Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Inspiratie uit de praktijk (VO) SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Middagconferentie 'Versnellen & Verrijken' 25 mei 2016 Desirée Houkema, Yvonne Janssen & Leonieke Boogaard
Doelen workshop • Verkenning van verschillende vormen van "versnellen" in de praktijk – Intermezzo: Stedelijk Gymnasium Nijmegen – B9: Het Odulphus Lyceum Tilburg – Scholen met 'versneld vwo' traject – Vakken op een hoger niveau
• Inzichten en ervaringen delen – Wat werkt wel? Wat werkt niet? – Of: Hoe werkt het? En waarom? – Praktijkonderzoek versnelde leerlingen
www.talentstimuleren.nl
Vormen van versnellen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Vroege toelating tot groep 1 Vroege toelating tot groep 3 Een groep overslaan Continue vooruitgang/ bevordering Eigen tempo instructie Themaversnelling Gecombineerde klassen Curriculum verdichting/ compacten Telescopisch curriculum/ verdiepen/ verrijken
10. Mentoring/ individuele begeleiding 11. Buitenschoolse programma’s 12. Correspondentiecursussen 13. Vervroegd afstuderen 14. Duale inschrijving 15. Advanced Placement (vervroegde inschrijving op universiteit of hogeschool) 16. Vervroegd afstuderen d.m.v. een staatsexamen 17. Versnelde colleges 18. Vervroegde entree op middelbare school, hogeschool of universiteit
[Bron: A Nation Deceived, 2004] www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
1
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Meest voorkomende vormen • • • •
Vervroegde toelating tot basisschool Versnellen in één of meer vakken Overslaan van één of meer groepen (Deel van) curriculum in kortere tijd (bijvoorbeeld twee jaar in één, of drie jaar in twee)
• Vervroegde toelating tot vervolgonderwijs (voortgezet onderwijs of universiteit)
www.talentstimuleren.nl
Voorbeelden ter illustratie en jullie ervaringen
VERSNELLEN IN DE PRAKTIJK
www.talentstimuleren.nl
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
2
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
3
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Deelnemende scholen versneld vwo 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Pallas Athene in Ede Ludger College in Doetinchem CSG de Goudse Waarden in Gouda Stedelijk Gymnasium Piter Jelles in Leeuwarden Montessori Scholengemeenschap Amsterdam Christelijk College Nassau‐Veluwe in Harderwijk Stellingwerf College in Oosterwolde Zwijsen College in Veghel Mollerlyceum in Bergen op Zoom Katholieke Scholengemeenschap Etten‐Leur Pontes, het Goese Lyceum in Goes Marnix Gymnasium in Rotterdam Stedelijk Gymnasium Leiden
14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
CSG Wessel Gansfort in Groningen Christelijk Lyceum Veenendaal Valuascollege in Venlo Erasmus College in Zoetermeer Tabor College Werenfridus in Hoorn Isendoorn College in Warnsveld Zaanlands Lyceum in Zaandam Fons Vitae Lyceum in Amsterdam Rietveld Lyceum in Doetinchem Het Stedelijk Zutphen in Zutphen CSG Calvijn (Vreewijk) in Rotterdam Cals College in Nieuwegein Kaj Munk College in Hoofddorp
www.talentstimuleren.nl
Vakken afronden op hoger niveau publicatie: een praktische handreiking voor vmbo
Nu nog wel: per vak op één niveau centraal eindexamen Eindexamen in Eindexamen in In leerjaar 4 leerjaar 3, leerjaar 3, (inter)nationaal eindexamen op staatsexamen hoger niveau certificaat in in leerjaar 4 leerjaar4
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
4
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Iedere leerling een perspectiefrijke plek • Transparante determinatie Heldere criteria In gesprek met leerling en ouders
• PTA moet worden aangepast aan individuele, maatwerkroute • Maatwerkroute heeft consequenties voor persoonlijk rooster van de leerling • Begeleiding door docenten www.talentstimuleren.nl
Andere initiatieven • • • •
8+ op het vo Pre‐vmbo Pre‐University ...
www.talentstimuleren.nl
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
5
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Overwegingen: voor‐ en nadelen
PERSPECTIEF OP VERSNELLEN
Ontwikkelingsgelijken & 'peers' "Classrooms are the only place where age matters more than ability" (Dr. Susan Assouline, in: A Nation Empowered, 2015) "No variable correlates more highly with friendship choices than mental age" (O’Shea, 1960) "Intellectually gifted children seek out, as friends, either age‐peers of similar ability or children two or more years older than themselves" (Gross, 2001)
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
6
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Nadelen van niet versnellen • Grotere kans op onderpresteren • Kans op ontwikkelen gedragsproblemen • Ontbreken van 'peers' geeft weinig mogelijkheden voor trainen van sociale vaardigheden
Geen beslissing nemen is ook een beslissing!
www.talentstimuleren.nl
www.talentstimuleren.nl
Ervaringen van leerlingen en ouders
PRAKTIJKONDERZOEK VERSNELLEN
www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
7
Inspiratie uit de praktijk (VO)
25 mei 2016 ‐ Versnellen & Verrijken
Uitspraken leerlingen Jongen, net VWO diploma gehaald, 2x versneld: "Het heeft mijn sociale leven omhooggeschoten. Mijn leven is beter is dan ooit. Ik heb meer vrienden dan ik tijd voor ze heb en ik zit dus bijna nooit meer alleen thuis. En ik heb een geweldige vriendin (die 1,5 jaar ouder is)!"
www.talentstimuleren.nl
Uitspraken leerlingen Meisje, 5 gymnasium, 3x versneld: • over als 9 jarige naar het VO gaan:
"Ik was er écht aan toe, ik had het helemaal gehad op die basisschool." • over 3x versnellen:
"Het heeft me absoluut goed gedaan, ik was de basisschool helemaal zat en ben blij dat ik over een jaar mijn diploma heb." www.talentstimuleren.nl
Uitspraken ouders Dochter in 5 gymnasium, 2x versneld: "Ik zou weer voor twee versnellingen kiezen, omdat ik heb gemerkt dat mijn kind emotioneel beter in haar vel zat na de versnellingen. Veel scholen laten een kind niet versnellen omdat ze doodsbenauwd zijn voor emotionele gevolgen. Mijn dochter bloeide emotioneel juist op na de versnelling want ze voelde zich niet meer raar. Ze voelde zich op gelijk niveau en geaccepteerd en toevallig was ze in kalenderleeftijd jonger" www.talentstimuleren.nl
Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling (SLO)
8