Gemeente Steenwijkerland. Woonvisie Wonen werkt in Steenwijkerland. 17 september Verwijderd: mei

Gemeente Steenwijkerland Woonvisie 2003+ Wonen werkt in Steenwijkerland 17 september 2003

Verwijderd: mei

Projectnr. 181.70/pl

Boulevard Heuvelink 104 6828 KT Arnhem Postbus 1174 6801 BD Arnhem Telefoon (026) 3512532 Telefax (026) 4458702 E-mail info@companen. nl

Gemeente Steenwijkerland Woonvisie 2003+ Wonen werkt in Steenwijkerland 17 september 2003

INHOUD

1.

INLEIDING

1

2.

DE VISIE EN AMBITIES VAN STEENWIJKERLAND

5

3.

WOONBELEID VOOR DE DOELGROEPEN 3.1. Starters en jonge gezinnen komen moeilijk aan woonruimte 3.2. Vergrijzing: wonen, welzijn en zorg

4.

maatschappelijke

verantwoordelijkheid

9 9 12

3.3.

Aandachtsgroep: inkomens

voor

lage

3.4. 3.5. 3.6.

Statushouders Daklozen/Zwervers Woonwagens

19 20 20

3.7. 3.8.

Woonboten Woonruimteverdeling

20 21

17

WONEN IN DE TOEKOMST 4.1. Leefbaarheid in wijken en kernen

24 24

4.2. 4.3.

Herstructurering bestaande woningvoorraad Planning van de nieuwbouw

26 28

4.4.

Kwaliteit van de woonomgeving en woning

32

5.

KERNPROFIELEN

34

6.

UITVOERING VAN BELEID

37

6.1. 6.2. 6.3.

Communicatie met partijen Prestatieafspraken en beleidsvoortgang Evalueren en actualiseren van visie

37 38 39

6.4.

Uitvoeringsplan

39 Verwijderd: ¶

1.

INLEIDING

Waarom een visie op het wonen in de gemeenten Steenwijkerland? Het wonen is volop in beweging. De woningvraag is de laatste jaren sterk veranderd als gevolg van het toenemende aantal oudere huishoudens, de wens om te kopen, de wens tot meer keuzemogelijkheden, de roep om kwaliteit, veiligheid, ruimte in en om de woning, etc. Deze tendensen zullen ook de komende jaren blijven spelen. Maar ook de economische ontwikkeling heeft invloed op de woningmarkt. Om goed op die ontwikkelingen te kunnen inspelen, vindt de gemeente het belangrijk over een actuele beleidsvisie op het gebied van het wonen te beschikken. Er is een aantal redenen waarom juist nu een nieuwe visie op het wonen gemaakt is. Na de gemeentelijke herindeling is de behoefte aan een brede Woonvisie voor de gehele gemeente ontstaan. Deze behoefte is ook vastgelegd in het collegeprogramma. Hierbij bieden het gemeentelijk "Aanvalsplan Woningbouw 2002-2011" en het "Stadsbeeld Steenwijk 2020/2030" goede aanknopingspunten. Een actueel inzicht in de samenstelling van de woningbehoefte ontbreekt. Gemee nte en corporaties hadden dan ook behoefte aan een onderzoek dat een integraal beeld geeft van de kwalitatieve samenstelling van de woningbehoefte (zowel huur als koop). Een dergelijk woningmarktonderzoek is uitgevoerd en biedt een basis voor de Woonvisie. De gemeente wil mogelijkheden benutten om verschillende groepen op de woningmarkt een goede kans op een woning te geven. Dit moet niet zo maar een woning zijn, maar een kwalitatief goede woning die ligt in een prettige en leefbare woonomgeving. Daar zet de gemeente zich graag voor in. In deze visie stelt de gemeente de wens van de inwoner centraal. Voor hen is uiteindelijk dit beleid. Daarmee speelt de gemeente in op het provinciaal beleid, verwoord in de Ontwerp-nota “Goed wonen in Overijssel”. De provincie heeft het woonbeleid uitgewerkt in vier opgaven: • •

Sterke steden; Vitaal platteland;

• •

Sociale kwaliteit; Ruimtelijke kwaliteit.

Deze thema’s spelen in meer of mindere mate een rol in de visie van de gemeente Steenwijkerland, al stelt de gemeente natuurlijk haar eigen prioriteiten en geeft zij haar eigen invulling aan deze thema’s (zie met name hoofdstuk 2 waarin de gemeentelijke visie is beschreven). Bij de uitwerking van het woonbeleid vindt de gemeente het van belang om aandacht te besteden aan de verschillende kernen. Het spreekt eigenlijk voor 1

zich dat het kernenbeleid, in een gemeente als Steenwijkerland met 17 kernen en 2 7 buurtschappen , belangrijk is. Het grote aantal kernen en wijken stelt bijzondere eisen

1

Dit betreft Belt-Schutsloot, Blankenham, Blokzijl, Eesveen, Giethoorn, Kalenberg, Kuinre, Oldemarkt, Ossenzijl, Scheerwolde, St. Jansklooster (incl. Heetveld), Steenwijk, Steenwijkerwold, Vollenhove,

2

Wanneperveen, Willemsoord en Zuidveen Dit betreft Dwarsgracht, Kallenkote, Wetering, Witte Paarden, Paasloo, Basse en Onna (bron: gemeentelijke notitie buurtschappen.

-1-

Verwijderd: ??OPMERKINGE N NICOLLETTE ONDER KOPJE ALGEMEEN INVOEGEN?? (zie ook opmerkingen Nicollette t/m hoofdst4 ‘algemeen

aan de wijze waarop beleid ontwikkeld moet worden en aan de wijze van communicatie daarover. Daarom heeft de gemeente Steenwijkerland via het kernen- en wijkbeleid enkele instrumenten beschikbaar gesteld zoals contactambtenaren, projectengeld en een leefbaarheidsmakelaar. Hiermee wordt actief gewerkt aan het behoud en de ontwikkeling van de leefbaarheid in de kernen en wijken. En zo hebben we deze visie gemaakt… Via een interactief proces heeft de gemeente Steenwijkerland partijen betrokken bij de totstandkoming van deze visie. Dit proces valt in twee delen uiteen. Begonnen is met een analyse van huidige en toekomstige situatie van het Wonen in Steenwijkerland. Op basis

Verwijderd: De gemeente realiseert zich dit ten volle. Leefbare kernen zijn een belangrijke basis voor het welbevinden van de inwoner. De leefbaarheidsmakelaar die in … in de gemeente is benoemd, vervult hierin een belangrijke rol. ¶

van een brede steekproef zijn huishoudens in Steenwijkerland benaderd met de vraag of men verhuisplannen heeft. De huishoudens die aangeven binnen 5 jaar te willen verhuizen, is gevraagd naar hun wensen. Zo zijn uiteindelijk ruim 2.500 inwoners van de gemeente Steenwijkerland aan het woord geweest over hun verhuiswensen. De uitkomsten van dit onderzoek worden in bijlage 1 beschreven. Ten

behoeve

van

de

beleidsvisie

wonen zijn twee brede werkconferenties gehouden met verschillende partijen die op een of andere wijze betrokken zijn bij het wonen in Steenwijkerland. In de eerste werkconferentie is gesproken met in stellingen, belangenorganisaties, aan grenzende gemeenten, etc. Tijdens de werkconferentie is naar voren gekomen welke onderwerpen aandacht vragen

Partijen die bij de werkconferentie aanwezig waren: • Gemeente (ambtelijk en bestuurlijk) • Aangrenzende gemeenten • Provincie • Corporaties • Huurdersbelangenverenigingen • Makelaars • Stichting Opmaat • RSOB Cie Wonen • Thuiszorgorganisaties • Verzorgings- en verpleeghuizen

bij het woonbeleid. Speerpunten die naar voren kwamen waren huisvestings mogelijkheden voor jongeren en ouderen, behoud van de hoge woonkwaliteit in Steenwijkerland, meer keuzevrijheid voor de inwoners en leefbaarheid van kleine kernen. In een tweede werkconferentie is gesproken met verenigingen van plaatselijk belang en wijkverenigingen uit de verschillende kernen. Het centrale item van de bewoners was het bouwen van voldoende woningen. De gemeentelijke woonvisie basis voor subregionale samenwerking De woningmarkt overstijgt de grenzen van de gemeente. Om die reden vindt de provincie het belangrijk dat gemeenten in regionaal verband samenwerken op het vlak van het wonen. Met name is op regionaal niveau afstemming nodig over de omvang en samenstelling van de woningbouwprogrammering. Dit is ook de nieuwe provinciale insteek, die recent is vastgelegd in het Provinciale Onderhandelingsakkoord (zie ook Bijlage 2). De ligging van de gemeente Steenwijkerland in Noordwest Overijssel geeft de woningmarkt een int erprovinciaal karakter. Steenwijkerland heeft nadrukkelijke woningmarktrelaties met de ook Overijsselse gemeente Zwartewaterland, de Drentse gemeenten Meppel en Westerveld en de in Flevoland gelegen gemeente Noordoostpolder. Ook met Friesland (Weststellingwerf) zijn vrij intensieve migratierelaties aanwezig. De regionale afstemming is dus breed, maar in de eerste plaats is de afstemming over de

- 2-

Verwijderd: hoofdstuk 2(??niet : in bijlage 1??)

woningbouwprogrammering gewenst met Meppel en Zwartewaterland. Verder is de afstemming in het kader van de regiov isie en het Regionaal Stedelijk Netwerk aan de orde. De Woonvisie voor Steenwijkerland wordt voor de gemeente het basisdocument voor de regionale afstemming. Opzet van de Woonvisie De Woonvisie bestaat uit 6 hoofdstukken. • In hoofdstuk 2 wordt de visie op het gebied van het wonen beschreven in de vorm van ambities: het behouden en versterken van de woonkwaliteit, het afstemmen van het woonbeleid op de kernen, het vergroten van de keuzevrijheid van de inwoners, het vergroten van de leefbaarheid onder meer door het bouwen van voldoende woningen en het verder uitwerken van het beleid samen met andere bij het wonen betrokken partijen. •

Hoofdstuk 3 gaat over de keuzemogelijkheden van de inwoners en specifieke wensen, waar in de nabije toekomst zeker op ingespeeld moet worden. In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan het wonen van jongeren, ouderen, de doelgroep van beleid en overige doelgroepen. In hoofdstuk 4 komt het wonen in Steenwijkerland aan de orde. De eisen die in de

•

toekomst het wonen bepalen en de mogelijkheden om daar nu reeds op in te spelen worden geschetst. In dit hoofdstuk wordt tevens stilgestaan bij de leefbaarheid in Steenwijkerland. In een realistische visie is het belangrijk om aandacht te besteden aan de uitvoering van het beleid. In hoofdstuk 5 wordt een beknopt profiel per kern gepresenteerd. Tevens zijn daarin

•

de aandachtspunten voor het beleid per kern samengevat weergegeven. In hoofdstuk 6 wordt aandacht besteed aan de zeggenschap van de inwoners en de samenwerking met partijen. Ook de monitoring en activiteiten die de komende jaren

•

gepland zijn komen hier aan de orde. In de Bijlagen is het volgende opgenomen: • Bijlage 1: daarin worden de belangrijkste uitkomsten gepresenteerd uit het woningmarktonderzoek. •

Bijlage 2: de visie van de gemeente op het wonen is mede gebaseerd op beleids kaders die door het rijk en de provincie zijn vastgesteld. De relevante beleidskaders hebben betrekking op het terrein van het wonen, de ruimtelijke ordening, het integrale terrein van wonen, welzijn en zorg. Deze beleidskaders zijn in de bijlage samengevat beschreven.

•

Bijlage 3: bevat een specificatie van de behoefte aan zorgwoningen per kern en het bouwprogramma per kern.

•

Bijlage 4: verklaring van afkortingen en begrippen. LEESWIJZER VOOR DE LEZER DIE SNEL EEN BEELD WIL KRIJGEN. De lezer met weinig tijd krijgt een goed beeld van de inhoud van de Woonvisie door de volgende onderdelen te lezen: •

Hoofdstuk 2: Visie en ambities van de gemeente Steenwijkerland.

•

Hoofdstuk 5: Informatie aanknopingspunten voor beleid per kern.

•

Paragraaf 6.4.: Het Uitvoeringsplan.

-3-

- 4-

2.

DE VISIE EN AMBITIES VAN STEENWIJKERLAND

Ambities Woonvisie Steenwijkerland • woonkwaliteit behouden en versterken • verdere ontwikkeling van streekcentrum Steenwijk door o.a. instroom van externen. • woonbeleid afstemmen op kwaliteit kernen • sociale samenhang vergroten door woningbouw • vergroten keuzevrijheid inwoners • actief samenwerken met andere partijen • inspelen op veranderingen

Het is goed wonen in Steenwijkerland en de gemeente wil die kwaliteit voor haar inwoners vasthouden en verbeteren. Om die opgave in te vullen wil de gemeente werken aan een sterke stad een vitaal platteland, aan sociale kwaliteit en ruimtelijke kwaliteit. Deze vier opgaven raken ook direct het wonen in Steenwijkerland en zijn voor de gemeente mede een inspi-

ratiebron geweest voor het bepalen van haar ambities. Die ambities die hier beknopte worden beschreven, vormen de "rode draad" voor de gemeentelijke Woonvisie. De gemeente Steenwijkerland wil de hoge woonkwaliteit behouden en versterken Een hoge woonkwaliteit komt tot uitdrukking in de mate van diversiteit in woonmilieu’s, maar blijkt ook uit de kwaliteit van de woningen, woonomgeving, het voorzieningenniveau, etc. Zonder reserve kan worden vastgesteld dat Steenwijkerland beschikt over een diversiteit aan woonmilieus die over het algemeen hoog gewaardeerd worden. Het stuwwal landschap in het Noord- Oosten van de gemeente Steenwijkerland enerzijds en anderzijds de Zuiderzeestadjes in het Westen met daartussen de waardevolle natuurgebieden Weerribben en De Wieden maken dat in de gemeente vele unieke woonlandschappen te vinden zijn om te wonen. Steenwijk vervult daarin een centrumfun ctie voor de streek. Die streekfunctie geeft Steenwijk extra mogelijkheden op het gebied van wonen, werkgelegenheid en voorzieningen. In Steenwijk komt een breed scala van woonmilieus voor, van de wat dichter bebouwde centrumgebieden, de naoorlogse woonwijken met beneden-bovenwoningen (‘bebo’s’), duplexwoningen en eengezins -rijwoningen, en de groene woonmilieus waarbij de woningen naar verhouding ruim in het groen staan. De variëteit in deze ruimtelijke kwaliteit kan nog verder worden vergroot. In de overige 16 kernen naast Steenwijk en 7 buurtschappen is sprake van een dorps of landelijk woonmilieu dat een hoge kwaliteit bezit. Aan de randen van de kernen heeft het landelijk wonen nog een bijzondere kwaliteit door de hoogwaardige kwaliteit van natuur en landschap. De gemeente wil de variëteit aan woonvormen en woonmilieus vergroten en de potenties van de woonlandschappen benutten cq behouden. Ook zet de gemeente in op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit in bestaande w ijken. Daar waar ruimtelijke kw aliteit goed is, zal niet veel hoeven te gebeuren. Beheren en beheersen zijn daar de trefwoorden. Wijken of buurten die gekenmerkt worden door monotonie (teveel van hetzelfde) en waarvan de woningvoorraad mogelijke "de langste tijd heeft gehad" moeten aangepakt worden. Hier zal mogelijk ook een ingrijpende transformatie van een minder gewild woonmilieu naar een markttechnisch gewilder woonmilieu aan de orde zijn: herstructurering cq transformatie dus. Dit vraagt om een actieve rol van onder meer de corporaties.

-5-

Verdere ontwikkeling van het streekcentrum Steenwijk In het Streekplan 2000+ is Steenwijk als streekcentrum aangemerkt. Hiermee wordt door de provincie onderkend dat Steenwijk een belangrijke rol heeft voor het omliggende gebied. Om die positie waar te maken en te versterken heeft Steenwijk extra mogelijkheden op het gebied van wonen, werkgelegenheid en voorzieningen. Zo heeft de provincie aan Steenwijk een regionale taakstelling gegeven van minimaal een extra migratiesaldo van 100 (+ 100 minimaal) De gemeente heeft aan deze bijzondere positie van Steenwijk invulling gegeven, in het Stadsbeeld 2020- 2030. Daarbij is de regiofunctie ingevuld vanuit het perspectief van een bruisende en dynamische stad waarbij de versterking van het sociaal-economische draagvlak uitgangspunt is. De versterking van dit sociaal economisch draagvlak heeft tevens betekenis voor de uitgangspunten cq relevantie van de woonvisie. Ook het ISV-ontwikkelingsprogramma biedt een beleidskader voor versterking van deze regiofunctie. De bijzondere positie van Steenwijk heeft tot gevolg dat Steenwijk is opgenomen in het netwerk Zuid- Drentse Stedenband. Naast Steenwijk, maken ook Hardenberg, Meppel, Hoogeveen, Coevorden en Emmen deel uit van dit netwerk. Dit stedelijk netwerk moet door samenwerking de ruimtelijke kwaliteit bevorderen en een hoogwaardig sociaal, economisch en cultureel vestigingsklimaat bieden. Uitgangspunt is dat de gemeenten in een stedelijk netwerk elkaar aanvullen en versterken: de steden en centra hebben samen meer te bieden dan elk afzonderlijk. Samenwerkende gemeenten ontwikkelen in overleg met de provincies een samenhangend geheel van afspraken over de lange termijnontwikkeling van het stedelijk netwerk, inclusief de daaruit voortvloeiende taakverdeling. Voor Steenw ijk is met name de afstemming met Meppel van belang. De gemeente heeft de versterking van Steenwijk gebaseerd op een positief vestigingssaldo van minimaal 200 personen per jaar. Deze ambitie acht de gemeente zeker haalbaar, gelet op het feit dat Steenwij k een zeer aantrekkelijke woonplaats is. Sterke punten daarbij zijn: gevarieerde woonmilieus, ruim opgezette woonwijken, zeer aantrekkelijk uitloopgebied met grote natuur- en recreatieve waarden. De gemeente Steenwijkerland wil het woonbeleid afstemmen op de kernen In het Aanvalsplan Woningbouw 2002- 2011 heeft de Raad zich uitgesproken om de ontwikkeling van de woningbouw op drie fronten tegelijk aan te pakken: • Steenwijk; • Vollenhove en Oldemarkt; • De kleine kernen. Dit betekent dat de woningbouw in Vollenhove, Oldemarkt en de kleine kernen wordt afgestemd op de eigen woningbehoefte, voor zover uitbreiding van de kern niet beperkt wordt door natuurgebieden. Als het niet mogelijk is om in de kleine kernen voldoende woningbouwmogelijkheden te vinden om te kunnen voorzien in de eigen woningbehoefte, dan zal hiervoor meer gebouwd worden in Vollenhove en Oldemarkt. Het soort te bouwen woningen moet worden afgestemd op de woningbehoefte van de inwoners van de kern en de specifieke samenstelling van de woningvoorraad. Per kern doen zich verschillen voor in voorzieningenniveau en leefbaarheid. Dit bepaalt mede het "kerneigene" en bij de invulling van het woonbeleid wil de gemeente rekening houden met deze verschillen. Dit komt tot uitdrukking in de nieuwbouw naar samenstelling, het woonruimteverdelingsbeleid, etc. (zie vervolg) .

- 6-

De gemeente Steenwijkerland wil de leefbaarheid en sociale samenhang vergroten, onder meer door woningbouw In de jaren zeventig en tachtig bestond lange tijd de gedachte dat het voorzieningenniveau in kleine kernen behouden kon blijven door het bouwen van voldoende woningen. Deze zienswijze vloeide voort uit het destijds heersende ruimtelijke opvattingen over suburbanisatie. Aan het eind van de jaren tachtig ontstond een meer realistische benadering: erkend werd dat op individueel dorpsniveau een teruglopend voorzieningenapparaat niet of nauwelijks aangepakt kon worden, en dat de leefbaarheid in een regionale context moet worden beoordeeld. In de jaren negentig werd de woningbouw in kleine kernen sterk ingeperkt met als gevolg dat tal van jongeren, ondanks het vertrek van verzorgingsbehoevende ouderen naar verzorgingshuizen in grotere kernen, naar elders moesten vertrekken. Daarmee is fundamenteel tekort gedaan aan het vraagstuk van leefbaarheid in kleine kernen. De beperkte woningbouw en het gedwongen vertrek van de jeugd en de ouderen zijn op zichzelf al aan te merken als een aantasting van de leefbaarheid. Dit heeft de sociale samenhang in de kleine kernen aangetast. Mensen met een sterke binding aan de kern zijn vertrokken, hetgeen zijn effecten heeft gehad op het verenigingsleven, de mantelzorg, de zorg voor de fysieke en sociale woonomgeving in de kern, etc. De gemeente wil daarom in alle kernen (exclusief Steenwijk en de buurtschappen, waarvoor een apart buurtschapbeleid is) voldoende woningen bouwen om adequaat te kunnen voorzien in de eigen woningbehoefte. De bewoners moeten het gevoel hebben dat hun dorp leeft. Woningbouw kan bijdragen in het beeld dat een dorp vernieuwd en dynamisch inspeelt op nieuwe ontwikkelingen. De gemeente zal dan ook specifieke maatregelen treffen om jongeren en ouderen in de dorpen meer huisvestingsmogelijkheden te bieden; dit moet bijdragen aan de sociale samenhang in de kern. De gemeente Steenwijkerland w il ervoor zorgen dat iedere inwoner zo lang mogelijk optimaal kan functioneren in een zelfgekozen woning en woonomgeving: keuzevrijheid Keuzevrijheid staat centraal bij deze ambitie. Afhankelijk van de persoonlijke situatie en wensen van mensen wil Steenw ijkerland een zo ruim mogelijke keuzevrijheid bieden, op een zo laag mogelijk schaalniveau: de wijken en kernen. Dit betekent dat op dat schaalniveau gestreefd wordt naar een goede differentiatie: woonmogelijkheden voor alle leef tijden en huishoudenssamenstellingen. Zelfs als inwoners afhankelijk worden van zorg moet het mogelijk zijn zo lang mogelijk in de eigen woning en woonomgeving te blijven wonen. Dit biedt ook de beste garantie op sociale duurzaamheid (sociale verbanden in de w ijken blijven in stand). Die gewenste keuzevrijheid in wonen is nu nog lang niet altijd optimaal. Hierin kan onder meer verbetering worden aangebracht door het realiseren van nieuwe woonvormen (al of niet met zorg) die inspelen op nieuwe woonwensen. De samenstelling van de nieuwbouw moet dus optimaal inspelen op de woningvraag van mensen en bijdragen aan het verbreding van het woningaanbod. De gemeente wil betrekken en betrokken zijn. Een moderne gemeente schrijft de wet niet meer zomaar voor. Dat zou ook niet meer geaccepteerd worden: partijen die haar beleid moeten uitvoeren zijn immers vaak zelfstandige (maatschappelijke) ondernemingen met een eigen kijk op zaken en eigen belangen. En de inwoners zijn mondig en weten vaak heel goed wat zij willen. Succesvol

-7-

beleid is beleid dat in overleg met de verschillende actoren tot stand komt: dat vraagt om open processen, met vroegtijdige betrokkenheid van bedrijven, instellingen en inwoners. Maar wel vanuit een eigen visie van de gemeente, waarin de betrokkenheid met de lokale samenleving vorm wordt gegeven. De rol van de gemeente verschilt per situatie: soms is de gemeente regisseur, soms initiator, soms participant. De gemeente Steenwijkerland wil telkens de rol die zij speelt concreet benoemen en duidelijk maken naar de overige partijen. En steeds vanuit het adagium: betrekken, en betrokken zijn. De gemeente wil samen met haar partners blijven inspelen op veranderingen De gemeente Steenwijkerland kan natuurlijk niet de toekomst voorspellen en toch loopt de gemeente bij haar beleid vooruit op bepaalde voorspelde ontwikkelingen en kansen. 3 Het gaat dan om zaken als ontgroening, vergrijzing, extramuralisering , etc. De kans is aanwezig dat deze ontwikkelingen zich niet of anders dan voorspeld voordoen. Daarom richt de gemeente zich ook niet op een vastomlijnd beleid, maar meer op een beleid dat ruimte biedt om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. Via prestatieafspraken, regelmatig overleg met corporaties en andere partijen en evaluatie van beleid hoopt de gemeente dit te bereiken. Resultaat: een realistische en gedragen visie Samen met haar partners heeft de gemeente Steenwijkerland deze beleidsvisie opgesteld. En dat heeft zij niet voor niets “samen” gedaan. Steenwijkerland hecht namelijk veel waarde aan een uitvoer bare visie, een visie die gedragen wordt door de partijen waarmee de gemeente samen verantwoordelijk is voor een aangenaam wonen in Steenwijkerland. In deze nota werkt de gemeente dit woonbeleid uit, waarbij zij goed kijkt naar de haalbaarheid en realiteit van het beleid. Inwoners mogen namelijk verwachtingen hebben op basis van dit beleid en de gemeente vindt het van belang dat zij geen valse verwachtingen schept. De uitvoerbaarheid en realiteit zijn dus van belang. In de volgende hoofdstukken wordt de visie vertaald in meetbare maatregelen. Een samenvatting van de maatregelen is in paragraaf 6.4. opgenomen, waarin ook de relatie tussen de visie (doelstellingen) en de maatregelen wordt beschreven.

3

Extramuralisering: Zorg in Verzorg-,Verpleeg- of Ziekenhuizen wordt ook intramurale zorg genoemd (zorg

binnen de muren van een instelling) Door deze zorg naar buiten deze muren te brengen, m.a.w. in het huis van de zorgbehoevende, wordt er geextramuraliseerd.

- 8-

3.

WOONBELEID VOOR DE DOELGROEPEN

Één van de uitgangspunten voor de gemeente is dat inwoners een optimale keuzemogelijkheid hebben. Door het streven naar min of meer gelijke kansen voor verschillende (leeftijds- en leefstijl)groepen werkt de gemeente aan een evenwichtige bevolkings opbouw. De gemeente, corporaties én inwoners ervaren dat voor bepaalde groepen de keuzemogelijkheden beperkt zijn, bijvoorbeeld voor jongeren en ouderen. Op deze groepen zal de inspanning van gemeente en corporaties zich in eerste instantie richten. De onderbouwing voor het hier geformuleerde beleid is in hoofdzaak gebaseerd op het uitgevoerde woningmarktonderzoek. De uitkomsten van dat onderzoek zijn in Bijlage 1 opgenomen.

3.1.

Starters en jonge gezinnen komen moeilijk aan woonruimte

Dé starter bestaat niet. Tenminste zijn er twee groepen te onderscheiden. In de eerste plaats is er de starter die vaak als alleenstaande op zoek gaat naar zelfstandige woonruimte en genoegen neemt met een kleine woning, wooneenheid; de HAT-woning is hiervan een voorbeeld. Wetland Wonen beschikt over ongeveer 30 HAT-woningen verspreid over diverse kernen. Aan dit type woning bestaat geen aanvullende behoefte.

Verwijderd: De corporaties hebben ongeveer … HATwoningen in beheer.

De groep jongeren zal in de komende 10 jaren nog enigszins toenemen, maar op lange termijn afnemen. Aangezien ook jongeren woonkwaliteit zoeken, wordt aangenomen dat de behoefte aan HAT-woningen op termijn zal afnemen.

Verwijderd: alle in de kern Steenwijk

In de tweede plaats is er de starter, die als alleenstaande maar vaak met een partner, op zoek is naar zelfstandige woonruimte en behoefte heeft aan een woning met minimaal twee slaapkamers. Deze groep starters heeft weinig keuzemogelijkheden. In de afgelopen jaren is hun Ontwikkeling aantal jongere huishoudens: woningmarktpositie in Steenwijkerland aanmer kelijk verslechterd. Overigens, dit is een landelijk verschijnsel. Recent is door de gemeente Mep-

Steenwijkerland 2002 15 tot 25 jaar: 950 25 tot 35 jaar: 2.400

à à

2012 1.080 2.350

à à

groeiperc. +14% -2%

Bron: Companen

pel een onderzoek gedaan naar de positie van starters op de woningmarkt en de conclusies die daaruit getrokken worden, gelden in hoofdlijnen ook voor Steenwijkerland. Dan blijkt, dat op lange termijn bezien, de starter het meeste baat heeft bij een woningmarkt waarin de doorstroming goed functioneert. Hoe meer huishoudens, die al beschikken over woonruimte, de mogelijkheid krijgen om de door hen gewenste verbetering in de wooncarrière te realiseren, hoe meer goedkope woningen aan de onderkant van de woningmarkt beschikbaar komen die bij uitstek geschikt zijn voor starters. De gemeente zet daarom op de eerste plaats in, op het bevorderen van de doorstroming door strategische nieuwbouw. Toch acht de gemeente het ook van belang om maatregelen te treffen die voor de korte termijn effect sorteren. Die maatregelen zijn vooral nuttig om de huisvestings mogelijkheden van startende jongeren ni de kleine kernen te vergroten. In de meeste kleine

-9-

Verwijderd: . WETLAND WONEN BEZIT 30 HATWONINGEN, VERSPREID OVER MEERDERE KERNEN. Aan Verwijderd: ,

kernen is het woningaanbod beperkt tot zeer beperkt, het vrijkomende aanbod eenzijdig en de kans dat dit aanbod aansluit op de woonwensen van jongeren kleiner. In kleine kernen is het gewenst om een deel van de nieuwbouw specifiek af te stemmen op de woonwensen van starters. Dit komt neer op het bouwen van huurwoningen, goedkope 2 koopwoningen en het aanbieden van kleine (250m ) bouwkavels in bestemmingsplannen die specifiek gelabeld zijn voor starters. De jonge gezinnen met een beperkt inkomen kunnen terecht in de reguliere voorraad huurwoningen en hebben ten opzichte van de andere doelgroepen een evenwichtige kans op een huurwoning. De jonge gezinnen met een wat hoger inkomen hebben vaak de wens naar een koopwoning te verhuizen. Deze huishoudens met een middeninkomen (vanaf €30.000,= tot €40.000,= belastbaar per jaar; veel tweeverdieners behoren tot deze groep) vallen nu tussen de wal en het schip gelet op de hoge prijzen voor de koopsector. Zij zijn dus weer aangewezen op een huurwoning met als gevolg dat de doorstroming stagneert en de druk op de huurmarkt sterk toeneemt. Ook voor deze groep wil de gemeente meer mogelijkheden bieden door middel van het bouwen van goedkope koopwoningen en het verbouwen van grotere panden. Werken aan betere kansen De gemeente en corporaties denken aan de inzet van verschillende maatregelen om de kansen van jongeren en jonge gezinnen op de woningmarkt te vergroten. Mogelijkheden zijn: •

Gefaseerde woningbouw De starter is het meest gebaat bij een gefaseerde woningbouw. Door in elke kern in een gelijkmatig tempo te bouwen, komen jaarlijks woningen beschikbaar en blijft de doorstroming gaande. Bij grote fluctuaties in het woningbouwtempo, zijn er ook jaren waarin weinig gebouwd wordt en starters alsnog gedwongen worden naar elders te

•

verhuizen. Het aanbieden van zelfbouwkavels is daarbij een goede optie. Bevorderen doorstroming Essentieel is de doorstroming. Door ook woningen aan de "bovenkant van de markt" te bouwen, kunnen mensen, mits sprake is van een gunstige economische situatie, doorstromen en goedkope(re) koopwoningen vrijmaken. Met name hierdoor worden de huisvestingsmogelijkheden van starters en jonge gezinnen vergroot. Het bevorderen van doorstroming blijft de belang-

•

Anjelierstraat 29

rijkste oplossing om het tekort aan woonruimte voor starters aan te pakken. Labelling van bouwkavels voor starters. Ongeveer 35% van de starters heeft belangstelling voor een bouwkavel. Deze belangstelling is met name in de kernen buiten Steenwijk groot. Hierop wil de gemeente inspelen door gemiddeld minimaal 25% van de uit te geven bouwkavels te labellen voor starters. Voor Steenwijk kan dit aandeel op 20% liggen, vanwege het feit dat hier ook gebouwd wordt voor vestigers die overwegend al over woon ruimte beschikken. In de overige kernen zal 35% van de bouwkavels gelabeld worden voor

- 10 -

starters. Wellicht kunnen deze kavels aangeboden worden tegen lage grondprijzen, waarbij dan wel voorzien moet worden dat anti-speculatie bepalingen de doorstroming weer belemmeren. Een andere mogelijkheid is grond aan te bieden waarbij in eerste instantie alleen rente voor de grond in rekening wordt gebracht en dat de grond pas in een later stadium economisch wordt overgedragen. •

Herbestemmen andere gebouwen voor jongeren. In Steenwijk is (al of niet tijdelijk) herbestemming van bestaande gebouwen een mogelijkheid om op korte termijn extra woonruimte te creëren voor starters. Hierbij kan gedacht worden aan herbestemming van eventuele bedrijfspanden, leegstaande opslagruimten boven winkels, Kornputkazerne, etc. De gemeente zal op korte termijn

•

hiernaar een inventarisatie uitvoeren. Tussenvormen van huur en koop. Hierbij gaat het om alternatieve mengvormen van huren en kopen, waarbij ook mensen met een lager inkomen de mogelijkheid wordt geboden een (deel van de) woning te kopen. Ook kan gedacht worden aan kopen in de vorm van maatschappelijk gebonden eigendom (terugkoop door de corporatie met "afroming" van prijsstijging). De gemeente en corporaties hebben de indruk dat de inzet van deze optie in Steenwijk wel op belangstelling kan rekenen, maar vermoedelijk in de overige kernen niet. De corporaties zijn bereid nader te onderzoeken of er belangstelling bestaat voor deze tussenvormen. In dat onderzoek zal ook worden nagegaan of de consument na toewijzing van de woning de vrijheid geboden kan worden om te kiezen tussen huren of kopen met bij verhuizing een terug koopverplichting naar de

•

corporatie. Verkoop van huurwoningen (zie ook paragraaf 4.1.), eventueel met koopsubsidie. In de gemeente Steenwijkerland varieert de marktprijs van de eengezinshuurwoning tussen de €100.000,= en €140.000,=. Bij uitstek is dit dus een prijssegment dat geschikt is voor tweeverdienende starters en jonge gezinnen. Om in aanmerking te 4 komen voor koopsubsidie mag de woning echter niet duurder zijn dan €123.500,=. Ook zonder koopsubsidie is verkoop van huurwoningen een mogelijkheid om het aanbod voor jongeren uit te breiden. Het gaat dan wel voornamelijk om jonge twee-

•

verdieners. De starter op de woningmarkt kan naast het aanbieden van kleine kavels of de verkoop van huurwoningen, ook geholpen worden met enige financiële steun in de vorm van een zachte lening. Om bijvoorbeeld een nieuwe 2^1 kapwoning te bouwen op een perceel van 250 m² met zelfwerkzaamheid is al gauw é160.000,= gemoeid. Veel starters op de koopwoningenmarkt verdienen nog niet genoeg om hiervoor een lening aan te trekken bij een commerciële bank. Met behulp van de startersleningmethodiek, zoals ontwikkeld door het Stimuleringsfonds Nederlandse Gemeenten (SVn), kan aan de starter een aanvullende lening worden verstrekt onder zachte voorwaarden, zoals een aflossingsvrije periode en een lagere rente dan de commerciële tarieven. Op deze wijze kan de starter een aanvullende lening van bijvoorbeeld € 45.000,= krijgen. Voordeel van een lening boven een koopsubsidie van de gemeente of een reductie op de grondprijs is, dat er bij het verstrekken van een lening geen behoefte bestaat tot het opleggen van een anti- speculatiebeding; een beding dat juist de doorstroming belemmerd. Ander voordeel voor de gemeente is, dat de lening terugvloeit naar de

4

Rijkssubsidieregeling bevordering eigen woningbezit (regeling ingesteld als gevolg van motie Duijvenstijn).

- 11 -

gemeente die vervolgens de terugontvangen gelden weer kan inzetten. Uit de opbrengsten van de verkoop van het Gemeentelijk Woningbedrijf IJsselham wordt

•

een volkshuisvestingsfonds gecreëerd waaruit de leningen kunnen worden gefinancierd. Nieuwbouw van groeiwoningen (woningen met een kleine inhoud en daardoor niet te duur). Uit het woningmarktonderzoek blijkt dat er een grote behoefte is aan goedkope koopwoningen tot €150.000,=. Dit is mede ingegeven door de huidige economische omstandigheden. De gemeente wil gedeeltelijk in deze naar verwachting tijdelijke vraag voorzien. Op lange termijn moet echter rekening worden gehouden met een gewenste stijging van de woonkw aliteit (meer ruimte in en om de woning). Nieuwbouw moet dus “toekomstbestendig” zijn. Groeiwoningen kunnen hierin wellicht voorzien. Om woningen goedkoop op de markt te brengen, kunnen er ten eerste concessies worden gedaan aan ruimte in de woningen. In het bestemmingsplan kan vervolgens ruimte worden gecreëerd (vooraf), zodat de bewoner als hij dit wil de woning kan uitbouwen. De uitbreidbaarheid van de woning is van belang, zodat de woning “toekomstbestendig" blijft en kan inspelen op de gewenste verbetering in

•

woonkwaliteit. Aanpassen van het woningtoewijzingsbeleid. Het huidige aanbodsysteem is ongeveer 1 jaar in gebruik en voor zover nu kan worden overzien hebben alle doelgroepen ongeveer een gelijke kans op een huurwoning. Het is van belang om de ontwikkelingen nauwlettend te monitoren en te beoordelen of een bijstelling van het woningtoewijzingsbeleid ter verbetering van de huisvestingskansen van jongeren gewenst is (of meer labellen voor jongeren).

Maatregelen: 1. Bij de uitgifte van bouwkavels minimaal 25% labellen voor starters. 2. Herbestemmen bestaande gebouwen voor huisvesting voor starters. (De Schans, De kazerne, Tuk stadswerf 3. Onderzoek doen naar de belangstelling voor tussenvormen van huur en koop. 4. Voor de langere termijn een op doorstroming gericht woningbouwprogramma realiseren. 5. Voor de korte termijn nieuwbouw realiseren die in trek is bij starters en jonge gezinnen, waarbij aandacht voor creatieve oplossingen. 6. Instellen van een volkshuisvestingsfonds, waaruit onder meer startersleningen kunnen worden verstrekt.

3.2.

Vergrijzing: wonen, welzijn en zorg

Vergrijzing: vooral meer personen tussen 65 en 74 jaar De leeftijdsopbouw van de gemeente Steenwijkerland sluit goed aan op het provinc ia le beeld. In het afgelopen decennium is het proces van ontgroening en vergrijzing ingezet. Overeenkomstig de landelijke ontwikkeling zal ook de gemeente Steenwijkerland in de komende jaren te maken krijgen

Ontwikkeling aantal inwoners van 55plus: Steenwijkerland 2002 55 tot 64 jaar: 5.300 65 tot 74 jaar: 3.900 75plus 3.200

à à à

2017 6.500 5.200 4.000

à à à

groeiperc. +23% +33% +25%

met een verdergaande vergrijzing. Tot 2017 zal Bron: Companen het aantal personen ouder dan 55 jaar met 27% stijgen. Deze stijging doet zich overigens het sterkst voor

- 12 -

onder personen van 65-74 jaar. De dubbele vergrijzing, de groei van het aantal 75plussers, is ook aan de orde maar is toch beperkter in vergelijking tot veel andere gemeenten in de provincie Overijssel. Door de vergrijzing en de extramuralisering en deconcentratie van de zorg (zie ook Bijlage Beleidskaders: aspect wonen/welzijn/zorg), neemt de vraag naar zelfstandig wonen met aanbod van welzijn en zorg toe. Een vraag die van ouderen komt, maar ook van een groeiende groep zelfstandig wonende mensen met lichamelijke of verstandelijke beperkingen of (ex-)psychiatrische patiënten.

Steenwijkerland. Seniorenhuisvesting 20er jaren 20e eeuw

Vraag en aanbod Ouderen hebben een uitgesproken wens om zo lang mogelijk in hun eigen woning te blijven wonen. Dit is ook het uitgangspunt dat door de gemeente Steenwijkerland wordt gevolgd. De benodigde zorg en welzijn kan aan huis geleverd worden. Dat betekent dat niet langer de zorg bepalend is voor de plek waar iemand woont. De woning is uitgangspunt en de zorg en welzijn kan daar - tot op zekere hoogte - gebracht worden. Volledige extramuralisering zal echter niet mogelijk zijn. Er zullen altijd mensen blijven, die zoveel en zodanige zorg nodig hebben, dat die niet thuis gegeven kan worden. Er blijft dus een zekere behoefte aan intramurale voorzieningen bestaan. Met in acht neming van dit algemene uitgangspunt is de behoefte aan diverse woonvormen voor mensen met een lichte functiebeperking (voor ongeveer 65% betreft dit ouderen), lichamelijk en/of verstandelijke handicap en (ex -)psychiatrische patiënten) in beeld gebracht. Deze behoefte wordt in de tabellen 3.1. en 3.2. gepresenteerd.

- 13 -

Verschillende woonvormen met of zonder zorg Woningen voor mensen met een lichte functiebeperking Dit zijn woningen die geschikt zijn voor mensen met lichte functiebeperkingen (bijvoorbeeld met een rollator). Deze woningen voldoen bijvoorbeeld aan het Woonkeurlabel en hebben de basisfuncties (woonkamer, keuken, douche, wc, en minimaal 1 slaapkamer) gelijksvloers. Woningen in een woonzorgcomplex Dit zijn zelfstandige woningen in een complex gebouwd en ingericht op beschermd wonen. Bewoner voert een zelfstandig huishouden. Plaatsen in beschutte woonvormen Dit zijn zelfstandige woningen in één woongebouw, waarin de bewoners begeleiding / assistentie krijgen; 24-uurs toezicht is niet nodig Plaatsen in clusterwoningen Dit is bijvoorbeeld een groepswoning waarin verschillende bewoners wonen die elk over een individuele wooneenheid (onzelfstandige woning) beschikken. Bijvoorbeeld voor psycho-geriatrisch

5

Tabel 3.1:

Gemeente Steenwijkerland, behoefte aan bijzondere woonvormen volgens SEV-normen en IWZnormen Steenwijkerland 2002 2017 Koopwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking (KLFB) Huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking (HLFB)

2.700 1.700

3.200 2.000

360

690

30 10

140 40

4.800

6.070

600

310

Woningen in woonzorgcomplexen (WZC) Woningen in beschutte woonvormen (BW) Woningen clusterwonen (CW) totaal woningvraag Plaatsen intramuraal (IW) Bron: Prognose Companen, CBS, SEV-normen, IWZ-normen.

Tabel 3:2: Gemeente Steenwijkerland. Vraag naar intra- en extramurale woonvoorzieningen voor de doelgroep uitgesplitst Steenwijk, Oldemarkt, Vollenhove en overige kernen, 2017 Vraag 2017 Steenwijk Oldemarkt Vollenhove Overige kernen Gemeente Steenwijkerland

HLFB (won) 1.100 70 250 580 2.000

WZC (won) 310 40 60 280 690

BW (won) 60 10 10 60 140

CW (won) 20 2 3 15 40

IW (plaatsen) 150 20 30 110 310

Het huidige aanbod van intramurale en extramurale woonvoorzieningen voor de doelgroep wordt in tabel 3.3. weergegeven. Tabel 3.3: Gemeente Steenwijkerland. Huisvestingsaanbod voor de doelgroep Aanbod Straatnaam/naam complex Aantal woningen van een type HLFB 513

WZC 44

Oldemarkt Vollenhove Overige kernen

65 18 223

40 99 97

Totaal huidig en potentieel (plannen) huisvestingsaanbod

819

248

Steenwijk

5

BW 34

CW 35

IW 279 20 53 20

34

35

372

Verwijderd: ? Verwijderd: +?

Psycho-geriatrisch: geestelijke achteruitgang als gevolg van leeftijd, dementeren.

- 14 -

Aandacht is nodig voor een gedifferentieerd woningaanbod voor mensen met lichte functiebeperkingen, lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapten en (ex-)psychiatrische patiënten. Om dit woningaanbod te vergroten wil de gemeente zich samen met de andere partijen inzetten om de volgende maatregelen te treffen. • Het aanbod van huurwoningen voor mensen met lichte functiebeperking is in vrijwel

Verwijderd: EISEN HLFB (ZOWEL SENIORENSCORE ALS WOONKEUR) OPNEMEN IN BIJLAGE??¶

alle kernen ontoereikend om in de toekomstige behoefte te voorzien. Op dit moment zijn ruim 800 huurwoningen geschikt, maar de vraag zal in de komende 15 jaar toenemen tot zo’n 2.000 geschikte huurwoningen. Om deze opgave in te vullen wil de gemeente samen met de corporaties de volgende activiteiten oppakken: - De gemeente zal samen met de corporaties een inventarisatie uitvoeren naar de huurvoorraad om na te gaan welke woningen eventueel zodanig aangepast (opplussen) kunnen worden dat deze geschikt zijn voor mensen met een lichte

-

functiebeperking. Voorlopig wordt ervan uitgegaan dat door aanpassing ongeveer 200 huurwoningen geschikt gemaakt kunnen worden. De resterende opgave omvat in Steenwijkerland ongeveer 1000 huurwoningen Deze resterende opgave zal door nieuwbouw moeten worden opgelost. De gemeente wil zich inspannen om deze opgave voor 50% op te lossen door

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Verwijderd: 400 Verwijderd: (??) Verwijderd: 800

inbreidings- en uitbreidings locaties te realiseren voor nieuwbouw. Voor 50% zullen de nieuwbouwmogelijkheden gecreëerd moeten worden door het versneld vervangen van huurwoningen waaraan op termijn minder behoefte bestaat (met name portieketagewoningen in Steenwijk en eengezinshuurwoningen in de overige kernen van de gemeente) voor passende multifunctionele woningen (woonkeurlabel) die geschikt zijn voor de doelgroep. Via monitoring zal de vinger aan de pols gehouden worden en kan worden vastgesteld of de behoefte aan huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking zich volgens de verwachting ontwikkelt. Samengevat komt de taakstelling tot 2017 op het volgende neer: Opgave oplossen tekort aan huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking Steenwijk Oldemarkt Vollenhove Overige kernen Steenwijkerland

Tekort tot 2017

Aanpassing bestaande voorraad (voorlopig)

600 5 230 350 1.185

100 40 60 200

Extra herstructurering bestaande voorraad Nieuwbouw huurwoningen 250 5 95 145 495

250 0 95 145 490

Verwijderd: 200 Verwijderd: 200 Verwijderd: 200 Verwijderd: 80 Verwijderd: 75

•

De huidige capaciteit aan intramurale plaatsen in de gemeente Steenwijkerland is

Verwijderd: 75

laag, terwijl ook de capaciteit aan woonzorgcomplexen naar verhouding laag is. Dit is althans de conclusie als uitgegaan wordt van landelijke normen. Blijkbaar wonen veel

Verwijderd: 120

ouderen al zo lang mogelijk zelfstandig. Vermoedelijk speelt een goede mantelzorg en thuiszorg in Steenwijkerland hierbij een rol. Voor de toekomst moet rekening worden gehouden met een groeiende behoefte aan

Verwijderd: 115

woonzorgcomplexen. Hierin zal voorzien moeten wor den door nieuwbouw. In het bijzonder betreft dit een uitbreiding van de capaciteit aan woonzorgcentra in

Verwijderd: 395

Steenwijk. In Giethoorn is behoefte aan aanvullend ongeveer 30 woningen. In de kernen Sint Jansklooster en Steenwijkerwold bestaat ook behoefte aan de realisatie van een woonzorgcentrum.

- 15 -

Verwijderd: 115 Verwijderd: 400 Verwijderd: 395

Verwijderd: wonen

•

De toekomstige behoefte aan beschutte woonvormen en clusterwonen is moeilijk in te schatten. Die behoefte is op een normatieve wijze in beeld gebracht, maar kan in de praktijk aanmerkelijk lager uitvallen. In principe wil de gemeente graag gehoor geven aan concrete verzoeken van instellingen/verenigingen van ouders, etc. en haar medewerking verlenen. Bij dergelijke verzoeken zal de gemeente samen met de corporaties op zoek gaan naar oplossingen. Daarbij kan gedacht wor den aan het realiseren van nieuwbouw of het aanpassen van bestaande woningen, bij voorkeur in woonservicezones (zie ook vervolg).

Wanneperveen. Seniorenwoningen

•

Een zeer aanzienlijk deel van de ouderen woont in een koopwoning. Met het klimmen der jaren blijkt dat veel van deze woningen steeds minder geschikt worden om daar te blijven wonen: de koopwoning wordt te groot, de basisfuncties (woonkamer, slaapkamer, etc.) zijn niet gelijkvloers aanwezig, de tuin wordt te groot, het woningonderhoud wordt te bewerkelijk, etc. Toch wensen ook deze ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. De gemeente wil dit bevorderen en hiervoor samen met onder meer de corporaties de volgende maartregelen inzetten: −

Voorlichting door de afdeling Bouw - en Woningtoezicht aan eigenaar-bewoners die hun woning willen verbouwen. Op een heel praktische manier kan bij het verbouwen (zonder veel meerkosten) al geanticipeerd worden op mogelijk toekomstige functiebeperkingen van de bewoners.

−

De corporaties zullen nagaan of zij hun dienstenpakket (klussendienst, onder-

−

houd tuin, alarmering, etc.) kunnen uitbreiden tot alle bewoners van de gemeente Steenwijkerland. Bij nieuwbouw van koopwoningen (overigens ook van huurwoningen) zullen de eisen van het Woonkeur als uitgangs punt worden gehanteerd.

Ontwikkelen van woonservicezones De gemeente wil via realisatie van het concept “woonservicezones” het aanbod van wonen, welzijn en zorg beter op Een woonservicezone is een (deel van een) kern, waarin elkaar afstemmen. De gemeente een naar verhouding groter deel van de woningen geschikt (VROM, WIZ, O&W) wil de regierol op dit punt oppakken en samen met de corporaties, zorgaanbieders, zorgvragers en het Zorgkantoor komen tot een Masterplan

Wonen,

Welzijn

en

Zorg. Het spreekt voor zich dat in dit Masterplan ook een beeld moet

en bedoeld is voor mensen met een zorgvraag; mensen van diverse leeftijden met diverse lichamelijke en/of verstandelijke handicaps. In een woonservicezone is binnen een afstand van 200 meter een 24 uur bezette zorgpost aanwezig. Naast de zorgpost is in de woonservicezone ook een activiteitencentrum aanwezig waar mensen terecht kunnen voor allerlei welzijnsdiensten. Activiteitencentrum en zorgpost (of Kulturhus) vormen samen het hart van de woonservicezone. Doel van een woonservicezone is om ook mensen die intensieve zorg of begeleiding nodig hebben, zo veel mogelijk zelfstandig te laten wonen, geïntegreerd in de wijk. In een woonservicezone is zowel ruimte voor mensen met als zonder zorgvraag.

- 16 -

worden ontwikkeld over de mate van extramuralisering en de effecten die dat zal hebben voor de behoefte aan de verschillende woonvormen (zelfstandig en intramuraal). Bovenstaande gegevens kunnen daarbij als startpunt voor de visie-ontwikkeling worden gehanteerd. Voorlopig is ingezet op een gedeeltelijke extramuralisering, maar wellicht zijn er overwegingen om veel vergaander te extramuralisering. In dat geval is er sprake van een extra behoefte aan zelfstandige zorgwoningen. Ook zal in het Masterplan worden nagegaan of het aanbod van welzijnsdiensten voldoende is toegesneden op de toekomstige vraag; denkbaar is dat op onderdelen een vernieuwd aanbod (van diensten en accommodaties) gewenst is. De gemeente wil in 2004 beschikken over een uitvoeringsgericht Masterplan Wonen, Welzijn en Zorg. Maatregelen: 7. Door opplussen van bestaande woningen in de komende 5 jaar toevoegen van ongeveer 200 huurwoningen voor mensen met lichte functiebeperkingen (in relatie met WVG-voorzieningen. 8. Door nieuwbouw toevoegen van ruim 500 huurwoningen voor mensen met lichte functiebeperkingen cq multifunctionele woningen in de komende 15 jaar. Zorgvuldige afweging van gemeente bij benutting van inbreidings- en uitbreidingslocaties. 9. In overleg met de corporaties nagaan welke complexen huurwoningen in aanmerking komen voor een versnelde transformatie (zonodig vervangende nieuwbouw) tot huurwoningen die geschikt zijn voor mensen met lichte functiebeperkingen (opgave ca 500 extra huurwoningen in de komende 15 jaar). 10. Samen met corporaties, zorgaanbieders, zorgvragers en Zorgkantoor en intern met WIZ en O&W, het opstellen van een Masterplan Wonen, Welzijn en Zorg met een regierol voor de gemeente. Monitoren van de ontwikkelingen ten aanzien van de extramuralisering. 11. Diverse maatregelen uitvoeren om het aanbod van koopwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking te vergroten.

3.3.

Verwijderd: 4 Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Verwijderd: 4

Verwijderd: 4

Aandachtsgroep: maatschappelijke verantwoordelijkheid voor lage inkomens

De gemeente ziet het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om samen met de corporaties te zorgen voor voldoende en kwalitatief goed aanbod van betaalbare huurwoningen voor huishoudens met een beperkt inkomen: de aandachtsgroep. In de gemeente Steenwijkerland behoort 42% van de huishoudens tot de doelgroep van beleid, hetgeen ruim boven het landelijk gemiddelde (36%) ligt. In de komende jaren (tot 2012) zal de aandachtsgroep naar verwachting afnemen tot 36% van de huishoudens, uitgaande van jaarlijks 1,5% economische groei. Huishoudens met een laag inkomen zijn vooral aangewezen op met huursubsidie betaalbare huurwoningen; de kernvoorraad (maximaal €440,= voor één- en tweepersoonshuishoudens en €471,= voor meerpersoonshuishoudens, prijspeil juli 2002). Tabel 3.4.: Gemeente Steenwijkerland. Ontwikkeling aandachtsgroep in relatie tot kernvoorraad sociale huurwoningen 2002-2012 Steenwijkerland 2002 2012 totale aandachtsgroep 7.200 (42%) 6.900 (35%) Aandachtsgroep in koopwoningen -3.000 -3.000 Aandachtsgroep in huurwoningen 4.200 3.900 Beschikbare kernvoorraad 5.270 . Bron: CBS, WBO, corporaties, bewerking Companen.

- 17 -

Verwijderd: Opmerking Nicollette: bij bepaling kernvoorraad huurwoningen is uitsplitsing naar kernen vanwege verschillende actieve corporaties gewenst (anders geen prestatie-afspraken te maken) ¶ Verwijderd: 5 Verwijderd: 2 Verwijderd: 7 Verwijderd: Opmerking Nicollette: 2,75% is gezien huidige economische ontwikkelingen te hoog. ¶

Verwijderd: 7 Verwijderd: 7

Voor de aandachtsgroep zijn er volgens deze benadering voldoende betaalbare huurwoningen. Dit betekent niet dat die woningen leeg staan of moeilijk verhuren. Er zijn immers ook nog andere groepen geïnteresseerd in deze woningen. In vergelijking tot veel andere gemeenten is de ruimte tussen de aandachtsgroep die aangewezen is op een huurwoning en de omvang van de beschikbare kernvoorraad in Steenwijkerland niet groot. Het is dus raadzaam voorzichtig met de kernvoorraad om te springen. Om minder gunstige economische tijden te kunnen opvangen is het ook niet gewenst om de kernvoorraad aanzienlijk te verkleinen. De gemeente gaat uit van een ruim gedefinieerde noodzakelijke omvang van de kernvoorraad rond 2012 van minimaal 4.950 huur6 woningen in Steenwijkerland. In een prestatieovereenkomst met de corporaties wil de gemeente deze minimale omvang voorlopig vastleggen.

6

Tussen 2002 en 2012 neemt de aandachtsgroep in de huur naar verwachting met 300 huishoudens af; de kernvoorraad kan over dezelfde periode dan met 300 woningen krimpen.

- 18 -

Verwijderd: minimaal Verwijderd: 7 Verwijderd: (??KRITISCHE OPMERKING WETLAND WONEN T.A.V. STELLIGE KARAKTER VAN BEPALING OMVANG KERNVOORRAAD MEENEMEN??

De samenstelling van de aandachtsgroep sluit onvoldoende aan bij de opbouw van de kernvoorraad. De kernvoorraad

Verwijderd: Andere manier van formuleren is bijvoorbeeld: “op het moment van definitieve vaststelling van de omvang en samenstelling van de kernvoorraad wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van de vraag”.)

bestaat namelijk voor zo’n 60% uit eengezins woningen, terwijl het aantal gezinnen met kinderen maar ongeveer 30% van de aandachtsgroep is. De aandachtsgroep bestaat in Steenwijkerland voor ruim 50% uit 55+-ers. Echter slechts 15% van de woningen in de Sociale woningbouw Wetland Wonen

kernvoorraad is specifiek geschikt voor mensen met een lichte functiebeperking. De onevenwichtigheid tussen vraag en aanbod, zal bij ongewijzigd beleid, in de toekomst alleen maar groter worden. In de voorgaande paragraaf is al beschreven dat ee n verandering in samenstelling van de kernvoorraad gewenst is. Dit kan gebeuren door opplussen van woningen, door verkoop van woningen en terugbouw van voor kleine huishoudens geschikte woningen en door sloop en vervangende nieuwbouw. Overigens is het tempo van de herstructurering van de kernvoorraad afhankelijk van de mogelijkheden voor herhuisvesting, en dus ook de nieuwbouw. Bij weinig nieuwbouw zal het tempo laag zijn. Maatregelen: 12. In prestatieafspraken minimale omvang kernvoorraad vastleggen van 4.950 huurwoningen. 13. Ontwikkelen plannen voor herstructurering kernvoorraad (aanbod qua samenstelling meer afstemmen op de toekomstige vraag).

3.4.

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Statushouders

De gemeente heeft als taak om jaarlijks een bepaald contingent statushouders te huisvesten. Sinds de gemeentelijke herindeling heeft de gemeente hierin enigszins een achterstand opgelopen et n opzichte van de taakstelling. Met de grotere corporaties binnen de gemeente z ijn (prestatie) afspraken gemaakt om een inhaalslag te maken voor de achterstand en deze binnen driekwart jaar weg te werken, evenredig verdeeld over de drie corporaties. De statushouders die door achterstand nog moeten worden gehuisvest zullen als aparte doelgroep worden behandeld. Zodra de achterstand is ingehaald zullen nieuwe aanvragen als andere woningzoekenden worden behandeld. De statushouders zullen bij voorkeur niet in te herstructureren wijken worden gehuisvest. Voor het huisvesten van deze groep komen met name de kernen Steenwijk en Vollenhove in aanmerking. Gezien de ontwikkelingen van het laatste jaar is de verwachting dat nieuwe taakstellingen overigens lager zullen zijn dan in het verleden.

Verwijderd: De afgelopen jaren hebben de corporaties adequaat invulling gegeven aan de huisvestingsvraag van statushouders. Er resteert tot 1 juli 2003 nog een opgave voor ongeveer ?? huurwoningen. De taakstelling voor de tweede helft van 2003 is nog niet bekend, maar aangenomen wordt dat de opgave in omvang zal afnemen gelet op de vermindering van het aantal asielzoekers. Verwijderd: ¶ TEKST PETER (IN AFSTEMMING MET JAN TER HORST): ¶ Verwijderd: als

- 19 -

Verwijderd: ¶

3.5.

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Daklozen/Zwervers

Ook in de gemeente Steenwijkerland vallen sommige mensen door de maatschappelijke vangnetten en belanden letterlijk en figuurlijk op straat. Onder de daklozen/zwervers bevinden zich mensen met meestal meer dan één probleem zoals verslavingen,

Verwijderd: TEKST PETER (DIT ONDERWERP DIENT VOLGENS HET PROVINCIALE FORMAT OPGENOMEN TE WORDEN):¶

schulden, vereenzaming, verwaarlozing, psychiatrisch en of lichamelijke gebreken en gedragsgestoorden. Met maatschappelijke instellingen en woningcorporaties zal bekeken worden hoe groot deze aandachtsgroep is en of voor deze doelgroep, die nu vooral aangewezen is op voorzieningen in Zwolle, Leeuwarden en Groningen, een passende voorziening op het

Verwijderd: zijn

gebied van huisvesting gerealiseerd zou moeten worden. Ditzelfde geld voor het opzetten van begeleid wonen projecten waarin tevens een tweede kans beleid kan worden opgenomen voor uithuisgezette huishoudens. Met opmaak: opsommingstekens en nummering

3.6.

Verwijderd: bewoners

Woonwagens

De gemeente Steenwijkerland kent in Steenwijk 3 kleine woonwagenkampjes aan de Parallelweg (11), de Verlaatseweg (5 uit te breiden met 3) en de Nieuwe Onnastraat (5 uit te breiden met 1). In Giethoorn staan 2 wagens en in Vollenhove 4. Bij Woonconcept zijn

Verwijderd: P.M. Verwijderd: ¶ TEKST PETER: ¶

daarnaast 8 aanvragen ingediend voor een standplaats. Daarnaast is bekend dat woonwagens overbewoond dreigen te raken omdat kinderen die een eigen huishouden willen vormen in een wagen van de ouders blijven wonen. Indien we de landelijke norm van 1 op 1000 hanteren en de nu bekende uitbreidingen al als gerealiseerd beschouwen dan zou de gemeente nog 11 standplaatsen moeten realiseren. De standplaatsen in Steenwijk zijn van Woonconcept waarop eigen wagens staan. De overige standplaatsen zijn van de gemeente waarvan respectievelijk in Giethoorn en Vollenhove ieder 1 huurwagen. Gezien de vraag en het gegeven dat kinderen van wagenbewoners ook groot worden en een eigen huishouden willen beginnen en het gegeven dat er na de recent voorgenomen uitbreidingen van de locaties Verlaatseweg en Nieuwe Onnastraat de bestaande kampen (ook Parralelweg) niet meer kunnen worden uitgebreid overweegt de gemeente om binnen nieuw te ontwikkelen locaties rondom Steenwijk een of meerdere nieuwe kleine kampjes te ontwikkelen. Samen met Woonconcept en Wetland Wonen zal de gemeente verder een standplaatsenbeleid ontwikkelen. Om het beleid rondom standplaatsen verder beter te reguleren wordt er een huisvestingsverordening voor standplaatsen en ligplaatsen ingesteld. Met opmaak: opsommingstekens en nummering

3.7.

Woonboten

De voormalige gemeenten IJsselham en Steenwijk hebben in het verleden de in hun

Verwijderd: P.M.

gemeenten aanwezige woonschepen gelegaliseerd middels opneming in de bestemmings plannen. De voormalige gemeente Brederwiede heeft in 1992 en 1994 de toen aanwezige

Verwijderd: ¶ TEKST PETER: ¶

woonschepen door middel van een voorlopige aanwijzing op grond van de Algemene Politie Verordening Brederwiede min of meer gelegaliseerd. Dit in afwachting van een te

Verwijderd:

- 20 -

Verwijderd:

realiseren woonschepenhaven. Deze haven is echter nimmer gerealiseerd. Daarnaast waren er in Brederwiede een aantal recreatieschepen. Een deel van de ligplaatsen (zowel woonschepen als recreatieschepen) ligt op plaatsen die op termijn niet gehandhaafd kunnen worden. Er wordt naar gestreefd andere locaties in het kader van gebiedsgericht beleid te vinden. Bij voorkeur in een te realiseren

Verwijderd: G Verwijderd: zal er naar

woonschepenhaven. Bij het realiseren van een woonschepenhaven zou tevens rekening moeten worden gehouden met een beperkte groei. Daarnaast wil de gemeente Steenwijkerland voor een betere beheersbaarheid van de aanwezige woonschepen een huisvestingsverordening invoeren voor zowel ligplaatsen als (voor woonwagens) standplaatsen. Met opmaak: opsommingstekens en nummering

3.8.

Woonruimteverdeling

Aanbod huurwoningen Het grootste deel van de sociale huurwoningen in Steenwijkerland zijn in bezit van vier corporaties, Woonconcept, Wetland Wonen, Woningstichting Ons Belang en het

Verwijderd: De

Gemeentelijk Woningbedrijf IJsselham. Woonconcept maakt gebruik van het aanbodmodel met voorinschrijving van woning zoekenden en de drie andere corporaties hanteren het distributiemodel. Het naast elkaar bestaan van verschillende toewijzingssystemen is historisch verklaarbaar, maar wordt nu zichtbaar na de gemeentelijke herindeling. Ook de inwoners van Steenwijkerland zullen deze verschillen in toenemende mate gaan ervaren. De transparantie van toewijzingssystemen is een belangrijk item voor de toekomst. De gemeente wil dan ook samen met de corporaties onder zoeken of het nuttig is om meer eenheid in de toewijzing van sociale huurwoningen aan te brengen, met oog voor de verschillen in woningmarktpositie tussen de kernen. Dit onderzoek zal in 2004 worden afgerond. Voor de toewijzing van huurwoningen zijn geen bindingseisen van toepassing. De gemeente zal de ontwikkelingen rond de vernieuwing van de Huisvestingswet nauwlettend volgen. Mogelijk biedt de nieuwe wet meer mogelijkheden om voor de kleine kernen bindingseisen te stellen.

Verwijderd: Op grond hiervan hecht de gemeente eraan dat er meer eenvormigheid (??en/of transparantie??) komt in de toewijzing van huurwoningen binnen de gemeente. Verwijderd: S Verwijderd: wil de gemeente Verwijderd: hoe Verwijderd: kan worden Verwijderd:

Aanbod koopwoningen In de gemeente Steenwijkerland is geen huisvestingsverordening van kracht. Er is dus

Verwijderd:

sprake van vrije vestiging. Dit geldt voor de bestaande en nieuwe koopwoningen. In de werkconferentie met de bewonersorganisaties is naar voren gekomen dat

Verwijderd: Toewijzing in Steenwijk: vrij? Overige kernen: binding aan kern? Huisvestingsverordening? METHODE TOEWIJZING AANVULLEN EN UITEENZETTEN¶

plaatselijke bewoners het erg belangrijk vinden om in de eigen kern te blijven wonen. Dit is een wezenlijk punt in de beoordeling van de leefbaarheid van de kernen. Anderzijds blijven plaatselijke bewoners er een voorstander van om de eigen woning bij verhuizing

Verwijderd: gebracht

vrij te kunnen verkopen aan de hoogste bieder; er is weinig draagvlak om de verkoop van bestaande koopwoningen af te schermen voor de eigen inwoners. Hier ligt een dilemma: enerzijds is er de behoefte om zoveel mogelijk woningen te behouden voor de eigen inwoners en anderzijds hebben de inwoners behoefte aan het volgen van het vrije marktprincipe. Op grond hiervan en met in achtneming van de verschillen in bouwmogelijkheden tussen de kernen, maakt de gemeente de volgende keuze:

- 21 -

Verwijderd: eft

•

Steenwijk: vrije vestiging voor de bestaande koopsector en voor nieuwe koopwoningen (toewijzing op basis van loting indien nodig);

•

Overige kernen: vrije vestiging voor de bestaande koopsector en voor nieuwe koopwoningen zal de gemeente in privaatrechtelijke overeenkomsten met bouwbedrijven en ontwikkelaars vastleggen dat de woningen in Vollenhove en Oldemarkt bij voorrang verkocht moeten worden aan inwoners die een sociale en / of economische binding hebben aan de gemeente; voor de overige kernen wordt uitgegaan van

binding aan de kern. De Huisvestingswet wordt momenteel door het rijk geëvalueerd en mogelijk herzien. De gemeente zal dan ook de ontwikkelingen rond de vernieuwing van Huisvestingswet nauwlettend volgen. Aanbod bouwkavels De Huisvestingswet is van toepassing op de bestaande woonruimte en niet op de uitgifte van bouwkavels. Hierdoor is het voor de gemeente Steenwijkerland mogelijk om sociale

Verwijderd: NOTA BOUWKAVELS

en/of economische bindingseisen te stellen bij de toewijzing van bouwkavels . Vanwege de streekfunctie van Steenwijk zijn hier geen bindingseisen van toepassing. Voor Vollenhove en Oldemarkt gelden sociale en economische bindingseisen ten aanzien van de gemeente. In de overige kernen is sociale en economische gebondenheid op kernniveau het uitgangspunt bij de uitgifte van bouwkavels.. De gemeente zal dit beleid continueren, zolang dit wettelijk is toegestaan. Na vernieuwing van de Huisvestingswet moet blijken of dit beleid wettelijk wordt ondersteund, hetgeen de uitgesproken voorkeur

Verwijderd: Om voor een bouwkavel in aanmerking te komen hanteert de gemeente de eis van sociale en/of economische binding aan de gemeente/ kern????

van de gemeente is. Indien dit beleid door de nieuwe Huis vestings wet niet wordt toegelaten, zal de gemeente zich bezinnen op een overgangs regeling. Maatregel en: 14. Huisvestingsverordening opstellen voor regulering standplaatsen en ligplaatsen en nieuwe locaties woonschepen en woonwagens vinden. 15. Samen met de corporaties zal de gemeente in 2004 onderzoeken of het nuttig is om verschillende toewijzingssystemen voor de sociale huursector beter op elkaar af te stemmen . 16. Ontwikkelingen rond vernieuwing van de Huisvestingswet nauwlettend volgen en hierop optimaal inspelen zodat nieuwe koopwoningen en bouwkavels beschikbaar blijven voor personen met een binding aan de kernen of de gemeente (voor Vollenhove en Oldemarkt). Voor Steenwijk geldt het principe van vrije vestiging.

Verwijderd: hoe de Verwijderd: kunnen worden Verwijderd: gestemd

Verwijderd:

- 22 -

Pagina-einde

- 23 -

4. WONEN IN DE TOEKOMST

Er doen zich enkele ontwikkelingen voor die richting geven aan het WONEN in de toekomst. De samenstelling van de bevolking veranderd, maar ook de wensen van de mensen veranderen. Er bestaat behoefte aan meer woonkwaliteit. De mensen vragen om meer luxe, ruimte en gebruiksgemak bij de woning; ook bij huurwoningen. Maar niet alleen aan de woning worden hogere kwaliteitseisen gesteld, ook de woonomgeving moet voldoen aan een hogere kwaliteit. Dit geldt zowel voor de fysieke als sociale kwaliteit van de woonomgeving. Meer diversiteit in woonmilieus en oog voor de leefbaarheid van de kernen en wijken. Dit laatste geldt zeker voor Steenwijkerland dat opgebouwd is uit 17 woonkernen en 7 buurtschappen. De gemeente wil op deze veranderende vraag inspelen, niet alleen door middel van passende nieuwbouw, maar ook door aanpassing van bestaande woonmilieus.

4.1.

Leefbaarheid in wijken en kernen

Leefbaarheid is een containerbegrip. Als bewoners van wijken in stedelijke gebieden de leefbaarheid beoordelen vinden zij heel andere zaken belangrijk dan bewoners van kleine(re) kernen. Dit ligt ook voor de hand want er is ook een verschil in problemen. In hoofdlijnen kunnen vier factoren worden genoemd die vooral de leefbaarheid bepalen. Dit zijn de volgende factoren:

Oldemarkt. Straatbeeld en koopmanshuizen begin 20 e eeuw

• •

Wonen en woonklimaat: het gaat daarbij om het vinden van een passende woning in een gewaardeerde woonomgeving; Aanwezigheid voorzieningen: aanwezigheid of goed bereikbare voorzieningen, als: scholen, kinderopvang, winkel voor de dagelijkse levensbehoeften, zorgvoorzieningen, accommodaties voor (sport)verenigingen, etc.

• •

Sociaal klimaat: hierbij gaat het om zaken als binding aan de wijk / kern, je thuisvoelen in de wijk / kern, actief verenigingsleven en sociale samenhang. Werkgelegenheid: voldoende werkgelegenheid in de regio; door de mobiliteit van mensen neemt het belang hiervan af, maar anderzijds dragen actieve ondernemers ook bij aan het sociale klimaat in de wijk (sponsoring van evenementen, etc.).

- 24 -

Verwijderd: …

De leefbaarheid van de kernen wordt onder meer bepaald door de woonkwaliteit, waarbij de historische opbouw van de kernen Steenwijk, Vollenhove en Blokzijl en bijzondere betekenis heeft. De laatste drie kernen alsmede Giethoorn samen met Dwarsgracht en Jonen vormen beschermde stads en dorpsgezichten, ieder met haar eigen kenmerken. Zo is Vollenhove van oudsher een bestuurlijk centrum, gelegen op een hoge klif aan de rand van de vroegere Zuiderzee en telt het vele (voormalige) Havezathes rondom en in de oude kern. Blokzijl is een rijke (Hollandse) koopmansstad, ontstaan rondom de afwateringssluis waarlangs al het turf uit de wijde omstreken via de Steenwijker Aa naar Holland werd getransporteerd. In Blokzijl zijn nog goed de zeskantige wallen en bastions te herkennen die het stadje zijn besloten karakter geven. Giethoorn is samen met Dwarsgracht en Jonen het voorbeeld van een vervenings (streek)dorp, waar door de ligging in het veen en het slagenlandschap het vervoer voornamelijk over water plaats vindt. De bebouwing is duidelijk agrarisch met een nadruk op de veeteelt. Na de vervening is in rietteling een nieuwe agrarische inkomstenbron te vinden en dit is ook terug te vinden in de vele met riet gedekte boerderijen. Steenwijk ten slotte gelegen in de kom van de stuwwal en gelegen aan het Steenwijkerdiep was een belangrijke strategische vesting die de toegang tot de Friese (Stellingwerven) landen kon blokkeren met haar grotendeels nog in tact zijnde vestingwerken. Steenwijk overvleugelde op den duur bestuurlijk Vollenhove en groeide na de komst van de spoorlijn Leeuwarden- Meppel en het intrekken van de Vestingwet sterk. Langs het Steenwijkerdiep starten industriële activiteiten (scheepsbouw). Het gebied tussen station en vesting werd bebouwd met statige woonhuizen (renteniers) en begin vorige eeuw ontstond onder het net aangelegde park Rams Woerthe de eerste arbeiders woonbuurt van Steenwijk (Nwe OnnastraatWilhelminastraat Steenwijk- West) Verbetering van de leefbaarheid voor Steenwijk komt met name neer op het aanpakken van wijken met een uniforme woningbouw uit de jaren vijftig en zestig: het aanbrengen van meer variatie in woningtypen en woonmilieus. Maar ook sociale componenten bepalen de kwaliteit van de woonomgeving. Plezierig wonen heeft immers te maken met de activiteiten die door en voor de bewoners georganiseerd worden, de gezelligheid en de veiligheid. Het welzijnswerk kan daarbij een belangrijke rol spelen. Maar het verbeteren van het sociale klimaat in kwetsbare buurtjes vereist een brede aanpak (welzijn, werkgelegenheid, scholing, aandacht voor kwetsbare groepen als daklozen, bewoners die wangedrag vertonen, etc.). De oude industriegebieden rondom het Steenwijkerdiep zijn inmiddels gesaneerd en wordt er een majeur project van binnenstedelijk wonen gerealiseerd. Ook op andere plaatsen in de oude kern worden hoogwaardige woonprojecten ontwikkeld (o.a. Kornputveste) Verbetering van de leefbaarheid voor de overige kernen komt vooral neer op het bouwen van voldoende woningen zodat starters huisvesting kunnen vinden, behouden van de aanwezige voorzieningen en het bevorderen van een actief vereni gingsleven, het waar nodig verbeteren van de kwaliteit van de woonomgeving (onderhoud groen, verbeteren verkeersveiligheid. etc.). De gemeente en corporaties vinden het belangrijk om de ontwikkeling van de leefbaarheid per wijk goed in de gaten te houden, zodat alert gereageerd kan worden op negatieve signalen. Daarom zal een systeem van monitoring worden opgezet (bijvoorbeeld gebruik maken van het monitorsysteem LEMON).

- 25 -

Maatregelen: 17. Monitoren van de leefbaarheid per wijk/kern aan de hand van een monitoringsyteem (bijvoorbeeld LEMON). Met prioriteit voor wijken in de gevarenzone.

4.2.

Herstructurering bestaande woningvoorraad

Verwijderd: Voor het verkrijgen van inzicht in de ontwikkeling van de leefbaarheid biedt een systeem van monitoring op dorps - en wijkniveau mogelijkheden.¶

Meer diversiteit in woonmilieus De gemeente streeft naar gedifferentieerd samengestelde woongebieden, zodat verschillende leeftijdsgroepen er samen e l ven. Een evenwichtige bevolkingssamenstelling van wijken en kernen vindt de gemeente een belangrijk uitgangspunt. In Steenwijk zal de toevoeging van nieuwe woonmilieus vooral op de uit breidingslocaties Steenwijkerdiep, de Schans, Kornputkazerne en Eeserwold gestalte moeten krijgen.

Verwijderd: Woldmeenthe en

Het plangebied Eeserwold wordt een hoogwaardige woon- en werkgebied gelegen tussen een zandwinplas (zuidzijde), De Steenwijker Aa (oostzijde), een te ontwikkelen 9 holes golfbaan (noordzjide) en de bestaande w eg naar Eesveen (westzijde) met daarachter de landgoederen op de Woldberg. Het hoogwaardige werkgebied komt direct ten westen van de zandwinplas. Ten noorden van dit terrein komt een verkaveling in het kader van “Ruimte voor Ruimte” (Reconstructiewet) met 130 royale kavels van 1500 tot 2500 m² en een appartementscomplex met 24 zeer ruime appartementen. De doelgroep is de kapitaalkrachtige groep mensen tussen de 35 en 65 jaar die graag grote villa’s willen op een ruim bemeten eigen stuk grond. Maar ook inbreidingslocaties die beschikbaar komen voor woningbouw, kunnen bijdragen aan een kwaliteitsverbetering van de bestaande woonmilieus. Voorts zal de vernieuwing in de wijken De Gagels en Steenwijk-West ingrijpend zijn, zodat ook daar sprake is van het creëren van meer diversiteit in woonmilieus. In de overige kernen zal de woningbouw zowel op in- als uit breidingslocaties worden

Verwijderd: grotendeels

gerealiseerd. De omvang van de woningbouw is van dien aard dat wel sprake is van vernieuwing en het vergroten van de div ersiteit aan woningtypen, maar geen sprake van verandering van het karakter van de verschillende dorpen.

Verwijderd: verbreding Verwijderd: identieke

Opgaven in bestaande woongebieden in Steenwijk

Verwijderd: woonmilieus

De kwaliteit en de verhuurbaarheid van de sociale huurwoningen is in de gehele gemeente momenteel goed. Toch zijn er kwetsbare woningsegmenten die, bij een afname van de vraag naar huurwoningen, minder goed verhuurbaar worden. In Steenwijk zijn dit in het bijzonder de portieketagewoningen zonder lift en de beneden- bovenwoningen (bebo's). Deze woningen zijn geconcentreerd in de wijken De Gagels en Steenwijk-West waarvoor inmiddels vernieuwingplannen zijn ontwikkeld. De vernieuwing behelst een integrale aanpak waarbij afgelopen jaren in Steenwijk- West en De Gagels respectievelijk 159 en 72 woningen zijn gesloopt. De woonomgeving en de leefbaarheid worden ook aangepakt . Ten aanzien van de verbetering van de leefbaarheid zijn eind jaren negentig de volgende initiatieven genomen: •

Er zijn w ijkplatforms ingesteld om de bewoners en huurdersvereniging meer te

• •

betrekken bij elkaar, hun eigen buurt en de vernieuwing van de buurt. Door de gemeente is het wijkbeheer ingevoerd. In de Korf (Steenwijk-West) is een huiskamer voor jongeren (ontmoeting, ontspanning) gerealiseerd.

•

Er is door Woonconcept een digitaal trapveld opgezet.

- 26 -

Verwijderd: wordt vernieuwd en ook de leefbaarheid wordt aangepakt

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Bij de planontwikkeling is ook aandacht besteed aan de sociale aspecten, zoals herhuisvesting, vergoeding voor aangebrachte investeringen, financiële bijdrage in eventuele herhuisvestingskosten, etc. De betrokken corporatie heeft dit uitgewerkt in de vorm van een Sociaal Plan. Wat betreft de inrichting van de openbare ruimte wenst de gemeente de inwoners zoveel mogelijk te betrekken om zodoende te komen tot een

Verwijderd: <#>Er wordt een leefbaarheidscampagne opgezet om de bewoners meer te betrekken bij elkaar, hun eigen buurt en wijk. ¶

consumentgerichte en interactieve plannen. Naast deze vernieuwing in enkele buurten, kan worden vastgesteld dat de samenstelling van het huidige aanbod huurwoningen niet goed aansluit op de toekomstige woonvraag. Om dit te verbeteren is het nodig meer complexen huurwoningen/woongebiedjes aan te passen, zodat deze geschikt worden voor bewoning door mensen met een lichte functiebeperking. Het tekort aan huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking zal deels opgelost moeten worden door het versneld vervangen van eengezinshuurwoningen waarnaar op termijn minder vraag bestaat. Hierbij kan met name gedacht worden aan eengezinshuurwoningen met een matige bouw technische kwaliteit of een matig wooncomfort. De corporaties zullen nagaan welke delen van het woningbezit mogelijk in aanmerking komen voor ingrijpende woningverbetering of sloop/vervangende nieuw bouw. Opgaven in bestaande woongebieden in overige kernen Ook in de overige kernen zijn er in het geheel geen verhuurbaarheidsproblemen. De kwaliteit van de sociale huurwoningen is goed. Voor zover er in de komende jaren sprake is vernieuwing of transformatie van de bestaande voorraad, dan heeft dit geen betrekking op een gebiedsgewijze aanpak. De vernieuwing beperkt zich tot complexen of enkele bouwblokken. Ook hierbij moet dan vooral gedacht worden aan het vervangen van eengezinshuurwoningen voor hoofdzakelijk multifunctionele woningen of appartementen die in elk geval ook geschikt zijn voor huisvesting door mensen met een lichte functiebeperking. (o.a. Canneveldtstraat) Daarnaast spant Wetland Wonen zic h in om de w inkelvoorzieningen in de kleine kernen zoveel mogelijk te behouden.

Verwijderd: centra Verwijderd: centra

Verkoop van huurwoningen De kernvoorraad is omvangrijk genoeg om de huishoudens met een laag inkomen te kunnen huisvesten. Er is enige ruimte om huurwoningen te verkopen en hieraan bestaat ook behoefte bij huurders. Dit laatste blijkt uit het uitgevoerde woningmarktonderzoek. In de komende 10 jaar zullen met name door Woonconcept en Wetland Wonen huurwoningen worden verkocht. Door Woonconcept zal dit gebeuren in het vernieuwingsgebied Steenwijk- West. Verkoop daar, moet bijdragen aan een kwaliteitsimpuls. Wetland Woningen zal mogelijk ongeveer 150 huurwoningen verkopen in om de vraag-aanbodverhoudingen op de woningmarkt te verbeteren en ook starters meer kansen te bieden. Ook in de andere kernen zullen naar verwachting woningen worden verkocht. De gemeente Steenwijkerland heeft besloten om 113 huurwoningen van het voormalige Gemeentelijk Woningbedrijf IJsselham te verkopen aan (zittende) bewoners. Voorts wil de gemeente het resterende woningbezit verkopen aan een Toegelaten Instelling. Het woningbedrijf heeft in Oldemarkt ook een dienstencentrum dat wellicht verkocht kan worden aan St. Noorderboog, eigenaar van het aan het dienstencentrum vastgebouwde Kerspelhof. De opbrengsten van de verkoop van het gemeentelijk woningbedrijf IJsselham zullen w orden gestort in een Volkshuisvestingsfonds, waarmee volkshuisvestelijke financiële instrumenten kunnen worden ontwikkeld. Hierbij kan worden gedacht aan de hiervoor

- 27 -

genoemde starterslening en andere revolverende leningen. Gekozen wordt voor een revolverende wijze van inzet van de middelen in het fonds, omdat daarmee een groter rendement met hetzelfde geld is te halen dan met behulp van (eenmalige) subsidies. Maatregelen: 18. Vernieuwing van de buurten De Gagels en Steenwijk-West voortzetten.

4.3.

Verwijderd: Leefbaarheid: ????.

Planning van de nieuwbouw

Naar een woningbouwprogramma voor de gemeente Steenwijkerland De gemeente wil met de nieuwbouw zo goed mogelijk inspelen op de woonwensen van de bevolking. Die woonwensen zijn in beeld gebracht aan de hand van een enquête, waar van de uitkomsten de basis vormen voor het nieuwbouwbeleid. Uit dit onderzoek blijkt dat de woonwensen op sommige punten toch afwijken van het heersende gevoelen. Bij sommigen bestaat het beeld dat in de kleine kernen alleen behoefte zou bestaan aan koopwoningen en met name aan bouwkavels. Dit beeld ligt duidelijk genuanceerder. Een aanzienlijk deel van de starters, ook in de kleine kernen is aangewezen op een huurwoning. Verder werkt de woonwens van ouderen door: zij wensen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen en degenen die verhuisgeneigd zijn, wensen zeer overwegend naar een huurwoning (al of niet met zorg) te verhuizen. Op basis van deze woonwensen, waaruit blijkt dat er nog een flinke behoefte bestaat aan huurwoningen, is een “ideaaltypisch” nieuwbouwprogramma afgeleid. Daarbij is rekening gehouden met de volgende omstandigheden. • De gemeente blijft inzetten op een beleid dat gericht is op doorstroming. Dit bevordert de huisvestingsmogelijkheden van alle doelgroepen en biedt op termijn ook de beste kansen voor het huisvesten van starters. Realiseren van voldoende voor ouderen geschikte woningen bieden de langste verhuisketens die uiteindelijk ook ruimte •

maakt voor die starters. In de komende jaren worden naar verwachting 300 eengezinshuurwoningen verkocht. (incl. Gemeentelijk woningbedrijf) Dit zijn woningen in het prijssegment tot €150.000,= (prijspeil 2003). Dit levert een bijdrage in het opvangen van de vraag naar goedkope koopwoningen.

•

De aanvullende behoefte aan huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking zal naar verwachting voor 50% op herstructureringslocaties (vervangende nieuwbouw) moeten worden gerealiseerd. De resterende 50% moet tot 2017 op

Verwijderd: OVERWEGING NADER TOELICHTEN

Verwijderd: 5

nieuwbouwlocaties worden gerealiseerd; voor een deel is dit in het nieuwbouw programma 2003-2007 opgenomen. •

Steenwijk vervult ook een regionale functie. Zo'n 50% van de nieuwbouw in deze kern is bestemd voor vestigers van buiten de gemeente. Uit een analyse van de migratiebewegingen blijkt dat Steenwijkerland niet alleen voor omliggende gemeenten een functie vervuld. Ook en met name met Zwolle, Friesland en de Randstad is sprake van een flinke migratierelatie. Voor Drenthe en Meppel geld dat in een iets mindere mate. De gemeente w il inzetten op het aantrekken van huishoudens die vooral belangstelling hebben voor een koopwoning. Dit profiel van de vestigers is niet utopisch, maar is gebaseerd op het profiel van de vestigers die zich in de afgelopen jaren in Steenwijk hebben gevestigd (zie bijlage 1). 85% van hen heeft zich gevestigd in een koopwoning, waarvan ruim 60% in een koopwoning in de prijsklasse boven de €225.000,=.

- 28 -

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

De omvang van het gewenste bouwprogramma voor de kernen in Steenwijkerland wordt gebaseerd op de berekende woningbehoefte.

Oldemarkt. Nieuwbouwwoningen in verschillende prijsklassen (beneden de € 150.000,= en boven de € 400.000,=)

Het advies-bouwprogramma 2003 – 2007 In de tabel is het advies-woningbouwprogramma weergegeven. Ta bel 4.1: Gemeente Steenwijkerland, advieswoningbouwprogramma bij nieuwbouw, 2003 tot en met 2007 Steenwijk Oldemarkt Vollenhove Overige kernen

Totaal

Huur Multifunctionele woningen (HLFB) < €440,= 1) Multifunctionele woningen > €440,= Subtotaal huur

15% 10% 25%

30% 10% 40%

40% 40%

40%

Verwijderd: 0

40%

Verwijderd: 0

Koop Eengezinswoning < € 150.000

15%

10%

20%

20%

Verwijderd: 20

5%

20%

10%

10%

Verwijderd: -

Eengezinswoning > € 225.000

35%

10%

25%

25%

Verwijderd: 40

Appartement - €225.000,=

20%

20%

5%

5%

Eengezinswoning € 160.000 - € 225.000

Subtotaal koop

Verwijderd: 80

75%

60%

60%

60%

100%

100%

100%

100%

Totaal absoluut eigen woningbehoefte

+750

+60

+110

+350

Vervolg woningbouwplanning 2008 t/m 2012

+650

+40

+60

+200

+950

+1400

+100

+170

+550

+2220

Totaal, %

Totaal. Abs 1)

+1270

De te realiseren seniorenwoningen moeten multifunctioneel zijn, ook geschikt voor andere kleine huishoudens.

Planning van nieuwbouw De planning van de nieuwbouw is gebaseerd op het gemeentelijk "Aanvalsplan Woningbouw 2002-2011", met in achtneming van enkele plannen voor de kleine kernen die zijn gewijzigd. In bijlage 3 is een nadere specificatie opgenomen van het bouw programma naar locatie voor de perioden 2003-2007.

Verwijderd: over verschillende locaties verspreid. Verwijderd: 2 Verwijderd: 6 Verwijderd: en 2007-2011.

- 29 -

Tabel 4.2: Gemeente Steenwijkerland, planning van de nieuwbouw naar samenstelling (voor zover bekend), 2003 tot en met 2007

Verwijderd: 2

Steenwijk

1%

5%

6%

21%

40%

14%

13%

Vollenhove Oldemarkt Overige kernen totaal

13%

12%

58%

14%

3%

totalen

totaal, samenstelling onbekend

Totaal, samenstelling bekend

Totaal, %

Appartementen > € 225.000,=

Appartementen < € 225.000,=

Eengez. >225.000,=

Eeng. <€225.000,=

Eeng. <€160.000,=

Multifunctioneel >€340,= (HLFB)

Eengezins >€340,=

Verwijderd: 6

100%

846

303

100%

0

97

100%

0

30

100%

153 999

136 566

Bron: Aanvalsplan Woningbouw, gewijzigde plannen kleine kernen.

1149 Verwijderd: 3 97 Verwijderd: 12 30 Verwijderd: 33% 289 Verwijderd: 23 1565 Verwijderd: 5 Verwijderd: 9

De gemeente vindt het belangrijk om een woningbouwtempo aan te houden dat jaarlijks

Verwijderd: 921

geen te grote fluctuaties kent. Een flexibele planning is dan noodzakelijk en uit dat oogpunt is het positief dat er in de planning voor Steenwijk voldoende capaciteit beschikbaar is om in de kwantitatieve woningbouwtaakstelling te voorzien. Hierdoor is het

Verwijderd: 100%

mogelijk tegenvallers bij de realisatie op te vangen. De geplande omvang van het bouwprogramma voor de overige kernen (en ook Oldemarkt) is onvoldoende om in de

Verwijderd: 26%

behoefte te voorzien. Het is wenselijk om op korte termijn in deze kernen nieuwe bouwlocaties te vinden. De samenstelling van de woningbouwplanning sluit nog niet optimaal aan op het

Verwijderd: 23

Verwijderd: 3 Verwijderd: 74% Verwijderd: 19

gewenste adviesprogramma. Bij de verdere uitwerking van de woningbo uwplanning zal worden beoordeeld of de samenstelling van de woningbouw van sommige bouwplannen kan worden bijgesteld, in de richting van het gewenste adviesprogramma. Voorts is het van belang de woningbouw naar omvang en samenstelling af te stemmen op het bouwprogramma van omliggende gemeenten binnen het woningmarktgebied. In het bijzonder is het van belang om de afstemming met de gemeente Meppel te borgen. In die gemeente wordt ingezet op een ambitieus bouwprogramma dat effecten kan hebben voor de realisatie van de woningbouw in Steenwijk. Voor de realisatie van nieuwe sociale huurwoningen wil de gemeente in eerste instantie samenwerken met de plaatselijk werkzame corporaties. Voor zover de gemeente beschikt over grondposities wil de gemeente de bouw van sociale koopwoningen ook bij voorrang met deze corporaties realiseren. De gemeente en corporaties zullen zich inspannen om een zo gunstig mogelijke prijs-kwaliteitverhouding voor de woonconsument te verwezenlijken, een en ander in het licht van haar sociale doelstelling. Als met deze partijen geen overeenstemming kan worden bereikt, zal de gemeente zich voor de realisatie van de sociale huurwoningen breder oriënteren. De gemeente streeft, samen met de marktpartijen - waaronder de corporaties - de realisering van gecombineerde nieuwbouwprojecten na, bestaande uit woningen met verschillende financieringsvormen, huur met koop, gesubsidieerd met ongesubsidieerd. Dit versterkt de realiseerbaarheid van projecten. De corporaties hebben hierbij een gelijkwaardige positie naast andere marktpartijen. In het verlengde daarvan acht de

- 30 -

Verwijderd: Fricties: POSITIEF OPLOSSEND FORMULEREN; NAARSTIG ZOEKEN NAAR EXTRA LOKATIES¶ bouwprogramma Oldemarkt te hoog¶ <#>bouwprogramma overige kernen te laag¶ <#>te weinig huur in alle kernen¶ <#>te veel koop midden¶ <#>hoeveel bouwkavels?¶ ¶ Toelichting: pm¶ ¶ AFSTEMMING MET ANDERE GEMEENTEN IN WONINGMARKTGEBIED (M.N. MEPPEL).¶ ¶

gemeente het van belang dat de plaatselijk werkzame corporaties een actieve opstelling kiezen bij het verwerven van (potentiële) bouwlocaties. Gebiedsgericht beleid In het kader van het gebiedsgericht beleid waren oorspronkelijk 70 woningen aan de voormalige gemeente Steenwijk toegewezen waarvan er nog 70 woningen verdeeld kunnen worden. Deze woningen kunnen worden ingezet voor het oplossen van knelpunten, met name ten behoeve van het realiseren van de “gele vlekken”. De precieze toedeling per project zal nog met de provincie worden overlegd, maar voorlopig wordt uitgegaan van een verdeling over de volgende locaties: • •

Ossenzijl, 18 woningen Oldemarkt, 22 woningen

• Giethoorn, 30 woningen Deze woningen kunnen extra worden gerealiseerd, bovenop de richtcijfers. Particulier opdrachtgeverschap In de nota Mensen Wensen Wonen van het rijk is het bieden van zeggenschap over de eigen woning, ook bij nieuwbouw, speerpunt van beleid. Het gaat dan vooral om uitgifte van kavels. Het gaat niet alleen om het bouwen van Dwarsgracht. Woonboerderij dure woningen, wat nu nog vaak het geval is bij kavels. Voorbeelden van collectief particulier opdrachtgeverschap laten zien dat ook voor middeninkomens hiervoor

Verwijderd: Aanvragen knelpuntenpot ¶ In de gemeente zullen de komende jaren diverse projecten worden gerealiseerd die voorgedragen zullen worden voor compensatie via de knelpuntenpot. Het tijdstip van voordracht verschilt per project en is afhankelijk van de voorgang met de planontwikkeling. ¶ ¶

mogelijkheden zijn. Het rijk streeft tussen 2005 en 2010 naar 33% particulier opdrachtgeverschap bij nieuwbouw. Ook in de gemeente Steenwijkerland is de belangstelling voor zelfbouw groot. Het merendeel van de nieuwbouw in Oldemarkt, Vollenhove en de overige kernen kan gerealiseerd worden via kaveluitgifte. In Steenwijk zijn ook goede mogelijkheden aanwezig om een flink deel van de nieuwbouw via kaveluitgifte te realiseren. De gemeente wil zich samen met de corporaties in de komende jaren inspannen voor het verruimen van de mogelijkheden van zelfbouw. Dit kan door zelf actief grond te verwerven of met de ontwikkelaars in de toekomst afspraken te maken over het aandeel uit te geven kavels. Uitgangspunt is dat op gemeentelijk grondbezit minimaal 50% van de

Verwijderd: De mogelijkheden van kaveluitgifte zijn in de komende jaren echter maar beperkt aanwezig, omdat de grond op inbreidings- en uitbreidingslocaties grotendeels in handen is van ontwikkelaars. Ongeveer .. % van de nieuwbouw kan op bouwkavels worden gerealiseerd in ………. Verwijderd: SITUATIE STEENWIJK WEERGEVEN

woningen op vrije bouwkavels wordt gerealiseerd en ongeveer 50% via projectontwikkeling. De corporaties kunnen de zelfbouwers faciliteren bij het bouwproces.

Verwijderd: ¶

Ook wil de gemeente de betrokkenheid van toekomstige bewoners bij nieuwbouw bevorderen door consumentgericht bouwen. Dit gaat verder dan het bieden van meerwerkopties bij nieuwbouw. Bij consument gericht bouwen krijgen de toekomstige

Verwijderd: 6

bewoners meer zeggenschap over het ontwerp en de inrichting van hun nieuwe woning en woonomgeving. Dit geldt ook voor toekomstige huurders. De belangstelling hiervoor is groeiend, omdat de consument op deze wijze meer keuzevrijheid krijgt. Ontwikkelaars en bouwbedrijven doe n hiermee landelijk goede ervaringen op en zijn in toenemende mate bereid om hieraan mee te werken. De gemeente wil hiervoor de mogelijkheden in kaart brengen, in overleg met de corporaties en ontwikkelaars. Ook wil de gemeente de bewoners van nieuw te ontw ikkelen gebieden betrekken bij de invulling van de openbare ruimte. In de ideale situatie moet het ertoe leiden dat na de

- 31 -

Verwijderd: ongeveer

Verwijderd: 4

bouwrijpfase en oplevering van de woningen in een nieuw bouwgebied de nieuwe bewoners mee kunnen praten (binnen gegeven budgetten) ov er de verdere invulling van de openbare ruimte. Maatregelen: 19. De gemeente zal zich actief inzetten om het beoogde bouwproductieniveau te halen en zal op korte termijn voor Vollenhove, Oldemarkt en de kleine kernen aanvullende bouwlocaties zoeken. 20. Sociale huurwoningen en sociale koopwoningen zullen in eerste instantie door de plaatselijk werkzame corporaties worden gerealiseerd. 21. Nieuwbouw zoveel mogelijk realiseren volgens advies-woningbouwprogramma en daartoe overleggen en afspraken maken met ontwikkelaars en corporaties. 22. Jaarlijks de ontwikkeling op de woningmarkt volgen en zonodig het nieuwbouwprogramma bijstellen op basis van nieuwe inzichten. 23. Overleg voeren met omliggende gemeenten (met name Meppel) over afstemming van de bouwprogramma's. 24. Bieden van meer mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap. 25. Stimuleren consumentgericht bouwen, in overleg met de corporaties en ontwikkelaars.

4.4.

Kwaliteit van de woonomgeving en woning

Het gaat er bij de ontwikkeling van nieuwe en vernieuwde woonmilieus om, dat deze niet alleen wat betreft type en prijsklasse van de woning aansluiten bij de toekomstige vraag, maar ook wat betreft uitrustingsniveau en kwaliteit van de woning en woonomgeving. WoonKeur WoonKeur is een kwaliteitslabel dat aangeeft of de woning, het woongebouw en de woonomgeving bruikbaar, veilig en toegankelijk zijn, ook voor mensen met een functiebeperking. In WoonKeur zijn ‘labels’ en ‘waarderingssystematieken’ voor woonomgeving en woningen (deels) samengevoegd (Seniorenlabel, Kwaliteitswijzer van de Vrouwen Advies Commissie, Keurmerk Veilig Wonen). Om het WoonKeur daadwerkelijk te verkrijgen moet aan veel verschillende criteria voldaan worden, met als gevolg kostenstijging. Soms kunnen creatieve oplossingen bijdragen aan een kostenbesparing, terwijl hetzelfde doel bereikt wordt. Daarom kiest de gemeente voor een pragmatische toepassing van WoonKeur bij alle levensloopbestendige nieuwbouw. Technologische ontwikkeling aan de woning: Domotica Bij woningen worden naast de bouwtechnische kwaliteit ook de technologische mogelijkheden steeds belangrijker. Videofoon bij appartementengebouwen is al een gangbare optie, maar de mogelijkheden worden steeds groter en daar moet vroegtijdig op ingespeeld worden. Voor senioren is het conc ept Domotica ontwikkeld. Bij dit concept gaat het om vergaande technologische voorzieningen aan een woning om het wooncomfort voor de vooral oudere bewoner te verhogen en waar mogelijk de veiligheid in de woning te vergroten. De infrastructuur/bekabeling in woningen beperkt nu nog vaak de mogelijkheden voor sommige moderne technologieën. De gemeente stimuleert toepassing van Domotica door dit onder de aandacht van ontwikkelaars te brengen.

- 32 -

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Verwijderd: daartoe ………………………

Keurmerk Veilig Wonen Veiligheid in de woonomgeving is voor veel bewoners een belangrijk aandachtspunt. Verkeersveiligheid en sociale veiligheid zijn hiervan de belangrijkste aspecten. Het Keurmerk Veilig Wonen geeft richtlijnen aan voor veiligheid van woning en woonomgeving. Het gaat daarbij om sociale veiligheid, inbraakpreventie en brandveilig heid van woningen. Het aanbrengen van voorzieningen voor het keurmerk is niet verplicht. Wel keurt de politie de woning alvorens het keurmerk af te geven. De gemeente Steenw ijkerland bevordert de toepassing van dit keurmerk bij alle nieuwbouw en de bestaande voorraad. Voor de wijk Woldmeenthe wordt in het kader van het Politie Keurmerk Veilig Wonen gewerkt aan een convenant ten behoeve van het beheer en toezicht op de woonomgeving. Onderzocht wordt of dit convenant kan dienen voor het beheer en toezicht in andere wijken. Bevorderen duurzaam bouwen, energiebesparing en waterbeheer De voormalige gemeenten IJsselham, Brederwiede en Steenwijk hebben in het najaar van 1997 een Convenant Duurzaam Bouwen gesloten met marktpartijen en consumenten(organisaties). Daarbij zijn afspraken gemaakt om rekening te houden met de duurzame aspecten van het bouwen. Gestimuleerd wordt om bij het bouwen zoveel mogelijk rekening te houden met duurzame materialen en met energiebeperkende maatregelen. Daartoe heeft de gemeente in december 2001 een Subsidieverordening Stimulering Duurzaam Bouwen vastgesteld. Hiervoor is in de begroting een jaarlijks bedrag van €47.080,= gereserveerd. Van deze subsidies wordt tot op heden weining gebruik gemaakt en in het kader van de kerntakendiscussie heeft het college hieraan minder prioriteit toegekend. Reeds vooruitlopend op het invoeren van de waterparagraaf in bestemmingsplannen, is in de nieuwste wijk Woldmeenthe al zoveel als mogelijk rekening gehouden met de later ingevoerde Waterparagraaf. In de nieuwste uitbreidingswijken zoals De Schans en Eeserwold in Steenwijk en de Noordwal in Vollenhove is reeds in een vroeg stadium overleg gevoerd met het Waterschap over te nemen maatregelen die de kwaliteit en kwantiteit van het water beter regelen. Ook in de herstructureringgebieden in Steenwijk en Vollenhove worden waterafvoeren ontkoppeld en het hemelwater zoveel als mogelijk in de directe omgeving op het oppervlaktewater geloosd. Maatregelen: 26. Afspraken maken over toepassing label “WoonKeur” bij nieuwbouw. Gemotiveerd kan hier door de bouwer van afgeweken worden. 27. Stimuleren toepassing Domotica bij nieuwbouw. 28. Opstellen van een convenant beheer en toezicht op de woonomgeving voor de wijk Woldmeenthe; eventueel ook toepassen voor andere wijken.

- 33 -

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

5. KERNPROFIELEN 7

In de gemeente worden 17 kernen onderscheiden. Voor elke kern is een zogenoemd 8 kernprofiel opgesteld, waarbij enige cijfers met betrekking tot de bevolking en woningvoorraad op een overzichtelijke manier worden gepresenteerd. De gegevens zijn afkomstig uit verschillende bronnen, waaronder een bron van de Nederlands Vereniging van Makelaars. Deze bron is gebaseerd op een ruime enquêtesteekproef. Dit betekent dat de gegevens per kern niet te absoluut moeten worden opgevat en met een zekere marge moeten worden geïnterpreteerd. Per kern zijn tevens aandachtspunten voor het woonbeleid beschreven. Deze aandachts punten hebben betrekking op de omvang en samenstelling van de woningbehoefte in de komende jaren. De aandachtspunten zijn opgebouwd uit de volgende informatiebronnen: • • •

Omvang eigen woningbehoefte: prognose Companen. Samenstelling woningbehoefte: uitgevoerde woningmarktenquête (zie bijlage 1). Behoefte aan zorgwoningen: prognose Companen (zie bijlage 3).

De Kernprofielen moeten nog worden vergeleken en afgestemd met de strategische voorraadplannen van de corporaties. Omdat deze cijfers op dit moment niet voorhanden zijn wordt in deze nota volstaan met een voorbeeld van Wanneperveen.

7 8

De kern Heetveld is opgenomen in het kernprofiel van Sint Jansklooster. Voor het opbouwen van de kernprofielen is gebruik gemaakt van de volgende bronnen: •Gemeentelijke Bevolkingsadministratie: inwonerstal en leeftijdsopbouw; •Gemeentelijk WOZ-bestand: omvang woningvoorraad en gemiddelde WOZ -waarde; •Corporaties: samenstelling sociale huursector naar prijs. •NVM: huur-koop-verhouding en woningtypen.

- 34 -

Wanneperveen

Kern Bevolking 2002

Gemeente

Wanneperveen Steenwijkerland

Bevolkingssamenstelling < 25 jaar

30%

30%

25-54 jaar

41%

42%

> 55 jaar

29%

28%

1.643

42.218

81% 19%

70% 30%

Totaal aantal inwoners Inkomen < modaal > modaal Kern Woningen 2002

Gemeente

Wanneperveen Steenwijkerland

Woningvoorraad

780

17.297

Huur

24%

41%

Koop

76%

59%

141.356

121.660

< 307

37%

45%

> 307

63%

55%

Rij

25%

35%

2^1 kap

19%

19%

Overig

56%

46%

Gem. WOZ -waarde Sociale huur

Type woning

Aandachtspunten voor het woonbeleid: • Omvang eigen woningbehoefte periode 2002-2011: ca 65 woningen. • Behoefte aan huurwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking (vaak senioren) beperkt. • Aanbod huurwoningen voor jongeren toereikend. • Nieuwbouwdifferentiatie: 20% huur (multifunctioneel voor jongeren en ouderen) en accent bij koopsector op dure woningen / bouwkavels (bevorderen doorstroming).

Verwijderd: 6 Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Verwijderd: vooral Verwijderd: Opmerkingen Wetland Wonen: ¶ <#>aanbeveling bouw dure koopwoningen strookt niet met relatief lage inkomenspositie bevolking¶ <#>nieuwbouwdifferentiatie: voor jongeren voldoende huuraanbod in Wanneperveen¶ Met opmaak: opsommingstekens en nummering

- 35 -

- 36 -

6.

UITVOERING VAN BELEID

De instrumenten die de gemeente voor uitvoering van het woonbeleid beschikbaar heeft, zijn de afgelopen jaren nogal veranderd. Tot enkele jaren geleden formuleerde de gemeente beleid en voerde dit ook grotendeels uit. Steeds meer is de uitvoering een taak van marktpartijen geworden, met een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om bedrijfsvoering. Dit betekent dat de overheid minder grip heeft op de uitvoering en steeds meer als regisseur optreedt, waarvoor zij voorwaardenscheppend, initiërend en motiverend wil zijn. De gemeente heeft wel een verantwoordelijkheid voor een beleid dat zo goed mogelijk het collectief belang dient. Dat de gemeente meestal het beleid niet uitvoert, is dan best lastig. Als regisseur probeert de gemeente de uitvoerende partijen achter haar beleid te krijgen. Voorwaarde is dat de regisseur haar programma aan de spelers duidelijk maakt en de spelers ook de ruimte geeft voor eigen inbreng. Draagvlak voor het beleid is dan ook belangrijk, en dat ontstaat door samenwerken. Samen met inwoners en met instellingen, door middel van een interactieve werkwijze. Deze interactieve benadering is ook gekozen bij de opstelling van deze Woonvisie.

6.1.

Communicatie met partijen

De gemeente wil geregeld overleg met verschillende partijen. Frequent is er overleg met de corporaties, zorginstellingen en met bewonersorganisaties (dorpsbelang). Daarnaast is ten behoeve van dit plan overleg gevoerd met diverse andere partijen. Dit overleg was in beginsel eenmalig, maar kan zeker een functie hebben bij afstemming van beleid tussen verschillende partijen en bij het opbouwen van draagvlak voor beleid. Daarom wil de gemeente ook dit overleg een meer structureel karakter geven. Op vier wijzen geeft de gemeente vorm aan de communicatie met “externe” partijen, waarbij zoveel mogelijk bij bestaande overleggen aangesloten wordt: • Structureel jaarlijks overleg: de gemeente gaat na of de partijen die bij het wonen in de gemeente Steenwijkerland betrokken zijn, het nuttig vinden om jaarlijks overleg te voeren over de uitvoering van het Wonen in Steenwijkerland. In het kader van de monitoring wordt hieraan verder aandacht besteed. Uitkomsten uit dit overleg kunnen een rol spelen bij de jaarlijks op te stellen prestatieafspraken. September lijkt de meest geschikte maand voor dit overleg. •

(Project-)gericht overleg: bij specifieke projecten kijkt de gemeente welke partijen belanghebbend zijn en direct bij het project betrokken moeten worden. Aan hen wordt gevraagd in projectverband of in andere vorm te participeren in het proces. Het gaat

•

dan om intensiever en frequenter overleg dan het structurele jaarlijkse overleg. Bestuurlijk overleg tussen gemeente en de corporaties: twee maal per jaar

•

overleggen de portefeuillehouder wonen en de corporatievertegenwoordig ers over het te voeren beleid. Naar behoefte vindt ambtelijk overleg plaats. Bestuurlijk overleg tussen gemeente en provincie: overeenkomstig de in het provinciale onderhandelingsakkoord gemeente Steenwijkerland en de

uitgesproken provincie op

beleidsambitie maken de basis van de Woonvisie

prestatieafspraken over de gemeentelijke woningbouwprogramma’s.

- 37 -

•

Informeel overleg: naast het formele overleg is natuurlijk ook binnen “informele netwerken” overleg. Om snel zaken spits te krijgen is dit een effectieve werkwijze. Dit overleg is altijd aanvullend op bovenstaande vormen van overleg en nooit ter vervanging.

Maatregelen: 29. Samenwerking met partners, inwoners en instellingen, op vier manieren vorm geven: via structureel jaarlijks, projectgericht en bestuurlijk overleg en informele samenwerking.

6.2.

Prestatieafspraken en beleidsvoortgang

Prestatieafspraken met corporaties gericht op bereiken van effecten Voor een effectieve uitvoering van het Woonbeleid

wil

de

gemeente

met

de

corporaties prestatieafspraken maken, op basis van gelijkwaardigheid en vanuit ieders eigen verantwoordelijkheden. De gemeente wil in eerste instantie raamafspraken ma ken. Deze afspraken vormen als het ware een intentieovereenkomst waarin het te volgen beleid op hoofdlijnen wordt vastgelegd; globale afspraken voor meerdere jaren. Partijen kunnen binnen die afspraken ieder op hun eigen wijze de uitvoering vormgeven; dit wordt vastgelegd in de jaarlijkse prestatie-afspraken. Sociale woningbouw Woonconcept De gemeente wil de afspraken modulair opbouwen, zodat tussentijdse bijstelling van delen van afspraken niet betekent dat de totale set van afspraken aangepast moet worden. Dus daarin flexibiliteit. De gemeente denkt aan de volgende modules: • • •

Algemene afspraken, waaronder procesafspraken Kwaliteit van nieuwbouw en renovatie (duurzaam bouwen, Woonkeur, veilig wonen, woning en woonomgeving) Nieuwbouwprogramma

•

Consumentgericht bouwen en particulier opdrachtgeverschap

• • •

Wonen van doelgroepen: starters, lage-inkomens, statushouders Aanpak in bestaande w ijken, gebiedsgerichte aanpak Leefbaarheid

•

ISV

ouderen,

gehandicapten,

• Financieel kader • Etc. Op basis van de evaluatie kan het nodig blijken prestatieafspraken aan te passen.

- 38 -

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Daarbij geldt: des te gedetailleerder de afspraken, des te frequenter aanpassing nodig zal zijn. Maatr egelen: 30. Maken prestatieafspraken tussen gemeente en corporaties, die jaarlijks worden geactualiseerd.

6.3.

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Evalueren en actualiseren van visie

De maatregelen in deze beleidsvisie en de prestatieafspraken zullen op hun effectiviteit gevolgd moeten worden. Deels kan dat door gegevens over het functioneren van de woningmarkt en de bevolkingsopbouw te verzamelen. Ook gegevens vanuit de jaarlijkse voortgangsrapportage van de woonruimteverdeling betrekt de gemeente hierbij. De gemeente brengt deze gegevens bij elkaar. Daartoe stelt zij een beknopte notitie op, met puntsgewijs een weergave van de belangrijkste ontwikkelingen. Niet alle maatregelen laten zich echter in cijfermatige gegevens uitdrukken. Daarom wil de gemeente Steenwijkerland ook met partijen de voortgang van de uitvoering bespreken. Dit doet zij in het jaarlijks structureel overleg. De volgende vragen staan dan centraal: • • •

Is een maatregel uitgevoerd? Zo ja, hoe dan? Welke effecten had de uitvoering en waren dit de beoogde effecten? Is bijstellen van de maatregelen nodig om de effecten alsnog te realiseren? Zo ja, hoe dan?

Deze evaluatie verschaft duidelijkheid over nieuwe ontwikkelingen of inzichten die bijstelling van beleid nodig maken. Evaluatie en aanpassing van beleid Naast de jaarlijkse prestatieaf spraken en monitoring ligt een tweejaarlijkse cyclus voor de hand: na twee jaar wordt gekeken of de gekozen beleidsuitgangspunten nog altijd actueel zijn (ook met het oog op de mogelijk veranderde politieke context na de verkiezingen) of dat aanpassing van beleid gewenst is. Na vier jaar is de bestuurlijke context en de situatie op de woningmarkt dusdanig gewijzigd, dat een herziening van de Woonvisie voor de hand ligt. Maatregelen: 31. Jaarlijks: samenstellen cijfermatige monitor en evaluatie van beleid. 32. Na twee jaar woonvisie actualiseren en na vier jaar herziening van de woonvisie.

6.4.

Uitvoeringsplan

In het uitvoeringsplan staan activiteiten (producten en acties) die voort komen uit de verschillende paragrafen. Voor een deel valt dit al binnen de werkzaamheden van af de-

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

De nummers bij de maatregelen verwijzen naar het nummer dat in de voorgaande hoofdstukken is gegeven onder de kopjes “maatregelen”. In het uitvoeringsplan is ook de prioriteit aangegeven. Verder is in het schema weergegeven welke partijen bij de verschillende producten en acties een rol spelen. G= gemeente (andere sectoren dan ‘wonen’) C= corporaties B= woonconsumenten(organisaties), waaronder de VAC W= welzijnsinstelling, zorginstellingen maatschappelijk middenveld M= marktpartijen, projectontwikkelaars R= regio(gemeenten) P= provincie

- 39 -

lingen, maar voor een deel gaat het om nieuwe activiteiten. In de programma’s werkt de gemeente deze activiteiten verder uit. Bij het vaststellen van de programma’s richt de gemeente zich op korte termijn op activiteiten met prioriteit 1. In het Uitvoeringsprogramma wordt ook een relatie gelegd tussen de kern van de Woonvisie, die in hoofdstuk 3 is beschreven in de vorm van gemeentelijke ambities, en de maatregelen. Die ambities kunnen als volgt worden samengevat: 1. woonkwaliteit behouden en versterken 2. verdere ontwikkeling van streekcentrum Steenwijk 3. woonbeleid afstemmen op kwaliteit kernen 4. sociale samenhang vergroten door woningbouw 5. vergroten keuzevrijheid inwoners 6. actief samenwerken met andere partijen

doorlopend (D)/ terugkerend (T)

prioriteit 1

Maatregelen

Visie / ambities

7. inspelen op veranderingen.

Betrokken partijen

Producten en acties Met opmaak: opsommingstekens en nummering

1

D

G, M

2

Bij de uitgifte van bouwkavels minimaal 30% labellen voor starters. Herbestemmen bestaande gebouwen voor huisvesting voor starters.

1

D

G,C, M

4,5

3

Onderzoek doen naar de belangstelling voor tussenvormen van huur en koop.

1

3,5

4

Voor de langere termijn een op doorstroming gericht woningbouwprogramma realiseren.

1

D

G,C, M

3,5

5

Voor de korte termijn nieuwbouw realiseren die ni trek is bij starters en jonge gezinnen, waarbij aandacht voor creatieve oplossingen. Instellen volkshuisvestingsfonds, waaruit onder meer startersleningen kunnen worden verstrekt Door opplussen van bestaande woningen in de komende 5 jaar toevoegen van ongeveer 200 huurwoningen voor mensen met lichte functiebeperkingen. Door nieuwbouw toevoegen van ruim 500 huurwoningen voor mensen met lichte functiebeperkingen cq multifunctionele woningen in de komende 15 jaar. Zorgvuldige afweging van gemeente bij benutting van inbreidings- en uitbreidingslocaties. In overleg met de corporaties nagaan welke complexen huurwoningen in aanmerking komen voor een versnelde transformatie (zonodig vervangende nieuwbouw) tot huurwoningen die geschikt zijn voor mensen met lichte functiebeperkingen (opgave ca 500 extra huurwoningen in de komende 15 jaar).

1

D

G,C, M

D

G

1

D

G,C

1

D

G, C

1

D

G,C

1,5

10 Samen met corporaties, zorgaanbieders, zorgvragers en Zorgkantoor opstellen van een Masterplan Wonen, Welzijn en Zorg met een regierol voor de gemeente. Monitoren van de ontwikkelingen ten aanzien van de extramuralisering.

1

T

G, D, M, W Met opmaak: opsommingstekens en nummering

5

11 Diverse maatregelen uitvoeren om het aanbod van koopwoningen voor mensen met een lichte functiebeperking te vergroten. 12 In prestatieafspraken minimale omvang kernvoorraad vastleggen van 4.950 huurwoningen 13 Ontwikkelen plannen voor herstructurering kernvoorraad (aanbod qua samenstelling meer afstemmen op de toekomstige vraag). 14 Huisvestingsverordening opstellen en nieuwe locaties woonschepen en woonwagens vinden. 15 Samen met de corporaties zal de gemeente in 2004 onderzoeken of het nuttig is om verschillende toewijzingssystemen voor de sociale huursector beter op elkaar af te stemmen.

1

D

G, B, C, M Met opmaak: opsommingstekens en nummering

2

T

G, C

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

1

D

G, B, C

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

1

T

G

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

2

T

G, B, C

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

4,5

1

4,5

4,5

6

5

7

1,5

8

1,5

9

1,5 1,5 5 1,5

- 40 -

1

G, C

Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering

doorlopend (D)/ terugkerend (T)

prioriteit 1

Maatregelen

Visie / ambities

Producten en acties 16 Ontwikkelingen rond vernieuwing van de Huisvestingswet nauwlettend volgen en hierop optimaal inspelen zodat nieuwe koopwoningen en bouwkavels beschikbaar blijven voor personen met een binding aan de kernen of de gemeente (voor Vollenhove en Oldemarkt). Voor Steenwijk geldt het principe van vrije vestiging. 17 Monitoren van de leefbaarheid per wijk / kern aan de hand van een monitoringsyteem (bijvoorbeeld LEMON).

Betrokken partijen

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

2

D

G, C

2

D

G, C

1,4 18 Vernieuwing van de buurten De Gagels en Steenwijk-West voortzetten. 2,3,4 19 De gemeente zal zich actief inzetten om het beoogde bouwproductieniveau te halen en zal op korte termijn voor Vollenhove, Oldemarkt en de kleine kernen aanvullende bouwlocaties zoeken 6 20 Sociale huurwoningen en sociale koopwoningen zullen in eerste instantie door de plaatselijk werkzame corporaties worden gerealiseerd. 1,2,3, 21 Nieuwbouw zoveel mogelijk realiseren volgens advies-woningbouwprogramma en 4,5 daartoe overleggen en af spraken maken met ontwikkelaars en corporaties

1 1

D D

1

D

G, C

1

T

G, C, M

1,2,3, 22 Jaarlijks de ontwikkeling op de woningmarkt volgen 4,5 nieuwbouwprogramma bijstellen op basis van nieuwe inzichten.

het

1

T

G, C, M

6

23 Overleg voeren met omliggende gemeenten (met name Meppel) over afstemming van de bouwprogramma's

1

T

G

5 5

24 Bieden van meer mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap. 25 Stimuleren consumentgericht bouwen, in overleg met de corporaties en ontwikkelaars. 26 Afspraken maken over toepassing label “WoonKeur” bij nieuwbouw. Gemotiveerd kan hier door de bouwer van afgeweken worden. 27 Stimuleren toepassing Domotica bij nieuwbouw.

2 1

D D

G,B,C,M Met opmaak: G, C, M opsommingstekens en nummering

2

D

G, C, M

2

D

28 Opstellen van een convenant beheer en toezicht op de woonomgeving voor de wijk Woldmeenthe; eventueel ook toepassen voor andere wijken 29 Samenwerking met partners, inwoners en instellingen, op vier manieren vorm geven: via structureel jaarlijks, projectgericht en bestuurlijk overleg en informele samenwerking. 30 Maken prestatieafspraken tussen gemeente en corporaties, die jaarlijks worden geactualiseerd. 31 Jaarlijks: samenstellen cijfermatige monitor en evaluatie van beleid.

1

T

G, C, M Met opmaak: G, C, B, W opsommingstekens en

1

T

nummering G.B,C,M,W Met opmaak: opsommingstekens en nummering

1

T

G,C

2

T

32 Na twee jaar woonvisie actualiseren en na vier jaar herziening van de woonvisie

2

T

3,5

4

1 1 4 6

6 6,7 7

en

zonodig

Met opmaak: opsommingstekens en G, B, C, Mnummering G, C, M Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Met opmaak: opsommingstekens en nummering

Met opmaak: opsommingstekens en G.B,C,M,Wnummering

G.B,C,M,WMet opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering Met opmaak: opsommingstekens en nummering

- 41 -

BIJLAGE 1: ANALYSE WOONBELEID STEENWIJKERLAND

De gemeente Steenwijkerland heeft bij het opstellen van haar woonvisie gewerkt aan een stevige onderbouwing. Hiertoe is een aantal analyses uitgevoerd. Zo is de verwachte toekomstige bevolkingsontwikkeling doorgerekend. En wat betekent die bevolkings ontwikkeling voor de vraag naar woningen? Tevens is een woonwensenenquête uitgevoerd. Deze enquête is gehouden onder verhuis geneigden in de hele gemeente. In de kernen Vollenhove en Oldemarkt zijn aanvullend enige extra enquêtes uitgevoerd, zodat de uitkomsten voor deze beide kernen een representatief beeld weergeven. In totaal zijn ruim 550 geslaagde enquêtes behaald, waarvan ruim 80 in Oldemarkt en ruim 80 in Vollenhove. De steekproef is zodanig omvangrijk geweest dat betrouwbare uitkomsten zijn verkregen voor de volgende kernclusters: Steenwijk/Tuk, Oldemarkt (afzonderlijk), Vollenhove (afzonderlijk) en de overige kernen. 1.

Kwalitatieve woningbehoefte

De woningbehoefte in Steenwijkerland wordt bepaald door de behoefte van drie groepen op de woningmarkt: starters, doorstromers en vestigers. In de volgende paragrafen wordt het profiel en de woonwensen van deze groepen beschreven. Bij de groep doorstromers is een onderscheid gemaakt in doorstromers onder 55 jaar en doorstromers boven 55 jaar. Dit is gebeurd omdat deze twee groepen (vaak) duidelijk verschillende woonwensen aangeven. Starters Starters zijn thuiswonende personen of huishoudens die aangeven binnen de komende vijf jaar te gaan verhuizen. Doorstromers Doorstromers zijn zelfstandig wonende huishoudens in de gemeente Steenwijkerland die naar een andere zelfstandige woning in de gemeente Steenwijkerland wensen te verhuizen. Doorstromers onderscheiden zich op een belangrijk punt van de overige groep woonconsumenten: zij zijn zowel vragers als aanbieders van woningen op de (gemeentelijke) woningmarkt. Zij laten immers een woning achter. Vestigers De huishoudens die vanuit een andere gemeente in de gemeente Steenwijkerland een zelfstandige woning betrekken, behoren tot de categorie vestigers. Voor de vestigers is het vraagprofiel gebaseerd op de huidige woonsituatie van de huishoudens die zich in de afgelopen jaren in Steenwijkerland hebben gevestigd. Vertrekkers Vertrekkers zijn zelfstandig wonende huishoudens in de gemeente Steenwijkerland die wensen te verhuizen naar een andere woning buiten de gemeente Steenwijkerland. Finishers Finishers zijn zelfstandig wonende huishoudens die ofwel een woning vrijmaken door overlijden ofwel door verhuizing naar een verzorgings-, verpleeg- of bejaardentehuis.

2.

Starters

Van deze starters woont zo’n 30% in Steenwijk/Tuk, 9% in Oldemarkt, 15% in Vollenhove en de overige 46% woont in het cluster overige kernen. Minder dan de helft van de

-1-

Verwijderd:

Pagina-einde

starters, ca 44%, is van plan alleen te gaan wonen. De overige huishoudens wonen na verhuizing met z’n tweeën. Starters Steenwijkerland 63% 67% 31% 2% 100% 26% 73% 27% 0% 0%

Huur Tot € 307,= € 307,= - € 440,= > € 440,= Subtotaal huur Koop Tot € 150.000,= € 150.000,= - € 250.000,= € 250.000,= - € 350.000,= > € 350.000,= Subtotaal koop Geen voorkeur Woningtype

100% 11%

Eengezinswoning 2^1 kapwoning Vrijstaande woning

51% 5% 13%

Meergezinswoning Kamers 1 of 2 kamers 3 kamers 4 of meer kamers Interesse voor bouwkavel? Wel interesse Geen interesse Nieuwbouwwoning? Ja Nee, bestaande woning Geen voorkeur

31% 21% 49% 30% 35% 65% 16% 34% 50%

•

Van de startende huishoudens oriënteert 63% zich op de huursector en 26% wenst

•

een koopwoning te betrekken. Relatief weinig starters (11%) hebben geen voorkeur. Als de voorkeur wordt gegeven aan de huursector, wordt voornamelijk het goedkopere segment genoemd. Tweederde van de huishoudens geeft aan een huurprijs onder de €307,= te willen betalen en ruim 30% geeft een huurprijs aan tussen de €307,= en €440,=. De belangstelling voor de duurdere huur (> €440,=) is

•

met 2% onder starters verwaarloosbaar te noemen. In de koopsector is € 250.000,= het prijsplafond. Ook hier richten starters zich op de goedkopere marktsegmenten. 73% van de startende huishoudens geeft de voorkeur aan een woning beneden de €150.000,= en ruim een kwart (27%) ambieert een koopwoning tussen €150.000,= en €250.000.

•

Eengezinswoning zijn het meest populair (58%) onder startende huishoudens, maar vallen bij de woningcorporaties in Steenwijk e.o. qua huurprijs voor het merendeel in het middensegment. De meergezinswoningen kunnen met 31% ook op een behoorlijke belangstelling rekenen. Een voorkeur voor luxe woningen conflicteert in zowel de huur- als koopsector met het gemeten budget van starters.

•

Op basis van het opgegeven kameraantal kan geconcludeerd worden dat ruim wonen de voorkeur geniet. De helft van de starters geeft aan een woning te willen met 3 kamers en 30% wenst 4 of meer kamers.

- 2-

•

35% van de startende huishoudens voor een koopwoning heeft interesse in het bouwen van een eigen woning op een eigen bouwkavel. Daartegenover heeft 16% een uitgesproken belangstelling in een nieuwbouwwoning. Het feit dat 50% onverschillig staat tegenover de keuze tussen nieuwbouw of bestaande bouw geeft aan dat de bouw van de woning niet van doorslaggevend belang is bij één op de twee starters. Daarentegen kiest 35% bewust voor de bestaande bouw. De ligging ten opzichte van bepaalde centrumactiviteiten lijkt voor bestaande woningen in het voordeel te werken.

3.

Doorstromers < 55 jaar

Doorstromers tot 55 jaar zijn voor zo’n 38% jonger dan 35 jaar. Ongeveer 32% heeft een leeftijd tussen 35 en 44 jaar en 30% is tussen de 45 en 54 jaar oud. Bijna 13% van de doorstromers vormt een éénpersoonshuishouden, zo’n 66% vormt een gezin met kinderen en ruim 20% is een (echt)paar zonder kinderen of met alleen uitwonende

Huidig Gewenst 25% 12% 17% 40% 83% 40% 0% 20% 100% 100% 75% 75% 15% 15% 38% 62%

Gemeente

Oldemarkt

Huidig Gewenst 48% 34% 47% 19% 43% 58% 10% 23% 100% 100% 52% 56% 17% 17% 57% 44%

Overige kernen

Steenwijk/ Tuk Huur Tot € 307,= € 307,= - € 440,= > € 440,= subtotaal huur Koop Tot € 150.000,= € 150.000,= € 250.000,= € 250.000,= € 350.000,= > € 350.000,= subtotaal koop Geen voorkeur W oningtype Vrijstaande woning 2^1 kapwoning Eengezinswoning Meergezinswoning Seniorenwoning Overig Kamers 1 of 2 kamers 3 kamers 4 of meer kamers Interesse voor bouwkavel? Wel interesse Geen interesse Nieuwbouwwoning? Ja Nee, bestaande woning Geen voorkeur

Vollenhove

kinderen.

Huidig 29% 40% 50% 10% 100% 71% 12% 63%

Gewenst Huidig 24 31 43 50 29 46 28 4 100% 100% 71% 69% 29% 7% 29% 42%

Gewenst 14% 9% 91% 0% 100% 78% 9% 38%

Huidig 36% 44% 49% 7% 100% 64% 12% 50%

Gewenst 22% 22% 59% 18% 100% 69% 15% 42%

23%

28%

39%

23%

19%

35%

38%

45%

30%

35%

3% 100%

11% 100% 10%

8% 100%

0% 100% 13%

6% 100%

6% 100% 5%

13% 100%

8% 100% 8%

8% 100%

8% 100% 9%

4% 28% 43% 19% 2% 4%

31% 28% 25% 9% 8% 0%

33% 33% 25% 0% 0% 8%

55% 9% 14% 0% 18% 5%

18% 29% 44% 0% 9% 0%

54% 14% 21% 11% 0% 0%

27% 24% 28% 4% 8% 8%

58% 16% 13% 4% 3% 7%

19% 27% 35% 8% 5% 6%

47% 19% 18% 6% 6% 3%

6% 18% 77%

0% 25% 75%

8% 0% 92%

5% 5% 90%

6% 6% 88%

0% 15% 85%

3% 10% 88%

1% 15% 84%

5% 10% 85%

1% 17% 82%

47% 53%

22% 78%

80% 20%

68% 32%

58% 42%

35% 25%

29% 25%

53% 9%

38% 19%

38% 20%

40%

46%

38%

43%

42%

-3-

•

Het gebruik elijke beeld is dat doorstromers “opstromen”. Dit wil zeggen dat door de verhuizing een kwaliteitsverbetering gerealiseerd wordt die tot uitdrukking komt in: een verschuiving van huur naar koop, een verschuiving van goedkoop naar duur(der) en een verschuiv ing naar luxere woningtypes. Dit opstroomprofiel doet zich, ondanks de verschillen tussen onderscheiden clusters, duidelijk voor onder de groep

•

doorstromers tot 55 jaar. In de gemeente Steenwijkerland bezitten de meeste doorstromers tot 55 jaar een eigen w oning (64%) De vraag naar koopwoningen ligt op gemeentelijk niveau maar 5% hoger dan het huidige aanbod. Alleen in het cluster “overige kernen” is de frictie tussen het huidige en het gewenste aandeel koopwoningen groter. De toename van

•

de vraag naar koopw oningen komt voor rekening van de huursector. De gemeentelijke cijfers tonen voor doorstromers tot 55 jaar een overschot aan goedkope huurwoningen (tot €307,=) en een aanbodtekort aan huurwoningen tussen €307,= en €440,= en boven €440,=. Oldemarkt en Vollenhove laten in beide gevallen een omgekeerde uitkomst zien. In deze kernen bestaat een tekort aan woningen met een huur beneden de €307,= en een overschot aan middeldure huurwoningen. Buiten het cluster overige kernen bestaat er in de gemeente een groeimarkt voor huurwoningen boven de €440,= per maand.

•

Doorstromers tot 55 jaar kiezen grotendeels voor een koopwoning in de middelste prijssegmenten. De vraag op de markt verschuift met uitzondering van Oldemarkt van de prijs tussen de €150.000,= en €250.000,= naar de klasse daarboven (€250.000€350.000). Deze ontwikkeling vertaalt zich in grote voorkeur voor vrijstaande

• •

•

woningen en interesse voor bouwkavels (58%). De wens onder de doorstromers tot 55 jaar naar meer luxe woningen gaat gepaard met een afname van de vraag naar niet-vrijstaande woningtypen. De interesse voor seniorenwoningen laat op gemeentelijk niveau een veel gematigde ontwikkelingen zien dan in de afzonderlijke clusters. In Steenwijk/Tuk en Oldemarkt is sprake van een sterke toename, terwijl seniorenwoningen in Vollenhove en de overige kernen aan belangstelling inboeten. Ondanks dat de doorstromers tot 55 jaar duidelijke “opstroom- kenmerken” vertonen is de vraag naar koopwoningen boven de €350.000,= met uitzondering van Steenw ijk/Tuk gering en neemt de behoefte aan 4 of meer kamers niet toe.

•

4.

42% van de doorstromers heeft geen voorkeur voor een nieuwbouwwoning. Van de doorstromers van wie de woonwensen wel afhangen van de bouwstijl kiest het merendeel voor nieuwbouw.

Doorstromers 55 jaar en ouder

De groep 55+, 35% van alle doorstromers, is als volgt verdeeld: 41% van de doorstromers heeft een leeftijd tussen 55 en 65 jaar, 35% tussen 65 en 75 jaar en 24% boven de 75 jaar.

- 4-

> € 440,= Subtotaal huur Koop

Steenwij k/ Tuk

Oldemarkt

Vollenhove

Overige kernen

Gemeente

Huur Tot € 307,= € 307,= - € 440,=

Huidig Gewenst 54% 61% 27% 28% 47% 33%

Huidig Gewenst 26% 58% 0% 7% 100% 53%

Huidig Gewenst 52% 76% 30% 0% 70% 58%

Huidig Gewenst 39% 63% 42% 26% 58% 52%

Huidig Gewenst 44% 63% 29% 21% 59% 45%

26% 100% 46%

39% 100% 20%

0% 100% 74%

40% 100% 13%

0% 100% 48%

42% 100% 14%

0% 100% 61%

22% 100% 21%

12% 100% 56%

34% 100% 18%

Tot € 150.000,= € 150.000,= € 250.000,= € 250.000,= € 350.000,=

15% 50%

0% 58%

15% 70%

11% 78%

25% 25%

50% 0%

13% 26%

7% 33%

16% 45%

8% 50%

25%

42%

5%

11%

25%

0%

35%

53%

23%

37%

> € 350.000,= Subtotaal koop

10% 100%

0% 100%

10% 100%

0% 100%

25% 100%

50% 100%

26% 100%

7% 100%

17% 100%

5% 100%

Geen voorkeur Woningtype Vrijstaande woning

19% 10%

9%

45%

11%

19%

5%

32%

15%

25%

11%

2^1 kapwoning Eengezinswoning Meergezinswoning Seniorenwoning

21% 43% 5% 18%

7% 2% 32% 51%

26% 19% 3% 7%

0% 4% 21% 64%

24% 43% 0% 14%

0% 0% 5% 84%

13% 30% 2% 16%

2% 0% 11% 70%

20% 34% 3% 15%

3% 1% 20% 64%

3%

0%

0%

0%

0%

5%

7%

2%

4%

1%

5% 13% 82%

12% 70% 18%

6% 6% 87%

23% 74% 3%

5% 5% 90%

24% 67% 9%

5% 5% 90%

27% 55% 18%

5% 8% 87%

20% 66% 14%

Overig Kamers 1 of 2 kamers 3 kamers 4 of meer kamers

29%

10%

16%

19%

Interesse voor bouwkavel? Wel interesse Geen interesse

27% 73%

8% 92%

20% 80%

42% 58%

27% 73%

44% 8%

19% 26%

9% 48%

37% 17%

33% 20%

48%

55%

43%

46%

48%

Nieuwbouwwoning? Ja Nee, bestaande woning Geen voorkeur

•

Doorstromers van 55 jaar en ouder "stromen terug" van een koopwoning naar een huurwoning. Dit geldt echter niet voor alle senioren. Ongeveer eenvijfde van de doorstromende senioren geeft de voorkeur aan een koopwoning. In Steenwijk/Tuk is de vraag tussen koop en huur echter meer in evenwicht.

•

In de huursector wil een aanzienlijk deel (45% + 34%) wonen in een middeldure of dure huurwoning. Zo'n 90% van de senioren die een huurwoning zoekt wil derhalve meer betalen dan €307,= per maand.

•

De helft van de doorstromers van 55 jaar en ouder vindt een koopwoning tussen de €150.000,= en €250.000,= acceptabel. Tweevijfde is bereid om een stapje verder te gaan (€250.000- €350.000,=), maar met uitzondering van Vollenhove is dit de kritische grens.

-5-

•

In tweederde van de gewenste veranderingen in woningtypen kiezen doorstromers van 55 jaar en ouder specifiek voor seniorenwoningen. Meergezinswoningen

•

genieten de voorkeur van 20% van de ondervraagden. De ‘gezinswoningen’ voldoen in mindere mate aan de woonwensen. De 55+- ers geven een sterke voorkeur voor een 3-kamerwoning aan. Dit betekent dat

•

de vraag voornamelijk ligt bij kleinere woningen dan waarin men momenteel woont. Driekwart van de doorstromers van 55 jaar en ouder heeft geen interesse in een

•

bouwkavel. In de cluster “overige kernen” is de animo echter beduidend hoger (42%). De belangstelling voor nieuwbouw verschilt op gemeentelijk niveau weinig van de doorstromers tot 55 jaar. In Steenwijk/Tuk en “overige kernen” is de belangstelling verhoudingsgewijs groot.

5.

Vestigers

Ca 12% van de vestigers heeft een leeftijd onder de 35 jaar en zo’n 47% is tussen de 35 en 55 jaar. Ruim 10 % van de vestigers is alleenstaand, 57% is een (echt)paar zonder kinderen, en zo’n 31% vormt een gezin met kinderen. Gemeente Steenwijkerland Huur Tot € 307,= € 307,= - € 440,=

15% 33% 22%

> € 440,= Subtotaal huur Koop Tot € 150.000,=

45% 100% 85% 9%

€ 150.000,= - € 250.000,= € 250.000,= - € 350.000,= > € 350.000,=

34% 28% 28%

Subtotaal koop Woningtype

100%

Vrijstaande woning 2^1 kapwoning Eengezinswoning Meergezinswoning

23% 28% 17% 1%

Seniorenwoning Overig Kamers

24% 5%

1 of 2 kamers 3 kamers

5% 12%

4 of meer kamers

84%

•

85% van de vestigers in de gemeente Steenwijkerland betrok een koopwoning, waarbij sprake was van een min of meer gelijkmatige verdeling van 90% over de middeldure en dure prijsklassen. Voor zover vestigers een huurwoning hebben betrokken, gaat het om in 45% van de gevallen om woningen boven de €440,= per maand. Maar ook de goedkopere klasse kon rekenen op eenderde van de

•

verhuizingen binnen de huursector. Met 28% wordt de 2^1 kapwoning het meest door vestigers betrokken. Seniorenwoningen en vrijstaande woningen volgen op korte voet. 85% van de door vestigers

- 6-

betrokken woningen betrof een woning met vier kamers. Grotere woningen zijn in het algemeen dus geliefd bij deze groep. •

Al met al kan worden geconcludeerd dat de woningvraag van vestigers zich richt op het luxere segment. Ruimte lijkt hierbij de belangrijkste gewenste kwaliteit.

6.

Kwantitatieve woningbehoefte

De vraagprofielen van de verschillende groepen op de woningmarkt geven aan in welk marktsegment het accent van de woningvraag ligt. Het is niet correct om hieruit rechtstreeks een nieuwbouwprogramma af te leiden. Immers, aan de geuite woonwensen kan ook tegemoet worden gekomen door woningen uit de bestaande woningvoorraad. Hieronder wordt de omvang weergegeven van de verschillende groepen vragers en aanbieders op de woningmarkt. Vraag De vraag op de woningmarkt in de gemeente Steenwijkerland komt van starters en doorstromers uit Steenwijkerland en van vestigers van buiten de gemeente. De totale vraag wordt als volgt verdeeld over de verschillende groepen. Ongeveer de helft van de vr aag bestaat uit doorstromers. Daarnaast zijn er op jaarbasis zo’n 310 starters. Voorts is uitgegaan van het aantrekken van ongeveer 2.410 vestigers. Dit komt voort uit het positieve migratiesaldo van 200 personen per jaar voor Steenwijk. Voor de overige kernen geldt dat het aantal vertrekkers gelijk is aan het aantal vestigers. Tezamen levert dit een totale vraag op van bijna 1.600 woningen per jaar. Categorie Vraag • Starters • Doorstromers • Vestigers Subtotaal vraag Aanbod • Doorstromers • Vertrekkers • Finishers Subtotaal aanbod

Woningen 2002-2007 1.540 4.010 2.410 7.960 4.010 2.010 665 6.685

Woningtekort totaal

-1.275

Aanbod Het aanbod op de woningmarkt komt van doorstromers, deze verhuizen binnen de gemeentelijke grenzen, en van vertrekkers. Deze laatste groep verhuist naar een andere gemeente. Daarnaast komen er naar schatting nog zo’n 135 woningen per jaar vrij door overlijden en vertrek naar een verzorgingstehuis. Het totale aanbod bedraagt jaarlijks naar schatting 1.340 woningen. Uit de confrontatie van vraag en aanbod blijkt dan dat er sprake is van een kwantitatieve frictie van 255 woningen op jaarbasis. Dit zal door nieuwbouw moeten worden opgevangen.

-7-

7.

Woningtekorten en -overschotten

Voor elke vragerscategorie is een vraagprofiel opgesteld, door dit profiel te vermenigvuldigen met de omvang van de groep wordt de vraag per groep vastgesteld. Door dit ook aan de aanbodkant vast te stellen, kan een tabel worden samengesteld waarin de (potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 2003-2007 zijn weergegeven. Tabel 1: Gemeente Steenwijkerland (Potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 20032007 voor de gemeente Steenwijkerland. VRAAG

AANBOD

tot 307

474

339

135

307-440

581

780

-199

99

226

-127

tot 307

402

196

206

307-440

143

78

65

52

52

0

saldo

HUUR egw

> 440 gestapeld met lift

> 440 senioren tot 307

148

94

54

307-440

281

177

104

> 440 TOT HUUR

205

119

86

2385

2061

324

429

KOOP egw tot 150

699

270

150-250

1358

1428

-70

>250

1752

1349

403

gestapeld met lift tot 150 150-250

61

0

61

202

26

176

290

338

-48

TOT KOOP

4362

3411

951

TOTAAL

6747

5472

1275

>250

- 8-

Tabel 2: Gemeente Steenwijkerland (Potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 20032007 voor de kern Steenwijk/Tuk. VRAAG

AANBOD

saldo

tot 307

215

114

101

307-440

276

366

-89

81

143

-62 17

HUUR egw

> 440 gestapeld met lift tot 307

199

182

307-440

56

51

5

> 440 senioren

42

24

18

79

50

29

131

86

45

97

57

40

1176

1073

103

tot 150

334

132

202

150-250

639

646

-7

>250

799

518

281

32

0

32

130

7

123

tot 307 307-440 > 440 TOT HUUR KOOP egw

gestapeld met lift tot 150 150-250

159

138

21

TOT KOOP

2092

1441

652

TOTAAL

3268

2513

755

>250

-9-

Tabel 3: Gemeente Steenwijkerland (Potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 20032007 voor de kern Oldemarkt. VRAAG

AANBOD

tot 307

25

10

14

307-440

21

46

-25

4

7

-3

tot 307

20

0

20

307-440

4

1

3

> 440 senioren

5

3

2

tot 307

8

4

4

307-440

22

8

13

saldo

HUUR egw

> 440 gestapeld met lift

14

5

9

122

85

37

tot 150

33

19

15

150-250

88

84

5

>250

64

77

-13

tot 150

3

0

3

150-250

9

0

9

12

18

-6

TOT KOOP

210

197

13

TOTAAL

332

282

50

> 440 TOT HUUR KOOP egw

gestapeld met lift

>250

- 10 -

Tabel 4: Gemeente Steenwijkerland (Potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 20032007 voor de kern Vollenhove. VRAAG

AANBOD

tot 307

54

43

11

307-440

60

91

-31

3

13

-10

tot 307

37

0

37

307-440

33

3

30

0

5

-5

6

13

-7

28

13

15

28

18

10

249

200

50

saldo

HUUR egw

> 440 gestapeld met lift

> 440 senioren tot 307 307-440 > 440 TOT HUUR KOOP egw tot 150

88

35

53

150-250

125

183

-58

>250

176

125

51 8

gestapeld met lift tot 150

8

0

150-250

11

3

8

>250

21

42

-21

TOT KOOP

429

389

40

TOTAAL

678

588

90

- 11 -

Tabel 5: Gemeente Steenwijkerland (Potentiële) woningoverschotten en woningtekorten voor de periode 20032007 voor de overige kernen (exclusief Steenwijk/Tuk, Oldemarkt, Vollenhove). VRAAG AANBOD

saldo

HUUR egw tot 307

181

172

9

307-440

224

278

-54

11

63

-52

147

14

132

50

23

27

5

20

-14

tot 307

54

27

27

307-440

99

70

30

> 440

65

38

27

837

704

132

159

> 440 gestapeld met lift tot 307 307-440 > 440 senioren

TOT HUUR KOOP egw tot 150

244

85

150-250

506

516

-9

>250

715

629

86 18

gestapeld met lift tot 150

18

0

150-250

51

15

36

>250

98

140

-42

TOT KOOP

1632

1384

248

TOTAAL

2468

2088

380

- 12 -

BIJLAGE 2: KADERS VOOR BELEID

1.1.

Beleidskaders wonen

1.1.1.

Rijksbeleid

Ruimtelijke ordening Het rijksbeleid voor de ruimtelijke ordening is vastgelegd in de ‘Vierde Nota over de Ruimtelijke ordening’ (VINEX, juni 1991). Inmiddels wordt dit beleid geactualiseerd in de Vijfde Nota (Vijno). In de Vierde Nota stond concentratie van verstedelijking in stadsgewesten centraal. De gemeente Steenwijkerland heeft geen VINEX -taakstelling. In de concept-Vijfde Nota staat bescherming van de open ruimte rond dorpen centraal en worden enkele grotere bouwlocaties aangewezen. Voor gemeenten geldt dat zij de woningbouw in de dorpen binnen vooraf vastgestelde ‘rode’ contouren moet realiseren. Inmiddels staat dit beleid ter discussie en is de verwachting dat het rijk meer mogelijkheden wil bieden aan dorpen om in de eigen woningbehoefte te voorzien. Nota Mensen Wensen Wonen Als opvolger van de nota “Volkshuisvesting in de jaren negentig” is begin 2002 de Nota Mensen, Wensen, Wonen (Nota Wonen) vastgesteld. Het bevat de kernopgaven voor het ste “wonen” in het eerste decennium van de 21 eeuw: •

•

Vergroten van de zeggenschap over de woning en de woonomgeving Op dit moment werkt de woningmarkt zodanig dat veel mensen hun woonwensen onvoldoende kunnen honoreren. Om dit te verbeteren moet de zeggenschap van zowel kopers als huurders worden vergroot. Kansen scheppen voor mensen in kwetsbare posities Bepaalde groepen in de samenleving verliezen de aansluiting met grote groepen die het voor de wind gaat. Het kabinet wil ook via het woonbeleid deze aansluiting behouden en verbeteren.

•

Bevorderen van wonen en zorg op maat Het aantal mensen dat zorg nodig heeft, neemt in de toekomst fors toe. Het woonbeleid wil de ontwikkeling bevorderen van op maat gesneden woon- en zorgarrangementen, die nauw aansluiten bij de (individuele) behoeftes en wensen van de zorgbehoevenden.

•

Verbeteren van de stedelijke woonkwaliteit De kwaliteit van het wonen in de steden blijft achter bij die elders in het land. Met het grotestedenbeleid en het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) wordt de stedelijke woonkwaliteit verbeterd. De ambities op dit gebied worden aanzienlijk verhoogd.

•

Tegemoet komen aan groene woonwensen Er is bij de inwoners een grote belangstelling om ruim en groen te wonen. Het woonbeleid richt zich op het faciliteren van deze woonwensen zonder dat daarbij natuurwaarden en ruimtelijke kwaliteiten worden geschaad.

Van “bouwen” naar “wonen” Volkshuisvesting wordt steeds minder gezien als synoniem voor h et bouwen van nieuwe woningen. Er bestaat steeds meer aandacht voor het beheer van de bestaande woning-

- 13 -

voorraad, woonomgeving en de relatie met zorg, welzijn en milieu. Deze verschuiving hangt samen met het feit dat mogelijke woningtekorten zowel kwalitatief als kwantitatief van aard kunnen zijn. De verschuiving van “bouwen” naar “wonen” komt ook tot uitdrukking in het ISV (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing). Hierbij zijn meerdere subsidies op het gebied van wonen gebundeld. NB: nu op veel plaatsen de bouwproductie stagneert en er onvoldoende bestaande woningen vrijkomen voor nieuwe bewoners, ligt een vernieuwde aandacht voor het opvoeren van de bouwproductie voor de hand. Woonzorgstimuleringsregeling VROM en VWS VROM en VWS hebben de woonzorgstimuleringsregeling geïntroduceerd. Deze subsidieregeling moet een bijdrage leveren aan een goede samenhang tussen wonen, zorg en dienstverlening voor de verschillende doelgroepen. Op deze manier wordt bevorderd dat inwoners zolang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren in de samenleving. De subsidie is bedoeld voor innovatieve projecten, waarbij het kan gaan om nieuwe technologie, samenwerkingsvormen tussen wonen, welzijn en zorg, en nieuwe processen. Uit de rijksbegroting voor 2003 blijkt dat de accenten anders komen te liggen, bijvoorbeeld domotica, ICT- projecten. 1.1.2.

Provinciaal beleid

Streekplan De basis voor het verstedelijkingsbeleid in het Streekplan Overijssel 2000+ is in hoofdlijnen al uitgewerkt in de "Strategische Visie op de toekomst van Overijssel" (oktober 1997). Dit betreft een samenstel van uitgangspunten rond de bevolkingsspreiding, die voorlopig nog steeds als uitgangspunt voor de actualisering van de bevolkings- en woningbehoefteprognose is aangehouden. In 2004 vindt een evaluat ie plaats en kan zonodig besloten worden tot bijstelling van beleid. De uitgangspunten uit het Streekplan komen op het volgende neer. 1. Ombuiging van trendmatige bevolkingsgroei voor de regio Twente. 2. Bundeling van bevolkingsgroei in stadsgewesten. 3. Spreiding over West-Overijssel en Twente. In het Streekplan is voor beide regio’s een bandbreedte voor de groei aangegeven. Voor West-Overijssel is de bandbreedte een positief migratiesaldo van +1.000 personen per jaar (trend vanaf 1990) en +2.000 (trend vanaf 1997, toen de VINEXlocaties in Zwollen en Deventer op stoom kwamen). Voor het bepalen van de woningbehoefte van de plattelandsgemeenten wordt de onderkant van de bandbreedte gevolgd. De groei die uitgaat boven de onderkant van de bandbreedte wordt gebundeld in de netwerksteden (Zwolle- Kampen). 4. Streekcentra kern Steenwijk en kern Hardenberg. De kernen Steenwijk en Hardenberg zijn streekcentra met ruimere ontwikkelingsmogelijkheden. 5. Overige kernen/gemeenten. Voor de overige kernen geldt een beleid dat gericht si het voorzien in de eigen woningvraag. Hierbij gaat het met name om de huisvesting van starters en ouderen, alsmede mensen die door hun werk in de betreffende kern moeten wonen. De bundeling van de groei in de stadsgewesten en in mindere mate ook in de streekcentra zijn leidende doelstellingen en resulteren er onder meer in dat in de overige

- 14 -

kernen tezamen sprake is van enig negatief migratiesaldo (binnenlands + buitenlands). Goed Wonen in Overijssel (2003) 9 De centrale ambitie in de provinciale Woonvisie is om samen met de andere betrokken partijen op de woningmarkt ervoor te zorgen dat er op de juiste plekken in de provincie voldoende goede woningen zijn voor iedereen in gedifferentieerde, duurzame woonmilieus en in een prettige woonomgeving. Dit is uitgewerkt in vier inhoudelijke doelstellingen. 1. Sterke steden Duurzame stedelijke ontwikkeling is het motto van de komende jaren. De steden hebben een opgave om te blijven werken aan hoogwaardige woonkwaliteit. De

2.

processen van transformatie en herstructurering moeten met kracht worden voortgezet. Vitaal platteland In de dorpen staat het wonen van de lokale bevolking voorop. Toch hebben de kernen op het platteland (exclusief Steenwijk en Hardenberg) slechts beperkte uitbreidingsmogelijkheden. De provincie wil nadrukkelijk bevorderen dat gemeenten op het gebied van het wonen tot integrale beleidsontwikkeling komen en de afwegingen ten aanzien van het bouwen minder ad-hoc invullen. De beleidsontwikkeling moet niet alleen betrekking hebben op de nieuwbouw, maar vooral ook op de bestaande woningvoorraad. Inbreiding en herstructurering van de bestaande voorraad huurwoningen zal centraal moeten staan. De vitaliteit van het platteland is van belang. In dat kader is onder meer een knelpuntenpot ingesteld. De knelpuntenpot is erop gericht om: • De binnenstedelijke ontwikkeling van kleinere steden, dorpen en kleinen kernen

•

via inbreidingsplannen te stimuleren, zodat een zuinig ruimtegebruik, de veiligheid of aantrekkelijkheid van de woonomgeving wordt bevorderd; Het mogelijk maken dat grote boerderijen worden gesplitst in meerdere eenheden, zodat sociale verbanden kunnen worden verstrekt. Daarbij gaat het specifiek om het mogelijk maken van een zorgaanbod in de betreffende boerderij,

3.

en dat kan ook betrekking hebben op het zorgben voor elkaar van ouders en kinderen. Sociale kwaliteit De provincie Overijssel streeft naar woonmilieus met sociale kwaliteit. Dat wil zeggen woonmilieus met ruimte voor zorg op maat, sociale cohesie en veiligheid. Bevordering van het wonen en zorg op maat is van belang. Inwoners moeten zoveel mogelijk zelf kunnen kiezen in welke vorm zij wonen en zorg het liefst willen combineren als dat nodig is. Speciale aandacht moet dus besteed worden aan het wonen van ouderen. Ook is het van belang bij nieuwbouw - en herstructureringsplannen aandacht te besteden aan de sociale aspecten. Bewoners en toekomstige bewoners moeten kunnen meedenken over inrichting, beheer, en onderhoud, ruimte voor ontmoeting en activiteiten in de wijk.

9

De provinciale woonvisie verkeert nog in de ontwerpfase.

- 15 -

Verder moet aandacht besteed worden aan het aspect veiligheid, in het bijzonder de verkeersveiligheid en verkeershinder. 4. Ruimtelijke kwaliteit De provincie streeft naar het tot stand brengen van woonmilieus die groen, duurzaam en gevarieerd zijn. De consument moet kunnen blijven kiezen tussen verschillende woonmilieus en verschillen woonvormen. De volgende aspecten zijn hierbij van belang: moderne architectuur, innovatie in wonen zoals domoticatoepassingen, aandacht voor de streekcultuur, monumenten, etc. Onderhandelingsaccoord Provincie Overijssel 2003- 2007 De provincie zet een koerswijziging in, waarbij niet langer meer gestuurd wordt op contingenten, maar op kwaliteit. Belangrijke aspecten hierbij zijn bijvoorbeeld de levensloopbestendigheid van woningen, de ruimtelijke inpassing, differentiatie en aantrekkelijkheid van woonmilieus. Door deze koerswijziging krijgen gemeenten meer mogelijkheden om betaalbare woonruimte te beiden voor mensen met een sociaaleconomische binding, met name jongeren en ouderen. De provincie zal op basis van gemeentelijke woonvisies prestatie-afspraken maken met gemeenten over hun woningbouwprogramma’s. Ook zal in overleg tussen provincie en gemeenten worden vastgesteld hoe intergemeentelijke afstemming en samenwerking het beste tot stand kunnen komen. 1.2.

Beleidsterrein wonen-welzijn-zorg

Algemeen De vermaatschappelijking van de zorg is één van de grote thema’s van deze tijd. Dat betekent dat de ‘mensen met een zorgvraag’ een volwaardige plaats in de samenleving moeten krijgen. Decennia terug werd in Nederland een beleid ingezet dat erop gericht was mensen met een bijzondere problematiek en ook ouderen te concentreren in grootschalige voorzieningen om hen aldaar betere zorg en opvang te kunnen bieden dan in de samenleving mogelijk werd geacht. Dat leidt tot een groot aantal intramurale voorzieningen. De opvattingen in de samenleving, maar ook de wensen en behoeften van deze mensen zelf zijn intussen grondig gewijzigd. Niet de beperkingen, maar de mogelijkheden van mensen met een handicap en ouderen worden steeds meer benadrukt. Hierdoor is in de afgelopen jaren een proces van extramuralisering (de afbouw van grootschalige voorzieningen) ingezet en komt het accent steeds meer te liggen op ‘zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen’ en als het niet anders kan in de wijk in kleinschalige voorzieningen. In dit kader is op het landelijke en regionale niveau een aantal onderzoeks- en beleids rapportages van belang die hier kort de revue zullen passeren. Modernisering AWBZ Per 1 april 2003 treedt de modernisering van de AWBZ in werking. Daarmee wordt ingespeeld op de gewijzigde opvatting over zorg en welzijn voor mensen die op een of andere manier een aanspraak kunnen maken op de AWBZ. De modernisering is opgenomen in het nieuwe 'Besluit zorgaanspraken A WBZ'. De modernisering van de AWBZ heeft ten doel de vraag van de cliënt centraal te stellen. De cliënt kan een beroep doen op de AWBZ wanneer hij door een beperking, een gebrek of een aandoening aanspraak kan maken op een 7-tal functies: huishoudelijke ver-

- 16 -

zorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende/adviserende begeleiding, behandeling en verblijf. Kenmerk van de modernisering is dat de cliënt ruimte krijgt om zelf (op basis van de geïndiceerde functies en de omvang daarvan) in overleg met de zorgverlener de zorg op maat te arrangeren. De cliënt kan kiezen voor een persoonsgebonden budget (PGB) of zorg in natura. Kiest de cliënt voor een PGB, dan krijgt hij door het zorgkantoor een budget toegewezen. Daarmee kan hij zelf zijn zorg organiseren en inkopen. Dat kan bij een zorginstelling, maar ook bij een particuliere zorgverlener. Het budget mag breder worden ingezet dan voor de geïndiceerde functie, maar moet wel worden besteed aan de AWBZ-aanspraken waarvoor een PGB mogelijk is. De cliënt die kiest voor zorg en natura gaat naar één van de door het zorgkantoor gecontracteerde zorgaanbieders. Wanneer de cliënt niet kan krijgen wat hij wil, kan hij winkelen bij andere gecontracteerde aanbieders. In beide situaties is de beschikking over keuzevrijheid en keuzemogelijkheden dus uitgangspunt. In de huidige situatie zal dit voor de meeste zorgvragers nog toekomstmuziek zijn, maar er wordt wel naar toegewerkt. IWZ en STAGG-rapport Door de STAGG (Stichting Architektenonderzoek Gebouwen Gezondheidszorg) is de samenhang tussen wonen, welzijn en zorg uitgewerkt dat hier als richtinggevend kader wordt gevolgd. Bij de uitwerking onderscheidt de STAGG dienstverlenings-, zorg- en woonfuncties. Vervolgens wordt weer een onderscheid gemaakt tussen “haalfuncties” en “breng functies”. •

Bij haalfuncties is bereikbaarheid elementair. Het gaat dan om functies dichtbij de woonplek of goed bereikbaar met vervoer. Ook moeten deze functies goed toegankelijk zijn. Bovendien moet de betreffende zorgvragende voldoende mobiel zijn.

•

Brengfuncties zullen door de brengende organisaties efficiënt aangeboden moeten worden, dus kan de functie de zorgvragende goed bereiken? Een voorwaarde is een korte afstand tot de woning (afhankelijk van de functie) en een goede toegankelijkheid van de woning (inrichting woning).

Dienstverleningsfuncties Haalfuncties • Ondersteuning bij contacten • Recreatieve en culturele activiteiten • Dagstructurering en dagbesteding

Zorgfuncties Haalfuncties • Permanente verpleging/begeleiding • Tijdelijke verpleging/begeleiding • Reactivering • Revalidatie • Behandeling

Brengfuncties • Sociale en fysieke veiligheid in en om de woning • Klussen aan huis • Maaltijdverzorging • Boodschappendienst • Bereikbaarheid van diensten • Preventieve huisbezoeken • Geestelijke verzorging • Hulp in de huishouding • Lichamelijke verzorging • Alarmering Brengfuncties • Kortdurende incidentele verpleging/begeleiding • Langdurende incidentele verpleging/begeleiding • Alarmopvolging

- 17 -

BIJLAGE 3:

SPECIFICATIE VAN DE VRAAG NAAR ZORGWONINGEN EN HET BOUWPROGRAMMA

Tabel 1:

Gemeente Steenwijkerland. Vraag naar intra- en extramurale woonvoorzieningen voor de doelgroep uitgesplitst naar kernen, 2017

Vraag 2017

HLFB (won)

Steenwijk Oldemarkt Vollenhove

1.100 70 250

310 40 60

Belt schutsloot Blankenham Blokzijl Eesveen

<10 <10 60 <10

<10 <5 25 <10

Giethoorn Kalenberg Kuinre

100 <10 30

60 <5 10

Ossenzijl Scheerwolde

<10 20

<10 <10

Sint Jansklooster (+Heetveld) Steenwijkerwold Wanneperveen Willemsoord

70 140 50 20

30 30 20 10

20 20 2.000

<10 30 690

Zuidveen Overige buurtschappen Gemeente Steenwijkerland

WZC (won) BW (won) CW (won)

IW (plaatsen)

60 10 10

20 2 3

150 20 30

60

15

110

140

40

310

Tabel 2: Gemeente Steenwijkerland. Huisvestingsaanbod voor de doelgroep Eigenaar

Straatnaam/naam complex Aantal woningen van een type realisatie HLFB WZC BW CW IW

Steenwijk Woningstichting Ons Belang Woonconcept Zonnekamp

75 438

44

34

35 180

Nijenstede Oldemarkt

99

Woningbedrijf IJsselham Kerspelhof Vollenhove

65

Wetland Wonen Nieuw Clarenberg Belt Schutsloot Wetland Wonen

18

40

20

99

53

6

Blankenham Woningbedrijf IJsselham

1

Blokzijl Wetland Wonen Eesveen

35

- 18 -

30

Eigenaar Giethoorn

Straatnaam/naam complex Aantal woningen van een type

Wetland Wonen Zonnewiede Kalenberg

22

realisatie

35 20

Kuinre Woningbedrijf IJsselham Ossenzijl

17

Woningbedrijf IJsselham Scheerwolde

6

Woningbedrijf IJsselham St. Jansklooster Wetland Wonen

6 13

Steenwi jkerwold Woonconcept Wanneperveen Wetland Wonen

62 39

Willemsoord Woonconcept

32

16

Zuidveen Totaal huidig en potentieel (plannen) huisvestingsaanbod

819

248

34

35

372

Verwijderd: +?

Steenwijk Tuk Bergweg Tuk Tukseweg Oud Nijenstede Woldmeenthe

21

Verwijderd: Onder bijlage 3: ¶ Aanwezige zorg/seniorenwoningen¶ Ossenzijl 6¶ Scheerwolde 3 + 2 HAT woningen¶ Kalenberg 2 HAT¶ Kuinre 17 + 10 HAT¶ Oldemarkt 58 + 16 HAT¶ Verwijderd: 2002 Verwijderd: 2006

8

21 (app)

Totaal

Appartementen> 225.000,=

Appartementen < 225.000,=

Eengez. >225.000,=

Eeng. <€225.000,=

Eeng. <€160.000,=

Multifunctioneel >€340,= (HLFB)

Eengezins >€340,=

Tabel 3: Gemeente Steenwijkerland, planning van de nieuwbouw per locatie naar samenstelling, 2003 tot en met 2007 (globale inschatting op basis van gereed te komen woningen)

Steenwijkerdiep Tuk zuidwest Tuk noord Steenwijk-west De Gagels Meppelerweg Locatie Aldi Komputveste Eeserwold Oldemarkt Zwartehof fase II Vollenhove Noordwal-west fase 3 Blokzijl Noordermaten Groenestraat Eesveen Eesveen Giethoorn Giethoorn Plus (gebiedsgericht beleid) Giethoorn Noord

Verwijderd: ?

75

5 16 127

9 20

9 7

55

70

64

64

8 5 34 250

Verwijderd: 8 Verwijderd: 22 Verwijderd: 64

47

10

11 30 1 22 120

34

253 165 120 79 40 1 22 18 154 30

Verwijderd: 212 Verwijderd: 109 Verwijderd: 27 Verwijderd: 455 Verwijderd: 10 Verwijderd: Eesveense Hooilanden Verwijderd: 12

97

8

- 19 -

5

Verwijderd: 12

33 6

Verwijderd: 24

6

19

Verwijderd: 20

30

30 55

Verwijderd: 20

Verwijderd: 12

Verwijderd: 23

10 7

15 16

15 26

10 3

3

Verwijderd: 3

6

6

Verwijderd: 3

4

10

5

6

9 3 10 6

28

50

5

5

Verwijderd: 10

17

3 10 12

Totaal

Appartementen> 225.000,=

Appartementen < 225.000,=

Eengez. >225.000,=

Eeng. <€225.000,=

Eeng. <€160.000,=

Multifunctioneel >€340,= (HLFB)

Eengezins >€340,= Kuinre Vijverpark Overhavendijk Ossenzijl Hoofdstraat / Hillegerspoortweg (waarvan 15 woningen gebiedsgericht beleid) Burg. Van der Veenweg Scheerwolde Schoolstraat Sint Jansklooster Locatie supermarkt Veldhoogte Molenkampen 2^1kapwoningen Steenwijkerwold Marienwold (waarvan 30 woningen gebiedsgericht beleid) Nijberslaan Wanneperveen Haagje-west III Willemsoord Frederikstraat Kloosterhuisstraat Zuidveen De Klim Diverse buurtschappen Totaal gemeente, abs

5 11

11

Met opmaak

3 3

3 3

Met opmaak

4 5 176

Verwijderd: 3

5 41

33

3

1

56

36

5

Met opmaak

Verwijderd: NICOLETTE: TABEL 4 NIET VERMELDEN IVM TE GROTE ONZEKERHEID; DE PLANNING ZAL NAAR AANELIDING VAN DE WOONVISIE WORDEN AANGEPAST¶ Tabel 4:Gemeente Steenwijkerland, planning van de nieuwbouw per locatie naar samenstelling, 2007 tot en met 2011¶ ... [1]

- 20 -

BIJLAGE 4: VERKLARING VAN AFKORTINGEN EN BEGRIPPEN

Verwijderd: ¶ ¶ ¶ ¶

Aandachtsgroep van beleid Dit zijn de huishoudens met een laag inkomen; voor alleenstaanden jonger dan 65 jaar tot €17.700,= (grens 1 juli 2002) en voor eenpersoonshuishoudens jonger dan 65 jaar tot €23.750,=. BBSH Besluit Beheer Sociale Huursector Doelgroepen Dit omvat een diversiteit van groepen, namelijk: alle typen huishoudens (alleenstaanden, gezinnen, etc.) dus ook starters, senioren zonder zorg, senioren die aangewezen zijn op zorg, statushouders, woonwagenbewoners, etc. Doorstromer Een doorstromer is een huishouden dat reeds beschikt over zelfstandige huisvesting. HLFW-woning (Huurwoningen voor mensen met een Lichte Functiebeperking)

Met opmaak

Dit zijn woningen die minimaal voldoen aan de eisen van de Seniorenscore. Door de SEV (Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting) worden onder meer de volgende eisen gesteld. Woongebouw - niveauverschil tot woongebouw max. 4 cm - aanwezigheid hellingbaan - drempel hoofddeur max. 4 cm - dagmaat hoofddeur min. 80 cm - niveauverschil in woongebouw max. 4 cm -aanwezigheid lift

Woning - verhard pad min. 90 cm - drempels max. 4 cm - dagmaten min. 80 cm - primaire functies op 1 woonlaag - instap douche max. 4 cm - minimaal 2 slaapkamers - woonkamer min. 24 m²

Woonomgeving - winkel dagelijkse levens behoeften op max. 500 m - OV-halte op max. 500 m

Extramuralisering 1. Het buiten de muren van een verpleeg- of verzorgingshuis brengen van de zorg naar de mensen thuis toe. 2.

Het op den duur laten verdwijnen van verpleeg- en verzorgingshuis plaatsen en daarvoor in de plaats komende (zelfstandige) zorgwoningen. Verwijderd: ¶

IWZ Innovatieprogramma Wonen en Zorg Kernvoorraad De kernvoorraad omvat de goedkope en betaalbare huurwoningen die binnen de aftoppingsgrenzen van de Wet huursubsidie vallen. Dit zijn alle huurwoningen tot €440,= voor één- en tweepersoonshuishoudens en €472,= voor meerpersoonshuishoudens. NIZW Nederlans Instituut voor Zorg en Welzijn

- 21 -

SEV Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting Starter Een starter is een huishouden dat nog niet beschikt over zelfstandige woonruimte. Een starter woont nog bij ouders of op kamers / onzelfstandige wooneenheid.

- 22 -

Verwijderd: Pagina-einde Pagina-einde

Pagina 20: [1] Verwijderd

Theo van der Waals

9-6-2003 21:43:00

NICOLETTE: TABEL 4 NIET VERMELDEN IVM TE GROTE ONZEKERHEID; DE PLANNING ZAL NAAR AANELIDING VAN DE WOONVISIE WORDEN AANGEPAST

Steenwijk Zuidveen Locatie voormalige kazerne Steenwijker Enk Eesveens Hooilanden Waterplas Oldemarkt Zwartehof fase II Zwartehof fase III Burg. Kuiperslaan Marktplein Vollenhove Noordwal-west fase 3 Noordwal-west fase 4 Blokzijl Noordermaten Giethoorn Giethoorn Plus (gebiedsgericht beleid) Giethoorn Noord Hylkemaweg Sint Jansklooster Heetveld / Veldhoogte Molenkampen Steenwijkerwold De Beek Wanneperveen Haagje-west III Willemsoord Kloosterhuisstraat Totaal gemeente, abs Totaal gemeente, %

Totaal

Appartementen> 225.000,=

Eengez. >225.000,=

Eeng. <€225.000,=

Eeng. <€160.000,=

Multifunctioneel >€340,= (HLFB)

Eengezins >€340,=

Tabel 4:Gemeente Steenwijkerland, planning van de nieuwbouw per locatie naar samenstelling, 2007 tot en met 2011 App arte men ten < 225. 000, =

540 180 90 128 280

128

25 20 20 9

20 9

17 54 33 20

20

11

11

22 22 7 36 30 14 3