GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD
JAARVERSLAG 2013 Versie mei 2014
Inhoudsopgave VOORWOORD.............................................................................................................. 3 1. MEDEZEGGENSCHAP BIJ DE STICHTING OPENBAAR ONDERWIJS OOST GRONINGEN ............................................................................................................ 5 1.1
SOOOG en haar medezeggenschapsorganen ....................................................................5
1.2
Samenstelling GMR ..................................................................................................................5
1.4
Overleg GMR met SOOOG .....................................................................................................6
1.5
Contacten tussen GMR en medezeggenschapsraden .......................................................7
2. TERUGBLIK 2013 ..................................................................................................... 8 2.1
GMR-vergaderingen .................................................................................................................8
2.2
Vergaderingen PGMR ............................................................................................................24
2.3
Behandelde adviesaanvragen...............................................................................................26
2.4
Themabijeenkomst voor de medezeggenschapsraden ...................................................27
2.5
Scholing ....................................................................................................................................28
2.6
Benoeming leden Raad van Toezicht en College van Bestuur .......................................28
3. VOORUITBLIK ....................................................................................................... 29
Contactgegevens GMR: Secretariaat GMR t.a.v. Marika Abeln Niesoordlaan 133, 9681 CV Midwolda e-mail:
[email protected]
Pagina | 2
VOORWOORD “De Horizon Vastgepakt”, is de titel van de koersnotitie van Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen (SOOOG) met als belangrijkste uitgangspunt het vormen van een toekomstbestendige organisatie, die is toegerust om bereikbaarheid en kwalitatief onderwijs voor ieder kind te kunnen blijven waarborgen. De koersnotitie wordt beschouwd als startnotie voor het formuleren en invullen van een herinrichtingsplan voor de gehele organisatie. In 2013 heeft de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) met zorgvuldigheid haar advies gegeven ten aanzien van het tot stand komen van de koersnotitie. Thema’s, die in de koersnotitie vermeld staan, zijn tevens separaat aan de GMR voorgelegd en zijn in ontwikkeling naar optimalisering. Mede op basis van de wettelijke verplichting te komen tot een bestuursmodel, waarin bestuur en toezicht op bestuur gescheiden zijn, is in 2013 de implementatie van een Raad van Toezicht model geëffectueerd. De GMR heeft zowel in de benoeming van de leden van het College van Bestuur alsmede de nieuw geworven leden voor de Raad van Toezicht een bijdrage kunnen leveren vanuit haar rollen in de benoemingsadviescommissies. Mijn waardering gaat in het bijzonder uit naar de (P)GMR leden, die zich uitermate betrokken hebben ingezet ten aanzien van het proces van de herinrichting en vorming van het nieuwe bestuursmodel. Het betreft een intensieve periode van zorgvuldigheid en extra belasting voor (P)GMR leden, waarbij een goede verdeling van taken in het team en eigen expertise zijn voorgelegd en ingebracht. Ook voor het externe secretariaat heeft de nieuwe organisatiekoers geleid tot toename van het aantal contactmomenten, vragen van en naar het CvB en de MR-en. Mijn dank is daarom ook speciaal gericht aan secretaris Marika Abeln, die door haar actieve houding, snelle terugkoppeling en korte lijnen een zeer positieve bijdrage heeft geleverd. In dit jaarverslag is evenals voorgaande jaren een overzicht opgenomen van alle (beleids-)beslissingen en besproken thema’s in 2013. Vanuit de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) is er een duidelijke afbakening van rechten en plichten tussen schoolbesturen en de medezeggenschapsraden. Het recht op overleg en het advies- en instemmingsrecht zijn bevoegdheden, die de GMR het gehele jaar toepast ten aanzien van de actuele thema’s. Daarnaast is het initiatiefrecht ingezet om standpunten naar voren te brengen en is gepleit voor een betere communicatie richting zowel de ouders, personeel alsmede de aangesloten MR-en.
Pagina | 3
In 2013 heeft de GMR speerpunten geformuleerd, die reeds in beleid uiteen gezet zijn. De aanpassingen in de startnotitie Ouderbetrokkenheid en verdere optimalisering van het beleid rondom Clustering zijn hiervan voorbeelden. Daarnaast heeft de GMR haar contacten en de communicatie met de lokale MR-en verder uitgebreid. Toch heeft de GMR met het oog op communicatie op verschillende terreinen ook lering getrokken uit 2013. Een bewogen jaar met veel veranderingen en veel nieuwe vragen, maar waarbij het algemeen belang van het kind en de kwaliteit van het onderwijs centraal zijn blijven staan. In 2014 zal de GMR haar communicatie richting de lokale MR-en nog verder willen intensiveren en zal de ontwikkelingen en implementatie van de herinrichtingsplannen zorgvuldig blijven volgen. De GMR benadrukt, dat met name rondom het herinrichtingsproces een goede, organisatie-brede communicatie van essentieel belang zal zijn. Onderwerpen, die in 2014 op de agenda zullen komen zijn o.a.; optimalisering van Clustering, Passend Onderwijs, het Governance Handboek, medezeggenschapstructuren, samenwerkingsverbanden en kwaliteitsverbeteringen. De GMR zal als professionele partij en sparringpartner haar bevoegdheden ook in 2014 weer actief toepassen en zal zowel gevraagd als ongevraagd initiatief tonen en zich als betrokken medezeggenschapstructuur verder blijven ontwikkelen en professionaliseren.
Dirk Schreuder voorzitter Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR SOOOG)
Pagina | 4
1. MEDEZEGGENSCHAP BIJ DE STICHTING OPENBAAR ONDERWIJS OOST GRONINGEN 1.1 SOOOG en haar medezeggenschapsorganen De Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen is het bevoegd gezag van de openbare basisscholen, de school voor speciaal basisonderwijs en de school voor zeer moeilijk lerende kinderen in de regio Oost Groningen. Met Oost Groningen worden de (deels voormalige) gemeenten Bellingwedde, Pekela, Reiderland, Scheemda en Winschoten bedoeld. Voor de stichting zijn in 2013 ongeveer 350 medewerkers werkzaam. Samen verzorgden zij onderwijs voor ongeveer 3400 leerlingen. SOOOG omvat in 2013 26 scholen. Iedere school heeft een eigen medezeggenschapsraad (MR). De Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen heeft een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). De GMR buigt zich over aangelegenheden, die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle scholen of voor een meerderheid van de scholen, die door de stichting bestuurd worden. Daarnaast heeft de GMR nog een aantal specifieke bevoegdheden. Leden van de GMR worden gekozen door de leden van de lokale medezeggenschapsraden, maar hoeven niet tevens lid te zijn van een medezeggenschapsraad. Wel is voorwaarde voor verkiezing, dat zij als ouder of personeelslid betrokken zijn bij een openbare school, die bestuurd wordt door de Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen.
1.2 Samenstelling GMR In de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad is elke regio, die valt onder de Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen, vertegenwoordigd. De regio-indeling ziet er als volgt uit: gemeente Bellingwedde, gemeente Pekela, voormalige gemeente Reiderland, voormalige gemeente Scheemda en voormalige gemeente Winschoten. Eén ouderlid en één personeelslid per regio. In 2013 bestond de GMR uit 10 leden en één externe secretaris. Er heeft voor het eerst een verkiezing plaatsgevonden conform het nieuwe ‘getrapte’ model. De bestuursleden Christaan de Haan (ouder-lid) en Hans van Sermondt (personeel) hebben zich verkiesbaar gesteld en zijn herkozen voor de komende 4 jaren.
Pagina | 5
Samenstelling van de GMR in 2013 Leden Functie Dirk Schreuder Lid v.a. sept 2011
Geleding Ouder
Regio Scheemda
Lid v.a. dec. 2011
Ouder
Winschoten
Ester Boekholt
Lid v.a. juli 2011
Ouder
Reiderland
Boelem de Roo
Lid v.a. juli 2009
Ouder
Bellingwedde
Christiaan de Haan
Lid v.a. sept. 2010
Ouder
Pekela
Lid v.a. jan. 2009
Personeel
Pekela
Astrid van Leiden
Lid v.a. juni 2012
Personeel
Bellingwedde
Janita Witteveen
Lid v.a. april 2011
Personeel
Reiderland
Aldi Bouwmeester
Lid v.a. juli 2012
Personeel
Winschoten
Hans van Sermondt
Lid v.a. juli 2011
Personeel
Scheemda
Voorzitter vanaf oktober 2012
Miranda v.d. Hout Vice-voorzitter v.a. okt 2012
herkozen dec 2013
Alie Wouters Penningmeester
Secretaris PGMR
Voorzitter PGMR herkozen dec 2013
De GMR wordt ondersteund door een externe secretaris: Marika Abeln.
1.3
Vergaderingen GMR In het jaar 2013 is de GMR ten behoeve van de uitoefening van haar taken regelmatig bijeengekomen. In totaal heeft de GMR 12 keer vergaderd. De personeelsgeleding van de GMR (PGMR) vergaderde iedere 14 dagen.
1.4
Overleg GMR met SOOOG Voorafgaand aan GMR-vergaderingen staan meestal overlegvergadering met de algemene directie van de Stichting gepland. De algemene directie is sinds 2013 actief als College van Bestuur (CvB). In 2013 heeft het overleg tussen GMR en het CvB 8 keer plaatsgevonden. Het CvB was dit jaar twee keer verhinderd. Van 19.15 uur tot 20.00 uur heeft de GMR een kort vooroverleg waarna zij tot 21.15 uur een overlegvergadering voert met het CvB. Aansluitend worden in de GMR vergadering o.a. beleidsstukken, notities en vragen vanuit de aangesloten MR-en en vanuit de PGMR besproken. In paragraaf 2 van dit jaarverslag zijn de data en de besproken onderwerpen samengevat. De GMR vergadert verder nog één keer per jaar met het bestuur, dat sinds 2013 is benoemd tot de Raad van Toezicht (RvT) van de stichting. In 2013 was dit op 16 mei. Pagina | 6
1.5
Contacten tussen GMR en medezeggenschapsraden Lokale medezeggenschapsraden functioneren onafhankelijk van de GMR en vice versa. Niettemin acht de GMR het van belang, dat er momenten zijn, waarop GMR en lokale medezeggenschapsraden samen komen. Deze momenten kunnen worden benut om elkaar te raadplegen of te informeren. Ook kan er gezamenlijk scholing worden gevolgd. De GMR heeft zich voorgenomen ieder jaar twee themabijeenkomsten te organiseren voor de lokale medezeggenschapsraden en daarnaast iedere 2 jaar cursussen te organiseren. Vaak worden de medezeggenschapsraden in de gelegenheid gesteld om suggesties te doen voor onderwerpen voor de thema-avonden. Voor wat betreft de scholing inventariseert de GMR de behoefte aan scholing bij de afzonderlijke medezeggenschapsraden en worden cursussen, waarvoor veel belangstelling is, geclusterd aangeboden. Voor 2013 is er in verband met focus op de herinrichting/koersnotitie/clustering één themabijeenkomst georganiseerd met als onderwerp: “Pesten en Social Media”. De themabijeenkomsten, die door de GMR worden georganiseerd, worden doorgaans goed bezocht door de leden van de medezeggenschapsraden en vooral ook ouders en onderwijspersoneel. Daaruit valt af te leiden, dat de bijeenkomsten in een behoefte voorzien en op prijs worden gesteld. Voor de GMR zelf geldt dat ook, omdat de GMR tijdens de bijeenkomsten op een informele wijze van leden van medezeggenschapsraden en betrokkenen kan horen, wat er bij hen leeft. In paragraaf 2.8 en 2.9 van dit jaarverslag is weergegeven welke themabijeenkomsten en cursussen in 2012 door de GMR zijn georganiseerd. Via het secretariaat van de GMR worden de aangesloten medezeggenschapsraden geïnformeerd. Daarnaast ontvangt het secretariaat vanuit de medezeggenschapsraden vragen en verzoeken. Soms gaat het hierbij om aanvullende informatie of vragen over hoe een begroting en activiteitenplan aangeleverd dienen te worden, vragen over de organisatorische kant van de medezeggenschapsraad, problemen bij bijvoorbeeld huisvesting, vragen om ondersteuning van de GMR en soms ook vragen over bepaalde (beleids-) onderwerpen, die binnen de GMR besproken zijn of zelfs inhoudelijke vragen over de gang van zaken rondom de ontwikkeling van nieuwe beleidsonderwerpen. In 2013 ervaart de GMR, dat er vanuit de lokale medezeggenschapsraden in meerdere mate behoefte is aan een sparringpartner en klankbord om actuele onderwerpen bespreekbaar te maken. De GMR probeert daar waar gevraagd en mogelijk, de medezeggenschapsraden te ondersteunen en te informeren. Het komt echter ook voor, dat er vragen worden gesteld, waarover de GMR geen zeggenschap heeft, omdat het dan bijvoorbeeld gaat om schoolspecifieke zaken of beleidsvraagstukken, waarover nog geen uitspraken kunnen worden gedaan. In 2013 heeft de GMR, mede n.a.v. de positieve ervaringen en reacties vanuit het voorgaande jaar haar bezoeken aan de lokale MR-en voortgezet. Hiermee probeert de GMR in de communicatie met haar achterban een stevige brug te slaan. Pagina | 7
2. TERUGBLIK 2013 2.1
GMR-vergaderingen Hieronder volgt een opsomming van vergaderdata en een beknopte omschrijving van de besproken onderwerpen. Voor de leesbaarheid en de logische context is ervoor gekozen de overlegvergaderingen met de directie (CvB) en ingelaste vergaderingen mee te nemen in dit overzicht. Deze vergaderingen vonden immers plaats op dezelfde avonden. Ook het jaarlijks overleg tussen GMR, bestuur (CvB) en directie (RvT) wordt vermeld.
GMR-vergadering 10 januari 2013
Projectgroep Herinrichting: 2 leden van de projectgroep en lid van de PGMR (Hans van Sermondt en Aldi Bouwmeester) doen verslag van een bijeenkomst van de projectgroep. De projectleden PGMR willen graag feedback en input van de GMR-leden. Onderwerpen als functieomschrijvingen en wijzigingen komen daarin ter sprake. Het is niet eenvoudig om alles goed te kunnen overzien. Wat betekenen wijzigingen in de toekomst bv. voor de groepsgrootte. Commissie benoeming leden RvT: vanuit RvT en directie wil men graag zo snel mogelijk starten met de procedure voor nieuwe leden voor de Raad van Toezicht. Vanuit de GMR zal Ester Boekholt hierin als afgevaardigde van de GMR gaan participeren. Enquête voormalige payrollers: Naar aanleiding van een lage response op een eerder verzonden enquête is besloten geen verdere initiatieven te ontplooien. Wel zullen de uitkomsten van eerdere reacties nader worden uitgewerkt door de PGMR en worden besproken in de GMR. Daaruit kan volgen dat eventuele aanbevelingen richting de directie zullen gaan. MR-contacten: een aantal MR-en hebben eerder al positief gereageerd op het aanbod van de GMR om de MR te bezoeken en nader met elkaar in gesprek te gaan over allerlei MZ aangelegenheden, werkwijze, communicatie etc. Ook thema avonden zijn bij uitstek geschikt om nader met elkaar in contact te komen en van gedachten te wisselen. Het is goed om ook als GMR wat zichtbaarder te zijn, zo wordt in de GMR vastgesteld. Er wordt overwogen een GMR-flyer met algemene informatie over de GMR te vervaardigen.
Pagina | 8
Adviesaanvragen: Mobiliteit, Payroll en Overplaatsing: hierover is overleg geweest in december 2012: er hebben enige aanpassingen plaatsgevonden, waarna instemming verleend kan worden. Concept vakantierooster 2013-2014: inmiddels is een mondelinge reactie van de directie gekomen op een suggestie van de GMR. Aangepast Medezeggenschapsreglement: de gewenste aanpassingen zijn verwerkt en de GMR gaat akkoord. Scholing GMR: planning wordt op de rails gezet ten aanzien van inhoud en datum. Thema avonden MR-en: onderwerp wordt een actueel thema: Pesten en de sociale media, planning in april. Voorstel tablets GMR: dit voorstel wordt nader uitgewerkt door Christiaan de Haan en de penningmeester zal kijken naar het financiële plaatje en de haalbaarheid. Welke criteria worden gehanteerd bij keuze voor andere Arbo-organisatie: dit punt gaat mee naar PGMR overleg.
Overlegvergadering 10 januari 2013 directie: Jaap Hansen Opzegging Contract met ArboNed wordt nader besproken. De directie is niet tevreden over kwaliteit van de dienstverlening. Afsluiting Jaarrekening: De jaarrekening ziet er gunstig uit, kijkend naar wat is begroot en wat is gerealiseerd. Middelen van de overheid in het kader van de prestatiebox: nadere informatie vanuit de directie over de bestemming van de beschikbare middelen. Deels zal dit worden aangewend op schoolniveau en deels wordt dit bovenschools ingezet. Concept begroting: zeer recent ontvangen bij GMR. De directie geeft een nadere toelichting. Daarnaast wordt aangegeven, dat er sprake kan zijn van tussentijdse wijzigingen in de begroting. Dit is direct gerelateerd aan de resultaten van de Herinrichtingsplannen. Gesteld wordt, dat in tegenstelling tot andere onderwijsorganisaties, de situatie er bij SOOOG door tijdig het inzetten van beleid gunstiger uitziet. SOOOG zal in de reorganisatie / herstructurering wel verdere klappen op moeten vangen en men zoekt naar wegen om daarmee om te gaan, zoals bv. vertrekbevorderende maatregelen. Projectgroep Herinrichting: de ervaringen van de PGMR projectleden komen ter sprake, alsmede de werkwijze en het streven alles zo transparant mogelijk en in openheid met elkaar te bespreken. Het gevoel van een gezamenlijk eigendom van de vele beleidsstukken ontbreekt, zo wordt opgemerkt. Insteek is en blijft, dat de plannen kwalitatief goed moeten zijn, zowel voor de kinderen als de collega’s. Gesproken wordt in de projectgroep o.m. over een model bestaande uit 7 clusters met bijbehorende specialisaties. Wat is de betekenis van dergelijke keuzes? De projectgroep bevindt zich in een fase van brainstormen over deze mogelijkheden. Een zorgvuldige communicatie is Pagina | 9
wenselijk vanuit de directie naar de achterban, zo wordt gesteld door zowel GMR als directie. Adviesaanvragen: Vakantierooster 2013-2014: de directie licht toe, dat men naast een advies van de GMR bij de besluitvorming ook rekening dient te houden met keuzes van andere betrokken partijen. Medezeggenschapsreglement versie december 2012: komt na goedkeuring van de GMR naar directie en de Raad van Toezicht. Commissie Benoeming leden Raad van Toezicht: eind januari wordt de nieuwe Raad van Toezicht ingeschreven bij de notaris. Ter sprake komt de wens om een zorgvuldige procedure te starten voor de leden van het bestuur. Hierover zal nader worden overlegd met de GMR, waarbij ook het besluitvormingstraject zal worden meegenomen. Na afronding van die procedure zal vervolgens worden overgegaan tot de wervingsprocedure voor een 5e lid voor de Raad van Toezicht. Expertisecentrum: een nadere toelichting door de directie over ontstaan, werkwijze, bekostiging. De GMR stelt vast, dat er veel ruis is door het ontbreken en dus onvoldoende communiceren over deze aspecten. Ook de GMR had graag meer informatie willen ontvangen van de directie. De directie erkent, dat er kennelijk onvoldoende is aangestuurd op de informatievoorziening. De GMR benadrukt het belang van goede communicatie en adviseert SOOOG dat signaal mee te nemen bij toekomstige processen en plannen. Onvoldoende informatie leidt tot onnodige onrust en spanning.
GMR-vergadering 14 februari 2013 De voorzitter GMR heeft contact gezocht met andere onderwijsorganisaties om te overleggen of samen optrekken richting politiek m.b.t. onderwerpen als schoolzwemmen, preventieve logopedie, bibliotheken en gymlokalen haalbaar is. Arbo-organisatie: de GMR stelt vast, dat de directie de GMR had moeten raadplegen over dit onderwerp (onvrede over de kwaliteit van de ene Arboorganisatie en de overstap naar een andere Arbo-organisatie). De GMR heeft instemmingsrecht bij deze materie. Er volgt een schriftelijke GMR reactie naar de directie. Enquête payrollers: er is afgesproken, dat diegenen, die hebben gereageerd een samenvatting zullen ontvangen van de resultaten na vaststelling van het eindverslag. De PGMR hoopt, dat SOOOG lering zal trekken uit de conclusies, die vanzelfsprekend ook richting de directie zullen gaan. Procedure College van Bestuur: kort verslag van overleg van 3 GMR-leden met een lid van de Raad van Toezicht. Projectgroep Herinrichting: inmiddels is de facilitering van de deelnemende afvaardiging van de PGMR geregeld. Men is van plan op 1 augustus a.s. te starten met een nadere invulling van de herinrichtingsplannen. Binnenkort komt Pagina | 10
de Koersnotitie richting GMR. De GMR is gevraagd op korte termijn feedback en input aan te leveren. Adviesaanvragen: Notitie Overplaatsing: uitleg van begrippen en het al dan niet hebben van instemmingsrecht m.b.t. schoolprofiel leidt tot enige ruis. De interpretatie van de PGMR en SOOOG verschillen enigszins. Men hoopt dit binnenkort wel af te kunnen ronden. Jaarplanning SOOOG: n.a.v. de beschrijving van de jaarplannen van SOOOG wil de GMR graag meer weten hoe ver men inmiddels is met het Passend Onderwijs, hoe staat het met de vorming van de medezeggenschap? Vragen voor de directie. GMR-MR-en: voorbereidingen voor thema avond over Pesten en de social media in volle gang. Flyer GMR : wordt aan gewerkt. Terugkoppeling bezoeken GMR-leden aan MR-en > loopt door. Van elk bezoek wordt een verslag gemaakt. Scholing GMR: nadere afspraken worden gemaakt t.a.v. onderwerp: hoe kun je inspelen op bv sociaal plan, valkuilen, verantwoordelijkheden, plichten etc. en welke externe deskundige hiervoor benaderd kan worden.
Overlegvergadering 14 februari 2013 directie: Ted Hulst Herinrichtingsplannen: de directie doet verslag van de stand van zaken na een viertal bijeenkomsten. Inmiddels heeft dat geleid tot het opstellen van de rapportage van de 1e fase, hetgeen is neergelegd in de Koersnotitie. Deze notitie komt binnenkort naar de GMR voor input en feedback. Daarna zal de 2 e fase ingaan, waarbij men zich meer gaat richten op concretisering van de plannen. Welke veranderingen zullen plaatsvinden in de organisatie? Inmiddels blijkt dat een aantal personeelsleden heeft aangegeven belangstelling te hebben voor een eerder afscheid van SOOOG. Hierdoor kan de boventalligheid mogelijk het eerstvolgend jaar toch meevallen. De directie bekijkt of men in deze 1e fase kan komen tot een Sociaal Plan op basis van de eigen plannen. De GMR zal binnenkort een extra vergadering plannen voor het bespreken van de Koersnotitie en op korte termijn komen met een reactie. Ook wordt gesproken over het actuele advies van de Onderwijsraad over nieuwe normen voor het minimum leerlingenaantal. Dit heeft bovenal de status van een advies. Echter er zal een balans gevonden moeten worden tussen bezuinigingen en de kwaliteitsslag voor het onderwijs. Begroting SOOOG: de vastgestelde versie komt binnenkort naar de GMR. Tablets: de GMR licht de intentie nader toe(kostenbesparend). Ook SOOOG oriënteert zich in breder verband op de toepasbaarheid, invoering en mogelijkheden van tablets. Derhalve wordt besloten in de GMR, dat besluitvorming over een eventuele aanschaf even in de wacht gezet wordt totdat er meer duidelijkheid is binnen SOOOG over genoemde aspecten.
Pagina | 11
Nieuwsbrief: vanuit de GMR het verzoek uit oogpunt van zorgvuldigheid om het tijdstip van de verspreiding van de nieuwsbrief gelijktijdig op alle scholen te doen plaatsvinden. Dat is wel het streven, zo geeft de directie te kennen.
Extra intern GMR overleg 27 februari 2013 Nadere afspraken zijn onder meer gemaakt m.b.t. interne werkwijze en voorbereiding GMR i.v.m. leden voor de benoemingscommissie voor het College van Bestuur, de profielschets, en er is input besproken, feedback geformuleerd over de Koersnotitie. Extra intern overleg met 2 leden van de Raad van Toezicht 12 maart 2013 In dit extra overleg is gesproken over de gang van zaken rond het proces en de procedure van de overgang naar het nieuwe bestuursmodel. De noodzaak om de vaart, waarin zich deze overgang voltrekt, erin te houden, wordt nader toegelicht en besproken. De Raad van Toezicht verzoekt de GMR bouwstenen aan te leveren voor de profielschets voor het College van Bestuur. Daarnaast het verzoek van de Raad van Toezicht aan de GMR 2 leden af te vaardigen naar de BenoemingsAdviesCommissie. Hiervoor zijn Alie Wouters en Boelem de Roo beschikbaar. GMR-vergadering 21 maart 2013 Adviesaanvragen: Begroting SOOOG en Meerjarenraming: dit zal worden voorbereid door Dirk Schreuder en Ester Boekholt. Advies moet voor 10 april binnen zijn bij SOOOG. Notitie Kwaliteitszorg en Zelfevaluatie: wordt binnenkort besproken in PGMR. Na verder overleg met de oudergeleding in de persoon van Miranda van der Hout zal definitief advies volgen. Notitie Overplaatsing: nog steeds in overlegfase PGMR en SOOOG. Verschil in de interpretatie van de bevoegdheden van de MR-en is hiervan de reden. Overwogen wordt om de kwestie voor te leggen aan de landelijke geschillencommissie, maar eerst wil men toch proberen dit in nader overleg met SOOOG op te lossen. Profielschets College van Bestuur / procedure: De GMR geeft een positief advies over de voorgestelde profielschets en procedure richting de Raad van Toezicht. Uitvoeringsorgaan Arbodienstverlening: n.a.v. verslag Bestuursoverleg besluit de GMR een aanvullend stuk Aanpak Verzuim op te vragen. Pas nadat de GMR beschikt over deze noodzakelijke informatie zal het ingaan van de adviestermijn worden gehanteerd. Communicatie MR-en: Zodra alle geplande bezoeken zijn afgerond zal er een intern eindverslag worden gemaakt, waarbij allerlei aspecten zoals verwachtingen, bevindingen, wensen etc. nader worden geëvalueerd. De ervaringen over deze bezoeken worden als positief, nuttig en prettig ervaren door MR-en en leden van de GMR.
Pagina | 12
Thema avond rond Pesten en Social Media op 7 mei: hiervoor is nu al veel belangstelling. Scholing: voor GMR gepland op 2 april. Centraal hierbij de rol van de GMR/ medezeggenschap in de huidige ontwikkelingen. Voor de MR-en zal de behoefte aan bijv. een basiscursus worden gepeild. Afhankelijk daarvan wordt een en ander al dan niet in gang gezet.
Overlegvergadering 21 maart 2013 directie: Jaap Hansen De directie informeert de GMR over een aantal zaken zoals de jaarrekening 2012. Er is sprake van een positief resultaat. Ook volgt nadere informatie over een op te zetten eigen IB-netwerk. Inmiddels wordt gewerkt aan beleidskaders rond ICT. Binnen SOOOG denkt men na over een scholingsprogramma op bovenschools niveau: de SOOOG academie. Hoe kunnen professionals verder worden gestimuleerd in hun ontwikkeling, is een vraag, die hierbij centraal staat. Passend Onderwijs: een toelichting door de directie over de recente ontwikkelingen. De invalshoek 1 kind, 1 plan, 1 gezin is daarbij leidend. Diverse partijen beschikken over een eigen expertise; vanuit de visie zal 1 aanspreekpunt in de vorm van een casemanager het ideale uitgangspunt zijn. Regie voor deze samenwerking is in handen van de gemeente Groningen. Er zijn 3 samenwerkingsverbanden n.l. 1 voor het Primair Onderwijs voor de hele provincie, 1 voor het VO/VSO specifiek stad Groningen; en 1 voor VO/VSO specifiek voor Groninger ommelanden. Ook de vorming van de medezeggenschap in de nieuwe samenwerkingsverbanden komt nader aan de orde. In 2015 moet de hele organisatie op de rails staan, echter op dit moment wordt er nog gewerkt met een aantal werkgroepen. Herinrichtingsplannen: dit ligt momenteel stil; eerst dient de procedure voor de nieuw te vormen Raad van Bestuur afgerond te worden. De GMR constateert mede aan de hand van de bestuursverslagen, dat er een aantal beleidsnotities nog niet zijn voorgelegd aan de GMR (die in januari reeds zijn goedgekeurd door de RvT) en ziet deze graag tegemoet. Ditzelfde geldt ook voor het Bestuursformatieplan. Wisseling Uitvoeringsorgaan Arbodienstverlening: de GMR ziet graag de door het bestuur goedgekeurde beleidsnotitie Aanpak bij verzuim tegemoet. Inmiddels is een adviesaanvraag ontvangen rond de wisseling van het uitvoeringsorgaan. Er is nog geen schriftelijke reactie ontvangen op het GMR advies over het vakantierooster, de GMR ziet dat graag tegemoet. Wel heeft de directie hierover reeds mondeling gecommuniceerd met de GMR. GMR-vergadering 18 april 2013 Thema avond Pesten en de Social Media in mei: in verband met de grote belangstelling wordt besloten uit te wijken naar de locatie Dollard College. Vanuit de PGMR is een reactie naar bureau Leeuwendaal gegaan, waarin het signaal is afgegeven, dat de communicatie over het stilleggen van de activiteiten van de projectgroep rond de Herinrichtingsplannen te wensen over heeft gelaten.
Pagina | 13
Adviesaanvragen: Notitie Overplaatsing Personeel: geagendeerd bij PGMR-overleg, Ciska Walraven is hierbij aanwezig. Notitie Ouderbetrokkenheid: wordt besproken in PGMR en voor de oudergeleding zullen Miranda van der Hout en Ester Boekholt dit nader voorbereiden. Er wordt uitstel van de adviestermijn gevraagd (geen GMRvergadering meer binnen adviestermijn). Notitie Pluriform Management: instemming gevraagd aan PGMR; echter de GMR wil dit stuk graag in gezamenlijkheid beoordelen. Vanuit de oudergeleding zullen Boelem de Roo en Dirk Schreuder dit nader voorbereiden. Ook hiervoor dient uitstel te worden gevraagd. Bestuursformatieplan: de GMR constateert, dat het verzoek van SOOOG om voor 25 april met advies te komen niet haalbaar is en overweegt uitstel van de adviestermijn te vragen. Naar de inzichten van de PGMR wordt gesteld, dat er ook nog informatie zou ontbreken. Vanwege privacy wetgeving kon die informatie niet worden verstrekt door SOOOG. Echter dit zou geanonimiseerd wel kunnen. Dit zal alsnog worden opgevraagd. De GMR heeft begrip voor de tijdsdruk vanuit SOOOG betreffende spoedige advisering. Bekeken zal worden of er een extra vergadering kan worden ingelast. Notitie kwaliteitszorg en Zelfevaluatie: Hierover heeft de PGMR een negatief advies uitgebracht. Nader overleg op verzoek van de directie zal plaatsvinden op 24 april a.s. Notitie Begeleiding Invalleerkrachten : mee naar overleg PGMR Notitie Scholingsbeleid: wordt op korte termijn besproken door PGMR. Notitie Begeleiding Nieuwe Leerkrachten: gaat ook mee naar overleg op 24 april. Evaluatie Scholing GMR: conclusie, dat de scholing van toegevoegde waarde is geweest met een aantal praktische handvaten zoals checklists. Binnen de training wordt onder meer opnieuw gesignaleerd, dat de communicatie en informatieverstrekking vanuit SOOOG over belangrijke zaken niet overal evengoed terecht komt en een punt van aandacht blijft. De GMR neemt dat mee naar het overleg met de directie. Jaarlijks overleg met Raad van Toezicht in mei 2013: hiervoor worden agendapunten besproken.
Overlegvergadering 18 april 2013 directie: Ted Hulst Actuele ontwikkelingen binnen Passend Onderwijs en de projectgroep Herinrichting worden nader besproken. Bij het Primair Onderwijs is het overleg lastiger, omdat men daar te maken heeft met 36 schoolbesturen, die tot een gemeenschappelijke visie en omschrijving moeten komen over wat de basiszorg nu precies zal gaan inhouden. Datzelfde geldt ook voor het proces om te komen tot een vorm van medezeggenschap (immers ook 36 GMR-en). Er zijn een aantal werkgroepen geformeerd en ook bij de directie van SOOOG zijn de taken voor het overleg binnen het Passend Onderwijs verdeeld. Pagina | 14
Projectgroep Herinrichting: dit ligt op dit moment stil totdat er helderheid is over bestuurlijke zaken. Men hoopt op 16 mei de Koersnotitie met de directeuren te kunnen bespreken. Zorgvuldigheid en goede communicatie zijn hierbij vanzelfsprekend van groot belang. Adviezen: Vakantierooster: Inmiddels is een schriftelijke reactie ontvangen van SOOOG. De GMR wil graag een heldere procedurele afspraak over de afhandeling van adviesaanvragen. De directie beaamt dat hierin een en ander voor verbetering vatbaar is. Men is intern bezig om de status van de diverse beleidsnotities na te lopen. De wijze van uiteindelijke besluitvorming rond het Vakantierooster wordt nader toegelicht. De GMR vraagt zich af in hoeverre rekening wordt gehouden met de aangedragen argumenten voor aanpassing van het concept rooster. Streven is, aldus de directie, om zoveel mogelijk tot een goede afstemming te komen, echter er is sprake van meerdere onderwijsorganisaties, waarmee men rekening dient te houden. Begroting 2013 SOOOG: inmiddels is sprake van een veranderde situatie ten opzichte van de eerdere concept begroting. Een aantal mensen heeft eerder dan verwacht besloten afscheid te nemen van SOOOG; er is inmiddels geen sprake meer van boventalligheid en er kan nu ook een sluitende begroting ontstaan. Uitgebracht advies GMR Arbodienstverlening: De directie geeft aan, dat is geen sprake is van gewijzigd beleid, maar wel van een nieuwe Arbodienst en geeft een nadere toelichting over het besluit van SOOOG. De GMR geeft de directie de suggestie mee, om in het verzuimbeleid op te nemen dat de Arbodienstverlener zich dient op te stellen conform de richtlijnen van de wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst. De directie neemt deze suggestie mee. Notitie Kwaliteitszorg en Zelfevaluatie: een negatief advies van de GMR. De directie stelt voor aan de PGMR om binnenkort om de tafel te gaan.
Jaarlijks overleg met de Raad van Toezicht 16 mei 2013 In dit jaarlijks overleg met de leden van de Raad van Toezicht zijn een aantal onderwerpen nader besproken, zoals de Invulling van het College van Bestuur, de vacatures in de Raad van Toezicht, de wijze van communicatie tussen de RvT en de GMR, de reorganisatie van SOOOG, de gemeentelijke herindeling. GMR-vergadering 6 juni 2013 Projectgroep Herinrichting: nog geen nieuws, in afwachting van uitkomsten van het eerstvolgende directeurenoverleg. Adviesaanvragen: Begeleiding nieuwe personeelsleden: instemming PGMR met de nieuwe notitie. Pluriform Management: instemming PGMR met de nieuwe versie van deze notitie. Begeleiding Invalleerkrachten: instemming PGMR
Pagina | 15
Overplaatsing: het wachten is op een nadere reactie van SOOOG. Inhoudelijk gaat het om de formulering van een zin, dus nog geen definitief advies mogelijk van de PGMR. Scholing: er moet nog een aangepaste versie komen voor de PGMR. Ouderbetrokkenheid: hiervoor is instemming van de PGMR gevraagd, echter de GMR is van mening, dat dit zeker een aangelegenheid is, waarover oudergeleding GMR zich moeten kunnen uitspreken en de GMR zal dan ook een gezamenlijk advies namens beide geledingen uitbrengen. De inhoud van deze notitie laat naar de visie van de GMR te wensen over, zowel tekstueel maar ook qua leesbaarheid. Eerder is in een overleg met SOOOG een uitgebreide inleiding toegezegd; echter die is nog niet ontvangen. Besloten wordt de opmerkingen uit de beide geledingen schriftelijk kenbaar te maken aan de directie. WSNS: er is uitstel van de adviestermijn gevraagd en verkregen. Deze notitie wordt binnenkort nader besproken. Bestuursformatieplan: onder meer is hier gesproken over de functie van de logopedie in de organisatie en de wijze waarop de besluitvorming over deze functie plaatsvindt. Allerlei aspecten zijn daarbij relevant: volgorde van besluitvorming, maken van keuzes gezien in het licht van het reorganisatieplan en hierover heeft de GMR een aantal vragen voor de directie. Ook zal over het verdwijnen van de functie van de logopedie contact worden gezocht met de bonden voor nader advies. Evaluatie Thema avond Pesten en de Social Media: een eyeopener voor velen en een zeer grote belangstelling vanuit alle geledingen in de organisatie. De medezeggenschap in relatie tot het onderwerp clustering komt op de GMR agenda.
Geen overlegvergadering 6 juni 2013 GMR- vergadering 2 juli 2013 RvT: de GMR is bezorgd over de bezettingsgraad; mede door het onverwachte vertrek van de voorzitter van de RvT. Dit gaat mee naar de overlegvergadering. Adviesaanvragen: Notitie Ouderbetrokkenheid: nader overleg met SOOOG wordt gepland in september n.a.v. opmerkingen en advies van de GMR. Notitie Scholingsbeleid: inhoudelijk blijkt de laatste versie niet veranderd. Derhalve gaat daarover een reactie naar SOOOG. De wenselijkheid om hierover nader in gesprek te gaan, ook over andere notities, wordt omgezet in de afspraak. Hierbij zal het niet alleen gaan om de inhoud, maar ook over de wijze van communiceren. Notitie Begeleiding Invalleerkrachten: advisering is door de PGMR voorlopig aangehouden. Bestuursformatieplan: een heet hangijzer in het geheel betreft met name de functie van de logopedie. De GMR wil dit graag in brede zin van meerdere Pagina | 16
kanten bekijken en zal zich pas uitspreken als het beeld compleet is. De GMR is van plan hierover na de vakantie een onderzoek in te stellen. Het is een complexe materie en de GMR wil graag inzicht in de visie en beweegredenen van SOOOG ten aanzien van het schrappen van deze functie. WSNS: de GMR stemt hiermee in. Jaarrekening en Jaarverslag 2012 van SOOOG wordt voor kennisgeving aangenomen. Inventarisatie scholingsbehoefte MR-en: tot dusver slechts enkele reacties met behoefte aan scholing. Dit wordt in het najaar opnieuw geïnventariseerd. Na de vakantie op de GMR-agenda: toekomst( mogelijke fusie) van de Eexterbasisschool en Jaarfke. Mede afhankelijk van de vraag of er sprake is van schooloverstijgend of schoolspecifieke zaken, wellicht is daarover na de vakantie meer helderheid. Procedure voor de werving van de leden Raad van Toezicht loopt. Overlegvergadering 2 juli 2013 College van Bestuur: Jaap Hansen Felicitaties van de GMR i.v.m. benoeming van Jaap Hansen tot voorzitter van het college van bestuur. Er volgen een aantal mededelingen namens het CvB betreffende o.m. brief voor ouders van leerlingen van Rhederbrug over de toekomst van de school in relatie tot het geringe aantal leerlingen, het Bestuurlijk Handboek SOOOG, waarvoor inmiddels alle stukken gereed zijn. Inmiddels wordt gewerkt aan de totstandkoming van een reglement, procedures en functiebeschrijvingen. Verder is het streven het Managementstatuut rond 1 januari gereed te hebben. De onrust binnen de scholen over de toekomstige organisatie, zoals bv. bij Jaarfke en de Eexterbasisschool wordt ter sprake gebracht. De wethouder heeft die onrust aangewakkerd door een aantal opmerkingen. Dit zal worden meegenomen door de voorzitter van het CvB naar de wethouder. Wel is de realiteit, dat er bij deze scholen in breder verband wordt gekeken naar andere oplossingen, zoals bv. een brede school. Raad van Toezicht: de GMR uit haar zorgen over het onverwachte vertrek van de voorzitter, en met name zorg over de huidige (onder)bezettingsgraad in de Raad van Toezicht. Inmiddels is gestart met een wervingsprocedure voor 3 nieuwe leden. Aspecten als continuïteit in de bezetting en borging daarvan hebben daarom binnen de GMR geleid tot een keuze voor een getrapt aftreden. Koersnotitie: een aantal kritische kanttekeningen vanuit de GMR naar aanleiding van gemaakte afspraken met de projectgroep over communicatie, waaraan door SOOOG is voorbijgegaan. Het CvB kijkt hier anders tegen aan, maar betreurt de frictie, die hierdoor is ontstaan. Het CvB heeft met die brief als het ware een voorschot willen nemen op het verdere verloop van de reorganisatie. De nieuwe koersnotitie c.q. Koersplan is een nadere uitwerking en verdieping van de eerder ingezette clustering. Eerder heeft de GMR ingestemd met het strategisch beleidsplan en de eerste beleidsnotitie Clustering. Gelet op het feit dat er geen sprake meer is van boventalligheid houdt dat volgens het CvB in, dat de GMR hierover formeel geen advies meer Pagina | 17
hoeft te geven. Dat zou anders wettelijk vereist zijn geweest als nader overleg met de vakbonden een noodzaak zou zijn geweest. De verwachting is dat er geen sprake zal zijn van verlies van werkgelegenheid. Het Koersplan vormt de basis voor een herinrichtingsplan. Het CvB hecht wel aan een breed gedragen verdiepingsplan en daarom zal het Koersplan dan ook ter instemming worden voorgelegd aan de GMR conform de afspraken bij de start van de projectgroep. Adviesaanvragen: Begroting: Naar aanleiding van een negatief advies van de GMR volgt een uitnodiging van SOOOG aan de PGMR om in gesprek te gaan over de opmerkingen betreffende dat advies. Werkwijze/toezeggingen aanpassingen notities: ondanks toezeggingen constateert de PGMR dat afspraken over aanpassingen in de tekst niet worden gerealiseerd. Dit leidt tot vertraging, een negatief advies en is niet goed werkbaar. De wens wordt geuit om over deze gang van zaken met elkaar om de tafel te gaan en goed te beschrijven, hoe het dan beter zou kunnen. Afgesproken wordt dit na de vakantie op te pakken. Een werkbare route is in het belang van alle betrokkenen. Signaal hiaten in communicatie van de clusterdirecteuren: de GMR uit haar zorg over geconstateerde hiaten. De huidige communicatielijnen werken kennelijk onvoldoende; het is belangrijk de interne communicatie beter te waarborgen. De voorzitter CvB komt terug op het negatieve advies van de GMR op de begroting. De GMR beaamt dat een sluitende begroting natuurlijk een prima zaak is, maar men een aantal zaken heeft gemist in de begroting. GMR-vergadering 19 september 2013 Projectgroep Herinrichting: Koersnotitie is inmiddels besproken met de clusterdirecteuren en op 25 september staat deze notitie geagendeerd voor een bijeenkomst voor personeel, waar ook de GMR is uitgenodigd. Naast een toelichting op deze avond is ook alle ruimte voor opmerkingen en vragen. Werving leden RvT: procedure loopt. Vanuit de GMR is Ester Boekholt afgevaardigd naar de BenoemingsAdviesCommissie. Voorzittersoverleg (voorzitter GMR en voorzitter CvB): binnenkort volgt een concept voorstel vanuit het CvB over de overlegstructuur en communicatie. Gesproken wordt over de wenselijkheid van een apart voorzittersoverleg. De procesgang bv. van adviezen in het algemeen moet beter kunnen. Een apart overleg kan zinvol zijn. Er zijn ook kanttekeningen, het onderwerp komt terug op agenda. Faciliteitenregeling PGMR: er is onrust ontstaan over mogelijke wijzigingen in de faciliteitenregeling. Gesteld wordt, dat deze regeling vorig jaar is vastgelegd op verzoek van zowel CvB als GMR en deze afspraken zijn geformaliseerd.
Pagina | 18
Adviesaanvragen: Begeleiding Nieuwe Personeelsleden: instemming verleend. Pluriform Management: instemming verleend. Begeleiding Invalleerkrachten: nog in behandeling, in afwachting van reactie SOOOG. Ouderbetrokkenheid: schriftelijke reactie GMR d.d. 4 juli, met verzoek dit gezamenlijk te bespreken met SOOOG. Scholingsbeleid: in afwachting van nader overleg met SOOOG (reactie GMR 4 juli). Kwaliteitszorg en Zelfevaluatie: in afwachting van nader overleg met SOOOG (reactie GMR 4 juli). Bestuursformatieplan 2013/2014: na een traject van o.m. verzoek om uitstel van advies in juli en geen verleend uitstel van SOOOG wordt dit opnieuw uitvoerig besproken in de GMR. Het opheffen van de functie logopedie blijft voor de GMR een gevoelige kwestie. Het CvB refereert aan de besluitvorming in het verleden door SOOOG en de instemming van de PGMR bij het bestuursformatieplan 2012-2013, waarin de opheffing nader is toegelicht. Afgesproken wordt, dat de (P)GMR na nader intern onderzoek op korte termijn met een advies zal komen. Koersnotitie: De GMR heeft kennisgenomen van de Koersnotitie en haar bevindingen gedeeld met de leden van de werkgroep en het CvB. De notitie wordt beschouwd als basis voor het Herinrichtingsplan. Indeling van clusters is wel een punt van aandacht. Welke overwegingen hebben een rol gespeeld bij de indeling van de clusters? Daarnaast is blijvend aandacht gewenst voor een zorgvuldig handelen ook in de communicatie naar de achterban. Huisvesting lokale scholen: dit onderwerp ligt op bordje van de wethouders. Geconstateerd wordt, dat de communicatie vanuit de wethouders rondom huisvesting te wensen over laat. Lokale MR-en kunnen hierin ook zelf initiatieven ontplooien. Naast een gemeentelijke verantwoordelijkheid en verplichting voor huisvesting is hier ook overleg met het onderwijsveld zoals SOOOG logisch. Scholing MR-en: PGMR komt met meer info, vervolgens gaat dat richting MRen. Scholing GMR: er staan enkele congressen geagendeerd, waar een aantal GMR leden naar toe gaan. GMR – MR-en: binnenkort volgt een evaluatie van de bezoeken aan een aantal MR-en. Kan de GMR nog meer doen om de betrokkenheid van de MR-en te vergroten? De GMR blijft zich voor zover mogelijk hierin actief opstellen. Voorbereiding Begroting GMR en activiteitenplan: hieraan wordt gewerkt.
Pagina | 19
Overlegvergadering 8 oktober 2013 CvB Jaap Hansen en Ted Hulst Presentatie door het College van Bestuur, waarbij nader wordt ingegaan op de huidige ontwikkelingen en gekeken wordt hoe SOOOG hierop inspeelt en anticipeert. Nadere informatie vanuit het CvB o.m. over de stand van zaken kandidaten voor vacatures in de RvT, het Passend Onderwijs: verder oriënteert SOOOG zich op mogelijke samenwerking met andere gemeenten, maar ook breder wellicht met schoolbesturen in de regio Oost en Zuidoost Groningen. Er wordt gekeken naar mogelijke constructies. Koersnotitie: Bij de GMR zijn de afgelopen periode vragen van diverse MR-en over de Koersnotitie binnengekomen. Het is voor de MR-en kennelijk niet duidelijk bij wie ze daarvoor moeten zijn. Een goede communicatie is juist nu van groot belang. Beantwoording van deze vragen is niet aan de GMR, maar ligt elders, namelijk bij de eigen directeuren. Het CvB geeft aan, dat de clusterdirecteuren hierover een brief hebben ontvangen van het CvB. Het CvB zal dit onderwerp agenderen op het komend overleg met de clusterdirecteuren. Overleg communicatie en planning CvB < > GMR: Beide partijen hebben eerder al geconstateerd, dat dit beter kan. Voor de GMR is het van groot belang, dat er voldoende leestijd is voor de beleidsnotities en er eerst gelegenheid is voor een toelichting door het CvB alvorens de GMR kan overgaan tot advisering. Afgesproken wordt, dat er een concept voorstel van het CvB richting GMR komt, hierop volgt dan een reactie / aanvulling van de GMR. Het voorzitters-vooroverleg: het kan zinvol zijn, maar de voorzitter GMR geeft aan, dat hij niet inhoudelijk zal reageren tijdens dit informele overleg, omdat dat niet zuiver is. Echter een insteek als sparringpartner van het CvB kan waardevol zijn. Stand van zaken diverse adviesaanvragen: Notitie Overplaatsing: SOOOG zorgt nog voor een aanvulling in dit stuk. Notitie Ouderbetrokkenheid: de inleiding zal worden herschreven door Ted Hulst en worden voorzien van een leeswijzer. De uitleg van SOOOG, die de PGMR onlangs heeft gehad, had eigenlijk aan de gehele GMR gegeven moeten worden. Het belang van een goede heldere toelichting is van invloed op de advisering. Reactie CvB op advies GMR op Bestuursformatieplan: dit onderwerp wordt uitvoerig besproken. Het belang van logopedie staat niet ter discussie, zo wordt aan beide zijden geconstateerd. Echter de bekostigingsroute en voorzieningen zijn eerder aan de orde geweest en besproken, aldus de voorzitter CvB. Het besluit is genomen. Informatie-avond Koersnotitie: de GMR constateert, dat het erg jammer is, dat er maar een derde van het personeel hierbij aanwezig is geweest.
Pagina | 20
GMR-vergadering 5 november 2013 Projectgroep Herinrichting: kort verslag van laatste ontwikkelingen. Men hecht vanuit de projectgroep aan een zorgvuldige werkwijze over de route, waarin informatie wordt gegeven. Werving RvT–leden: Ester Boekholt, GMR-afgevaardigde naar de BenoemingsAdvies- Commissie, doet kort verslag. De wijze waarop de commissie heeft gewerkt, is als zorgvuldig en professioneel ervaren. Dit heeft geresulteerd in de voordracht van 3 leden. Begroting GMR 2013-2014 en bijbehorend Activiteitenplan: ingediend bij het CvB. Adviesaanvragen: Notitie Overplaatsing: vervolgstatus, in afwachting van bijlage van SOOOG. Ouderbetrokkenheid: vervolgstatus, in afwachting van inleiding door het CvB. Invulling vacatures leden RvT: de GMR zal positief adviseren. Te zijner tijd zal een kennismaking plaatsvinden. Het jaarlijks overleg staat gepland in mei 2014. Deelverkiezingen GMR: de verkiezingscommissie(Dirk Schreuder en Astrid van Leiden) doet verslag. De procedures lopen. Scholing: een aantal GMR-leden hebben congressen, bijeenkomsten en workshops bezocht, waar actuele onderwerpen over onderwijs en medezeggenschap aan de orde kwamen. GMR-MR-en: 2 bezoeken aan lokale MR-en, folder GMR heeft enkele aanpassingen nodig. Verder komt de rol van de medezeggenschap bij de werving van de clusterdirecteur aan de orde. Bij herplaatsing is er wettelijk gezien geen rol voor de medezeggenschap. Echter hoe zit dat bij veranderende schoolprofielen? Onderwerp komt terug op de agenda. Miranda van der Hout is in principe beschikbaar als afgevaardigde naar de Voorlopige OndersteuningsPlanRaad. Overlegvergadering 5 november 2013 CvB: Jaap Hansen Informatie vanuit het CvB over Passend Onderwijs: actuele ontwikkelingen. De bestuurlijke inrichting is gerealiseerd. In het samenwerkingsverband moet een afvaardiging tot stand komen uit 36 schoolbesturen vanuit de (G)MR-en. Streven is een evenwichtige verdeling tussen personeel en ouders. Hans van Sermondt fungeert inmiddels binnen het VSO als afgevaardigde van de MR vanuit SOOOG. Ontwikkelingen in de regio: een viertal schoolbesturen oriënteert zich op de mogelijkheden van een vorm van samenwerking in de toekomst. Diverse scenario’s van samenwerking zullen nader beschreven moeten gaan worden alsmede het bijbehorend juridisch kader. Onderwijs Bellingwolde: door enkele MR-en en ouders is het initiatief genomen een avond te organiseren over toekomst van lokaal basisonderwijs. Projectgroep: binnengekomen reacties van de MR-en op het Koersplan worden door SOOOG gekaderd per onderwerp.
Pagina | 21
De reacties worden meegenomen in de uitwerking van het herinrichtings-plan, aldus de voorzitter CvB. Dit wordt ook teruggekoppeld naar de teams en de MRen. Men is nu bezig te kijken hoe een cluster er organisatorisch uit gaat zien. Uitwerking heeft uiteraard invloed op de SOOOG-begroting van 2014. Men wil met spoed de procedure voor de aanstelling van de clusterdirecteuren ter hand nemen. Gesproken wordt ook over de betrokkenheid van de medezeggenschap in dit proces. In de clustering gaat het allereerst om overplaatsing/herplaatsing, dat houdt geen directe zeggenschap van de GMR in, aldus de voorzitter CvB. Gaat het om werving zowel intern als extern, dan wordt wel een inbreng vanuit de GMR verwacht. Managementrapportage januari-september 2013: de GMR heeft de rapportage ter informatie ontvangen. De voorzitter CvB geeft aan, dat SOOOG goed op koers ligt. De GMR informeert het CvB over de stand van zaken wat betreft verloop van de deelverkiezingen. Het CvB geeft aan, dat wanneer er sprake zal zijn van een andere organisatie (clustering) het goed zou zijn om na te denken over de structuur van de medezeggenschap in de nieuwe organisatievorm. De GMR geeft aan, dan men handelt conform het vastgestelde reglement. De toekomst van de structuur van de medezeggenschap is zeker een aspect, waarmee de GMR zich nader zal gaan bezig houden. De planning van beleidsstukken, zoals gedragscode en integriteitscode komen binnenkort naar de GMR. Ouderbetrokkenheid: de GMR heeft gemerkt, dat alhoewel deze notitie nog niet is goedgekeurd door de GMR en is vastgesteld, inmiddels wel schooldirecteuren hiermee bezig zijn geweest. De voorzitter van CvB geeft aan, dat het een het ander niet hoeft uit te sluiten. Scholen bevinden zich in relatie tot dit onderwerp ook in verschillende fases. Gevraagd zal worden aan Ted Hulst dit toe te lichten in de volgende overlegvergadering.
GMR-vergadering 12 december 2013 Logopedie / toelichting door 2 logopedisten over de betekenis en het belang van logopedie binnen de settingen, waar zij werkzaam zijn. Er wordt nader ingegaan op het verschil tussen gewone logopedie en de logopedie, zoals die binnen SOOOG tot dusver wordt aangeboden. De GMR benadrukt voor de duidelijkheid, dat het belang van de logopedie niet ter discussie staat. De kwestie wordt uitvoerig besproken, evenals de verwachtingen, die er wellicht zijn, naar de GMR toe. Ook is gesproken over andere mogelijkheden om toegang te krijgen voor logopedie voor deze kinderen. De logopedisten hopen opnieuw de discussie aan te kunnen zwengelen rond het opheffen van deze functie binnen SOOOG en het besluit te kunnen keren. De GMR geeft aan, dat de MR van de betrokken school hierin een actieve rol kan spelen (initiatiefrecht) door hierover in gesprek te gaan met de clusterdirecteur. Het onderwerp komt ook nog aan de orde in het overleg van de GMR met het CvB. Pagina | 22
Passend Onderwijs en procedure oprichting OndersteuningsPlanRaad: hierover komt binnenkort meer informatie vanuit het CvB naar de MR-en. Benoemingsprocedure Clusterdirecteuren: zie weergave bij overlegvergadering 12 december. Projectplan Herinrichting: dit is zeer recent ontvangen, naar de agenda GMR januari 2014. Adviesaanvragen: Ouderbetrokkenheid: Akkoord (P)GMR na uitleg over de algemene leidraad. Het is van belang, dat elke school eigen speerpunten nader uitwerkt en formuleert. Deze notitie moet worden gezien als een algemene notitie, een startnotitie. Overplaatsingsbeleid: inmiddels positief advies uitgebracht. Schoolprofiel: inmiddels positief advies uitgebracht. GMR / MR-en: Scholing MR-en: voorjaar 2014 zullen 2 cursussen worden aangeboden, de basicusus en een cursus over fusie. Opnieuw 2 MR-en bezocht door GMR-leden. Communicatie / stroomlijnen adviesaanvragen: vanuit de GMR komt een aanvullende flowchart over het tijdsbestek en de route van adviesaanvragen als reactie op het concept voorstel van het CvB.
Overlegvergadering 12 december 2013 CvB: Jaap Hansen en Ted Hulst De voorzitter van de GMR uit namens de GMR verbazing over het niet doorsturen van een mede aan de GMR gerichte mail van de voormalig voorzitter van de RvT. Essentieel hierin is voor de GMR niet het vertrek van de voormalig voorzitter, maar het feit dat de GMR nooit inhoudelijk kennis heeft kunnen nemen van een aan haar gericht bericht. Er zit voor de GMR een principieel aspect aan de keuze van het CvB om het bericht niet door te sturen naar de geadresseerde. De GMR vindt zoiets geen goede zaak. Het CvB zal dit nader overleggen en bekijken of de mail alsnog kan worden doorgestuurd. Dit komt nog terug op de agenda. Het CvB meldt, dat de benoeming van de leden voor de RvT inmiddels heeft plaatsgevonden. Verder zijn alle 60 + personeelsleden uitgenodigd voor een gesprek over de eigen ambities in relatie tot werk en leeftijd. Van de personeelsleden heeft 25 procent hierop gereageerd. De motieven om gebruik te gaan maken van de regeling voor een vervroegd uittreden zijn divers. Onderwijs Bellingwolde: De intentie van SOOOG om te komen tot een nieuwe samenwerkingsschool met VCO ligt er nog steeds, maar men heeft besloten niet te tekenen voor deze samenwerking. Reden hiervan ligt ten dele in het feit, dat de financiering een zgn. sigaar uit eigen doos zou betekenen. Echter de intentie van SOOOG blijft ongewijzigd. Als er daadwerkelijk zicht is op enig perspectief op financiering van dit traject dan wordt het voor SOOOG weer bespreekbaar. Begroting SOOOG: na goedkeuring door de RvT, zal deze worden aangeboden aan de GMR. Pagina | 23
2.2
Procedure Clusterdirecteuren: Voor de GMR is het van groot belang, dat er sprake is van een breed draagvlak vanuit de MR-en voor een goede procedure voor de benoeming van de clusterdirecteuren. Elke lokale MR dient in de gelegenheid te worden gesteld de eigen visie te geven over het schoolprofiel, speerpunten vanuit de MR. Het CvB merkt op, dat de wettelijke rol van de MR wel anders ligt als die van de GMR. De GMR stelt, dat als men een breed draagvlak wil hebben, het zonder meer raadzaam en de moeite waard is ook de MR-en hierbij te betrekken. Dat wordt beaamd door de voorzitter CvB. Hij stelt voor de MR-en uit te nodigen hun visie op papier te zetten t.a.v. het CvB. Gezien de planning van SOOOG voor de werving van de clusterdirecteuren, is het wenselijk de MR-en tijdig te informeren en te vragen om input. Het CvB zorgt voor een brief voor de MR-en met de vraag input aan te leveren voor 24 januari a.s. Bij het personeel is onrust gesignaleerd door GMR-leden. Naast de intentie om dit proces in zorgvuldigheid af te wikkelen is het belangrijk het personeel zo goed mogelijk te (blijven) informeren. Vanuit de GMR komt de suggestie informatie hierover mee te nemen in de Nieuwsbrief, die binnenkort verschijnt. Passend Onderwijs: de voorzitter GMR attendeert het CvB op een onjuistheid in de gevolgde procedure, die namelijk in strijd is met de wettelijke kaders. Het CvB erkent, dat wat betreft de procedure de stukken te lang zijn blijven liggen. De juiste procedure dient naar de mening van de GMR conform de wet gevolgd te worden en die verantwoordelijkheid ligt bij het CvB. Echter de noodzaak om op korte termijn een vertegenwoordiger vanuit SOOOG in de VOPR te hebben wordt ook door de GMR onderschreven. Er wordt een tussenoplossing voorgesteld. Miranda van der Hout zal als voorlopig afgevaardigde plaats nemen in de VOPR, totdat de procedure voor de werving correct is afgehandeld door het CvB en de medezeggenschap is geïnformeerd over de nog te volgen procedure (eventueel kandidaten voor te dragen).Het CvB neemt de organisatie rond de juiste afwikkeling van de procedure op zich. Ook zal er een voorlichtingsavond worden georganiseerd door SOOOG om zo kennis te kunnen nemen van de verdere inrichting van het Passend Onderwijs.
Vergaderingen PGMR De personeelsgeleding van de GMR kwam in 2013 gemiddeld 2 keer per maand bijeen op de woensdagmiddag van 13.00 uur– 16.00 uur in de Meentschool in Winschoten. Na de zomervakantie werd er vergaderd in het nieuwe onderwijszorgcentrum “de Stuwe” in Winschoten. Het overleg met het College van Bestuur van SOOOG vond plaats in de Noordkaap in Oostwold. Tijdens deze PGMR vergaderingen werden voornamelijk beleidsstukken besproken betreffende het personeel van SOOOG. Daarnaast werd de themabijeenkomst voorbereid en werd er waar mogelijk een voorschot gegeven op zaken die de gehele GMR aangingen. Daarnaast kwam de PGMR ook 1 keer per maand samen met de oudergeleding van de GMR.
Pagina | 24
De PGMR bestond in 2013 uit: Leden Functie Hans van Sermondt Voorzitter Janita Witteveen Vicevoorzitter Alie Wouters Penningmeester Astrid van Leiden Secretariaat Aldi Bouwmeester Secretariaat
Regio Winschoten Reiderland Oude Pekela Bellingwedde Scheemda
Twee notities lagen voor aan het begin van 2013, te weten mobiliteit en overplaatsing personeel. Beide notities zijn uitvoerig met elkaar én met de directie besproken. Met de notitie mobiliteit kon de PGMR in het voorjaar instemmen, terwijl er met overplaatsing personeel pas in december 2013 is ingestemd. Evenals in 2012 hebben de PGMR leden samen met de oudergeleding van de GMR opnieuw een aantal Mr-en van SOOOG bezocht. Wij blijven hiermee aangeven dat de PGMR een goede communicatie met de afzonderlijke Mr-en, haar achterban, belangrijk vindt. In 2013 heeft de projectgroep herinrichting, bestaande uit o.a. twee PGMR leden (Aldi Bouwmeester en Hans van Sermondt) de koersnotitie opgesteld. Met deze koersnotitie heeft de projectgroep een aanzet gegeven tot het latere herinrichtingsplan. De koersnotitie had betrekking op de herinrichting van SOOOG. De presentatie voor het personeel heeft op 25 september plaats gevonden in de Tramwerkplaats in Winschoten. Kort daarna heeft de totale GMR ingestemd met de koersnotitie. Verschillende PGMR leden hebben bijeenkomsten bijgewoond aangaande belangrijke thema’s als Passend Onderwijs, Krimp etc. Ook is weer het landelijk WMS congres in Ede bezocht. Daarnaast heeft een aantal PGMR leden enkele voorlichtingsbijeenkomsten van het AOB bezocht. In oktober heeft de verkiezingscommissie van de GMR bestaande uit één personeelslid en één lid van de oudergeleding deelverkiezingen uitgeschreven. MR- leden van de regio’s Winschoten en Pekela werden gevraagd kandidaten te zoeken voor de oudergeleding (vanuit Pekela) en de personeelsgeleding (vanuit Winschoten) voor de GMR. Deze zgn. getrapte verkiezingen worden jaarlijks gehouden om zoveel mogelijk de continuïteit en kennis binnen de GMR te kunnen waarborgen. Beide zittende GMR kandidaten waren herkiesbaar en zijn herkozen. In het najaar heeft de PGMR ingestemd met de notities kwaliteitszorg en zelfevaluatie, scholingsbeleid en begeleiding invalleerkrachten.
Pagina | 25
2.3
Behandelde adviesaanvragen
De volgende adviesaanvragen zijn aan de (P)GMR voorgelegd: Aangepaste versie van de beleidsnotitie Payroll Mobiliteit Overplaatsing Koersnotitie Profielschets en benoemingsprocedure voor het College van Bestuur Aangepaste versie notitie Overplaatsing Personeel Begroting SOOOG 2013 en Meerjarenraming 2014-2016 Notitie Kwaliteitszorg en Zelfevaluatie Uitvoerend orgaan Arbodienstverlening Scholingsbeleid Ouderbetrokkenheid Vakantierooster Pluriform Management Begeleiding Nieuwe Personeelsleden Bestuursformatieplan Begeleiding Invalleerkrachten WSNS Uitvoeringsplan 2013-2014 Nieuwe versie Pluriform Management Nieuwe versie Begeleiding Nieuwe Personeelsleden Versie juni Bestuursformatieplan Koersnotitie 2.0 Voordracht 3 leden Raad van Toezicht Herinrichting en Herinrichtingsplan
De volgende agendapunten zijn aanvullend besproken met en bij de PGMR: enquête payroll infoavond voorjaar 2013 bezoeken lokale MR-en scholing GMR leden flyer/ folder GMR facilitering PGMR logopedie verkiezingen communicatieafspraken met het College van Bestuur begroting PGMR ondersteuningsplanraad samenwerkingsverband P.O. benoemingsprocedure clusterdirecteuren
Pagina | 26
Er is voor een aantal beleidsnotities om uitstel van de adviestermijn verzocht. Reden hiervoor is divers: onvoldoende leestijd, nadere raadpleging(soms externe expertise). De GMR heeft 1 maal het College verzocht om het besluit; geen uitstel aan de GMR te verlenen, te heroverwegen. Dit betrof het Bestuurs-formatieplan, waarbij de GMR met name meer tijd nodig had voor bredere informatie rond het besluit van het CvB de functie logopedie binnen SOOOG op te heffen. Een aantal notities hebben een lange route afgelegd, voordat er vanuit de (P)GMR een positief advies geformuleerd kon worden. Soms leidde dit eerst tot een negatief advies. Toch vond vervolgens uitvoerig nader overleg met SOOOG plaats alvorens men vanuit de medezeggenschap akkoord kon gaan met de inhoud en dienden er een aantal aanpassingen te komen in de notities. Verreweg de meeste adviesaanvragen hebben geleid tot een positief advies van de (P)GMR. De GMR heeft een negatief advies gegeven over de Begroting, omdat de GMR van mening was dat er ondanks de sluitende begroting toch een aantal aspecten ontbraken in de begroting. Vanzelfsprekend is een sluitende begroting voor de GMR zonder meer een positief feit. Wat betreft het Bestuursformatieplan heeft de GMR uiteindelijk geconcludeerd, dat dit stuk een negatief advies zal krijgen. Vanzelfsprekend is de motivatie nader schriftelijk toegelicht door de (P)GMR. Wat betreft de route en werkwijze is zowel bij de GMR als ook bij het CvB aangegeven, dat het goed is om nader de route, de werkwijze en de communicatie gezamenlijk in beeld te brengen, en waar nodig aan te passen. Dit om zo de kwaliteit en doelmatigheid zoveel mogelijk te optimaliseren.
2.4 Themabijeenkomst voor de medezeggenschapsraden Op 7 mei heeft de GMR haar themabijeenkomst gehouden met als onderwerp ‘Pesten en Sociale Media’. De bijeenkomst was naast de uitnodiging aan de MRen ook voor ouders, leerkrachten en directie. De opkomst was groot en met name vanuit de ouders was er een positieve betrokkenheid. Het thema sloot goed aan bij het actuele thema; ‘ouderbetrokkenheid’ wat in 2014 een verdere invulling zal gaan krijgen op de lokale scholen. De bijeenkomst ‘Pesten en Social Media’ werd geopend door de voorzitter van de GMR, waarna mevrouw Baudien van Leeuwen als ouder vanuit eigen ervaring een lezing gaf over de gevolgen van (cyber)pesten. Als moeder van een leerling op een VO-school vertelde zij over de gevaren van Social Media en de gevolgen wanneer een kind slachtoffer wordt van cyberpesten. Aansluitend verzorgde Niels Baas, namens ‘Mijn Kind Online’ een boeiende en actieve presentatie over Social Media. Niels Baas is onderzoeker aan de Universiteit van Twente, docent en communicatie wetenschapper. Met korte filmpjes en sprekende voorbeelden bracht hij de gevaren, maar ook de mogelijkheden van Social Media en het internet voor het voetlicht. Hoe kunnen we met elkaar de digitale snelweg voor onze kinderen zo veilig mogelijk maken. Pagina | 27
Verschillende vormen van (cyber)pesten werden besproken en er werd gediscussieerd over het online risicogedrag van (eigen) kinderen. Wat is nu pesten en wat is plagen. De grens volgens de aanwezigen blijft een persoonlijke ervaring van het kind zelf.
2.5 Scholing Scholing voor de GMR op 2 april. Centraal hierbij was de rol van de GMR/ medezeggenschap in de huidige ontwikkelingen van herinrichting. De voorzitters van de GMR en van de PGMR hebben op 24 september een regiobijeenkomst bijgewoond van Vereniging Openbaar Onderwijs met het thema Krimp voor MRen. Op 26 november hebben een aantal GMR-leden, evenals voorgaande twee jaren, het WMS congres bezocht en deelgenomen aan diverse workshops rondom het thema medezeggenschap en actuele ontwikkelingen. In 2013 is er voor de medezeggenschapsraden geen cursus geweest i.v.m. de focus op de herinrichting en koersnotitie. Voor 2014 worden er in het eerste kwartaal wel een 2-tal cursussen aangeboden vanuit de GMR in samenwerking met de AOb: de Basiscursus Medezeggenschap en een cursus over fusie.
2.6 Benoeming leden Raad van Toezicht en College van Bestuur Raad van Toezicht In 2013 is het bestaande stichtingsbestuur benoemd in de nieuwe rol van toezichthouder als leden van de Raad van Toezicht. Aangezien er door vertrek van twee stichtingsbestuursleden in 2013, te weten de heren A. Kalk en P.A.J. Zijlstra, vacatures waren ontstaan is er een aparte Benoemings-AdviesCommissie (BAC) gevormd. Ester Boekholt, als GMR-afgevaardigde, heeft zitting genomen in deze commissie. De BAC heeft het proces als zorgvuldig en professioneel ervaren. Dit heeft geresulteerd in de voordracht van 3 nieuwe leden te weten: Lid: mr. G.W. Brouwer; Lid: dhr. P. Flinterman; Lid: mevr. J.J. Bos. De bestaande leden (lid sinds januari 2013): •Voorzitter: dhr. J.H. de Wit; •Vice voorzitter: dhr. J.G. de Kimpe. De GMR heeft de heren A. Kalk en P.A.J. Zijlstra op een gepaste wijze bedankt voor de samenwerking.
Pagina | 28
College van Bestuur Eén personeelslid van de GMR, te weten Alie Wouters, heeft in 2013 deel uitgemaakt van de Benoeming Advies Commissie (BAC) ten aanzien van de benoeming van het College van Bestuur (CvB). Deze BAC heeft de procedure rondom de benoeming van de leden voor het nieuw te vormen CvB opgesteld en gevolgd. De GMR heeft tevens bouwstenen aangeleverd voor de profielschets voor het CvB. Dit heeft geresulteerd in de benoeming van de directieleden: • dhr. J.H. Hansen als voorzitter van het College van Bestuur van SOOOG; • dhr. T.M. Hulst als lid van het College van Bestuur van SOOOG. De GMR wenst de (nieuwe) leden van Raad van Toezicht en het College van Bestuur een succesvolle bestuurlijke samenwerking toe waarbij ‘het kind, de ouder, het personeel en de kwaliteit van het onderwijs in oost Groningen centraal zullen blijven staan.
3. VOORUITBLIK 2014 De GMR stelt zichzelf ten doel alle (noodzakelijke) toekomstige verandervoorstellen in de onderwijsomgeving, zoals Passend Onderwijs, de herinrichting van SOOOG en nieuwe samenwerkingsverbanden, zorgvuldig af te wegen. Hierbij staan de belangen van de kinderen, de ouders en het personeel centraal. De GMR zal voor de leden van de aangesloten medezeggenschapsraden in 2014-2015 opnieuw informatieavonden beleggen. De focus ligt vooral op de medezeggenschapsstructuur in de nieuwe clusterorganisatie van SOOOG. Daarnaast wordt de communicatie en zichtbaarheid van de GMR verbeterd met o.a. een eigen folder. De GMR houdt vast aan het bezoeken van de verschillende lokale medezeggenschapsraden om blijvend als sparringpartner en klankbord te fungeren. De GMR zal zich de komende periode richten op o.a. de volgende onderwerpen: Verdere uitvoering van de herinrichting van SOOOG (waarbij zorgvuldigheid, bij o.a. de procesinvulling, openstaande vacatures en het overgangsproces van de organisatie, van essentieel is) Passend Onderwijs en samenwerkingsverbanden Medezeggenschapsstructuur Kwaliteitsverbetering Functiebouwwerk/Governance Handboek (management statuut) Huisvesting Gedragscode en zorgplannen Scholing en communicatie met MR-en, CvB en RvT. De GMR staat altijd open voor suggesties en nieuwe ideeën, die op organisatieniveau van belang kunnen zijn en is te bereiken via het secretariaat van de GMR of via SOOOG. Pagina | 29
