GRENZEN VERLEGGEN Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding
INHOUD VOORWOORD KERNGEGEVENS
pagina
3
Missie en visie Financieel Personeel en organisatie Grondstofmonitor 2015 Educatie en participatie Verzorgingsgebied
5 6 8 9 13 14
JAAROVERZICHT
15
DIRECTIEVERSLAG
16
BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN
23
PROFIEL
Corporate Governance Personalia
26 27
VERANTWOORDING
JAARREKENING NV ROVA HOLDING 2015
31
Deze versie van het jaarverslag NV ROVA Holding is uitsluitend bedoeld voor bespreking en besluitvorming in de Raad van Commissarissen en Algemene vergadering van Aandeelhouders. Na definitieve vaststelling publiceert ROVA haar jaarverslag online via haar website www.rova.nl/jaarverslag. Op deze wijze is de informatie over ROVA altijd en overal voor iedereen beschikbaar.
OVERIGE GEGEVENS
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 2
Aandeelhoudersoverzicht Statutaire doelstellingen Winstbestemming Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
59 60 61 62
VOORWOORD GRENZEN VERLEGGEN In dit jaarverslag presenteren wij met trots onze resultaten over 2015. We zien de effecten van belangrijke beleidsveranderingen en interne sturingsmaatregelen die we de afgelopen jaren samen met onze gemeenten hebben voorbereid en doorgevoerd. Maatregelen die veelal grens verleggend waren.
inwoners. En waarbij we met inzet van moderne plannings- en automatiseringsmiddelen onze uitvoering steeds verder weten te optimaliseren. En dat alles met een gezond financieel resultaat. We kijken met tevredenheid terug maar zijn inmiddels alweer
Gedreven door innovatie en de behoefte om verder te komen, bijvoorbeeld in de reductie van restafval en het hergebruik van grondstoffen. Maar ook in het optimaal
volop bezig om nieuwe grenzen te verleggen en nieuwe ambities te realiseren. Ik
benutten van het beschikbare (arbeids)kapitaal in onze uitvoeringsorganisatie.
wens u veel genoegen met het lezen van dit jaarverslag en nodig u van harte uit om
Denk bijvoorbeeld aan de effecten van omgekeerd inzamelen waarbij onze
samen met ons de grenzen te blijven verleggen.
gemeenten nu al de landelijke doelstellingen voor 2020 realiseren. Of de ervaringen uit het project 100-100-100 waarbij we de grenzen van de circulaire economie
Hans Groenhuis
hebben verkend. Of de resultaten uit de nieuwe gemeentelijke regie over kunststof
Algemeen directeur NV ROVA Holding
verpakkingen die een enorme boost hebben gegeven aan het hergebruik van kunststof verpakkingen. Maar ook intern binnen ROVA waar we de grenzen van ons dienstverleningspakket hebben opgerekt en zijn doorgegroeid naar een organisatie die voor gemeenten de totale leefomgeving kan beheren. Waarbij we in staat zijn om tegen lagere kosten een goede kwaliteit van de openbare ruimte te bieden. Waarbij we in de uitvoering steeds meer ruimte weten te creëren voor inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Waarbij we onze communicatie steeds meer weten in te zetten als instrument voor educatie en het creëren van betrokkenheid van onze
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 3
KERNGEGEVENS
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 4
KERNGEGEVENS
MISSIE EN VISIE
ACTIVITEITEN
MISSIE EN VISIE
ACTIVITEITEN
Wij geloven dat mensen zich beter voelen in een omgeving die schoon, heel en veilig is. Daarom zetten wij ons in voor een schone samenleving; voor nu en in de toekomst. Wij vervullen daarmee een taak van publiek belang en voeren deze uit in opdracht van onze aandeelhoudende gemeenten. Bij het plannen en uitvoeren van onze werkzaamheden laten wij ons leiden door vier kernwaarden, te weten: milieu, service, sociaal en financieel.
Onze activiteiten zijn verdeeld over drie organisatiepijlers, te weten Afval & Grondstoffen, Beheer Openbare Ruimte en Beleid en Communicatie.
Milieu
Onze missie is om zorg te dragen voor een schone en duurzame leefomgeving. In die leefomgeving is het niet meer vanzelfsprekend dat waardevolle grondstoffen worden verspild door ze eenmalig te gebruiken en op een laagwaardige manier te verwijderen.
Service
Als uitvoeringsorganisatie van en voor gemeenten hebben wij een maximale focus op de dienstverlening aan de inwoners van onze gemeenten. Klantgerichtheid vertaalt zich in tevredenheid over onze dienstverlening. Wij investeren ook in voorlichting en educatie om inwoners bewust te maken van het effect van hun handelen op het milieu.
Sociaal
Financieel
Ons beleid is gericht op de duurzame inzetbaarheid en beschikbaarheid van medewerkers. Daarbij geven wij invulling aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid door ook werkgelegenheid en kansen te bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Omzetstijging en financieel resultaat zijn geen leidende doelen. Onze opgave is om de beheerkosten voor de gemeenten zoveel mogelijk te beperken.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 5
Afval en grondstoffen
Beheer openbare ruimte
Beleid en communicatie
Inzamelen, be- en verwerken van alle huishoudelijke afvalstoffen.
Groenvoorziening. Onderhouden en reinigen van de openbare ruimte zoals straten, parken, plantsoenen en gemeentelijke sportterreinen (schoon, heel en veilig). Reinigen van kolken en riolen.
Leveren van kennis en beleidsadviezen aan gemeenten.
Beheren van grondstofpleinen waar huishoudelijke afvalstromen door inwoners kunnen worden aangeboden ten behoeve van hergebruik en recycling.
Gladheidbestrijding (winterdienst).
Bieden van educatie en voorlichting aan inwoners; Afhandelen van verzoeken en meldingen van inwoners.
KERNGEGEVENS
FINANCIEEL Als organisatie VAN en VOOR gemeenten streven wij naar beheersing van kosten in plaats van winstmaximalisatie. De opbrengsten komen voort uit de dienstverleningsovereenkomsten met de aangesloten gemeenten.
Opbrengsten (x €1.000)
€ 80,000
Balansgegevens
2013
2014
2015
Vermogen (x €1.000) Balanstotaal
80.626
78.137
81.912
Eigen vermogen
22.161
23.620
25.785
27,5%
30,2%
31,5%
33.810
34.588
36.073
41,9%
44,3%
44,0%
Eigen vermogen/balanstotaal Aansprakelijk vermogen Aansprakelijk Vermogen/balanstotaal
€ 75,000
€ 70,000 2013
2014
2015
Omzetverdeling over de groepen
Overig 8%
Nettoresultaat
(x €1.000)
Beheer Openbare Ruimte 27%
€ 7,000 € 6,000 € 5,000 € 4,000 2013
2014
2015
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 6
Afval en Grondstoffen 65%
KERNGEGEVENS
FINANCIEEL Aandeelhoudersrendement
Afvalbeheerkosten per aansluiting
Aandeelhoudersrendement is het rendement op ingelegd vermogen. Het rendement wordt gevormd door een drietal uitkeringen aan aandeelhouders, te weten: dividend, verlagingen van tarieven en rentevergoeding op achtergestelde leningen.
De afvalbeheerkosten bestaan uit alle kosten voor inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen, inclusief beheer en organisatie, communicatie, projectmanagement, activa beheer et cetera. Daartegenover staan voor de gemeenten de vergoedingen vanuit het Afvalfonds verpakkingen en de dividenduitkeringen van ROVA. In onderstaande grafiek zien we de ontwikkeling in de afvalbeheerkosten. De investeringen in extra inzamelvoorzieningen leiden weliswaar tot hogere kosten, maar als we daar de opbrengsten uit bedrijfsvoering (dividend) en producentenverantwoordelijkheid (Nedvang) aftrekken, dan resteert per saldo een substantiële daling.
€14,000,000 €12,000,000
€ 170
€10,000,000
€ 160 €8,000,000
€ 150 € 140
€6,000,000
€ 130 €4,000,000
€ 120 € 110
€2,000,000 €-
1996/97
2000
2003
Rente op achtergestelde lening
2006
2009
2012
2015
Doorgevoerde tariefsverlaging
Uitgekeerd dividend Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 7
2005 ROVA breed
2010 Inclusief Nedvang
2015 Inclusief Dividend
KERNGEGEVENS
PERSONEEL & ORGANISATIE Aantal medewerkers per 31 december
Percentage part-time
358
20,9%
Ziekteverzuim
Meldingsfrequentie
(2014: 4,1%)
(2014: 0,7)
Gemiddelde leeftijd vast personeel
(Bijna)ongevallen
(2014: 47)
(2014: 15)
(2014: 341)
5,6% 47
Inzet bijzondere doelgroep 12,8%
(2014: 24,9%)
0,8 24
Voor een nadere toelichting bij deze kengetallen verwijzen wij u tevens naar het directieverslag op pagina 19 en 20.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 8
Social return
Inhuur (flexwerk) 22,3%
Vast personeel 64,9%
KERNGEGEVENS
GRONDSTOFMONITOR Deze grafieken geven het verloop weer in ingezamelde afvalstromen RESTAFVAL, GFT-AFVAL en PMD van alle gemeenten binnen ROVA tezamen. Opvallend is de sterke stijging van de PMD hoeveelheid sinds 1 januari 2015, de structurele verlaging in de hoeveelheid ingezameld restafval en het hogere volume gft-afval. Alle drie de effecten zijn het directe gevolg van de aanscherping van het inzamelbeleid in de aangesloten gemeenten.
Restafval 2015
GFT afval 2015
2014
12,000,000
PMD 2014
2015
8,000,000
2,000,000
6,000,000
1,500,000
4,000,000
1,000,000
2,000,000
500,000
2014
10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 0
0 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 9
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
KERNGEGEVENS
GRONDSTOFMONITOR Onderstaande grafiek geeft de hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner in 2015 in onze gemeenten. In alle gemeenten zien we effecten van nieuw beleid: minder restafval en meer grondstoffen. De effecten van Diftar en Omgekeerd inzamelen zijn ook duidelijk zichtbaar. In 2015 ligt het gemiddelde van alle Diftar gemeenten met 93 kilo per inwoner per jaar al beneden de doelstelling van 2020. Ook bij de niet-diftar gemeenten gaan we de komende jaren een verdere daling van de hoeveelheid restafval zien.
Hoeveelheid restafval per inwoner 250 216 209
210
209
kg per inwoner
200 150
151
139 110 103 104
100
164
124
108
93
0
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 10
Diftar
78
74
50
174
43
69
82
gemiddeld Diftar
47
gemiddeld niet-diftar ROVA gemiddeld
KERNGEGEVENS
GRONDSTOFMONITOR Deze grafiek toont van alle ROVA-gemeenten het gerealiseerde hergebruikpercentage. Vijftien gemeenten hebben de landelijke doelstelling 2015 gerealiseerd, en negen gemeenten realiseren nu al de doelstellingen 2020.
Percentage hergebruik 95% 89% 84%
85%
55%
79% 79% 76%
75% 65%
84%
83% 83% 81%
71%
68%
72%
70%
68%
63%
67%
Diftar Doelstelling 2015
52% 57% 48%
45% 35%
Toelichting grafiek: Omgekeerd inzamelen wordt ingevoerd in 2 fasen. In de 1e fase wordt de frequentie van inzameling restafval verlaagd; in de 2e fase wordt restafval ‘op afstand’ gezet en kunnen inwoners dit brengen naar een ondergrondse wijkcontainer
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 11
50%
Doelstelling 2020 Diftar gemiddeld Niet-Diftar gemiddeld ROVA breed gemiddeld
KERNGEGEVENS
GRONDSTOFMONITOR De inzameling en verwerking van PMD valt onder producentenverantwoordelijkheid. Dat betekent dat gemeenten een ketenvergoeding ontvangen vanuit Stichting Afvalfonds Verpakkingen voor hun werkzaamheden in de keten van inzameling tot en met sortering en afzet naar de recyclingindustrie. Deze vergoedingen worden rechtstreeks door de gemeenten ontvangen en komen ten gunste van de gemeentelijke afvalstoffenbelasting. Uit onderstaande grafieken blijkt duidelijk wat de effecten zijn van de nieuwe dynamiek die is ontstaan door de introductie van nieuwe inzamelconcepten, de uitbreiding naar PMD en de nieuwe ketenregie voor gemeenten.
PMD tonnages
Opbrengsten uit Stichting Afvalfonds Verpakkingen
20,000
€ 12,000 € 10,000
opbrengst x € 1.000
15,000
10,000
5,000
€ 8,000 € 6,000 € 4,000 € 2,000 €0
0 2009
2010
2011
2012
2013
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 12
2014
2015
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
KERNGEGEVENS
EDUCATIE EN PARTICIPATIE Programma
Mooi Schoon
Natuurlijk Schoon
Afval Scheiden is Goud
Doelgroep
•
Algemeen inwoners in aangesloten gemeenten; kinderen en volwassenen; wijkplatforms; buurtverenigingen; e.d.
•
Leerlingen basisscholen in leeftijd 6 t/m 11 jaar
•
Leerlingen basisscholen in leeftijd 6 t/m 11 jaar
Activiteiten
•
Voorkomen van zwerfvuil door educatie, voorlichting en onbewuste gedragsverandering en faciliteren van opschoonacties
•
Opschoonacties in de directe omgeving van basisscholen met medewerking van leerlingen
•
Educatie over afval en grondstoffen (intern lesprogramma op locatie)
Doelen
•
Gericht op duurzame gedragsverandering bij en participatie van inwoners op het gebied van zwerfvuil.
•
Vergroten van de bewustwording m.b.t. zwerfafval
•
Vergroten van kennis over afval en grondstoffen; bewustwording over verspilling en vernietiging van waardevolle grondstoffen
Aantal deelnemers 2015
• • •
15 gemeenten 100 verschillende opschoonacties 3200 deelnemers
•
13.680 leerlingen
• •
5.000 leerlingen Waarderingcijfer 2015: 8,64
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 13
KERNGEGEVENS
VERZORGINGSGEBIED Gemeenten
Huishoudens
Inwoners
11.386
in km2
klasse*)
27.677
166,52
5
23.216 5.156 7.672 20.648 14.426 7.331 7.065 15.003 5.612 19.312
59.577 11.821 18.512 51.432 32.799 17.839 17.431 36.603 16.421 43.219
316,30 24,28 80,40 164,91 58,00 118,50 181,29 172,54 135,75 330,00
5 4 4 3 3 5 5 4 5 4
12.982 5.799 8.486 8.090 53.973
33.874 19.705 19.085 22.166 123.861
106,98 109,92 282,75 93,41 119,28
ROVA Eemland Amersfoort Bunschoten
64.177 7.574
152.481 20.647
ROVA Achterhoek Aalten Oost Gelre Winterswijk
11.386 12.724 12.560 334.578
ROVA IJssel-Vecht Dalfsen Dinkelland ***) Hardenberg Hattem Heerde Kampen Meppel Olst-Wijhe Ommen Raalte Staphorst Steenwijkerland Tubbergen ***) Twenterand Urk Westerveld Zwartewaterland Zwolle
Totaal
Tariefsysteem hoogbouw **) afvalstoffenheffing
Oppervlakte Stedelijkheid Percentage
Gem. afvalstoffen heffing 2015
kg/inw/jr
Restafval
Hergebruik%
Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vaste heffing Vol.-frequentie Volume Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Vol.-frequentie Gezinsgrootte Gezinsgrootte Vol.-frequentie Gezinsgrootte
€ 132
74
63%
€ 209 € 188 € 145 € 204 € 220 € 175 € 302 € 136 € 187 € 160
110 103 104 124 167 93 151 108 78 69
63% 79% 79% 68%
4 4 5 4 2
11% 10% 13% 17% 16% 24% 25% 13% 15% 12% 14% 15% 22% 11% 9% 7% 11% 35%
€ 143 € 250 € 230 € 159 € 251
82 210 164 47 209
81% 48% 70% 84% 50%
63,86 34,81
2 3
36% 17%
Gezinsgrootte Gezinsgrootte
€ 227 € 149
216 209
52% 50%
26.904 29.533 28.977
97,04 110,10 138,80
4 4 3
16% 15% 22%
Vol.-frequentie Vol.-frequentie Volume
€ 121 € 129 € 217
139 43 174
63% 89% 67%
810.564
2.905,44
€ 186
142
65%
*) Stedelijkheidsklasse: 1 = Zeer sterk stedelijk 2 = Sterk stedelijk 3 = Matig stedelijk 4 = Weinig stedelijk 5 = Niet stedelijk **) Bron CBS en Rijkswaterstaat ***) Gemeenten Dinkelland en Tubbergen zijn per 1 januari 2016 toegetreden
76% 72% 68% 83% 83%
JAAROVERZICHT • • •
Start inzameling Bunschoten Start 100-100-100 Start inzameling pmd
•
• •
Jan
•
Campagne ‘Schone IJsseloevers’ Twenterand wint recycle-award oud papier gemeentelijk afvalcongres
Feb
Mrt
• • •
Apr
Mei
86% minder afval halverwege 100-100-100
•
100 dagen afvalvrij zijn voorbij
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 15
117 medewerkers starten MBO opleiding VANG adopteert 100-100-100
ISO9001 en 14001 gecertificeerd Opening brengstation Winterswijk Communicatieprijs ISWA voor ROVA
Jun
• •
•
ROVA jaarverslag: ‘Midden in de maatschappij’
Jul
•
Aug
Staatssecretaris neemt resultaten 100-100-100 in ontvangst en ROVA draagt stokje over aan andere gemeenten
Sep
ROVA start ‘self service’ eigen voertuigen op de weegbrug
Okt
•
Start onderzoek ‘Afvalscheiding bij hoogbouw’
Nov
Dec
•
• •
Extra BOR-inzet na zomerstorm
Tubbergen en Dinkelland sluiten aan bij ROVA Ingebruikname nieuwe planningssoftware voor routeoptimalisatie
VERSLAG VAN DE DIRECTIE GRENZEN VERLEGGEN
RESULTATEN GRONDSTOFFENBELEID
Al langere tijd focussen we in ons afvalbeleid op grondstoffen in plaats van op afval. We introduceren nieuwe inzamelmethoden en werken aan bewustzijn bij inwoners over hun aankoop- en afdankgedrag. We oriënteren ons op nieuwe activiteiten zoals de sortering van afgedankte elektrische apparaten en textiel en we verkennen de recyclingmogelijkheden van overblijvende reststromen. We ontwikkelen ook onszelf door het werken met scherpe prestatie-indicatoren en het continu werken aan procesoptimalisaties. Kortom, we proberen voortdurend onze grenzen te verleggen. Dat is ook nodig. Als we verder willen komen, dan moeten we voortdurend bereid zijn om grenzen te verleggen. We moeten durven af te wijken van geëigende paden om ingeslepen patronen te doorbreken. Pas dan kunnen we aansprekende resultaten boeken. Denk bijvoorbeeld aan de effecten van omgekeerd inzamelen waarbij onze gemeenten nu al de landelijke doelstellingen voor 2020 realiseren. Of de ervaringen uit het project 100-100-100 waarbij we letterlijk de grenzen van de circulaire economie hebben verkend. Of de resultaten bij de inzameling en recycling van kunststof verpakkingen. Maar ook intern binnen ROVA waar we de grenzen van ons dienstverleningspakket hebben opgerekt en zijn doorgegroeid naar een organisatie die voor gemeenten de totale leefomgeving beheert. Waarbij we in staat zijn om tegen lagere kosten een goede kwaliteit van de openbare ruimte te bieden. Waarbij we medewerkers steeds verder opleiden en trainen om ook in de toekomst hun werk goed te kunnen blijven doen. Waarbij we daarnaast in de uitvoering steeds meer ruimte weten te creëren voor inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Waarbij we onze communicatie steeds meer weten in te zetten als instrument voor educatie en het creëren van betrokkenheid van onze inwoners. En waarbij we met inzet van moderne plannings- en automatiseringsmiddelen onze uitvoering steeds verder weten te optimaliseren. En dat alles met een gezond financieel resultaat. In dit directieverslag informeren wij u over onze activiteiten in 2015 en geven wij u een doorkijk naar de ontwikkeling van ROVA in de komende jaren.
Evenals in de afgelopen jaren is ook in 2015 weer veel werk verzet bij de implementatie van nieuw afvalbeleid in onze gemeenten. Dat betekent het organiseren van talrijke informatiebijeenkomsten voor inwoners, het omwisselen van vele minicontainers, het uitzetten van PMD containers, het wijzigen van inzamelfrequenties, het ingraven van ondergrondse wijkcontainers en het beantwoorden van vragen van inwoners via diverse media. Opnieuw werden eerdere ervaringen bevestigd: door maatregelen als omgekeerd inzamelen en diftar ontstaat een ware trendbreuk in de hoeveelheid aangeboden restafval en stijgt de inzameling van herbruikbare grondstoffen. Inmiddels heeft een groot aantal ROVAgemeenten de landelijke afvaldoelstellingen voor 2020 bereikt of binnen handbereik (zie ook pagina’s 9-12 voor resultaten in onze grondstofmonitor). De landelijke ambitie betekent een teruggang van 250 kilo naar gemiddeld 100 kilo restafval per inwoner per jaar. Een aantal ROVA-gemeenten laat nu al resultaten zien tot minder dan 50 kilo per inwoner per jaar. Toch blijft er voldoende werk aan de winkel. Verdere optimalisaties in de inzameling waaronder het vinden van oplossingen voor hoogbouw en het vinden van recycling oplossingen voor overblijvende reststromen zoals luiers vormen nog steeds een uitdaging. Dit zijn uiteraard ook de thema’s die in het landelijke VANG-programma aan bod komen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 16
PROJECT 100-100-100 Nadat we hadden vastgesteld dat we met omgekeerd inzamelen een nieuwe trendbreuk hadden bewerkstelligd in de hoeveelheid restafval per inwoner en daarmee opnieuw de grenzen hadden verlegd, zijn we verder op zoek gegaan naar de grenzen van de circulaire economie. Met andere woorden: wat is haalbaar? En als een 100% gesloten kringloop (nog) niet haalbaar is, wat zijn dan de knelpunten waar we tegen aan lopen. Om dit te onderzoeken zijn we in 2015 gestart met het project 100-100-100. In dit project hebben we 100 gezinnen uitgedaagd, 100 dagen lang, 100% restafvalvrij te leven.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE
Restafval kg/inw/jr
Al snel na de lancering van het idee werden we overweldigd door het enthousiasme van inwoners in onze gemeenten die zich spontaan aanmeldden voor het project. Het onderzoek werd begeleid door de universiteit van Utrecht (meten van milieueffecten) en de universiteit van Groningen (meten van gedragseffecten). Via de website www.100-100-100.nl werd een platform geboden voor uitwisseling van ervaringen. Er ontstond al snel een community waar inwoners met elkaar en met de onderzoekers op zoek gingen naar oplossingen voor de vraagstukken waar ze tegen aan liepen. In juni 2015 werden de resultaten van het project in het bijzijn van staatssecretaris Mansveld gepresenteerd op het drukbezochte 100-100-100-congres in Zwolle. De resultaten waren verbluffend: door bewuste aankoop van producten en goede afvalscheiding, wisten de deelnemers de hoeveelheid restafval terug te brengen tot 22,5 kilo per inwoner per jaar. Dat is een teruggang van 89% van het landelijk gemiddelde. Diftar
300 275 250
Omgekeerd inzamelen
100-100-100
225 200
Landelijk gemiddeld
175 150 125
bevestiging dat er nog intensiever moet worden samengewerkt in de productketen om de schakels van ontwerp-productie-handel-consumeren-afdanken-hergebruiken en recyclen beter op elkaar te laten aansluiten. Dat vormt voor ons een belangrijke agenda voor de komende jaren. PMD In de afgelopen jaren is al veel gecommuniceerd over de introductie van de gescheiden inzameling van kunststof verpakkingen. Sinds 2010 zijn de Nederlandse gemeenten volop met dit thema aan de slag gegaan. Vanaf 1 januari 2015 is daar een nieuwe dimensie bij gekomen doordat de gemeenten vanaf die datum ook verantwoordelijk zijn geworden voor de sortering en vermarkting van verpakkingen. Deze verandering heeft nogal wat impact gehad. Om voldoende schaalgrootte voor de sortering van deze verpakkingen te genereren zijn in Nederland nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan. Ook ROVA heeft voor deze taak verdere schaalvergroting gezocht. Door samenwerking met Circulus-Berkel, AVU, GAD en Area Reiniging ontstond voldoende massa voor een succesvolle Europese aanbesteding voor sortering en vermarkting van de verpakkingen. Inmiddels zamelen de meeste ROVA-gemeenten onder de noemer PMD (plastic verpakkingen, metalen drankverpakkingen en drankenkartons) aanzienlijk meer grondstoffen gescheiden in. De hoeveelheid restafval is daardoor verder afgenomen (zie ook pagina 10 en 12).
100
RAAMOVEREENKOMST VERPAKKINGEN
75
Gemiddeld ROVA
50 25 0 1970
1996
2000
2011
2015
2020
Het project heeft inmiddels landelijk vervolg gekregen. Ruim 80 gemeenten zijn met het project aan de slag gegaan om ook hun inwoners verder bewust te maken en serieus werk te maken van de circulaire economie. Voor ons leverde het project de
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 17
Anders dan bij andere huishoudelijke afvalstoffen is er bij de inzameling en verwerking van kunststof verpakkingen nog sprake van een stevig ketendeficit die door het verpakkend bedrijfsleven in de vorm van een verpakkingenbelasting moet worden gedicht. Achter de schermen vindt daarover intensief overleg plaats tussen de partijen van de raamovereenkomst waarbij naast vergoedingen ook kwaliteitseisen voortdurend onderwerp van gesprek zijn.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE In 2015 heeft ROVA zich binnen de daarvoor door VNG ingestelde werkgroepen sterk gemaakt voor goede uitvoeringsafspraken met Nedvang en Stichting Afvalfonds. Naar verwachting zal dit in 2016 leiden tot een nieuw Uitvoerings- en Monitoringprotocol. Voor de langere termijn is nog veel onderzoek en ontwikkeling nodig om de markt voor kunststof recycling verder te optimaliseren en de inzetbaarheid van herwonnen kunststoffen te verbeteren. Hieraan wordt door de raamovereenkomstpartijen samengewerkt binnen het Kennis Instituut Duurzaam Verpakken (KIDV). BEHEER OPENBARE RUIMTE Nadat vijf jaar geleden werd besloten tot verbreding van ons takenpakket om daarmee onze aandeelhoudende gemeenten breder van dienst te kunnen zijn, hebben we veel kennis en ervaring opgedaan met een breed scala aan onderhoudstaken in de openbare ruimte. Bestaande uitvoeringsorganisaties van de gemeenten Winterswijk en Zwolle werden geïntegreerd in de ROVA-organisatie; bezuinigingsdoelstellingen werden gerealiseerd met behoud van de beeldkwaliteit op straat en in samenwerking met de gemeenten, UWV en de werkvoorzieningschappen werden WSW-ers en andere doelgroepen betrokken in het werk. Inmiddels kunnen we stellen dat de BOR-dienstverlening een volwaardig onderdeel van onze organisatie is geworden. We boeken resultaat en benutten de vakkennis die in de organisatie aanwezig is om de werkzaamheden slimmer en efficiënter uit te voeren. Voor de komende jaren blijven wij de kansen verkennen om tot verbreding van dienstverlening bij aangesloten gemeenten te komen waarbij ook andere samenwerkingsvormen worden verkend. INWONERSPARTICIPATIE Onder de noemer ‘Mooi Schoon’ zijn in 2015 veel acties georganiseerd en gefaciliteerd gericht op een duurzame gedragsverandering bij en participatie van inwoners op het gebied van zwerfvuil. De acties met scholen, buurtverenigingen of individuele inwoners worden opgezet en gecoördineerd vanuit ROVA en worden
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 18
gefinancierd uit de zwerfafvalvergoeding uit de raamovereenkomst verpakkingen. Door de acties willen we aandacht vragen voor de zwerfafvalproblematiek en inwoners bewust maken van hun eigen rol en verantwoordelijkheid bij het bestrijden daarvan. Voor de acties zijn speciaal ontwikkelde communicatie- en andere hulpmiddelen beschikbaar die duidelijk herkenbaar zijn in het straatbeeld. Participatie van inwoners is ook een onderwerp waar we samen met onze gemeenten breder naar kijken bij het beheren van de openbare ruimte. In hoeverre kunnen we inwoners actiever betrekken bij het opstellen van onderhoudsplannen?. Welke rol kunnen en willen inwoners zelf spelen bij dit onderhoud? In hoeverre kunnen we onderhoud per wijk differentiëren? Wat betekent dit alles voor de betrokkenheid van inwoners bij hun leefomgeving? In de komende jaren zullen we hiermee verdere ervaring opdoen. Doel is om de betrokkenheid van inwoners te vergroten, de kwaliteit van de leefomgeving op peil te houden en de onderhoudskosten te beheersen. EXCELLENTE UITVOERING In de uitvoering van onze logistieke- en onderhoudstaken zoeken we voortdurend naar mogelijkheden voor kostenreductie en (proces)optimalisatie. In de afgelopen jaren hebben we daar goede resultaten mee behaald. Door slim gebruik te maken van technologische ontwikkelingen ontstaan daarin telkens nieuwe kansen. Zo hebben we met de inzet van nieuwe planningstechnieken kans gezien om onze routes verder te optimaliseren; kunnen we de formulierenstroom in de uitvoering verder reduceren en zorgen we met de zogenaamde guided navigation er voor dat onze chauffeurs maximaal voorbereid op weg gaan.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE TOETREDING NIEUWE GEMEENTEN Financiële voordelen kunnen ook worden gevonden in verdere schaalvergroting. Hoewel schaalvergroting door aansluiting van nieuwe gemeenten geen doel op zich is, blijven we wel openstaan voor aansluiting van nieuwe gemeenten in de regio’s waarin wij actief zijn. Hiervoor werd in 2015 in de Algemene vergadering van Aandeelhouders het afwegingskader nog eens scherp gesteld. Het kunnen werken in regionale logistieke clusters is daarbij een belangrijke voorwaarde, evenals het onderschrijven van de strategische doelen en het beheersen van het risicoprofiel. Voor gemeenten die zich nog niet georganiseerd hebben rond het thema afval en grondstoffen kan aansluiting bij ROVA interessant zijn gelet op de beschikbare kennis en ervaring. Zo sloot de gemeente Bunschoten zich per 1 januari 2015 aan en kozen in 2015 ook de gemeenten Dinkelland en Tubbergen voor aansluiting bij ROVA met het oog op te realiseren afvaldoelstellingen. In deze gemeenten werd direct gestart met de implementatie van nieuw afvalbeleid. Inmiddels heeft de gemeente Woudenberg besloten tot toetreding per 1-1-2017. Hier zullen wij ook direct starten met de invoering van diftar en het optimaliseren van de inzameling van herbruikbare grondstoffen. PERSONEEL EN ORGANISATIE Onze medewerkers vormen een belangrijk deel van ons werkkapitaal, zowel in de uitvoeringsorganisatie als in de verschillende staffuncties. Ons personeelsbeleid is dan ook in belangrijke mate gericht op duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Naast veiligheid en gezondheid gaat het daarbij ook om kennis en vaardigheden. Ontwikkelingen in bijvoorbeeld techniek, wet- en regelgeving, automatisering en communicatiemiddelen gaan zo snel dat scholing en training nodig blijft. Wij investeren daarom voortdurend in opleiding en bijscholing. Met trots kunnen we melden dat in 2015 maar liefst 117 ROVA-medewerkers vanuit het sectorplan Ambor zijn gestart met een opleidingstraject op MBO1 en MBO2 niveau. Dit opleidingstraject wordt op vrijwillige basis gevolgd. In 2015 zijn verder de volgende (herhalings)cursussen aangeboden: BHV, EHBO en diverse Code 95 cursussen. Wij hebben een actief gezondheid- en verzuimbeleid. Veilig werken krijgt veel aandacht in werkoverleggen (onder andere door goede evaluaties van Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 19
(bijna)ongevallen). Daarbij is het vanzelfsprekend dat we zorgen voor een veilige werkomgeving met goed materieel en adequate beschermingsmiddelen. Helaas hebben we in 2015 het ziekteverzuim zien oplopen naar 5,6% (was 4,1%) door een aantal, hoofdzakelijk niet werk-gerelateerde, langdurige ziektegevallen. Uit onze analyses blijkt dat het zogenaamde grijs verzuim onder controle is, mede dankzij de vele aandacht die hieraan wordt besteed in werkoverleggen. ARBEIDSPARTICIPATIE Waar mogelijk proberen we in onze bedrijfsvoering ruimte te creëren voor inzet van inwoners die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Hierin werken we samen met onze gemeenten, het UWV en de werkvoorzieningschappen. Met name in het onderhouden van de buitenruimte liggen kansen voor inzet van bijzondere doelgroepen. Maar ook bij sorteer- en recyclingactiviteiten, bijvoorbeeld voor textiel of afgedankte elektrische apparaten. Voor een deel wordt deze inzet inmiddels structureel geleverd. Daarnaast hebben we in het verslagjaar ervaring opgedaan met een leerwerktraject voor Wajong-ers die naast het opdoen van werkervaring ook een speciaal scholingstraject doorliepen. Op basis van de opgedane ervaringen is begin 2016 een nieuwe groep in een leerwerktraject van start gegaan. Dit betreft een samenwerking tussen gemeente Zwolle, UWV, ROVA en AOC De Groene Welle. ROVA 2020 In het verslagjaar is een intern ontwikkeltraject ingezet gericht op het doorontwikkelen van de organisatie. Onder de noemer ‘ROVA 2020’ is met een brede groep uit directie, management en staf een aantal bijeenkomsten gehouden om de strategische doelen voor de interne organisatie voor de komende jaren scherp te stellen (wat doen we goed? wat kan beter? waar willen we staan in 2020?). Daarbij gaat het zowel om organisatiedoelen, als afdelingsdoelen en persoonlijke doelen. Het programma ROVA 2020 heeft al veel positieve energie losgemaakt. In 2016 krijgt het programma een vervolg en gaan alle afdelingen met dit thema aan de slag.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE KWALITEIT, ARBO, MILIEU EN VEILIGHEID
RISICOBEHEER
Als logisch vervolg op de in de afgelopen jaren ingezette lijn van kwaliteitsverbetering en procesoptimalisaties, heeft in 2015 certificering plaatsgevonden op basis van ISO9001 en ISO14001 voor de hele ROVA-organisatie. Dit traject is in 2014 voortvarend door de organisatie opgepakt en is in de zomer van 2015 met succes afgerond. Met betrekking tot het geautomatiseerde Diftar-proces heeft de jaarlijkse audit plaatsgevonden volgens de COS 3000-standaard (Service Organisatie Control standaard 3000 type-2 rapport). Hieruit zijn geen bijzonderheden naar voren gekomen. Verder was de organisatie in 2015 ook in compliance met de eisen uit de VCA. Hiermee willen we het belang van veilig werken benadrukken, zowel voor onze medewerkers, als voor de bezoekers van onze locaties en de inwoners in de gemeenten waar wij werken. Veilig werken krijgt veel aandacht in werkoverleggen. Door een meldingsplicht voor (bijna)ongevallen, onveilige/ongezonde situaties en een actieve evaluatie daarvan, wordt zicht gehouden op onveilige situaties en proberen we in te grijpen om ongevallen te voorkomen. In 2015 is hieraan extra aandacht besteed om de bewustwording bij de medewerkers te vergroten (o.a. door risico-inventarisatie via feitenboomanalyse maar ook door snelle terugkoppeling aan de melder). Het toegenomen bewustzijn merken we door een actievere houding van de medewerkers bij de melding van (bijna)ongevallen. Dit verklaart ook de stijging van het aantal meldingen. Met betrekking tot de veiligheidsorganisatie stellen we vast dat alle BHV-ers hun benodigde herhalingscursussen hebben gevolgd en dat op alle vestigingen de BHV oefeningen zijn gehouden en dat waar nodig de bedrijfsnoodplannen zijn geactualiseerd. Wij stellen vast dat de organisatie in compliance was met wet- en regelgeving en vergunningen. Alle inspecties van veiligheidsadviseurs, handhavers bevoegd gezag en inspectie SZW zijn met goed gevolg doorstaan. Bij de productie van groen gas in Natuurgas Overijssel werken we volgens de NTA8080 (duurzaamheidscertificering biomassa).
De in ROVA samenwerkende gemeenten streven naar een zo laag mogelijk risicoprofiel van de organisatie. Dit uit zich in risicomijdend gedrag ten aanzien van investeringen, het hanteren van het voorzichtigheidsprincipe bij het opstellen van financiële verantwoordingen waaronder begroting en jaarrekening en het hanteren van een strakke planning & control cyclus en toegesneden governancestructuur. Bij het opstellen van de jaarlijkse begroting worden risico’s ingeschat en waar nodig worden treffende maatregelen getroffen. Gedurende de jaarcyclus wordt expliciet aandacht besteed aan het optreden van en reduceren van deze risico’s en het ontstaan van eventuele nieuwe risico’s. ROVA beschikt over een hoog weerstandsvermogen om eventuele resterende tegenvallers op te kunnen vangen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 20
ROVA verstaat onder risico's “alle voorzienbare risico's waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal, de financiële positie of de missie”. Deze risico’s betreffen dus de resterende risico’s die niet in begroting en jaarrekening of in de strategie van ROVA verwerkt zijn. Op hoofdlijnen worden drie soorten risico’s onderscheiden: financieel, onderneming en juridisch. Financiële risico’s: zijn de risico’s waarbij sprake is van een overschrijding van een uitgavenbudget of onderschrijding van een inkomstenbudget zonder dat daar dekking tegenover staat. Het risico is gelegen in het feit of al dan niet maatregelen getroffen kunnen worden om binnen het budget te blijven. De belangrijkste beheersmaatregel betreft een strakke monitoring van budgetten aan de hand van maandreviews en het treffen van corrigerende maatregelen. Wijzigingen in afvalbeleid in de aangesloten gemeenten leiden ook de komende jaren tot forse investeringen in voorzieningen. De hieruit voortvloeiende investeringsbehoefte kan volledig uit eigen kasstroom worden gedekt zodat hieruit geen financieringsrisico ontstaat.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE Ondernemersrisico’s zijn de risico’s die worden gelopen in het economisch verkeer. Denk hierbij aan de logistieke uitvoering, de uitvoering van contracten et cetera. De belangrijkste beheersmaatregel betreft een strakke operationele sturing met een snelle terugkoppeling van afwijkingen en de bijsturing daarvan en het instandhouden van de ISO-certificeringen. Bij juridische risico’s gaat het vooral om geschillen waar financiële claims aan verbonden kunnen zijn. Hiertoe worden dus ook gerekend de juridische geschillen waarbij ROVA een financiële claim heeft op een derde. Ten aanzien van claims door gebruikers van infrastructuur betreft de belangrijkste beheersmaatregel het plaatsen van moderne en veilige afvalverwijderingssystemen in de openbare ruimte met daarbij veel aandacht voor onderhoud en werking. Ten aanzien van personele risico’s is veel aandacht voor veiligheid door middel van opleidingen, het onderhouden van het VCA**-certificaat en een adequaat melding- en analysesysteem voor (bijna)ongevallen. Ten aanzien van externe aansprakelijkheid wordt periodiek onderzocht of afgesloten verzekeringen toereikend zijn en waar nodig worden aanvullende polissen afgesloten c.q. vindt uitbreiding van risicodekking plaats. BEDRIJFSCODE Zoals ieder jaar is ook dit jaar weer een evaluatie opgesteld van de Bedrijfscode. De in 2005 met Ondernemingsraad, Raad van Commissarissen en Directie opgestelde bedrijfscode vormt de leidraad voor het handelen van alle medewerkers en toezichthouders en is daarmee ook een belangrijk onderdeel van onze governance structuur. Uit zowel de jaarevaluatie 2015 als het meerjarenoverzicht van incidenten, leiden wij af dat de bedrijfscode goed wordt nageleefd en dat betrokkenen goed op de hoogte zijn van het belang van de bedrijfscode. Incidenten bevinden zich in de sfeer van het overtreden van verzuimregels en ongewenst gedrag richting collega’s en burgers. Op grond van het beeld over de afgelopen jaren trekken wij de conclusie dat het aantal incidenten beheersbaar genoemd mag worden. Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 21
ONDERNEMINGSRAAD Al sinds jaar en dag is er sprake van een constructief overleg tussen Ondernemingsraad en Directie. Ook in 2015 is weer in alle openheid gesproken over relevante ontwikkelingen in de organisatie zoals: ontwikkelingen bij de aandeelhoudende gemeenten, strategische doelen voor de komende jaren, evaluatie van de bedrijfscode en de actualisatie van bedrijfsregelingen, het opleidingstraject MBO1 en MBO2 in het kader van het sectorplan Ambor, de realisatie van de doelen met betrekking tot de collectieve resultaatdeling en de samenwerkingen met werkvoorzieningsschappen en het UWV in het kader van arbeidsparticipatie. In het verslagjaar is de OR ook nadrukkelijk betrokken in het project ROVA 2020. Directie en OR hebben daarbij ieder voor zich en deels gezamenlijk stilgestaan bij de ambities en strategische doelen voor de komende jaren. FINANCIEEL Bij een min of meer stabiele omzet hebben we het boekjaar 2015 kunnen afsluiten met een netto bedrijfsresultaat van € 6,8 mln. Met tevredenheid stellen we vast dat de sturingsmaatregelen op het efficiënter beheren van de openbare ruimte, ondanks doorgevoerde bezuinigingen bij onze opdrachtgevers, tot een positieve resultaatbijdrage hebben geleid. In de omzetcluster Afval & Grondstoffen hebben we te maken met beperkte verschuivingen in omzet en resultaat. Bijvoorbeeld door omvangrijke investeringen in nieuw afvalbeleid bij onze gemeenten (infrastructuur), door nieuwe taken met betrekking tot kunststof verpakkingen (meer omzet en meer kosten) en door het opnieuw passeren van de index op de tarieven voor de aangesloten gemeenten. Mede dankzij de scherpte in onze uitvoeringsorganisatie en de sterk verbeterde exploitatie in onze deelneming Natuurgas Overijssel is het resultaat over 2015 bijna 20% hoger dan het resultaat over 2014 en fors hoger dan begroot. Hoewel omzet en financieel resultaat niet de hoofddoelstellingen van onze organisatie zijn, stemt dit resultaat uiteraard wel tot tevredenheid.
VERSLAG VAN DE DIRECTIE Waar mogelijk zullen we deze resultaten gebruiken om de tarieven voor onze gemeenten, en daarmee de lasten voor de inwoners, in de komende jaren verder te verlagen. Daarbij zullen we uiteraard rekening houden met de noodzakelijke investeringen in kennis en infrastructuur die nodig zijn om samen met onze aandeelhoudende gemeenten de uitgesproken ambities te realiseren. VOORUITZICHTEN Uit dit directieverslag blijkt duidelijk dat 2015 een jaar was waarin we de vruchten hebben geplukt van beleidsmaatregelen en sturingsmaatregelen die we sinds 2010 hebben ingezet. Zowel op het gebied van milieuprestaties als in financieel resultaat. Maar de ambities voor de toekomst zijn onverminderd hoog. We willen nog verder komen in het realiseren van gesloten kringlopen voor de huishoudelijke afvalstoffen die wij inzamelen. We willen daarbij echt de grenzen van de circulaire economie verkennen. We willen samen met onze gemeenten en hun inwoners verkennen hoe we de openbare ruimte nog efficiënter kunnen beheren en daarbij waar mogelijk meer differentiatie kunnen aanbrengen rekening houdend met de wensen en eigen inbreng van de inwoners. We blijven ons daarom volop inzetten op die thema’s en zullen onze inspanningen op het gebied van voorlichting en educatie waar mogelijk vergroten om bewustwording, draagvlak en betrokkenheid te creëren bij onze inwoners. Tot slot blijven wij actief onze gemeenten ondersteunen bij de implementatie van de Participatiewet, bijvoorbeeld door het bieden van leerwerktrajecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Directie NV ROVA Holding ir. B. Groenhuis (statutair) drs. M.W. van Lente RA
Zwolle, 5 april 2016
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 22
BERICHT RAAD VAN COMMISSARISSEN AAN ONZE AANDEELHOUDERS Voor u ligt het jaarverslag NV ROVA Holding 2015. Een verslagjaar waarin de organisatie opnieuw succesvol heeft gewerkt aan het realiseren van ambities op het gebied van afval en grondstoffen en op het gebied van een schone, leefbare woonomgeving voor de inwoners van haar gemeenten. Daarbij blijft het niet alleen bij ambities, maar zijn ook opmerkelijke resultaten behaald die in dit jaarverslag daarom met trots worden gepresenteerd. Bijvoorbeeld in het terugdringen van de hoeveelheden te verbranden restafval en in het verkennen van de (on)mogelijkheden van een volledig circulaire economie (project 100-100-100). Maar ook in het beheren van de openbare ruimte waar ondanks de bezuinigingsdruk bij gemeenten toch gezorgd is voor een kwalitatieve openbare ruimte. Daarnaast zien we dat de nieuwe BOR-taken nu ook hebben bijdragen aan het resultaat van ROVA. Daarmee bewijst de organisatie dat zij ook in het voor haar relatief nieuwe beleidsdomein haar toegevoegde waarde kan bewijzen. Wij stellen met genoegen vast dat directie en medewerkers zich weer vol enthousiasme op de uitdagingen hebben gestort. Daarbij is ook gekeken naar mogelijke verbeteringen in de interne procesvoering. In juli 2015 werd de ROVAorganisatie ISO9001 en 14001 gecertificeerd. Samen met mede-aandeelhouder HVC is de bedrijfsvoering van Natuurgas Overijssel (50/50 deelneming) aangepakt met als resultaat een sterk verbeterd bedrijfsresultaat. TOEZICHT In het verslagjaar vergaderde de RvC vier keer plenair en tweemaal is de Auditcommissie bijeen geweest. Bij alle vergaderingen was de Directie vertegenwoordigd. Twee maal heeft een delegatie van de RvC een overlegvergadering bijgewoond van Directie en Ondernemingsraad. In het kader van de controle op de jaarrekening hebben de Auditcommissie en de plenaire RvC tweemaal overleg gevoerd met de externe accountant. Naast de bespreking van de reguliere bedrijfsrapportages is veel aandacht besteed aan het strategisch beleidskader voor de komende jaren. Waar wil ROVA staan in 2020? Welke groei wordt geambieerd? Hoe gaan we om met aansluiting van nieuwe gemeenten; et Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 23
cetera. Conform afspraak heeft ook de jaarlijkse evaluatie van de bedrijfscode plaatsgevonden waarin gekeken wordt naar het nakomen van de interne bedrijfsregels door directie en medewerkers. Uit het meerjaren overzicht van ‘incidenten’ leiden wij af dat de organisatie ook op dit punt ‘in control’ is. 2015 was het tweede jaar van samenwerking met de nieuwe externe accountant, Mazars. Naast de reguliere controlewerkzaamheden heeft Mazars op ons verzoek speciale aandacht besteed aan de ICT-omgeving en de potentiële risico’s daarin. Ook hier blijkt dat ROVA haar processen op orde heeft. Desalniettemin is besloten om het ICT-beveiligingsbeleid nog verder aan te scherpen. WERVING NIEUWE DIRECTEUR Eind maart 2016 is bekend geworden dat de heer Groenhuis, sinds de oprichting in 1996 algemeen directeur van ROVA, eind 2016 afscheid zal nemen in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. In de komende maanden zal de RvC in nauwe afstemming met de Vertrouwenscommissie, het managementteam en de Ondernemingsraad de werving en aanstelling van een nieuwe directeur voorbereiden. SAMENSTELLING VAN DE RAAD In mei 2015 is na het bereiken van de maximale zittingstermijn afgetreden de heer Bruggink. In nauwe afstemming met de Vertrouwenscommissie die is benoemd uit de Algemene vergadering van Aandeelhouders is gezocht naar een nieuwe commissaris die tevens voorzitter van de Auditcommissie zal zijn. Naar verwachting kan in de AvA van mei 2016 een geschikte opvolger worden benoemd. In navolging van best practice bepaling III.2.1., III.2.2. en III.2.3. van de Nederlandse Corporate Governance code stellen we vast dat alle commissarissen volledig onafhankelijk van enig deelbelang hebben kunnen functioneren.
BERICHT RAAD VAN COMMISSARISSEN JAARREKENING EN RESULTAATBESTEMMING Het jaarverslag bevat tevens de jaarrekening over 2015 die is voorzien van een goedkeurende controleverklaring van Mazars in overeenstemming met artikel 24 van de statuten. In dit jaarverslag hebben we ook ons voorstel opgenomen voor de winstbestemming. Wij adviseren de Algemene vergadering van Aandeelhouders de hierbij aangeboden jaarrekening vast te stellen en akkoord te gaan met het voorstel omtrent de winstbestemming. Ook adviseren wij de Algemene vergadering van Aandeelhouders om de Directie te dechargeren voor het in 2015 gevoerde bestuur en de leden van de RvC te dechargeren voor het over 2015 gehouden toezicht. Raad van Commissarissen NV ROVA Holding Dr. J.C. Verdaas (voorzitter) Prof. dr. J. Bossert Mevr. I. Faber MBA Mevr. Mr. S.E. Korthuis
Zwolle, 11 april 2016
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 24
PROFIEL
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 25
CORPORATE GOVERNANCE ALGEMEEN ROVA voert publieke taken uit in opdracht van de aandeelhoudende gemeenten. Het publieke karakter van onze organisatie stelt eisen aan onze governance structuur. Vertrouwen van belanghebbenden als aandeelhouders, raadsleden, inwoners en leveranciers zijn gebaat bij het bieden van eerlijke informatie over het reilen en zeilen in onze organisatie. Dit vereist transparantie over de inrichting en het bestuur van ROVA. Goed bestuur begint met het helder afbakenen van de verantwoordelijkheden van de verschillende organen in de vennootschap. Deze verantwoordelijkheden van directie, raad van commissarissen en aandeelhouders zijn verankerd in de wet, in de statuten en in reglementen. De Nederlandse Corporate Governance Code passen we waar mogelijk toe (met uitzondering van de delen die niet van toepassing zijn zoals bepalingen die specifiek zijn voor beursgenoteerde ondernemingen(1)). De bevoegdheden van het management zijn vastgelegd in een bevoegdhedenregeling die door de raad van commissarissen is vastgelegd en door de externe accountant wordt gecontroleerd. JURIDISCHE STRUCTUUR NV ROVA Holding is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht . De aandeelhouders zijn lokale overheden met wettelijke zorgtaken op het gebied van huishoudelijk afval en openbare ruimte. Die taak - of delen daarvan - kunnen ze opdragen aan de vennootschap. De zeggenschap van de aandeelhouders wordt bepaald doordat ze in hun rol als aandeelhouder én opdrachtgever sterk inhoudelijk betrokken zijn bij het reilen en zeilen van de organisatie. De Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) stelt de bedrijfsstrategie vast, benoemt de directie, benoemt de leden van de Raad van Commissarissen (RvC), benoemt de externe accountant en stelt de jaarrekening en jaarlijkse begroting vast waarin de jaarplannen door de directie en RvC worden gepresenteerd.
Dit betreft de best practice bepalingen: II.1.1, II.2.3 t/m II.2.8, II.2.10 t/m II.2.15, III.7.1, III.7.2, IV.1.2, IV.1.3, IV.2 IV.3, IV.4.1, IV.4.2., IV.4.3. (1)
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 26
De directie bestuurt de onderneming en is verantwoordelijk voor de uitvoering van de bedrijfsstrategie en de realisatie van de gestelde ondernemingsdoelen. De directie rapporteert hierover aan de RvC en de AvA. De directie verschaft de RvC tijdig alle informatie die nodig is voor de uitoefening van de taak van de Raad. De directie is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en het beheersen van de risico’s verbonden aan de ondernemingsactiviteiten. De directie rapporteert hierover op vaste tijden aan de RvC en de Auditcommissie en bespreekt met hen het interne risicobeheersings- en controle systeem. Vertegenwoordigingsbevoegdheid van de vennootschap berust bij de statutair directeur. Het toezicht vindt plaats door een Raad van Commissarissen bestaande uit vijf leden. Bij de uitoefening van haar taak laat de RvC zich bijstaan door de Auditcommissie en de Remuneratiecommissie. Voor de RvC is door de AvA een profielschets gemaakt waaraan de te benoemen commissarissen moeten voldoen. Commissarissen zijn onafhankelijk en mogen geen andere binding hebben met de vennootschap. Commissarissen worden benoemd voor maximaal drie termijnen van drie jaar.
CORPORATE GOVERNANCE WET BESTUUR EN TOEZICHT
GEDRAGSREGELS
De Wet Bestuur en Toezicht stelt eisen met betrekking tot een evenwichtige verdeling van zetels in het Bestuur en in de Raad van Commissarissen tussen mannen en vrouwen. In de RvC van ROVA wordt aan de gestelde norm voldaan. In het Bestuur is sprake van een éénhoofdigheid van bestuur, waardoor deze verdeling niet toepasbaar is. In de Wet worden verder eisen gesteld aan het maximaal aantal bestuurs- en toezichtsfuncties van de betrokken bestuurders en commissarissen. Bij de zittende bestuurders en commissarissen zijn geen strijdigheden met deze norm aangetroffen.
Binnen ROVA gelden heldere gedragsregels voor directie en medewerkers die zijn vastgelegd in bedrijfsreglementen en in een door Directie, Ondernemingsraad en Raad van Commissarissen ondertekende Bedrijfscode. De naleving hiervan is onderdeel van de normale functievervulling waarop wordt toegezien door het management binnen de organisatie. Jaarlijks wordt de Bedrijfscode geëvalueerd in Directie, Ondernemingsraad en RvC. Een van de gedragsregels betreft het voorkomen van belangenverstrengeling. Alle medewerkers, leden van de Directie en leden van de RvC zijn verplicht hun eventuele nevenactiviteiten jaarlijks te rapporteren, zodat deze voortdurend kunnen worden getoetst op mogelijke tegenstrijdige belangen met de organisatie. In het verslagjaar zijn geen tegenstrijdige belangen aangetroffen.
BEZOLDIGING De honorering van de Directie wordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen. Het bezoldigingsbeleid bevat géén variabele componenten in de vorm van resultaatafhankelijke beloningen (bonusregeling). De Directie kan geen aandelen van de vennootschap houden. Voor de leden van de RvC geldt een vergoedingsregeling die is vastgesteld door de Algemene vergadering van Aandeelhouders. De honorering van commissarissen is eveneens niet afhankelijk van de resultaten van de vennootschap en commissarissen kunnen eveneens geen aandelen van de vennootschap houden.
KLOKKENLUIDERSREGELING De organisatie beschikt over een klokkenluidersregeling. Het doel van de klokkenluidersregeling is om de integriteit van ROVA te waarborgen en erop toe te zien dat medewerkers op een adequate en veilige manier melding kunnen doen van eventuele (vermoedens van) misstanden in de organisatie. OPENBARE INFORMATIE
EXTERNE ACCOUNTANT Binnen ROVA is voorzien in een periodiek overleg tussen RvC, Directie en Ondernemingsraad en tussen RvC, Directie en de externe accountant. De RvC heeft de mogelijkheid ieder jaar onderwerpen aan te dragen die speciale aandacht dienen te krijgen in de door de externe accountant in te stellen accountantscontrole. In het jaaroverleg tussen RvC, Directie en externe accountant worden de bevindingen van de accountant doorgesproken zoals vastgelegd in de managementletter en in het verslag naar aanleiding van de controle van de jaarrekening.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 27
De profielschets en het rooster van aftreden van de RvC, de reglementen van de audit- en remuneratiecommissie en de klokkenluidersregeling worden als openbare informatie beschouwd en worden op verzoek toegezonden aan belanghebbenden.
PERSONALIA
RAAD VAN COMMISSARISSEN De Raad van Commissarissen NV ROVA Holding bestaat uit vijf leden. Op dit moment is een commissarisfunctie vacant. Deze wordt naar verwachting ingevuld in de Algemene vergadering van Aandeelhouders van mei 2016. In deze vergadering zal mevrouw Faber aftreden. Zij is niet langer herkiesbaar. Ook voor deze positie wordt naar verwachting in mei 2016 een nieuwe commissaris benoemd.
Dr. J.C. Verdaas (1966)
Prof. dr. J. Bossert (1957)
Mevrouw I. Faber MBA (1968)
Mevrouw Mr. S.E. Korthuis (1959)
Functie
voorzitter
commissaris, lid auditcommissie
vice-voorzitter, voorzitter remuneratiecommissie
commissaris, lid remuneratiecommissie, lid auditcommissie (tijdelijk)
Benoemd
2014
2014
2007; herbenoemd 2013
2014
Zittingstermijn Tot
Mei 2017
Mei 2017
Mei 2016
Mei 2017
Overige functies
adviseur bij adviesbureau Over Morgen, voorzitter Wadden Sea Board, voorzitter Provinciale Raad Omgevingsbeleid (PRO) Provincie Gelderland
hoogleraar Stellenbosch University, lid Stellenbosch Good Governance Forum, directeur Bossert Organisatie Advies, institutional expert CBI
voorzitter Raad van Bestuur Faber Halbertsma groep, vicevoorzitter Raad van Commissarissen Jaarbeurs Utrecht, lid Raad van Toezicht TNO, lid bestuur Nationaal Register Commissarissen, lid bestuur European Family Businesses, lid Raad van Toezicht Probos, lid bestuur Nedvang
directeur-bestuurder Woonconcept (tot 16 mei 2015), vice-voorzitter Raad van Toezicht Stichting Aveleijn, lid Raad van Commissarissen NV NOM, DGA Korthuis Consultancy BV
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 28
PERSONALIA
DIRECTIE De heer ir. B. Groenhuis (1950)
De heer drs. M.W. van Lente RA (1971)
algemeen directeur (statutair)
directeur financiën en middelen
Als algemeen directeur en bestuurder draagt hij eindverantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de vennootschap. Onder zijn directe leiding vallen de strategische, externe oriëntatie en ontwikkeling van ROVA, het beheer van de dienstverlening aan gemeenten, de ontwikkeling van duurzame oplossingen voor ingezamelde afvalstromen, alsmede de staffuncties Personeel & Organisatie en Bestuurlijke- en Juridische Zaken.
Als directeur financiën en middelen is hij verantwoordelijk voor het beheer van de middelen en geeft hij leiding aan de staffuncties Financiën & Control, ICT, Activa Beheer en Kwaliteit, Arbo &Milieu.
Overige functies lid raad van advies Kennis Instituut Duurzaam Verpakken (KIDV), voorzitter raad van toezicht woonstichting Vechthorst, entrepeneur in residence Hogeschool Windesheim, mede-initiatiefnemer werkgelegenheidsproject Handy Pet in Bosnië
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 29
Overige functies penningmeester Stichting de Meente, voorzitter bestuurscommissie De Meente, bestuurslid volksijsbaan De Eendracht Genemuiden
PERSONALIA
ONDERNEMINGSRAAD Naam
Werkzaam in vestiging
Functie
De heer M. ter Bekke
Hoofdkantoor
Voorzitter, lid commissie Financiën
De heer C.J. Taam
Vestiging Steenwijk
Vice-voorzitter, lid commissie Financiën
De heer D. Sastromihardjo
Hoofdkantoor
Secretaris
De heer R. Houtveen
Vestiging Amersfoort
Lid
De heer H. Middelkamp
Vestiging Zwolle
Lid
De heer G.M. Nijhof
Vestiging Zwolle
OR-lid; lid commissie ARBO
De heer J. Schoonhoven
Vestiging Zwolle
OR-lid, lid commissie ARBO
De heer H. Smit
Vestiging Winterswijk
OR-lid, lid commissie Financiën
De heer F. Steenbergen
Vestiging Zwolle
OR-lid, lid commissie ARBO
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 30
JAARREKENING 2015
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 31
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER, NA WINSTBESTEMMING Bedragen in duizenden euro’s VASTE ACTIVA
NB
Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en –terreinen Machines en installaties Containers Wagenpark Andere vaste bedrijfsmiddelen
1
Financiële vaste activa Andere deelnemingen Uitgegeven lening Overige effecten
2
2015 11.391 417 15.903 9.100 2.256
2014 11.615 519 12.510 9.954 2.177
39.067 9 545 3.539
36.775 9 309 3.602
4.093 VLOTTENDE ACTIVA
PASSIVA
Voorraden Debiteuren Vordering op verbonden partijen Overige vorderingen Liquide middelen
3
360 2.295 96 4.172 31.829
3.920 390 1.800 0 5.694 29.558
38.752
37.442
81.912
78.137
Groepsvermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agio reserve Overige reserves Uit te keren dividend
4
VOORZIENINGEN
Voorzieningen
5
30.754 20.800
27.857 20.673
LANGLOPENDE SCHULDEN
Achtergestelde lening
6
10.288
10.968
KORTLOPENDE SCHULDEN
Crediteuren Schulden aan verbonden partijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Overlopende passiva
1.178 1.203 23.404 4.969
7
4.286 11 1.179 13.830 764
1.155 912 21.553 4.237
20.070
81.912 Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 32
4.917 163 1.071 10.943 1.545
18.639
78.137
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING Bedragen in duizenden euro’s
NB
Netto omzet publieke taken afval
8
51.906
48.524
Netto omzet publieke taken BOR
8
20.409
20.428
Netto omzet brenglocaties
9
2.607
4.416
Netto omzet stortplaatsen
10
230
241
Overige bedrijfsopbrengsten
11
1.678
2.073
2015
Som der bedrijfsopbrengsten
2014
76.830
75.682
Uitbesteed werk en externe kosten
12
26.792
27.103
Personeelskosten
13
22.529
22.733
6.332
6.470 7.390
Afschrijvingen op materiële vaste activa Materieelkosten
14
7.654
Overige bedrijfskosten
15
6.006
Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten Financiële baten & lasten
68.571
7.517
7.111
192
46
(895)
(958) (703)
(912)
6.814
6.199
Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
0
0
Aandeel in het resultaat van niet geconsolideerde deelnemingen
5
(502)
6.819
5.697
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
Resultaat na belastingen
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 33
16
4.875 69.313
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT Bedragen in duizenden euro’s Bedrijfsresultaat Aanpassing voor: - Mutaties in voorzieningen - Resultaat deelnemingen - Afschrijvingen - Ontvangen interest
2015
2014
7.517
7.111
128 5 6.332 254
612 (502) 6.470 380 6.719
- Mutaties in werkkapitaal - Afname vorderingen - Afname voorraden - Afname kortlopende schulden
931 31 1.430
Onttrekking innovatiereserve Inkoop aandelenkapitaal Storting op aandelen Ontvangsten uit langlopende vorderingen Verstrekte lening Aflossing langlopende schulden Betaalde interest Uitgekeerd dividend Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 34
3.034 80 (4.038) 2.392 16.628
Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen in: - Materiële vaste activa - Financiële vaste activa - Verwerving groepsmaatschappijen Desinvesteringen in: - Materiële vaste activa - Financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
6.959
(923) 13.147
(8.668) 0 0
(7.076) 0 0
45 0
1.537 0 (8.623)
(5.539)
0 0 314 0 (235)
0 0 0 23
(681) (895) (4.237)
(681) (958) (4.078) (5.734)
(5.694)
2.271
1.914
GECONSOLIDEERD OVERZICHT TOTAALRESULTAAT Bedragen in duizenden euro’s
2015
2014
Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen toekomend aan de rechtspersoon
6.819
5.697
0
0
6.819
5.697
Totaal van de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de rechtspersoon Totaalresultaat van de rechtspersoon
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 35
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Algemeen
Grondslagen van de jaarrekening
NV ROVA Holding en 100% deelnemingen NV ROVA Gemeenten en NV ROVA Afvalverwerking zijn opgericht op 1 juni 1996. Deze bedrijven richten zich op de publieke afvalverwijderingstaken, het beheer van openbare ruimten en het beheer van stortplaatsen. In 1998 zijn in het kader van de verdere organisatieontwikkeling ROVA Activa Beheer BV en ROVA Regie BV opgericht. Beiden zijn een 100% deelneming van NV ROVA Holding. In 2001 is ten behoeve van het produceren en leveren van stortgas de Stichting ROVA Stortgas opgericht. NV ROVA Afvalverwerking heeft overheersende zeggenschap over de Stichting. In 2008 is ROVA Duurzaam BV opgericht. Binnen ROVA Duurzaam BV zijn de activiteiten op het gebied van grondstoffen, energie en duurzaamheid ondergebracht, waaronder het 50% belang in Natuurgas Overijssel BV en het 50% belang in Winterswijks Energiebureau BV. Zowel NV ROVA Holding als haar deelnemingen zijn statutair gevestigd op Steinfurtstraat 2, 8028 PP te Zwolle.
Algemeen
Voor de integrale tekst van de statutaire doelstellingen verwijzen wij naar pagina 60. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen volgens Boek 2, Titel 9 van het Burgerlijk Wetboek, alsmede de bepalingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Toepassing van artikel 402 Boek 2 BW De financiële gegevens van de onderneming zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve vermeldt de enkelvoudige winst-en-verliesrekening conform artikel 402 Boek 2 BW slechts het aandeel in het resultaat van vennootschappen waarin wordt deelgenomen na belastingen en het overige resultaat na belastingen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 36
De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s zijn overgedragen. Dividenden worden verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld. Rentebaten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Grondslagen voor consolidatie De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarop op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Bij de bepaling of beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend, worden financiële instrumenten die potentiële stemrechten bevatten en direct kunnen worden uitgeoefend, betrokken. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de groep gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd. In de geconsolideerde jaarrekening 2015 zijn naast NV ROVA Holding tevens de jaarrekeningen van de volgende groepsmaatschappijen opgenomen: NV ROVA Gemeenten, NV ROVA Afvalverwerking (met daarin opgenomen Stichting ROVA Stortgas), ROVA Activa Beheer BV, ROVA Regie BV en ROVA Duurzaam BV. Het belang van NV ROVA Holding in bovenstaande vennootschappen bedraagt 100%. Bij deze groepsmaatschappijen zijn dezelfde waarderingsgrondslagen toegepast als bij de moedermaatschappij. NV ROVA Holding heeft zich hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van de Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 37
vennootschappen NV ROVA Gemeenten, NV ROVA Afvalverwerking, ROVA Regie BV en ROVA Activa Beheer BV. NV ROVA Holding heeft zich niet hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van ROVA Duurzaam BV. Hierbij is het bepaalde in artikel 403 lid 1 sub f van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek in aanmerking genomen. Voor wat betreft de verslaglegging van de genoemde groepsmaatschappijen is gebruik gemaakt van de vrijstellingen ex artikel 403 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. In de toelichting op de onderscheiden posten van de balans wordt de reële waarde van het betreffende instrument toegelicht als die afwijkt van de boekwaarde. Indien het financiële instrument niet in de balans is opgenomen wordt de informatie over de reële waarde gegeven in de toelichting op de ‘Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen’. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. Obligaties De onder de financiële vaste activa opgenomen obligaties (beursgenoteerd en nietbeursgenoteerd), die eveneens niet behoren tot een handelsportefeuille en die worden aangehouden tot het einde van de looptijd worden gewaardeerd op de geamortiseerde kostprijs. Wanneer de marktwaarde lager is dan de geamortiseerde kostprijs, wordt een bijzondere waardevermindering verantwoord. Het verlies als gevolg van de bijzondere waardevermindering wordt in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs. Een terugname van een bijzondere waardevermindering geschiedt tot maximaal de geamortiseerde kostprijs die zou zijn bepaald als geen sprake zou zijn geweest van een bijzondere waardevermindering.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Debiteuren De debiteuren bestaan voornamelijk uit vorderingen op aandeelhoudende gemeenten uit hoofde van de dienstverlening en worden gewaardeerd op kostprijs. Deze waardering komt, gegeven de effectieve rentevoet van 0%, overeen met de nominale waarde. Op deze vorderingen wordt geen kredietrisico gelopen. Opgenomen leningen De opgenomen leningen bestaan uit door aandeelhoudende gemeenten verstrekte achtergestelde leningen met vaste rentepercentages en vaste looptijden. De leningen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Verstrekte leningen Verstrekte leningen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen, voor zover van toepassing. Crediteuren De crediteuren bestaan voornamelijk uit schulden (eindafrekeningen aan aandeelhoudende gemeenten en overige crediteuren) uit hoofde van de normale bedrijfsactiviteiten en worden gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs. Deze waardering komt, gegeven de effectieve rentevoet van 0%, overeen met de nominale waarde. Op deze schulden wordt geen kredietrisico gelopen. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 38
De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Er wordt geen rekening gehouden met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Kosten voor periodiek groot onderhoud worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: Bedrijfsgebouwen : 4 –7%. Machines en installaties : 5 –20% Containers : 5 –20% Wagenpark : 12,5 –20%. Andere vaste bedrijfsmiddelen : 20 – 33% Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd indien zij de gebruiksduur van het object verlengen. Financiële vaste activa De niet-geconsolideerde deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van NV ROVA Holding. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming, respectievelijk de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd. Bij het bepalen van de omvang van deze voorziening wordt rekening gehouden met reeds op vorderingen op de deelneming in mindering gebrachte voorzieningen voor oninbaarheid.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs . Indien de opbrengstwaarde per balansdatum lager is dan de voornoemde waardering, worden voorraden gewaardeerd tegen deze lagere opbrengstwaarde. De waardering van de voorraden komt tot stand op basis van fifo prijzen. Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen en verliezen af te wikkelen. De voorziening voor eindafwerking van de stortplaats betreft een voorziening met een overwegend langlopend karakter inzake de verplichting tot eindafwerking die NV ROVA Holding heeft met betrekking tot de stortplaats Bovenveld. De voorziening personeel en organisatiekosten betreft de personeelskosten die voortvloeien uit reeds ingegane verplichtingen uit hoofde van het eigen risico voor werkloosheidsverplichtingen alsmede een suppletie op de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Voorts bestaat zij uit een voorziening voor toekomstige Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 39
jubileumuitkeringen. Deze voorziening betreft de nominale waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen en is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd. De voorziening deelnemingen heeft betrekking op Natuurgas Overijssel BV, een 50% deelneming van ROVA Duurzaam BV waar voor de langlopende lening een borgstelling is afgegeven door NV ROVA Holding. De voorziening betreft het aandeel in de door de deelneming geleden verliezen en de verwachte betalingen door de onderneming ten behoeve van de langlopende schuld van deze deelneming. De voorziening heeft een overwegend langlopend karakter. Pensioenen De pensioenen uit hoofde van de pensioenregeling zijn ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds ABP. Het betreft een collectieve regeling waarbij meerdere werkgevers zijn aangesloten en zijn in wezen toegezegd-pensioenregelingen, waarbij de pensioenuitkering gebaseerd is op de lengte van het dienstverband en het gemiddeld salaris van de werknemer gedurende dit dienstverband. De pensioenregelingen kunnen worden aangemerkt als ‘multi-employer funds’ Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pensioenfonds verschuldigde pensioenpremies. Op grond van RJ 271.3 Personeelsbeloningen – Pensioenen heeft ROVA geen pensioenvoorziening opgenomen in de jaarrekening, dit aangezien ROVA geen verplichting heeft tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij bedrijfstakpensioenfonds ABP anders dan het voldoen van hogere premies in de toekomst. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. De dekkingsgraad van het ABP bedraagt ultimo 2015 97,2% (2014: 101,1%). Dit is 7,0%-punt lager dan het vereiste minimum van 104,2%. Mede om deze reden heeft het ABP op 1 april 2016 een nieuw herstelplan ingediend bij De Nederlandsche Bank.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Langlopende en kortlopende schulden
afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode vanaf de datum van ingebruikneming van de betreffende investering.
Opgenomen leningen en schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.
Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
Hieronder zijn begrepen de direct aan de netto-omzet toerekenbare kosten.
Omzet publieke taken afval en BOR
Rentebaten en rentelasten
De vergoedingen voor de uitvoering van publieke taken worden met een maandelijks voorschot aan gemeenten gefactureerd. De afrekening inzake publieke taken afval vindt plaats op basis van het aantal aansluitingen, het aantal gerealiseerde containerledigingen en de verwerkte tonnages per afvalsoort tegen de feitelijke verwerkingstarieven en wordt verantwoord in het boekjaar waarop de afrekening betrekking heeft. De afrekening inzake BOR bestaat uit een vaste vergoeding voor de afgesproken beeldkwaliteit van de openbare ruimte en een variabele vergoeding voor overige verrichte werkzaamheden. De omzet wordt verminderd met kortingen en omzetbelasting.
De rentebaten en rentelasten in de verslagperiode betreffen de van derden ontvangen respectievelijk aan derden betaalde interest.
Omzet brenglocaties en overige bedrijfsopbrengsten De netto omzet betreft de in het boekjaar verrichte prestaties, bestaande uit de totale omzet verminderd met kortingen en omzetbelasting. Omzet stortplaats De netto omzet is gebaseerd op de in het boekjaar aangevoerde tonnages op de stortplaats Bovenveld, tegen de geldende storttarieven. Op de omzet is de afvalstoffenbelasting en de omzetbelasting in mindering gebracht. Kosten De kosten worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben. De Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 40
Belastingen In de verslagperiode is vastgesteld dat de belastbaarheid van het resultaat voor de vennootschapsbelasting over het boekjaar 2015 nihil is. In de bedrijfsactiviteiten hebben zich in 2015 voor de belastbaarheid geen relevante wijzigingen voorgedaan. Aandeel in het resultaat van niet-geconsolideerde ondernemingen waarin wordt deelgenomen Als resultaat van deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, wordt opgenomen het aan de vennootschap toekomende aandeel in het resultaat van deze deelnemingen. Dit resultaat wordt bepaald op basis van de bij NV ROVA Holding geldende grondslagen voor waardering en resultaatbepaling. Bij deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, wordt het dividend als resultaat aangemerkt. Verwerking hiervan vindt plaats onder de financiële baten en lasten.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Subsidies Indien subsidies worden ontvangen ten behoeve van de eigen bedrijfsvoering, worden deze in mindering gebracht op de activa of kosten welke voor het doel van de verstrekte subsidie respectievelijk aangeschaft dan wel gemaakt zijn. In het huidige en voorgaande boekjaar zijn geen materiële subsidies ontvangen. Wanneer subsidies ontvangen worden met het doel deze te verstrekken aan derden, treedt ROVA op als penvoerder. Dergelijke subsidies worden niet in de financiële resultaten van ROVA verantwoord. Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en vlottende effecten. Winstbelastingen, ontvangen interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde interest en betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen afgetrokken van de aankoopprijs.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 41
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Materiële vaste activa (toelichting NB 1) De materiële vaste activa zijn als volgt gespecificeerd (bedragen in duizenden euro’s): Materiële vaste activa
Bedrijfsgebouwen en terreinen
Machines en installaties
Containers
Wagenpark
23.028 1.689 221
Andere vaste bedrijfsmiddelen 10.611 798 0
Aanschafwaarde per 1 januari 2015 Investeringen Activa in uitvoering
21.149 218 0
5.034 132 0
34.351 5.462 148
Desinvesteringen Aanschafwaarde per 31 dec. 2015
0 21.367
0 5.166
cum.afschr. per 1 januari 2015 Afschrijvingen cum.afschr. Desinvesteringen cum.afschr. per 31 december 2015
9.534 442 0 9.976
Boekwaarde per 1 januari 2015 Boekwaarde per 31 december 2015 Afschrijvingspercentages
11.615 11.391 4-7%
94.173 8.299 369
(174) 39.787
(683) 24.255
0 11.409
(857) 101.984
4.515 234 0 4.749
21.841 2.217 (174) 23.884
13.074 2.719 (638) 15.155
8.434 719 0 9.153
57.398 6.331 (812) 62.917
519 417 5-20%
12.510 15.903 5-20%
9.954 9.100 12,5-20%
2.177 2.256 20-33%
36.775 39.067
Onder de post overige bedrijfsmiddelen zijn begrepen automatisering en inventaris. De verzekerde som van de daarvoor in aanmerking komende activa bedroeg per 31 december 2015 € 44,2 miljoen exclusief BTW. De materiële vaste activa zijn vrij van zakelijke zekerheden.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 42
Totaal
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Bedragen in duizenden euro’s
De bijzondere waardemutaties worden volgens de individuele methode bepaald. De toepassing van de waarderingsgrondslag heeft in 2015 geleid tot een duurzame waardevermindering ter grootte van € 0,1 mln.
Financiële vaste activa (toelichting NB 2) Andere deelnemingen
De nominale waarde van de effectenportefeuille bedraagt per 31 december 2015 €5.120.000. De effecten staan ter vrije beschikking van de vennootschap.
De deelnemingen betreffen de 50% participatie in Natuurgas Overijssel BV (opgericht in 2008) en de 50% participatie in het Winterswijks Energiebureau (opgericht in 2013). Door het negatieve resultaat van de deelneming Natuurgas Overijssel BV uit het verleden is deze deelneming op € 0 gewaardeerd. Met betrekking tot de deelneming in Natuurgas Overijssel BV is een voorziening deelneming gevormd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de voorzieningen onder NB 5 op pagina 44. Overige effecten Obligatieleningen
2015 3.539
2014 3.602
De obligatieleningen zijn verdeeld over een tweetal uitgevende instellingen en zijn bestemd om duurzaam te worden aangehouden. Van de effectenportefeuille kan het volgende verloopoverzicht weergegeven worden: 2015 2014 Boekwaarde per 1 januari 3.602 3.936 Verkopen 0 0 Geamortiseerde agio 0 0 Bijzondere waardemutaties (63) (334) _____ _____ Boekwaarde per 31 december 3.539 3.602
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 43
Vlottende activa Debiteuren Dit betreft vorderingen op deelnemende gemeenten uit hoofde van de afgesloten dienstverleningsovereenkomsten en debiteuren uit hoofde van afval gebracht op brenglocaties en gestort op de stortplaats. Voor deze laatste categorie is wegens mogelijke oninbaarheid een voorziening gevormd. De looptijd van de handelsvorderingen is korter dan 1 jaar. Vorderingen op verbonden partijen Onder deze categorie vorderingen zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Over de vorderingen op verbonden partijen wordt geen rente in rekening gebracht. Overige vorderingen De overige vorderingen bestaan voornamelijk uit nog te factureren omzet en diverse eindafrekeningen voor de verwerking van door ROVA aangeleverde afvalstoffen. De looptijd van de overige vorderingen is korter dan 1 jaar.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Bedragen in duizenden euro’s Liquide middelen (toelichting NB 3) Rekening courant bankiers
2015 31.829
2014 29.558
De liquide middelen staan ter vrije beschikking met uitzondering van verstrekte bankgaranties ter hoogte van € 768.888. Eigen vermogen (toelichting NB 4) Voor de toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening op pagina 53. Voorzieningen (toelichting NB 5) Eindafwerking stortplaats Personeel en organisatiekosten Deelnemingen Totaal
2015 12.453 3.319 5.028 ______ 20.800
2014 12.363 3.366 4.944 ______ 20.673
Verloopoverzicht per voorziening Voorziening eindafwerking stortplaats Stand per 1 januari Dotatie Stand per 31 december
2015 2014 12.363 12.142 90 221 ______ ______ 12.453 12.363
De voorziening voor eindafwerking van de stortplaats betreft een voorziening met een langlopend karakter inzake de verplichting tot eindafwerking van NV ROVA Holding met betrekking tot de stortplaats Bovenveld. Na de eindafwerking dient Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 44
wettelijk de stortplaats in beheer overgedragen te worden aan provincie Overijssel (nazorg). De hiervoor benodigde middelen worden bij de exploitanten in rekening gebracht en beheerd door de provincie. De verplichting inzake de stortplaats kent twee delen: de voorziening voor nazorg die in beheer en verantwoordelijkheid is van provincie Overijssel en de voorziening voor eindafwerking die in beheer en verantwoordelijkheid is van NV ROVA Holding. Nazorg in beheer en verantwoordelijkheid van de provincie Overijssel Voor wat betreft de nazorg van de stortplaats dient elke vijf jaar een herziening van de zogenaamde nazorgplannen bij de provincie ingediend te worden. Na sluiting van de stortplaats neemt de provincie de nazorg over en brengt in de periode voor sluiting de daarvoor benodigde middelen bij de exploitanten in rekening. In 2015 en 2016 heeft een herziening van het nazorgplan plaatsgevonden. Dit nazorgplan is afgestemd met de provincie Overijssel en is voor formele goedkeuring door Gedeputeerde Staten ingediend. Op basis van actuele uitgangspunten is de voorziening berekend op € 4,4 mln. met als ingangsdatum 2033. Door ROVA is hiervan reeds € 3,5 mln afgedragen aan de provincie. Kritische factoren in de periode tot 2033 en daarna zijn de proeven met duurzaam storten (geen bovenafdichting meer aanbrengen), de levensduur van onder- en bovenafdichting en de verwachte rentestanden. Aangezien de voorziening langjarig bepaald dient te worden (2033 en verder) is de voorziening berekend met langjarige parameters, nl 5% rendementsverwachting, 2% inflatie en een 100-jarige levensduur van de afdichting. In hoeverre de recente ontwikkelingen mbt rendement en inflatie en de uiteindelijke levensduur van de afdichting invloed gaan hebben op de parameters in langjarig perspectief is onbekend. Gelet op de bandbreedte bij diverse scenario’s is voor deze ontwikkelingen een risicodeel bepaald van € 3 mln. Dit risicodeel is gebaseerd op een scenario met 3,3% rendementsverwachting, 1% inflatie en een 75-jarige levensduur van de afdichting en wordt binnen de voorziening van NV ROVA Holding aangehouden.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Bedragen in duizenden euro’s De 3,3% rendementsverwachting is gebaseerd op de UFR (Ultimate Forward Rate) welke de grondslag is voor de berekening van de waarde van toekomstige verplichtingen van pensioenfondsen en wordt berekend door De Nederlandsche Bank. Ten aanzien van de proeven met duurzaam storten zijn thans geen uitspraken te doen over mogelijke financiële effecten. In overeenstemming met het landelijk beleid in Nederland is in het geactualiseerde nazorgplan de huidige systematiek van afdekken gecontinueerd. Pas wanneer uitkomsten van de proeven bekend zijn kan beoordeeld worden of de huidige systematiek herzien moet worden. Deze uitkomsten worden niet op korte termijn verwacht. Voorziening voor eindafwerking die in beheer en verantwoordelijkheid is van NV ROVA Holding Na de exploitatieperiode dient de stortplaats afgedekt te worden voordat overdracht aan de provincie plaats kan vinden. In navolging van de herziening van het provinciale deel heeft in 2015 en 2016 een herziening plaatsgevonden van de geraamde kosten en is berekend op € 9,5 mln. De totale voorziening voor eindafwerking van de stortplaats van € 12,5 mln. betreft de geraamde kosten van de eindafwerking (€ 9,5 mln.) en een risicodeel voor de gehanteerde parameters (€ 3 mln.) Voorziening personeel en organisatiekosten Stand per 1 januari Dotatie Onttrekkingen Stand per 31 december
2015 3.366 125 (172) _____ 3.319
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 45
2014 2.975 533 (142) _____ 3.366
De voorziening voor personeel en organisatiekosten betreft de personeelskosten die voortvloeien uit reeds ingegane verplichtingen die het gevolg zijn van het feit dat ROVA eigen risicodrager is voor werkloosheidsverplichtingen alsmede een suppletie op de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Voorts heeft de voorziening betrekking op de te betalen jubileumuitkeringen in de toekomst. Deze voorziening is gevormd met inachtneming van de bepalingen in de CAO, rekening houdend met sterfte- en blijfkansen. Voorziening deelnemingen Stand per 1 januari Dotatie Onttrekkingen
2015 4.944 266 (182) _____ 5.028
Stand per 31 december
2014 4.944 0 0 _____ 4.944
Met betrekking tot de 50% deelneming in Natuurgas Overijssel BV is een voorziening deelnemingen gevormd voor de mogelijke garantieverplichtingen van ROVA jegens de bancaire financier en een toegezegde exploitatiebijdrage gedurende de resterende exploitaitieperiode. Uitsplitsing naar looptijd Resterende looptijd voorzieningen Nazorg stortplaatsen Personeel en organisatiekosten Deelnemingen Totaal voorzieningen
< 1 jaar 0 1.196 0 1.196
> 1 en < 5 jaar 0 882 5.028 5.910
> 5 jaar 12.453 1.241 0 13.694
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Bedragen in duizenden euro’s
Overige schulden (toelichting NB 7)
Achtergestelde lening (toelichting NB 6) Stand per 1 januari Aflossingsverplichting volgende boekjaar Stand per 31 december
2015 10.968 (680) ______ 10.288
2014 11.649 (681) ______ 10.968
De overige schulden bestaan voornamelijk uit nog te betalen kosten en schulden aan deelnemende gemeenten uit hoofde van de afgesloten dienstverleningsovereenkomsten (eindafrekening), schulden aan leveranciers en werknemers alsmede het deel van de achtergestelde lening dat in 2015 afgelost zal worden. De overige schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden:
De achtergestelde lening betreft door de aandeelhoudende gemeenten verstrekte leningen. Door de gemeente Amersfoort is overeenkomstig de bij de toetreding tot ROVA gemaakte afspraken een achtergestelde lening verstrekt van in totaal € 6,8 miljoen. De lening kent een rentepercentage van 6,75% en heeft een looptijd van 20 jaar. De eerste aflossing heeft in 2008 plaats gevonden. De aflossingsverplichting met een looptijd korter dan 1 jaar ter grootte van € 681.000 is opgenomen onder de kortlopende schulden. Onder de langlopende schulden resteert een saldo van € 0,7 mln. met een resterende looptijd van 3 jaar. Bij de financiële herstructurering in september 2001 zijn achtergestelde leningen opgenomen van de bestaande aandeelhouders van in totaal € 12,3 miljoen met een rentepercentage van 8% en een looptijd van 10 jaar. De achtergestelde lening is in 2011 met uitzondering van een bedrag van € 2,6 miljoen verlengd met 5 jaar, met een optie tot verlenging met telkens nog 5 jaar. Gedurende de looptijd is de lening vrij van aflossing. De lening met de Gemeente Amersfoort is volledig achtergesteld. De lening met de A aandeelhouders, die zijn opgenomen bij de financiële herstructurering in 2001, zijn achtergesteld ten opzichte van bancaire financiers.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 46
Overige schulden Programma afvalinfrastructuur gemeenten Eindafrekening aandeelhoudende gemeenten Schulden aan leveranciers Schulden inzake personeel Kortlopend deel langlopende schulden Overige schulden Stand per 31 december
2015 3.463 2.407 4.725 1.313 680 1.242 ______ 13.830
2014 3.118 2.595 2.811 1.308 681 431 ______ 10.943
Overlopende passiva De overlopende passiva bestaan voornamelijk uit nog te verrekenen subsidies en vooruitgefactureerde omzet. De looptijd van de overlopende passiva is korter dan een jaar.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Borgstelling NV ROVA Holding staat voor een bedrag van maximaal € 5.037.500 exclusief rente en kosten borg voor de door ABN AMRO Bank NV verstrekte lening aan Natuurgas Overijssel BV. Van de hoofdsom resteert als gevolg van periodieke aflossingen per ultimo 2015 een bedrag van € 3.072.265. Voorwaardelijke verplichtingen De voorwaardelijke verplichtingen voor lopende bestellingen van containers en wagenpark bedroegen ultimo 2015 € 1.667.863 (2014: € 1.613.392). Hiervoor zijn geen zakelijke zekerheden gesteld. Leaseverplichtingen De financiële verplichtingen ter zake van operational lease bedragen € 309.361 (2014: € 272.502) waarvan € 162.268 betrekking heeft op 2015 (2014: € 120.387) en het resterende bedrag een looptijd heeft van langer dan 1 jaar en korter dan 5 jaar. Fiscale eenheid De onderneming vormt tezamen met haar dochterondernemingen een fiscale eenheid voor de heffing van omzetbelasting; elk der vennootschappen is volgens de standaard voorwaarden aansprakelijk voor te betalen belasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 47
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING Bedragen in duizenden euro’s
•
Omzet publieke taken afval en BOR (toelichting NB 8) De uitvoering van publieke taken betreft in hoofdzaak de verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen en het integraal beheer van openbare ruimten en riolering. De verwijderingstaak betreft de inzameling met behulp van mens en materieel, de overslag en de uiteindelijke verwerking zoals verbranding en vergisting. Tevens valt het beschikbaar stellen van containers aan huishoudens onder deze taak. Naast de primaire taken worden overige diensten verleend. Voorbeelden hiervan zijn het beheer en de organisatie van de verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen, de implementatie van Diftar (gedifferentieerde tarief heffing), beleidsadvisering, sorteeranalyse, gladheidbestrijding, ontruimingen en ongediertebestrijding. Alle taken zijn vastgelegd in dienstverleningsovereenkomsten (DVO’s) en worden uitgevoerd door NV ROVA Gemeenten. Omzet publieke taken Verwijdering huishoudelijke afvalstoffen Beheer Openbare ruimte Overige diensten Totaal netto-omzet publieke taken
2015 46.083 20.409 5.823 ______ 72.315
2014 41.953 20.428 6.571 ______ 68.952
Ten opzichte van het vorige verslagjaar is de omzet publieke taken gestegen met €3,4 mln. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende effecten: • •
Per 1 januari 2015 is de gemeente Bunschoten toegetreden tot de ROVA, wat heeft geleid tot een omzetstijging van € 0,4 mln. Met ingang van 2015 wordt het ingezamelde kunststof en PMD onder een nieuw verwerkingscontract afgevoerd. In de aanbesteding is vastgelegd dat ROVA de verwerkingskosten in rekening gebracht krijgt. Deze kosten worden doorbelast aan de gemeenten, hetgeen leidt tot een omzetstijging van € 2,1 mln.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 48
De opbrengsten voor inzamelmiddelen zijn gestegen met € 0,7 mln. als gevolg van het plaatsen van een groot aantal nieuwe ondergrondse verzamelsystemen ten behoeve van het verder uitrollen van “omgekeerd inzamelen”.
Omzet brenglocaties (toelichting NB 9)
2015 2.607
2014 4.416
De omzet brenglocaties bestaat uit de acceptatie en overslag van door derden gebracht afval op de overslagstations in Amersfoort, Bovenveld, Meppel, Raalte, Steenwijk, Winterswijk en Zwolle. De daling ten opzichte van voorgaand jaar wordt veroorzaakt door een verdere afname van omzet afkomstig van commerciële brengklanten. Omzet stortplaatsen (toelichting NB 10)
2015 230
2014 241
De netto omzet stortplaatsen bestaat uit de acceptatie van te storten afvalstoffen op de stortplaats Bovenveld. De totale hoeveelheid gestort afval bedroeg in 2015 6.504 ton ten opzichte van 6.860 ton in 2014. Met ingang van 1 april 2014 wordt wettelijk verplichte stortbelasting geheven over te storten afvalstoffen. De stortbelasting is niet inbegrepen in de omzet. Overige bedrijfsopbrengsten (toelichting NB 11)
2015 1.678
2014 2.073
De overige bedrijfsopbrengsten betreffen diverse soorten dienstverlening, niet zijnde uitvoering van publieke taken en bestaan uit diverse reinigingstaken, het onderhoud van materieel van derden en doorbelastingen aan derde partijen welke gebruik maken van ROVA faciliteiten, waaronder huur voor gebouwen en gebruik ICT infrastructuur.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING Bedragen in duizenden euro’s Uitbesteed werk en andere externe kosten (toelichting NB 12) Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: 2015 Verwerking restafval 11.185 Verwerking groente-, fruit- en tuinafval (GFT) 4.004 Verwerking overige afvalstoffen 1.362 Inzameling door derden 7.087 Overig uitbesteed werk 3.154 ______ Totaal uitbesteed werk en externe kosten 26.792
2014 13.505 3.767 (633) 7.289 3.175 ______ 27.103
De kosten van verwerking van rest- en gft-afval zijn verantwoord inclusief de kosten van transport van de overslaglocaties naar de verwerkingsinstallaties. De daling in de post Verwerking restafval wordt voornamelijk veroorzaakt door het effect van omgekeerd inzamelen waardoor een lager aanbod van restafval ontstaat. Dit effect zorgt tevens voor een stijging van het aanbod GFT afval. De post verwerking overige afvalstoffen laat een aanzienlijke stijging zien als gevolg van de hogere verwerkingskosten voor kunststof en PMD die ROVA als gevolg van het nieuwe verwerkingscontract in rekening gebracht krijgt. Personeelskosten (toelichting NB 13) Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overig personeelskosten (o.a. inhuur derden) Totaal personeelskosten
2015 13.997 1.658 1.493 5.381 ______ 22.529
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 49
2014 13.492 1.770 1.737 5.734 ______ 22.733
In 2015 had de vennootschap gemiddeld 316 werknemers (uitgedrukt in fulltime equivalenten) in dienst (2014: 322). Het aantal werknemers per 31 december 2015 bedroeg 333 (2014: 338), als volgt verdeeld over de verschillende bedrijfsonderdelen: holding (directie, beleid & communicatie, energie & grondstoffen, ondersteunende diensten) 63, uitvoering afvalbeheer 179 en beheer openbare ruimte 91. Pensioenregeling Voor de medewerkers van de organisatie is een pensioenregeling getroffen die wordt gekwalificeerd als een toegezegde bijdrageregeling. Deze pensioenregeling is ondergebracht bij het ABP (Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds) en bij Loyalis en worden, overeenkomstig de in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving aangereikte vereenvoudiging, in de jaarrekening verwerkt als toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de over het boekjaar verschuldigde premies als kosten worden verantwoord. Kosten materieel (toelichting NB 14) Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: Voertuigen Inzamelmiddelen Overig materieel Totaal kosten materieel
2015 5.235 1.203 1.216 _____ 7.654
2014 5.262 989 1.139 _____ 7.390
De kosten van materieel betreffen de brandstofkosten, kosten van onderhoud en reparatie ten behoeve van eigen materieel en materieel van derden.
TOELICHTING OP DE
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING Bedragen in duizenden euro’s
deposito’s en de rekening courant. Onder de rente over de langlopende leningen is tevens opgenomen de rente van de in september 2001 opgenomen achtergestelde leningen van de aandeelhouders.
Overige bedrijfskosten (toelichting NB 15) Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: Huisvesting Algemeen beheer Overige kosten Totaal overige bedrijfskosten
2015 2.033 3.802 171 _____ 6.006
2014 1.728 3.089 58 _____ 4.875
De huisvestingskosten bestaan in hoofdzaak uit huur, energie, onderhoud, schoonmaak en telefonie. De kosten van algemeen beheer bestaan uit de kosten van automatisering, advies en ontwikkeling en marketing en communicatie. De stijging in de post algemeen beheer wordt voornamelijk veroorzaakt door een lager resultaat op de verkoop van buiten gebruik gestelde activa en hogere kosten voor hard- en software.
Onder de overige financiële baten en lasten zijn de resultaten opgenomen die volgen uit het verkopen van effecten en obligaties alsmede resultaten die volgen uit de gehanteerde waarderingsmethode. De toepassing van de waarderingsgrondslag heeft geleid tot een waardevermindering van € 0,1 mln. in 2015 (2014: € 0,3 mln). Transacties met verbonden partijen Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de onderneming, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op nietzakelijke grondslag. De bezoldiging van de bestuurders en commissarissen is toegelicht op pagina 57.
Financiële baten en lasten (toelichting NB 16) 2015 Rente Ontvangen rente 254 Betaalde rente Rente over langlopende leningen (863) Overige rentelasten 0
2014
Totaal betaalde rente Overige financiële baten en lasten
(914) (378) _____ (912)
Totaal financiële baten en lasten
(863) (94) _____ (703)
380 (914) 0
De ontvangen rente bestaat uit rente inkomsten op de obligatieportefeuille,
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 50
VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER, NA WINSTBESTEMMING 2014
2015 VASTE ACTIVA
Financiële vaste activa Deelnemingen
2.360
2.360
Overige effecten
3.539
3.602
Leningen u/g
690
530 6.589
VLOTTENDE
Vorderingen op verbonden partijen
ACTIVA
Overige vorderingen Liquide middelen
PASSIVA
16.113
6.492 15.274
207
127
30.240
29.719 46.560
45.120
53.149
51.612
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio reserve Overige reserves Uit te keren dividend
1.178
1.155
1.203
912
23.404
21.553
4.969
4.237 30.754
27.857
8.348
8.310
Achtergestelde lening
10.288
10.968
Kortlopende schulden
3.759
4.477
53.149
51.612
Voorzieningen
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 51
VENNOOTSCHAPPELIJKE WINST- EN VERLIESREKENING 2015
2014
Resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen
13.310
13.076
Overige baten en lasten na belastingen
(6.491)
(7.379)
6.819
5.697
Resultaat na belastingen
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 52
TOELICHTING OP DE
VENNOOTSCHAPPELIJKE JAARREKENING Bedragen in duizenden euro’s
Financiële vaste activa
Algemeen
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
De enkelvoudige jaarrekening maakt deel uit van de jaarrekening 2015 van de onderneming. Ten aanzien van de enkelvoudige winst- en verliesrekening van de onderneming is gebruik gemaakt van de vrijstelling ingevolge artikel 2:402 BW. Voor zover posten uit de enkelvoudige balans en de enkelvoudige winst-enverliesrekening hierna niet nader zijn toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening.
2015 2.360 _____ 2.360
2014 2.360 _____ 2.360
De onderneming te Zwolle staat aan het hoofd van de groep en heeft de volgende kapitaalbelangen: Naam
Vestigingsplaats
Aandeel in geplaatst kapitaal
De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening, met uitzondering van het volgende:
Geconsolideerde deelnemingen NV ROVA Gemeenten NV ROVA Afvalverwerking ROVA Regie BV ROVA Activa Beheer BV ROVA Duurzaam BV
Zwolle Zwolle Zwolle Zwolle Zwolle
100% 100% 100% 100% 100%
Resultaat deelnemingen
Naam
Vestigingsplaats
Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de onderneming in de resultaten van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.
Niet geconsolideerde deelnemingen Natuurgas Overijssel BV Winterswijks Energiebureau BV
Aandeel in geplaatst kapitaal
Zwolle Winterswijk
50% 50%
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
In de vorderingen op groepsmaatschappijen zijn geen vorderingen begrepen met een looptijd langer dan 1 jaar. Overige effecten Onder de overige zijn een tweetal obligatieleningen opgenomen. Voor de toelichting op de overige effecten wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening op pagina 43.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 53
TOELICHTING OP DE
VENNOOTSCHAPPELIJKE JAARREKENING Bedragen in duizenden euro’s
Aandeelhouders A zijn als enige gerechtigd op het resultaat van NV ROVA Afvalverwerking. Het overige resultaat komt toe aan zowel de aandeelhouders A en B, waarbij uitsluitend de aandeelhouders C winstgerechtigd zijn voor het resultaat op publieke taken BOR.
Vorderingen op verbonden partijen De vorderingen op verbonden partijen bestaan uit rekening courantverhoudingen met in de consolidatie opgenomen groepsmaatschappijen. De vorderingen hebben een looptijd korter dan een jaar. Er wordt geen rente in rekening gebracht. Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking met uitzondering van verstrekte bankgaranties ter hoogte van € 768.888. Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agio reserve Overige reserves Stand per 31 december Gestort en opgevraagd kapitaal Stand per 1 januari Teruggenomen aandelen Uitgifte aandelen Stand per 31 december
2015 1.178 1.203 23.404 ______ 25.785
2014 1.155 912 21.553 ______ 23.620
2015 1. 155 0 23 _____ 1.178
2014 1.155 0 0 _____ 1.155
In verband met de toetreding tot ROVA per 1 januari 2015 zijn 205 letteraandelen B uitgegeven aan de gemeente Bunschoten-Spakenburg. Agio reserve Stand per 1 januari Storting op aandelen Inkoop van eigen aandelen Teruggenomen aandelen Stand per 31 december
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 54
2014 912 0 0 0 ____ 912
Overige reserves De overige reserves bestaan uit de algemene reserve A-aandelen, algemene reserve B-aandelen, algemene reserve C-aandelen en reserve Innovatie Projecten Afval. Het verloop is als volgt gespecificeerd: Reserve Innovatie Projecten Afval Stand per 1 januari Onttrekking Stand per 31 december
Het maatschappelijk aandelenkapitaal bedraagt € 3,403,500 en is verdeeld in 8.000 aandelen A, 8.000 aandelen B en 14.000 aandelen C. Alle aandelen hebben een nominale waarde van € 113,45. Geplaatst en volgestort zijn: 7.033 aandelen A zijnde €797.894, 1.838 aandelen B zijnde € 208.512 en 1.515 aandelen C zijnde €171.870.
2015 912 291 0 0 ____ 1.203
2015 150 0 ____ 150
2014 150 0 ____ 150
Bij de bestemming van het resultaat over 2005 is een reserve gevormd van waaruit onderzoek en ontwikkelingen voor nieuwe afvalverwerkingstechnieken gefinancierd kunnen worden. In 2015 hebben geen onttrekkingen plaatsgevonden.
TOELICHTING OP DE
VENNOOTSCHAPPELIJKE JAARREKENING Bedragen in duizenden euro’s Algemene reserve A Stand per 1 januari Toevoeging uit winstverdeling Dividenduitkering Stand per 31 december Algemene reserve B Stand per 1 januari Toevoeging uit winstverdeling Dividenduitkering Stand per 31 december Algemene reserve C Stand per 1 januari Toevoeging uit winstverdeling Dividenduitkering Stand per 31 december
2015 19.090 1.320 0 ______ 20.410
2014 17.906 1.184 0 ______ 19.090
2015 2.313 345 0 _____ 2.658
2014 2.038 275 0 _____ 2.313
2015 0 186 0 _____ 186
2014 0 0 0 _____ 0
Van het resultaat 2015 wordt in overeenstemming met de winstbestemming zoals opgenomen onder de overige gegevens op pagina 61 in dit verslag een bedrag van € 4,97 mln. uitgekeerd als dividend. Het resterende deel wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Aansprakelijk vermogen Het aansprakelijk vermogen bestaat naast het eigen vermogen ook uit de achtergestelde lening die verstrekt is door de aandeelhouders. Het aansprakelijk vermogen kan als volgt gespecificeerd worden:
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 55
Aansprakelijk vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agio reserve Overige reserves Uit te keren dividend Achtergestelde lening Voorzieningen
2015 1.178 1.203 23.404 4.969 10.288 ______ 41.042
2014 1.155 912 21.560 4.230 10.968 ______ 38.825
De voorziening heeft betrekking op de voorziening voor personeel en organisatiekosten en de voorziening deelnemingen. Voor een nadere onderbouwing en het verloop van deze posten wordt verwezen naar de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening op pagina 34 en verder. Achtergestelde lening Voor een nadere onderbouwing en het verloop van de achtergestelde lening wordt verwezen naar de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening op pagina 47. Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers Loonheffing en premies Kortlopend deel langlopende schulden Schulden inzake personeel Overige schulden
2015 451 1.179 680 733 716 _____ 3.759
2014 451 1.092 680 690 1.564 _____ 4.477
TOELICHTING OP DE
VENNOOTSCHAPPELIJKE JAARREKENING Bedragen in duizenden euro’s
Honoraria van de accountant
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
De volgende honoraria van Mazars Paardekoper Hofman accountants N.V. zijn ten laste gebracht van de onderneming, haar dochtermaatschappijen en andere maatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a lid 1 en 2 BW. De honoraria zijn bepaald op basis van de reeds gedurende het boekjaar in rekening gebrachte kosten en de in het nieuwe boekjaar nog in rekening te brengen kosten inzake boekjaar 2015.
Hoofdelijke aansprakelijkheid en garanties NV ROVA Holding heeft zich hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van de vennootschappen NV ROVA Gemeenten, NV ROVA Afvalverwerking, ROVA Regie BV en ROVA Activa Beheer BV. NV ROVA Holding heeft zich niet hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van ROVA Duurzaam BV. Hierbij is het bepaalde in artikel 403 lid 1 sub f van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek in aanmerking genomen. Borgstelling NV ROVA Holding staat voor een bedrag van maximaal € 5.037.500 exclusief rente en kosten borg voor de door ABN AMRO Bank NV verstrekte lening aan Natuurgas Overijssel BV. Van de hoofdsom resteert als gevolg van periodieke aflossingen per ultimo 2015 een bedrag van € 3.072.265.
Mazars Paardekoper Hofman accountants N.V. 2015 43
KPMG accountants N.V. 2015 0
Overig KPMGnetwerk 2015 0
Totaal 2015 43
Andere controleopdrachten Adviesdiensten op fiscaal terrein
0 0
42 0
0 0
42 0
Andere niet-controlediensten
3
0
0
3
46 Mazars Paardekoper Hofman accountants N.V. 2014 43
42
0
88
KPMG accountants N.V. 2014 0
Overig KPMGnetwerk 2014 0
Totaal 2014 43
Andere controleopdrachten Adviesdiensten op fiscaal terrein
0 0
42 0
0 2
42 2
Andere niet-controlediensten
0
2
0
2
43
44
2
89
Onderzoek van de jaarrekening
Fiscale eenheid De onderneming vormt tezamen met haar dochterondernemingen een fiscale eenheid voor de heffing van omzetbelasting; elk der vennootschappen is volgens de standaard voorwaarden aansprakelijk voor te betalen belasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 56
Onderzoek van de jaarrekening
TOELICHTING OP DE
VENNOOTSCHAPPELIJKE JAARREKENING Bedragen in duizenden euro’s Bezoldiging van statutair bestuurder en commissarissen De bezoldigingen met inbegrip van pensioenlasten voor statutair bestuurder en voormalige bestuurders als bedoeld in artikel 2:383, lid 1, BW, is op grond van de vrijstelling van datzelfde wetsartikel niet vermeld. De bezoldigingen voor commissarissen en voormalige commissarissen bedroeg over dit boekjaar € 65.053 (2014: € 68.843). Zwolle, 11 april 2016
Directie NV ROVA Holding
Raad van Commissarissen NV ROVA Holding
Ir. B. Groenhuis Drs. M.W. van Lente RA
Dr. J.C. Verdaas (voorzitter) Prof. dr. J. Bossert Mevr. I. Faber MBA Mevr. Mr. S.E. Korthuis
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 57
OVERIGE GEGEVENS
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 58
AANDEELHOUDERS Per 31 december 2015 kent NV ROVA Holding de volgende aandeelhouders waaronder in totaal 10.386 aandelen zijn verdeeld. De nominale waarde per aandeel bedraagt voor alle letteraandelen € 113,45. Daarmee komt de nominale waarde van de geplaatste aandelen per balansdatum op totaal €1..178.291,70. De gemeenten en de verdeling van aandelen per aandeelhouder op 31 december 2015 is als volgt*): Aandelen A
Aandelen B
Amersfoort Dalfsen Hardenberg Hattem Heerde Kampen Meppel Olst-Wijhe Ommen
1534 360 816 172 272 322 10 112 273 534 217 579 302 1490 40
Raalte Staphorst Steenwijkerland Zwartewaterland Zwolle AVU
Totaal
7033
Aandelen C
Aalten Bunschoten Olst-Wijhe Oost Gelre Twenterand Urk Westerveld Winterswijk
272 205 90 295 335 160 191 290
Totaal
1838 *)
*) Per 1 januari 2016 treden de gemeenten Dinkelland en Tubbergen toe met resp. 260 en 220 letteraandelen B
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 59
Winterswijk Zwolle
290 1225
Totaal
1515
STATUTAIRE DOELSTELLING VENNOOTSCHAP 1. De vennootschap heeft tot doel het bevorderen van en/of het (doen) realiseren van integraal afvalketenbeheer en het leveren van kwalitatief hoogwaardige dienstverlening op het terrein van de verwijdering van afvalstoffen en het beheer van de openbare ruimte, waaronder begrepen beleidsondersteuning en collectieve aanbestedingen ten behoeve van de deelnemende overheden (gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden). 2. De vennootschap heeft voorts tot doel vanuit de zorgtaak van de deelnemende overheden (gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden) en het daarmee samenhangende economisch belang, ten algemene nutte werkzaam te zijn op het gebied van de inzameling, bewerking en verwerking van afvalstoffen, het beheer van de openbare ruimte, alsmede op het gebied van direct of indirect daarmee verband houdende andere beleidsvelden, in de ruimste zin van het woord. 3. De vennootschap tracht de in de leden 1 en 2 van dit artikel omschreven doelstellingen onder meer te bereiken door het (doen) inzamelen, bewerken en verwerken van afvalstoffen namens de deelnemende overheden (gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden) respectievelijk in opdracht van andere overheidslichamen, bedrijven en particulieren, alsmede door het uitvoeren van voorkomende onderhoudstaken in de openbare ruimte, een en ander tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. 4. De vennootschap is bevoegd tot het verrichten van alle handelingen die voor het bereiken van eerder genoemde doeleinden bevorderlijk kunnen zijn of daarmede in de ruimste zin verband houden, waaronder begrepen het oprichten of mede-oprichten van, het samenwerken met,
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 60
het deelnemen in het kapitaal van, het besturen of medebesturen van, het voeren van bestuur over andere rechtspersonen met een doelstelling gelijk aan of verwant met die van de vennootschap, het opzetten en in stand houden van de daartoe vereiste organisaties en het bijeenbrengen van de daartoe nodige financiële middelen. 5. In het kader van het gestelde in lid 4 zal de vennootschap uitsluitend en alleen voor de uitvoering van publieke taken voor een zo laag mogelijk maatschappelijk, kostendekkend tarief, ten behoeve van de aandeelhouders als samenwerkingsverband, een of meer dochtermaatschappijen oprichten. 6. De vennootschap zal bij het nastreven van haar doelen, binnen het kader van een evenwichtig beleid dat gericht is op verantwoorde continuïteit van de onderneming als openbaar nutsbedrijf: a. rekening houden met de redelijke belangen van haar aandeelhouders en werknemers; b. de opdrachten aanvaarden van de deelnemende overheden ter uitvoering van hun publiekrechtelijke en wettelijke taken ten aanzien van inzameling respectievelijk bewerking en verwerking van afvalstoffen en het beheer van de openbare ruimte, een en ander vallend binnen de doelstelling van de vennootschap en met inachtneming van milieutechnische en bedrijfseconomische randvoorwaarden; c. een bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling van de samenleving onder meer door bevordering van een verantwoorde wijze van verwijdering van afvalstoffen en het beheer van de openbare ruimte.
RESULTAATBESTEMMING VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET RESULTAAT OVER HET BOEKJAAR 2015 De bepaling van de resultaatbestemming is vastgelegd in artikel 26 van de statuten NV ROVA Holding. Daarin is bepaald dat aandeelhouders A als enige gerechtigd zijn tot het resultaat van NV ROVA Afvalverwerking. Het overige resultaat komt toe aan de aandeelhouders A en B, waarbij uitsluitend de aandeelhouders C winstgerechtigd zijn voor het resultaat op publieke taken BOR. De Directie heeft met inachtneming van wat ter zake is bepaald in artikel 26 van de statuten van NV ROVA Holding en met goedkeuring van de Raad van Commissarissen besloten om van de winst van het boekjaar 2015 ten bedrage van €6.819.191,03 een bedrag van: € 1.320.007,05 € 344.969,85 € 185.624,80
toe te voegen aan de reserve A toe te voegen aan de reserve B toe te voegen aan de reserve C.
Als dividend wordt ter beschikking van de Algemene vergadering gesteld een bedrag van: € 3.933.679,78 voor houders van aandelen A € 1.034.909,55 voor houders van aandelen B € 0,00 voor houders van aandelen C.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 61
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Algemene Vergadering van N.V. ROVA Holding VERKLARING BETREFFENDE DE JAARREKENING Wij hebben de in dit jaarverslag 2015 op pagina 31 tot en met pagina 57 opgenomen jaarrekening 2015 van N.V. ROVA Holding te Zwolle gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2015 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE DIRECTIE De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de directie, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE ACCOUNTANT Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Jaarverslag 2015 NV ROVA Holding | HOLUIT/150372| Pagina 62
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
OORDEEL BETREFFENDE DE JAARREKENING Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van N.V. ROVA Holding per 31 december 2015 en van het resultaat over 2015 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
VERKLARING BETREFFENDE OVERIGE BIJ OF KRACHTENS DE WET GESTELDE EISEN Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de door Titel 9 van Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Apeldoorn, 12 april 2016
MAZARS PAARDEKOOPER HOFFMAN ACCOUNTANTS N.V. w.g. drs. F. Mazenier RA
Tekst en productie NV ROVA Holding, april 2016 *Postbus 200, 8000 AE Zwolle ) 038 427 37 02 :
[email protected] / www.rova.nl
Beeldmerk ROVA heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Het streven naar duurzaamheid is daarom ook terug te vinden in de keuze van ons beeldmerk, het roodborstje. Deze vogelsoort is nogal gevoelig voor milieu-invloeden. De populatie groeit als de samenleving verantwoord omgaat met haar leefomgeving en dus ook met afval. Lukt dat de samenleving, dan kunnen we nog lang genieten van de aanwezigheid van het roodborstje.