Gemeente Venlo Onderzoeksrapport VenloNet inventarisatie ondergrondse infrastructuur
Definitief: 20111123 Documentnummer: 11AB223A&L
Inhoudsopgave 1 2 3 4
Management summary 3 Inleiding 5 Juridische aspecten 7 Inventarisatie bestaande netwerk 8 4.1 Uitgangspunten........................................................................................ 9 4.2 Aandeel eigen netwerk.............................................................................10 4.3 Inventarisatie VenloNet ............................................................................10 4.3.1 Kasten ............................................................................................11 4.3.2 Kabels VenloNet ...............................................................................14 4.3.3 Aansluitingen ...................................................................................18 4.3.4 Samenvatting inventarisatie VenloNet .................................................19 5 Huidige storingen 21 5.1 Huidig storingsproces ..............................................................................21 5.2 Storingsomvang per jaar ..........................................................................22 5.2.1 Storingsaantallen..............................................................................22 5.3 Kosten storingen .....................................................................................23 6 Verantwoordelijkheden netbeheerder 25 6.1 Verschillende netbeheerders .....................................................................25 6.2 Wetgeving ..............................................................................................26 6.2.1 Arbeidsomstandigheden wet ..............................................................26 6.2.2 WION..............................................................................................28 6.3 Normen .................................................................................................28 6.4 Organisatie.............................................................................................29 7 Gereguleerd domein versus vrij domein 32 7.1 Soorten netwerken ..................................................................................32 7.1.1 Verschillende domeinen .....................................................................32 7.1.2 Verschillende netwerken ....................................................................33 7.2 Overwegingen voor keuzes .......................................................................33 7.3 Operationele kosten vrij domein en gereguleerd domein ..............................35 7.3.1 Raming kosten per ontsteekpunt vrij domein .......................................37 7.3.2 Raming kosten per aansluiting vrij domein...........................................38 7.3.3 Raming kosten per aansluiting gereguleerd domein ..............................38 7.3.4 Raming totale operationele kosten VenloNet ........................................38 8 Kostenraming sanering 39 8.1 Uitgangspunten berekening sanering .........................................................39 8.2 Kostenraming sanering VenloNet ...............................................................39 8.3 Faseringsmogelijkheden Sanering tijdens beleidsperiode ..............................40 9 Mogelijkheid tot overdracht aan netbeheerder 42 10 Subsidiemogelijkheden 44 10.1 Invloed op algemeen belang .....................................................................44 10.2 Verwijderen en aanleggen van GPLK kabels ................................................45 10.3 Vervangen of uithuizen kasten ..................................................................45 A Bijlage: figurenlijst 46 B Begrippenlijst 47
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
2
1
Management summary
De gemeente Venlo heeft voor haar openbare verlichting een eigen elektriciteitsnet, dit net verzorgt het energietransport van de openbare verlichting. Beter bekend als zijnde het VenloNet. Aangezien het VenloNet de laatste jaren last heeft van veel storingen is dit rapport opgesteld om de problemen inzichtelijk te maken. Op dit VenloNet zijn ca. 14.000 lichtmasten aangesloten. Deze zijn verdeeld over : 35 ontsteekpunten (kasten waar de openbare verlichting bij schemer wordt ontstoken en bij het intreden van de ochtend weer wordt uitgeschakeld); 263 verdeelpunten (kasten waar de openbare verlichting wordt onderverdeeld per streng); 37 koppelpunten (kasten waar de openbare verlichting kan worden geschakeld om bij storingen deze verlichting brandend te houden). Deze kasten zijn verbonden doormiddel van kabels. Ca. 70% van de bestaande kabels zijn verouderde gepantserde loodkabels. Deze kabels leveren volgens het onderzoek veel storingen op. Een netbeheerder (zoals de gemeente Venlo) is gebonden aan een aantal wetten en regels. Deze wetten en regels zijn opgesteld om de veiligheid te kunnen waarborgen en overzicht te kunnen bieden. Een ontsteekpunt is een kast welke geplaatst is in de openbare ruimte. Deze kast verzorgt het ontsteken van de openbare verlichting. Onder
één ontsteekpunt verstaan we het volgende: 1 ontsteekpunt 1.96 verdeelpunten 0.28 koppelpunten 104 aansluitingen 2600 meter hoofdkabel
Om een ontsteekpunt en daar bijbehorende installatie te vervangen is een investering noodzakelijk van € 130.800,-. Tevens is het jaarlijkse onderhoud geschat op € 1.400,per ontsteekpunt per jaar. De schatting is dat een ontsteekpunt ca. 40 jaar mee gaat, het geen betekent dat er ieder jaar ca. € 630.000,- beschikbaar moet worden gesteld om het net op orde te houden. De operationele kosten van een aansluiting bij de netbeheerder zijn ca. € 10,- per aansluiting. Totaal zouden deze kosten ca. € 140.000,- bedragen. Het uitbreiden en of verplaatsen van het openbare verlichtingsnet is hierin niet meegenomen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
3
Het voordeel van een eigen net welke nu niet benut worden zijn als volgt: Geen afhankelijkheid van derden waardoor er sneller aan het net gewerkt kan worden; prijzen van de netbeheerder zijn niet van toepassing; netconfiguratie kan zelf worden bepaald; de planning van werkzaamheden en uitvoerende partij is zelf te bepalen; het schakelmoment van de openbare verlichting is zelf te bepalen; extra sturing op het net is mogelijk / zelf te bepalen (bijv. dimmen via hulp ader of dynamische verlichting op basis van communicatie over de kabel). De nadelen van een eigen net. Prijzen van commerciële partijen zijn vaak hoger dan die van een netbeheerder; de installatie verantwoordelijkheid ligt bij de gemeente; de gemeente is belast met het aanmelden van graafwerkzaamheden doormiddel van WION en Click; de gemeente is verantwoordelijk voor de schades en storingen, en moeten deze op eigen kosten verhelpen; de gemeente zal mee moeten in de steeds strenger wordende eisen op het gebied van elektriciteitsnetten.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
4
2
Inleiding
De gemeente Venlo is gelegen in de Provincie Limburg. In totaal wonen er een ca.103.000 inwoners in de kernen Venlo, Blerick, Tegelen, Belfeld, Arcen, Lomm en Velden. De gemeente Venlo ambieert een sociaal veilige, verkeersveilige en leefbare openbare ruimte voor al haar burgers en bezoekers. Tijdens donkere nachtelijke uren levert de openbare verlichting een bijdrage aan deze ambitie. De gemeente Venlo merkt op dat de storingen op VenloNet met de tijd toenemen. De omvang van de storingen is op dit moment groot te noemen. Dit uit zich door regelmatige uitval van delen van de openbare verlichtingsinstallatie. Uiteindelijk kan dit leiden tot onveilige situaties in de openbare ruimte van de gemeente. De gemeente Venlo streeft ernaar om deze onwenselijke situatie te verbeteren. Het bovenstaande gegeven heeft ervoor gezorgd dat de gemeente Venlo een onderzoek heeft laten verrichten naar de huidige status van VenloNet en de mogelijkheden om dit te verbeteren. Dit rapport beschrijft het volledige onderzoek en eindigt met de conclusies en aanbevelingen voor de gemeente Venlo. Dit onderzoeksrapport met betrekking tot de status van het zogenaamde VenloNet valt binnen de activiteiten van het Beleidsprogramma “Veelzijdige Stad in het Groen”, programmalijn 2 Vitaliteit Gemeenschappen, dit omdat VenloNet onderdeel uit maakt van het systeem van de Openbare Velrichting. Het programma “Veelzijdige Stad in het groen” staat voor de opgave te zorgen voor een schone, hele, veilige en sociaal coherente woonen leefomgeving in de wijken en dorpen. Het beleid en de werkzaamheden met betrekking tot openbare verlichting dragen hier aan bij, ook binnen de programmalijn Vitaliteit gemeenschappen. Het beleid met betrekking tot Openbare Verlichting is opgesteld met enerzijds als doel om bij te dragen aan een schone, hele, veilige en sociaal coherente leefomgeving en anderzijds om aan te sluiten bij de doelen uit de strategische visie 2030. Een deel van de openbare verlichting is op het elektriciteitsnet aangesloten, dat wordt beheerd door de netbeheerder Enexis; Het andere deel van de openbare verlichting is aangesloten op het elektriciteitsnet dat in eigendom is van de gemeente Venlo. De gemeente Venlo kan dan ook gezien worden als netbeheerder van dit gedeelte. Binnen de gemeente Venlo en in dit rapport wordt voor dit elektriciteitsnet de term VenloNet gebruikt. Op VenloNet zijn alleen verlichtingsobjecten van de openbare ruimte aangesloten. Dit houdt in dat er geen andere aansluitingen (zoals huisaansluitingen) aan dit net gekoppeld zijn.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
5
Leeswijzer Allereerst wordt in hoofdstuk 3 naar het huidige VenloNet gekeken wat dit precies inhoud. In het daarop volgende hoofdstuk worden de huidige storingen in kaart gebracht. Hoofdstuk 5 beschrijft de verantwoordelijkheden van de netbeheerder, met de daarbij behorende wet en regelgeving. Hoofdstuk 6 beschrijft de verschillen tussen het regulier domein en het vrij domein. Gevolgd door hoofdstuk 7 waar een kostenraming is gemaakt met betrekking tot de sanering van het VenloNet. Aangezien de kosten in hoofdstuk 7 aan de hoge kant zijn is er in hoofdstuk 8 een alternatief uitgewerkt in de vorm van een processchema opgesteld samen met de netbeheerder in de regio om te komen tot een mogelijke overdracht van het VenloNet aan de Netbeheerder. De juridische aspecten zijn beschreven in hoofdstuk 9 gevolgd door de eventuele subsidiemogelijkheden in hoofdstuk 10.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
6
3
Juridische aspecten
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het ontstaan van VenloNet. Afgelopen periode zijn de archieven doorgezocht naar een mogelijk overdrachts document, waarin de toenmalige netbeheerder de overdracht van het VenloNet wordt omschreven. Helaas geven de documenten welke gevonden zijn in het archief geen juridische duidelijkheid over een eventuele overdracht. Aan het begin van de jaren 80 was het energiebedrijf (Enexis en rechtsvoorgangers) nog onderdeel van het de gemeente. Dit gemeentelijke onderdeel (PLEM) beheerde zowel de openbare verlichting als de ondergrondse infrastructuur. Eind jaren 80, begin jaren 90 moesten de energiebedrijven privatiseren. Mega Limburg ontstond uit diverse kleinere energieleverings en netwerk-leveringsbedrijven. Door verschillende fusies ontstond Essent, het productie en leveringsbedrijf van zowel het noorden als het zuiden van Nederland. In 2005, voordat de splitsingswet inging, is het netwerkbedrijf van Essent afgesplitst en kreeg de naam Enexis. Het energieleveringsbedrijf Essent bleef bestaan en werd in 2009 verkocht aan het Duitse RWE. Tijdens het privatiseren van de energiemarkt is het separate openbare verlichtingsnet overgedragen aan de gemeente Venlo, waarbij VenloNet ontstond. Vermoedelijk is op dit moment de overdracht geweest. Dit is niet echter niet geheel duidelijk, omdat er geen overdrachtsdocument bekend is van het ondergrondse kabelnet. Diverse onderzoeken in de gemeente archieven van Venlo hebben ook geen uitsluitsel kunnen geven in de overdracht van het zogenaamde VenloNet en de bijbehorende voorwaarden en verplichtingen. In dit onderzoeksrapport wordt er dan ook van uitgegaan dat de gemeente Venlo juridisch gezien de netbeheerder van het VenloNet is aangezien zij zich al jaren opstelt als netbeheerder. Echter wordt er, door het ontbreken van relevante informatie, niet uitgesloten dat er in het verleden formele afspraken gemaakt zijn tussen de rechtsvoorganger van Enexis en de gemeente Venlo over de verantwoordelijkheid over het VenloNet of dat er al dan niet tot overdracht is overgegaan.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
7
4
Inventarisatie bestaande netwerk
Sinds 1989 is de gemeente Venlo eigenaar van een gedeelte van het elektriciteitsnet ten behoeve van de openbare verlichting. Het beheer van het netwerk lag voor die tijd bij de (regionale) netbeheerder. Bij de overdracht is de installatieverantwoordelijkheid is niet officieel vastgelegd. De werkzaamheden werden op een veilige wijze verricht, door gebruik te maken van de BEI procedures van de netbeheerder. Wat dat betreft werd het netwerk beschouwd als ware het eigendom van de netbeheerder. Sinds medio 2010 is de installatieverantwoordelijkheid middels een overeenkomst belegd bij Ziut. Wat betreft de uitvoeringswerkzaamheden is de BEI, aangevuld met Branche Supplement van de netbeheerders, nog steeds van kracht. De infrastructuur van de openbare verlichting is vergelijkbaar met de verlichtingsinstallatie in een woning. De energievoorziening komt binnen via de meterkast, de kabels van de meterkast gaan naar de diverse lampen en apparatuur in huis. Bij de openbare verlichting zijn de meterkasten in diverse straten geplaatst of ondergebracht in elektriciteitsstations van de netbeheerder. De kabels lopen door de grond langs de verschillende verlichtingsobjecten (lichtmasten), welke op de kabel worden aangesloten. Binnen de gemeente Venlo zijn drie verschillende soorten netten te onderscheiden. Legenda Enexis geschakeld (gereguleerd domein) Enexis permanent net (gereguleerd domein) VenloNet geschakeld “vrij domein” TF
Toonfrequent schakelaar
TF Meterkast openbare
TF
verlichting
Meterkast openbare verlichting
Figuur 1 - Aansluitingen netwerken openbare verlichting in Venlo
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
8
De verlichtingsobjecten die zijn verbonden met de meterkast worden door middel van een centrale (toon frequent) schakelaar in de meterkast geschakeld. De gemeente Venlo heeft in VenloNet, verdeeld over de stad, 135 van deze meterkasten, de zogenaamde ontsteekpunten. Deze ontsteekpunten zijn in eigendom van de gemeente Venlo. De beheerders van de infrastructuur zijn in figuur 1 te herkennen aan de bijbehorende kleur.
Blauw – VenloNet geschakeld, beheerd door de gemeente Venlo; oranje/zwart – geschakelde + permanente spanning, beheerd door netbeheerder Enexis; zwart – permanente spanning, beheerd door netbeheerder Enexis.
4.1 Uitgangspunten De gegevens van VenloNet zijn in diverse systemen vastgelegd. In het verleden werden de gegevens in papieren archieven bijgehouden; de ligging van de kabels werd vastgelegd op zogenaamde kalktekeningen. Gegevens over materiaal in papieren archieven. De liggingsgegevens van de kabels zijn inmiddels gedigitaliseerd en vastgelegd in het formaat dat door de WION (Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netwerken, zie § 4.2.2) wordt voorgeschreven. De gegevens over de toegepaste materialen zijn deels vastgelegd in gedigitaliseerde tekeningen en deels beschikbaar op papier. Het aantal tekeningen dat de gegevens van VenloNet beschrijft, is aanzienlijk: meer dan 100 tekeningen in diverse formaten, van A0 tot A4. De gegevens van de aangesloten verlichtingsobjecten van de gemeente Venlo zijn digitaal beschikbaar in een formaat waarmee er analyses op gemaakt kunnen worden. De inhoud van de schakel kasten van het VenloNet, zijn nog analoog zie afbeelding 6: “Opnameformulier kasten VenloNet”. In deze formulieren wordt de inhoud van de kasten beschreven. Aangezien van VenloNet niet alle gegevens direct voorhanden zijn, zal er een aantal uitgangspunten worden genomen. Deze uitgangspunten staan hieronder.
De typen van de hoofdkabels zijn geïnventariseerd door middel van interviews met ervaren mensen die dagelijks aan VenloNet werken; de leeftijden van de hoofdkabels zijn bepaald uit de plaatsingsdata van verlichtingsobjecten; de leeftijden van de aansluitingen, van de verlichtingsobjecten op de hoofdkabel, zijn uit de (eerste) plaatsingsdata van de verlichtingsobjecten bepaald; de verhouding tussen verlichtingsobjecten aangesloten op VenloNet en gereguleerd domein is bepaald uit de registratie van de verlichtingsobjecten.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
9
4.2 Aandeel eigen netwerk In de gemeente Venlo zijn de verlichtingsobjecten zowel aangesloten op het eigen netwerk als het netwerk van Enexis. In figuur 2 is de verhouding van deze aansluitingen weergegeven.
Verdeling aansluitingen verlichtingsobjecten
36% 64%
Aantal verlichtingsobjecten gereguleerd domein Aantal verlichtingsobjecten vrij domein
Figuur 2 - Verdeling aansluitingen verlichtingsobjecten
Dit diagram maakt zichtbaar dat ongeveer twee derde van alle verlichtingsobjecten is aangesloten op het eigen netwerk van de gemeente Venlo, te weten VenloNet. In aantallen komt dit neer op het volgende. Ca.14.000 verlichtingsobjecten aangesloten op VenloNet; Ca. 7.500 verlichtingsobjecten aangesloten op het netwerk van Enexis. Dit rapport richt zich op VenloNet omdat de risico's van VenloNet bij de gemeente Venlo liggen. Het gereguleerde domein wordt verder buiten beschouwing gelaten. Dit is namelijk eigendom van een derde partij (in dit geval Enexis). De bijbehorende risico's zijn ook voor deze partij.
4.3 Inventarisatie VenloNet VenloNet is met name gelokaliseerd in de kernen Venlo en Blerick in bestaat uit diverse onderdelen.
Kasten – hier komen diverse kabels samen; hoofdkabels – de algemene transportkabels; aansluitingen – de kabel tussen de hoofdkabel en de verlichtingsobjecten.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
10
4.3.1 Kasten VenloNet is een zogenaamd vermaasd net. Dat betekent dat er extra kabels zijn gelegd en extra kasten zijn geplaatst om eenvoudig een omleiding voor de stroom te kunnen maken in het geval van een kabelstoring. De netstructuur is in figuur 3 vereenvoudigd weergegeven.
Enexis – permanente spanning VenloNet – geschakelde spanning OVB
Ontsteekpunt
V
Verdeelpunt
R
Koppelpunt
Figuur 3 – Netstructuur VenloNet
Met verdeelpunten (V) en koppelpunten (R) is het mogelijk om in het geval van storingen elektriciteit vanuit een ander ontsteekpunt (OVB) te verkrijgen. Op deze wijze kan bij grootschalige of complexe storingen de openbare verlichting nog steeds van elektriciteit worden voorzien. Dit geeft de mogelijkheid om de storing op een later (gepland) tijdstip te verhelpen. Na het verhelpen van de storing wordt de oorspronkelijke situatie hersteld. Het is zaak om wijzigingen in de routes van de stroom goed te registreren om misverstanden en gevaarlijke situaties te voorkomen, dit valt onder de verantwoordelijkheid van de installatieverantwoordelijke. De tegenhanger van een vermaasd net is een onvermaasd net, het verschil is dat een vermaasd net de mogelijkheid biedt om het energietransport vanaf een andere kast te voeden. Deze mogelijkheid is bij een onvermaasd niet van toepassing omdat er geen koppelpunten in deze netstructuur zitten, tevens staan de verdeelpunten ook niet met elkaar in verbinding.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
11
Aangezien het VenloNet nu een vermaasd net is zou dit in de toekomst ook een optie blijven, het ombouwen van een vermaasd naar onvermaasd brengt veel werkzaamheden en daarbijbehorende kosten met zich mee.
Ontsteekpunten De ontsteekpunten zijn kasten die worden aangesloten op het elektriciteitsnet van netbeheerder Enexis. De kasten zijn in eigendom van de gemeente Venlo. Hier wordt op de tijden dat de openbare verlichting moet branden, de spanning op de kabel gezet. Het grootste aantal ontsteekpunten bevindt zicht binnen de transformator ruimten van Enexis. Verdeelpunten De verdeelpunten zijn kasten waar kabels vanuit verschillende ontsteekpunten samenkomen. Deze kasten verdelen de spanning verder over het netwerk. Bij een storing in de nabijheid van één van de ontsteekpunten kan de elektriciteit van een ander ontsteekpunt worden gebruikt om de openbare verlichting toch te laten functioneren. Koppelpunten De koppelpunten zijn kasten die dezelfde functie hebben als de verdeelpunten. Deze punten worden gevoed vanuit de verdeelpunten en zijn in staat om netten aan elkaar te koppelen. Deze kasten bevatten geen zekeringen en worden alleen gebruikt om bij grootschalige storingen de openbare verlichting via een omweg te voeden. Figuur 4 geeft inzicht in de verdeling van de kasten over de gemeente Venlo.
Figuur 4 - Verdeling van kasten over de gemeente
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
12
Figuur 5 toont een oude en een nieuwe koppelkast. Aan de afbeeldingen is te zien dat de wijze van montage in de loop van de tijd is gewijzigd. Kasten die worden vervangen worden naar de laatste stand der techniek gebracht.
Figuur 5 - Een oude koppelkast (links) en een nieuwe koppelkast (rechts)
De gegevens van de kasten zijn beschikbaar op papier. Er heeft nog geen digitalisering plaatsgevonden. Figuur 6 toont een voorbeeld van de gegevensregistratie van een verdeelpunt.
Figuur 6 - Opnameformulier kasten VenloNet
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
13
Er zijn totaal 435 kasten in VenloNet opgenomen. Figuur 7 is een weergave van de verdeling tussen ontsteekpunten, verdeelpunten en koppelpunten.
kasten Venlo 300 250 Aantal
200 150 100 50 135
263
37
OVB
V
R
0 Type Kast Figuur 7 - Verdeling type kasten VenloNet
Uit bovenstaande grafiek kan afgeleid worden dat er ca. twee keer meer verdeelpunten zijn dan ontsteekpunten. Dit heeft te maken met het feit dat verdeelpunten meerdere ontsteekpunten kunnen koppelen.
4.3.2 Kabels VenloNet In VenloNet worden verschillende kabeltypes toegepast om de energie te transporteren. Zoals in § 4.1 is beschreven, zijn er gedigitaliseerde tekeningen beschikbaar. De beschikbare digitale tekeningen bevatten echter geen uitgebreide informatie over de kabels (kabels zijn enkel voorzien van een nummer), waardoor het niet mogelijk is hierop een grootschalige analyse te doen. Er is geen detail informatie beschikbaar die aan de kabelnummers kan worden gekoppeld. Het ontbreken van deze gekoppelde informatie zorgt ervoor dat er geen tot nauwelijks overzicht is. Door de kabel informatie aan de tekening te koppelen zal er een overzicht kunnen worden verkregen met welk type kabel waar ligt en welke functie deze kabel heeft.
Figuur 8 - Voorbeelden van digitale kabeltekeningen VenloNet Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
14
Ieder type ondergrondse kabel heeft een bepaalde economische levensduur, afhankelijk van de materialen en de gebruiksomstandigheden. Als vuistregel wordt een gebruiksduur van 40 jaar gehanteerd. Dit houdt in dat in het algemeen de kabel theoretisch na 40 jaar vervangen moet worden. Er zijn aantal invloeden van buitenaf die een negatief effect kunnen hebben op de gebruiksduur.
Bodemsamenstelling en verontreiniging; opgraven en omleggen van de kabel; aanpassingen aan het net maken: bijvoorbeeld het maken van extra aansluitingen voor verlichtingsobjecten.
Zoals aangegeven in § 4.1 zijn de leeftijden van de kabels bepaald uit de (eerste) plaatsingsdata van de verlichtingsobjecten gedestilleerd. De leeftijden van de kabels zijn gegroepeerd in drie categorieën. Daarbij is de periode van het beleidsplan 2011-2020 in acht genomen. Figuur 9 toont de verdeling van leeftijden voor het jaar 2020, indien er vanaf nu geen vervangingen gedaan zouden worden.
Geschatte verdeling kabelleeftijd in 2020
32%
37%
0 en 20 jaar oud 20 en 40 jaar oud 40 jaar en ouder
31% Figuur 9 - Verdeling kabelleeftijden in 2020
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
15
Om een indruk te krijgen van de verdeling van de leeftijdscategorieën binnen VenloNet is figuur 10 gemaakt. Hierin zijn de leeftijden van de aansluitingen geografisch weergegeven.
Figuur 10 - Geografische spreiding van kabelleeftijden in 2020
Het overschrijden van de gebruiksduur impliceert niet dat er direct problemen met de elektriciteitsvoorziening gaan ontstaan. Echter, het is wel te verwachten dat de frequentie van storingen in de categorie ‘ouder dan 40’ in de komende jaren zal toenemen. Lengte hoofdkabels De kabellengte is uit de beschikbare WION tekening bij elkaar opgeteld. Hiervoor zijn wel een drietal aannames genomen waarop deze kabellengte is gebaseerd. Een kabelbed (een kabelgeul waar meerdere kabels op in locatie liggen) is niet gespecificeerd. Een schatting op basis van de tekening wijst uit, dat er gemiddeld tweeënhalve hoofdkabels in een kabelbed ligt; aangezien er tevens mantelbuizen op de tekening staan weergegeven zijn deze voor 50% mee genomen als zijnde buizen waar hoofdkabels in liggen, de overige 50% wordt geschat als zijnde bestemd voor aansluitkabels. Dit resulteert in een totale kabellengte van ca. 475 kilometer hoofdkabel.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
16
Kabeltypes VenloNet De kabels van VenloNet bestaan uit twee typen:
GPLK (Gepantserde Papier Lood Kabel); YMvK-as (Yxlpe Mantel vinyl Kabel met aardscherm).
De GPLK techniek was in het verleden de enige mogelijkheid om transportkabels voor elektriciteit te maken. Zoals de naam al zegt: ‘Papier Lood Kabel’ is opgebouwd uit koperdraden omwikkeld door (in olie gedrenkt) papier, met een loden omhulsel. Het geheel is afgewerkt met (in teer gedrenkt) touw en een omslag van staal. GPLK kabels zijn erg gevoelig voor vocht en beweging. Beschadiging aan het omhulsel van teer of buigingen van de kabel kunnen tot storingen leiden. De YMvK-as kabels is opgebouwd uit koperen of aluminium draden die omwikkeld zijn met een mantel van staalvlechtwerk in een kunststof omhulsel. De elasticiteit en de dubbele kunststof isolatie maken deze kabels minder gevoelig voor storing. Ymvk-as kabels zijn op dit moment de meest geschikte kabels om een ondergronds net mee te bedrijven. Aangezien de ontwikkelingen op het gebied van kabels voortgaat, is het mogelijk dat er in de toekomst betere toepassingen mogelijk zijn. De meeste netbeheerders vervangen GPLK kabels als het aantal storingen toeneemt of de kosten per storing oplopen.
Figuur 11- GPLK
YMvK-as
Op basis van interviews met mensen die dagelijks in aanraking komen met VenloNet is een beeld verkregen van de locaties en de omvang van de toepassing van beide typen kabels.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
17
Figuur 12 - Geografische spreiding van kabeltypen VenloNet
Op basis van de gebiedsindicatie is uit de registratie van de verlichtingsobjecten de type verdeling bepaald.
70% GPLK; 30% YMvK-as.
4.3.3 Aansluitingen Om een verlichtingsobject te laten branden, is energie nodig. De energie wordt via de hoofdkabel naar het verlichtingsobject getransporteerd. Er wordt een aansluiting gemaakt op VenloNet. Een aansluiting maken betekent dat het verlichtingsobject elektrisch Figuur 13 - Een aansluiting op VenloNet
wordt verbonden met VenloNet. Figuur 13 toont de onderdelen van een aansluiting. Een aansluiting op de hoofdkabel bestaat uit twee onderdelen: de aansluitkabel en de verbinding met de hoofdkabel, de ‘aftakmof’ genaamd. Op basis van ervaringen van de mensen die dagelijks aan VenloNet werken zijn de volgende locaties gekwalificeerd als gebieden met aansluitingen waarbij veel storingen voorkomen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
18
Figuur 14 - Geografische weergave van gebieden met verhoogde storingsaantallen
Lengte aansluitkabels Op basis van de beschikbare WION tekeningen is de lengte van de aansluitkabel berekend. Hiervoor is de volgende aanname genomen.
Aangezien er mantelbuizen op de tekening staan weergegeven zijn deze voor 50% mee genomen als zijnde buizen waar aansluitkabels in liggen, de overige 50% wordt geschat als zijnde bestemd voor hoofdkabels.
Dit resulteert in een totale kabellengte van ca. 76 kilometer aansluitkabel.
4.3.4 Samenvatting inventarisatie VenloNet De registratie van materialen is onvoldoende gedigitaliseerd en te omvangrijk voor het onderzoek. Op basis van interviews en geregistreerde verlichtingsobjecten zijn leeftijden, aantallen en materialen bepaald.
Kasten Drie typen kasten volgens figuur 15; aantallen kasten: 435 stuks.
Aantal
Kasten VenloNet 300 200 100
135
263
37
OVB
V Type Kast
R
0
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
19
Figuur 15 - Verdeling kasten VenloNet
Hoofdkabels Deze kabels verzorgen het transport van energie. Twee typen kabels: GPLK (70%) & YMvK-as (30%); totale lengte van ongeveer 357 kilometer. De geschatte leeftijden van de kabels en de aansluitingen zijn verdeeld volgens figuur 16.
Geschatte kabelleeftijden in 2020
0 en 20 jaar oud
37%
32% 31%
20 en 40 jaar oud 40 jaar en ouder
Figuur 16 - Verdeling kabelleeftijden in 2020
Aansluitingen Deze kabels verbinden de verlichtingsobjecten met de hoofdkabel van VenloNet. Totale lengte van circa 98 kilometer. Algemeen Om goede analyses te kunnen uitvoeren en overwogen beleidskeuzes te kunnen maken is het wenselijk om de informatie van VenloNet verder te digitaliseren.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
20
5
Huidige storingen
Openbare verlichting is essentieel om tijdens de schemerige en donkere uren tijdig situaties te herkennen. Naarmate de openbare verlichting veroudert kunnen er storingen ontstaan, zowel op individueel niveau als op groepsniveau. Op individueel niveau zijn de lampen, armaturen, aansluitsets, en lichtmasten een aandachtspunt. Op groepsniveau zijn dit de structurele vervangingen als remplace, kwalitatief goede armaturen en het elektriciteitsnet, waar de verlichting op is aangesloten, een aandachtspunt. Op dit laatste punt wordt in dit hoofdstuk verder ingegaan.
5.1 Huidig storingsproces Figuur 17 is een weergave het huidige storingsproces. De storingen wordt gesignaleerd door een burger en worden gemeld bij de gemeente Venlo. De storingen kunnen zowel aan de lichtmast zijn als aan VenloNet.
Figuur 17 - Processchema storingen openbare verlichting Venlo
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
21
5.2 Storingsomvang per jaar De gemeente heeft op dit moment veel ondergrondse storingen. Deze worden in dit hoofdstuk inzichtelijk gemaakt. Er is onderscheid gemaakt tussen de aantallen en de kosten van de storingen.
5.2.1 Storingsaantallen De openbare verlichting kent twee verschillende soorten storingen: de bovengrondse en de ondergrondse storingen. In onderstaande grafiek is het storingsverloop van VenloNet weergegeven.
Figuur 18 - Aantal kabelstoringen per jaar, over de afgelopen 5 jaar
Deze grafiek geeft aan dat de storingen vanaf 2005 licht afnamen en na 2008 weer opliepen. In de eerste vijf maanden van 2011 zijn er reeds 126 kabelstoringen gemeld. Uit deze trend is op te maken dat de storingsaantallen dit jaar hoger zullen zijn dan vorig jaar. De storingsaantallen zijn aan de hoge kant, indien er geen structurele aanpassingen worden gedaan aan het VenloNet zullen de storingsaantallen en de daar bijbehorende kosten stijgen. Om snel resultaat te boeken in het terugdringen van de aantallen ondergrondse storingen in VenloNet is het raadzaam om de gebieden met slechte aansluitingen als eerste te saneren.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
22
5.3 Kosten storingen Figuur 19 is een overzicht van de storingsaantallen en de kosten van de afgelopen 5 jaar. Aangezien er voor 2010 nog geen splitsing was gemaakt tussen bovengrondse en ondergrondse storingen zijn deze gegevens op basis van gemaakte uren en materialen.
Figuur 19 - Jaarlijkse aantallen en kosten van ondergrondse storingen, over de laatste 5 jaar
Deze grafiek geeft inzicht in de gemaakte ondergrondse kosten van VenloNet. Uit deze grafiek is af te lezen dat de kosten altijd redelijk hoog zijn en dat de storingsaantallen en de kosten dezelfde trend blijken te hebben. Door VenloNet te saneren zullen de storingsaantallen dalen en daarmee tevens de kosten voor het herstel van de storingen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
23
Figuur 20 - Kabelleeftijden VenloNet in 2020
Figuur 21 - Gebieden met verhoogde storingsaantallen
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
24
6
Verantwoordelijkheden netbeheerder
Een netbeheerder is verantwoordelijk voor (ondergrondse) infrastructuur. In het elektriciteitsnetwerk. Om een goed beeld verantwoordelijkheden, bevat dit hoofdstuk praktijk.
het correct en veilig functioneren van een geval van VenloNet betreft dit een te krijgen van de verschillende taken en een overzicht van wet- en regelgeving tot
6.1 Verschillende netbeheerders In Nederland wordt de distributie van elektrische energie verzorgd door een aantal netbeheerders. Deze bedrijven zijn belast met het in stand houden van een netwerk dat in staat is voldoende energie te transporteren om te voldoen aan de vraag. Daarnaast dienen de netbeheerders klanten aan te sluiten op het elektriciteitsnet. De netbeheerders verzorgen uitsluitend het transport van energie, niet de opwekking en levering ervan. We onderscheiden drie niveaus van netbeheerders. Landelijke netbeheerder De landelijke netbeheerder beheert de hoogspanningsnetten (boven de 100 kV) en verzorgt de transportlijnen met netbeheerders in het buitenland. Tarieven, eisen en kwaliteit worden bepaald door de Energiekamer van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Er is daarom sprake van netwerken in het gereguleerde domein. In Nederland is Tennet de enige landelijke netbeheerder.
Figuur 22 - Netwerk Tennet
Regionale netbeheerders De regionale netbeheerder beheert middenspanningsnetten (1 kV tot 100 kV) en laagspanningsnetten (onder de 1 kV). Is verantwoordelijk voor het leveren van aansluitingen en levert schakelsignalen ten behoeven van openbare verlichting. Tarieven, eisen en kwaliteit worden bepaald door de Energiekamer van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Er is hier sprake van netwerken in het gereguleerde domein. Enexis is een regionale netbeheerder.
Cogas infra en beheer Delta netwerk Enexis Liander NRE netwerk Rendo netwerken Stedin Westland infra Figuur 23 - Overzicht regionale netbeheerders in Nederland
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
25
Particuliere netbeheerders Particuliere netbeheerders zijn netbeheerders die zich niet dienen te conformeren aan de regels van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Er is hier sprake van netwerken in het vrije domein. Wel dienen (werkzaamheden aan) de netwerken in lijn met de geldende wetgeving te zijn. In het algemeen worden deze netten aangesloten op het netwerk van de regionale netbeheerder.
VenloNet valt in de categorie particuliere netbeheerders. VenloNet is voorgekomen uit een afsplitsing van het netwerk voor openbare verlichting van het oude gemeentelijk energiebedrijf. Daardoor is VenloNet op een aantal plaatsen nog verweven met het netwerk van Enexis.
6.2 Wetgeving Wetten zijn bepaald door de overheid, zijn landelijk geldend en dienen te allen tijde te worden opgevolgd. In deze paragraaf staat beschreven welke wetten van belang zijn voor ondergrondse elektriciteitsnetten.
6.2.1 Arbeidsomstandigheden wet In het Arbeidsomstandigheden besluit (een uitwerking van de arbeidsomstandigheden wet, maar wel wettelijk geldend) zijn twee artikelen die expliciet betrekking hebben op elektrische installaties. Hierin is het onderstaande opgenomen. Artikel 3.4. Elektrische installaties 1. Elektrische installaties zijn zodanig ontworpen, ingericht, aangelegd, onderhouden en gekenmerkt, dat een veilig gebruik van elektriciteit zo goed mogelijk is gewaarborgd. Hiertoe zijn de nodige voorzieningen en beschermingsmaatregelen aangebracht. Daarbij is rekening gehouden met bijzondere eisen die kunnen voortkomen uit de wijze van het gebruik, de gebruiksomstandigheden, de te verwachten uitwendige invloeden en onderhouds-werkzaamheden. 2. In een elektrische installatie zijn doeltreffende maatregelen genomen tegen het gevaar van brand, ontploffing, directe en indirecte aanraking en te dichte nadering. 3. Van iedere elektrische installatie zijn duidelijke, steeds bijgewerkte schema’s beschikbaar alsmede alle overige gegevens die nodig zijn voor een veilig gebruik van de elektrische installatie. 4. Het derde lid is niet van toepassing op elektrische installaties voor laagspanning van beperkte omvang. Artikel 3.5. Elektrotechnische, bedienings- en andere werkzaamheden aan of nabij een elektrische installatie
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
26
1. Elektrotechnische werkzaamheden en bedieningswerkzaamheden die gevaren kunnen opleveren, worden door deskundige, voldoend onderrichte en daartoe bevoegde werknemers uitgevoerd. 2. Een ruimte waarin zich een elektrische installatie voor hoogspanning bevindt waarvan de delen niet of onvoldoende zijn beschermd tegen directe of indirecte aanraking dan wel te dichte nadering, wordt slechts betreden in aanwezigheid van een tweede daartoe bevoegd persoon. 3. Werkzaamheden aan of in de nabijheid van een elektrische installatie worden slechts uitgevoerd, indien de installatie of het gedeelte waaraan of in de nabijheid waarvan wordt gewerkt, spanningsloos is. 4. De daartoe bevoegde werknemer neemt doeltreffende maatregelen om een veilig verloop van de werkzaamheden te waarborgen. 5. Het derde lid is niet van toepassing op werkzaamheden die worden verricht aan of in de nabijheid van een elektrische laagspanningsinstallatie, indien: a. de dringende noodzaak van het onder spanning uitvoeren van die werkzaamheden is aangetoond; b. tot het uitvoeren van die werkzaamheden door de daartoe bevoegde werknemer uitdrukkelijk opdracht is gegeven, en c. de installatie tevens geschikt is voor het onder spanning uitvoeren van die werkzaamheden en door de daartoe bevoegde werknemer doeltreffende maatregelen zijn genomen om de aan die werkzaamheden verbonden gevaren te voorkomen. 6. Het derde lid is niet van toepassing op werkzaamheden die worden uitgevoerd aan of in de nabijheid van een elektrische installatie voor hoogspanning, bestaande uit: a. het nemen en opheffen van veiligheidsmaatregelen, waaronder begrepen het met geschikt materieel knippen of schieten van kabels; b. het uitvoeren van metingen en beproevingen, of c. het reinigen van elektrisch materieel. 7. Werkzaamheden bestaande uit het reinigen van elektrisch materieel in een elektrische installatie voor hoogspanning als bedoeld in het zesde lid, onder c, worden slechts uitgevoerd, indien: a. tot het uitvoeren van die werkzaamheden door de daartoe bevoegde werknemer uitdrukkelijk opdracht is gegeven; b. gebruik wordt gemaakt van de voor deze werkzaamheden geschikte arbeidsmiddelen, reinigingsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen, en c. de werknemers zich met de arbeidsmiddelen waarmee zij fysiek in contact staan, niet behoeven te begeven in de gevarenzone van de installatie of delen daarvan die onder spanning staan. Binnen de wet wordt niet gespecificeerd op welke wijze er invulling dient te worden gegeven aan het bovenstaande.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
27
6.2.2 WION De Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) bestaat ter voorkoming van schade aan ondergrondse infrastructuren als gevolg van graafwerkzaamheden. Binnen deze wet wordt netbeheerders verplicht liggingsgegevens van de ondergrondse netten te verstrekken aan grondroerders. Per 1 juli 2010 verplicht de wet dat deze gegevens digitaal worden verstrekt en de informatie uitwisseling via het Kadaster loopt. Figuur 24 is een weergave van de informatiestroom.
2) Aanvraag 1) Klic melding
liggingsgegevens
Netbeheerder
Kadaster
Grondroerder
3 ) Terugmelding
4) Bundelen en
liggingsgegevens
terugsturen
Figuur 24 - Processchema informatie WION
Naast het digitaal aanbieden van de liggingsgegevens is de netbeheerder verplicht om twee maal per jaar (vanaf 2015 één keer per jaar) het aantal schades als gevolg van graafwerkzaamheden te melden bij het Kadaster.
6.3 Normen De wetgeving is vrij algemeen en geeft geen uitsluitsel in specifieke situaties. Om te voorzien in een bepaalde mate van kwaliteit, uniformiteit en veiligheid is er een aantal elektrotechnische normen opgesteld. De normen zijn tot stand gekomen in overeenstemming met belanghebbende partijen en voldoen daardoor aan de wet- en regelgeving, de laatste stand der techniek en maken het realiseren van het gewenste resultaat mogelijk. Het toepassen van specifieke elektrotechnische normen is wettelijk niet verplicht, maar, als geaccepteerde standaarden, wordt in (zakelijke) overeenkomsten meestal conformiteit met bepaalde normen geëist. Aangezien de gemeente Venlo netbeheerder is van het VenloNet dienen zij zich te conformeren aan de wet- en regelgeving zoals opgesteld, deze wet- en regelgeving is opgesteld om een net veilig te bedrijven, alle netbeheerders dienen hieraan te voldoen. De belangrijkste normen voor laagspanningsnetten zijn: NEN-EN 50110:
Bedrijfsvoering van elektrische installaties – Algemene bepalingen (Europese basisbepalingen)
NEN 3140:
Bedrijfsvoering van elektrische installaties – Aanvullende Nederlandse bepalingen voor laagspanningsinstallaties
NEN 1010:
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties (bouwnorm)
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
28
De NEN-EN 50110 en NEN 3140 vormen samen de BEI (Bedrijfsvoering van Elektrische Installaties). Ze beschrijven concrete voorschriften en procedures die het veilig werken aan en in de nabijheid van elektrische installaties mogelijk maakt. De NEN 1010 is een norm voor het bouwen van veilige laagspanningsinstallaties. Installaties die gebouwd zijn volgens de NEN 1010 voldoen aan de veiligheid die bedoeld wordt in artikel 3.4 van het Arbo-besluit. Daarnaast wordt deze norm een aantal malen genoemd in de ‘Regeling bouwbesluit’ als richtlijn voor elektrische installaties in bouwwerken (woningen, kantoren, openbare gebouwen, etc.). Veel installaties van landelijke en regionale netbeheerders zijn niet gebouwd volgens de NEN 1010, zijn complex en vereisen specifieke kennis om er veilig aan te kunnen werken. Om deze reden maken deze netbeheerders in het algemeen gebruik van de BEI, aangevuld met extra, specifieke procedures (het Branche Supplement).
6.4 Organisatie De verantwoordelijkheid van een elektrische installatie ligt uiteindelijk altijd bij eigenaar ervan. Voor installaties die omvangrijk en complex zijn, is het belangrijk dat bedrijfsvoering goed geregeld is, om de mogelijke gevaren tijdens gebruik werkzaamheden zo veel mogelijk te beperken. Het is daarom gebruikelijk om bedrijfsvoering in te richten conform de NEN-EN 50110 en NEN 3140 (de BEI).
de de en de
Volgens de BEI dient iedere elektrische installatie onder de verantwoordelijkheid van één persoon te staan, de installatieverantwoordelijke (IV). Dit kan de eigenaar zelf zijn, maar is vaak een elektrotechnisch deskundig persoon binnen de organisatie of een extern elektrotechnisch deskundige. De BEI stelt eisen aan de het opleidings- en kennisniveau van de IV. Het aanwijzen van een IV door de eigenaar van de installatie dient altijd schriftelijk te worden vastgelegd. In Figuur 25 is het proces van de BEI schematisch weergegeven. Links staan de personen met de bijbehorende taken en rechts staan (gedeelten van) de verantwoordelijkheden.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
29
Eigenaar netwerk Bepaalt doel en en beleid van het net
Functionaliteit Afspraken over functies, betrouwbaarheid, beschikbare middelen, etc.
Installatieverantwoordelijke Bepaalt hoe de gewenste functionaliteit op een veilige wijze kan worden gerealiseerd.
Veiligheid (procedureel) - Procedures opstellen - Aanwijzen bevoegdheden personen - Beoordelen situaties
Werkverantwoordelijke Bepaalt, binnen de opgestelde procedures, hoe een specifiek werk veilig en doeltreffend kan worden uitgevoerd.
Veiligheid (coördinatie) - Werkplan opstellen - Overleg met uitvoerenden - Toezicht houden
Uitvoerenden [Vakbekwaam persoon / Voldoend onderricht persoon]. Voeren het werk uit, zoals afgesproken binnen geldende procedures, werkplan en werkinstructies.
Veiligheid (uitvoering) - Aan- en afmelden werk - Volgt werkplan en -instructies - Gebruik persoonlijke bescherming
Figuur 25 - Overzicht van verantwoordelijkheden BEI
Het schema hierboven (figuur 25) heeft betrekking op alle werkzaamheden aan of in de directe nabijheid van de elektrische installatie. De verschillende lagen in het schema kunnen door verschillende partijen worden uitgevoerd, mits door alle partijen volgens de BEI wordt gewerkt. Hierin staat beschreven welke personen verantwoordelijk zijn voor bepaalde werkzaamheden en welke overdrachtscriteria er zijn. Daarnaast dienen hierover duidelijke afspraken te worden gemaakt tussen alle betrokken partijen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
30
De landelijke en regionale netbeheerders maken, naast de BEI, gebruik van een zogenaamd Branche Supplement (BEI BS). Hierin staan specifieke voorschriften, procedures en instructies vermeld om binnen deze grootschalige distributienetten veilig te kunnen werken. Ook deze installaties staan onder het beheer van één persoon, maar vanwege de grote omvang, complexiteit, verouderde bouwstandaarden en geografische spreiding is een deel van de verantwoordelijkheid ondergebracht bij een aantal Operationeel Installatieverantwoordelijken (OIV). Het betreft hier de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse, operationele werkzaamheden die, binnen zeer grote netwerken, teveel werk zijn voor één persoon. De IV blijft in dit geval wel verantwoordelijk voor de algehele organisatie, beleid, procedures en uniformiteit en overlegt regelmatig met de OIV’s. Alle personen die verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van de installatie (van IV tot uitvoerenden) dienen te beschikken over een bepaald opleidings- en kennisniveau, minimaal conform de NEN 3140. De IV bepaalt uiteindelijk welke bevoegdheden worden toegewezen aan personen (binnen de installatie waarvoor hij verantwoordelijk is). Vaak wordt, alvorens een persoon bevoegdheden krijgt toegewezen, de kennis en kunde van de betreffend persoon getoetst. Taken
Taken
van de installatieverantwoordelijke De veiligheid van de installatie als geheel (toezien op naleving van de BEI); bepaalt het toegangs- en sleutelbeleid van elektrische ruimten; organiseert instructies voor personeel t.a.v. veiligheidseisen, regels, bedrijfsvoorschriften en eerste hulpverlening; is verantwoordelijk voor het beschikbaar zijn van bijgewerkte tekeningen van de elektrische installatie; wijst personen/bedrijven aan die aan de installatie mogen werken; benoemt operationeel installatieverantwoordelijken en werkverantwoordelijken (indien de IV-er deze taken niet zelf vervult); laat periodieke inspecties van de installatie uitvoeren; stelt procedures en werkinstructies op en houdt deze actueel; beoordeelt wijzigingen/uitbreidingen van de installatie; beoordeelt en evalueert onveilige situaties en (bijna) ongevallen; maakt afspraken met andere IV’s ten aanzien van punten waar installaties van verschillende IV’s samenkomen, gekoppeld zijn of elkaar overlappen. van de werkverantwoordelijke Verantwoordelijk voor werkzaamheden aan de installatie; voert een risico inventarisatie en evaluatie uit voor de werkzaamheden; stelt schriftelijk werkplannen op voor complexe werkzaamheden; houdt toezicht op een veilige wijze van werken.
Ploegleider, vakbekwaam persoon en voldoend onderricht persoon Voert de werkzaamheden ter plaatse uit; meldt begin en eind van werkzaamheden; schermt de werkplek af voor de omgeving; gebruikt de voorgeschreven beschermingsmiddelen; meldt problemen, (bijna) ongevallen en onveilige situaties.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
31
7
Gereguleerd domein versus vrij domein
Dit hoofdstuk beschrijft de verschillende typen ondergrondse netwerken waarop openbare verlichting wordt aangesloten. Zowel het aansluiten op de netwerken van de regionale netbeheerder als het aansluiten op een eigen netwerk heeft zijn eigen specifieke voordelen. Afhankelijk van het beleid dat wordt gevoerd, kan men een keuze maken voor een bepaald type netwerk. Vanzelfsprekend spelen de investering en operationele kosten hierin een belangrijke rol.
7.1 Soorten netwerken Onderstaande termen worden vaak door elkaar gebruikt. Voor de duidelijkheid worden de verschillende soorten domeinen en netwerken toegelicht.
7.1.1 Verschillende domeinen Gereguleerd domein – het netwerk is in beheer bij een landelijke of regionale netbeheerder (in Venlo is Enexis de regionale netbeheerder). Er gelden vastgestelde tarieven en kwaliteitscriteria, die onder toezicht staan van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Er wordt daarom gesproken over het gereguleerde domein. Vrij domein – feitelijk alle netwerken die geen onderdeel uitmaken van het gereguleerde domein. Dit kan de installatie in een lichtmast zijn (achter de zekering) die is aangesloten op het net van Enexis, maar ook een compleet netwerk (vanaf de verdeelkast), zoals VenloNet. De eigenaar van het netwerk is vrij in de keuzes, zo lang als aan de geldende kwaliteits- en veiligheidsnormen wordt voldaan.
Figuur 26 - Overdrachtspunten tussen gereguleerd en vrij domein
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
32
7.1.2 Verschillende netwerken Combinet – Type netwerk waarbij meerdere functies van het elektriciteitsnet in een enkele kabel worden ondergebracht, zoals continue spanning en geschakelde spanning voor openbare verlichting, tarief, etc. Hierdoor is het mogelijk om met één kabel verschillende soorten aansluitingen te leveren, zoals huisaansluitingen en aansluitingen voor openbare verlichting. In het gereguleerde domein heeft het gebruik van combinet kabel de voorkeur, vanwege de flexibiliteit. Solonet – Type netwerk dat slechts één functie vervult. Een solonet ten behoeve van openbare verlichting is in het algemeen een geschakeld netwerk. Derhalve is het niet mogelijk om hierop aansluitingen met continue spanning te maken. In het vrije domein heeft dit type netwerk de voorkeur, omdat de kosten van de kabel lager zijn en de functie van het netwerk meestal is afgebakend (de flexibiliteit is niet noodzakelijk).
Hoofd ader Hulp ader
Combinet kabel
Solonet kabel (kleuren conform NEN1010)
Figuur 27 - Combinet kabel versus solonet kabel
7.2 Overwegingen voor keuzes Ten aanzien voor het aansluiten voor de openbare verlichting zijn in het algemeen twee mogelijkheden: de aansluit- en schakeldienst afnemen van de regionale netbeheerder of het aansluiten op een eigen (geschakeld) netwerk. Beide vormen hebben hun eigen voordelen en kosten. Voordelen van aansluitingen in beheer van de netbeheerder (gereguleerd domein) Er is sprake van volledige ontzorging wat betreft het beheer van het elektriciteitsnet; er is geen specifieke kennis nodig binnen de organisatie; strenger wordende normen werkvoorschriften, en de bijbehorende kosten zijn voor de netbeheerder; geen extra kosten in geval van schade en storingen; geen extra kosten voor WION / KLIC-meldingen (zie Hoofdstuk 2); de installatieverantwoordelijkheid ligt bij de netbeheerder; betalen per aansluiting van een verlichtingsobject. Risico verschuiving
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
33
Voordelen van het hebben van een eigen net (vrij domein) Geen afhankelijkheid van derden waardoor er sneller aan het net gewerkt kan worden; prijzen van de netbeheerder zijn niet van toepassing; netconfiguratie kan zelf worden bepaald; de planning van werkzaamheden en uitvoerende partij is zelf te bepalen; het schakelmoment van de openbare verlichting is zelf te bepalen; extra sturing op het net is mogelijk / zelf te bepalen (bijv. dimmen via hulp ader of dynamische verlichting op basis van powerline communicatie). Poweline communicatie is het verzenden van een elektronisch signaal over kabels. Gemodificeerde armaturen zouden deze signalen kunnen oppikken en de lamp in het armatuur aansturen, met een mogelijke energiebesparing tot gevolg. Een netbeheerder biedt deze dienst niet aan omdat de kabel mogelijk door verschillende eindgebruikers wordt gebruikt wordt, het signaal kan dan door andere randapparatuur worden beïnvloed met miscommunicatie tussen de apparatuur tot gevolg. Het hebben van een eigen net voor openbare verlichting biedt een aantal voordelen die kunnen meehelpen de beleidsdoelstellingen, die verwoordt worden in het uitvoeringsplan voor de openbare verlichting te realiseren. Een eigen net kan een voordeel bieden bij het actief regelen van de openbare verlichting. Veel systemen voor dynamische openbare verlichting maken gebruik van communicatie over de bestaande energiekabels (powerline communicatie). De structuur van het netwerk en het uitfilteren van storingsbronnen zijn hiervoor van groot belang. Indien de gemeente Venlo voornemens is dit soort systemen te plaatsen, is een eigen netwerk een zeer groot voordeel.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
34
7.3 Operationele kosten vrij domein en gereguleerd domein De operationele kosten van het vrije domein en gereguleerde domein zijn in deze paragraaf uitgewerkt. De kosten van het beheer van het vrij domein (VenloNet) bestaan uit twee componenten: Operationele kosten: de kosten voor dagelijks beheer; investering voor vervanging op termijn. De kosten van het beheer van het gereguleerd domein bestaan uit één component: Operationele kosten: de vergoeding die aan de Netbeheerder moeten worden voldaan. De kosten voor VenloNet worden in eerste instantie bepaald per ontsteekpunt (OVB), zoals in § 0 is beschreven. Deze kosten zijn van belang voor een grootschalige sanering. Vervolgens worden de kosten berekend per aansluiting zodat een vergelijk te maken is met de kosten in het gereguleerd domein. De berekende kosten bestaan uit twee componenten: Operationele kosten, de kosten voor dagelijks beheer en vergoeding aan Netbeheerder; budgettering voor vervanging op termijn. In totaal bevat VenloNet 135 ontsteekpunten. Per ontsteekpunt zijn de materialen bepaald die theoretisch aangesloten zijn op het ontsteekpunt. Daarna is per materiaal het gemiddelde aantal per ontsteekpunt bepaald. Om tot de kosten per ontsteekpunt te komen zijn de kosten van de vervangingswerkzaamheden gekoppeld aan de aantallen materialen. De kosten van het materiaal, de diensten en het personeel zijn gebaseerd op de kosten die de gemeente nu hanteert. De onderstaande ontsteekpunt. I. II. III. IV. V.
opsomming
toont
de
uitgangspunten
van
de
materialen
per
Ontsteekpunt (OVB); verdeelpunt (V); koppelpunt (R); aansluiting (bevat aansluitkabel en aftakmof); hoofdkabel (bevat hoofdkabel tussen 2 lichtmasten en hoofdkabel tussen ontsteekpunt, verdeelpunt en/of koppelpunt).
De volgende opsomming toont de gemiddeld geschatte aantallen per ontsteekpunt. I. II. III. IV.
1 ontsteekpunt; 1,96 verdeelpunten; 0,28 koppelpunten; 104 aansluitingen, bestaande uit; o 5,5 meter aansluitkabel; o 1 aftakmof;
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
35
V.
2600 meter hoofdkabel, bestaande uit; o 50 meter hoofdkabel tussen ontsteekpunt, verdeelpunten koppelpunt; o 33 meter hoofdkabel (afstand tussen 2 lichtmasten) per aansluiting.
en/of
Alle materialen en aantallen staan schematisch in figuur 28 beschreven.
5,5 meter x 104 aansluitingen
104 x 33 meter kabel
Figuur 28 - Materialen ten behoeve van aansluitingen in VenloNet
De laatste opsomming toont de (eventueel uitgesplitste) werkzaamheden voor sanering per ontsteekpunt. 1. 2. 3. 4.
Vervangen of uithuizen van 1 ontsteekpunt; vervangen van 1,96 verdeelpunten; vervangen van 0,28 koppelpunten; vervangen van 104 aansluitingen; o vervangen van 1 lichtmast; o verwijderen van gemiddeld 5,5 meter aansluitkabel van hoofdkabel naar lichtmast; o aanleggen van gemiddeld 5,5 meter aansluitkabel van hoofdkabel naar lichtmast; o vervangen van 1 aftakmof;
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
36
5. vervangen van 2600 meter hoofdkabel; o verwijderen van 50 meter hoofdkabel tussen ontsteekpunt, verdeelpunten en/of koppelpunt; o aanleggen van 50 meter hoofdkabel tussen ontsteekpunt, verdeelpunten en/of koppelpunt; o verwijderen van gemiddeld 33 meter hoofdkabel (afstand tussen 2 lichtmasten) per aansluiting; o verwijderen van gemiddeld 33 meter hoofdkabel (afstand tussen 2 lichtmasten) per aansluiting.
7.3.1 Raming kosten per ontsteekpunt vrij domein Kosten vernieuwen of saneren In deze paragraaf is per ontsteekpunt berekend wat de kosten zijn van alle saneringswerkzaamheden. De onderstaande tabel toont per werkzaamheid de raming van de saneringskosten per ontsteekpunt. Alle bedragen zijn afgerond in op honderdtallen tevens zijn alle bedragen exclusief BTW.
1. 2. 3. 4. 5.
Raming saneringskosten per ontsteekpunt
Materiaal
Uitvoering
Totaal
vervangen of uithuizen van ontsteekpunt vervangen van verdeelpunten vervangen van koppelpunten vervangen van aansluitingen vervangen van hoofdkabel
€ € € € €
8.800,00 17.200,00 2.400,00 3.500,00 23.800,00
€ € € € €
€ 9.100,00 € 17.900,00 € 2.500,00 € 17.700,00 € 83.500,00
Totaal
€
55.900,00 €
300,00 600,00 100,00 14.200,00 59.600,00
74.900,00 € 130.800,00
Door middel van de bovenstaande berekeningen is geschat dat het saneren van VenloNet ongeveer € 130.800,- per ontsteekpunt zal bedragen. De kosten van het materiaal en de uitvoering zijn gebaseerd op de prijzen die de gemeente Venlo momenteel hanteert. De kosten voor het aanvragen van eventuele vergunningen, werken in vervuilde grond en werkzaamheden die daaruit voortvloeien zijn in bovenstaande berekening niet meegenomen. De afschrijving zal plaatsvinden over een periode van 40 jaar. Door jaarlijks per ontsteekpunt € 3.300,- te reserveren kan het gehele ontsteekpunt na 40 jaar vervangen worden. Operationele kosten De operationele kosten bestaan voor een deel uit vergoedingen aan de Netbeheerder voor de afname van de 135 ontsteekpunten (de aansluitingen op het elektriciteitsnet van de netbeheerder). Daarnaast zijn er kosten voor dagelijks beheer van VenloNet met de uitvoering volgens wetgeving en normering zoals beschreven in hoofdstuk 6. Vervolgens zijn er operationele kosten voor het registreren, coördineren en verhelpen van storingen aan het net.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
37
De kosten voor het operationele beheer zijn geraamd op € 1.400,- per ontsteekpunt per jaar. De geraamde totale kosten per ontsteekpunt op jaarbasis zijn € 4.700,-.
7.3.2 Raming kosten per aansluiting vrij domein De kosten per aansluiting in het vrije domein zijn nodig om een vergelijk te kunnen maken met de kosten per aansluiting in het gereguleerd domein. Per kast zijn er gemiddeld 104 aansluitingen. Derhalve kost een aansluiting ongeveer € 45,- op jaarbasis.
7.3.3 Raming kosten per aansluiting gereguleerd domein De kosten per aansluiting in het gereguleerd domein zijn regionaal bepaald en staan onder toezicht van Nederlandse Mededingingsautoriteit. Deze tarieven gelden per aansluiting. De kosten per aansluiting in de regio Venlo op het gereguleerd domein per jaar bedragen € 10,-. Daarbij moet worden opgemerkt dat dit de tarieven zijn na de overdracht van de aansluiting naar het gereguleerd domein. Bij een mogelijke overdracht van VenloNet naar het gereguleerde domein zal moeten worden overlegd met de netbeheerder Enexis over de te volgen stappen. Zie hiervoor hoofdstuk 9.
7.3.4 Raming totale operationele kosten VenloNet De totale operationele kosten op jaarbasis van het vrij domein en gereguleerd domein op basis van een omvang van 14.000 aansluitingen zijn als volgt:
Vrij domein : € 630.000 (14.000 lichtpunten à* € 45,- /stuk) Gereguleerd domein : € 140.000* (14.000 lichtpunten à* € 10,- /stuk)
*Hierin zijn geen meegenomen.
overdrachtskosten
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
van vrij domein naar
gereguleerd domein
38
8
Kostenraming sanering
In hoofdstuk 4 is geschat dat 70% van alle kabels van VenloNet verouderd zijn (type GPLK). Het uitgangspunt van de sanering is om het deel van VenloNet met verouderde kabels te vervangen binnen 40 jaar. Uiteindelijk zal met dit uitgangspunt bepaald worden hoeveel budget de gemeente Venlo beschikbaar dient te stellen in de komende beleidsperiode tot 2020 voor het saneren van VenloNet.
8.1 Uitgangspunten berekening sanering Het doel van het saneren van VenloNet is het op peil brengen van de kwaliteit van VenloNet. De verwachting is dat het vervangen van het deel van VenloNet met verouderde kabels (GPLK) de storingsgevoeligheid zal doen dalen. Tevens verhoogt het de installatieveiligheid van VenloNet. Daarnaast zorgen giftige elementen in de GPLK kabels, zoals lood, olie en teer voor milieuverontreiniging. Onder sanering verstaan we in dit hoofdstuk dan ook het vervangen van alle materialen van VenloNet, waarvan geschat is dat ze aangesloten zijn door middel van verouderde (GPLK) kabel. Aan de bovenstaande definitie van sanering hangt een financiële consequentie. Door middel van de berekening in § 7.3.1 is geschat dat het saneren van VenloNet ongeveer € 130.100,- per ontsteekpunt zal bedragen. De kosten voor het aanvragen van eventuele vergunningen, werken in vervuilde grond en werkzaamheden die daaruit voortvloeien zijn in bovenstaande berekening niet meegenomen. Er bestaat ook een mogelijkheid dat de kosten lager uit kunnen vallen als de werkzaamheden gecombineerd worden met andere werkzaamheden (bijvoorbeeld rioleringswerkzaamheden). § 8.3 zal verder op deze mogelijkheden worden ingegaan. De besparingen door gecombineerd werk uit te kunnen voeren zullen naar verwachting weggestreept kunnen worden ten opzichten van de onvoorziene kosten.
8.2 Kostenraming sanering VenloNet Uit de analyse van de huidige situatie is geschat dat 70% van VenloNet verouderde kabels bevat. Dit houdt in dat in theorie 70% van de 135 ontsteekpunten, met gekoppeld materiaal, vervangen dient te worden. Concreet betekent dit dat ruim 94 ontsteekpunten, met gekoppeld materiaal, in aanmerking komen voor vervanging. Dit resulteert in een totaal van € 12.300.000,- om de GPLK kabels in VenloNet volledig te saneren over een periode van 40 jaar.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
39
De jaarlijkse kosten voor het 70% saneren van VenloNet over een periode van 40 jaar bedragen dan € 307.000,- . Hierbij is geen rekening gehouden met indexering. Voor de komende beleidsperiode van 2011 tot 2020 zal er een budget benodigd zijn van totaal € 3.070.000,De 30% van de huidige bekabeling die nog niet verouderd is zal na 40 jaar verouderd zijn en tegen die tijd ook aan vervanging toe zijn, deze zijn niet meegenomen in de bovenstaande vervangingskosten.
8.3 Faseringsmogelijkheden Sanering tijdens beleidsperiode Het saneren van 70% van VenloNet houdt in dat alle GPLK kabels, met gekoppeld materiaal, vervangen worden. Om zo effectief mogelijk om te gaan met de sanering wordt geadviseerd om allereerst de focus te leggen op de probleemgebieden. Figuur 29 laat de storingsgevoelige locaties vanuit de praktijk zien.
Figuur 29 - Storingsgevoelige gebieden VenloNet
Vanuit de figuur valt te schatten de tussen de 15 en 20% van VenloNet storingsgevoelige aansluitingen bevat het is wenselijk om deze locaties zo snel mogelijk te vervangen zodat er minder storingen op zullen treden in het VenloNet. Het vervangen van het deel VenloNet op deze locaties zal binnen de helft van de komende beleidsperiode ingepland dienen te worden (tussen 2011 en 2015). Vervolgens is het mogelijk om aan de hand van de geschatte leeftijden VenloNet te vervangen. De onderstaande figuur laat de leeftijd van de aansluitingen zien in 2020.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
40
Figuur 30 - Geschatte leeftijden aansluitingen VenloNet in 2020
De focus voor de vervangingen na 2015 kan het beste liggen op de delen van VenloNet met aansluitingen waarvan geschat wordt dat ze 40 jaar en ouder zijn (de rode bolletjes). Hierbij is het aan te raden om zoveel mogelijk aan te sluiten op andere beleidsvelden waarbij graafwerkzaamheden plaats vinden, zoals riolering en grootschalige herprofilering van wegen. Ook de combinatie met de bovengrondse openbare verlichtings installatie kan gezocht worden. In het beleidsplan openbare verlichting, wat op dit moment door de gemeente Venlo ontwikkeld wordt, staat beschreven dat de gemeente voornemens is om de ontsluitingswegen volgens de nieuwste richtlijn (ROVL2011) te verlichten. Dit kan tot gevolg hebben dat aansluitingen verplaatst dienen te worden. Op dat moment is het slim om tevens het verouderde VenloNet langs de ontsluitingswegen te vervangen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
41
9
Mogelijkheid tot overdracht aan netbeheerder
In het kader van de volledigheid van het onderzoek naar de keuze mogelijkheden voor de toekomst van VenloNet is een mogelijke overdracht naar gereguleerd domein genoemd. In overleg is besloten dat dit traject wordt uitgewerkt nadat de omvang van VenloNet middels dit document is beschreven. De mogelijkheden en kosten voor een mogelijke overdracht maken geen deel uit van dit document. Er is wel afgesproken om een aanzet te geven aan dit onderwerp en middels een verkennend gesprek met de netbeheerder Enexis is hieraan vorm gegeven. In januari 2011 heeft dit gesprek plaatsgevonden, waar Ziut als intermediair van de gemeente Venlo een mogelijke overdracht heeft besproken. Uit het overleg kwam naar voren dat Enexis een mogelijke overdracht zal bestuderen als hiervoor een formele vraag vanuit de gemeente Venlo komt. Om een indruk te krijgen welk proces bij de bestudering zal worden gevolgd, en welk tijdpad hierbij hoort, is in samenwerking met Enexis een concept processchema opgesteld. Dit processchema kan ter hand genomen worden op het moment dat er gesprekken tussen gemeente Venlo en Enexis over een mogelijke overname worden gestart. Het processchema is op de volgende pagina weergegeven in figuur 31.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
42
Figuur 31 - Processchema overdracht VenloNet aan netbeheerder Enexis
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
43
10
Subsidiemogelijkheden
Als de gemeente Venlo besluit om VenloNet grootschalig te gaan saneren dan zullen daar financiën voor vrijgemaakt dienen te worden. Op kleine schaal worden er reeds saneringen doorgevoerd. De redenen voor deze saneringen zijn. Grootschalige storingen; uithuizingen; op verzoek van Enexis; infrastructurele vernieuwingen. De saneringswerkzaamheden voor VenloNet kunnen in aanmerking komen voor subsidies. Na een onderzoek naar deze mogelijkheden is gebleken dat er voor een dergelijk grootschalig project op voorhand geen subsidies beschikbaar zijn. Daarom beschrijft dit hoofdstuk welke saneringswerkzaamheden een positieve invloed kunnen hebben op doelen van algemeen belang. Per mogelijkheid wordt aangegeven met wie de gemeente Venlo in gesprek kan om subsidiemogelijkheden te verkennen.
10.1 Invloed op algemeen belang De overheid stelt verschillende subsidies beschikbaar, die ieder eigen voorwaarden hebben en een eigen doel dienen. De subsidies zijn bestemd voor projecten die een bijdrage leveren aan een algemeen belang, zoals milieu, innovatie, export of toerisme. Het saneren van VenloNet bestaat uit het vernieuwen van 70% van de materialen. De werkzaamheden, zoals beschreven in hoofdstuk 8 kunnen onderverdeeld worden in twee categorieën: Vervangen of uithuizen van kasten (ontsteek-, verdeel- en koppelpunten); vervangen van GPLK kabels (aansluitkabel, hoofdkabel en aftakmoffen). De onderstaande matrix toont aan welke relatie er gevonden kan worden tussen de benodigde saneringswerkzaamheden en hoofdelementen van algemeen belang. De ‘x’ geeft aan dat er een mogelijke positieve relatie gelegd kan worden. Elementen algemeen belang Saneringswerkzaamheden verwijderen en aanleggen GPLK kabel vervangen of uithuizen kasten
Milieu Verontrei CO2 niging uitstoot
Innovati e
Export
Toerism e
x x
x
In de onderstaande paragraaf worden mogelijkheden voor de saneringswerkzaamheden verder uitgewerkt.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
44
10.2 Verwijderen en aanleggen van GPLK kabels GPLK kabels zijn lood-, olie- en teerhoudend. Deze stoffen kunnen de grond in de nabijheid van de kabel vervuilen, zodra ze vanuit de kabel de grond intrekken. Het is mogelijk bij beschadiging en in combinatie met vochtige grond dat lood, olie en teer vermengd wordt met de grond waar deze in ligt. Het vervangen van deze kabel kan dus gezien worden als een maatregel in het belang van het algemene milieuklimaat. Het ministerie van VROM (ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer), kent geen subsidie toe aan het saneren van vervuilende grondkabels, zoals GPLK. Omdat het vervangen van de vervuilende grondkabels zoals GPLK op dit moment niet gestimuleerd wordt door de overheid bestaat ca. 50% van het complete kabelnet (inclusief particuliere kabels) in Nederland nog uit GPLK kabels.
10.3 Vervangen of uithuizen kasten Het uithuizen van de kasten geeft de gemeente Venlo de mogelijkheid om op een slimme en innovatieve wijze de openbare verlichting te schakelen en te regelen. Door de verlichting op de juiste momenten te schakelen en op rustige tijden te dimmen kan er energie bespaard worden. Op het moment dat alle schakelkasten buiten de kasten van de netbeheerder geplaatst zijn is het voor de gemeente Venlo technisch eenvoudiger om op maat te schakelen en te regelen. De besparing in energie kan ook gekoppeld worden aan de besparing in CO2 uitstoot. Op dit moment zijn er vanuit Het Rijk geen concrete subsidiemogelijkheden om energiebesparing met behulp van openbare verlichting te stimuleren. In 2007 is de Taskforce Verlichting door toenmalig minister Cramer opgestart. Deze taskforce heeft als doel meegekregen om energiezuinige verlichting gemeengoed te laten worden. Het is mogelijk voor gemeente om hierop aan te sluiten en om als koplopergemeente een plan van aanpak op te stellen om energie te besparen. Daarnaast is het doel om als koploper de buurgemeenten mee te nemen om te volgen en deze te enthousiasmeren. Vanuit de Provincie Limburg bestaat er een subsidieregeling voor de koplopergemeenten om een plan van aanpak energiebesparing op te stellen. Het uithuizen van kasten in combinatie met slim schakelen en regelen kan energie besparen. Daarom is het raadzaam om in overleg te treden met de Provincie Limburg om de subsidiemogelijkheden op het gebied van energiebesparing te verkennen.
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
45
A Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur Figuur
Bijlage: figurenlijst
1 - Aansluitingen netwerken openbare verlichting in Venlo ................................8 2 - Verdeling aansluitingen verlichtingsobjecten............................................. 10 3 – Netstructuur VenloNet........................................................................... 11 4 - Verdeling van kasten over de gemeente .................................................. 12 5 - Een oude koppelkast (links) en een nieuwe koppelkast (rechts) .................. 13 6 - Opnameformulier kasten VenloNet .......................................................... 13 7 - Verdeling type kasten VenloNet .............................................................. 14 8 - Voorbeelden van digitale kabeltekeningen VenloNet .................................. 14 9 - Verdeling kabelleeftijden in 2020 ............................................................ 15 10 - Geografische spreiding van kabelleeftijden in 2020.................................. 16 11- GPLK YMvK-as............................................................................ 17 12 - Geografische spreiding van kabeltypen VenloNet..................................... 18 13 - Een aansluiting op VenloNet ................................................................. 18 14 - Geografische weergave van gebieden met verhoogde storingsaantallen ..... 19 15 - Verdeling kasten VenloNet ................................................................... 20 16 - Verdeling kabelleeftijden in 2020 .......................................................... 20 17 - Processchema storingen openbare verlichting Venlo ................................ 21 18 - Aantal kabelstoringen per jaar, over de afgelopen 5 jaar .......................... 22 19 - Jaarlijkse aantallen en kosten van ondergrondse storingen, over de laatste 5 jaar .. 23 20 - Kabelleeftijden VenloNet in 2020........................................................... 24 21 - Gebieden met verhoogde storingsaantallen ............................................ 24 22 - Netwerk Tennet .................................................................................. 25 23 - Overzicht regionale netbeheerders in Nederland ..................................... 25 24 - Processchema informatie WION ............................................................ 28 25 - Overzicht van verantwoordelijkheden BEI .............................................. 30 26 - Overdrachtspunten tussen gereguleerd en vrij domein ............................. 32 27 - Combinet kabel versus solonet kabel ..................................................... 33 28 - Materialen ten behoeve van aansluitingen in VenloNet ............................. 36 29 - Storingsgevoelige gebieden VenloNet .................................................... 40 30 - Geschatte leeftijden aansluitingen VenloNet in 2020 ................................ 41 31 - Processchema overdracht VenloNet aan netbeheerder Enexis ................... 43
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
46
B BEI TF OVB V R GPLK YMvK-as WION NEN IV IVschap OIV Klic Vrom
Begrippenlijst
Bedrijfsvoering Elektrische installaties Toonfrequent schakelaar Ontsteekpunt Verdeelpunt Koppelpunt Gepantserde Papier Lood Kabel Yxlpe Mantel Vinyl Kabel met Aardscherm Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten Nederlands Normalisatie-instituut Installatie Verantwoordelijke Installatie Verantwoordelijkheid Operationeel Installatie Verantwoordelijke Kabel en Leidingen Informatie Centrum Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Onderzoeksrapport VenloNet - gemeente Venlo
47