Gerneente Delft
Retouradres : Wijk- en Stadszaken, Postbus 340. 2600 AH Delfl
Afd.
Gemeenteraad van Delft
S^^llLOiJ
Kopie
Gemeente Delft
2 O MEI 2009 Doc./bijlage
r
VERZONDEN i ü >'iw. j j j g i "öatum'
Productnr,
Onderwerp
Toezending stukken ter informatie Ons kenmerk
975663 Uw brief van Uw kenmerlt Bijlage
Geachte dames en heren,
Hierbij bieden wij u de nota dierenwelzijn Delft ter kennisneming aan.
Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,
ester J.D. Rensen l.b. , secretari;
drs. T.W. Andriessen l.s.
957073 (BBV 957066)
Nota Dierenwelzijn Delft
Pagina 1 van 26
Inhoudsopgave Samenvatting
3
Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Inleiding 1.2 Doel van de nota Doel van het beleid Opbouw/leeswijzer
5 5 5 5 5
Hoofdstuk 2. Algemeen 2.1 Wat is dierenwelzijn 2.1.1 Gezelschapsdieren 2.1.2 Dieren in de natuur 2.1.3 Productie- en hobbydieren
6 6 6 7 7
Hoofdstuk 3. Stand van zaken m.b.t. regelgeving 3.1 Landelijk 3.2 Provinciaal 3.3 Gemeentelijk niveau
9 9 11 11
Hoofdstuk 4. Huidige situatie in Delft 4.1 Uitgangspunt gemeente Delft 4.2 Toetsing aanbevelingen landelijke Dierenbescherming aan huidige beleid Delft
13 13 13
Hoofdstuk 5. Beleidsambities 16 5.1 Missie 16 5.2 Doelstellingen 16 5.3. Doel 1: Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid 16 5.4 Doel 2: Delftenaren informeren over lokale instanties op het gebied van dierenwelzijn.17 5.5 Doel 3: Informatie-uitwisseling en samenwerking tussen verschillende instanties bevorderen 18 5.6 Doel 4: Dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen 18 5.7 Doel 5: Voorwaarden scheppen vooreen gezond leefklimaat voor dieren 20 Hoofdstuk 6. Conclusie
21
Hoofdstuk 7. Financiën, communicatie, voorstel
22
Bijlage
23
Pagina 2 van 26
Samenvatting De gemeente Delft is in vergelijking met andere gemeenten in Nederland één van de voorlopers op het gebied van dierenwelzijn. Dit blijkt ondermeer uit het feit dat Delft een wethouder dierenwelzijn en een beleidsmedewerker dierenwelzijn heeft en het feit dat zij meer wil doen dan alleen maar voldoen aan haar wettelijke taak. De gemeente heeft de ambitie om het dierenwelzijn binnen Delft te bevorderen. Om deze nota tot stand te laten komen is gesproken met verschillende partijen: Dierenbescherming Delflanden, Stichting Streekdierentehuis 't Julialaantje, Vogel en Egelopvang, Dierenambulance Haaglanden, Kinderboerderij Delftse Hout, de afdeling Milieu binnen de gemeente en oriënterend met andere gemeenten. De inbreng van de bovengenoemde partijen is venwerkt in deze nota. In de nota omschrijven wij op welke wijze de gemeente dierenwelzijnsbeleid kan voeren dat meer betekent dan uitsluitend het voldoen aan wettelijke verplichtingen. In hoofdlijnen bestaat de nota uit een eerste deel met daarin de beschrijving van waar we nu staan met de regelgeving op het gebied van dierenwelzijn. Ook worden enkele aanbevelingen van de landelijke Dierenbescherming die van toepassing zijn op gemeenten getoetst aan het huidige beleid in Delft. Hieruit blijkt dat de basis op orde is: Delft voldoet aan die aanbevelingen. In een bijlage informeert de nota over de verschillende (educatieve) voorzieningen, verenigingen en instellingen die Delft rijk is. Deze omvatten onder andere kinderboerderijen, natuur en milieu educatiecentrum, vogelwacht, milieudefensie Delft en de vogel en egel opvang. Bij deze voorzieningen, verenigingen en instellingen kan men terecht voor educatie en Informatie met betrekking tot dierenwelzijn, maar ook wanneer er een dier wordt gevonden en moet worden ondergebracht voor opvang. Het fweede deel van de nota geeft onze ambities weer en de wijze waarop we deze willen bereiken. Hier komt de missie en de daarbij horende doelstellingen van Delft aan bod. Deze worden verder uitgewerkt in acties en maatregelen. De doelen die de gemeente zich stelt zijn als volgt: Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid; Delftenaren informeren over lokale instanties op het gebied van dierenwelzijn; Informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende instanties bevorderen. Dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen. Voorwaarden scheppen voor een gezond leefklimaat voor dieren Nieuwe maatregelen en acties: De maatregelen om deze ambities te realiseren zijn onder te verdelen in: Communicatie en voorlichting aan inwoners en tussen organisaties onderling. Communicatie over de zorgplicht en de plicht dieren in nood te helpen, over uitgangspunten van dierenwelzijn, over de taakverdeling tussen organisaties (netwerkcafés) Onderzoek en inventarisatie van de huidige stand van zaken: evenementen, juridische mogelijkheden om vermaak met dieren te ontmoedigen, opnemen van dierenparagraaf in rampenplan. Fysiel<e maatregelen: instellen biobudget, instellen subsidieregeling chippen van huisdieren en een eenmalige financiële bijdrage aan de Dierenambulance
Pagina 3 van 26
Op korte termijn worden de volgende activiteiten gerealiseerd: - Een link met de website van de Dierenbescherming; - In samenwerking met de Dierenbescherming Delflanden een voorlichtingsactie organiseren inzake het belang van het chippen van honden en katten. Daarnaast zal de gemeente een subsidieregeling opzetten waardoor het chippen van het huisdier wordt gestimuleerd. - Gehchte voorlichtingsacties stimuleren middels samenwerking met de Dierenbescherming afdeling Delflanden aangaande huis- en hobbydieren.
Pagina 4 van 26
Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Inleiding Dierenwelzijn is een thema dat veel mensen na aan het hart ligt. Dieren verrijken het leven van veel mensen. Maar dierenwelzijn als waarde staat zelden op zichzelf, er zijn bijna altijd afwegingen te maken met andere waarden. Wat goed is voor het dier, is namelijk niet per definitie goed voor bijvoorbeeld het milieu ofeen snelle dierziektebestrijding. De meest bekende spanningsvelden rond dierenwelzijn zijn diergezondheid, voedselveiligheid, arbeidsomstandigheden, milieu en economie. De gemeente Delft wil het welzijn van dieren bevorderen. Dieren hebben wettelijk recht op bescherming en op een goede behandeling. Dat geldt voor huisdieren, productie- en hobbydieren en voor vrij levende dieren. Het welzijn van dieren in onze gemeente is in de ogen van het college een kwestie van beschaving. Daarom wil de gemeente haar verantwoordelijkheid nemen en beleid voeren om het welzijn van dieren te verbeteren. De nota Dierenwelzijn komt voort uit afspraken die zijn gemaakt tijdens de collegeformatie in het voorjaar van 2006. In deze nota worden zaken vermeld die al zijn vastgelegd in wet en regelgeving en In beleidsvoering. Bestaande maatregelen van de gemeente op het gebied van dierenwelzijn worden ingebed in deze beleidsnota. 1.2 Doel van de nota Met de nota willen wij bewustwording en gedragsverandering stimuleren bij onze inwoners ten aanzien van het welzijn van dieren. Er worden In deze nota voorstellen gedaan om het welzijn van de dieren in onze gemeente te waarborgen en te verbeteren. Deze nota is opgesteld in overleg met verschillende gemeentelijke vakteams. Door middel van overleg met betrokkenen (o.a. dierenorganisaties en de Dierenbescherming afdeling Delflanden) moet dit kaderbeleid de komende tijd concreet worden ingevuld en uitgevoerd. Doei van het beleid Met het beleid streven wij naar een beter welzijn van de dieren in Delft. De gemeente Delft streeft er naar om zoveel mogelijk Delftenaren bewust te maken van diervriendelijkheid en wil de inwoners stimuleren de dieren goed te behandelen. Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid; Delftenaren informeren over lokale Instanties op het gebied van dierenwelzijn; Informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende instanties bevorderen. Dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen. Voorwaarden scheppen voor een gezond leefklimaat voor dieren Opbouw/leeswijzer In deze nota worden eerst de achtergronden van dierenwelzijn geschetst: in hoofdstuk 2 wordt het begrip dierenwelzijn verder uitgewerkt.; hoofdstuk 3 geeft de stand van zaken op de verschillende bestuuriijke niveaus weer; hoofdstuk 4 omschrijft de huidige situatie in Delft; hoofdstuk 5 betreft de missie en doelstellingen en de uitwerking daarvan in maatregelen en middels hoofdstuk 7 wordt de nota afgesloten met een conclusie.
Pagina 5 van 26
Hoofdstuk 2. DIerenwelziin belicht 2.1 Wat is dierenwelzijn Dierenwelzijn gaat over de kwaliteit van het leven van een dier. Een dier voelt zich het best in een omgeving waarin hij zijn natuuriijk gedrag kan vertonen en die hem geen chronische stress, pijn of angst bezorgt. Elk diersoort heeft zijn eigen natuuriijke gedrag. Kippen willen scharrelen, koeien moeten de rust hebben om te herkauwen, varkens hebben ruimte en een stabiele groep nodig, honden houden van regelmaat in hun leven, katten willen worden aangehaald en papegaaien houden van gezelschap. Voeding, verzorging, huisvesting en behandeling zijn van invloed op het welzijn van gehouden dieren. Daarnaast heeft de consument indirect ook invloed op het welzijn van landbouwhuisdieren. Door meer welzijnsvriendelijke producten te kopen zorgt hij ervoor dat er ook meer dieren welzijnsvriendelijk gehouden worden. De Britse Farm Animal Welfare Council (BFAWC) heeft vijf 'vrijheden' vastgelegd om vast te stellen of dieren diervriendelijk worden behandeld. Deze richtlijnen zijn algemeen geaccepteerd. Aan de voon/vaarden van dierenwelzijn wordt voldaan als het dier: 1. vrij is van dorst, honger en onjuiste voeding; 2. vrij is van fysiek ongemak en ongemak veroorzaakt door temperatuur; 3. vrij is van pijn, verwonding en ziektes; 4. vrij is van angst en chronische stress; 5. vrij is zijn natuuriijke gedrag te vertonen. Bij de laatste richtlijn wordt gekeken naar het gedrag van wilde verwanten (zoals het wilde zwijn bij varkens) of naar het gedrag van dieren die niet beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid. Of aan deze voorwaarden wordt voldaan, kan beoordeeld worden door de officiële Instanties zoals de Dierenbescherming, LID/AID, dierenambulance.) In de volgende paragrafen gaan we in op de verschillende categorieën dieren: gezelschapsdieren, dieren in de natuur en productie- en hobbydieren. 2.1.1 Gezelschapsdieren Gezelschapsdieren zijn huisdieren. Ze worden voor hun gezelschap of uit liefhebberij gehouden. Er worden in Nederiand ongeveer 1,8 miljoen honden, 3,3 miljoen katten, 1 miljoen konijnen, 0,8 miljoen knaagdieren, 19 miljoen vissen, 5 miljoen vogels en 0,25 miljoen reptielen en amfibieën gehouden. In 55 procent van de gezinnen zijn één of meer huisdieren aanwezig. De band tussen mens en gezelschapsdier bestaat al sinds jaar en dag. In onze westerse geïndividualiseerde samenleving vervult het gezelschapsdier vaak een wezenlijke welzijnbevorderende rol voor de mens. Gezelschapsdieren vervullen soms ook de rol van statussymbool. Omdat het gehouden dier niet in staat Is te kiezen, ligt de verantwoordelijkheid voor het welzijn primair bij de houder van het dier. Hoewel veel mensen goed voor hun dier zorgen en er alles voor over hebben, komt nog steeds veel dierenleed ten gevolge van venA/aariozing en dierenmishandeling voor. De oorzaken kunnen liggen In onverschilligheid, onwetendheid, overmacht en onmacht maar ook in wreedheid. Het begint vaak bij de impulsieve aanschaf van een jong dier. Veel mensen realiseren zich niet dat een huisdier veel tijd, geld en aandacht kost. Als het financieel minder gaat of men heeft minder tijd dan wordt het dier al snel afgedankt. Ook zijn er mensen die, omdat zij bijvoorbeeld slecht voor zichzelf (kunnen) zorgen, hun dieren verwaariozen.
Pagina 6 van 26
2.1.2 Dieren in de natuur In het dichtbevolkte Nederland staat de natuur onder hoge druk. Voor behoud en ontwikkeling van de biodiversiteit is het daarom noodzaketijk dat verantwoord wordt omgegaan met natuur. In 1992 heeft Nederland daartoe het Verdrag inzake Biodiversiteit ondertekend. Ten aanzien van beschermde wilde dieren is de instandhouding van duurzame populaties een belangrijk uitgangspunt. Daarbij wordt menselijk ingrijpen ten aanzien van de dieren zoveel mogelijk beperkt. Dit principe Is verankerd in de Flora- en Faunawet. Om te komen tot een afwegingskader voor dierenwelzijn in de natuur is begrip van dit natuuriijke systeem en de plek die het dier daarin heeft noodzakelijk. Daarom is de gemeente Delft met het Ecologieplan 2004-2015 gekomen welke het afwegingskader waarborgt. Het gaat in het Ecologieplan om een goede ecologische structuur en evenwicht tussen natuuren bebouwing. 2.1.3 Productie- en hobbydieren Productie dieren De maatschappelijke aandacht voor dierenwelzijn en de aandacht van NGO's met betrekking tot dierenwelzijn is van oudsher het grootst voor landbouwhuisdieren. Dit wordt deels gevoed door het beeld en idee van de burger dat bij dieren die in zulke grote getale worden gehouden, het welzijn en de zorg voor het dier eenvoudigweg niet meer goed kan zijn. Daarnaast speelt hier bij uitstek het bekende spanningsveld tussen economie en dierenwelzijn. Uit de enquêtes in Nederiand blijkt dat de zorgen van de samenleving het grootst zijn bij de intensieve veehouderij (varkens en kippen). Men is van mening dat het welzijn hier het meest in het geding is omdat de behuizing te krap is waardoor de dieren dicht op elkaar zitten en de dieren slecht worden verzorgd. Veel mensen zijn van mening dat de dieren naar bulten moeten kunnen. Binnen de gemeente Delft zijn twee boeren actief, die er een natuurgerichte boerenbedrijfsvoering op na houdt, te noemen boer Duyndam en boer van Winden. De omstandigheden waaronder dieren bedrijfsmatig worden gehouden, wijzigen onder invloed van maatschappelijke ontwikkelingen, beleidswijzigingen en veranderingen in de markt. Deze ontwikkelingen hebben vaak ook direct of indirect invloed op het welzijn van de gehouden dieren. Op wetenschappelijk niveau worden twee perspectieven onderscheiden: • Dat wat aan het dier is te meten of is waar te nemen op grond van dierwetenschappelijke kennis (afwijkend gedrag, stresshormonen, verwondingen en ziektes). Dit wordt het ongerief genoemd. • Andere maatschappelijke perspectieven op wat het dier toekomt of schaadt, ingegeven vanuit bijvoorbeeld de ethiek, esthetiek of opvattingen over natuuriijkheid. Voorbeelden zijn de megabedrijven of het doden van de mannelijke eendagskulkens. Het ministerie van LNV laat onderzoeken welke welzijnsknelpunten voor productie en hobby dieren een rol spelen (runderen, varkens, paarden, pluimvee en nertsen, schapen, geiten, kalkoenen, eenden en konijnen). Tevens is het doel om tot een afwegingskader te komen waaraan het welzijn van dieren kan worden getoetst. De gemeente Delft volgt ontwikkelingen op dit terrein. Hobbydierhouderij Het merendeel van de landbouwhuisdieren wordt gehouden vanuit economische motieven. Daarnaast houdt een groeiend aantal mensen in het buitengebied hobbymatig landbouwhuisdieren. Hoewel snel wordt aangenomen dat het dierenwelzijn hier beter is geborgd omdat de dieren vaak meer ruimte hebben en in veel kleinere aantallen worden gehouden, blijkt dat lang niet altijd het geval te zijn. De welzijnsproblemen worden hier in principe niet veroorzaakt of in stand gelaten vanuit economische motieven en evenmin is er sprake van onwil. Meestal worden ze veroorzaakt door onwetendheid; er is vaak sprake van Pagina 7 van 26
een kennislacune. De houder kent bijvoorbeeld niet altijd de natuuriijke behoeftes van een dier of onderkent niet snel genoeg een ziekte bij een dier. Het uitgangspunt blijft vanuit het dier geredeneerd: er geen reden het minimumniveau van dierenwelzijn voor hobbymatig gehouden dieren anders vast te stellen. Door het ministerie van LNV wordt gerichte informatievoorziening over dierenwelzijn ontwikkeld in samenspraak met hobbydier-organisaties. Sportvisserij Sportvisserij Nederiand en de Dierenbescherming hebben in het verieden aanbevelingen opgesteld over de behandeling van gevangen vis. De aanbevelingen betreffen onder andere het zorgvuldig onthaken, het uitsluitend aanraken van de vis met natte handen om de slijmlaag van de vis te beschermen, het gebruik van leefnetten, en het direct doden van de vis die voor eigen consumptie meegenomen wordt. In de wettelijk vereiste visdocumenten zijn deze gedragscodes door de hengelsportorganisaties opgenomen. Ook hebben aspecten van vissenwelzijn nadrukkelijk een plaats gekregen in de reglementen voor de verschillende vormen van viswedstrijden.
Pagina 8 van 26
Hoofdstuk 3. Stand van zaken 3.1 Landelijk De huidige coalitie wil de komende jaren aandacht schenken aan dierenwelzijn. Wat de Raad van State betreft, kan het recht op dierenwelzijn worden opgenomen in de grondwet. Dat blijkt uit een advies van de Raad van 6 maart 2007 naar aanleiding van een initiatiefwetsvoorstel. In het regeerakkoord van februari 2007 Is de volgende paragraaf opgenomen over dierenwelzijn: 1. De inzet is te komen tot een verdere verbetering van het dierenwelzijn. Nog dit jaar zal een nieuwe Nota Dierenwelzijn worden uitgebracht, waarin het dierenwelzijnsbeleid wordt uitgewerkt. 2. Met kracht zal worden gestreefd naar aanscherping van wettelijke eisen in Europees verband. 3. Grote nadruk zal liggen op het stimuleren van Innovaties en investeringen in diervriendelijke houderij systemen en van de consumentenvraag naar diervriendelijke en duurzame producten. Investeringen in diervriendelijke houderij systemen die verder gaan dan de wettelijke eisen zullen worden ondersteund. 4. De strafmaat voor dierenmishandelaars zal worden verhoogd en aan hen zal een verbod op het houden van dieren worden opgelegd. De handhaving van bestaande regelgeving voor dierenbescherming en dierenwelzijn zal de komende jaren worden geïntensiveerd. In oktober 2007 werd het nationale beleid omtrent dierenwelzijn gepresenteerd. In deze nota geeft het kabinet zijn visie en ambitie voor het dierenwelzijnsbeleid. Via vijf langetermijn doelstellingen wordt de verbetering van dierenwelzijn aangepakt, wat per diersoort wordt uitgewerkt. De volgende nationale wetgevingen zijn opgesteld waarbij dierenwelzijn aan bod komt: Flora en Fauna wet Gezondheids en Welzijns Wet voor Dieren (GWWD) Honden en Kattenbesluit '99 Natuurbeschermingswet Flora en Faunawet: Op 1 april 2002 is de Nederiandse Flora- en Faunawet in werking getreden. Deze wet beschermt plant- en diersoorten en heeft als doel het behoud van de blodiversiteit. In 2005 zijn een aantal wijzigingen in de Flora en Faunawet aangebracht aangaande het volgende: er is een nieuw instrument voor de bescherming van soorten geïntroduceerd: de gedragscode. Het ministerie wil met deze wijziging de mogelijkheid bieden om met oplossingen te komen die passen in specifieke situaties. De criteria die zijn gehanteerd bij het opstellen van de vrijstellingsregeling zijn de zeldzaamheid van soorten en de Ingrijpendheid van activiteiten. Hoe zeldzamer de soort en hoe ingrijpender de activiteit, hoe strikter het beschermingsregime. Om gebruik te kunnen maken van de vrijstellingsregeling Is in een aantal gevallen een gedragscode nodig. In deze gedragscode beschrijft degene die aan het werk wil in de openbare ruimte hoe schade aan beschermde dieren en planten wordt voorkomen of tot een minimum wordt beperkt. GWWD: Deze kaderwet werd in 1992 aangenomen. Uitgangspunt van deze wet is dat je geen handelingen met dieren mag verrichten, tenzij in de wet staat dat het wel mag (dit wordt het 'nee, tenzij'- principe genoemd.) Dit in tegenstelling tot de vorige wetten, waarbij je bijna alles mocht doen, tenzij in de wet stond dat het niet mocht De GWWD geldt voor alle dieren Pagina 9 van 26
die door mensen gehouden worden, dus productiedieren, hobbydieren en gezelschapsdieren. Voor in het wild levende dieren geldt wel het verbod uit de GWWD om de dieren zonder redelijk doel pijn of letsel toe te brengen. Honden en Kattenbesluit '99: Het Honden en Kattenbesluit '99 maakt deel uit van de GWWD en vervangt het Honden en Kattenbesluit '81 wat deel uitmaakte van de Wet op de dierenbescherming. De belangrijkste speerpunten zijn als volgt: - Verplichte aansluiting bij het Bureau l&R-HKB. I&R staat voor identificatie en registratie. Dit houdt in dat markt- en straathandel verboden is. De beheerder moet in het bezit zijn van een erkend Bewijs van Vakbekwaamheid. Honden moeten zijn ingeënt tegen parvo en katten tegen niesziekte. Voorheen was er alleen een verplichte inenting tegen hondenziekte en kattenziekte. Een vaccinatieboekje vervangt het dierenpaspoort van de SRGN (Stichting Registratie Gezelschapsdieren Nederland). Dit laatste blijft echter gewoon geldig en hierin kunnen ook nog steeds de inentingen worden ingevuld. Voortaan moet ook het UBN (het unieke bedrijfsnummer) van het bedrijf op het inentingsbewijs staan. Hond of kat moet het originele inentingsbewijs meekrijgen. Voor hulsvesting gelden nu duidelijke eisen (concrete afmetingen voor buiten- en binnenverblijven en speelweides). Uitgangspunt hierbij is dat honden en katten in principe niet alleen mogen zitten maar dat ze in groepen van twee tot twintig soortgenoten gehuisvest moeten worden (geldt niet voor zieke, loopse of agressieve dieren). Honden moeten minstens twee uur per dag naar bulten. Verplichte identificatie; zowel voor honden als voor katten geldt nu een verplichte identificatie. Steeds vaker gebeurt dat door middel van een chip. Die wordt onder de huid ingebracht en bevat een uniek nummer dat elektronisch uitgelezen kan worden. Hierdoor vindt er bijna geen tatoeage meer plaats. Dit blijft echter wel toegestaan. Natuurbeschermingswet: Nederiand heeft sinds 1967 een Natuurbeschermingswet. Deze wet maakte het onder andere mogelijk om gebieden aan te wijzen als Beschermde- en Staatsnatuurmonumenten en ze zo te beschermen. Ook werd door de Natuurbeschermingswet een aantal soorten planten en dieren beschermd, die niet werden beschermd door wetten die al eerder tot stand waren gekomen, zoals de Vogelwet en de Wet bedreigde uitheemse dier- en plantensoorten. De Natuurbeschermingswet 1967 voldeed echter niet aan de verplichtingen die in internationale verdragen en Europese verordeningen aan de bescherming van gebieden en soorten worden gesteld. Daarom is in 1998 een nieuwe natuurbeschermingswet tot stand gekomen, die zich alleen richt op gebiedsbescherming : de Natuurbeschermingswet 1998. De verplichtingen voor soortbescherming zijn overgenomen door de Flora- en Faunawet. De Natuurbeschermingswet 1998 moest de bescherming van natuurgebieden, zoals vastgelegd in de Vogelrichtlljn en Habitatrichtlijn, in nationale wetgeving vastleggen. Al snel bleek dat de omzetting van Europese regels in deze wet onvoldoende was. De wet is gewijzigd en de nieuwe Natuurbeschermingswet is 1 oktober 2005 in werking getreden. Daar de Flora en Fauna wet de bescherming van de dieren- en planten soorten omvat, omvat de Natuurbeschermingswet de bescherming van natuuren landschap. Naast bovengenoemde wetgeving heeft Nederland ook een ecologische hoofdstructuur ontwikkeld. De overheid ontwikkelt de natuur door natuurgebieden met elkaar te verbinden. Planten en dieren kunnen zich door deze "ecologische verbindingen" op verschillende plaatsen in Pagina 10 van 26
Nederiand vestigen. Het totaal van verbindingen vormt de "Ecologische Hoofdstructuur" (EHS) van Nederland. 3.2 Provinciaal Op provinciaal niveau is het Faunabeheerplan opgesteld die inzicht geeft in de risico's op schade veroorzaakt door diersoorten en de maatregelen die nodig zijn om schade te voorkomen. Dit provinciaal beheerplan Is een voortvloeisel ult de Flora en Faunawet, artikel 30. De regels beschreven In het Faunabeheerplan omvatten de omvang en begrenzing van het gebied waarop het faunabeheerplan betrekking heeft; het duurzaam beheer van diersoorten in dat gebied; de aard, omvang en noodzaak van de te verrichten handelingen ten aanzien van die diersoorten en de wijzen waarop en de perioden waarin, onderscheiden naar die diersoorten, die handelingen worden verricht 3.3 Gemeentelijk niveau Regelgeving en handhaving op het gebied van dierenwelzijn zijn in principe een zaak van het Rijk. Gemeenten zijn uitsluitend bevoegd aanvullende regelgeving vast te stellen om hinder en overlast voor de burger te voorkomen en te bestrijden, de volksgezondheid te bewaken en de openbare orde te handhaven, Daarentegen hebben burgers, bedrijven en overheid allen een verantwoordelijkheid op het gebied van dierenwelzijn. De rol van de gemeente ligt vooral in de voonwaardenscheppende sfeer. De gemeente moet ervoor zorgen dat burgers de weg kunnen vinden op het gebied van dierenwelzijn (vooriichting) en ambieert een ondersteunende rol In het goed functioneren van de ondersteunende organisaties. Het onderdeel van de wet dat voor het gemeentelijk beleid van belang is, is de opvang van zwervende huisdieren en van veriaten dieren. Incidenteel kan preventie en bestrijding van besmettelijke dierziekten en een regeling voor wedstrijden met dieren aan de orde zijn. Tenslotte geldt de algemene zorgplicht voor dieren in nood (GWWD art. 36, lid 3.) Deze houdt in dat Iedereen verplicht is om aan gewonde dieren en dieren In nood hulp te bieden als dat redelijkerwijs mogelijk en zinvol is. In de praktijk beperkt zich dat voor burgers meestal tot het bellen van de dierenambulance of het brengen van het dier naar een opvangcentrum. De verplichting tot het bieden van hulp wordt daarmee aan de opvangende instantie overgedragen. De wettelijk verplichtingen van de gemeente Delft t.a.v. dierenwelzijn: De opvang van zwervende huisdieren en de opvang van huisdieren die door hun eigenaar aan hun lot worden overgelaten Is een gemeentelijke taak die al verankerd was in het Burgeriijk Wetboek (boek 5 artikel 8 lid 3.). Dit wetsartikel verplicht de vinder aangifte te doen van andermans verioren eigendom. Dit geldt ook voor het vinden van dieren waarvan kan worden aangenomen dat er een eigenaar is. Na de aangifte kan de vinder, met inachtneming van de welzijnswetgeving, het dier eventueel zelf In bewaring nemen en verzorgen. In alle andere gevallen Is het in bewaring nemen en verzorgen van zweri'dieren een taak van de gemeente. De gemeente dient volgens de wet gevonden dieren op te vangen voor een periode van 14 dagen. De gemeente Delft heeft deze taak uitbesteed aan Streekdierentehuis 't Julialaantje. De opvangtermijn van de gemeente Delft is op 21 dagen vastgesteld, tn die tijd kan de rechtmatige eigenaar het dier terughalen. Weggelopen huisdieren kunnen opgespoord worden via www.amivedi.nl De Dierenbescherming heeft richtlijnen opgesteld voor de vergoeding voor verzorging en verplichte medische kosten van opgevangen dieren. In principe betaalt de eigenaar voor de gemaakte kosten. In de praktijk komt het regelmatig voor dat kosten niet op de eigenaar te verhalen zijn. Een ander praktisch probleem ervaart 't Julialaantje met de opvang van dieren die door de politie worden binnengebracht Het gaat om huisdieren waarvan bijvoorbeeld de Pagina 11 van 26
eigenaar wordt opgepakt en in de gevangenis wordt gezet Vanwege de privacy van de gedetineerden wordt aan 't Julialaantje niet verteld hoelang deze dieren opvang nodig hebben. Voor andere huisdieren, zoals knaagdieren, vogels, vissen en exotische dieren, zijn er nog geen richtlijnen voor opvangtermijn en onkostenvergoeding. Voor de opvang van sommige ontsnapte of losgelaten exotische dieren (reptielen, apen. papegaaien) bestaan gespecialiseerde opvangcentra in Rotterdam. Verder heeft Delft de volgende artikelen opgenomen in haar Algemene Plaatselijke Verordeningen: Artikel 2.3.14 inzake loslopende honden, verboden plaatsen en identificatie Artikel 2.3.15 inzake verontreiniging door honden Artikel 2.3.16 inzake gevaariijke honden Artikel 2.3.17 inzake het houden van hinderiijke of gevaariijke dieren Artikel 2.3.19 inzake loslopend vee en pluimvee.
Pagina 12 van 26
Hoofdstuk 4. Huidige situatie in Delft 4.1 Uitgangspunt gemeente Delft: De gemeente Delft gaat uit van de intrinsieke waarde van het dier. Dat betekent dat dieren een eigen waarde hebben, onafhankelijk van hun nut, noodzaak of schade voor de mens. Dieren hebben wettelijk recht op bescherming en op een goede behandeling. Dieren moeten de bewegingsvrijheid en de behandeling krijgen die bij ze past. Elke diersoort vertoont zijn eigen natuuriijk gedrag. Door vooriichting kunnen Inwoners zich bewust worden van het natuuriijk gedrag van een dier, zodat dieren de juiste behandeling krijgen. Kennis omtrent de juiste verzorging van dieren voorkomt dat mensen alleen op basis van emoties een standpunt tot aanschaf overgaan. 4.2 Toetsing aanbevelingen van de landelijke Dierenbescherming aan het huidige beleid van Delft. De landelijke Dierenbescherming heeft o.a. de volgende aanbevelingen gedaan met betrekking tot de betrokkenheid van gemeenten bij dierenwelzijn. Deze zijn getoetst aan het huidige beleid in Delft Aanbevelingen van de landelijke Dierenbescherming De gemeente is verantwoordelijk voor de bescherming van dieren binnen haar grenzen. Het is daarom belangrijk dat zij een gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid formuleert. Verantwoordelijk voor de uitvoering van dit beleid is een wethouder met de portefeuille dierenwelzijn. De gemeente maakt hondenbeleid dat gedragen wordt door de inwoners en dat bijdraagt aan het welzijn van honden. Overiast door hondenpoep wordt bestreden met voldoende ultlaatplaatsen en plaatsen waar honden los kunnen lopen. Opruimen wordt gestimuleerd onder andere door middel van vooriichting, het plaatsen van automaten met hondenpoepzakjes en meer afvalbakken. Tevens wordt er op toegezien dat eigenaren van honden dit ook doen. Gemeenten zijn verplicht om gevonden dieren op te vangen en twee weken te verzorgen. De gemeente maakt hierover afspraken met organisaties als de dierenambulance, het dierenasiel en andere dierenopvangcentra. Die krijgen daarvoor voldoende financiële steun. Ook aan de opvang van gewonde en zieke dieren draagt de gemeente financieel bij.
Beleid gemeente Delft Vanaf 1998 is er in Delft een wethouder met portefeuille dierenwelzijn. Met deze nota wordt invulling gegeven aan de aanbeveling om gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid te formuleren.
In Delft zijn enkele jaren geleden - in samenspraak met wijkbewoners - uitlaatstroken en uitrenvelden ingericht. De gemeente zorgt voor het beheer van deze velden - dat betekent onder andere het periodiek schoonmaken. Daarnaast wordt naleving van de regelgeving gestimuleerd door vooriichting hierover en door het samen met bewoners, aanpakken van hotspots. De gemeente kan hierbij zorgen voor flankerend beletd, bijvoorbeeld door toezicht en handhaving. Delft voldoet aan deze wettelijke verplichting. Uitvoering van deze taak is geregeld via het Streekdierenhuis 1 Julialaantje. Deze organisatie ontvangt subsidie aan de hand van het aantal opgevangen dieren in het daarvoor gaande jaar. In Delft zijn nog geen afspraken met de dieren ambulance voor het vervoeren van dieren naar het opvangcentrum. In 2009 zullen we een pilot starten waarbij de Dierenambulance Haaglanden financieel wordt ondersteund door de gemeente. Daarna wordt er gekeken naar een structurele oplossing. Pagina 13 van 26
Aanbevelingen van de landelijke Dierenbescherming Het beheer van het gemeentelijk groen wordt afgestemd op natuurontwikkeling en op de bescherming van de individuele dieren en hun leefgebieden. Werkzaamheden die dieren kunnen verstoren, zoals het kappen van bomen of het uitbaggeren van sloten, vinden niet plaats in het voorjaar en In het broedseizoen (1 maart- 1 juli.) Dit wordt expliciet in vergunningen opqenomen. Wanneer de gemeente plannen ontwikkelt voor ruimtelijke ingrepen of werkzaamheden, is het belangrijk dat vooraf goed wordt beoordeeld of er mogelijke nadelige consequenties voor beschermde in het wild levende dieren zijn. Schade door in het wild levende dieren wordt In principe op diervriendelijke wijze tegen gegaan en niet door het doden van dieren. De gemeente onderzoekt eerst alle alternatieve oplossingen, alvorens tot het vangen en/of doden van dieren over te gaan. Alternatieven zijn onder meer het aanbieden van alternatieve foerageergebieden of het afschrikken c.q. verjagen van dieren. In het gemeentelijk beleid wordt de biologische veehouderij gestimuleerd. De gemeente ondersteunt boeren die zo diervriendelijk mogelijk werken op diverse terreinen en neemt belemmeringen bij omschakeling naar een diervriendelijker veehouderij weg.
Beleid gemeente Delft De gemeente heeft een ecologisch toetsingskader concept opgesteld waarin zowel activiteiten op het gebied van beheer en onderhoud, bestendig gebruik en ruimtelijke inrichting worden getoetst aan de Flora- en faunawet. Hierbij wordt uitdrukkelijk rekening gehouden met beschermde dieren.
Deze aanbeveling komt voort uit de Flora en faunawet. De gemeente Delft voldoet aan het wettelijk kader.
Het aantal gevallen in Delft dat bij deze aanbeveling van toepassing is, is gering. In geval van schade of overiast wordt gezocht naar een goede oplossing.
De gemeente Delft ondersteunt in het kader van een pilotproject een boer in de Bieslandse Polder die is omgeschakeld naar een natuurgerichte bedrijfsvoering. Binnen de grenzen van de gemeente komen nog geen andere boeren hiervoor in aanmerking. Het Is wel duidelijk dat dit niet op grote schaal plaats vindt Het zijn voornamelijk kleinschalige veehouderijen. In de kantines van de stadskantoren zijn een De gemeente stimuleert de diervriendelijke veehouderij door zelf het goede voorbeeld te aantal biologische en vegetarische producten verkrijgbaar. De gemeente wenst een geven. Haar eigen catering serveert uitbreiding van dit assortiment en onderzoekt uitsluitend scharrel- en/of biologische nut en meerwaarde van het evt. ondertekenen gerechten. Ook is er aanbod van van de landelijke intentieverklaring biologische vegetarische voeding aanwezig. Een en ander wordt gekoppeld aan vooriichting over catering. het belang van vegetarische, scharrel- en biologische producten. De kinderboerderijen in Delft dragen het Bij kinderboerderijen dient de nadruk te liggen op hun educatieve taak en moeten de keurmerk en zijn aangesloten bij de Stichting dieren op een zo natuuriijk en ongestoord Kinderboerderijen Nederiand. Zij voldoen aan mogelijke manier worden gehouden. Er wordt de eisen die gesteld worden door deze een restrictief beleid ten aanzien van de organisatie. oprichting van hertenkampen, kinder- en De Delftse kinderboerderijen voorzien in stadsboerderijen gevoerd. educatieve voorzieningen. Daarnaast kan het publiek tussen de dieren lopen, maar is er ook een afgeschermd gebied wat niet toegankelijk is Pagina 14 van 26
Aanbevelingen van de landelijke Dierenbesch erming
Beleid gemeente Delft voor het publiek. Hier kunnen dieren die bijvoorbeeld net zijn bevallen bijkomen met hun nieuwgeborene.
Er wordt terughoudend vergunning gegeven voor vermaak met dieren omdat dit indruist tegen de erkenning van de eigenwaarde van het dier. Denk aan circussen met (wilde) dieren, kamelenraces of zwijntje-tik. Het houden van visrally's en het gebruik van levend aas en van leefnetten in de gemeentelijke wateren wordt verboden.
De gemeente inventariseert in 2009 het vermaak met dieren in Delft in welke mate komt dat voor en welke verenigingen zijn er op dat gebied. Tevens worden landelijke ontwikkeling ten aanzien van de mogelijkheden om vermaak met wilde dieren te ontmoedigen gevolgd. Het ministerie van LNV heeft in de Nota Dierenwelzijn van 10 oktober 2007 aangegeven dat in begin 2009 een rapport over het welzijn van circusdieren zal verschijnen.
Zoals in bovenstaande zichtbaar wordt, is een aantal aanbevelingen van de landelijke Dierenbescherming in Delft reeds onderdeel van beleid. Wij zullen nog toetsen In hoeverre de overige aanbevelingen van de Dierenbescherming ook al binnen het gemeentelijk beleid Inpasbaar zijn. De gemeente Delft heeft begin ditjaar de nota Natuur- en Milieucommunicatie Delft opgesteld waarin als doel is gesteld: het vergroten van kennis en het veranderen van houding en gedrag van verschillende doelgroepen in een natuur- c.q. milieuvriendelijke richting. Middels deze nota kan in samenwerking met de afdeling Milieu dierenwelzijn aan de orde worden gesteld binnen het natuur- en milieunetwerk in het algemeen en met enkele specifieke organisaties in het bijzonder. Ook heeft Delft ook een stadsecoloog die inwoners en de gemeente adviseert op het gebied van onder meer fauna. Verder hanteert de gemeente Delft onder meer de volgende regelingen waarbij dierenwelzijn wordt gestimuleerd. Het asiel 't Julialaantje ontvangt jaariijks een subsidie om de gevonden dieren op te kunnen vangen gedurende drie weken. Verder bestaat er binnen de gemeente Delft een subsidieregeling, waaruit diverse (communicatie)projecten op het gebied van natuur en milieu in de stad worden ondersteund. Het overzetten van de padden ten tijde van de paddentrek is een van de projecten die de afgelopen jaren uit die regeling wordt ondersteund. Ook houdt de gemeente Delft zich in samenwerking met de Dierenbescherming Delflanden bezig met het opzetten van een eenmalige subsidieregeling aangaande het chippen van huisdieren. Daarnaast trekken de natuurvriendelijke oevers die Delft rijk Is een hoop planten en dieren aan. Deze dieren kunnen zich hier vrij bewegen.
Pagina 15 van 26
Hoofdstuk 5. Beleidsambities De kern van het dierenwelzijnsbeleid betreft het uitvoeren van de wettelijke taken. Daarmee wordt bedoeld het opvangen en verzorgen van gevonden dieren. De gemeentelijke middelen worden voor dit doel ingezet. In dit hoofdstuk wordt uitgewerkt op welke manieren Delft zich verder zal inzetten om het dierenwelzijn te verbeteren . 5.1 Missie: De gemeente Delft streeft er naar om zoveel mogelijk Delftenaren bewust te maken van diervriendelijkheid en wil de inwoners stimuleren de dieren goed te behandelen. Vooriichting speelt hierbij een grote rol door zoveel mogelijk gebruik te maken van kennis/deskundigheid van bestaande organisaties. Ook wenst de gemeente dierenwelzijn te laten meewegen in de te nemen beslissingen die van invloed zijn op de verschillende diergroepen. 5.2 Doelstellingen: De volgende vijf doelstellingen gericht op bewustwording en gedragsverandering fungeren als leidraad voor het gemeentelijk beleid: 1.Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid; 2Delftenaren informeren over lokale instanties op het gebied van dierenwelzijn; 3. Informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende instanties bevorderen. 4 Dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen. 5 Voon/vaarden scheppen voor een gezond leefklimaat voor dieren In het vervolg wordt uitgewerkt welke acties voortvloeien uit de verschillende doelen. 5.3. Doel 1: Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid. De bewustwordingsacties zijn uitgewerkt per diergroep. Gezelschapsdieren Vooriichting en educatie zijn preventieve maatregelen die veel dierenleed kunnen voorkomen. Dierenwelzijn is mede afhankelijk van de kennis die mensen hebben van de dieren en de ondersteuning die daarvoor bestaat. In 2005 en 2006 zijn er vanuit Delft bij de LID 26 meldingen van dierenmishandeling en verwaariozing in behandeling genomen (13 per jaar.) Te verwachten valt dat door goede vooriichting het aantal gevallen van verwaariozing naar beneden zal gaan zodat er ook minder meldingen gemaakt worden. De gemeente bevordert de samenwerking tussen de Dierenbescherming afdeling Delflanden en dierenwinkels om onze Inwoners vooriichting te geven over de zorgplicht die men heeft na de aanschaf van een huisdier. De verantwoordelijkheid voor een goede vooriichting ligt bij de verkoper. De gemeente zal hen stimuleren om hun verantwoordelijkheid te nemen, waardoor inwoners zich van tevoren afvragen of de aanschaf van een (exotisch) dier wel bij hun leefsituatie past. Daarnaast zal de gemeente stimuleren dat er Informatie wordt verstrekt In brede zin: over uitgangspunten van dierenwelzijn, de aanschaf van een huisdier, de zorgplicht, registratie, opvang en herplaatsing van dieren en over diereninstanties in Delft. Ook specifieke vooriichting is van belang. De Dierenbescherming signaleert de behoefte aan vooriichting over welke honden als gevaariijk zijn aangemerkt en daarom In beslag genomen moeten worden. Meer bekendheid over de eisen waaraan honden moeten voldoen bij aankoop kan inbeslagname voorkomen en zou impulsaankopen kunnen voorkomen waardoor er minder dieren in het asiel terecht komen. Pagina 16 van 26
Ook wordt aan themagerichte vooriichting gedacht, bijvoorbeeld ouderen en gezelschapsdieren. Voor ouderen kunnen gezelschapsdieren van grote betekenis zijn en afstand doen van een huisdier wegens verhuizing naar een verzorgingshuis of wooncentrum voor ouderen is niet wenselijk. De gemeente kan deze problematiek onder de aandacht brengen bij de verzorgingshuizen. Een lijst in de gemeentegids die door de Dierenbescherming en woonzorg centra wordt aangeleverd, is altijd mogelijk. IHobbydieren De gemeente wil in samenwerking met de betreffende organisaties goede vooriichting verzorgen over de verschillende dieren en hun welzijn. Wij zullen een bijeenkomst organiseren waar kan worden nagegaan welke vragen en problemen er zijn en beantwoord kunnen worden doorwelke instantie. Productiedieren De gemeente kan zelf het goede voorbeeld geven door het aanbod van diervriendelijke en biologische producten in de eigen kantine uit te breiden. Wij onderzoeken nut en meerwaarde van het ondertekenen van de Landelijke Intentieverklaring Biologische Catering. Vrij levende dieren Via het natuur- en milieucentrum De Papaver, de website en gemeentelijke publicaties geeft de gemeente informatie over flora en fauna In de stad en wat burgers zelf kunnen doen om dieren te beschermen. Hiermee wordt de betrokkenheid van de inwoners bij flora en fauna vergroot. In het bestaande beleid wordt reeds aandacht gegeven aan dieren, door ecologische verbindingen tot stand te brengen (uitvoering nota Projecten ecologieplan) en diervriendelijk inrichten van openbare ruimte (natuurvriendelijke oevers, groenstructuren) (Ecologieplan (2004) en Oeverplan (concept 2008) 5.4 Doel 2: Delftenaren informeren over lokale instanties op het gebied van dierenwelzijn Op de volgende wijze willen wij de Delftenaren beter informeren over lokale instanties op het gebied van dierenwelzijn: Betere naamsbekendheid van de diverse instellingen Diverse lokale Instellingen en organisaties zijn actief op het gebied van dierenwelzijn, zoals de Dierenbescherming afdeling Delflanden. Deze organisaties spelen een grote rol bij de vooriichting over natuur, milieu en dierenwelzijn. De naamsbekendheid en vindbaarheid kunnen worden vergroot De gemeente zal actie richten op het onder de aandacht brengen van deze voorzieningen. Klachtenstructuur stroomlijnen Op dit moment is het de inwoners vaak niet duidelijk bij welke organisatie zij met een bepaalde dierenwelzijnkwestie of klacht terecht kunnen. Dit heeft tot gevolg dat vragen aan de "verkeerde" instantie worden gesteld en dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd. De gemeente zal vla nader te bepalen communicatiemiddelen (website van de gemeente, meterkastkaart) de duidelijkheid vergroten over de taakverdeling tussen verschillende organisaties: wie doet wat, waar kan men met welke dierenwelzijnvraag terecht. Bij uitbraak van een plaag (botullsme/ vogelpest) is het algemene telefoonnummer van de gemeente er om de burgers van de benodigde informatie te voorzien. Het algemeen Pagina 17 van 26
nummer (14015) van de gemeente wordt beantwoord door de frontdesk welke goed is geïnformeerd en kan direct doorverwijzen of binnen de gemeente actie ondernemen naar een betreffende collega. Het infopunt registreert alle vragen en klachten en zorgt voor afwikkeling hiervan door de desbetreffende dienst/afdeling. 5.5 Doel 3: informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende Instanties bevorderen Bevorderen informatie uitwisseling De gemeente hecht een grote waarde aan een goede informatie-uitwisseling tussen de organisaties die zich bezighouden met dierenwelzijn. We organiseren/faciliteren een bijeenkomst die een aantal keer per jaar zou moeten plaatsvinden waarbij de verschillende instanties met betrekking op dierenwelzijn bij elkaar komen Deze bijeenkomst zal bijdragen aan de onderiinge Informatie uitwisseling en geeft een impuls aan het ontstaan van een infomeel netwerk. Onder andere worden de Dierenbescherming Delflanden, 't Julialaantje, Dierenambulance Haaglanden, Vogel en Egelopvang maar ook de politie en andere doorverwijzers van dierenmishandeling hierbij betrokken. Bevorderen samenwerking De gemeente ziet het belang in van bijeenkomsten tussen organisaties/instellingen omdat door samenwerking meer activiteiten mogelijk zijn. Hierbij gaat het om verenigingen welke vooral actief zijn op het gebied van natuurbeleving, educatie en natuurbescherming. Ook instellingen die actief zijn op het gebied van (tijdelijke) dierenopvang zullen hierbij worden betrokken. 5.6 Doel 4: dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen De gemeente heeft over de wettelijke taak om gezelschapdieren op te vangen en twee weken te verzorgen, afspraken gemaakt met Streekdierentehuis 't Julialaantje. Aan de opvang van gewonde en zieke dieren draagt de gemeente financieel bij. Dit jaar wordt eenmalig een bedrag ter beschikking gesteld aan de Dierenambulance Haaglanden ter ondersteuning van haar werkzaamheden. De brandweer heeft de wettelijke taak om bij rampen en calamiteiten te zorgen voor het veiligstellen van mens en dier. Het bevoegd gezag zal hierbij altijd een afweging maken of de veiligheid van de hulpveriening bij het redden niet in gevaar komt. Dit geldt overigens voor alle situaties waar mens en/of dier gered moeten worden. In het rampenplan van de gemeente Delft is aandacht geschonken aan de opvang, evacuatie en registratie van huisdieren en vee in geval van een calamiteit In de procesplannen Opvang & Verzorging, Primaire Levensbehoeften en Uitvaartverzorging staan de volgende punten beschreven: - de opvanglokaties voor huisdieren in Delft en buurgemeenten; - het vervoer en opvang van vee; - de contactgegevens van externe partners en opvanglokaties; - de registratie van opgevangen huisdieren - de taken van het actiecentrum Opvang t.a.v. huisdieren en vee.
Pagina 18 van 26
Inventarisatie dierenvermaak binnen Delft Er zijn voorschriften die specifiek betrekking hebben op evenementen met dieren. De Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren (GWWD) stelt beperkingen aan de mogelijkheden om dieren te gebruiken bij evenementen en wedstrijden. Het gaat hierbij om twee soorten bepalingen: algemene regels met het oog op de bescherming van de gezondheid en het welzijn van dieren, zoals het verbod een dier onnodig pijn of letsel toe te brengen of zijn gezondheid of welzijn te beschadigen (artikel 36, eerste lid, Wet van 24 september 1992) en het verbod dieren de nodige verzorging te onthouden (artikel 37). Daarnaast zijn er voorschriften die specifiek betrekking hebben op evenementen met dieren. Het Is in het algemeen verboden om dieren als prijs, beloning of gift uit te loven of uit te reiken (art. 57.) Hiermee wordt niet de reguliere verkoop van dieren bedoeld. De huidige politieke discussie gaat over het onden^/erp circussen met dieren. In Nederland worden veel (exotische) dieren gebruikt in circussen en dolfinaria. Delft is in principe niet tegen het vermaak met dieren In circussen. Delft wacht de landelijke richtlijnen m.b.t. vermaak met dieren af en zal zich daarna verder over deze kwestie kunnen buigen. Circussen zonder dieren hebben de toekomst Steeds meer mensen kiezen daarvoor: denk aan het zeer populaire Cirque du Soleil of het Chinees Staatscircus, waarin acrobatiek en entertainment door mensen centraal staan. Verantwoord vissen Eigenaren van viswater verhuren vaak het visrecht aan een Hengelsportvereniging en dragen de zorg voor de visstand en de vergunningveriening over aan de huurder. De vergunningveriening wordt op doelmatigheid getoetst door de Kamer van Binnenvisserij (ministerie van LNV.) De belangen van de sportvisserij en dierenwelzijn zijn vaak tegenstrijdig. De belangenverenigingen hebben gedragscodes opgesteld om de schade aan de vissen zo beperkt mogelijk te houden. Ook zijn er regels voor het visstandbeheer, bijvoorbeeld beperkingen voor vissen In de paaitijd, de toegestane hoeveelheid mee te nemen vis of de verplichting bepaalde vis terug te zetten In plaats van te behouden. In de vooriichting aan de leden besteden belangenverenigingen over het algemeen aandacht aan verantwoord vissen. De gemeente wil nagaan of vooriichting bij het verstrekken van (vis)vergunningen reeds gebeurt. Oplossing plaag/overlast Vrij levende dieren kunnen een overiast of plaag zijn. Te denken valt aan: insecten zoals bijen en wespen, ganzen, spreeuwen/meeuwen etc, vleermuizen. Daar zij geen eigenaar hebben is het vaak de gemeente die maatregelen neemt of advies geeft Vanuit wettelijk oogpunt wordt op dit moment door de gemeente, al dan niet in samenwerking met andere partijen, altijd gezocht naar de meest diervriendelijke methode voor het oplossen van de overiast. Plaagdier-preventie is mede een zaak van vooriichten.
5.7 Doel 5: voorwaarden scheppen voor een gezond leefklimaat voor dieren De gemeente is van plan een biobudget in te stellen. In dit budget wordt ruimte gecreëerd voor kleinschalige natuurstimulering In de stad (eendentrappetjes, ooievaarspaal, vlinderstruiken enz.) De grotere ingrepen in de openbare ruimte -bijvoorbeeld verbindingen aanbrengen in de ecologische structuur- worden gefinancierd uit reguliere budgetten. Er wordt naar gestreefd dat er wat betreft het blobudget vanuit het beleidsterrein dierenwelzijn een relatie wordt gelegd met wijkgericht werken: om betrokkenheid bij het onderwerp dierenwelzijn te bevorderen kunnen de verschillende wijken een voorstel Indienen voor besteding van het bedrag. Pagina 19 van 26
Daar het Honden- en Kattenbesluit concrete richtlijnen heeft opgesteld met betrekking tot huisvesting, is 't Julialaantje genoodzaakt te verbouwen of te verhuizen. Momenteel heeft de organisatie plaats voor de opvang van 46 honden en 40 katten en streeft naar een voorziening waar onderdak kan worden geboden aan 144 honden en 144 katten. Het is van groot belang voor de gemeente Delft dat de huisvesting van 't Julialaantje zo snel mogelijk wordt gerealiseerd. Hierover is overieg gaande met de gemeente Rijswijk. De gemeente Rijswijk streeft naar herbouw of verhuizing van 't Julialaantje in 2009. Om een zo gezond mogelijk leefklimaat te kunnen scheppen voor de vrij levende dieren, is het van belang dat de gemeente beheer en onderhoud van de openbare ruimte, en werkzaamheden in het kader van ruimtelijke ontwikkelingen, uitvoert volgens de opgestelde richtlijnen. Voor dieren in de vrije natuur is het zaak bij gemeentelijke buitenwerkzaamheden rekening te houden met de vrij levende dieren en met het jaargetijde. Hierin is voorzien binnen het ecologisch toetsingskader.
Pagina 20 van 26
Hoofdstuk 6. Conclusie De gemeente Delft is in vergelijking met andere gemeentes in Nederiand één van de vooriopers op het gebied van dierenwelzijn. Zij beschikt reeds over een wethouder dierenwelzijn en een beleidsmedewerker dierenwelzijn en wil middels deze nota dierenwelzijn in Delft naar een hoger niveau tillen. De gemeente Delft wil zich naast haar wettelijke taak, meer voorwaardenscheppend Inzetten op het terrein van dierenwelzijn binnen Delft, in samenwerking met de partners op dit gebied. De gemeente Delft heeft binnen de verschillende beleidsterreinen al veel geregeld ten aanzien van dierenwelzijn. De gemeente streeft ernaar dat burgers de weg kunnen vinden op het gebied van dierenwelzijn (vooriichting) en dat ondersteunende organisaties (asiel, dierenambulance en andere dierenwelzijnsorganisaties) een netwerk kunnen vormen en goed kunnen functioneren. We willen zoveel mogelijk de kennis en deskundigheid van de maatschappelijke organisaties benutten voor algemene voorilchting/communicatie met betrekking tot dierenwelzijn. Delft voldoet aan de wettelijke taken wat betreft het bevorderen van dierenwelzijn, maar de ambities van de gemeente Delft reiken verder. De gemeente stelt daarbij de volgende doelen: Delftenaren bewust maken van diervriendelijkheid; Delftenaren Informeren over lokale Instanties op het gebied van dierenwelzijn; informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende instanties bevorderen; dierenwelzijn laten meewegen in beslissingen; voorwaarden scheppen voor een gezond leefklimaat voor dieren Nieuwe maatregelen en activiteiten: De maatregelen om deze ambities te realiseren zijn onder te verdelen in: Communicatie en voorlichting aan inwoners en tussen organisaties onderiing. Communicatie over de zorgplicht en de plicht dieren in nood te helpen, over uitgangspunten van dierenwelzijn, over de taakverdeling tussen organisaties (netwerkcafés) Onderzoek en inventarisatie van de huidige stand van zaken: evenementen, juridische mogelijkheden om vermaak met dieren te ontmoedigen, opnemen van dierenparagraaf in rampenplan. Fysieke maatregelen: instellen biobudget Instellen subsidieregeling chippen van huisdieren en een eenmalige financiële bijdrage aan de Dierenambulance Op korte termijn worden de volgende activiteiten gerealiseerd: een link met de website van de Dierenbescherming; in samenwerking met de Dierenbescherming Delflanden een vooriichtingsactie organiseren inzake het belang van het chippen van honden en katten. Daarnaast zal de gemeente een subsidieregeling opzetten waardoor het chippen van het huisdier wordt gestimuleerd. gerichte voorilchtingsacties stimuleren middels samenwerking met de Dierenbescherming afdeling Delflanden aangaande huis- en hobbydieren. De vooriichting heeft drie doelstellingen: het terugdringen van het aantal zwerfdieren (wettelijke taak gemeente); het verbeteren van de informatie over organisaties/instellingen die werkzaam zijn op gebied van dieren het verbeteren van de informatie over de gemeentelijke taken.
Pagina 21 van 26
Hoofdstuk 7. Financiën, communicatie, voorstel Specifiek voor dierenwelzijn zijn structurele middelen beschikbaar (bedragen 2009): € 70.673,00 Julialaantje € 11.072,00 Uitvoeringsbudget Binnen deze middelen is het mogelijk uitvoering te geven aan de voornemens in deze nota, waaronder een eenmalig subsidie van €5000,- ter ondersteuning van de werkzaamheden van de Dierenambulance in 2009.
Communicatie: Om deze nota tot stand te laten komen is gesproken met de volgende partijen: Dierenbescherming Delflanden, Stichting Streekdierentehuis 't Julialaantje, Vogel en Egelopvang, Dierenambulance Haaglanden, Kinderboerderij Delftse Hout, de afdeling Milieu binnen de gemeente en oriënterend met andere gemeenten. Specifiek vindt overieg plaats met de gemeente Rijswijk wegens huisvesting van 't Julialaantje. Over mogelijke verbouw/nieuwbouw van deze voorziening zal de gemeente Rijswijk initiatief nemen. De Dierenbescherming Delflanden, het verenigingsbureau van de landelijke Dierenbescherming, het Streekdierentehuis 't Julialaantje en de afdeling Milieu hebben de nota gelezen en commentaar gegeven. De inbreng van de bovengenoemde partijen is verwerkt in deze nota. Voorstel: De nota Dierenwelzijn Delft vaststellen.
Pagina 22 van 26
Bijlage Voorzieningen en organisaties in Delft Voorzieningen In Delft bevinden zich de volgende voorzieningen waar haar inwoners meer kunnen leren over dieren, natuur en milieu: Gemeentelijk Natuur- en milieu educatiecentrum De Papaver. De Papaver kent de volgende functies: een bezoekerscentrum voor natuuriiefhebbers, recreanten en scholieren een werkplek voor medewerkers van de gemeente en vrijwilligers; een clubhuis voor natuur- en milieuorganisaties; een mediatheek voor het publiek in het algemeen en het onderwijs in het bijzonder; een opslagplaats voor ultleenmaterialen De Papaver fungeert goed als bezoekerscentrum en als uitvalsbasis voor publieksactiviteiten. Het aanbod van de tentoonstellingen en een gevarieerd aanbod aan activiteiten en producten is daar mede debet aan. Ook faciliteert de gemeente het samenwerkingsverband Delftse Hout, waarin onder meer ondernemers, bewoners, sportverenigingen en natuur- en milieuorganisaties deelnemen. De Papaver dient daarbij regelmatig als uitvalsbasis en is een partner in de samenwerking De gemeente Delft beheert twee kinderboerderijen, te noemen kinderboerderij Korftlaan en kinderboerderij Tanthof. Beide kinderboerderijen hebben een recreatieve, educatieve en sociale functie. Kinderboerderij Korftlaan (Delft) De Kinderboerderij aan de Korftlaan in Delft bestaat sinds 1966 en ligt in het natuurgebied de Delftse Hout. Het is een zeer geliefde plek voor ouders en kinderen en wordt daarom dan ook druk bezocht. De Kinderboerderij heeft een grote dierenweide waar pony's, geiten, schapen, ezels en kalveren, in alle soorten en maten, vrij rond lopen en waar het publiek zich tussen kan voegen. Verder is er een stal waarin o.a. het varken is gehuisvest en binnen- en buitenverblijven voor diverse knaagdieren en vogels. Ook heeft de Kinderboerderij een grote lesruimte waar groepen op afspraak diverse workshops kunnen volgen. Regelmatig worden er in de lente en zomer bijzondere activiteiten georganiseerd waarbij iedereen welkom is. Kinderboerderij Tanthof (Delft) Op de kinderboerderij staat gemiddeld 4 a 5 keer per jaar een andere tentoonstelling. De onderwerpen zijn zeer divers zodat men elke keer weer iets anders aan de mensen laat zien. Er wordt vooral gelet op makkelijk taal gebruik en veel plaatjes zodat het voor kinderen ook duidelijk is en zij er iets van kunnen leren. Bijvoorbeeld de omgang met en verzorging van dieren. Kinderen kunnen bij kinderboerderij Tanthof ook onder begeleiding een konijn op schoot nemen, bij de cavia's in het hok of de pony borstelen. Op deze manier leren kinderen op een ongedwongen manier datje met respect met dieren om moet gaan. Dierenweide (Parkzoom) Dit is een openbaar park wat zich bevindt binnen een woonwijk waar in een afgescheiden deel de dieren vrij kunnen rondlopen. Hertenkamp In de Delftse Hout Dit natuurgebied met herten ligt ten noorden van de Delftse Hout. Door de relatieve rust is het een belangrijke biotoop voor plant en dier geworden. Pagina 23 van 26
Organisaties Naast bovenstaande voorzieningen zijn in de gemeente Delft een aantal natuur- en milieuverenigingen actief welke gericht zijn op in het vrij levende dieren: Vogelwacht Delft en omstreken De Vogelwacht "Delft en Omstreken" werd in oktober 1962 opgericht door een kleine club van enthousiaste Delftse vogelaars. Belangrijke drijfveren waren toen ondermeer een noodzakelijke en efficiënte wintervoeding in de strenge winter van 1962-1963 en de behoefte aan inventarisaties, om de veranderingen in de broedvogelstand in kaart te brengen. Ook toen gold dat al als een belangrijk instrument om verstoringen of bedreigende veranderingen in diverse stadspart<en aan de kaak te stellen. Al snel werden de activiteiten uitgebreid met inventarisaties van trekvogels en wintergasten, excursies en cursussen voor beginnende of meer geoefende vogelaars. Het behouden van landschappen en terreinen voor een soortenrijke vogelbevolklng in Delft en omstreken is al 40 jaar lang een van de hoofddoelstellingen van de Vogelwacht en vormt nog steeds een belangrijke basis voor een groot deel van de activiteiten. Koninklijke natuur historische vereniging, KNNV afdeling, regio Delft De KNNV afd. Regio Delft is de natuurvereniging voor Delfland. De KNNV maakt mensen enthousiast voor de 3 N's: natuurstudie, natuurbeleving / educatie en natuurbescherming. Het werkgebied omvat de gemeenten Delft, Lansingeriand, Midden-Delfland, PijnackerNootdorp en Westland, en de gebieden Sion, Wilhelminapark, Elsenburgerbos (Rijswijk) en Ypenburg (Den Haag) IVN, afdeling Delft IVN is een vereniging voor Natuur- en Milieu educatie. IVN afdeling Delft is actief op vier werkterreinen, namelijk educatie, informatie, beheer en beleid en heeft nog zo'n twaalftal werkgroepen. IVN is vertegenwoordigd In diverse locale overkoepelende organisaties. De IVN vereniging voor natuur- en milieu-educatie is een organisatie van vrijwilligers en beroepskrachten die bijdragen aan een duurzame samenleving door mensen te betrekken bij natuur, milieu en landschap. Verspreid over Nederland heeft het IVN zo'n 180 plaatselijke afdelingen. Hier geven meer dan 16.000 leden / vrijwilligers, vanuit persoonlijke betrokkenheid, invulling aan natuur- en milieueducatie, door middel van alleriei vooriichtende en educatieve activiteiten voor jong en oud De Delftse Natuupwacht De Stichting Delftse Natuurwacht is een organisatie die natuur- en milieu-activiteiten organiseert voor kinderen van 8 t/m 14 jaar. Door deze jeugd op een speelse wijze met natuur en milieu bezig te laten zijn, zien ze pas hoe boeiend dat is. Op die manier krijgen ze meer begrip en ook meer waardering voor alles wat groeit en bloeit in de natuur. Dit alles leidt tot een beter inzicht in de samenhang van mens, natuur en milieu. Wereld Natuur Fonds (WNF) Delft e.o. Het Wereld Natuur Fonds werkt aan de bescherming van dieren en planten, zoals oceanen en zeeën, waterrijke gebieden en bossen. Voor de groepen bedreigde diersoorten heeft het WNF een apart programma. In Delft is een Rangermentor, die samen met een aantal andere mensen activiteiten voor de Rangers uit Delft en omstreken organiseert. Deze activiteiten vinden één keer in de maand plaats en hebben iedere keer een ander thema.
Pagina 24 van 26
Nederiandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN) afdeling Regio Delft De NJN afd. Delft is een Delftse natuur- en milieuorganisatie die deel uitmaakt van de inmiddels 75 jaar oude NJN. De NJN organiseert iedere week een excursie in en om Delft met diverse onderwerpen, zoals vogels, plantjes, insecten en waterbeestjes. De afdeling heeft ook eigen netjes, een eigen telescoop en kan landelijk over alle denkbare natuur- en milieuartikelen beschikken. Initiatiefgroep natuurbeheer Delft De activiteiten van de Initiatiefgroep Natuurbeheer in Delft zijn er op gericht om inrichting en beheer in Delft en wijde omgeving In ecologische zin te beïnvloeden. Milieudefensie Delft Samen met overheden, bedrijven en betrokken burgers zoekt Milieudefensie naar oplossingen voorde milieuproblemen Imkervereniging Westland De Imkervereniging Westland bestaat ruim 80 jaar. Het werkgebied strekt zich uit over het hele Westland. De doelstelling van de vereniging is door middel van kennisverbreding te komen tot vakkundige Imkers die meer plezier aan hun hobby beleven en ook grote aandacht voor de omringende natuur en het milieu hebben. Door bezoeken aan markten, evenementen, verenigingen en scholen, wil de vereniging de kennis over bijen, hommels en wespen bij een breder publiek onder de aandacht brengen. Danio Rerio Danio Rerio is een vereniging voor aquarium- en terrarium liefhebbers. Binnen de vereniging zijn diverse leden deskundig en gespecialiseerd in diverse onderdelen van de aquariumhobby Delft Azureus Blue Delft Azureus Blue is een gifkikker vereniging, die aankomende en ervaren pljlgifkikkerhouders de mogelijkheid bied elkaar te informeren en enthousiastmeren over het verzorgen en kweken van deze prachtige temperamentvolle Zuid-Amerikanen.. Daarnaast organiseert zij maandelijks een informatieve lezing en/of presentatie
Dierenbescherming Delflanden De Dierenbescherming Delfland is één van de meer dan 100 afdelingen van de landelijke Dierenbescherming. De Dierenbescherming Is de grootste organisatie in Nederiand is die opkomt voor de belangen van alle dieren: gezelschapsdieren, landbouwdieren, dieren in het wild en proefdieren. Bijvoorbeeld door de bio-industrie aan de kaak te stellen en door plaats te bieden aan duizenden 'dakloze' huisdieren. Dat gebeurt via de ruim 100 asielen die bij de Dierenbescherming zijn aangesloten. De Dierenbescherming werkt ook hard aan verbetering van de (Europese) wetgeving en probeert diervriendelijk (koop)gedrag te stimuleren. Kids for Animals draagt daar met educatie en acties aan bij.
Pagina 25 van 26
De volgende instellingen in Delft houden zich bezig met de opvang van dieren: Vogel- en egelopvang De Vogel en Egelopvang verzorgt uit het wild afkomstige dieren, op zodanige wijze dat hun terugkeer in de natuur mogelijk en verantwoord is. Daarnaast willen zij middels het werk dat zij verrichten iedereen voorlichten over het belang van een juiste omgang met de natuur en het milieu. Serpo (slangen opvang) Serpo is een reptielenzoo waar men een grote verzameling, levende, reptielen als mamba's, cobra's, ratelslangen, pythons, alligators, krokodillen en andere diersoorten als spinnen en schorpioenen kan bezichtigen. Sauria (koudbloedige dieren) Stichting Sauria is een in Delft gevestigd kweek- en kennisinstituut op het terrein van natuurbehoud, in het bijzonder op het terrein van koudbloedige dieren zoals hagedissen, slangen en schildpadden. Sauria wil mensen bewust maken van het nut van deze dieren, en wat zij ervan kunnen leren - bijvoorbeeld op het vlak van energiebehoud. Door (bedreigde) reptielen te kweken probeert Sauria bij te dragen aan het terugdringen van wildvang in de landen waar deze dieren oorspronkelijk voorkomen. Stichting Kattenbescherming Kattenbescherming Nederiand is een ideële organisatie die zich Inzet voor het welzijn van straatkatten van Nederland. De Kattenbescherming Nederiand streeft naar een structurele oplossing van het zwerfkattenprobleem in Nederland. Door (zwerf)katten onvruchtbaar te maken en er een nieuw thuis voor te zoeken is het volgens de Stichting Kattenbescherming mogelijk om binnen nu en 20 jaar het aantal zwerfkatten in Nederiand sterk terug te dringen. Daarnaast informeert de Kattenbescherming mensen over de aanschaf en het bezit van een kat en de noodzaak voor castratie c.q. sterilisatie
Pagina 26 van 26
