gemeente Eindhoven
Raadsnummer
12R5074
Inboeknummer Dossiernummer
Initiatiefvoorstel Lokaal Investeringsfonds behoud en bevorderen werkgelegenheid
Inleiding Het ‘tafelzilver is op”, de tijd dat we ruim in onze middelen zaten is voorgoed voorbij. Daarnaast hebben we te maken met forse bezuinigingen die diep ingrijpen op de begroting van onze gemeente. Zo is ook het participatiebudget fors gedaald van 25 miljoen naar 6 miljoen. Maar de ambitie om mensen juist in crisistijd aan het werk te krijgen en te houden blijft onverminderd overeind. Daarnaast komen meer en meer bedrijven in de financiële problemen, dikwijls gezonde bedrijven die geen kredieten krijgen van de reguliere banken door strengere voorwaarden. Uit recente cijfers blijkt dat het aantal faillissementen in Brabant gestegen is met 1/3, van 475 in 2011 naar 630 in 2012. Dat betekent dat naast schade aan de economie ook veel mensen geraakt worden door het verliezen van hun baan/werk. Doelstelling Het initiatiefvoorstel beoogt het instant houden van bedrijven met laag gekwalificeerd personeel in en om Eindhoven die door de crisis worden geraakt, maar wel een gezond toekomstperspectief hebben. Door deze bedrijven te ondersteunen met het verstrekken van kredieten. Dit dient te gebeuren onder maatschappelijke voorwaarden, zoals het behoud en groei van werkgelegenheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Hiermee snijdt het mes aan twee kanten. Voorstel 1. Uit te spreken dat een lokaal fonds dat bedrijven die door de crisis in moeilijkheden geraken kredieten verstrekt onder maatschappelijke voorwaarden (naar model van Start Foundation, ‘Baanbreker Krediet’) wenselijk is. 2. Het college opdracht te geven om:
Raadsnummer
a. b.
12R5074
de mogelijkheden (inclusief voorwaarden) voor oprichting van een lokaal fonds) uit te werken in een raadsvoorstel; dit raadsvoorstel zodanig tijdig aan te leveren dat: i. uiterlijk op 18 december 2012 de raad kan besluiten tot instellen; ii. het fonds in 2013 van start kan gaan.
Argumenten 1. Behoud- en bevorderen van werkgelegenheid voor kwetsbare werknemers van de arbeidsmarkt Onder kwetsbare werknemers wordt verstaan: - Mensen zonder diploma of met een lage opleiding - Mensen die ouder zijn dan 45 jaar - Mensen met een handicap - Ex-psychiatrische patiënten - Ex-gedetineerden - Langdurige werklozen Deze groep die geen baan heeft of dreigt te verliezen is een kwetsbare groep die moeilijk een nieuwe baan vindt. Het gevolg is dat deze groep naast langdurige afhankelijkheid van uitkeringen meer dan gemiddeld gebruik maakt van het re-integratiebudget. Gezien de negatieve sociale effecten en de teruglopende re-integratiebudgetten verdient deze groep kwetsbare burgers de aandacht van onze gemeente. Met dit lokale fonds kunnen deze mensen hun baan behouden of sneller naar een baan worden bemiddeld omdat dit als voorwaarde is opgenomen voor het verstrekken van een krediet aan het betreffende bedrijf wat hiertoe een verzoek indient. 2. Veel bedrijven uit Brabant komen steeds meer in financiële problemen en dreigen daardoor failliet te gaan Het aantal surseances steeg met 20 over de eerste helft van 2011 tot 75 in dezelfde periode van dit jaar. Dat komt niet alleen door direct wegvallen van opdrachten maar ook door het moeizaam verkrijgen van kredieten om te investeren dan wel hun liquiditeitspositie op peil te houden. Dit alles is een direct gevolg van de economische crisis waardoor de eisen aan kredietverstrekking voor bedrijven zijn opgeschroefd door de banken. Bedrijven met een perspectief op orders kunnen op basis hiervan niet altijd kredieten ontvangen. Dit leidt soms tot onnodig faillissementen waardoor de werkloosheid groter wordt. Dit heeft naast de gevolgen voor de ondernemer zelf ook negatieve effecten op kwetsbare werknemers en hun gezinnen.
2
Raadsnummer
12R5074
3. Mentaliteitsverandering werkgevers De afgelopen jaren heeft de overheid op verschillende manieren geprobeerd werkgevers te stimuleren om kwetsbare medewerkers een kans te geven. Dit is in meer en mindere mate gelukt. Ervaring van professionals is dat als ondernemers eenmaal een kwetsbare werknemer in dienst nemen, hun vooroordelen ontkracht worden, juist door de inzet en motivatie van deze werknemers. Met de veranderende rol van de overheid door de bezuinigingen dienen we andere creatieve en innovatieve methoden toe te passen om voor minder geld meer voor elkaar te krijgen. Het feit dat een lokale fonds ondernemers op basis van andere criteria kredieten kan verstrekken dan banken, heeft als effect dat werkgevers daardoor met kwetsbare werknemers in aanraking komen. Daarmee worden vooroordelen ontkracht waardoor een mentaliteitsverandering kan plaatsvinden. 4. Versterken werkgeversbenadering Juist de werkgeversbenadering is een van de speerpunten van ons beleid om te zorgen dat werkzoekenden een baan vinden. Dit fonds kan hieraan bijdragen. 5. Nieuwe manier van een dienende overheid Van buiten naar binnen, naast innovatie in de stad ook innovatie binnen de gemeentelijke muren. Het aanhaken bij en versterken van bestaande initiatieven ondersteunt dit uitgangspunt . Daarnaast zou dit het eerste ‘revolving fonds’ zijn met dit doel. 6. Versterking van werkgelegenheid voor het SW bedrijf ERGON Wanneer bedrijven nieuwe vacatures willen vervullen kan een van de voorwaarden zijn voor krediet een samenwerking met ERGON. Dit versterkt de werkgelegenheid bij het SW bedrijf en dus de onderkant van de arbeidsmarkt. 7. Een Eindhovense variant zorgt voor een extra positieve impuls Momenteel heeft de startfoundation een soortgelijk concept op landelijk niveau wat ophoudt te bestaan. Het voordeel van een Eindhovens concept is dat meer bedrijven middels een sociale leenstelsel hun bedrijf staande kunnen houden in Eindhoven. Voor de Gemeente Eindhoven is het van belang om hier een extra impuls aan te geven zodat nog meer kwetsbare werknemers werk behouden worden dan wel werk vinden. Daarnaast is het complementair aan de werkgeversbenadering waarbij wordt ingespeeld op de vraag van de werkgever. Indien het succesvol is kan het worden uitgebreid naar de gehele regio cq. kan het een groot stedelijk fonds worden met een regionale functie.
3
Raadsnummer
12R5074
8. Een eenmalige investering, zorgt voor een structureel maatschappelijk rendement Met een eenmalige investering in een zogenaamde “revolving fund” kunnen veel ondernemers structureel ondersteund worden. Omdat het een lening is kan het geld herhaaldelijk geïnvesteerd worden, waardoor deze investering zijn maatschappelijk rendement terugverdient en rechtvaardigt.
Kanttekeningen Stigmatisering Vanuit beleidstermen hebben we het over werknemers die de “onderkant van de arbeidsmarkt “ representeren of worden neergezet als “kwetsbaren”. Werknemers die momenteel werken bij bedrijven waar onder deze voorwaarden krediet wordt verstrekt, kunnen deze ‘beoordeling’ oppakken als stigmatiserend, ondanks dat het niet over de zwakte van een werknemer gaat maar over de zwakte van zijn of haar arbeidsmarkt kansen. Beheer De expertise voor het beheer van een dergelijk fonds is niet direct voor handen in de gemeentelijke organisatie. Deze expertise zal van “buiten naar binnen” moeten worden gehaald. Gezien de ervaringen op dit gebied zou hiervoor Startfoundation een geschikte partner kunnen zijn. Resultaat Jaarlijks vindt rapportage plaats van behaalde resultaten. Hierin wordt ondermeer opgenomen: het aantal leningen, behoud van werkgelegenheid van genoemde doelgroep en hoeveel mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk gekregen. Om te voorkomen dat met 2 leningen het gehele fonds wordt uitgeput kan als een van de voorwaarden opgenomen worden dat een bedrag van bv. 100.000 Euro per lening maximaal mogelijk is. Kosten Eenmalig incidenteel €1.000.000 in 2013 Bij succes incidenteel € 1.000.000 in 2014 e Uit de 2 TURAP blijkt dat we een overschot hebben van € 7,3 miljoen op het BUIG budget. De programmabegroting 2013-2016 laat ook zien dat een deel van de BUIG gelden in 2014 en 2015 vrijvallen, te weten € 4,7 miljoen. Daarnaast kan in het onderzoek worden meegenomen of fondsen kunnen worden aangeboord zoals Startfoundation.
4
Raadsnummer
12R5074
Verder kan in het kader van Business for people banken processing en deskundigheid ter beschikking stellen. Planning en uitvoering Het college komt voor het einde van het jaar met een raadsvoorstel Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. De leden van de raad. Frank Depla (PvdA), indiener Marcel Punte (VVD), indiener Yasin Torunoglu (PvdA), indiener Ertan Isik (PvdA), indiener
5
Raadsnummer
12R5074
Ontwerp Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het initiatiefvoorstel van de raadsleden Depla, Punte en Torunoglu; besluit: 1
Uit te spreken dat een lokaal fonds dat bedrijven die door de crisis in moeilijkheden geraken kredieten verstrekt onder maatschappelijke voorwaarden (naar model van Start Foundation, ‘Baanbreker Krediet’) wenselijk is. 2 Het college opdracht te geven om: a. de mogelijkheden (inclusief voorwaarden) voor oprichting van een lokaal fonds) uit te werken in een raadsvoorstel; b. dit raadsvoorstel zodanig tijdig aan te leveren dat: i. uiterlijk op 18 december 2012 de raad kan besluiten tot instellen; ii. het fonds in 2013 van start kan gaan. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van
, voorzitter.
, griffier.
6