Gemeente Den Haag
Dienst Stedelijke Ontwikkeling Retouradres: Postbus 12655, 2500 DP Den Haag
Uw brief van
LET OP BELANGRIJKE INFORMATIE OVER UW WOONOMGEVING
Ons kenmerk
Bel/2011.526 Behandeld door
J.C. (Rina) Adriani Doorkiesnummer
070 - 353 7815 E-mail
[email protected] Aantal bijlagen Datum
19 mei 2011 Onderwerp
Verbetering tramtracé Nieuwe Parklaan Voor u ligt de nieuwsbrief over de verbetering van het tramtracé Nieuwe Parklaan. Sinds enkele weken werkt de gemeente samen met een klankbordgroep (zie blz. 6 van deze nieuwsbrief) aan een brede studie naar de mogelijkheden van de tram op de Nieuwe Parklaan. Op verzoek van de klankbordgroep is deze brief opgesteld en verspreid.
Inleiding Over de Nieuwe Parklaan rijdt al bijna 70 jaar een electrische tram. De tramsporen moeten vervangen worden en de fundamenten onder de rails (de ‘poeren’) zijn versleten. Over de Nieuwe Parklaan wordt nu nog gereden met de huidige Haagse tram, de GTL8. Deze trams zijn aan het eind van hun levensduur. Stadsgewest Haaglanden heeft een aanbestedingsprocedure opgestart voor het leveren van nieuwe trams. Deze procedure loopt nog. Exacte details van de nieuwe tram zijn daarom nog niet bekend. Wel is duidelijk dat de nieuwe tram de uitstraling en het comfort krijgt van de Randstadrail voertuigen. Dit zal vooral te herkennen zijn aan de breedte en de laag vloerse instap. Omdat de nieuwe trams breder zijn en een lage instap hebben moeten sporen en haltes aangepast worden over het hele traject van Lijn 9 en dus ook op de Nieuwe Parklaan.
Postadres: Postbus 12655, 2500 DP Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Bel/2011.526
De verantwoordelijke wethouder, Peter Smit (verkeer), wil – net als bij de verbetering van het tramtracé over de Koninginnegracht – de belanghebbenden uit de omgeving bij deze verbeteringen betrekken. Daarvoor is enkele weken geleden de Klankbordgroep Nieuwe Parklaan ingesteld. De vraag aan de klankbordgroep is om mee te denken over de mogelijkheden voor verbetering van het tramtracé van lijn 9 op de Nieuwe Parklaan en het stadsbestuur hierover te adviseren. Concreet gaat het om het tracé tussen Madurodam en het Circustheater. Deelnemers van de klankbordgroep zijn vertegenwoordigers van verschillende bewonersorganisaties, bewoners die langs het tracé wonen en partijen zoals de Fietsersbond, Veilig Verkeer Nederland, Rover, Vrienden van Den Haag en de AVN (Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor 's Gravenhage en omstreken). In deze informatiebrief staat achtergrondinformatie over het proces, de gang van zaken en een aantal belangrijke feiten en cijfers. Halverwege juni wil de wethouder het advies vanuit de klankbordgroep ontvangen. Het college van burgemeester en wethouders zal – mede op basis van het advies van de klankbordgroep – een voorstel doen aan de gemeenteraad. Rond het derde kwartaal van 2011 zal de inspraak starten over dit voorstel. Hierover wordt u op een later tijdstip geïnformeerd.
Achtergrondinformatie Netwerk Randstadrail In Den Haag rijden nu twee verschillende soorten trams: gewone trams (GTL8) en de zwaardere Randstadrailvoertuigen van lijn 3 en 4. In heel Den Haag worden de gewone trams vervangen door hoogwaardige nieuwe trams, als onderdeel van het overkoepelende investeringsprogramma Netwerk RandstadRail (NRR). Ook tram 9 is onderdeel van het investeringsprogramma Netwerk RandstadRail. Met dit programma wordt de kwaliteit van het openbaar vervoer in Den Haag en de regio beter. De nieuwe tram is langer en breder (zie pagina 5/6 technische informatie) waardoor er zo’n 25 tot 30% meer mensen in kunnen.
Een gelijkvloerse lage instap, veel zit- en staruimte, meer deuren voor sneller in- en uitstappen en bredere gangpaden zorgen voor kortere halteringstijden en daarmee een kortere reistijd. Al krijgen de nieuwe trams de uitstraling van de RandstadRail-voertuigen, het zijn normale trams die niet geschikt zijn voor de lijn naar Zoetermeer of Rotterdam. Ze zijn dan ook lichter dan een Randstadrail voertuig en kunnen minder snel. Uitbreiding capaciteit Lijn 9 is een belangrijke lijn in Den Haag. Hij verbindt een groot aantal functies in de stad: de woongebieden richting Vrederust, de drukke openbaar vervoer knooppunten van Den Haag
Pagina 2 van 7
Bel/2011.526
HS en het Centraal Station, het centrum van de stad, attracties als Madurodam, de Internationale zone en (het strand in) Scheveningen. De trams op lijn 9 tussen CS en Scheveningen hebben op dit moment in de spits vaak onvoldoende capaciteit. Regelmatig kunnen reizigers niet meer mee met de overvolle trams. Dit komt niet alleen door het hoge reizigersaanbod (tram 9 heeft zo’n 42.000 reizigers per dag op de hele lijn en is daarmee de drukste tramlijn in Haaglanden) maar ook door pieken in het reizigersaanbod. Het komt vaak voor dat de ene tram overvol is en de volgende ruimte over heeft. Voor een toekomstvaste oplossing moet daarom rekening gehouden worden met de verwachte en gewenste groei van het aantal trampassagiers in de komende decennia. Vervangen spoorconstructie De constructie waarop de rails op de Nieuwe Parklaan rust (de zogenaamde poerenconstructie) is versleten. Daardoor moeten de trams op de Nieuwe Parklaan thans extra langzaam rijden. Dit is niet prettig voor de reiziger en kan leiden tot minder gebruik van de tram. Vanaf 2014 start Stadsgewest Haaglanden met het vervangen van de oude trams door de nieuwe bredere trams. De bredere trams hebben meer ruimte nodig. De sporen op de Nieuwe Parklaan moeten dus iets verder uit elkaar komen te liggen. Het gehele profiel van de tram past daardoor niet tussen de bomen op de Nieuwe Parklaan. Bijkomend probleem is dat de wortels van de bomen in de poerenconstructie vergroeid zijn. Vervangen van de constructie heeft dan ook tot gevolg dat wortels van bomen beschadigd zullen worden. Dit heeft hoe dan ook ernstige gevolgen voor de levensvatbaarheid van die bomen, ook al nu de huidige trams er nog rijden. Alle huidige verkeersfuncties moeten terugkomen De Nieuwe Parklaan bestaat nu uit: • trottoirs (deels: ventweg) • trambaan in twee richtingen • fietspad • rijbaan voor auto´s (2 rijstroken ) • parkeergelegenheid • bomenrijen Bij de aanpassingen ten behoeve van het tramtracé moeten alle overige verkeersfuncties (fiets, auto, voetganger) in het nieuwe ontwerp terugkomen, met ten minste dezelfde capaciteit en kwaliteit als nu. De gemeente vindt een goede comfortabele fietsverbinding langs de Nieuwe Parklaan dan ook heel belangrijk. Daarnaast mag de doorstroming van de auto niet verminderen. Met de aanpassingen staat voorop dat de huidige kwaliteit en karakter van de omgeving gehandhaafd blijft. Ontwikkelingen Scheveningen Net als in andere grote steden gaat in Den Haag een deel van de voorgenomen gebiedsherontwikkelingen (tijdelijk) niet door. De herontwikkeling van de boulevard in Scheveningen en de kustversteviging worden echter wel gewoon doorgezet. De verwachting is dat het bezoekersaantal aan de Scheveningse kust in de toekomst alleen maar zal toenemen, zelfs nu een aantal plannen (tijdelijk) niet doorgaat. Deze bezoekers maken veel gebruik van lijn 9. Verkorten reistijd met de tram De reissnelheid voor de trampassagiers tussen twee punten wordt niet alleen bepaald door de rijsnelheid van de tram tussen twee haltes. Ook de snelheid waarmee passagiers op de halte in- en uit kunnen stappen is hierop van invloed. Meer en bredere deuren in de nieuwe trams
Pagina 3 van 7
Bel/2011.526
maken al veel verschil. Daarnaast is het belangrijk dat een halte zo breed is dat in- en uitstappende passagiers elkaar niet in de weg lopen. De meeste haltes op de Nieuwe Parklaan zijn nu te smal, waardoor de tram onnodig lang moet wachten tot alle passagiers veilig zijn in- en uitgestapt. Aantal haltes Het aantal haltes langs het traject heeft ook invloed op de reistijd. Veel en lang stoppen is hinderlijk en het zorgt voor extra reistijd. Voor gebruikers van een tussenliggende halte is het daarentegen fijn dat er een halte dichtbij is. Een aantal haltes langs de Nieuwe Parklaan wordt echter weinig gebruikt en de haltes liggen dicht bij elkaar. Op dit moment is de gemiddelde afstand tussen de haltes zo’n 350 meter. De normafstand tussen haltes in stedelijk gebied is 500 meter. Daarom worden wellicht haltes samengevoegd, wat per saldo leidt tot minder haltes. Huidige halte Nieuwe Parklaan
Breedte van de haltes De ideale maat voor de breedte van een halte is 2,10 meter. Bij deze breedte kunnen twee rolstoelen of kinderwagens elkaar passeren. De haltes op de Nieuwe Parklaan zijn smaller. Als het tracé geschikt wordt gemaakt voor het nieuwe materieel, zullen de haltes worden aangepast voor een comfortabele, snelle instap. Bomen De bomen staan te dicht op de sporen. Om problemen met de bomen en de sporen in de toekomst te voorkomen, moeten de verschillende functies gescheiden worden. Dat wil zeggen dat de wortels van de bomen voldoende ruimte krijgen om te wortelen en fysiek gescheiden worden van de sporen. Als er in de toekomst sporen vervangen moeten worden, heeft dat dan geen consequentie voor de wortels van de bomen. Financiering Vanuit het Rijk heeft de gemeente subsidie gekregen voor een aantal Haagse openbaar vervoer projecten. Een van die projecten was een tunnel onder de Koninginnegracht. Onlangs is besloten door de gemeenteraad dat er geen tunnel komt. De gemeente wil het geld dat voor de tunnel bestemd was gebruiken om lijn 9 tussen CS en Scheveningen te verbeteren.
Procedure Het investeringsprogramma Netwerk RandstadRail (NRR) is onderverdeeld in een aantal projecten: • het geschikt maken van de sporen op de lijnen 9, 16, 17 zuidwest Den Haag (tussen HS en Wateringen), voor nieuw, breed materieel;
Pagina 4 van 7
Bel/2011.526
• •
het geschikt maken van alle sporen tussen de stations HS en CS, voor nieuw, breed materieel; het geschikt maken van de sporen op lijn 11 en Stationsplein HS, voor nieuw, breed materieel.
Het project lijn 9 tussen het Centraal Station en Scheveningen Zwarte Pad is onderverdeeld in de volgende deelprojecten: • vervangen sporen en het geschikt maken voor nieuw, breed materieel van de halte Centraal Station/Rijnstraat, • vervangen sporen en het geschikt maken voor nieuw, breed materieel van alle sporen op het tramtracé van de Koninginnegracht, • vervangen sporen en het geschikt maken voor nieuw, breed materieel van alle sporen op het tramtracé van de Nieuwe Parklaan. Hoe werkt de gemeente Voor elk project is een projectgroep ingericht, bestaande uit vele deskundigen (o.a. een landschapsarchitect, stedenbouwkundigen, verkeerskundigen, de wegbeheerder, de groenbeheerder en medewerkers van de uitvoering). De projectgroep start met het maken van een ontwerp. In deze fase wordt ook het programma van eisen opgesteld. Het voorontwerp wordt besproken met allerlei partijen en uiteindelijk door het college van burgemeester en wethouders na akkoord vrijgegeven voor de officiële inspraakprocedure. De officiële inspraak is altijd zes weken, tenzij het in of rond een vakantieperiode valt. Dan verlengt de gemeente de inspraakperiode met twee weken. De start van de inspraakperiode wordt voorafgegaan door een collegebesluit en aangekondigd met een persbericht, een advertentie in de Posthoorn en een huis-aan-huis verspreide brief. Tijdens de inspraakperiode organiseert de gemeente een inloopbijeenkomst waar iedereen kennis kan nemen van de plannen en vragen kan stellen aan de gemeente. Belanghebbenden kunnen hun zienswijze kenbaar maken door middel van e-mail, brief of mondeling tijdens de informatiebijeenkomst. Na afloop van de inspraakperiode inventariseert de gemeente alle binnengekomen reacties en geeft hier antwoord op. Het voorontwerp wordt (eventueel) aangepast, en voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouder ter besluitvorming. Voor grotere projecten wordt het voorstel ook aan de gemeenteraad voorgelegd. De raad wordt altijd geadviseerd door een Commissie. Voor het project Nieuwe Parklaan is dat de commissie Leefomgeving. Voor het project Nieuwe Parklaan is nog niet bekend wanneer gestart kan worden met de inspraak omdat de keuze voor het definitieve tracé nog niet gemaakt is. Planning Vooralsnog wordt de volgende planning aangehouden Advies voorkeursvariant Klankbordgroep half juni 2011 Start werkzaamheden uiterlijk december 2012 Oplevering eind 2013
Technische informatie De aanbestedingsprocedure voor de nieuwe trams loopt nog. Daarom is nog niet bekend hoe de voertuigen er precies uit gaan zien. Er is wel een programma van eisen voor de nieuwe brede trams vastgesteld en daarom is een aantal aspecten van de nieuwe trams al wel bekend. Zo worden de nieuwe brede trams 2,65 meter breed.
Pagina 5 van 7
Bel/2011.526
Voorbeeld voor mogelijkheid nieuwe tram
Perronhoogte De nieuwe trams hebben lage, vlakke vloeren. De instap wordt daarmee comfortabeler dan bij de oude trams. De hoogte van de perrons wordt 30 centimeter, 15 centimeter hoger dan de huidige haltes langs de Nieuwe Parklaan. De spleet tussen perron en tram wordt zo klein mogelijk gehouden, om de instap ook voor rolstoelen en kinderwagens zo gemakkelijk mogelijk te maken. De zithoogte in de trams is daarentegen lager (dankzij de lage vloeren). Er is daarom geen sprake van extra inkijk vanuit de nieuwe tram. Trillingen en geluid Een van de eisen is dat de trillingen en het geluid van de nieuwe tram niet mogen toenemen vergeleken met de oude trams. Door de nieuwe sporen en funderingen en door de moderne voertuigen is de verwachting dat het geluidsniveau zelfs (een stuk) minder zal zijn dan bij de huidige trams. Daarover kan pas meer worden gezegd als exact bekend is welke fabrikant de nieuwe trams mag gaan leveren. In het kader van het project tramlijn 9 wordt onderzoek gedaan naar het geluids- en trillingniveau op het tracé. Frequentie De nieuwe trams zullen voorlopig in dezelfde frequentie rijden als de huidige trams. Bij grote drukte rijden extra trams tussen het Centraal Station en Madurodam. U weet dat er bezuinigingen in het openbaar vervoer zijn aangekondigd. Wat het effect is voor lijn 9 is nog niet te zeggen. Omdat lijn 9 de drukste tramlijn is en we de komende jaren een forse groei verwachten, nemen wij aan dat de frequentie van deze lijn –met name in de spits- op peil blijft.
De klankbordgroep De opdracht aan de klankbordgroep luidt: “Onderzoek de mogelijkheden / varianten voor verbetering van het OV-tracé van lijn 9 op de Nieuwe Parklaan, onder een aantal te geven randvoorwaarden en eisen, en adviseer het bestuur hierover.” Het onderzoeksgebied van het project loopt van halte Madurodam tot en met de halte Circustheater. Het zoeken naar oplossingen binnen het project omvat het gebied tussen de Haringkade en de Badhuisweg. De klankbordgroep kijkt op dit moment ook naar mogelijke alternatieven buiten de Nieuwe Parklaan.
Pagina 6 van 7
Bel/2011.526
Rol van de klankbordgroep De klankbordgroep bekijkt welke mogelijkheden er zijn voor uiteenlopende tracévarianten. Vervolgens worden de denkbare varianten met elkaar vergeleken. Daarbij gaat het om het effect op allerlei belangrijke aspecten, zoals de doorstroming van de trams, de veiligheid van weggebruikers, de landschappelijke kwaliteit, het aanzien van de Nieuwe Parklaan, de looproutes van en naar de haltes en de woningen, veilige fietsroutes etcetera. Daarmee ontstaat inzicht in de voor- en nadelen op allerlei gebieden van de diverse tracémogelijkheden. De klankbordgroep brengt, gebaseerd op al deze aspecten een advies uit aan het stadsbestuur. Hierna doet het college van burgemeester en wethouders een voorstel aan de gemeenteraad, en voegt daar het rapport en het advies van de klankbordgroep bij. Zo kan ook de gemeenteraad inzicht krijgen in de voor- en nadelen van diverse varianten en kennis nemen van het onderbouwde advies van de klankbordgroep.
De klankbordgroep krijgt gedurende het proces veel informatie. Deze informatiebrief is bedoeld om ook andere belanghebbenden en geïnteresseerden aan of in de omgeving van de Nieuwe Parklaan zoveel mogelijk op de hoogte te brengen van de plannen. Vervolg De klankbordgroep vergadert met een grote regelmaat. Half juni moet het advies over de tracékeuze van de klankbordgroep klaar zijn waarna het college en de raad hun keuze kunnen maken. Over het verdere verloop van het traject wordt u tegen die tijd nader geïnformeerd. Afhankelijk van de tracé keuze zal de officiële inspraak rond het derde kwartaal van 2011 plaatsvinden.
Pagina 7 van 7
