Waar sta je voor, als je voor de klas staat?

De 7e conferentie Duurzaam Leren Dinsdag 1 oktober 2013 Masterclass Professioneel kapitaal met Prof. Andy Hargreaves Woensdag 2 oktober 2013 Onderwijsconferentie Duurzaam Leren met H.K.H. Prinses Laurentien van Oranje Conferentiecentrum Jaarbeurs Utrecht

Waar sta je voor, als je voor de klas staat? Over het opbouwen van Professioneel Kapitaal Met onder meer

H.K.H. Prinses Laurentien van Oranje Andy Hargreaves, Geert Kelchtermans Marcel van Herpen en Guus Geisen Georganiseerd door Stichting Duurzaam Leren (NTO-Effekt en IRISZ) Relatie, Verbondenheid, Betrokkenheid, Vakmanschap, Eigenheid

Bij aanmeldin

g vóór 1 juni 2013 ontvan gt u GR ATIS de Nederlan dstalige versie van het nieuwste boek van An dy Hargreaves en Michael Fullan : PROFE SSIONEEL K APITA AL. H et boek wordt tijdens deze confere ntie gepresenteer d!! Schrijf dus vandaag nog in.

Wie is Duurzaam Leren? De Stichting Duurzaam Leren is een samenwerkingsverband tussen NTO-Effekt en Irisz. De missie van de stichting is het realiseren van duurzame onderwijsontwikkeling met een belangrijke impact op de samenleving. De samenleving van morgen wordt (mede) vorm gegeven in de scholen van vandaag! Wat verstaan wij onder duurzaamheid?: 1. Duurzaamheid in de betekenis van blijvend. Datgene wat je leert, heeft betekenis voor je, het wordt van jou en je raakt er daardoor bij betrokken. We bevorderen (gedrags-) verandering die in mensen/organisaties gaat zitten. 2. Duurzaamheid in de betekenis van je verantwoordelijk voelen voor de samenleving van nu en die van morgen. Keuzes die nu gemaakt worden, bepalen de toekomst. We ondersteunen scholen in hoe zij dit aspect van duurzaamheid een vaste plaats in hun onderwijs kunnen geven. 3. Duurzaamheid in de betekenis van onderlinge verbondenheid. Het besef dat we allemaal deel uitmaken van één samenhangend systeem. Door het bevorderen van samenhang en systeemdenken, leren we mensen te kijken naar zowel het geheel als naar de onderlinge relaties.

Thema van de conferentie: Op 1 en 2 oktober 2013 organiseert de Stichting Duurzaam Leren een onderwijsconferentie rond het thema ‘Waar sta je voor, als je voor de klas staat?’. Deze conferentie is een vervolg op de grote conferentie over duurzame schoolontwikkeling in het World Forum in Den Haag in 2011. Het centrale thema was toen ‘Elk kind is een belofte’. Deze conferentie is door ruim duizend mensen bezocht en werd als zeer inspirerend ervaren. Elk kind wordt geboren met een veelheid aan talenten en mogelijkheden. Ons werk dient gericht te zijn op het ontwikkelen van dit potentieel. Dit vraagt verbondenheid met elkaar van allen die werkzaam zijn in en voor het onderwijs om zo in samenhang duurzame resultaten tot stand te brengen. Duurzame resultaten zijn de uitkomst van goede leerprocessen, zowel van kinderen als van volwassenen die deze leerprocessen en leeromgeving realiseren. Deze processen worden vorm gegeven door mensen. Kennis van je eigen motieven, kwaliteiten en deskundigheden helpt om verantwoorde keuzes te maken voor kwalitatief hoogwaardig en duurzaam onderwijs. Onderwijs van nu en onderwijs van en voor de toekomst. Stelling nemen is hierin essentieel. Weten waar je voor kiest, hoe dit verbonden is met wat je écht belangrijk vindt en je keuzes leven in je dagelijks werk. Hoe je dat kunt realiseren in de dagelijkse praktijk is de vraag waar we tijdens deze conferentie antwoorden op proberen te vinden.

Voor wie is de conferentie bedoeld? Allereerst voor iedereen die werkzaam is in het onderwijs. De inzichten en de werkvormen die tijdens deze conferentie aan bod komen, kunnen op het niveau van het bestuur, het samenwerkingsverband, de school als organisatie en in de klas gebruikt worden. Al deze vormen komen op de conferentie aan bod. Verder is de dag bedoeld voor bestuurders, opleidingsinstituten voor leraren en schoolleiders, voor schoolbegeleiders en voor iedereen die in duurzaamheid, in systeemdenken en in goed onderwijs geïnteresseerd is.

Theorie én praktijk De conferentie richt zich op het realiseren van drie doelen: •

Kennis en inspiratie op doen

•

Hoe verder in de praktijk?

•

Ontmoeten van mensen en bronnen.

Goed onderwijs draait niet om spullen en papieren, maar om mensen en manieren.

Waarom mag u deze dag niet missen? Deze dag biedt u een unieke kans om u te laten inspireren door invloedrijke deskundigen op het gebied van verantwoord onderwijs en leiderschap, zoals: H.K.H. Prinses Laurentien van Oranje richtte in 2009 op persoonlijke titel de Missing Chapter Foundation op. Het doel van deze stichting is het bevorderen van duurzame besluitvorming door de dialoog tussen besluitvormers, kinderen, jongeren en jonge professionals te initiëren. De onbevangen vragen, de verfrissende meningen en de verrassende ideeën van de jonge doelgroep werkt inspirerend voor huidige besluitvormers om ingewikkelde dilemma’s op te lossen. De dialoog tussen generaties is het ontbrekende hoofdstuk in duurzame besluitvorming. In samenwerking met diverse partners, waaronder de stichting Duurzaam Leren, worden initiatieven ontplooid om hier invulling aan te geven. De bijdrage van Prinses Laurentien heeft als titel: Kinderen doen uit zichzelf duurzaam. Prinses Laurentien is werkzaam voor o.a. het Wereld Natuur Fonds en de European Climate Foundation. Zij schreef twee kinderboeken over Mr. Finney ontplooit activiteiten op het gebied van laaggeletterdheid en is voorzitter van Stichting Lezen & Schrijven, die zij in 2004 oprichtte. Daarnaast is zij UNESCO’s Speciaal Gezant voor Geletterdheid. Prof. Andy Hargreaves is hoogleraar en een internationaal erkende autoriteit op het gebied van onderwijsonderzoek en heeft diverse bekroonde boeken op zijn naam staan. Hij is geïnteresseerd in de relatie tussen onderwijs, leiderschap en duurzaamheid. Hargreaves laat zien dat duurzame onderwijsverbetering gebaseerd moet zijn op een heldere visie op onderwijs in de kennismaatschappij. Andy Hargreaves is een inspirerende spreker die u niet mag missen. Tijdens deze conferentie presenteert hij zijn nieuwste boek Professioneel Kapitaal. Tijdens deze conferentie bespreekt hij – in een geheel nieuwe presentatie - wat het Nederlandse onderwijs kan leren van internationaal vergelijkend onderzoek. Marcel van Herpen is auteur van ‘Duurzaam opvoeden en ontwikkelen’, waarin aandacht wordt besteed aan hoe de duurzaamheidsvraagstukken samen met de volgende generatie beantwoord moeten worden. Marcel van Herpen is projectleider van het Expertisecentrum Duurzaam Opvoeden en Ontwikkelen en verbonden aan het NIVOZ. De lezing van Marcel heeft als thema: Het ‘pedagogische antwoord’ met tact en leiderschap. Alle leraren willen dat kinderen gelukkig worden en zich optimaal ontwikkelen. Als dat niet lukt zijn velen geneigd om het falen af te schuiven. Kinderen vragen om opvoeders die verantwoordelijkheid nemen. Dat kan. Dat is een kwestie van ‘omdraaien’. Met het perspectief op de leerling in plaats van op de organisatie! Prof dr. Geert Kelchtermans is hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven en aldaar directeur van het Leuvens Universitair Centrum voor Onderwijsgerichte Nascholing. Zijn presentatie heeft als thema: Duurzaam en deskundig onderwijs vernieuwen: reflecties over lerarenprofessionaliteit. In zijn lezing vertrekt Geert Kelchtermans van drie kerninzichten uit het onderzoek naar onderwijsvernieuwingen. Onderwijsvernieuwingen die een onderwijsverbetering willen zijn, dienen tegelijkertijd gericht te zijn op het verbeteren van de leerresultaten bij de leerlingen en het vergroten van de deskundigheid van schoolteams. Daarenboven is onderwijsvernieuwing geen mechanisch of louter technisch gebeuren, maar een betekenisvol proces voor de betrokkenen. Tenslotte vindt onderwijsvernieuwing nooit plaats in een vacuüm, maar altijd in een welbepaalde tijd-ruimtelijke context. Die drie lessen hebben gevolgen voor het idee van ‘professionaliteit’ voor leraren dat we moeten nastreven. Guus Geisen is verbonden aan IRISZ en de Stichting Duurzaam Leren. Als systeemdenker werkt Guus aan het realiseren van duurzame schoolontwikkeling waarbij het vertrekpunt inspiratie is. Guus is auteur van ‘De kunst van het denken’, waarin hij toelicht wat kennis over hoe onze hersenen werken kan betekenen voor het vormgeven van eigentijds onderwijs. Daarnaast heeft hij op verzoek van AgentschapNL een publicatie geschreven waarin hij oproept om samen een visie op onderwijs en duurzaamheid te ontwikkelen waarbij kinderen en volwassenen samen een belangrijke rol spelen.

De conferentie Naast deze lezingen zijn er inspirerende (praktijk-)workshops, kunt u films zien/bekijken en inspirerende onderwijsmensen ontmoeten die hun praktijk en hun inspiratie graag met u delen.

Dinsdag 1 oktober 2013 – Masterclass

‘Professioneel Kapitaal’ door prof. Andy Hargreaves Inhoud van de masterclass: Professioneel Kapitaal: hervormen van het onderwijs in elke school Hoewel de allerbelangrijkste factor in een school die van invloed is op het leren van leerlingen de kwaliteit van de leerkracht is, denken nog steeds te veel mensen dat onderwijs geven relatief gemakkelijk is, dat er geen hoge kwalificaties voor nodig zijn, snel onder de knie te krijgen is en gedaan kan worden door mensen die weer doorstromen naar iets anders. Door het krachtige nieuwe idee van Professioneel Kapitaal, schetst Andy Hargreaves in zijn boek samen met Michael Fullan wat het echt betekent om een hoogwaardig gekwalificeerde professional te zijn en wat schoolleiders kunnen doen om er voor te zorgen dat elk kind elk jaar geweldig onderwijs krijgt. Deze Masterclass laat zien hoe je traditionele stereotyperingen van onderwijs kunt doorbreken, hoe je het juiste menselijke kapitaal kunt verleiden om voor het onderwijs te kiezen, hoe je meer effectief sociaal kapitaal kunt opbouwen van gezamenlijke verantwoordelijkheid tussen leerkrachten, hoe veranderingen door leerkrachten gedragen en geïnitieerd worden in plaats van dat ze hen opgedrongen worden en hoe je deze strategieën kunt toepassen voor leerkrachten in verschillende fases van hun carrière.

Wie is Andy Hargreaves? Andy Hargreaves bezet de Thomas More Brennan Onderwijs Leerstoel op de Lynch School of Education van het Boston College. Daarvoor was hij medeoprichter en directeur van het Internationaal centrum voor onderwijsverandering in Ontario. Andy is een toonaangevende professor in onderwijsverandering. Hij schrijft en houdt lezingen over duurzame schoolontwikkeling en duurzaam leiderschap. Onderwerpen waar ook door Nederlandse auteurs over wordt geschreven. Het bijzondere aan Hargreaves is dat hij veel aandacht heeft voor een integrale benadering. Een benadering die rekening houdt met de gevolgen van onze acties en activiteit op de korte en de langere termijn. Wanneer Hargreaves over duurzaamheid spreekt betreft dit niet alleen een betere wereld nu en straks voor onze kinderen. Het gaat vooral om het realiseren van een blijvende verandering die ‘in mensen is gaan zitten’. Auteur van onder andere: Duurzaam schoolleiderschap, Professioneel Kapitaal en The Global Fourth Way. Andy heeft veel onderscheidingen gekregen, waaronder een eredoctoraat van de universiteit van Uppsala. Andy is te volgen op twitter @HargreavesBC. Datum en tijd : Locatie : Kosten : Voertaal : Registratie : Informatie :

Dinsdag 1 oktober 2013 van 9.30 uur tot 17.30 uur Het Jaarbeurs Congres Centrum in Utrecht De kosten voor deze unieke dag zijn € 395,- pp In dit bedrag zijn lunch en conferentiemap inbegrepen. Engels Vanwege het interactieve karakter van deze masterclass is het aantal plaatsen beperkt. Vol = vol !! Inschrijving uitsluitend via : www. duurzaamleren.org Voor verdere inhoudelijke en overige informatie kunt u contact opnemen met de organisatie via [email protected]

Woensdag 2 oktober 2013

Ochtend 08.30 uur : 09.15 uur :

Ontvangst en registratie Welkom door Nico van der Meer en Tijn Nuyens: Waar sta je voor als je voor de klas staat?

09.30 uur:

Officiële opening van de conferentie door H.K.H. Prinses Laurentien van Oranje. Kinderen doen uit zichzelf duurzaam

10.00 uur :

Plenaire inleiding door prof. Andy Hargreaves over The Dutch way in education

11.15 uur :

Pauze

11.45 uur :

Keuzeprogramma: Lezingen: Door Marcel van Herpen en Guus Geisen. Workshops: U kunt een keuze maken uit verschillende inspirerende workshops.

12.45 uur :

Lunch en informatiemarkt

Middag 13.45 uur:

Plenaire inleiding door prof. Geert Kelchtermans over Duurzaam en deskundig onderwijs vernieuwen

14.45 uur:

Pauze

15.15 uur :

Keuzeprogramma: Worldcafé: Deelnemen aan het Worldcafé: verbinden van de inspirerende inleidingen met uw eigen werk en leven o.l.v. Marcel van Herpen, Luc Stevens, Guus Geisen en Geert Kelchtermans. Workshops: U kunt een keuze maken uit verschillende workshops met o.a. Andy Hargreaves. Filmhuis: Wij presenteren u een inspirerende onderwijsfilm. De film worden ingeleid door een deskundige en er is gelegenheid om na afloop na te praten over de film. Praktijk: Nederlandse ‘Kanamori’s’ vertellen hun praktijkverhaal. Ouders: Presentatie en gesprek met Noëlle Pameijer over de manier waarop je ouders goed betrekt bij het onderwijs. Ontmoeten: In gesprek met elkaar of met leden van HetKind en Duurzaam Leren.

16.15 uur:

Plenair: Kinderen over de essentie van een goede leerkracht

16.45 uur:

Afsluiting

Na afloop van deze conferentiedag kunt u terecht in de boekenstand. Ook is er gelegenheid voor een informele ontmoeting onder het genot van een drankje.

Algemeen Het Beatrixgebouw Het Beatrixgebouw ligt direct aan NS Station Utrecht CS en beschikt over een grote parkeerruimte bij de Jaarbeurs. De locatie is gemakkelijk bereikbaar per openbaar vervoer en per auto. Voor een routebeschrijving kijkt u op www.duurzaamleren.org.

Onderwijsconferentie De investering voor deze conferentie bedraagt: € 395,- per persoon bij aanmelding voor één dag (dinsdag Masterclass of woensdag Onderwijsconferentie) € 690,- per persoon bij aanmelding voor beide dagen. (uw voordeel bedraagt € 100,-) In dit bedrag zijn de lunch, koffie en thee en de conferentiemap inbegrepen.

Taal De voertaal op deze conferentie is Nederlands. De plenaire sessie van Andy Hargreaves is in het Engels. De meeste workshops zijn in het Nederlands. We bieden u de mogelijkheid (bij voldoende belangstelling) om gebruik te maken van simultaanvertaling. Door de inzet van tolken en hoofdtelefoons kunt u de plenaire sessies volgen in het Nederlands. De kosten daarvan bedragen E 50 per dag.

Onder voorbehoud Het programma is onder voorbehoud. De Stichting Duurzaam Leren heeft het recht om nog wijzigingen in het programma aan te brengen. Deze wijzigingen kunnen géén reden zijn tot terugvordering van het inschrijfgeld.

Aanmelden* Aanmelden voor de conferentie en voor de masterclass kan uitsluitend individueel online via www.duurzaamleren.org. Inschrijvingen en workshopkeuzes worden behandeld op volgorde van binnenkomst. Let op: de belangstelling voor deze conferentie is zeer groot. Vol is vol, wacht dus niet te lang. U ontvangt van ons per omgaande een e-mailbevestiging van uw inschrijving. In de weken voorafgaand aan de conferentie ontvangt u een persoonlijk deelnamebewijs met vermelding van uw workshopindeling. Uw aanmelding wordt definitief na ontvangst van uw betaling. We verzoeken u deze te voldoen door middel van de éénmalige machtiging. NB: Indien u zich met meer dan 10 personen van dezelfde organisatie wilt aanmelden, neemt u dan contact op met de conferentieorganisatie via [email protected] voor een korting op de deelnameprijs.

Annulering/Verhindering Het is niet mogelijk om te annuleren. Indien u verhinderd bent, kunt u zich altijd laten vervangen door een collega. Wilt u zo vriendelijk zijn dit aan ons te laten weten via [email protected]. U kunt geen aanspraak maken op restitutie van uw inschrijfgeld.

Overnachten In Utrecht en in de directe omgeving van het Beatrixtheater zijn diverse hotels. Meer informatie hierover vindt u op onze website.

Informatiemarkt Tijdens de conferentie is er een informatiemarkt met diverse boeken en andere materialen over schoolontwikkeling en systeemdenken. U vindt hier speciale conferentie-aanbiedingen. U vindt er tevens meer informatie over de Stichting Duurzaam Leren.

Conferentiemap Elke deelnemer ontvangt bij binnenkomst tegen inlevering van het deelnamebewijs een conferentiemap met alle relevante achtergrondinformatie.

Meer informatie Voor vragen over uw inschrijving kunt u contact opnemen met de stichting Duurzaam Leren: E-mail: [email protected]

De workshops Tijdens deze conferentie kunt u kiezen uit een rijk aanbod aan workshops, verdeeld over de ochtend en de middag van 2 oktober. Hieronder ziet u een overzicht van de workshops met een korte toelichting en vermelding van de ronde(s) waarin ze zijn ingepland. Voor de uitgebreide beschrijvingen van deze workshops verwijzen we naar onze website: www.duurzaamleren.org. Bij uw inschrijving kunt u uw keuze kenbaar maken. Let u er wel op dat workshops slechts op één moment verzorgd worden. Workshops die zijn volgeboekt kunnen niet meer worden toegewezen.

Overzicht van de workshops

Prof. Andy Hargreaves

The Global Fourth Way and Professional Capital Wat kunnen we leren van hoog presterende onderwijssystemen elders op de wereld? In deze workshop worden 6 concrete voorbeelden verkend op hun sleutel-karakteristieken om vervolgens met het zo opgebouwde raamwerk het eigen onderwijs onder de loep te nemen. We sluiten af met aandachtspunten die positieve leeruitkomsten bevorderen in de eigen school of scholen.

(Engelstalig)

2

Sonja de Lange Tijn Nuyens (NTO-Effekt)

Samen nieuw perspectief creëren In deze workshop gaan we oplossingsgericht aan het werk met de volgende vragen: • Wat te doen als we vast lopen met een kind en denken dat de situatie ‘uitzichtloos’ is?   • Hoe kunnen we dan met alle betrokkenen toch een nieuw perspectief creëren? We zullen o.a. ontdekken dat het realiseren van Passend Onderwijs gedaan wordt door mensen en hun manieren, en niet door spullen en papieren.

3

Peter Pijl Dera Petter (NTO-Effekt)

Gedrag van alledag Werken aan een fijn pedagogisch klimaat en kinderen hier verantwoording in geven, doe je als leerkracht met voornamelijk jezelf als gereedschap. In deze workshop staan we stil bij hoe we leerkrachten hierbij kunnen ondersteunen.

4

Marianne Soeters Andra Koolhof (NTO-Effekt)

Kijken met andere ogen Over de zichtbare en onzichtbare inzet van kinderen

Middag

Workshop thema en titel

Ochtend

1

Naam

x

x

x

x

Als leerkracht let je vaak op het zichtbare gedrag en niet op de onderliggende onzichtbare aspecten. Hiermee doe je het kind onbewust tekort! In deze workshop werken we vanuit uw eigen ervaring met kinderen en uw beelden van deze kinderen.  We gaan op zoek naar nieuwe hypotheses die het gedrag van het kind kunnen verklaren, zodat u de onderwijsbehoeften anders gaat begrijpen. 5

Arjan Eberwijn en Nico van der Meer (NTO-Effekt)

Samen met kinderen toekomst maken De verfrissende ideeën van kinderen benutten om strategische dilemma’s van bedrijven helpen op te lossen. We geven u inzicht hoe een dialoog te realiseren is tussen besluitvormers, kinderen, jongeren en jonge professionals. Deze dialoog tussen generaties is het ontbrekende hoofdstuk in duurzame besluitvorming.

6

Corrine Bleecke Suzanne van Assenbergh (NTO-Effekt)

Het Kind centraal: Wat kunnen wij van kinderen leren? Door verbinding te leggen tussen HandelingsGericht Werken en Human Dynamics leren wij onderwijsbehoeften van kinderen beter te begrijpen. Door als leerkracht je handelen op verschillende onderwijsbehoeften af te stemmen, wordt het mogelijk om ontwikkeling van kinderen te optimaliseren.

7

Eveline Havenith (IRISZ)

Ik zorg goed voor…. In deze praktische workshop verdiepen we de ethical en respectful mind van Howard Gardner en leer je hoe het werken met de principes ‘zorg goed voor jezelf, de ander en je omgeving’ en het gebruiken van ‘Rots en Water-methodiek’ kinderen helpt om te gaan met hun eigen emoties en met die van een ander.

x

x

x

8

Hans Leistra (IRISZ)

Professioneel Kapitaal op uw school! Tijdens deze workshop, bedoeld voor leidinggevenden, werken we aan het inzichtelijk maken van de veranderingstheorie van uw organisatie richting duurzame opbrengsten. We focussen hierbij op het menselijke kapitaal, het sociale kapitaal en het leiderschap kapitaal van de organisatie. In samenhang dragen die bij aan het ontwikkelen van professioneel kapitaal binnen uw organisatie.

9

Juliëtte van Dijk (IRISZ)

Samen staan we sterk! Praten met collega’s over het reilen en zeilen in de groep en de persoonlijke groei en ontwikkeling als professional, is een vaardigheid op zich. Door in teamverband goed te leren reflecteren (Social capital) leer je te begrijpen waar je voor staat (Human capital) en wat je te doen staat (Decisional capital) om goed onderwijs te geven. Tijdens deze workshop laten we ons o.a. inspireren door Systeemtheoretische communicatie en interactie van Paul Watzlawick.

10

Henk de Jonghe Yvon Siebelink (NDO-HAN)

Lef gevraagd! De braafheid voorbij; op weg naar eigenzinnig leiderschap en toekomstgericht onderwijs! In deze workshop gaan we de kaders van het gebruikelijke voorbij om te zien en ervaren hoe kleine verschuivingen grote gevolgen voor het geheel kunnen hebben. Leiderschap in onderwijs doet ertoe!

11

Nico Eigenhuis (ANIMAZ)

Hongerige leerder of gehaaste manager? Bouwcoördinator, IB’er, ICT-coördinator, taalcoördinator, rekencoördinator, bestuurder of directeur? Wij hebben allemaal de opdracht om ‘onze’ leerkrachten te inspireren, beter te laten worden in hun vak. In deze workshop verkennen we de mogelijkheden voor het creëren van een lerende cultuur, waarin we ons als teamleden betrokken en verantwoordelijk voelen voor een gemeenschappelijk doel: leerkrachten en kinderen die met plezier leren en mooie resultaten behalen.

12

Marcel Bogaarts (BAZALT)

Leraren Leren Samen De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor de wijze waarop succesvolle schoolontwikkeling wordt gerealiseerd. In deze workshop zoomen we in op twee succesvolle processen: Het team werkt aan het creëren van een lerende cultuur. Parallel hieraan is er aandacht voor resultaatgerichte samenwerking van leraren, gericht op steeds beter onderwijs.

13

Marius Berendse Irene Harmsen (KPC)

Leerkracht, je staat er niet alleen voor! Heel veel leerkrachten in Nederland weten dat het onderwijs anders kan, ze verlangden er naar om het anders te organiseren met meer aandacht voor kinderen, meer aandacht voor variatie in het aanbod, meer aandacht voor alle verschillen, met meer samenwerking in het team. Zij maakten hun droom tot werkelijkheid. Zij gooiden het roer om: zij staan niet meer voor de klas, zij organiseren hun onderwijs anders met hun collega’s. Ze zoeken slimme fits in hun team en werken samen in units.

14

Clarien Veltkamp Cocky Fortuin-van der Spek (CPS)

‘Ons verhaal is integraal’ Als school sta je ervoor te ‘doen wat er toe doet’ en te komen tot aantoonbaar resultaat. In dat spanningsveld vraagt duurzaam leren om een verbinding tussen een persoonlijk en professioneel verhaal. Met dialogische werkvormen  onderzoekt u in deze workshop kritieke situaties in uw werk vanuit Theorie U. Dit zet aan tot praktisch handelen, met perspectief en blijvend resultaat.

15

André Hamer (Duurzame PaBo)

Werken met de leerkracht-competenties duurzaamheid Wat is de ideale bagage van de leerkracht voor de toekomst. Wat moet je weten, wat moet je kunnen, hoe werk en leef je samen en hoe stel je jezelf op als leerkracht voor de toekomst? En hoe blijf je bij dit alles dicht bij jezelf… Uitgangspunt voor deze ontdekkingstocht vormen de leerkrachtcompetenties duurzaamheid. André deelt hierbij een aantal nieuwe voorbeelden van concretisering van deze competenties in de praktijk.

Middag

Workshop thema en titel

Ochtend

Naam

x

x

X

x

x

X

x

x

Onze passie Onze inzet is gericht op het bieden van optimale kansen aan elk kind met als doel het creëren van een samenleving waarin we ons verbinden met de eigen bron, met elkaar en met de komende generaties. Op deze wijze leveren we een bijdrage aan duurzame ontwikkeling. Door model te staan voor de passie en het morele doel wat we nastreven, ‘raken’ we anderen en stimuleren hen om in beweging te komen. Rekening houdend met talenten (ontwikkelen = ontdekken wat er al is ) van mensen komen mensen ‘in hun kracht’ en kan er sprake zijn van persoonlijke groei. Door een voortdurende pendel binnen de ‘ijsberg van het systeemdenken’ creëren we inzicht in hoe handelen wordt gestuurd door mentale modellen. We verhelderen de consequenties van keuzes en de verantwoordelijkheid die deze keuzes met zich meebrengen (eigenaarschap).

Onze missie We willen mensen ondersteunen in hun persoonlijke ontwikkeling in het werk met en voor kinderen. Met behulp van systeemdenken en werken vanuit samenhang, kunnen kinderen én volwassenen zich steeds verder ontwikkelen tot betrokken deelnemers aan een duurzame samenleving.

Onze visie Duurzaam Leren heeft als leidraad voor schoolontwikkeling dat groei, ontwikkeling en verandering mensenwerk is. Wij werken vanuit de overtuiging dat de kwaliteiten, ambities en betrokkenheid van mensen bepalend zijn voor succesvol functioneren. Het realiseren van duurzaam onderwijs en duurzame resultaten vraagt om kwalitatief hoogwaardige onderwijsprocessen. In de relatie leerkracht – leerling wordt elk moment opnieuw onderwijs gemaakt. Naast vakmanschap om goede leerprocessen te realiseren, vraagt dit vooral ook om de inbreng van de leerkracht als persoon met haar persoonlijke kwaliteiten. Op basis waarvan en vanuit welke bron maak ik mijn keuzes? In duurzaam onderwijs gaat het om de persoon van de leerkracht (of schoolleider) die keuzes maakt en leerprocessen faciliteert op basis van vakmanschap en die twee samen leiden tot duurzame resultaten.

Onze opdracht We leven in een tijd waarin we steeds meer van elkaar afhankelijk zijn, waarin informatie overal voor handen is en waarin we in voortdurende verbinding staan met elkaar. De vraag is wat de veranderende taak van het onderwijs is om kinderen voor te bereiden op hun plaats in deze wereld. Meer van hetzelfde lijkt onvoldoende. De vraag is welke toekomst we willen creëren, wat daarvoor nodig is en wat we willen leren om die nieuwe toekomst mogelijk te maken. Daartoe zijn diepere vormen van leren nodig waarin kinderen en leraren ervaren dat zij deel uitmaken van één levend systeem en waarin zij een bijdrage kunnen leveren aan het creëren van een duurzame werkelijkheid voor iedereen. Dit vraagt om verbondenheid met ons hart, met elkaar en met de samenleving.

Samen met kinderen toekomst maken Een project van de Stichting Duurzaam Leren in samenwerking met de Missing Chapter Foundation ‘Kinderen die meedenken over het terugbrengen van het gewicht van bagage in vliegtuigen en daarover concrete voorstellen doen aan de KLM’. De opbrengsten van de projecten die samen met MCF zijn vormgegeven beloven veel goeds! Zowel de kinderen, hun leerkrachten als de bedrijven geven aan dat de dialoog hen veel heeft gebracht: De bedrijven krijgen originele ideeën over het aanpakken van een dilemma en kinderen ervaren dat zij een bijdrage leveren aan een duurzame samenleving. Het verantwoordelijkheidsbesef wat hierdoor ontstaat heeft invloed op hoe duurzaam we de samenleving van morgen kunnen inrichten

Waar gaat het om? H.K.H. Prinses Laurentien van Oranje aan het woord: ‘Met hun onbevangen vragen houden kinderen ons vaak een spiegel voor. Dat kunnen wij volwassenen best gebruiken, zeker om duurzaam te leren denken en handelen vanuit ons hart en onze overtuiging. We moeten kinderen serieus nemen, want beslissingen van nu bepalen hoe hun wereld er later uitziet. ‘samen met kinderen toekomst maken’ is er op gericht om een eerlijke dialoog teweeg te brengen tussen besluitvormers en kinderen maar ook met jonge professionals die ook een belangrijke spiegelrol vervullen binnen organisaties.’

Waarom dit traject? Het traject wil een dialoog realiseren tussen besluitvormers, kinderen, jongeren en jonge professionals. Kinderen zijn als geen ander in staat onbevangen vragen te stellen en verfrissende meningen in te brengen. Zij hebben verrassende ideeën die huidige besluitvormers (in bedrijven) kunnen helpen om ingewikkelde dilemma’s op te lossen. De dialoog tussen generaties is het ontbrekende hoofdstuk in duurzame besluitvorming.

Hoe gaat het in zijn werk? Bedrijven profiteren van de samenwerking met kinderen en kinderen profiteren van de samenwerking met bedrijven. Een geïnteresseerde school gaat op zoek naar een bedrijf dat het de moeite waard vindt om in dialoog te gaan met kinderen. Het gaat over vragen en twijfels die de bedrijven hebben over het duurzame karakter van hun bedrijfsvoering. Deze samenwerking is nadrukkelijk geen project maar gaat over het realiseren van een duurzame relatie en dialoog tussen bedrijf en school. De school kan immers zorgen voor steeds weer nieuwe kinderen die deelnemen aan de dialoog net zoals het bedrijf steeds nieuwe dilemma’s zal hebben om zo duurzaam mogelijk te kunnen werken.

Draaiboek en stappenplan Via een aantal zorgvuldig omschreven stappen vindt er zowel in de school, als in het bedrijf, én ook tussen de school en het bedrijf, een dialoog plaats waarin de originele denkkracht van kinderen wordt benut. Het stappenplan bevat concrete werkvormen, activiteiten en instrumenten die de school kan gebruiken om deze ‘duurzame denktank van kinderen’ vorm te geven. De introductie op en de begeleiding van het traject kan verzorgd worden door de collega’s van Duurzaam Leren.

Stichting Duurzaam Leren Systeemdenken als basis voor duurzame ontwikkeling Leert kinderen m.b.v. systeemdenken omgaan met problemen van nu en de toekomst op een manier die bijdraagt aan een duurzame samenleving.

Onze partners De Stichting Duurzaam Leren werkt samen met een groot aantal samenwerkingspartners. Wij zoeken samenwerking met individuen en organisaties die actief en dienstbaar problemen aanpakken en helpen oplossen, buiten hokjes denken en handelen en geloven in verbinding. Wij zijn heel blij dat zovelen samen met ons werk willen maken van een toekomst die de moeite waard is voor alle mensen. Voor hier en elders; voor nu en voor later. De Stichting Duurzaam Leren is ambassadeur van HetKind. We onderschrijven de leidende principes van goed onderwijs: 1. Goede onderwijspraktijk is talent- en ambitiegedreven. 2. Goede onderwijspraktijk daagt uit tot zelfkennis, zelfsturing en verantwoordelijkheid. 3. Leraar en leerling zijn full partners in leren. 4. Onderwijs en opvoeding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. 5. De cultuur in groep en school verbindt en biedt een moreel kompas, ze is open en veilig en kent een toon van respect en vertrouwen. 6. Goede onderwijspraktijk is deel van de samenleving, maar kenmerkt zich tegelijk door een zekere afstand en reflectie. 7. De onderwijspraktijk en zijn uitgangspunten en resultaten worden getoetst en gelegitimeerd, in de eerste plaats ten dienste van leerling en school.

Een overzicht van onze partners:

NTO-Effekt Maasdijk 137 2676 AD Maasdijk

IRISZ Kerkstraat 30 6143 BC Guttecoven

telefoon: 0174 - 441333 fax: 0174 - 441339 email: [email protected] website: www.nto-effekt.nl

telefoon: +31 (0)46 475 88 24 fax: +31 (0)46 475 88 25 email: [email protected] website: www.irisz.me