7/03/2014
Getuigenis uit de praktijk Lieven Vanlangenaeker OPZC Rekem
Herinnering Uitgelegd
Herinnering na 3 weken
Herinnering na 3 maanden
Uitgelegd en voorgedaan
Uitgelegd, voorgedaan en zelf ervaren
70 %
72 %
85 %
10 %
32 %
65 %
Whitmore,2000
1
7/03/2014
Cultuur: beleid kiest voor Goede Psychiatrische Zorg Organisatie van Passende zorg
Deskundige hulpverlener
Respectvolle relatie tussen hulpverlener en patiënt
Doel van de behandeling
Maatscha ppelijke aspecten
Tweeledige grondhouding van Bouwkamp • De balans van geven en ontvangen • Mensen voelen zich het prettigst wanneer: – Er sprake is van wederkerigheid – Van een balans tussen geven en nemen – Dat de investeringen in balans zijn met de opbrengsten – Dat je persoonlijke innerlijke boekhouding klopt
4
2
7/03/2014
Welbevinden versus burnout • Het resultaat van een positieve uitwisselingsrelatie= welbevinden • Burnout is het resultaat van een negatieve uitwisselingsrelatie
5
Criterium voor gezond gedrag • Het evenwichtig realiseren en integreren van de zorg voor zichzelf en de zorg voor de ander • Wat gezond en aangewezen is voor de patiënt is ook goed voor de hulpverlener: • Een hulpverlener die op een gezonde manier in zijn werk staat, houdt dus voldoende van zichzelf en is dus voldoende gericht op zijn eigen behoeften…. 6
3
7/03/2014
Criterium voor gezond gedrag • Daardoor is hij in staat om • In zijn betrokkenheid op de patiënt en diens behoeften, een noodzakelijk ingrediënt in de hulpverlening, • Te weerstaan aan de neiging om zichzelf op te offeren om de patiënt te redden.
7
De tweeledige grondhouding • De hulpverlener zijn empathie, authenticiteit en onvoorwaardelijke positieve aanvaarding niet eenzijdig richt op de patiënt en zijn behoeften… • Maar deze grondhoudingen ook aanwendt
naar zichzelf toe
8
4
7/03/2014
De tweeledige grondhouding • De hulpverlener even empathisch en accepterend omgaat met zijn eigen professionele behoeften en deze dan ook expliciet ruimte geeft in het contact/de hulpverleningsrelatie met de patiënt • niet gewone behoeften zoals: • graag gezien worden, macht, seks enz. • Wel Professionele behoeften 9
Professionele behoeften hulpverlener (suggesties) • • • • • • •
...om van betekenis te zijn voor de patiënt ...om de patiënt te begrijpen Te respecteren/gerespecteerd worden Ondersteunen Helpen Beschermen Samen te werken aan de oplossing van zijn uitdagingen • Anderen…
5
7/03/2014
De tweeledige grondhouding heeft een aantal voordelen • de hulpverlener zorgt voor zijn welbevinden in de relatie en voorkomt op die manier burnout
11
ALS HET DAN TOCH MOEILIJK WORDT....
6
7/03/2014
‘Iedere mens of organisatie komt in situaties of periodes terecht waarin het moeilijk is. Kijk terug op de afgelopen weken, maanden of jaren naar een moment of een periode waar het echt moeilijk voor je was. Op het werk of persoonlijk. Een periode die stressvol was, tragisch, of die bijblijft als een moeilijke periode. En waarbij je er in geslaagd bent om toch te groeien. Om door die periode te komen op een manier dat je er sterker van werd’.
Een verhaal Een jonge Canadese aboriginal vertelt zijn grootvader hoe wanhopig hij is. Hij heeft niets in het leven: geen werk, geen beroepskennis om aan werk te komen, en het meisje dat hij graag ziet heeft het uitgemaakt. De helft van de jongens waar hij mee opgegroeid is heeft al zelfmoord gepleegd en de rest is even hopeloos als hij. De meeste dagen zitten ze samen en drinken ze zich te pletter. Hij ook wat kan hij anders doen? Zijn grootvader luistert aandachtig en denkt na. Dan zegt hij hem: ‘ De wanhoop is een wolf. Die wolf is vreselijk krachtig. Hij zal je doodbijten en je ziel opeten. Maar de hoop is ook een wolf, even krachtig, en hij kan voor jou met de wolf van de wanhoop vechten.’ De oude man zwijgt. Zijn kleinzoon roept: ‘Maar grootvader! Je moet me zeggen – welke wolf wint het gevecht?’ En de grootvader antwoordt: ‘De wolf die jij gaat voeden’.
7
7/03/2014
‘Het leven loopt niet altijd zoals je wilt dat het loopt. Het leven is wat het is. Het verschil zit hem in de manier waarop jij ermee omgaat.’-VIRGINIA SATIR
WAT JE AANDACHT GEEFT GROEIT
‘Praten over problemen creëert meer problemen, praten over oplossingen, genereert oplossingen.’ – STEVE DE SHAZER
8
7/03/2014
Enkele reflecties van OPZC Rekem Ervaring : Het kader/de context meenemen van waaruit deze richtlijn is ontwikkeld Logische samenhang en opbouw ‘ontdekken’ ‘Eye opener’ Eerherstel Nederigheid van ‘de professionals’ tov ‘victims’ Sterk de nadruk op relationele benadering (klopt zeker voor psychiatrie) = onderliggende waarde in de richtlijn Respect voor inbreng van patiënt en naasten (participatie) op een volwassen en gelijkwaardige wijze (prioriteit 1)
‘Vlei mij en ik zal je misschien niet geloven. Bekritiseer mij, en ik zal je niet aardig vinden. Negeer mij, en ik zal het je niet vergeven. Moedig mij aan, en ik zal je niet vergeten.’ - WILLIAM ARTHUR
9
7/03/2014
REFLECTIES OVER GEDRAG EN LEIDERSCHAP....
Het communicatiecircumplex : visuele voorstelling van de menselijke interactiestijlen (Patrick Vermeren, 2009) Vermeren,P.(2009) Visuele voorstelling van de menselijke interactiestijlen zoals gebruikt door de consultanten van ‘Performance Coaching’. Rond Leiderschap, figuur 8, p.45
10
7/03/2014
Het verband tussen gedragsstijl en leiderschapsstijl …
Kurt Lewin wist het al....
ER IS NIETS ZO PRAKTISCH ALS EEN GOEDE THEORIE
11
7/03/2014
Dicht de kloof tussen weten en doen (Fred Lee) • Valkuilen in pogingen om de kloof tussen weten en doen te dichten zijn: – verwachten dat trainers en commissies de cultuur zullen transformeren – een kwaliteitsfunctionaris of servicecoördinator in dienst nemen – Denken dat meer kennis de kloof zal dichten – Actie vervangen door evaluaties – Toelaten dat managers/ medewerkers de zaak eindeloos rekken met ‘hoe?-vragen
Valkuil : Denken dat meer kennis de kloof zal dichten
Een van de belangrijkste dingen die uit ons onderzoek is gebleken, is dat kennis die in de praktijk is vertaald, eerder verworven is door ‘al doende leren’ dan door te lezen, te luisteren of zelfs te denken. Besteed minder tijd aan nadenken en praten over organisatieproblemen. Door actie te ondernemen bouw je ervaring op waarvan je kunt leren (Pfeffer & Sutton)
12
7/03/2014
[email protected] of
[email protected] Twitter: @LGestalt
HET IS NU AAN JULLIE...
13