INHOUDSOPGAVE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Hartstocht voor je financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geld! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De wet van de geleidelijke groei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wil God graag dat het goed gaat met de mens? . . . . . . . . . . . . . . Wacht met een goede instelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe we tegen geld aan moeten kijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe staat God tegenover mensen die in de schuld zitten? . . . . Werken, geven, sparen en uitgeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zes oorzaken voor gebrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De juiste verhouding tot geld hebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 7 10 13 15 17 19 23 25 34
HOOFDSTUK 1
Hartstocht voor je financiën Ik heb een keer een vrouw ontmoet, die in een warenhuis werkte. Ik deed net inkopen op de afdeling waarvoor zij verantwoordelijk was. We raakten in gesprek en ik kwam erachter, dat zij sinds vele jaren een christen was. In de loop van ons gesprek vroeg ik haar of de werknemers in het verkoopgedeelte een vast salaris kregen of op provisiebasis werkten. Ze zei dat de mensen weliswaar een vast salaris kregen, maar wel bepaalde omzetcijfers moesten halen om hun banen te behouden. Toen bekende ze dat ze zich zorgen maakte, omdat ze haar omzetcijfers niet had gehaald. “Bidt u dan ooit wel eens, dat God u een voordeel bij de mensen geeft, zodat ze bij u komen om hun inkopen te betalen?”, vroeg ik haar. Met omhooggetrokken wenkbrauwen keek ze mij een beetje verbaasd aan. “Vindt God het dan echt wel goed als ik om geld bid?” Ik verzekerde haar, dat voor God wat haar betreft alles belangrijk is. Hij wil dat ze moedig genoeg zou zijn Hem om voor alles te bidden wat ze nodig heeft. Deze vrouw had meer omzet nodig, wilde ze haar noodzakelijke baan niet verliezen. Ze moest dapper bidden, dat God klanten naar haar zou sturen die ook daadwerkelijk wat zouden kopen. Maar voor haar was het volledig nieuw dat je zo kon bidden. Hoewel ze het grootste deel van haar leven een christen was geweest, leefde ze een bescheiden leven, want ze hing de onjuiste gedachte aan dat het niet passend zou zijn om met God over geld of materiële behoeften te spreken. Het is jammer als mensen denken, dat God alleen voor de geestelijke dingen in hun leven verantwoordelijk is. Hij wil graag aan ons heel gewone leven van alledag deelhebben en wel op elk ogenblik en niet slechts een uur op de zondagochtend. God is er voor het hele leven, niet alleen voor het gemeenteleven! Ik zeg elke keer weer dat we God uit het zondagochtend-hokje moeten halen, waarin we Hem proberen vast te houden. We moeten Hem toestaan ook in onze maan5
ORDE IN FINANCIËN
dagen, dinsdagen, woensdagen, donderdagen, vrijdagen, zaterdagen en zondagen binnen te komen. Gods gunst is iets wonderbaarlijks dat ons ter beschikking staat. In Jakobus 4:2 zegt de Bijbel dat we niet hebben omdat we niet bidden. Ons zou veel meer hulp van God ter beschikking staan, die we nooit ontvangen, simpelweg omdat we er niet voor bidden. Geld is niet iets vuils of zondigs waarover we niet met God kunnen praten. We hebben het juist nodig om in het leven de dingen te doen die we moeten doen: onze woningen betalen, eten kopen, kleding en al die andere dingen kopen, die nodig zijn om een goed leven te kunnen leiden. Geld is niet iets slechts – de liefde voor het geld is slecht. God heeft er niets op tegen dat je geld bezit, zolang het geld niet jou bezit. Helaas kan ons enthousiasme voor het plan dat God met ons heeft door geld sterk verminderen. Zo kunnen we ons ertoe geroepen voelen op de een of andere manier een geestelijke dienst te beginnen. Tegelijkertijd maken we ons echter zorgen dat de materiële zekerheid van ons gezin daardoor in gevaar komt. Hier ontstaat spanning. Zolang we niet begrepen hebben wat geld is en welke rol God ervoor in ons leven toebedacht heeft, zullen we blijven worstelen met het werkelijk kunnen volgen van onze hartstocht en ons plan. Als we een verkeerde relatie met geld hebben, dan kunnen daaruit natuurlijk problemen voortkomen. Maar volgen we in de omgang met ons geld en bij het geld uitgeven de leiding van de Heilige Geest, dan kunnen we niet alleen ervaren dat in al onze behoeften voorzien wordt, maar ook dat we andere mensen die in nood zitten tot geweldige zegen worden.
6
HOOFDSTUK 2
Geld! Wat denk je dat geld zou zeggen als het kon praten? Wat dacht je van het volgende: “Ik ben gedeprimeerd en verdrietig, omdat mensen mij misbruiken, mij voor verkeerde doelen inschakelen, vanwege mij ruzie maken, mij stelen; liegen, bedriegen en misdrijven begaan om mij te verkrijgen. Van de meeste echtscheidingen krijg ik de schuld. Ik ben het zat om de hele tijd tegen hebzucht weerstand te moeten bieden. Men pot mij op en verkwist mij. De mensen geloven dat ik voor hen borg kan staan –, maar dat doe ik helemaal niet. Ze doen alsof ik God ben! Toch ben ik dat beslist niet. Ik wil alleen, dat ze weten hoeveel goeds ze met mij zouden kunnen doen, als ze maar op de juiste manier met mij zouden omgaan en hoe gezegend hun levens dan zouden zijn.” Geld hebben of het niet hebben – dat is een van de belangrijkste vragen waar we ons mee bezig houden. Op zijn minst voor sommige christenen schijnt dat ook een behoorlijk belangrijke vraag te zijn. Aan de ene kant zijn er christenen die geloven, dat God wil dat iedereen rijk is. Aan de andere kant zijn er christenen die geloven, dat arm zijn een deugd is en dat het eigenlijk de enige manier is om God met een zuiver hart te kunnen dienen. Om de een of andere bijzondere reden schijnen mensen die geen christen zijn altijd te denken, dat niemand die God volledig dient veel geld zou mogen bezitten of een leven in welvaart zou mogen leiden. Bijna elke keer als ik een wereldse krant een interview geef, word ik aangesproken op wat ik de ‘geldvraag’ noem. Kort geleden werd ik door het tijdschrift Times gevraagd of ik geloof, dat God wil dat de mensen rijk zijn. Ik zei tegen de interviewer, dat ik deze vraag niet met een simpel ja of nee kan beantwoorden, omdat ik van mening ben dat we op vele manieren rijk kunnen zijn. Geld is niet het enige wat ons rijk maakt. Gezond zijn en geliefd worden maken een mens rijk. Een soort van rijkdom is het uitoefenen van een beroep waar we van houden en graag uitvoeren. 7
ORDE IN FINANCIËN
Ik geloof, dat God eist dat we goede rentmeesters van onze financiële middelen zijn. We moeten erop letten, dat het geld niet God uit ons leven wegduwt. Te allen tijde moet Hij voor ons op de eerste plek staan. Ik geloof, dat God erop let hoe wij met ons geld omgaan. Jezus stond een keer in de tempel en bekeek wat de mensen in de offerkist legden. Het viel hem op dat sommige rijken slechts weinig offerden, een weduwe daarentegen alles erin deed wat ze bezat (zie Marcus 12:41-44). Haar gave was een dubbeltje. Dat was minder dan onze cent tegenwoordig, maar God beschouwde haar gave als zeer gul. Zijn wij gul? Helpen we bereidwillig mensen die in nood zijn en minder geluk hebben dan wij? Er zijn vele, vele factoren die de mate van financieel welslagen dat iemand ten deel valt, bepalen. In de derde Johannesbrief zegt de Bijbel, dat God meer dan alles wil dat het met Zijn volk goed gaat en dat het gezond is – dat het voor hen naar buiten toe net zo goed moet gaan als met hun ziel. Wat betekent dat? Voor mij betekent het heel eenvoudig, dat God graag wil dat we genoeg hebben om in onze behoeften te voorzien en overvloed om daarmee andere mensen bij te staan. Hij wil ons ook graag dat doen toekomen, wat we naar onze geestelijke volwassenheid goed kunnen beheren. Geld in de hand van een gul mens kan een grote zegen zijn, terwijl het in de hand van een gierig mens verderf kan brengen. Nu denken we vanzelfsprekend allemaal dat we tot de geestelijk volwassenen behoren. Maar ik geloof dat God meer over mij weet dan ikzelf en mij daarom zoveel geeft als ik overeenkomstig Zijn kennis momenteel beheren kan. Heel zeker zijn er enkele lezers, die nu direct zeggen: “Ik ben geestelijk volwassen en heb nog niet eens genoeg om in mijn basisbehoeften te voorzien.” Dat kan aan van alles en nog wat liggen en we zullen het ook over vele mogelijke oorzaken hebben. Wat we in ieder geval in ons achterhoofd moeten houden is dat de hand van een ijverige rijk maakt (zie Spreuken 10:4). We leven in een jachtige maatschappij waarin de mensen uit zijn op directe bevrediging. Mensen van in de twintig stappen tegenwoordig zonder enige ervaring in de arbeidsmarkt en verwachten net zoveel betaald te krijgen als iemand, die al meer dan 25 jaar in hun werkveld actief is. En niet alleen in het beroepsleven verwachten jongeren zo’n turbosucces. Als jonge echtgenoten hun eerste huis kopen, verwachten ze vaak dat het er precies zo uit moet zien als 8
Geld!
het huis waarin hun ouders nu leven, zowel van dezelfde grootte als van dezelfde waarde. Ze beseffen totaal niet dat hun ouders dertig jaar nodig gehad hebben om daar te komen waar ze vandaag zijn. Dat is zeker niet de houding die de Bijbel ‘ijverig’ noemt. Tegenwoordig hebben veel mensen het gevoel dat bepaalde dingen hen eenvoudigweg toekomen. Ze zien niet in dat ze daarop moeten wachten en het moeten verdienen – ze verwachten alles. Daarom noemt men deze generatie ook wel de ‘aanspraakgeneratie’. In werkelijkheid wil God graag dat ze bij nul beginnen, hard werken, ijverig en geduldig zijn om vervolgens stap voor stap groei in hun levens te zien. Dat is de manier van God en naar mijn overtuiging ook de beste weg die de mens kan gaan om tot ware welvaart te komen en volwassen te worden. Volwassenheid die hij nodig heeft om met welvaart om te kunnen gaan. Ik leg het graag zo uit: als een boom meer vruchten dan wortels heeft, zal hij in de eerste storm die hem treft omvallen. Ik denk dat het er met de menselijke natuur op vergelijkbare wijze aan toegaat. Als we een heleboel materiële dingen bezitten, maar geen diepe relatie met God hebben, kunnen we heel gemakkelijk kapotgaan. Geld heeft zeer veel macht en kan mensen in de verkeerde richting duwen. Om die reden moeten we echter ook geen angst voor het bezitten van geld hebben, zoals sommige geloofsgroepen ons leren. Het betekent wel, dat we ons ervoor moeten inspannen om nooit een verkeerde houding in te nemen, of toe te staan dat het geld ons beheerst. Gebruik nooit mensen om aan geld of dingen te komen, maar wees vastberaden om geld en bezit tot zegen voor andere mensen in te zetten. Rijke mensen kunnen veel goeds voor de maatschappij doen, als ze maar willen.
9