Groei en stedelijke ontwikkeling Vastgoedsociëteit Haaglanden
Peter Jägers, algemeen directeur Dienst Stedelijke ontwikkeling 21 januari 2015
Den Haag 1913: opening Vredespaleis Den Haag in 1913:
294.692 inwoners 74.071 woningen Gemiddelde woningbezetting: 4
2
1900-2015: Groei naar ruim 515.000 inwoners 700.000 Aantal inwoners
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0 1900
3
1910
1920
1930
1940
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2010
300.000
200.000
100.000
4 500.000
400.000
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Stad als economische motor
stedelijke revitalisatie stadsvernieuwing en vinex
mobiliteitsrevolutie groeikernen buiten de stad
wederopbouw periode ‘kraamkamers’ van de stad / naoorlogse wijken
industriële revolutie sterke migratie naar de stad
Stedelijke en demografische ontwikkeling 1900-2015 700.000 Aantal inwoners
600.000
0 2010
Bevolkingsprognose 2014-2040 660.000
640.000
620.000
Realisatie IpSO-prognose Prognose Haagse Woonvisie Prognose Zuid-Holland PRIMOS-prognose (BZK) Prognose PEARL (PBL)
600.000
580.000
560.000
540.000
520.000
500.000
480.000 2010
5
2020
2030
2040
: totaal +26.400 inwoners
6
Den Haag als magneet Positieve natuurlijke aanwas Vinex als kraamkamer van de stad
Positieve buitenlandse migratie Den Haag Internationale stad Expats Arbeidsmigranten Positieve binnenlandse migratie: Den Haag kennisstad Instroom jongeren/studenten
Negatief migratiesaldo met regio 40+’ers / gezinnen
7
Bijna 20% meer huishoudens in 2040 Woonvisie-variant
11%
19%
Samenwonend zonder kinderen
8%
15%
Eénoudergezin
21%
22%
Eenpersoons huishoudens
21% 0%
8
Primos
16%
Samenwonend met kinderen
5%
10%
15%
20%
25%
% groei huishoudenstypen 2014 t.o.v. 2040
Doelgroepen die speciale aandacht vragen Wonen en wooncarrière mogelijk maken in de stad Inspelen op stedelijke woningvraag Talenten aantrekken en vasthouden (studenten, starters, expats) Draagkracht (stedelijke gezinnen, empty nesters) Doelgroepen van beleid huisvesten (30% sociaal, wonen/zorg)
9
Samenhang tussen trek naar de stad en economische kracht Investeren in versterking van de Haagse economie is prioriteit van nieuw Haags college
10
Bouwen omdat we groeien, maar … Fors minder geld voor stedelijke ontwikkeling Voorbeelden: - ISV-middelen voor fysieke investeringen in de stad zijn niet meer beschikbaar, was bijna € 500 miljoen in de periode 2000-2015
- Minder middelen bij corporaties voor investeringen in de stad
Effect financiële crisis en effect op gemeentelijke grondexploitaties
De gemeente kan minder zelf doen (minder actief grondbeleid)
Veel aandacht voor overdracht van taken van het Rijk naar de gemeente
11
Dilemma Oude instrumenten van stedelijke ontwikkeling kunnen verwachte bevolkingsgroei niet meer accommoderen.
12
Opgave Investeringsprogramma’s voor economische en vitale stad
Accommoderen bevolkingsgroei en woningbehoefte
Transformeren leegstaand (rijks)vastgoed
Beter faciliteren van ontwikkelaars en beleggers
Nieuwe aanpak van stedelijke ontwikkeling 13
Maar ook: Kwantiteit met oog voor kwaliteit − Roltrap woningmarkt in beweging
− Bereikbaarheid − Leefbaarheid
Adaptief programma
Van Masterplan naar maatwerk
14
Kantoortransformatie
15
Ministerie I&M / Plesmanweg (40.000 m2)
16
Ministerie Buitenlandse Zaken (83.000 m2)
17
Ministerie SZW / Laan van NOI (60.000 m2)
18
Oostduinlaan (29.000 m2)
19
Kortenaerkade (14.600 m2)
20
Nieuwe gemeentelijke rol Switch naar een meer faciliterend grondbeleid
Meer ruimte voor particulier initiatief
Sneller reageren op de markt (HIT)
Pro-actieve houding richting ontwikkelaars / beleggers
Investeringen in publieke werken, eye-catchers/iconen
21
Aantrekken beleggers Den Haag in focusgebied van investeerders
Investeerders zijn positief
Marktruimte is aanwezig
Actieve benadering van investeerders
22
Sigma-locatie Project uit Vestia portefeuille Gemeente brengt nieuwe partijen bij elkaar
23
Kleinschalig opdrachtgeverschap
24
Den Haag, stad waarin wordt geïnvesteerd!
25
Haagse iconen / eye-catchers
26
Haagse iconen / eye-catchers
27
Investeren in stadsentrees Stadsentree Loper Oude Centrum Stadsentree Beatrixkwartier/ Station Laan van NOI
Centraal Station Rotterdamsebaan - Binckhorst Haagse Loper, met doortrekking Theresiastraat Koekamp, inclusief het KJ-plein Stadsentree A12/Malieveld Station Hollands Spoor Stadsentree Scheveningen
28
Investeren in stadsentrees Loper Oude Centrum
29
Investeren in stadsentrees Beatrixkwartier – Station Laan van NOI
30
Investeren in stadsentrees Binckhorst Rotterdamse Baan
31
Investeren in stadsentrees Centraal Station
32
Investeren in stadsentrees Haagse loper
33
Rijkskantoor Rijnstraat Nieuw ministerie: I&M, BuZA, IND en COA (voormalig VROM)
34
Ontwikkeling Spuikwartier
35
