Donderdag 1 oktober 2015
René Breuk
Gezinsgericht werken in JJI’s
Gezinsgericht werken binnen AWFZJ:
JJI Lelystad
FC Teylingereind
Nieuw programma Gezinsgericht werken in JJI’s • Module Kort Verblijf • Module Lang Verblijf
Gezinsgericht werken: Een andere visie Van: Individuele jongere met gedrags- en andere individuele problemen leidt tot Individuele diagnose aangevuld met invloeden van systeem: gezin, school, vrienden, etc. Naar: Analyse individuele jongere in relatie tot dat specifieke gezin en wisselwerking en relatie andere externe invloeden, komt tot integrale systeemdiagnose
Visie van systeem-model op probleemgedrag van jongeren
•
Het gezin is primair voor een gezonde ontwikkeling van de jongere
•
De invloed van het gezin wordt versterkt of verzwakt door factoren in andere domeinen: leeftijdgenoten, school, buurt
Gezinsinterventies tijdens de residentiële behandeling (1) Ontwikkeling bottom up: • Twee decentrale werkgroepen van beide instellingen met groepsleiders, gedragswetenschappers, teamleiders en gezinstherapeuten • Een centrale projectgroep met medewerkers van beide instellingen, een onderzoeker in opleiding (OIO) en een oudervertegenwoordiger samen om de plannen tot één geïntegreerd plan te maken • Een onderzoekscommissie met de projectleiders van de werkgroepen, een OIO, een hoogleraar en de programmamanager AWFZJ/senioronderzoeker
Gezinsgericht werken tijdens residentiële behandeling (2) Kort Verblijf: • gezinskennismakingsgesprek> crisis van detentie gebruiken om gezin in beweging te zetten. Mogelijkheden na gezinskennismakingsgesprek: 1. crisis/ Is het onverantwoord jongere terug te plaatsen in gezin? 2. onmiddellijke start en ambulante voortgang van gezinstherapie (FFT/MDFT) 3. geen noodzaak gezinstherapie (te laag risico, reeds andere (gezins-)interventies), wel nauw samenwerken met het gezin 1. er is een vervolg(taxatie-)gesprek noodzakelijk: (1) pijnlijke thema’s komen boven (2) gezinstherapie lijkt noodzakelijk maar (nog) geen motivatie of (3) uithuisplaatsing dreigt
Gezinsgericht werken tijdens residentiële behandeling (3) Lang Verblijf module
•
•
•
Startfase (eerste drie- zes maanden): gezinsverkenning/-taxatie en kortdurende gezinstherapie. Doelen: verwerking Lang- Verblijfplaatsing, herstel onderling vertrouwen en communicatie, nadenken over perspectief na behandeling Middenfase (6 maanden- 2 jaar): onderhoudscontacten, ouderavonden en oudercursus op indicatie. Mentorgesprekken met ouders/ ouderactiviteiten op leefgroep. Subfasen: (a) geen verlof/begeleid verlof en (b) onbegeleid verlof STP fase: óf MDFT/FFT vanaf veranderingsfase als jongere terug naar huis óf ouder-/gezinsbegeleiding als jongere niet terug naar huis
Gezinsgericht werken tijdens residentiële behandeling (4) Samenwerken met ouders • Gezinskennismakingsgesprekken, soms als start van gezinstherapie • Wekelijkse contacten ouders en mentoren; uitwisseling gedrag jongere in thuissituatie en jongere op leefgroep • Ouderavonden, soms met thema’s • Individuele ouderactiviteiten op groep zoals koken voor de groep
Doel: ouders betrekken en een stem geven tijdens behandeling
De Kort Verblijf- module; 10 hoofdstukken Gezinsgericht werken (GGW) 1. Opzet module gezinsgericht werken binnen JJI’s 2. Taken van verschillende medewerkers binnen GGW 3. Indicaties en contra-indicaties GGW 4. GGW op de leefgroep>>groepsleiders/mentoren 5. Routes binnen de KV module 6. Het gezinskennismakingsgesprek>>Gedragswetenschapper 7. Het gezinsverkennings (taxatie-) gesprek 8. Motiverende methodieken 9. Intervisie en Coaching>>Gezinstherapeut 10. GGW, praktisch van week tot week
Gezinsgericht werken in een JJI: onmisbare schakels van samenwerkende medewerkers • Groepsleiders, mentoren> oudercontacten/ouders op groep/ouderdagen • Gedragswetenschapper> Gezinskennismakingsgesprek en – vervolggesprekken • Teamleider> Organiseren vergaderingen/teamcoaching; faciliteren ouders op de groep; aansturen groepsleiders • Gezinstherapeut> gezinstherapie/coaching groepsleiders/duo gedragswetenschapper • Directie JJI> ondersteunen beleid/ GGW als onderdeel primaire proces • Overigen: school, ITB, beveiliging, medische dienst
Conclusies (1) • • • • •
Gezinsgericht werken verandert houding naar ouders bij alle medewerkers Kan energie geven aan een team, maar risico is wegvallen in dagelijkse hectiek om individuele jongere in JJI Door verbond ouders- JJI ontstaat meer (positieve) druk op jongere Gezinsgericht werken niet (alleen) gezinstherapie aan einde behandeling, maar vanaf de eerste dag in JJI Gezinsgericht werken verandert de (diagnostische) visie op de jongere (en zijn gezin)
Conclusies (2) JJI meer onderdeel van de zorgketen Nu: verblijf in JJI vaak te los van de maatschappij en ver weg van de jeugdzorg in de wijkteams en ouders op afstand Door gezinsgericht werken JJI: • Bij Kort Verblijf (< 3 maanden): fase JJI beter verankerd in ambulante jeugdzorgtraject • Bij langere detentie en PIJ behandeling: meer betrokkenheid gezin van herkomst en rol ouders meer integraal onderdeel van nazorgtraject
• Modules GGW JJI’s > ook belangstelling bij jeugdzorgplus
