Havendebat 2015 Voorafgaand aan een prikkelend en energiek debat Koffie, en het mooiste uitzicht van de hele stad. Hier en daar een dame maar voor driekwart was ’t weer prijs: Mannen! En en het leeuwendeel in vijftig tinten grijs. “Het is herfst.” gaf de dagvoorzitter bij aanvang te verstaan Hij stelde zich niet voor maar zei: “De kachel die staat aan.” We gingen vandaag de vloer op, de dagvoorzitter bracht naar voren Dat ‘ie hoopte ook veel vrije geluiden hier te horen. Toen kregen wij instructie over onze telefoon “En mijn naam is Hans Etman.” zei Hans toen op luide toon. 28 % vrouwen hadden wij in deze klas Dat moest volgend jaar beter en wat of uw leeftijd was? De gemiddelde leeftijd kon ’t systeem blijkbaar niet aan We werden langzaam ouder terwijl ’t systeem leek stil te staan. Een overvloed aan krasse knarren dat hier in het zaaltje zat Ik kan u zeggen dat ik daarvoor het systeem niet nodig had. ‘Ik ben werkzaam bij’ dat vragen stellen dúúrde lang Dat werd een hele late lunch, werd ik ineens heel bang. “We kunnen iets teweeg brengen vandaag”, dat was de indruk die Hans had Omdat het merendeel van u daadwerkelijk aan de knoppen zat. Toen hartelijke welkomstwoorden van Elisabeth Veel vogels van diverse pluimage hadden hier voet aan wal gezet. “De haven leeft!” werden wij door Elisabeth onderwezen Zij pakte toen haar bril en begon haar toespraak voor te lezen. Het onderwerp was actueel, zo stond zij te verhalen Want of wij de klimaatdoelstellingen allemaal zouden halen? Als mens en als politicus sprak het onderwerp haar aan Ze sprak van het probleem om energie goed op te slaan. Biobrandstof kweken als er gebrek aan voedsel was? En transacties gingen langzaam zo vertelde zij de klas. Toch wenste zij ons veel plezier aan ’t slot van haar betoog En toen weer een rondje stemmen de telefoons weer naar omhoog. Klimaatverandering baarde ons zorgen, allemaal
Doen wij genoeg aan duurzaamheid? Nee, vond driekwart van de zaal. 71% had invloed en het havenbedrijf nog meer En het havenbedrijf deed niet genoeg, stemde u voor de laatste keer. “Leave event” zei Hans “of stuur een tweet de wereld in.” En toen sprak Dertje Meijer, zij had duidelijk goede zin. Zij nam ons mee naar de schoolbanken voor een geschiedenisles En ze begon bij de prehistorie, onze strenge meesteres. Over energiesoorten werd door Dertje wat gekletst Zij had zelf nog vuursteentjes tegen elkaar geketst. Haar huis was energieneutraal, Dertje had zonnepanelen Maar de Chinezen, zei zij, kon dat allemaal niets schelen. Opkomende landen mochten groeien, meldde zij Zolang ze maar niet door dezelfde groeicurve heen gingen als wij. Hoe nu verder meldde Detje , ze vertelde aan de klas Dat het energieverhaal van de haven een en/en verhaal was. Fossiele en duurzame energie, het was allebei aan de orde Helemaal nu het, Hans zei het al, herfst was geworden. Net als in de oertijd, meldde Dertje rond tien uur Ging het ook in de haven om de taal en het vuur. “De tijd dringt maar sneller gaat niet” deed Dertje een boekje open “We moeten helaas nog even op twee sporen blijven lopen.” De doorbraak qua opslaan, als die toch eens werd gevonden! Dertje had de regie niet maar ze deden wat ze konden. Je moest kunnen delen om te kunnen vermenigvuldigen, meldde zij En toen sprak boegbeeld Maron Janssen hier tot u en mij. Naast boegbeeld was zij CEO, een doodgewone baan Maar vandaag mocht zij op pumps als boegbeeld voor de troepen staan. ’t ging over vastzittende winden, van ons boegbeeld werd gehoord “Het klimaat, leuk hoor die mooie zomers, is nu al verstoord.” “De mondiale energie consumptie stijgt”meldde Manon Waarna zij over renewables en steile leercurves begon. De klimaatzaak van Urgenda die de zaak dus glansrijk won De overheid was not amused hoorden wij hier van Manon. “Rijk zonder CO2” deelde Manon toen met de klas En ze benadrukte met klem dat dat ook een topwoordspeling was. Te verwachten doorbraken op het gebied van innovatie? Circulaire economie, conversie en elektrificatie. Betrouwbaarheid en betaalbaarheid in eigen hand te houden Dat was van cruciaal belang wilde Manon ons toevertrouwen. De fossiele activiteiten niet uitbreiden, ons boegbeeld was toch blij daarmee En toen legde zij nog snel uit wat de topsector energie allemaal dee. Ze sloot af met drie suggesties en stond tenslotte te beweren:
“De Chinezen willen allemaal enorm graag van ons leren.” “We moeten het gaan halen” meldde ons boegbeeld aan de klas Omdat falen of een onvoldoende echt geen optie was. Toen een drietal heren, ik had duidelijk in de gaten Dat zij met weinig energie hier op hun krukken zaten.
Het ging over vergroening, Bert die meldde onverholen Kolen waren in principe niet groen maar je had ook groene kolen. Of Paul een neus voor nieuwe start-ups had? ’t ging over geurvermindering Dat vond Paul met zijn goede neus best een verbetering. Hans die stelde Bert een vraag over betaalbaarheid Kolen waren heel goedkoop, wou Bert wel aan ons kwijt. “Het kolenverbruik in Korea groeit als kool” vertelde Bert Hij dacht dat kolen wereldwijd de grootste back-up werd. Die mannen op die krukken, ongemakkelijk voelde het Ik was blij dat men ons boegbeeld niet op zo’n kruk had neergezet. Op verzoek van Hans sloeg Bert een kleine slag ernaar: “Alle Europese kolen centrales zijn dicht binnen tien jaar.” Naast mij staat trouwens Daniël, een goede gitarist Hij heeft heel veel energie en hier nog geen akkoord gemist. Zijn leercurve en ook hijzelf zijn nogal steil zoals u ziet Want waar ik ook met hem kom hij speelt altijd dit ene lied. Het ging over subsidies en waar die aan te besteden Over de risico’s hield daarna Paul een kleine rede. Over de energietransactie werd daarna uiteen gezet De kansen en uitdagingen door Kasper Walet. In 2030 honderd procent duurzaam energie Toekomstmuziek, een visie, of een mooie fantasie? “Houd aan je eigen visie vast” zei Kasper tot de zaal Dat had ‘ie geleerd van zijn grote boegbeeld, Louis van Gaal. Een plantaardige hamburger waar iedereen dadelijk zin in had Hij kostte twintig dollar maar dan had je ook wel wat. Plaatjes van windturbines trok Kasper toen uit de kast Zijn winden, en zijn ideeën, zaten duidelijk niet vast. Na zijn inspirerende verhaal tijd voor een korte koffiebreak Vastzittende winden? Sommigen hadden die, zo bleek. Wie niet naar het toilet ging stond bij de koffie fijn te kletsen En stond Dertje nou in een hoekje met twee vuurstenen te ketsen? Manon Janssen dronk geen koffie, zij vertrok alweer heel snel Als iemand hier niet vastzat dan was het ons boegbeeld wel. Het debatgedeelte van ’t debat dat was nu aangebroken
Door iedereen in deze zaal mocht worden meegesproken. Fossiele brandstof in de haven binnen 10 jaar verleden tijd? Dat leek absoluut onhaalbaar volgens een ruime meerderheid. Frouke in haar bloemenrok zei: “Benzine gaat eruit.” “Tsja, aan alles komt een einde” verklaarde Arie daarna luid.
Een meneer dacht dat er altijd fossiele brandstof nodig was “Ik heb een polyester boot” zei iemand anders tot de klas. “De elektriciteit van elektrische auto’s” zei Frans Bout een beetje boud “Die komt niet uit de lucht vallen, dat ziet u helemaal fout.” In Texas stopte ze vroeger alleen hun vinger in de grond Meer was er niet nodig omdat je overal olie vond. Stelling twee, de 20/20 doelstelling, Klaas die eerst begon Hij hoopte maar dat hij er iets verstandig over zeggen kon. Klaas miste de nuance deed ‘ie hier een boekje open En dacht dat de transactie trager ging dan wij met z’n allen hopen. Hans, omdat ‘ie hier toch stond, wou over Duitsland graag wat zeggen En hij stoorde zich aan het kolenimago begon ‘ie uit te leggen. “De zon waait niet altijd en de wind schijnt niet altijd.” Wou een licht verwarde Frouke hier vervolgens aan ons kwijt. Door Hans, hij keek wat moeilijk, werd vervolgens beweerd: “In de overslag van biomassa wordt beslist geïnvesteerd.” Ondernemers in fossiele energie moesten die worden gecompenseerd? Maar 53 stemmers, die stelling werd even geparkeerd. “Zonder energie overslag geen haven”, evenveel stemmen voor als tegen Waarna wij weer de reactie van twee individuele stemmers kregen. De eerste meneer ging eerst bij Frouke eens te rade: Als er geen wind was en geen zon kreeg zij haar telefoon niet opgeladen. Amsterdam fossiel vrij, een jongeman met heel woest haar Had zijn telefoon net opgeladen want hij keek maar steeds daarnaar. Hans zei nog net geen “snotneus” maar zei wel, een beetje flauw “Jij praat met de gemeente Amsterdam maar praten ze ook met jou?” Sven pleitte voor meer leiderschap, hij zag niks in twee sporen “We hebben allemaal kinderen.” kregen wij van Hans te horen. De haven als onderdeel van de keten, daarvoor pleitte een meneer Zo moesten we de haven zien want dat bracht ons veel meer. “De technologie is er al, dus waar wachten we op?” zei Sven “Er is geld nodig zei Dertje” en weet dat ik de budgetten ken. Sven had ons goed geprikkeld, drie korte stellingen nog te gaan Maar de eerste stelling bestond uit twee stellingen, gaf toen iemand aan. De één na laatste stelling die ging over CO2
Steeds rond de 80 stemmers, u deed nog allemaal braaf mee. Moest het havenbedrijf de markt nu sturen of faciliteren? 75 procent bijna vond faciliteren, Koen mocht reageren. Koen pleitte voor de dialoog en Hans vroeg: “Stimuleren Is stimuleren eigenlijk ook een vorm van faciliteren?”
Hoe kon men de ideeën brengen wat moesten mensen doen Vele, vele gedachtes kwamen daarbij op bij Koen. Hoe liet je mensen zich committeren om duurzaam te investeren Er waren wel wat nadelen wilde Hans tot slot beweren De stellingen van het begin werden tot slot bekeken En de uitkomsten die werden daarna even vergeleken Het imago van de Haven had het debat veel goed gedaan Toen konden wij, met onze vrije geluiden, hier de vloer op gaan. Haast tijd voor de lunch en dat doet iedereen duidelijk deugd Vegetarische hamburgers, daar hebben wij ons op verheugd. Dat zou een mooi statement zijn en ook nog eens gezond Het nepbloed en het water lopen mij al in de mond. Herfst of niet, ik was vandaag in vorm als nooit te voren De topwoordspelingen vlogen u toch werkelijk om de oren. En alles rijmde, falen was geen optie op dat vlak Want als het één keer niet rijmt wil je opdrachtgever meteen korting. Leave event u heeft het allemaal wel in de gaten Ik doe nog twee coupletten, dan ga ik dit event verlaten. Ik zie een aantal mensen die dat niet bezwaarlijk vinden Die zitten te draaien op hun stoelen vanwege vastzittende winden. Ik kan nog uren doorgaan maar het is bijna één uur Ik hoop dat u genoten heeft van mijn taal en van ons vuur. Aan alles komt een einde en dat geldt ook voor ons twee En we zaten hier gezellig en we zaten hier oké. Dominique Engers, Amsterdam, 8 oktober 2015 www.desneldichteres.nl
