Aanraking Hartstocht Bidden Oud worden

juli - augustus 2015

• Aanraking

. Foto’s jubileum • Hartstocht . Clazien Verheul • Bidden . Thuisblijver • Oud worden . Orgelpunt

Jaargang / nummer 4 jan 2012 - feb 2012 /6jaargang 44 / nummer 4

Colofon 6e jaargang nr. 4

juli / augustus 2015 Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine Dit tweemaandelijks verschijnende magazine voor luisteraars van Radio Bloemendaal is een gezamenlijke uitgave van de Stichting Kerk Zonder Grenzen en de Radiocommissie van de Protestantse Gemeente in Bloemendaal en Overveen die beide van de zender gebruik maken. De programmering van de zender, waarvan de Protestantse Gemeente eigenaar is, gebeurt in nauwe samenwerking. Frequentie: 1116 AM en ook www.radiobloemendaal.nl Redactie Aart Mak (eindredactie), Dorien Veldman, Adrie Winter en Christien Jansen. Redactie-adres Radio Bloemendaal, Kerkplein 20, 2061 JD Bloemendaal. Telefoon: 023-7370098 E-mail: [email protected] Abonnementen € 12,50 per jaar. Opgaven voor abonnementen en mutaties aan het hierboven genoemde adres. Websites - www.radiobloemendaal.nl Via deze site zijn ook de radio-uitzendingen te beluisteren. - www.kerkzondergrenzen.nl Via deze site zijn veel programma’s te downloaden en zijn een wekelijkse column en toespraken te vinden. - www.pkn-bloemendaal-overveen.nl Dit is de website van de locale gemeente. - www.alledagkerk.nl Op deze site vindt u de voorgangers en kunt u ook preken downloaden.

2 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

In dit nummer treft u veel foto’s aan die gemaakt zijn op zondag 14 juni. Dat was de dag dat deze zender vierde dat hij negentig jaar bestond. Op de eerste pagina’s van dit Radiomagazine besteden wij op die manier nog eens ruim aandacht aan deze mooie dag, met ook een terugblik van de IKON-journalist Elianne Meijer. Op de website van Radio Bloemendaal kunt u terugluisteren naar alles wat die dag is uitgezonden. Op deze en ook op de nieuwe website van Kerk Zonder Grenzen kunt u trouwens veel meer vinden dat de moeite waard is. Van harte aanbevolen! Intussen zijn de zomermaanden juli en augustus begonnen. Een van de preekthema’s heet veelzeggend ‘thuisblijver’. Verderop in dit nummer leest u over wie dat gaat. Hier zij alleen gemeld dat de programmamakers en technici van Radio Bloemendaal ervan uitgaan dat er veel thuisblijvers onder de luisteraars zijn. Wij blijven dus gewoon uitzenden, elke zondag en daarnaast elke dinsdag voor de Alle Dag Kerk. En als u in dit nummer leest dat er nieuwe programma’s zitten aan te komen, is dat waar. Maar wij zijn blij dat er zoveel al langer bestaande programma’s deze zomer gewoon te beluisteren zijn. U leest er in dit nummer alles over. Wij wensen u ten slotte vele goede momenten bij de radio toe. Giften en financiële ondersteuning - voor Stichting Kerk Zonder Grenzen, wat betreft missionair werk, omroeppastoraat en projecten: rek. no. NL28INGB0001522222 of rek. no. NL05RABO0384474888 t.n.v. Kerk Zonder Grenzen te Bloemendaal - wat betreft het in standhouden van de zender en pastoraat: rek. no. NL07INGB0000167316 t.n.v. Prot. Gemeente Bloemendaal en Overveen, afd. Radio Grafische vormgeving Cliff Barrow, Bloemendaal Productie en verzending Uitgeverij Narratio, Gorinchem

Gesprek

Ooit legde iemand eens uit waarom hij zo’n hekel had aan de telefoon. Het was een welbespraakt iemand, hij was zelfs dominee. Hij legde het uit in dichtvorm. Zijn gedicht kunt u elders op deze pagina lezen. Ik bewaar zulke poëzie. Moet u nagaan, dit komt uit een boekje dat inmiddels al zestig jaar oud is. De dichter zou, als hij leefde, nu 87 jaar oud zijn. Maar hij stierf in 1992, op 63-jarige leeftijd, een jaar ouder dan ik nu ben. Het kan duizelingwekkend zijn hoe jaartallen en leeftijden om elkaar heen tollen. Alles is relatief en daarom ook beangstigend. Met hem had ik nog graag eens willen spreken. Niet per telefoon, maar in een echt gesprek, van aangezicht tot aangezicht. Hij wist veel en zag vooral veel. Ik bedoel dan zien in de dubbele betekenis van doorzien en voorzien. Daarin vond ik hem een witte raaf te midden van de zwartgepakte doffers van domineesland. Hij preekte, schreef en doceerde in een tijd dat internet nog niet doorgebroken was. Mensen op straat en in het openbaar vervoer hadden nog geen mobiele telefoontjes. Als je iets wilde weten, ging je nog naar de bibliotheek. Hij preekte een half uur en dan had niemand bij het amen een woord gemist. Nu het jubileum van de radio gevierd is, zou ik met hem en met u in gesprek willen gaan. Een gesprek over maar één vraag. Hoe zal het gaan dit medium waar de tijd genomen wordt voor wat mensen denken en geloven, waar rust is voor de stilte van 3 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

het samen bidden en de muziek? Raken we de radio kwijt of komt zij juist weer naar ons toe, als een oude liefde die we uit het oog waren verloren, maar die we bij nader inzien erg misten? Want goede radio is als een echt gesprek, van mens tot mens. Aart Mak Telefoongesprek Ik zie mijn woorden niet bij hen belanden, Zij zeggen a en kijken b erbij. Ik houd alleen mijn eigen hand in handen, En zie daarin wat ik ze weer niet zei. Ik kan tussen de regels door niet lezen. Ik heb ze met hun woorden aan de lijn. Doen zij het om niet zo alleen te wezen, Of om pas werkelijk alleen te zijn? Hoe meet ik de afstand van hun mond en ogen? Zij horen niet wat ik verstopt verkrop. Ik zie ze recht staan en ze staan gebogen, Ik zie ze buigen en ze staan rechtop. Ik maak wel vaker met een mens een praatje, Maar blijf dan op mijn eigen voeten staan. Een juffrouw knoopt een draadje aan een draadje. Waar haalt zij mij en dan het recht vandaan? Zij zijn bedriegers die ik heb bedrogen. Wat de muziek maakt, is maar niet de toon. Mijn oren zijn bevriend met mijn twee ogen. En daarom haat ik elke telefoon. Okke Jager in Worden als een kind Kampen 1955

radiopastors terug uit het verleden. Zo is daar opeens met de dictie van een cabaretier de beroemde dominee Toornvliet, die in de jaren zestig de jeugd de kerk in preekte in plaats van eruit. En dominee Thijs, die zijn overwegingen altijd afsloot met een aforisme ‘waar je nog dagen op kon kauwen’. Maar naast de nostalgie komt vooral ook de vraag naar het huidige godsbeeld aan bod. En dat is, zoals Tine Rodink met haar opmerking treffend illustreert, ingrijpend veranderd in die negentig jaar. Zoeken is het devies, en dat levert wel eens verwarring op. Theoloog en docent Hans Snoek, ook deelnemer aan het Tafelgesprek, hoort zijn studenten over God zeggen, dat Hij zich toch minstens aan de mensenrechten zou moeten houden. “Ik verzin dit niet, dat zeggen ze echt! Maar God kan nog iets anders zijn dan onze eigen projectie,” zegt Snoek na een lach uit het publiek.

Jarig Radio Bloemendaal schetst kerk van de toekomst “Het is veel makkelijker om, zoals vroeger, gewoon te geloven wat de dominee zegt.” In deze opmerking van vaste luisteraar Tine Rodink schuilt onbedoeld waar het allemaal om draait, op het jubileum van Radio Bloemendaal. De kerkelijke omroep heeft de respectabele leeftijd van negentig jaar bereikt, is daarmee na de AVRO ook meteen de oudste omroep van Nederland en dat moet worden gevierd. Een dag lang feest dus, op zondag 14 juni. En feesten, dat doen de protestanten natuurlijk met woorden. Plus een copieuze lunch, vooruit, voor de vele hardwerkende radiovrijwilligers die in het zonnetje gezet worden. Maar de status quo van zowel radio als kerk roepen 4 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

vandaag de dag zulke grote vragen op dat de dominees Aart Mak en Ad van Nieuwpoort er eens goed voor zijn gaan zitten. De kerk heeft ons allen iets te brengen, daarvan zijn beide predikanten wel overtuigd. Maar wat precies? En hoe, in godsnaam? In twee gesprekken van een uur, uiteraard rechtstreeks te volgen op Radio Bloemendaal, nemen ze de grote thema’s bij de horens – want je moet ergens beginnen.

Onthulling steen De onzekerheid die zo’n ‘andere’ God oplevert, vormt wellicht wel de rode draad van het hedendaagse geloof dat in de Dorpskerk onderzocht wordt. Kwetsbaar durven zijn, noemt Snoek het. Aan de andere kant van de tafel merkt christenhistoricus James Kennedy op dat we dat helemaal niet meer willen. “Het christendom is in veel plaatsen op de wereld vervormd geraakt tot ‘God wil dat ik gelukkig ben’.” Kennedy wil maar zeggen: als het zó simpel zou zijn... Kerkdienst kwartet

Veranderend godsbeeld Tine Rodink is met maar liefst vier anderen te gast in het programma Tafelgesprek, onder leiding van dominee Aart Mak. Geluidsfragmenten halen de kleurrijke

Na de kerkdienst


Pionieren Het zijn grote thema’s die op deze feestelijke jubileumdag worden besproken. Met het vieren van negentig jaar Radio Bloemendaal wordt ook duidelijk dat het pionieren de radiokerk in het bloed is gaan zitten. In 1924 was de Gereformeerde Kerk van Bloemendaal haar tijd ver vooruit door het toen splinternieuwe medium radio te gebruiken om de kerkdiensten naar buiten te brengen, dwars door de muren van de kerk heen, rechtstreeks de huiskamers in van mensen ver buiten Bloemendaal. In de jaren zestig kwam daar stichting Kerk zonder Grenzen bij, die voortaan de radiopredi-


kant zou leveren. Nu zowel radio als kerk niet langer vanzelfsprekend zijn, en zelfs bedreigd worden, laat de kerkzender zien opnieuw niet stil te willen staan en juist nu uitdrukkelijk vooruit te willen kijken. Van vertwijfeling over hoe het verder moet, is overigens geen sprake. Hoewel Radio Bloemendaal over een jaar of vier zelfs haar eigen zendmast moet verliezen en daarmee haar plekje op de middengolf, wordt er door de vrijwillige radiomakers alleen maar harder gewerkt om de programma’s meer te laten aansluiten bij de tijdgeest. Zo klinkt sinds een aantal maanden het van de NCRV overgenomen Woord op Zondag en krijgen

binnenkort de oudprogrammamakers Klaas Vos (VPRO) en Sytze de Vries (NCRV) een eigen format. Een nieuw, heel persoonlijk interviewprogramma moet de radio nog intiemer maken. Aan ambitie op radiogebied dus geen gebrek. Maar de grote vraag blijft hoe het dan toch verder moet met die kerk, dat instituut dat in zo’n korte tijd zó aan het wankelen is geslagen? Radio Bloemendaal zou zichzelf verloochenen als die grote kwestie onbesproken zou blijven.


Kerk van de toekomst In het programma Areopagus spreekt dominee Ad van Nieuwpoort daarom later op de dag met drie collega-theologen over de ‘kerk van de toekomst’. Het terugkerende thema daar blijkt diezelfde beweging naar buiten te zijn die Radio Bloemendaal altijd al heeft gemaakt. Mediatheoloog Jacobine Geel: “Zet mij niet in een kerk, maar op het plein voor de kerk.” Claartje Kruijff, verbonden aan de Dominicuskerk in Amsterdam maar

vooral bekend omdat ze een succesvolle pastorale blog onderhoudt, pleit voor een on-line, on demand kerk. De jonge Zuidas-predikant Ruben van Zwieten, vorig jaar in Vrij Nederland uitgeroepen tot de beste dominee van het land, ziet wel een traditionele liturgische plek voor zich, maar dan eentje met een gigantische glazen serre eraan vast. “Alle dagen open, waar gerekend wordt met een andere werkelijkheid enerzijds, en met deze werkelijkheid anderzijds.” Terwijl binnen in de kerk iedereen troost en verstilling kan vinden, is er in deze ‘voorhof’ van het heilige plaats voor debat en verschil. Levenslust Als het aan deze jonge theologen ligt, stelt de kerk van de toekomst wel de vragen, maar biedt zij wellicht niet alle antwoorden. Het was, kortom, inderdaad gemakkelijker toen de dominee nog vertelde wat we moesten geloven, maar de radicale zoektocht naar een nieuwe kerk levert wél de broodnodige beweging. En daar, zo leert ons de levenslust van het jarige Radio Bloemendaal, blijf je jong bij. Elianne Meijer

De foto’s op deze pagina’s werden gemaakt door Micha Dijkhuizen en Martin Treffers.



Dominee, zeg eens... Reünie De lagere school waar ik vroeger op zat, heeft een reünie. Niet zo’n officiële, maar georganiseerd door een toenmalige klasgenoot van mij. Ze vond mij via Facebook en wist op die manier nog zeker twintig anderen op te sporen. Danny komt ook. Hij was ad rem, gevat, durfde alles en was daardoor mateloos populair. Ik ben benieuwd of zijn grappen nu nog zullen aanslaan. Er was slechts één iemand nog populairder. Dat was de meester. Meester Van der Velden. Bob. Maar dat zeiden we niet, hoor. Het was nog lang niet de tijd om de leerkracht bij zijn voornaam te noemen.

Meester Van der Velden was knap en kwam net van de pedagogische academie. Hij vertelde over Mahalia Jackson, de zangeres. Hij liet ons haar muziek horen, vertelde over haar leven, het genre gospels en dat de zangeres opkwam voor de rechten van de mens. Dat was zijn 10 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Woord Op Zondag

opstap om de ontstaansgeschiedenis van de internationale verdragen van de mensenrechten aan ons uit te leggen. Hij koppelde er meteen afspraken aan waar wij ons in en rondom de school aan moesten houden. De meester kwam ook bij ons thuis, niet alleen bij mij, maar bij iedereen in de klas. Ik weet nog goed dat zijn bezoek me erg verlegen maakte. Hij zat naast me op de bank. Het was een bank van ribfluweel, nooit zal ik dat meer vergeten, en ik vond die bank ineens ontzettend stom. Eigenlijk vond ik alles wat wij hadden ineens ontzettend stom. Meester Van der Veldens frisheid liet bij ons thuis werkelijk alles verbleken. Zou dat mijn eerste verliefdheid zijn geweest? Of was Danny toch eerder? In elk geval ben ik over beide mannen heen gekomen. Nu ik erover nadenk: de lessen van de meester zijn beter blijven hangen dan de meester zelf. Jaren heb ik niet meer aan hem gedacht, totdat deze uitnodiging verscheen. Het verhaal van Mahalia Jackson was het eerste in een indrukwekkende reeks verhalen over grote persoonlijkheden. En dus van grote thema’s die ik daardoor goed kon begrijpen. Dat is pas educatie.

radio elke zondag van 09.15 – 09.40 uur Hein Stufkens en Annemiek Schrijver in juli In de maand juli voeren Hein Stufkens en Annemiek Schrijver een tweegesprek over het thema ‘balsem voor de ziel’ waarin het vooral gaat over de vraag wat ons heel maakt. Hein Stufkens, opgegroeid in de katholieke kerk, schreef veel, vooral over spiritualiteit en bewustwording. Hij laat zich inspireren door het christendom, boeddhisme, mystiek en dieptepsychologie. Annemiek Schrijver is presentatrice bij de KRO/NCRV, schreef met hem twee boeken en zelf ook al een aantal, onder meer een roman. Voor Woord op Zondag praten zij vier achtereenvolgende keren met elkaar over de strijd die een mens moet aangaan om heel te worden. Zij volgen daarbij een route die gekenmerkt wordt door zeven woorden: ontgiften, ontschuldigen, onthechten, ontdoen, ontmoeten, ontroeren en ontwaken. Sytze de Vries in augustus In augustus zal een eerdere serie van Sytze de Vries die hij uitsprak voor de NCRV, herhaald worden. Sytze de Vries is emeritus-predikant, schrijver van veel teksten en radiomaker. Hij spreekt in augustus een aantal keren over ‘senioren in de schrift.’ Anders gezegd, het draait om oude mensen en dingen die voorbijgaan. Achtereenvolgens zal het dan gaan over Abraham en Sarah, in blijvende verwachting, en de tweede keer over vader Jacob, van dagen verzadigd. Dan volgt een aflevering over David en de kilte van de oude dag. De vierde keer komen Simeon en Anna aan bod, met hun verziende ogen. En ten slotte gaat het over ‘nu ik oud en grijs ben.’

Dominee zeg eens, hoe erg is het als ik me u niet herinner, maar wel wat u verteld heeft? Ellen de Vries 11 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

“Veel mensen worden aangetrokken door de directheid van de tekst” Bijbel in Gewone Taal In maart van dit jaar nam Clazien Verheul afscheid bij het Nederlands Bijbelgenootschap, waar zij vanaf 1992 als neerlandicus werkte. De laatste grote klus die ze tot een einde bracht, was haar bijdrage aan de Bijbel in Gewone Taal die in oktober 2014 verscheen. “Ik vond dat heel inspirerend werk. Het is echt een uitdaging om te zoeken naar heldere taal waarbij je toch dicht bij de brontekst blijft.” “Het Bijbelgenootschap zocht een neerlandicus voor het werk in vertaalprojecten. Ik ben er begonnen in 1992 en met veel plezier gebleven tot 2015; al die jaren bleef het werk interessant.” Om te beginnen was er de Nieuwe Bijbelvertaling, een vertaling waarin de verschillen in taal en stijl van de diverse Bijbelboeken ook in de vertaling naar voren moesten komen. “Het

“Een uitdaging om te zoeken naar heldere taal waarbij je toch dicht bij de brontekst blijft” was de taak van de neerlandici om daarbij de hele breedte van de taal in te zetten, eenvoudig Nederlands, maar ook ingewikkelde zinnen en bloemrijke taal als de tekst daarom vroeg.” Toen de Nieuwe Bijbelvertaling, NBV, in 2004 klaar was, kwam er een nieuw 12 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Clazien Verheul project: de Bijbel in Gewone Taal. Hierbij konden alle ervaringen gebruikt worden die bij de NBV opgedaan waren, maar er werd in zekere zin een veel ouder plan opgepakt. “In 1989 had het NBG voor kinderen de Startbijbel gemaakt, een echte vertaling van de Bijbel, maar een selectie. Daarna was er onder andere vanuit scholen vraag naar meer. In 1994 kwam er dus een uitgebreidere uitgave, maar het bleef een selectie. Het ging bij de Startbijbel om een eenvoudige vertaling met eigentijds taalgebruik en zonder lange zinnen, terwijl de sfeer van de oorspronkelijke Bijbeltekst goed bewaard bleef.” Toegankelijk De Bijbel in Gewone Taal is geen selectie en is ook niet speciaal voor kinderen bedoeld. Maar ook hier gold het principe: begrijpelijkheid voor alles. Het doel was een vertaling die toegankelijk is voor

zoveel mogelijk mensen èn recht doet aan de oorspronkelijke tekst. Clazien: “Begrijpelijkheid hield in het vermijden van moeilijke woorden en zoeken naar eenvoudige synoniemen. Geen voedster die zoogt - in Exodus 2 - maar een vrouw die het kind de borst geeft. In totaal hebben we nog geen vierduizend verschillende woorden gebruikt. Verder maakten we korte, doorzichtige zinnen die goed lopen. De lezer moet meteen zien waar de zin naartoe gaat. Om de samenhang tussen zinnen duidelijk aan te geven zijn verbindingswoorden als daarom, maar, toen heel belangrijk. Ook de vormgeving speelde een grote rol. We hebben gekozen voor korte alinea’s en korte stukjes met kopjes.” Voor alle medewerkers werden taalafspraken gemaakt waaraan ze zich moesten houden. De vertalers werkten, net als bij de NBV, in koppels van twee: een kenner van Hebreeuws of Grieks en een neerlandicus. Elke vertaling kreeg kritiek van twee collega’s, en werd daarna besproken en verbeterd. Een breed meeleespubliek in het land maakte duidelijk of een tekst wel of geen nadere uitleg nodig had. Zo ja, dan werd er opnieuw naar gekeken. Ook de Stichting Makkelijk Lezen beoordeelde de vertalingen. Positieve reacties “Het was een inspirerende uitdaging om dingen raak te zeggen ondanks de beperkingen. Nu de Bijbel in Gewone Taal klaar is en in gebruik, blijkt dat veel mensen aangetrokken worden door de directheid van de tekst. Niet alleen jongeren of mensen die de Bijbel niet kennen, zijn enthousiast. Er komen ook positieve reacties van kerkgangers of van ouderen van in de tachtig.” Meer informatie is te vinden op www.bijbelgenootschap.nl en www.bgt.nl. Dorien Veldman 13 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Job 2:20-26 uit de Bijbel in Gewone Taal Waarom houdt God mensen in leven als ze alleen maar ellende meemaken, als ze alleen maar verdriet hebben? Ze wachten op de dood, maar die komt niet. Ze verlangen naar het einde, maar dat is nog ver. Als ze rustig zouden kunnen sterven, zouden ze zingen en juichen! Waarom laat God mij leven, terwijl ik de zin van het leven niet zie? Waarom laat God me niet sterven? Ik kan niet meer eten van verdriet, ik heb alleen nog maar tranen. Alles waar ik bang voor was, is gebeurd. Ik heb geen vrede, ik vind geen rust meer, ik houd het niet meer uit. Matteüs 6:25-27 Luister naar mijn woorden. Maak je geen zorgen over eten en drinken. Want je leven is veel belangrijker dan eten en drinken. En maak je geen zorgen over kleren. Want je lichaam is veel belangrijker dan kleren. Kijk eens naar de vogels in de lucht. Ze werken niet op het land en ze bewaren geen graan in een schuur. Jullie Vader in de hemel geeft ze te eten. En jullie zijn voor hem veel belangrijker dan de vogels. Maak je dus geen zorgen. Dat heeft geen zin, je blijft er geen dag langer door leven.

Thuisblijver

Vreemd en bizar

radio, zondagen 26 juli, 2 en 9 augustus 19.00 uur, herhaling zondag erop om 11.30 uur

radio, zondag 23 augustus 19.00 uur, herhaling zondag 30 augustus 11.30 uur

Jezus strooide met verhalen en vergelijkingen. Hij moet een meesterlijke verteller zijn geweest. Soms werd hij gedwongen om te kiezen. En dan deed of zei hij iets wat volkomen onverwacht was en elk dilemma oversteeg. Zoals die keer dat hem gevraagd werd of een Jood nu wel of niet belasting moest betalen aan de Romeinse bezetters. Dat was een splijtende discussie in zijn tijd. En hij vroeg om een munt met de beeltenis van de keizer en maakte zijn opmerking over het geven aan de keizer wat van de keizer is en aan God wat God toebehoort. Of die keer dat een vrouw op overspel werd betrapt en een aantal mannen haar voor Jezus’ voeten wierp met de vraag of hij ook niet vond dat zij volgens de wet van Mozes gestenigd moest worden. In plaats van mee te gaan in die discussie bukte hij zich en schreef in het zand. Om vervolgens, toen ze bleven aandringen, de man zonder zonde te verzoeken als eerste een steen te gooien. Ieder weet hoe dat afliep.

Vreemd en bizar staat er als titel op de omslag van het laatste boekje van Piet Schelling. Aan de ondertitel wordt duidelijk waar het over gaat: lastige Bijbelverhalen. In dit boekje doet Schelling twee dingen tegelijk. Hij bespreekt een aantal van die lastige verhalen en daar doet hij veel bijbellezers ongetwijfeld een groot plezier mee. Ik zal kort aangeven welke verhalen en teksten hij bespreekt. Het tweede wat hij

In een gesprek ging het pas over een van zijn beroemde verhalen, die van de verloren zoon. Een vader had twee zonen, zo begint die gelijkenis van Jezus. Het gesprek richtte zich op de zoon die niet wegging, maar thuisbleef. Het ging over de vraag wat er met hem aan de hand is geweest. Zo hebben mensen al eeuwen, zolang dit verhaal bestaat, zich vragen 14 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

gesteld bij dit verhaal. Zo gaat dat met verhalen die ons als een spiegel laten zien wie wij zijn en waarom wij leven. Op dat moment schoot mij een andere gelijkenis te binnen, die van de werkers in de wijngaard. En ik zag de mannen voor me die al de hele dag aan het werk waren en toen het op betalen aankwam, opmerkten dat degenen die als laatste waren aangenomen en maar een uur hadden gewerkt, hetzelfde loon kregen. Die werkers van het eerste uur leken op de zoon die al die tijd was thuisgebleven.

doet, expliciet in het eerste hoofdstuk en impliciet in alles wat hij verder schrijft, is laten zien hoe je met zulke verhalen en Bijbelverhalen in het algemeen omgaat. Dat kan hij goed en heeft hij vaker gedaan, onder andere in het indertijd terecht bejubelde boek Symbolen in de bijbel, dat hij samen met Cees den Heyer schreef. In dit boekje van 110 pagina’s gaat het over Lot en zijn dochters (Genesis 19), over de profeet Elisa, de kinderen en de beren (2 Koningen 2), over psalm 137 (het einde), over de verwoesting van Sodom (Genesis 19), over Abraham en het bijnaoffer van zijn zoon Isaac (Genesis 22), over het getal 666 (Openbaring 13) en over nog een zestal andere vreemde en duistere passages in de Bijbel. Of Schelling er altijd goed uitkomt, moet elke lezer zelf maar beoordelen. Hij daagt de lezer in elk geval uit om goed te lezen, niet alles voor zoete koek te slikken en ook je eigen tijd en manier van denken niet als de hoogste en laatste waarheid te zien. In de dienst van 23 augustus zal ik aan de hand van een van zijn hoofdstukken laten zien hoe hij zo’n vreemd en bizar verhaal uitlegt en daar mijn eigen opmerkingen aan toevoegen.

Reden om eind juli, eerste helft augustus op drie achtereenvolgende zondagen gelijkenissen met elkaar in gesprek te brengen. Mijn vermoeden is dat dit procedé kan leiden tot hernieuwde inzichten en wie weet, verrassende herkenningen.

Aart Mak

Aart Mak 15 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Orgelpunt

radio, elke zondag om 14.30 uur Op 5 juli verzorgd door Cees Verschoor Opnieuw klinken bekende en onbekende orgels langs de IJssel met organist Bert Gelderman. Kleine orgels kwamen de vorige uitzending “orgels langs de IJssel” aan de orde. Maar nu zijn de iets grotere orgels te horen, zoals het orgel uit Windesheim, een oud kerkdorp tussen Zwolle en Wijhe. Het orgel is van 1876 en staat in de Hervormde kerk. Op 12 juli verzorgd door Nico Timmerman Een paar makers van Orgelpuntmakers bezochten een orgelbouwer: het bedrijf van Pels en Van Leeuwen in ’s-Hertogenbosch. Daar werden zij rondgeleid door Peter van Rumpt, de huidige directeur van de firma. Dochter Jacqueline verzorgt de administratie en het management. Zoon Rochus, de derde generatie, is gespecialiseerd in het maken van labialen en tongwerken en heeft zich ook de ambachtelijke gietmethoden eigen gemaakt. Hij behaalde het orgelbouwdiploma aan de Oscar Walckerschule in Ludwigsburg. Orgelnieuwbouw is zeldzaam tegenwoordig; het meeste werk vindt het bedrijf in onderhoud en restauratie van bestaande orgels. Daarvan zijn het grote concertorgel in het Muziekgebouw Frits Philips in Eindhoven en het grote orgel in de St. Nikolai-kerk in Halmstad (Zweden) te horen in dit programma. 16 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Op 19 juli verzorgd door Kees Schuurman Er staan in deze aflevering van Orgelpunt verschillende orgelcomposities van de romantische Belgische componist en muziekpedagoog Joseph Callaerts op het programma. Hij werd in 1830 geboren in Antwerpen waar hij in 1901 ook overleed. Als expert werd Callaerts geraadpleegd bij de bouw van het kathedraalorgel in de stad. De te horen werken worden uitgevoerd door de Belg Joris Verdin. Dat geldt ook voor een onderdeel van Callaerts Mis voor koor en orgel, uitgevoerd door het Vlaams Radiokoor o.l.v. Johan Duijck met Joris Verdin aan het orgel. Op 26 juli verzorgd door Leo Dobbe Deze uitzending is gewijd aan de kunst van het improviseren. Die wordt vooral door organisten vaak beoefend, zowel als onderdeel van concerten als tijdens diensten. Op het programma staan drie improvisaties. Alle werken werden uitgevoerd tijdens concerten in 2014, twee in de Kathedrale Basiliek St. Bavo in Haarlem en een in de kerk De Duif in Amsterdam. Thomas Lennartz, organist uit Dresden, speelt variaties over het Nederlands koraal Gelukkig is het land uit Valerius’ Nederlandtsche gedenck-clank uit 1626. Mattias Wager, organist uit Stockholm, vertolkt geïmproviseerde variaties over het bekende en alom zeer gewaardeerde lied van Ralph Vaughan Williams For all the Saints who from their labours rest. De derde improvisatie heeft als thema: een bekend Amsterdams lied. Hiermee besloot Mattias Wager zijn concert in De Duif.

Ab Weegenaar en Jaap Zwart. Zij vertolken onder meer werken van Johan Sebastiaan Bach, Alexandre Guilmant en Cornelis de Wolf. Op 9 augustus verzorgd door Nico Timmerman In mei jl. was er een programma waarin drie Schnitger-orgels in de stad Groningen klonken. Deze aflevering wordt een orgeltocht gemaakt door het Groninger Ommeland en zijn orgels in kleine kerken te beluisteren, in kleine dorpen soms, maar met een grootse klankrijkdom. Noord-Groningen is beroemd om deze historische kerken met daarin vaak waardevolle orgels. De tocht voert onder meer langs Midwolde, Noordwolde, Loppersum en Leens. Op 16 augustus verzorgd door Henk Exel In deze aflevering komt de laat-17e eeuwse componist Georg Dietrich Leyding aan bod met zijn hele bewaard gebleven oeuvre. Organisten die zijn werk spelen, moeten behoorlijk losse voetjes hebben, want Leyding was iemand die van het betere pedaalwerk hield. Als inleiding klinkt muziek van een van zijn leermeesters, Dietrich Buxtehude. En als afsluiting speelt organist Horst Gehann een paar 20e eeuwse werkjes, waaronder

Op 2 augustus verzorgd door Cees Verschoor Ook deze uitzending neemt hij de luisteraar mee naar de streek langs de IJssel. Grote orgels onder andere uit Kampen en Zwolle worden bespeeld door de organisten Bert Gelderman, Ton Zwartkruis, 17 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

een heerlijk dingetje van hemzelf met de speelse titel Klankspelen. Op 23 augustus verzorgd door Leo Dobbe Het programma van deze zondag verbindt de luisteraar met twee historische plaatsen die van groot belang zijn, zowel voor het kerkelijk als culturele leven: Bath in Engeland met de beroemde Abdij en Sibiu in Roemenië, het voormalige Hermannstadt, waar de nog overgebleven kleine Duitstalige gemeenschap zich schaart rondom de Evangelische Stadtpfarrkirche. Vanmiddag klinken opnamen van de organist van Bath Abbey: Peter King. Hij speelt op het Klais-orgel twee werken van Franz Liszt. De Nederlandse organiste Christine Kamp heeft een CD opgenomen in de Evangelische stadskerk in Sibiu waar zij het Sauer-orgel bespeelt. De keuze voor vandaag viel op twee werken van Sigfrid Karg-Elert. Op 30 augustus verzorgd door Diederick Koornstra Hij koos voor het orgel van Norwich (UK) waar hij eind 2014 de kathedraal bezocht om met het koor Schola Liturgica het eigen koor te vervangen gedurende een week, een bijzondere ervaring! In Norwich staat een van de grootste orgels van Engeland, na een brand in 1938 gerestaureerd en uitgebreid door Hill and Son, Norman and Beard, in 1950 van een nieuwe kas voorzien. Het orgel heeft op dit moment maar liefst 105 registers, verdeeld over 5 klavieren. Het is praktisch onmogelijk om dat allemaal handmatig te registreren; het orgel is dan ook compleet computergestuurd: de organist kan zijn hele registratie inprogrammeren! Van dat orgel zijn enkele opnamen te horen, afkomstig van de CD Organ Favourites from Norwich door de organisten Malcolm Archer en Michael Nicholas.

De Binnenkamer

Programmaoverzicht Radio Bloemendaal Uitzendschema Radio Bloemendaal van 5 juli tot en met 1 september

radio, elke zondag om 09.05 uur Sommige mensen komen vanaf de eerste seconde dat ze ademhalen al te laat. Daar kunnen ze zelf niets aan doen. Dit zijn de nakomertjes. Het gezin was al voltooid, maar dan is er na jaren ineens een verrassing: moeder is warempel weer zwanger. Als deze nakomertjes opgroeien, schelen ze soms wel tien jaar met het voorlaatste kind. Meestal wordt gezegd dat zulke laatstgeborenen in de watten gelegd worden en zo veel extra vaders en moeders hebben als broers en zussen boven zich. Maar deze benjamins kunnen er ook onder lijden dat ze er nooit echt bij horen, als het vijfde wiel aan de wagen worden gezien en hun leven lang oude ouders hebben. Vroeger, toen Nederland nog grotendeels een agrarische samenleving was, moesten de nakomers voor de

ouders zorgen tot die gestorven waren. Dat betekende vaak dat een nakomer ongetrouwd bleef en zo in feite altijd als een vreemde eend in de bijt van het leven bleef rondzwemmen. In de samengestelde gezinnen van tegenwoordig is dat allemaal weer anders. Maar ook daar komt het voor dat een opgroeiend kind om zich heen kijkt en niemand van de eigen generatie aantreft. Je krijgt dan wel, als je een beetje geluk hebt, een voorkeursbehandeling, maar bij alles ben je wel steeds de laatste. Spuit elf geeft modder. ‘Ik kan ernaar hunkeren om niet alles via-via, maar zelf rechtstreeks te horen, aangesproken te worden als eerste, omhelsd te worden als meest geliefde, vooraan te lopen als de meest enthousiaste. Begrijpt u? Dan zeggen ze wel dat de laatsten de eerste zullen zijn, maar ik moet dat nog steeds een keer meemaken.

5 juli 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 09.45 Opmaat met Ad van Nieuwpoort 10.00 Dr. Ad van Nieuwpoort, live dienst 11.30 Ds. Theo Wielsma herhaling 12.45 Psalm 78 met Aart Mak 13.00 Cantate met Kees Schuurman 14.00 Psalmenmuziek met Henk Exel 14.30 Orgelpunt met Cees Verschoor 15.30 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Marianne Vonkeman, live dienst 21.00 Einde 7 juli Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Dr. Wouter Klouwen uit Baarn 13.30 Einde 12 juli 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 10.00 Ds. Teunard van der Linden, live dienst 11.30 Ds. Marianne Vonkeman herhaling 12.45 Psalm 139 met Aart Mak 13.00 Oratorium Plus met Ank Mooij 13.45 Verhaal & Co met Henk Exel 14.30 Orgelpunt met Nico Timmerman 15.30 Intermezzo door Henk Exel 17.00 Surprise 18.50 Ds. Leon Rasser, live dienst 21.00 Einde



14 juli Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Dr. Paul Visser uit Amsterdam 13.30 Einde 19 juli 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 10.00 Dr. Edith Plantier, live dienst 11.30 Ds. Aart Mak, opname uit Grootebroek 12.45 Psalm 147 met Aart Mak 13.00 Notenbeeld met Hans Bos 14.00 Dichtwerk met Leny Deurloo 14.30 Orgelpunt met Kees Schuurman 15.30 Intermezzo door Cees Verschoor 17.00 Surprise 18.50 Ds. Theo C. Wielsma, live dienst 21.00 Einde 21 juli Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Ds. Annette Driebergen uit Papendrecht 13.30 Einde 26 juli 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 10.00 Ds. Jos Aarnoudse, live dienst 12.00 Ds. Leon Rasser herhaling 13.15 Psalm 133 met Aart Mak 13.30 Muzi(ek)kant 14.30 Het verleden van Radio Bloemendaal met Daan Molenaar 15.00 Orgelpunt met Leo Dobbe 16.00 Intermezzo door Hans Paap 17.00 Surprise

18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde 28 juli Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Ds. Jan Oortgiesen uit Ede 13.30 Einde 2 augustus 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 10.00 Ds. Do Kisjes- de Vries, live dienst 11.30 Ds. Aart Mak herhaling 12.45 Psalm 92 met Aart Mak 13.00 Cantate met Kees Schuurman 14.00 Psalmenmuziek met Henk Exel 14.30 Orgelpunt met Cees Verschoor 15.30 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde dienst elders: 10.00 Aart Mak, De Kapel, Pr. Wilhelminasingel 39 Zuidoost Beemster

4 augustus Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Ds. Teus Prins, Aalsmeer 13.30 Einde 9 augustus 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 09.45 Opmaat met Ad van Nieuwpoort 10.00 Dr. Ad van Nieuwpoort, live dienst 11.30 Ds. Aart Mak herhaling 12.45 Psalm 143 met Aart Mak 13.00 Oratorium Plus met Ank Mooij 13.45 Verhaal & Co met Henk Exel 14.30 Orgelpunt met Nico Timmerman 15.30 Intermezzo door Henk Exel 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde dienst elders: 10.00 Ds. Aart Mak, De Spil Spilstraat 5 Kudelstaart 11 augustus Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Ds. Dirk-Jan Thijs, Amsterdam 13.30 Einde

Openluchtdienst, Kees Posthumus 20 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

16 augustus 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 09.45 Opmaat met Ad van Nieuwpoort 10.00 Dr. Ad van Nieuwpoort, live dienst 11.30 Ds. Aart Mak herhaling 12.45 Psalm 131 met Aart Mak 13.00 Interview door Dorien Veldman 14.30 Orgelpunt met Henk Exel 15.30 Intermezzo door Henk Exel 17.00 Surprise 18.50 Ds. Ineke Clement, live dienst 21.00 Einde

Openluchtdienst

18 augustus Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Dhr. Leo Fijen uit Maartensdijk 13.30 Einde 23 augustus 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 09.45 Opmaat met Ad van Nieuwpoort 10.00 Dr. Ad van Nieuwpoort, live dienst 11.30 Ds. Ineke Clement herhaling 12.45 Psalm 149 met Aart Mak 13.00 Muzi(ek)kant 14.00 Het verleden van Radio Bloemendaal met Daan Molenaar 14.30 Orgelpunt met Leo Dobbe 15.30 Intermezzo door Hans Paap 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde dienst elders: 10.00 Ds. Aart Mak, Christus Triumfatorkerk Juliana van Stolberglaan 154 Den Haag- Bezuidenhout 21 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

25 augustus Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Ds. Pieter Masmeijer, Zegveld 13.30 Einde 30 augustus 09.00 Muziek 09.05 De Binnenkamer met Aart Mak 09.15 Woord Op Zondag 10.00 Ds. Arie Molendijk, live dienst 11.30 Ds. Aart Mak herhaling 12.45 Psalm 150 met Aart Mak 13.00 Interkerkelijke Gezinsdienst 14.00 Engelse Koorzang 14.30 Orgelpunt met Diederick Koornstra 15.30 Intermezzo door Hans Paap 17.00 Surprise 18.50 Ds. Teunard van der Linden, live dienst 21.00 Einde 1 september Alle-Dag-Kerk uitzending 12.00 Muziek 12.25 Dr. Stephan de Jong, Bussum 13.30 Einde

Intermezzo 5 juli Herhaling programma van 1 juni 2014 door Govert Teijgeler I. Pleyel: Symfonie opus 68 L. Boccherini: symfonie opus 37 J. Stanley: Concerto nr. 5 en 6 L.G. Zavateri: Tempesta di Mare R. Wagner: Wesendonck Lieder 12 juli J. Rutter: Magnificat R. Schumann: Piano Concerto in A kleine terts J. Rutter: Gloria 19 juli F. Chopin: pianowerken door de Hongaarse pianist Krystian Zimerman Eerste pianoconcert in E minor opus 11 Rondo à La Krakowiak opus 14 gespeeld door Wladyslav Kredra 26 juli Jonge Mensen op het concertpodium met M. Bruch: Kol Nidrei, opus 47 F. Chopin: Nocturne, opus Posth. in cis J.C. Bach: uit kwartet in C: Allegro en Rondo grazioso G. Rossini: Introductie, thema en variaties voor klarinet en orkest G.P. Telemann: hobo sonates 2 augustus Herhaling programma van 4 augustus 2013 door Govert Teijgeler “Zomer” A. Glazunov: uit de jaargetijden De Zomer J. Haydn: uit DieJahreszeiten Der Sommer R. Strauss: Aus Italien F. Delius: In a Summer Garden 22 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Muzi(ek)kant 9 augustus G.F. Händel: Music for the Royal Fireworks F. Schubert: Sonate voor viool en piano in A grote terts G.P. Telemann: delen uit Tafelmuziek, productie III R. Schumann: Concertstuk voor 4 hoorns en orkest in F grote terts A. Vivaldi: Concerto voor hobo en strijkers in D kleine terts 16 augustus W.A. Mozart: Mis in C grote terts, Dominicusmis N. Rimsky-Korsakov: Scheherazade, symfonische suite naar 1001 Nacht 23 augustus Aangenaam Barok met G.F. Händel: Concerto grosso in C Alexander’s Feast J.B. Lully: Gavotte arr. P. Hellendaal: Concerto grosso II in D minor J.M. Molter: Concerto MWV IV 7 in D dur A. Vivaldi: Opus 8 nr. 7 RV 242, Opus 8 nr. 8 RV 332 en Opus 8 nr. 9 RV 454 30 augustus Aangenaam Klassiek met R. Leoncavallo: Pagliacci: Vesti la Giubba C. Orff: Carmina Burana: III Cour d’amours A. Pärt: Spiegel im Spiegel N. Bruhns: Ich liege und schlafe Trompetmuziek van: J.F. Fasch: Konzert D dur D. Gabrielli: Sonate nr. 5 D dur

Psalmen radio, elke zondag 12.45 uur

radio, vierde zondag, 13.00 uur Het programma Muzi(ek)kant van Nico Timmerman gaat stoppen. In de maand juli wordt nog een herhaling uitgezonden en in augustus volgt een aflevering van Muzi(ek)kant die al wel eerder was aangekondigd, maar toen niet kon worden opgenomen en uitgezonden. Op 26 juli is de muzikale keuze te horen van Dick Buist. Hij is binnen de kerkelijke gemeente onder meer actief bij de filosofiekring en ook bij de filmavonden. Dit programma werd eerder uitgezonden in 2010. Op 23 augustus klinkt de muziek die Joost de Wit uit Nieuw-Vennep koos. Joost heeft een orgelbouwbedrijf, waarmee zijn vader in 1940 begon in Badhoevedorp. Het bedrijf verhuisde naar Nieuw-Vennep waar meer ruimte was om te groeien. Zoon Joost nam de zaak over en inmiddels is er ook al een De Wit jr. in het bedrijf werkzaam. Nee, het wordt geen programma met uitsluitend orgelmuziek! 23 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine

Op zondag 30 augustus zal voor het laatst een psalm klinken in de lange serie die ik in de loop der jaren voor deze zender heb gemaakt. Nog één keer kunt u luisteren naar psalm 150. Ja, dit programma eindigt uiteraard uitbundig. Met teksten als deze: ‘Psalm 150 voelt als de oproep om achter de muziek aan te gaan. Buiten klinkt al de fanfare. Jij zit nog binnen. Te puzzelen, te prakkiseren, wat ook maar. Maar is het niet beter, veel beter, om weg te lopen, het leven te omarmen, en samen met bekenden en onbekenden achter de muziek aan te gaan? Het is feest, als een koningsdag en dan nog oneindig veel mooier en beter!’ Op alle zondagen daarvoor kunt u nog eens naar andere psalmen luisteren. Het programma duurt telkens een kwartier, aan het begin van de zondagmiddag. (a.m.)

Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Kerkplein 20, 2061 JD Bloemendaal T: 023 - 7370098 e-mail: [email protected] www.radiobloemendaal.nl www.kerkzondergrenzen.nl

Aanraking Hartstocht Bidden Oud worden

Recommend Documents