SAMEN GRENZEN VERLEGGEN STREEKPACT

SAMEN GRENZEN VERLEGGEN STREEKPACT 2013-2018

www.samengrenzenverleggen.be


Iedereen mee naar morgen In een vlassen verleden met wijdse landschappen Werden bobijnen paragrafen en metalen hoofdstukken Geschreven in het boek van de streek Morgen wordt anders, Omgewoeld en ingekanteld Gaan we samen grenzen verleggen Tot voordeel van ieder Stofferige kasten worden geleegd Nieuwe ideeën vormen sporen in de stad Het platteland ademt eindeloos En schoorstenen zijn plots windmolens We transfo-meren en buda-liseren We gaan jobrocken en krakrocken Renners pedaleren zwetend op de weg Voetballers lopen naar roem en glorie Alles komt samen Langs beken en velden In straten en stegen In parken en pleinen Van de Leie tot de Schelde Van toebak tot Streuvels Van Ozark tot Goose Zuid-West op z’n best

Robrecht Delputte



colofon

Coördinatie Stefaan Verhamme, Alain Depreux Redactie Veerle De Mey, Luc Decavel, Alain Depreux, Valerie Hellebuck, Ann-Sophie Maes, Koenraad Marchand, Bart Noels, Vicky Snauwaert, Conny Van Gheluwe, Steven Vanassche, Filip Vanhaverbeke, Stefaan Verhamme Vormgeving fffdesign bvba - www.fffdesign.be Fotograaf Joost Demuynck - PHOTOJOOST.COM Publicatiedatum November 2013 V.U. Stefaan Verhamme Coördinator RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen Doorniksesteenweg 218 8500 Kortrijk Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

introductie RESOC Zuid-West-Vlaanderen is het regionaal overlegplatform tussen de sociale partners, de provincie en de gemeenten van Zuid-West-Vlaanderen. RESOC heeft als kerntaak om een streekpact op te maken met een langetermijnvisie over de sociaal-economische streekontwikkeling in brede zin. Voor de uitvoering van het streekpact werkt RESOC samen met de lokale en provinciale overheden, en met vele streekpartners en streeknetwerken op het vlak van economische ontwikkeling en tewerkstelling, onderwijs en opleiding, zorg en welzijn, toerisme en recreatie, cultuur, klimaat en natuur. Het streekpact 2013-2018 'Samen grenzen verleggen' werd unaniem goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 21 juni 2013 en door de agendacommissie van RESOC Zuid-West-Vlaanderen.

Samenstelling Raad van Bestuur RESOC en Agendacommissie Zuid-West-Vlaanderen Voorzitter Jan Seynhaeve ∙ Gemeente Wevelgem Ondervoorzitters Jean de Bethune, 1e ondervoorzitter ∙ Provincie West-Vlaanderen Luc Deseyn ∙ ACV Zuid-West-Vlaanderen Jacques Laverge ∙ Voka West-Vlaanderen Leden Koen Byttebier ∙ Intercommunale Leiedal Dominiek Callewier ∙ Voka West-Vlaanderen Veerle De Mey ∙ Voka West-Vlaanderen Luc Decavel ∙ ACV Zuid-West-Vlaanderen Piet Decavele ∙ ACV Zuid-West-Vlaanderen Els Depoorter ∙ ACLVB Roel Deseyn ∙ Overleg streekparlementairen Tom Destoop ∙ Boerenbond Kris Gheysen ∙ Unizo Zuid-West-Vlaanderen Koenraad Marchand ∙ Gebiedswerking Provincie W-Vl Heidi Masschelein ∙ ACV Zuid-West-Vlaanderen Guy Piette ∙ Voka West-Vlaanderen Franky Roels ∙ ABVV West-Vlaanderen

Axel Ronse ∙ Unizo Zuid-West-Vlaanderen Rudolf Scherpereel ∙ Stad Kortrijk Eliane Spincemaille ∙ Provincie West-Vlaanderen Alain Top ∙ Stad Harelbeke Vincent Van Quickenborne ∙ Stad Kortrijk Tom Van Welden ∙ POM West-Vlaanderen Joep Vanderbeke ∙ ACV Zuid-West-Vlaanderen Filip Vanhaverbeke ∙ Intercommunale Leiedal Bart Vanpoucke ∙ ABVV West-Vlaanderen Martine Vanryckeghem ∙ Provincie West-Vlaanderen Carl Vereecke ∙ Provincie West-Vlaanderen Herman Wenes ∙ Voka/Unizo Axel Weydts ∙ Provincie West-Vlaanderen

Coördinator Stefaan Verhamme – RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen

voorwoord Beste streekgenoot, Beste lezer,

November 2013

Met genoegen en ook wel met fierheid stellen we je het nieuwe streekpact ‘Samen grenzen verleggen’ voor. We waarderen het dat je kennis wil nemen van de koers die we de komende zes jaar willen varen, want ook jij kunt meebouwen aan de toekomst van ZuidWest-Vlaanderen. Het nieuwe streekpact is er niet van zelf gekomen. Bij de opmaak hebben we ons gebaseerd op de meest recente socio-economische cijfers en statistieken over onze regio. Maar de stem van de burger, de sociale partners, de vele streekorganisaties, het bedrijfsleven en de streekpolitici klinkt in dit streekpact het zwaarste door. Het Streekcongres van 19 december 2012 vormde met bijna 350 deelnemers het hoogtepunt van dit unieke maatschappelijk debat. Ook de nieuwe gemeente- en stadsbesturen in onze regio en het provinciebestuur kregen de gelegenheid om mee na te denken over het streekbeleid, om zelf accenten of acties voor te stellen voor het nieuwe streekpact. Dit alles heeft geleid tot één gezamenlijk streekpact 2013-2018, gedragen door alle actoren. Zuid-West-Vlaanderen staat voor belangrijke socio-economische uitdagingen. Het nieuwe streekpact blikt vooruit en pakt deze uitdagingen aan in zeven hefboomprojecten met concrete deelacties. Het is veel meer dan een inspiratiebron. Als regio stellen we gerichte doelstellingen voorop om de demografische groei te versnellen door verjonging, om een topregio te zijn voor de creatieve maakindustrie, om klimaatneutraal te zijn tegen 2050, en om minder armoede en meer zorg te bewerkstelligen. Sleutelwoord om dit te realiseren is samenwerking, over alle grenzen heen. Het is onze hoop en overtuiging dat de krachten die ons binden sterker zullen zijn dan wat ons eventueel kan verdelen. RESOC Zuid-West-Vlaanderen is erkentelijk ten aanzien van de vele organisaties, trekkers en partners, die zich in dit streekpact mee engageren om samen verder te werken aan een slagkrachtige en welvarende regio, waar ieder zich goed mag voelen. Dank aan allen. Veel leesgenot toegewenst, en veel goesting om samen grenzen te verleggen. Jan Seynhaeve Stefaan Verhamme Voorzitter Coördinator

inhoudstafel I. Streekvisie: Samen grenzen verleggen

13

1. Uitdagingen voor de regio 2. Aanpak van het streekpact 3. Transversale thema’s 4. Topprioriteiten voor het streekpact

14 22 26 28

II. Hefboomprojecten van het streekpact

35

1. Topregio voor de creatieve maakindustrie

39

43 44 45 46 47 48 49 50 52 54 55 56

1.1 Ondersteunen en stimuleren van ondernemerschap 1.2 Uitbouw van Fabriek voor de Toekomst Nieuwe Materialen 1.3 In de markt zetten van Zuid-West-Vlaanderen als creatieve, ondernemende regio 1.4 Versterken en uitbreiden van het opleidingsaanbod 1.5 Versterken en uitbreiden van het netwerk aan (Vlaamse) kennisactoren 1.6 Creëren van spin-off hospitality 1.7 Ontwikkelen van een eengemaakte ‘markt’ voor studenten, onderzoekers, ondernemers,.. 1.8 Realiseren van een voldoende en gedifferentieerd aanbod aan ‘slimme bedrijfsruimte’ op maat van de ondernemer 1.9 Uitbouw van slimme logistieke poorten 1.10 Ondersteunen van een kernversterkend beleid 1.11 Ontwikkelen van een gezamenlijke strategie voor creatieve incubatoren en innovatieve (co)workingspaces 1.12 Sociale innovatie stimuleren

2. Zuid-West ontwikkelt en werft talent

60

64 66 68 69 70 72 74

2.1 Talent voor creatie en techniek 2.2 Werkplekleren en begeleiding 2.3 Niet-gekwalificeerde uitstroom aanpakken 2.4 Leeraanbod voor laaggeschoolden uitbreiden 2.5 Digitale inclusie 2.6 Stimuleren van de interregionale en grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit 2.7 Kwalitatieve inbedding van sociale economie

3. Blauw-Groen Netwerk als drager van omgevingskwaliteit en identiteit voor de regio

78

84 86 87

3.1 Een geïntegreerde aanpak van de grote blauw-groene assen 3.2 De economische potenties van de waterwegen versterken 3.3 Opzetten van een regionaal (stads)landschap Leie en Schelde

4. Leven in een klimaatneutrale regio tegen 2050

90

94 96 97 98 100

4.1 Warmer wonen 4.2 REKOVER 4.3 Fijnmazig fietsnetwerk 4.4 Ontwikkeling door reconversie, hergebruik en inbreiding 4.5 Ruimte voor hernieuwbare energie

5. Cultuur, sport en toerisme als bouwstenen voor streekontwikkeling

5.1 Een regionale UiTPas en UiTID 5.2 Creatief labo voor samenwerking 5.3 Avontuurlijke (water)sport in Kanaalpark Bossuit-Kortrijk 5.4 Fiets in Eurometropolis 5.5 Optimaal beleven van culturele sites en erfgoed 5.6 Sportieve trekpleisters uitspelen 5.7 Sportinfrastructuur voor iedereen

104 108 110 112 113 114 115 116

6. Zorg & Innovatie

6.1 Dare to Create - Proeftuin Zorginnovatie 6.2 Pilootproject Het Portiek 6.3 Innovatieve opleidingen voor de zorgsector 6.4 Starters in de zorgeconomie 6.5 Inzet van mobiele teams in de psychiatrie 6.6 Ontwikkelen van digitale tools voor het zorgparcours 6.7 Innovatieve zorgoplossingen op maat voor mensen met een beperking 6.8 Centrum voor herstel en supportzorg 6.9 Creatie van een centraal zorginformatiepunt

7. Warme buurten

7.1 Gezondheidskloof aanpakken 7.2 Woonzorg op mensenmaat 7.3 Kinderwelzijn versterken 7.4 Voedseloverschotten sociaal herbestemmen 7.5 Sociaal buurtweefsel versterken

120 122 124 125 126 127 128 130 132 133

136 140 141 142 143 144

III. Over het streekpact 2013-2018

148

Verklarende woordenlijst

155

Bibliografie

158

kanaal Roeselare-Ooigem

ANTWERPEN GENT Harelbeke

Lendelede BRUGGE ROESELARE

Waregem Oost-Vlaanderen Kuurne

R8 IEPER Wevelgem

Kortrijk

E17

Deerlijk

Anzegem

A19

Wervik

Menen

kanaal Bossuit-Kortrijk Zwevegem Avelgem

Leie E403 LILLE PARIS MOUSCRON TOURNAI

Schelde Spiere-Helkijn

Hainaut

12

I. Streekvisie: Samen grenzen verleggen

13

1. Uitdagingen voor de regio We hebben een pak uitdagingen waar we met de regio voor staan, een pak uitdagingen waar we een antwoord op moeten geven. We botsen op grenzen van de welvaart, de aarde en de traditionele samenleving. Het nieuwe streekpact is een unieke kans om vorm te geven aan onze regio, in de komende jaren en op lange termijn. Zuid-West-Vlaanderen heeft veel in petto. Maar om die grote capaciteit krachtig en efficiënt in te zetten, is het cruciaal om een duidelijk zicht te hebben over de omvang van de prioritaire uitdagingen:

Demografische uitdagingen Begin 2012 telde de regio Zuid-West-Vlaanderen (inclusief Wervik) 301.306 inwoners. In WestVlaanderen waren er 1.169.990 inwoners. Tussen 2000 en 2012 kende onze regio met 1,8% de kleinste bevolkingsaangroei in vergelijking met de andere West-Vlaamse regio’s. Prognoses voorspellen tegen 2025 een toename van 1,4% van het aantal inwoners in de regio Zuid-West-Vlaanderen. Deze verwachte demografische aangroei in Zuid-West-Vlaanderen ligt beduidend lager dan gemiddeld in West-Vlaanderen (+4,3%) en in het Vlaamse Gewest (+ 3,9%). Ook Zuid-West-Vlaanderen wordt geconfronteerd met de gevolgen van de vergrijzing. De prognoses voorspellen dat het aantal 65-plussers tussen 2007 en 2025 sterk zal toenemen met 28,4% tot 66.637 personen. Het aantal -15-jarigen kent tussen 2007 en 2025 een lichte toename van 3,6% tot 46.879 personen. Deze veranderende leeftijdsstructuur zet zich ook door in een daling van de potentiële beroepsbevolking met 3,8% tegen 2025. De doorstroomcoëfficiënt daalt tot 81,6% in 2025, wat betekent dat het aantal instromende jongeren (15-24 jaar) steeds minder volstaat om het aantal uitstromende ouderen (55-64 jaar) te vervangen op de arbeidsmarkt. De uitdaging voor de regio ligt in het realiseren van demografische aangroei door verjonging. Dit vereist ook een actief beleid op vlak van betaalbaar wonen, streekimago en omgevingskwaliteit in de regio.

14

15

Noordbrug - kortrijk

16

Economische uitdagingen Zuid-West-Vlaanderen is nog steeds een welvarende streek met sterke economische troeven. De stijging van het bruto binnenlands product per inwoner tot 32.926 euro in 2010 ligt aanzienlijk hoger dan gemiddeld in West-Vlaanderen en het Vlaams Gewest. De totale tewerkstelling in de regio steeg in 2010 naar 135.203 mensen, actief als loontrekkende, zelfstandige of helper. Daarvan zijn 6.670 personen tewerkgesteld binnen de sociale economie in Zuid-West-Vlaanderen. De werkzaamheidsgraad van 67,9% van de beroepsbevolking en de jobratio van 77 jobs per 100 inwoners op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) liggen vrij hoog. De regio blijft relatief sterk geïndustrialiseerd met een (weliswaar dalend) aandeel van 21,8% van de totale werkgelegenheid. Zuid-West-Vlaanderen kenmerkt zich ook door een sterk kmo-weefsel, waarbij 63% van de ondernemingen minder dan 100 werknemers tellen. Ook wijst een toenemende oprichtingsratio op relatief meer starters in de streek. Toch kent Zuid-West-Vlaanderen de afgelopen tien jaar een relatieve achteruitgang in de economische prestaties en in de werkgelegenheidscijfers. De bruto toegevoegde waarde groeit trager aan en de arbeidsproductiviteit ligt beduidend lager dan het Vlaams gemiddelde. De regio telde in 2012 gemiddeld 7.737 niet-werkende werkzoekenden en kende een werkloosheidsgraad van 5,8%. Dit betekent een sterke toename van de werkloosheid van 26,2% in vergelijking met 2000, in het bijzonder bij de laaggeschoolden, de jongeren en de kansengroepen. De economische uitdagingen voor de regio situeren zich echter ook op vlak van de uitbouw van het onderwijsaanbod, zeker binnen de speerpuntsectoren. De beperkte middelen van het Vlaams budget voor onderzoek en ontwikkeling binnen het hoger onderwijs moeten drastisch verhoogd worden. De competitiviteit van onze regio wordt ook mee bepaald door de bevordering van duurzame mobiliteitsnetwerken en door voldoende ruimte voor ondernemingen. Het huidig aanbod aan lokale bedrijventerreinen in Zuid-West-Vlaanderen is met 4,11 ha uiterst beperkt.

17

Klimaat- en energie-uitdagingen Zuid-West-Vlaanderen heeft specifieke uitdagingen op vlak van klimaat en energie. In de regio stoten we jaarlijks 2.112.000 ton CO2 uit, ofwel 7,1 ton CO2 per inwoner. Particuliere woningen zijn de grootste energieverbruikers met 36,3%, daarna volgen mobiliteit en transport (29,4%), industrie (25,5%), handel en diensten (5,8%), en landbouw (2,5%). De CO2-barometer per type brandstof maakt duidelijk dat 30% van de CO2-uitstoot veroorzaakt wordt door aardgasverbruik, 25% door elektriciteitsproductie, 17% door diesel, 15% door stookolie, 12% met benzine, en 1% door steenkool. De regio kampt met hoge energieprijzen, opgedreven door een prijshandicap op vlak van distributiekosten. Een gemiddeld Zuid-West-Vlaams bedrijf heeft een jaarlijks energieverbruik van 215.000 kWh (elektriciteit, aardgas en andere brandstoffen). 12,5% van de bruto toegevoegde waarde van Zuid-West-Vlaanderen wordt gespendeerd aan energie, voornamelijk om aardgas te importeren. Gerichte investeringen op vlak van energie-efficiëntie moeten meer toegevoegde waarde laten terugvloeien naar de regio. De hernieuwbare energieproductie bedraagt 1,1% van het regionaal verbruik, goed voor 23.210 ton vermeden CO2-emissies. Tegen 2020 dient de hernieuwbare energieproductie minstens vijf maal hoger te liggen. Slechts 41% van de Zuid-West-Vlaamse sociale huurwoningen voldoet aan de criteria van dubbele beglazing, dakisolatie en centrale verwarming. Het verhogen van de isolatiekwaliteit is tevens een cruciale factor in de bestrijding van de toenemende energie-armoede in de regio. Een efficiënte aanpak van de klimaat- en energie-uitdagingen in uitvoering van de regionale energiestrategie moet van Zuid-West-Vlaanderen een klimaatneutrale regio maken tegen 2050.

18

bedrijventerrein evolis

19

20

Uitdagingen op vlak van armoede en zorg Zuid-West-Vlaanderen wordt geconfronteerd met een toenemende armoedeproblematiek. De meting aan de hand van de Europese armoede-indicator wijst erop dat ongeveer 45.000 inwoners in armoede leven in de regio, ofwel 15% van het totaal aantal inwoners. Van de 93 kansarme buurten in West-Vlaanderen telt Zuid-West-Vlaanderen er 23, met in totaal 25.650 personen. De kansarmoede-index van Kind en Gezin stijgt van 5,3% in 2009 tot 7,2% in 2011, wat neerkomt op een jaarlijks gemiddelde van bijna 340 geboorten in kansarme gezinnen in onze regio. Indicatoren over het menswaardig inkomen geven in 2011 aan dat er 41.459 personen gerechtigd waren op een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering. Dit betekent dat 13,8% van de bevolking in de regio een inkomen heeft dat lager ligt dan 16.303,33 euro per jaar, verhoogd met 3.018,74 euro per persoon ten laste. In 2011 telt de regio 1.019 leefloners. Naar schatting maken 6.000 personen gebruik van voedselpakketten. Eind 2011 stonden 4.364 gezinnen op de wachtlijsten voor een sociale huurwoning bij de tien sociale huisvestingsmaatschappijen, en 1.080 gezinnen bij de drie sociale verhuurkantoren. Het blijft een belangrijke uitdaging voor de regio om op een efficiënte en transparante wijze het aandeel aan sociale woningen op te trekken van 8% naar 11% tegen 2020. Het zorglandschap in Zuid-West-Vlaanderen kent ook heel wat uitdagingen om iedereen kwaliteitsvolle zorg te kunnen blijven aanbieden. De regio moet zich voorbereiden op een toenemende zorgvraag van 20,8% tussen 2010 en 2025. Thans verblijven er 3.663 60-plussers in woonzorgcentra, wat naar schatting met 21% zal toenemen tegen 2025. De werkelijke behoefte aan kinderopvang vereist nog 612 extra opvangplaatsen tegen 2016. In de regio is een stijgend aantal van 10.916 personen in 2011 zwaar zorgbehoevend, waarvan 6.811 zich binnen de mantel- en thuiszorg bevindt en 4.105 binnen de residentiële zorg. Binnen de zorgsector worden 17.850 personen tewerkgesteld, wat gelijk is aan 16% van alle bezoldigde tewerkstelling in Zuid-West-Vlaanderen. Het aantal studenten verpleegkunde neemt de laatste jaren fors toe. Toch blijft het voor de zorgsector een grote uitdaging om voldoende gekwalificeerde medewerkers te kunnen inzetten, om te kunnen voldoen aan de toenemende complexiteit van de zorgbehoeften. Een andere belangrijke uitdaging voor de regio ligt in de uitbouw van de vermaatschappelijking van de zorg. Dit moet het mogelijk maken dat mensen met een zorgbehoefte langer en zelfstandig in de vertrouwde woonomgeving kunnen verblijven. De realisatie van deze doelstelling vereist innovatie en sterke partnerschappen op het gebied van thuiszorg en woonzorg op maat.

21

2. Aanpak van het streekpact

Samen krachten bundelen Bij de opmaak van het nieuwe streekpact 2013-2018 kiezen we resoluut voor een integrale aanpak, over de sectoren heen. Streekontwikkeling gaat niet alleen over het creëren van een gunstig investeringsklimaat, minder werklozen of het beperken van de globale energiekost. Streekontwikkeling krijgt pas impact door het bundelen van krachten en het verbinden van actuele thema’s, zoals economie, tewerkstelling, onderwijs, mobiliteit, energie, wonen, zorg, cultuur, toerisme en omgevingskwaliteit. Dit streekpact vraagt concreet engagement en samenwerking van iedereen. Beleidsmakers, burgers, werknemers en werkgevers, publieke en niet-publieke organisaties maken samen de streek. Het engagement van die vele organisaties willen we vatten in hefboomprojecten die de ambities van het streekpact concreet maken. Via de hefboomprojecten maken we het streekpact op organisatieniveau tastbaar, uitvoerbaar en meetbaar.

Bouwen op bestaande kwaliteiten De dynamiek, de veerkracht, de schaal en de verscheidenheid van het ondernemerschap in de bedrijfswereld, de lokale besturen en in de social profit typeren onze regio. Om het verschil te kunnen maken, baseren we ons op de eigenschappen en kwaliteiten van de regio. Die kenmerken vertaalden zich in de sterke verstedelijking van de regio met haar grootschalige infrastructuren zoals de snel- en spoorwegen, het markante industriële erfgoed en de grote bedrijventerreinen. Gelukkig hebben we nog heel wat open ruimte en zijn er de waterwegen die de streek doorkruisen. Dit is het blauw-groen netwerk van de regio.

22

23

industriezone gullegem-moorsele

24

Ontwerp(end) denken We zijn gewoon om vooruit te kijken, open te staan voor vernieuwing. We investeren in onderwijs en in onderzoek, en lijken permanent op zoek naar inspirerende samenwerkingsverbanden. Ontwerpend denken of design denken zit in ons DNA. Dit gaat om zorgvuldig én bewust én creatief zoeken, testen, aftoetsen van mogelijkheden, projecties en scenario’s. Streekontwikkeling is niet statisch. Het is een continu te regisseren proces. Het streekpact wil collectieve meerwaarde creëren. Met andere woorden: we ondergaan het niet, maar we maken het, we werken er samen aan mee. Het is zeker een goed instrument wanneer projecten nog niet honderd procent duidelijk zijn, wanneer problematieken wel aangevoeld worden maar nog niet scherp verwoord zijn. Het opzet is niet om onmiddellijk ‘het finale project’ te maken, maar wel om de uitdaging en de doelstelling helder en scherp te stellen, het beoogd resultaat te omschrijven, en de acties te benoemen die we willen realiseren met alle betrokken stakeholders.

Efficiënt en krachtig besturen Het streekpact stippelt de inhoudelijke en strategische koers uit die we met Zuid-West-Vlaanderen willen varen. Het is een socio-economisch programma dat aangeeft welke acties ondernomen dienen te worden om de beoogde resultaten te bereiken. Cruciaal hierbij is samenwerking tussen sterke en daadkrachtige besturen, streekpartners, bedrijven,… De regio kan zeker nog efficiëntiewinsten boeken op vlak van krachtig besturen door de nodeloze versnippering, verdeeldheid, of overlapping tussen de bestaande structuren aan te pakken. Schaalvergroting en klantvriendelijkheid voor burgers en ondernemingen zijn hierbij belangrijk. Een integrale en geïntegreerde aanpak van de streekontwikkeling dient samen met een regionale branding ondersteund te worden door efficiënte structuren en streekpartners, die met mekaar samenwerken in regionale netwerken. Deze netwerken zullen noodzakelijkerwijze ingebed zijn in een interbestuurlijke samenwerking tussen de lokale, provinciale, en Vlaamse bevoegdheidsniveaus. Tijdens de komende legislatuur 2013-2018 moet op deze basis verder werk gemaakt worden van krachtig besturen met efficiënte structuren in Zuid-West-Vlaanderen.

25

3. Transversale thema’s

Armoede bestrijden De regio Zuid-West-Vlaanderen wil mensen uit armoede halen. Deze ambitie realiseren we in partnerschap met mensen in armoede. Een bijzondere focus ligt op kinderen en jongeren. De regio wil generatiearmoede voorkomen en doorbreken door onder meer het uitsluiten van energiearmoede en het actief opsporen van sociale onderbescherming. Armoede bestrijden is enkel mogelijk vanuit de samenwerking met alle actoren uit de streek en zal als een rode draad doorheen het streekpact lopen.

Samenwerken over de grenzen Door het vormen van de Eurometropool is de samenwerking over de grenzen nog sterker geworden. De Eurometropool is een project waarbij veertien partners uit Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk de handen in elkaar slaan om de grenzen in ons grensgebied te laten vervagen, om een metropool op Europees niveau te worden. Met het streekpact willen we op de cruciale thema’s: economische ontwikkeling, arbeidsmarkt, onderwijs en opleiding, cultuur,… een concrete meerwaarde realiseren voor Zuid-WestVlaanderen én voor het gebied Lille-Kortrijk-Tournai. Ook dit is onze streek.

Bevordering van het streekimago Zuid-West-Vlaanderen heeft een ruim en gevarieerd aanbod aan activiteiten en mogelijkheden. Toch slagen we er als streek onvoldoende in om onze sterktes uit te stralen. Een positief streekimago, een frisse uitstraling zijn cruciale factoren om mensen, bedrijven of bezoekers aan te trekken. De streek wil resoluut groeien door verjonging en door een aantrekkelijke leef- en woonomgeving. Tegelijk willen we de socio-economische en culturele ontwikkeling verder stimuleren. Daarom moeten we bewust werk maken van een sterke promotie van Zuid-West-Vlaanderen, zowel binnen Vlaanderen en België als op internationaal vlak. De uitvoering van het streekpact moet gepaard gaan met een slimme streekmarketing. De verschillende communicatiekanalen dienen optimaal gebruikt te worden om met gerichte boodschappen de juiste doelgroepen te bereiken en aan te trekken.

26

27

4. Topprioriteiten van het streekpact

1. Demografische groei stimuleren door verjonging Opvallend meer dan andere West-Vlaamse regio’s kampt Zuid-West-Vlaanderen met een demografisch deficit. Tegen 2025 zou onze bevolking met ‘slechts’ 1,4% groeien – tegenover +4,3% in West-Vlaanderen. Bovendien trekken we minder jongeren aan, scoort ons opleidingsniveau lager, vergrijzen we in sneltempo en slinkt daardoor onze potentiële beroepsbevolking sterker dan elders. We staan niet stil, maar groeien trager. De kloof met de omringende regio’s wordt jaar na jaar groter en dat verzwakt op termijn onze economische positie. Met alle gevolgen van dien voor de welvaart van onze regio en onze inwoners. Tijd om de motor weer aan te zwengelen en onze demografische groei te stimuleren door verjonging. Maar je houdt geen mensen ‘thuis’ of trekt geen nieuwe inwoners aan zonder aantrekkelijk imago. Noch wanneer wonen in de streek onbetaalbaar is voor de modale portemonnee of het elders beter leven is dan hier. Een hogere omgevingskwaliteit moet leiden tot een sterkere aangroei van de bevolking en tot meer jongeren en jonge gezinnen die bewust kiezen voor Zuid-West-Vlaanderen – en bijvoorbeeld na hun hogere studies naar hier terugkeren. Dat moet lukken als we onze regio voor hen economisch aantrekkelijker maken met een uitdagend jobaanbod voor elk opleidingsniveau, en we de schaalvoordelen benutten die de Eurometropool aanreikt. Meer kleine, aangepaste en – bovenal – betaalbare woningen zijn een belangrijke troef. Ook kwalitatieve openbare ruimtes, een uitgebreid netwerk groene infrastructuur en recreatief groen, veilige fietsverbindingen, betere sportinfrastructuur en culturele stimuli. Indicatoren • Migratiesaldo/1000 inwoners: van +1,7% in 2011 naar +3% in 2018 • Migratiesaldo 25-29-jarigen: van -2,4% in 2011 naar +2% in 2018 • Aanbod kleinere en betaalbare gezinswoningen: +3% in 2018 • Realisatie van 100 ha nieuw en vernieuwd multifunctioneel groen tegen 2018 • Aanleg van 70 km veilige fietsverbindingen tegen 2018

28

29

2. Topregio voor creatieve maakindustrie Economisch doet onze regio het vandaag helemaal niet slecht in vergelijking met West-Vlaanderen en Vlaanderen. Onze bbp per inwoner, jobratio en werkzaamheidsgraad liggen hoger en het aantal starters neemt toe. Toch kent onze regio een tragere groei van de bruto toegevoegde waarde en van de werkgelegenheid. Een grote uitdaging blijft de tewerkstelling van de kwetsbare groepen, zoals jongeren en laaggeschoolden, in zowel de reguliere als sociale economie. Ons aandeel in onderzoek en ontwikkeling kan trouwens ook beter net als ons aanbod technische geschoolden. Kortom, de economische uitdagingen zijn groot maar niettemin haalbaar. Laten we beginnen ons onderwijsaanbod uit te breiden met nieuwe (unieke) masters, professionele bachelors, HBO5-opleidingen … We moeten de instroom in ons technisch en technologisch onderwijs stimuleren en de middelen voor onderzoek en ontwikkeling fors verhogen. Zo creëren we een gezonde voedingsbodem voor starters, spin-offs en voor ons familiaal kmo-weefsel, vooral dan in de creatieve en kennisintensieve domeinen. Dit versterkt ook de tewerkstellingskansen in de industriële sectoren. We willen de streek economisch aantrekkelijker maken door ons sterker te profileren als topregio voor de creatieve maakindustrie. Wie meer maakbedrijven wil aantrekken, moet ze ook de ruimte en faciliteiten bieden. De realisatie van nieuwe bedrijfsruimte, voor het merendeel door reconversie, staat in de steigers. Dat we die extra ruimte om te ondernemen optimaal en duurzaam moeten ontsluiten binnen de Eurometropool is vanzelfsprekend. Meer flexibele regelgeving die aansluit bij de economische realiteit is hierbij een must. Indicatoren • Bruto toegevoegde waarde: 2% stijging tegen 2018 • Aandeel leerlingen TSO en BSO: van 40,2% naar 45% in 2018/19 • Oprichtingsratio starters: van 8% naar 10% in 2018 • 20 nieuwe spin-offs vanuit Kulak, Howest en Vives tegen 2018 • Verhoging onderzoeksmiddelen hoger onderwijs in West-Vlaanderen: naar 5% in 2018 • Werkzaamheidsgraad van 67,9% naar 70% in 2018 • Werkzaamheidsgraad laaggeschoolden van 53,3% in 2010 naar 56% in 2018 • Creatie van 60 ha nieuwe bedrijfsruimte tegen 2016 • Uitvoering van 50% van de missing links verkeersinfrastructuur tegen 2018

30

31

3. Klimaatneutraal tegen 2050 We kunnen en mogen er niet omheen: Zuid-West-Vlaanderen moet duurzamer omspringen met zijn ruimte, energie, materiaal, water en lucht. Jaarlijks stoten we 7,1 ton CO2 uit per inwoner (of met zijn allen 2.112.000 ton). De grootste uitstoters zijn de particuliere woningen – 41% van de sociale woningen is niet energievriendelijk – transport en industrie. 12,5% van de bruto toegevoegde waarde van Zuid-West-Vlaanderen wordt gespendeerd aan energie, voornamelijk om aardgas te importeren. Gerichte investeringen op vlak van energie-efficiëntie moeten meer toegevoegde waarde laten terugvloeien naar de regio. Daarom willen we tegen 2020 onze netto-CO2-uitstoot reduceren met 30%, om nog eens twintig jaar later helemaal klimaatneutraal te zijn. Vandaar dat we jaarlijks zo’n 2.000 (huur)woningen zullen renoveren. Dat is maar één concreet voorbeeld van hoe we dankzij reconversie, hergebruik, duurzame mobiliteit, energie- en grondstoffenefficiëntie, alternatieve energiebronnen Zuid-West-Vlaanderen hervormen tot een aantrekkelijke en klimaatneutrale regio. Vandaag staat onze hernieuwbare energieproductie nog in zijn kinderschoenen (1,1%). Tegen 2020 moet dat maal vijf worden en willen we bovendien de energiekosten optimaal beheersen en onze afhankelijkheid van externe energiekosten beperken. Het kan niet zijn dat onze regio meer moet betalen voor zijn energie dan bijvoorbeeld de regio Antwerpen. Die energieprijshandicap moet dus weg en het risico op energiearmoede minimaal. Onze ambitie reikt nog verder en wil ook ons waterverbruik en onze mobiliteit verduurzamen. Een must als je weet dat onze waterbergingscapaciteit jaar na jaar slinkt en de klassieke vervoersmiddelen een pak meer energie verslinden in vergelijking met alternatieve transportmodi. Indicatoren • 100.000 renovaties tot energieneutrale gebouwen tegen 2050 • 30% meer woningrenovaties per jaar tegen 2020 • 30% minder energieverbruik van openbare gebouwen tegen 2020 • Regionale hernieuwbare energieproductie: van 1,1% naar 5,5% in 2020 • Daling gemiddeld energieverbruik per bedrijf met 20% tegen 2020 • Elke stad en gemeente uit de regio ondertekent het Burgemeestersconvenant • Geen energiearmoede: energiekost mag max. 10% van het inkomen bedragen tegen 2020 • Uniform energiedistributietarief in Vlaanderen tegen 2015 • Energiezuinig vervoer: 30% van de verplaatsingen (openbaar vervoer, fiets, carpooling …) tegen 2020

32

4. Minder armoede en meer zorg De snelle vergrijzing – en gepaard daarmee de nood aan meer zorg – en groeiende armoedekloof zijn twee maatschappelijke uitdagingen waar ook Zuid-West-Vlaanderen proactief op focust. Tegen 2025 zou onze interne vergrijzing oplopen tot 23,4% en stijgt de vraag naar bijkomende plaatsen in rusthuizen en serviceflats met 21%. Vergeten we trouwens de roep om meer kinderopvangplaatsen niet. Terwijl de behoefte aan zorg piekt, houdt het tekort aan verpleegkundigen en verzorgers aan. Die evolutie moeten we afremmen. Sterker, wij maken van de nood een deugd. De zorgsector biedt immers tal van opportuniteiten voor onze regio, zowel op het vlak van tewerkstelling, kennisopbouw, arbeidsproductiviteit, als levenskwaliteit en leefbaarheid. Kwaliteitsvolle zorg op maat van onze inwoners betekent innoveren in zorgtechnologie, opleiding en arbeidsorganisatie. En het sluiten en vermaatschappelijken van de zorgketen waarbij professionele en vrijwillige zorgverlening elkaar ondersteunen en versterken in het belang van elke inwoner. In eerste instantie de (kans) armen. Volgens de Europese armoede-indicator leeft 18% van onze inwoners onder de armoedegrens. Meer dan 4.000 gezinnen wachten op een sociale huurwoning. En onze regio telt 23 kansarme buurten waar meer dan 25.000 mensen wonen. Ten slotte bouwen almaar meer kinderen achterstand op in het basis- en secundair onderwijs. Onze ogen sluiten is geen optie. Wel integendeel. We willen de mensen – vooral kinderen en jongeren – uit de armoede halen en generatiearmoede actief opsporen, vermijden en doorbreken. Pas als alle actoren uit de streek dwars door alle domeinen heen (armoede is geen geïsoleerd fenomeen) samenwerken, kunnen we de armoedekloof overbruggen. Indicatoren • Min. 10 innovatieve start-ups in de zorg (min. 50 arbeidsplaatsen) tegen 2018 • 500 aangepaste woningen voor mensen met beperking tegen 2018 • 350 bijkomende kinderopvangplaatsen tegen 2018 • +60% rechthebbenden op de zorgverzekering via de thuiszorg tegen 2018 • Operationele opstart trainingscentrum Skill Lab tegen 2015 • Elke stad en gemeente ondertekent het ‘Charter Gezonde Gemeente’ • Aandeel van sociale woningen in de regio naar 11% in 2020 • Oprichting van één centraal inschrijvings- en wachtregister voor sociale huur- en koopwoningen en een convergentie van de sociale huisvestingsmaatschappijen tegen 2018 • Halvering kansarmoede-index Kind&Gezin: van 7,2% in 2011 tot 3,6% in 2020 • Schoolse achterstand in basisonderwijs: van 15,7% naar 12% in 2018 33

34

II. Hefboomprojecten van het streekpact

Het opzet van het nieuwe streekpact 2013-2018 Samen grenzen verleggen bestaat erin om aan de streekvisie ook zeven concrete hefboomprojecten te koppelen met volgende kenmerken: • geschikt om op het niveau van de regio uit te voeren; • een meerwaarde betekenen voor Zuid-West-Vlaanderen; • een sectoroverschrijdende impact hebben; • meerdere deelacties kunnen groeperen; • steunen op het engagement van duidelijke trekkers in samenwerking met verschillende streekpartners. De invulling van deze hefboomprojecten steunt op het breed gevoerde maatschappelijk debat binnen tientallen streekorganisaties en op het Streekcongres van 19 december 2012. Een politieke consultatieronde maakte het ook mogelijk om de commentaren van de steden en gemeenten in Zuid-West-Vlaanderen, en van de provincie West-Vlaanderen te integreren. De redactionele uitwerking van de hefboomprojecten gebeurt binnen de stuurgroep voor het nieuwe streekpact, en steunt op rechtstreeks overleg met de betrokken streekpartners. Deze representatieve stuurgroep maakt er werk van om alle hefboomprojecten en deelacties te integreren tot één coherent en evenwichtig geheel.

35

Uitvoering en opvolging Elk hefboomproject bestaat uit meerdere deelacties en kan mettertijd aangevuld worden met nieuwe deelacties of partners. De trekkende organisatie die bij elke deelactie vermeld staat, is bereid zich te engageren voor de uitvoering in samenwerking en met ondersteuning van de aangegeven streekpartners. De trekkers staan in voor de inhoudelijke sturing van de deelacties. Daarbovenop wordt het politiek engagement dat nodig is om de hefboomprojecten uit te voeren, voor de verschillende bevoegdheidsniveaus weergegeven. RESOC Zuid-West-Vlaanderen heeft een coördinerende rol doorheen alle hefboomprojecten. Het volgt de voortgang van de verschillende deelacties actief op, in goed overleg met de betrokken trekkers. RESOC Zuid-West-Vlaanderen biedt ondersteuning bij de uitvoering van het hefboomproject, en neemt initiatief tot overleg met de aangewezen streekpartners om de deelacties te initiëren of de voortgang te bevorderen.

Transversale thema’s Armoedebestrijding is een transversale focus doorheen het streekpact en de hefboomprojecten. Een kerncomité inzake armoedebestrijding, getrokken door het Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen, zal een armoedetoets uitvoeren bij alle hefboomprojecten om de impact te beoordelen op vlak van armoedebestrijding. Dit kerncomité staat ook in voor de uitvoering en opvolging van prioritaire acties op streekniveau inzake armoedebestrijding. Ook de bevordering van het streekimago en de grensoverschrijdende samenwerking zijn transversale thema’s en worden bij elk hefboomproject kort doorgelicht.

36

fietstunnel - zwevegem

37

38

1. Topregio voor de creatieve maakindustrie Doelstellingen van het hefboomproject Regio Zuid-West-Vlaanderen had decennialang een sterke uitstraling als welvarende regio. De eigenschappen die dit imago onderbouwden, zijn nog steeds in het streek-DNA verankerd: ondernemerschap, creativiteit, veerkracht en durf tot innovatie. Deze eigenschappen dienen gestimuleerd te worden door een open, faciliterend regionaal economisch beleid gericht op samenwerking tussen overheid, ondernemersveld, onderwijs en inwoners. Dit samenwerkingsmodel kan als een krachtige hefboom dienen en Zuid-WestVlaanderen laten uitgroeien tot een topregio op het vlak van het Nieuw Industrieel Beleid. Regio Zuid-West-Vlaanderen heeft een aantal typische kenmerken, die als troeven kunnen worden ingezet in het regionaal sociaal-economisch beleid: a) Sterke ondernemers: • De regio kent veel sterke, traditionele en vaak familiale KMO’s, gericht op de maak- en diensteneconomie. De organisatie, stabiliteit en schaal van deze KMO’s bieden heel wat kansen voor de implementatie van een sterke innovatiestrategie, in het bijzonder binnen de industrie, diensteneconomie, zorgsector en landbouw. •

e voorbije jaren werd ingezet op het aantrekken en ondersteunen van creatieve starters, met een D sterk pakket aan inhoudelijke en materiële ondersteuningsmaatregelen. Dit jonge geweld verhoogt de aantrekkelijkheid van de regio en opent opportuniteiten voor kruisbestuiving met gevestigde ondernemers.

•

Hoewel niet altijd zichtbaar voor het brede publiek, kent de regio heel wat sterke groeiers. Deze ondernemingen dienen in deze cruciale fase maximale kansen te krijgen om letterlijk en figuurlijk (inter)nationaal door te groeien tot absolute topvoorbeelden van ondernemerschap voor onze regio.

•

De regio scoort zowel Vlaams als internationaal sterk op het vlak van een aantal speerpunt-sectoren: kunststoffen, innovatieve materialen, mechatronica, en beeld – en communicatietechnologie. Deze speerpuntsectoren dienen te resulteren in een innovatie van het bestaande industrieel weefsel, vb. textielinnovatie. Bovendien is het concept van producten servicedesign mede onder stimulans van Designregio Kortrijk en Flanders InShape uitgegroeid tot een vaste waarde in Zuid-WestVlaanderen en kan dit transversaal een belangrijke toegevoegde waarde creëren. 39

b) Onderwijs met focus op het regionale werkveld: KMO’s, starters en groeiers hebben in vergelijking met grote ondernemingen extra nood aan externe kennis en expertise. De regio mag dan weliswaar niet kunnen buigen op een volledige universitaire opleiding, maar heeft wel een aantal sterke troeven op het vlak van hoger onderwijs en volwassenenonderwijs die deze kennisnood kunnen helpen invullen. Zo bieden Howest, Vives en Kulak een gevarieerd aanbod aan professionele bachelors en (toegepaste) academische opleidingen en laten zij hun studenten maximaal proeven van het ondernemerschap in Zuid-West-Vlaanderen. Zuid-WestVlaanderen kan evenzeer buigen op sterke actoren in het volwassenenonderwijs, die gemotiveerd zijn om het regionale verhaal te helpen schrijven. Door een methodiek van overleg en samenwerking tussen en over de instellingen en onderwijsniveaus heen, kan de regio een krachtig onderwijsnetwerk faciliteren waar de regionale ondernemers mee de vruchten kunnen van plukken. c) Toegepast onderzoek en valorisatie op maat van de regio: Ook op het vlak van onderzoek en valorisatie is de regio onderbedeeld t.o.v. Vlaanderen. Hiertoe werd de laatste jaren vanuit de regio een inhaalbeweging ingezet en een gezamenlijk gedragen actieplan voor een kennisgedreven groei ontwikkeld, dat op vandaag mooie resultaten kan voorleggen en ook Vlaamse actoren overtuigt om competentiepolen en antennes in Zuid-West-Vlaanderen in te bedden (onderzoeksfaciliteiten binnen de hogeronderwijsinstellingen, Flanders InShape, Flanders’Plastic Vision, MIC, Vlakwa,…). Vlaamse ondersteuning moet in de toekomst de ingezette inhaalbeweging een nog grotere boost geven. d) De grensligging van Zuid-West-Vlaanderen biedt extra kansen op internationalisering. Vertrekkende en ondersteund vanuit de Eurometropool, kunnen nieuwe internationale ‘markten’ en samenwerkingsverbanden worden gecreëerd voor zowel starters en ondernemers als voor de in de regio verankerde kenniscentra en onderwijsinstellingen.

40

Dit hefboomproject wil Zuid-West-Vlaanderen verder uitbouwen tot een topregio voor de creatieve maakindustrie, en omvat meerdere doelstellingen: 1.

Om de typische kenmerken van de streek volop te kunnen inzetten in een regionaal sociaaleconomisch beleid, dienen de krachten maximaal gebundeld te worden. Daartoe wordt het West-Vlaamse concept van de Fabriek voor de Toekomst gebruikt: het uitbouwen van een samenwerkingsverband van complementaire partners uit zowel overheid, onderwijs als de ondernemerswereld, waarbij elke partner bereid is de eigen sterktes, expertise, middelen en netwerken in te zetten om het hefboomproject te helpen realiseren.

2. Het hefboomproject dient ook een sterke combinatie van zowel inhoudelijke als materiële acties te omvatten. De regio biedt al heel wat ‘mentale’ ruimte en impulsen voor ondernemerschap en creativiteit, maar dit moet worden onderbouwd door een regionaal beleid op het vlak van fysieke ruimte voor ondernemers, onder de vorm van zowel innovatieve reconversie als introductie van nieuwe, duurzame huisvestingsmogelijkheden. 3. Het uitgebreide partnership en de sterke combinatie van zowel inhoudelijke als materiële acties moeten ondernemers extra overtuigen om zich in de regio te vestigen en/of blijvend te verankeren. Door het ondersteunen en versterken van de regionale troeven moet Zuid-West-Vlaanderen haar reputatie van ondernemende regio waar het goed wonen, werken, ondernemen en studeren is, opnieuw ten volle kunnen waarmaken en uitgroeien tot een voorbeeld van het Nieuw Industrieel Beleid voor Vlaanderen.

41

Dit hefboomproject bestrijkt Zuid-West-Vlaanderen, met aandacht voor provinciale, Vlaamse en internationale wisselwerking en netwerken, vertrekkende vanuit de unieke ligging in het Eurometropoolgebied. Door de krachten te bundelen en samen met actoren uit overheid, onderwijs/ onderzoek en ondernemingen een inhoudelijk en materieel ondersteunend sociaal-economisch beleid uit te bouwen op maat van de regio, krijgen ondernemers in Zuid-West-Vlaanderen maximale kansen op opstart en doorgroei tot sterke, individuele Fabrieken van de Toekomst. De resultaten met toegevoegde waarde die voortvloeien uit dit hefboomproject, zullen zich concreet laten merken op het vlak van: •

•

• • •

•

42

Familiale KMO’s: meer familiale KMO’s die open staan voor samenwerking en innovatieve businessmodellen en op die manier de transformatie tot een kennisgedreven (maak)economie succesvol doormaken. Nieuwe en jonge ondernemingen: meer en sterkere nieuwe initiatieven in de creatieve en/ of kennisintensieve sectoren, die in Zuid-West-Vlaanderen hun activiteiten ontwikkelen en een regionaal en internationaal netwerk uitbouwen. Groeiers: meer ondernemingen die de stap durven zetten naar een echte (internationale) doorstart en als voorbeeld kunnen dienen voor starters en familiale KMO’s. Internationale ondernemingen: economische groei creëren door het aantrekken van internationale ondernemingen en investeerders naar de streek. Onderwijs en onderzoek: versterking en uitbreiding van de onderwijs- en onderzoekscapaciteiten van Zuid-West-Vlaanderen, met aandacht voor unieke, regionale accenten. Dit moet de instroom van jongeren en (internationale) onderzoekers in onze regio tevens beduidend verhogen. Ruimte: creatieve, duurzame realisaties van (nieuwe) huisvestingsmogelijkheden op maat van starters en ondernemers, die de economische groei van de regio faciliteren.

concrete deelacties Titel van deelactie:

1.1 Ondersteunen en stimuleren van ondernemerschap

Omschrijving aanpak:

- Bundelen van de bestaande regionale initiatieven rond ondernemerschap: • initiatieven voor prestarters: bevorderen van creativiteit en ondernemerschap in het onderwijs (zowel secundair als hoger onderwijs), Summerschool, Bryo,… • ondersteuning van starters algemeen en van starters in specifieke sectoren • begeleiding bij overdracht familiale ondernemingen • ondersteuning van groeiers en dalers • stimuleren tot internationalisering • innovatie en samenwerking binnen landbouw aanmoedigen • gedeelde account manager als centraal aanspreekpunt • begeleiding werkzoekenden uit kansengroepen tot zelfstandige - Gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe initiatieven in functie van actuele noden/vragen/trends - Transparante communicatie van het totaalaanbod

Beoogd resultaat:

Volledig uitgebouwd aanbod op streekniveau waar ondernemingen en potentiële ondernemers, in alle facetten/fasen van hun bestaan, beroep kunnen op doen.

Timing van uitvoering:

2013-2018

Trekker(s):

Unizo, Voka

Partners:

Ondernemerscentrum Kortrijk, POM West-Vlaanderen, RTC, Vlajo, kenniscentra, onderwijsinstellingen, Syntra West, MIC, VDAB, Boerenbond, Gusto

43

44

Titel van deelactie:

1.2 Uitbouw van Fabriek voor de Toekomst Nieuwe Materialen


Regionale realisatie van het West-Vlaamse concept van de Fabrieken voor de Toekomst: bundelen van complementaire actoren (overheid, onderwijs, ondernemingen, gebruikers, werknemers) in een uniek samenwerkingsverband, dat een gezamenlijk jaarprogramma ontwikkelt en uitvoert met acties binnen 5 pijlers: • infrastructuur/logistiek • branding • bedrijfsgerichte dienstverlening & netwerking • onderzoek & innovatie • sociale innovatie Voor Zuid-West-Vlaanderen ligt de focus hierbij op nieuwe en intelligente materialen en producten/industrial design. De opgedane ervaringen en resultaten kunnen ook bruikbaar worden gemaakt voor andere sectoren.

Beoogd resultaat:

Realisatie van concrete acties in de 5 pijlers: • infrastructuur/logistiek: operationalisering River Terminal Wielsbeke,… • branding: promoten van FvT1 met onder meer Budafabriek als ‘vitrine’ • dienstverlening en netwerking: uitbreiding van het machinepark van VKC, co-transformatieproject, integratie LED-werking, … • onderzoek en innovatie: ontwikkeling nodendatabank, opstellen van gap-analyses i.f.v. detecteren ontbrekende schakels in de waardeketen, uitbouw leerstoel kunststoffentechnologie, … • sociale innovatie: ontwikkeling van een Academie voor de Toekomst, ondersteuning van KMO’s bij de implementatie van nieuwe businessmodellen en modern personeelsbeleid, …


2013-2018

Trekker(s):

POM West-Vlaanderen (Kerngroep FvT1)

Partners:

Sociale partners, Howest, Kulak, Vives, Centexbel, Essenscia, Sirris, Flanders Plastic’Vision, Flanders Inshape, Budafabriek, Designregio Kortrijk, Ondernemerscentrum Kortrijk, Syntra West, Intercommunale Leiedal, bedrijven


1.3 In de markt zetten van Zuid-West-Vlaanderen als creatieve, ondernemende regio


Een positief streekimago is een cruciale stimulans voor het ondernemerschap. Er dient dan ook op korte termijn een sterke merknaam voor de regio te worden ontwikkeld, die ondersteund door een sprekend campagnebeeld en baseline, consequent door alle betrokken actoren in de regio mee wordt uitgedragen. Type ondernemers (starter, familiale KMO, groeier,…) die het DNA van de regio in zich dragen, kunnen daarbij als ambassadeurs worden ingezet. Tegelijk dient het economische streekimago de gekozen speerpuntsectoren te versterken.

Beoogd resultaat:

Verhogen van het aantal studenten, onderzoekers, starters en nieuwe vestigingen van Vlaamse en internationale ondernemingen.


2013: ontwikkeling merknaam & bijhorende campagne 2013-2018: realisatie promotiecampagne

Trekker(s):

RESOC Zuid-West-Vlaanderen

Partners:

FvT1, steden & gemeenten, Intercommunale Leiedal, Unizo, Voka, onderwijsinstellingen, Budafabriek, Designregio Kortrijk, Ondernemerscentrum Kortrijk

45

46


1.4 Versterken en uitbreiden van het opleidingsaanbod


Versterken van het bestaande opleidingsaanbod in aansluiting op de nodendatabank van ondernemingen/organisaties, op de speerpuntsectoren, en op de grensoverschrijdende samenwerking. De juiste schaalgrootte van het opleidingsaanbod is belangrijk om strategische keuzes te maken die economisch verantwoord zijn: • economisch georiënteerde opleidingen en handelswetenschappen in de regio centraliseren en uitbouwen • ontwikkelen van nieuwe opleidingen of modules, zowel op het vlak van volwassenen onderwijs, HBO5 als hoger onderwijs (professionele bachelors, masters, manama’s,…) • de afnemende meertaligheid van jongeren omzetten naar een groeiend besef bij Vlaamse jongeren en scholen dat sterke talenkennis een unieke troef is op de arbeidsmarkt • uniek aanbod van textielopleiding in de regio uitspelen

Beoogd resultaat:

• • • • • •


2013-2018

Trekker(s):

Provinciale werkgroep Hoger onderwijs – Platform Levenslang Leren

Partners:

Howest, Kulak, Vives, Comenes, Syntra West, VDAB, Mentor, Vlakwa

nieuwe leerstoelen (kunststoffentechnologie, watertechnologie, design-innovatie) nieuwe masters en manama’s (gaming, ondernemerschap,…), ook binnen een grensoverschrijdende en internationale context nieuwe professionele bachelors (cleantech,…) nieuwe HBO5-opleidingen in aansluiting op de speerpuntsectoren kansengroepen toeleiden naar knelpuntvacatures uitbouw van de Academie voor de Toekomst in het kader van FvT1


1.5 Versterken en uitbreiden van het netwerk aan (Vlaamse) kennisactoren


Ontwikkeling van een gezamenlijke regionale strategie m.b.t.: • de verankering van bestaande kennisactoren zoals Vlakwa, Flanders Inshape, MIC en Flanders’ PlasticVision in Zuid-West-Vlaanderen • de versterking van de onderzoeksgroepen binnen de hoger onderwijsinstellingen i.s.m. de associaties Gent en Leuven • de ontwikkeling van nieuwe onderzoeks- en dienstverleningsinfrastructuren in functie van de regionale speerpuntsectoren en met extra aandacht voor duurzaamheid: vb. strategisch onderzoekscentrum voor kunststoffen • het aantrekken van antennes van Vlaamse en internationale kennisactoren naar de regio (Centexbel, Sirris, IMEC,…) • de versterking van het netwerk en de liaisonfunctie tussen ondernemingen externe kennis/expertise

Beoogd resultaat:

• continuering en versterking van de reeds bestaande kenniscentra in een (inter)nationaal kennisnetwerk • meer onderzoeksmiddelen voor de hoger onderwijsinstellingen in Zuid-West-Vlaanderen • nieuwe onderzoeks- en dienstverleningsinfrastructuur in de speerpunt- en transversale sectoren (labo watertechnologie, mechatronica,…) • oprichting van antennes van Sirris, IMEC,…


2013-2018

Trekker(s):

Provinciale werkgroep Hoger onderwijs/POM West-Vlaanderen

Partners:

Kerngroep FvT1, kenniscentra, Howest, Kulak, Vives, associaties UGent en KULeuven, sectororganisaties, kenniscentra

47

48


1.6 Creëren van spin-off hospitality


Ontwikkeling van een gezamenlijke strategie voor het stimuleren van spin-offs van hoger onderwijsinstellingen en van (hoogtechnologische) bedrijven, met aandacht voor: • brede, sensibiliserende initiatieven (Bryo, bootcamps,…) • opzetten van ‘experimenteerruimte’ (cf. methodiek Gusto) • collectieve en een-op-een begeleidingstrajecten

Beoogd resultaat:

Verhogen van het aantal nieuwe, hoogtechnologische ondernemingen in ZuidWest-Vlaanderen, gegroeid vanuit de hoger onderwijsinstellingen en vanuit (hoog) technologische bedrijven.


2013-2018

Trekker(s):

Unizo, Voka

Partners:

Kulak, Howest, Vives, kenniscentra, Intercommunale Leiedal, Budafabriek, steden & gemeenten (ondernemersloketten), POM West-Vlaanderen, Ondernemerscentrum Kortrijk


1.7 Ontwikkelen van een eengemaakte ‘markt’ voor studenten, onderzoekers, ondernemers,.. .


Ontwikkeling van een gezamenlijk actieplan ter stimulering van internationale uitwisseling in beide richtingen, met specifieke aandacht voor de doelgroepen van studenten, onderzoekers, starters en groeiers/KMO’s. Hierbij dienen de expertise, netwerken en middelen van bestaande initiatieven en actoren zoals Eurometropool, Alliatra, Tandem, Go KMO,… maximaal te worden benut. Ook dient een vlotte digitale mobiliteit met continuïteit van dataverkeer te worden ontwikkeld over de grenzen heen.

Beoogd resultaat:

• Garanderen van zowel ‘light’ als uitgebreidere internationale ervaringen voor studenten van het (hoger) onderwijs in Zuid-West-Vlaanderen • Verhogen van de grensoverschrijdende samenwerking tussen starters (bv. in het kader van Alliatra) • Verhogen van het aantal KMO’s/ doorstarters die de stap naar internationaal ondernemen zetten • Aantrekken van meer buitenlandse studenten, onderzoekers, starters en ondernemingen • Bevorderen van grensoverschrijdende digitale mobiliteit met harmonisering van tarieven


2013-2018

Trekker(s):

Unizo, Voka, Provincie West-Vlaanderen

Partners:

Eurometropool, Ondernemerscentrum Kortrijk (Tandem), POM West-Vlaanderen, Howest, Kulak, Vives, Platform Levenslang Leren, Budafabriek, Designregio Kortrijk, Intercommunale Leiedal, Transforum

49


1.8 Realiseren van een voldoende en gedifferentieerd aanbod aan ‘slimme bedrijfsruimte’ op maat van de ondernemer


• •

•

•

•

Beoogd resultaat:

•

Een gepast aanbod voor elk type onderneming

•

Realisatie van voldoende fysieke ruimte in functie van de verdere uitbouw van de creatieve maakindustrie en in het bijzonder van de speerpuntclusters Bijdragen tot de branding van de regio als topregio voor de creatieve maakindustrie

•

50

Ontwikkelen van een gezamenlijke strategie op streekniveau inzake bedrijfsruimte (vergunningenbeleid, problematiek fiscaliteit,…). Opwaarderen en reconversie van bestaande bedrijfsruimte om een voldoende aanbod te scheppen voor zowel de grotere (groei)bedrijven als de starters, familiale KMO’s,… (vb. reconversie van site Lefevere in Harelbeke tot bedrijvencentrum). Onderzoeken en ontwikkelen van nieuwe vormen van samenwerking en methodieken voor het ter beschikking stellen van bedrijfsruimte in afstemming met actuele noden en trends (huurgebouwen, thematische bedrijfsverzamelgebouwen, campusbedrijven,…). Verdere ontwikkeling en uitbouw van strategische bedrijventerreinen als vestigingsplaats voor kennisgedreven innovatieve bedrijven, die als ‘vitrine’ fungeren voor de speerpuntsectoren van de regio. Aanpassing van afbakening van het regionaal stedelijk gebied Kortrijk met het oog op een ruimer aanbod aan lokale bedrijventerreinen op maat van de concrete behoefte (vb. bedrijvenzone Deerlijk ten zuiden van E17).


2013-2018

Trekker(s):

POM West-Vlaanderen, Intercommunale Leiedal

Partners:

Voka, Unizo, Designregio Kortrijk, Budafabriek, 13 lokale besturen, Ondernemerscentrum Kortrijk

bedrijvencentrum - wevelgem

52


1.9 Uitbouw van slimme logistieke poorten


Zuid-West-Vlaanderen opteert voor een slimme uitbouw van de industriële logistiek rond de speerpuntsectoren, gericht op een sterke verankering van de creatieve maakindustrie in de streek. • Operationalisering en verdere uitbouw van de internationale zakenluchthaven Kortrijk-Wevelgem door de oprichting van een LOM/LEM-beheersstructuur en het streven naar een level playing field tussen de Vlaamse regionale luchthavens. • Verdere uitbouw en optimale benutting van de multimodale logistieke knooppunten Avelgem Container Terminal, River Terminal Wielsbeke, transport-logistiek centrum LAR,… • Missing links in het regionaal infrastructuurnetwerk aanpakken: wegeninfrastructuur: - mobiliteitsplan voor Hoog-Kortrijk realiseren - heraanleg verkeerswisselaar A19-R8 - heraanleg verkeerswisselaar Kortrijk-Oost E17-R8-N8 - heraanleg verkeerswisselaar Waregem E17-N382 - sluiten van de R8 tussen Kortrijk-Oost en Kortrijk-Zuid - afwerking R8 (te Heule-Kuurne, te Harelbeke-Kortrijk) - ontsluiting bedrijventerrein Deerlijk-Waregem * heraanleg kruispunt Belgiek * rechtstreekse aansluiting bedrijventerrein op N36 ten Noorden van de E17 - mobiliteitsafwikkeling in interfluvium (Moen, Anzegem, Heestert, Avelgem) in relatie met de aangrenzende regio’s in Oost-Vlaanderen en Henegouwen - ontdubbeling N58: belangrijk voor ontwikkeling bedrijventerrein Menen-West waterwegeninfrastructuur: - integrale afwerking doortocht Leie te Kortrijk - Seine-Schelde verbinding: o.m. verhoging bruggen over de Leie, sluiscomplexen langs Leie en Schelde, Leiedoortochten Harelbeke, Menen en Wervik - volledige afwerking Kanaal Bossuit-Kortrijk: vlotte doorgang in Kortrijk spoorinfrastructuur: - optimalisering spoorverbinding Kortrijk-Lille - verbetering bereikbaarheid stations en hun omgeving

Bij deze regionale infrastructuurprojecten moet steeds aandacht uitgaan naar de relatie met het lokale infrastructuurnetwerk en moet bijzondere aandacht besteed worden aan de relatie met de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. Tevens moet de integratie in de leefomgeving bekeken worden. Kruisverbanden met andersoortige thema’s (water, economie, groen, energie, ruimte…) moeten zorgen voor een meer geïntegreerde aanpak bij grootschalige infrastructuur-projecten. Ook moet het verband worden gelegd met het optimaliseren van het regionaal openbaar vervoersnetwerk ‘REKOVER’ en het uitbouwen van het fietsnetwerk. •

Toegepaste opleidingen in logistiek aanbieden in hoger onderwijs en TSO-BSO, en versterking van de beroepsopleiding logistiek bediende binnen opleidingscentrum in LAR.

Beoogd resultaat:

• • •


2013-2018

Trekker(s):

POM West-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen, Wegeninfrastructuur: Vlaamse overheid: departement MOW, Waterwegeninfrastructuur: Waterwegen & Zeekanaal, Intercommunale Leiedal

Partners:

Regionalisering en verdere privatisering van de luchthaven als schakel binnen een EU-netwerk van zakenluchthavens en binnen het netwerk van de logistieke actoren in West-Vlaanderen. Logistieke knooppunten actief gebruiken ter ondersteuning en verankering van de regionale industriële ontwikkeling. Missing links in het regionaal infrastructuurnetwerk aanpakken.

13 steden en gemeenten, VVM De Lijn, NMBS, Vlaams Gewest, WIV, VDAB, hogescholen, scholen TSO-BSO

53


1.10 Ondersteunen van een kernversterkend beleid


In aansluiting op de acties voor een kennisgedreven maakindustrie dient de economische leefbaarheid van de stedelijke en gemeentelijke kernen te worden verhoogd. Hiertoe wordt ingezet op het samen (lokale overheid – ondernemers) stimuleren en ondersteunen van nieuwe vormen en combinaties van creatief ondernemerschap en innovatieve detailhandel in het centrum van de steden en gemeenten. Een goede wisselwerking tussen het kernversterkend beleid en een actief betrokken buurtwerking zal sterk bijdragen tot de sociale cohesie en het warme buurtgevoel. De Winkelnota 2.0 dient daarbij als leidraad.

Beoogd resultaat:

• • •

54

meer (creatief) ondernemerschap en (nieuwe vormen) van detailhandel in de stedelijke en gemeentelijke kernen verhoging van het aantal bezoekers/shoppers terugdringen van leegstand in de kernen


2013-2018

Trekker(s):

13 steden en gemeenten, Ondernemerscentrum Kortrijk

Partners:

Unizo, Provinciaal Platform Detailhandel, Intercommunale Leiedal (Kameleon),…


1.11 Ontwikkelen van een gezamenlijke strategie voor creatieve incubatoren en innovatieve (co)workingspaces


Creëren van een platform van huidige en potentiële aanbieders van incubatoren en creatieve (co)workingspaces, met onder meer als taak: • afstemmen van de werking (o.m. streven naar complementaire specialisaties) • opzetten van een systeem van doorverwijzing en wisselwerking • ontwikkelen van een gezamenlijke promotiestrategie • proactief scouten van nieuwe trends, best practices in binnen- en buitenland,… • detecteren van hiaten in het aanbod • ontwikkeling van nieuwe concepten

Beoogd resultaat:

• • • • •

uitwerken en realiseren van nieuwe formules van coworking hoge bezettingsgraad van de bestaande faciliteiten voor creatieve starters en ondernemers verhoging van het aantal starters in de creatieve sectoren in Zuid-West-Vlaanderen bijdragen tot het imago van de streek als creatieve regio bevorderen van de mentaliteit tot samenwerking tussen bedrijven


2013-2018

Trekker(s):

Ondernemerscentrum Kortrijk

Partners:

POM West-Vlaanderen, Howest (The Studio’s/The Level), IICK, Budafabriek, Designregio Kortrijk, twelve, Park Office, Bizz-init, Bedrijvencentrum Kortrijk, Unizo, Voka, Intercommunale Leiedal, Syntra West, TSO, lokale besturen

55


1.12 Sociale innovatie stimuleren


De totstandkoming van de creatieve maakindustrie in de regio moet ook gepaard gaan met vernieuwing binnen de arbeidsorganisatie van ondernemingen en organisaties. Motiverend personeelsbeleid, interne mobiliteit, competentiebeleid worden steeds belangrijker. Ook werkplekinnovatie, sociaal ondernemerschap, en een brede ondersteunende sociale innovatie kunnen de economische activiteiten van bedrijven in de regio versterken. Sociale innovatie dient gericht te zijn op het vinden van structurele oplossingen voor een maatschappelijke behoefte, of op het creëren van kwalitatief betere producten, diensten, processen of organisatiemodellen. De finaliteit van sociale innovatie ligt in de creatie van economische meerwaarde, waartoe ook de kansengroepen kunnen bijdragen en hiervoor een plaats krijgen in de arbeidsorganisatie.

56

Beoogd resultaat:

• •

meer aandacht krijgen voor sociale innovatie in het regionale bedrijfsleven meer tewerkstelling van kansengroepen binnen bedrijven/organisaties die mee vorm geven aan de creatieve maakindustrie


2013-2018

Trekker(s):

Commissie Diversiteit SERR Zuid-West-Vlaanderen

Partners:

Mentor, Syntra West, VDAB, Sinergiek, sociale partners, Vlaams Gewest

Politiek engagement Om van Zuid-West-Vlaanderen een topregio voor de creatieve maakindustrie te maken, is ook politiek engagement nodig op meerdere bevoegdheidsniveaus.

Lokaal • • • • • • •

Onderschrijven van de samenwerkingsmethodiek van de Fabriek voor de Toekomst. Mee uitdragen van de promotiecampagne van Zuid-West-Vlaanderen. Mee ondersteunen van de strategie voor het ontwikkelen van nieuwe opleidingen, het aantrekken van meer spin-offs en internationale studenten/starters/ondernemers,… Inzetten van de eigen expertise en netwerken ten behoeve van de regionale acties. Realisatie één aanspreekpunt voor bedrijven (starters, KMO’s,..) voor info en begeleiding, eventueel in samenwerking met een regionale accountmanager. Ontwikkelen van acties voor een kernversterkend beleid (o.m. via het Atelier voor ambtenaren Lokale Economie). Onderschrijven van de regionale strategie voor slimme bedrijfsruimte en logistieke poorten.

Provinciaal • • • • •

Binnen de provinciale acties voor een kennisgedreven groei van West-Vlaanderen ondersteunen van de uitvoering van de gerelateerde acties van het Streekpact Zuid-West-Vlaanderen. Mee uitdragen van de promotiecampagne van Zuid-West-Vlaanderen. Inzetten van de eigen expertise en netwerken ten behoeve van de regionale acties. Ondersteunen van het kernversterkend beleid in Zuid-West-Vlaanderen via het netwerk van provinciale ondernemerscentra en het provinciaal platform detailhandel. Inzetten van de provinciale infrastructuur en expertise t.b.v. slimme bedrijfsruimte in Zuid-West-Vlaanderen.

Vlaams Gewest • • • •

Realisatie van de missing links inzake regionale infrastructuurwerken. Inhoudelijke ondersteuning van de Zuid-West-Vlaamse strategie voor de transformatie naar een kennisgedreven (maak)economie. Inzetten van de eigen (internationale) expertise en netwerken ten behoeve van de regionale acties. Voorzien van middelen/opportuniteiten om de noodzakelijke inhaalbeweging op het vlak van kennisontwikkeling en sociale innovatie te kunnen realiseren.

57

Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai • • •

Inhoudelijke ondersteuning van de Zuid-West-Vlaamse strategie voor de transformatie naar een kennisgedreven (maak)economie. Inzetten van de (internationale) contacten en netwerken ten behoeve van de regionale acties. Faciliteren van wisselwerking en kruisbestuiving met relevante actoren uit het Eurometropool-gebied.

Impact op transversale thema’s Het hefboomproject Topregio voor de creatieve maakindustrie heeft een belangrijke impact op alle transversale thema’s van het streekpact. a) Armoedebestrijding in de streek: In het kader van onder meer de ontwikkeling van een Academie voor de Toekomst, de implementatie van nieuwe businessmodellen, het stimuleren van sociale innovatie, is specifieke aandacht voorzien voor de integratie van kansengroepen. b) Bevordering van het streekimago: Ter ondersteuning van de realisatie van dit hefboomproject wordt expliciet voorzien in de ontwikkeling van een campagne met betrekking tot het uitdragen van Zuid-WestVlaanderen als creatieve, ondernemende topregio. Dit economisch streekimago moet ook helpen om nieuwe investeerders en creatieve ondernemingen aan te trekken. c) Grensoverschrijdende samenwerking: Internationalisering vormt doorheen de diverse deelacties een belangrijke focus. Vertrekpunt daarbij vormt de Eurometropool; dit unieke grensoverschrijdende werkingsgebied biedt immers een ideale voedingsbodem voor de ontwikkeling van ruime internationale netwerken.

58

luchthaven Kortrijk-wevelgem

59

2. Zuid-West ontwikkelt en werft talent

Doelstellingen van het hefboomproject Het hefboomproject Zuid-West ontwikkelt en werft talent wil kansen bieden aan jongeren, werknemers, werkzoekenden om hun talenten en competenties maximaal tot hun recht te laten komen. Dit hefboomproject omvat een veelzijdige aanpak: 1.

De nadruk ligt op de ontwikkeling van technische en creatieve talenten, zowel in de vrije tijd, binnen het onderwijs als op de werkplek. Dit project geeft een regionale invulling aan de campagnes ‘Toch wel technisch’ / ‘Techniek is sjiek’, en wil door boeiende praktijkervaringen bijdragen tot het positief imago en een hogere instroom naar het technisch/technologisch onderwijs en de technische beroepen.

2. Voorts legt het hefboomproject de nadruk op trajectbegeleiding van werkzoekenden en werkplekleren voor werknemers om de vereiste beroepskwalificaties te bekomen/behouden voor een gepaste job die aansluit bij hun talenten en mogelijkheden. De niet-gekwalificeerde uitstroom van jongeren tussen 18 en 25 jaar is, samen met de stijgende jeugdwerkloosheid, een zorgwekkend probleem. Dit moet aangepakt worden door hen te coachen in hun educatief perspectief. Ook de retentie van ervaren werknemers vraagt om acties met het oog op langere loopbanen. 3. Dit hefboomproject streeft er ook naar om de samenwerking tussen de reguliere en de sociale economie in Zuid-West-Vlaanderen te versterken. De tewerkstelling van de kansengroepen dient kwalitatief uitgebouwd te worden, gelet op de belangrijke economische meerwaarde voor de regio en het belang van talentontwikkeling binnen deze doelgroep. Zuid-West-Vlaanderen wil de voortrekkersrol van de regio op vlak van sociale economie behouden door proactief in te zetten op een correcte uitvoering van het nieuwe maatwerkdecreet, en door de verdere uitbouw van het regionaal partnerschap voor sociale economie.

60

61

't VEER - MEnen

62

4. De ontwikkeling van talent is ook gericht op het aantrekken van talent naar Zuid-West-Vlaanderen. Dit omvat alle niveaus en types van talent, van laaggeschoolden tot high potentials. Kwalitatieve opleidingen in combinatie met een uitdagend werkaanbod zijn sleutelfactoren om toptalent naar de regio aan te trekken. Talent uit arbeidsmigratie en diversiteit dient afgestemd te worden op de socio-economische streekidentiteit. Als topregio voor de creatieve maakindustie moeten ook hooggeschoolde profielen voldoende professionele opportuniteiten vinden om zich in de streek te vestigen. Een gevarieerd aanbod van kansen en begeleiding en opleiding op maat moet Zuid-West-Vlaanderen bijstaan om jongeren en werknemers aan te trekken en in de streek te houden. Dit hefboomproject wil ook het tekort aan technische profielen op de regionale arbeidsmarkt aanpakken door jongeren meer mogelijkheden te bieden om de technische en creatieve talenten te ontwikkelen. Voldoende gemotiveerde werknemers met de juiste kwalificaties zijn noodzakelijk, zowel voor de uitbouw van de creatieve maakindustrie in Zuid-West-Vlaanderen, als voor andere sectoren zoals zorg, welzijn, cultuur. Om dit hefboomproject te realiseren komt het er op aan om op een structurele manier meer financiële middelen naar de regio aan te trekken. De ontwikkeling van talent is immers ook een cruciale sleutel voor armoedebestrijding.

63


2.1 Talent voor creatie en techniek


Opdat jongeren hun technische en creatieve talenten kunnen ontdekken en verder laten ontwikkelen, worden volgende acties opgezet of uitgebouwd: • Streekateliers: het oprichten van techniekclubs op woensdagnamiddag of technische vakantiekampen als trefpunt voor kinderen en jongeren om in de vrije

•

• • • •

•

•

64

tijd op hoog niveau met techniek en technologie bezig te zijn, met de gepaste begeleiding van techniek-coaches. My machine: ruimere toepassing van My Machine in de regio, zodat zo veel mogelijk kinderen/studenten kunnen meewerken aan het bedenken, het uitwerken, en het realiseren van een droommachine. Doe-beurs Slimme handen: leerlingen uit 5e en 6e leerjaar uit Waregemse scholen op een praktische manier in contact brengen met techniek en bedrijven uit de regio. Onderwijsvakmansroute en studiekiosk om jongeren uit basis- en secundair onderwijs in contact te brengen met verschillende studietrajecten en met bedrijven uit de regio. Toch wel technisch / Techniek is sjiek: regionale acties uitwerken voor promotie van technisch onderwijs en technische beroepen met sensibilisering van de ouders. Jongerenradio Quindo: het medialab van Howest en Muziekcentrum Track waar jongeren kunnen experimenteren met alle vormen van media en waar innovatieve mediatoepassingen worden getest. Bedrijfsstages voor technische leerkrachten: een docent uit Syntra West neemt enkele dagen de plaats in van een leerkracht uit het TSO-BSO om lessen te geven over ondernemerschap. Tijdens deze uitwisseling krijgen technische leerkrachten de kans om een praktische stage-ervaring op te doen binnen een regionaal bedrijf. Dit bevordert zowel de overdracht van praktijkinformatie naar de leerlingen, als de contacten tussen TSO-BSO-scholen en de bedrijfswereld. Vakantiejobs gericht invullen: samenwerking opstarten tussen de lokale bedrijven en de onderwijsinstellingen om het aanbod van beschikbare vakantiejobs gericht in te vullen met studenten die gekozen hebben voor een bepaalde (technische) studierichting.

•

Innovatieve technische opleidingen op niveau van HBO5 op maat van de industriële behoeften in de streek. Toegepaste opleiding voor hoger kunstonderwijs aanbieden.

Beoogd resultaat:

• • •

Meer jongeren op vroegere leeftijd in contact brengen met techniek en creatie Grotere instroom en sterker imago van het technisch en technologisch onderwijs Groter aantal beschikbare technische profielen op de regionale arbeidsmarkt.


2013-2018

Trekker(s):

RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen

Partners:

Unizo, Streekfonds, TSO/BSO-scholen, RTC West-Vlaanderen, Howest, Vives, CVO, Comenes, scholen basis- en secundair onderwijs, 13 steden en gemeenten, Provincie West-Vlaanderen, Syntra West, Quindo, Intercommunale Leiedal, VDAB

•

65


2.2 Werkplekleren en begeleiding


•

•

•

•

•

•

•

•

•

66

Deze deelactie bundelt de initiatieven die erop gericht zijn om werkzoekenden en werknemers bij te staan om een gepaste job te vinden die aansluit bij de talenten en mogelijkheden. Individuele beroepsopleiding (IBO): opzetten van info- en sensibiliseringsacties naar KMO-bedrijven die aanzetten tot een ruimere toepassing van de mogelijkheden voor individuele beroepsopleiding voor werknemers op de werkvloer, ook voor anderstaligen. Voltijdse dagopleiding (VDO) met verplichte stage: een mix van theorie en praktijk aanbieden, met verplichte stage onder begeleiding van een leercoach, met focus op ondernemerschapattitudes en op de economische noden uit de streek. Diversity remix: ondernemingen en lokale besturen in de regio actief bijstaan bij opmaak van loopbaan- en diversiteitsplannen ter bevordering van competentieontwikkeling, duurzame diversiteit, organisatievernieuwing, en werkbaarheid/ werkgoesting bij werknemers. Werkgevers bijstaan met behulp van een sociale kaart voor begeleiding van werknemers in een armoedeproblematiek. Regionaal onderzoek naar belemmerende factoren voor hertewerkstelling binnen doelgroep +5jaar werkzoekend. Hieraan wordt trajectbegeleiding gekoppeld van mensen uit deze doelgroep naar de regionale arbeidsmarkt. Project arbeidsmigratie: het uitwerken van een tool rond arbeidsmigratie, die de potenties onderstreept van mensen met niet-Belgische roots, die relevant is vanuit erfgoedperspectief en actief bijdraagt aan het creëren van economische meerwaarde. Technisch opleidingscentrum Kortrijk: virtueel instituut waarbij VDAB, Syntra West en het VWO (en eventueel andere partners) hun technische en technologische opleidingen bundelen, promoten en versterken. Retentie voor 45+: acties om ervaren werknemers binnen de onderneming langer aan de slag te houden of te reïntegreren na langdurige afwezigheid, met overdracht van expertise naar jongere collega’s. Deeltijds leren – Project Stuwkracht: samenwerking met bedrijfsleven versterken om meer jongeren aan een voltijds engagement te helpen, zodat zij een schoolopleiding kunnen combineren met een deeltijdse stage binnen een bedrijf. Ook dient meer gebruik gemaakt te worden van de mogelijkheden van het leercontract.

•

Duurzame tewerkstelling in horeca: ondersteunen van horecabedrijven bij de integratie en opleiding van startende werknemers via het instellen van een sectorale inwerkingscoach. Jobrock: combinatie van jobbeurs en tweedaags muziekfestival in Kuurne.

•

Ruimere toepassing van individuele beroepsopleiding en voltijdse dagopleiding

•

Grotere tewerkstelling van kansengroepen, onder meer via loopbaan- en diversiteitsplannen Ruimere toepassing van deeltijds leren en leercontract

•

Beoogd resultaat:

• Timing van uitvoering:

2013-2018

Trekker(s):

VDAB, Werkgroep Kansengroepen, Regionaal Overlegplatform Deeltijds Leren en Werken, ACV Zuid-West-Vlaanderen

Partners:

Syntra West, Hoger Beroepsonderwijs (HBO), Comenes, RESOC-SERR Zuid-WestVlaanderen, Mentor, Sinergiek, ABVV West-Vlaanderen, Leerwinkel, Horeca Vorming Vlaanderen, Oranjehuis, Jongerenatelier, Provincie West-Vlaanderen, Overleg Cultuur / UiT in Regio Kortrijk

67


2.3 Niet-gekwalificeerde uitstroom aanpakken


Het toenemend aantal ongekwalificeerde jongeren tussen 18 en 25 en de stijgende jeugdwerkloosheid zijn zorgwekkende problemen. Dit kan op verschillende manieren aangepakt worden: • Individuele begeleiding van deze ongekwalificeerde jongeren door hen op te pikken en een trajectbegeleiding voor te stellen. Deze begeleiding gebeurt in samenwerking met de CLB’s, maar ook met verschillende (jongeren)organisaties. Daarnaast moeten jongvolwassenen, die vroeger al afgehaakt hebben en nu toch een diploma (of een kwalificatie) willen halen, gecoacht worden in hun educatief en/ of professioneel perspectief. Voor die groep is samenwerking nodig met partners uit onderwijs, arbeid en welzijn. • Project Leren Werkt! (OKOT-project): laaggeschoolde (geen diploma secundair onderwijs) werkzoekenden een beroepsopleiding laten volgen in de competentiecentra van de VDAB en hen de kans bieden om hun beroepsopleiding aan te vullen met algemene vakken die het volwassenenonderwijs verstrekt. Zo kunnen ze, via dit vernieuwend tweedekans leertraject hun diploma secundair onderwijs of een onderwijscertificaat van beroepsopleiding in één jaar halen. • Ongekwalificeerden toeleiden naar knelpuntvacatures: opleidingstraject opzetten in samenwerking met de sectoren voor de invulling van knelpuntberoepen (vb. technische profielen, tekorten in dienstenchequebedrijven).

Beoogd resultaat:

• • •

68

Vermindering van de niet-gekwalificeerde uitstroom van jongeren Meer niet-gekwalificeerde jongeren via een begeleidingstraject heroriënteren naar een beroepsopleiding en naar de knelpuntvacatures op de regionale arbeidsmarkt Afname van de jeugdwerkloosheid in de regio


2013-2018

Trekker(s):

Regionaal platform levenslang leren

Partners:

VDAB, Syntra West, HBO, Comenes, Leerwinkel, Vives, Howest, sectororganisaties, werkgroep kansengroepen, CDO’s


2.4 Leeraanbod voor laaggeschoolden uitbreiden


Het ontbreekt laaggeschoolde volwassenen te vaak aan de nodige basiscompetenties op vlak van Nederlandse taalkennis, rekenen-wiskunde, sociale vaardigheden en algemene vorming, ICT,... Dit neemt de kansen weg op een goede integratie in de samenleving en op het vinden van werk. Tegelijk is er binnen de streek een tekort aan leeraanbod, capaciteit en middelen om op een adequate manier oplossingen aan te reiken aan deze laaggeschoolden. • Centrum voor basiseducatie versterken op vlak van werking, middelen en capaciteit. De wachtlijsten van laaggeschoolden op zoek naar nietarbeidsmarktgerichte basiscompetenties dient weggewerkt te worden. • Meer financiële middelen naar de regio aantrekken om acties te ondersteunen gericht op een betere begeleiding van laaggeschoolden.

Beoogd resultaat:

Groter aanbod en deelnemers aan NT2-opleidingen in het kader van een inburgeringstraject en toeleiding naar de arbeidsmarkt.


2013-2018

Trekker(s):

Centrum voor basiseducatie

Partners:

Comenes, VDAB, CVO, 13 lokale besturen, Huis van het Nederlands

69

70


2.5 Digitale inclusie


Het actieplan digitale kloof 2011-2014 wil de kansengroepen voor de digitale kloof (werklozen, laaggeschoolden, allochtonen, ouderen, armen) bijstaan in het versterken van hun mediageletterdheid. Door strategisch samen te werken met complementaire partners uit onderwijs, cultuur, en welzijn met lokale/regionale overheden worden inhoudelijke en technische expertise gedeeld, en de toeleiding van de kansengroepen gefaciliteerd.

Beoogd resultaat:

Realiseren van strategische en operationele doelstellingen van het ‘actieplan digitale kloof 2011-2014’ met zichtbare toename van de mediageletterdheid bij kansengroepen tot gevolg.


2013-2018

Trekker(s):

Leerwinkel, Mentor

Partners:

Partnership Actieplan Digitale kloof, 13 lokale besturen, telecomoperatoren, platform levenslang leren

71

72


2.6 Stimuleren van de interregionale en grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit


Bevorderen van de interregionale arbeidsmobiliteit tussen Wallonië en Vlaanderen en de grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit tussen de drie deelregio’s van de Eurometropool. Dit moet bijdragen tot de invulling van de knelpuntvacatures in de bedrijven van onze regio, en tot de realisatie van een grensoverschrijdende arbeidsmarkt. • Organisatie van een jaarlijkse jobbeurs van de Eurometropool Lille-KortrijkTournai, afwisselend georganiseerd in de drie deelregio’s. Mogelijkheid verder onderzoeken van de oprichting van een permanente virtuele jobbeurs van de Eurometropool. • Vous êtes les bienvenus: jobsite met jobaanbod in West-Vlaanderen actueel houden voor Franse en Waalse werkzoekenden en uitrollen over de drie deelregio’s in de Eurometropool. • Grensoverschrijdende individuele beroepsopleiding (IBO) aanbieden door internationale samenwerking tussen de arbeidsbemiddelingsdiensten. Dit verruimt de mogelijkheden over de landsgrenzen heen, zowel bij de begeleiding van werkzoekenden naar werk, als bij de zoektocht naar geschikte arbeidskrachten door de bedrijven. • Grensoverschrijdende pool voor stages en werk: een platform creëren voor onderwijsinstellingen, opleidingsverstrekkers en bedrijven, om studenten/ werknemers in opleiding op een vlotte manier aan een stageplek te helpen. Deze stage-ervaring helpt bij de verdere keuze van job of sector, en is een belangrijke factor om mensen in de streek te houden en aan het werk te krijgen. Ook mensen uit de kansengroepen dienen op een vlottere manier aan een stageplek te geraken. • Jobhunting voor Franstalige werkzoekenden: begeleiding van Franstalige werkzoekenden in hun zoektocht naar geschikt werk op de Westvlaamse arbeidsmarkt. • Project Tandem: het grensoverschrijdend innovatiepotentieel versterken door de samenwerking te stimuleren tussen de kenniscentra in de regio West-Vlaanderen / Nord-Pas de Calais.

Beoogd resultaat:

• • • •

Verdere uitbouw van de arbeidsmobiliteit binnen de drie deelregio’s van de Eurometropool Goede opstart met ruime toepassing van de grensoverschrijdende IBO Vlottere toewijzing van stageplaatsen voor studenten en werknemers Toegankelijke sociaal-juridische ondersteuning aanbieden aan werknemers en werkgevers op de grensoverschrijdende arbeidsmarkt


2013-2018

Trekker(s):

VDAB-Forem-Pôle emploi

Partners:

Kulak, Vives, Howest, RTC West-Vlaanderen, scholen TSO-BSO, Voka, Unizo, Eurometropool, Jobcentrum West-Vlaanderen, Eures, Transforum, Ondernemerscentrum Kortrijk

73

74


2.7 Kwalitatieve inbedding van sociale economie


Zuid-West-Vlaanderen wil de voortrekkersrol op vlak van sociale economie, als volwaardige pijler binnen de reguliere economie, uitbouwen. De regio wil blijven inzetten op duurzame tewerkstelling van mensen uit de kansengroepen, zowel binnen de maatwerkbedrijven (beschutte werkplaatsen, sociale werkplaatsen, invoegbedrijven), als binnen de lokale diensteneconomie. Het komt erop aan om proactief in te spelen op het nieuwe maatwerkdecreet, en om meerdere acties te realiseren ter bevordering van de sociale economie. • Regionale activeringsstrategie: meer structurele samenwerking tussen de 13 OCMW’s, o.m. door een ‘lerend netwerk’ van trajectbegeleiders uit te bouwen en infosessies te organiseren. Deze regionale krachtenbundeling, met respect voor de lokale autonomie, moet leiden tot meer slagkracht en expertise bij de activering van mensen die zich in welzijns- of armoedeproblematiek bevinden. • Schaalvergroting binnen de lokale diensteneconomie realiseren door meer samenwerking tussen de lokale besturen in de streek. • Uitstroom sociale economie: overleg en samenwerking organiseren tussen sociale en reguliere economie, gericht op het realiseren van concrete uitstroomprojecten uit de sociale economie, zoals het pilootproject rond doorstroom binnen Barco, Imog en De Mailingman. • Opleiding voor medewerkers in de sociale economie: ondersteunen van ondernemingen, actief in de sociale economie, door (gratis) opleiding aan te bieden aan doelgroepwerknemers en werkvloerbegeleiders. Deze functiegerichte opleiding versterkt deze medewerkers bij de uitvoering van hun werk. • Gusto: via procesmatige coaching werkzoekenden in West-Vlaanderen ondersteunen om hun ondernemingsidee in de markt uit te testen met het oog op de uitbouw van een rendabele zelfstandige beroepsactiviteit. • Door regionale samenwerking de Vlaamse en Europese middelen voor ondersteuning en ontwikkeling van de sociale economie maximaliseren.

Beoogd resultaat:

Het verhogen van tewerkstellingskansen voor kansengroepen in de sociale en in de reguliere economie. Een continuüm van werkplekken met verschillende intensiteit aan begeleiding creëren, met vlotte overgangen tussen de verschillende werkvormen (onder meer doorstroom naar de reguliere economie).


2013-2018

Trekker(s):

Partners Sinergiek, POM West-Vlaanderen

Partners:

13 lokale besturen, Kanaal 127, maatwerkbedrijven, lokale diensteneconomie, sociale partners, VDAB, Mentor, RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen , Intercommunale Leiedal, Gusto

75

Politiek engagement Om het hefboomproject ‘Zuid-West ontwikkelt en werft talent’ te realiseren, is samenwerking en krachtenbundeling noodzakelijk tussen alle betrokken trekkers en partners. De verwachtingen op vlak van politiek engagement spreiden zich over meerdere bevoegdheidsniveaus.

Lokaal • • • •

Locaties en middelen ter beschikking stellen voor de inrichting van een techniekclub. Bovenlokale samenwerking stimuleren voor een bredere toepassing van My Machine tussen basis-, secundair en hoger onderwijs in de regio. Actieplan digitale kloof realiseren ter bevordering van mediageletterdheid bij kansengroepen. Verhogen van duurzame tewerkstellingskansen voor de kansengroepen in de sociale en de reguliere economie, en schaalvergroting binnen de lokale diensteneconomie.

Provinciaal • • •

Aan de campagne ‘Techniek is sjiek’ concrete acties koppelen voor de ontwikkeling van technische talenten in Zuid-West-Vlaanderen. Ondersteuning geven om een toegepaste opleiding voor hoger kunstonderwijs te kunnen aanbieden in Zuid-West-Vlaanderen. Project arbeidsmigratie met economische meerwaarde voor Zuid- en Midden-West-Vlaanderen realiseren.

Vlaams Gewest • • •

76

Aan de Vlaamse campagne ‘Toch wel technisch’ concrete acties koppelen voor de ontwikkeling van technische talenten in Zuid-West-Vlaanderen. Voorbeeldrol aannemen en opleggen op vlak van diversiteitsbeleid binnen de overheden in Vlaanderen. Interregionale arbeidsmobiliteit versterken door stimulering van grensoverschrijdende stages voor werknemers en studenten, en door het wegwerken van administratieve lasten voor bedrijven.

Impact op transversale thema’s Het hefboomproject Zuid-West ontwikkelt en werft talent heeft een belangrijke impact op alle transversale thema’s van het streekpact. a) Armoedebestrijding in de streek: Het hebben van werk is essentieel in het kader van armoedebestrijding. Daarom zet dit hefboomproject in op begeleiding en opleiding van jongeren en werkzoekenden naar werk, op de aanpak van de niet-gekwalificeerde uitstroom, en op de wegwerking van de digitale kloof bij kansengroepen. Dit zijn belangrijke sleutels om armoede te bestrijden. b) Bevordering van het streekimago: De ontwikkeling van talent in Zuid-West-Vlaanderen leidt tot een ruim aanbod aan gemotiveerde en gekwalificeerde werknemers. Dit streekimago moet ondernemingen overtuigen om zich in de regio te vestigen, en tegelijk werkgelegenheid creëren voor alle beroepsniveaus, van kansengroepen tot hooggeschoolden. Het streekimago van ‘vijver vol gedreven talent’ speelt dus een belangrijke rol om ook hogere profielen aan te trekken. c) Grensoverschrijdende samenwerking: Dit hefboomproject wil de interregionale arbeidsmobiliteit in de Eurometropool bevorderen. Zeker voor de uitbouw van grensoverschrijdende stage-ervaringen als student of werknemer in opleiding moet de grensoverschrijdende samenwerking tot meer mogelijkheden leiden.

77

3. Blauw-groen netwerk als drager van omgevingskwaliteit en identiteit voor de regio Doelstellingen van het hefboomproject Het blauw-groen netwerk is het geheel van rivieren, kanalen en groenstructuren in de regio Kortrijk en de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. De rivieren, kanalen, heuvelruggen, oude spoorwegbeddingen,… zijn de ruggengraat voor de ruimtelijke ontwikkeling van de regio. Ze zijn zowel in staat om de open ruimten met elkaar en met de stad te verbinden als om de verstedelijkte ruimte beter aan het water te verankeren. Tevens verbindt het blauw-groen netwerk de verschillende stedelijke kernen. Deze elementen zijn ook belangrijk voor verschillende functies en activiteiten: recreatie, landschap, wonen, biodiversiteit, handel, diensten, natuur, bedrijvigheid, landbouw, mobiliteit. Door het blauwgroen netwerk te onderkennen als structurerend en verbindend element van de open ruimte en door de verschillende functies en behoeften evenwichtig op elkaar af te stemmen, wordt meer omgevingskwaliteit, een sterkere identiteit en een grotere uitstraling in de regio gerealiseerd.

78

PROBLEEMSTELLING: Fragmentatie

Sectorale visies en aanpak Het ontbreekt aan een geïntegreerde aanpak gebaseerd op herkenbare, erkende en werkbare gemeenschappelijke doelstellingen met betrekking tot de gebruiks-, de belevings- en de toekomstwaarde van het blauw-groen netwerk. Vlaamse agentschappen zoals W&Z nv (Waterwegen en Zeekanalen) en ANB (Natuur en Bos) plannen op korte termijn een reeks van grootschalige investeringen langs de Leie, de Schelde en het kanaal BossuitKortrijk in uitvoering van het Seine-Schelde TEN programma. Dit is een opportuniteit om de regionale ambities te mobiliseren en ze te koppelen aan deze van het Vlaams niveau. Het probleem echter is dat de verschillende plannen en projecten te gefragmenteerd zijn. Mede ten behoeve van de voorbereiding van de grootschalige investeringen werden voor delen van de Leie- en Scheldevallei reeds verschillende studies en landschapsvisies ontwikkeld. Dit is echter nog niet samengebracht in een geëxpliciteerd (landschaps)beeld voor de waterweg. Ook een definiëring van ruimtelijke bouwstenen ontbreekt. Daarenboven laat de uitwerking van bestaande onderdelen een te sectorale aanpak zien: de realisatie van natte natuur, …. Daarnaast zijn een aantal aspecten onvoldoende of niet uitgewerkt: watergebonden bedrijvigheid, onroerend erfgoed, waterrecreatie,…

Top down benadering Op vandaag wordt onder meer met de werkzaamheden binnen de Seine-Schelde verbinding een Vlaamse ambitie gerealiseerd. Hierbij wordt te snel voorbij gegaan aan de lokale ambities, wensen en behoeften van de lokale besturen binnen de regio Kortrijk en de afstemming met het verenigend project van de Eurometropool.

79

Een te beperkte blik op de valleien Vaak werd het onderzoek en de visievorming beperkt tot de rivierbedding. Het open of verstedelijkte landschap waartoe ze behoren wordt er zelden in beschouwing genomen. In de meeste gevallen worden ook bestaande, potentiële of zelfs gewenste ruimtelijke ontwikkelingen die wat buiten het gezichtsveld, vaak dwars op de valleigebieden liggen, uit het oog verloren.

Gefragmenteerd in tijd en ruimte De uitwerking van de inrichtingsprojecten, zowel ruimtelijk als organisatorisch, gebeurt per deelproject. Er ontbreekt een duidelijk kader waaraan de kwaliteit van de projecten kan getoetst worden. Dit bemoeilijkt de integratie. Om maximale functionele synergieën en schaalvoordelen te realiseren is daarenboven aansluiting met partners van buiten het gebied noodzakelijk. Met Oost-Vlaanderen langs de ene kant, met de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai langs de andere kant. Door zowel lokale als centrale krachten in de regio te bundelen, kunnen we op efficiënte wijze meewerken en afstemmen met andere partners voor de realisatie van het federerend project van de Eurometropool.

80

transfo - zwevegem

81

DOELSTELLINGEN van dit hefboomproject 1.

Verbinden: door het blauw-groen netwerk, zowel in langs- als in dwarsrichting te erkennen als verbindend element, en door de verschillende functies en behoeften evenwichtig en evenwaardig op elkaar af te stemmen, kunnen we zorgen voor meer gebruiks-, belevings- en beeldkwaliteit in onze regio. Het blauw-groen netwerk verbindt de open ruimten met elkaar en met de stad om de verstedelijkte ruimte beter aan het water te verankeren. Tevens verbindt het blauw-groen netwerk de verschillende stedelijke kernen.

2. Integreren en bundelen: de huidige en de nieuw geplande initiatieven en projecten nabij dit blauwgroen netwerk moeten op elkaar afgestemd worden. Het integreren van functies, het zoeken naar synergieën, het ontwerpen en realiseren van kwalitatieve articulaties tussen functies, het redeneren in termen van dubbelgebruik en menging in plaats van het scheiden van functies, draagt bij tot het verhogen van de ontwikkelingsmogelijkheden door het boeken van gedeelde winsten. 3. Partnerschappen: het blauw-groen netwerk verbindt niet alleen het fysieke landschap ook procesmatig dwingt het concept verschillende partijen vanuit diverse sectoren en diverse schaalniveaus om betrokken te worden bij de keuzes die moeten gemaakt worden om de samenhang tussen de ruimtelijke structuren te bevorderen en de landschappelijke (ook stedelijke) productiviteit te optimaliseren. 4. Grenzen overschrijden: bij de verschillende projecten moet er gewerkt worden tussen de betrokken bestuursniveaus van de verschillende regio’s en landen binnen de Eurometropool.

82

De beoogde resultaten van dit hefboomproject zijn gevarieerd: • • • •

•

•

•

•

de realisatie van groene infrastructuur op het terrein een regionaal aanbod aan actieve recreatie een fijnmazig recreatief fietsnetwerk een gemeenschappelijke visie bij de verschillende betrokken actoren omtrent de gewenste ontwikkeling van de grote assen (Leie, Schelde, Kanaal Bossuit-Kortrijk) waarbij de verschillende functies op elkaar worden afgestemd detectie en formulering van de gemeenschappelijke en potentieel integrerende en grensoverschrijdende uitgangspunten en (ontwerp)opgaven op basis van het bestaand (ontwerp) onderzoek en de daaruit voortvloeiende visies en projecten definiëren van gemeenschappelijke ontwikkelingslijnen en bouwstenen voor de realisatie van de beoogde kwaliteiten voor het blauw-groen netwerk en voor de wijze waarop deze te realiseren en te regisseren zijn en als basis voor het bekomen van financiering vanuit Vlaanderen en Europa een charter waarbij de betrokken actoren zich er toe verbinden om bij de verdere ontwikkeling en uitwerking van hun projecten rekening te houden met de gedefinieerde gemeenschappelijke ontwikkelingslijn, bouwstenen en aanpak definiëren van ontwikkelingspotenties voor watergebonden bedrijvigheid

De meerwaarde voor de streek van dit hefboomproject ligt onder meer in het verhogen van de gebruikswaarde zowel op economisch, sociaal als ecologisch vlak; het verhogen van de belevingswaarde door een sterkere omgevingskwaliteit voor de inwoners en de bezoekers van de regio en door een verbeterde kwaliteit van de publieke ruimte; en het verbeteren van de streekidentiteit.

83


3.1 Een geïntegreerde aanpak van de grote blauw-groene assen


Onze regio beschikt vooral in het zuidelijk deel over mooie natuur en landschappen, maar in andere delen van de regio zijn die schaars. Wij hebben een achterstand in te halen om een antwoord te geven op de grote maatschappelijke vraag naar groen. Daarnaast worden zowel in economische als in stedenbouwkundige context verschillende initiatieven ontwikkeld langsheen de waterwegen. Via een geïntegreerde aanpak wensen we een gemeenschappelijke visie en bijhorend beeld te creëren voor een kwaliteitsvolle leefomgeving langsheen de grote blauwe assen. De afstemming voor deze visie, de integratie van de beelden en de realisaties van concrete inrichtingen op het terrein, wordt aan de hand van verschillende projecten gerealiseerd. Op dit ogenblik lopen volgende projecten: Leiepark, Vlaams Strategisch project Groene Sporen, Corrid’Or, Dostrade. Realisatie van de omgeving voor het Kanaalpark Bossuit-Kortrijk. Deze projecten kennen volgende kenmerken: 1. informatie delen 2. gemeenschappelijke uitgangspunten destilleren 3. gemeenschappelijke uitdagingen formuleren 4. gemeenschappelijk ontwikkelingslijnen als antwoord op de uitdagingen definiëren 5. het verfijnen van de gemeenschappelijke ontwikkelingslijnen 6.

Beoogd resultaat:

•

• •

84

en het vastleggen in een charter het voortdurend ondersteunen en begeleiden van concrete projecten.

een gemeenschappelijke overzicht van alle geplande initiatieven en projecten in relatie met het blauw-groen netwerk in een digitaal raadpleegbare vorm en in een grensoverschrijdend perspectief visies voor de hoofdassen definiëren van gemeenschappelijke bouwstenen/ontwikkelingslijnen voor de toekomstige ontwikkeling.

• • • • •

een coherent beeld ter illustratie van de gemeenschappelijke ontwikkelingslijnen ontwerpvoorstellen voor concrete projecten realisaties van projecten grondaankopen een charter waarbij de betrokken actoren zich er toe verbinden om bij de verdere ontwikkeling en uitwerking van hun projecten rekening te houden met de gedefinieerde gemeenschappelijke ontwikkelingslijnen


2013-2018

Trekker(s):

Provincie West-Vlaanderen en Intercommunale Leiedal

Partners:

Eurometropool, Provincie West-Vlaanderen, de betrokken gemeenten, Vlaamse administraties: W&Z, ANB, RWO en Team Vlaams Bouwmeester, Boerenbond, Natuurpunt, Natuur.koepel, Toerisme Leiestreek, Voka, Unizo, Waalse en grensoverschrijdende partners, Transforum

85


3.2 De economische potenties van de waterwegen versterken


• • •

Beoogd resultaat:

Een antwoord op de volgende vragen: • op welke ontwikkelingen kan de regio Kortrijk inspelen om het economisch potentieel van onze waterwegen te valoriseren (een multimodaal platform of regionaal overslagcentrum, realisatie van watergebonden bedrijventerreinen, optimaliseren van de bestaande laad- en loskaden, realiseren van bijkomende kades, reconversie van leegstaande bedrijfsruimte langs het water,…)? Welke ontwikkelingen zijn hierbij prioritair? • waar moeten deze ontwikkelingen optimaal gevestigd worden? • wat zijn belangrijke randvoorwaarden om deze ontwikkelingen te realiseren en aan te trekken?


2013-2014

Trekker(s):

Intercommunale Leiedal

Partners:

Agentschap Waterwegen & Zeekanalen, POM West-Vlaanderen, 13 steden en

analyse van bestaande studies het ladinggenererend vermogen van de regio inschatten uitwerken van het ruimtelijke vraagstuk door middel van het Lambit-model. LAMBIT staat voor Location Analysis Model for Belgian Intermodal Terminals

gemeenten, VLAKWA, Vlaams gewest

86


3.3 Opzetten van een regionaal (stads)landschap Leie en Schelde


Het beleid over regionale landschappen wordt binnen de interne staatshervorming een provinciale materie. De provincie West-Vlaanderen wenst een gebiedsdekkende werking van regionale landschappen te organiseren. Specifiek met betrekking tot Zuid-WestVlaanderen zal dit regionaal landschap een dynamiserende rol spelen in het creëren van draagvlak voor het blauw-groen netwerk.

Beoogd resultaat:

• • • • •


2014-2019

Trekker(s):

Provinciebestuur West-Vlaanderen

Partners:

13 steden en gemeenten, natuurverenigingen, Toerisme leiestreek, Landbouwverenigingen, Bosgroepen, Intercommunale Leiedal

operationalisering creëren van draagvlak versterken streekeigen landschappelijk karakter natuur en Milieu Educatie (NME) ontwikkeling van recreatieve producten realisatie van kleinere infrastructuren, operationaliseren onderhoud en opvolging

87

Politiek engagement De realisatie van het hefboomproject blauw-groen netwerk als drager van omgevingskwaliteit en identiteit voor de regio vereist een groot politiek engagement op de verschillende bevoegdheidsniveaus.

Lokaal •

• •

Vraag van de conferentie van burgemeesters om de werken in het kader van Seine-Schelde op te volgen zodanig dat de werken meer geïntegreerd zouden verlopen en dat het eindresultaat een verhoogde gebruikswaarde en belevingswaarde betekent. De engagementen van de steden en gemeenten realiseren in kader van het strategisch project groene sporen. Ondersteuning door de steden en gemeenten om de economische potenties van de waterwegen te versterken.

Provinciaal • • •

Medewerking van verschillende provinciale administraties aan het strategisch project groene sporen. Opvolgen als leadpartner van de Europese projecten Corrid’or en Dostrade. Medewerking POM West-Vlaanderen om de economische potenties van de waterwegen versterken.

Vlaams Gewest • • • •

88

De goedkeuring van Vlaanderen aan het strategisch project groene sporen. De medewerking van verschillende Vlaamse administraties aan het strategisch project groene sporen. Medewerking W&Z om de economische potenties van de waterwegen te versterken. Ondersteuning van het Team Vlaams Bouwmeester bij het project Leiepark.

Impact op transversale thema’s a) Armoedebestrijding in de streek: De publieke ruimte en het recreatieve aanbod die ontstaat met de ontwikkeling van het blauw-groen netwerk, dient ook toegankelijk te zijn voor mensen uit de kansengroepen. b) Bevordering van het streekimago: Het blauw-groen netwerk zorgt voor een aantrekkelijke omgevingskwaliteit en verhoogt de kwaliteit van het publiek domein, zowel voor inwoners als voor bezoekers. Dit blauw-groen netwerk is het resultaat van het ontwerpend onderzoek, en draagt zichtbaar bij tot het streekimago van Zuid-West-Vlaanderen. c) Grensoverschrijdende samenwerking: De blauw-groen assen verbinden de drie deelregio’s van de Eurometropool, en vormen de natuurlijke basis voor ambitieuze grensoverschrijdende Europese projecten.

89

4. Leven in een klimaatneutrale regio tegen 2050 Doelstellingen van het hefboomproject Een klimaatneutrale streek vermindert de impact op de klimaatverandering door minder CO2uitstoot. Ze gaat op een intelligente manier om met meer (hernieuwbare) energie en energie-efficiëntie waardoor de energiekost betaalbaar blijft en tegelijk de economie versterkt wordt. De luchtkwaliteit is er beter. Tegelijk anticipeert een klimaatneutrale streek op de gevolgen van de klimaatverandering (vb. waterproblematiek, hitte). Kortom, het is een aangenamer, veiliger, leefbaarder en welvarender streek om te wonen en te werken. De streek wil aanvullend en ondersteunend zijn voor de steden en gemeenten, die steeds meer op de klimaatuitdaging inzetten en regionale hefbomen kunnen gebruiken. Om tegen 2050 in een klimaatneutrale regio te kunnen leven, zijn mede op basis van de Regionale energietransitie voor ZuidWest-Vlaanderen (2012), volgende doelstellingen te realiseren: 1. renovatie van het gebouwde woonpatrimonium 2. uitbouw van duurzame en alternatieve mobiliteitsnetwerken 3. inzetten op reconversie en hergebruik van ruimte 4. energietransitie door besparing, efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen 5. rationeel watergebruik en hergebruik stimuleren

90

1.

De renovatie van het woonpatrimonium versnellen met bijzondere aandacht voor het huurwoonpatrimonium, voor betaalbaar wonen, en voor de gebouwen in eigendom van de lokale overheden. Onze regio kampt met een vrij sterk verouderd woningpatrimonium. Hierin liggen kansen om via renovatie van dit patrimonium winsten te maken op het vlak van comfort, levenslang wonen, energieverbruik, reconversie en zorgvuldiger ruimtegebruik. Het Memorandum Wonen Z-WVl vormt met drie strategische acties voor een toekomstgericht wonen, hiervoor de leidraad.

2. Het optimaliseren van duurzame en alternatieve mobiliteitsnetwerken (openbaar vervoer, fietsen, transport over het water, …) rekening houdend met de reële verplaatsingsbehoeften en met het sturend vermogen van deze alternatieve vervoersystemen voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. Inzetten op duurzame en alternatieve mobiliteitsvormen is één van de belangrijke pijlers om tot een klimaatneutrale regio te komen. De verkeerscongestie neemt ook in deze streek steeds meer toe en bedreigt de optimale bereikbaarheid als belangrijke economische troef voor deze regio. En het gemotoriseerd verkeer blijft een grote bron van milieuvervuiling, verkeersonveiligheid en -onleefbaarheid. Alternatieve vervoersmiddelen zoals openbaar vervoer kunnen hierop een duurzaam antwoord bieden. Zoals dit reeds het geval is in vele Europese steden en regio’s, kan ook in Zuid-West-Vlaanderen sterker worden ingezet op openbaar vervoer om nieuwe stedelijke ontwikkelingen te ondersteunen. 3. Het beperken van de groei van de ‘ecologische voetafdruk’ door steeds sterker in te zetten op reconversie en hergebruik van ruimte. We willen stapsgewijs evolueren naar een regio waar de totaal bebouwde oppervlakte niet meer toeneemt. Om deze transitie mogelijk te maken, willen we de bestaande bebouwde ruimte efficiënter en slimmer gebruiken voor wonen, werken, winkelen en ontspanning. Nieuw te bebouwen ruimte willen we zo ontwikkelen dat ze eenvoudiger aangepast kan worden aan de verschillende ruimtelijke functies. We zullen meer moeten doen met dezelfde ruimte. Vandaag is iedere vierkante meter in gebruik of geclaimd. Dit betekent niet dat dit gebruik zorgvuldig en efficiënt georganiseerd is. Creatieve vormen van ruimtegebruik kunnen hierop een antwoord bieden: intensiever en soms hoger en ondergronds bouwen, verweving van functies, hergebruik en omkeerbaar ruimtegebruik.

91

4. Zuid-West-Vlaanderen heeft nood aan een ingrijpende energietransitie. We moeten stategisch inzetten op energiebesparing, op meer energie-efficiëntie, en op de ontwikkeling van hernieuwbare en alternatieve energiebronnen. De energiekosten drukken wordt een steeds grotere uitdaging. Met behulp van concrete doelstellingen, een aangepast stappenplan, en trouwe engagementen van de uitvoerende partners, moet deze energietransitie uitvoering krijgen. Succes op lange termijn vereist een duurzame verantwoordelijkheid op alle niveaus, zowel bij de individuele burger (vb. minder verbruik), als bij de lokale besturen (vb. door ondertekening van Convenant of Mayors), als op streekniveau (vb. implementatie van regionale visie voor windturbines). 5. De regio dient sterker in te zetten op rationeel gebruik en hergebruik van water. Door nieuwe en innovatieve technologieën, producten, en processen te ontwikkelen, kan het watergebruik in de regio verder geoptimaliseerd worden. Rationeel watergebruik kan op verschillende schaalgroottes toegepast worden, variërend van een individueel gebouw, naar een stadsdeelniveau (vb. wijk of bedrijvenpark) of op streekniveau. De realisatie van dit hefboomproject moet resulteren in een groter aantal gerenoveerde gebouwen; meer hergebruik en minder inname van nieuwe gronden voor de ruimtebehoeften; de uitbouw van duurzame alternatieve mobiliteitsnetwerken; minder energieverbruik en een afname van de CO2-uitstoot; hoger rendement van hernieuwbare energie; en een rationeel watergebruik. De belangrijke meerwaarde voor de streek ligt in de duurzame verhoging van de leef- en omgevingskwaliteit.

92

watertoren - waregem

93

concrete deelacties

94


4.1 Warmer wonen (cfr Memorandum wonen Zuid-West-Vlaanderen)


Op de rails zetten van een geïntegreerd traject voor het bestaande patrimonium, met prioriteit voor de huurwoningen en de kwetsbare doelgroepen, in Zuid-West-Vlaanderen. Verschillende partners die vandaag actief zijn in dit werkveld of dit in de toekomst willen worden, bundelen de krachten en middelen om zowel op lokaal als regionaal niveau de capaciteit en de competenties te vergroten en sectoroverschrijdend te werken. Een regionaal platform kan afstemming en coördinatie mogelijk maken. Tegelijk wordt gewerkt aan screening, acties, sociale cohesie op buurtniveau. Een gebiedsgerichte benadering ondersteund door het inzetten van buurtwerkers is hierbij essentieel.

Beoogd resultaat:

In gang zetten van de effectieve geïntegreerde renovatie/vervangbouw van grote aantallen bestaande slechte woningen, met prioriteiten voor de oudste/slechtste woningen en de meest kwetsbare doelgroepen. Tegen 2050 willen we volgende zaken bereiken: • grote CO2 besparing en minder energie-afhankelijkheid • ruimer aanbod aan energiezuinige en betaalbare woningen voor kwetsbare doelgroepen als opstap naar een verbetering van de leefkwaliteit en een vermindering van de woonkosten. Onder meer systemen als groepsaankopen, een rollend fonds, een impulspremie, … maken hier deel van uit. • verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van de woonomgeving door ‘kankerplekken’ eruit te halen. Een wisselwerking tussen materiële en immateriële maatregelen zorgt niet alleen voor een beter ruimtelijke kwaliteit (private woningen + publieke ruimte), maar ook voor een stimulans van het sociaal-cultureel leven. Hierin is een buurtgerichte aanpak van groot belang. • slimmer met minder: efficiënt (geïntegreerd en gefocust) inzetten van overheidsmiddelen. • aandeel van sociale woningen in de regio naar 11% in 2020 • oprichting van één centraal inschrijvings- en wachtregister voor sociale huur- en koopwoningen en een convergentie van de sociale huisvestingsmaatschappijen tegen 2018

• • •

stimulans voor de bouwsector, renovatiesector, … Zowel de reguliere economie als de sociale tewerkstelling. middelen vanuit de Vlaamse, Federale en Europese overheden naar de regio halen. verankering in het lokale beleid.


Voorjaar 2013: verkenning en inventarisatie Eind 2013: opstarten van het coördinatieteam, projectdefinitie en uitwerking instrumentarium 2014: proef/pilootprojecten, monitoring, evaluatie en bijsturing 2015: verder uitrollen van het initiatief

Trekker(s):


Partners:

Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen, 13 steden en gemeenten, OCMW’s, sociale huisvestingsmaatschappijen, natuurverenigingen, CAW Stimulans, Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, iAge

95


4.2 REKOVER


Openbaar vervoer (opnieuw) als drager voor de ontwikkeling van de regio Kortrijk: • het definiëren van quick-wins om het bestaande openbaar vervoersnetwerk op korte termijn te optimaliseren (bv. met een meer eenduidige lijnvoering + betere doorstroming) • het uitbouwen van een performant openbaar vervoersnetwerk op lange termijn, dat de bestaande en toekomstige regionale ontwikkeling ondersteunt en aanstuurt, hierbij wordt ook rekening gehouden met het voor- en natransport • actieprogramma Mobikansen: armoede bestrijden bij de hertekening van het mobiliteitsnetwerk door basismobiliteit te voorzien voor mensen in armoede en minder mobiele mensen • selecteren en uitwerken van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, die zich enten op het regionaal openbaar vervoersnetwerk • verankering in het lokale beleid • bij mobiliteitsvraagstukken ook rekening houden met kinderopvang, boodschappen doen, scholen, wonen en werken in eigen streek

Beoogd resultaat:

• • •

96

een performant openbaar vervoersnetwerk realiseren met slimme knooppunten grote toename van het aantal gebruikers en ondersteuning van het duurzaam verplaatsingsgedrag meer mobiliteitskansen bieden aan arme en minder mobiele personen


Half 2013 – Half 2015

Trekker(s):


Partners:

13 steden en gemeenten regio Kortrijk, VVM De Lijn, NMBS Vlaamse overheid: departementen Ruimte + MOW/AWV Welzijnsconsortium, Mobiel, Tandem, OCMW’s, CAW’s, Lokale dienstencentra, Mobiel21, Netwerk tegen Armoede, natuurverenigingen


4.3 Fijnmazig fietsnetwerk


• •

aanleg van functionele en veilige fietsvoorzieningen via gewestelijk subsidiekaders en provinciaal fietsfonds aanleg van recreatieve fietsvoorzieningen doorheen de blauw-groene assen

Beoogd resultaat:

de uitbouw van een fijnmazig fietsnetwerk complementair aan het openbaar vervoersnetwerk


2013-2018

Trekker(s):

Provincie West-Vlaanderen

Partners:

Intercommunale Leiedal, 13 steden en gemeenten, Agentschap Wegen en Verkeer, Pasar

97


4.4 Ontwikkeling door reconversie, hergebruik en inbreiding


Prospectie, inventarisatie, (ontwerpend) onderzoek, proces- en projectregie zijn belangrijke stappen voor de realisatie van reconversieprojecten, voor het hergebruik van verwaarloosde sites, en voor de potentiële inbreidingsprojecten tussen onroerend erfgoed en vernieuwing: • in kaart brengen van strategische projecten, in het bijzonder publieke gronden en panden • de ondernemers op een goede manier toeleiden naar de meest geschikte locatie in stedelijk gebied of in een gemeentelijke kernen • opvolgen van opportuniteiten: register van leegstand en onbebouwde percelen • ambities scherp stellen: ruimtelijk, maatschappelijk, financieel • (ontwerpend) onderzoek o.m. via workshops • proces- en projectregie bij complexe projecten • verankering in het lokale beleid

Beoogd resultaat:

Beperken van het aansnijden van nieuwe gronden voor ontwikkeling van wonen, werken, … Opwaardering en hergebruik van verlaten sites biedt niet alleen een hogere ruimtelijke kwaliteit, maar ook een grotere nabijheid, verweving van functies, … wat kansen biedt voor een lager autogebruik, hernieuwbare energie, levendige stadsdelen, … Maximale realisatie van beleidsambities en (financiële, duurzame, …) meerwaarden via grondpositie en regierol Concrete projecten ter illustratie: • herbestemming van bedrijventerreinen: bedrijfssite Nelca (Lendelede), bedrijvencentrum op site Lefevere (Harelbeke), industrieterrein Kortrijk-Noord • herbestemming naar woonsite: bedrijfsite Lano (Harelbeke) herbestemmen tot woonzone • herbestemming naar groene sites: Stevanstort (Lendelede) tot groen recreatief gebied voor de regio

98


2013-2018

Trekker(s):

Intercommunale Leiedal en de gemeenten

Partners:

Voka, RESOC Zuid-West-Vlaanderen, POM West-Vlaanderen, Unizo, Agentschap Ondernemen, WVI, VVSG, sociale en private woonactoren

reconversie van de kortrijkse katoenspinnerij

99

100


4.5 Ruimte voor hernieuwbare energie (cfr. Regionale energiestrategie)


Hernieuwbare energie op verschillende ruimtelijke schaalniveaus integreren: gebouwniveau (woning, bedrijfsgebouw...), wijk of buurtniveau (bedrijventerreinen, woonontwikkelingen, stadsdelen...) en regioniveau. Het is een uitdaging voor de regio om ‘slim’ met een heterogeen pakket van hernieuwbare energie om te gaan: welke energieoptie past het best bij een gebouw, wijk of gemeente, wanneer is de impact op de energiekost optimaal, wat is de aanvaardbare impact op landschap, mobiliteit en ruimte, hoe gaan we om met de wettelijke verplichtingen, ... Te meer omdat hernieuwbare energie verplicht wordt bij nieuwbouw en verbouwing, en de energieprestatienormen verder aangescherpt worden. De focus wordt gelegd op: • de integratie van hernieuwbare energie in ruimtelijke planning, ondersteund door GIS-kaartmateriaal • de ontwikkeling van energieconcepten voor nieuwe grotere ruimtelijke ontwikkelingen zoals bedrijventerreinen en woonzones • locaties bepalen voor grotere energie-installaties • grotere regierol vanuit de streek bij de implementatie van hernieuwbare energie • verankering in het lokale beleid • om tot meer hernieuwbare energie te komen, moeten ook meer kleinschalige coöperatieven aangemoedigd worden

Beoogd resultaat:

De doelstelling van het beter ruimtelijk integreren van hernieuwbare energie is meervoudig: • een kwalitatieve fysieke leef- en omgevingskwaliteit door een ruimtelijke en landschappelijke meerwaarde • een betaalbaar energiesysteem dat de regionale energiekost onder controle houdt en energie-armoede tegengaat


2013-2018

Trekker(s):


Partners:

Eandis, Infrax, Howest, POM West-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen, Imog , 13 steden en gemeenten, ACV Zuid-West-Vlaanderen

101

Politiek engagement Het hefboomproject ‘Leven in een klimaatneutrale regio tegen 2050’ rekent op de politieke medewerking vanuit meerdere bevoegdheidsniveaus.

Lokaal • • • • •

Ondersteuning initiatieven voor renovatie woonpatrimonium (zie memorandum wonen Zuid-West-Vlaanderen). Principiële goedkeuring van de gemeenten van het strategisch project REKOVER. In kaart brengen publieke gronden en panden (zie memorandum wonen Zuid-West-Vlaanderen). Medewerking aan realisatie reconversieprojecten en hergebruik verwaarloosde sites. Medewerking aan de regionale energiestrategie.

Provinciaal • •

Ondersteuning initiatieven voor renovatie woonpatrimonium (zie memorandum wonen Zuid-West-Vlaanderen). Medewerking aan aanleg fijnmazig fietsnetwerk.

Vlaams Gewest • • •

102

De goedkeuring van Vlaanderen van het strategisch project REKOVER. De goedkeuring van Vlaanderen van het project Kameleon. Medewerking aan de uitvoering van de strategische acties uit het memorandum wonen Zuid-West-Vlaanderen.

Impact op transversale thema’s a) Armoedebestrijding in de streek: Het hefboomproject ‘Leven in een klimaatneutrale regio tegen 2050’ moet leiden tot een aanpak van de energiearmoede met een lagere energiekost, tot een beter toegankelijk openbaar vervoer, en tot een energiezuinig en betaalbaar woonpatrimonium in de regio. De realisatie van deze acties moet in het bijzonder ten gunste staan van mensen die zich in een armoedesituatie bevinden. b) Bevordering van het streekimago: Dit hefboomproject moet leiden tot een concreet en gefaseerd stappenplan om van Zuid-West-Vlaanderen een klimaatneutrale regio te maken tegen 2050. De regio heeft op dit vlak een inhaalbeweging te doen ten aanzien van andere regio’s in Vlaanderen, wat het streekimago niet ten goede komt. c) Grensoverschrijdende samenwerking: De realisatie van dit hefboomproject omvat een groot potentieel aan grensoverschrijdende, Europese of internationale samenwerking met diverse partners.

103

5. Cultuur, sport en toerisme als bouwstenen voor streekontwikkeling

Doelstellingen van het hefboomproject Cultuur, sport en toerisme zijn met de tijd belangrijke factoren voor streekontwikkeling geworden. Waar in het verleden er in hoofdzaak ingezet werd op woon- en werkgelegenheid is dit op vandaag lang niet meer voldoende om mensen in de streek te houden of naar de streek aan te trekken. Ook aantrekkelijk en kwalitatief onderwijs, recreatiemogelijkheden, groen, fietspaden, sport en cultuur zijn mee bepalend voor de streekontwikkeling. Deze domeinen moeten gezien worden als een wezenlijk onderdeel van een boeiende leefomgeving voor iedereen in de regio, als essentieel element van het ruime streekaanbod. Cultuur, sport en recreatie kunnen ook omwille van de intrinsieke kwaliteiten het verschil helpen maken, en bijdragen tot het positieve streekimago en de sociale cohesie binnen de regio. Cultuur daagt mensen uit, maakt mensen sterker en mondiger. Cultuur leidt tot debat. Debat over de streek, over streekontwikkeling. Het opstarten van culturele projecten en experimenten kan als motor dienen voor debat en bewustzijn rond de streek en haar uitdagingen. Een goede overlegcultuur werkt verrijkend, en is bepalend om tot een aantrekkelijke en gedragen streekagenda te komen. Ook sport zorgt dat mensen samenkomen. Het samen beoefenen van sport of het beleven van sportmanifestaties leidt tot sociale cohesie. Het ruimere aanbod van recreatie is net zoals cultuur en sport een belangrijke hefboom voor het ontwikkelen van toeristische aantrekkelijkheid. Cultuur, sport en toerisme linken ook de eigen streekbewoners, doeners en gebruikers, met de streekagenda. Dit hefboomproject omvat meerdere doelstellingen 1.

104

Toegankelijk cultuur- en sportaanbod voor iedereen: de kwaliteit en diversiteit binnen het aanbod aan cultuur en sport is van groot belang; de bekendheid en de toegankelijkheid ervan evenzeer. Bij het streven naar een ruim bereik en een hoge participatiegraad, dient de focus ook te liggen op beter kalendermanagement, en op eenvoudige communicatie en toegangsmogelijkheden tot het regionale aanbod aan cultuur en sport, met bijzondere aandacht voor de kansengroepen.

105

hotel velo - theater antigone & de figuranten

106

2. Nieuwe creatieve samenwerkingsverbanden stimuleren: cultuur, sport, en toerisme zijn veel meer dan sectoren die op zich staan, en binnen de eigen sector telkens voor vernieuwing moeten zorgen. Dit hefboomproject legt de nadruk op een creatieve bundeling en een geïntegreerde aanpak over de sectorgrenzen heen, omdat daar een belangrijke meerwaarde ligt. Zo kan samenwerking tussen kunst, bedrijven, scholen, kenniscentra leiden tot zichtbaar vernieuwende ideeën en projecten, met gunstige effecten op vlak van economie, tewerkstelling, en streekimago. 3. Aanwezige recreatieve troeven slim uitspelen: de regio heeft mooie culturele en sportieve evenementen en locaties die veel volk en aandacht trekken. De mogelijkheden tot beleving van erfgoed (vb. vlas) en natuurdomein (vb. Gavers) bestaan, en kunnen gekoppeld worden aan het (grensoverschrijdend) fietsen wandeltoerisme. De regio heeft echter nood aan een vernieuwende aanpak om de bestaande recreatieve troeven aan te prijzen bij het brede publiek.

107


5.1 Een regionale UiTPas en UiTID


De UiTpas is een gedigitaliseerde spaar- en voordeelkaart voor iedereen in de regio Kortrijk, met specifieke aandacht voor drempels van mensen in armoede, jongeren,... De pas is gekoppeld aan een UiT-ID die het toelaat om uw persoonlijk vrijetijdsprofiel te definiëren. Het is als het ware een gepersonaliseerde GPS doorheen het vrijetijdsaanbod. De UiTpas integreert bovendien bestaande kansenpassen, jeugdpassen, cultuurcheques,… De UiTpas wil iedereen stimuleren tot participatie aan het vrijetijdsaanbod door op meerdere participatiedrempels (info, financieel, praktisch, sociaal) in te werken. Tegelijk verbindt de UiTpas de culturele- en vrijetijdsorganisaties in de regio. Er ontstaat een ruim samenwerkingsnetwerk met tal van lokale en bovenlokale partners. Dit moet een beter kalendermanagement in de streek bevorderen. Om een breed draagvlak te creëren voor de regionale UITpas is het noodzakelijk om een ruime info- en consultatieronde te houden in de regio, om het UITnetwerk van vrijetijdsaanbod te consolideren en uit te breiden, en om de UITpas in een breed partnerschap te implementeren.

Beoogd resultaat:

•

•

108

Realisatie van een UiTpas: het op de markt brengen van een UITpas binnen een culturele marketing- en communicatiestrategie in de regio. De UiTpas maakt vrijetijdsparticipatie zichtbaar (meetbaar) en promoot de dynamiek en verbondenheid met de regio. Beter kalendermanagement in de streek: de veelheid van het cultuuraanbod in de regio op een constructieve manier afstemmen en plannen tussen de aanbieders, en op een eenvoudig toegankelijke en zichtbare manier communiceren.


2013-2018

Trekker(s):

Overleg Cultuur / UiT in Regio Kortrijk

Partners:

Cultuur- en vrijetijdsorganisaties, het verenigingsleven, lokale besturen, provincie West-Vlaanderen, Lokaal netwerk Surplus, CultuurNet, Welzijnsconsortium, Netwerk tegen Armoede, A’kzie, Mentor, Netwerk Geestelijke Gezondheidzorg Zuid-WestVlaanderen, Intercommunale Leiedal

109


5.2 Creatief labo voor samenwerking


Kruisbestuiving en ondernemerscreativiteit bevorderen tussen kunstenaars, ontwerpers, cultuuraanbieders, ondernemers, scholen,... Precies omwille van de creatieve bundeling worden concrete projecten of evenementen naar een hoger niveau getild. De regio dient creatieve labo’s te stimuleren, als trefpunt en opstart voor langdurige en vernieuwende samenwerkingsverbanden. Om meer bruggen te bouwen tussen kunst/cultuur/design en economie, is het ook belangrijk om open te staan voor expertise van buiten de regio, en durven te vergelijken met buitenlandse ‘best practices’ van creatieve samenwerking. Initiatieven zoals Budafabriek, Designbeurs Interieur, Week van het Ontwerpen, Festival van Vlaanderen Kortrijk, Next, Humorologie, hebben ook gunstige effecten op vlak van economie, tewerkstelling, en streekimago.

110

Beoogd resultaat:

Creatieve en artistieke samenwerkingsverbanden opstarten en uitbouwen, zowel op streekniveau, maar zeker ook binnen de Eurometropool of een andere internationale context.


2013-2018

Trekker(s):

Buda Kunstencentrum, Designregio Kortrijk

Partners:

Festival van Vlaanderen Kortrijk, NEXT, Week van het Ontwerpen, Stichting Interieur, Overleg Cultuur/UIT in Regio Kortrijk, Ondernemerscentrum Kortrijk, Voka, Unizo, Flanders DC, Flanders Inshape, Eurometropool, Howest, Kulak, Vives, Intercommunale Leiedal

111


5.3 Avontuurlijke (water)sport in Kanaalpark Bossuit-Kortrijk


Het kanaalpark Gavers/Kanaal Bossuit-Kortrijk/Transfo dient uit te groeien tot een sportieve groene long voor Zuid-West-Vlaanderen met een ruim sportief watergeoriënteerd en avontuurlijk recreatief aanbod. Interactiviteit met andere vormen van (populaire) actieve recreatie zoals wandelen, lopen (joggen), fietsen, mountainbike, skaten, avonturensport, kan georganiseerd worden door een gezamenlijke promotie en door het aanbieden ervan in specifieke arrangementformules. Thematische interactie met natuur en milieu ligt voor de hand via de bestaande wandelnetwerken (Land van Mortagne en Land van Streuvels) en de recreatieve fietsnetwerken. Indien de recreACTIEVE sportactiviteiten van Gavers/Transfo/Kanaal samen gepromoot worden, zal in de arrangementontwikkeling bijzondere aandacht moeten gaan naar de logistieke ondersteuning van de recreant. Dit betreft onder meer de organisatie van vlotte verbindingen tussen de verschillende sites, de uitbouw van low-budget overnachtingscapaciteit (vb. nieuwe jeugdherberg), catering en sanitair op verplaatsing.

Beoogd resultaat:

•

•

112

Kwalitatieve uitgebouwd Kanaalpark Bossuit-Kortrijk’ met sportieve focus op water- en avontuurlijk sporten. In het park zijn de hotspots de site Transfo (duiktank en avonturensport) en het Provinciaal Sport- en Natuurcentrum De Gavers. Deze sites worden voorzien van degelijke en veilige infrastructuur en worden beheerd zodat iedereen, zonder onderscheid, kan deelnemen met in het bijzonder democratische voorwaarden voor bijzondere doelgroepen (jeugd, personen met een handicap, scholen en instellingen). Er moet een merknaam gecreëerd worden voor het volledige gebied, waardoor de recreanten en toeristen zich aangesproken voelen om het avonturenpark te ontdekken.


Uitbouw infrastructuur: 2013-2017 Branding kanaalpark: 2014-2017

Trekker(s):


Partners:

Toerisme Leiestreek, Intercommunale Leiedal, steden en gemeenten (Kortrijk, Zwevegem, Harelbeke, Deerlijk, Avelgem), buitensportorganisaties


5.4 Fiets in Eurometropolis


Het fietsnetwerk Leiestreek telt op dit moment reeds de meeste kilometers autovrije trajecten van alle fietsnetwerken in West-Vlaanderen. In 2016 zal Westtoer het fietsnetwerk herlanceren en in de tussenperiode ook herwerken. Deze gelegenheid zal worden aangegrepen om nieuwe, aantrekkelijke en veilige fietsverbindingen te integreren in dit netwerk. Tegelijkertijd zal ook worden gewerkt aan de uitbouw van een grensoverschrijdend fietsnetwerk geënt op de groene en blauwe assen. De regio op toeristisch vlak duidelijk positioneren binnen de Eurometropool biedt kansen om toeristen van verderaf aan te trekken. Zo zien we momenteel reeds een toename van Vlamingen en Nederlanders die naar de regio komen en een dagje de grens oversteken. Deze troeven verder ontwikkelen en vermarkten vormt een belangrijke uitdaging voor de komende jaren.

Beoogd resultaat:

• • • •

Realisatie grensoverschrijdend fietsnetwerk Innovatieve producten, infrastructuur en dienstverlening opgebouwd rond het fietsnetwerk Regio-branding rond fietsen Attractieve reisgids (vb. Lonely Planet), toeristische bezoekerspas en toeristische promotiecampagne onder de vlag Eurometropool maar met respect voor de eigenheid van de verschillende partners


2013-2018

Trekker(s):

Toerisme Leiestreek

Partners:

Provincie West-Vlaanderen, steden en gemeenten, IDETA, LMCU, Eurometropool, Intercommunale Leiedal, Transforum

113


5.5 Optimaal beleven van culturele sites en erfgoed


Erfgoedlocaties, historische industriële panden en culturele sites ter beschikking stellen als creatieve ruimte (theater, kunsten, design, debatplaats, ontmoetingsplaats). Dit leidt tot een tijdelijke herbestemming, een reflectie over dergelijke locaties en hun toekomst. De locaties en het erfgoed staan in de kijker als inspirerende voedingsbodem voor het debat. Het kan ook de manier zijn om het oude weefsel rond een erfgoedlocatie (ruimtelijk maar ook sociaal) terug te betrekken. Streekvertelsels kunnen als immaterieel erfgoed de dynamiek van de regio en de verbondenheid met het landschap verbeelden. Deze optimale beleving richt zich onder meer tot Transfo (Zwevegem), Buda-eiland (Kortrijk), nieuw Vlasmuseum (Kortrijk), Lijsternest (Ingooigem), de oude grensposten (Rekkem-Ferrain), buurtspoorwegen, vlasweides, historische boerderijen, arbeiderswijken, erfgoeddepot, bedrijventerreinen.

Beoogd resultaat:

• •


2013-2018

Trekker(s):

Overleg Cultuur / UiT in Regio Kortrijk, Provincie West-Vlaanderen

Partners:

114

erfgoedlocaties en culturele sites in de regio durven een nieuwe bestemming te geven, en zorgen voor een goede ontsluiting en een breed draagvlak binnen de regio een regionaal erfgoeddepot ontwikkelen in Zuid-West-Vlaanderen

13 steden en gemeenten, Toerisme Leiestreek, Intercommunale Leiedal, Vlaams Gewest, Transforum


5.6 Sportieve trekpleisters uitspelen


De regio heeft meerdere sportieve evenementen en locaties die veel volk en aandacht trekken. Het aanbod aan sportevenementen heeft een positieve impact op de sporteconomie en de tewerkstelling, op de sociale cohesie, en op het streekimago. De regio dient de aanwezige sportieve troeven op meerdere vlakken slim uit te spelen door: • het wielervoorjaar als ‘unique selling proposition’ gebruiken om de regionale sporteconomie en horeca te stimuleren • het voetbal in de streek nationale uitstraling te geven • Waregem Koerse als internationaal paardensport & business event te promoten • watersport promoten onder meer met uitbouw van Kanaalpark • de uitbouw van sterke dansscholen in de regio te stimuleren • grote loopmanifestaties voor een breed publiek te organiseren

Beoogd resultaat:

• •


2013-2018

Trekker(s):

Sport – en wedstrijdorganisaties

Partners:

Steden & gemeenten, Provincie West-Vlaanderen, sportverenigingen

uitbouw van sporteconomie met meer tewerkstelling in de regio sportbeleving laten uitgroeien tot een sterk onderdeel van het streekimago

115


5.7 Sportinfrastructuur voor iedereen


Het aanbod aan sportevenementen en de beschikbaarheid van geschikte sportinfrastructuren versterken elkaar. Iedereen moet de mogelijkheid hebben om zijn geliefkoosde sport actief of passief te kunnen beleven in de regio. De sportinfrastructuur dient uitgebouwd te zijn voor uiteenlopende niveaus, zowel voor het beoefenen van topsport (vb. topsporthal De Lange Munte) als voor sportlessen voor beginners. De inrichting van de sportinfrastructuur dient innovatief te zijn op vlak van architectuur, duurzaamheid, en veiligheid. De regio wil een thuisbasis zijn voor vele sportclubs, maar de sportinfrastructuur moet ook eenvoudig toegankelijk blijven voor de scholen en recreanten, met bijzondere stimulering en aanmoediging van mensen uit de kansengroepen. Sport en beweging hebben immers ook een positieve impact op de gezondheid van de inwoners, en op de sociale verbondenheid tussen de beoefenaars. Om in de toekomst over voldoende sportinfrastructuur te kunnen blijven beschikken in de regio, is het aangewezen om de samenwerking tussen de verschillende steden en gemeenten te versterken binnen een bovenlokaal of regionaal kader. Zeker voor de zwembadcapaciteit stelt de nood aan meer samenwerking binnen de regio zich uitdrukkelijk.

Beoogd resultaat:

•

•

116

meer deelnemers aan sportmanifestaties en meer bezoekers aan de sportinfrastructuur, zowel streekinwoners als bezoekers; meer deelnemers uit de kansengroepen behoud van voldoende capaciteit en kwaliteit van de (zwem)sportinfrastructuur door meer samenwerking binnen een bovenlokaal kader


2013-2018

Trekker(s):

Provincie West-Vlaanderen, Intercommunale Leiedal

Partners:

Steden & gemeenten, Vlaams Gewest, sportverenigingen, Intercommunale Leiedal, A’kzie, OCMW’s

117

Politiek engagement Om het hefboomproject ‘Cultuur, sport, en toerisme als bouwstenen voor streekontwikkeling’ te kunnen realiseren, is ook politieke ondersteuning nodig vanuit meerdere bevoegdheidsniveaus:


De regierol opnemen voor de implementatie van de UITpas voor vrijetijdsbesteding. Kansen geven aan de initiatieven die voortvloeien uit creatieve samenwerkingsverbanden. Bovenlokale en regionale samenwerkingsverbanden uitbouwen om de capaciteit en de kwaliteit van de sportinfrastructuur in de regio te handhaven. De organisatie van een sportwedstrijd of een cultureel evenement als thuisbasis zo veel mogelijk faciliteren en ondersteunen.

Provinciaal • • • •

Trekkersrol opnemen om een avontuurlijk Kanaalpark Bossuit-Kortrijk te realiseren. Promotiecampagne ondersteunen voor het fietstoerisme in Leiestreek en in de Eurometropool. Erfgoedlocaties in Zuid-West-Vlaanderen slim uitspelen. Kwalitatief aanbod aan sportinfrastructuur in Zuid-West-Vlaanderen handhaven.

Vlaams Gewest • •

118

De werking van culturele projecten of culturele sites met een brede uitstraling financieel ondersteunen. Kwalitatief aanbod aan sportinfrastructuur in Zuid-West-Vlaanderen handhaven.

Impact op transversale thema’s a) Armoedebestrijding in de streek: De regionale UITPas en de sportinfrastructuur zijn uitdrukkelijk gericht op aanmoediging en hogere deelname aan sport en cultuur van mensen uit de kansengroepen. b) Bevordering van het streekimago: Het creatief labo voor samenwerking draagt bij tot het imago van een creatieve, ondernemende regio. Ook het aanbod aan sportevenementen speelt mee voor het streekimago. c) Grensoverschrijdende samenwerking: De uitgave van een aantrekkelijke reisgids voor de ‘Eurometropool’, en de promotie van het fietstoerisme, en de opwaardering van het bestaande erfgoed kunnen de grensoverschrijdende samenwerking versterken.

119

6. Zorg & Innovatie

Doelstellingen van het hefboomproject De totale potentiële zorgvraag in West-Vlaanderen zal tussen 2010 en 2025 met 20,8% toenemen. Bevolkingsprognoses voorspellen dat er in 2025 bijna 14.000 65-plussers meer zullen zijn in de regio Zuid-West-Vlaanderen dan nu het geval is. De regio moet zich voorbereiden op een toenemende en wijzigende zorgvraag. Sleutelwoord hierbij is innovatie, zowel op vlak van kennis, op vlak van technologische ontwikkelingen en ICT, als op vlak van inrichting en organisatie van de zorgverlening. Binnen de zorgsector worden 17.850 personen tewerkgesteld, wat gelijk is aan 16% van alle bezoldigde tewerkstelling in Zuid-West-Vlaanderen. Zorginnovatie in de brede zin biedt echter ook heel wat sectoroverschrijdende opportuniteiten op vlak van economische ontwikkeling, creatie van meerwaarde, en tewerkstelling in de regio. Dit hefboomproject wil de bakens uitzetten opdat Zuid-West-Vlaanderen een pioniersrol kan blijven opnemen op vlak van zorg & innovatie. In de periode 2013-2018 is het belangrijk om in Zuid-West-Vlaanderen vooruitgang te boeken op meerdere domeinen: 1. Goede matching tussen zorg & innovatie: grondige kennis van de concrete zorgbehoefte is cruciaal om te kunnen voorzien in innovatieve oplossingen. Overleg tussen kennis- en expertisecentra, de zorginstellingen en –behoevenden, en het bedrijfsleven moet verder uitgebouwd worden. Hieruit kunnen innovatieve projecten of producten ontstaan, die tegemoet komen aan zorgbehoeftes, of proactief opportuniteiten uitwerken om de zorgsector kwalitatief te versterken. 2. Ontwikkeling van zorgeconomie: economische bedrijvigheid uitbouwen en tewerkstelling creëren in de regio gericht op de ontwikkeling van onder meer eHealth-instrumenten of –applicaties, of andere producten, materialen, of diensten voor de zorgsector. De zorgeconomie heeft als missie om de kwaliteit en de continuïteit van de zorgverstrekking optimaler te doen verlopen in het belang van de gezondheid en de veiligheid van de patiënt. Tegelijk draagt het bij tot een vereenvoudiging van de administratieve formaliteiten in de gezondheidszorg, en ondersteunt het een gezondheidszorgbeleid in de regio. Deze economische bedrijvigheid kan gestimuleerd worden door startende of groeiende ondernemingen in de streek, die hun activiteiten verder kunnen uitrollen naar een veel ruimer afzetgebied.

120

3. Innovatief organiseren van zorg: zorginnovatie ligt in de vernieuwende wijze waarop de zorgverlening georganiseerd of aangeboden wordt. Het moet leiden tot meer efficiëntie, meer preventie, al dan niet met virtuele bijstand. Het is niet haalbaar dat elke zorginstelling in alle domeinen gespecialiseerd is. De toekomst ligt steeds meer in multidisciplinaire samenwerking tussen zorgteams die een brede dienstverlening kunnen leveren in elk stadium van de zorgketen. Dit vereist aangepaste scholing om de juiste en voldoende gekwalificeerde medewerkers te kunnen inzetten. Zorginnovatie zoekt naar meerwaarde en onderlinge kruisbestuiving bij de organisatie van thuiszorg, ouderenzorg, kinderzorg, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, ziekenhuiszorg,… Door innovatieve pilootprojecten op te zetten, kunnen ook financiële middelen naar de streek gehaald worden. Zorginnovatie is tevens gericht op grensoverschrijdende samenwerking, evenals op de complementariteit van de zorg met andere sectoren zoals onderwijs, arbeidsmarkt, mobiliteit, cultuur, armoedebestrijding.

121


6.1 Dare to Create - Proeftuin Zorginnovatie


De OCMW’s van Brugge, Kortrijk en Oostende willen samen werk maken van de oprichting van een digitaal en fysiek platform, alsook van de uitvoering van acht concrete pilootprojecten gericht op zorginnovatie. Hiervoor dienen financiële middelen bekomen te worden via het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT). Het doel van het platform is om, met zeer diverse partners, innovatieve projecten in de ouderenzorg te onderzoeken en te initiëren. De focus van het platform ligt op de realisatie van projecten die langer kwalitatief thuis wonen van zorgbehoevende ouderen mogelijk maakt.

Beoogd resultaat:

• • •

• • •

122

Goedkeuring bekomen van de Vlaamse regering voor toekenning van de financiële middelen via het IWT voor de uitvoering van het project. Opstarten van een gebruikerscommissie als klankbord voor de uitwerking van de projecten (opgestart in maart ’13). Uitvoeren van 8 pilootprojecten vanuit het platform (hello my dear, Dare to Live, Woonkrachtig Thuis, Dare To Move, Wijk aan zet, Maaltijdzorg in de thuiszorg, Medicatiezorg & Zelfmanagement in de thuiszorg). Het versterken van autonomie en zelfzorg via het modulair aanpassen van het interieur. Dit zal o.a. uitgetest worden in woonzorgcentra en in AZ Groeninge. Het installeren en gebruiken van hulpmiddelen, software en hardware. Na het proefproject zullen de resultaten ruim verspreid worden via o.a. het streekforum Zorg binnen RESOC Zuid-West-Vlaanderen.


2013-2015

Trekker(s):

OCMW Kortrijk , OCMW Brugge & OCMW Oostende

Partners:

Televic, Boone & Blue Assist, leden gebruikerscommissie, Howest, RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen, AZ Groeninge, Provincie West-Vlaanderen, POM WestVlaanderen, Flanders’ Care

az groeninge - kortrijk

123


6.2 Pilootproject Het Portiek


De Korenbloem heeft van de Vlaamse regering en de Vlaams Bouwmeester de goedkeuring ontvangen voor de renovatie en integratie van 2 beschermde woningen en nieuwe woonzorginfrastructuur rond een parkgebied. Het bouwprogramma staat ten dienste van een kenniscentrum ‘wonen en zorg voor jongdementie’ (al dan niet ouder dan 65) en van een verdere verweving van het zorgcentrum met de buurt. Het innovatieve in dit project zit in de ambitie om totaalzorg aan te bieden en hierbij te vertrekken vanuit het ‘wonen’. Binnen de totaalzorg wordt er specifiek ingezet op jongdementie. Het uitbouwen van een kenniscentrum, inclusief de woon-, verblijfen zorgfunctie kan tot nieuwe inzichten leiden. Ook het integreren van het park en het (beschermd) patrimonium, en het verder versterken van de sociale cohesie in de omgeving is een belangrijk onderdeel.

Beoogd resultaat:

• • •

• •

•

124

Doelgroep zijn de bewoners van het woonzorgcentrum en zorgbehoevenden uit Zuid-West-Vlaanderen Renovatie van 2 beschermde portiekwoningen Bouw van een woonzorgfaciliteit met ruimte voor dagverzorging voor personen met jong-dementie, zorgflats voor koppels waarvan één van beide partners lijdt aan jong-dementie Uitbouwen van een kenniscentrum inzake jongdementie Uittesten van een innovatieve methodiek om mensen met jongdementie en hun familie op een betere manier te ondersteunen, zodat de jongdementerende niet in een woonzorgcentrum hoeft te worden opgenomen Sterke verweving van het zorgcentrum met de buurt


2013-2018

Trekker(s):

De Korenbloem vzw

Partners:

Actoren actief in de buurt (o.a. kinderopvang, mutualiteit, lokale handelaars)


6.3 Innovatieve opleidingen voor de zorgsector


De zorgsector heeft in het algemeen te kampen met een groot tekort aan arbeidskrachten. Ondanks een stijgend aantal studenten verpleegkunde zal dit onvoldoende zijn om in de vervanging van de babyboomers te voorzien, laat staan om tegemoet te komen aan de stijgende zorgbehoefte. Kansengroepen worden vaak niet bereikt. Bovendien haken zij ook vaak vroegtijdig – en dus ongekwalificeerd – af. Om voldoende gekwalificeerd personeel gericht te kunnen tewerkstellen, moet voor elke specifieke sector binnen de zorg een duidelijk overzicht bestaan van de leeftijdssituatie van het zorgpersoneel, en dient het opleidingsaanbod hierop afgestemd te worden door: • Heroriëntering van werkzoekenden of geïnteresseerden zonder of met verkeerde kwalificaties naar de zorgsector • Zorgportaal: project voor sociale integratie van kansengroepen in de zorgsector • Aanpak om anderstalig zorgpersoneel tewerk te stellen • Skill Lab voor professionals en mantelzorg als laagdrempelig trainingscentrum

Beoogd resultaat:

•

De vervangingsnood voor zorgkundigen en verpleegkundigen in kaart brengen door organisaties de leeftijdsscan te laten invullen. Deze cijfers kunnen helpen om een regionaal actieplan uit te werken om aan de nood te voldoen.

•

Het Skill Lab moet tegen 2018 operationeel zijn en zowel de professionals als de mantelzorgers beter ondersteunen in de transfer van het ziekenhuis naar de thuissituatie. Een betere bekendmaking van het concept inleefstages en een stijging van het aantal inleefstages bij zorgorganisaties.

•


2013-2018

Trekker(s):

AZ Groeninge (Skill lab), werkgroep hoger onderwijs

Partners:

Vives, Howest, Syntra West, HBO5, ziekenhuizen, VSPW, VDAB, provinciale werkgroep promotie zorgberoepen, werkgroep zorg RTC West-Vlaanderen, secundaire scholen (o.a. 7e jaar personenzorg)

125


6.4 Starters in de zorgeconomie


Zuid-West-Vlaanderen wil een aantrekkelijke regio zijn voor de zorgeconomie. Dit vereist aangepaste ruimte en ondersteuning voor startende ondernemers of studenten om een innovatief product/dienst voor de zorgsector te ontwikkelen en in de markt te zetten. Het Microsoft Innovation Center zal de trekkersrol opnemen bij het faciliteren van start-ups die een innovatieve ICT oplossing aanbieden voor optimalisatie en uitbouw van eHealth voor de gebruikers. Grondige kennis van de concrete zorgbehoefte is cruciaal om te kunnen voorzien in innovatieve oplossingen. Overleg tussen kennis- en expertisecentra, de zorginstellingen en –behoevenden, en het bedrijfsleven moet verder uitgebouwd worden.

Beoogd resultaat:

• •

126

Minstens 30 start-ups, met de creatie van 300 arbeidsplaatsen op regionaal en Vlaams niveau Regelmatige informatie – en netwerkbijeenkomsten organiseren voor de actoren uit de zorgeconomie


2013-2016

Trekker(s):

Microsoft Innovation Center Vlaanderen

Partners:

Innovatie- en Incubatiecentrum Kortrijk (IICK), Vives, Howest, Innovatiecentrum West-Vlaanderen, Voka, Unizo, POM West-Vlaanderen, Streekforum Zorg, Intercommunale Leiedal, Provincie West-Vlaanderen


6.5 Inzet van mobiele teams in de psychiatrie


Het IMPACT - team staat in voor snelle en intensieve hulp aan huis bij mensen in een psychische crisissituatie. Na aanmelding door de huisarts of psychiater komt men binnen de 24 u thuis langs (ook tijdens het weekend). De thuiszorgbegeleiders zorgen voor intensieve begeleiding van de cliënt én zijn omgeving gedurende gemiddeld 4 weken. Hierdoor kan de crisis gestabiliseerd worden en kan de cliënt doorverwezen worden naar verdere geschikte hulp. Het AMPHORA - team staat in voor ondersteuning in de thuissituatie bij cliënten met een langdurige ernstige psychische kwetsbaarheid. Het team ondersteunt de cliënt op verschillende levensdomeinen (o.a. wonen, werken, vrije tijd, zelfzorg, ...). Gemiddeld komt de thuiszorgbegeleider om de 14 dagen langs aan huis voor een gesprek. De aanmelding kan o.a. gebeuren door de huisarts, psychiater, thuiszorgdiensten, familie of de cliënt zelf. Beide teams begeleiden volwassenen (vanaf 16 jaar) met een ernstige psychische kwetsbaarheid in Menen, Wevelgem en Wervik.

Beoogd resultaat:

• •

Een gepast zorgaanbod creëren voor mensen met psychische klachten die in het bestaande aanbod niet geholpen (kunnen) worden. Terugkoppeling van de resultaten naar het werkveld via het regionaal overleg van het Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Z-W-Vl. Indien de resultaten positief zijn moet regionaal nagedacht worden over een uitbreiding van het aantal ambulante trajecten.


2013-2018

Trekker(s):

Psychiatrisch ziekenhuis Menen

Partners:

Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Zuid-West-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen

127


6.6 Ontwikkelen van digitale tools voor het zorgparcours


Een goede monitoring van het zorgparcours van de cliënt is belangrijk om de zorgcontinuïteit te waarborgen. Om deze monitoring vlot te laten verlopen, kunnen innovatieve digitale tools ontwikkeld worden. Dit moet leiden tot een vlotte doorstroom en toegang tot betrouwbare medische informatie, en moet ook de communicatie bevorderen tussen de verschillende zorgactoren onderling.

Beoogd resultaat:

• •

•

128

Uitrol in de streek van BelRAI als duurzaam ICT-instrument om de communicatie tussen de verschillende zorgsettings binnen de ouderenzorg te stroomlijnen. Ontwikkeling van een gemeenschappelijk consulteerbaar eHealth-dossier of E-zorgplan van de patiënt, met informatie over vroegtijdige zorgplanning of resultaten van zorgbemiddeling. Attente opvolging of in de regio pilootprojecten kunnen opgestart worden op vlak van eHealth.


2013-2018

Trekker(s):

Vlaamse overheid, streekforum zorg

Partners:

Actoren uit thuiszorg, woonzorgcentra, ziekenhuizen, huisartsen, Vives, Howest, Microsoft Innovation Center, Intercommunale Leiedal, Provincie West-Vlaanderen

vives campus kortrijk

129

130


6.7 Innovatieve zorgoplossingen op maat voor mensen met een beperking


Zorginnovatie ligt ook in de vernieuwende wijze waarop de zorgverlening georganiseerd of aangeboden wordt in de regio. • Inclusie invest: er is een groot tekort aan aangepaste woningen voor personen met een beperking. Vier organisaties in Vlaanderen hebben samen een coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk opgericht die aangepaste woonvormen bouwt, dicht bij het bestaande netwerk van de persoon met een beperking. De financiering voor de bouwwerken wordt gezocht bij de overheid, de zorgsector, bij bedrijven en bij particulieren. • Sectoroverschrijdend expertenplatform rond dubbeldiagnose: de regio ontbreekt expertise met betrekking tot de therapeutische ondersteuning van mensen met beperkingen (verstandelijk, NAH, …) en een psychische problematiek. Het gaat hier over een dubbeldiagnose. Er is een platform opgericht waarin de actoren van de gehandicaptenzorg en de actoren van de geestelijke gezondheidszorg uit de regio worden samen gebracht om gezamenlijk meer expertise uit te bouwen rond het thema van de dubbeldiagnose. • Continuüm van zorg voor personen met een niet aangeboren hersenletsel (NAH): doel is om een lokaal continuüm van samenhangende zorg uit te bouwen voor personen met een NAH en hun netwerk. Dit moet bijdragen aan het maximaliseren van de levenskwaliteit van de persoon met NAH en zijn/haar omgeving. • Inclusieve samenwerking rond ouderen met een beperking: de samenleving en voorzieningen binnen de gehandicaptenzorg worden meer en meer geconfronteerd met de problematiek van ouderen met een beperking. Tezelfdertijd beoogt de samenleving een inclusieve ondersteuning die inhoudt dat de ouderen (met een beperking) zo lang mogelijk moeten kunnen wonen in de verblijfplaats van hun voorkeur. De oudere met een beperking moet hiervoor op eenzelfde ondersteuning beroep kunnen doen als andere ouderen. Deze samenwerking omvat onder meer ondersteuning van teams, outreach, of daadwerkelijke ondersteuning door reguliere diensten, onafhankelijk van waar de betrokkene woont (eigen woning, service flat, woonzorgcentrum, …). • Design for [every]one: een interdisciplinair onderzoeksproject waarin de persoon met een fysische beperking een antwoord op maat aangereikt krijgt doordat studenten industrieel ontwerpen en ergotherapie samen met eindgebruikers nieuwe hulpmiddelen ontwikkelen.

Beoogd resultaat:

• •

• • •

• •

De bouw van 8 nieuwbouwstudio’s in de regio Avelgem tegen eind 2014. Tegen 2020 moeten er in de 5 provincies 1200 plaatsen gerealiseerd zijn. Voor WestVlaanderen moeten er tegen 2018 op verschillende plaatsen in de regio aangepaste woningen zijn voor personen met een beperking. Tegen 2018 willen we in de regio de nodige expertise, vorming en intervisie hebben inzake dubbeldiagnose. Continuüm van zorg voor personen met een niet aangeboren hersenletsel (NAH). Elke patiënt met een NAH moet de juiste behandeling, revalidatie en ondersteuning krijgen die maximaal aansluit bij de zorgvraag en dit door een doorgedreven regionale samenwerking van zorgpartners. Er moet een regionaal zorgaanbod uitgewerkt worden voor de woonzorgondersteuning van ouderen met een beperking. Design for [every]one wil elk jaar een 10-tal codesign projecten organiseren waarin diverse methodieken rond empathie, creativiteit en prototyping worden toegepast.


2013-2018

Trekker(s):

Groep Ubuntu, den Achtkanter, AZ Groeninge, Revalidatiecentrum Overleie, Woonzorgcentrum Sint-Vincentius, Howest, Vives

Partners:

Participatiemaatschappij Vlaanderen, ouders en gebruikers, KOCK Hoge Kouter, Pamele, Start West-Vlaanderen, de Branding, de Kindervriend, DGGZ Mandel en Leie, PZ H. Familie, Zonnebloem, CAW Piramide, CAW Stimulans, POM West-Vlaanderen

131

132


6.8 Centrum voor herstel en supportzorg


Het Centrum voor Herstel en Supportzorg wil een brugfunctie vervullen tussen een ziekenhuisverblijf en een terugkeer naar de thuissituatie, en heeft als hoofddoel om 60-plussers met nood aan complexe verzorging optimaal terug te integreren in de thuissituatie, zodat: • opname in een woonzorgcentrum met minimum 1 jaar uitgesteld of voorkomen wordt • onnodige heropname in het ziekenhuis voorkomen wordt.

Beoogd resultaat:

60-plussers met nood aan complexe verzorging optimaal terug integreren in de thuissituatie, zodat vermijdbare opname in een woonzorgcentrum of onnodige heropname in het ziekenhuis voorkomen wordt. In 2014 is er een evaluatie voorzien van het project op basis van een wetenschappelijke opvolging. Het doel is om dit project structureel in te bedden in de RIZIV financiering.


2013-2018

Trekker(s):

Woonzorgcentrum Sint-Vincentius, Zorggroep Heilig Hart

Partners:

CM Zuid-West-Vlaanderen, Familiehulp, Thuiszorg, AZ Groeninge, OCMW Kortrijk, Streekforum Zorg


6.9 Creatie van een centraal zorginformatiepunt


We moeten als regio durven nadenken over een zorginformatiepunt dat mensen kan helpen bij het vinden van de juiste zorgpartners. Het is voor zorgbehoevenden en hun mantelzorgers niet evident om de juiste zorgpartner te vinden.

Beoogd resultaat:

Het uitwerken van een centraal aanspreekpunt dat over voldoende expertise bezit om zorgbehoevenden en hun mantelzorgers te ondersteunen in het vinden van de weg in het regionale zorglandschap.


2013-2018

Trekker(s):

Streekforum Zorg

Partners:

Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen

133

Politiek engagement Om het hefboomproject Zorg & Innovatie mee te helpen realiseren, is politieke ondersteuning noodzakelijk op de verschillende bevoegdheidsniveaus.

Lokaal • •

OCMW’s stimuleren om projecten rond zorginnovatie te realiseren, en hiervoor bovenlokale samenwerkingsverbanden uit te bouwen om de nodige financiële middelen aan te trekken. Ruimte voorzien voor startende ondernemers of studenten om een innovatief product/dienst voor de zorgsector te ontwikkelen.

Provinciaal • •

Onderwijsinstellingen in de regio ondersteunen bij de promotie van de zorgberoepen en bij de uitbouw van een kwalitatief onderwijsaanbod rond zorg en innovatie. Ondersteuning voorzien voor startende ondernemers of studenten om een innovatief product/dienst voor de zorgsector in de markt te zetten.


134

Vernieuwende zorgprojecten in Vlaanderen blijven stimuleren door verdere uitbouw van projectoproepen, gekoppeld met de nodige financiering voor de uitvoering. Algemeen gebruik van welbepaalde digitale tools voor het zorgparcours, waarvan het nut en de verdiensten vaststaan, in Vlaanderen dwingend maken voor alle zorgactoren.

Impact op transversale thema’s a) Armoedebestrijding in de streek: Innovatieve zorgoplossingen moeten een antwoord kunnen bieden op elke concrete zorgbehoefte. Zorginnovatie kan een belangrijke sleutel zijn bij de armoedebestrijding door specifieke aandacht te schenken aan de zorgbehoeften van de kansarme groepen, en hiervoor betaalbare en toegankelijke zorgoplossingen te ontwikkelen. b) Bevordering van het streekimago: Het nadrukkelijk inzetten op zorginnovatie in het streekpact, versterkt het streekimago van Zuid-West-Vlaanderen als een warme, zorgzame regio. Dit hefboomproject draagt tegelijk bij tot de ontwikkeling van nieuwe en toekomstgerichte economische bedrijvigheid en tot de creatie van tewerkstelling in de regio. c) Grensoverschrijdende samenwerking: Bij de uitwerking van innovatieve processen en de organisatie van zorg is het aangewezen om in de regio open te staan voor internationale kennisuitwisseling en samenwerking, alsook voor de uitbouw van expertisenetwerken binnen de Eurometropool.

135

7. Warme buurten

Doelstellingen van het hefboomproject Het hefboomproject warme buurten heeft als doel om de woon – en levenskwaliteit voor jong en oud op buurtniveau te versterken, met bijzondere aandacht voor de kwetsbare buurten in Zuid-WestVlaanderen. In vele buurten wijst de realiteit op een voelbare vergrijzing, op een toenemende (zichtbare) vereenzaming, op de zoektocht naar zorg op maat, op de vraag naar betaalbare en kwaliteitsvolle woningen, op beperkingen aan het sociale weefsel in de eigen buurt. Tegelijk lopen in veel steden en gemeenten al talrijke buurtgerichte initiatieven met verdienstelijke inspanningen van vele wijkcomités, buurtmedewerkers, wijkagenten, buurtscholen, dichte buren,… De genoemde uitdagingen vereisen echter een integraal beleid op vlak van zorg, welzijn, gezondheid en wonen, dat op buurtniveau kan uitgerold worden. Goede samenwerking en afstemming tussen lokale besturen en de betrokken actoren in de streek is cruciaal om de solidariteit en het sociaal zorgnetwerk in de nabije omgeving te versterken en een meer zichtbare plaats te geven. Het platform buurtgericht werken binnen RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen staat in voor het regionale overleg, en behoudt een overzicht van alle streekinitiatieven voor een warme buurt. Het hefboomproject warme buurt wil met concrete acties resultaat boeken op drie domeinen: 1. Toegang tot betaalbare medische zorgen in de buurt. Het aanbod en de organisatie van de verlening van medische zorgen dient zo toegankelijk mogelijk gemaakt te worden voor de zorgbehoevenden. Afstand en kost mogen geen drempels zijn voor de toegang tot zorg. Vanuit die optiek is het aangewezen om de medische en paramedische zorgverlening samen te gaan aanbieden op centrale locaties in de buurt, met de gepaste ondersteuning op vlak van gezondheidspreventie. 2. Woonzorg op mensenmaat. De buurtbewoners dienen de mogelijkheid te hebben om zo lang mogelijk te wonen in de gewenste/gepaste woonvorm en woonomgeving. Zelfredzaamheid staat hierbij centraal. Dit vereist een goede zorgcoördinatie, maatwerk, en een gerichte afstemming tussen de zorgactoren met het oog op zorgcontinuïteit. Ook de mogelijkheden tot virtuele woonzorg en niet-medische bijstand dienen tot gunstige resultaten te leiden. Het blijft de bedoeling om meer maatwerk te kunnen realiseren in de thuissituatie voor personen met een zorgbehoefte.

136

137

hallowevelgem

138

3. Versterking van het sociaal buurtweefsel. Buurtwerking is een belangrijke hefboom voor sociaal engagement en betrokkenheid van mensen. De organisatie van buurtactiviteiten, vaak met ondersteuning van de lokale besturen, draagt bij om de aanwezige mix van bevolkingsgroepen te bereiken en te betrekken. Acties gericht op buurtsolidariteit, op het welzijn van kinderen en ouderen, op sociale herbestemming van voedseloverschotten, op een toegankelijk aanbod van sport en cultuur, kunnen de participatiegraad onder de buurtbewoners versterken. Ook scholen en lokale ondernemers, hebben een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid in de buurt. De Kansarmoedeatlas West-Vlaanderen 2011 brengt 23 kansarme buurten in beeld in Zuid-WestVlaanderen, waar in totaal 12.445 gezinnen of 25.650 inwoners wonen. Kortrijk telt 13 kansarme buurten, Menen 6, Harelbeke 2, Waregem 1, en Wervik 1. Het hefboomproject warme buurten geeft voorrang aan acties die in deze kansarme buurten uitgevoerd kunnen worden. Het ondersteunt echter alle acties in de regio die de woon – en levenskwaliteit voor jong en oud op buurtniveau versterken. Het voeren van een integraal beleid op vlak van zorg, welzijn, gezondheid en wonen binnen de steden en gemeenten komt iedereen ten goede. Het moet in het bijzonder tegemoetkomen en anticiperen op specifieke noden en zorgbehoeften, onder meer voor ouderen, personen met een beperking, psychiatrische patiënten, thuislozen, jongeren uit bijzondere jeugdzorg, gezinnen en alleenstaanden met kinderen.

139


7.1 Gezondheidskloof aanpakken


Om de kansen op een goede gezondheid te verhogen, zijn meerdere initiatieven en samenwerkingsverbanden mogelijk. • Een wijkgezondheidscentrum openstellen waarin kwalitatieve eerstelijnsgezondheidszorg aangeboden wordt in een multidisciplinair verband met het oog op het verbeteren van de lichamelijke, geestelijke en maatschappelijke gezondheid van de bevolking. De nadruk ligt op een laagdrempelige, betaalbare wijkgerichte dienstverlening. • Gezonde gemeente: stimuleren van een integraal en performant gezondheidsbeleid bij de lokale besturen in Zuid-West-Vlaanderen door ondertekening van het charter Gezonde gemeente. • Gezond schoolbeleid met aandacht voor het aanleren van gezonde eetgewoonten en voor voldoende lichamelijke beweging. • NV Gezond: meerdere bedrijven en bedrijventerreinen (Kennedypark, Bleie, bedrijvenpark Kortrijk-Noord) willen investeren in de gezondheid van hun medewerkers (vb. via 10.000 stappen-campagne, bedrijfswandelingen, gratis fruit). Dit initiatief kan nog ruimer toegepast worden binnen de regio, ook binnen de overheden.

Beoogd resultaat:

• • •

140

Oprichting van wijkgezondheidscentra in de streek met breed aanbod aan medische zorgverlening en gezondheidspreventie. Elk lokaal bestuur in Z-W-Vl dient het label Gezonde gemeente te verwerven en op te nemen in het beleidsplan. Meer aandacht en acties binnen overheden, ondernemingen, en organisaties voor de gezondheid van de werknemers.


2013-2018

Trekker(s):

13 lokale besturen

Partners:

Vives, Logo Leieland, SEL, Provincie West-Vlaanderen, A’kzie, service clubs, scholen, NV Gezond, RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen, huisartsenkring Zuid-West-Vlaanderen


7.2 Woonzorg op mensenmaat (cfr. Memorandum Wonen)


In de streek worden acties uitgevoerd die het thuis voelen in de eigen woning en in de eigen buurt versterken, nl.: • Het aanbieden van tools en begeleiden van personen om de eigen woning zo aan te passen dat men er levenslang kan blijven wonen • Het werken aan een woonomgeving, die voldoende te bieden heeft om aantrekkelijk te blijven gedurende alle levensfasen van de bewoners en waar bewoners niet geïsoleerd geraken • Het organiseren van infocampagnes rond woningaanpassing en de gemeentelijke adviespremie levenslang wonen • Het realiseren van multidisciplinaire woningscreenings • Het ijveren voor het maken van kangoeroewonen in een deel van het patrimonium van de sociale huisvestingsmaatschappijen • Het regelmatig uitvoeren van huisbezoeken aan ouderen (vb. Buren voor buren, 75+ ontspanningsnamiddagen, Zohra)

Beoogd resultaat:

De vermelde acties beogen om zo veel mogelijk personen zo lang mogelijk te laten verblijven op een zelfredzame manier in de woning van hun voorkeur. Alle steden en gemeenten dienen ook werk te maken van poules van vrijwilligers om eenzame personen geregeld te bezoeken.


2013-2018

Trekker(s):

13 lokale besturen

Partners:

Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen, Intercommunale Leiedal, Provincie WestVlaanderen, MIC, Vives, Sociale huisvestingsmaatschappijen, Huize ter Walle

141

142


7.3 Kinderwelzijn versterken


Gezien de zorgwekkende toename van kinderen die binnen de streek opgroeien in kansarmoede, is de structurele versterking van kinderwelzijn noodzakelijk via beleidsmaatregelen en gerichte acties. • Hart voor West-Vlaanderen: de totaalzorg voor kinderen en jongeren in armoede of met psychische problemen dient flexibeler te kunnen aansluiten op de leefsituatie van het kind/de jongere. • School en huiswerkbegeleiding: scholen spelen een cruciale rol om het kinderwelzijn te bevorderen, zowel door middel van preventie als bij noodopvang. Ook initiatieven voor huiswerkbegeleiding maken een belangrijk verschil voor kinderen in een problematische situatie (vb. Katrol). • Kinderopvang: inzetten op voldoende en kwalitatief aanbod aan kinderopvang in de regio. Dit aanbod dient zowel gericht te zijn op ondersteuning van gezinnen met werkende ouders, maar ook voor opvang van kinderen in nood. • Speelpleinwerking: uitbouw van voldoende speelpleinwerking en buitenschoolse opvang in de regio, met bijzondere aandacht voor kinderen uit de kansengroepen. • Kraamzorg: ondersteuning verlenen aan probleemgezinnen vanaf de geboorte, in het belang van het kind. • Kleuterparticipatie: acties ondernemen om kinderen vanaf 2,5 jaar effectief te laten deelnemen aan het kleuteronderwijs in de regio, zodat zij geen vermijdbare achterstand oplopen.

Beoogd resultaat:

Doel is om het kinderwelzijn te versterken door meer kansen te geven aan kinderen en meer ondersteuning aan jonge gezinnen met een problematische thuissituatie. Dit moet resulteren in een afname van vermijdbare schoolachterstand van jongsaf, en een stimulerende betrokkenheid met het sociale buurtweefsel .


2013-2018

Trekker(s):

Regionaal Platform Kinderopvang, Streekfonds

Partners:

Scholen, 13 lokale besturen, service clubs, CAW’s, Kind & Gezin


7.4 Voedseloverschotten sociaal herbestemmen


In de regio kunnen meerdere acties ondernomen worden om de tonnen voedseloverschotten op een efficiënte en sociale manier te herbestemmen, gericht op de verdeling van gezonde en voldoende voeding onder de kansengroepen. • Project Zero Food Waste uitbouwen om voedseloverschotten uit grootwarenhuizen te kunnen herverdelen. • Bring the food: website en ICT-applicaties ontwikkelen om voedseloverschotten eenvoudig aan te bieden en af te nemen. • Goede samenwerking tussen voedselbanken en verdelingspunten voor de doorstroom en verwerking van voedseloverschotten. • Volksrestaurant en sociale kruidenier oprichten om voeding aan te bieden aan bijzonder gunstige tarieven.

Beoogd resultaat:

• • •

Sterke toename van de hoeveelheid voedseloverschotten die sociaal herbestemd kunnen worden ten gunste van kansengroepen. Uitbouw van een performant systeem om voedseloverschotten van grootwarenhuizen op een vlotte manier naar de voedselverdeelpunten te brengen. Realisatie van een volksrestaurant en sociale kruidenier in de regio.


2013-2018

Trekker(s):

Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen

Partners:

OCMW’s, voedselbank, voedselverdeelpunten, RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen, Sinergiek, REO Veiling, Delhaize, Voka, Verenigingen waar armen het woord nemen, service clubs

143

144


7.5 Sociaal buurtweefsel versterken


Op wijkniveau zijn vele acties mogelijk die het sociaal buurtweefsel versterken, en tegelijk belangrijk zijn om nabije problemen op vlak van zorg en armoede te detecteren en aan te pakken: • Brede scholen zetten de schoolpoort open: de school gaat op stap in de eigen buurt en de buurt krijgt een plaats in de school. Door die wisselwerking streeft de brede schoolwerking ernaar een ontmoetingsplaats te zijn voor kinderen, ouders, leerkrachten, buurtbewoners, organisaties, in de zoektocht naar een sterker sociaal buurtweefsel. • Coöperatieve stadsboerderij: een multifunctioneel stadslandbouwproject ontwikkelen, waarin het gaat om de ontmoeting en verbinding tussen boer en burger, stad en platteland, met het oog op duurzaam leven en gezonde voeding. • Woonclub: kwetsbare bewoners begeleiden op zoek naar een betaalbare en voldoende kwalitatieve woning. • Feest en cultuur in de straat, soepfeesten, sport en spel op het plein, sneeuw ruimen in de straat. • Kerstmis/Sinterklaas in de wijk: vrijwilligers gaan langs in de wijk met een klein cadeau, waardoor nieuwe sociale contacten ontstaan. • Buurtbewoners met een beperkte mobiliteit bijstand verlenen om verplaatsingen af te leggen.

Beoogd resultaat:

• •


2013-2018

Trekker(s):

13 lokale besturen

Partners:

Wijkcomités, OCMW’s, buurtvrijwilligers, Verenigingen waar armen het woord nemen, Kerncomité brede scholen, CAW Stimulans, Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen

De werking van brede scholen in de regio verder uitbouwen Meer initiatieven nemen ter bevordering van de buurtsolidariteit, in het bijzonder binnen de kansarme buurten in de regio

145

Politiek engagement Om het hefboomproject Warme buurten mee te helpen realiseren, speelt de politieke ondersteuning een belangrijke rol op verschillende bevoegdheidsniveaus.


Ondertekening van het charter Gezonde gemeente. Samenwerking uitbouwen om toegankelijke en betaalbare medische zorgverlening mogelijk te maken (vb. voor oprichting van wijkgezondheidscentrum). Lokale initiatieven ter versterking van het sociale buurtweefsel initiëren en ondersteunen zonder vermijdbare administratieve formaliteiten. Regionale samenwerking organiseren voor sociale herbestemming van voedseloverschotten.

Provinciaal • •

Inzetten op woonzorg, zodat mensen op een zelfredzame manier langer in de eigen woning kunnen verblijven. Breed actieplan uitstippelen gericht op armoedebestrijding en de versterking van het kinderwelzijn, met concrete initiatieven in Zuid-West-Vlaanderen.


146

Uitvoering bewerkstelligen in Zuid-West-Vlaanderen van de doelstellingen van het Woonzorgdecreet. Financiële middelen uittrekken om toegankelijke en betaalbare medische zorgverlening in de regio mogelijk te maken.

Impact op transversale thema’s Het hefboomproject Warme buurten heeft een belangrijke impact op bepaalde transversale thema’s, in het bijzonder op de armoedebestrijding in de streek. a) Armoedebestrijding in de streek: Het hefboomproject Warme buurten geeft voorrang aan acties die uitgevoerd kunnen worden in de kansarme buurten binnen de regio. Het wil armoede bestrijden via concrete acties gericht op bevordering van de gezondheid, woonzorg, kinderwelzijn, voedselafname, en buurtsolidariteit. b) Bevordering van het streekimago: De ambitie van Zuid-West-Vlaanderen om een warme regio te zijn, kan verder gestalte krijgen door als regio een pioniersrol op te nemen voor de oprichting van een wijkgezondheidscentrum of voor de sociale herverdeling van voedseloverschotten. c) Grensoverschrijdende samenwerking: Goede buurtgerichte praktijken over de grens kunnen ook een inspiratiebron betekenen voor onze regio.

147

148

III. Over het streekpact 2013-2018

Terugblik 2007-2012 Bij de evaluatie van het streekpact begin 2012 bleek dat ruim 75% van alle acties reeds uitgevoerd of in uitvoering waren. Dit mooie resultaat was mogelijk dank zij het blijvend engagement van de vele streekpartners van RESOC om het streekpact te helpen uitvoeren. In de toekomst is het belangrijk om succesvolle initiatieven te consolideren via structurele financiering. Als regio hebben we ook nood aan een sterkere profilering om met onze dossiers zwaarder te wegen in Vlaanderen, België, Europa en in de Eurometropool.

Behoefte aan bundeling en dwarsverbindingen Een aantal zaken uit het streekpact 2007-2012 konden beter. Zo bestond het vorig streekpact uit 7 ambities die vertaald werden in 21 strategische doelstellingen. Er waren te veel acties, er was teveel versnippering. In het streekpact 2013-2018 proberen we de initiatieven meer te bundelen binnen 3 ambities en 7 hefboomprojecten. We willen de uitvoerders van het streekpact nog meer laten samenwerken als een geïntegreerd team vanuit een regionale invalshoek. Bij de opbouw van het nieuwe streekpact hebben we meer linken en dwarsrelaties gelegd tussen de verschillende ambities en hefboomprojecten. We willen de kansen voor kruisbestuiving tussen de verschillende thema’s en sectoren zo ruim mogelijk benutten.

149

Inspiratie voor het streekpact Het streekpact 2013-2018 baseert zich op de resultaten en evaluatie van het vorige streekpact, op literatuur, en op enkele gesprekken met bevoorrechte getuigen en ervaringsdeskundigen. Ook de Europa 2020-strategie en het Vlaanderen in Actie (ViA) pact 2020 zijn inspirerend. De Europa 2020-strategie roept op om te werken aan de uitdagingen van klimaatveranderingen, energie- en hulpbronnenefficiëntie, schaarste aan grondstoffen, vergrijzing en verarming van de bevolking. Vlaanderen vertaalt de Europese strategie in het ViA pact 2020. RESOC organiseerde in het voorjaar 2012 vier rondetafelgesprekken als eerste stap voor het uittekenen van een toekomstvisie. Tijdens deze rondetafelgesprekken debatteerden meer dan honderd verantwoordelijken uit het werkveld over economische ontwikkeling en tewerkstelling, over de uitbouw van zorg, over onderwijs en opleiding en over leef- en omgevingskwaliteit. De SERR, het overleg van sociale partners en de werkgroep kansengroepen bezorgden een insteek vanuit tewerkstellingsoogpunt. Deze debatten met een mix van deelnemers uit diverse maatschappelijke sectoren leverden heel wat reflecties en voorstellen voor een vernieuwende aanpak op. Dit resulteerde in de redactie van een ontwerptekst van het streekpact, in samenspraak met de leden van de stuurgroep.

Maatschappelijk en politiek debat Het maatschappelijk debat over het streekpact werd tijdens de startavonden in oktober 2012 geopend. De ontwerptekst werd voorgelegd aan het brede publiek, met het verzoek om dit te bespreken binnen de eigen organisatie of huiskamer, en hierover verslag uit te brengen via www.samengrenzenverleggen.be. Ruim 40 streekorganisaties van uiteenlopende aard hielden een debat over de ontwerptekst en brachten hierover verslag uit. Het sluitstuk van het maatschappelijk debat was het Streekcongres op 19 december 2012 in Kortrijk Xpo. Ongeveer 350 streekgenoten gingen in 30 rondetafelgesprekken het debat aan over een brede toekomstvisie voor Zuid-West-Vlaanderen. De samenstelling gebeurde op basis van een kleurrijke mix van vertegenwoordigers uit het brede socio-economische middenveld en de politieke wereld.

150

Tijdens de eerste maanden van 2013 werden op basis van alle input uit het maatschappelijk debat de hefboomprojecten voor het nieuwe streekpact uitgewerkt. Rechtstreeks overleg met tientallen streekorganisaties en binnen de regionale overlegfora gaven het streekpact een steeds concretere invulling. De ontwerpteksten van het streekpact en de hefboomprojecten werden ook overgemaakt voor een politieke consultatieronde in de 13 gemeente – en stadsbesturen uit de regio, en in de provincieraad van West-Vlaanderen. Tijdens rechtstreekse contacten vanaf april tot juni 2013 maakten de verschillende gemeente – en stadsbesturen, en de provincieraad nuttig gebruik van de mogelijkheid om nieuwe accenten in het streekpact te leggen. De redactionele uitwerking gebeurde binnen de stuurgroep voor het nieuwe streekpact, die er werk van maakte om de streekvisie en de hefboomprojecten met alle deelacties te integreren tot één coherent en evenwichtig geheel, namelijk het streekpact 2013-2018 'Samen grenzen verleggen'.

Tijdslijn • • • • •

Oktober-december 2012: 19 december 2012: Januari-juni 2013: September-oktober 2013: 13 november 2013:

maatschappelijk debat op basis van de ontwerptekst Streekcongres (Kortrijk Xpo) uitwerking hefboomprojecten, politieke consultatieronde, goedkeuring streekpact door RESOC Zuid-West-Vlaanderen bekrachtiging door de provincieraad en de 13 gemeenteraden Streekevent Zuid-West-Vlaanderen (Vives)

151

Stuurgroep van het streekpact De redactionele uitwerking van het streekpact gebeurde binnen een representatieve stuurgroep. Deze stuurgroep maakte er werk van om de streekvisie, alle hefboomprojecten en deelacties te integreren tot één coherent en evenwichtig geheel. Samenstelling: Veerle De Mey, Luc Decavel, Alain Depreux, Valerie Hellebuck, Ann-Sophie Maes, Koenraad Marchand, Bart Noels, Vicky Snauwaert, Conny Van Gheluwe, Steven Vanassche, Filip Vanhaverbeke, Stefaan Verhamme Organisaties die meewerkten aan de totstandkoming van het streekpact:

152

ABVV West-Vlaanderen

Gemeente Anzegem

ACV Zuid-West-Vlaanderen

Gemeente Avelgem

A'kzie

Gemeente Deerlijk

AZ Groeninge

Gemeente Kuurne

Boerenbond

Gemeente Lendelede

Buda Kunstencentrum

Gemeente Spiere-Helkijn

Budafabriek

Gemeente Wevelgem

BW WAAK

Gemeente Zwevegem

BWM 't Veer

Groep Ubuntu

CAW Piramide

Horeca Vorming Vlaanderen

CAW Stimulans

Howest

Centrum voor Basiseducatie

Huize Ter Walle

Comenes Volwassenonderwijs

IMOG

De Korenbloem vzw

Innovatiecentrum West-Vlaanderen

De Leerwinkel


Den Achtkanter

JCI Kortrijk

Designregio Kortrijk

Jobcentrum West-Vlaanderen

Dienst Sport provincie West-Vlaanderen

Kanaal 127

Diversiteitscommissie SERR Zuid-West-Vlaanderen

Kerncomité Brede School

ECG arrondissement Kortrijk

Kerngroep Fabriek voor de Toekomst

Eures

Koepel Armoedebestrijding Menen

Eurometropool

KU Leuven Kulak

Festival van Vlaanderen Kortrijk

Kunstenoverleg Kortrijk

Flanders InShape

Liberaal Sociaal-Economisch Platform

Logo Leieland

Stad Waregem

Marke 2010|2030

Stad Wervik

Mentor

Streekfonds West-Vlaanderen

MIC Vlaanderen

Streekforum Zorg

Natuur.koepel vzw

Stuurgroep Subplatform Zorgnetwerk

Natuurpunt Kortrijk

Stuurgroep Thuisloosheid

NGG Zuid-West-Vlaanderen

Syntra West

Netwerk tegen armoede

Toerisme Leiestreek vzw

OCMW's Zuid-West-Vlaanderen

Transforum

OLV Psychiatrisch Ziekenhuis Menen

Transitiestad Kortrijk

OLV van Lourdes Ziekenhuis Waregem

Unie der Zorgelozen

Ondernemerscentrum Kortrijk

Unizo Zuid-West-Vlaanderen

Oranjehuis vzw

Vives

Overleg Cultuur regio Kortrijk

Vives - HIVV

Overleg Gemeentesecretarissen

Vives - VHTI

Platform Levenslang Leren

VDAB

POM West-Vlaanderen

Vlaams gewest

Provinciaal Platform Detailhandel

Vlaamse overheid: departement MOW

Provinciale gebiedswerking Zuid-West-Vlaanderen

Vlaamse overheid: departement Ruimte

Provinciale werkgroep Hoger onderwijs

VLAKWA


Voka West-Vlaanderen

Regionaal overleg Trajectbegeleiders

Vorming Plus

Regionaal overlegplatform Deeltijds Leren en Werken VTI Kortrijk

153

Regionaal platform Kinderopvang

Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen vzw

RESOC-SERR Zuid-West-Vlaanderen

Welzijnsschakel De Ketting

Revalidatiecentrum Overleie

Werkgroep Energie - Leiedal

RTC West-Vlaanderen

Werkgroep Kansengroepen

SEL Zuid-West-Vlaanderen

Werkgroep Wonen

Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen

WIV

Sinergiek

Woonzorgcentra Kortrijk

Stad Harelbeke

WZC St-Vincentius

Stad Kortrijk

Zorggroep Heilig Hart

Stad Menen

154

Verklarende woordenlijst Alliatra

het Interreg-project met partners uit West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk, gericht op de uitbouw en de internationalisering van startende bedrijven binnen een netwerk van starterscentra aan weerszijden van de grens.

Bruto toegevoegde waarde

het verschil tussen de marktwaarde na productie en de daarvoor ingekochte grondstoffen.

Coworking

de manier van werken waarbij mensen op dezelfde locatie werken, zonder dat zij tot dezelfde organisatie hoeven te behoren. Het betreft doorgaans een verzameling van zelfstandigen of freelancers met een onafhankelijke activiteit, op zoek naar een inspirerende en aantrekkelijke werkomgeving.

Creatieve maakindustrie

de economische activiteiten die erop gericht zijn om de brug te leggen tussen het creatieve ontwerpen en het daadwerkelijk maken van producten en diensten.

Fabriek voor de Toekomst

het West-Vlaams concept dat uitvoering geeft aan het Nieuw Industrieel Beleid in Vlaanderen door samenwerkingsverbanden uit te bouwen tussen complementaire partners uit de bedrijfswereld, onderwijs, onderzoek, en overheid. In Zuid-WestVlaanderen ligt de focus op nieuwe en intelligente materialen en producten.

Flanders Inshape

het kenniscentrum dat de Vlaamse industrie ondersteunt op het vlak van design en gebruikersgedreven innovatie, teneinde de concurrentiepositie van deze ondernemingen te versterken.

Flanders Plastic Vision

de competentiepool ter ondersteuning van de kunststof- en rubberverwerkende industrie in Vlaanderen. De voornaamste taken zijn: gezamenlijke projecten opzetten, het begeleiden van samenwerkingsverbanden, allianties creëren en kenniscreatie stimuleren.

GIS kaartenmateriaal

een geografisch informatiesysteem (GIS) waarmee (ruimtelijke) gegevens of informatie over geografische objecten kan worden opgeslagen, beheerd, bewerkt, geanalyseerd, geïntegreerd en gepresenteerd. Het zorgt o.a. voor nieuwe vormen van output uit computers zoals plattegronden, kaarten en grafieken.

Go KMO

het Grensoverschrijdend Ondernemerscentrum voor KMO’s dat advies en begeleiding biedt bij het ontwikkelen van grensoverschrijdende activiteiten in de Frans-Belgische grenszone.

Jobratio

het aantal jobs per 100 inwoners op arbeidsleeftijd (15-64 jaar).

155

156

Lokale diensteneconomie

lokale diensteneconomie beoogt de invulling van lokale noden te koppelen aan duurzame en lokale tewerkstelling voor mensen uit de kansengroepen die moeilijk hun weg vinden naar de arbeidsmarkt.

LOM/LEM beheersstructuur

de beheersstructuur van de luchthaven waarbij een publieke luchthavenontwikkelingsmaatschappij (LOM) en een private luchthavenexploitatiemaatschappij (LEM) aangesteld zijn met afzonderlijke bevoegdheden en verantwoordelijkheden.

Maatwerkdecreet

nieuwe regelgeving voor sociale en beschutte werkplaatsen die vanaf 1 januari 2014 in werking treedt en bepaalt hoe en binnen welke criteria de invulling van de loonpremies, begeleiding op de werkvloer en de bijkomende organisatieondersteuning voor sociale werkplaatsen zal gebeuren. Het biedt een kader voor collectieve professionele inschakeling van mensen met een beperking op de arbeidsmarkt.

Memorandum Wonen Z-W-Vl

Memorandum dat drie strategische acties vooropstelt om de toegang tot een kwaliteitsvolle, betaalbare woning in een goede woonomgeving voor iedereen mogelijk te maken, nl.: strategisch beheer en regie van publieke gronden en panden; betaalbaar en kwalitatief huren (privaat en sociaal); woonzorg op mensenmaat. Het Memorandum is een gezamenlijke publicatie van Intercommunale Leiedal, Welzijnsconsortium Z-W-Vl, en de Provincie West-Vlaanderen, in opdracht van RESOC Zuid-West-Vlaanderen.

Microsoft Innovation Center Vlaanderen (MIC)

een organisatie met als doel om de ontwikkeling van de regio Vlaanderen te stimuleren op het vlak van informatie- en communicatietechnologie binnen de zorgsector.

Nieuw Industrieel Beleid

een overkoepelende visie op de toekomst van de industrie in Vlaanderen. De bedoeling is om de industrie in Vlaanderen te ‘transformeren’ naar een moderne industrie die groener, socialer, creatiever en innovatiever is.

Project Seine-Schelde

Europees project dat de vaarweg tussen Seine en Schelde wil verbeteren. Door het project wordt de binnenvaart een volwaardig alternatief voor het goederenvervoer op de weg – minder drukke wegen, meer veiligheid en een schoner milieu zijn het resultaat. In het project Seine-Schelde gaat ook veel aandacht naar rivierherstel: oevers krijgen een natuurvriendelijke versterking, fauna en flora krijgen meer kansen, oude rivierarmen worden in ere hersteld, en goede voetgangers- en fietspaden zorgen dat iedereen ervan kan meegenieten.

Sociale innovatie

de arbeidsorganisatie op een systematische en duurzame wijze vernieuwen met de bedoeling om tegelijk de economische resultaten te verbeteren én de kwaliteit van de arbeid voor de medewerkers te verhogen.

Speerpuntsectoren

voor Zuid-West-Vlaanderen zijn dit de kunststoffen, de innovatieve materialen, mechatronica en beelden communicatietechnologie.

Tandem

het Interreg-project dat grensoverschrijdende samenwerking tussen kennisactoren en industriële actoren wil stimuleren in de regio’s West-Vlaanderen en Nord Pas-de-Calais om het grensoverschrijdend innovatiepotentieel te versterken.

Team Vlaams Bouwmeester

het Team Vlaams Bouwmeester is een in 1998 door de Vlaamse Regering in het leven geroepen team dat vanuit een langetermijnvisie, in goed overleg met de verschillende administraties en met de extern betrokken partijen, moet bijdragen tot de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering van het architecturaal beleid van de Vlaamse Gemeenschap, teneinde een architecturaal kwalitatieve leefomgeving (gebouwen, infrastructuur, landschapsingrepen,…) in Vlaanderen te helpen creëren.

Vlakwa

het Vlaams Kenniscentrum Water dat oplossingen wil aanreiken voor de Vlaamse waterproblematiek en zo tegemoetkomen aan de toekomstige waternoden.

Woonzorgdecreet

decreet dat sinds 1 januari 2010 voorziet in een versoepeling van het woonzorgaanbod in functie van de individuele fysieke en psychische noden van de zorgvrager. Zorg op maat bieden en zorgcontinuïteit garanderen staan centraal in het nieuwe decreet. Ook wil het decreet de regelgeving voor zorg, wonen en welzijn actualiseren en beter op elkaar afstemmen,

Zorgketen

het samenhangend geheel van zorginspanningen dat door verschillende zorgaanbieders wordt geleverd, waarbij het cliëntproces centraal staat en waarbij zoveel mogelijk aansluiting wordt gezocht met diens omgeving.

157

Bibliografie De leerwinkel, Actieplan digitale kloof 2011, 2014. Econopolis, onderzoeksproject ‘Kennisclusters West-Vlaanderen’, Eindrapport 2012. Eurometropool, Strategie Programma 2014 – 2020, juli 2013. Europa 2020, Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei, 2010. Facetten van West-Vlaanderen, Demografische veranderingen en uitdagingen voor de West-Vlaamse regio’s, 2011. Facetten van West-Vlaanderen, Logistieke Poort West-Vlaanderen, 2009. Gebiedsgerichte werking Provincie West-Vlaanderen, Meerjarenplanning 2014-2019, werkdocument ERSV tweedaagse 2012. Intercommunale Leiedal,Sterk besturen in een sterke regio. Op weg naar een strategie, 2010. Intercommunale Leiedal, Cahier 05, Zuid-West-Vlaanderen energieneutraal in 2050. Naar een regionale Energiestrategie, juli 2012. Memorandum Wonen Zuid-West-Vlaanderen. Drie strategische acties voor een toekomstgericht Wonen, januari 2013. Ondernemerscentrum West-Vlaanderen, Brochure Creatieve starters, 2011. POM West-Vlaanderen, Tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen in West-Vlaanderen, cijfermateriaal 2006-2011, 2012. POM West-Vlaanderen, West-Vlaanderen ontcijferd. Sociaal-economisch profiel van de provincie, editie 2012. Provincie West-Vlaanderen, Dienst Welzijn, cijfers aangeleverd door Steunpunt sociale planning. Provincie West-Vlaanderen, Naar een kennisgedreven toekomst voor West-Vlaanderen, Rede door Paul Breyne – 2011. Provincie West-Vlaanderen, Over werk en mensen. Een sociaaleconomische streekgeschiedenis van Midden - en Zuid-West-Vlaanderen, 2012. Provincie West-Vlaanderen, Pact Hoger Onderwijs, 2009 Provincie West-Vlaanderen, Steunpunt sociale planning, kansarmoedeatlas, 2011. Provincie West-Vlaanderen, West-Vlaams netwerk van Fabrieken voor de Toekomst. Naar een innovatie-ondersteunend industrieel beleid met een sterke KMO-dimensie, december 2011. RESOC Zuid-West-Vlaanderen, Een dynamisch streekpact: 8 prioriteiten voor de regio. Addendum bij het streekpact 2007-2012, 16 april 2010. RESOC Zuid-West-Vlaanderen, Ontwerp streekpact 2013-2018: Samen grenzen verleggen, oktober 2012. RESOC Zuid-West-Vlaanderen, Streekpact 2007-2012, januari 2008. RESOC Zuid-West-Vlaanderen, Synthese maatschappelijk debat, januari 2013. RESOC Zuid-West-Vlaanderen, Synthese streekcongres, 19 december 2012. RESOC Zuid-West-Vlaanderen , Thematische rondetafelgesprekken: insteeknota’s, verslagen en kritische reflectie deskundigen, april/mei 2012. SEL Zuid-West-Vlaanderen, Meerjarenplanning lokale besturen: verwachtingen en aandachtspunten Eerstelijnsgezondheidszorg, Memorandum 2013.

158

SERV advies, Het toekomstig streekoverleg in Vlaanderen, december 2012. Studie in opdracht van de West-Vlaamse RESOC’s en de Provincie West-Vlaanderen – Ruimtelijk-economisch onderbouwde behoefteraming 2007-2022 voor de 5 RESOC’s en voor de provincie West-Vlaanderen met dezelfde methodes, Eindrapport 2007. Toerisme Leiestreek, een vernieuwde dynamiek voor toerisme en recreatie in de Leiestreek 2011-2018, 2011. Transforum, Visie en prioriteitennota Transforum, november 2011. VDAB, Jaarlijks ondernemingsplan VDAB, 2013. VESOC, Pact 2020: een nieuw toekomstpact voor Vlaanderen, 2009. VESOC-akkoord Loopbaanbeleid, 2012. Vlaamse Regering, Actie voor 2020! Het toekomstplan voor Vlaanderen in uitvoering, 2011. Vlaamse regering, Witboek, een nieuw industrieel beleid voor Vlaanderen, 2011. Vlaamse regering, Woonzorgdecreet, 2009. Vlaamse regering 2009-2014, Een daadkrachtig Vlaanderen in beslissende tijden, Voor een vernieuwende, duurzame en warme samenleving, 2009, Regeerakkoord. Welzijnsconsortium, Sociale cijferreeksen Zuid-West-Vlaanderen, juni 2013. WES, Sociaal-economische analyse van de regio Zuid-West-Vlaanderen, mei 2013. WES, Stand van zaken van de kennisgedreven creatieve economie in Zuid-West-vlaanderen, oktober 2011. Forum van de Eurometropool, Algemene bijdrage aan de strategie 2014-2020, juli 2013. Europa 2020, Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei, 2010. SERV / Stichting Innovatie & Arbeid, Samenwerking bij technologische innovatie. Drempels en hefbomen voor bedrijven en kenniscentra, 2011. Vlaanderen In Actie, Visienota ‘Creatieve industrieën’ in Vlaanderen, 2011. Vlaanderen In Actie, www.ViA.be. West-Vlaanderen werkt, Nieuw Industrieel Beleid in West-Vlaanderen, 2012.

159

NOTITIES

160

161

162

Iedereen mee naar morgen In een vlassen verleden met wijdse landschappen Werden bobijnen paragrafen en metalen hoofdstukken Geschreven in het boek van de streek Morgen wordt anders, Omgewoeld en ingekanteld Gaan we samen grenzen verleggen Tot voordeel van ieder Stofferige kasten worden geleegd Nieuwe ideeën vormen sporen in de stad Het platteland ademt eindeloos En schoorstenen zijn plots windmolens We transfo-meren en buda-liseren We gaan jobrocken en krakrocken Renners pedaleren zwetend op de weg Voetballers lopen naar roem en glorie Alles komt samen Langs beken en velden In straten en stegen In parken en pleinen Van de Leie tot de Schelde Van toebak tot Streuvels Van Ozark tot Goose Zuid-West op z’n best

Robrecht Delputte


www.samengrenzenverleggen.be


SAMEN GRENZEN VERLEGGEN STREEKPACT

Recommend Documents