Ideeën geldinzamelingsacties (toolkit) voor de Hoorn van Afrika INHOUD INLEIDING
KOM IN ACTIE: •
FIETSTOCHT
•
FILMAVOND
•
IETS TE VIEREN
•
KETTINGBRIEF
•
LEGE FLESSENACTIE
•
LEVENDE AUTOWASSTRAAT
•
ROMMELMARKT
•
SPONSORLOOP
•
STRAATBARBEQUE
•
VERKOOPACTIES
•
MET VRIENDEN AAN KENIAANSE MAALTIJD
•
ZWEMESTAFETTE
EXTRA INFORMATIE
Inleiding In dit document vindt u voorbeelden van acties die u kunt uitvoeren om geld in te zamelen voor de bevolking in de Hoorn van Afrika. In de Hoorn van Afrika is de situatie rampzalig. Tien miljoen mensen in deze regio worden bedreigd door een hongersnood. Volgens de Verenigde Naties is de droogte de ergste in zestig jaar. In de afgelopen weken zijn veel mensen vanwege de honger gevlucht naar vluchtelingenkampen. De situatie is hier en in de rest van de regio schrijnend door gebrek aan voedsel. Daarom doen de deelnemers van de Samenwerkende Hulporganisaties een dringende oproep aan de Nederlandse bevolking om geld te geven op Giro 555. Uw actie en donatie is nodig om mensen te voeden en de schade voor de getroffen bevolking te beperken. De opbrengsten worden gebruikt om noodhulp te bieden aan de mensen die door de honger worden bedreigd. Denk hierbij aan water, voedsel en medische zorg voor de mensen in de getroffen dorpen en vluchtelingenkampen. Laat deze mensen niet van de honger omkomen. Geef aan Giro 555!
Lege flessenactie Het idee Statiegeldflessen inzamelen om de opbrengst te doneren aan Giro 555 voor de slachtoffers in Oost-Afrika Wat hebben we nodig? Heel veel statiegeldflessen! Vrijwilligers die: De actie coördineren. De flessen inleveren bij de supermarkt(en). Het statiegeld in ontvangst nemen en het overschrijven op giro 555. Duidelijke publiciteit verzorgen over de actie, de data van uitvoering en het doel (Publiciteit bijvoorbeeld in (school)blad, kerkblad, website, via de leiders van jeugdclubs, scouting, timmerdorp, via de lokale kranten etc.) Volwassenen/kinderen die: Thuis statiegeldflessen inzamelen Evt. langs de deuren (de buren) gaan om lege statiegeldflessen te verzamelen Uitvoering De vrijwilligers informeren de supermarkten over deze actie. Als het goed is komt u immers straks met grote hoeveelheden flessen in één keer bij ze aankloppen. Bespreek bijvoorbeeld met de supermarkten op welke tijdstippen het inleveren het beste kan gebeuren en welke flessen wel en welke niet ingenomen worden. Informeer ook bij de gemeente of mensen voor dit doel langs de deuren mogen gaan, of dat daarvoor een vergunning nodig is. Uiteraard maken de vrijwilligers de deelnemers enthousiast om zoveel mogelijk flessen in te zamelen voor deze actie. De deelnemers zamelen thuis en in de omgeving, bijvoorbeeld via de buren of via familie, statiegeldflessen in. Deze flessen leveren zij in op één centraal punt, bijvoorbeeld marktplein. Tips! Zorg dat er één centrale ruimte is waar de flessen ingeleverd kunnen worden. Zet daar alvast vouwkratten en dozen klaar zodat u de flessen gemakkelijk mee kunt nemen naar de supermarkt(en). Zet een actiebord op het marktplein, hierop kunt u tussenstanden van de opbrengst bijhouden.
Fietstocht Het idee Vraag enkele ervaren fietsfanaten een gesponsorde fietstocht te organiseren, waarbij de opbrengst voor de slachtoffers in Oost-Afrika bestemd is. Wat hebben we nodig?
Sponsor/stempelkaarten Verschillende fietsroutes Bijpassende routebeschrijvingen Activiteit bij een aantal stempelposten Informatie over de actie voor de slachtoffers van de overstroming in OostAfrika, te vinden op www.giro555.nl. Vrijwilligers voor bij de stempelposten en bij de activiteiten daar
Uitvoering Organiseer de tocht bij voorbeeld met een aantal scholen uit de regio. U kunt dan de krachten bundelen en een route uitzetten waarbij deelnemers op verschillende plaatsen kunnen starten, bijvoorbeeld bij iedere school die meewerkt. Zo maakt u het voor veel mensen mogelijk om mee te doen en dicht bij huis te starten. Deze verschillende startpunten kunnen tegelijk de stempelposten op de route zijn. Maak variaties in de lengte van de tocht, zodat mensen kunnen kiezen om bijvoorbeeld 10, 15 of 25 kilometer te fietsen. Uiteraard kunt u er ook voor kiezen om één start- en finishpunt te hebben. Dit maakt de uitvoering van deze actie gemakkelijker. Deelnemers kunnen zich per kilometer laten sponsoren. Nodig mensen en vooral kinderen en jongeren uit om mee te doen en geef hen vooraf een sponsorkaart. Hierop kunnen zij vrienden en familieleden laten invullen voor welk bedrag zij de deelnemer (per kilometer) sponsoren. Zet op de sponsorkaart ook de vakjes waarin deelnemers tijdens de fietstocht de stempels kunnen laten zetten als bewijs dat zij het aantal kilometers ook werkelijk hebben afgelegd. Informeer mensen via een weekblad, posters en eventuele websites op welke locaties en tijdstippen ze kunnen starten en hoe ze zich kunnen laten sponsoren. Geef de deelnemers bij ieder startpunt een routebeschrijving (vanaf dat specifieke startpunt) en controleer of zij hun sponsorkaart bij zich hebben voor het stempelen. Houd reserve-sponsorkaarten beschikbaar als stempelkaart. Aan de hand van de routebeschrijving komen de deelnemers langs de andere start- / stempelpunten, waar zij een stempel halen op hun sponsorkaart. Iedereen eindigt weer op het punt waar is opgestapt. Met de gestempelde sponsorkaart zamelen de fietsers het toegezegde geld in bij hun sponsors. U kunt het deelnemen aan de tocht extra aantrekkelijk maken door op de verschillende start- en stempelplaatsen iets bijzonders te organiseren: een kerk of tuin die opengesteld is voor bezichtiging. Geef informatie over de actie voor de slachtoffers in Oost-Afrika door bijvoorbeeld foto’s te tonen, een standje in te richten. Voor alle actuele informatie kunt u kijken op www.giro555.nl
Filmavond Het idee Huur een paar mooie films, bijvoorbeeld rondom het thema Ontwikkelingssamenwerking. Nodig vrienden uit, zorg voor hapjes en drankjes, vraag intreegeld en doneer de opbrengst aan Giro 555 voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Wat hebben we nodig?
Mooie films Leuke uitnodiging Hapjes, drankjes Groot televisiescherm
Uitvoering Prik een datum, maak een leuke uitnodiging voor je vrienden en ga met elkaar één (of meerdere) films kijken. Vraag een kleine bijdrage en doneer de opbrengst aan Giro 555 voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Tips! Films op locaties in Oost-Afrika met thema’s om over na te praten: Migrations of Beaty (2009) – Ethiopië Teza (2008) – Ethiopië Togetherness Supreme (2010) – Kenia Soul Boy (2010) – Kenia
Kettingbrief Het idee Stuur een e-mail of een brief naar je vrienden over de ernstige situatie in de Hoorn van Afrika, vraag hen een gift over te maken en de e-mail weer door te sturen naar hun vrienden. Wat hebben we nodig?
Tekst voor de e-mail (zie hieronder) 10 (mail)adressen van vrienden
Uitvoering Stuur je vrienden een mail met de volgende tekst: Beste vriend, In de Hoorn van Afrika is de situatie rampzalig. Tien miljoen mensen in deze regio worden bedreigd door een hongersnood. Volgens de Verenigde Naties is de droogte de ergste in zestig jaar. In de afgelopen weken zijn veel mensen vanwege de honger gevlucht naar vluchtelingenkampen. De situatie is hier en in de rest van de regio schrijnend door gebrek aan voedsel. Daarom doen de deelnemers van de Samenwerkende Hulporganisaties een dringende oproep aan de Nederlandse bevolking om geld te geven op Giro 555. Ik heb een gift over gemaakt en ik vraag jou om na te denken of je ook zo een steentje wilt bijdragen. Jouw actie en donatie is nodig om mensen te voeden en de schade voor de getroffen bevolking te beperken. De opbrengsten worden gebruikt om noodhulp te bieden aan de mensen die door de honger worden bedreigd. Denk hierbij aan water, voedsel en medische zorg voor de mensen in de getroffen dorpen en vluchtelingenkampen. Laat deze mensen niet van de honger omkomen. Geef aan Giro 555! En stuur deze mail door aan 10 vrienden. Hartelijke groet, Jouw naam P.S. Typ de adressen van je vrienden in het ‘b.c.c.-invoerveld’ om eventueel misbruik van de mailadressen te voorkomen. Tips! Maak de mail persoonlijker door in de aanhef de naam van je vriend te noemen (beste Kees)
Sponsorloop Het idee Organiseer een sponsorloop rondom een school, marktplein of wandelroute/dagen. Zoveel mogelijk kinderen en (groot)ouders lopen zoveel mogelijk rondjes om de school (of op een uitgezette route) om geld in te zamelen voor in Oost-Afrika. Wat hebben we nodig?
Sponsor/stempelkaarten Uitgezette route Stempelpost Informatie over de actie voor de slachtoffers in Oost-Afrika Vrijwilligers voor de stempelposten Vrijwilligers langs de route
Uitvoering Een sportief, ludiek en vaak goedlopend succesnummer is de sponsorloop. De lopers komen letterlijk in beweging voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Organiseer de tocht rondom de school of uitgezette route en enthousiasmeer zoveel mogelijk kinderen en (groot)ouders om deel te nemen aan deze sponsorloop. Enkele dagen voorafgaand aan de sponsorloop geeft u iedere deelnemer een sponsorkaart, waarop ouders, opa’s en oma’s, buren en vrienden een sponsorbedrag (per rondje) kunnen invullen. Op de dag zetten vrijwilligers de route uit, bijvoorbeeld met linten en pionnen. Tijdens de sponsorloop staan enkele vrijwilligers langs de route in geval van ongelukjes en uiteraard voor de algemene veiligheid. De deelnemers starten gezamenlijk met de sponsorloop om vervolgens na elk rondje een stempel op te halen als bewijs voor de sponsoren. Na de sponsorloop gaan de deelnemers bij hun sponsoren langs om het toegezegde geld op te halen. Dit geld leveren zij in op één centrale plek binnen de school, clubhuis of bijv. Gemeentehuis. Stel hiervoor bijvoorbeeld twee leraren c.q. ambtenaar aan.
Verkoopacties Het idee Zelfgemaakte fruitlimonade, (warme) chocolademelk, oliebollen, appelflappen en koekjes. Stuk voor stuk gemakkelijk te maken en tijdens een goed moment op het school-/marktplein te verkopen, waarbij de opbrengst bestemd is voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Wat hebben we nodig?
Heerlijke limonade, (warme) chocolademelk, benodigdheden voor de oliebollen, appelflappen en koekjes. (Thermos)kannen, stevige papieren bekertjes en servetten. Een eenvoudige tafel – of een echte marktkraam. Materialen over de actie en de ramp (actuele informatie is te vinden via www.giro555.nl)
Uitvoering Enthousiasmeer een selectie ouders en kinderen om thuis lekkernijen te bereiden die op de actiedag kunnen worden verkocht. Vertel de overige kinderen, ouders en verzorgers minstens een week tot enkele dagen voorafgaand aan de actie via het schoolblad en de website aan dat er een actie wordt gehouden voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Zet op de dag zelf een tafel of kraam op het (school)plein, kleed die vrolijk aan met vlaggen en theedoeken. En natuurlijk met al het lekkers dat u gaat verkopen. Hang het materiaal over de SHO actie en de ramp in Oost-Afrika in de kraam en vertel erover, hoe meer u kunt vertellen hoe groter de geefbereidheid zal zijn. Laat ook kinderen rondlopen met de zelfgemaakte lekkernijen. Vraag een bescheiden bedrag per beker of lekkernij en een extra gift voor de actie. Tips! Informeer wel tijdig bij de gemeenten of u voor een dergelijke activiteit een vergunning nodig heeft. Voer deze actie uit op een dag dat u sowieso al veel mensen verwacht in en rond uw (school)plein.
Levende autowasstraat Het idee Trek een dag de laarzen aan. Alle emmers en sponsen verzamelen! Een groep volwassenen/jongeren slaat aan het poetsen en de opbrengst is bestemd voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Wat hebben we nodig?
Enthousiaste autowassers Voldoende auto’s om te wassen Sponzen, emmers, schoonmaakmiddel
Uitvoering Vooraankondiging en publiciteit zijn belangrijke succesfactoren voor deze actie. Belangrijk is daarom dat zoveel mogelijk mensen (bijvoorbeeld via de lokale basisschool/VO/verenigingen) aandacht geven aan de wasdag! Geef kinderen via school/vereniging bijvoorbeeld een briefje mee met de datum, de tijdstippen en de locatie. Vertel ook over deze actie in de lokale media, schoolblad, supermarkt of op de website. Op de dag zelf is het de emmers vullen en zorgen dat de vrijwilligers de auto’s gaan wassen. Voor elke wasbeurt rekent u één vast bedrag, uiteraard zijn extra giften voor de noodhulpsituatie in Oost-Afrika meer dan welkom. Het ingezamelde bedrag kunt u overschrijven op giro 555 van de Samenwerkende Hulporganisaties. Tips! Vergeet niet om bij de gemeente een vergunning aan te vragen. Plaats in de buurt van de wasstraat informatie over de actie en over de huidige situatie in Oost-Afrika. Alle actuele informatie kunt u vinden op www.giro555.nl.
Straatbarbeque Het idee Gezellig met de hele straat barbecueën en de opbrengst geven aan Giro 555. Organiseer een (straat)barbecue. Wat hebben we nodig?
Enthousiaste organisatoren Vlees/vis braders Salademakers Voldoende stoelen/barbecues/tafels Voldoende borden/bestek/glazen/servetten Leuke uitnodigingen
Uitvoering Stuur een leuke uitnodiging naar uw buren. Stel een bedrag vast voor deelname aan de barbecue (onkosten + bijdrage voor Giro 555). Wijs iemand aan voor alle inkopen (brood, salade, vlees, vis, drank). Zorg voor een tafel met informatie over de noodtoestand in de Hoorn van Afrika. Vraag de lokale bakker / slager / supermarkt of zij de actie willen sponseren. Dit vergroot de belangstelling en het enthousiasme voor de deelnemers. Het ingezamelde bedrag kunt u overschrijven op giro 555 van de Samenwerkende Hulporganisaties. Tips! Vergeet niet om bij de gemeente een vergunning aan te vragen. Plaats in de buurt / in de straat informatie over de actie en over de huidige situatie in Oost-Afrika. Alle actuele informatie kunt u vinden op www.giro555.nl.
Rommelmarkt Het idee Organiseer een gezellige rommelmarkt. Mensen uit dorp/stad hebben wel spullen die ze graag van de hand doen. Denk daarbij aan boeken, (kinder)kleding, speelgoed, platen/cd’s/dvd’s, etc. Wat hebben we nodig?
Enthousiaste spullen ophalers Voldoende items om te verkopen School-/marktplein Poster, flyers om de markt aan te kondigen Tafels/kleden/marktkraampjes Materialen over de actie en de ramp (actuele informatie is te vinden via www.giro555.nl)
Uitvoering Vooraankondiging en publiciteit zijn belangrijke succesfactoren voor deze actie. Belangrijk is daarom dat zoveel mogelijk mensen (bijvoorbeeld via de lokale basisschool/VO/verenigingen) aandacht geven aan de rommelmarkt. Geef kinderen via school/vereniging bijvoorbeeld een briefje mee met de datum, de tijdstippen en de locatie. Vertel ook over deze actie in de lokale media, schoolblad, supermarkt of op de website. Kleed de kraampjes gezellig aan met vlaggetjes en slingers. Zorg ook voor kraampjes waar wat eten/drinken verkocht wordt. Hang het materiaal over de SHO actie en de ramp in Oost-Afrika in de kraam en vertel erover, hoe meer u kunt vertellen hoe groter de geefbereidheid zal zijn. Het ingezamelde bedrag kunt u overschrijven op giro 555 van de Samenwerkende Hulporganisaties. Tips! Vergeet niet om bij de gemeente een vergunning aan te vragen. Plaats in de buurt / in de straat informatie over de actie en over de huidige situatie in Oost-Afrika. Alle actuele informatie kunt u vinden op www.giro555.nl.
Vrienden aan Keniaanse maaltijd Het idee Nodig vrienden, buren of bekenden uit bij u thuis uit en bereidt voor hen een Keniaanse maaltijd. Vraag een bijdrage die bestemd is voor Giro 555. Wat hebben we nodig?
Ingrediënten voor het recept Voldoende stoelen, borden, bestek, glazen en servetten Materialen over de actie en de ramp (te vinden op www.giro555.nl) Een bus of doosje waar mensen geld in kunnen achterlaten
Keniaans recept: Curry Giriama – vis in kokosmelk Ingrediënten voor 4 personen: - 1 mespunt saffraandraadjes - 2 teentjes knoflook - 1 kleine ui - 1 tl komijn - 1 tl kurkuma - 500 gr visfilet (bv. kabeljauw) - zout en peper - 2 tomaten - 400 ml kokosmelk
Bereiding: 1. Week de saffraan in een eetlepel water. 2. Snijd de ui fijn en de tomaat in blokjes. 3. Fruit de knoflook, ui, kurkuma en komijn 5 minuten in hete boter. 4. Snijd de vis in stukken, bestrooi met zout en peper, en bak de vis 10 minuten mee. 5. Voeg de tomaten en saffraan met het weekwater toe en laat 10 minuten suderen. 6. Roer de kokosmelk erdoor en laat de saus in 15 minuten inkoken tot een romig geheel. Lekker met sperziebonen, gebakken aardappelen of rijst. Uitvoering Stuur een kaartje of een e-mail naar de mensen die u wilt uitnodigen. Vertel daarin dat het om een benefietetentje gaat voor de ramp in de Hoorn van Afrika. Bepaal hoeveel mensen er komen en reken uit hoeveel ingrediënten u nodig heeft. Doe boodschappen en kook de maaltijd. Als iedereen er is, heet u iedereen welkom en vertelt u dat u met dit etentje geld wilt ophalen voor Giro 555. U kunt een bus of doosje rond laten gaan waarin iedereen zijn donatie kan geven. Tips! Check of mensen speciale dieetwensen hebben. Vraag of iemand wil helpen met het koken of dekken van de tafel. Draai Afrikaanse muziek tijdens het eten of lees een gedicht voor van een Afrikaanse dichter.
Iets te vieren? Een alternatief kado Het idee Bent u binnenkort jarig of heeft u iets anders te vieren, bv. een huwelijksjubileum? Vraag aan uw bezoek om een alternatief kado: een bijdrage voor de noodhulp in de Hoorn van Afrika. Wat hebben we nodig?
Materialen over de actie en de ramp (te vinden op www.giro555.nl) Een bus of doos waar mensen geld in kunnen achterlaten
Uitvoering Geef in de uitnodiging voor uw feest een alternatieve kadotip: u zou het op prijs stellen als mensen een bijdrage voor noodhulp in de Hoorn van Afrika willen geven. Zet op een goed zichtbare plaats op uw feest een bus of doos neer waar mensen hun giften in kunnen doen. U kunt er bv. de poster van de actie op plakken of een paar foto’s. Deze materialen zijn te downloaden van www.giro555.nl). Als uw feest in een openbare gelegenheid is, kan het goed zijn om iemand een oogje in het zeil te laten houden.
Zwemestafette Het idee Organiseer een zwemestafette in een zwemaccommodatie. Zoveel mogelijk kinderen en (groot)ouders zwemmen zoveel mogelijk baantjes in het zwembad (of in een uitgezette route in open water) om geld in te zamelen voor Oost-Afrika. Wat hebben we nodig?
Zwemaccommodatie Sponsor/stempelkaarten Stempelpost Informatie over de actie voor de slachtoffers in Oost-Afrika Vrijwilligers voor de stempelposten Vrijwilligers langs de route (zwemmen in open water)
Uitvoering Een sportief, ludiek en vaak goedlopend succesnummer is een zwemestafette. De zwemmers komen letterlijk in beweging voor de slachtoffers in Oost-Afrika. Organiseer de zwemmarathon in een zwemaccommodatie of uitgezette route in open water en vraag zoveel mogelijk kinderen en (groot)ouders om deel te nemen aan deze zwemmarathon. Enkele dagen voorafgaand aan de zwemmarathon geeft u iedere deelnemer een sponsorkaart, waarop ouders, opa’s en oma’s, buren en vrienden een sponsorbedrag (per baantje of afstand) kunnen invullen. Op de dag zetten vrijwilligers de zwemroute uit, bijvoorbeeld met linten en boeien. Tijdens de zwemestafette staan enkele vrijwilligers langs de route in geval van assistentie en uiteraard voor de algemene veiligheid. De deelnemers starten achter elkaar (zwembad) of gezamenlijk (open water) met de zwemestafette. Om vervolgens na elke gezwommen afstand (= uitgezette route) een stempel op te halen als bewijs voor de sponsoren. Na de zwemmarathon gaan de deelnemers bij hun sponsoren langs om het toegezegde geld op te halen. Dit geld leveren zij in op één centrale plek binnen de zwemaccommodatie, school of bijv. Gemeentehuis. Stel hiervoor bijvoorbeeld twee (zwem)leraren c.q. ambtenaar aan. Tips! Informeer wel tijdig bij de gemeenten of u voor een dergelijke activiteit een vergunning nodig heeft. Voer deze actie uit op een dag dat u sowieso al veel mensen in de zwemaccommodatie verwacht. Zet op een centrale plek een actiebord, hierop kunt u tussenstanden van de opbrengst bijhouden.
Extra informatie Alle actuele informatie over de situatie in de Hoorn van Afrika vindt u op www.giro555.nl Wie zijn de SHO? De stichting Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) heeft 10 deelnemende Nederlandse hulporganisaties. Bij grote rampen slaan zij de handen ineen om gezamenlijk de steun van de Nederlandse bevolking te vragen.
ICCO & Kerk in Actie Oxfam Novib Nederlandse Rode Kruis Cordaid mensen in Nood Tear UNICEF Nederland Save the Children Stichting Vluchteling Terre des Hommes World Vision Nederland
Waarom een actie voor de Hoorn van Afrika? Een aantal van de deelnemende organisaties van de SHO is al actief met hulpverleners die hulpprogramma’s en preventieve maatregelen verzorgen in het gebied de Hoorn van Afrika. Vanuit deze hoek is de noodklok geluid. De Deelnemers van de Samenwerkende Hulporganisaties zijn hierna, gezien de schrijnende crisis situatie, overgegaan tot het gezamenlijk actievoeren voor Giro555. Hiermee kunnen ze hun werk met grote urgentie uitbreiden met noodhulpactiviteiten. Rekening moet worden gehouden met een ernstige crisis die nog maanden gaat duren. Het is overigens niet reëel om te denken dat alle ellende met een SHO-actie kan voorkomen worden. De deelnemende organisaties kunnen met de opbrengsten van Giro555 niet alle rampspoed voorkomen, maar wel de schade beperken. Wat wordt er met uw geld gedaan? Met de opbrengsten van Giro555 wordt medische hulp geboden in de vluchtelingenkampen, en voor water en voedsel gezorgd. De situatie in de Hoorn van Afrika is voor velen met gewoon voedsel niet meer op te lossen. Voor mensen met zware ondervoeding is therapeutische voeding nodig. Buiten de kampen worden noodhulpmaatregelen getroffen zoals: met tankwagens water naar dorpen brengen, voedsel- en waterbonnen distribueren, het verkleinen van de getroffen kuddes door vee tegen een redelijke prijs op te kopen, het vee te laten slachten en het vlees te verdelen. Het verhaal van de tweejarige Tipen Elaar Tipen is twee jaar en woont in het dorpje Kerio in de provincie Turkana in het noorden van Kenia. Borstvoeding was het enige voedsel wat hij kreeg. Zijn moeder is onlangs overleden. En daarmee begon voor Tipen het overleven. Tipen wordt nu verzorgd door zijn oma. Die geeft hem thee en water te drinken. Soms geeft ze hem palmboomzaden, maar die zijn schaars. Het resultaat? Tipen is ernstig ondervoed en krijgt niet de zorg die hij nodig heeft. Snelle actie is noodzakelijk.