Getuigenis door een peter van jonge meisjes op de Filippijnen Heel wat gebeurtenissen kunnen een mensenleven danig overhoop halen : het overlijden van een partner of kind, een ziekte, een ernstig ongeval. Maar voor wie zich het lot van de wereld aantrekt, zijn er ook nog grote natuurrampen zoals de tsunami in de landen rond de Indische Oceaan, de verschrikkelijke aardbeving in Haïti of de overstromingen in Bangladesh en Australië. En dan is er nog het leed dat mensen elkaar aandoen, zoals de terreuraanslagen in de Verenigde Staten of in het Midden-‐Oosten, of de huidige bloedige repressie in de Arabische wereld.
Vele kinderen in de wereld blijven verstoken van die kansen, en precies daarom heeft A.M.I.E. haar peterschapactie opgezet, naast de materiële en medische hulp die onze weldoeners via talloze projecten blijven verlenen. Na de vraag van Marie-‐Françoise Gérard in 2000, besloot ik dan ook om een eerste petekind te adopteren : Geneviève. Ze had net hogere studies aangevat om kaderlid in een administratie of bij een bank te worden. Ze studeerde in Baguio, een flink stuk rijden ten noorden van Manila. Haar familie van landbouwers was afkomstig uit een schitterende streek (de rijstvelden van Banaue) die overigens tot het erfgoed van de Unesco behoort en zelfs dikwijls beschreven wordt als de 8te wereldwonder. .
Daarnaast, gelukkig, zijn er contacten in het leven die iemand diep kunnen raken en tot bevoorrechte relaties kunnen leiden, zoals hier tussen vrienden of elders met personen die u hebt leren kennen. Toen ik meer dan 25 jaar geleden, dankzij de getuigenis van een jong koppel uit Nijvel, kennis maakte met A.M.I.E., had ik nooit kunnen geloven dat ik mettertijd peter zou worden van 7 jonge vrouwen op de Filippijnen. Maar eerst maakte ik kennis met de onvermoeibare inzet van Thérèse-‐Marie en Jean Flipot in België, en met de acties op het terrein van de missionarissen. Ik herinner me vooral de acties die door de Salesianen werden ondernomen op het eiland Cebu aan de Filippijnen. Deze missionarissen van Don Bosco hadden de “Youth Center” Pasil en de “Boy’s Home” gebouwd. Destijds volstond 20 000 BEF voor de aankoop van bouwmaterialen en de heropbouw van een klein huisje en zo een kans geven aan een hele familie een sloppenwijk te verlaten. Naarmate mijn eigen kinderen opgroeiden, besefte ik hoe belangrijk hoger onderwijs was voor het verwezenlijken van hun professionele dromen en het verwerven van onaf-‐ hankelijkheid in het leven.
Onze briefwisseling verliep moeizaam, want brieven kwamen aan en vertrokken in Manila waar ze eens om de twee maanden heen moest om haar “allowance” (steungeld van het peterschap) in ontvangst te nemen. Om de 6 maanden reed Beverly, een lid van het lokale team, wel eens naar Baguio. Vóór het beëindigen van haar studie ontving ik echter het bericht dat ze haar studiegeld niet meer was komen ophalen, en na onderzoek ter plaatse bleek dat ze zich niet meer op de hogeschool had gemeld. Wat is er van haar geworden? Ze heeft nooit meer een teken van leven gegeven… Ook op brieven aan haar ouders heb ik nooit antwoord gekregen… Ze moet intussen 30 jaar in augustus zijn geworden…
Vervolgens ging ik akkoord met een beroepspeterschap van twee jonge meisjes in de streek van Calamba. Het ene meisje heette Mylène en het andere Michelle. Ze woonden in hetzelfde dorp: Los Baños, ten zuiden van het meer van Laguna, 50 km ten zuiden van Manila. Mylène had pas een opleiding in informatica aangevat, terwijl Michelle lerares Engels wilde worden. Zoals altijd waren de dossiers van deze kinderen voorgedragen door lokale vertrouwenspersonen en was hun materiële situatie beoordeeld door een sociaal assistente van Kaïbigan, de NGO die A.M.I.E. op de Filippijnen vertegenwoordigt en in haar acties ondersteunt. Ze hebben een opvangcentrum in Manilla waar onze peetzonen zich regelmatig teruggeven en waar “Free Clinic” werkt. Omdat het Internet al op de lokale universiteiten ingeburgerd was en er ook al cybercafés bestonden, verliep de communicatie heel wat eenvoudiger. Maar toch bleven de tweemaandelijkse brieven, die bij elke overhandiging van het studiegeld in Manila werden geschreven, altijd welkom omdat ze met tekeningen of foto’s waren opgeluisterd. Mylène en Michelle konden jaar na jaar fraaie resultaten voorleggen en zijn uiteindelijk allebei geslaagd voor hun universitaire opleiding. Ze zijn nu 28 en 26 jaar oud.
Mylène is één van de twee petekinderen die ik in september 2007 ter plaatse heb ontmoet
(zie mijn verslag in PJ/OK nr. 108). .
Ik heb toen de keerzijde van de Filippijnen ontdekt, ver weg van de paradijselijke stranden: het harde leven in de schamele dorpjes, opeengepakt langs de stroom die bij tyfoons of hevige stortregens uit zijn oevers treedt en alles op zijn weg meesleurt. Mylène studeerde ’s avonds thuis, na eerst haar ouders, broers en zussen te hebben geholpen. Ze heeft nu een vaste en goed betaalde baan: ze is kaderlid geworden en leidt een groot team in een dienstverlenend bedrijf dat zich onder meer toelegt op het wassen, persen, drogen, vouwen en verpakken van persoonlijk of huishoudelijk linnengoed (weinig gezinnen op de Filippijnen beschikken over een wasautomaat -‐ laat staan over voldoende stroomvoorziening -‐, en het enige alternatief bestaat er vaak in om het wasgoed in de rivier te wassen, waardoor het veel sneller verslijt). Met haar loon zorgde ze ervoor dat er deuren en ramen in hun woning konden worden geplaatst, en dat er ook een echt dak kon worden gebouwd. .
Met Michelle heb ik alle bruggen moeten opblazen… Naast de studietoelagen vroeg ze me plots extra geld voor een dubbele heelkundige ingreep nadat ze door een auto was aangereden, en daarna voor de kosten die het overlijden van haar kind hadden veroorzaakt. Ik verwittigde de mensen van Kaïbigan die poolshoogte gingen nemen. Het bleken allemaal leugens te zijn. Ze was wel degelijk lerares Engels, maar ze was met haar vriend gaan samenwonen en had al drie kinderen. Als een gevolg daarvan leefde ze in onmin met haar ouders. Ik vertel dit om peters en meters voor bijzondere verzoeken te waarschuwen: wanneer mogelijk, laat de reële behoeften van uw petekinderen door onze verantwoordelijken ter plaatse controleren.
Zij en haar moeder hebben me rondgeleid door de armste sloppenwijken ten zuiden van Manila waar ze trouwens nog altijd wonen.
Crownny was veruit het meest enthousiast over het feit dat ze een peter uit Europa had. Ze heeft me brieven geschreven die veel weg hadden van fotoromans, met dit verschil dat zij me haar studentenleven beschreef. Ze was een echt tekentalent en verfraaide alle pagina’s van haar brieven met prachtige kleine schetsen. Bovendien bezitten de studenten ginder – zoals alle jongeren vandaag – een GSM (met gratis lokale gesprekken) en ik ontvang nog elk jaar een SMS met nieuwjaarswensen.
Daarna ontving ik het dossier van Crownny : zij had studies voor onderwijzeres aangevat, maar kon de kosten van de normaalschool niet meer betalen. Haar moeder stond alleen in voor de opvoeding van drie kinderen en verkocht vis die ze ’s ochtends in de haven aankocht en die ze in twee grote manden aan een juk met zich meezeulde. Ook deze moedige vrouw heb ik ontmoet bij mijn bezoek aan Crownny. .
Ze is geboren voor het onderwijs: eerst werkte ze als onderwijzeres, daarna werd ze aangeworven door een e-‐learning bedrijf waar ze nu – op 24 jaar – verantwoordelijk is voor het team van instructeurs. Zij die vroeger nooit buiten Manilla was geweest, reist nu de hele Filippijnen af en heeft één van haar dromen zien uitkomen: ooit eens een vliegtuig kunnen nemen…
Nog later heb ik achtereenvolgens het peterschap van twee zussen aanvaard: de oudste, Maria Théresa, wilde aan de hotelschool gaan studeren, terwijl haar jongere zus, Maria Eliza, dezelfd hogere studies in hotelmanagement aanvat. Het gezin woont ten zuiden van Manila, in Cavite, in een vrij toeristische streek die populair is bij vakantiegangers in Zuidoost-‐Azië: het meer Tagaytay met de vulkaan in het midden. Hierbij haar foto tijdens de overhandiging van haar diploma. Het is een zeer belangrijke plechtigheid voor deze jongeren en hun familie die zich vaak hebben beroofd opdat hun kinderen kunnen studeren en slagen.
Sinds de tweede wereldoorlog zijn hier veel hotels en vakantieverblijven gebouwd, en tijdens het hoogseizoen is er aan werk geen gebrek. Maria Théresa heeft uiteindelijk de Blauwe Sjerp behaald (ze heeft me een heleboel foto’s opgestuurd van haar bereidingen of buffetten die ze heeft samengesteld).
Gedurende langer dan een jaar had ze echter veel problemen om een vaste baan te vinden, maar het is haar intussen gelukt. Op 23 jaar is ze nu assistente marketing & verkoop bij een “resort” zoals bv Club Med. Ze heeft me al een YouTube video gestuurd over het vakantiecentrum waar ze nu werkt. .
Haar jongere zus van bijna 17 jaar oud heeft hotelmanagement studies aangevat. Ik heb daarover nog niet veel details opgevangen, maar ik weet dat het om een lange opleiding gaat van ongeveer 5 jaar.
In de tussentijd had ik ook het dossier overgenomen van een peter die niet langer kon bijdragen in de kosten voor het hoger onderwijs van een jong meisje, Christine. Ze is me trouw om de 2 maanden een brief
blijven schrijven waarin ze over haar studentenleven vertelde. Ze is 22 jaar oud en momenteel zoekt ze werk en neemt links en rechts wat klussen aan, in afwachting van een vast contract. Ze heeft een opleiding van licenciaat in fysica gevolgd.
Om dit korte getuigenis af te ronden, zou ik vooral willen zeggen hoe sterk ik onder de indruk ben geraakt van de leergierigheid van deze jongeren, van hun gedrevenheid om zich uit de ellende te knokken door keihard te “blokken”, zonder zich te bekommeren om tijd, reisafstanden of slaapgebrek. Mijn petekinderen staan dikwijls op tussen 4 en 5 uur ’s ochtends, steken hun ouders nog een handje toe of hebben nog een kleine neven job om een paar extra dollars per week te verdienen.
een eldorado wordt beschouwd, maar je kan er niet naast kijken: de allergrootste winkelcentra ter wereld vind je momenteel in China, de Filippijnen, Korea… Bovendien zijn alle Filippijnse jongeren tweetalig vanaf de basisschool (Tagalog en Engels) en leren ze vaak nog een derde taal aan, zoals Spaans, Japans of Chinees. Hun land wordt vaak getroffen door noodweer: tyfoons, orkanen, overstromingen, vulkaanuitbarsting … Het deert hen niet : ze willen studeren en een job vinden, in eigen land of in de buurlanden. De 21ste eeuw behoort hen toe… Wanneer u ook peter op de Filippijnen wil worden, neem dan contact op met Mark Bolsens (tel. : 0486 52 61 88 –
[email protected])
De jeugd op de Filippijnen, maar ook elders in Zuidoost-‐Azië, heeft de westerse (en vooral Amerikaanse) levensstijl via films en TV-‐ reportages leren kennen, en leeft in de hoop om ooit ook zo te kunnen leven, in een samenleving van productie, consumptie en diensten. Je kan het jammer vinden dat onze wereld als
Xavier Votron
