Getuigenis van een assessor

De rol van de aannemer bij certificatie van duurzame gebouwen workshop WTCB – Innoviris – Leefmilieu Brussel – Confederatie Bouw

Getuigenis van een assessor Ellen De Bolster 12 juni 2013 Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

Inhoudstabel • BREEAM schema • BREEAM ontwikkeling • BREEAM assessment • BREEAM voorbeelden • MAN 02: Responsible Construction Practices • MAN 03: Construction Site Impacts • WST 01: Construction Waste Management • HEA 02: Indoor Air Quality • Besluit Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM schema • Ontwikkeling van de handleidingen • Verschillende criteria + kwaliteitseisen • Vorming assessoren BREEAM

• Uitvoeren van de « assessment » • Uitleg geven aan de klanten • Communicatie met BRE • Schrijven van de « assessment reports » voor BRE

• Nakijken van de rapporten • Levering van het certificaat

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM ontwikkeling • Handleidingen: • BREEAM International New Construction 2013 • Nieuwbouw (vanaf 1/6/2013) • Kantoren, handelszaken, industriële gebouwen en residentiële gebouwen • BREEAM Europe Commercial 2009 • Voorloper van BREEAM New Construction (tot 31/5/2013) • Renovaties van: kantoren, handelszaken en industriële gebouwen • BREEAM International Bespoke 2010 • Op maat gemaakt schema (door BRE) voor gebouwen die niet geëvalueerd kunnen worden met bovenvermelde schema’s Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM ontwikkeling CATEGORIEEN

WEGING (%)

Management

12

Health & Wellbeing

15

Energy

19

Transport

8

Water

6

Materials

12.5

Waste

7.5

Land use & ecology

10

Pollution

10

Innovation

10

BREEAM RATING

% SCORE

STERREN

Unclassified

< 30

-

Pass

≥ 30

1 ster

Good

≥ 45

2 sterren

Very good

≥ 55

3 sterren

Excellent

≥ 70

4 sterren

Outstanding

≥ 85

5 sterren

• 9 hoofdstukken • 10% “bonus” • 5 ratings

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment BREEAM Bespoke?

Ja

Aanvraag bij BRE: op maat gemaakt schema

Neen

Registratie

Pre-assessment

Registratie

Pre-assessment

“Design” fase

Interim certificaat

“Post-Construction” fase

Finaal certificaat

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment BREEAM Bespoke?

Ja

Aanvraag bij BRE: op maat gemaakt schema

Neen

Registratie

Pre-assessment

Registratie

Pre-assessment

“Design” fase

Interim certificaat

“Post-Construction” fase

Finaal certificaat

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 1: « Pre-assessment » • Voorafgaand aan eigenlijke evaluatie: • overlopen van de criteria • aanduiden aan welke men wenst te voldoen => indicatieve score • op basis hiervan kunnen budgetaire beslissingen worden genomen

• Resultaten worden NIET gecheckt door BRE

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 2: registratie • Project registreren bij BRE • Voorkomt dat men in de loop van het project geconfronteerd wordt met nieuwe/aangepaste criteria na een mogelijke update van de handleiding. • Registratie is 5 jaar geldig • Registratie wordt gedaan door BREEAM-assessor • Op basis van gegevens van de klant: Projectnaam + adres project, naam van de ontwikkelaar, naam van de teamleden, netto-oppervlakte project,… • BREEAM-schema

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 3: « Design » fase • Evaluatie tijdens ontwerpproces • Resultaten worden gecheckt door BRE => interim certificaat (indicatief) • Gebaseerd op: • Beschrijvingen in bestek • Brieven van de opdrachtgever • Contracten • Ontwerpplannen, ontwerp-rekennota’s ontwerpstudies

en

• Gecertificeerd project gepubliceerd op de website: www.breeam.org www.greenbooklive.com

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 4: « Post-Construction » fase • Evaluatie tijdens uitvoeringsproces • Resultaten worden gecheckt door BRE => finaal certificaat • Gebaseerd op: • Bezoeken/vaststellingen ter plaatse • Technische fiches • As-built plannen • Metingen ter plaatse • As-built rekennota’s en studies • Gecertificeerd project gepubliceerd op de website: www.breeam.org www.greenbooklive.com

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 3 & 4: • Evaluatie tijdens ontwerp- en uitvoeringsproces gebaseerd op handleiding • Scope van de rubriek

• Maximum score voor de rubriek • Doel / “geest” van de vraag • Evaluatiecriteria • Corresponderende score

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Stap 3 & 4: • Evaluatie tijdens ontwerp- en uitvoeringsproces gebaseerd op handleiding

Bewijsstukken in ontwerpfase

Bewijsstukken in uitvoeringsfase

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM assessment Taakverdeling: Assessor

Arch.

Ir. technieken

bouwheer

aannemer

BRE

Pre-assessment

X

X

X

X

(X)

X

Registratie

X

(X)

-

X

-

-

Design

X

X

X

X

(X)

X

PostConstruction

X

X

X

X

X

X

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 02: Responsible construction practices • 1 credit: • hoofdaannemer moet voldoen aan 6 criteria van elk van de 4 items in checklist A1 • 2 credits: • hoofdaannemer moet voldoen aan alle criteria van elk van de 4 items in checklist A1

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 02: Responsible construction practices • Checklist A1: 4 items, elk met 8 criteria • Safe and adequate access • Good neighbour • Environmentally Aware • Safe and considerate working environment

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 02: Responsible construction practices • Ontwerpfase: • Opnemen in bestek van de criteria waaraan voldaan moet worden door de hoofdaannemer (met naam én toenaam; eenvoudige verwijzing naar Checklist A1 zonder verdere specificatie is onvoldoende)

Check bestek! Adviseer op tijd.

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 02: Responsible construction practices • Uitvoeringsfase: • Punctuele visuele vaststelling door BREEAM assessor • Continue opvolging door hoofdaannemer

Leg zelf een map met fotomateriaal aan!

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 03: Construction site impacts • 5 credits: • Energieverbruiken (1 credit) • Waterverbruiken (1 credit) • CO2-uitstoten t.g.v. transport (materialen, afval) (1 credit) • Gebruik van verantwoord ontgonnen hout op de werf (1 credit) • Hoofdaannemer werkt onder EMS (bv. ISO 14001 / EMAS) & heeft procedures voor: lawaai en trillingen, luchtkwaliteit, afwatering, gevaarlijke producten (1 credit)

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 03: Construction site impacts • Ontwerpfase: • Opnemen in bestek/contract van de criteria waaraan voldaan moet worden door de hoofdaannemer (met naam én toenaam; eenvoudige verwijzing naar BREEAM MAN 03 zonder verdere specificatie is onvoldoende) • OF: ondertekende brief van de bouwheer waarin men de verbintenis aangaat om aan de criteria te (laten) voldoen

Check bestek! Vraag naar de vereisten. Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 03: Construction site impacts • Uitvoeringsfase: • Naam van de persoon (bij de aannemer) verantwoordelijk voor de monitoring en rapportering (van energie & CO2, water, transport & CO2, houtgebruik, EMS-protocol) • Samenvatting van de procedure tot monitoring en rapportering • Eigenlijke data van op de werf (energieverbruik en CO2-uitstoten, waterverbruik, benzineverbruik t.g.v. transport en aantal kilometer)

Neem dit mee in #km + CO -verbruik #km + CO -verbruik onderhandelingen met onderaannemers! 2

2

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden MAN 03: Construction site impacts • Uitvoeringsfase: • Naam van de persoon (bij de aannemer) verantwoordelijk voor de monitoring en rapportering (van energie & CO2, water, transport & CO2, houtgebruik, EMS-protocol) • Samenvatting van de procedure tot monitoring en rapportering • Eigenlijke data van op de werf (energieverbruik en CO2-uitstoten, waterverbruik, benzineverbruik t.g.v. transport en aantal kilometer) • Hout: legaal ontgonnen + kopie van FSC- of PEFC-label of CoC-bewijs • Kopie van het EMS (ISO14001)-certificaat • Geïmplementeerde procedures voor beheer van vervuiling op de werf Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden WST 01: Construction waste management • 3 credits: • ‘Targets’ bepalen + nadien monitoring & rapportering van gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval (1 credit) • Vorige credit + minstens 5 afvalstromen sorteren en hergebruiken of recycleren (1 bijkomende credit) • > 50% (gewicht) van niet-gevaarlijk hergebruiken of (laten) recycleren (1 credit)

afval

(laten)

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden WST 01: Construction waste management • Ontwerpfase: • Opnemen in bestek/contract van de criteria waaraan voldaan moet worden door de hoofdaannemer (met naam én toenaam; eenvoudige verwijzing naar BREEAM WST 01 zonder verdere specificatie is onvoldoende)

Check bestek! Ook afbraak is mee te nemen

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden WST 01: Construction waste management • Uitvoeringsfase: • Procedures opstellen: hoe omgaan met het afval • Data i.v.m. ‘targets’, monitoring & rapportering • Pre-afbraak audit • Naam en toenaam + ‘wat doet men met het afval’ van: • erkende afvalophaler • fabrikant (take-back schema)

Bewijsstukken moeten werfgerelateerd zijn! Tool « SmartWaste » (BRE) is hulp Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden HEA 02: Indoor air quality • Deel « Volatile Organic Compounds » (VOC – VOS – COV) - producten: 1 credit • « Indoor Air Quality » (IAQ) plan (incl. testen in situ en analyse door derde partij)

• 6 type producten voldoen aan de VOC (& formaldehyde)beperkingen in de (erkende) EN-normen: • verven, vernissen • houten panelen • houten structuren • houten vloerbeplanking

• textiel en laminaat vloeren • verlaagde plafond-elementen • vloer-adhesieven • wandbekledingen

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden HEA 02: Indoor air quality • Ontwerpfase (producten): • Opnemen in bestek/contract van de criteria waaraan voldaan moet worden, met inbegrip van • EN-norm die de limietwaarde geeft voor desbetreffend product • EN-norm dat aangeeft wat de testprocedure van het product is (eenvoudige verwijzing naar BREEAM HEA 02 zonder verdere specificatie is onvoldoende)

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

BREEAM voorbeelden HEA 02: Indoor air quality • Uitvoeringsfase: • Technische fiche van de producten, incl. verwijzing naar: • VOC-uitstoten en/of formaldehyde-inhoud (E1) • Testnorm (EN 717-1, EN 13999-2, -3, -4, EN 12149)

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

Besluit • DO’s: • Grondig nagaan van bestek en navraag bij klant (pre-assessment bv.) • Stel een verantwoordelijke aan op de werf die zich specifiek met BREEAM / milieu-invloeden bezighoudt: • monitoring en rapporteringen (MAN 03, WST 01) • onderhoud van maatregelen gedurende de gehele werfduur (MAN 02) • opvolging tijdens de werken + opmaak fotodossier • Onderhandelingen met onderaannemers: specifieke aandacht naar beschikbaarheid van technische fiches die de correcte gewenste informatie geven • Begin tijdig met BREEAM

• DON’ts: • A posteriori proberen noodzakelijk bewijsmateriaal bijeen te garen. • Plus minus of deels voldoen Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be

Bedankt voor de aandacht…

Headquarters  SECO | Rue d’Arlon, 53 | 1040 Brussels | Belgium | Phone +32 (0)2 - 238 22 11 | Fax +32 (0)2 - 238 22 61 | e-mail [email protected] | www.seco.be