Gezinsbijslag in 15 vragen 1.
Wat is gezinsbijslag?
Gezinsbijslag omvat: het kraamgeld dat eenmalig wordt uitbetaald bij de geboorte de adoptiepremie die eenmaal wordt uitbetaald bij de adoptie de kinderbijslag (gewone en bijkomende bijslagen) die maandelijks wordt uitbetaald de wezenbijslag de leeftijdsbijslag de forfaitaire plaatsingsbijslag In de gezinsbijslagregeling zijn er drie betrokken personen namelijk de rechthebbende, de bijslagtrekkende en het rechtgevend kind. 2.
Wie heeft recht op gezinsbijslag?
De rechthebbende is diegene die het recht op gezinsbijslag doet ontstaan door: zijn arbeidsprestaties als werknemer, zelfstandige of ambtenaar en op grond van zijn band met het rechtgevend kind. Niet meer werkende personen, zoals werklozen, gepensioneerden, zieken, invaliden, mensen in loopbaanonderbreking en gedetineerden, hebben eveneens onder bepaalde voorwaarden recht op gezinsbijslag. 3.
Heb je recht op gezinsbijslag als kunstenaar?
Voor kunstenaars zijn geen specifieke bepalingen voorzien. Dus de algemene regels zijn van toepassing: Als je werkt als kunstenaar - werknemer volstaat het loutere feit van tewerkstelling om een recht op kinderbijslag te verwerven. Als zelfstandige ontstaat het recht op kinderbijslag, als er geen recht bestaat in een andere regeling. Wanneer de echtgeno(o)t(e) van een zelfstandige minstens deeltijds loontrekkend is, zal het kinderbijslagfonds van de werkgever van de echtgeno(o)t(e) de kinderbijslag uitbetalen. Als werkloze heb je recht op gezinsbijslag indien je volledig vergoede werkloze bent of indien je niet-vergoede werkloze bent op voorwaarde dat je bent ingeschreven als werkzoekende, beschikbaar voor de arbeidsmarkt. 4.
Wie is rechthebbende indien verschillende personen gerechtigd zijn gezinsbijslag aan te vragen?
In dit geval worden bepaalde voorrangsregels toegepast: 1. de wees 2. de vader, de moeder, de stiefvader, de stiefmoeder, de oudste rechthebbende
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
5.
Wie ontvangt de gezinsbijslag?
De bijslagtrekkende is diegene die de gezinsbijslag ontvangt. -
In de werknemersregeling wordt de gezinsbijslag uitbetaald aan: 1. In principe de moeder 2. Indien de moeder het kind niet grootbrengt, wordt de gezinsbijslag betaald aan de persoon die het kind daadwerkelijk opvoedt (kan ook een instelling zijn) 3. Gezinsbijslag wordt betaald aan het rechtgevend kind zelf als • het gehuwd is • indien het kind ontvoogd of 16 jaar is en een afzonderlijke hoofdverblijfplaats heeft • als het kind zelf bijslagtrekkend is voor een of meer eigen kinderen Het kind kan zijn vader of moeder aanduiden als bijslagtrekkende.
-
In het stelsel voor zelfstandigen wordt de gezinsbijslag uitbetaald: 1. In de eerste plaats aan de vader. Indien gewenst kan de bijslag aan de moeder worden betaald. Als de ouders scheiden, krijgt de moeder voorrang om de gezinsbijslag te ontvangen. 2. Geplaatste kinderen: zie werknemers 3. Ontvoogde/ gehuwde kinderen: zie werknemers
6.
Voor welke kinderen krijg je gezinsbijslag? -
Er moet een band van verwantschap bestaan tussen rechthebbende en rechtgevend kind. Je hebt recht op kinderbijslag voor : • je eigen kinderen en die van uw echtgeno(o)t(e) • adoptiekinderen – en pleegkinderen • inwonende kinderen van uw partner • inwonende klein-, achterkleinkinderen, neven en nichten van u of uw echtgeno(o)t(e) of partner • inwonende kinderen door uw partner geadopteerd • geplaatste kinderen en kinderen over wie je per vonnis het ouderlijke gezag kreeg toegewezen • (half)broers en (half)zussen (onder bepaalde voorwaarden) • het verdwenen kind (onder bepaalde voorwaarden)
-
Het kind moet in België verblijven (hierop bestaan enkele uitzonderingen vb. tijdelijk verblijf in buitenland, verblijf in landen van EER,…).
7.
Tot welke leeftijd geven kinderen het recht op gezinsbijslag? -
Tot 18 jaar: onvoorwaardelijk recht op gezinsbijslag tot 31 augustus van het jaar waarin het kind 18 wordt.
-
Tot 21 jaar: voor een gehandicapt kind
-
Tot 25 • • • •
jaar onder volgende voorwaarden: leerjongens of leermeisjes kinderen die nog onderwijs volgen of stage lopen thesisstudenten (max.1jaar) tijdens de wachttijd voor schoolverlaters (op voorwaarde dat het inkomen niet meer dan 480,47 euro bedraagt
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
8.
Voor welke maanden heb je recht op gezinsbijslag? -
Werknemers: Het recht op de basiskinderbijslag wordt trimester per trimester vastgesteld op basis van een referentiemaand. Deze trimestrialisering moet de betaling van de kinderbijslag verzekeren voor een heel trimester zonder een maandelijkse verantwoording van de prestaties van de rechthebbende. Het bepalen van de referentiemaand verschilt naargelang het gaat om een "nieuw recht" (bv. geboorte 1ste kind) of een "voortgezet recht" (bv. geboorte volgende kinderen, verandering werksituatie rechthebbende). Wat is de referentiemaand bij “nieuw recht”? Indien je voor de eerste keer rechthebbende wordt (vb. geboorte eerste kind) dan ontstaat het recht op kinderbijslag voor het lopende trimester en het daaropvolgende trimester. Wat is de referentiemaand bij “voortgezet recht”? Indien je reeds rechthebbende bent, wordt je situatie in aanmerking genomen in de tweede maand van het kwartaal (februari, mei, augustus, november). Wie dus in de tweede maand werkt (of volledig vergoede werkloze is), heeft recht op kinderbijslag voor het lopende en het volgende kwartaal.
-
Zelfstandigen: Bij zelfstandigen is er geen trimestrialisering. De kinderbijslag wordt enkel uitgekeerd als je de sociale bijdragen voor het tweede en derde kwartaal voorafgaand aan het kwartaal waarop de bijslag betrekking heeft, hebt vereffend. Zo zal de kinderbijslag voor de maanden oktober, november en december pas worden uitgekeerd als alle bijdragen voor het eerste en tweede kwartaal van hetzelfde jaar volledig betaald zijn.
9.
Welke soorten gezinsbijslag zijn er en hoeveel bedragen ze? -
Kraamgeld: Kraamgeld kan je aanvragen vanaf de zesde maand zwangerschap en kan toegekend worden twee maanden voor de vermoedelijke geboortedatum vermeld in het bij de aanvraag te voegen geneeskundig getuigschrift. Het bedrag van het kraamgeld hangt af van de rang van het kind van het gezin. Voor een eerste kind van de vader of van de moeder bedraagt het kraamgeld 1.129,95 euro, voor de andere kinderen 850,15 euro.
-
Adoptiepremie: De adoptiepremie wordt toegekend bij de adoptie van een kind onder bepaalde voorwaarden. Adoptieouders staan gelijk met natuurlijke ouders. De adoptiepremie bedraagt evenveel als het kraamgeld voor het eerste kind met name 1.129,95 euro.
-
Kinderbijslag: •
gewone kinderbijslag:
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
De gewone kinderbijslag wordt bepaald door de rang van het kind ten opzichte van de andere rechtgevende kinderen die in hetzelfde gezin worden opgevoed. Als een kind niet langer rechtgevend is, dan schuiven de andere kinderen in het gezin een rang op. 1ste kind: 83,40 euro; 2de kind: 154,33 euro; 3de en volgende kinderen: 230,42 euro •
leeftijdsbijslag:
Naar gelang van de leeftijd van het kind ontvangt men een leeftijdstoeslag bij de gewone gezinsbijslag wanneer het kind de leeftijd van 6, 12 en 18 jaar bereikt. •
verhoogde wezenbijslag:
Het kind van wie één van de ouders is overleden, kan het recht openen op verhoogde kinderbijslag als weeskind, zolang de overlevende ouder geen nieuwe partner heeft die bij het gezin inwoont. De bijslag bedraagt voor alle kinderen 320,40 euro. •
forfaitaire plaatsingsbijslag:
Wanneer een kind geplaatst is bij een particulier door bemiddeling of ten laste van een openbare overheid, krijgt de bijslagtrekkende onder bepaalde voorwaarden een forfaitaire bijslag. Deze forfaitaire bijslag bedraagt 55,96 euro. •
Sociale bijslagen:
Pensioengerechtigden, volledig uitkeringsgerechtigde werklozen vanaf de zevende maand van werkloosheid en arbeidsongeschikte werknemers vanaf de zevende maand van arbeidsongeschiktheid, die rechthebbend zijn op kinderbijslag, ontvangen een extra sociale bijslag. Die hangt ook af van de rang van het kind in het gezin. Voor arbeidsongeschikte werknemers ligt deze bijslag hoger dan voor de andere categorieën. Je behoudt deze toeslag als je een contractjes van korte duur hebt van minder dan 27 dagen. Als je een contract hebt van meer dan 27 dagen en dan opnieuw werkloos wordt binnen een periode van 6 maanden, behoudt je ook het recht op de toeslag. Indien je niet binnen de zes maanden terug werkloos wordt, moet je opnieuw 6 maanden wachten voor je hierop terug recht hebt. •
Bijkomende bijslag voor kinderen getroffen door een aandoening en voor gehandicapte kinderen tot 21 jaar
De kinderen geboren na 1 januari 1996 en die getroffen zijn door een aandoening die voor hen gevolgen heeft voor de lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid of voor de graad van activiteit en participatie of voor hun familiale omgeving zijn rechtgevend op een bijslag tot de leeftijd van 21 jaar in functie van de ernst van de gevolgen van de aandoening. Voor zelfstandigen : zie http://www.rsvz.be/nl/selfemployed/familyallowance/index.htm
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
10.
Vanaf welk moment wordt het recht geacht verworven te zijn? Indien het recht ontstaat door geboorte, is het kindergeld verschuldigd vanaf de eerste dag van de maand die volgt op deze van de geboorte. (vb. kind geboren op 14 mei dan recht vanaf 1 juni.) Indien het recht ontstaat door een andere gebeurtenis in hoofde van het kind dan geboorte, is het kindergeld verschuldigd vanaf het begin van die maand (vb. grootvader wordt rechthebbende voor kleinkind op 15 januari. Het kindergeld is dan verschuldigd met terugwerkende kracht vanaf de eerste dag van januari.)
11.
Waar en hoe moet je het kindergeld aanvragen? -
Werknemers: Kinderbijslag moet aangevraagd worden bij het kinderbijslagfonds van de werkgever van de rechthebbende of van de laatste werkgever indien de rechthebbende niet meer werkt . Deze aanvraag kan gebeuren door zowel de rechthebbende als de bijslagtrekkende. Indien je werkt met korte contracten van minder dan 28 dagen of een tewerkstelling als uitzendkracht (ongeacht het aantal dagen) wordt de situatie geneutraliseerd en gebeurt geen wijziging van kinderbijslagfonds. Er is dan sprake van een zogenaamde “geneutraliseerde situatie”. Elke wijziging in de situatie van de werknemer moet door de werkgever zo snel mogelijk gemeld worden aan het kinderbijslagfonds. De werknemer en bijslagtrekkende moeten alles wat een wijziging van het recht op of van de betaling van de kinderbijslag tot gevolg heeft, melden.
-
Zelfstandigen: Kinderbijslag moet aangevraagd worden bij het sociaal verzekeringsfonds van de rechthebbende. De rechthebbende en bijslagtrekkende moeten alles wat een wijziging van het recht op of in de betaling van de kinderbijslag tot gevolg heeft, zo snel mogelijk melden.
12.
Wanneer en hoe wordt het kindergeld uitbetaald? -
Werknemers: Het kindergeld wordt maandelijks uitbetaald en dit uiterlijk op de 10de van elke maand volgend op deze maand waarop het betrekking heeft. De kinderbijslag wordt uitbetaald met cheque of overschrijving aan de bijslagtrekkende.
-
Zelfstandigen: Het kindergeld wordt maandelijks uitbetaald in de loop van de maand volgend op deze maand waarop het betrekking heeft. De kinderbijslag wordt uitbetaald bij circulaire cheque. Je kan als bijslagtrekkende schriftelijk vragen om het bedrag over te schrijven op post-, bank-, of spaarrekening.
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
13.
Welke verplichtingen heb je als werkgever? -
In het stelsel van de werknemers: Iedere werkgever moet zich verplicht aansluiten bij een kinderbijslagfonds. De aansluiting is gratis. Gebeurt dit niet binnen de 90 dagen vanaf de indiensttreding van de eerste werknemer, dan is hij automatisch aangesloten bij de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW). Een werkgever sluit zich aan bij één enkel kinderbijslagfonds voor alle werknemers en dit voor minstens 4 jaar.
-
14.
Als zelfstandige moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds binnen 90 dagen vanaf aanvang van de activiteit. Wat als je een kunstenaar tewerkstelt?
Als werkgever van een kunstenaar ben je van rechtswege aangesloten bij de RKW. Je kan dus niet kiezen voor een privé-kinderbijslagfonds! 15.
Hoe wordt de gezinsbijslag gefinancierd? -
Voor werknemers: De bijdrage van de gezinsbijslag zit vervat in de globale RSZ- werkgeversbijdrage (7%), dus de werkgevers betalen niet rechtstreeks een bijdrage aan het kinderbijslagfonds.
-
Voor zelfstandigen: De bijdrage van de gezinsbijslag zit vervat in de sociale bijdrage die per kwartaal betaald wordt aan het sociaal verzekeringsfonds.
Laatste update: mei 2010
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
