Hemus Instructeurs Cursus
september 2006
(HIC)
Agenda Hemus Instructeurs Cursus 1e avond 18 september 2006 – 20.00 uur
Agendapunt
Indicatie starttijd
Indicatie eindtijd
• Ontvangst met koffie + en thee
19.45 uur
19.45 uur
• Introductie
20.00 uur
20.10 uur
• Inleiding Roeitechniek analyse van de roeibeweging
20.10 uur
21.00 uur
• Pauze
21.00 uur
21.00 uur
• Materiaal, materiaalafstemming en materiaalbehandeling
21.10 uur
22.00 uur
• Volgende bijeenkomst(donderdag a.s.)
22.00 uur
22.00 uur
• Afsluiting
22.00 uur
22.05 uur
De Dedoelstelling doelstellingvan vande deavond avondisisom omte teleren lerenkijken kijkennaar naarroeiers roeiers(analyse) (analyse)en enom omons onsmateriaal materiaal goed, schadeen blessurevrij te kunnen hanteren. goed, schade- en blessurevrij te kunnen hanteren. Hemus 20-09-2006
-2-
Agenda Hemus Instructeurs Cursus 2e avond 21 september 2006 – 20.00 uur
Agendapunt
Indicatie starttijd
Indicatie eindtijd
• Ontvangst met koffie + en thee
19.45 uur
19.45 uur
• Introductie
20.00 uur
20.10 uur
• Inleiding Instructie-methodiek en didactiek
20.10 uur
21.00 uur
• Pauze
21.00 uur
21.00 uur
• Lessenplan en organisatie
21.10 uur
22.00 uur
• Volgende bijeenkomst(zaterdag a.s.)
22.00 uur
22.00 uur
• Afsluiting
22.00 uur
22.05 uur
De Dedoelstelling doelstellingvan vande deavond avondisisom omgoede goedeen eneenduidige eenduidigeinstructie instructiete tekunnen kunnengeven gevenen envan vande de mogelijke vormen van feedback gebruik te kunnen maken. mogelijke vormen van feedback gebruik te kunnen maken. De Deopzet opzetvan vande deC1 C1en enC2*/C4* C2*/C4*instructiecursus instructiecursuszal zalworden wordentoegelicht. toegelicht.Zaterdag Zaterdagzal zal praktijkgericht geoefend kunnen worden (met de bestaande Roeischool-groepen). praktijkgericht geoefend kunnen worden (met de bestaande Roeischool-groepen). Hemus 20-09-2006
-3-
Rentmeester i.o. Lessenplan & Organisatie Januari 2006
Hemus 20-09-2006
-4-
De opzet van de Roeischool opleiding voor beginnende roeiers wordt meer gericht op single roeien De Instructie (aan beginnende leden)
Verschil met huidige situatie
• De instructie aan beginnende leden • De instructie aan beginnende leden wordt gegeven in C1 en C4* boten wordt alleen gegeven in C4* boten
Argumenten • Aansluiting bij de huidige opvattingen in NL over leren roeien • Een single boot geeft de roeier de beste feedback om te verbeteren
• Deze roeicursus leidt op tot een bevoegd voor een C1 en C2*/C4* (inclusief sturen C4*)
• Deze roeicursus leidt op tot een bevoegd voor C4* (inclusief sturen C4*)
• Compromis tussen leren single roeien en hanteren van grotere groepen
• De starters roeicursus wordt gegeven door instructeurs die minimaal de HIC hebben gevolgd
• De starters roeicursus wordt gegeven door iedereen die hart heeft voor Hemus en lesgeven leuk vindt
• Zicht op de kwaliteit van het instructieproces is lastig, eisen stellen aan de betrokkenen is eenvoudiger
• De Hemus Instructeurs Cursus wordt periodiek ge-update en eventueel uitgebreid
• Er bestaat geen cursus voor beginnende instructeurs bij Hemus
• De KNRB-cursus BIC/BCC is de basis geweest, aangevuld met Hemus specifieke zaken
• De instructeurs worden begeleid door een instructie-coördinator
• Er is weinig ondersteuning voor de instructeurs
• De Hemus instructeurs kunnen rekenen op ondersteuning en waardering
Na Naenkele enkelejaren jarenfocus focusvan vande deRoeischool Roeischoolop opkwantiteit kwantiteit(wegwerken (wegwerkenvan vanwachtlijsten) wachtlijsten)wordt wordtnu nude de aandacht gericht op kwaliteit volgens de Nederlandse opvattingen over leren roeien. aandacht gericht op kwaliteit volgens de Nederlandse opvattingen over leren roeien. Hemus 20-09-2006
-5-
De eisen die aan de organisatie en aan de betrokkenen worden gesteld moeten duidelijk gecommuniceerd worden De Instructeur • Alle instructeurs bij Hemus hebben minimaal de HIC gevolgd Meer opleiding mag, minder is niet verantwoord • Instructeurs kunnen alleen instructie geven voor de boot(typen) waarvoor zij zelf bevoegd zijn Instructie geven kan inhouden iets voor te doen dus ……. • Ook jeugd coaches worden beschouwd als instructeur (met extra verantwoordelijkheden) Jeugd coaches moeten didactisch zeer bekwaam zijn en zij zijn formeel toezichthouder voor jonge roeiers • De instructeurs kunnen rekenen op ondersteuning en een klankbord In geval van vragen moeten meer ervaren instructeurs aanwezig zijn
De organisatie Roeischool
• Alle instructie valt onder verantwoordelijkheid van de Roeischool • Voor jeugdleden (die instructie volgen) zijn jeugdcoaches beschikbaar
Leerling
• Instructie wordt in groepen gegeven op vaste dagen
Organisatie
• De start van een nieuwe instructiegroep wordt bepaald door het aantal aanmeldingen en de beschikbaarheid van instructeurs
Instructeur
• Na de starters roeicursus moeten de afgeroeide nieuwe leden 6 maanden roeien voor ze opnieuw instructie kunnen krijgen
Jeugd Coaches
• Na deze 6 maanden zelfstandig roeien kan instructie starten voor skiff of ander glad materiaal • Na deze 6 maanden kan eventueel ook de HIC gevolgd worden
Na Naenkele enkelejaren jarenfocus focusvan vande deRoeischool Roeischoolop opkwantiteit kwantiteit(wegwerken (wegwerkenvan vanwachtlijsten) wachtlijsten)wordt wordtnu nude de aandacht gericht op kwaliteit volgens de Nederlandse opvattingen over leren roeien. aandacht gericht op kwaliteit volgens de Nederlandse opvattingen over leren roeien. Hemus 20-09-2006
-6-
De Hemus Instructeurs Cursus zal evolueren naar een stabiele cursus die permanent up to date gehouden wordt Blok 1 Roeitechniek • De roeibeweging (met video) • Analyse (met video) • Maken van een lesplan • Gebruik van formulieren (analyse)
Blok 2 Instructie
Blok 3 Materiaal en Tillen • Eigenschappen boottypen / materiaal • Afstellen van boten door roeiers • Blessure en schadevrij tillenDe roeibeweging
Blok 4 Lesopbouw
• Didactiek (algemeen)
• Lesplan voor instructie C1 en C4*
• Instructie methodiek
• Organisatie en ondersteuning
1e theorie avond
1 (of 2) praktijkmiddagen op het water
2e theorie avond
De basis voor de cursus wordt gevormd door de KNRB cursus BIC en BCC. De cursusonderdelen worden gegeven door ervaren instructeurs, ervaren roeiers, en/of specialisten. In Inde demaand maandseptember september(oktober?) (oktober?)zullen zullende deeerste eersteervaringen ervaringenmet metdeze dezecursus cursusworden worden opgedaan. Een uitgebreide evaluatie staat ook op het programma. opgedaan. Een uitgebreide evaluatie staat ook op het programma. Hemus 20-09-2006
-7-
Door de invoering van de HIC zijn de ‘roeicarrièrepaden’ voor Coaches en Instructeurs langer identiek Instroom van leden met coach-ervaring KNRB cursus
Instroom van leden met roei-ervaring
4
Coach1 traject 6
Hemus specifiek
Individuele roeicarrière
1
1
2
1
1
Instructeurs 5 traject
Instroom van leden met roei-ervaring
KNRB cursus
1 Hemus specifieke opleidingen voor (potentiële) coaches en instructeurs Nieuw! 2 Hemus Instructeurs Cursus (HIC) 2 avonden en 1 praktijkmiddag 2 KNRB Basis Coach Cursus (BCC) 3 avonden vervangen door HIC 3 KNRB Basis Instructeur Cursus (BIC) 3 avonden vervangen door HIC 4 KNRB Cursus Coach A (doorlooptijd 4 maanden) 5 KNRB Cursus Roei-instructeur KNRB (doorlooptijd 4 maanden) 6 KNRB Cursus Coach B (doorlooptijd 4 maanden)
Instroom van leden met instructie-ervaring
1Simpel
gezegd is Coaching een bijzondere vorm van Instructie die specifiek gericht is op deelname aan wedstrijden
2 Er Erwordt wordtgestreefd gestreefdnaar naareen eenstandaardtraject standaardtrajectvoor voorde deopleiding opleidingvan vancoaches coachesen eninstructeurs instructeurs2.. Instroming Instromingvan vanleden ledenmet metervaring ervaringblijft blijftuiteraard uiteraardaltijd altijdmogelijk. mogelijk. 2
Standaardisatie geldt ook voor Hemus Instructeurs Cursus Hemus 20-09-2006
-8-
Voor de roei-instructie kunnen twee basisprincipes als uitgangspunt dienen, klassiek en cybernetisch*
2 Cybernetische methode: • eenpersoonsboot (skiff of C1) • Instructeur geeft minimaal aanwijzingen • Boot geeft veel feed-back
1 Klassieke methode: •Stabiele boten •Instructeur geeft aanwijzingen •Boot geeft weinig feed-back
Gecombineerd 3 Geïntegreerde methode
• • • • • •
Keuze bepalende factoren: Beschikbaar materiaal Weersomstandigheden Type leerling Aantal leerlingen / instructeurs Gebruikelijk binnen vereniging Eigen voorkeur
De Demengvorm, mengvorm,ook ookwel welde degeïntegreerde geïntegreerdemethode methodegenoemd, genoemd,komt komtwaarschijnlijk waarschijnlijkhet hetmeest meestvoor voor bij instructie aan volwassenen. Voor jeugdinstructie gaat de voorkeur uit naar ‘cybernetisch’. bij instructie aan volwassenen. Voor jeugdinstructie gaat de voorkeur uit naar ‘cybernetisch’. * In de cybernetica, de wetenschap van zelfsturende systemen, vormt de 'controller' een twee-eenheid met de 'monitor'. Hemus 20-09-2006
-9-
Bij Hemus wordt instructie gegeven volgens de geïntegreerde methode in zowel C1/skiff als C2*/C4*
Eigenschappen van de aanpak • Sluit aan bij de ontwikkelingen binnen Hemus
• Is berekend op de aantallen leerlingen per groep binnen de Roeischool • Maakt optimaal gebruik van schaarse single boten • Kan in voorjaar en najaar starten • Is flexibel als (weers)omstandigheden dat vereisen • Leidt op voor bevoegdheid in C1 (SO1) en C2*/C4* (S1) en sturen in C2*/C4* (G1)
Voor Voorde degroep groepdie diegestart gestartisisinin september september2006 2006wordt wordteen eenaantal aantal onderdelen van de instructieonderdelen van de instructiemethode methodeals alspilot pilotuitgevoerd. uitgevoerd.
Exameneisen
• Sluit aan bij de algemene opvattingen over roeien en instructie in Nederland
Categorie 1, gestuurd skull (S1) en boord (B1)
Categorie 1, ongestuurd skull (SO1) en boord (BO1)
• Roeien in de juiste volgorde haal / recover: inpik / beentrap / romp / armen / uitpik / wegzet / inbuigen (eerst armen dan rug) / glijden (volledig buigen van de benen) • Een goed ritme: tijdsduur van de haal korter dan die van de recover • In een ploeg: gelijk roeien (gelijke in- en uitpik) • In een ploeg: volgen van de slag • Opvolgen van commando’s • Watervrij roeien • Gelijk manoeuvreren • Ronden over beide boorden zonder oprijden • Slippen, met 1 riem • Houden • Strijken zonder oprijden • Zelfstandig van het vlot wegkomen (afduwend en slippend, zonder het vlot te raken) • Theorie: - Verenigingsregels - Vaarregelement - Materiaal (onderdelen van boot, riem en roer) - Commando’s
• Alle eisen genoemd bij S1 en B1, met extra: • Regelmatig omkijken • Stuurboordwal houden • Koers houden • Halend aankomen, zonder het vlot te raken
Hemus 20-09-2006
Stuurbevoegdheid G1 geldt voor categorie 1 en 2 • Kennis hebben van de theorie (zie roeibevoegd-heden categorie 1) • Leiding kunnen geven aan een ploeg • Duidelijk zelfstandig en luid commando’s geven. Dit geldt voor alle handelingen bij het: - in- en uitbrengen van de boot - varen - uitzetten en aankomen van de boot • Goed kunnen sturen: - inzicht tonen in moeilijke situaties - veilig en op de juiste manier halend en strijkend - aanleggen op een aangegeven plaats zonder met de boot de kant te raken - zonder roer de boot sturen (met commando’s)
- 10 -
De C1/skiff instructie bestaat uit 12 stappen, deze worden verdeeld over de totale instructieperiode
Hemus Basis Instructie (nog te doen) • Er is gebruik gemaakt van veel bestaan materiaal (van de KNRB, van de Eem en anderen) • De instructie voor C2*/C4* moet nog worden vastgelegd of ook gedefinieerd worden op basis van bestaand materiaal • De instructie voor ‘sturen’ moet nog worden vastgelegd of ook gedefinieerd worden op basis van bestaand materiaal • De inhoud van het Hemus Handboek (het rode boekje) moet nog worden up-to-date gemaakt worden He m In us st B ru a c t si ie s
• De afroei-eisen en regels moeten nog expliciet getoetst worden aan het nieuwe programma (en omgekeerd)
De Detotale totaleRoeischool RoeischoolBasis BasisInstructie Instructievergt vergtnaar naarverwachting verwachting22 22tot tot25 25instructie-sessies. instructie-sessies. Rekening houdend met uitval door slecht weer, eventuele vakanties blijven Rekening houdend met uitval door slecht weer, eventuele vakanties blijvencirca circa20 20weken wekenover. over. Hemus 20-09-2006
- 11 -
Rentmeester i.o. C1/skiff Instructie Januari 2006
Hemus 20-09-2006
- 12 -
Stap 1 Doelen -
Met behulp van de instructeur correct kunnen in- en uitstappen. De C1 uit balans kunnen leggen door een handle naar beneden te drukken en daarna de boot weer in balans kunnen leggen door de handles bij elkaar te brengen. Veilig-boord kunnen houden. Het lichaamsgewicht steeds verder naar links en rechts kunnen verplaatsen. De beide handles correct en ontspannen kunnen vasthouden. De druk van het blad tegen het water kunnen voelen tijdens de haal, waardoor de boot vooruit komt.
Organisatie Lesgeven aan twee leerlingen na elkaar. Tijdsduur 20 à 30 minuten (per leerling).
Hemus 20-09-2006
- 13 -
Stap 1 in de praktijk -
Leg de C1 alvast buiten en leg de riemen in de dollen. Sluit de overslagen. Stel het voetenbord zo af dat de riemen niet voorbij het lichaam van de leerling gehaald kunnen worden. Schuif het voetenbord dus zo ver mogelijk van de leerling af. Doe de instap- en uitstapbeweging in een rustig tempo aan de leerling voor. Laat het nogmaals zien en licht de diverse handelingen toe. Laat voor het uitstappen de juiste handhouding aan de waterzijde zien. Leg het accent op het ontspannen vasthouden van de riemen en de plaats van de duimen aan de kopse kant. Laat de leerling instappen en corrigeer zo nodig. Vertel dat de riemen nooit los gelaten mogen worden! Gebruik geen roeitermen (in plaats van stuur- en bakboord / de groene en rode zijde). Laat aan het vlot de leerling aan de waterzijde de haal- en strijkbeweging uitvoeren (met ongedraaid blad) en begeleid de beweging door je hand op die van de leerling of op de riem te leggen. Maak zelf de beweging mee en corrigeer waar nodig. Duw de C1 van het vlot met de hulp van de tweede leerling totdat de boot loodrecht voor het vlot ligt. Laat de tweede leerling de achtersteven van de C1 vasthouden. Laat de leerling in de boot in de uitgangshouding zitten; dat wil zeggen de benen en armen gestrekt, de bladen plat op het water en de linkerhand boven de rechterhand. Laat de leerling de volgende gewenningsoefeningen doen. 1 2 3 4 5 6
7 -
Laat de leerling vanuit de uitgangshouding de C1 uit balans brengen door met de schouders afwisselend van links naar rechts te bewegen. De handen blijven bij elkaar en de bladen liggen plat op het water. De leerling zal merken dat de boot niet uit balans te brengen is. Bij onbalans kan de leerling dus altijd terugvallen op deze veilige houding. Laat de leerling vanuit de uitgangshouding de handen afwisselend richting de bovenbenen brengen. De leerling beweegt met de schouders mee naar het lage boord, dus naar het water toe. De leerling ervaart dat op het blad gesteund kan worden. Als bij punt 2: in een laag tempo zo ver laten overhellen dat de dolpen het water raakt. Wiebelen: als bij punt 2 in een hoger tempo. Fietsen: handen om elkaar laten cirkelen in beide richtingen. Eerst kleine cirkels daarna grote. Vliegtuig: vanuit de uitgangshouding beide handen op de bovenbenen laten drukken. De bladen komen los van het water. De C1 zal daardoor direct naar een boord vallen. De leerling kan hiervan schrikken. Als tussenstap kun je eerst laten overhellen naar een boord en dan de andere hand bij de lage hand brengen. Daarna kun je de handen op de bovenbenen laten houden en van boord laten wisselen. Als bij punt 6. Probeer nu de dolpen het water te laten raken. Merk op dat het lage boord ook veilig is.
Houd de C1 vast. Laat met vaste bank met één hand halen en strijken (met ongedraaid blad). Let op de veilig-boord-houding en de juiste houding van de handen. Laat de C1 nu los. Laat met vaste bank en ongedraaid blad een halve cirkel halen en strijken (afwisselend links en rechts). Trek de boot aan en het begeleid het uitstappen en corrigeer indien nodig. Let op het vasthouden van de handles totdat de leerling met beide benen op het vlot staat. Evalueer en maak een volgende afspraak. Hemus 20-09-2006
- 14 -
Stap 2 Doelen -
De C1 zorgvuldig, met hulp van de instructeur, in het water kunnen leggen en uit het water kunnen halen. De riemen en de boot op de juiste wijze kunnen tillen en dragen. Met beide riemen tegelijk kunnen roeien. Kunnen rondmaken door afwisselend te strijken en te halen.
Organisatie Lesgeven aan twee leerlingen na elkaar. Tijdsduur 30 minuten (per leerling).
Hemus 20-09-2006
- 15 -
Stap 2 in de praktijk -
-
Schrijf de C1 samen met de leerling af. Breng samen met de leerling de riemen naar buiten. Breng samen de C1 uit. Leer de boot te tillen door allebei één meter uit de punt te tillen. De lasten worden zo evenwichtig verdeeld waardoor de boot niet doorbuigt. Zorg dat je zicht hebt op de leerling. Laat de leerling instappen en corrigeer zo nodig. Leer de overslag dicht te draaien aan de waterzijde. Houd de rigger goed vast tijdens het overhellen van de leerling. Stel het voetenbord (nog steeds ver van de roeier) af. Herhaal de gewenningsoefeningen 1 t/m 7 van Stap 1. Houd daarbij eerst de C1 losjes vast en laat daarna de boot los vlak bij het vlot. 1 Laat de leerling proberen vanuit de uitgangshouding de boot uit balans te brengen door met de schouders afwisselend van links naar rechts te bewegen. 2 Laat de leerling vanuit de uitgangshouding de handen afwisselend richting de bovenbenen brengen. 3 Als bij punt 2: in een laag tempo zover laten overhellen dat de dolpen het water raakt. 4 Wiebelen. 5 Fietsen. 6 Vliegtuig. 7 Als bij punt 6: probeer met de dolpen het water te raken. HerhaaI het afwisselend halen en strijken met één hand met (nog steeds) vaste bank en ongedraaid blad (bijvoorbeeld 3x rechts en 3x links). Laat de leerling aankomen door met de punt van de boot te mikken op de voet van de instructeur en trek de leerling eventueel aan. Leer het draaien van het blad door de bladen te laten slifferen over het water. De steun van het water blijft behouden door het slifferen. Leer de leerling te halen met twee riemen (met vaste bank) Houd de C1 daarbij vast (dwars voor het vlot). Leer met twee riemen te halen (met vaste bank) los van het vlot. Laat strijken met maar één hand. Het spontaan oprijden van een enkele leerling is uiteraard toegestaan. Leer rond te maken door beurtelings 3x te laten strijken en daarna 3x te laten halen. Laat de leerling verder roeien, rondmaken en weer roeien. Laat aanleggen en biedt daarbij hulp. Laat uitstappen en corrigeer zo nodig. Let op dat de leerling eerst volledig gaat staan in de boot voordat het gewicht naar het vlot wordt verplaatst. Haal samen de boot uit het water. Spuit de boot schoon en droog hem af. Ruim samen het materiaal op. Evalueer en maak een nieuwe afspraak.
Hemus 20-09-2006
- 16 -
Stap 3 Doelen -
Het voetenbord met hulp van de instructeur goed kunnen afstellen. Met gebruik van een deel van de sliding kunnen roeien (stukje oprijden). Met beide riemen tegelijk kunnen strijken. Met één riem kunnen houden.
Organisatie Begeleid de eerste leerling met het vaarklaar maken van de boot en wegkomen van het vlot. Nadat de eerste leerling op het water bezig is met de eerste oefening, de tweede leerling helpen wegkomen (als nog een boot beschikbaar is). Tijdsduur 40 à 45 minuten (per leerling).
Hemus 20-09-2006
- 17 -
Stap 3 in de praktijk -
-
-
Schrijf samen de boot af. Laat de leerling de riemen naar buiten brengen (de instructeur begeleidt). Breng samen de C1 uit. Laat de leerling de riemen in de dollen leggen en corrigeer eventueel. Laat de leerling instappen. Let op dat eerst de overslag aan de waterzijde wordt gesloten! Leer de leerling het voetenbord goed af te stellen. Vertel dat de riemen nooit voorbij het lichaam gehaald mogen worden! Herhaal de gewenningsoefeningen los van het vlot. 1 Wiebelen. 2 Fietsen. 3 Vliegtuig. Herhaal het roeien met beide riemen en het rondmaken drie om drie (met vaste bank). Leer het halen en laat geleidelijk aan een stukje oprijden. Leer het strijken met beide riemen zonder oprijden. Leer het houden met één riem door het blad eerst op het water te leggen en dan geleidelijk op te draaien. Oefen dit aan beide zijden. Geef opdrachten als: Roei een vierkant. Strijk een vierkant. Maak een vierkant door afwisselend te halen en te strijken. Roei een stuk en houd aan één zijde. Leg de C1 weer recht en herhaal hetzelfde met de andere zijde. Haal samen de boot uit het water. Spuit de boot schoon en droog hem af. Ruim samen het materiaal op.
Hemus 20-09-2006
- 18 -
Stap 4 Doelen -
Door te halen en te strijken een bepaalde koers kunnen roeien. Met twee riemen kunnen houden. Het kunnen uitdrijven en de boot in balans houden met de bladen op het water.
Organisatie Begeleid de eerste leerling met het vaarklaar maken en wegkomen. Nadat de eerste leerling op het water bezig is met de eerste oefening, de tweede leerling helpen wegkomen. Tijdsduur 45 minuten (per leerling).
Hemus 20-09-2006
- 19 -
Stap 4 in de praktijk -
De leerling schrijft de C1 af onder toezicht van de instructeur. Laat de leerling de boot uitbrengen en vaarklaar maken (het initiatief ligt bij de leerling). Leer de leerling de gewenningsoefeningen te doen terwijl hij/zij een kwart sliding (kwart bankje) is opgereden. Herhaling van het roeien. Geef opdrachten als: Roei een vierkant. Strijk een vierkant. Maak een vierkant door afwisselend te halen en te strijken. Roei een stuk en houd aan één zijde. Leg de C1 weer recht en herhaal hetzelfde met de andere zijde. Herhaal het houden met één riem. Leer te houden met twee riemen. Laat de leerling eerst met weinig vaart de beide bladen rustig draaien in het water tot ze verticaal staan. Leer uit te drijven in balans; eerst na één haal, daarna na twee halen, enzovoort. Laat de leerling ervaren dat meer vaart meer balans betekent. Pas het geleerde toe door de volgende opdracht te geven: roei een cijfer of letter. Laat de leerling aankomen en biedt daarbij hulp. Ruim het materiaal op. Laat het initiatief bij de leerling liggen.
Hemus 20-09-2006
- 20 -
Stap 5 Doelen -
Kennismaken met het vaarreglement. De boot kunnen wegduwen van het vlot. Verder van het vlot af kunnen roeien.
Organisatie Begeleid de eerste leerling met het vaarklaar maken en wegkomen. Nadat de eerste leerling op het water bezig is met de eerste oefening, de tweede leerling helpen wegkomen. Tijdsduur 45 minuten (per leerling).
Hemus 20-09-2006
- 21 -
Stap 5 in de praktijk -
-
Laat de boot afschrijven, uitbrengen en vaarklaar maken door de leerling. De instructeur geeft zo nodig aanwijzingen ter verbetering. Leer de boot weg te duwen van het vlot. Zorg dat de leerling de C1 laat uitdrijven. Oefen dit een paar maal. Zet zo nodig verder uit. Herhaal de gewenningsoefeningen op halve slidinglengte (half bankje). 1 Wiebelen. 2 Fietsen. 3 Vliegtuig. Leer de volgende oefeningen: Met één hand een handle loslaten. Even met twee handen de riemen loslaten door in de handen te klappen. Herhaal een bekende roeiopdracht voor het vlot. Leg uit wat stuurboordwal houden betekent en waarvoor het dient. Roei in een skiff of C1 mee aan bakboordzijde. Roei bij een lage watertemperatuur met de reddingsboot mee. Leer de leerling al roeiend de boot op koers te houden en die zonodig te herstellen. Besteed verder aandacht aan: regelmatig omkijken; stuurboordwal houden. Kom eerst zelf aan het vlot aan en help daarna bij het aankomen van de leerling. Laat de leerling het materiaal opruimen (het initiatief ligt bij de leerling). Vraag of alles duidelijk is.
Hemus 20-09-2006
- 22 -
Stap 6 Doelen -
De leerling kan zelfstandig de C1 vaarklaar maken met inachtneming van de regels van de vereniging. Kunnen rondmaken over beide boorden zonder op te rijden. Met gebruik van de gehele sliding (hele bank) kunnen roeien.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1. Zij houden overzicht op de kop en de staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 23 -
Stap 6 in de praktijk -
-
Laat de leerling de C1 vaarklaar maken (de instructeur assisteert). Let op dat de C1 wordt afgeschreven, vooral als de C1 wordt overgenomen. Laat de leerling de boot met de hand zover mogelijk van het vlot duwen. Zet de leerling verder uit. Blijf letten op de veiligboord-houding aan de waterzijde. Los van het vlot herhaalt de leerling de gewenningsoefeningen van stap 5. 1 Wiebelen. 2 Fietsen. 3 Vliegtuig. Herhaal de opdracht, drie halen maken, uitdrijven in balans totdat op een boord gevallen wordt. Laat met dit boord houden en strijken en verder rondmaken door afwisselend één strijkhaal en één haal te maken. Leer rondmaken zonder op te rijden en let op dat de handen voortdurend bij elkaar blijven. De veilig-boord-houding verdwijnt en wordt vervangen door het slifferen over het water. Leer dat ronden over bakboord eerst strijken met de bakboordriem betekent. Leer dat ronden over stuurboord eerst strijken met de stuurboordriem betekent. Laat de leerling onder begeleiding een stuk roeien. Let op het volledig gebruikmaken van de sliding. Laat de leerling aankomen aan het vlot en bied hierbij hulp.
Hemus 20-09-2006
- 24 -
Stap 7 Doelen -
Het bankje na losschieten weer terug in de slidings kunnen plaatsen. Tijdens het roeien elke derde haal kunnen omkijken. Tijdens het roeien de koers kunnen herstellen door bakboord-best of stuurboord-best te roeien. De eerste beginselen van het halend aanleggen kunnen uitvoeren.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1 of geven instructies vanaf de wal. Indien er meegeroeid wordt, behouden de instructeurs het overzicht op de kop en de staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 25 -
Stap 7 in de praktijk -
Een leerling doet een bekende gewenningsoefening voor, de anderen doen deze na. Leer van het bankje tussen de slidings los te komen door met één hand beide riemen vast te houden; één voet op het opstapplankje te plaatsen; zich op te trekken met één voet aan de voetenriem en met de vrije hand het bankje te verplaatsen; en hierna weer te gaan zitten op het bankje. De instructeur gaat ook op het water. Zoek rustig vaarwater op. De beide leerlingen krijgen de opdracht een ruim vierkant te varen. Let op het juist rondmaken op de hoeken en het aanhouden van de stuurboordwal. Geef de opdracht slingerend te varen door telkens harder te halen met één riem (of minder hard met de andere riem). Geef de opdracht in een rechte lijn te varen. Herhaal de opdracht: drie halen maken, uitdrijven in balans totdat op een boord gevallen wordt, te houden aan die zijde en verder rond te maken. Wijzig de voorafgaande opdracht door bij het uitdrijven over te laten overhellen naar een gekozen boord. Oefen dit over beide boorden. Vraag aan de leerling waar de voorpunt van de C1 naar toe draait bij het houden. Laat de leerling een stuk roeien. Laat elke derde haal omkijken en de koers corrigeren door stuurboord-best of bakboordbest te roeien. Laat de leerling aankomen aan het vlot en bied hierbij hulp.
Hemus 20-09-2006
- 26 -
Stap 8 Doelen -
Het kunnen ophalen van een drijvend voorwerp. De basisvolgorde in de recover kunnen uitvoeren: eerst de armen strekken, dan de romp naar voren buigen en daarna oprijden door de benen te buigen. De beweging dient in de juiste volgorde in elkaar over te vloeien. Kunnen omkijken over één schouder; afwisselend over zowel de linker- als de rechterschouder. Kunnen inhalen aan bakboordzijde van een andere (roei)boot.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1, of geven instructies vanaf de wal. Indien er meegeroeid wordt, behouden de instructeurs het overzicht op de kop en staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 27 -
Stap 8 in de praktijk -
-
Direct wegroeien van het vlot en rustig vaarwater opzoeken. Gooi voor elke leerling een drijvend voorwerp in het water dat opgehaald moet worden. Let op eventuele stroming, de windrichting en windsterkte. Laat daarna de leerlingen het voorwerp voor elkaar zo ver mogelijk weggooien. Laat aankomen op het drijvend voorwerp. De voorsteven van de C1 koerst daarbij af op het voorwerp. Kijk wie het drijvend voorwerp uit het water kan pakken. Laat de leerling een stuk roeien. De instructeur let erop dat er regelmatig omgekeken wordt. De instructeur let tijdens het roeien op de volgorde in de haal. Wees allert op de volgende twee veel voorkomende fouten: Door het bankje trappen. Direct buigen van de armen aan het begin van de haal. Geef de opdracht elkaar in te halen aan bakboordzijde. Laat de leerling ervaren over welke schouder je het gemakkelijkst kunt kijken. Laat de leerling aankomen aan het vlot en bied hierbij hulp.
Hemus 20-09-2006
- 28 -
Stap 9 Doelen -
Zelfstandig kunnen wegkomen van het vlot door weg te duwen met de vlothand en af te duwen met de bladtip. Kunnen aankomen op een denkbeeldige lijn parrallel aan het vlot. Tijdens de haal de basisvolgorde van het bewegen kunnen uitvoeren: eerst trappen met de benen, dan de romp naar achteren bewegen en daarna bijtrekken met de armen. De bewegingen dienen redelijk in elkaar over te vloeien.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1, of geven instructies vanaf de wal. Indien er meegeroeid wordt, behouden de instructeurs het overzicht op de kop en de staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 29 -
Stap 9 in de praktijk -
-
Leer na het wegduwen en uitdrijven van de boot de vlotriem in te trekken en voorzichtig met de tip van het blad de C1 weg te duwen van het vlot. Let erop dat de veilig-boord-houding aan de waterzijde gehandhaafd blijft. Laat de leerling zo ver uitduwen dat de instructeur de vlotriem na het uitzetten kan pakken en de leerling weer naar het vlot kan trekken. Oefen dit een paar maal. Herhaal een aantal gewenningsoefeningen naar keuze. Laat de leerling een stuk roeien. Geef de opdracht elke derde haal uit te drijven met de armen en benen volledig gestrekt en met de juiste romphouding: de schouders achter de heupen. Bij een goede uitvoering kan het moment van uitdrijven korter gemaakt worden en tenslotte verdwijnen. Herhaal de aanlegprocedure op het water. Vaar terug naar de vereniging. Oefen het aankomen op een denkbeeldige lijn parallel aan het vlot. De instructeur geeft vanaf het vlot een richtpunt aan en legt de hoek van aankomst uit. De afstand tot het vlot voorkomt beschadigingen en maakt tijdig ingrijpen van de instructeur mogelijk. Laat de leerling zichzelf weer wegduwen van het vlot en wegstrijken om opnieuw te oefenen.
Hemus 20-09-2006
- 30 -
Stap 10 Doelen -
Een langere afstand kunnen roeien waardoor de roeibeweging ingeslepen raakt. Kunnen aankomen aan het vlot met weinig wind. Kunnen ontwijken van een drijvend voorwerp door te slippen met één riem.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1, of geven instructies vanaf de wal. Indien er meegeroeid wordt, houden de instructeurs overzicht op de kop en staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 31 -
Stap 10 in de praktijk -
Laat de leerling(en) gewenningsoefeningen doen. Herhaal de veilig-boord-houding waarbij de andere riem even los gelaten wordt. Oefen dit over beide boorden. Leer één riem evenwijdig aan de C1 te brengen, terwijl er goed op het veilige-boord geleund wordt. Oefen dit met beide boorden. Laat de leerling een stuk roeien. Herhaal de juiste volgorde tijdens de recover en de haal. Recover: armen strekken → romp naar voren buigen → benen buigen (oprijden). Haal: benen strekken → romp naar achter bewegen → armen bijtrekken. Let er goed op dat het inbuigen gebeurt vanuit de heupen en niet vanuit de bovenromp! Vermeerder de afstand door langere stukken aaneengesloten te laten roeien. Herhaal op rustig vaarwater de sliphouding. Vermeld dat de riemen altijd vastgehouden moeten worden. Laat de leerling nu na één haal de sliphouding aannemen. Daarna na meerdere halen. De instructeur gooit enkele drijvende voorwerpen in het water. De leerlingen roeien er langs en ontwijken het voorwerp door te slippen. Laat terugroeien naar de vereniging. Herhaal het aankomen één meter van het vlot. Grijp altijd in als een aanvaring met het vlot dreigt!
Hemus 20-09-2006
- 32 -
Stap 11 Doelen -
Elkaar kunnen passeren waarbij beide leerlingen aan een zijde moeten slippen met één riem. Kunnen roeien met het juiste ritme. Zelfstandig halend kunnen aanleggen.
Organisatie Twee instructeurs begeleiden vier leerlingen en varen mee met een skiff of C1, of geven instructie vanaf het vlot. Indien er meegeroeid wordt, houden ze overzicht op de kop en staart van de groep. De opdrachten moeten duidelijk en verstaanbaar voor iedereen gegeven worden. Ook is het verstandig vooraf het traject duidelijk af te bakenen, of de aanwijzing te geven binnen het gezichtsveld van de instructeur te blijven. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 33 -
Stap 11 in de praktijk -
-
Behendigheidsoefeningen: laat de leerling(en) de volgende gewenningsoefeningen herhalen op halve en hele slidinglengte. 1 Wiebelen. 2 Fietsen. 3 Vliegtuig. Laat de leerling(en) een stuk roeien. Herhaal de volgende oefening: na een aantal halen uitdrijven met de armen en benen gestrekt. Let op dat de leerling rustig oprijdt na de stop. Laat de stop geleidelijk vervallen. Herhaal de sliphouding. Oefen het slippen met één riem met weinig vaart. Leer de leerlingen elkaar te passeren, aanvankelijk met veel ruimte, later met minder. Herhaal de aanlegprocedure op het water. Laat halend aanleggen aan het vlot.
Hemus 20-09-2006
- 34 -
Stap 12 Doelen -
Het aanleren van (delen van) een oefenparcours.
Organisatie Met vier leerlingen bij het vlot en na elkaar oefenen. Maak afspraken met de andere instructeurs over het gebruik van het vlot. Deze stap kan herhaald worden bij meer wind en woelig water. Tijdsduur 45 minuten op het water.
Hemus 20-09-2006
- 35 -
Stap 12 in de praktijk -
-
Herhaal meerdere malen het oefenen van het parcours. Grijp direct in bij foutieve handelingen en corrigeer deze. Doe het eventueel zelf goed voor. De afstanden zijn zo gekozen dat alles zich binnen het zicht vanaf het vlot afspeelt. Help de leerling bij het instappen aan het vlot. Laat de leerling naar de eerste boei roeien. Laat hem/haar ronden en naar de overkant strijken naar de tweede boei. Laat hem/haar vervolgens weer ronden en halend roeien naar de derde boei. Laat tot slot naar een drijvend voorwerp roeien (een bal, een stok, een Mars), dit uit het water vissen en terugroeien naar het vlot. Let voortdurend op de scheepvaart! Laat ook de leerling regelmatig omkijken.
Hemus 20-09-2006
- 36 -
Rentmeester i.o. C2*/C4*Instructie Voorbeeld stap X Januari 2006
Hemus 20-09-2006
- 37 -
Stap X Algemene vaardigheden Doelen -
Een gelijke roeibeweging kunnen maken. Gelijk kunnen rondmaken. Kunnen ontspannen in houding (lichaam) en roeien (waterwerk). Gelijk kunnen roeien. Een noodstop kunnen maken. De commando’s voor het aanleggen kennen.
Organisatie Leg met behulp van de leerlingen en een paar helpers een C4 in het water. De eerste oefeningen worden zogenaamd tubbend gedaan: een aantal personen roeit (in deze stap zijn het er twee) en de rest van de ploeg houdt met de bladen op het water de boot in evenwicht. Omdat in het begin veel tijd verloren gaat met uitleg en de basisstappen zal maar een klein stukje geroeid kunnen worden. Stap X neemt meerdere lessen in beslag. De instructeur stuurt de hele les tijdens deze stap. Commando’s ‘Slagklaar maken … slagklaar … Af!’ ‘Laat (bij de inpik) … lopen (bij de uitpik) … bedankt!’ ‘Gelijk!’ ‘Vastroeien aan bakboord’ (stuurboord) ‘Houden aan bakboord!’ (stuurboord, beide boorden) ‘Klaar maken om te ronden over bakboord (stuurboord), … ronden … Nu!’ ‘Houden ... Nu!’ ‘Light paddle’ ‘Let op de riemen aan stuurboord’ (bakboord) ‘Klaarmaken om te houden aan bakboord (stuurboord), … houden … Nu!’ ‘Uitstappen gelijk! … 1 … 2 … 3’ Hemus 20-09-2006
- 38 -
Stap X in de praktijk (1) -
Laat de ploeg de boot uitbrengen (zie Basisstap 1, p. 00) waarbij je zelf de commando’s geeft. Laat de ploeg instappen en de voetenborden afstellen (zie Basisstap 2, p. 00). Ga zelf op de stuurplaats zitten en vraag een of twee helpers op het vlot de boot uit te zetten. Laat de leerlingen met vaste bank met een of twee riemen een paar halen maken, tot de boot op ruim water ligt. Doe een paar gewenningsoefeningen zoals vliegeren en rondjes draaien met de handles. Laat de boot scheef leggen door de handles aan een kant omhoog te doen, laat daarna de handen weer bij elkaar brengen en laat zo ervaren dat de boot weer recht ligt. Dit alles met vaste bank. Leg de leerlingen uit wat de diverse commando’s voor het roeien en stoppen betekenen.
Een gelijke roeibeweging maken -
Begin met tubben. De twee boegen gaan half opgereden zitten met de bladen losjes op het water. Daarmee houden zij de boot recht. De beide slagen gaan roeien met vaste bank met rug (dus zonder op te rijden, maar de rug mag worden gebruikt). Laat roeien met weinig kracht. De bladen worden gewoon gedraaid. Let op de gelijkheid. Als het voldoende gelijk gaat, wisselen de rollen en gaan de boegen roeien en de slagen zitten stil met de bladen losjes op het water. Laat na ongeveer twintig halen van rol wisselen en laat nu dezelfde oefening doen met een klein stukje oprijden. Dit gaat zo al wisselend door totdat uiteindelijk – via ½ en ¾ bank – met hele bank geroeid wordt. N.B. In de winter bij lage temperatuur snel wisselen om de roeiers niet koud te laten worden!
Gelijk rondmaken -
Laat de ploeg vastroeien (de bladen worden eerst ‘half’ in het water gedraaid) en laat houden (als er water in de bladen ‘rolt’ worden de bladen pas rechtop in het water gezet). Leg eerst de volgorde van het ronden uit. Maak rond over bakboord. Dus de roeiers beginnen met strijken aan bakboord. Het blad blijft tijdens het strijken in de haalstand. De bolle kant van het blad is boven bij het teruggaan van het blad over het water. Rond de eerste keren heel langzaam en met vaste bank. Let op de gelijkheid.
Ontspannen houding -
Stop de boot en laat de leerlingen voelen wat het verschil is tussen knijpen in de handles en heel losjes vasthouden. Laat een paar maal stevig knijpen en daarna loslaten. Hetzelfde met de schouders optrekken en loslaten. Laat nu de leerlingen afwisselend op de rechter- en linkerbil gaan zitten. Daarna op twee billen tegelijk en het gewicht op het bankje drukken. Hemus 20-09-2006
- 39 -
Stap X in de praktijk (2) Gelijk roeien -
Op de terugweg gaan alle roeiers tegelijk roeien. Begin weer met vaste bank met rug. Na elke twintig halen met ¼ bankje uitlengen. De halen nog steeds met weinig kracht maken. De bladen mogen (hoeft niet) tijdens de recover over het water slifferen. Constateer je als instructeur dat de riemen elkaar vaak raken, kort dan de halen weer in.
Een noodstop kunnen maken -
Als de boot een beetje vaart heeft en de ploeg ongeveer gelijk roeit, laat je een noodstop maken door onverwacht te roepen ‘Houden ... Nu!’ De riemen moeten onmiddellijk rechtop in het water worden gezet. Leg daarna uit waarom dit geoefend dient te worden. Oefen dit nog een keer. Doe het voorzichtig, want het is niet zo goed voor het materiaal.
Aanleggen -
Leg een stukje voor het aankomen de boot stil en vertel wat de commando’s voor het aanleggen zijn. Oefen de hele procedure midden op het water. Daarna in rustig tempo naar het vlot laten roeien en aanleggen. Laat gelijk uitstappen op het commando: ‘Uitstappen gelijk! ... 1 ... 2 … 3’ en ruim gezamenlijk boot en riemen op (zie Basisstap 3, p 00). Evalueer het geleerde met de ploeg.
Hemus 20-09-2006
- 40 -
Rentmeester i.o. C2*/C4* Stuur Instructie Voorbeeld stap X Januari 2006
Hemus 20-09-2006
- 41 -
Basisstuur-opleiding Doelen: De stuurman: kan een C4 veilig en zonder schade in- en uitbrengen; kan de C4 op het water besturen; kent de vaarregels en kan ze toepassen; kan het commando over de boot voeren; kan verschillen in kracht en tempo aangeven. Voorbeeld stuur-opleiding in X stappen Stap 1 Behandeling materiaal, praktijk hanteren boot, tillen. Te water laten materiaal, inleggen riemen, instapvaardigheden. Een (korte) roeisessie om te wennen aan de boot, aan elkaar en de nieuwe situatie. Belangrijk: niet doorroeien tot het einde van de lestijd, maar tijd nemen voor instructie voor het afdrogen en opbergen van het materiaal en vooral daarna gezamenlijk bij de koffie de les bespreken: eerste indrukken, wat ging er goed en fout, waaraan een volgende keer te denken. Stap 2 De stuurman/instructeur stuurt nog zelf, oefent in het leren beseffen van de ploeg van BB/SB en de commando’s voor het roeien: slagklaar maken/slagklaar/af, vastroeien, houden, laat lopen, rondmaken en de procedure bij aanleggen. Er wordt geen afstand geroeid, de aandacht gaat vooral naar het manoeuvreren. Alle zaken uit Stap 1 worden herhaald, met ook nadruk op het sociale gebeuren na afloop. Er wordt voldoende tijd genomen voor beantwoording van vragen. Stap 3a C2 of wherry Afhankelijk van de beoordeling van de instructeur kan nu beurtelings een van de cursisten het roer nemen. Het is uiteraard belangrijk dat deze lessen niet op de voor de vereniging drukste momenten wordt gepland. De instructeur gaat op slag of op boeg. Aandacht voor: het zelfstandig geven van de commando’s voor start, laat lopen, houden en het sturen zelf. Alle zaken van les 1 en 2 passeren weer de revue. De leerlingen sluiten hun beurt af met aankomen aan het vlot. Stap 3b C4 Als onder 3a, maar dan in een C4, waarin de cursus weer verder vervolgd wordt. Stap 4 Als Stap 3, de instructeur kan een of meerdere lessen van de kant observeren. Omdat er minder aandacht zal zijn in deze sessies voor de beginselen van het ploegroeien kan de instructeur de gemaakte fouten inventariseren en individueel verder bijschaven. Stap 5 Speciale aandacht voor manoeuvres zonder roer, bootbeheersing en aanleggen zonder (gebruik van) het roer. Afspraken leren maken met de boeg voor wat de betreftHemus de samenwerking bij het aankomen. 20-09-2006 - 42 -
Rentmeester i.o. Volgende Stappen Januari 2006
Hemus 20-09-2006
- 43 -
Om tot een voor Hemus goed bruikbare Basis Instructie te komen wordt deze eerst in de praktijk getoetst …. Actie: • Zaterdag 23 september 2006 toepassen van de eerste stappen voor C1 instructie • Ondersteuning van de instructeurs door Hemus instructeurs met KNRB-diploma, door aanwezigheid op zaterdagmiddagen of beschikbaarheid in geval van vragen of problemen • Toepassen van de C1 instructiestappen (eerst volgens het boekje, als aanpassing noodzakelijk blijkt dan overleggen) • Uitwerken van de C2*/C4* instructiestappen (op basis van het beschikbare materiaal en de beschikbare kennis en ervaring) • Uitwerken van de stuur-instructie in een lessenplan (op basis van het beschikbare materiaal en de beschikbare kennis en ervaring) • Verwerken van de inzichten in concepten voor C2*/C4* instructie en stuur-instructie • Toepassen van de maatwerk ‘Hemus Basis Instructie’
….. …..en endaarna daarnainineen eeneerste eersteversie versievastgelegd. vastgelegd.Voor Voordeze dezewerkzaamheden werkzaamhedenisismoet moetnog nog inspanning worden verricht en is iedere bijdrage van instructeurs welkom. inspanning worden verricht en is iedere bijdrage van instructeurs welkom. Hemus 20-09-2006
- 44 -
