang tot de ondergrondse parking. Metrolijn oost-west richting op niveau –2, pré-metrolijn noordzuid verbinding op niveau –5 en tramterminus op niveau –4. Bovengronds en gedeeltelijk tussen het groen verscholen komt een betonnen schacht (voor decompressie ondergronds metrostation) boven, afgedekt met een rooster

Beeld : Lokettenzaal niveau (-4)


pag 15/53

. GEBOUWEN STRIP: - Min of meer homogene straatwand met grotere middelhoge bouwvolumes en hoogbouwvolumes - Gebouwenblok Manhattancenter met gelijkvloerse commerciële units ( Illy-café, Brussels grill house, Mahattan shopping center, Delhaize en toegang naar fitnessruimte op 1ste V), kantoorgebouw Manhattan en Thon hotel in bovenbouw (hoog volume) - Kantoorgebouw op hoek met Albert II-laan: Euroclear - Gebouwenblok hotel Crowne Plaza: na de afbraakwerken van de gebouwen aan kant Kleine Ring vormt tot op heden een blinde zijgevel de straatwand van dit bouwvolume. Het aangrenzend perceel grond die aansluit op de strip is eigendom van Le Nouveau Palace NV eveneens eigenaar van Crowne Plaza. . GEBOUWEN KLEINE RING, ZIJDE STAD BRUSSEL: - niet-homogene gebouwenstructuur met grotere middelhoge bouwvolumes (o.a. shopping center City 2, parkeergebouw ernaast, hoekhotel Dôme met A. Maxlaan) en kleinere middelhoge bouwvolumes. Tevens is de bouwperiode van deze strook gebouw zeer divers: begin vorige eeuw tot nieuwbouwprojecten in uitvoering. - Commerciële gelijkvloers, type horecabedrijven: ten westen van Rogierplein. De bovenverdiepingen van deze bouwvolumes zijn ingericht als kantooroppervlaktes en appartementen. Vermoedelijke leegstand of laag leef- of werkcomfort van de bovenverdiepingen van de kleinere gebouwen met commerciêle gelijkvloers (ten westen van Rogierplein) . MORFOLOGIE GEBOUWEN EN OPENBARE RUIMTE Belangrijke perspectieven en zichtassen -

Oost-West relatie: vanaf Koekelberg-Kleine Ring-Kruidtuin tot aan Schaarbeekse Poort. Opvallend is dat de aanwezigheid van het Rogierplein weinig betekenisvol is in deze zichtas. Deze zichtas wordt vooral versterkt door het aanwezige niveauverschil tussen west (laag) en oost (hoog). De gevelwanden zijn als dusdanig niet-homogeen, doch een heldere zichtas wordt verkregen door het lineaire karakter van deze straatgevels in combinatie met de rechtlijnige boulevard-Kleine Ring, evenwel met wisselende straatprofilering en de aanwezigheid van ondertunnelde gedeeltes

Beeld: zichtas op Kleine Ring, richting Koekelberg, met simulatie strip en luifel -

Noord-Zuid richting: tussen Pentagoon (Nieuwstraat en A. Maxlaan) en Noordwijk via Rogierplein. Het is vooral de nieuwe Dexiatoren (vroegere site van Martinitoren) en


pag 16/53

niet het plein als dusdanig die het perspectief versterkt en deze splijt richting Noordstation via de Vooruitgangstraat enerzijds en richting Brabantwijk via de Brabantstraat anderzijds. Het plein is qua noord-zuid relatie veeleer een obstakel dan wel een catalysator in deze verbindingsas. Deze Noord-Zuid relatie wordt door de zeer grote schaal van de Dexiatoren versterkt, dit zowel overdag als ’s nachts door de aanwezige LED-verlichting op de volledige gevel.

Beeld: zichtas vanuit Nieuwstraat, richting Rogierplein, met simulatie luifel Voorzieningen van Collectief belang in de directe omgeving -

Kruidtuin: oostzijde projectperimeter Ziekenhuis St.-Jan en Elisabeth: oostzijde projectperimeter tegenaan Broekstraat

B. Voorspelbare situatie . Verkeersniveau: geen extern project van belang binnen dit dossier. Wel dient ons inziens nagezien te worden of de huidige inrit op Rogier op termijn toch niet geschrapt kan worden. Volgens interne studies hieromtrent menen wij dat dit mogelijk is. Tevens zou het wegnemen van deze inrit enerzijds nog minder dwarsverkeer noodzaken op de strip wat ten goede komt aan de voetgangers en zal de relatie tussen het plein en Crowne Plaza worden versterkt. Wij menen dat hierdoor een veel kwalitatievere openbare ruimte kan worden verkregen. . Gebouwen: 2 toekomstige projecten dienen hier te worden vermeld: - Project Botanique 3: zone achter spoorweg gelegen in de zone tussen brabantstraat en Ginestestraat: hoogbouwproject die enigszins visueel waarneembaar zal zijn tussen Dexiatoren en toren Covent garden. Door de vraag om een commerciële as te verkrijgen tussen Nieuwstraat-Rogierplein-Brabantstraat menen wij dat de link met dit project betekenisvol is en dat derhalve de toekomstige gebruikers zeker gebruik zullen maken van de infrastructuur op en rond en onder Rogierplein dit zowel op het niveau van het aanbood van openbaar vervoer als qua ruimtelijk gebruik van plein en strip.


pag 17/53

De eventuele bouwplannen die Crowne Plaza zou hebben om ‘blinde vlek’ tussen hun gebouw en Kleine ring dicht te bouwen. Volgens mondelinge informatie enerzijds en eerste schetsen anderzijds die wij hieromtrent hebben gekregen en gezien, voorzien zij in het volledig dichtbouwen van deze hoek met het oog op het uitbreiden van het hotel. Hierbij zou hun conferentiegedeelte gelijkvloers verschoven worden naar de nieuwbouw en zou hierdoor op het pleinniveau in het bestaande gedeelte ruimte vrijkomen om een nieuwe lobby te voorzien. De hoofdinkom wordt dan verplaatst van kant Ginestestraat naar het Rogierplein. Op de verdiepingen beogen zij een uitbreiding van het aantal kamers. Het verplaatsen van de hoofdinkom naar het plein is positief voor hotel en plein. Het vermeerderen van kamers is wellicht economisch onderbouwd gezien de vergroting van de kantooroppervlaktes in de buurt, vaak met een hoge status waardoor het aantrekken van bezoekers en dito de overnachtingsfaciliteiten zullen vermeerderen. Echter is het publiekruimtelijk wenselijk om enerzijds ter hoogte van de strip deze niet vol te bouwen waardoor de strip hier eenzelfde breedte kan behouden als de rest van de strip, en anderzijds om zeker op het niveau van de strip functies te voorzien die publiekgericht zijn zoals bijv. winkels e.d. Hierdoor kunnen bijkomende relaties in gebruik met de strip ontstaan. . Aansluitend aan het project ‘uitbreiding Crowne Plaza’ is het belangrijk dat de uitwerking van het Richtschema Kruidtuin een verderzetting of een interessante relatie kan betekenen van het stripproject voorbij hotel Crowne Plaza naar de Kruidtuin. Om deze relatie maximaal te maken, wat een zeer grote stedenbouwkundige kwaliteit bijkomend zou opleveren aan de strip, is het wenselijk om de strip net op dit schakelpunt niet te versmallen maar maximaal breed te houden. -

C. Geplande toestand Voorziene bestemmingen in het project . Het project is in de eerste plaats de herinriching en de heraanleg van het Rogierplein en een gedeelte van de Kleine Ring. Het Rogierplein wordt maximaal vrijwaart van obstakels en niveauverschillen om aldus een open en ‘vlak’ plein te krijgen waar tijdelijke activiteiten kunnen plaatsvinden, zoals aktiviteiten in relatie tot het congrescentrum in de ondergrond, of in relatie tot de belangrijke actoren zoals europese instellingen, ministeries, Dexia, hotelconferenties e.d. in de directe omgeving van het plein). De strip wordt ingericht als een aanéénschakkeling van zoneringen waar vaste en meer buurtgebonden programmaties van activiteiten op de strip mogelijk worden gemaakt. Op de scheidingslijn van het plein en de aangrenzende strip en op de noordgerichte zichtas vanuit de Nieuwstraat wordt een luifel in glas en staal voorzien. Deze luifel wordt het nieuwe focuspunt van de diverse zichtassen op het plein en op de Kleine Ring. Tevens markeert ze het intermodale knooppunt mobiliteit tussen de bovengrond met oa busstation en de ondergrond via de patio op het Rogierplein naar ondergrondse parking en metrostation. In de voet van de luifel wordt een bar voorzien als centrale ontmoetingsplek voor passanten, reizigers openbaar vervoer, bewoners buurt en werknemers en kliënteel kantoren en hotels rondom. Het huidige aantal bovengrondse parkeerplaatsen op de Kleine Ring wordt in aanzienlijke mate vermindert, dit ten voordele van zeer brede voetpaden en de algemene doorstroming van verkeer op de Kleine Ring. Zones voor leveringen (goederen en kissand-ride zones vooral voor de hotels) zijn in voldoende mate aanwezig en parkeerzones met beperkte duur voor touringcars zijn eveneens voorzien in de directe omgeving van de hotels. Verenigbaarheid van het project met de normen en doelstellingen vervat in de plannen en verordeningen Project is uitgewerkt confrom normen en doelstellingen vervat in de plannen en verordeningen


pag 18/53

Invloed van het project op de bestaande feitelijke toestand . ZONE PLEIN: Nieuwe aanleg waarbij maximaal gestreefd wordt naar het gebruik van één basismateriaal – stenen van donkere gegoten basalt met kleine module 10x10cmals bekleding van het volledige plein (inclusief busbaan en bestemmingsverkeer). De bekleding loopt van gevel tot gevel en tot tegenaan de aanleg van de strip met een minimum aan obstakels en niveauverschillen. Hierdoor worden de omringende gebouwen weer gekoppeld aan het plein. De obstakelvrije centrale ruimte op het plein maakt tijdelijke evenementen mogelijk. . ZONE STRIP: De huidige parkeerzone tussen de rijweg en het voetpad wordt samen met het voetpad aangelegd als ‘ramblas’: een brede (23m) recreatiezone voor voetgangers en fietsers. De huidige bomen inclusief hun boombakken worden weggenomen en vervangen door nieuwe bomenvolumes. Deze bomen worden in de volle grond gezet, daar waar voldoende grond nog aanwezig is, of geplant in zones waar door plaatselijke verhoging van het voetpad meer grondvolume kan worden verkregen. Door het creëren van deze hoogteverschillen ontstaan zitranden ter vervanging van de huidige banken en zones waar specifieke aktiviteiten voorzien zijn (o.a. zones voor kunst, ....) of mogelijk worden. De volledige aanleg van deze strip is voorzien in groot formaat tegels van geprefabriceerde witte tot zeer lichtgrijze betonpanelen (200x200cm) of in kleinere modules waar nodig uit zelfde materiaal. Hierdoor wordt een uniforme, doorlopende aanleg verkregen, dit in contrast met het donker aangelegde plein. Op deze uniforme, strakke en lichte aanleg krijgen de bomen en de gearticuleerde verhoogde zones een ‘ongeordende’ plaatsing. Hierdoor wordt een zeer grote ruimtelijke variatie verkregen zonder dat de eenheid van het geheel verloren gaat. ’s Avonds wordt deze strip uniform en helder verlicht, dit in contrast met het plein en de boulevard die uitgerust zijn op een lager verlichtingsniveau. De lichtheid en de openheid van deze strook maken van deze plek een aantrekkelijke stedelijke verblijfsruimte. Deze groene zone is tevens het verbindend element tussen de oostelijk gelegen kruidtuin en de groene ‘picknickzone’ van de Albert II-laan ten westen van de strip. . RELATIE PLEIN – STRIP:

Beeld: simulatie luifel op grens tussen plein en strip Het plein is op meerdere punten een typische transitzone: aanwezige infrastructuren en voorzieningen van openbaar vervoer, hotelaktiviteiten, grote kantoorcomplexen, passage vanaf noordstation naar de binnenstad, enz. Tevens wordt dit versterkt door het feit dat het plein, ten gevolge van de hoogbouw errond, vaak zeer winderig is, wat het verblijfscomfort van de mens op het plein niet ten goede komt. Hier tegenover is de strip wel vormgegeven als verblijfszone, dit omwille van de zuidgerichtheid van deze zone,


pag 19/53

met de relaties die ze kan leggen met de aanwezige commerciële gelijkvloerse aktiviteiten aan deze strip, enz. Op de scheidingslijn tussen plein en strip wordt een nieuwe luifel geplaatst met barfunctie als centrale ontmoetingsplek tussen beide ‘tegengestelde’ zoneringen en in relatie via de patio met de ondergrond. De openheid van het plein en de strip, evenals de aangepaste verlichting ’s avonds verhoogt het veiligheidsgevoel. . ZONE KLEINE RING: introductie van een dubbele autonome busbaan in twee richtingen en behoud van de 2x2 rijstroken voor autoverkeer. Tevens worden fietspaden voorzien. Deze nieuwe infrastructuur, inclusief het wegnemen van een aantal kruispunten of het onmogelijk maken van kruisend verkeer garandeert volgens de gemaakte mobiliteitsimulaties de huidige doorstroming waarbij op piekmomenten nagenoeg geen filevorming zal zijn. De openheid van strip en plein versterkt de visuele relatie met dit autoverkeer . ZONE VOETPAD KANT BRUSSEL: Het huidige voetpad wordt iets verbreed, de zijdelingse parkeerzones zijn eveneens niet weerhouden, de bomen en boombakken worden eveneens weggenomen waardoor ook dit voetpad een zeer open karakter krijgt en visueel verbonden wordt met de open strip aan de overzijde. Gezien de grote hoeveelheid aan technische voorzieningen in de ondergrond zullen veel minder bomen in de volle grond kunnen worden voorzien, doch de wens is dat hier toch maximaal gestreefd wordt naar het planten van dezelfde bomen als op de strip, waardoor de bomen het verbindend element worden op de boulevard. Keuze materiaal voetpad: vernieuwe van de grijze betontegels 20x20cmm. Deze keuze is ingegeven omwille van de zeer vele aansluitingen die moeten worden gerealiseerd met de voetpaden op de zijwegen, waardoor een rustig geheel kan worden behouden. Tevens houdt deze optie rekening met de belangrijke toegankelijkheid voor technieken in de ondergrond. . GEBOUWEN ROND HET PLEIN: representatieve relatie tussen plein en gebouwen, goede toegankelijkheid voor de diverse gebruikersstromen op het plein naar de gebouwen. Bijkomende commerciële mogelijkheden voor de huidige horeca en winkels in Manhattan shopping center en voor de hotels door bijv. het creëren van terrassen op het plein, tijdelijke evenementen op het plein, dit in relatie met de omringende gebouwen . GEBOUWEN ONDER HET PLEIN: zeer goede visuele relatie tussen boven- en ondergrond d.m.v. de patio en de luifel. Transparante patio wordt oriënteringspunt in de ondergrond omwille van het invallend natuurlijk licht. Tevens voorziet de patio in ruime mate de ondergrond van een natuurlijke ventilatie. De zone van de huidige betonnen schacht (decompressie metro) wordt omgevormd tot vluchttrappenzaal voor congresruimte, metr en parkingniveaus (-3) tot (-5)

Beeld: werkmaquette inrichting patio TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 20/53

. GEBOUWEN STRIP: zeer sterke relatie tussen de diverse stripgebruikers en de aangrenzende commerciële zaken (horeca, supermarkt, shopping center, enz.) Wellicht moet rekening worden gehouden met veel meer recreanten, zowel overdag als zeker ook ’s avonds en in het weekend. . GEBOUWEN KLEINE RING, ZIJDE STAD BRUSSEL: de grotere openheid op het voetpad zelf en naar de boulevard toe zal voor de horecazaken een pluspunt zijn, zowel qua visuele aanwezigheid als qua mogelijkheden om terrassen te vormen. De zorg blijft evenwel bestaan dat hier geen rechtstreeks bezonning aanwezig is en dat dient gestreefd te worden om zoveel als mogelijk bomen te voorzien in de volle grond. Een voldoende aantal laaden loszones zijn voorzien om de commerciële bedrijven te kunnen bevoorraden. Afstemming op de typologie van de omringende gebouwen In algemene zin wordt met de aanleg gestreefd naar eenvoud, openheid en contrast zowel tussen de diverse elementen van het project als met de omgeving. . MATERIAAL BUITENAANLEG:

-

PLEIN: Materiaal aanleg: zwarte gegoten basalt: glimmend, diverse tintverschillen waarneembaar onder invloed van breking van licht, donker staaleffect, op termijn worden de elementen iets matter en donkerder, module +/-10x10cm, oppervlakte met antislip behandeling door elementen van textuur te voorzien (ingieten van pasvorm) waarbij 4 à 5 modules met diverse texturen zullen gecombineerd worden tot een oppervlakte van wolken (vlekken)

Beeld: gegoten basalttegels, klein formaat -

-

-

Daar waar nodig worden specifieke technische elementen voorzien in het oppervlakte o.a. specifieke uitrustingen voor blinden en slechtzienden, boordstenen voor hoogteverschillen van 2cm tot 12 à 15cm, gootelementen e.d. Plaatsing: Het materiaal wordt geplaatst van gevel tot gevel, voorzien van een orthogonaal patroon en geplaatst op een onderbed van gestabiliseerd zand waarop d.m.v. een halfplastische of plastische mortel de basalttegels worden geplaatst. De voegen hebben een minimale breedte van 5mm en worden nadien ingewassen met een plastische mortel. Bij het reinigen van de bovenoppervlakte met water onder hoge druk worden de voegen eveneens iets verdiept (1cm onder bovenvlak) uitgespoten. Voordelen materiaal: visueel zeer nobel en vernieuwend materiaal, zeer gesloten oppervlakte, zeer sterk, hard, voldonker, zeer goed bestand tegen vele zuren, zeer goede weerstand tegen vervuiling (zelfs kauwgom), reinigen met water onder hogedruk. Door warmtepassief karakter van het materiaal zal op koele avonden de


pag 21/53

-

-

-

-

-

opgeslagen warmte in het materiaal terug gestraald worden naar de omgeving. De donkere kleur ondersteunt het transit-element van het plein (zwart: beweging) en staat in contrast met de lichte gevels rondom. Zeer flexibel materiaal: specifieke vormen of elementen op maat zijn mogelijk: ingieten van vloeibare basalt in vormelement. Kleine elementen laten eenvoudige plaatsing toe. Nadelen materiaal: enkel zaagbaar met diamantzaag, boorgaten maken is niet eenvoudig, opwarming door bezonning, antislip-textuur is noodzakelijk, weinig (vijftal) producenten wereldwijd. Vormgeving: één continu vlak met een minimum aan specifieke detailleringen. Het vlak ligt bolvormig op het plein waarbij de afwatering naar de randen wordt afgelijnd. De busbaan wordt ten opzichte van het plein visueel afgelijnd door plaatselijk de tegels te voorzien van een eigen patroonreliëf. Ter plaatse van het busstation komt de busbaan nog lager te liggen ten opzichte van het plein waardoor ‘obstakelloos’ de busperrons worden vormgegeven. Elementen op het plein: a. paaltjes vast (gietijzer) en beweegbaar (inox): zoneringen voor het gemotoriseerd verkeer op het plein: b. Vaste zitbanken aan de oostrand van het plein en op de busperrons: beton c. Verlichtingspalen: hoge masten voor algemene verlichting waarbij gestreeft wordt naar een minimaal verlichtingsniveau van 25 à 30 lux. Door het verlichtingsniveau minimaal conform norm .... te voorzien, zal de eigen verlichting van de gebouwen en op de gevels rond het plein een belangrijk element vormen van de nachtelijke beleving van het plein. Aldus zullen de gebouwen veeleer het plein omarmen en behaaglijk maken, wat niet het geval zou zijn wanneer het verlichtingsniveau op het plein zeer hoog is waardoor deze klaarheid op het plein de diverse gevels visueel zou onder- en wegdrukken ten opzichte van elkaar. d. vuilnisbakken e. Watervernevelingssyteem: afkoeling op warme dagen en als ludiek element op het plein. f. Specifieke zoneringselementen om plaatselijk verkeer van korte duur te regelen ter hoogte van de diverse hotels. In het dossier is de zonering voorzien. De preciese inrichting zal gedetailleerd besproken worden met de diverse hotels, dit om op te nemen in het uitvoeringsdossier g. Vloerdozen met technische voorzieningen onder deksel: voor tijdelijke evenementen h. Geprefabriceerde elementen om verankeringen allerhande toe te laten. i. Patio naar ondergrond, voorzien van vaste balustrades in glas, hoogte 1,4m en beweegbare delen (poortjes buitendraaiend aan vluchttrappen, schuifpoortje ter plaatse van cirkelvormige trap, draaiende poortjes aan roltrap en ter plaatse van het goederenplatform. Verkeer op het plein: minimaal verkeer toegelaten op het plein. Het plein wordt voornamelijk een plein voor voetgangers en fietsers en kan plaats bieden voor specifieke tijdelijke evenementen. a. busbaan in dubbele richting in het verlengde van busbaan op de Vooruitgangstraat voor volgende voertuigen: bussen, taxi’s, touringcars b. plaatselijk verkeer van korte duur voor de hotels: oproepen taxi’s, privéklienteel met wagen en toeleveringsvrachtwagens (enkel voor Hilton en Crowne Plaza, niet voor Sheraton) c. Fietsers en voetgangers: kunnen zich vrij op het plein begeven. d. Inrit naar ondergrondse parking: auto’s Concept plein: minimaal gearticuleerde pleinaanleg, minimum aan vaste elementen op het plein, maximale vrije ruimte om tijdelijke evenementen te organiseren, specifieke inrichtingszone aan de zijkanten van het plein ten behoeve van de diverse hotels. STRIP:


pag 22/53

-

Materiaal aanleg: geprefabriceerde betonplaten 200x200cm, witte tot zeer lichtgrijze kleur. Ter plaatse van de zone voor kanalisatie van technieken zullen op regelmatige afstand 4 panelen van 1x1m voorzien worden om zo een gemakkelijke toegankelijkheid te verkrijgen in de technische koker. In zones waar zwaardere belastingen of krachten op de platen mogelijk zijn is het mogelijk dat een kleinere module van tegels wordt toegepast, doch deze modules zullen eveneens worden ingepast in het vierkantpatroon van de grote tegels 2x2m. De platen ter plaatse van de zone waar het busverkeer de strip dwarst, worden voorzien van dwarse groeven om enerzijds de busbaan aan te duiden en om anderzijds de lichte kleur maximaal te bewaren, met name in de groeven zelf. Tussen de groeven zal het wegdek zwart worden van de zwarte rubberen banden.

Beeld: referentie aanleg strip: realisatie Michel Desvigne Paysagistes

Beeld: betonpanelen voorzien van groeven: voorstel busbaan op strip TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 23/53

-

-

-

-

-

-

-

Plaatsing: Het materiaal wordt continu orthogonaal geplaatst over de volledige lengte van de strip en geplaatst op een onderbed van zand. Op verschillende plaatsen op de strip zijn specifieke hoogtearticulaties voorzien waardoor zoneringen ontstaan voor of met specifieke aktiviteiten. De randen worden zoveel als mogelijk bruikbaar gemaakt om er makkelijk op te zitten. Bomen: een viertal variëteiten van ‘fruitachtige’ bomen worden daar waar technisch mogelijk (voldoende volume aan aarde) in aangepaste ondergrondse boombakken geplant op de strip. Deze bomen volgen het orthogonaal patroon van de platen, doch de gehele aanplanting komt zeer natuurlijk en niet geordend over. Aldus wordt de strakheid van de betonnen platen verzoend met het ‘ongeordende van de bomen en de diversiteit aan hoogte-articulaties op de strip. Voordelen materiaal: zeer sterke en rustige visuele aanwezigheid van de verharding. Lichte kleur versterkt het recreatieve, uitrustend karakter Sterke visuele combinatie met natuurlijk aspect van de fruitbomen (bloemen en vruchten). Door geringe aanwezigheid van ondergrondse leidingen kan een grotere module toegepast worden. Wel wordt een technische schacht voorzien over de volledige lengte van het voetpad om nieuwe technische leidingen te plaatsen. Nadelen materiaal: grote module laat niet veel flexibiliteit toe om de ondergrond te bereiken. Elementen moeten geplaatst worden met mobiel kraantje. Vormgeving: zie hierboven: plaatsing en voordelen materialen Elementen op de strip: a. Bomen b. Vuilnisbakken: maximaal te integreren in de aanwezige randen van de niveauverschillen. c. Kunstwerken: integratie van het huidig werk op hoek Albert II-straat. d. Fietsenstalling: paaltje in gegalvaniseerd staal met gebogen horizontaal eindstuk voor klemming van de fiets. Totale aantal fietspalen in 2 zones: 80 stuks e. Vloer- of wanddozen met technische voorzieningen onder deksel: voor tijdelijke evenementen f. Dwarsgerichte luifel over de strip ter hoogte van Thon hotel g. Integratie van diverse vluchttrappen uit de ondergrond (autotunnel en metro) Verkeer op de strip: het algemene principe van de strip is dat deze volledig bestemd is voor de voetgangers en fietsers. Uiteraard kunnen de hulpdiensten, indien noodzakelijk, de strip oprijden. Hiervoor wordt een zone tussen de 4 en 8m van de gevels vrijgehouden. Op enkele plaatsen is er evenwel dwarsverkeer over de strip: a. Doorgang voor bussen, taxi’s, touringcars op de busbaan (bij busstation) b. Doorgang voor privé-voertuigen en vrachtwagens voor levering hotels Hilton en Crowne Plaza ter hoogte van de bestaande parkinginrit. Concept strip: gezien de zuidgerichtheid (zonnekant) van deze zone is deze plak als ‘Ramblas’ vorm gegeven: kuieren, ontspannen, aktiviteiten, zitplekken onder bomen, enz. Er wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke openheid (wegnemen van huidige parkingstroken en wegnemen van de boombakken) waardoor een veel betere visuele relatie wordt verkregen met de overzijde. BAANVAKKEN KLEINE RING: Materiaal aanleg: asfalt op de baanvakken (betonnen boordstenen) en gietasfalt (betonnen boordstenen) ter plaatse van de middenberm. Triflex verf voor signalisatie Plaatsing: standaard uitvoering wegeniswerken Voordelen materiaal: akoestisch gunstig Nadelen materiaal: warmteafgifte in de zomer Vormgeving: vlak en naadloos, geschilderde signalisatie op de wegen Elementen binnen de zone: a. bomen met waterdoorlaatbare zone rondom (harsgebonden kleine keitjes, 2x2m) in volle grond op de middenberm: zelfde variëteiten als bomen op de strip b. signalisatie op wegdek alsook aan de rand van de wegen.


pag 24/53

c.

-

-

-

-

-

Ter hoogte van het Thon Hotel is een specifieke zone voorzien voor te laden en te lossen. Op deze zone kunnen derhalve de vrachtwagens toeleveringen doen aan het Brussels Grill house (de enige zaak in het Manhattancenter die vanaf de straat wordt beleverd, andere leveringen gebeuren via de ondergrond in het bouwblok zelf). d. Het huidige kunstwerk (eigendom gewest) centraal op het rond punt aan het kruispunt Albert II-straat zal worden weggenomen en worden verplaatst. Verkeer binnen de zone: a. 2x2 rijvakken voor het autoverkeer met een extra voorsorteerstrook richting Koekelberg naar E. Jacqmainlaan en richting Kruidtuin naar Ginestestraat. b. 2 rijvakken voor autobussen en taxi’s, fietsers zijn ook toegelaten in beide richtingen en plaatselijk naar Thon hotel worden er ook touringcars toegelaten. c. Tussen auto- en busverkeer wordt een strook van 3m voorzien als bermzone waar op diverse plaatsen onderbrekingen voorzien zijn: dwarsen van voetgangers en fietsers, voorsorteerstroken naar o.a. Ginestestraat en naar parkinginrit Rogier en los- en laadzone ter hoogte van het Thon Hotel. Hier kunnen zowel leveringen plaatsvinden, alsook kortparkeren voor het klienteel van hotels, kantoor e.d.: kiss-and-ride zone en om bijvoorbeeld bagage uit te laden en in hotel in te checken. Tevens wordt deze middenberm ook voorzien van een aantal bomen (zelfde types als bomen op strip) d. Autonoom fietspad aan kant stad Brussel, in één richting (oost) met uitzondering van zone ten westen van E. Jacqmainlaan waar per uitzondering het fietspad deel uitmaakt van het voetpad (zie ook voetpad kant Brussel) Concept zone: duidelijke aanduiding van weginfrastructuren, uniform materiaal: asfalt. VOETPAD KANT BRUSSEL: Materiaal aanleg: standaard grijze voetpadtegels 20x20cm Plaatsing: standaard uitvoering wegeniswerken. Voordelen materiaal: continuïteit met alle aansluitende zijvoetpaden, zeer flexibele aanleg om gemakkelijk ondergrond te bereiken, gezien zeer grote hoeveelheid aan technische uitrustingen in de ondergrond Nadelen materiaal: minder prestigieus als aan andere zijde. Vormgeving: uniform voetpad Elementen binnen de zone: a. bomen met waterdoorlaatbare zone rondom (harsgebonden kleine keitjes, 2x2m) in volle grond op voetpad: zelfde variëteiten als bomen op de strip b. signalisatie c. Fietsenstalling: paaltje in gegalvaniseerd staal met gebogen horizontaal eindstuk voor klemming van de fiets. Totale aantal fietspalen in 2 zones: 30 stuks (kan desgewenst ook zone zijn voor huurfietsen) d. vuilnisbakken e. op de eindzone binnen opdrachtperimeter ten westen van E. Jacqmainlaan wordt het fietspad aangelegd cfr. het voetpad, dit omwille van de belangrijke aanwezigheid van ondergrondse technieken waardoor deze zone eveneens makkelijk toegankelijk blijft. f. Ter hoogte van City 2: 2 roltrappen en 2 liften. De bovengrondse liftschacht is volledig beglaasd (decoratieve beglazing) Verkeer binnen de zone: a. Parkingzones (bus, politie, taxi) en laaden loszones Concept zone: het iets breder voetpad (t.o.v. huidige situatie) zal visueel veel opener worden door het wegnemen van bijna alle parkingplaatsen aan de zijkant en het


pag 25/53

wegnemen van de huidige boombakken. Hierdoor wordt een veel betere visuele relatie verkregen met de overzijde. . DIVERSE AANSLUITENDE WEGEN In algemene zin wordt binnen dit dossier enkele aanpassingen aan weginfrastructuren mee opgenomen die zich niet binnen de oorspronkelijke opdrachtperimeter bevinden doch die noodzakelijker wijze mee aangepast moeten worden opdat een totaalfunctionerend geheel wordt verkregen op het vlak van de mobiliteit. Deze zones zijn plaatselijke aanpassingen en worden derhalve aangelegd in de geest en in hetzelfde materiaal als de huidige aanleg. Het betreft hier volgende delen: a. Ginestestraat tussen de St.-Lazarusstraat en de Kleine Ring b. Aanpassing op de Albert II-laan in het verlengde van de Kruisvaartenstraat: axeren van de doorsteek doorheen middengedeelte. c. Plaatselijke aanpassingen van alle weginfrastructuren die aansluiten aan de nieuwe aanleg binnen de projectperimeter. . BUITENVERLICHTING: Algemeen: geen verlichting met expliciete kleuren (bijv. LED-verlichting) wordt voorzien. De buitenaanleg wil aldus geen complimentariteit nastreven met de gekleurde LEDverlichting van de Dexiatoren en het toekomstige Covent Garden. Het geheel wordt sober verlicht, met een ‘natuurlijke’ warme lichtkleur. Ook hier wordt dus het project met contrasten uitgewerkt: - Plein: basisverlichting conform normering openbare ruimte: 25 à 30 lux. De eigen verlichting van de gebouwen rondom het plein primeert hier en werkt uitnodigend. De bushalte op het plein wordt aangestraald door de luifel en wordt voorzien van een minimale lichtsterkte van 100 lux. - Strip: egale verlichting van minimaal 50lux: zeer uitnodigend karakter. Door de lichte buitenaanleg wordt het licht tevens gereflecteerd op de ondergrond waardoor ’s avonds een oplichtend en helder effect wordt verkregen. - Luifel: helder lichtelement van 50 tot 100 lux dit als belangrijkste bouwkundig element op het plein (landmark ook ’s avonds en ’s nachts) en om maximaal de ondergrond (patio) te verlichten. Grondverlichting wordt in verharding voorzien en zal luifel van onderaf aanlichten. - Boulevard en voetpad kant Brussel: basisverlichting conform normering openbare ruimte: 25 à 30lux. Zeer rustige en minimale verlichting. . LUIFEL IN GLAS EN STAAL: Het betreft hier een visueel zeer aanwezige staalstructuur die driehoekige velden vormt waarin glaspanelen worden ingelegd. Deze structuur contrasteert sterk met de diverse luifelstructuren in de omgeving, vaak gemaakt volgens het principe van een opgehangen glasconstructie als een ‘ononderbroken’ glasvlak waarboven het staalwerk het geheel vast houdt. Aldus wordt geen bouwkundige relatie gelegd met deze structuren en wordt een expliciet bouwwerk verkregen met een sterke vormgeving. De luifel zal als landmark meer prestige geven aan de omgeving. . STADSMEUBILAIR er wordt maximaal gestreefd om een geïntegreerd geheel te krijgen tussen aanleg en meubilair om zo een rustige aanleg te verkrijgen, maximaal ontdaan van supplementaire elementen op de buitenaanleg. Zitbanken worden aldus verkregen door de randen als overgangselementen tussen de niveauverschillen in de buitenaanleg. Vuilnisbakken worden hier eveneens maximaal geïntegreerd. Enz. Afstemming op de morfologie van de buurt . De openen heldere aanleg van plein, strip, boulevard en voetpad kant Brussel vergroot de visuele relaties tussen de diverse onderdelen en de aangrenzende bouwblokken. De bredere voetpaden aan beide zijdes van de boulevard en de aanwezigheid van dezelfde boomtypes op strip, middenberm en voetpad kant Brussel versterkt eveneens opnieuw de relatie Noord-Zuid tussen de Nordwijk en de Stad Brussel. Door visueel de TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 26/53

mobiliteitsinfrastructuur inclusief het parkeren te reduceren zal deze verkeersader minder als grens en als breuk tussen beide zijdes worden ervaren. . Landmark Dexiatoren versus landmark Luifel: beide elementen zijn tegengesteld aan elkaar geconcipieerd: hoog en smal tegenover laag en breed en worden qua glasconstructie eveneens tegengesteld uitgewerkt: de Dexiatoren is quasi structuurloos en continu beglaasd, de luifel daarentegen zoekt een evenwichtige aanwezigheid tussen staalstructuur en glas. Het glas wordt door de structuur verdeeld in driehoekige velden. Door te streven naar tegenstelling komen beide elementen krachtiger tegenover elkaar te staan. Werf: visuele en esthetische integratie Omheiningen zullen rondom werfzone worden geplaatst, dit conform gewestelijke en gemeentelijke reglementeringen. 3.2: HET ERFGOED A. Bestaande toestand Lokalisatie en beschrijving van de beschermde of op de bewaarlijst ingeschreven monumenten of landschappen. Er zijn geen beschermde of op de bewaarlijst ingeschreven monumenten of landschappen binnen de perimeter van de opdracht. Volgende percelen naast perimeter zijn opgenomen: . Kruidtuin: ten oosten en aangrenzend aan de perimeter van de opdracht. . perceel in A. Maxlaan, westzijde straat B. Geplande toestand . Aanleg strip: versterking van de relatie met de Kruidtuin. De strip eindigt ten oosten aan de Kruidtuin en de aanwezige bomen op de strip versterken het groene karakter van het geheel. . Daar waar de nieuw te voorziene dubbele busbaan eindigt en overgegaan wordt naar de huidige wegenisinfrastructuur van het gedeelte Kleine Ring naast de Kruidtuin, dient de enkele busbaan richting west uit te wijken richting voetpad ernaast om zo aan te sluiten op de nieuwe busbaan. Hierdoor verdwijnen enkele bomen langs de ring. Hoewel deze bomen geen deel uitmaken van de kruidtuin zelf, is het wegnemen van deze bomen een vermindering van het totale aanwezige groen rond de Kruidtuin. C. Werf . Gezien de Kruidtuin direct grenst aan de werkzaamheden op de site dient ten alle tijde de nodige afschermingen en beschermingen te worden voorzien zodat geen nadelige gevolgen zich hier zullen voordoen: bijv. stofschermen. Doch in algemene zin dient te worden vermeld dat geen specifieke nadeleige effecten verwacht worden. De werken behoeven geen grondwaterverlaging en trillingen ten gevolge van de ruwbouwwerken zijn niet belangrijk en op een belangrijke afstand tot de tuin. . Kans op archeologische overblijfselen in de ondergrond: minimaal tot nihil. 3.3: HET SOCIALE EN ECONOMISCHE VLAK Perimeter geografisch gebied op sociaal en economisch gebied: NOORD: zone Noordstation WEST: Albert II-laan ZUID: Aansluitingen Asstraat, Nieuwstraat, A. Maxlaan, en Boulevard E. Jacqmain OOST: Ginestestraat ONDERGROND ROGIERPLEIN TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 27/53

A. Bestaande toestand Profiel lokale bevolking en gebruikers van de buurt . Noordstation: gebruikers openbaar vervoer: pendelaars, toeristen, ... . Wijk tussen Noordstation/achterkant Albert II-laan/Vooruitgangstraat en Kruisvaartenstraat: hoofdzakelijk wonen en kleinere kantoren, beperkte aanwezigheid horeca en winkels: bewoners, personeel, kantoorbediendes en klanten. . Albert II-laan: Kantoren Ministeries, Belgacom,.. : kantoor- en bedrijfsbedienden en bezoekers. . Bouwblok Manhattan center tussen de Kruisvaardersstraat/achterkant Albert II-laan/ Boulevard en Rogierplein: hotelpersoneel en -kliënteel, eveneens officiële delegaties en klanten met hoge eisen qua veiligheid, kantoorbedienden en bezoekers, personeel en klanten winkels en fitnessruimte . Boulevard kant Brussel en zijstraten: zeer diverse gebruikers: bewoners, kantoorbedienden en bezoekers kantoren, personeel en klanten horeca en winkels (oa Nieuwstraat en Shopping center City 2), klanten en personeel publieke parkeergebouwen . St.-Jansziekenhuis: achterzijde parking City 2 tussen as- en broekstraat: personeel, kliënteel en bezoekers . Bouwblok Crowne Plaza en Hilton tussen Rogierplein en Ginestestraat: personeel en kliënteel, eveneens officiële delegaties en klanten met hoge eisen qua veiligheid. . Dexiatoren en Covent Garden: kantoorbediendes (oa ambtenaren europese instellingen) en bezoekers . Vooruitgangsstraat, Brabant- en Poppelinstraat tot aan Boulevard St.-Lazarus: commerciële gelijkvloerse winkels: personeel en klanten en kantoren boven het gelijkvloers: kantoorbediendes en bezoekers. B. Geplande toestand Intensiteit bezoekers . (extern project) Vergroting aanbod van nieuwbouwkantoren in de directe omgeving van de site: verwacht wordt dat de aanzienlijke verhoging van werknemers en bediendes zijn weerslag zal kennen op de site, met name op de mobiliteit (privé-wagen en openbaar vervoer) en qua gebruik van de openbare ruimte ’s morgens, ’s middags en ’s avonds van en naar het werk. . (extern project) renovatiewerken ondergrondse congresruimte: aantrekken van bezoekers voornamelijk ’s avonds en in het week-end: breder tijdsgebruik van de openbare ruimte. . (extern project) vergroting capaciteit ondergronds parkeergebouw Rogier, toegankelijkheid wordt 24/24u: aantrekken bezoekers en breder tijdsgebruik van de openbare ruimte. Aantrekkelijk aanbod en knooppunt openbaar vervoer op het plein en verbeterde infrastructuur: aantrekken bezoekers en gebruikers Strip, vanuit regio Brussel . Recreanten Strip: wordt wellicht een zeer belangrijke ontmoetingsplaats en tevens breder tijdsgebruik van de openbare ruimte. Wonen sociaal gemengd In de zone tussen Noordstation, Vooruitgangstraat en Albert II-laan is sociaal gemengd wonen aanwezig. Deze wijk wordt niet gewijzigd en valt buiten de effectieve perimeter van de opdracht. Uiteraard valt deze wijk binnen de directe sociale en economische invloedssfeer van Plein en Strip en kan worden gesteld dat deze aanleg een directe kwalitatieve verbetering betekent voor deze bewoners met gunstige gevolgen op het sociaal en economische vlak. Ontwikkeling van activiteiten, bevordering van de leefkwaliteit, landmark


pag 28/53

. Bijdrage leefkwaliteit in de buurt en lokale commerciële ontwikkeling: - Door ontkoppeling Vooruitgangstraat met kleine Ring voor autoverkeer zal huidig autoverkeer in transit komen te vervallen en zal de Vooruitgangstraat een meer lokaal karakter krijgen: voordeel wonen - Betere Noord-Zuid relatie tussen Noordwijk en Stad brussel: eenheid inwoners Brussels Gewest - Betere en veiligere oversteken voor voetgangers en fietsers over de boulevard met nadruk op de oversteek tussen de Nieuwstraat naar Rogierplein en Brabantwijk: commerciële as die niet stopt aan de Kleine Ring maar de verder doorloopt naar het noorden. - Voorzien van aantrekkelijke openbare ruimtes waar diverse aktiviteiten mogelijk worden gemaakt: algemene leefkwaliteit voor buurtbewoners en stedelijk wonen wordt verhoogd. Promotie voor stedelijk wonen. - Aktiveren van de commerciële ontwikkeling door kwaliteitsverhoging openbare ruimte, aktiveren aanbod openbaar vervoer en door het renoveren van de ondergrondse ruimtes tussen shopping center city II en het metrostation waardoor het effectieve aanbod aan commerciële oppervlakte eveneens in de ondergrond wordt vermeerderd. - patio als verbindend element tussen boven- en de diverse ondergrondse programma’s: commercieel interessant qua ondergrondse routing tussen Luifel en shopping center City 2 . Luifel als attractiepunt: landmark omgeving Grootte van investering, risico qua haalbaarheid, vertraaging werf . Kostenraming der werken (excl. btw, erelonen en vaste kosten): 21,5 miljoen euro . Risico’s qua haalbaarheid of vertragingen tijdens de uitvoering: - Simultane uitvoering van project “Parking-Museum” voor de renovatiewerken van het ondergrondse congrescentrum en parking. XDGA merkt hierbij op dat beide dossiers een verschillende tijdsdruk hebben, hoewel dit niet expliciet gezegd wordt. Waakzaamheid hierop en een strikte coördinatie hiervan kan het risico op vertraging beperken of uitsluiten. - Belangrijke ondergrondse werken welke slechts gedeeltelijk bekend zijn: bijv. onbekende elementen in de ondergrond bijv. ondergrondse structuren en waterdichtingen, ondergrondse technieken, openbare riolering. In prijsraming is omwille van het onbekende karakter hiermee zeer weinig rekening gehouden. Tevens kunnen bijkomende noodzakelijke uitvoeringen tijdens de werken belangrijke vertragingen veroorzaken op de volledige planning - Algemeen risico omwille van het zeer complexe karakter van de gebruikers en het verkeer op de werfsite. Tevens zijn zeer belangrijke commerciële en politieke belangen aanwezig in de buurt die het projectproces kunnen beïnvloeden, ten voordele of ten nadele. Weerslag ontwerp op sociaal en economisch vlak Gezien het project in de eerste plaats een heraanleg van de openbare ruimte inhoudt, dit vooral bovengronds en in mindere mate ondergronds, kan de impact op sociaal en economisch vlak (inkomsten, jobs) niet zomaar berekend worden, hoewel deze uiteraard hierop een duidelijke weerslag zal hebben. C. Werf Fasering van de werf versus economische activiteit Omwille van de grootte (oppervlakte) van de werf menen wij dat een zeer goede detailfasering van de werken de overlast en de negatieve gevolgen op de belangrijke economische aktiviteiten rond het plein en deze met betrekking tot het transport in TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 29/53

algemene zin tot een minimum kunnen en moeten worden herleid. Geen overlast en nadelige gevolgen op de omgeving is niet mogelijk. Deze beperken door een goede coördinatie en correcte afspraken voorafgaandelijk te maken met alle partijen is de regel. 3.4: MOBILITEIT (VERKEER, PARKEREN) A. Bestaande toestand: toegankelijkheid binnen het geografisch gebied

Beeld : kruispunt Rogier – A. Maxlaan Aanbod openbaar vervoer Het Rogierplein met zijn toegangen (projectzone) is een echte aantrekkingspool van publiek transport te Brussel (bus, prémetro, metro en de trein in het noordstation) . Wat de MIVB betreft: De belangrijkste dienst qua mobiliteit die zij voor zich nemen op het Rogierplein bevindt zich ondergronds: 1 metrolijn en volgende lijnen van de prémetro: n° 3, 52, 55, 56, 81, 25. Bovengronds (Vooruitgangstraat) zijn er drie lijnbussen: - bus 61 (Rogier-Montgomery). Frequentie: 6 bussen op het spitsuur in de twee richtingen in Kruidtuinlaan. - Bussen 46 en 47: deze 2 buslijnen gaan langs en naar het noordstation vie de Antwerpse Steenweg. - Bus 58. Frequentie: 3 bussen op het spitsuur met eindstation op het Rogierplein. Van het Rogierplein richting Kruidtuin rijdt hij via Sint-Lazarusstraat van de Kruidtuin richting Rogierplein rijdt hij via de Kruidtuinlaan tot aan het Rogierplein. . Wat de De Lijn betreft: - As Noordstation – Vooruitgangstraat – Rogier – Leopold II-laan (p.ex.: Brussel – Aalst): lijnen 129, 190, 212, 213, 214, 230, 231, 232, 233, 235, 240, 241, 242, 243, 246, 250, 251, 260, 355 en 460. Samen zijn deze lijnen goed voor 26 bussen/uur in elke richting met een lichte vermeerdering in bussen op enkele van deze lijnen op het spitsuur.


pag 30/53

-

-

-

Richting Ninove: As Noordstation – Vooruitgangstraat – Rogierplein – Adlof Max-laan: het betreft hier de lijnen 126, 127 en 128. In totaal vertegenwoordigen deze lijnen 8 bussen/uur in één richting met een lichte vermeerdering in bussen op enkele van deze lijnen op het spitsuur. In de richting Ninove via het Noordstation: Jacqmainlaan – Albert II-laan en Noordstation: het betreft hier de lijnen 127, 128 en 129. In totaal vertegenwoordigen deze lijnen 8 bussen/uur in één richting met een lichte vermeerdering in bussen op enkele van deze lijnen op het spitsuur. As Noordstation – Vooruitgangstraat – Rogierplein – Kruidtuinlaan (Brussel – Leuven): het betreft hier de lijnen 270, 271, 272, 318, 351, 358, 410 en 526. In totaal vertegenwoordigen deze lijnen 15 bussen/uur met een lichte vermeerdering in bussen op enkele van deze lijnen op het spitsuur.

. Conclusie: Het gemeenschappelijk aanbod van de MIVB en de De Lijn genereert op dit moment op de As Rogier – Noordstation, via de Vooruitgangstraat ongeveer 58 bussen/uur in elke richting, wat in totaal 116 bussen in doorgang per uur betekent op het Rogierplein. De huidige stopplaatsen van deze publieke dienstverlening in de nabijheid van het Rogierplein zijn verspreid ingepland. Enerzijds zijn er haltes op het plein zelf voorzien en anderzijds zijn er haltes langs de kruidtuinlaan voorzien. Met toevoeging van de ondergrondse haltes van metrolijnen en prémetro, kunnen we stellen dat geheel zeer verspreid en wijnig overzichtelijk is. Mogelijkheden autoverkeer . De projectzone wordt doorsneden door een netwerk van wegen met hoge capaciteit. De bestemming van deze wegen volgens de diverse strategische documenten en reglementen van de Brusselse Regio tonen dat de projectzone doorsneden wordt door enerzijds het regionaal primair netwerk (belangrijkste hoofdstedelijke wegen) en anderzijds door een dicht netwerk van verbindende buurtwegen (Albert II-laan, Kolenbrandersstraat, Ginestestraat,...)

Beeld : kaartdeel GewOP die de hiërarchie van wegen laat zien in de studiezone . De perifere wegen aan het project voor de heraanleg van het Rogierplein. Het betreft hier uiteraard de Kleine Ring met zijn tunnels. Het project voor de heraanleg wijzigt in essentie niet dit netwerk. Het voorgesteld project zorgt ervoor dat de zelfde huidige capaciteit van het boven- en ondergronds netwerk gerespecteerd blijft. . In januari 2006 heeft het B.U.V. verkeerstellingen verricht voor het volledige studiegebied. In het algemeen is het verkeer over de volledige dag (van 8 tot 19u) TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 31/53

belangrijk, dit voor het langsverkeer op de Kleine Ring in beide richtingen (richting Koekelberg en Kruidtuin), voor het linksdraaiend verkeer vanaf de Kruidtuinlaan richting A. Maxlaan en verkeer op de A. Maxlaan zelf. . Een vergelijkende studie van de tellingen verricht tussen 2003 en 2006 door de B.U.V. leert dat het verkeer in de Vooruitgangstraat meer bestemmingsverkeer van lokaal transport richting Noordstation wordt. De cijfers laten zien dat de flux tusen Rogierplein en Noordstation via de Vooruitgangstraat gedaald is met +/- 25%, terwijl in algemene zin het verkeer jaar na jaar toeneemt. . De meest kritische verkeersafwikkeling binnen de projectzone is gesitueerd ter hoogte van de uitgang Kruidtuintunnel vanaf Kunst-wet. Deze verkeersstroom kreeg binnen het project bijzondere aandacht door het ontwerpen van het kruispunt Ginestestraat, Asstraat en Kruidtuinlaan waardoor filevorming wordt vermeden in de tunnels. Aanbod parkeermogelijkheden . Gezien het zeer hoge aanbod aan parkeerplaatsen in parkeergebouwen en -terreinen (boven- en ondergronds) in de buurt van het Rogierplein werd binnen het project minder rekening gehouden met het behoud van het aanbod aan parkeerplaatsen bovengronds. De capaciteit van bijv. enkel het ondergrondse parkeercomplex onder het Rogierplein is als volgt opgedeeld:

Parkeerplaats

Capaciteit (aantal parkeerplaatsen)

Parking Rogier (publiek)

307

Parking Liedts (publiek)

60

parking CIR-Dexia (privé)

440

Koninklijke Parking Rogier - Covent Garden (privé)

350

TOTAAL

1157

De in- en uitritten voor deze parking zijn de volgende: - 4 inritten: 3 publieke en 1 private inrit (Koninklijke Parking Rogier) 1 inrit Popelinstraat 1 inrit Ginestestraat 1 inrit Rogierplein 1 privé-inrit Popelinstraat - 2 uitritten: 1 uitrit Ginestestraat 1 uitrit hoek Brabantstraat – St.-Lazarusstraat Aan de randen van de projectzone, noteren wij eveneens volgende publieke parkinggebouwen: Parking Kruidtuin (387 plaatsen), Parking City 2 (758 plaatsen), Parking Passage 44, Parking Manhattan en parking CCN Toestand fietsen voetpaden


pag 32/53

Het project voor de heraanleg van het Rogierplein houdt rekening met een algemene verbetering van de kwaliteit van de fietsen voetpaden. B. Voorspelbare situatie Mobiliteitsverwachtingen Projectzone en zijn randen inclusief de vele projecten (bouwprojecten, heraanleg publieke ruimte, ...) het project voor de heraanleg houdt rekening met deze verschillende projecten (o.a. de uitbreiding aan bureau-oppervlakte in de nieuwe kantoorgebouwen zoals Dexiatoren, Covent Garden,... ). Tevens wordt rekening gehouden met het richtschema Kruidtuin en de studie met betrekking tot de heraanleg van de centrale lanen (stad Brussel, Beliris,...). C. Geplande toestand: toegankelijkheid van het project Aanbod site – toegankelijkheid site . Beschrijving wegenaanleg (cfr. gedetailleerde beschrijving van het project en het plan met lokaal verkeer). Het algemeen mobiliteitsplan laat zien dat het weerhouden wegprofiel van de kruidtuinlaan 2x2 rijvakken voor het autoverkeer is met een extra voorsorteerstrook: - richting Koekelberg, linksaf naar E. Jacqmainlaan, lengte 65m - richting Kruidtuin, linksaf naar Ginestestraat, lengte 40m De lengte van de strook voorzien voor het opstellen van voertuigen die afdraaien werd d.m.v. een verkeerssimulatie correct berekend. . Statuut A. Maxlaan en E. Jacqmainlaan: Conform de studie van de stad Brussel voor de heraanleg van de Centrale Lanen, wordt in huidig project, door de heraanleg van de Kleine Ring, de A. Maxlaan gefavoriseerd als straat voor uitgaand verkeer (uit centrum Brussel) en de E. Jacqmainlaan voor ingaand verkeer (naar centrum Brussel). . Parkeeraanbod: Het project voorziet in het supprimeren van een belangrijke hoeveelheid aan parkeerplaatsen zodat een zeer breed voetpad, “de strip” kan worden aangelegd aan zijde noordkwartier en dat een verbreding van het huidige voetpad mogelijk is aan de kant van “de pentagoon”. Het project stelt het behoud voor van de diverse in- en uitritten naar de ondergrondse parking Rogier. Wel worden enkele wijzigingen voorgesteld qua traject toegankelijkheid naar de inritten voor de parkings Rogier en Kruidtuin. Door het afsluiten van doorgaand verkeer van en naar de Vooruitgangstraat in de zone tussen de Kruisvaardersstraat en de Kleine Ring, is het voor het autoverkeer uit de richting Koekelberg niet meer mogelijk de inrit op de Rogierplaats te bereiken. De inrit Parking Kruidtuin wordt vanaf de Kleine ring, kant Schaarbeekse Poort mogelijk via Broekstraat en Asstraat. Rekening houdend met de grote hoeveelheid aan parkeergelegenheid in de diverse parkeergebouwen (event. nu nog in constructie) in de buurt, is de impact van het niet weerhouden van huidige parkeerplaatsen op en aan de wegenissen zeer gering ten opzichte van het totale aanbod parkeerplaatsen. Tevens zijn wij de mening toegedaan dat een actieve signalisatie naar de diverse parkeerzones in de buurt een positief effect zullen hebben op de bezettingsgraad van deze parkings die tot op vandaag, naargelang de periode in de dag en de parking zelf, vaak onderbezet zijn. . Toegang tot prioritaire voertuigen, voorzien uitrustingen voor ‘onthaal van korte duur’, laaden loszones en taxi’s: Het project voorziet taxistaanplaatsen in de Brabantstraat en de Kruisvaartenstraat, voorziet staanplaatsen (korte duur) voor touringcars in de Kruisvaartenstraat, de St.lazarusstraat, de Ginestestraat en op de Kleine Ring tegenover het Thon Hotel. De laaden loszones en onthaalzones voor klienteel van de hotels is ontworpen in overleg met de hoteliers en de horecasector.


pag 33/53

Analyse van de effecten van het project . Autoverkeer: door de diverse ingrepen op de Kleine Ring (o.a. het vereenvoudigen van vroeger kruispunt met Vooruitgangstraat - A. Maxlaan, detailfasering lichten op kruispunten, bussen op eigen bedding,...) wordt de doorstroming van het verkeer verzekert op de Kleine Ring. Door het afsluiten van het doorgaand verkeer vanuit de Vooruitgangstraat naar de Kleine Ring zal dit verkeer verlegd worden naar de Albert IIlaan en de Ginestestraat, dit conform het Gewestelijk Ontwikkelingsplan. . Voetgangersverkeer: De heraanleg van het Rogierplein verbetert in belangrijke mate de kwaliteit en veiligheid van de voetpaden. Het ontwerp van de ‘Strip’ (breedte 23m) laat een belangrijke ruimtelijke opwaardering toe voor de voetgangers in de buurt. De diverse oversteekplaatsen voor de voetgangers zijn met bijzondere aandacht voor de veiligheid ontworpen. De oversteekplaats voor de voetgangers uit beide richtingen tussen de Nieuwstraat en het plein is voorzien van een eigen fase in de verkeerslichtenregeling op dat een oversteek kan verzekerd worden voor een belangrijk aantal voetgangers. Deze oversteekplaats is van groot belang om een commerciële as te vormen tussen de Nieuwstraat en de nieuwe winkelruimtes voorzien in de Brabantstraat. Tevens wordt voldoende aandacht gegeven om de nodige voorzieningen te integreren in de aanleg ten behoeve van de personen met een beperkte of verminderde mobiliteit en dit conform de regionale voorschriften in deze materie ( blindetegels met noppen, belijning, e.d.) . Fietsverkeer: Het project voor de heraanleg heeft rekening gehouden met de regionale aanbevelingen aangaande de infrastructuur voor fietsers. Het project voorziet in het creëren van een éénrichtingsfietspad aan de kant van stad Brussel in oostelijke richting en voorziet aan de overzijde (kant noord) dat fietsers in de twee richtingen gebruik kunnen maken van de busbaan en de strip. Het fietsverkeer wordt eveneens toegelaten op het Rogierplein. Aan elk kruispunt zijn oversteeekplaatsen voorzien voor de fietsers (zie algemeen plan mobiliteit). Parkeerplaatsen voor fietsen zijn op verschillende plaatsen voorzien op de strip en op het voetpad aan de kant van de pentagoon. Tevens merken wij op dat het project rekening houdt met de principes van de ontwerpen aan de rand van de studiezone (cfr. verlenging van fietsbanen tussen koekelber en de Antwerpse Poort in beide richtingen en het richtschema van de Kruidtuin.) Parkeerplaatsen In huidig project worden binnen de projectperimeter de bovengrondse parkeerplaatsen langs de ring volledig weggenomen ten voordele van de zachte weggebruiker of recreant op de brede voetpaden en van het autoverkeer op de Kleine Ring zelf. Deze optie heeft qua parkeermogelijkheden geen negatieve gevolgen, gezien het zeer grote aanbod van parkeerplaatsen in de parkeergebouwen in de omgeving. Tevens stellen wij vast dat op deze zone van de Kleine Ring zeer weinig effectieve bewoners aanwezig zijn waardoor ook hiervoor de huidige parkeerplaatsen niet aangewend worden. Gezien dus het voornamelijk exterieur (auto’s die van buiten wijk komen) gebruik van deze plaatsen en het feit dat grotendeels deze hoeveelheid plaatsen een vaste bezetting hebben waardoor de mogelijkheden om effectief hier te parkeren eerder minimaal zijn, werd keuze gemaakt om deze plaatsen te verwijderen. Wel werd de nodige aandacht gegeven aan het voorzien van specifieke plaatsen voor laden en lossen, voor taxi’s, voor politie, voor touringcars, enz. Maatregelen ter voorkoming van elke negatief effect van het project Correcte en zee leesbare signalisatie voorzien. Stimuleren openbaar of publiek vervoer


pag 34/53

Het project ondersteunt ten volle het openbaar vervoer en houdt rekening dat het privévervoer de buurt kan blijven bereiken door te zorgen voor een zeer goede doorstroming van het verkeer op de Kleine Ring en lokale toegankelijkheid in de buurt . D. Werf Impact werfverkeer op de openbare weg, toegankelijkheid buurt. Rekening houdend met de algemene fasering van de werf en rekening houdend met de diverse werven in de omgeving. Het gewest wenst in algemene zin voorrang te geven aan het Rogierplein en het deel van de Kleine Ring: ‘De Strip’ om vervolgens de Kleine Ring ten westen (Beliris) aan te leggen en om daarna de werken aan te vangen voorzien in het richtschema Kruidtuin (gewest) en project centrale lanen (Beliris)

3.5: DE BODEM, HET GRONDWATER EN HET OPPERVLAKTEWATER (HYDROGRAFISCH NETWERK) A. Bestaande toestand Algemene beschrijving van het bodemreliëf en bodemtypes . Bodemreliëf: belangrijk hoogteverschil in oost-west richting: +/- 5m hoogteverschil (Albert II-straat: peil 18.05 - Kruispunt Ginestestraat: peil 23.05): natuurlijke afwatering richting west (kanaal Brussel-charleroi) In noord-zuidelijke richting zijn eerder kleine verschillen merkbaar. Wat het verloop van de strip betreft is het belangrijkste niveauverschil over de breedte van 22m merkbaar aan oostzijde Rogierplein ter plaatse van de inrit naar ondergrondse parking Rogier. Hier is een hoogteverschil van 1,2m aanwezig of +/- 5% over de volledige breedte van de strip. . Het Rogierplein zelf heeft een ‘bolvormige’ aanleg, dit omwille van de aanwezige onderconstructie van de ondergrondse parking: natuurlijke afwatering naar de zijkanten van het plein. . Gezien de volledige site quasi volledig voorzien is van ondergrondse constructies (ondergrondse parking en congrescentrum Rogier, metrotunnel en tunnels autoverkeer Kleine Ring) is hier geen sprake meer van bodemtype. Alle aanleggen worden afgedragen op de ondergrondse constructies. Schatting van de grondwaterspiegel . Omwille van de ondergrondse constructies is de natuurlijke grondwaterspiegel hier volledig afwezig. Tevens werd vastgesteld dat onder de bestaande betonconstructie van het rogierstation een drainerende zonering is voorzien Waterdoorlaatbaarheid . Natuurlijke bodem afwezig omwille van de ondergrondse constructies: alle water wordt ofwel weggedraineerd of wordt rechtstreeks opgevangen in de riolering. Richting en plaats waar het oppervlaktewater in het hydrografisch netwerk terechtkomt. . Conform huidige situatie Aanwezigheid vochtige gebieden stroomafwaarts project West: kanaal Brussel-Charleroi


pag 35/53

Verouderde installaties met risico tot vervuiling in grond Voor zover gekend zijn deze niet aanwezig Gekende historische vervuilingen Voor zover gekend zijn deze niet aanwezig Technische uitrustingen in ondergrond en hun beveiligingen Ondergrondse waterdichtingen op de ondergrondse betonstructuren, slibwanden rondom de diverse uitvoeringsfaseringen van de ondergrondse constructies. In de parking is insijpelend oppervlaktewater merkbaar waardoor vermoed wordt dat deze laag plaatselijk dan wel overal dient te worden hersteld. Het is onbekend of deze laag voorzien is van een extra beschermingslaag erboven (tegen schade grondwerken) B. Geplande toestand Doorlaatbaarheid In essentie is er geen sprake van een wijziging qua doorlaatbaarheid. De huidige drainagezones (groene perken gras en kleien struiken) verdwijnen evenwel waardoor het aandeel aan drainerende zones beperkt blijven tot de plaatsen waar de bomen in boomkuilen voorzien zijn. Eventueel oppompdebiet Hier dient rekening te worden gehouden met ‘binnenkomend’ regenwater in de patio, waarbij een afwatering dient te worden verkregen van het water op niveau –4 naar het omringende rioleringsstelsel. Het eventueel oppompen van dit water zou zich hier kunnen stellen. De oppompdebieten zijn eerder gering. Wellicht kan dit gedeelte ondergronds verbonden worden met aanwezige sanitaire afvoeren die leiden naar de bestaande pompinstallatie. Infiltratiegevaar . Gezien de aanwezigheid over de volledige site van ondergrondse constructies dient een volledige controle te worden verkregen op de ondergrondse waterdichtingen. . gevaar voor binnekomend regenwater ter plaatse van de bovengrondse openingen: trapgaten, hellingsbaan parking en patio. Belangrijke profielwijzigingen met wijziging natuurlijke afstroming en mogelijke barriëre voor de natuurlijke stroming van het water gezien de huidige profielen quasi niet worden gewijzigd is er geen sprake van een wijziging of een barriëre voor de natuurlijke stroming van het water. C. Werf Vervuilingsgevaar en hinderlijke elementen op de werf. Het betreft hier een eerder standaard werfsituatie met beperkt risicogevaar Ondergrondse (ongekende) elementen die de werf kunnen hinderen. In algemene zin beschikken wij over basisinfo van ondergrondse structuren en technische voorzieningen. Vastgesteld is dat quasi de volledige ondergrond onderbouwd is en dus voorzien is van structuren en dat vooral ter hoogte van het voetpad kant Brussel en aan de oosten noordrand van het plein zeer veel technieken aanwezig zijn in de TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 36/53

ondergrond. Hierbij zijn noch de staat en de preciese lokalisatie van deze elementen, noch de eventuele aanwezige beschermingen gekend. De nodige voorzichtigheid is derhalve geboden om deze elementen te vrijwaren van beschadiging gedurende de werken. Eveneens dient men gedurende de werkzaamheden bijzonder voorzichtig te zijn tot de betonconstructie onder het plein. Uit info m.b.t. deze structuur blijkt dat deze mee de stabilteit waarborgt van bijv. het Sharatonhotel. Derhalve stelt zich niet alleen de vraag naar het behoud van deze algemene stabiliteit, doch wellicht moet ook rekening worden gehouden met het doorgeven van trillingen en lawaaihinder via deze ondergrondse structuur naar de aangrenzende gebouwen, vooral Sheraton. 3.6: AFVALWATER, REGENWATER EN WATERVOORZIENING A. Bestaande toestand Lokalisatie uitrusting opvang afvalwater en capaciteit Huidig project verandert niet wezenlijk de huidige aanleg van de rioleringen of het algemene opvangsysteem van het afvalwater. Enkel detailwijzigingen zullen zich voordoen qua opvang regenwater ten gevolge van wijzigingen in de buitenaanleg, hoewel ontwerp maximaal rekening heeft gehouden met de bestaande aanwezige uitrustingen. Andere types afvalwater zijn niet van toepassing Overstromingsproblemen in de buurt? Geen overstromingsprobleem, gezien belangrijke daling van terrein ten westen van site richting kanaal. B. geplande toestand Nieuw stelsel?, bijzondere maatregelen? In algemene zin worden geen nieuwe functies in project voorzien waarvoor nieuwe stelsels of bijzondere uitrustingen noodzakelijk zijn. De afvalwaters van de bar in de voet van de luifel worden aangesloten op de aanwezige rioleringsleidingen in de buurt. Op het plein, geïntegreerd in de bestrating wordt een watervernevelingssysteem voorzien (diverse punten, voornamelijk aan de oostzijde van het plein tussen as patiopasserelle naar Brabantstraat en de aanwezige banken aan oostzijde. Deze zone is immers het meest onderhevig aan opwarming ten gevolge zon. Dit vernevelingssyteem als ludieke element zorgt eveneens voor een betere afkoeling op deze plek. Dit systeem zou zowel continu als discontinu een nevel kunnen sproeien en zou automatisch in werking kunnen treden wanneer bijv. een bepaalde temperatuur bereikt wordt op het plein. . Voordelen systeem: ludiek, afkoeling, geeft geen ‘nat’ gevoel doch zorgt voor verfrissing, beperkt waterverbruik, geen specifieke waterafvoeren voorzien, installatie (oa pomp, vernevelaar,...) kan ondergronds ingebouwd worden in de parking schatting waterverbruik distributienetwerk Project houdt rekening met een zeer klein verbruik van distributiewater: +/- zelfde verbruik als in huidige situatie systeem opvang van regenwater . Wat de buitenaanleg betreft wordt het algemene rioleringssysteem niet gewijzigd, hoogstens plaatselijk aangepast en/of vernieuwd waar nodig. . Regenwaterafvoer van de luifel: het regenwater op de beglazingen per veld vloeit op natuurlijke wijze af van het glas en komt op de stalen randstructuur van het veld terecht. Op deze structuur loopt het water naar het laagste knooppunt van dit veld. Ter plaatse van dit knooppunt wordt een opening gemaakt langswaar het water van het veld erboven TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 37/53

op de randstructuur van het veld eronder kan verderstromen, dit tot aan de zeshoekige rand met voet luifel. In deze rand wordt een brede goot voorzien en een zestal regenwaterafvoeren (elk 6dm2 groot) zullen het regenwater verder afleiden naar beneden en naar de riolering of eventueel naar een ondergrondse regenwatertank om dit water eventueel te recupereren. Voorbij deze randgoot ter plaatse van buitenrand luifelvoet zal de rest van het regenwater naar centrumpunt van luifel verderlopen. Daar worden 2 afvoeren voorzien (1 autonoom actieve en 1 autonoom passieve in geval de aktieve verstopt zou zijn.) Deze afvoeren zitten ingewerkt in of vallen samen met draagstructuur luifel. buffering regenwater? Vertraging afvloei regenwater? regenwaterrecuperatie? Het zou technisch interessant kunnen zijn om het regenwater op de koepel te bufferen in een ondergrondse regentank op niveau parking, gezien kwaliteit water (weinig vervuiling) en aanwezigheid ondergrondse constructie. In huidig dossier is deze optie niet opgenomen omwille behoefte niet aanwezig is binnen eigen project. Het eventuele gebufferde regenwater zou kunnen gerecupereerd worden als sanitair water (voor deel congreszaal, metro). Het verloop van de regenwaterafvoeren naar gedeelte parking is mogelijk boven dakplaat metro in de zone van de onderfundering van de buitenaanleg. 3.7: FAUNA EN FLORA A. Bestaande toestand Type grond Stedelijke verhardingen met kleine bermen voorzien van struiken, bloemen en gras Ecologische en landschappelijke waarde Eerder beperkt Voornaamste plantensoorten op de site Platanen in boombakken op de voetpaden van de Kleine ring en in volle grond op het plein. Enkele grotere bomen zijn aanwezig net voorbij kruispunt Ginestestraat Lijst fauna op de site Niet van toepassing Analyse groene ruimte en beheerstechnieken Bomen in boombakken zullen nog maar beperkt ontwikkelen en hebben een beperkte levensduur omwille van tekort aan grondvolume in de bakken. overzicht eventuele natuurreservaten of natura 2000-sites kruidtuin is geen natuurreservaat of natura-2000-site. B. Geplande toestand Beschrijving landschapsproject en beheer Daar waar voldoende grond (zone tussen onderplaat en bovenaanleg) aanwezig is en door het natuurlijk profiel plaatselijk iets te verhogen worden hoofdzakelijk op de strip nieuwe bomen voorzien in eerder willekeurige plaatsing. Op de middenberm en op voetpad overzijde (kant Brussel) worden eveneens waar mogelijk maar hierdoor eerder TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 38/53

beperkt bomen voorzien. Hierdoor wordt als het ware vlekvorming van groen verkregen over de volledige breedte van de aanleg van de Kleine Ring. Keuze bomen: Prunus maackii ‘Amber Beauty’ (5-8m), Malus tschonoskii (5-7m), Pyrus calleryana ‘Chanticleer’ (8-10m), Amelanchier lamarckii (5-8m)

Beeld: Amelanchier lamarckii Deze bomen worden in aangepaste ondergrondse boomkuilen geplaatst en verankerd aan de onderconstructie. Boven de wortels wordt een voldoende grote luchtlaag voorzien tussen grond en verharding. Er wordt geopteerd om reeds grotere bomen van in den beginne te voorzien, dit zowel om een direct effect van het groen op de aanleg te krijgen alsook omwille van de aanwezige windsituatie waar een steviger exemplaar beter weerstand tegen kan bieden. Uiteraard zal de boom de nodige fixatiesteunen krijgen tot wanneer dit nodig blijkt te zijn. Het regelmatig begieten het eerste jaar is nodig, naast de gewone onderhoudssnoei gedurende het jaar. - Situatie bomen op de strip: Door de aanwezigheid van deze luchtlaag en het niet afsteunen van de verharding op de wortelstructuur van de boom kan en wordt de opening in de verharding rond de boom beperkt gehouden: opening 60x60cm - Situatie middenberm en voetpad kant Brussel: afwerking rond boom d.m.v. waterdoorlaatbare laag type steentapijt (kleine kiezelsteentjes gebonden door natuurlijke harsen): zone 2x2m. Deze aansluiting rond de boom is in vergelijking met een klassieke boomrooster beter onderhoudbaar, minder beschadiging wortels aan oppervlakte en veiliger voor voetgangers. Effect project: omhakken bomen Recuperatie van de aanwezige platanen in de boombakken, indien technisch mogelijk. De bomen tegenover de Kruidtuin net voorbij kruispunt Gineste kunnen niet worden behouden. Maatregelen qua biologische waarde en biodiversiteit, intensivering groen Biodiversiteit: keuze van vier verschillende ‘fruitachtige’ bomen. Door het mengen van verschillende types bomen wordt vermeden dat bij eventuele ziektes op één der types de volledige boomaanleg in een grote zone worden bedreigd. C. Werf Beschermingsmaatregelen In de werforganisatie dient de nodige aandacht te gaan naar de beschermingsmaatregelen voor de Kruidtuin. De impact van het project tegeaan deze tuin is echter zeer gering en weinig risicovol. 3.8: ENERGIE TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 39/53

A. Bestaande toestand Bij uitbreiding of renovatie: inventaris te behouden installaties en overzicht energieverbruik . Ondergronds: In huidig project is de renovatie en reorganisatie voorzien van het ondergrondse metrostation. De werken betreffen geenszins een uitbreiding of een wijziging van huidige technieken. Enkel aanpassingen van de verlichting in de ondergrond en de uitbreiding van het huidige sprinklernet naar de nieuwe commerciële units zijn te voorzien. De inventarisatie van de algemene technieken is derhalve niet voorzien in huidig dossier. . Bovengronds: voorzien van nieuwe openbare verlichting en verkeerssignalisatie. De openbare verlichting wordt volledig vervangen, de verkeerssignalisatie wordt aangepast waar nodig. B. Geplande toestand Opties stedenbouwkundige keuzes: pas. of neg. effecten op energie . Positieve effecten: - in de luifel geïntegreerde fotovoltaïsche cellen die rechtstreeks electriciteit opwekken voor de verlichting van het metrostation in de ondergrond. - Patio: brengt natuurlijk licht en natuurlijke ventilatie in de ondergrond - De openbare verlichting op het plein en op de bus- en autobanen van de Kleine Ring voorziet in een minimaal verlichtingsniveau, dit conform minimumnorm voor verlichting openbaar domein (plein en wegen) - ( Voor de verdere studie van de aanleg van het plein zou het interessant zijn om na te zien of het voorzien van een warmtepompsysteem, waarbij op de volledige oppervlakte van het plein, door een netwerk van kanaaltjes direct onder de oppervlakte van de zwarte basalt de opgeslagen warmte-energie in de basalt kan worden gerecupereerd. Deze studie zou volgende elementen evalueren: installatiekost systeem en garanties, opbrengst systeem en dus terugverdientijd van deze installatie, positief en negatief effect op de opwarming op het plein, risico’s van deze installatie op het publieke domein, verminderde flexibiliteit van het gebruik van deze oppervlakte: nadelen en voordelen hiervan.) . Negatieve effecten: - iets hoger verlichtingsniveau van de luifel als landmark - iets hoger verlichtingsniveau op de strip Gedetailleerde beschrijving en evaluatie voorstel technische installaties . Technische installatie bar in voet luifel De bar in de voet van de luifel zal voorzien zijn van de standaard nodige voorzieningen zoals verluchting, verwarming, verlichting, koeling, koelkasten, wastafels, tapinstallaties etc. Voor de verlichting zal gekozen worden voor energiezuinige spaarlamp en fluorescentietoestellen in combinatie met enkele accentverlichtingen. De verluchting zal uitgewerkt worden volgens de ventilatienormering om een gezond binnenklimaat voor deze ruimte te creëren, hiervoor zal gewerkt worden met een kleine ventilatie-unit die verse lucht toevoert en bedorven lucht afvoert. De warmte uit de afgezogen lucht zal gerecupereerd worden via een hoogrendement warmtewisselaar (rendement tot 90%) en aan de verse lucht afgegeven worden. De verwarming en koeling zal gebeuren met een warmtepomp zodat er geen stookplaats met verbranding van fossiele brandstoffen nodig is. Een warmtepomp is een systeem dat de ruimte tijdens de zomer koelt en tijdens de winter verwarmt. In 'koeling' absorbeert het koelmiddel van het toestel de warmte van de ruimte om het buiten af te zetten. In 'verwarming' is dit juist het omgekeerde. TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 40/53

Deze systemen zijn veel energievriendelijker in vergelijking met andere verwarmingssystemen. Dit omdat het systeem niet gebaseerd is op het verbranden van brandstof, maar op het verplaatsen van warmte. Het koelmiddel van de warmtepomp is R-410a. . Technische installaties buitenvelichting en signalisatie De studie van de buitenverlichting is gebaseerd op de verschillende van toepassing zijnde normen zoals: NBN EN 13201-2:2004 : Wegverlichting - Deel 2: Prestatie-eisen NBN EN 13201-3:2004 : Wegverlichting - Deel 3: Prestatieberekening NBN EN 13201-4:2004 : Wegverlichting - Deel 4: Methoden voor het meten van de verlichtingsprestaties NBN S 28-002:1982 : Lichtmasten voor buitenverlichting - Afmetingen en toleranties NBN L 18-001:1980 : Leidraad voor verlichting van openbare wegen NBN L 18-002:1988 : Aanbevelingen voor bijzondere gevallen van openbare verlichting NBN EN 60598-2-3:2003 : Verlichtingsarmaturen - Deel 2-3 : Bijzondere eisen Armaturen voor wegen straatverlichting (+ corrigendum) B005 : Eisen omtrent openbare verlichting. Volgende zones zijn te onderscheiden in de toepassing van de buitenverlichting: ROGIERPLEIN Probleemstelling : Het Rogierplein zelf moet kunnen gevrijwaard blijven van hinderlijke objecten, zodat allerhande activiteiten en festiviteiten op dit plein kunnen georganiseerd worden. Dit geldt evenzeer voor het vermijden van palen centraal op het plein. Een bijkomend probleem is de aanwezigheid van de busbaan op het plein, die onder de B005-normering valt. De gekozen oplossing is gebaseerd op asymmetrische paalverlichting NADEEL Palen op het plein aanwezig, maar ver uit elkaar en langs de rand, zodat festiviteiten zonder probleem georganiseerd kunnen worden. VOORDELEN Er kan gebruik gemaakt worden van B005-gekeurde toestellen, waardoor voor het verlichten van de busbaan geen extra voorzieningen moeten getroffen worden, of armaturen moeten worden bijgeplaatst. Door te werken met indirecte toestellen wordt het risico op verblinding en hinder voor (al dan niet tijdelijke) omwonenden vermeden, én wordt het plein homogeen verlicht. Door de sobere vormgeving wordt concurrentie met de nabijgelegen luifel vermeden. De toestellen zullen uitgerust zijn met energiezuinige ontladingslampen met een lange levensduur en goede kleurweergave. KLEINE RING De verlichting van de kleine ring dient op dezelfde manier uitgevoerd te worden als momenteel voorzien. Er zullen verlichtingspalen geplaatst worden op het voetpad zuid en in de middenberm, deze zullen het gevraagde verlichtingsniveau behalen en voor een homogene verlichting zorgen. De toestellen zijn uiteraard B005 gekeurd. STRIP Probleemstelling : De strip moet als plaats opgemerkt worden door het voorbijgaand verkeer, en moet een voldoende hoog verlichtingsniveau hebben om allerhande dagelijkse activiteiten mogelijk te maken, zoals ontspannen de krant of een boek lezen. Verder moet langs de gevelkant TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 41/53

zeker een ruimte van minimaal 8m vrijgehouden worden voor toegang door de hulpdiensten. Voor de te voorziene groenzone, moet bijzondere aandacht besteed worden aan de risico’s op slagschaduw. Oplossing : Om de strip lichttechnisch te versterken en vele dagelijks activiteiten ook ‘s avonds toe te laten, volstaat het om het verlichtingsniveau op te trekken tot circa 50 lux. Dit is voldoende hoog om zelfs een krant te lezen, maar nog steeds voldoende laag om niet als hinderlijk ervaren te worden, waarbij deze plaats wel duidelijk herkenbaar verlicht zal zijn. Om het risico op slagschaduw te vermijden, wordt gekozen voor toestellen met een hoogte van circa 4m, dit is keurig onder de kruin van de voorziene bomen. Bovendien zorgt de keuze voor toestellen van minstens 4m hoogte ook in een ontradend effect naar vandalen toe, daar waar toestellen van ca. 3m eerder aanleiding geven tot vandalisme, hoewel deze toestellen op deze plaats ook gebruikt zouden kunnen worden. Door de keuze voor een slank en sober armatuur, werpt deze zich niet in een concurrentiestrijd met de nabijgelegen luifel. Er kan volstaan worden met twee rijen van armaturen over de hele lengte van de strip. Deze worden zo gekarakteriseerd dat zij een heel homogene verlichting voor de hele strip verzorgen. De toestellen zullen uitgerust zijn met energiezuinige ontladingslampen met een lange levensduur en goede kleurweergave. LUIFEL De luifel zal voor de helft van zijn totale oppervlakte voorzien worden van fotovoltaïsche cellen. Deze zullen een piekvermogen van ongeveer 100kW kunnen leveren, hetgeen overdag gebruikt kan worden voor de verlichting van de ondergrondse ruimtes en op zonnige dagen de nodige energie kan leveren aan de warmtepomp voor de koeling van de bar. De verlichting van de luifel zal gebeuren vanuit de grond, waardoor de structuur van de luifel als landmark gevrijwaard blijft. De verlichting zal op die manier ingeplant worden dat de luifel homogeen verlicht wordt en door zijn reflectie het plein en het gedeelte van de strip onder de luifel zal aanstralen. Omwille van energetische en onderhoudstechnische aspecten zal voornamelijk geopteerd worden voor LED-technologie of fluorescentielampen. De streefwaarde voor de verlichting onder de luifel is 50 lux, dit om een continuïteit met de strip te verzekeren. . Technische installaties metrostation Naast de uitbreiding van het sprinklernet zijn de belangrijkste installaties in de ondergrond de verlichting en de installaties voor vertikaal transport (roltrappen en liften). De verlichting van de perrons zal uitgewerkt worden volgens de standaarden van de MIVB met speciaal hiervoor ontworpen armaturen met TL lampen die een lange levensduur met een laag energieverbruik combineren. Voor de verlichting van de centrale hal op het niveau -4 zal een systeem van lichtplafonds uitgewerkt worden. De bedoeling van dit systeem is een open gevoel te creëren in de ruimte en dit in combinatie met de daglichttoetreding via de patio. De verlichting die aansluit met deze patio zal dan ook daglicht gestuurd zijn. Dit wil zeggen dat het lichtniveau van de lampen – en dus ook hun geconsumeerd vermogen – gestuurd zal worden in functie van het binnenvallende daglicht om een constant verlichtingsniveau te garanderen. Deze armaturen zullen uitgerust zijn met energiezuinige T5 fluorescentielampen en hoogwaardige optieken voor een maximale lichtopbrengst per Watt elektrisch vermogen. Verder voldoen zij ook aan de brandreglementeringen en de eisen naar onderhoudsvriendelijkheid. De armaturen zullen volledig hermetisch gesloten zijn om stofintrede met vervuiling en rendementsverlies tot gevolg te voorkomen. Al de componenten van de armaturen zullen halogeenvrij zijn. TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 42/53

De liften en roltrappen worden uitgevoerd zoals hierboven reeds beschreven, extra aandacht zal besteed worden aan het energieverbruik van deze installaties. De installaties zijn bovendienvgoed bestand tegen water en stof. Zij dienen nooit gesmeerd te worden waardoor er geen downtime is en bovendien is het heel milieuvriendelijk. Bij conventionele systemen is er altijd het risico van brand of grondvervuiling bij de voorziene systemen is er geen olie dus geen grondvervuiling, geen brandgevaar. De technologie is tenslotte heel zuinig met energie, de liftinspanning is afhankelijk van de last, terwijl de roltrappen ook naar een stand-by of automatische stop-and-go modus kunnen switchen. De liften zullen uitgerust worden met de nieuwste frequentiegestuurde aandrijvingen met een erg laag energieverbruik. K-waarde thermische isolatie In algemene zin worden geen bouwkundige elementen uitgevoerd m.b.t. het thermisch isoleren van gebouwen, met uitzondering van een deel van de glazen gevelbekleding in de patio tegenaan het congresgedeelte. Hier zal een verbeterde dubbele beglazing (1,2 W/m2K) worden aangewend. (geen info aangaande algemene isolatiewaarde van het congresgedeelte, gezien dit project geen deel uitmaakt van deze opdracht) Opties keuze installaties . Collectorveld in pleinaanleg: Een mogelijke optie die hierboven reeds werd aangehaald is de integratie van een collectorveld onder de basalttegels van het rogierplein. Dit veld zou gekoppeld kunnen worden aan een warmtepomp om zo de warmte die door de donkere tegels opgevangen kan worden te gebruiken voor bijvoorbeeld de productie van sanitair warm water. Hiervoor dient onderzocht te worden of er afnemers van deze warmte kunnen gevonden worden (bvb Crowne Plaza: koppeling met de productie van hun warm waterproductie). . Photovoltaïsche cellen geïntegreerd in luifel: gezien de complexiteit van deze studie (zowel energetisch, budgettair, esthetisch, simulatie natuurlijke licht doorheen luifelconstructie alsook op technisch vlak – type cel en integratieproblematiek) is de wens van het ontwerpteam om deze optie ten zeerste te ondersteunen, doch de uitgebreide studie dient voor iedereen van het bouwteam overtuigend genoeg te zijn om deze optie ook daadwerkelijk uit te voeren. Aangezien de ondergrond 24/24 uur verlicht dient te worden is de keuze van het soort verlichting natuurlijk cruciaal, om het energieverbruik van deze verlichting overdag op te vangen werd geopteerd voor de integratie van photovoltaïsche cellen in de luifel. Hieronder volgt een uitgebreidere beschrijving van het systeemprincipe: Ontwerp van de Panelen

Het ontwerpvoorstel neemt de layout hierboven aan met fotovoltaische cellen in blauw gekleurd en de basis van elke driehoek zuidwaarts georiënteerd.


pag 43/53

De helling van de luifel op 12° t.o.v. het horizontaal vlak is geschikt voor PV cellen, eveneens aan de zuidkant (met helling noordwaarts), hoewel het rendement wordt verminderd. De gemiddelde opbrengst van het hele systeem zal circa 85% bedragen t.o.v. een systeem dat volledig in het horizontale vlak wordt geplaatst.

Ten gevolge van de hiervoor beschreven veronderstellingen, bevat elk paneel 36 cellen van 125mm x 125mm. De breedte tussen cellen is geminimaliseerd tot 8mm, met een minimum van 40mm tussen cellen en de buitenkant. Afhankelijk van de toepassing van multikristallijne of monokristalijne cellen, schommelt de opbrengst van een cel tussen 2.4W en 3W. Met 2.4W heeft elk paneel een vermogen van 86W. Het aantal panelen is op 960 geraamd, zodat het systeem over een totaal geraamd vermogen van 82.5kWp beschikt. Op 3W heeft elk paneel een vermogen van 108W, zodat het systeem beschikt over een totaal geraamd vermogen van 103.68kWp. Opgelet: De cellen van 2.4W zijn een niet onaanzienlijke deel goedkoper dan die van 3W. Ook worden er meer geproduceerd op de lager vermogen; wellicht is deze optie meer haalbaar. Een systeemvermogen van 100kWp of minder is vermoedelijk de beste keuze: anders wordt de koppeling met het elektriciteitsnet moeilijker (wordt beschouwd als generator) Elektrische Bekabeling en Aansluiting


pag 44/53

Kabel beschrijving: Per grote driehoek zijn er 16 kleine driehoekige panelen met PVcellen. Nemen we 108W vermogen per paneel aan, dan kunnen 3 x 16 paneel aan een 5kW-omvormer aangesloten worden. Deze laagspanningscircuits kunnen met 2,5mm_-bekabeling (gewapend) aangesloten worden. DC-kabels vanuit elk paneel zijn standaard 4mm_ (gewapend) Voor alle omvormers is het het beste ze op een muur te plaatsen, met 1m_ oppervlakte per omvormer (omvat oppervlakte voor veiligheidsuitrusting – zie foto). Dit lokaal moet relatief dicht bij het systeem liggen, hoewel het niet naast het netinkompunt moet liggen. (Verliezen door DC kabels zijn groter dan die door AC kabels) Dus voor 20 Omvormers is een muuroppervlakte van 20m_ nodig.

Systeemopbrengst: Op basis van de bovenstaande berekeningen is een systeem van 100kW voor de luifel mogelijk. Onderstaande grafiek toont de relatieve verwachte opbrengst, op basis van zonnestraling, afhankelijk van oriëntatie en helling van het systeem.

De rode cirkel staat voor het systeem op een 12° helling: In het slechtste geval (de cellen die naar het noorden georiënteerd zijn) kan opbrengst nog 80% van het maximum bedragen. In het best geval (naar het zuiden georiënteerd) kan opbrengst tot 95% gaan Het gemiddelde rendement ligt min of meer op hetzelfde niveau als horizontale cellen (i.e. het centrale punt van de grafiek – tussen 85 en 90%)


pag 45/53

Celrendementen kunnen tussen 12 en 15% schommelen. Op basis van de maximale zonnestraling per jaar, gemeten op 1083kWh/m_, kan een systeem een opbrengst hebben tot 850 kWh/jaar elektrische energie per kWpiek geïnstalleerd vermogen. Omvormers hebben een rendement van circa 95%. Het voorgestelde systeem zal een gemiddeld rendement van ongeveer 87% hebben. Tenslotte kunnen we een opbrengst aan bruikbare elektriciteit verwachten van 700kWh/kWpiek, of 70,000kWh per jaar. Het is niet mogelijk een opbrengst te bepalen op een welbepaald tijdstip, omdat het rendement afhankelijk van het weer. Onderstaande grafiek toont de distributie van zonnestraling over het jaar:

Een systeem heeft een hoogste opbrengst van 4kWh/kWpiek (dus 400kWh in dit geval) per dag tijdens zomer, maar een laagste 0,6kWh/kWp/dag (600Wh) tijdens winterperiode. Een gemiddelde 70% van de dagelijkse opbrengst komt voor tijdens de middaguren 10u tot 14u. De momentane opbrengst kan ergens tussen 0 en 100kW liggen tijdens deze periode, afhankelijk van jaargetijde en weersomstandigheden. Zodoende zou het moeilijk zijn om een verbruiker, bvb. verlichting, rechtstreeks aan te sluiten op het PV-systeem. Daarom wordt een netgekoppeld systeem voorgesteld om continu voldoende elektriciteit te garanderen. Met een netgekoppeld systeem zal het station eerst de energie gebruiken opgewekt door het PV systeem, en tweede energiebron wordt van het net verkregen. Het gelijklopende verbruik van elektriciteit door beide krachtbronnen geleverd, is automatisch geregeld door de omvormers bij de aansluiting op het aansluitpunt van het elektriciteitsnet. Maatregelen rationeel energieverbruik, energiebesparende maatregelen Voor elk item van het ontwerp wordt gezocht naar de technologie die uit energetisch standpunt de beste oplossing kan bieden. Zoals hierboven reeds beschreven wordt voor de verlichting gebruik gemaakt van TL armaturen die bij voorkeur uitgerust zijn met T5 lampen die het beste rendement kunnen garanderen of ontladingslampen waar grotere lichtstromen gevraagd worden (plein- en ringverlichting).


pag 46/53

3.9: DE LUCHT A. Geplande toestand lokalisatie pulsie/extractiepunten lucht, gevolgen op de buurt De patio in het algemeen, de diverse nieuwe trapzalen tussen metroniveau –2 en strip en de open aanwezige schacht met open vluchttrappen in persrooster zorgen op natuurlijke wijze voor de verluchting in de ondergrond. De schacht met de vluchttrappen wordt tevens gebruikt als decompressieschacht voor de ondergrondse metro. Aanwezigheid risicovolle activiteiten, Gevaarlijke of toxische producten, Eventuele hinder specifieke geuren nihil Gebruikte koelmiddelen . Koeling bar in luifel: De warmtepomp die gebruikt wordt voor de bar zal gebruik maken van het koelmiddel R-410a. B. Werf Beheer stofproductie bij afbraakwerken Ondergronds: stofschermen en eventuele beneveling van de stofzone Bovengronds: stofschermen waar nodig 3.10: HET (MICRO)KLIMAAT Algemeen: windstudies op het Rogierplein hebben aangetoond dat door het Canyoneffect van de hoogbouwen rond het plein, deze als zeer winderig wordt ervaren. De problematiek van wind en het comfort van de gebruikers hieraan verbonden is een belangrijk element qua microklimaat op het plein. Hiernaast dient ook te worden vermeld dat een zeer specifiek microklimaat wordt verkregen door de aanleg van de pleinverharding in basaltsteen. Dit materiaal heeft een groot eigen gewicht en is zwartkleurig en kan derhalve in zijn massa veel warmte-energie opslaan die hij vertraagd terug afgeeft aan zijn omgeving. In de zomer kan hierdoor een verhoging van de temperatuur op het plein waarneeembaar zijn. De installatie voor het vernevelen van water zou dan een technisch hulpmiddel kunnen zijn om verfrissing te bieden. In het voor- en najaar zou dit opwarmend effect ’s avonds evenwel zeer gunstig kunnen zijn. Kan het project leiden tot wervelwinden? Windsimulatie van de luifel en de patio: resultaat: Schaduwwerking project op omgeving Schaduw transparante luifel op omgeving: werpt enkel een belijning van de structuur af op de omgeving, hoofdzakelijk op de openbare ruimte. 3.11: GELUID EN TRILLINGEN A. Bestaande toestand Akoestisch klimaat buurt


pag 47/53

Stedelijke context met een grote concentratie aan auto- en busverkeer: zeer lawaaierig Klachten met betrekking tot het geluid? Buiten doch aansluitend aan perimeter project: Klachten bewoners Vooruitgangsstraat m.b.t. het verkeer in de straat in het algemeen en de bussen in het bijzonder. Een geluidsregistratie is gebeurd en het algemeen geluidsniveau overschrijdt inderdaad de maximumnorm. Verdere studie en controle is gepland om werkelijke oorzaak of oorzaken beter in kaart te brengen. Oorzaken geluid en trillingen? Verkeer in de omgeving B. Geplande toestand . Patio en luifel: In algemene zin zal een klein effect qua geluid voorkomen in het openen van het plein naar de ondergrond ter plaatse van de patio en de positie hierboven van de luifel. Het geluid vanuit de ondergrond naar boven toe zal minimaal zijn gezien deze patio quasi volledig afgesloten wordt met uitzondering van zone niveau –4. Deze zone van de ‘ salle des pas perdues’ is een winkelzone en centrale hal metro. Het betreft hier dus vooral het geluid afkomstig van de mensen in de ondergrond. Gezien de zeer beperkte opening naar de patio toe in verhouding tot de achterliggende ruimte zal het effect naar buiten en naar boven minimaal zijn. Wel zullen stedelijke geluiden (bussen, mensen, auto’s) op pleinniveau doordringen naar de ondergrond. De luifel zal als reflector de geluidstransmissie in beide richtingen in de hand werken. Gezien hier geen sprake is van overlast wordt deze geluidslink tussen boven- en ondergrond als positief ervaren: verbinden onder- en bovengrond. . Busbaan in asfalt naast de strip: geluidsarme oplossing ten voordele van het recreatieve aspect van de strip. Inventaris van de technische installaties met productie geluid of trillingen Geen specifieke installaties van geluidsbronnen op de werf. Geluidshinder ten gevolge toegangen voor auto’s Huidige inrit naar parking op het plein wordt behouden. Gezien de periferie plaats van deze inrit op de hoek van het plein zal de negatieve inpact van het autoverkeer op het plein eerder klein zijn. Het betreft hier enkel een inrit (naast 2 andere inritten voor deze parking buiten het plein) met een beperkte capaciteit qua gebruik van deze inrit, dit ten gevolge de keuzes die op het vlak van mobiliteit op de Kleine Ring gemaakt zijn. De huidige toegang vanaf kant koekelberg is niet meer mogelijk. Maatregelen tegen geluids- of trillingsimpact . Busbanen en banen autoverkeer op de Kleine Ring: bekleding met asfalt. . Gelaagde beglazing tussen metroniveau (-2) en patio C. Werf Effecten gedurende de werf, werfverkeer Trillingen: funderingswerken (boren van micropalen) op niv. –4 in metrostation: zeer beperkt Geluidshinder: vooral tijdens afbraakwerken en met name in de ondergrond van metrostation Rogier en ten gevolge van grondwerken bovengronds en werfverkeer. Aandacht dient hier te gaan naar het feit dat ondergrondse draagstructuren onder het Rogierplein de stabiliteit mee waarborgen van de gebouwen rondom (vooral Sheraton) en TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 48/53

dat hierdoor kan worden aangenomen dat trillingen vanaf de werf gemakkelijk via de structuur overgedragen wordt naar de belendende gebouwen. 3.12: DE MENS A. Geplande toestand Subjectieve en objectieve veiligheid . Subjectieve veiligheid: - openheid in de buitenaanleg zonder veel hoekjes en kantjes, obstakels enz. - helderheid overdag en ’s avonds - Grote openheid dankzij patio naar de ondergrond (metrostation, parking en congresruimte) - Vegroten van de algemene sociale controle en tegengaan van overlast door bepaalde individuen op het plein en de strip door het aantrekken van een breed publiek (voetgangers en fietsers) - Voorzien van een ruim sanitair lokaal in ondergrond op niveau –4 en niet gelegen binnen de gecontroleerde zone voor de reizigers van de MIVB. Hiedoor kan de huidige overlast van wildplassen worden vermeden. . Objectieve veiligheid: - hoog verlichtingsniveau op de strip en onder de luifel - hoge balustrades rond de diverse openingen op het publieke domein en vooral rond de patio (hoogte 1,4m) - nachtafsluiting van alle toegangswegen naar de ondergrond - toegangscontrole via poortjes voor gebruikers van de MIVB in station Rogier is als latere te nemen optie om deze te installeren voorzien in het dossier. - Bijkomende veiligheidsuitrustingen en bewakingsmaterieel daar waar nodig. - Goedgekeurd evacuatieplan ondergrond. - Sprinklerinstallatie voor ondergrondse winkelunits en rookbeheersing en –compartimentering in het ondergronds metrostation. Keuze materialen versus gezondheid Geen negatieve impact van de gekozen materialen op de gezondheid. B. Werf Veiligheidsvoorzieningen naar openbare weg en voorbijgangers Algemene veiligheidsvoorschriften conform gemeentelijke en regionale reglementeringen binnen de werforganisatie: duidelijke werfsignalisatie, werfafsluitingen met signalisatie en nachtverlichting, werffasering, infodesk rond werfwerkzaamheden waar klachten en opmerkingen worden medegedeeld, geluids- en stofbeheersing werfwerkzaamheden, speciaal exceptioneel transport gedurende de late avond of ’s nachts, enz. 3.13: AFVALBEHEER A. Geplande toestand geschatte grootte van de afvalstromen Bar in voet luifel Voldoende vuilnisbakken op plein en strip lokalen ophaling, sortering, stockering, recyclage, vernietiging


pag 49/53

Bar in voet luifel: stockering (vuilniszakken) voorzien in afgesloten meubelzone half ondergronds verbeteringen bij renovatie of uitbreiding Renovatie metrogedeelte en aanwezigheid commerciële ruimtes op niv. –4: de uitbater kan een centraal leegstaand lokaal inrichten als grote opslag van vuilnis en stockage. Een grote goederenlift wordt in de patio voorzien die de vuilnis naar oppervlakte brengt. problematiek specifiek afval, geurproblemen organisch of ander afval Niet van toepassing

B. Werf Afvalsortering bij afbraak Afbraakwerken: eisen in bestek om afbraakmateriaal maximaal te sorteeren en indien mogelijk te recupereren. 3.14: INTERACTIE TUSSEN DEZE GEBIEDEN . Stedenbouw versus microklimaat: omwille van het prestigieuse karakter van het Rogierplein, werd de zwarte basaltsteen onder andere gekozen als zeer nobel materiaal. Het negatief aspect van deze keuze (enkel tijdens de zomerperiode) is de te verwachten opwarming op het plein waardoor het plein warmer zal aanvoelen als bijv. op de strip. De voorziene waterverneveling, geïntegreerd in de buitenaanleg zal hier verfrissing geven. . Mobiliteit en economie versus Stedenbouw: spijts de studie die door het ontwerpteam werd verricht aangaande de optie voor het niet weerhouden van de parkinginrit op het plein, werd in tegenstelling tot het resultaat van deze studie (bevestiging dat deze inrit enerzijds niet zo belangrijk is en anderzijds de andere inritten de capaciteit aankunnen) toch de huidige inrit bewaard. De uitbater wenste fysisch zichtbaar aanwezig te zijn op het plein, dit omwille van economische redenen en tevens uit oogpunt van mobiliteit. Meerdere inritten naar 1 parking zullen de diverse verkeersstromen naar deze parking spreiden wat ten gunste is van de mobiliteit in de wijk. . Energie versus Stedenbouw: hoger energieverbruik omwille van hogere lichtwaarde dan minimumnorm voor luifel en strip wat ten goede komt aan de aktiviteiten op de strip en de verlichting van de luifel als landmark. . Geluiden en trillingen versus Stedenbouw: maximale beglazing van patiogevel ter hoogte van metroniveau (-2) werd verkozen boven de openheid van deze gevel in de patio wat de oorspronkelijke bedoeling was van het dossier om zo de open relatie met bovengrond te behouden en om maximaal licht en lucht binnen te brengen in de ondergrond.

HOOFDSTUK 4: NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING VAN HET EFFECTENVERSLAG Sleutelelementen van het project en maatregelen om potentieel negatieve effecten van het project te beperken, te vermijden of te compenseren In algemene zin kan gesteld worden: - dat zeer weinig rechtstreekse negatieve effecten door project te verwachten zijn. Wel belangrijke aandacht voor werfsituatie gezien zeer complexe eigen situatie op verschillende domeinen. - Een gevoelige verbetering domein stedenbouw en landschap, zowel buurtgebonden als invloed op zeer grote schaal. Het introduceren van ‘fruitachtige’ bomen op de TIJDELIJKE VERENIGING / ASSOCIATION MOMENTANEE XDGA-NEY-BOYDENS P/A Sainctelettesquare 12, B-1000 BRUSSEL Tel. +32 2 218 88 86 Fax +32 2 218 88 87 E-MAIL [email protected]

pag 50/53

-

-

volledige breedte van de Kleine Ring zal een volledige nieuwe beleving geven op het stedelijk groen. Zeer veel aandacht werd binnen het plan van de heraanleg geschonken aan het veiligheidsgevoel van de mens door een heldere open structuur voor te stellen met zo weinig als mogelijk obstakels. In de opmaak van het uitvoeringsdossier zal zeer in detail de veiligheid rond mobiliteitsknooppunten op strip en plein worden uitgewerkt. Een gevoelige verbetering qua mobiliteit zowel publiek als privé Een gevoelige verbetering van de sociale en economische gevolgen op de buurt.

Werf: Nadruk dat de nodige aandacht gaat naar een perfecte werfcoördinatie en –fasering van alle werkzaamheden binnen het project zelf en in coördinatie met het project rond het congrescentrum en aanpassingen in parking. Beide dossiers dienen perfect op elkaar te worden afgesteld zowel inhoudelijk qua project, als qua planning van de werfwerkzaamheden. Het aanstellen van een coördinatiebureau, een veiligheidscoördinator en een onafhankelijk controlebureau is een must om een goede voorbereiding en opvolging van de werf te verkrijgen en aldus negatieve effecten op de buurt tijdens de uitvoering tot een minimum te kunnen beperken.


pag 51/53

BIJLAGE 1 - WETTELIJKE EN VERORDENENDE BEPALINGEN EN VOORSCHRIFTEN DIE KUNNEN WORDEN TOEGEPAST: • Het Brussels Wetboek van de Ruimtelijke Ordening, bekrachtigd door de Ordonnantie van 13 mei 2004; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 12 mei 2002 tot goedkeuring van het gewestelijk ontwikkelingsplan; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 3 mei 2001 tot goedkeuring van het gewestelijk bestemmingsplan; • het (basisdossier van het) gemeentelijk ontwikkelingsplan van de gemeente: **************; • het bijzonder bestemmingsplan dat eventueel betrekking heeft op de ontwerpsite *********; • het niet-vervallen verkavelingsplan dat eventueel de ontwerpsite ********* omvat; • de gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen en het politiereglement van de betrokken gemeente; • de gewestelijke stedenbouwkundige verordening die op 3 januari 2007 van kracht werd; • het IRIS I-plan van de verplaatsingen dat door de regering op 2 oktober 1998 werd goedgekeurd; • de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen, aangevuld door de artikelen die nog van kracht zijn, de ordonnantie van 30 juli 1992 betreffende de milieuvergunningen, gewijzigd bij ordonnantie van 23 november 1993 en haar toepassingsbesluiten; • de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 22 april 1999 tot vaststelling van de ingedeelde inrichtingen van klasse IA; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 4 maart 1999 tot vaststelling van de ingedeelde inrichtingen van klasse IB, II en III met toepassing van artikel 4 van de ordonnantie van 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen; • de ordonnantie van 13 mei 2004 betreffende het beheer van verontreinigde bodems (BS: 24/06/2004); • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 9 december 2004 tot vaststelling van de risicoactiviteiten (BS: 20/01/2005); • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 9 december 2004 tot vaststelling van de bodem- en waterverontreinigingsnormen bij overschrijding waarvan een risicostudie moet worden uitgevoerd (BS: 09/02/2005) ; • de toepassingsbesluiten van de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 30 juli 1992 betreffende de voorafgaande effectenbeoordeling van bepaalde projecten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, gewijzigd bij de ordonnanties van 15 juli 1993 en van 23 november 1993 en opgeheven door de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 juni 1997; • het nationaal Belgisch programma ter vermindering van de CO2-uitstoot, waartoe door de ministerraad op 6 juni 1991 werd beslist en dat door de gewestministers in juni 1994 en door de ministerraad op 1 juli 1994 werd goedgekeurd; • de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder in een stedelijke omgeving en haar toepassingsbesluiten; • de wet van 17 juli 1975 betreffende de toegang door gehandicapten tot gebouwen toegankelijk voor het publiek; • de normen inzake brandbeveiliging: S21/201, S21/202, S21/203, S21/204, S21/207,S21/208; • het koninklijk besluit van 7 juli 1994 (BS 26/4/95) tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen,


pag 52/53

gewijzigd of aangevuld bij de besluiten van 4 april 1996, 18 december 1996 en 19 december 1997 (BS 30/12/97); • de regelgevingen en codes van goede praktijk met betrekking tot de aansluitingen op de water-, gas-, elektriciteits- en telefoondistributie; • de wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging en haar toepassingsbesluiten, waaronder het KB van 3 augustus 1976 houdende algemeen reglement voor het lozen van afvalwater in de gewone oppervlaktewateren, in de openbare riolen en in de kunstmatige afvoerwegen voor regenwater; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 20 september 2001 betreffende de bescherming van het oppervlaktewater tegen de verontreiniging veroorzaakt door bepaalde gevaarlijke stoffen; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 30 juni 2005 tot vervanging van de bijlage II van bovengenoemd besluit; • de wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de grondwateren; • de ordonnantie van 7 maart 1991 betreffende de preventie en het beheer van afvalstoffen en haar toepassingsbesluiten; • de regelgevingen en codes van goede praktijk met betrekking tot de werven en werken, evenals het nieuwe charter ‘Propere werven’; • de ordonnantie van 5 maart 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie van de werven op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; • het besluit van het MBHG van 16 maart 1995 betreffende de verplichte recyclage van bepaald bouw- of sloopafval, de ministeriële omzendbrief van 9 mei 1995 betreffende het hergebruik van puin voor wegen- en infrastructuurwerken (BS 22/9/95); • het koninklijk besluit van 29 december 1988 tot vaststelling van de sectoriële voorwaarden voor de lozing, in de gewone oppervlaktewateren en in de openbare riolen, van afvalwater afkomstig van de sector van asbest; • het koninklijk besluit van 29 december 1988 inzake voorkoming en vermindering van verontreiniging van de lucht door asbest; • het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 14 oktober 1993 betreffende asbestafval; • de algemene voorschriften van het algemeen arbeidsreglement, Titel 3, Hoofdstuk IV, afdeling 2 en Titel 2, Hoofdstuk III, artikel 148 decies 2.5. en de wijzigingsbesluiten van 15 december 1978, 28 augustus 1986 en 22 juli 1991.


pag 53/53

HERAANLEG VAN DE OPENBARE RUIMTE, ROGIERPLEIN BRUSSEL

Recommend Documents