Geotoerisme in de Hoorn van Afrika, de Danakildepressie

Geotoerisme in de Hoorn van Afrika, de Danakildepressie

Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Opleiding Bachelor in het toerisme en het recreatiemanagement Academiejaar 2012-2013 Promotor Mevrouw Jeannine Allyns Lector Student Tineke Erauw

Inhoudsopgave Woord vooraf ......................................................................................................................................5 Lijst met woordverklaringen ................................................................................................................6 Abstract ............................................................................................................................................7 Inleiding ............................................................................................................................................8 1

Wat kan de Danakildepressie bieden op toeristisch vlak? ..................................................... 10

1.1

Welke aspecten moeten we over de Danakildepressie weten?................................................... 10

1.1.1

Geografie ...................................................................................................................................... 10

1.1.2

Geologie ........................................................................................................................................ 12

1.1.3

Landschap ..................................................................................................................................... 14

1.1.4

Klimaat.......................................................................................................................................... 16

1.1.5

Bevolking....................................................................................................................................... 17

1.2

Welke bezoekobjecten in de Afar regio zijn een meerwaarde voor de toerist? .......................... 21

1.2.1

Dallol ............................................................................................................................................. 21

1.2.2

Erta Ale ......................................................................................................................................... 22

1.2.3

Ahmed Ale ..................................................................................................................................... 23

1.2.4

Het Afera meer.............................................................................................................................. 23

1.2.5

Het zoutmeer van Karum (Assale meer) ....................................................................................... 23

1.3

Is de infrastructuur voldoende ontwikkelend?............................................................................. 24

1.3.1

Internationaal transport ............................................................................................................... 24

1.3.2

Binnenlands transport .................................................................................................................. 25

1.3.3

Accommodatie .............................................................................................................................. 27

1.4

Swot-analayse ............................................................................................................................... 28

1.5

Conclusie ....................................................................................................................................... 28

2

Hoe zit het reeds met de toeristische commercialisatie? ...................................................... 29

2.1

Welke Belgische touroperators bieden de Danakildepressie aan? .............................................. 29

2.1.1

Discovery Expeditions ................................................................................................................... 30

2.1.2

Secrets of the Desert ..................................................................................................................... 30

2.2

Welke Nederlandse touroperators bieden de Danakildepressie aan? ......................................... 31

2.2.1

Marvell Travel (Gomagma) ........................................................................................................... 31

2.2.2

Tadez Travel .................................................................................................................................. 32

2.2.3

Untamed Travelling ...................................................................................................................... 32

2.2.4

Yared Tour & Travel ...................................................................................................................... 33

2.3

Welke overige Europese touroperators bieden de Danakildepressie aan? ................................. 33

2.3.1

Solomon Berhe Tours (UK - Ethiopië) ............................................................................................ 33

2.3.2

Volcano Discovery (Duitsland) ...................................................................................................... 34

2.4

Welke lokale touroperators in Ethiopië bieden de Danakildepressie aan?.................................. 35

2.4.1

Off-Road Ethiopia Tour ................................................................................................................. 35

2.5

Concurrentieanalyse ..................................................................................................................... 36

2.6

Conclusie ....................................................................................................................................... 39

3

Welke trends in toerisme kunnen we linken aan de Danakildepressie? ................................. 39

3.1

Wat is geotoerisme? ..................................................................................................................... 39

3.1.1

Kenmerken van geotoerisme ........................................................................................................ 39

3.1.2

Trends in geotoerisme .................................................................................................................. 42

3.2

Wat is vulkaantoerisme? .............................................................................................................. 42

3.2.1

Kenmerken van vulkaantoeristen ................................................................................................. 43

3.2.2

Vulkaantoerisme, spelen met vuur? ............................................................................................. 44

3.3

Conclusie ....................................................................................................................................... 44

4

Hoe gaan we de Danakildepressie toeristisch commercialiseren? ......................................... 46

4.1

Introductie .................................................................................................................................... 46

4.2

Groepsrondreis Danakildepressie................................................................................................. 46

4.2.1

Reisbeschrijving ............................................................................................................................ 47

4.2.2

Reisdata en prijzen........................................................................................................................ 55

4.2.3

Meer reisinfo ................................................................................................................................. 58

4.2.4

Doelgroep ..................................................................................................................................... 62

4.2.5

Sterke punten van de groepsrondreis ........................................................................................... 63

5

Eindconclusie...................................................................................................................... 64

Bibliografie........................................................................................................................................ 66 Lijst van figuren ................................................................................................................................. 69 Lijst van tabellen ............................................................................................................................... 69 Lijst van bijlagen ................................................................................................................................ 69 Bijlagen .......................................................................................................................................... 70

Woord vooraf Begin september 2012 kregen we de opdracht gedurende het academiejaar 2012 – 2013 te werken aan de bachelorproef. Het heeft veel werk en tijd gekost om alles tot een mooi en inhoudelijk geheel te brengen, maar deze bachelorproef is zeker en vast een goede voorbereiding op mijn verdere carrière. Ik wil graag volgende mensen bedanken voor hun hulp, want dankzij hen heb ik deze bachelorproef kunnen realiseren. In eerste instantie wil ik het volledige docententeam van de opleiding bedanken voor de begeleiding, maar in het bijzonder mijn interne begeleider Jeannine Allyns voor alle feedback en “tips and tricks”. Ik richt ook mijn dank aan Bart Serneels, medewerker YourWay2Go, die me steeds heeft geholpen waar nodig. Bart heeft deze streek zelf bezocht en zijn passie werkt aanstekelijk! Als laatste wil ik ook Daniel Tilahun, de lokale agent in Ethiopië, bedanken. Dankzij hem heb ik de uitwerking van mijn rondreis kunnen realiseren. Als laatste wil ik nog vertellen dat dit een unieke kans is om iets bij te leren en je te verdiepen in een bepaald onderwerp. Het onderwerp van mijn bachelorproef was een aanrader van mijn stageplaats, maar het boeide me vanaf het begin waardoor het maken van dit eindwerk zeer vlot verlopen is.

Lijst met woordverklaringen Depressie: een depressie of laagte is binnen de geologie en geografie een landvorm die verzonken of ingedrukt is beneden het omliggende gebied. Depressies kunnen door verschillende mechanismes worden gevormd. Geodesie: de klassieke geodesie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bepaling van de vorm en de afmetingen van de aarde. Tellurisch: een bijvoeglijk naamwoord dat slechts sporadisch wordt gebruikt om duidelijk te maken dat een verschijnsel te maken heeft met de aarde.

Abstract Deze bachelorproef gaat over de toeristische commercialisatie van de Danakildepressie of, met andere woorden gezegd, hoe we de Danakildepressie beter kunnen promoten op toeristisch vlak. De eerste drie hoofdstukken vormen het theoretisch kader van het werk. In het vierde hoofdstuk zal de hoofdvraag beantwoordt worden, nl. hoe kunnen we de Danakildepressie toeristisch commercialiseren op de Belgische markt? In het vijfde en laatste hoofdstuk vind u de eindconclusie terug. Het eindresultaat van deze bachelorproef kan een inspiratie zijn voor touroperators en/of reisbureaus om het gebied op te nemen in hun aanbod. De Danakildepressie is niet zo bekend in ons land, maar het is een prachtige streek die men zeker moet gezien hebben!

8

Inleiding De Danakildepressie in het noorden van Ethiopië is bij vele mensen onbekend, terwijl het één van de prachtigste landschappen ter wereld is. In dit eindwerk komt u te weten hoe adembenemend dit landschap wel is en hoe we dit gebied als toeristische bestemming op de Belgische markt kunnen plaatsen. De inspiratie om te werken met dit prachtige gebied heb ik te danken aan een medewerker van mijn stageplaats, Koning Aap (YourWay2Go). Bart Serneels heeft de Danakildepressie vorig jaar bezocht en was er enorm van onder de indruk. Hij vindt het jammer dat er in België zo weinig of praktisch niets wordt gedaan met dit gebied. Hierdoor begon ik na te denken op welke manier we de Danakildepressie toeristisch kunnen commercialiseren op de Belgische markt. Dit werd dan ook meteen de hoofdvraag van deze bachelorproef. Om zo goed mogelijk te kunnen antwoorden op deze vraag, heb ik het verder onderverdeeld in 5 verschillende hoofdstukken. Elk hoofdstuk behandelt een specifieke vraag: • • • • •

Hoofdstuk 1: wat kan de Danakildepressie bieden op toeristisch vlak? Hoofdstuk 2: hoe zit het reeds met de toeristische commercialisatie? Hoofdstuk 3: welke trends in toerisme kunnen we linken aan de Danakildepressie? Hoofdstuk 4: hoe gaan we de Danakildepressie toeristisch commercialiseren? Hoofdstuk 5: eindconclusie?

Dankzij het gebruik van vele bronnen heb ik een antwoord kunnen vinden op al deze vragen. Ik heb gekozen voor zowel digitale als niet-digitale bronnen. Daarnaast heb ik steeds rekening gehouden met de ouderdom van deze bronnen zodat de informatie up-to-date is. In het eerste hoofdstuk gaan we onderzoeken waarvan we op de hoogte moeten zijn voor we hiervan een toeristisch product willen maken. Productkennis is nog steeds enorm belangrijk bij de ontwikkeling van een product. Eerst en vooral gaan we bekijken waar het gebied is gelegen en wat het zo speciaal maakt. De Danakildepressie heeft een lange geologische geschiedenis. Dit gaan we kort bespreken om zo een idee te krijgen hoe het gebied is ontstaan. Daarna gaan we opsommen wat de “reasons to visit” zijn. Dit laatste is nog steeds het belangrijkste aspect om bezoekers aan te trekken. Aansluitend gaan we de infrastructuur bestuderen. Hoe zit het met de bereikbaarheid? Is er voldoende accommodatie aanwezig? Op het einde van het hoofdstuk vindt u een SWOT-analyse terug waarin u alle zwaktes en sterktes, alle kansen en bedreigingen tegen elkaar kunt afwegen. Het tweede hoofdstuk omvat het onderzoek van touroperators/reisorganisatoren die reeds actief zijn op de Danakildepressie. We bekijken dit niet enkel op de Belgische markt, maar ook op buitenlandse markten. Aan de hand van een concurrentieanalyse, kunt u gemakkelijk zien hoe deze touroperators zich tegenover elkaar positioneren. Deze concurrentieanalyse kan vervolgens ook een invalshoek zijn voor inspiratie. Op welke manier kunnen wij ons onderscheiden van onze concurrentie?

9

In het derde hoofdstuk bespreken we enkele huidige trends in toerisme. Dit is een belangrijk fenomeen dat moet opgevolgd worden. Deze trends zijn belangrijk bij de uitwerking van het toeristisch product. Het hoofdstuk behandelt twee trends die toepasbaar zijn op de Danakildepressie, geotoerisme en vulkaantoerisme. Aangezien vulkaantoerisme eerder beperkt is in mogelijkheden, houden we op het einde van dit hoofdstuk de trend geotoerisme over. Deze trend zal de leidraad spelen in ons unieke toeristische product toegepast op de Danakildepressie. Na dit hoofdstuk kwam ik tot een begrenzing van het onderwerp, nl. geotoerisme in de Hoorn van Afrika, de Danakildepressie. Pas in het vierde hoofdstuk gaan wij de hoofdvraag van deze bachelorproef beantwoorden. Hoe kunnen we de Danakildepressie toeristisch commercialiseren op de Belgische markt? Deze hoofdvraag zal beantwoord worden door de uitwerking van een 15-daagse georganiseerde groepsrondreis gelinkt aan de trend van geotoerisme. Deze thematische groepsrondreis is gebaseerd op de kenmerken van geotoerisme die besproken zijn in hoofdstuk 3. Verder is de rondreis tot stand gekomen in samenwerking met Bart, medewerker Koning Aap, en een lokale agent in Ethiopië. In het vijfde en laatste hoofdstuk gaan wij, last but not least, besluiten of we er wel degelijk in geslaagd zijn om een uniek toeristisch product te ontwikkelen. En zo ja, biedt dit dan ook een toekomst potentieel? In dit hoofdstuk wordt ook duidelijk de link gemaakt met het geotoerisme. Om een geotoeristisch product te ontwikkelen moet men voldoen aan 5 typerende eigenschappen. Hierbij wordt per eigenschap teruggekoppeld naar de ontworpen groepsreis om aan te tonen dat deze effectief zijn opgenomen in de reis. In het laatste hoofdstuk wordt bijgevolg het probleem aangekaart van het banditisme en het negatieve advies van de overheid om dit gebied te bezoeken. Ik ben me zeker bewust van dit probleem, vandaar dat ik deze bachelorproef eerder zie als een onderzoek voor de toekomst. Hopelijk heb ik ergens uw interesse kunnen prikkelen, want u ontdekt het allemaal in het verloop van deze bachelorproef!

10

1

Wat kan de Danakildepressie bieden op toeristisch vlak?

1.1

Welke aspecten moeten we over de Danakildepressie weten?

Om verwarring te voorkomen start ik hieronder met de uitleg van enkele begrippen: De Danakildepressie is een depressie (zie lijst met woordenverklaringen) die vooral gelegen is in de Afar-regio in Ethiopië. De depressie strekt zich ook verder uit in de landen Djibouti en Eritrea. De Afar-regio is één van de 8 staten van Ethiopië. De regio ligt in het noordoosten van Ethiopië en grenst aan de landen Eritrea, Djibouti en aan enkele andere Ethiopische regio’s nl. Amhara, Tigray, Somali en Oromiya. De Afar-regio staat bekend om de Danakildepressie. De Danakildepressie bestaat o.a. uit woestijn, de Danakilwoestijn. Deze woestijn is het thuisland van de Afar (etnische bevolkingsgroep) en is ook gekend omwille van zijn hitte (in de zomer tot 50°). De Danakilwoestijn is trouwens ook één van de laagst gelegen gebieden ter wereld.

1.1.1 Geografie De Danakildepressie is gesitueerd in de Hoorn van Afrika, specifiek in de landen Eritrea, Ethiopië en Djibouti. Het grootste gedeelte van deze depressie bevindt zich in het noorden van Ethiopië, nl. in de regio Afar. De depressie bestaat voor een groot gedeelte uit woestijn, de Danakilwoestijn.

Afar-regio1 De Afar-regio is gelegen in het oosten van Ethiopië. De regio heeft gemeenschappelijke grenzen met Eritrea in het noordoosten, met Somalië in het zuidoosten en met Djibouti in het oosten. De regio is naar de etnische bevolkingsgroep Afar genoemd. De administratieve hoofdstad van deze regio is Semera. Elke regio in Ethiopië kent een administratieve indeling in zones, die weer zijn ingedeeld in woreda’s. De Afar regio is onderverdeeld in 5 verschillende zones en een speciale woreda. Deze woreda heeft een administratieve onderverdeling die vergelijkbaar is met een autonoom gebied en maakt geen deel uit van een zone. In bijlage vindt u een gedetailleerde kaart terug van de verschillende zones. De verschillende zones hebben geen specifieke naam. Ze worden benoemd met nummers. In deze bachelorproef speelt zone 2 een heel belangrijke rol. Deze zone in het noordoosten van de Afar regio huisvest de Danakildepressie, die 130 meter onder de zeespiegel ligt. De Danakilwoestijn die deel uitmaakt van deze depressie is het laagste deel van de Grote Afrikaanse Slenk2.

1 2

http://www.ethiopia.gov.et/English/Information/Pages/StateAfar.aspx (18/03/2013) Jean Robert, Plus Special Magazine, jaargang 2010, Verschroeiende aarde, pg. 75

11

Figuur 1: Politieke kaart van Ethiopië3 Opgravingen van fossielen4 De Afar regio in Ethiopië staat niet enkel bekend om de Danakildepressie, maar ook door de vondst van Lucy, een Australophithecus Afarensis (uitgestorven mensachtige) in 1974 door archeologen Donald Johanson en Tom Gray. Het skelet werd gevonden in Hadar in de Awash vallei in de Ethiopische Afar depressie. Lucy werd gezien de ouderdom van de fossiele resten ingedeeld bij de Australophithecus, ofwel de ‘zuidelijke mensapen’. De Australopithecus is de recht oplopende, maar ook chimpansee-achtige voorganger van het moderne mensgeslacht Homo. Haar volledige typeaanduiding met de toevoeging Afarensis is afgeleid van het gebied waar Lucy gevonden werd, de Afar woestijn in Ethiopië. Lucy is bij benadering 3,5 miljoen jaar oud. Het volledige verhaal van Lucy vindt u terug in de bijlagen. Ongeveer 30 jaar na de opgraving van Lucy, werd een ander uitzonderlijk goed bewaard skelet gevonden rond de streek van Hadar. De 37-jarige Ethiopische onderzoeker Zeresenay Alemseged deed vijf jaar over de opgraving van het skelet. Deze nieuwe vondst was vermoedelijk een driejarig meisje dat behoort tot de soort Australopithecus Afarensis, net zoals Lucy. Het kind kreeg de naam Selam, Amhaars voor vrede. Het is ook bekend onder de bijnaam, Lucy’s baby en/of Dikika baby5.

3 4 5

http://www.ezilon.com/maps/africa/ethiopia-maps.html (28/11/2012) http://www.sacred-destinations.com/ethiopia/addis-ababa-lucy.htm (28/11/2012) http://vorige.nrc.nl/thema_archief_oud/nieuwswetenschap/article1725656.ece (20/03/2013)

12

Een heel bijzonder onderdeel van het skelet is een zeer zeldzaam tongbeentje. Het is het tweede tongbeentje ooit, na de vondst van een zestigduizend jaar oud tongbeentje van een Neanderthaler. Uit de vorm van het tongbeentje van Selam wordt onder meer afgeleid dat Australopithecus vrij grote keelzakken had, net als chimpansees en brulapen. Naast de wereldberoemde Lucy en Selam, worden er in deze regio om de haverklap fossielen van andere homonoïden en uitgestorven zoogdieren opgegraven.

1.1.2 Geologie6 Zoals eerder vermeld maakt de Danakildepressie deel uit van de Grote Afrikaanse Slenk. Deze riftvallei bestaat uit een langgerekt stelsel van slenken. Het gebied wordt vaak onderzocht door geologen omwille van de actieve riftvorming. Het is een van de zeldzame plekken waar men op het land de vorming van de oceaanbodem kan bestuderen. Ontstaan van een nieuw continent?7 De mid-oceanische rug groeit jaarlijks 1 tot 2 centimeter. Volgens geologen die actief zijn in de afgelegen Afar-regio in Ethiopië zal de Rode Zee de Danakilwoestijn overspoelen. Hierbij zal de Afrikaanse Hoorn wegdrijven van het vasteland en omgevormd worden tot een nieuw continent in de Indische Oceaan. Dat proces zou echter nog ongeveer 10 miljoen jaar duren. Onderzoeksleider Tim Wright, een professor gespecialiseerd in geodesie aan de Royal Society in Londen, stelt vast dat de Afar-regio de voorbije jaren verbazende veranderingen heeft ondergaan. Het continent splijt er volgens Wright letterlijk onder de voeten van de wetenschappers open. Zo’n 8 jaar geleden scheurde de aarde open over een lengte van 60 kilometer en een breedte van 8 meter over een periode van amper 10 dagen. Het heet, gesmolten gesteente vanuit de ondergrond wordt naar de oppervlakte gestuwd waardoor het scheuren ontstaat. James Hammond, een seismoloog aan de University of Bristol, voegt er aan toe dat bepaalde gebieden in de regio onder het zeeniveau liggen en merkt op dat de zee alleen wordt tegengehouden door een dam van 20 meter land in Eritrea. Hammond zegt dat die dam uiteindelijk zal verdwijnen, waarna de zee het land kan instromen. Het land zal volgens hem steeds dieper wegzinken en uiteindelijk zullen gedeelten van Zuid-Ethiopië en Somalië afdrijven en een nieuw eiland vormen. Dat zal volgens de onderzoekers aanleiding geven tot een kleiner Afrikaans continent en een bijzonder groot eiland dat in de Indische Oceaan zal afdrijven. Het proces van de afscheiding van de Hoorn van Afrika is volgens de onderzoekers al dertig miljoen jaar aan de gang.

6 7

Raf Aerts & Jan Nyssen (UGent), Excursion guide – extension to the Danakil Depression (2011) http://managing21.skynetblogs.be/2010/06/30/hoorn-van-afrika-scheurt-zich-los-van-continent.html (20/03/2013)

13

Evolutie van de Danakildepressie8 Om het huidige fenomeen beter te kunnen begrijpen, gaan we zo’n 30 miljoen jaar terug in het verleden. Deze regio was toen getuige van een zeer intense vulkanische en tektonische activiteit. Afrika en Arabië vormden toen een continent, maar door deze activiteit begonnen ze van elkaar te scheiden. Tussen deze twee nieuwe plaatsen ontstonden de huidige Golf van Aden en de Rode Zee. Tijdens deze verspreiding werd de continentale korst dunner en ontstonden twee verschillende platen, het Arabisch schiereiland en Afrika. Sindsdien dreven deze platen steeds verder van elkaar weg, nl. met een snelheid van 1-2 cm per jaar en ook het magma steeg langs deze oceanische rug op, om zo een nieuwe oceanische korst te vormen. Door dit geologische proces is de 300 km brede Afar Depressie in het noorden van Ethiopië geboren.

Figuur 2: verschuiving van het Arabisch schiereiland en Afrika

Huidige situatie van de Danakildepressie Er doen zich twee interessante tektonische kenmerken voor in de Danakildepressie: Dallol en de Afar Alpen. Dallol, de warmste plek op aarde, wordt van de Rode Zee gescheiden door de Afar Alpen. Deze laatsten worden beschouwd als een onafhankelijk bewegend stukje aardkorst, los van de Nubische Plaat, dat klokgewijs scharnierend ronddraait rond de noordelijke rand van de Somalische Plaat. Het gebied wordt ook vaak benoemd onder de naam Danakildriehoek. Dit verwijst naar het fenomeen van de tektonische platen die hier samenkomen (nl. de Arabische en twee delen van de Afrikaanse Plaat, nl. de Nubische en de Somalische).

8

http://issuu.com/visit2ethiopia/docs/ethiopiafinal (28/11/2012)

14

Figuur 3: Kaart van Oost-Afrika met aanduiding van de tektonische platen9 De Danakildepressie verbreedt nog steeds enkele centimeters per jaar. Hierdoor komen er in dit gebied vaak aardbevingen voor. In 2005 stelde een satelliet van Envisat een plotselinge 8-meter verbreding vast die gepaard ging met 163 kleine aardbevingen en een vulkanische uitbarsting. Deze uitbarsting vond plaats in de 60 km lange Dabbahu, een ontluikende zeebodemspreiding. Ook werd magma gespot die lijkt ontstaan te zijn uit de ondiepe kamers van de Dabbahu en Gabho vulkanen10. Deze intense geologische activiteit heeft geleid tot één van de meest indrukwekkende landschappen ter wereld. In het midden van de scheur, die in Noord-Ethiopië zo’n zeventig kilometer breed is, is het aardoppervlak gedaald tot meer dan honderd meter beneden zeeniveau. Nauwkeurige gegevens ontbreken tot op heden vanwege de zware omstandigheden die een uitgebreide meetcampagne onmogelijk maken11.

1.1.3 Landschap De Danakildepressie bevat enkele spectaculaire landschappen met zoutvlaktes, vulkanen en zwavelmeren. De Danakilwoestijn bestaat vooral uit rotsen, gras en zand. Maar het spectaculairste landschap vindt men terug in Dallol. Hier vindt men surrealistische kleuren die ontstaan doordat regenwater op het Ethiopische Hoogland in de grond sijpelt. Bij het contact met de oplossende rotsen neemt het mineralen op. Het komt weer aan de oppervlakte door de zoutlagen en kristalliseert daar. De gele en rode tinten verraden de aanwezigheid van ijzeroxiden- en hydroxiden12.

9

http://www.hartford-hwp.com/archives/36/525.html (28/11/2012) https://earth.esa.int/web/guest/home (28/11/2012) 11 http://www.ontdekafrika.nl/artikel-94-de-heetste-plaats-op-aarde-de-danakil-depressie.html (29/11/2012) 12 Jean Robert, Plus Special Magazine, jaargang 2010, Verschroeiende aarde, pg. 75 10

15

Figuur 4: de ongelofelijke kleuren van de Danakildepressie13 Naast deze ongelofelijke kleuren vinden we in het landschap ook woestijn, lava (vulkanen) en zoutvlakten terug. De zoutvlakten zijn een gevolg van 100 000 jaar geleden. Toen maakte de Danakil woestijn deel uit van de Rode Zee omwille van de ineenzakking van de aardkorst die zich vulde met water. Vulkanische uitbarstingen zorgden voor natuurlijke dijken en rotsformaties waardoor het water niet terug naar de zee kon vloeien. In het zuidelijke gebied evaporeerde het water door de grote hitte waardoor deze enorme zoutvlakten ontstonden14. Aangezien de Danakildepressie een gebied is langs de Grote Rift, waar de aardkorst zo dun is, wordt er constant verse lava naar boven geduwd. Het water dat door de aardkorst naar beneden dringt komt er dan als stoom weer uitgespoten. Door de aanwezigheid van vulkanen zijn er regelmatig kleine aardbevingen te voelen15.

Flora en fauna16 De Danakildepressie is een halfwoestijn die onderhevig is aan hitte en droogte. Het regent er vrijwel nooit. Maar de Awash rivier, die noordoostwaarts door de Afar regio stroomt, zorgt toch voor een smalle groene strook met flora en fauna. De vegetatie bestaat voornamelijk uit kleine bomen, struiken en grassen. Op bepaalde plaatsen is het dan weer mogelijk zebra’s, gazellen, gemsbokken en struisvogels te spotten. Deze regio is trouwens ook het laatste leefgebied van de met uitsterven bedreigde Afrikaanse wilde ezel.

13 14 15 16

http://solotravelerblog.com/photo-danakil-depression-ethiopia/ (29/11/2012) http://issuu.com/visit2ethiopia/docs/ethiopiafinal (29/11/2012) Piotr Migon, Geomorphological landscapes of the world (2010), chapter 19 Mark McGinley (2008), Biological diversity in the Horn of Africa

16

1.1.4 Klimaat17 De Danakil wordt in vele boeken en tijdschriften vaak omschreven als de heetste plek op aarde. Maar na onderzoek blijkt dit niet zo te zijn. De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft in september 2012 het nationale park Death Valley in de Amerikaanse staat Californië officieel bekend gemaakt als de heetste plek op aarde18. De gemiddelde temperatuur in de Danakildepressie bedraagt bijna 34° C en kan in de zomer oplopen tot 55° C. De beste tijd om de woestijn te bezoeken is van eind december tot begin februari. De gemiddelde jaarlijkse regenval van Ethiopië varieert rond de 800 tot 2000 mm in de hooglanden. Hoe meer naar het noorden toe, hoe minder de neerslag. Gedurende het grootste deel van het jaar is er dus bijna geen regen in de Danakil. Hieronder ziet u een klimatogram van de stad Dire Dawa in Ethiopië. Jammer genoeg vond ik er geen van de Afar regio. Dire Dawa is net zoals de Danakildepressie gelegen in het oosten van Ethiopië, daarom heb ik gekozen voor dit klimatogram.

Figuur 5: Klimatogram van Dire Dawa19

17 18 19

http://www.pecad.fas.usda.gov/ (14/12/2012) http://www.wmo.int/gsearch/gresults_en.html?q=death+valley&submit.x=0&submit.y=0 (14/12/2012) http://www.klimadiagramme.de/Afrika/diredawa.html (14/12/2012)

17

Ethiopië kent drie seizoenen, 2 natte periodes en een droge periode: • • •

De kirmet regenval (juni – september) is heel belangrijk omdat 90% tot 95% procent van het voedsel dan wordt geproduceerd; De small Belg rains (februari – mei); Het dry Bega seizoen (oktober – januari) voorziet slechts 50% van de jaarlijkse voedselvoorziening in bepaalde hoogland gebieden.

Figuur 6: de drie grote neerslagregimes voor Ethiopië16

1.1.5 Bevolking Demografie Volgens de CIA, Central Intelligence Agency, bedraagt het totale bevolkingsaantal voor Ethiopië ongeveer 91 195 675 (juli 2012). In deze schatting werd rekening gehouden met de extreme sterfgevallen door AIDS, wat kan resulteren in een lagere levensverwachting, hogere kindersterfte, lagere bevolkingsgroei en veranderingen in de verdeling van de bevolking naar leeftijd en geslacht toe20. In de afgelopen tien jaar heeft Ethiopië een verbazingwekkende vooruitgang gemaakt in het verbeteren van de gezondheid en ontwikkeling van de bevolking. Kinder- en moedersterfte zijn gedaald, de sterfgevallen onder de 5 jaar zijn gehalveerd en de geletterdheid is verdubbeld. Tegelijkertijd is de reproductieve gezondheid van vrouwen sterk toegenomen. Ze hebben de kans om hun zwangerschap te plannen en maken gebruik van moderne methoden van anticonceptie. Onder getrouwde vrouwen is het gebruik van anticonceptiemethoden gegroeid van 6% in 2000 tot 27% in 2012. Momenteel hebben vrouwen nu een gemiddelde van 4,8 kinderen (wat een tijd geleden 6,5 bedraagde). In de hoofdstad Addis Abeba hebben vrouwen gemiddeld iets meer dan 2 kinderen19.

20

https://www.cia.gov/ (14/12/2012)

18

Vandaag is meer dan 40% van de bevolking jonger dan 15 en ondanks de daling van de sterfte en de vruchtbaarheid wordt de bevolkingspiramide nog steeds gedomineerd door een grote basis van jongeren (zie piramide voor 2010). De reden waarom slechts 2,8% van de bevolking ouder wordt dan 65 jaar is o.a. te wijten aan de extreme sterfgevallen door AIDS.

Figuur 7: Ethiopië – structuur van de leeftijd en het geslacht 2010 en 203021

Bevolkingsgroepen en hun talen22 Ethiopië is een mozaïek van volkeren met zo’n 80 etnische groepen en meer dan 290 verschillende talen. De meeste inheemse talen in Ethiopië behoren tot de familie van de zogenaamde Afro-Aziatische talen, een belangrijke familie, die de verbinding vormt tussen Afrika en Azië. Drie van de zes takken van de Afro-Aziatische familie zijn in Ethiopië vertegenwoordigd: het Semitisch, het Kushitisch en het Omotisch. Zoals eerder besproken kent de Danakildepressie een heet en droog klimaat, maar de Awash rivier zorgt toch voor een smalle strook groen land waardoor er leven mogelijk is voor flora en fauna in dit gebied. Rondom dit gebied leven de Afar. Zoals u kunt zien op de volgende pagina spreekt de Afar bevolking een Kushitische taal.

21 22

http://www.prb.org/Articles/2012/ethiopia.aspx (14/12/2012) Elmar reisgidsen, De Ethiopië reisgids, pg. 54 – 57; 183

19

Figuur 8: Etnische groepen en talen in Ethiopië20 De Afar werden vroeger ook wel de Danakil genoemd, de dorre woestijn waarin deze nomaden leven. Ze leven vooral in kampen in een gebied van slechts enkele tientallen kilometers en meestal in de buurt van wadi’s. Hun kampen zijn omgeven met barricades die hen beschermen tegen aanvallen van wilde dieren en eventuele vijandelijke stamleden. Hun ovale hutten, de zogenaamde ari’s, gemaakt van stokken bedekt met een soort van matten zijn gemakkelijk te verplaatsen. Een kamp bestaat meestal uit twee of meerdere ari’s en zijn de verantwoordelijkheid van de vrouwen. Ze zijn een trots volk, met de nadruk op hun kracht en moed, en ze geloven dat ze afkomstig zijn van Cham (de zoon van Noah). De Afar bestaat uit twee subgroepen: de Asaemara (“de rode Afar”) en de Adaemara (“de witte Afar”). De Asaemara zijn diegene met meer prestige en macht en leven in de “betere” buurten. De Adaemara leven in de meest ruige gebieden van de Danakil woestijn.

20

Levenswijze Het grootste deel van de Afar zijn nomaden en hoeden kuddes schapen, geiten, runderen en kamelen. De rijkdom van een man wordt er gemeten aan de hand van de grootte van zijn kudde. De directe inkomsten van de kudde zijn niet voldoende om te overleven. Daarom trekken de Afar naar de markten van Bati en Sembete om boter, geiten, schapen en zoutstaven te verkopen. Van de Oromo-boeren kopen zij dan groenten, tabak, specerijen, graan, aluminium keukengerei en kleding. Niet alle Afars zijn herders. We hebben ook nog diegene die leven van de zoutwinning tijdens het droge seizoen. Verder verdienen ze wat bij met houthakken, het maken van houtskool en het zouttransport. Vlees en melk zijn de belangrijkste bestandsdelen van de voeding van de Afar. Melk is ook een heel belangrijk sociaal gebeuren. Wanneer men een gast verse warme melk aanbiedt wil men hiermee zeggen dat men onmiddellijke bescherming aanbiedt. Wanneer deze gast overlijdt onder de bescherming van een Afar moet zijn dood gevierd worden alsof hij deel uitmaakte van de groep. Religie De Afar hebben voornamelijk het islam als geloofsovertuiging. Hoewel moslims 4 vrouwen mogen hebben, zijn de Afar huwelijken meestal monogaam. Meisjes mogen reeds op tienjarige leeftijd trouwen. Ze geven de voorkeur aan een huwelijk tussen een neef en nicht, in het bijzonder tussen een man en de dochter van de vaders zus. De huwelijksceremonie gaat door in de nacht met een volle maan. Steeds is er iemand aanwezig die in staat is om de Koran voor te lezen. Politiek De Afar hebben een officiële politieke structuur, maar het werkelijke gezag is zwak. Hun hoofd, de dardar, heeft de leiding over de verschillende stammen. De dardar is verantwoordelijk voor alles wat er gebeurt op zijn land, met inbegrip de veiligheid van de bezoekers. De Afars worden ingedeeld in clan families en verschillende klassen. Het grondgebied van de stammen is afgebakend door natuurlijke grenzen zoals wadi’s, heuvels of rotsen. De rode Afar, de Asaemara waarvan we al eerder hadden vermeld dat zij diegene zijn met meer prestige en macht, zetelen in de klasse waarin men een heersende politiek kent. De witte Afar, de Adaemara, maken deel uit van de werkende klasse. Hun systeem bestaat uit regels die gebaseerd zijn op loyaliteit en de groep waartoe men behoort. De samenleving kan je vergelijken met een patriarchaat, een maatschappijvorm waarin vaders of meer algemeen de mannen een dominante rol innemen. Mannen moeten heel vroeg hun dominantie en moed bewijzen. Als jongen zijn ze verplicht een besnijdenis te ondergaan. De moed wordt dan beoordeeld op de manier hoe ze omgaan met de pijn.

21

1.2

Welke bezoekobjecten in de Afar regio zijn een meerwaarde voor de toerist?

1.2.1 Dallol23 De Dallol of ‘Duivelsberg’ doet met zijn duivelse uiterlijk zijn naam eer aan. Onder invloed van tellurische (zie lijst met woordverklaringen) krachten verandert het landschap hier voortdurend. In de oude krater mengt het water van het Ethiopische Hoogland zich met zout, zwavel, gips en ijzeroxiden, waardoor een mozaïek van felle kleuren en merkwaardige geuren ontstaat. Als u de laagste plaats op het continent wilt bezoeken, gaat u naar Dallol (- 116m). Het ligt ongeveer 25 kilometer ten noorden van het dorp Ahmed Ale. Dallol is ook de plaats waar een groot deel van het zout uit de grond met de hand gewonnen wordt.

Figuur 9: Dallol Vulkaan, Ethiopië24 Dallol wordt in vele bronnen omschreven als de heetste plek op aarde. We hebben reeds aangetoond dat de Death Valley toch voorlopig de heetste plek op aarde is. Doch mogen de temperaturen hier niet onderschat worden. Deze lopen van 34 tot 55 graden. Dallol bezoekt men dus niet voor het weer, maar wel voor het wonderlijke landschap.

23 24

http://www.phenomenica.com/2009/04/dallol-hell-on-earth.html http://findingparadises.wordpress.com/2012/02/22/volcan-dallol-etiopia/ (16/12/2012)

22

Huidige politieke situatie Dallol is ook één van de meest afgelegen plekken op aarde en daardoor bijna onbewoond. Door de politieke onstabiliteit (betwistingen aan de Eritrese grens) wordt het gebied bezocht in konvooien met begeleiding van gewapende bewakers. Daarom: voor vertrek contact opnemen met het ministerie van Buitenlandse Zaken in verband met de veiligheid. Alle reizen naar de Erta Ale in de Danakildepressie worden afgeraden. In het verleden hebben zich ernstige incidenten voorgedaan van banditisme in de Danakil. De andere toeristische site in de Danakil, Dallol, is wel veilig en kan zonder problemen bezocht worden25. Als u reist met een groep van particuliere 4WD’s (nemen van slechts 1 4WD is zelfmoord), moet u contact opnemen met de Afar Tourism Commission om toestemming te krijgen om het gebied te bezoeken en om een Afar gids te bemachtigen (100 birr per dag). Dit kantoor bevindt zich in de administratieve hoofdstad Semera. Als u hulp nodig hebt bij de Afar formaliteiten, kunt u terecht bij het Tourism Commission kantoor in Mekele. Naast het advies in verband met uw rechten, kan het personeel u ook helpen bij het plannen van uw route26.

1.2.2 Erta Ale27 De Erta Ale, ‘rokende berg’ in de taal van de Afar, is een schildvulkaan van 613 meter hoog en meer dan 50 kilometer lang. De berg ligt in de Danakildepressie en is één van de moeilijkst bereikbare vulkanen op aarde. Een nachtelijke wandeling naar de top voor zonsopgang is dus even zo boeiend als vermoeiend. De inwoners van de Danakilwoestijn, de Afar, blijven weg van de top van de Erta Ale omdat die volgens hen bewaakt wordt door geesten op vliegende paarden. De Erta Ale ontstond op een hotspot, waar magma uit de aarde naar boven komt, en hij ligt op de kruising van drie rifts: onder de Rode Zee, onder de Golf van Aden en onder de Grote Slenk. Daardoor ontstaan vulkanische bergketens, erupties, aardbevingen en andere indrukwekkende geothermische verschijnselen. Hier is één van die zeldzame plekken waar men op het land de vorming van de oceaanbodem kan bestuderen. Deze streek ligt 130 meter onder de zeespiegel en is bijzonder interessant voor geologen en vulkanologen. De Erta Ale is sinds 1967 in een staat van voortdurende uitbarsting. Het lavameer in de zuidelijke krater van de Erta Ale heeft een doorsnede van 120 meter. Het is één van de weinige permanente lavameren ter wereld. Andere bergen met zo’n lavameer: de Nyiragonge (Democratische Republiek Congo), de Erebus (Antartica), de Villarica (Chili) en de Kilauea (Hawaï). Lavabellen met een temperatuur van ongeveer 1 200° C spatten geregeld boven het zilverkleurige oppervlak uiteen. Vogels laten zich vaak verleiden door de glinstering van de meren met hun zure water. Maar als ze landen, stikken ze door de giftige dampen.

25 26 27

http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Op_reis_in_het_buitenland/reisadviezen/afrika/ethiopie (25/12/2012) Lonely Planet (2009), Ethiopia & Eritrea, pg. 155 Jean Robert, Plus Special Magazine, jaargang 2010, Verschroeiende aarde, pg. 70 - 75

23

1.2.3 Ahmed Ale Ahmed Ale is een werkerskamp midden in de Danakilwoestijn. Hier slapen de zouthakkers en dagelijks komen hier de konvooien dromedarissen met de gewonnen zoutblokken toe. Ahmed Ale is dus al een attractie op zich, vooral ’s morgens en ’s avonds als de konvooien van kamelen vertrekken en toekomen.

1.2.4 Het Afera meer28 Meer dan de moeite waard is een bezoek aan het Afera meer (- 102 m). Het ligt 30 km (5 à 9u met een 4WD) ten zuiden van Erta Ale. Het water van het meer is helder groen en de zoutkusten zijn eeuwenlang geoogst door de Afar. Een excursie in deze harde en verbazingwekkende wereld is niet voor iedereen weggelegd. Men raadt aan dat mensen met hartaandoeningen dit gebied niet komen bezoeken. Dit komt omdat de extreme omstandigheden hartproblemen kunnen aanwakkeren.

1.2.5 Het zoutmeer van Karum (Assale meer)29 Aan de grens met Eritrea strekt zich het wonderbaarlijke zoutmeer van Karum uit. Het meer bevindt zich zelfs tot in Djibouti. Al eeuwenlang wagen mensen zich in dit uitgestrekte gebied om zout te winnen. Het water van het meer bevat een heel hoge zoutconcentratie. Het meer is dan ook een van de meest zoutige over de hele wereld, zelfs zouter dan de Dode Zee. Hier drijft men dus meteen op het water zonder er enige moeite voor te moeten doen. De stranden van het meer bestaan bijna letterlijk uit zout. Omwille van die reden wordt het zout gewonnen aan de randen van het meer, op kamelen geladen en zo vervoerd naar de markten waar het zout wordt verhandeld.

Figuur 10: Het zoutmeer van Karum30

28 29 30

Lonely Planet (2009), Ethiopia & Eritrea, pg. 155 http://www.saltnews.com/2010/08/djiboutis-mystery-salt-from-lake-assal/ (18/03/2013) http://www.stephencodrington.com/TravelDiaries (18/03/2013)

24

1.3

Is de infrastructuur voldoende ontwikkelend?

1.3.1 Internationaal transport31 Addis Abeba Bole International Airport is de enige internationale luchthaven in Ethiopië. Hoewel het een zeer moderne luchthaven is, is er niet meer dan een 24-uur bank, een restaurant en een paar cafés. Bij vertrek is er een internet lounge, een bar en BTW vrije shops. De enige internationale en nationale luchtvaartmaatschappij van Ethiopië, Ethiopian Airlines, is beoordeeld als één van de beste luchtvaartmaatschappijen in Afrika en staat bekend om zijn veiligheid. Het is ook één van de grootste maatschappijen in Afrika met een moderne vloot met o.a. tien 787 Dreamliners. Wereldwijd zijn er 50 kantoren die zowel internationale als binnenlandse tickets verkopen. Als alternatief kunt u ook gebruik maken van de website voor online boekingen. Vliegen met Ethiopian Airlines is niet meteen de goedkoopste optie, maar het biedt wel een aantal goede extra’s zoals een ruime bagage, de mogelijkheid van het veranderen van uw terugkeerdatum zo vaak als u dat wilt zonder kosten, ... . Als u wilt vliegen met een Europese luchtvaartmaatschappij zoals British Midland (BMI), Lufthansa of KLM moet je zeker dubbel checken dat u daadwerkelijk men hen zal vliegen en niet op een Ethiopian Airlines vliegtuig. Ze durven vaak hun passagiers op een Ethiopian Airlines vliegtuig plaatsen en dan een hogere toeslag vragen dan wanneer je direct een ticket had aangekocht bij Ethiopian Airlines. 10 luchtvaartmaatschappijen die vliegen naar en vanuit Ethiopië: • • • • • • • • • •

British Midland (BMI) EgyptAir Emirates KLM Kenya Airways Lufthansa Saudi Arabian Airlines Sudan Airways Turkish Airlines Yemenia

Vanuit Brussel zijn er vluchten naar de hoofdstad Addis Abeba met de luchtvaartmaatschappijen Turkish Airlines, Lufthansa, Egyptair en Ethiopian Airlines.

31

Lonely Planet (2009), Ethiopia & Eritrea, pg. 259 - 260

25

Figuur 11: Kaart met aanduiding van directe vluchten vanuit Brussels Airport32

1.3.2 Binnenlands transport Met het vliegtuig33 Zoals eerder vermeld biedt de nationale luchtvaartmaatschappij, Ethiopian Airlines, naast internationale ook binnenlandse vluchten aan. Het is zeker het overwegen waard om gebruik te maken van deze binnenlandse vluchten ook al reist u met een budget. De meeste vluchten vertrekken vanuit de hoofdstad Addis Abeba, maar zijn zelden non-stop wat betekent dat de vliegtuigen vliegen van de ene naar de andere stad. Eén van deze vluchten, de Historic Route Service, vliegt dagelijks om toeristen kennis te laten maken met steden als Aksum, Bahr Dar, Gondar en Lalibella die bekend staan om hun wereldberoemde obelisken en rotskerken. Mekele is één van de 17 steden die wordt aangedaan door Ethiopian Airlines. De overige steden en een kaartje van het binnenlands netwerk vindt u terug in de bijlagen.

32 33

http://www.brusselsairport.be/nl/passngr/schedules/ (16/12/2012) http://www.ethiopianairlines.com/en/network/domestic/default.aspx (18/12/2012)

26

Mekele is de uitvalbasis voor een bezoek aan de Danakildepressie. Er zijn dagelijks vluchten van de hoofdstad Addis Abeba naar deze stad. De vluchttijd bedraagt ongeveer anderhalf uur. De meeste vluchten hebben geen stops voorzien tussen de twee steden.

Met de auto34 Met de auto kunt u reizen tussen Addis Abeba en Mekele in minder dan twee dagen. Als u wenst te reizen met uw eigen 4WD of motor, moet u beschikken over een carnet de passage (een garantie toegekend door uw eigen nationale motorvereniging). Dit om te vermijden dat u de auto zou kunnen verkopen in het land waar u naartoe reist. Daarnaast moet u ook beschikken over de registratiepapieren van het voertuig en het bewijs van een aansprakelijkheidsverzekering die Ethiopië dekt. Hoewel de Ethiopische wet internationale rijbewijzen erkent, doen ze dit toch niet langer dan 7 dagen. Wanneer je Addis Abeba hebt bereikt, moet je officieel een Ethiopisch onderschreven licentie verwerven. Daarnaast hebt u uiteraard ook de keuzemogelijkheid om een 4WD te huren. Zelfs met de recente verbetering van het wegennet, is een 4WD echt aangeraden om het land te verkennen. Ondanks de concurrentie tussen vele wagenverhuurders van 4WD’s zijn de prijzen hoog. De meeste verhuurders bieden prijzen aan inclusief onbeperkte kilometers, een chauffeur, chauffeur vergoeding (voedsel en accommodatie), brandstof en een aansprakelijkheidsverzekering (WA-verzekering). Het is dus belangrijk om deze voorwaarden te controleren. Prijzen zijn steeds bespreekbaar en variëren ook sterk afhankelijk van de huurperiode en het seizoen.

Met de bus30 In Ethiopië vindt u een goed netwerk van lange afstandbussen die de meest grote steden verbindt. Ethiopië telt één busbedrijf van de overheid en een tiental particuliere busbedrijven, maar deze bussen zijn moeilijk te onderscheiden. Het grootste verschil tussen overheid en privé bussen is de regeling voor het vertrek. Bussen van de regering verkopen hun tickets (met specifieke stoelaanduiding) op voorhand en passagiers moeten wachten in de rij terwijl de bus wordt volgeladen. Daarna worden de tickets gecontroleerd en mogen de passagiers opstappen. Privé bussen daarentegen openen gewoon de deuren en tickets worden ter plaatse gekocht. Privé bussen zijn dan ook meestal diegene die als eerste vertrekken. De grootste busverhuurder in Ethiopië is Selam.

34

Lonely Planet (2009), Ethiopia & Eritrea, pg. 267 - 269

27

Eenmaal op de weg zult u beseffen dat de bussen traag rijden. Op verharde wegen rijden de bussen nog een 50 km/h, maar op onverharde wegen slechts 30km/h of minder. In het regenseizoen kan de busregeling ernstig verstoord worden. In tegenstelling tot de meest Afrikaanse landen is het in Ethiopië illegaal om al staande in het gangpad van de bus te staan. Vroeg in de ochtend rijden er dagelijks bussen in beide richtingen tussen Mekele en Adigrat, Aksum en Asmara. De meeste lange afstandbussen zijn gepland om te vertrekken om 6 uur of eerder. Lange-afstandsreizen die gepland zijn voor langer dan een dag voorzien een nachtstop. Opgelet: in veel gevallen zal het niet worden toegelaten om bagage te verwijderen van het dak. Op voorhand enkele toiletartikelen en andere voorwerpen meenemen in een kleine zak op de bus is aangeraden!

1.3.3 Accommodatie Accommodatie binnen de Danakildepressie is voornamelijk kamperen met tenten en/of buiten overnachten op eenvoudige bedden. De meeste touroperators voorzien kampeermateriaal op de kampeerplaatsen die zijn opgenomen in het reisprogramma. Bij sommige touroperators moet je helemaal zelf voorzien zijn met kampeermateriaal, kok, keukenmateriaal, enz. Soms heeft men ook de mogelijkheid om te overnachten bij de lokale bevolking, nl. de Afars. Dit kan in het werknemerskamp Ahmed Ale of het stadje Dodom. In Ahmed Ale wonen de mensen die zout winnen en er is ook een legerkamp. De kampeerplaats bestaat uit kleine simpele hutjes. Er is geen stromend water en er zijn geen toiletten. Het water wordt uit een bron in de rivierbedding gehaald. Het is allemaal heel basic, dus je moet hier enorm flexibel zijn.

Figuur 12: Bart Serneels, medewerker Koning Aap, en medereiziger op openluchtbedden in de Danakildepressie

28

1.4

Swot-analayse

Sterktes • • • • • •

spectaculair landschap interessant onderzoeksgebied voor geologen voldoende bezienswaardigheden geografische ligging natuurlijke schoonheid (ongerepte omgeving) authenticiteit

Kansen

• •

1.5

Zwaktes

• • • • • • • •

politieke instabiliteit banditisme gebrek aan accommodatie algemene weginfrastructuur bereikbaarheid administratieve belemmeringen ontbreken van promotie en marketing seizoensgebonden

Bedreigingen

potentieel voor natuurliefhebbers opkomst reisstromen

• • •

vernietiging van het prachtige landschap (urbanisatie) klanten worden veeleisender nieuwe concurrenten

Conclusie

Doorheen het eerste hoofdstuk kunnen we besluiten dat de Danakildepressie toeristisch potentieel heeft. Er zijn voldoende bezienswaardigheden en het is een unieke ervaring. Door zijn geografische ligging en de geologische voorgeschiedenis is dit gebied ook enorm interessant voor geologen, vulkanologen, ... . Ethiopië staat niet meteen bekend als het rijkste en welvarendste land in Afrika, maar in de afgelopen tien jaar heeft Ethiopië toch een verbazingwekkende vooruitgang gemaakt in het verbeteren van de gezondheid en de ontwikkeling van de bevolking. Ik besef heel goed dat de Danakildepressie een onstabiel gebied is, waar de veiligheid niet altijd gegarandeerd kan worden. Ik zie deze bachelorproef dan ook meer als een onderzoek van wat de mogelijkheden in de toekomst kunnen zijn voor dit gebied. Wat betreft de bereikbaarheid ... Er zijn dagelijkse vluchten naar de hoofdstad en van daaruit vluchten naar de toegangspoort tot de Danakildepressie. Dit maakt het mogelijk om interessante reispakketen te ontwikkelen voor toeristen. Op het vlak van accommodatie zijn er minder keuzemogelijkheden.

29

2

Hoe zit het reeds met de toeristische commercialisatie?

In dit hoofdstuk gaan we onderzoeken of de Danakildepressie reeds is opgenomen in het aanbod van touroperators, zowel in België als buiten België. Hieronder vindt u een selectie van alle touroperators/reisorganisaties die een reis/bezoek aanbieden aan de Danakildepressie.

2.1

Welke Belgische touroperators bieden de Danakildepressie aan?

Volgens de Travel Belux 2012 zijn er in België 19 touroperators actief op Ethiopië:

Touroperator

Zomer

Winter

Anders Reizen

X

Arthema

X

X

Asteria Expeditions

X

X

Continents Insolites

X

X

Couleur Locale

X

Djoser – Divantoura

X

X

Globe – Trotters

X

X

Joker

X

X

Koning Aap Reizen

X

X

Live To Travel

X

X

Secrets of the Desert

X

X

Terre d’Afrique

X

X

Thika Travel

X

X

Thomas Cook Air / Coach Holidays

X

X

Travel Sensations

X

X

Travel Worldwide

X

X

Uniclam

X

X

Vreemde Kontinenten

X

X

VTB X Tabel 1: Overzicht touroperators in Afrika | Ethiopië35

35

Travel info, Belux 2012, pg. 101 - 102

X

30

Na onderzoek van de bovenstaande touroperators kunnen we besluiten dat slechts 1 touroperator de Danakildepressie opneemt in zijn aanbod, nl. Secrets of the Desert. De overige bovenstaande touroperators focussen zich vooral op de belangrijkste bezienswaardigheden van het land, de rotskerken en de obelisken in het noorden van Ethiopië. Verder is een bezoek aan het Simien-gebergte en de Omo-vallei een populaire tussenstop in het aanbod van de touroperators. Er is nog één organisatie die niet opgenomen is in de Travel Belux, Discovery Expeditions, die reizen organiseert naar de Danakildepressie.

2.1.1 Discovery Expeditions36 Discovery Expeditions is een Vlaamse reisorganisator met internationale uitstraling. Hun aanbod omvat enkele bestemmingen die vaak nog weinig gekend zijn. Deze groepsreizen gaan door in kleine groepen, meestal 6 – 11 deelnemers, vergezeld door een reisleider. De groepsreizen laten u op diepgaande wijze kennis maken met een stukje natuur, met een vreemde cultuur of met bevolkingsgroepen die vasthouden aan hun tradities. Op aanvraag organiseert Discovery Expeditions ook individuele reizen. Een reis naar de Danakildepressie wordt éénmalig per jaar georganiseerd. In bijlage vindt u het programma van 2012 terug. De reis in 2013 is nog steeds in opmaak.

2.1.2 Secrets of the Desert37 Deze touroperator staat bekend omwille van zijn reizen op maat, individuele rondreizen met lokale gids en rondreizen in internationaal gezelschap. Deze reizen zijn geschikt voor zowel de actieve reizigers als voor diegene die tot rust willen komen in een uniek kader. Secrets of the Desert laat zijn klanten graag kennismaken met de verschillende woestijnen en landschappen in Afrika en het Midden-Oosten. Secrets of the Desert werkt samen met gereputeerde vliegtuigmaatschappijen en lokale vertegenwoordigers die het land door en door kennen en garant staan voor het goede verloop van de reis. De Danakildepressie in Ethiopië wordt als volgt opgenomen in de brochure: “natuurreis & Lalibela in 15 dagen/14 nachten”. Dit is een actieve reis waarbij men kennismaakt met de geschiedenis, cultuur, dieren en natuur van Ethiopië en men op ontdekking gaat in de fascinerende Danakil woestijn. Deze reis kan steeds verder aan de reiswensen aangepast worden.

36 37

http://www.discovery-expeditions.com/company.html (25/12/2012) http://www.designsource.be/assets/pdf/secrets-desert_2007.pdf (25/12/2012)

31

Programma Secrets of the Desert Dag 1: Brussel – Addis Ababa Dag 2: Addis Ababa – Debre Zeit – Awash Nationaal Park Dag 3: Awash Nationaal Park – Semera Dag 4: Semera – Danakil Woestijn Dag 5: Danakil Woestijn – Dodom – Erta Ale Vulkaan Dag 6: Erta Ale Vulkaan Dag 7: Erta Ale – Dodom Dag 8: Dodom – Mekele – Tigray Dag 9: Tigray – Lalibela Dag 10: Lalibela Dag 11: Lalibela Dag 12: Lalibela – T’Ana Hayk Meer – Kombolcha Dag 13: Kombolcha – Addis Ababa Dag 14: Addis Ababa – Brussel Dag 15: aankomst Brussel

2.2

Welke Nederlandse touroperators bieden de Danakildepressie aan?

In Nederland vinden we 5 touroperators terug die actief zijn op de Danakildepressie: Marvell Travel, Tadez Travel, Untamed Travelling en Yared Tour & Travel.

2.2.1 Marvell Travel (Gomagma)38 Marvell Travel is een reisorganisatie die zich specialiseert in maatwerk. Ze werken uitsluitend op bestemmingen met een actief en avontuurlijk karakter, ver weg van het massatoerisme. Met de ideeën van de klant stellen zij de reis samen. Grenzeloos maatwerk dus. Marvell Travel biedt 2 voorbeeldreizen aan in Ethiopië in samenwerking met Gomagma, hun zusterorganisatie: • •

8-daagse reis naar Ethiopië: ontdekking van de Erta Ale en Dallol 8-daagse reis door Zuid-Ethiopië: ontmoetingen in de Omo vallei

Het volledige dag tot dag programma vindt u terug in de bijlagen. Programma Marvell Travel Dag 1: Amsterdam – Addis Abeba Dag 2: Addis Abeba – Mekele – Amedela Dag 3: Amedela – Erta Ale Dag 4: Erta Ale Dag 5: Erta Ale – Amedela Dag 6: Amedela – Dallol – Lake Assale – Berhale Dag 7: Berhale – Mekele Dag 8: Mekele – Addis Abeba – Amsterdam

38

http://www.marvelltravel.nl/ (26/12/2012)

32

2.2.2 Tadez Travel39 Tadez Travel is een touroperator die vanuit Nederland en Addis Abeba op een duurzame wijze culturele reizen door Ethiopië organiseert. Tadez Travel is specialist in het organiseren van alle denkbare reizen in Ethiopië. Van basisorganisatie voor rugzaktoeristen tot de meest “luxe” (tot zover mogelijk in Ethiopië) op maatreizen. Daarnaast bieden ze ook nog pakketreizen, groepsreizen en nog andere diensten aan. Een reis naar de Danakildepressie wordt niet aangeboden bij de groepsreizen, wel bij de op maat gemaakte reizen. Hierbij maakt de klant de keuze op vlak van transport en accommodatie. De klant heeft dus de zeggenschap over hoe hij wil reizen en wat hij wil zien.

2.2.3 Untamed Travelling40 Untamed Travelling is een maatwerkspecialist voor reizen naar Afrika, de Indische Oceaan en Latijns Amerika. Untamed staat voor hoge kwaliteit, uitgebreide kennis, persoonlijke service, kleinschalige accommodaties, professionele begeleiding en unieke reiservaringen. De organisatie verzorgt reizen op maat om de behoeften van elke reiziger optimaal te realiseren. De Danakildepressie wordt hier aangeboden in de vorm van een rondreis met privé gids. In deze rondreis brengen ze de twee uitersten van Ethiopië bij elkaar: de Danakildepressie en het Simien gebergte. Deze reis kan in samenspraak met de organisatie verlengd worden met een rondreis door het zuiden van Ethiopië, een trektocht door het Simien gebergte, ... . Programma Untamed Travelling Dag 1: Amsterdam – Addis Abeba Dag 2: Semera Dag 3: Afdera – Afdera Salt Lake Dag 4: Kusrowad Village – El Dom –Erta Ale Dag 5: El Dom – Hamed Ela Dag 6: Hamed Ela – Dallol – Lake Asale Dag 7-8: Hamed Ale – Axum Dag 9: Simien gebergte Dag 10: Simien gebergte – Gondar Dag 11: Gondar – Bahir Dar Dag 12: Blauwe Nijl watervallen – Tanameer Dag 13: Bahir Dar – Lalibela Dag 14: Lalibela – Asheton Mariam – Timkat festival Dag 15: Timkat festival Dag 16: Addis Abeba – Amsterdam

39 40

http://www.tadeztravel.com/home/1 (26/12/2012) http://www.untamedtravelling.com/ (26/12/2012)

33

2.2.4 Yared Tour & Travel41 Yared Tour & Travel heeft een kantoor gevestigd in Addis Abeba, maar ook één in Nederland. Ze staan bekend omwille van het organiseren van rondreizen door Ethiopië, zowel voor individuele reizigers als voor groepen. Alle rondreizen worden afgelegd met een 4WD landcruiser. Deze wordt bestuurd door een ervaren Engelssprekende chauffeur. Hij regelt ook de excursies en treed op als bemiddelaar en tolk. Daarnaast is het ook nog mogelijk om een privé gids mee te nemen. De rondreis in de Danakildepressie duurt 14 à 15 dagen. Afhankelijk van de luchtvaartmaatschappij kom je ‘s avonds of ’s morgens op dag 1 aan in Addis Abeba. Programma Yared Tour & Travel Dag 1: Amsterdam - Addis Abeba Dag 2: Addis Abeba - Harar Dag 3: Harar Dag 4: Harar – Awash Nationaal Park Dag 5: Awash NP - Semera Dag 6: Semera – Afrera zoutmeer Dag 7: Afrera – Dodom – Erta Ale vulkaan Dag 8: Dodom – Hamed Ela Dag 9: Asale zoutmeer – Dallol Dag 10: Hamed Ela – Mekele Dag 11: Mekele Dag 12: Mekele – Lalibela Dag 13: Lalibela Dag 14: Lalibela – Addis Abeba - Amsterdam

2.3

Welke overige Europese touroperators bieden de Danakildepressie aan?

2.3.1 Solomon Berhe Tours (UK - Ethiopië)42 Solomon Berhe Tours is een touroperator gevestigd in Addis Abeba die samenwerkt met een Engelse partner in het Verenigd Koninkrijk. Deze reisorganisatie werkt uitsluitend op maat gemaakte reizen om zo in de behoeften van individuele klanten te voorzien. Solomon Berhe Tours werkt ook samen met lokale gemeenschappen zodat, waar mogelijk, de reizen een positief effect hebben op het lokale leven. Solomon Berhe Tours raadt aan om de Danakildepressie te bezoeken in kleine groepjes. Dit omwille van de hoge transportkosten.

41 42

http://www.yaredtour.com/top-tour-woestijn-en-zoutmeren.html (26/12/2012) http://www.solomonberhetours.com/ (26/12/2012)

34

Programma Solomon Berhe Tours Dag 1: Vertrek Heathrow Dag 2: Addis Abeba Dag 3: Awash National Park Dag 4: Awash National Park - Asaita Dag 5: Asaita – Afrera Dag 6 - 10: Danakilwoestijn Dag 11: Ahamedela kamp – Mekele Dag 12: Dallol – Ahamedela kamp Dag 13-15: keuze alternatief A of B

2.3.2 Volcano Discovery (Duitsland)43 Volcano Discovery is een reisorganisatie in Duitsland die zich richt op het vulkaantoerisme. Hun reizen zijn opgesteld voor zeer kleine internationale groepen of individuen. Wat betreft de reisbegeleiding werken ze samen met bevoegde gidsen, opgeleide geologen en vulkanologen. Ze bieden verschillende flexibele tourprogramma’s aan waarin ze de nadruk leggen op exclusieve off-the-beaten-tracks en veiligheid. Volcano Discovery is gespecialiseerd in op maat gemaakte reizen die zich richten op kwaliteit en een dienstverlening met een persoonlijk tintje. Op elke reis proberen zij de klanten een intense culturele en culinaire ervaring te bezorgen. Naast het maatwerk bieden ze 1 vast reisprogramma op de Danakildepressie onder het thema: “Desert, salt and volcanoes”. Programma Volcano Discovery | Desert, salt and volcanoes Dag 1: Addis Abeba - Awash Dag 2: Awash - Logia Dag 3: Logia - Danakil – Afrera zoutmeer Dag 4: Afrera zoutmeer - Dodom Dag 5: Dodom – Erta Ale Vulkaan met kamelen Dag 6 - 7: Erta Ale Dag 8: Erta Ale – kampeerplaats dicht bij Afar stad Dag 9: Transfer naar Assale meer – zoutkaravanen Dag 10: Dallol Vulkaan Dag 12: Highland – Debre Abraham Dag 13: Terugkeer naar Addis Abeba

43

http://www.volcanodiscovery.com/ (26/02/2013)

35

2.4

Welke lokale touroperators in Ethiopië bieden de Danakildepressie aan?

2.4.1 Off-Road Ethiopia Tour44 De bekendste lokale touroperator in Ethiopië, Off-Road Ethiopia Tour, legt vooral de nadruk op de ontwikkeling van een duurzaam toerisme in het land. Om dit te realiseren is de organisatie actief bezig met het opstellen van regels die de nodige aandacht geven aan de bescherming van het milieu, het behoud van lokaal beoefende culturen, waarden en gewoonten. Ze willen er tegelijkertijd voor zorgen dat toeristen een authentieke ervaring beleven. Off-Road Ethiopia Tour biedt 2 verschillende reispakketten op de Danakildepressie aan. De “Danakil Depression Surface” van 9 dagen en de “Danakil Depression Flight + Surface” van 12 dagen.

Programma Off-Road Ethiopia Tour| Danakil Depression Suface Dag 1: Aankomst Addis - Awash Dag 2: Awash - Semera Dag 3: Semera – Afdera meer Dag 4: Afdera – Dodom – Erta Ale Dag 5: Erta Ale Dag 6: Erta Ale – Dodom – Dallol Dag 7: Dallol – Mekele Dag 8: Mekele – Desse Dag 9: Desse – Addis Abeba

Programma Off-Road Ethiopia Tour | Danakil Depression Flight + Surface Dag 1: Volo – Addis Abeba Dag 2: Addis Abeba - Kombolcha Dag 3: Kombolcha – Mekele - Tigray Dag 4: Tigray Dag 5: Tigray – Wukro – Hamed Ela Dag 6: Hamed Ela – Dallol – Assal Dag 7: Hamed Ela – Erta Ale vulkaan (Kroswat) Dag 8: Erta Ale vulkaan Dag 9: Afdera meer Dag 10: Afdera meer – Asayta Dag 11: Asayta – Awash Dag 12: Awash – Addis Abeba - Fly

44

http://www.off-roadethiopiatour.com/ (26/02/2013)

36

2.5

Concurrentieanalyse

Op de volgende pagina’s vindt u een concurrentieanalyse terug van de bovenstaande besproken touroperators. Enkel de touroperators die reeds een reisprogramma hebben opgesteld zijn opgenomen in de analyse. De maatwerkspecialisten (Discovery Expeditions, Tadez Travel en Volcano Discovery) zijn niet opgenomen, aangezien deze reizen volledig opgesteld worden naar de wensen van de klant. Uit deze concurrentieanalyse kunnen we besluiten dat touroperators een rondreis in en rondom de Danakildepressie organiseren vanaf min. 15 dagen. De enige uitzonderingen zijn Marvell Travel die ook voor min. 8 dagen een rondreis organiseert en de lokale touroperator Off-Road Ethiopia Tour met zijn van 9 dagen. De meest bezochte bezoeksobjecten binnen de Danakildepressie zijn de Erta Ale vulkaan, het Afdera zoutmeer, Dallol en het werknemerskamp Ahmed Ale. Mekele wordt vaak gekozen om de expeditiereis in de Danakil af te sluiten. De trekking naar de Erta Ale vulkaan is een activiteit die u vaak terugvindt in de vooraf opgestelde reisprogramma’s. Ethiopië wordt bereikt met het vliegtuig. Vluchten landen in Addis Abeba en dit is dan ook meteen het startpunt van de reis. Vanuit de hoofdstad Addis Abeba worden binnenvluchten genomen om van daaruit de reis verder te zetten met 4x4 auto’s/4WD landcruisers. Op het vlak van accommodatie verblijven de gasten in een hotel waar mogelijk. In het Awash Nationaal Park verblijven de toeristen is een lodge. Binnen de Danakildepressie is het enkel mogelijk om te overnachten in tenten en/of kampen. Overnachten op bedden in de openlucht is ook een vaak gekozen optie. De meeste touroperators zorgen ervoor dat er reeds kampeermateriaal aanwezig is op de kampeerplaatsen zodat de toeristen dit niet zelf moeten voorzien. De begeleiding tijdens de rondreizen gebeurt door een lokale chauffeur en een lokale gids die de toeristen wegwijs maakt in de Danakildepressie. Volcano Expeditions is echter een uitzondering die zorgt voor begeleiding door opgeleide geologen en vulkanologen wat de reiservaring veel intenser maakt. Alle reisprogramma’s worden bovendien voorzien door begeleiding van soldaten. Door de onstabiliteit in het gebied is deze begeleiding verplicht door de Ethiopische regering.

37

Secrets of the Desert Titel reis Reisduur Transport Naar bestemming Ter plaatse Accommodatie Programma

Gids ter plaatse Extra opmerking

Danakil Desert

Marvell Travel

Untamed Travelling

17 dagen

Ontdekking van de Erta Ale en Dallol 8 dagen

16 dagen

Vliegtuig 4WD landcruiser - vliegtuig

Vliegtuig 4x4 auto’s - vliegtuig

Vliegtuig 4WD landcruiser - vliegtuig

Hotel - tent Brussel – Addis Abeba Addis Abeba Addis Abeba – Kombolcha Kombolca – Hadar – Danakilwoestijn Danakilwoestijn – Semera Semera – Danakilwoestijn Afdera zoutmeer Adera - Dodom Dodom – Erta Ale vulkaan Erta Ale vulkaan Erta Ale vulkaan – Ahmed Ela Ahmed Ela – Berhaile Berhaile – Mekele Mekele – Hayk Meer – Dessie Dessie – Addis Abeba Addis Abeba – Brussel Brussel Lokale chauffeur + gids Reis kan worden aangepast aan klantwensen

Hotel - tent Amsterdam – Addis Abeba Addis Abeba – Mekele – Amedela Erta Ale Erta Ale Erta Ale – Amedela Dallol – Lake Assale Mekele Mekele – Addis Abeba – Amsterdam

Hotel - tent Amsterdam – Addis Abeba Semera Afdera – Afdera Salt Lake Kusrowad Village – El Dom – Erta Ale El Dom – Hamed Ela Hamed Ela – Dallol – Lake Asale Hamed Ale – Axum Simien gebergte Simien gebergte – Gondar Gondar – Bahir Dar Blauwe Nijl watervallen – Tanameer Bahir Dar – Lalibela Lalibela – Asheton Mariam – Timkat festival Timkat festival Addis Abeba – Amsterdam

Lokale gids

Danakil en Timkat Festival

38

Yared Tour & Travel Titel reis Reisduur Transport Naar bestemming Ter plaatse Accommodatie Programma

Gids ter plaatse Extra opmerking

Solomon Berhe Tours Danakil Depression

Off-Road Ethiopia Tour

Danakilwoestijn, zoutmeren en Erta Ale 15 dagen

15 dagen

Danakil Depression Flight + Surface 12 dagen

Vliegtuig 4WD landcruiser - vliegtuig

Vliegtuig 4WD landcruiser - vliegtuig

Vliegtuig 4WD landcruiser

Hotel – tent – Harari huis Amsterdam - Addis Abeba Addis Abeba – Harar Harar Harar – Awash National Park Awash NP – Semera Semera – Afrera zoutmeer Afrera - Dodom – Erta Ale Dodom – Hamed Ela Asale zoutmeer – Dallol zoutformaties Hamed Ela – Mekele Mekele Mekele – Lalibela Lalibela Lalibela – Addis Abeba Addis Abeba - Amsterdam

Combinatie hotel en tent Heathrow Addis Abeba Addis Abeba – Awash NP Asaita Afrera Danakilwoestijn Danakilwoestijn Danakilwoestijn Ahamedela Camp Ahamdela Camp Dallol – Ahamedla Dallol – Berahile Berahile – Mekele Mekele – Addis Abeba Addis Abeba - Heathrow Lokale chauffeur + gids Aanpasbaar aan reiswensen

Hotel – lodges – tenten – gasthuizen Volo – Addis Abeba Addis Abeba – Kombolcha Kombolcha – Mekele – Tigray Tigray Tigray – Wukro – Hamed Ela Hamed Ela – Dallol – Assal Hamed Ela – Erta Ale Vulkaan (Kroswat) Erta Ale Vulkaan Afdera meer Afdera meer – Asayta Asayta – Awash Awash – Addis Abeba - Fly

Lokale chauffeur + gids

39

2.6

Conclusie

Een toeristische commercialisatie van de Danakildepressie op de Belgische markt is zeker mogelijk aangezien het nog wordt aangeboden. In België is het gebied onbekender dan in Nederland. Er is duidelijk meer vraag en aanbod in Nederland dan hier bij ons. We zien ook dat de meeste reizen omtrent de Danakildepressie gebaseerd zijn op maatwerk en/of dat de bestaande rondreizen aanpasbaar zijn aan de wensen van de klant. Dit heeft volgens mij vooral te maken met het consumentengedrag. De moderne klanten zijn op de dag van vandaag enorm veeleisend, beter geïnformeerd, ... . Touroperators zijn hierdoor genoodzaakt geworden om een oplossing te vinden voor deze veranderingen in het consumentengedrag. Dankzij deze trend kunnen klanten zelf hun reisprogramma bepalen en de verschillende aspecten aanpassen naar hun eigen wensen.

3

Welke trends in toerisme kunnen we linken aan de Danakildepressie?

De toeristische sector verandert vaak en veelvuldig. De rol van toerisme en vrije tijd is in de loop der jaren sterk veranderd, onder invloed van sociale, culturele en economische trends. Door deze nieuwe ontwikkelingen en trends zal de sector altijd blijven veranderen. Daarom is het enorm belangrijk dat we steeds op de hoogte zijn van de nieuwste trends en ontwikkelingen. Dankzij trendwatchers zoals, Faith Popcorn, kunnen we deze trends op de voet volgen. De huidige trends kunnen we dan gebruiken als inspiratie voor nieuwe concepten. In het afgelopen decennia is het toerisme wereldwijd opengebloeid en is het nu één van de grootste en snelst groeiende commerciële sectoren. Het aantal internationale toeristen in Afrika is ook toegenomen. Het Afrikaans potentieel op het vlak van toerisme is het landschap in termen van ongerepte, wilde natuur.45 Uit het eerste hoofdstuk kunnen we besluiten dat de Danakildepressie een ongerept landschap biedt waar zeker toeristisch potentieel inzit. Geotoerisme en vulkaantoerisme zijn twee trends waarin geologisch landschap een grote hoofdrol speelt.

3.1

Wat is geotoerisme?46

Geotoerisme is in opkomst als een nieuw wereldwijd fenomeen. Het is een vorm van toerisme gericht op natuur, specifiek gericht op geologie en landschap. Het bevordert het toerisme naar geologische sites en het behoud van de geologische diversiteit door middel van waardering en leren. Dit wordt bereikt door onafhankelijke bezoeken aan de geologische kenmerken, gebruik van geo-paden en uitzichtspunten, rondleidingen, geo-activiteiten en de bescherming van geologische sites.

3.1.1 Kenmerken van geotoerisme Geotoerisme is een vorm van duurzaam toerisme met een primaire focus op het ervaren van de geologische kenmerken op aarde. Deze soort van toerisme heeft ook een link met ecotoerisme, cultuurtoerisme en avontuurlijk toerisme, maar kan niet gelijk worden gesteld met één van deze vormen van toerisme. 45 46

Roland Conrady, jaargang 2009, Trends and issues in global tourism 2009, pg. 65 Ross K. Dowling, jaargang 2011, Geotourism’s global growth, pg. 1 - 13

40

Figuur 13: De relatie van geotoerisme met andere vormen van toerisme41 Geotoerisme legt de nadruk op het creëren van een geotoeristisch product dat de geologische site beschermt, helpt bij de opbouw van gemeenschappen, bevorderen van geologisch erfgoed en werkt samen met een breed scala van verschillende mensen. Geotoerisme maakt een onderscheid tussen geologie (studie van de aarde) en geomorfologie (studie van landvormen). Er zijn vijf belangrijke principes die fundamenteel zijn voor een geotoeristisch product: 1) geologisch gebaseerd De focus op de aarde en zijn geologische kenmerken is essentieel voor de planning, de ontwikkeling en het beheer van geotoeristisch product. 2) duurzaam Geotoerisme bevordert economische levensvatbaarheid, verbetering van de gemeenschap en bescherming van de geologische sites. De uitdaging van een geotoeristisch product in een regio of land is om de toeristische capaciteit en de kwaliteit van de producten te ontwikkelen, zonder schade te berokkenen aan de omgeving. 3) educatief Het bestuderen van de aarde is een belangrijk hulpmiddel bij het creëren van een plezierige en leerrijke geotoeristische ervaring. Geotoerisme trekt mensen aan die willen bijleren en hun kennis willen ontwikkelen.

41

4) lokale voordelen De samenwerking met lokale gemeenschappen komt niet alleen ten goede aan de gemeenschap en het milieu, maar verbetert ook de kwaliteit van de toeristische ervaring. Lokale gemeenschappen kunnen betrokken worden op vlak van kennis, diensten en faciliteiten. Geotoerisme kan dan op zijn beurt zorgen voor het genereren van inkomsten en het behoud van natuurlijke hulpbronnen. 5) toeristische tevredenheid Het is moeilijk om te bepalen wie voldoet aan het profiel van een geo-toerist. Er zijn bezoekers die zich ofwel bewust of niet bewust zijn van geologische termen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen geo-amateurs, geo-specialisten tot geo-experts. Maar wat belangrijker is, is de tevredenheid van deze bezoekers. De geotoeristische ervaring moet overeenkomen of hoger zijn dan de realistische verwachtingen van de bezoeker. De eerste drie kenmerken worden beschouwd als essentieel voor een geotoeristisch product. De laatste twee kenmerken worden dan weer beschouwd als doeltreffend voor alle vormen van toerisme.

Figuur 14: Typologie van de bezoekers van geosites47

47

Ross K. Dowling, jaargang 2011, Geotourism’s global growth, pg. 1 - 13

42

3.1.2 Trends in geotoerisme Wijdverspreid potentieel Een van de belangrijkste aspecten van geotoerisme is dat het een wijdverspreid potentieel heeft. Het kan ontwikkeld worden op diverse schalen van klein tot groot (in tegenstelling tot ecotoerisme dat uitsluitend beperkt wordt tot natuurgebieden). Een aantal landen in de wereld hebben een aanzienlijk potentieel voor geotoeristische ontwikkeling. Enkele voorbeelden zijn de granieten pieken en rotsen van Madagascar, de bergachtige landschappen en grotten van Oman, ... .

Opkomende partnerschappen Partnerschappen (regeringen, bedrijven, non-profit organisaties) zijn de sleutel tot een succesvolle geotoeristische groei. Een voorbeeld is de ‘Grand Canyon Sky Walk’ in de VS, gelegen op Indiaans grondgebied buiten het Grand Canyon NP. De skywalk is eigendom van de Hualapai Tribe en is sinds de opening in het voorjaar van 2007 uitgegroeid tot één van de grootste attracties ter wereld. De Hualapai hopen dat het delen van dit adembenemende landschap de huidige en toekomstige generatie voorziet van economische zelfstandigheid.

UNESCO geoparken Een ander belangrijk aspect binnen geotoerisme is het wereldwijde netwerk van UNESCO nationale geoparken. Het biedt een platform voor een actieve samenwerking tussen deskundigen en praktijkmensen in geologisch erfgoed. Hierdoor ontstaat de uitwisseling van kennis, ervaring, ... .

3.2

Wat is vulkaantoerisme?48

Reizen en recreatie wordt tegenwoordig vaak gekoppeld aan bestemmingen waar vulkanische en geothermische landschappen deel uit maken van beschermde gebieden, zoals nationale parken, geoparken of werelderfgoed gebieden. Vulkaantoerisme heeft betrekking tot de exploratie en de studie van actieve vulkanen en geothermische landvormen en processen. Vulkaantoerisme omvat ook een bezoek aan slapende en uitgestorven vulkanische regio’s waar de overblijfselen bezoekers aantrekken met interesse in geologisch erfgoed. Vulkaantoerisme is geen nieuw fenomeen. Door de geschiedenis heen zijn mensen gefascineerd in het bezoeken van vulkanen. Elk jaar reizen miljoenen toeristen naar actieve en slapende vulkanische gebieden, hetzij voor recreatieve doeleinden zoals wandelen en kamperen, hetzij voor extremere activiteiten zoals bergklimmen en vulkaanboarden. Vandaag bestaan er verschillende gespecialiseerde organisaties die excursies en/of expedities naar vulkanen aanbieden begeleid door geologen of vulkanologen om de bezoekers meer kennis te verschaffen over de ontzagwekkende krachten van de vulkanische activiteit.

48

Patricia Erfurt-Cooper, jaargang 2010, Geotourism in volcanic and geothermal environments, pg. 187 - 193

43

Met meer dan 1300 actieve vulkanen over de hele wereld en vele gebieden met slapende vulkanische landvormen, is er een overvloed aan vulkanische bestemmingen. Zelfs als vele van hen niet eenvoudig zijn te bereiken, zijn er toch al veel gebieden toegankelijk voor toeristen.

Figuur 15: toeristische bestemmingen met actieve vulkanen49

3.2.1 Kenmerken van vulkaantoeristen Een van de belangrijkste doelstellingen van vulkaantoeristen is om een unieke ervaring te beleven van natuurlijke landschapselementen en eventueel een eruptieve activiteit mee te maken. Vastbesloten toeristen zijn zelfs bereid tot deelname van excursies of expedities naar afgelegen plaatsen zoals de Aleoeten (eilandengroep in het noorden van de Grote Oceaan), bepaalde delen van Afrika en het Russische schiereiland Kamtsjatka. Een indrukwekkend uitzicht is op sommige plaatsen zelfs alleen mogelijk door flightseeing, vanuit een helikopter of een vliegtuig. Voor veel mensen is een bezoek aan een actieve vulkaan ‘de droom van hun leven’. Deze mensen vinden het zelfs niet erg om te kamperen op een basiskamp van waaruit zij verschillende excursies kunnen ondernemen naar verschillende plaatsen met een geologisch belang.

49

Patricia Erfurt-Cooper, jaargang 2010, Geotourism in volcanic and geothermal environments, pg. 187 - 193

44

3.2.2 Vulkaantoerisme, spelen met vuur? Zoals eerder vermeld worden vulkaantoeristen aangetrokken door vulkanische en geothermische activiteiten. Maar gezondheids- en veiligheidsaspecten zijn ook meestal heel belangrijke factoren als het gaat om het kiezen van een vakantiebestemming. Het bezoek aan een actieve vulkaan heeft meestal een groter risicofactor die vaak wordt onderschat. Op de meeste vulkanische sites is er duidelijk een gebrek aan veiligheidsrichtlijnen voor vulkaantoeristen. Hierbij speelt taal een belangrijke rol. Op vele vulkanische sites vindt men een bewegwijzering in slechts één taal, terwijl een duidelijke bewegwijzering toch wel heel belangrijk is. Een mogelijke oplossing om de taalbarrière te omzeilen is het gebruik van symbolen die zorgen voor een eenvoudige visuele herkenning. Een ander belangrijk punt zijn de veiligheidsvoorschriften waarin het verwachte gedrag van de tijdelijke bezoeker moet omschreven worden. Vooral bezoekers die niet vertrouwd zijn met het lokale terrein zouden gemakkelijk geïnformeerd kunnen worden aan de hand van factsheets. Hierin kan de bezoeker handige informatie terugvinden, zoals mogelijke schuilplaatsen, praatpalen en andere vitale noodinstructies. Het blijft dus een prioriteit dat vulkaantoeristen zich goed voorbereiden op hun reis en dat ze mentaal bewust zijn van de onverwachte gevaren. Maar ondanks het feit dat vulkaan- en geothermisch toerisme een onderliggende potentie heeft voor onverwachte rampen op vulkanen die momenteel actief zijn, is er een stijging van de bezoekersaantallen. De vraag naar dit soort toerisme in unieke omgevingen is gebaseerd op de groeiende belangstelling voor natuurgebieden in combinatie met het ervaren van avontuur. Vulkaantoerisme levert ook een belangrijke bijdrage aan de lokale economie. De toekomst van vulkaantoerisme is afhankelijk van de veiligheid- en voorzorgsmaatregelen die universeel moeten gehanteerd worden.

3.3

Conclusie

Deze bovenstaande trends kunnen een meerwaarde bieden aan een toeristisch product. De kenmerken van geotoerisme en vulkaantoerisme kunnen perfect worden toegepast op de Danakildepressie. De stijging van toeristen die belang hechten aan deze trends is dan ook een zeer positief gegeven voor de uitwerking van ons toeristisch product. Omwille van het geologische karakter van het gebied heb ik dan ook gekozen om een geologische themareis te ontwikkelen in de Danakildepressie. Laat u tijdens de volgende pagina’s onderdompelen in de groepsrondreis “de geologische schoonheid van de Danakildepressie”.

Ethiopië

De geologische schoonheid van de Danakildepressie

46

4

Hoe gaan we de Danakildepressie toeristisch commercialiseren?

4.1

Introductie

Zoals eerder vermeld bij de bespreking van de trends in hoofdstuk 3, heb ik besloten om een geologische groepsrondreis te ontwikkelen. Bij het opzoeken van mogelijke bronnen voor mijn bachelorproef, kwam ik tot de conclusie dat de meeste bronnen met bruikbare informatie over de geologische aspecten in de Danakildepressie Duitstalig zijn. Dit prikkelde mijn aandacht om daar toch even dieper op in te gaan. Na onderzoek kan ik besluiten dat de Duitse markt op vlak van geologie toch wel behoorlijk ontwikkeld is. Daarom ben ik nagegaan of er reeds geologische projecten bestaan in Duitsland en die heb ik ook gevonden, nl. in de Eifel. Het gebied Eifel ligt in de drielandenhoek Duitsland, België en Luxemburg. De Eifel is geologisch gezien een heel interessant gebied. Er zijn allerlei restanten terug te vinden uit de periode dat de Eifel vulkanisch actief was50. Voor de uitwerking van mijn geologische themareis in de Danakildepressie heb ik veel inspiratie gevonden in de geologische wandelingen in de Vulkaaneifel. De volgende uitgewerkte geologische rondreis kan aangeboden worden als groepsrondreis en individuele rondreis. Het maximum toegelaten deelnemers komt op 9 personen. Ik heb bewust gekozen voor een kleine groep zodat de impact van de aanwezigheid van de deelnemers ter plaatse beperkt blijft. Aangezien een individuele rondreis in de Danakildepressie volledig op maat wordt uitgewerkt, heb ik ervoor gekozen om voor de praktische case enkel de groepsrondreis uit te werken.

4.2

Groepsrondreis Danakildepressie

Laat u verbazen door de geologische schoonheid van de Danakildepressie. Bezoek samen met ons het kleurrijke Dallol met zijn geisers en warmwaterbronnen, de pruttelende vulkaan met zijn boeiende legende en verdiep u in de cultuur van de Afar, het nomadenvolk in de Danakilwoestijn. Rondreis Ethiopië: “de geologische schoonheid van de Danakildepressie” Reisperiode: januari 2014 Reisduur: 15 dagen Groepsgrootte: 4 - 9 personen

50

http://www.eifel.info/ (20/02/2013)

47

4.2.1 Reisbeschrijving Hieronder vindt u een overzicht met de dag-tot-dag beschrijving van de groepsrondreis. Dag-tot-dag schema

Dag

Transport

Route

1

Vliegtuig

Vertrek Brussel – Addis Abeba

2

4x4 Toyota

Aankomst Addis Abeba

Atlas Hotel

3

4x4 Toyota

Addis Abeba – Awash NP

Awash Falls Lodge

4

4x4 Toyota

Awash NP – Semera

Aramis Pension

5

4x4 Toyota

Semera – Afdera meer

Afar Camping

6

4x4 Toyota & kamelen

Afdera meer – Dodom – Erta Ale Vulkaan

Afar Camping

7

Kamelen & 4x4 Toyota

Vulkaan Erta Ale – Dodom

Afar Camping

8

4x4 Toyota

Dodom – Ahmed Ale

Afar Camping

9

4x4 Toyota

Ahmed Ale – Dallol – Ahmed Ale

Afar Camping

10

4x4 Toyota

Ahmed Ale – Mekele

Axum Hotel

Mekele

Axum Hotel

11

Overnachting

12

4x4 Toyota

Mekele – Aksum

Yeha Hotel

13

4x4 Toyota

Aksum – Gondar

Goha Hotel

14

4x4 Toyota & vliegtuig

Gondar – Addis Abeba

Atlas Hotel

15

4x4 Toyota & vliegtuig

Vertrek Addis Abeba - Brussel

48

Reisroute op kaart

Dag-tot-dag beschrijving Dag 1 | Maandag 6 januari 2014 | Vertrek Brussel – Addis Abeba Vandaag vertrekt u naar de hoofdstad van Ethiopie, Addis Abeba. Vertrek vanuit Zaventem. Zavente Hier ontmoet u de Nederlandstalige reisbegeleider. Hij/zij beschikt over alle documenten. Vlucht om 15u00 verzorgd door Egyptair met overstap in Cairo. Dag 2 | Dinsdag 7 januari 2014 | Aankomst Addis Abeba ’s Nachts aankomst op dee Bole International luchthaven van Addis Abeba.. Op de luchthaven wordt u ontvangen met de traditionele Ethiopische gastvrijheid. Transfer naar het hotel waar u kan uitrusten. Na het inhalen van enkele uren slaap en het nuttigen van uw lunch, maken we een eerste kennismaking met de hoofdstad van Ethiopië. Ethiopië. Deze wordt vaak ook de “hoofdstad van Afrika” genoemd dankzij zijn historische, diplomatische en politieke belang voor het continent. City tour doorheen Addis Abeba. We brengen een bezoek b aan het Nationale Etnologische Museum met de tentoonstelling over Lucy. Aansluitend zakken we af naar de Holy Trinity Cathedral, Cathedral een van de meest aantrekkelijke en goed oed bewaarde kerken in de stad.

49

Daarna zoeken we de grootste openluchtmarkt van Ethiopië, bekend als Merkato, op. Hier vindt u veel koopjes en souvenirs, maar als u verder kijkt dan vindt u ook de echte cultuur van Ethiopië. Afsluitend bezoek aan het Liberty Monument en het Martyrs’ Monument Square. Optioneel ter plaatste bij te boeken (235 ETB pp.): ’s Avonds, transfer van het hotel naar het Yod Abyssinia restaurant waar we verwacht worden voor een traditioneel diner en een koffieceremonie. Inbegrepen: transfer heen en terug, traditioneel diner en koffieceremonie Niet inbegrepen: overige drankjes Overnachting in Atlas International Hotel. Dag 3 | Woensdag 8 januari 2014 | Addis Abeba – Awash Nationaal Park Onze ontdekkingsreis gaat verder naar het Awash Nationaal Park. Vandaag leggen we een rit af van ongeveer 210 km (ongeveer 3u rijden). Onderweg stoppen we in het stadje Bishoftu of Nazareth waar u de tijd krijgt om te lunchen. Het Awash Nationaal Park ontleent zijn naam aan de Awash, een rivier die in het noordwesten van Addis Abeba ontspringt en voor een groot gedeelte door het park stroomt. Daarna loopt ze naar het noordoosten tot in de Danakilwoestijn. In de namiddag gaat u een gamedrive in het park tegemoet. Tijdens de gamedrive maken we kennis met de flora en fauna van het park. Aansluitend bezoek aan de Awash rivier en haar watervallen. Figuur 16: Tukul hut bij Awash Falls Lodge

51

Optioneel ter plaatste bij te boeken (18,8 USD pp.): ’s Avonds, maaltijd aan het kampvuur gevolgd door dans en zang door de ethnische Kereyu Oromo en Afar volkeren die dicht bij het park wonen. Wanneer de lodge meer dan 35 gasten heeft, wordt deze dansshow betaald door het hotel. Inbegrepen: maaltijd in buffetvorm en dansshow etnische volkeren Niet inbegrepen: dranken Overnachting in een tukul hut bij Awash Falls Lodge.

51

http://www.panoramio.com/photo/49161820 (03/04/2013)

50

Dag 4 | Donderdag 9 januari 2014 | Awash Nationaal Park - Semera Vroeg in de ochtend observeren we de geologische fenomenen in het park: grotten, kloven, oude en recente lavastromen, … .We bezoeken o.a. het symbool van deze regio, de vulkaan Fantalle. Ondanks de gassen die hier en daar soms nog uit de krater ontsnappen, is het een slapende vulkaan. Ook de Sabober vulkaan en de warmwaterbronnen van Filhowa mogen niet ontbreken tijdens onze ontdekkingsreis. Deze warmwaterbronnen, met het zeegroene water, hebben een constante temperatuur van 36 a 40 graden Celsius en borrelen op uit de bodem en vormen zo diepe poelen. Ze zijn omringd door een weelderige vegetatie, waaronder doempalmen.

Figuur 17: warmwaterbronnen van Filhowa

52

De reis gaat verder naar Semera, de hoofdstad voor de Afars. Hier worden alle formaliteiten omtrent het betreden van de Danakildepressie geregeld. Langs deze route vangen we een glimp op van het Afar en het Etu volk met hun grote kuddes kamelen, geiten of ezels. Overnachting in Aramis Pension. Dag 5 | Vrijdag 10 januari 2014 | Seera – Afdera meer Na het ontbijt kan het Danakil avontuur eindelijk beginnen. We worden opgewacht door een geoloog die tijdens onze reis alle geheimen van de Danakildepressie zal onthullen. We trekken verder naar het gebied Afdera waar we 100m dalen onder de zeespiegel. Onze eerst stopplaats in de Danakildepressie is het Afdera meer. Bij het naderen van het meer, zien we meteen hoe het landschap wordt gedomineerd door oude lavastromen. Het is verbazingwekkend dat de Afar mensen hier kunnen overleven in hun traditionele hutten. Tijdens een wandeling aan het meer zal onze geoloog ons kennis laten maken met het proces van de zoutwinning. In de namiddag mogelijkheden om te zwemmen/drijven in het meer en baden in de geothermische bronnen. Avondmaal en overnachting op een kampeerplaats bij de Afars dicht bij het strand van het Afdera meer. Dag 6 | Zaterdag 11 januari 2014 | Afdera meer – Dodom – Vulkaan Erta Ale Na het ontwaken en nuttigen van een ontbijt op deze bijzondere plaats trekken we verder naar Dodom. In deze stad vinden we de kamelen terug die ons zullen begeleiden tijdens onze trektocht naar de actieve Erta Ale vulkaan. Dodom ligt ongeveer 17 km van Erta Ale (ongeveer 3u wandelen). Tijdens de middag, als de temperatuur haar hoogtepunt bereikt, wordt een lange pauze ingelast zodat iedereen ‘s avonds uitgerust kan starten met de beklimming.

52

http://picasaweb.google.com/lh/photo/xVw1MAgjz9sXF5HzIhrNOQ (16/04/2013)

51

Vroeg avondmaal rond 17u00 en start van de Erta Ale trektocht rond 20u00. De kamelen vervoeren al het kampeermateriaal en het benodigde voedsel. Na een paar uur klimmen bereikt u de top van de vulkaan. Terwijl het kamp wordt opgezet, kunt u uitgebreid genieten van de eerste kennismaking met de Erta Ale vulkaan. De Erta Ale behoort tot een van de meest aantrekkelijke en fysiek uitdagende natuurlijke attracties van Ethiopië. Deze schildvulkaan bevat een van de weinige vijf permanente lavameren over de hele wereld. U overnacht op de rand van de krater, op slechts een half uurtje lopen van het lavameer. Dag 7 | Zondag 12 januari 2014 | Vulkaan Erta Ale - Dodom Vandaag neemt onze geologische gids ons terug mee naar de rand van de zuidkrater. Hier bent u getuige van het fascinerende lavameer. Het is een betoverend spektakel waarbij de kokendhete lava rood opgloeit aan de oevers en openbarst met een donderend geweld waarbij de lava de lucht in sproeit.

53

Figuur 18: lavameer van de vulkaan Erta Ale

In de late namiddag trekken we terug met onze kamelen naar Dodom. Overnachting in Dodom op een camping bij het Afar volk. Dag 8 | Maandag 13 januari 2014 | Dodom – Ahmed Ale We hebben een lange rit van ongeveer 5 à 6 uur voor de boeg. De weg van Dodom naar Ahmed Ale is bezaaid met gestolde lava, rotsen, zand en heel af en toe palmbomen oases. Door dit veranderde landschap is de weg niet zo eenvoudig toegankelijk. Het werknemerskamp, Ahmed Ale, midden in de Danakilwoestijn is een attractie op zich. Hier slapen de zouthakkers en dagelijks komen hier de konvooien dromedarissen en/of kamelen met de gewonnen zoutblokken toe. De rest van de dag kunt u zich volledig verdiepen in de cultuur van het Afar volk. Avondmaal en overnachting in het werknemerskamp.

53

http://www.swisseduc.ch/stromboli/perm/erta/lava-lake-2008-en.html?id=2 (03/04/2013)

52

Dag 9 | Dinsdag 14 januari 2014 | Ahmed Ale – Dallol – Ahmed Ale Vroeg in de ochtend brengt onze chauffeur ons naar Ragad (Asebo), de plaats waar de lokale bevolking hun zout winnen. Terwijl de crew zich ontfermt over de tenten en bagage, bent u getuige van het proces waarbij men het zout uit de grond haalt, het zout in vierkante blokken kapt en vervolgens op de kamelen laadt. Daarna gaat onze geologische zoektocht verder naar een van de warmste en meest verbazingwekkende plaatsen op aarde, Dallol. Onderweg ziet u kameelkaravanen, Afar hutten, lavavelden en andere vulkanische formaties. U rijdt naar de rand van de zoutformaties en na een korte klim stapt u regelrecht het buitenaardse landschap van de Dallol vulkaan binnen. Waar u hier ook kijkt, ziet u zoutformaties in allerlei kleuren van helder groen en geel tot diep bruin. U waant zich dus op een heel andere planeet! Lang blijven kunnen we echter niet, omwille van de toxische dampen en de enorme hitte. Afsluitend nog een bezoek aan het zoutmeer van Karum van waaruit u kunt deelnemen aan een van de vele kameelkaravanen en waarbij u even te voet kan meewandelen met de Afars. Wanneer u terug aankomt in het werknemerskamp, staat onze Afar kok(kin) ons op te wachten met een heerlijke maaltijd. De maaltijden zijn vaak gebaseerd op basis van rijst, linzen, salades, geitenvlees, … . Eerder eenvoudig, maar voedzaam. We overnachten terug in het werknemerskamp Ahmed Ale. Dag 10 | Woensdag 15 januari 2014 | Ahmed Ale - Mekele Vandaag ligt de focus op het contact met de Afars. Doordaat we in een kleine groep reizen is het makkelijker om contact te maken met de lokale bevolking en krijgt u ook meer persoonlijke aandacht. U helpt de Afars met hun dagelijkse activiteiten en op deze manier profiteren zij maximaal mee met uw beleving. Daarnaast is er volop ruimte om kennis te maken met deze mensen, te spelen met de kinderen en te helpen met activiteiten waar op dat moment behoefte aan is. Na onze laatste lunch in de Danakildepressie rijden we door naar Mekele. Onderweg maken we nog een tussenstop bij een Afar dorpje op de helling van de Grote Afrikaanse Slenk. Deze riftvallei die o.a. loopt door de Danakildepressie staat hier bekend omwille van de samenkomst van drie tektonische platen. Eenmaal aangekomen in Mekele, nemen we afscheid van onze geologische gids die ons heeft begeleid tijdens het indrukwekkende Danakil avontuur. Overnachting in Axum Hotel.

53

Dag 11 | Donderdag 16 januari 2014 | Mekele Vrije tijd om Mekele op eigen houtje te ontdekken en om uit te rusten na de indrukwekkende, maar ook vermoeiende expeditie in de Danakildepressie. Breng zeker een bezoek aan de zoutmarkt in Mekele. Dit is de plaats waar het zout vanuit de Danakil wordt verhandeld. Grote dromedaris- en/of kamelenkaravanen vertrekken dagelijks vanuit Mekele. Het is dan ook de grootste zoutmarkt van Ethiopië. Hier staan de dromedarissen klaar voor vertrek en worden ze beladen. Anderen worden verlost van de zware zoutblokken en anderen liggen dan weer herkauwend uit te rusten. Het levert een prachtig beeld op en is dus zeker een bezoek 54 waard. Overnachting in Axum Hotel. Figuur 19: zoutmarkt in Mekele Dag 12 | Vrijdag 17 januari 2014 | Mekele - Aksum Na het ontbijt rijden we verder naar Aksum. Dit is een zeer merkwaardige stad met een rijke geschiedenis en is daarom een van de topattracties van Ethiopië. De stad maakte ooit deel uit van het Koninkrijk van Aksum. Hier vindt men nog volop overblijfselen van dit Koninkrijk zoals de beroemde grafstèles, geruïneerde paleizen en ondergrondse tombes. Daarnaast reizen pelgrims vandaag de dag nog steeds naar Aksum en de meeste Ethiopiërs geloven rotsvast dat de Ark van het Verbond zich hier bevindt. Onderweg bezoeken we enkele rotskerken zoals de Abreha Atsebeha en de Wukro Cherqos Rock Hewn Churces. Vervolgens maken we onderweg ook een tussenstop bij de maantempel van Yeha, de 3000 jaar oude ruïnes van de Yeha maantempel getuigen van een rijke pre-christelijke beschaving. Overnachting in het Yeha hotel. Dag 13 | Zaterdag 18 januari 2014 | Aksum - Gondar Vandaag is het Timkat dag, het belangrijkste festival van Ethiopië waarbij het doopsel van Jezus wordt herdacht. We vertrekken vroeg in de ochtend verder naar Gondar, aangezien de meest spectaculaire viering daar plaats vindt. Tijdens de rit van Aksum naar Gondar kunt u genieten van het prachtige landschap dat Ethiopië te bieden heeft, zoals de Tekeze Valley en de Limalimo berg. Tussenstop in het dorpje Debark waar u kunt lunchen. Na aankomst, check-in hotel. Daarna brengen we meteen een bezoek aan de stad Gondar waar we getuige zijn van processies waarbij de Ark des Verbonds uit de kerken wordt meegedragen en na twee dagen terug wordt opgeborgen. Links en rechts horen we muziek, trommelgeluiden en het gezang van de massa op straat. De kerkjongeren zijn gekleed in de kleuren van de Ethiopische vlag, priesters in witte gewaden, … . Maar het moment wanneer de bevolking massaal in het bad springt dat ooit toebehoorde aan de 14de-eeuwse Koning Fasiladas is pas echt een spektakel! Overnachting in het Goha Hotel.

54

http://ethiopieblog.wordpress.com/2012/01/28/de-stad-mekele-en-haar-zoutmarkt/ (03/04/2013)

54

Dag 14 | Zondag 19 januari 2014 | Gondar – Addis Abeba Na het ontbijt in het Goha Hotel met een prachtig zicht op de stad, heeft u nog even de tijd om de stad op eigen houtje te ontdekken. U kunt zich volledig verdiepen in het Timkat festival. Voor de reizigers die liever de massa van het festival vermijden, heeft Gondar nog enkele bijzondere bezienswaardigheden. Zo kunt u o.a. een bezoek brengen aan de 17e eeuwse kastelen die gebouwd zijn in opdracht van Keizer Fasiladas en zijn zonen. Deze kastelen liggen in een prachtig landschap met op de achtergrond de bergtoppen van de Semien Mountains. Breng zeker ook een bezoekje aan de Debre Birham Selassie kerk waar ongeveer 80 engelen van boven op u neer kijken.

55

Figuur 20: Timkat festival in Gondar

Om 13u20 nemen we een binnenlandse vlucht terug naar de hoofdstad. De rest van de dag heeft u nog vrije tijd om afscheid te nemen van het bruisende Addis Abeba. Overnachting in het Atlas International Hotel. Dag 15 | Maandag 20 januari 2014 | Addis Abeba - Brussel Aan alle mooie liedjes komt een eind en zo ook bij deze indrukwekkende reis doorheen het noorden van Ethiopië. ’s Nachts transfer vanuit het hotel naar de luchthaven waar u het vliegtuig terug naar België neemt. Welkom thuis!

55

http://www.intactethiopiatours.com/religiousAttraction.html (03/04/2013)

55

4.2.2 Reisdata en prijzen Reisdata De beste reistijd voor de Danakildepressie ligt tussen november en februari. De bovenstaande rondreis is gebaseerd op data en prijzen voor januari 2014. Startdatum reis

Einde van de reis

Aantal dagen

Prijs per persoon

Maandag 6 januari 2014

Maandag 20 januari 2014

15

2 815 euro

Prijsberekening De definitieve prijs per persoon is afhankelijk van het aantal boekingen. De prijsberekening die u terug vindt op de volgende pagina is gebaseerd op het minimum aantal deelnemers van 4 personen. Internationale vluchten De vluchten heb ik opgezocht met behulp van “Kayak”. Via deze site kon ik op een eenvoudige manier verschillende luchtvaartmaatschappijen met elkaar vergelijken en de beste prijs eruit halen. Landarrangement De opbouw en prijsberekening van het landarrangement kwam tot stand in samenwerking met Daniel Tilahun van Ethiopia Travel. Hij is de specialist ter plaatse als het gaat om de Danakildepressie. Travel Ethiopia is een privé ecologische bewuste tour- en safari organisatie opgericht in 1994. U kunt de correspondentie tussen mij en Daniel terug vinden in de bijlagen. Nederlandstalige reisbegeleider De prijsberekening van de Nederlandstalige reisbegeleider bestaat uit 2 delen, nl. het landarrangement op basis van een single kamer en een dagelijkse som ter compensatie voor zijn of haar bewezen diensten. Om tot dit laatste bedrag te komen, heb ik raad gevraagd aan een medewerker van Koning Aap.

 56

Prijsze(ng gebaseerd op 4 pax

 

Beschrijving

Omschrijving

Totale prijs

Aantal pax

Prijs per pax

Vlucht MS

Egyptair, inclusief taksen

€ 505,15

1

€  505,15

Vlucht Belgische RL

Vlucht, inclusief taksen

€ 505,15

4

€  126,29

Landarrangement

In double

€ 1.250,00

1

€ 1 250,00

Landarrangement RL

In single

€ 1.470,00

4

€  367,50

Kosten RL

45 euro per dag

€ 675,00

4

€  168,75

Totaal

€ 2 417,69

plus winst 13%

€  314,30

Totaal

€ 2 731,99

plus BTW & GF 3% €  81,96 Totaal

Prijs per persoon in double: Toeslag 1 persoonskamer? 

€ 2 813,95

€ 2 813,95 € 220,00

57

Inbegrepen en niet inbegrepen in de prijs Inclusief










Internationale vluchten Brussel – Addis Abeba – Brussel met Egyptair Binnenlandse vlucht Gondar – Addis Abeba met Ethiopian Airlines Luchthaventaksen Transport ter plaatse met 4x4 Toyota + benzine Engelssprekende chauffeur Overnachtingen in hotels buiten de Danakil Depressie, inclusief ontbijt Nederlandstalige reisbegeleiding Entreegelden gedurende Addis Abeba City Tour Gamedrive in Awash NP




Danakildepressie expeditie (6 dagen, 5 nachten) o Vergunning voor betreding Danakildepressie o Campings bij Afar en maaltijden op volpension basis o Afar kok(kin) tijdens de expeditie o Niet-alcoholische dranken (flessen water van 1,5l.) o 4x4 Toyota met Engelssprekende chauffeur o Lokale geologische gids o Kampeer- en kookmateriaal o Begeleiding van gewapende bewakers o Kamelen trektocht naar vulkaan Erta Ale

Exclusief







Overige maaltijden Overige entreegelden Optionele excursies Visum (ter plaatse op de luchthaven) Fooien Verzekeringen

58

4.2.3 Meer reisinfo Vluchtinformatie De groepsrondreis “de geologische schoonheid van de Danakildepressie” bevat volgende vluchtschema’s: Internationale vluchten Maandag 6 januari 2014 Brussel – Addis Abeba Vertrek: Aankomst:

15u00 | MS726 | Brussel, België 20u35 | MS726 | Cairo, Egypte

Vertrek: Aankomst (+ 1d.):

22u45 | MS851 | Cairo, Egypte 03u30 | MS851 | Addis Abeba, Ethiopië

Maandag 20 januari 2014 Addis Abeba – Brussel Vertrek: Aankomst:

04u30 | MS852 | Addis Abeba, Ethiopië 07u15 | MS852 | Cairo, Egypte

Vertrek: Aankomst:

10u00 | MS725 | Cairo, Egypte 14u00 | MS725 | Brussel, België

Binnenlandse vlucht Zondag 19 januari 2014 Gondar – Addis Abeba Vertrek: Aankomst:

13u20 | ET123 | Gondar, Ethiopië 14u25 | ET123 | Addis Abeba, Ethiopië

Transport ter plaatse In Ethiopië is het huren van een auto en die zelf besturen bijna onmogelijk. De wegen zijn zeer slecht en het is als buitenlander onveilig om in bepaalde streken zelfstandig te rijden. Het transport ter plaatse zal dus voornamelijk gebeuren met een 4x4 Toyota landcruiser met Engelssprekende chauffeur. Er worden sowieso steeds twee landcruisers ingezet. Dit omwille van de veiligheid. De landcruisers zijn in goede staat en zijn perfect voor het trotseren van de wegen in Ethiopië. Voor de rondreis krijgen de landcruisers een complete onderhoudsbeurt.

59

Accommodatie Buiten de Danakildepressie overnachten we in eenvoudige driesterren hotels. Hou er rekening mee dat de accommodatie in Ethiopië niet te vergelijken is met onze Westerse normen. Het soort accommodatie is in Ethiopië ook sterk afhankelijk van de bestemming. Op vlak van duurzaamheid hebben we ook gekozen voor enkele authentieke accommodatievormen. In het Awash Nationaal Park overnachten we in een tukul hut. Veel Ethiopiërs leven in deze traditionele hutten. In landelijke gebieden zijn ze gebaseerd op een cirkelvormige, raamloze hut met een conisch dak, gedragen door een centrale paal. De muren zijn opgerecht door een raamwerk van palen, bepleisterd met modder, mest en stro en dan bedekt met een strooien dak. In de Danakildepressie gaan we kamperen bij de Afars. Hier zullen we overnachten op openluchtbedden of wordt er een tent opgeslaan. Van een avontuur gesproken! Het enige wat de reiziger moet voorzien is een eigen slaapzak of een lakenzak, want dat is voor de Danakil al voldoende! Hotellijst

Dag

Stad

Overnachting

Opmerking

2

Addis Abeba

Atlas International Hotel

***

3

Awash NP

Awash Falls Lodge

Tukul hut

4

Semera

Aramis Pension

***

10

Mekele

Axum Hotel

***

11

Mekele

Axum Hotel

***

12

Aksum

Yeha Hotel

***

13

Gondar

Goha Hotel

***

14

Addis Abeba

Atlas International Hotel

***

Maaltijden Maaltijden zijn inbegrepen volgens het programma. Overige maaltijden zijn voor eigen rekening. Tijdens de Danakildepressie expeditie zijn alle maaltijden inbegrepen. Deze maaltijden worden bereidt door een Afar kok of kokkin. Deze zal voor de expeditie de nodige boodschappen doen.

60

Op de eerste avond van de groepsreis kunt u optioneel een traditioneel diner in het Yod Abyssinia restaurant bijboeken. Het restaurant, opgericht in 2003, is een van de meest gerenommeerde traditionele restaurants in Addis Abeba dankzij hun Ethiopische gastvrijheid en de focus op hun cultuur. In het restaurant eten we verschillende gerechten in de vorm van kleine hapjes geserveerd op een injera. Deze injera is een pannenkoek-achtig brood dat traditioneel gegeten wordt in Ethiopië. We sluiten deze avond in het restaurant af met een koffieceremonie. Koffie is in Ethiopië een symbool van gastvrijheid en het is dan ook een ervaring om hiervan getuige te zijn. Reisbegeleiding De groepsrondsreis wordt begeleid door een Nederlandstalige reisbegeleider. De reisbegeleider heeft een ruime reiservaring en heeft ervaring met het omgaan met groepen. Wij zorgen ervoor dat u niet alleen met een Nederlandstalige reisbegeleider op pad gaat, maar ook met een lokale gids die het gebied op zijn duim kent. Tijdens de expeditie in de Danakildepressie zal een lokale geoloog ons alle geologische geheimen in het gebied onthullen. Dit kan een erkende lokale geoloog zijn of een student in Ethiopië die geologie studeert. We hebben bewust gekozen voor een lokale gids om het duurzame aspect te behouden. Veiligheid Helaas is de Danakildepressie een onstabiel gebied. Vooral reizen naar de Erta Ale worden afgeraden. In het verleden hebben zich ernstige incidenten voorgedaan van banditisme in de Danakil. Op 17 januari 2012 deed zich het ergste incident ooit voor. Toeristen werden overvallen in Erta Ale. Balans: 5 doden, 3 zwaar gewonden en 4 ontvoerden. De groepsrondreis wordt omwille van die reden begeleid door enkele gewapende bewakers. Ondanks het gevaar, zijn er sindsdien toeristen naar het gebied gereisd. Het is echter wel belangrijk om dit te weten en te betrekken bij de beslissing om al dan niet te gaan. Fooien Het is zeer gebruikelijk om de begeleiding een fooi te geven na afloop van de reis of na een excursie als ze hun werkzaamheden goed uitgevoerd hebben. Fooien zijn een onmisbare aanvulling op hun inkomen. Fooi is dus behalve een blijk van waardering ook een soort noodzakelijke inkomensverzekering. Reisdocumenten Om naar het buitenland te kunnen reizen, hebt u officiële reisdocumenten nodig. Denk er tijdig aan, het zou immers spijtig zijn uw reis te moeten uitstellen of afzeggen omdat uw documenten niet in orde zijn. De benodigde reisdocumenten voor Belgische reizigers in Ethiopië zijn een paspoort en een visum. Het paspoort moet een minimumgeldigheid hebben van 6 maanden. Het visum om Ethiopië te mogen betreden wordt op de luchthaven ter plaatse aangevraagd. In bijlage vindt u een voorbeeld van een aanvraagformulier.

61

Gezondheid en hygiëne56 Voor bepaalde landen is een internationaal erkend bewijs van inenting tegen bepaalde ziekten verplicht. Voor Ethiopië is een vaccinatie tegen gele koorts strikt aanbevolen tot noodzakelijk aangezien gele koorts in dit land kan voorkomen of er voorkomt. Echter in de oostelijke provincies Afar is het blootstellingsrisico voor gele koorts virus in deze gebieden laag tot zeer laag. Op reis gaan naar Afrika is een ideale gelegenheid om zich in orde te stellen met de tetanus-, difterie-, kinkhoest-, mazelen- en poliovaccinatie. Iedereen die naar Afrika reist, ongeacht de duur en de omstandigheden, moet tegen Hepatitis A beschermd zijn. Indien men in minder goede hygiënische omstandigheden reist of verblijft, is ook vaccinatie tegen buiktyfus aangeraden. Dit alles dient individueel met uw arts of met de arts van een reisadviescentrum te worden besproken. Neem best voor vertrek even contact op met een gespecialiseerd vaccinatiecentrum. Klimaat en beste reistijd57 Regionale klimaatverschillen overheersen in Ethiopië. Wanneer u tussen oktober en februari reist, voorkomt u dat u overhit raakt in het woestijn- en kustgebied en ontwijkt u datgene wat alle delen van het land met elkaar gemeen hebben: het regenseizoen. Tussen februari en juni heeft u nog geluk met de zogenaamde ‘kleine regen’, maar in juli begint het echte werk; de Ethiopische ‘grote regen’. De gemiddelde temperatuur en neerslag in Danakil:

Financiën Het meest gebruikte betaalmiddel is de Ethiopische Birr (ETB) die men kan bekomen in de banken en in de wisselkantoren in de luchthaven en de hotels in Addis Abeba. Een euro is ongeveer 24 birr waard (gebaseerd op wisselkoers van 27/02/2013). Op vele plaatsen aanvaardt men ook euro’s en dollars. Er is geen beperking op de hoeveelheid buitenlandse deviezen die men het land binnenbrengt, maar men moet ze wel aangeven. Kredietkaarten zijn echter slechts bruikbaar in de grote hotels in Addis Abeba, bij de luchtvaartmaatschappijen, bepaalde reisbureaus en een klein aantal winkels. Daarom raden we u ook aan om al het geld cash mee te nemen. In Ethiopië nemen de meeste banken alleen splinternieuw uitziende bankbiljetten aan.

56 57

http://www.itg.be/itg/GeneralSite/Default.aspx?WPID=136&miid=333&L=N (27/02/2013) http://www.columbusmagazine.nl/afrika/ethiopie/danakil/bestereistijd.html (27/02/2013)

62

4.2.4 Doelgroep Hierbij moeten we het van twee kanten bekijken, enerzijds wie gaat zo’n groepsrondreis verkopen en anderzijds, wie zou willen deelnemen aan deze groepsrondreis? Aanbodzijde Deze groepsrondreis zie ik perfect passen bij touroperators die actief zijn op groepsreizen en zich ook concentreren op het duurzame aspect. Zo denk ik bv. aan Koning Aap, Joker, Anders dan anders, … . Deze touroperators hebben reeds cliënteel dat op zoek is naar onvergetelijke groepsreizen en daarvoor ook een prijs willen betalen. Daarnaast staan de opgesomde touroperators ook bekend om het belang dat ze hechten aan duurzaamheid. Als laatste denk ik ook aan franchise reiskantoren die af en toe zelf reizen organiseren. Waarom zouden zij deze reis niet jaarlijks kunnen verkopen? Voor de reiskantoren is dit een mooie bijverdienste wanneer ze genoeg inschrijvingen ontvangen. Voor deze groepsreis vind ik een persoonlijke service heel belangrijk. Niet enkel de service tijdens verkoop, maar ook de service na verkoop zoals hulp tijdens de vakantie en eventuele klachtenafhandeling. Aangezien de Danakildepressie op dit ogenblik een onstabiel gebied is, is een goede voorbereiding door een touroperator medewerker en/of reisagent heel belangrijk. Vraagzijde De doelgroep waarop ik me wil concentreren zijn reizigers die tijdens hun vakantie op zoek zijn naar authenticiteit, natuur en cultuur en hiervoor ook een prijs willen betalen. De focus ligt voornamelijk op avonturiers met een goede fysieke gezondheid. Het zijn niet zozeer de activiteiten die zorgen voor een zekere moeilijkheidsgraad, maar ook de omgeving en de temperatuur. Ondanks het eerder mensvijandelijke landschap, wordt de Danakildepressie bewoond door de Afars, in tegenstelling tot Death Valley waar het gebied onbewoond is. Daarnaast denk ik ook aan de doelgroep van wetenschappers. Deze reis biedt de wetenschappers niet enkel de nodige expertise, maar ook een plezierige en ontspannende tijd. Deze reis kan hen aangeboden worden in de vorm van een incentive of studiereis. Deze groepsreis zit vol met originele bezoeken. Dit zijn plaatsen die soms moeilijk bereikbaar zijn en waar het comfort niet noodzakelijk optimaal is, maar het is toch wel iets dat men moet gezien hebben. Deze reis is dus zeker niet aan te raden aan onervaren reizigers.

63

4.2.5 Sterke punten van de groepsrondreis Wat onderscheidt deze groepsrondreis in de Danakildepressie van de andere reeds bestaande rondreizen? 1) Themareis De groepsrondreis “de geologische schoonheid van de Danakildepressie” is een themareis. Hier gaat men dus niet alleen naar een andere plek op de wereld, men leert ook iets bij. De geologische zoektocht begint reeds in het Awash Nationaal Park waar men een vulkaan bezoekt, grotten, lavastromen, … . Maar het is pas in de Danakildepressie dat er een nieuwe wereld open gaat. Dankzij de lokale geologische gids is dit een leerrijke en unieke ervaring. 2) Timkat festival Deze groepsrondreis valt ook nog eens in de periode van het Ethiopisch Doopfeest, ook wel het Timkat festival genoemd. Het feest duurt 2 dagen waarbij processies de Ark des Verbonds uit de keren meedragen. Deze Ark des Verbonds wordt gedragen door priesters in prachtige satijnen gewaden. 3) Authenticiteit Er wordt niet alleen de nadruk gelegd op het bijleren, maar ook op de beleving. Deze reis is ook gefocust op het contact met de lokale bevolking. Tijdens deze reis verblijft men grotendeels bij de lokale bevolking. Op deze manier krijgt men een goed idee hoe deze mensen leven. Door de lokale bevolking te betrekken bij de activiteiten, worden zij er ook beter van. 4) Duurzaamheid Het duurzame aspect van deze reis kan enkel slagen wanneer ook de reizigers op de hoogte zijn hoe ze duurzaam kunnen reizen. Daarom opteer ik ook voor een vertrekvergadering enkele weken voor vertrek. Op deze vergadering ontmoet men niet enkel de medereizigers, maar wordt er ook een presentatie gegeven over duurzaamheid. Het doel van deze presentatie is om te laten zien dat de bewuste toerist volop keuzemogelijkheden heeft, en door zijn of haar gedrag kan bijdragen aan het verbeteren van de levenssituatie van de lokale bevolking in het gastland. 5) Kleine groep Zoals eerder vermeld komt het maximum toegelaten deelnemers op 9 personen. De eerste reden voor deze keuze is dat de impact van de aanwezigheid van de deelnemers ter plaatse beperkt blijft. Daarnaast biedt dit nog andere voordelen. Vanwege de kleine groep, kan de begeleiding u meer persoonlijke aandacht geven en uw vragen persoonlijk beantwoorden. Vervolgens winnen we ook meer tijd met onze kleine groep, denk maar bv. aan het inchecken in de hotels.

64

5

Eindconclusie

De hoofdvraag van dit eindwerk was hoe we de Danakildepressie toeristisch kunnen commercialiseren op de Belgische markt. Doorheen deze bachelorproef kunnen we besluiten dat de Danakildepressie toeristisch potentieel biedt! Het unieke landschap is al een toef op zich om dit gebied te bezoeken. Daarbij komen nog eens alle toeristische attracties in het gebied, zoals de vulkanen, zoutmeren, ... . Al deze zaken maken het mogelijk om een uitgewerkt toeristisch product aan te bieden. Een negatieve kant aan de Danakildepressie is dat een bezoek niet altijd zonder gevaar verloopt. Dit is te wijten aan de politieke instabiliteit in het gebied. De overheid raadt sterkt aan om bepaalde gebieden te vermijden, zoals de Erta Ale. Zoals eerder vermeld, deden er zich reeds ernstige incidenten voor. Ik ben er me volledig van bewust dat deze instabiliteit een grote bedreiging is voor mijn toeristisch product. Daarom zie ik deze bachelorproef eerder als een verkennend onderzoek voor de toekomst. Ondanks dit gevaar, geloof ik toch in de realiseerbaarheid van het product. De Danakildepressie biedt een van de mooiste landschappen ter wereld en is echt meer dan de moeite waard. Men hoeft dus niet per se geïnteresseerd te zijn in geologische aspecten, men raakt sowieso gefascineerd bij het aanschouwen van dit prachtige landschap. Daarnaast hebben we het fenomeen van ramptoeristen. Er zijn nu eenmaal reizigers die als ze vernemen dat er ergens een ongeluk, brand of andere ramp heeft plaatsgevonden er heen snellen om de situatie in ogenschouw te nemen. Er zijn dus reizigers die juist op zoek gaan naar gevaar. Natuurlijk worden de reizigers niet zomaar aan hun lot overgelaten. Een bezoek aan de Danakildepressie, en vooral naar de Erta Ale vulkaan, wordt steeds begeleid in het bijzijn van gewapende bewakers. Op het vlak van aanbod is er op de Belgische markt nog niet veel terug te vinden. Slechts twee touroperators nemen de Danakildepressie in hun aanbod op. We zien wel dat sommige reisorganisaties reeds een eenmalige groepsreis hebben ontwikkeld, vb. Explore 360°. Wanneer we de buitenlandse markten bekijken, vooral dan Nederland, zien we dat de Danakildepressie daar populairder is. Uit de concurrentieanalyse kunnen we besluiten dat een rondreis door en rond de Danakildepressie meestal minimum 14 dagen duurt. Het feit dat het product reeds aangeboden wordt door andere landen betekent toch dat het toeristisch potentieel heeft. Doorheen het derde hoofdstuk heb ik besloten om een toeristisch product te ontwikkelen met de focus op de trend “geotoerisme”. Wat ik op voorhand wou vermijden is dat dit gebied een bestemming zou worden voor massatoerisme. De Danakildepressie biedt een prachtig landschap met een geologisch verleden en dat wil ik ook zo houden. Door het bezoekersaantal te beperken en rekening te houden met de kenmerken van geotoerisme ben ik ervan overtuigd dat dit gebied kan behouden worden zonder enige vorm van vernieling.

65

De vijf belangrijke principes die fundamenteel zijn voor een geotoeristisch product (zie hoofdstuk 3) zijn dan ook opgenomen in het geotoeristisch product dat ik zelf opgebouwd heb. Hieronder een korte opsomming van deze principes en de verwijzing naar mijn geotoeristisch product. Het eerste principe omvat dat het product een geologische basis moet behelzen. Als we kijken naar de geologische geschiedenis en de huidige geologische kenmerken, komt de Danakildepressie zeker in aanmerking. Het tweede principe legt de nadruk op duurzaamheid. Geotoerisme moet de economische levensvatbaarheid en de gemeenschap verbeteren en geologische sites beschermen. Als eerste heb ik bewust gekozen voor een maximum toegelaten deelnemers van 9 personen zodat de impact van de aanwezigheid van de deelnemers ter plaatse beperkt blijft. Daarnaast heb ik regelmatig geopteerd voor accommodatie bij de lokale bevolking. Zo verblijven ze bv. gedurende de expeditie in de Danakildepressie bij de etnische bevolking Afar. Hierdoor creëren we een duurzame en rechtvaardige reis in die zin dat de focus ligt op het respectvol omgaan met de lokale tradities en gewoontes van de Afar. De reizigers leven gedurende de Danakil expeditie op dezelfde manier als de Afars. Het derde en laatste duurzame aspect is de bewuste keuze voor een lokale geologische begeleiding. De geologische begeleiding zorgt ervoor dat de reizigers die deelnemen aan deze reis achteraf effectief ook iets zullen bijgeleerd hebben. De begeleiding zorgt dan ook voor een extra dimensie aan de reis en een educatieve geotoeristische ervaring. Het product bevat ook een aantal lokale voordelen. Zoals eerder vermeld wordt er regelmatig overnacht bij de lokale bevolking en ook de begeleiding in de Danakildepressie gebeurt door een lokale inwoner. Op deze manier genereert de lokale bevolking inkomsten en worden zij betrokken op vlak van kennis, diensten en faciliteiten. Het is moeilijk om te bepalen wie voldoet aan het profiel van een geo-toerist. Maar belangrijk is dat de geotoeristische ervaring moet overeenkomen of hoger moet zijn dan de realistische verwachtingen van de bezoeker. Daarom vind ik het heel belangrijk dat de politieke instabiliteit in het gebied zeker wordt vermeld, zodat de reiziger voldoende is geïnformeerd. Op deze manier kunnen we zorgen voor een toeristische tevredenheid. We kunnen dus alleen maar hopen dat de politieke onstabiliteit verdwijnt zodat dit product kans heeft om verder te groeien. De Danakildepressie is voor mij en vele andere reizigers een wereldwonder dat men een keer in het leven moet gezien hebben. Nature is painting for us, day after day, pictures of infinite beauty! Quote by John Ruskin

66

Bibliografie Websites Ethiopische ambassade: http://www.ethioembassy.org.uk/fact%20file/a-z/Regional%20States/The%20State%20of%20Afar.htm

Verhaal van Lucy: http://www.sacred-destinations.com/ethiopia/addis-ababa-lucy.htm

Kaarten: http://www.ezilon.com/maps/africa/ethiopia-maps.html

Issuu: http://issuu.com/visit2ethiopia/docs/ethiopiafinal http://issuu.com/gomagma/docs/ethiopie-ertaale

Hartford: http://www.hartford-hwp.com/archives/36/525.html

Earth Esa: https://earth.esa.int/web/guest/home

Ontdek Afrika: http://www.ontdekafrika.nl/artikel-94-de-heetste-plaats-op-aarde-de-danakil-depressie.html

Assal meer: http://www.saltnews.com/2010/08/djiboutis-mystery-salt-from-lake-assal/

Solotraveler Blog: http://solotravelerblog.com/photo-danakil-depression-ethiopia/

Regering Ethiopië: http://www.pecad.fas.usda.gov/

WMO: http://www.wmo.int/gsearch/gresults_en.html?q=death+valley&submit.x=0&submit.y=0

Klimadiagramma: http://www.klimadiagramme.de/Afrika/diredawa.html

CIA regering: https://www.cia.gov/

Population Reference Bureau: http://www.prb.org/Articles/2012/ethiopia.aspx

Phenomenica, interesting science news: http://www.phenomenica.com/2009/04/dallol-hell-on-earth.html

Finding paradises: http://findingparadises.wordpress.com/2012/02/22/volcan-dallol-etiopia/

67

Diplomatie België http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Op_reis_in_het_buitenland/reisadviezen/afrika/ethiopie

Brussel Airport: http://www.brusselsairport.be/nl/passngr/schedules/

Ethiopian Airlines: http://www.ethiopianairlines.com/en/network/domestic/default.aspx

Discovery Expeditions: http://www.discovery-expeditions.com/company.html

Secrets of the Desert: http://www.designsource.be/assets/pdf/secrets-desert_2007.pdf

Marvell Travel: http://www.marvelltravel.nl/

Tadez Travel: http://www.tadeztravel.com/home/1

Untamed Travelling: http://www.untamedtravelling.com/

Yared Tour & Travel: http://www.yaredtour.com/top-tour-woestijn-en-zoutmeren.html

Solomon Berhe Tours: http://www.solomonberhetours.com/

Off-Road Ethiopia Tour: http://www.off-roadethiopiatour.com/

Volcano Discovery: http://www.volcanodiscovery.com/

Hunters For Luck: http://huntersforluck.com/content/road-ethiopia-tour-plc

Awash Falls Lodge: http://www.awashfallslodge.com/

Ethiopië Blog: http://ethiopieblog.wordpress.com/tag/mekele/

Egyptair: http://www.egyptair.com/English/Pages/splashpage.aspx

Koning Aap: http://koningaap.be/rondreis-ethiopie-groepsreis-het-best-bewaarde-geheim-van-afrika

68

Rapporten / boeken Jean Robert, Plus Special Magazine, jaargang 2010, Verschroeiende aarde Raf Aerts & Jan Nyssen (UGent), Excursion guide – extension to the Danakil Depression (2011) Piotr Migon, Geomorphological landscapes of the world (2010), chapter 19 Mark McGinley (2008), Biological diversity in the Horn of Africa Elmar reisgidsen, De Ethiopië reisgids, pg. 54 – 57; 183 Lonely Planet (2009), Ethiopia & Eritrea Travel info, Belux 2012, pg. 101 – 102 Roland Conrady, jaargang 2009, Trends and issues in global tourism 2009 Ross K. Dowling, jaargang 2011, Geotourism’s global growth Patricia Erfurt-Cooper, jaargang 2010, Geotourism in volcanic and geothermal environments L.M. Nesbitt, The Geographical Journal, From South to North through Danakil Personen Bart Serneels, medewerker Koning Aap Jeannine Allyns, lector Howest Vicky Van Den Heede, lector Howest Daniel Tilahun, medewerker Ethiopia Travel

69

Lijst van figuren Figuur 1: politieke kaart van Ethiopië ................................................................................... 11 Figuur 2: verschuiving van het Arabischs schiereiland en Afrika .......................................... 13 Figuur 3: kaart van Oost-Afrika met aanduiding van de tektonische platen ........................ 14 Figuur 4: de ongelofelijke kleuren van de Danakildepressie ................................................ 15 Figuur 5: klimatogram van Dire Dawa ................................................................................... 16 Figuur 6: de drie grote neerslagregimes voor Ethiopië......................................................... 17 Figuur 7: Ethiopië – structuur van de leeftijd en het geslacht 2010 en 2030 ....................... 18 Figuur 8: Etnische groepen en talen in Ethiopië ................................................................... 19 Figuur 9: Dallol vulkaan, Ethiopië .......................................................................................... 21 Figuur 10: het zoutmeer van Karum ..................................................................................... 23 Figuur 11: kaart met aanduiding van directe vluchten vanuit Brussels Airport ................... 25 Figuur 12: Bart en medereiziger op openluchtbedden in de Danakildepressie.................... 27 Figuur 13: de relatie van geotoerisme met andere vormen van toerisme ........................... 40 Figuur 14: typologie van de bezoekers van geosites ............................................................ 41 Figuur 15: toeristische bestemmingen met actieve vulkanen .............................................. 43 Figuur 16: tukul hut bij Awash Falls Lodge ............................................................................ 49 Figuur 17: warmwaterbronnen van Filhowa ......................................................................... 50 Figuur 18: lavameer van de vulkaan Erta Ale ........................................................................ 51 Figuur 19: zoutmarkt in Mekele ............................................................................................ 53 Figuur 20: Timkat festival in Gondar ..................................................................................... 54

Lijst van tabellen Tabel 1: overzicht touroperators in Afrika | Ethiopië ........................................................... 29

Lijst van bijlagen Bijlage 1: gedetailleerde kaart van de Afarregio | Indeling zones ........................................ 70 Bijlage 2: Lucy ........................................................................................................................ 71 Bijlage 3: binnenlands netwerk in Ethiopië ........................................................................... 72 Bijlage 4: reisroute Secrets of the Desert.............................................................................. 73 Bijlage 5: reisroute + programma Discovery Expeditions ..................................................... 74 Bijlage 6: dag-tot-dag programma Marvell Travel ................................................................ 80 Bijlage 7: dag-tot-dag programma Yared Tours & Travel ..................................................... 82 Bijlage 8: vluchtdetails internationale vluchten.................................................................... 87 Bijlage 9: aanvraagformulier visum Ethiopië ........................................................................ 88 Bijlage 10: correspondentie met externe contacten ............................................................ 89

70

Bijlagen Bijlage 1: gedetailleerde kaart van de Afarregio | Indeling zones58

58

http://www.africa.upenn.edu/eue_web/Afar_map0400.gif (27/02/2013)

71

Bijlage 2: Lucy59 De antropologen Donald Johanson en Tom Gray ontdekken bij Hadar in Ethiopië de fossiele botten van de eerste rechtoplopende mens. Fossiele resten van een half skelet! De vondst wordt gelijk uitbundig gevierd. Tijdens het feestgedruis 's avonds zet iemand de song 'Lucy in the Sky with Diamonds' van The Beatles op. De enigszins beschonken ontdekkers vinden het een prachtige naam voor hun verzameling botten. Lucy is een Australopithecus Afarensis, een voorloper van de eerste homo habilis. Die is weer de voorloper van de homo erectus, die weer de voorouder is van de homo sapiens en de neanderthaler. Zo oud is ze. Lucy is de oudste mensachtige die ooit gevonden is. Lucy is een tengere dame. Ze weegt slechts 28 kilo, en niet groter dan zo'n 115 centimeter. Aan haar tanden is te zien dat ze voornamelijk fruit eet. Ze werd 19 jaar oud, gezien de structuur van haar bekken. Die werd in zijn geheel opgegraven. Verder was ze nog voor veertig procent intact, dat is uitzonderlijk voor een vondst uit die tijd. Lucy zorgt voor opschudding in de wetenschappelijke wereld en voor een doorbraak in de evolutietheorie. Fossiele botten schat je niet makkelijk op leeftijd. Die zijn tenslotte versteend, dus kijken deskundigen naar de leeftijd van de aardlaag eromheen. Die is door twee onafhankelijke deskundigen op 3,5 miljoen jaar oud bepaald. Ze gebruiken daarvoor de kalium-argonmethode. Het radioactieve deeltje in gesteente vervalt langzaam, in een vast tempo. Door de hoeveelheid kalium en argon te vergelijken, kun je precies uitrekenen hoe oud de bodem is, waarop Lucy rondliep. De mens en de aap hebben een gezamenlijke voorouder, maar beide evolueren op hun eigen manier. Zes miljoen jaar geleden beginnen onze voorouders zich van de mensapen te splitsen op de Afrikaans vlaktes. Daaruit ontstaat 3,6 miljoen jaar geleden de Australopithecus, familie van Lucy dus, die er voordeel in ziet rechtop te leren lopen.

59

http://www.frisbelegen.nl/index.php (14/12/2012)

72

Bijlage 3: Binnenlands netwerk in Ethiopië60

Lijst met bestemmingen (17 steden): • • • • • • • • • • • • • • • • •

60

Addis Abeba (ADD) Arba Minch (AMH) Assosa (ASO) Aksum (AXU) Bahar Dar (BJR) Dire Dawa (DIR) Gambella (GMB) Gonder (GDQ) Gode (GDE) Humera (HUE) Jijigia (JIJ) Jimma (JIM) Kabri Dar (ABK) Lalibela (LLI) Mekele (MQX) Shire (SHC) Shilavo (HIL)

http://www.ethiopianairlines.com/en/network/domestic/default.aspx (18/12/2012)

73

Bijlage 4: Reisroute Secrets of the Desert61

61

http://www.designsource.be/assets/pdf/secrets-desert_2007.pdf (25/12/2012)

74

Bijlage 5: Reisroute + programma Discovery Expeditions62

Reisroute: België – Addis Abeba – Kombolcha – Bati – Asaita – Afdera meer – Dodom – Erta Ale – Dodom – Asela meer – Ahmed Ela – Dallol – Berhaile – Mekele – Tigre kerken – Mekele – Addis Abea – België

62

http://www.discovery-expeditions.com/gr_reizen/afrika/ethiopie_danakil.html (25/12/2012)

80

Bijlage 6: Dag tot dag programma Marvell Travel63

8-daagse reis naar Ethiopië: Ontdekking van de Erta Ale en Dallol Dag 1: Amsterdam- Addis Ababa U vertrekt vandaag vanaf Amsterdam Schiphol naar de hoofdstad van Ethiopië; Addis Ababa. Na een vlucht van ongeveer 9 uur wordt u door onze lokale partners opgehaald van het vliegveld en naar uw hotel in het centrum van Addis Ababa gebracht. Dag 2: Vlucht naar Mekele, rit naar Amedela Vroeg in de morgen vertrek u naar het vliegveld voor uw vlucht naar Mekele. Bij aankomst staan de 4x4 auto’s en gidsen klaar om u te helpen de bagage in de auto’s te pakken. Na een heerlijk ontbijt in Mekele is het tijd om te vertrekken. In collonne rijdt u vandaag naar Amedela. Hier wordt het kamp opgezet voor de nacht. Dag 3: Start trekking Erta Ale Na het ontbijt breekt u gezamenlijk het kamp af om vervolgens richting de Erta Ale te vertrekken. Onderweg wordt een picknicklunch geserveerd. De rit gaat verder naar het dorp Kursewad waar u een kameel krijgt toegewezen voor de komende drie dagen. Tussen de middag, als de temparatuur haar hoogtepunt bereikt, wordt een lange pauze ingelast zodat iedereen in de namiddag uitgerust kan starten met de beklimming. Na 4 uur klimmen bereikt u de top van de vulkaan. Terwijl het kamp wordt opgezet en de kok een avondmaaltijd bereidt kunt u uitgebreid genieten van de eerste echte kennismaking met de Erta Ale. U overnacht op de rand van de krater, op slechts een half uurtje lopen van het lavameer. Dag 4: Erta Ale Vandaag staat de hele dag in het teken van de Erta Ale. U staat vroeg op zodat u de hele dag kunt gebruiken om de vulkaan te ontdekken. Onder leiding van een zeer deskundige gids komt u alles te weten over de vulkaan. U gaat naar de krater met de scheuren en andere gevaarlijke delen en staat aan de rand van de lavaput. U ziet fonteinen en gasbellen ontstaan, hoe gestolde lava platen onder het oppervlak duiken en dat het lava meer constant stijgt en daalt. Aan het einde van een lange, maar zeer bijzondere dag, duikt u moe en voldaan weer in uw slaapzak voor een nieuwe nacht op de vulkaan. Dag 5: Einde Erta Ale, terug naar Amedela Nog in het donker is het tijd om de spullen in te pakken. Vroeg in de ochtend staan de kamelen klaar voor de tocht naar de 4x4’s. Na een welverdiend ontbijt rijdt u terug naar Amedela. Dit is ongeveer een rit van 4-5 uur door de woestijn waar de rit over warme zanderige paden gaat. De rest van de dag kunt u ontspannen en terugkijken op een zeer bijzondere ervaring.

63

http://www.marvelltravel.nl/ (26/12/2012)

81

Dag 6: Dallol en Lake Assale Vandaag staat in het teken van het bezoek aan Dallol en Lake Assale. Terwijl de crew zich ontfermt over de tenten en bagage gaat u op weg naar dit geweldige gebied. Onderweg ziet u wederom kamelen karavanen, Afar hutten, lava velden en andere vulkanische formaties. U rijdt naar de rand van de zoutformaties en na een korte klim stapt u regelrecht het buitenaardse landschap van de Dallol vulkaan binnen. Dag 7: Terug naar Mekele Vroeg in de ochtend rijdt u naar de regio Tigray voor een bezoek aan de uit rotsen gehakte kerken. Hier vindt u een cluster van ongeveer 30 kerken, die verborgen zijn in de bergen. Omdat de kerken goed verscholen liggen zijn ze pas 35 jaar geleden ontdekt. U kunt onder andere naar het 6e eeuwse klooster van Abreha Atsebeha en Wukro Kirkos. Onderweg wordt de lunch geserveerd. Aan het einde van de dag rijdt u naar Mekele. Vanavond overnacht u voor het eerst weer in een hotel en kunt u heerlijk douchen. U dineert in het restaurant van uw hotel. Dag 8: Afscheidsdiner in Addis Ababa, vertrek vlucht naar Amsterdam Na een vroeg ontbijt is het tijd om naar de luchthaven te gaan voor de vlucht naar Addis Ababa. Aangekomen bij de luchthaven is het tijd om afscheid te nemen van de chauffeurs en de kok die u de afgelopen week hebben begeleid. Zij rijden namelijk met de auto’s terug naar Addis. De gids vliegt met u terug en zal u de rest van de dag nog vergezellen. In de loop van de ochtend komt u aan in de grote stad. Nadat u de bagage heeft opgehaald wordt u opgewacht door een chauffeur met minibus. Samen met de gids begeleidt hij u vandaag de hele dag in Addis. Voordat u op pad gaat worden eerst de koffers weggezet in de hotelkamer die de hele dag voor u gereserveerd is. Daarna gaat u de stad verkennen. Hierbij bezoekt u onder andere het National Museum of Merkato, dit is de grootste openlucht markt van heel Afrika. Ook gaat u op visite bij Lucy, een geraamte van ruim 3,5 miljoen jaar oud, in het Nationaal Ethiopisch Museum. U geniet van het panoramische uitzicht vanaf Mount Entoto en gaat naar St. Merry church en het paleis van koning Minilik II. Onderweg wordt de lunch geserveerd in een van de vele restaurantjes in de stad. ’s Avonds heeft u een speciaal afscheidsdiner in een cultureel restaurant. Een prachtige reis door Ethiopië wordt afgesloten met een folkloristische show door dansers uit verschillende regio’s en stammen uit Ethiopië. Na dit diner worden de koffers opgehaald en wordt u naar het vliegveld gebracht. Het tijd om afscheid te nemen van de crew en het prachtige land. Tegen middernacht vertrekt uw vlucht naar Amsterdam. Goede reis!

82

Bijlage 7: Dag tot dag programma Yared Tours & Travel64 YARED TOUR & TRAVEL P.L.C. Harar, Afdera Salt Lake, Erta-Ale, Dalol and Lalibela 14 Days Travel day: Arrival in the evening or night in Addis Abeba. At Bole Airport you are welcomed by a reprensentative of Yared Tour&travel and transferred to your hotel. Day 1:Addis Ababa excursions Addis Ababa is the third highest capital of the world on an altitude of 2300-2500m. with on its background the green with eucalyptus trees covered mountains and a pleasant climate. The city is founded in 1886 by king Menelik and Queen Taitu. First you make a tour through the most interesting parts of the city and drive to Entoto Mountains for a short walk in the fresh air of the with eucalyptus trees covered slopes, enjoying the panoramic view on Addis Ababa. The Octagonal Entoto Maryam Church was founded by emperor Menelik at the end of the 19th century and of historical value because is the oldest church of Addis Abeba. The museum in the compound contains a large collection of religious garb, crowns and crosses dating from the Emperor Menelik. At the backside of the church you can see the “palace” where emperor Menelik and his family was living before they went down to Filwoha hot springs to built a new palace Hereafter visit the National Museum, to see Lucy, the fossilized hominid discovered in 1974, artefacts of the Axumite, Solomonic and Gondarian period of the country, and also a good display of Ethiopian art ranging from parchment to 20th –century canvas oil paintings by leading modern artists Afework Tekele. Or you might choose the beautiful ethnological museum which contains superb artifacts and handicrafts from the peoples of Ethiopia, displayed in a very original way, showing the lyfecycle from birth to grave with the different cultural customs of many ethnic groups. On the second floor there is an interesting exhibition of all traditional musical instruments of Ethiopia and religious art from middle ages up to the 20th century. (visit to 1 museum included) The Holy Trinity cathedral (founded by emperor Haile Selassie in 1933) is the biggest Orthodox Church in the country. With its large dome and spindly pinnacles, it’s one of the landmarks of the city and is a strange mishmash of international styles. IN this church emperor Haile Selassie is reburied and you can visit the tombs of Haile Selassie and his wife. The nearby Kiddist Maryam Church is older (founded by empress Zawditu in 1911) and has the Menelik II Mausoleum which contains the tombs of emperor Menelik II, his wife empress Taitu and daughter empress Zawditu. To the left of Kiddist Maryam Church is the circular Kidane Mihret Church with beautiful interior paintings and a spring which produce holy water used for baptism ceremonies.

64

http://www.yaredtour.com/top-tour-woestijn-en-zoutmeren.html (26/12/2012)

83

If you like markets, a visit to Merkato –the biggest open-air market of Africa- is a must! It is a quarter with many bazaars with small shops where you can buy literally everything….very crowded, colourful and dirty….(and beware for pickpockets!). A happy and of the day is a traditional engerra dinner in a cultural restaurant where you can enjoy life cultural O/n in Adot Tina hotel Day 2: Drive to the ancient, walled City of Harar (550 km. asphalt) Via Debre Zeit with its 5 crater lakes and Nazreth (or Adama) the capital of the Oromo regional state, we pass a typical volcanic landscape with black rocks of dried lava. In the distance we discern already the still slightly active Fentale volcano which is situated in the Awash National Park. En route look out for the children on the roadside selling ‘local Colgate’ or the local version of a toothbrush which are wooden sticks to clean your teeth. Around the beautiful Chercher- and Arba Gugu Mountains, the very first signs of chat cultivations appear. This is a mild drug which is chewed frequently in east-Africa. Look for the little bushes with shiny, dark green leaves planted in neat rows. Late afternoon we arrive in Harar where we visit the Hyena Feeding (7pm -7:30 pm) Harar’s greatest attraction and certainly its most famous one. It is said that his habit dates from ages ago when there was a great famine in Harar. Even the hyena’s where hungry and came from the mountains to the city to eat the children. To avoid this, the inhabitants decided to give the hyena’s porridge. O/n in Rawda house. Day 3: Harar Excursions The walled city of Harar covers an area of a little over 1sq km.There are over 87 mosques in the old town alone, and these are said to form the largest concentration of mosques in any city in the world. Harar is known as the 4th Moslem sacred city of the world next to Mecca, Medina and Jerusalem. The town is also regarded as the walled city because of the wall that was built in 15th c by Harari (Adare people) to protect themselves from the repeated invasion of surrounding tribes. Up to 1887 Harar was an independent city-state and a political, commercial and cultural centre of the region between the Ethiopian highlands and the Red Sea.. After emperor Menelik II of Ethiopia conquered the city and surrounding area, it became part of Ethiopia. The city has always been a melting pot of many different peoples and tribes such as Somali, Oromo, Arabs and Turks. Still the city breathes a special atmosphere with its winding alleys with white plastered houses. Recently UNESCO has declared the city “world heritage of humanity”. In the morning our city-tour starts from the old town through the main gate, which is known as Harar gate. There are seven gates; two were added by the Emperor Menelik in 1889 to the five original ones, which dates from the 16th century. Inside the wall we visit the museum of the Harari National Cultural Centre which is designed like a typical Adare houses and contains examples of traditional arts and crafts, typical household objects and ornaments, traditional clothing, writing implements etc. Other interesting places are the 17th century Jami mosque, different tombs and shrines of important Islam leaders, Harar , Rimbaud house, birth place of emperor Haile Selassie Ras Tafari house) and the colourful market. O/n again in Harar Rawda house

84

Day 4: Visit Awash NP. From Harar we drive back via the same route to Awash National Park (370 km. asphalt), the oldest National Park of Ethiopia, founded in 1974 by Emperor Haile Selassie. In the park we see the elegant Beisa Oryx grazing on the savannah plains. Also Soemmering’s gazelle, Dikdiks, greater and lesser Kudu and Waterbuck can be observed. The park is well known for its 460 bird species from which 6 are endemic. Also the –especially after rain time – impressive waterfalls and gorge of the Awash river in the park are worth a visit. In Awash NP you sleep in the Awash falls lodge which is built in local style and situated in the middle of the Park, near to the waterfall Day 5: Awash NP- Semera (350 km. asphalt) Today we have to make an early start to reach Semera in time to get the necessary permission for a visit to Erta Ale and Dallol. Today we turn to north into the area of the Afar semi nomads. For 2000 years they have been the salt traders of Ethiopia who trek with their camel caravans to the salt lakes of the hot Danakil Desert. The salt blocks have for ages been used as legal tender and also nowadays the blocks are sold on the market of Mekele (northern Ethiopia). The Afar live in flimsy houses which can easily by taken on a camel back. We pass the rather austere Alleghedi plain and Meteka Wetlands, a marshy part of the Awash floodplain where many waterbirds can be observed. Mount Azela volcano is a remarkable peak in the plains which surround the town of Gewane. In the Yangudi Rassa National Park the rare wild ass is still found. North of Mille we drive through a haunty bleak landscape of bare volcanic boulders piled high between valleys of gravel and stunted grass and near Logiya you can see the Awash river near to the road. O/n camping in Semera Day 6: Semera - Afrera salt Lake (appr. 165 km. tracks) Early in the morning we drive on a track through the desolate landscape with only some coned shaped volcano’s here and there to Afedera salt lake, a highly saline body of water and lies at an altitude of 103 meters below sea level and listed as the lowest lying in the world. It has emerald green water overshadowed by the black basalt of mount Borale (812 m.) and Afrera (1295 m.) which are both dormant volcano’s. Here you will visit the salt extraction of the Afar people from the lake.. O/N camping at Afdera. Day7: Afrera- Dodom (80 km. track) and trekking to Erta Ale volcano Drive from Afdera to Dodom to arrange camels for the trekking to the Erta’ale volcanic eruptions. En route we enjoy the desert landscape of the area. We will start trekking around 18:30 PM which takes an average of appr. 4 hours, depending on our pace. It’s a rather steep climb to reach the crater edge and from a distance you can hear already the thunderous sounds and see the lightning coming from the crater. From midnight until dawn we enjoy the terrific view of the eruptions inside the lava lake (which is the sole crater lake in the world) causing a firework of burning hot lava. After this unique and impressive night experience, we walk back to arrive early in the morning again in Dodom.

85

Day 8: Dodom - Hamed Ela (80 km. track, min . 5 h.) Through a Landscape of sand, rocks, scrubland, sometimes a palm lined oasis you pass the peaks of Erta Ale range ((Ale Bugu-1031 m., Erta Ale 613 m., Borale Ale 668 m., Dala Filla 613 m. and Allu-429 m.), O/n on campsite in the small village of Hamed Ela Day 9: Visit the Asale Salt lake and Dalol Depression Start very early in the morning when temperature is bearable and the light is fantastic for making photo’s/video. Along a 20 km. rough but flat track, passing an abandoned American phosphate mining camp Dallol you enjoy the astonishing and impressive surrealistic landscape of bubbling sulphuric hot springs, capricious shaped salt formations- and streams of white, green and orange colour. Continue 13 km. to lake Asale where you can see hundreds of Afar cameleers extracting rectangular tablets of salt which weight appr. 6 kg. One camel can carry 30 bars of salt. Since the salt miners seasonally move to different places, your guide has to find out where they are. The Afar people believe that the saltpans are haunted at night by an evil spirit called Abo Lalu. O/N again on the campsite in Hamed Ela. Day 10: Hamed Ela - to Mekelle (200 km. track, gravel). After this extraordinairy experiences we drive via a rough and rocky track following a seasonal river gorge and passing some impressive rock formations to Berhaile, a town which has an interesting combination of Tigraian stone houses and Afar huts and is situated on the edge of highland and desert. It is the base camp for the coming and going camel caravans with their salt blocks from salt lake Asale. We continue to Mekele, the neat and cosy capital of Tigray where we enjoy the cooler atmosphere and Axum hotel with good hot shower ! Day 11: A day at leisure in Mekelle After the exhausting journey in the desert, it is good to have a day rest in Mekele. The town is situated on a plateau, surrounded by a rather barren landscape. Its an agreeable place to take a day rest, simply walking around and enjoying the cosy atmosphere on one of the many terraces. You can visit the impressive monument of the TPLF battle for freedom with its museum or the 17th century palace-museum of emperor Johannes IV and also the local market which includes a spice market is worth a visit. Here the salt-traders with their camels bring the salt from Danakil depression (mostly on Saturday). 8 Km. outside town, near the little typical Tigrayan village of Debir, you can visit the tall, narrow waterfall of Chele Anka river which tumbles 60m. into a gorge. (All excursions are Optional). O/n in Axum hotel

86

Day 12: : Mekele- Lalibela (375 km. asphalt/gravel road, appr. 7 h.) Again you drive via varied landscapes such as plains, mountains an a spectacular 1500 m. ascend to breezy highlands, finally approaching the flat Amba on which Lalibela is situated. Also known as “Africa’s Petra”, Lalibela and its rock hewn church are thought to date the 12th and 13th century during King Lalibela’s reign. The churches are remarkable since they are entirely freed from the rock, so refined and so numerous within a small area. A Portuguese writer Alvares described them as “edifices, the like of which can not be found any where else in the world” After incheck in you hotel, you drive to the extraordinary Yemrehane Kristos Church which is built in a cave. It is older than the churches in Lalibela and built in the old Axumite wood- and stone layers style. The interior is finely cut with beautiful painted pillars and ceilings. In the backside of the cave you can see a kind of open grave with the skeletons and remains of many of the thousands of pilgrims which even came from Egypt, Syria and Jerusalem to spend their last days on earth at the Yemrehane Kristos Church. O/n in Lalibela lodge or LAL hotel Day 13: Excursions in Lalibela The churches are divided into two main groups –one to the north and the other to the south of a stream known as the Jordan River. So our tour starts early in the morning to the first group of churches. It consists of six churches including Bet Medhane Alem, the largest of all the Lalibela churches, Bet Maryam dedicated to Mary, the mother of the Christ, Bet Meskal, Bet Danaghel, and the inter-connected churches of Bet Golgotha and Bet Mika’el with the Selassie Chapel and the Tomb of Adam. They form the most mysterious complex in Lalibela. Then in afternoon after Lunch, we visit the southern group of churches. There are four churches including-Bet Amanuel the finest of the group, Bet Merkorios, Bet Abba Libanos, and Bet Gabriel-Rufa’el. Finally we visit the isolated but most remarkable church of Bet Giyorgis, possibly the most elegant of all the Lalibela structures. . Wandering from one church to another through the narrow underground trenches, hearing the distant chanting of Bible reciting monks and priests or early in the morning during the mass listening to the hymns accompanied by the heavy sound of the “Kebero” (big drum) and jingling of the “Sistra”, you enter into a middle age mystical atmosphere which will make an impression on every visitor. And you nearly believe that it is true what the story tells: these churches must have been built with the help of angels! O/n Lalibela lodge or Lal hotel Day 14: Flight back to Addis Ababa and night flight back home With a domestic flight you arrive in Addis Abeba early afternoon where the car already waits for you at the airport. After a late lunch, some hours are left to buy your last souvenirs or to relax and take a shower in a dayroom. After a last dinner it is time to check-in for your flight back home.

87

Bijlage 8: Vluchtdetails internationale vluchten65

65

http://www.egyptair.com/English/Pages/splashpage.aspx (26/02/2013)

88

Bijlage 9: Aanvraagformulier visum Ethiopië66

66

http://ethiopiaembassy.eu/consular-and-visa-services/visa-requirements/ (27/02/2013)

89

Bijlage 10: Correspondentie met externe contacten Op de volgende pagina’s vindt u de correspondentie met verschillende externe contacten om prijzen te bekomen. De prijsberekening van de groepsrondreis is gebaseerd op deze bekomen prijzen. Correspondentie met Awash Falls Lodge – prijs culturele dans

Op de volgende pagina’s vindt u nog: Verkregen prijslijst Yod Abyssinia Restaurant in Addis Abeba Correspondentie met DMC Daniel van Ethiopia Travel

6th April 2013 Tineke Erauw Stage Medewerker YourWay2Go Dear Erauw, As per your request, the following is list of food and beverage YOD Abyssinia provides for dinner with the respective prices. 1. National Buffet 2. Coffee 3. Soft Drinks 4. Mineral Water 5. Local Beer 6. Castle Beer 7. Imported Beer

220.00 ETB 15.00 ETB 28.00 ETB 28.00 ETB 33.00 ETB 38.00 ETB 75.00 ETB

The National Buffet comprises of more than 24 cultural cuisines that includes beef, lamb, chicken, grand beans; varieties of salads and rice for vegetarians. All prices are subjected to 10% service charge & 15% VAT. Please feel free to contact me for further inquiries you may have on the matter.

Sincerely,

Delnesahu Alemu YOD Abyssinia Cultural Restaurant

Afdrukken

Sluiten

Request Danakil Tour​ Van: ETT ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: woensdag 17 april 2013 12:42:31 Aan: Tineke Erauw ([email protected]) Once your clients confirm, we will issue the flight ticket from Gondar to Adis. Sent from my iPad On Apr 17, 2013, at 1:26 PM, Tineke Erauw <[email protected]> wrote:   Thank you!  But we need a domestic flight from Gondar to Addis ...     Subject: Re: Request Danakil Tour From: [email protected] Date: Wed, 17 Apr 2013 12:42:08 +0300 To: [email protected] I confirm the cost 1250 includes domestic flight, hotels including breakfast full board in Danakil and entrance fees in Addis Ababa city tour. Flight schedules from Addis to Gondar run by Ethiopian air lines with Bombardier air craft. ET 125 Departure 09:25 ‐ arrive 10:35 ET 123 Departure 13:20 ‐ arrive 14:25  Sent from my iPad On Apr 17, 2013, at 12:11 PM, Tineke Erauw <[email protected]> wrote:   Dear Daniel   Thanks for you email! I'm putting everything togheter and I will send it to the clients.   So, the price is 1250 included domestic flight, hotels including breakfast and full board Danakil.  Are the entrance fees in Addis Abeba City tour also included?   Do you have an idea for flight hours of the domestic flight?   Best regards   Tineke YourWay2Go      

Subject: Re: Request Danakil Tour From: [email protected] Date: Wed, 17 Apr 2013 11:56:56 +0300 To: [email protected] Dear Tineke, I hope you have received our last email regarding itinerary and cost. Regards Daniel Sent from my iPad On Apr 16, 2013, at 11:58 AM, Tineke Erauw <[email protected]> wrote:   Dear Daniel   Thank you for this proposal. I've send it to the clients and it sounds good for them. They just want to change some things:   ‐ Hotel in Awash NP: Awash Falls Lodge (not Genet Hotel) ‐ Domestic flight Gondar ‐ Addis Abeba   Can you send me the correct price for this then?  Based on double room, including breakfast and also send me the correct single supplement.   Please also note what's included and not included.   Best regards   Tineke Erauw YourWay2Go   Date: Mon, 15 Apr 2013 20:18:04 ‐1200 Subject: Re: Request Danakil Tour From: [email protected] To: [email protected] Single supplement ‐  220 Euro per person. On Mon, Apr 15, 2013 at 8:07 PM, ethiopiatravel <[email protected]> wrote: Day 1, arrival Addis Abeba.  You will be greeted with the traditional Ethiopian hospitality at the airport and transferred to the hotel. (Depending on your arrival time we can arrange afternoon or after hour city tour) Spend the time at leisure or do some acclimatization sightseeing. Day 2, Addis Abeba ‐ Awash NP.180kms We drive south, stopping at Bishoftu or Nazareth for lunch. Afternoon game drive in park, visit to Awash River and Awash Falls. O/n Genet Hotel. Day 03.Awash – Semera. Early morning observe the geology of Awash National Park (The Awash River falls, Fantale volcano; Tinishu Fentale, the Welded tuff plain, Blister caves; fissures, Sabober tuff ring, the recent and old lava flows. Drive to Semera, the capital city for the Afar people. O/n Aramis pension. 

http://www.tripadvisor.com/ShowTopic‐g293790‐i9957‐k6163328‐ A_new_place_to_stay_in_Semera_Danakil_Depression‐Ethiopia.html Day 4, Semera – Afdera Drive from Semera to Afdera. En route admire the volcanic rock and scenery of the desert. Up on arrival visit the salt extraction process on Lake Afdera. Dinner and overnight Camping. Day 5, Afdera ‐ Dodom ‐ Erta Ale We start drive to Dodom (at the base of Erta Ale). Dodom is about 17km from Erta Ale and it takes about 3 hrs trekking. Early dinner around 17:00 and trek up to Ertale at 20:00 hours. Camels transport all the camping materials and some food (sleeping materials like light mattresses and mat and water) to the rim of the volcano, where we spend the night watching the dramatic action of the boiling lava. Erta Ale ranks one of the most alluring and physically challenging natural attractions anywhere in Ethiopia. It is a shield volcano with a base diameter of 30 km and 1km square caldera at its summit. Erta Ale contains the world’s only permanent lava lake. Overnight on the top of the mountain. Erta Ale is 613 meters, with a lava lake, one of only five in the world, at the summit. It is notable for being the longest existing lava lake, present since the early years of the twentieth century.  O/n Camping at rim of the volcano. Day 6, Erta Ale – Dodom Continue filming and pictures of the volcano. Late afternoon trek back to Dodom. Over night camping at Dodom. Day 7, Dodom ‐ Ahmed Ale. After drive to reach Hamad Ela, better village with a total population about 500 people. Enjoy the sun set. This is may be one of the worst road in the world. The 80 km distance may take about 5 ‐ 6 hrs passing through changing landscape of solidified lava, rock, sand and occasional palm lined oasis. After you pass several small hamlets scattered here and there in this desert land. Over night camping at Hamed Ela. Day 8, Ahmed Ale ‐ Dallol ‐ Ahmed Ale. Morning tour Drive to Ragad (Asebo), the place where the localities are mining salt. Look the activity of breaking the salt from the ground, cutting in to rectangular pieces and loading on camels. You drive ahead to Dallol and visit the difference landscape formed by volcanic activity, Dallol + Lake Assal + camel caravans. Excursion to Dallol (116 meter below sea level, one of the lowest places in the world) colorful salts mining, visit Lake Assal, follow up camel caravans and walk with the Afar people. Sun rise and sun set at Dallol. Drive back to Hamedela  Day 9, Hamedella – Mekele. Drive from Hmedella to Mekelle. En route visit the camel caravan, the spectacular scenery of the road.   visit an Afar village perched on the escarpment of the Great Rift Valley.   Dinner and overnight Axum Hotel Day 10, Mekele. Mekele and start visiting the Museum of Mekele, the 138‐years old capital city of Emperor Yohanes IV. Mek'ele's heyday came later during the late nineteenth century, after Yohannes IV was crowned as King of Kings of Ethiopia, and chose Mekele as the capital of his realm. General city sight of the town and the Museum. Visit Micael Imba church.  Day 11, Mekele – Aksum. 241 km En route visit Abreha Atsebeha and Wukro Cherqos Rock Hewn Churches and the moon temple of Yeha. Over night in Axum Yeha Hotel. Day 12, Aksum – Gondar. 365 km drive to Gondar enroute wonder full scenery in Ethiopia and the Tekeze valley visit Limalimo‐one of the most twisted road. Lunch will be either the small town of Debark. After Lunch continue to driving Gondar. Over night Goha Hotel. Day 13, Gondar ‐ Addis Abeba. Fly or drive 700 kms . Drive via Bahir Dar.  On the route we will also visit the blue Nile gorge and Portuguese bridge.through Debre Libanos, about 110 km before Addis Ababa.  Day 14, City tour and departure Addis Abeba – Brussel. City tour of Addis Ababa, you visit the National Museum where you are able to see the Archaeological, Historical

and Cultural collections of the different regions of Ethiopia. Above all, you will have a chance to visit of “Lucy” or “Denkinesh”. Visiting the Trinity Cathedral one of the most attractive and well design church in the city which was built in 1941, Ethnological Museum, this museum is found inside the main campus of Addis Ababa University. Before, it was used as seat for Emperor Haileselassie untill he moved to jubilee palace in 1953. The grand open Market known as "Merkato" is the other beauty of the city. Merkato is the biggest open market in Africa one can get any item starting from traditional goods up to exported products. Liberty Monument, Martyrs' Monument Square are some of the monuments which we will visit. • Ethnological Museum • Monuments • The trinity Cathedral • The grand Market known as "Mercato" You may to break up the 700+km drive from Gondar to Addis Ababar with an overnight stay about half way or near to Addis. On Mon, Apr 15, 2013 at 1:47 AM, Tineke Erauw <[email protected]> wrote: Dear Daniel   Clients are very enthusatic, so could you please send me a detailed program and price for the itinerary send you earlier:   Day 1, arrival Addis Abeba Day 2, Addis Abeba ‐ Awash NP Day 3, Awash NP ‐ Semera Day 4, Semera ‐ Afdera Day 5, Afdera ‐ Dodom ‐ Erta Ale Day 6, Erta Ale ‐ Dodom Day 7, Dodom ‐ Ahmed Ale Day 8, Ahmed Ale ‐ Dallol ‐ Ahmed Ale Day 9, Ahmed Ale ‐ Mekele Day 10, Mekele Day 11, Mekele ‐ Aksum Day 12, Aksum ‐ Gondar Day 13, Gondar ‐ Addis Abeba Day 14, departure Addis Abeba ‐ Brussel   They are now with 4 persons, but maybe some other friend wants to join too. So please also send me the single supplement.   Thanks in advance!   Tineke Erauw       From: [email protected] To: [email protected] Subject: RE: Request Danakil Tour Date: Tue, 9 Apr 2013 10:28:30 +0200 Dear Daniel

  Thanks a lot! The price of 1 200 is including the Danakil part, hotels including breakfast, transport, ...?  What is the supplement for a single person?   Tineke Erauw     Date: Mon, 8 Apr 2013 01:27:51 ‐1200 Subject: Re: Request Danakil Tour From: [email protected] To: [email protected] City tour of Addis. Day 1 City tour of Addis Ababa, you visit the National Museum where you are able to see the Archaeological, Historical and Cultural collections of the different regions of Ethiopia. Above all, you will have a chance to visit of “Lucy” or “Denkinesh”. Visiting the Trinity Cathedral one of the most attractive and well design church in the city which was built in 1941, Ethnological Museum, this museum is found inside the main campus of Addis Ababa University. Before, it was used as seat for Emperor Haileselassie untill he moved to jubilee palace in 1953. The grand open Market known as "Merkato" is the other beauty of the city. Merkato is the biggest open market in Africa one can get any item starting from traditional goods up to exported products. Liberty Monument, Martyrs' Monument Square are some of the monuments which we will visit. • Ethnological Museum • Monuments • The trinity Cathedral • The grand Market known as "Mercato"

On Mon, Apr 8, 2013 at 12:38 AM, ethiopiatravel <[email protected]> wrote: Day 1, arrival Addis Abeba. Atlas hotel Day 2, Addis Abeba - Awash NP Genet Hotel Day 3, Awash NP - Semera. Aramis pension.

Van:

Tineke Erauw ([email protected])

Verzonden: woensdag 17 april 2013 12:26:54 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Thank you!  But we need a domestic flight from Gondar to Addis ...

Van: ETT ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: woensdag 17 april 2013 11:42:23 Aan: [email protected] I confirm the cost 1250 includes domestic flight, hotels including breakfast full board in Danakil and entrance fees in Addis Ababa city tour. Flight schedules from Addis to Gondar run by Ethiopian air lines with Bombardier air craft.

ET 125 Departure 09:25 ‐ arrive 10:35 ET 123 Departure 13:20 ‐ arrive 14:25  Sent from my iPad

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: woensdag 17 april 2013 11:11:53 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Dear Daniel   Thanks for you email! I'm putting everything togheter and I will send it to the clients.   So, the price is 1250 included domestic flight, hotels including breakfast and full board Danakil.  Are the entrance fees in Addis Abeba City tour also included?   Do you have an idea for flight hours of the domestic flight?   Best regards   Tineke YourWay2Go

Van: ETT ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: woensdag 17 april 2013 10:57:16 Aan: [email protected] Dear Tineke, I hope you have received our last email regarding itinerary and cost. Regards Daniel Sent from my iPad

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: dinsdag 16 april 2013 11:09:37 Aan: Tineke Erauw ([email protected]) We accept Awash Falls Lodge. Additional flight cost from Gondar to Addis would be 50 Euro per person.  The cost is  Full Board in side Danakil Deppression. Bed and Breakfast out side Danakil depression. Single supplement ‐ 220 Euro per person. 

Van:

Tineke Erauw ([email protected])

Verzonden: dinsdag 16 april 2013 10:58:40 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Dear Daniel   Thank you for this proposal. I've send it to the clients and it sounds good for them. They just want to change some things:   ‐ Hotel in Awash NP: Awash Falls Lodge (not Genet Hotel) ‐ Domestic flight Gondar ‐ Addis Abeba   Can you send me the correct price for this then?  Based on double room, including breakfast and also send me the correct single supplement.   Please also note what's included and not included.   Best regards   Tineke Erauw YourWay2Go   Date: Mon, 15 Apr 2013 20:18:04 ‐1200 Subject: Re: Request Danakil Tour From: [email protected] To: [email protected]

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: dinsdag 16 april 2013 10:18:07 Aan: Tineke Erauw ([email protected]) Single supplement ‐  220 Euro per person.

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Deze afzender staat in de contactpersonenlijst. Verzonden: dinsdag 16 april 2013 10:07:21 Aan: Tineke Erauw ([email protected]) Day 1, arrival Addis Abeba.  You will be greeted with the traditional Ethiopian hospitality at the airport and transferred to the hotel. (Depending on your arrival time we can arrange afternoon or after hour city tour) Spend the time at leisure or do some acclimatization sightseeing. Day 2, Addis Abeba ‐ Awash NP.180kms We drive south, stopping at Bishoftu or Nazareth for lunch. Afternoon game drive in park, visit to Awash River and Awash Falls. O/n Genet Hotel. Day 03.Awash – Semera. Early morning observe the geology of Awash National Park (The Awash River falls, Fantale volcano; Tinishu Fentale, the Welded tuff plain, Blister caves; fissures, Sabober tuff ring, the recent and old lava flows. Drive to Semera, the capital city for the Afar people. O/n Aramis pension.  http://www.tripadvisor.com/ShowTopic‐g293790‐i9957‐k6163328‐ A_new_place_to_stay_in_Semera_Danakil_Depression‐Ethiopia.html Day 4, Semera – Afdera

Drive from Semera to Afdera. En route admire the volcanic rock and scenery of the desert. Up on arrival visit the salt extraction process on Lake Afdera. Dinner and overnight Camping. Day 5, Afdera ‐ Dodom ‐ Erta Ale We start drive to Dodom (at the base of Erta Ale). Dodom is about 17km from Erta Ale and it takes about 3 hrs trekking. Early dinner around 17:00 and trek up to Ertale at 20:00 hours. Camels transport all the camping materials and some food (sleeping materials like light mattresses and mat and water) to the rim of the volcano, where we spend the night watching the dramatic action of the boiling lava. Erta Ale ranks one of the most alluring and physically challenging natural attractions anywhere in Ethiopia. It is a shield volcano with a base diameter of 30 km and 1km square caldera at its summit. Erta Ale contains the world’s only permanent lava lake. Overnight on the top of the mountain. Erta Ale is 613 meters, with a lava lake, one of only five in the world, at the summit. It is notable for being the longest existing lava lake, present since the early years of the twentieth century.  O/n Camping at rim of the volcano. Day 6, Erta Ale – Dodom Continue filming and pictures of the volcano. Late afternoon trek back to Dodom. Over night camping at Dodom. Day 7, Dodom ‐ Ahmed Ale. After drive to reach Hamad Ela, better village with a total population about 500 people. Enjoy the sun set. This is may be one of the worst road in the world. The 80 km distance may take about 5 ‐ 6 hrs passing through changing landscape of solidified lava, rock, sand and occasional palm lined oasis. After you pass several small hamlets scattered here and there in this desert land. Over night camping at Hamed Ela. Day 8, Ahmed Ale ‐ Dallol ‐ Ahmed Ale. Morning tour Drive to Ragad (Asebo), the place where the localities are mining salt. Look the activity of breaking the salt from the ground, cutting in to rectangular pieces and loading on camels. You drive ahead to Dallol and visit the difference landscape formed by volcanic activity, Dallol + Lake Assal + camel caravans. Excursion to Dallol (116 meter below sea level, one of the lowest places in the world) colorful salts mining, visit Lake Assal, follow up camel caravans and walk with the Afar people. Sun rise and sun set at Dallol. Drive back to Hamedela  Day 9, Hamedella – Mekele. Drive from Hmedella to Mekelle. En route visit the camel caravan, the spectacular scenery of the road.   visit an Afar village perched on the escarpment of the Great Rift Valley.   Dinner and overnight Axum Hotel Day 10, Mekele. Mekele and start visiting the Museum of Mekele, the 138‐years old capital city of Emperor Yohanes IV. Mek'ele's heyday came later during the late nineteenth century, after Yohannes IV was crowned as King of Kings of Ethiopia, and chose Mekele as the capital of his realm. General city sight of the town and the Museum. Visit Micael Imba church.  Day 11, Mekele – Aksum. 241 km En route visit Abreha Atsebeha and Wukro Cherqos Rock Hewn Churches and the moon temple of Yeha. Over night in Axum Yeha Hotel. Day 12, Aksum – Gondar. 365 km drive to Gondar enroute wonder full scenery in Ethiopia and the Tekeze valley visit Limalimo‐one of the most twisted road. Lunch will be either the small town of Debark. After Lunch continue to driving Gondar. Over night Goha Hotel. Day 13, Gondar ‐ Addis Abeba. Fly or drive 700 kms . Drive via Bahir Dar.  On the route we will also visit the blue Nile gorge and Portuguese bridge.through Debre Libanos, about 110 km before Addis Ababa.  Day 14, City tour and departure Addis Abeba – Brussel. City tour of Addis Ababa, you visit the National Museum where you are able to see the Archaeological, Historical and Cultural collections of the different regions of Ethiopia. Above all, you will have a chance to visit of “Lucy” or “Denkinesh”. Visiting the Trinity Cathedral one of the most attractive and well design church in the city which was built in 1941,

Ethnological Museum, this museum is found inside the main campus of Addis Ababa University. Before, it was used as seat for Emperor Haileselassie untill he moved to jubilee palace in 1953. The grand open Market known as "Merkato" is the other beauty of the city. Merkato is the biggest open market in Africa one can get any item starting from traditional goods up to exported products. Liberty Monument, Martyrs' Monument Square are some of the monuments which we will visit. • Ethnological Museum • Monuments • The trinity Cathedral • The grand Market known as "Mercato" You may to break up the 700+km drive from Gondar to Addis Ababar with an overnight stay about half way or near to Addis.

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: maandag 15 april 2013 15:47:32 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Dear Daniel   Clients are very enthusatic, so could you please send me a detailed program and price for the itinerary send you earlier:   Day 1, arrival Addis Abeba Day 2, Addis Abeba ‐ Awash NP Day 3, Awash NP ‐ Semera Day 4, Semera ‐ Afdera Day 5, Afdera ‐ Dodom ‐ Erta Ale Day 6, Erta Ale ‐ Dodom Day 7, Dodom ‐ Ahmed Ale Day 8, Ahmed Ale ‐ Dallol ‐ Ahmed Ale Day 9, Ahmed Ale ‐ Mekele Day 10, Mekele Day 11, Mekele ‐ Aksum Day 12, Aksum ‐ Gondar Day 13, Gondar ‐ Addis Abeba Day 14, departure Addis Abeba ‐ Brussel   They are now with 4 persons, but maybe some other friend wants to join too. So please also send me the single supplement.   Thanks in advance!   Tineke Erauw

Van: [email protected] Verzonden: dinsdag 9 april 2013 10:28:30 Aan: [email protected] Dear Daniel   Thanks a lot! The price of 1 200 is including the Danakil part, hotels including breakfast, transport, ...? 

What is the supplement for a single person?   Tineke Erauw

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Verzonden: maandag 8 april 2013 15:27:54 Aan: [email protected] City tour of Addis. Day 1 City tour of Addis Ababa, you visit the National Museum where you are able to see the Archaeological, Historical and Cultural collections of the different regions of Ethiopia. Above all, you will have a chance to visit of “Lucy” or “Denkinesh”. Visiting the Trinity Cathedral one of the most attractive and well design church in the city which was built in 1941, Ethnological Museum, this museum is found inside the main campus of Addis Ababa University. Before, it was used as seat for Emperor Haileselassie untill he moved to jubilee palace in 1953. The grand open Market known as "Merkato" is the other beauty of the city. Merkato is the biggest open market in Africa one can get any item starting from traditional goods up to exported products. Liberty Monument, Martyrs' Monument Square are some of the monuments which we will visit. • Ethnological Museum • Monuments • The trinity Cathedral • The grand Market known as "Mercato"

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Verzonden: maandag 8 april 2013 14:38:58 Aan: Tineke Erauw ([email protected]) Day 1, arrival Addis Abeba. Atlas hotel Day 2, Addis Abeba - Awash NP Genet Hotel Day 3, Awash NP - Semera. Aramis pension. http://www.tripadvisor.com/ShowTopic-g293790-i9957-k6163328A_new_place_to_stay_in_Semera_Danakil_Depression-Ethiopia.html Day 4, Semera - Afdera. Tented camp. Day 5, Afdera - Dodom - Erta Ale. Camping in Afar house Day 6, Erta Ale - Dodom. Campng Day 7, Dodom - Ahmed Ale. Camping Day 8, Ahmed Ale - Dallol - Ahmed Ale. Camping Day 9, Ahmed Ale - Mekele. Axum Hotel. Day 10, Mekele. Axum Hotel. I recommend to drive and stay at Gerealta Lodge. Day 11, Mekele - Aksum. Day 12, Aksum - Gondar. Goha Hotel. Day 13, Gondar - Addis Abeba. Atlas Hotel Day 14, departure Addis Abeba - Brussels

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: maandag 8 april 2013 9:03:17 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Dear Daniel

  Could you please send me a detailed program and a list of hotels?  You can also include on day 1 a visit to the National Ethnological Museum.   Thanks!   Best regards, Tineke Erauw

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Verzonden: zondag 7 april 2013 18:30:54 Aan: [email protected] Dear Tineke, Thanks for sending your proposed itinerary. It is practical and we can make it happen. The cost will be 1200 Euro per person. This cost is based on 3 star hotels except for the camping in Danakil Depression. Our vehicles are in excellent condition with working air conditioning and the vehicles are 2010/11 models. The itinerary is still flexible and in general the road conditions in Ethiopia are improving and many roads are now being paved. If you have any questions please don't hesitate to contact us. We are committed to providing the best possible service for your clients. Best Regards Daniel

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: zondag 7 april 2013 13:40:54 Aan: ethiopiatravel ([email protected]) Dear Daniel Thank you for the proposal! Clients are very enthousiatic. This is their last proposal for the journey.  Could you work this out please? Day 1, arrival Addis Abeba Day 2, Addis Abeba ‐ Awash NP Day 3, Awash NP ‐ Semera Day 4, Semera ‐ Afdera Day 5, Afdera ‐ Dodom ‐ Erta Ale Day 6, Erta Ale ‐ Dodom Day 7, Dodom ‐ Ahmed Ale

Day 8, Ahmed Ale ‐ Dallol ‐ Ahmed Ale Day 9, Ahmed Ale ‐ Mekele Day 10, Mekele Day 11, Mekele ‐ Aksum Day 12, Aksum ‐ Gondar Day 13, Gondar ‐ Addis Abeba Day 14, departure Addis Abeba ‐ Brussels Thanks in advance! Best regards, Tineke Erauw

Van: ethiopiatravel ([email protected]) Verzonden: zaterdag 6 april 2013 23:57:43 Aan: [email protected] Dear Tineke, Thank you very much for your request. We would be happy to help you with a visit to Danakil. Here is the itinerary to Danakil Depression and cost details:

Danakil Depression (Surface) ‐ 5 days and 4 nights Day  1 ‐ Arrival Addis– Awash Up on arrival be meet by staff after coffee break head to Awash. En route visit the Crater lakes of Debre‐ Zeit. Late in the evening have safari in the Awash national Park. O/n Genet Hotel Day  2 ‐ Awash – Semera. Early morning observe the geology of Awash National Park (The Awash River falls, Fantale volcano; Tinishu Fentale, the Welded tuff plain, Blister caves; fissures, Sabober tuff ring, the recent and old lava flows. Drive to Semera, the capital city for the Afar people. O/n camping Day  3 ‐ Semera – Afdar Lake Afdera ‐ – Dodom – Erta’ale.  Drive from Semera to Afdera. En route admire the volcanic rock and scenery of the desert. Up on arrival visit the salt extraction process on Lake Afdera. from Afdera to Dodom. We start drive to Dodom (at the base of Erta Ale). Dodom is about 17km from Erta Ale and it takes about 3 hrs trekking. Early dinner around 17:00 and trek up to Ertale at 20:00 hours. Camels transport all the camping materials and some food (sleeping materials like light mattresses and mat and water) to the rim of the volcano, where we spend the night watching the dramatic action of the boiling lava. Erta Ale ranks one of the most alluring and physically challenging natural attractions anywhere in Ethiopia. It is a shield volcano with a base diameter of 30 km and 1km square caldera at its summit. Erta Ale contains the world’s only permanent lava lake. Overnight on the top of the mountain. Erta Ale is 613 meters, with a lava lake, one of only five in the world, at the summit. It is notable for being the longest existing lava lake, present since the early years of the twentieth century.  In the evening trek up to the mountains to visit the active volcano. O/n Camping Day  4 ‐ Erta’ale – Dodom – Dallol Descend from Erta Ale around 9 am Dodom ‐ Hamd Ela. Leave back to Dodom after an early breakfast, if possible at 07:00. You will reach latest at 10:30 am at the camp, time to relax. After drive to reach Hamad Ela, better village with a total population about 500 people. Enjoy the sun set. This is may be one of the worst road in the world. The 80 km distance may take about 5 ‐ 6 hrs passing through changing landscape of solidified lava, rock, sand and occasional palm lined oasis. After you pass several small hamlets scattered here and there in this desert land. Over night camping at Hamed Ela.  Day 5 ‐ Dallol – Morning tour Drive to Ragad (Asebo), the place where the localities are mining salt. Look

the activity of breaking the salt from the ground, cutting in to rectangular pieces and loading on camels. You drive ahead to Dallol and visit the difference landscape formed by volcanic activity, Dallol + Lake Assal + camel caravans. Excursion to Dallol (116 meter below sea level, one of the lowest places in the world) colorful salts mining, visit Lake Assal, follow up camel caravans and walk with the Afar people. Drive back to Hamedela and proceed to Mekele. O/n Axum Hotel or drive to Gereata area Tigray churches. Over night Gerealta Lodge.  $700 USD per person. Price Includes: - vehicle latest model Toyota with Experienced English speaking driver throughout the Tour. - All Entrance fees and licenses as per the program. - Accommodation and all meals throughout the tour. - Non-Alcoholic Beverages with meals as per the program and plenty bottles of water 1.5 litter for the trip. - Surface Transport expense with four wheel drive Land cruiser including fuel expense and drivers allowance - Local guide service for the afar region as per the program. - Cooking, camping equipment, - Scout and police service in Afar Region as per the program. - Camel and Camel tires in Afar Region as per the program. - Experienced cook throughout of the tour as per the program. - Government Taxes-VAT. For the duration of the trip we are responsible for all meals, waters entrance fees, accommodation, security, and transportation. Duration - five days from Addis to Mekele. It is possible to stay one day extra at the volcano and one day at the Dallol Hamedela.

The itinerary is flexible. Regards Daniel Addis Ababa +251 934 375492 tel Bole Medhane alem behind Kaldis Cafe Chicken hut building 1st floor.

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: donderdag 4 april 2013 21:09:17 Aan: Sol2rs ([email protected]) Dear Genet The tour starts in Addis Abeba. Clients arrive at 7 January. Then next day overnight in Awash NP and then 9 January to Semera. So, if you can also arrange transport during these 3 days, it would be perfect! If you have any other questions, please don't hesitate to ask me! Best regards Tineke Erauw  

Van: Sol2rs ([email protected]) Verzonden: donderdag 4 april 2013 19:38:52

Aan: [email protected] Dear Tineke,Thank you for your email.Our specialist Solomon Berhe for the Danakil is away on tour but will be returning on Sunday.Then he will give full attention to your request. I a, wondering how you may arrive at Semera as it is some distance from Addis Ababa.Our cars would start in Addis so you would be charged for the,.Would your clients prefer to start from Addis Ababa as they will be paying for cars from there. Usually we do organise bespoke tours from Addis Ababa using our 4x4 cars or we do use a local agent in Mekele if going to and from Mekele. Please confirm your starting points so that Solomon can give accurate costing. Genet Www.solomonberhetours.com

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: donderdag 4 april 2013 10:39:19 Aan: [email protected] ([email protected]) 1 bijlage Banner.jpg (56,9 kB) Dear madam, sir   Please let me introduce YourWay2Go. We are a Belgium tour operator and are specialized in tailor made travels.  I have 4 pax (clients) who wants to visit the Danakil. Could you please send me the price for itinerary below? Or could you give me a mail address from a contact person who could help me to arrange this?   01

|

Fri, 10 Jan, 2014

|

Semera - Afdera Lake

02

|

Sat, 11 Jan, 2014

|

Afdera Lake - Dodom - Erta Ale Volcano

03

|

Sun, 12 Jan, 2014

|

Erta Ale Volcano - Dodom

04

|

Mon, 13 Jan, 2014

|

Dodom - Ahmed Ale

05

|

Tue, 14 Jan, 2014

|

Ahmed Ale - Dallol - Ahmed Ale

06

|

Wed, 15 Jan, 2014

|

Ahmed Ale - Mekele

  Please include:             4WD landcruiser with driver           Army guides           Afar chef for preparing the meals           Camping‐ and cook material during the tour           Camels for tour to Erta Ale   Please send me, if possible, a detail price of all activities, transport, … .   Best regards, Tineke Erauw Stage Medewerker YourWay2Go ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙ 

Van: Tineke Erauw ([email protected]) Verzonden: donderdag 4 april 2013 10:36:09 Aan: [email protected] ([email protected]) 1 bijlage Banner.jpg (56,9 kB) Dear madam, sir   Please let me introduce YourWay2Go. We are a Belgium tour operator and are specialized in tailor made travels.  I have 4 pax (clients) who wants to visit the Danakil. Could you please send me the price for itinerary below? Or could you give me a mail address from a contact person who could help me to arrange this?   01

|

Fri, 10 Jan, 2014

|

Semera - Afdera Lake

02

|

Sat, 11 Jan, 2014

|

Afdera Lake - Dodom - Erta Ale Volcano

03

|

Sun, 12 Jan, 2014

|

Erta Ale Volcano - Dodom

04

|

Mon, 13 Jan, 2014

|

Dodom - Ahmed Ale

05

|

Tue, 14 Jan, 2014

|

Ahmed Ale - Dallol - Ahmed Ale

06

|

Wed, 15 Jan, 2014

|

Ahmed Ale - Mekele

  Please include:             4WD landcruiser with driver           Army guides           Afar chef for preparing the meals           Camping‐ and cook material during the tour           Camels for tour to Erta Ale   Please send me, if possible, a detail price of all activities, transport, … .   Best regards, Tineke Erauw Stage Medewerker YourWay2Go ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙