Alle schooldagen naar school
Handleiding voor schoolteams
Handleiding voor schoolteams Deze handleiding is bedoeld als inspiratiebron voor schoolteams om aan de slag te gaan met de campagne en het bijhorende materiaal, met als doel ouders te sensibiliseren om hun kinderen altijd en op tijd naar school te laten gaan. Het eerste deel van deze handleiding is meer gericht op schooldirecties, zorgcoördinatoren,… Het tweede en derde deel is zeer bruikbaar in de klaspraktijk en de werking met ouders.
De campagne ’Alle schooldagen naar school’ is een initiatief van de Vlaamse Gemeenschapscommissie in het kader van het Federaal Impulsfonds voor Migrantenbeleid 2010. Ze kwam tot stand in samenwerking met het Onderwijscentrum Brussel en de leden van de resonansgroep. D/2010/7025/07
Inhoudstabel DEEL 1: Op schoolniveau
Waarom deze campagne? Wat we bij ouders willen bereiken Als school een sterker antwoord formuleren Eén keer, of de campagne herhalen? Je kan er anderen bij betrekken! Hoe bouw je zo’n campagne op? Iedereen mee verantwoordelijk! Op teamniveau Op beleidsniveau Op niveau van de ouderraad campagnemateriaal
DEEL 2: In de klas
Veilig klimaat Tijdens de campagne Algemeen Onthaalmoment Hoekenwerk Geleide activiteiten Afsluitronde
DEEL 3: Met ouders
Enkele algemene aandachtspunten: Een echte communicatie uitbouwen Enkele concrete suggesties Specifieke aandachtspunten bij het voeren van de campagne voorbereidend Start campagne Ouders aanspreken Specifiek georganiseerde contactmomenten voor alle ouders Specifiek bij de septemberactie
3 4 4 4 6 7 8 12 12 12 13 14
29 30 31 31 31 32 32 32
35 36 36 37 38 38 38 38 39 40
Ook voor en na vakanties
Op tijd naar school
Riiiiinng...
We hebben je gemist
Op tijd
an!!
opsta
DEEL 1 Op schoolniveau Alle schooldagen naar school
Waarom deze campagne? De campagne richt zich in de eerste plaats naar de ouders, en heeft doelen voor ogen op het niveau van de (attitudes van) ouders. Maar om die doelen te bereiken is het belangrijk dat de school zelf ook een aantal initiatieven neemt. Dat veronderstelt dus doelen op schoolniveau. De campagne wil daarnaast de kinderen aanspreken: zij kunnen een kanaal zijn om ouders ervan te overtuigen dat deelnemen aan het leven/leren op school belangrijk, nuttig, zeer wenselijk ... is. MAAR: we willen absoluut vermijden dat kinderen de belangrijkste ‘boodschappers’ worden, laat staan dat ze negatief benaderd worden voor problemen die niet bij hen maar eerder bij hun ouders (en hun eigen referentiekaders) liggen.
Wat we bij ouders willen bereiken De centrale doelstelling van de campagne is: de ouders sensibiliseren om hun kinderen maximaal te laten participeren aan het onderwijs. Dus: ✸✸ garanderen dat hun kinderen alle schooldagen aanwezig zijn, ook op halve dagen of als er buitenschoolse activiteiten gepland zijn; ✸✸ garanderen dat hun kinderen ‘s morgens op tijd zijn, zodat ze de schooldag van bij de start meemaken en dus meteen betrokken kunnen geraken bij de activiteiten; ✸✸ garanderen dat de eigen vakanties (in het bijzonder: bezoek aan familie in het land van oorsprong) goed gepland worden, zodat de kinderen geen dagen verliezen op het einde van het schooljaar of bij de start van een nieuw schooljaar. De klemtoon van de campagne ligt vooral op kleuters en leerlingen van het eerste leerjaar. De campagne wil het belang van de vroegkinderlijke vorming op school in de verf zetten: ‘maximale deelname aan kleuteronderwijs is een goede basis om verdere kansen doorheen het onderwijs op te bouwen’. Daarom is het nodig dat gezinnen ‘participatie aan onderwijs’ als een belangrijke waarde inschatten. Het is immers net in deze leeftijdsgroep dat sommige (vooral kansarme) ouders het belang van het onderwijs onderschatten. De campagne wil vooral inspelen op de attitude van de ouders. Het spreekt voor zich dat de aandacht voor maximale participatie aan de schoolactiviteiten voor elke leeftijdsgroep van belang is. Maar omdat er voor de kleuterleeftijd geen leerplicht geldt, is het belangrijk dat deze jongste groep extra aandacht krijgt. De scholen kunnen het aangeboden materiaal ook gebruiken bij de ouders van leerlingen die al ouder zijn. Met name het aspect ‘vakanties niet vervroegen of verlengen’ kan bijvoorbeeld extra benadrukt worden.
Als school een sterker antwoord formuleren
4
Schoolteams verschillen nogal in de aandacht die ze aan deze problematiek besteden. De campagne wil: ✸✸ scholen die nu al een actieve campagne voeren (of willen opstarten), extra middelen (materialen, visies) bieden om een schooleigen campagne te versterken;
✸✸ scholen die hierrond weinig of geen beleid voeren, op weg helpen om deze problematiek bewuster aan te pakken. ✸✸ Zo vergroot de kans dat de boodschap ‘Alle dagen en op tijd naar school, vanaf de leeftijd van 2,5 jaar’, de ouders bereikt. De campagne reikt materiaal en ideeën aan, die scholen binnen hun eigen werking kunnen inpassen. De campagne wil op die manier vermijden dat scholen het project als een extra belasting ervaren, bovenop al het bestaande werk.
Meer concreet betekent dat: ✸✸ binnen het schoolteam de bereidheid en de deskundigheid verder ontwikkelen om met ouders te praten op een zodanige manier dat deze (soms moeilijk bereikbare) ouders een positieve houding ontwikkelen tegenover onderwijsparticipatie bij de jongste leeftijdsgroepen; ✸✸ diverse laagdrempelige kanalen ontwikkelen om deze ouders te bereiken; ✸✸ binnen de klasactiviteit elementen voorzien waardoor kinderen spontaan de aandacht voor ‘op tijd en elke dag op school’ kunnen verwoorden aan hun ouders. Garanderen dat dit op een speelse en positieve manier bij de kleuters/ leerlingen ter sprake gebracht wordt, zodat ook zij een boodschap kunnen doorgeven aan hun ouders over hoe leuk, hoe belangrijk het wel is om op tijd en altijd aanwezig te zijn; ✸✸ deze boodschap altijd positief benaderen, zeker bij kinderen; vermijden dat kinderen zich op de een of andere manier ‘schuldig’ moeten voelen omdat hun ouders er niet in slaagden om hen op tijd en elke dag op school af te leveren; ✸✸ indien nodig meer bewuste aandacht voor registratie ter zake. Scholen houden de aan- en afwezigheden heel goed bij. Maar we willen hierbij nu ook (minstens gedurende de campagneperiode) de scholen stimuleren om een goed zicht te krijgen op het ‘op tijd komen’.
5
Eén keer, of de campagne herhalen? Door de aard van het materiaal is het mogelijk om zelf de timing van de campagne te bepalen. De school kan dus naar eigen goeddunken deze campagne zélf opstarten en beëindigen. Bij de ontwikkeling van het materiaal heeft de VGC een campagne voor ogen gehouden die over een langere periode loopt. Bedoeling is dat de 14-daagse campagnes een aantal keren herhaald worden. We adviseren dat de school de campagne reeds dit schooljaar opstart en dat ze volgend schooljaar wordt herhaald. De ideale timing is: ✸✸ Eerste campagne: 3de trimester schooljaar 2009-2010 In deze periode vallen verschillende vakantiedagen. Dat biedt mogelijkheden om de thematiek aan de hand van concrete situaties bij de ouders bespreekbaar te maken. Eventueel ‘proefdraaien voor een grondiger campagne in september’ ✸✸ Tweede campagne: september 2010-2011: na de startfase van het schooljaar Duidelijke verwachtingen vanaf de start van het schooljaar. Acties rond dit thema bij de start van het schooljaar, zullen al op het einde van het schooljaar ervoor moeten gepland en goed voorbereid worden. ✸✸ Derde campagne: na de herfstvakantie 2010-2011 De herfstvakantie als aanknopingspunt, herhaling van de centrale boodschap, bijzondere aandacht voor de echte probleemgevallen. ✸✸ In de mate dat de school dat nodig vindt, kan de actie nog eens herhaald worden in de loop van het 2de of 3de trimester.
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
Op tijd naar school 6
K
n e r leu
Je kan er anderen bij betrekken! Elke school heeft aan aantal partners die nu al een rol spelen in het schooleigen zorgbeleid. Het kan zeker nuttig zijn om deze partners ook aan te spreken voor deze campagne. Elke school heeft haar vaste partners waar vrij intensief mee wordt samengewerkt: CLB, begeleidingsdiensten van het net, onderwijsondersteuners van VBB en OCB … Maar we willen hier een ook een aantal andere suggesties doen: ✸✸ Ouderraad: In sommige scholen is het mogelijk om ouders mee verantwoordelijkheid te laten opnemen om risico-ouders aan te spreken, om ‘onder elkaar’ het belang van maximale participatie aan onderwijs uit te leggen en deze probleemouders hier mee voor te sensibiliseren. Soms is het mogelijk dat ouders zich zelf organiseren om kinderen uit probleemgezinnen mee te nemen om op tijd aanwezig te zijn op school. Deze aanpak kan weliswaar verschillen van school tot school. ✸✸ Buurt-initiatieven: Scholen die liggen in een regio waar gemeenschapscentra, welzijnswerk of jeugdwerk zinvolle gesprekspartners zijn, kunnen deze organisaties informeren en bijvoorbeeld vragen om een affiche op te hangen. Soms kunnen binnen deze organisaties ook mensen aangesproken worden om als brugfiguur op te treden voor moeilijk bereikbare ouders. Ook zelforganisaties van allochtonen kunnen erbij betrokken worden, net als brugfiguren die eigen contacten hebben met moeilijk bereikbare families (straathoekwerk, …). ✸✸ Moskee-vereniging: Binnen de moslimgemeenschappen neemt de moskee een ruimere plaats in dan het louter religieuze aspect. Het is ook een plaats van ontmoeting, van uitwisseling en van overleg tussen moslims uit de buurt. Een school waar veel islamitische leerlingen zitten, kan via een goed contact met de moskeevereniging, kansen ontwikkelen om bepaalde attitudes ten aanzien van onderwijs en opleiding ook daar bespreekbaar te maken. ✸✸ Huisartsen: Deze personen spelen een belangrijke rol als eerstelijnszorg. Sommigen onder hen bereiken veel kansarmen omdat die dikwijls meer gezondheidsproblemen hebben. Omdat zij doorgaans een goed contact hebben met hun patiënten, kunnen ook deze mensen een zinvol aanspreekpunt zijn om ouders te sensibiliseren voor dit campagnethema.
We hebben je gemist
Kukelekuu! 7
Ook voor en na vakanties
Op tijd naar school
Bzzz...
Hoe bouw je zo’n campagne op?
Om kans op effectiviteit te garanderen, is bij de uitwerking van de campagne een goede planning nodig. Het campagneaanbod gaat ervan uit dat elke school dat doet binnen haar eigen cultuur. De campagne biedt je als school daarom de kans om het eigen ‘ouderbeleid’ van naderbij te bekijken.
We gaan ervan uit dat de volgende elementen belangrijk zijn voor een goede planning:
1) Voorbereidend werk: zicht krijgen op de situatie binnen de eigen school Het is belangrijk dat je als school het probleem zelf analyseert. Dan weet je heel concreet waar je aan toe bent en kun je ook veel gerichter werken aan dat probleem. Uiteindelijk kost dat op langere termijn minder inspanning en heb je meer kans op slagen. Naast dit zelfonderzoek is het natuurlijk belangrijk dat je in een voorbereidende fase het campagnemateriaal goed bestudeert. Vragen die bij dit zelfonderzoek aan bod kunnen komen: ✸✸ Kunnen we op basis van onze huidige werking een goede inschatting maken? Hebben we een goed lopend registratiesysteem? • Wie komt regelmatig te laat? Wie houdt de kinderen af en toe thuis? Wie neemt het niet te nauw met vakantieperiodes?
• Worden deze registraties geanalyseerd? Hoe? Wanneer? (ritme bijv. trimestrieel) Met wie? klastitularis / zorgleerkracht / directie / CLB
✸✸ Hebben we een goed zicht op de probleemouders? Beschikken we over genoeg informatie om in te schatten wat de werkelijke oorzaak is van dit probleem?
✸✸ Welke acties worden vandaag al door de school ondernomen om ‘Altijd op tijd op school’ te zijn? • Welke tools hebben we om vanuit onze klaswerking ouders signalen te geven dat het werken/leren op school bijdraagt tot essentiële ontwikkeling van hun kinderen?
• Betrekken we de kleuters hier zelf ook bij?
8
We hebben je gemist
taan!!
ops Op tijd
Oehoe...
• Hoe verloopt de communicatie met die ouders?
• Wat is er in het contract met het CLB voorzien in het kader van het spijbelgedrag en kleuterparticipatie?
• Contacten/ afspraken met andere (buurt)organisaties? In het kader van spijbelpreventie of van kleuterparticipatie?
✸✸ Hebben die acties voldoende effect?
✸✸ Wat doen we goed? Wat kunnen we meer/beter doen?
2) Plannen van de actie binnen het team: ✸✸ Hoe gaan we de kernslogans verder vertalen binnen onze school?
✸✸ Wanneer gaan we die acties uitvoeren?
✸✸ Welke leraren/kleuterleidsters zullen eraan deelnemen?
✸✸ Wat gaan we doen en hoe? Welke materialen gaan we inzetten? Hebben we zelf een en ander om hieraan toe te voegen? • Voor de ouders
• Voor de kinderen, tijdens de klasactiviteiten
9
Ook voor en na vakanties
Op tijd naar school
Bzzz...
✸✸ Eventueel: Hoeveel keer gaan we die acties uitvoeren? Data? Welke accenten gaan we iedere keer leggen? (zie ook: ‘Timing’)
✸✸ Welke effecten willen we realiseren? (zoveel mogelijk in termen die vaststelbaar zijn)
✸✸ Goede afspraken over de hele basisschool, rekening houdend met de populatie, diversiteit van ouders: hoe gaan we reageren? Wat zijn de afspraken over registreren van te laat komen, het benoemen van het probleem, snel contact met de ouders, …?
3) Realisatie tijdens de 14-daagse campagne: ✸✸ Wie garandeert de dagelijkse planning?
✸✸ Tijdens de campagne-periode momenten voorzien om • eventuele problemen te bespreken; • eventueel direct bij te sturen; • intervisiemomenten in te lassen waarin kleuterleidsters/leraren ervaringen kunnen uitwisselen over de campagne.
✸✸ Intervisie en mentoring als hulp om afspraken te implementeren in de klaspraktijk.
4) Opvolging na de campagne: Bij de opmaak van de planning is het aangewezen om meteen ook vast te leggen wanneer je opnieuw samenkomt om de opvolging van de campagne te organiseren. Vragen die dan aan bod kunnen komen, zijn: ✸✸ Wie gaat de probleemouders aanspreken, stimuleren? Hoe? Wanneer? (nu al nadenken over eventueel externe hulp inschakelen) Wat doen we zelf op school (en wie?)? Wat spreken we af met CLB? Met derden?
10
We hebben je gemist
!!
staan
op Op tijd
Oehoe...
✸✸ Reflecteren over de manier waarop de school met ouders communiceert. Conclusies trekken.
✸✸ Rol van de ouderraad, van ’voorbeeld-ouders’ bespreken, zodat zij via hun eigen contacten, ook probleemouders kunnen motiveren.
5) Consequenties voor het ouderbeleid op onze school: Uit deze campagne kan het schoolteam conclusies trekken over de manier waarop ouders betrokken worden bij het schoolgebeuren. In het bijzonder: wat doen we allemaal (wel/ niet) om met die moeilijk bereikbare ouders te communiceren? Hoe kunnen we die mensen warm maken voor ons schoolproject? In onze tips voor communicatie met ouders (zie punt 8 in deze handleiding) geven we een aantal suggesties. Verder kunt u altijd een beroep doen op de ondersteuning via uw pedagogische begeleidingsdienst, of de medewerkers van Voorrangsbeleid Brussel en het Onderwijscentrum Brussel.
11
Iedereen mee verantwoordelijk! Op teamniveau Het is belangrijk dat elk personeelslid binnen het team zich engageert in deze campagne. De ketting is ook hier maar zo sterk als de zwakste schakel! Daarom streeft deze campagne ernaar dat het schoolteam goed overlegt en zo een gezamenlijke boodschap naar ouders brengt. Dat betekent dat er op teamniveau afspraken moeten gemaakt worden over: ✸✸ de te voeren acties (wat, hoe, wanneer, wie ...); ✸✸ welke effecten er op korte en op langere termijn nagestreefd worden (heel praktisch geformuleerd); ✸✸ op welke manier deze acties zullen opgevolgd worden (goed uitgevoerd? effecten?). Individuele leerkrachten kunnen aangesproken worden over hun specifieke taken. Hierbij moeten er afspraken gemaakt worden die garanderen dat de campagne verloopt zoals samen vastgelegd. De betrokken leerkracht moet zicht hebben op zijn specifieke taken. Hoe/Wanneer aan materialen geraken? Waar naartoe met geregistreerde informatie? Bij wie terecht voor vragen en problemen?
Op beleidsniveau We gaan ervan uit dat de directie garandeert dat de campagne goed georganiseerd en ook goed opgevolgd wordt. Dit kan eventueel door een zorg- of GOK-coördinator concreet opgenomen worden. In het vorige punt (4. Hoe bouw je zo’n campagne op?) gaven we een uitgebreid schema van aandachtspunten die bij de planning van een campagne belangrijk kunnen zijn. In scholen waar het thema niet erg leeft, is het nuttig om na te gaan in hoeverre er daadwerkelijk een probleem is.
Acties die hiertoe zeker kunnen bijdragen: 1. Het thema aankaarten op een gewone teamvergadering: De vragen in punt 4.1 die kunnen helpen om de campagne op te starten, kunnen ook in een ander kader gebruikt worden om het team te sensibiliseren voor het thema. 2. Het teamoverleg organiseren en garanderen dat er werkbare afspraken gemaakt worden. ✸✸ Bewaken dat er voldoende duidelijkheid ontstaat over gewenste effecten op korte en op langere termijn: bij de ouders, bij de school, bij de leerlingen; ✸✸ Een goede, realistische timing garanderen; ✸✸ Ervoor zorgen dat de campagne zoveel mogelijk gebruik maakt van kanalen en activiteiten die nu al op de school geïmplementeerd zijn, dit om zo weinig mogelijk overlast te bezorgen aan de leraren.
12
Op niveau van de ouderraad Wanneer de ouders zelf over het thema gaan praten met elkaar, ontstaat er extra kans dat er meer ouders aangesproken worden, en mogelijk ook ouders die doorgaans moeilijker bereikbaar zijn. Daarom is het nuttig de ouderraad goed te informeren over de campagne. Verder kunnen er suggesties gegeven worden: ✸✸ Ouders stimuleren om samen naar school te komen en zo enige sociale druk te ontwikkelen op probleemgezinnen; ✸✸ Het thema bespreken aan de schoolpoort, binnen buurtwerk … Soms zal het mogelijk zijn om ouders te vinden die een grote verantwoordelijkheid willen opnemen, om als tussenpersoon op te treden bij probleemgezinnen.
1+1=2
13
Campagnemateriaal Campagne Uil schrijft met krijt ‘iedereen op school op tijd!’. Zijn dikke ronde buik is een klok. Zo zie je meteen hoe laat het is. Gedaan met vakanties die de schooldagen overlappen. Er alle schooldagen bijzijn is te belangrijk! Een duidelijke boodschap, vriendelijk gebracht door een lieve uil. Vrolijke tekeningen en dieren dompelen kleuters meteen onder in het verhaal dat deze campagne op school doet leven. Een uitnodigend verhaal, dat kleuters graag doorvertellen aan hun ouders. En dat nog lang blijft nazinderen in hun hoofd. Ook de ouders krijgen uil vaak te zien. Zelfs buiten de school, op plaatsen waar ze vaak komen. Op het eind van de campagne vliegt uil weer uit. Maar ook de volgende keer, in een volgend schooljaar of trimester, nestelt hij zich graag terug in op school.
Handleiding Deze handleiding zet aan tot ‘denken over een campagne’, inspireert ‘Goed idee!’, maar is bovenal een doe-boek. Deze handleiding vertelt je niet alleen waarom deze campagne zo’n belangrijke bijdrage kan leveren aan het Brusselse kleuteronderwijs. Het beschrijft vooral hoe je de campagne opzet in jouw school, met jouw klas. Wie betrek je wanneer? Hoe begin je eraan? Hoe maak je de campagne levend bij ouders? En een succesverhaal bij de kinderen? Ben je niks vergeten? Met het campagnemateriaal en de tips uit deze handleiding op zak, word je vast enthousiast om ook in jouw kleuterschool ouders en kleuters te stimuleren op tijd en alle dagen naar school te komen. Veel succes!
Op tijd naar school 14
Campagnefolder voor ouders Een folder in drieluik vat alle informatie rond de campagne samen voor de ouders. Deze folder is dezelfde voor alle scholen. De folder benadrukt de cruciale rol die ouders spelen. Brengen zij hun kleuters alle dagen op tijd naar school, dan bouwen ze mee aan een solide basis voor een verdere vlotte schoolloopbaan van hun kind.
1+1=2
Alle schooldagen naar school WAAROM?
Wij vragen u om ervoor te zorgen dat:
ldagen schoo
Het klinkt logisch: hoe meer uw kind meedoet met de activiteiten s in de klas en samen met zijn klasgenootje kan leren, hoe meer kansen het heeft om later succesvol te worden.
le, c’est tous les jours! l: an everyday experie nce OKUL GÜNÜ OKUL A día de colegio al col e
schoo
l
Plan uw vakanties goed, zodat uw kind geen dagen verliest op het einde van het schooljaar of bij de start van een nieuw schooljaar.
Ook voor en na vakanties
…uw kind ’s morgens op tijd op school is.
Geef uw kind alle kansen, en laat het volop Op tijd proeven van naarhet leren en leven op school. school Goede gewoontes leer je immers het best van kleins af aan!
Dan maakt uw kind de schooldag van bij de start mee en is
uder bij de activiteiten. Uw kind voelt zich zo het direct obetrokken d alsdeel van de groep en wordt door de groep erkend. jkheimeteen eldordeli
p:
ons o
Op tijd naar
opstaan!!
Op tijdalle ouders deze folder. Daarom krijgen en Wij vinden het belangrijk dat elk kind er is dat elk kind zoveel mogelijk kansen krijgt.
E
ool de sch
Ook voor en na vakanties
n in
Brusse
iteite
l
om iteiten e activ te zetten. ig leuk rf gelmat d’ in de ve Op tijd en. do ert re tij se ee ni orga , en op lop aan m na hool school er vo nd ar De sc naar uw kischool kind hi dagen sen om u en uw ‘Alle oblem de juf, mee n dat pr e pe Wij ho ing. aktisch t dan met ss pr lo er aa jn Pr n op gen? en? Zi we ee u vrag hool te bren en vinden Hebt m sc Sa . ar ctie d na oldire op tij de scho ter of
Activ
c Verre
pt, Lei
Stuur uw kind naar school zodra het 2,5 jaar is!
e perienc yday ex al co le an ever hool: le gi o s! • Sc a dí a de co les jour • C ad t tous LA es U c’ OK e, 7 L’écol GÜNÜ 6 5 OK U L 4 HE R 3
2
1 1
2
3
4
5
6
7
Brussel
V.U. Eri
jours! us les st to experience Activiteiten in de ’e c , le schoolryday L’éco eve KULA De school organ ol: an regelmatig leuke NÜ O choiseert ‘Alle dagenSnaar teiten com school, enKop l ole ULtijd’GinÜdeactivi verf Wij hopen dat u en R O gioteazette n. le o HEuw kind hier volop c día de aan meedoen. Hebt u vrage Cada
n? Zijn er praktische problemen om uw op tijd naar schoo kind l te brengen? Praat dan met de juf, mees ter of de schooldirec tie. Samen vinden we een oplossing.
naar, Sa Ambte dend
EXTRA TIP
inctel
ua ettesq
U, als ouder, hebt hier een cruciale rol en een voorb functie. Uw kind eeldheeft u nodig voor een zekere routin ’s ochtends, om op e tijd op school te gerak en. U helpt mee om de school belangrijk te maken in het leven van uw kind! U bepa alt mee in hoeverre het die school leuk vindt en er succesvol is.
school
is kin jaar r uw Stuu ra het 2,5 zod
r
1000
oordelijkheid als oude
re 17,
Het is uw verantw
oolIolP Alle sch scho dagen T hool r A TR ar sc Xnaa d na !
Riiiiinng...
voor Ook na n e s ntie vaka
lettesquare 17, 1000
ontacteer ons op:
Alle naar
Ambtenaar, Saincte
Kukelekuu!
cteer Conta
tijd
Ook als kleuter, ook al lijkt uw kind enkel te spelen in de klas. De juf of meester zorgt ervoor dat de kinderen leuke én leerrijke activiteiten voorgeschoteld krijgen. En niet te vergeten: als uw kind er niet is, dan missen wij het in onze groep! Kinderen die thuis weinig Nederlands spreken, krijgen n!! a ta ops bovendien op school volop kansen om de taal te leren.
wo De rest nvan debedag eis veel gezelliger, als je er van bij het voor Onderzoek bewijst het: maximale deelname in verant l en ee basis uwvoor bij hoort re rout aan kleuteronderwijs is een goede iale robegin n zeke Het is n cruc or ee meer kansen en meer succes in de verderebt hier ee dig vo raken. ven no he r, u an. het le t schoolloopba oude heef ol te ge maken in uk ho nd U, als ki sc ol te ho le op k . Uw op tijd ol belangrij re het die sc tetiebeseffen: func Toch lijken veel ouders dat niet er ds, om htenschool, de scho ee in hoev naar oc laat te ’s kinderen om hun ze brengen m ee paalt lpt m dagje een eens be he regelmatig ze dat U U toe of laten kind! vol is. mogen n uw voor overslaan, of de schoolvakanties va succes en er ouders wel wat langer duren … vindt
V.U. Eric Verrept, Leidend
en We hebbist je gem
Op
uu! elek dat begint al in de kleuterklas. KukEn
ben heb t We gemis je
…uw kind ook net voor en net na de vakanties naar school gaat.
…uw kind alle schooldagen naar school gaat.
L’école, c’est tous les jours! • School: an everyday experience HER OKUL GÜN Ü OKUL A • Cada día de coleg io al cole 1 1
2
3
4
5
6
7
2
3
4
5
6
7
15
Affiche Op plaatsen waar veel ouders komen, zowel op school als erbuiten, springt de campagne met deze affiche direct in het oog. De affiche ondersteunt de herkenbaarheid van de campagne. Naast enkele campagnebeelden biedt de affiche voldoende ‘blanco’ ruimte die de school zelf kan invullen.
Alle schooldagen naar
school
Ook voor en na vakanties
Op tij d naar schoo l
L’école, c’est tous les jours! • School: an everyday experience HER OKUL GÜNÜ OKULA • Cada día de colegio al cole
16
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
V.U. Eric Verrept, Leidend Ambtenaar, Sainctelettesquare 17, 1000 Brussel
1+1=2
Heen-en-weermapje Even klassiek als efficiënt: het heen-en-weermapje in de kleuterklas. Het dagelijks communicatiekanaal tussen de ouders en de school. Dit mapje oogt niet alleen mooi. Het roept ook op alle dagen en op tijd op school te zijn. In de pochet van elke mapje, kan de naam of het symbooltje van elk kind geschoven worden. Bij de aankondiging van de campagne aan de kleuters, wordt het oude mapje vervangen door dit speciale exemplaar. De eerste keer dat het mapje naar huis gaat, bevat het de campagnefolder en een brief die de ouders over de campagne en de aanwezigheidskaart informeren. Het startschot van de campagne is zo gelost.
17
De aanwezigheidskaart en de ‘uil’ stempel Centraal in de campagne staat de aanwezigheidskaart. Hierop staan twee weken weergegeven. Elke kleuter die op tijd aankomt op school krijgt van de juf of meester een ‘uil-‘ stempel op zijn of haar kaart. Is de kaart vol, dan krijgt het kind die mee naar huis. Bij de ene kleuter duurt dit wellicht wat langer dan bij de ander. De kaart richt zich ook tot de ouders. In vijf talen roept ze op hun kinderen elke dag en op tijd naar school te brengen. Mét felicitaties aan de ouders die daarin slagen. De ‘uil’-stempel krijgt achteraf ongetwijfeld een nieuw leven in de klas. Bijvoorbeeld in het heen-en weer-mapje. Tip! Rond de aanwezigheidskaart kan de juf of meester een luister- of doemoment in elkaar steken. Een attentie (klokje,…) knutselen die met de volle kaart mee kan naar huis, een eerste aanzet tot het leren lezen van de klok,…
18
19
Liedje op CD en/of MP3 Met het liedje swingt de campagne pas echt. Haan, uil en bij moedigen kleuters elke dag aan op tijd op te staan en naar school te gaan. De kleuters zingen, beelden uit, maken diergeluiden en dansen… een ideaal beleefmoment om de campagne bij het begin van elke klasdag volop in de schijnwerpers te zetten.
AL
F TS O IGH LR
PR THE
O D U C ER
AND OF THE OWNER OF TH E WO
RK R
EPR
ODU
RE S
ER
VE D. U
NA UT
HO RIZ
ED
ING PY CO FORMANCE AND BROADCAST LIC PER I NG O , PUB F TH IS R ECO RD
PR OH I BI
IMP 20101031
IN G END G, L
chool
IMP 20101031
TE D.
Colofon * Tekst * Muziek * Artistieke directie * Instuderen * Medewerking * Opname
R IN
ar s na
, HI
chooldage s l schoo e n l Al
Alle schooldagen naar
CE D
m • Tel. +32 (0) 53 83 52 04 • www.impulsinternational.com
Colofon Tekst: CIBE Communicatie Hilde Van Doorselaer Muziek & piano: Dirk Vermeir Artistieke leiding: Ludwig Van Gijsegem Kinderkoor: leerlingen zangklassen Diane Verdoodt en Ludwig Van Gijsegem, academie Buggenhout en Lebbeke Opname & productie: Joost De Smedt voor Impuls International nv Algemene coördinatie: CIBE Communicatie Bernadette De Wilde
Copyright
© Vlaamse Gemeenschapscommissie Voor niet-commercieel gebruik mogen de teksten en de muziek zonder voorafgaande toestemming gratis worden gereproduceerd met de volgende vermelding: “Bron: Vlaamse Gemeenschapscommissie” Elk gebruik voor commerciële doeleinden moet vooraf worden goedgekeurd. Het verzoek om toelating te verkrijgen moet schriftelijk worden gericht aan de verantwoordelijke uitgever, aan het adres van de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
20
Alle schooldagen naar school
Tekst: CIBE Communicatie - Hilde Van Doorselaer Muziek: Dirk Vermeir
21
22
Oehoe....
23
O
24
n!!
staa
d op p tij
Bzzzzz...
25
Raamstickers De uil, de haan, de bij en andere visuele elementen uit de campagne vormen raamstickers. Leuk voor elke kleuter om te gaan kleven! De stickers zijn een ideale beloning voor kleuters met een volgestempelde aanwezigheidskaart. Ze blijven bovendien herinneren aan de boodschap van de campagne.
Verwijd
Neem de
ers: Verwijderbare stick en kleef deze op een raam, spiegel, koelkast,... Neem de stickers
van de kaart
or o v Ook na en ies t n a vak
26
erbare st
stickers
van de
ickers: kaart en
kleef dez e op een
raam, spie
gel, koe
lkast,...
Welkomstkaart voor ouders Ouders zijn welkom op school. Hun aanwezigheid en betrokkenheid zijn cruciaal in de schoolloopbaan van hun kind. Binnen de campagne nodigt deze kaart ouders uit aanwezig te zijn tijdens het contactmoment die de campagne na afloop met hen evalueert. De kaart kan ouders ook uitnodigingen voor andere contactmomenten of acties op school. De kaart is een invuluitnodiging op postkaartformaat met ruimte voor de persoonlijke touch van de school en de juf of meester.
Zwemzakjes Uil gaat mee zwemmen! Toch met kleuters die hun aanwezigheidskaart met succes vol kregen. Of voor alle kleuters van de klas? De zwemzakjes laten de campagne in elk geval verder leven in en rond de school.
27
Ook voor en na vakanties
Op tijd naar school
Riiiiinng...
We hebben je gemist
Op tijd
an!!
opsta
DEEL 2 In de klas Alle schooldagen naar school
Veilig klimaat Zorgen voor een boeiende klassfeer die automatisch de kinderen stimuleert om naar school te komen. ✸✸ Het element ‘tijd’ een systematische plaats geven door elke dag één kind de rol te geven van ‘tijdbewaker’. De hele dag door werken aan ‘tijd’ als begrip, als leefregel … ✸✸ Positief benaderen: bekrachtigen wie er wel op tijd is. De druk moet bij de ouders gelegd worden. Het zijn zij die onregelmatig/slordig/minder geïnteresseerd/ … zijn, niet de kinderen. ✸✸ Nadruk leggen op ‘Ik ben blij dat je er bent. Wat is het fijn als we er allemaal zijn.’ ‘Er samen zijn’ - (gezellige) verbondenheid. De link leggen met ‘missen’, ‘afscheid nemen’ ✸✸ Beloningen koppelen aan ‘op tijd komen’ doorheen de hele dag (refter, turnzaal en omkleden ...) ✸✸ Routines ontwikkelen in verband met ‘op tijd komen’, dit als een vaste waarde van ‘leven op school’ belangrijk maken ✸✸ Voorzichtig met concrete acties rond telaatkomers: want soms creëer je een omgekeerd effect: ouders komen nog later om het boeiende onthaalmoment niet te verstoren! Net voor vakanties: Die dagen de moeite waard maken, zodat leerlingen tot de laatste dag graag naar school willen komen: leuke, spannende activiteiten (boeiend thema, sport, speelplein ...) organiseren Daar goed over communiceren, foto’s gebruiken! ✸✸ Rapport pas geven op de allerlaatste dag; ✸✸ Met andere woorden: de grote schoonmaak van de klas behoort NIET tot de afsluitfase van het klasleven op het einde van een trimester of een schooljaar. Attitudes van de leraar: zélf op tijd komen, altijd op tijd beginnen
ben b e h We mist je ge
30
Tijdens de campagne Algemeen: ✸✸ Weekthema of zelfs 14-daagse, de begrippen ‘tijd’ of ‘op tijd komen’ belangrijk maken ✸✸ Introductie van een nieuwe ‘aanwezighedenkalender’ of extra aandacht besteden aan een dergelijke een kalender, als die al bestaat ✸✸ Aan een vrij groot eindproduct werken: • Voor de ouders (iets dat de moeite is om hen voor uit te nodigen op school); • iets blijvends in de klas, waar je regelmatig op kunt terugblikken.
✸✸ Directe acties tijdens deze themaweek voor afwezige kinderen: telefoneren, cadeautje, een ’ik mis jou’-tekening (met boodschap) ... ‘We missen jou in de klas.’ ✸✸ Klaspop geeft heel de periode (doorheen de dag) commentaar op afwezige kinderen, of kinderen die te laat komen. ✸✸ Terwijl de campagne intensief loopt binnen de kleutergroep en het eerste leerjaar, kunnen de oudere leerlingen er ook bij betrokken worden door bijv. affiches te ontwerpen, toneeltje maken, eigen liedje/dansje maken enzovoort, die tijdens een afsluitend ‘forum’ aan alle klassen getoond worden.
Onthaalmoment Op de speelplaats ✸✸ Laatste 10 minuten op de speelplaats een toffe start organiseren, alvorens samen naar binnen te gaan - ouders aanspreken ... ✸✸ Extra motiverende activiteiten plannen bij het begin van de dag, om in te spelen op de intrinsieke motivatie om naar school te komen. Eventueel: eerst aanbieden in de loop van de voormiddag, systematisch vervroegen, zodat ‘telaatkomers’ weten wat ze missen, spannend verhaal voorlezen bijvoorbeeld ✸✸ Gebruik maken van een project in een andere klas: schoolpoortactie rond ridderthema: ‘s ochtends 2 ridders aan de schoolpoort. Wachtwoord/toegangsbewijs nodig om binnen te mogen als je te laat bent, eventueel afhalen bij de directie/zorgcoördinator
In de klas ✸✸ Spelvormen die het ‘samen zijn’ benadrukken. Bijvoorbeeld: vliegtuig laten opstijgen met foto/symbool van alle aanwezige kinderen; wie te laat komt, zit er niet bij ... ✸✸ Gezamenlijk stempelmoment voorzien in een veilige en positieve sfeer - eenvoudige organisatie (herkennen, enthousiasme opbrengen ...) ✸✸ Tijdens de campagneperiodes: het ‘op tijd-lied’ zowel ‘s ochtends als in de afsluitronde ✸✸ Hoekenwerk voorzien nog voor het onthaalmoment bij onthaalklas. Dat heeft tot gevolg dat het te laat komen minder opvalt, dus minder ‘erg’. En als leerkracht heb je even tijd om ouders hierover direct aan te spreken ... ✸✸ Klaspop commentarieert de aan- of afwezigheid (‘Het zou leuker zijn als iedereen op tijd komt’, ‘Wie missen we op dit moment?’ ...) ✸✸ ‘De klaspop komt zelf te laat’ ! Inkleden - leergesprek op kleuterniveau
31
Hoekenwerk Creëer tijdens de campagneperiode een hoek met materiaal over ‘tijd’ en ‘op tijd komen’: opstaan, ontbijten, naar school gaan … Maar ook: een klok, een wekker, leesboekjes …
Geleide activiteiten ✸✸ Campagnelied introduceren – begeleidende gebaren aanleren – producten maken in de klas die verwijzen naar elementen uit het lied ✸✸ Diverse producten maken (tekenen, knutselen …) met het globale thema verbonden - hoog reminder-gehalte voor zowel kind als ouders, laten meenemen naar huis ✸✸ Leergesprek met de kinderen: waarom is het belangrijk om naar school te komen? (Spijbelpreventie, P.Vanspauwen) ✸✸ Voorlees- en prentenboeken: • P. Vanspauwen & H. Schuurmans, Als ik niet op school ben. Clavis, 2003. • John Burningham, De jongen die altijd te laat kwam. Lemniscaat, 2002. • Frans De Bie, Inge Van den Broeck, Liesbeth L’heureux, Kristin Van de Kerckhove , 3,2,1, Kleuterparticipatie, uitg. , Plantyn, 2009 (diverse materialen)
✸✸ Spelvormen waarmee je de kinderen laat beseffen wat de gevolgen zijn van te laat komen - (Zo ‘te laat komen’ een negatieve connotatie geven) - achteraf bespreken, de link leggen met afwezig zijn of te laat komen (verhaal, leergesprek ...) ✸✸ Via liedjes met gebaren kan het thema ook binnen de lessen Lichamelijke Opvoeding aan bod komen! Ook: spelletjes waarin ‘lopen om niet te laat te komen’ enz. verwerkt zitten ✸✸ campagnelied (zie pagina 20) ✸✸ activiteiten doen, met het lied als vertrekpunt: kringspel, muzikaal pakket ... ✸✸ Bij het begin/einde van elke dag (onthaal-afsluitronde) + inhoud visualiseren aan de hand van producten die tijdens de campagneweek gemaakt zijn - begeleidende gebaren ✸✸ andere liedjes: Het lied ‘Opzij, opzij, opzij, ...’ van Herman Van Veen, binnen thema ‘tijd’ of ‘op tijd’
Afsluitronde ✸✸ Tijdens de campagne-periodes: het ‘op tijd-lied’ zowel ’s ochtends als in de afsluitronde ✸✸ Voor de oudste kleuters: enthousiasme opwekken voor de boeiende activiteiten die morgen op het programma staan ✸✸ Elke dag een kaart mee: ‘Flink’ als je goed op tijd was en ‘We misten je bij het onthaal!’ als je te laat kwam (zie ook boek Van Spauwen)
32
33
Ook voor en na vakanties
Op tijd naar school
Riiiiinng...
We hebben je gemist
Op tijd
an!!
opsta
DEEL 3 Met ouders Alle schooldagen naar school
Enkele algemene aandachtspunten: Het is de bedoeling dat elke school haar eigen aanpak ten aanzien van ouderparticipatie inzet bij deze campagne en zo nodig verder ontwikkelt. Het is belangrijk dat de kanalen om met de ouders in contact te komen die nu al goed functioneren, maximaal worden aangesproken. Maar het kan dat de school via deze campagne nieuwe mogelijkheden ontdekt om met ouders in contact te komen en om hen nauwer bij het schoolleven te betrekken. Succesvolle ervaringen op dit vlak kunnen zo worden opgenomen in het globale schoolbeleid ten aanzien van ouderparticipatie.
Een echte communicatie uitbouwen ✸✸ Ouders in hun eigenheid respecteren, met als bedoeling echte communicatie tot stand te brengen. In die communicatie het belang van participatie aan onderwijs kunnen duidelijk maken. Hierbij maximaal aansluiting zoeken bij waarden die de ouders belangrijk vinden en de wijze waarop zij die waarden tot uiting brengen. Dit respect voor de ander sluit nooit uit dat de school respect mag vragen voor het eigen pedagogisch project van de school en de wijze waarop ze dat probeert te realiseren in de dagelijkse praktijk. ✸✸ In het ouderbeleid mogelijkheden voor verschillende vormen van participatie inbouwen: meeleven (en zich informeren), meedoen, meedenken, mee beslissen. Al deze vormen kunnen gericht zijn op de kinderen, de klas en/ of de hele school. (zie ook: GOK-speerpunt ouderparticipatie, ondersteuners van het Onderwijscentrum Brussel en VBB) ✸✸ Beschikken over concrete informatie om met ouders in gesprek te gaan. Vermijden dat het gesprek moraliserend wordt voor de ouders. Integendeel: de voordelen, het belang van maximale deelname aan onderwijs beklemtonen (bijvoorbeeld aan de hand van effecten, van positieve beleving bij de kinderen zelf ...) ✸✸ Kanalen aanreiken die voldoende laagdrempelig zijn, zodat ouders die zich minder aangesproken voelen, toch nog stappen (durven) zetten om met leraren op school het gesprek aan te gaan. Hierbij desnoods een verregaand uitnodigende rol spelen (een uitnodigend kader aanbieden, zelf model zijn om het gesprek aan te gaan/de eerste stap zetten, waar nodig op huisbezoek gaan ...) Daarbij is het belangrijk om een zicht te hebben op alle kanalen die functioneel kunnen zijn: • mondeling: contact aan de schoolpoort, oudercontacten, uitnodigen voor een individueel gesprek, telefoon, huisbezoek, infomoment (bijv. i.v.m. extra murosactiviteit), openklasmomenten waar je kunt aantonen dat ‘spelen in de kleuterklas’ altijd heel leerzaam is … • schriftelijk: brieven, schoolreglement + engagementsverklaring, heen-enweerschriftje, agenda, gebruik van pictogrammen …
✸✸ Overtuigde ouders binnen de school (bijvoorbeeld leden van de ouderraad) een rol laten spelen om moeilijk bereikbare ouders in contact te brengen met de school.
36
Enkele concrete suggesties ✸✸ Via overleg met ouders tot afspraken komen over de ruimtes waar ouders wel en niet welkom zijn, eventueel verwerken in een afsprakenkaart ✸✸ Schoolpoortcommunicatie bewust organiseren: garanderen dat alle leraren om de beurt aan de schoolpoort staan met als opdracht zelf ouders aan te spreken of hen uit te nodigen voor een gesprek. Ouders stimuleren om met vragen/problemen langs te komen buiten de schooluren! Dan is er wat meer tijd voor gesprek. ✸✸ Concrete materialen: heen-en-weerschriftje, werken met iconen, signaal aan de boekentas als er een dringende boodschap in zit ✸✸ Goede (eenduidige, haalbare, laagdrempelige ...) afspraken voor ouders die geen Nederlands spreken ✸✸ Openklasmomenten organiseren die ouders informeren over het leven/leren op school ✸✸ Ouders betrekken bij diverse activiteiten: gezond ontbijt/ sportdag/ schoolzwemmen/ maar ook ouders met specifieke deskundigheid betrekken bij onderwijsactiviteiten (bijv. projecten, creatief en ander atelierwerk …) ✸✸ Verschillende ouderparticipatiemomenten tijdens het schooljaar (speciale activiteiten: ‘gezond ontbijt’, familiesportdag enz.), hierbij ook grootouders uitnodigen ✸✸ Ter voorbereiding van bijzondere activiteiten (extra muros, zeeklassen ...) ouders grondig informeren, ervoor zorgen dat je weet welke ouders hun kinderen liever thuis houden voor die activiteiten - preventief aanpakken, evt. met hulp ouderraad/ CLB ✸✸ Elke maand een bijzonder aandachtspunt bepalen naar de ouders; leerlingen hierbij betrekken als dit zinvol is. ✸✸ Zicht hebben op risicogezinnen (in overleg met CLB, eigen zorg- en volgsysteem van de school) en zoveel mogelijk preventief aanpakken van problemen ✸✸ De voorzitter van de ouderraad laten participeren aan bepaalde teamvergaderingen
37
Specifieke aandachtspunten bij het voeren van de campagne Voorbereidend ✸✸ Affiches aan de schoolpoort, al een week op voorhand; ✸✸ Ouderraad hierbij betrekken: informeren, uitnodigen om actief te participeren; ✸✸ Via schoolpoortcontact én flyer, informeren over de campagne en uitnodigen informatiemoment.
Start campagne Informatiemoment: (bijv. via koffiecontact, instuif ...) ✸✸ Het probleem omschrijven a.d.h.v. eigen schoolgegevens (vooraf registreren! ); ✸✸ Overlopen van afspraken en hoe die nakomen (hoe verwittigen bij problemen enz.); ✸✸ Ouders uitnodigen om zelf ook voorstellen te doen en haalbare suggesties opnemen in het afsprakenpakket; ✸✸ Met de ouders samen nadenken over het belang van op tijd komen - het aanwezig zijn op halve dagen of bij uitstappen ... (bijv.: stellingenspel); ✸✸ Een belangrijke afspraak kan zijn: wie zijn kleuter of kind uit het eerste leerjaar op tijd naar school brengt, mag mee tot in het klaslokaal. Wie te laat komt, laat zijn kind bij de poortverantwoordelijke. Eerste dag: ✸✸ herhalen van de afspraken via een toneeltje door de leraren, op de speelplaats of in de ontvangsthal ✸✸ afspraken nog eens opnieuw in heen-en-weerschriftje
Ouders aanspreken ✸✸ Elke dag onthaalmoment voorzien op speelplaats of in de inkomhal voor zowel kinderen als ouders ✸✸ ‘De goededag –week’: met liedje/dansje ‘s ochtends, ‘handje geven’ groen = ok; rood = te laat! ✸✸ Communicatie via de klaspoppen (bijv. 10 minuten voor belsignaal op de speelplaats): er is interactie tussen klaspoppen en ouders/leerlingen. Sensibiliseren om tijdig aanwezig te zijn, feliciteren bij wie dat lukt. ✸✸ Blije en verdrietige klaspop-tekening aan de deur: blij want op tijd, verdriet want te laat. ✸✸ Ouders aanspreken bij onthaalmoment, belonen (feliciteren) voor op tijd zijn. ✸✸ Een onthaalmoment voor ouders (buiten de klas): campagnelied zingen, gebruik maken van prentkaarten/iconen van de campagne. Laatste dag zingen mama’s/papa’s mee! ✸✸ Directie of zorgcoördinator blijft 15 minuten na beltijd nog aan de schoolpoort. Spreekt spontaan ouders van telaatkomers aan. Registreert wie te laat komt. (Niet opzichtig te werk gaan, zo veel mogelijk positief blijven). ✸✸ ‘Ouder van de dag’ werkt mee als onthaalpersoon, spreekt mee telaatkomers aan.
38
✸✸ Activiteiten voor ouders voorzien direct na het belsignaal: ochtendgym, koffieklets ... contact met ouderraad-verantwoordelijken, met CLB, met zorgcoördinator ... ✸✸ Weekplanning van deze campagneperiode meegeven ✸✸ Verbondenheid met de school stimuleren: bijv. door foto’s van leuke campagnemomenten op de schoolwebsite te plaatsen en de ouders te stimuleren om ernaar te gaan kijken. Mogelijkheden voor ouders die zelf foto’s nemen om op de schoolwebsite te plaatsen…
Specifiek georganiseerde contactmomenten voor alle ouders Openklasmomenten ✸✸ Ouders uitnodigen om een onthaalmoment en/of afsluiting bij te wonen. Zorgcoördinator of directeur of ... is ook aanwezig en legt hier en daar uit waarom bepaalde zaken gebeuren. ✸✸ Beurtrol-lijstje ophangen: elke morgen/ elke avond van deze campagneperiode mogen er 3 ouders aanwezig zijn ... Informatievergadering ✸✸ Méér dan administratief moment: gezellig maken, iets aanbieden (versnapering/drank, of werkstukken van de kleuters) ✸✸ Het probleem schetsen (liefst met eerste registratiegegevens). Met de ouders samen nadenken over het belang van op tijd komen, elke dag aanwezig zijn … bijv. met een stellingenspel: laat ouders argumenteren over en reageren op stellingen i.v.m. participatie aan kleuteronderwijs. ✸✸ Belang uitleggen van onthaal/afsluiting van de dag. ✸✸ Eventueel verspreid over hele schooljaar: verschillende deelaspecten van ‘leren in de kleuterklas’ vastleggen. Oudercontactmoment organiseren IN de klas ✸✸ Uitleggen van het belang van de onthaalmomenten aan de hand van het klasmateriaal: ‘Ook het onthaalmoment is een leermoment!’ Eventueel een bijzondere hoek tonen/werking en belang ervan toelichten i.v.m. het weekthema ‘op tijd komen’ ✸✸ Ouders actief betrekken bij deze momenten. Vermijden dat het zich beperkt tot eenrichtingsinformatie. Dus: goede werkvorm kiezen, waardoor ouders mee gaan nadenken, voorstellen doen, elkaar nuanceren … Werken met feiten (registreerkaarten) i.v.m. het te laat komen/onregelmatig naar school komen ✸✸ Laat je niet meeslepen in een discussie over argumenten en meningen i.v.m. te laat komen. Blijf bij feiten, maar doe vooral niet denigrerend tegen deze ouders. Hulpmiddelen hierbij: ✸✸ Videofragment van KlasseTV gebruiken om belang van onthaal toe te lichten. Eventueel ook van ‘kleuterschool = leerzame tijd’! ✸✸ Campagnemateriaal
39
✸✸ Prentenboek Vanspauwen, 2003; materiaal van Plantyn, 2009. ✸✸ Rollenspel/ filmpje: een gestructureerde en een ongestructureerde ochtend. Tonen aan ouders tijdens onthaalmoment bij begin van de actie, hergebruiken bij oudercontactmoment. ✸✸ Structuurkaarten uit Klasse
Specifiek bij de septemberactie Deze campagne kan ingebouwd worden in de eerste contacten met ouders (onthaalmomenten, inschrijving,…) en de aanzetten om ouders te laten deelnemen aan diverse contactmomenten, uit te leggen hoe/waar ze met vragen en problemen terecht kunnen. Na een eerste campagnefase tijdens het vorig schooljaar, zouden nu ook vrijwillige ouders kunnen ingeschakeld worden die bereid zijn om ‘risico-ouders’ aan te spreken, en/of actief te participeren aan oudercontacten. Het kan ook zijn dat de school een aantal aspecten van de grote hoeveelheid informatie voor nieuwe ouders wil spreiden over de eerste twee maanden van het nieuwe schooljaar.
40
1+1=2
Op tijd naar school
Handleiding
L’école, c’est tous les jours! • School: an everyday experience HER OKUL GÜNÜ OKULA • Cada día de colegio al cole