Gemeentenieuws Nieuwe Stijl
Protestantse Gemeente Wassenaar
Tweemaandelijkse uitgave Protestantse Gemeente Wassenaar • nr. 18 • februari/maart ’15 • www.pkn-wassenaar.nl
In dit nummer Pagina 3: Inspiratie Vier gemeenteleden vertellen door welke Bijbelse figuur zij zich laten inspireren. De antwoorden variëren. Pagina 4: Syrië “Mijn grootste droom is om mijn kinderen hun dromen terug te geven,” zegt de Syrische vluchteling Mousa Shahan. Pagina 4: Diaconie Een deel van de vluchtelingen in Duinrell schoof aan bij het kerstdiner. Ook was er weer een kledinginzameling. Pagina 6: Kerkbalans In december zegden een kleine 200 mensen hun kerkelijke bijdrage digitaal toe, de rest koos voor de bekende envelop. Pagina 6: Kerk & Kunst Iconen van Christus zijn het beeld van de onzichtbare God. In februari en maart is er een expositie in de Messiaskerk.
Onvergetelijk
Jezus incognito
De aanwezigheid van Christus in films Geregeld vormen Jezus of een Bijbelverhaal de inspiratiebron van kunstenaars en filmmakers. Vorig jaar nog konden we in de bioscoop naar Noach en Exodus kijken. En de figuur van Jezus inspireerde tot films als Jesus Christ Superstar en The passion of Christ. Een betoog over de aanwezigheid van Christus in films, onder andere in Babette’s feast. Door Jilles de Klerk Er zijn meerdere films die over het leven van Jezus gaan. Daarin is de aanwezigheid van Christus duidelijk. Maar ook in films die helemaal niet over Jezus gaan, zijn toch sporen van Christus te vinden. Jezus is daar als het ware incognito. Martien Brinkman, theoloog aan de Vrije Universiteit, zocht in films, romans, gedichten en beeldende kunst naar zulke sporen. Tot zijn eigen verrassing kwam hij heel wat Christus-figuren tegen. Niet verdwijnen “Het geeft aan dat Christus in een eeuwenlang proces onze cultuur is ‘ingegaan’,” zegt Brinkman. De conclusie dat het christendom in West-Europa op het punt staat te verdwijnen, deelt hij dan ook niet. “Ik geloof daar niets van. Het christelijke gedachtengoed wordt ook bewaard in de artistieke cultuur. Het is daar overal aanwezig!” >> Lees verder op pagina 3
Hans Bouma Lees. Lees je in. Lééf je in. Verhalen die verhelderen, je dragen, je voeden. Licht, licht dat niet wijkt. Een weg, een weg die je niet bedriegt. Verhalen om mee te leven, hoe menselijk te leven, verhalen om mee te sterven, hoe menselijk te sterven. Onvergetelijk ontmoet je er je God. Ontmoet je er jezelf. Uit: Hans Bouma, Mijn God
Dresscode voor dominees? Jaren geleden – de Berlijnse muur stond er nog – bracht ik ooit noodgedwongen vele uren door met wachten op een Oost-Duits station. Ik raakte in gesprek met een oudere vrouw, die haar hart luchtte – deze buitenlander zou zij waarschijnlijk toch nooit meer zien – en ik luisterde aandachtig naar wat zij ter sprake bracht over het leven in de DDR. Door Kees Mos Het was kennis uit de eerste hand. Hoe zwaar en somber het leven in het andere Duitsland soms kon zijn. Maar ook hoe fantastisch de sociale voorzieningen waren. Op een gegeven moment vroeg zij mij wat voor werk ik deed. Toen ik zei dat ik predikant was, zei zij dat ze dat helemaal niet aan me kon zien.
Zichtbaarheid gelovigen Het voorval is me – zoals u ziet – de rest van mijn leven bijgebleven. Maar waarom? Ik denk omdat het de achilleshiel raakt van kerk en theologie. Hoe zichtbaar dient een gelovige te zijn? Geldt voor het geloof hetzelfde als voor het bidden dat naar het bekende woord van Jezus beter in het verborgene kan plaatsvinden dan in het openbaar (Matteüs 6, 6)? Of moet het juist een licht zijn dat op een standaard wordt gezet en nooit onopgemerkt mag blijven (Matteüs 5, 15)?
>> Lees verder op pagina 3
Colofon Dit informatieblad is een uitgave van de Protestantse Gemeente Wassenaar en verschijnt eenmaal per twee maanden.
Activiteit
Locatie
Contactpersoon
Maandagavond Wekelijks
Cantorij, 19.30-21.30 uur
Kievietkerk
mw A. Jansen-Kot T (0252) 222 259
Oplage: 1.850 exemplaren
Dinsdagochtend Wekelijks
Openstelling kerk, 10.30-12.30 uur
Dorpskerk/Stiltecentrum
mw K. Taal T (070) 511 12 49
Redactieadres: Protestantse Gemeente Wassenaar Kerkelijk bureau Schoolstraat 4 2242 KH Wassenaar
[email protected] www.pkn-wassenaar.nl
Woensdagochtend Wekelijks
Ochtendgebed, 10.00 uur
Kievietkerk
mw Sh. Keilholz T (070) 517 52 09
Woensdagmiddag September t/m mei 1x per twee weken*
Altijd Welkom, 14.30-16.30 uur
Messiaskerk
mw G. van Kesteren T (070) 514 46 33
Woensdagavond Wekelijks
Cantorij, 20.00-22.00 uur
Dorpskerk
R. Jansen T (0252) 222 259
Woensdagavond Wekelijks
Cantorij, 20.00 uur
Messiaskerk
C. van Delft T (071) 401 24 20
Vrijdagochtend 2e vrijdag v.d. maand
Zangmorgen, 10.30-11.30 uur
Van Ommerenpark
mw N. van Duijn T (070) 511 62 15
Vrijdagmiddag Wekelijks
Viering, 16.00 uur
Duinstede
mw H. Postma T (070) 754 33 33
Vrijdagmiddag (vrijwel) wekelijks
Weeksluiting, 16.15 uur
Sophieke Huis
mw ds. H. Middel T (070) 512 13 62
Vrijdagavond* Wekelijks
Rejoice, 19.30-20.45 uur
Messiaskerk
J. van den Akker T (070) 517 97 90
NL57 FVLB 0635 8167 25 t.n.v. Protestantse Gemeente Wassenaar inzake kerkblad voor een vrijwillige bijdrage
Vrijdagavond 1 x per drie weken*
Plexat (12-15 jaar), 21.00-22.30 uur
Messiaskerk
F. Hart E
[email protected]
Vrijdagavond 1 x per drie weken*
Plexat (12-15 jaar), 21.00-22.30 uur
Messiaskerk
F. Hart E
[email protected]
Redactie en redactieraad: Nelleke van Duijn, Henk Hogewoning (eindredactie), Rick van Keulen, Jilles de Klerk, Marianne Mewissen, Kees Mos en Wilma Verschoor
Zondagmiddag 3e zondag v.d. maand
Tea In(n), 14.30 uur Muziek Matinee (MMM), 15.30 uur
Messiaskerk
J. Mewissen T (070) 511 50 31
Openingstijden kerkelijk bureau: Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9.00-12.00 uur Rekeningnummers: NL50 FVLB 0699 8411 19 t.n.v. Protestantse Gemeente te Wassenaar (kerkelijke bijdrage) NL95 RABO 0128 0850 02 t.n.v. Diaconie Protestantse Gemeente Wassenaar (diaconale giften en giften kerkwebradio)
Redactionele ondersteuning: Ellen van der Vis
Bijzondere activiteiten Activiteit
Plaats
Contactpersoon
Zaterdag 31 januari
De kerk te kijk, 15.00-17.00 uur
Dorpskerk
Vrijdag 6 februari
Sirkelslag 2015: Een wereld te winnen, 19.00 uur
Messiaskerk
J.M. de Klerk E
[email protected]
Realisatie en druk: Station Drukwerk, Katwijk
Woensdag 11 februari Woensdag 25 februari
Kerk en Israël: J. Wesseling, 14.00-16.00 uur
Messiaskerk
Elly Schipper T (070) 511 19 70
Zaterdag 7 maart
Orgelconcert: Cor van Wageningen, 16.00-17.00 uur
Dorpskerk
Fenna Gunneman T (070) 511 06 74
Dinsdag 10 maart
Afsluiting groot huisbezoek met maaltijd, 18.30 uur
Messiaskerk
Bert Boonstra T (070) 511 13 34
Woensdag 11 maart
Kerk en Israël: L. Kromhout, 14.00-16.00 uur
Messiaskerk
Elly Schipper T (070) 511 19 70
Zaterdag 14 maart
Koorruïnedag
Dorpskerk
Marianne Karman T (070) 511 57 05 (na 17.00 uur)
Zondag 29 maart
Johannes Passion m.m.v. Cantabile uit Gent, 16.00 uur
Dorpskerk
Zondag 29 maart
Marcus Passie m.m.v. projectkoor Rejoice o.l.v. Aad de Winter, 19.30-21.30 uur
Messiaskerk
Fam. Van den Akker T (070) 517 97 90
Woensdag 1 april
Paasviering Altijd Welkom met liturg ds. J.M. de Klerk, 14.30 uur
Messiaskerk
Gina van Kesteren T (070) 514 46 33
Ook dit jaar verzorgen wij graag uw aangiften.
Protestantse Gemeente Wassenaar
* Zie voor de data het programmaboekje en/of de website www.pkn-wassenaar.nl
Post voor de redactie:
[email protected] of per post naar het kerkelijk bureau (zie boven)
(advertenties)
2
Wekelijkse en maandelijkse activiteiten
Enquête kerkblad Na 18 nummers van het kerkblad zijn wij benieuwd naar uw mening over het kerkblad. Vandaar dat we een beknopte digitale enquête hebben opgesteld, die t/m 28 februari kan worden ingevuld. Deze is te vinden op www.pkn-wassenaar.nl.
U kunt ook direct naar http://enquete-gemeentenieuws.nl gaan. Uw mening gebruiken wij om te kijken wat er verbeterd kan worden aan het blad. Om een representatieve uitslag te krijgen, is het van belang dat de respons op de enquête zo groot mogelijk is. Bent u niet in de gelegenheid om de enquête digitaal in te vullen, zet de antwoorden dan op papier en stuur deze vóór 28 februari naar het kerkelijk bureau. Bij voorbaat dank voor uw medewerking.
KAAS EN DELICATESSEN
Liesbeth Köhlenberg
EUROFROMAGE
tuinontwerp- en adviesburo tel. 070 5140 660
Elke dinsdag op de markt in Wassenaar!
www.lkohlenbergtuinen.nl
ad64/31.indd 2
22-02-12 16:24
Aanwezigheid Christus in films Een goed voorbeeld van de Christus-figuur in een film is Babette’s Feast. Een paar jaar geleden bekeken we die met een groepje uit de Kievietkerk. In de film komt een Française (Babette) als vluchteling in een streng luthers dorpje in Denemarken terecht. Jarenlang werkt ze als huishoudster, dienstbaar en onopvallend in de kleine gemeenschap. Die lijkt hecht, maar kent onderhuids de nodige spanningen en onenigheid. Groot feestmaal Als Babette de hoofdprijs in een loterij wint, besluit ze een groot feestmaal voor het hele dorp aan te richten. Ze laat de meest exquise dranken en exotische producten aanrukken. De schrik slaat de dorpelingen om het hart. De overdaad staat haaks op hun sobere levenswijze. Sommigen doet de maaltijd zelfs aan een heidense ‘heksensabbat’ denken. Ze besluiten wel deel te nemen, maar niets over het voedsel en de drank te zeggen en met hun gedachten elders, bij God, te verwijlen. Eén van de gasten is een generaal. Hij is de enige die het eten en drinken op waarde weet te schatten. Hij zegt slechts eenmaal in zijn leven zo heerlijk gegeten te hebben: in een vermaard restaurant in Parijs. Hij houdt een bezielende en vrome tafelrede, waarin hij de overvloed en oneindigheid van Gods genade benadrukt. Door zijn toespraak, het eten en de drank verandert de sfeer aan tafel. De gasten biechten elkaar gemaakte fouten (bedrog en overspel) op, die even liefdevol worden vergeven. Lachend en dansend gaan de gasten huiswaarts, elkaar Gods zegen toewensend. Uiteindelijk blijkt Babette’s ware identiteit: voor haar vlucht was zij chef-kok in het beroemde Parijse restaurant. Overvloedig avondmaal Babette als een Jezus incognito. Als Jezus in het kerstverhaal moet ze vluchten.
Door Nelleke van Duijn en Marianne Mewissen Martien Brinkman Jarenlang leeft ze in dienstbaarheid. Als ze daaraan kan ontsnappen, kiest ze niet voor zichzelf, maar spendeert al haar gewonnen geld aan het feestmaal voor het dorp. De overvloed en overdadigheid daarvan doen denken aan de maaltijd op de berg uit het visioen van Jesaja (met belegen wijnen en uitgelezen gerechten). De maaltijd brengt verzoening en vernieuwt de gasten en de gemeenschap, zoals de viering van het avondmaal beoogt. De film sluit niet alleen bij christelijke symbolen aan, maar corrigeert die ook. Babette spaart kosten noch moeite voor de maaltijd. De opoffering opent tegelijkertijd de mogelijkheid haar kunnen en kunsten te laten zien. Zelfontplooiing staat hier ten dienste van anderen. Zo’n positieve kijk op zelfontplooiing kom je in de christelijke traditie niet vaak tegen. Voor Brinkman schuilt daarin nu juist de meerwaarde van films en romans. Die zijn geen plaatje bij het bekende christelijke praatje, maar geven er een authentieke en nieuwe kijk op. De inspiratie van kunstenaars kan zo dimensies van Jezus, de Bijbel en de christelijke traditie onthullen, waar in de kerk weinig of geen oog voor is. Geschreven naar aanleiding van M.E. Brinkman, Jezus incognito (Meinema, 2012). Op 29 januari gaat Martien Brinkman in de Koorruïne van de Dorpskerk dieper op Jezus incognito in (aanvang 20.15 uur).
Dresscode voor dominees?
Oude discussie Het is een oude discussie die bijna iedere generatie weer opnieuw opduikt sinds we in Europa het dragen van Romeinse kleren achter ons hebben gelaten. In de Renaissance stapt Europa massaal uit de Romeinse toga. De predikanten van de Reformatie sluiten zich daar vooruitstrevend bij aan en richten zich naar het voorbeeld en de mode van de (gegoede) burgerij. Maar niet zonder meer. De vraag naar duidelijkheid en herkenbaarheid, naar een eigen ‘klederdracht’, bleef knagen. Als vrucht van die lange discussie keert in de negentiende eeuw de (zwarte) toga terug in de kerk. In de twintigste eeuw
Wie inspireert jou? Welke Bijbelverhalen of Bijbelse figuren inspireren je? We vroegen het aan de gemeenteleden Jan, Willemien, Harm en Lucia. De namen en verhalen wisselen, maar er is een rode lijn: personen die zich inzetten voor anderen.
>> Vervolg van pagina 1
Jongere predikanten voeren momenteel een discussie of een dominee misschien niet duidelijker herkenbaar moet zijn (zie ook de column op pagina 5). Nu de kerk in de samenleving steeds verder uit beeld raakt, kan herkenbare kleding wellicht helpen om het imago van de kerk te versterken.
Van Mozes tot de barmhartige Samaritaan
kijken steeds meer predikanten belangstellend naar katholieke priesters die met het priesterboordje en de albe een duidelijk herkenbare kledingstijl hebben ontwikkeld. Bezorgdheid en hoop Hoe zichtbaar dient een gelovige te zijn? Helpt het om je geloof uit te dragen wanneer je als christen met je kleding herkenbaar bent? Het antwoord is waarschijnlijk zowel ja als neen. Voor mijzelf, zo heb ik gemerkt, wordt aparte kleding al gauw een sta in de weg. Maar voor anderen kan het juist een brug slaan. Soms vraagt een cultuur of een tijd om een opstelling van christenen die onderscheidend is. Het is aan ieder persoonlijk om te beoordelen of zich dat momenteel ook in ons land voordoet. Dat de vraag juist bij jonge dominees weer actueel is, geeft in ieder geval aan hoe geëngageerd en cultureel bewust zij zijn. Het maakt hun bezorgdheid zichtbaar, maar ook de hoop die in hen is. Hopelijk volgen gelovigen hen in dit laatste opzicht massaal na.
“Mozes,”antwoordt gemeentelid Lucia op de vraag welke persoon uit de Bijbel haar persoonlijk het meest aanspreekt. “Hij werd door God geroepen. Je moet wel erg sterk in je schoenen staan om deze door God gegeven opdracht uit te voeren.” Familieband Mozes had een handicap, hij kon moeilijk praten, maar God stuurde zijn broer mee. God vindt de familieband belangrijk, zelf ervaart Lucia dat ook. Hulp krijgen van mensen die dicht bij je staan, is waardevol en daardoor voelt Lucia zich verbonden met Mozes. In haar geval gaat het om haar werk rondom de boerderij en haar bed en breakfast, een activiteit die voor haar een sprong in het diepe was. Wat haar ook raakt bij Mozes, is het feit dat hij tegen God in durft te gaan en het voor zijn eigen volk opneemt. Maar het meest bijzondere is toch wel dat Mozes de Tien Geboden van God heeft ontvangen: de leidraad in een mensenleven. Een Bijbelse voorstelling of spreuk heeft Lucia niet in haar huis. “Maar bij mijn ouders hing een bordje met de tekst: ‘Bidt en u zal gegeven worden’. “Prachtig!” Het bordje symboliseert voor haar de kracht van het gebed en dat God voor ons zorgt. Hij zal het ons geven op Zijn tijd en manier zodra wij loslaten. Aartsvaders Het zijn niet in de eerste plaats de grote sterke mensen zoals Abraham of Mozes, zeggen Jan, Willemien en Harm, op de vraag wie hun inspiratiebron is. Niet de personen zelf, maar veeleer de verhalen waarin God met mensen mee op reis gaat, zijn inspirerend. Natuurlijk is Abraham de aartsvader van drie religies, die het avontuur in goed vertrouwen tegemoet ging; hij was een nomade die met zijn kudde verder moest trekken. Dan had Mozes het moeilij-
ker omdat hij met een onwillig volk op reis moest. Wat bij hem vooral aanspreekt, is dat hij ook de moed kon verliezen op moeilijke momenten en in opstand kwam. Wanneer het gaat om mensen die inspireren omdat ze daadwerkelijk de handen uit de mouwen steken, dan komt de figuur van de barmhartige Samaritaan naar voren. Die reiziger verschuilt zich niet zoals de andere twee passanten achter formaliteiten, maar hij voelt zich verantwoordelijk voor de onbekende medemens die op zijn pad komt. Hij maakt tijd en ruimte vrij om van dienst te zijn. Ook Jesaja wordt genoemd. Waarom? Hij verwoordt één van de mooiste profetieën: zwaarden die worden omgesmeed tot ploegscharen. Inspiratie en opdracht tegelijk. Engelen Tenslotte zijn ook engelen inspiratiebronnen. We hebben ze nooit gezien, maar ze worden in de Bijbel genoemd. Boodschappers van God, beschermengelen aan wie eigen krachten worden toegeschreven. Wanneer je hen als personen voorstelt, zoals op veel afbeeldingen uit de Middeleeuwen, dan merk je dat ze een rol spelen in de dialoog die je voert met jezelf. Bij uitstek verbeelden zij de innerlijke behoeften van mensen: energie, balans, inzicht, helder zien. We zingen over engelen met kerst en we voelen ons gedragen door engelen.
Niet alleen gemeenteleden worden geïnspireerd door de Bijbel, ook kunstenaars. Bij gemeentelid Rick staat een mooie compilatie van kunstvoorwerpen uit het christendom (en andere wereldgodsdiensten).
(advertenties)
Protestantse Gemeente Wassenaar
>> Vervolg van pagina 1
3 VERLENGDE HOGE KLEI 60 - WASSENAAR - HOLLAND
WWW. VANE DE . COM - T. ( 070) 511 34 26
STERK IN VERHUIZEN.
SINDS 1923
(advertenties)
Gesprek met een Syrische vluchteling
Hodie Mihi
Cras Tibi
Begrafenissen
Crematies
est. 1934
Hodie Mihi, Cras Tibi is gespecialiseerd in uitvaarten volgens persoonlijke wens. Uw wensen kunnen in ons archief worden vastgelegd. Wij bieden een uitvaartverzekering en beschikken over rouw- en ontvangkamers in de gehele regio 's-Gravenhage.
www.hodiemihi.nl Kantoor: Jan van Nassaustraat 110, 's-Gravenhage
24 uur per dag bereikbaar: 070-3246651
“Je kunt alles e verliezen, beha Deze winter verblijven op Duinrell meer dan 600 vluchtelingen. Veel van hen komen uit Syrië. Onder hen is een grote groep christelijke vluchtelingen die de weg naar onze kerken in Wassenaar hebben gevonden. Eén van hen, Mousa Shahan, vertelt zijn verhaal als hij net vijf weken in Wassenaar is. “Mijn grootste droom is om mijn kinderen hun dromen terug te geven.” Door Wilma Verschoor Mousa Sahan heeft een zware reis achter de rug en moest zijn vrouw, zoon van 13 jaar en dochter van 8 jaar achterlaten in Aleppo, Syrië. “Toen ik aankwam in Was-
senaar zag ik de Dorpskerk. Daar wilde ik meteen naar toe.” Mousa had geen eenvoudige jeugd. “Ik was verlamd en ik kon alleen mijn hoofd bewegen. Ik geloofde niet in God. Want als er een God was, waarom kon ik dan niet lopen?” Toen hij zes jaar was, leerde hij zichzelf lopen. Hij keek het af van zijn schildpadje dat heel langzaam en voorzichtig zijn stapjes zette. Nog altijd is Mousa gehandicapt. Met een stok kan hij een heel klein stukje lopen, maar voor grotere afstanden is hij afhankelijk van een rolstoel. Iets wat zijn vlucht uit Syrië heel moeilijk maakte.
Diaconia
Kledingactie en kerstdiner voor vluchtelingen In december waren velen in onze gemeente zeer actief betrokken bij activiteiten van de diaconie voor de vluchtelingen in Wassenaar. Twee activiteiten wil de diaconie graag nader belichten: het kerstdiner op 27 december en de kledingactie. Door Fokko van Duyne en Frans van Wilgen
ALLE AANDACHT VOOR AFSCHEID NAAR WENS EN
Protestantse Gemeente Wassenaar
HERINNERING
4
De kledingactie werd mede georganiseerd door het COA, dat bepaalde welke mensen voor deze actie in aanmerking kwamen. Dit stelde de diaconie in staat om de organisatie strak op te zetten en hulp te bieden aan mensen die het het hardst nodig hadden. Om het uur werd een nieuwe groep toegelaten. De hoeveelheid kleding die gemeenteleden inbrachten, was overweldigend en hartverwarmend. Velen konden voorzien worden van kleding. Ook de diaconie in Voorschoten zamelde kleding in. Kerstdiner Het kerstdiner op 27 december is bezocht door circa 120 vluchtelingen, 10 gasten en rond de 30 vrijwilligers. De uitnodiging kwam van de Raad van Kerken in Wassenaar. De kosten van het diner zijn ditmaal volledig door de gemeente Wassenaar gedragen. De diaconie heeft ook hier nauw samengewerkt met het COA op Duinrell. Zo zijn de gasten zonder onze bemoeienis door COA middels loting voor dit diner uitgenodigd. Ook mensen uit Voorschoten hebben als vrijwilliger meegewerkt. Het diner was een groot succes. De burgemeester opende het diner en tussen de gangen door werd muziek gemaakt door de gasten zelf en een enthousiaste COAmedewerker. De diaconie is blij dat het weer mogelijk was om het diner aan te bieden. Zonder iemand te kort te willen doen, gaat speciale dank uit naar een viertal personen dat de organisatie op zich wilde nemen.
EDWARD KARDOL Oostdorperweg 151 2242 NJ Wassenaar S 070 514 61 00
[email protected] www.omen-uitvaartzorg.nl FACILITEITEN VOOR HET VERZORGEN VAN: • UITVAARTEN • OVERLEDENEN • OPBARINGEN • CONDOLEANCES • AFSCHEIDSBIJEENKOMSTEN • MEMORIALS
INFORMATIEPUNT VOOR HET: • BESPREKEN VAN UITVAARTEN • REGISTREREN VAN UITVAARTWENSEN • DEPOSITO EN UITVAARTVERZEKERINGEN • GEDENKTEKENS - URNEN - SIERADEN • UITVAARTKISTEN
Samenstelling vluchtelingengroep De groep vluchtelingen was dit jaar van een andere samenstelling en status dan vorig jaar. De groep telde 630 mensen en bestond hoofdzakelijk uit mannen, voor 65 procent afkomstig uit Syrië en verder uit diverse andere landen, met daarbinnen het accent op Iran en Irak. Duinrell fungeert dit jaar als zogenaamde pre-POL-locatie. Praktisch betekent dit dat mensen nog niet in aanmerking komen voor asielaanvraag. Ze ontvangen (nog) niet wekelijks geld. De hulp bestaat uit onderdak en verstrekking van goederen in natura. Verder krijgen de vluchtelingen wekelijks een persoonlijk verzorgingspakket. Op zo kort mogelijke termijn wordt doorstroming vanuit Duinrell naar een andere COAlocatie nagestreefd, waar vluchtelingen zijn ondergebracht die het asielaanvraagbehandelingsproces ingaan. Kerstcollectes Tenslotte: de opbrengst van de kerstcollectes (met als doel hulp aan Syrië) was 4800 euro plus daarnaast ruim 500 euro voor de vluchtelingenhulp in Duinrell. Alle gevers hartelijk dank.
Column | René Venema
en iedereen alve God”
Een boord als basis Al jaren liep ik er mee rond: de vraag en ook wel de stille wens om een zogeheten collar te dragen, een priesterboordje. Als mijn herinnering me niet bedriegt, is het begonnen toen ik de TV-soap The Vicar bekeek, over de belevenissen van een anglicaanse predikant – gespeeld door Dawn French – en haar Foto: Rob Breurse gemeente in een klein dorp op het Engelse platteland. Iedereen kent iedereen en wat de dominee doet, ontgaat geen mens. Toch blijft zij haar rol als herder en leraar spelen, en dat kan ze doen door haar ambt, waarvan de collar het symbool is. Voor predikanten in protestants Nederland is het heel gewoon om in de zondagse eredienst een toga te dragen. Dat doe je niet voor de nieuwkomers, opdat ze weten wie de dominee is. Het ambtsgewaad is het kleed dat het mogelijk maakt een rol te spelen in het ‘heilige spel’ dat we eredienst noemen. Met een toga aan kun je preken, met een stropdas voor steek je een verhaal af. Een goed verhaal wellicht, maar nog geen verkondiging.
Waarom houdt God niet van mij? Toen hij 12 jaar was ging hij voor het eerst naar de kerk, samen met een meisje van zijn school. Hij ging lezen in de Bijbel maar vond het geloof nog niet. Vlak na hun studie kreeg zijn vriendin kanker. Mousa vertelde haar over zijn twijfels over God. ‘Waarom houdt God niet van mij? Als kind was ik ziek en nu jij.’ De vriendin vertelde hem: ‘God heeft altijd van jou gehouden. Misschien was je ziek als kind, maar je bent gekomen waar je bent, omdat God van je houdt. Daarom moet je in God geloven. Je kunt alles en iedereen verliezen, behalve God. Die zal altijd bij je zijn.’ Drie maanden later stierf ze. Werk voor de kerk Vanaf die tijd besteedde hij al zijn vrije tijd aan de kerk en aan God. Hij bestudeerde de Bijbel en deed cursussen om pastor te worden. Hij was ouderling, deed jeugdwerk en leidde de zondagschool van de christelijke kerk in Aleppo. Toen de oorlog begon werd het moeilijk voor hen. Ze zaten soms weken zonder eten en er was nauwelijks water. Hun wijk werd gebombardeerd. Hij vertelde zijn kinderen
Mousa Shahan: “Ik droom dat we hier kunnen leven en werken”
dat ze moesten blijven vertrouwen op God. Mousa’s opa vluchtte ooit vanuit Urfa naar Aleppo om zijn gezin te redden. ‘Hij heeft destijds jullie overgrootvader geholpen. Hij zal ons nu ook helpen.’ Maar Mousa voelde zich niet veilig en kon in Aleppo niets doen voor zijn gezin. Steeds vaker dacht hij na over hoe zijn opa was gevlucht om zijn gezin te redden. Hij besloot te gaan. De vlucht Via bus en boot ging hij naar Turkije. Vanuit een Turkse kustplaats kon Mousa met een paar andere vluchtelingen met een bootje naar een Grieks eiland. Daar moesten ze een hoge berg afdalen om bij het strand te komen. Ze zeiden tegen Mousa dat hij het niet zou redden vanwege zijn handicap. “Ik heb gebeden. Ik voelde dat ik moest gaan en dat God bij me zou zijn. Een paar keer op de berg dacht ik dat het misschien niet zou lukken. Op handen en voeten ben ik afgedaald. Er waren mensen die mij voor gek verklaarden. Maar ik wist dat ik op God kon vertrouwen. Uitgeput, bebloed en met gescheurde kleren kwam ik uiteindelijk op het strand.” Vanaf het strand hielpen de anderen Mousa in de boot en ze bereikten al snel de rotsachtige kust van een Grieks eiland. Via nog een boottocht kwam hij uiteindelijk op een ander Grieks eiland terecht. Vanaf dat eiland vertrok hij met een vliegtuig naar Amsterdam. Woorden uit de Bijbel Vlak na zijn aankomst in Nederland kwam hij in Wassenaar. Hij ging naar de Dorpskerk en probeerde door enkele bekende woorden uit de Bijbel de dienst te volgen. Mousa raakte in gesprek met de mensen in de kerk en voelde zich welkom. Ook heeft hij geprobeerd hier een bijdrage te leveren. Hij heeft een bijeenkomst van de jeugdnevendienst bijgewoond en heeft daar zijn verhaal gedeeld met de jongeren. Ook helpt hij zijn medevluchtelingen om de kerkdienst zo goed mogelijk te volgen. De liturgieën voor de kerstdiensten heeft hij via het Engels in het Arabisch vertaald.
Wat op zondag gebeurt, zou ook doordeweeks moeten, was mijn gedachte. Om mijn aarzelingen te overwinnen en omdat het gaat om het ‘spel’ dat je samen speelt, ben ik gemeenteleden gaan vragen wat ze ervan zouden vinden, wanneer ik een priesterboordje zou dragen. Wat bleek? Iedereen vond het een prima idee, oud én jong: ‘Het is duidelijk’, ‘het maakt je meer dominee’, ‘je bent zichtbaar en aanspreekbaar, ook voor mensen die je niet kennen’. Als enige aarzeling gold het risico om voor rooms-katholiek priester te worden aangezien, of ‘erger nog’ voor een conservatieve pastoor. Een jaar geleden heb ik de sprong gewaagd. Om niet voor een ‘zwarte raaf’ van welke huize dan ook door te gaan, heb ik tegelijkertijd priesterhemden in diverse kleuren aangeschaft, en kies ik bewust voor een combinatie met jeans en andere informele kleding. Wat blijkt? Ik zit lekker in mijn vel en heb er veel voordeel van. Op publiek terrein, zoals in ziekenhuizen en verzorgingscentra, verloopt de introductie soepel. In eigen huis, de kerk, helpt het om je rol te blijven spelen, als herder en leraar. Een klein strookje om te zien, maar een sterke basis om op te werken, ook als dominee. René Venema is predikant van de Vredeskerkgemeente in Leiden
Dromen Mousa’s wens is dat zijn gezin naar Nederland mag komen om een bestaan op te bouwen. “Mijn grootste droom is om mijn kinderen hun dromen terug te geven. Voor de oorlog droomden ze dat ze arts of ingenieur zouden worden. Sinds de oorlog
dromen ze alleen nog dat er voldoende brood zal zijn. Ik droom dat we hier kunnen leven en werken. Dat we hier naar de kerk kunnen gaan.” Dan herhaalt Mousa zijn levensmotto: “Het zal niet makkelijk zijn, maar niets is onmogelijk als je op God vertrouwt.”
(advertenties)
Een vertrouwd gezicht in Wassenaar & Voorschoten Wanneer u in uw directe omgeving te maken krijgt met een overlijden, kunt u - 24 uur per dag - contact met ons opnemen www.dehorstenuitvaartverzorging.nl
[email protected] Wassenaar: tel. 070 - 514 43 45 (24 uur per dag) Voorschoten: tel. 071 - 561 08 00 (24 uur per dag) De Horsten Uitvaartverzorging, Postbus 1011, 2240 BA Wassenaar
Protestantse Gemeente Wassenaar
Mousa Shahan (rechts met atlas) doet zijn verhaal tijdens de jeugdnevendienst
5
Kerkbalans 2015: een eerste tussenbalans Het eerste – digitale – deel van de Actie Kerkbalans 2015 is achter de rug. Op 22 december 2014 waren er via de website 182 toezeggingen gedaan, tegen 150 een jaar eerder. Dat levert een bedrag op van € 80.950,-. Door Maarten Ouwens Het aantal digitale toezeggingen valt wat tegen gezien de interesse die er was om digitaal kerkbalans af te handelen. Maar de kerkrentmeesters hebben drie jaar uitgetrokken voor dit project, dus volgend jaar wordt op een groter aandeel via de website gehoopt. Met ingang van 1 februari 2015 kunnen weer digitale toezeggingen worden gedaan. Lopers Het tweede deel van de Actie Kerkbalans 2015 is op 18 januari van start gegaan en duurt tot en met 31 januari. Vrijwilligers gaan in deze periode op pad om de bekende enveloppe af te geven. Weer of geen weer, deze vrijwilligers werken hun wijk af, om enkele dagen daarna nogmaals langs te gaan om de toezeggingen op te halen. Ook dit jaar is uw gift weer hard nodig. Misschien is het goed nog eens te herinneren aan de mogelijkheid uw bijdrage voor vijf jaar via een overeenkomst vast te leggen. Dat is zowel voor u als voor onze gemeente (fiscaal) voordelig. Wij rekenen weer graag op u.
Prognose Een prognose over de opbrengst kunnen we pas in de maand maart geven. Hoopgevend is dat in 2014 de opbrengst van de vrijwillige bijdragen € 357.622,- bedroeg (stand van 6 januari 2015) tegenover een begroot bedrag van € 365.000,-. Hoe dan ook, wij zijn reeds nu alle vrijwilligers erkentelijk en in het bijzonder de medewerksters van het Kerkelijk Bureau. Begroting2015 Inkomsten Kerkelijke bijdragen 360.000 Collecten34.000 Giften en legaten – Saldo Solidariteitskas 2.000 Huuropbrengsten kerken 66.400 Huur panden Schoolstraat 23.500 Exploitatie kerkhof 68.900 Rente en dividend 33.000 587.800
Maarten Ouwens
Inkomsten
Uitgaven
Uitgaven Salarissen463.884 Kosten kerken 108.950 Kosten pastoriën 32.220 Kosten kerkenraden en jeugdwerk 29.550 Overige bedrijfslasten 33.050 Quotum aanslag 18.000 685.654 Tekort - 97.854
‘De kerk te kijk!’ (advertenties)
Zit je op de basisschool? Kom dan met je opa, oma, vader of moeder op 31 januari naar de Dorpskerk in Wassenaar. Ontdek de kerk, kom op plekken waar je anders niet komt en geniet van het kindertheater! Het programma duurt van 15.00 tot 17.00 uur (kerk open vanaf 14.30 uur). Aanmelden hoeft niet.
Protestantse Gemeente Wassenaar
Tijdens deze middag kan je een leuke speurtocht doen langs bijzondere plekken. Neem bijvoorbeeld een kijkje op het orgel of in de consistorie, doe mee aan een quiz met leuke en leerzame vragen of maak een fotoshoot in toga op de preekstoel. Ook is er een heel bijzondere kindertheatervoorstelling waaraan je zelf mee mag doen (zonder vooraf te oefenen). Voor jong en oud leuk om naar te kijken. De middag wordt georganiseerd door de drie protestantse kerken in Wassenaar en vindt plaats in de Dorpskerk, Plein 3. We hopen je op 31 januari te mogen begroeten.
6
Dat was pas een mooie uitvaart. Maar hoe regel je zoiets?
Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.
Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.
Bel 071 - 521 32 31
Monuta Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden
Bel 071 - 573 08 30 Monuta ‘t Leidse Huys & Soek Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl
Eén dienst voor drie kerken in de Kievietkerk Zondag 22 februari is de eerste zondag van de 40-dagentijd. We willen die periode in gezamenlijkheid beginnen. Om deze reden is er die zondagmorgen één kerkdienst voor alle drie de wijkgemeenten. De organisatie van deze dienst berust bij de Kievietkerk. Zij is de ontvangende gemeente. Eerder, in september, had de Messiaskerk die rol. De dienst die deze gemeente organiseerde, stond toen in het teken van 10 jaar Protestantse Kerk in Nederland. Op 21 december was de Dorpskerk gastvrouw. Die dienst werd gevuld met Lessons & Carols. Nu is dus de Kievietkerk aan de beurt om u te ontvangen. Deze nieuwe opzet is het gevolg van een besluit in de Algemene Kerkenraadsvergadering. Besloten werd dat bij gezamenlijke diensten één van de kerken de organisatie op zich neemt. Voorheen stelden we steeds een commissie samen uit alle drie de kerken. Dat doen we nu anders. Iedere kerk geeft de gezamenlijke dienst in haar kerkgebouw zelf vorm. Daardoor ligt het aantal gezamenlijke diensten op drie in plaats van twee. De Kievietkerk is inmiddels hard aan de slag om van de 22ste februari een mooie dienst te maken. We hopen elkaar dan te ontmoeten en gezamenlijk een begin te maken met de 40 dagen van inkeer en bezinning naar Pasen toe.
Iconenexpositie Kerk & Kunst: op stilte afgestemd Iconen in een protestantse kerk? Jazeker, de iconentraditie dateert uit de tijd van de ongedeelde kerk, de periode voor het schisma in 1054, toen Rome en Byzantium (Constantinopel, Istanbul) nog geen eigen weg waren gegaan. Paulus schrijft dat Christus de icoon (het beeld) van de onzichtbare God is. Redenen genoeg om iconen ten toon te stellen.
Herleving Piet van der Ploeg verdiepte zich in de cultuurhistorische en theologische achtergrond van de icoon. Hij volgde lessen in Belgische kloosters en reisde zelfs naar de Oekraïne om zich aan de universiteit van Lviv, de oude hoofdstad van Galicië, te bekwamen in het icoonschilderen. Zijn cursussen in Noordwijk droegen bij aan een herleving van de icoonkunst en onder zijn discipelen
Vraag Waarom kun je teksten uit de nieuwe Bijbel in gewone taal niet gratis van internet kopiëren?
bevinden zich ook enkele Wassenaarders. Het is boeiend te ervaren hoe een icoon wordt geschilderd, de eeuwenoude werkwijze te volgen met eigeel en pigment op een paneel. Maar meer dan de techniek staan vooral rust, meditatie en inspiratie centraal. Oog en oor Dat deze expositie plaatsvindt in de veertigdagentijd is geen toeval. De gevoelens van verstilling en inkeer die een icoon oproept, passen wonderwel in deze periode. Wat de preek is voor het oor, is de icoon voor het oog, een verkondiging van stilte. Dat wil ook het thema van de expositie uitdrukken, “Op stilte afgestemd”. De aandachtige beschouwer zal ontdekken dat in de icoon het perspectief is omgekeerd: wij kijken niet naar de icoon, de icoon kijkt naar ons. Volgens de overlevering schilderde de evangelist Lucas 33 keer een icoon met de afbeelding van de moeder Gods. Maar ook één keer oog in oog staan met een icoon kan een bijzondere ervaring zijn. Laat u zien.
Antwoord van Kees Mos Eind vorig jaar verraste het Nederlands Bijbelgenootschap ons op een aangename en op een onaangename manier. Fijn was dat de nieuwe Bijbelvertaling in gewone taal beschikbaar kwam. Er zijn drie redenen om de Bijbel steeds opnieuw te vertalen. In de eerste plaats omdat het Nederlands verandert. In de tweede plaats omdat de opvattingen over vertalen veranderen. En in de derde plaats omdat er steeds nieuwe kennis over de grondtaal beschikbaar komt. Bij het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) zijn ze na 2004 toen de nieuwe Bijbelvertaling uitkwam, niet stil blijven zitten. Precies tien jaar later ligt alweer de volgende vertaling op gebruik van het Nederlandse volk te wachten. Maar dat heeft ook een onaangename kant, moesten we tijdens Advent constateren. Om deze Bijbel via het internet te raadplegen en voor liturgie, beamer of kringenwerk Bijbelteksten te kopiëren, moet je sinds december betalend lid van het NBG zijn. De verklaring is, u raadt het al, de (ontwerp) kosten van nieuwe Bijbelvertalingen. Hier lijkt de hond toch een beetje in zijn eigen staart te bijten. Het NBG verweert zich met het argument dat het een bedrijf is dat op de kleintjes moet letten. Overigens is het lezen van de Bijbel op internet nog wel gratis.
Heeft u ook een vraag? Stuur deze naar de redactie (zie colofon).
Gericht naar uw persoonlijke wensen
Expositie: Op stilte afgestemd Feestelijke opening: 21 februari, 15.00 uur Plaats: hal Messiaskerk Openingstijden: 28 februari en 7 maart, 15.00-17.00 uur
Bijbelse figuren aan het woord Over Bijbelse figuren als Judas, Maria Magdalena, Lazarus en Zacheüs kun je een preek houden, maar je kunt ze ook zelf aan het woord laten. Hans Bouma doet dat in zogenaamde verhaaldiensten. De begeleidende muziek vertelt het verhaal mee. Op zondag 1 februari in de Messiaskerk vertelt Lazarus, zeven jaar na diens opwekking, zijn verhaal. Iedere dag heffen zijn zusters en hij bij de maaltijd een glas. Lechajim! Op het leven! Het leven dat doorgaat. Het leven dat gevierd mag worden. Om 10.00 uur is er een korte kerkdienst tot 10.45 uur met een prelude op het thema. Daarna is er koffie en om 11.00 uur het tweede deel – waarbij iedereen (opnieuw) van harte welkom is – met het verhaal van Lazarus zelf. Hans Bouma vertelt en Wim Heinhuis verzorgt de muzikale begeleiding op de piano. Hans Bouma (1941) is dichter, schrijver en theoloog. Hij speelt met woorden, wikt, overweegt en schrijft ze dan op papier. Als een antwoord, een reactie, net als in een gesprek. “Woorden zijn voor mij een prachtig middel om mensen te bereiken en saamhorigheid te scheppen.”
Verzorgen van en hulp bij verzekeringen en deposito’s Diverse uitvaartcentra beschikbaar, o.a. ‘Sorghvliet’, Groot Hertoginnelaan, ’s-Gravenhage
Protestantse Gemeente Wassenaar
Het zijn er niet zoveel als in een Grieksorthodoxe kerk. Daar bestaat de wand tussen het altaar en het schip van de kerk, de iconostase, geheel uit iconen. Maar het werk van de Noordwijkse iconenschilder Piet van der Ploeg laat zien welke mogelijkheden deze vorm van kerkelijke kunst in zich heeft. Eigenlijk moeten we hem geen schilder noemen, maar schrijver. Iconen worden, volgens kerkvader Johannes Damascenus, geschreven: “Schrijf dit alles in woorden en kleuren.”
Vragen van lezers
Kantoor Jan van Nassaustraat 110 ’s-Gravenhage
7
Tel. (070) 350 7000 (dag en nacht)
[email protected] Adv. 128x193.indd 1
www.engelenenspoor.nl 23-02-2012 13:29:51
Protestantse Kerk
Protestantse Gemeente Wassenaar
Tweemaandelijkse uitgave Protestantse Gemeente Wassenaar • nr. 18 • februari/maart ’15 • www.pkn-wassenaar.nl
Redactioneel
Inspirerend Inspiratie. Dat woord kwam bovendrijven toen we begin december met de redactie bij elkaar kwamen om de inhoud van dit nummer te bepalen. Vervolgens duurde het door de kerstdrukte even voor bij iedereen de inspiratie aanwezig was om de artikelen te schrijven. Maar het resultaat mag er weer zijn. Neem bijvoorbeeld het artikel op pagina 3 (‘Wie inspireert jou?’) waarin gemeenteleden vertellen door wie ze worden geïnspireerd. De antwoorden zijn wisselend (Abraham, Mozes, Jesaja), maar er is een duidelijke voorkeur voor personen die zich inzetten voor anderen, bijvoorbeeld de barmhartige Samaritaan. Dit sluit mooi aan bij de artikelen op pagina 4 en 5, waarin we aandacht besteden aan de vluchtelingen in Wassenaar. Niet alleen belichten we de kledinginzamelactie en het kerstdiner voor de tijdelijke bewoners van Duinrell, activiteiten waar onze diaconie bij betrokken was. Ook is er een indrukwekkend interview met een vluchteling uit Syrië. Ook het openingsverhaal op de voorpagina heeft inspiratie als thema. In dit artikel worden films besproken waarin de figuur van Jezus Christus inspiratiebron is. Hopelijk vindt u het een inspirerend nummer. En wellicht maken de artikelen de weg vrij voor nieuwe inspirerende activiteiten… Henk Hogewoning Eindredacteur
Protestantse Gemeente Wassenaar
Sirkelslag 2015
8
Op vrijdagavond 6 februari wordt Sirkelslag 2015 gehouden: een creatief en actief spel voor jongeren van 12 tot 16 jaar. Je speelt Sirkelslag met een groep uit Wassenaar, maar via internet strijd je tegen meer dan honderd teams elders in Nederland. Thema dit jaar is ‘Een wereld te winnen’. Goed zorgen voor de aarde staat hierbij centraal. Daarover krijg je online leuke, gekke en uitdagende opdrachten. We verzamelen om 19.00 uur in de Messiaskerk, zodat we om 19.30 uur startklaar zitten. Jongeren krijgen nog een persoonlijke uitnodiging. Meer informatie: www. sirkelslag.nl.
Kerkdiensten Dorpskerk, Plein 3, tel. 070 - 511 35 20 | ds. J.A.D. van der Boon, tel. 070 - 517 11 48 Kievietkerk, Oranjelaan 2, tel. 070 - 517 97 24 | ds. J.M. de Klerk, tel. 070 - 889 03 33 Messiaskerk, Zijllaan 57, tel. 070 - 511 55 82 | ds. N.K. Mos, tel. 070 - 517 17 18 Alle kerkdiensten beginnen om 10.00 uur, tenzij anders aangegeven. Kijk voor actuele informatie over de kerkdiensten op de website: www.pkn-wassenaar.nl
Zondag 1 februari
Dorpskerk
Kievietkerk
Messiaskerk
ds. J.A.D. van der Boon
ds. B. Roelvink (Voorhout)
ds. N.K. Mos en aansluitend om 11.00 uur verhaaldienst met Hans Bouma en Wim Heinhuis
19.15 uur: cantatedienst met ds. J.M. de Klerk Zondag 8 februari
ds. J.A.D. van der Boon
ds. J.M. de Klerk Dienst van Woord en Tafel
mw drs. S. Vroomans (Delft)
Zondag 15 februari
ds. R. van Zwieten (Amsterdam)
mw ds. M. de Vries (Wassenaar) ‘Dichter bij het geheim’: Leo Vroman
ds. N.K. Mos Afscheid en bevestiging ambtsdragers en dienst van Woord en Tafel
Zondag 22 februari
Zie Kievietkerk
ds. J.M. de Klerk Gezamenlijke dienst met Dorpskerk en Messiaskerk
Zie Kievietkerk
Zondag 1 maart
ds. J.A.D. van der Boon Dienst van Woord en Tafel
mw ds. R.C.G. Schultheiss (Sassenheim)
ds. N.K. Mos
Zondag 8 maart
dr. G.P. Th. Bosma (Breda)
11.00 uur: oecumenische dienst in de Goede Herderkerk
ds. J.J.F. van Melle (Oudorp)
Zondag 15 maart
ds. J.A.D. van der Boon Afscheid en bevestiging ambtsdragers
ds. J.M. de Klerk ds. N.K. Mos Afscheid en bevestiging ambtsdragers
Zondag 22 maart
ds. J.A.D. van der Boon Cantatedienst
ds. J.J. van Es (Zandeweer)
ds. B. Schoone (Poeldijk)
Zondag 29 maart Palmzondag
ds. J.A.D. van der Boon Belijdenisdienst
ds. J.M. de Klerk Dienst voor jong en oud
ds. N.K. Mos
Kersthuis in de Kievietkerk Al eind oktober gonsde het: er komt een Kersthuis in de Kievietkerk met een kerstwinkeltje en een lunchrestaurant, met ruimte voor een kopje koffie of thee met iets lekkers. De organisatie was blij met alle initiatieven: lunchboxes, zelfgebakken taarten en cakes, prachtig chocolateriewerk en warme wijn in het restaurant. In de winkel lagen kerststuk-
jes en kerstkransen alsmede eigengemaakte lekkernijen en handwerken. In totaal waren er zes tafels met allerhande kerstspulletjes, overal vandaan. Versierde kerkzaal Voor iedereen was er wel wat te koop. Menig kerstcadeautje werd er met behulp van de gastheren en gastvrouwen uitgezocht.
Toen op woensdag 10 december de deuren van de prachtig versierde kerkzaal openden, was het direct al gezellig druk. Het was mooi om te zien dat mensen lang in het Kersthuis bleven en, na een hapje of een drankje aan de lange tafel, opnieuw de winkel bezochten. Jong en oud zaten naast elkaar te eten en te praten. Het Kersthuis was al geslaagd: een dag die de gemeente verbond rond een gezamenlijk doel. En hoe blij waren we toen we na afloop de balans opmaakten: ook het financiële doel was gehaald. Daarom hulde en dank aan allen die zich hebben ingezet. En dank aan allen die het Kersthuis betraden en zo genereus bijdroegen. We zullen er nog lang over napraten.
Het volgende nummer... ...verschijnt in de laatste week van maart.