Geloofwaardig handhaven Zijn wij effectief? Verbeteren wij de naleving? Onze professionele blik zegt van wel … (vraagtekens vanuit academisch perspectief) … maar we kunnen het niet goed aantonen Daarom gaan we onze blik verdiepen en ontleden Nadere analyse top 5
De top 5 Naleving Niet naleving Waarom? Helpt handhaving? Is handhaving dan het meest effectieve middel? …
Emmen Niet melden (oprichten inrichting, maar ook ongewone voorvallen etc.) Geluidsoverlast Administratie niet op orde (b.v. niet hebben van afvalbonnen/bodemmeldingen) Gevaarlijk afval afgeven aan nietvergunninghouder Opslag gevaarlijke (afval-)stoffen niet volgens PGS 15 en/of NRB
Enschede, niet naleven Veiligheid/CPR/PGS, voorziening, praktisch handelen / onwetendheid Bodem, voorziening, praktisch handelen / onwetendheid Veiligheid/CPR/PGS, handeling, praktisch handelen / onwetendheid Vergunning/Melding oprichten, Haast om te beginnen / onwetendheid Overig (o.a. zorgplicht), handeling, Onwetendheid
Enschede, wel naleving Keuringsrapporten; keuringsinstantie houdt de termijnen in acht (commercieel belang) Opslag vuurwerk; Jaarlijkse controle (niet voldoen is niet verkopen) LPG; Jaarlijkse controle BEVI; Veelvuldige controle en besef ondernemer van risico’s
Midden-Holland, niet naleven Installatiecertificaat brandstoftanks; onbekendheid met de regels, weinig zichtbare handhaving i.v.m. overgangstermijn voor oude tanks Keuring vloeistofdichtheid bij wasplaats; onbekendheid met de regels, in verleden ook niet nodig Keuring stookinstallaties; onbekendheid met de regels, eigen installateur kan keuring niet uitvoeren Periodieke lediging vet-afscheider; onbekendheid met de regels, grote doorloop inrichtinghouders bij horecabedrijven Opslag gasflessen niet in PGS ruimten; gemak, aantal gasflessen laag gehouden om geen voorziening aan te hoeven schaffen
Midden-Holland, wel naleven Jaarlijkse keuringen bij tankstations; vaste contracten, duidelijke controle op, geen discussie over Keuring brandblussers bij PGS opslagen; vaste contracten, veiligheid personeel, eis brandverzekering Periodieke keuring LPG installatie; vaste contracten, duidelijke controle op, geen discussie over Keuring koelmachine melktank; vaste contracten, eis kwaliteitszorgsysteem Periodieke afvoer bedrijfsafval; vaste contracten, stank en ongedierte bij niet naleving
Westland, geen naleving Periodieke inspectie WKK en overige Stookinstallaties Meting in het kader van BEES-B (BEMS) NOx KIWA certificaten t.b.v. opslagtanks voor vloeibare brandstof /afgewerkte olie Doelmatige lekbakken voor de opslag van milieugevaarlijke stoffen Onderhoud op technische koelinstallaties met inhoud > 3 kg
Westland, wel naleving Onderhoud kleine koelcellen (grotere koelcellen worden vaak te weinig geïnspecteerd in plaats van 2 x jaar en dan vindt er maar 1 x inspectie per jaar plaats) Lekbakken onder meststoffen / noodstroom aggregaten Brandblusmiddelen, echter in het Activiteitenbesluit geen controlepunt meer alleen nog tuinbouw en dan zie ook een tweedeling qua bedrijven. Grotere bedrijven met management hebben het vaak beter op orde dan éénmansbedrijven die moeten sappelen om rond te komen Bodembescherming bij opslag bestrijdingsmiddelen (maar ontbreekt toch nog regelmatig enig absorptiemateriaal lees kattegrit om morsingen op te ruimen)
Westland, analyse Vaak gemakzucht Kantoor met betrokken medewerker(s) die alles geregeld hebben. Dus in contract hebben weggezet. Door goed onderhoud storingen voorkomen. Meststoffentanks; bij bouw door leverancier goed neergezet. Voor deze tanks geen onderhoudsverplichting Warmtekrachtinstallaties, ketelinstallaties en bovengrondse tanks; na 1, 2, 4 of 15 jaar onderhoud of metingen. En daar is geen aandacht meer voor. Wel onderhoud in contracten maar wettelijk verplichte keuringen en metingen weggelaten vanwege kosten.
Tilburg, niet naleving Keuringen tbv certificeringen bijv. vloeren, installaties, tanks; kosten; na waarschuwing keuring alsnog Oplossing: administratieve controles; keuringsrapporten structureel laten insturen, waarbij deze (steekproefsgewijs) gecheckt worden; insturen gegevens moet toegankelijk en makkelijk zijn via diverse kanalen Schoonmaken vetvangput/olie afscheider; kosten; schoonmaken kost € 600,-; soms elke maand; bij controle volgt eerst waarschuwing Oplossing: administratieve controle, recidive strenger sanctioneren, communicatie via branche over sociaal wenselijk gedrag
Tilburg, niet naleven Melden van wijzigingen zowel bedrijfsvoering als bouwkundig; laksheid; wachten op controle met termijn; onbekendheid met regelgeving Oplossing: Direct sanctioneren; projectgewijs controleren; doorgeven van wijzigingen vergemakkelijken (digitaal), voorlichting Vrijhouden van vluchtwegen Beperkte ruimte dus men benut de vluchtwegen voor opslag; onvoldoende besef gevolgen bij een incident Oplossing: direct sanctioneren (bestuurlijke boete/strafbeschikking); voorlichting ook via schoolbesturen/directie winkelketen; regelmatig controleren
Tilburg, geen naleving Saneringsvoorschriften ondergrondse tanks; onbekendheid regelgeving bij eigenaar (saneren binnen 8 weken na beëindigen gebruik); laksheid bij saneringsbedrijf (aanvragen en bodemonderzoek) Oplossing: communiceren, up-to-date gegevensbestand en op basis daarvan projectgewijs investeren, opvoeden branche Geluidsvoorschriften mechanische ventilatie/afzuiging; matig onderhoud, onbekendheid regelgeving, niet bekend met probleem (bijv. s'avonds niet bij bedrijf en ervaart dit dus niet) Oplossing: Voorlichting, op melding blijven controleren
Tilburg, niet nalaving Bodembeschermende maatregelen: onbekendheid regelgeving (onduidelijk omdat hierbij doorverwezen wordt naar div. besluiten), kosten, onzinnige voorschriften, bijv: • a) bij 1 heftruck is ivm acculaadstation bodemonderzoek verplicht • b) bij 1 personeelslid garagebedrijf moet men een werkinstructie vloeren en incidentenmanagement opstellen
Oplossing: Voorlichting geven tijdens andere
controlemomenten; schrappen regelgeving. Tot die tijd gaan we hier tijdens controles soepel mee om
Tilburg, niet naleving Opslag gevaarlijke stoffen; Gemakzucht (deurdrangers los, deur vastzetten met wig); onbekendheid regels (Activiteitenbesluit verwijst naar ministeriële regeling en vervolgens naar PGS 15); kostenaspect (ontbreken dichtschuimende roosters tbv 60 min. Brandwerendheid) Oplossing: Recidive strenger sanctioneren, communiceren tijdens andere controlemomenten Ontgeuringsinstallatie ontbreekt of is matig onderhouden; kostenaspect (bij plaatsing of onderhoud bij ingewikkelde installaties); Oplossing: Communiceren tijdens opleveringscontroles, controles op melding
Tilburg, wel naleving •
Afvoeren mestkanaal; bedrijf heeft er zelf baat bij, anders krijgt men verstoppingen Administratieve zaken als milieulogboek; ook nodig t.b.v. de boekhouding (factuur zit in het logboek); noodzakelijk voor branche organisatie bijv. Bovag; gegevens zijn vaker nodig Regelgeving afvalwater; Waterschap controleert frequent (3x per jaar) en legt direct boete op Aspecten kwaliteit voedselverwerking bijv. HACCP richtlijn; noodzakelijk om productiekwaliteit te waarborgen. Bij overtreding volgt sluiting; imagoschade
Tilburg, wel naleving Voorschriften afzuiging fijnstof bij hout- en metaalbedrijven; arbo-eis; personeel zal werkgever hierop aanspreken Onderhoudsvoorschriften aflevering brandstof aan derden (tankstations); verhoogd risico (maar kans dat zich dit voordoet is laag); frequente controles Energiebesparende maatregelen bij supermarkten mits deze goedkoop zijn; wordt niet spontaan nageleefd maar men is wel bereid om direct energiebesparende maatregelen te nemen (lampen, tijdschakelaar boiler, uitschakelen reclame) als de investering laag en snel terug te verdienen is; voorlichting geven
Tilburg, analyse Goed naleefgedrag is vaak afhankelijk van het type bedrijf en niet zozeer te herleiden naar bepaalde regelgeving. Regels die goed worden nageleefd zijn voor inspecteurs moeilijk op te noemen (wat prima is want dan zetten we onze inspanning daar in waar de risico's het grootst zijn). In het algemeen geven de inspecteurs aan dat door regelmatige controles het naleefgedrag op een goed niveau blijft.
Zuid-Holland-Zuid, niet naleving
Hilversum, niet naleving Bodembeschermende voorzieningen Opslag gevaarlijke stoffen Energiebesparing Keuring CFK-besluit Opslag gas in flessen
Hilversum, wel naleving Afvoer afvalstoffen Afvalwater Luchtemissies Ondergrondse tanks Bovengrondse tanks
Hilversum, analyse Kennis van de regelgeving, als men bekend is met de regels wordt er meer nageleefd Ondernemers hebben vaak andere prioriteiten, het naleven van de regels staat niet hoog op hun agenda En natuurlijk: kostenbesparing
Heerhugowaard, niet naleving Gevaarlijke stoffen niet boven een vloeistofdichte lekbak of vloer (routine, gebrekkige sturing personeel) PGS15 opslagplaats niet in orde (meerdere mogelijkheden) (gemakzucht; gebrek financiën) (Onderdeel van) inrichting in werking zonder melding of vergunning (gemakzucht) Meer dan de werkvoorraad (gevaarlijke stoffen) staat door het bedrijf verspreid (routine, gebrekkige sturing personeel, werkdruk) Klachten/meldingen van derden over de bedrijfsvoering.
Heerhugowaard, wel naleving Gescheiden opslaan en afvoer afvalstoffen (levert geld op) Energiebesparing (levert geld op) Administratieve verplichtingen (logboek) (verhoogde controle druk) Compartimentering (brandwerende)scheidingen (verhoogde controle druk) Geluid (uitgebreid voorlichtingstraject en zelfcontrole bij horeca)
Delft, niet naleving Geluid: geld, bedrijfsvoering, spanning tussen regelgeving en wat bedrijven willen op betreffende locatie. Melding: gemakzucht / onwetendheid. Opslag gevaarlijke stoffen: onwetendheid, ruimtegebrek voor goede uitvoering van regelgeving, gemakzucht. Geur: geld, onwetend, spanning tussen regelgeving en wat bedrijven willen op betreffende locatie (welstandscommissie staat geen afvoerpijp toe dus moeten ze ontgeuringsinstallatie plaatsen). Energie: onwetendheid, desinteresse (niet de nut en noodzaak inzien van energieregelgeving), te laat geïnformeerd (wij komen pas wanneer bedrijf zich gevestigd heeft en al investering heeft gedaan in bijv. foute lichtarmaturen).
Delft, wel naleving Opslag ADR 8 / Olie Keuring C.V. installaties Keuring koelinstallaties Administratie (algemeen) Afvalwater (vetafscheider, hemelwaterafvoer, etc.)
Zwolle, niet naleving Meldingen start bouw bij kleine werken, kleine aannemers, geen standaard procedure, men vindt het niet belangrijk, pakkans niet erg hoog ingeschat Asbest, overleggen van certificaat en bonnen achteraf, bij aandringen blijkt alles er wel te zijn maar het gaat om het opsturen ervan, vergunningen zijn verleend, controle afgerond, gemeente niet meer nodig, zien belang niet, teveel moeite Horeca geluid, ze zijn gewoon erg hardnekkig Blusmiddelen, daar waar het belang niet direct evident is, belang wordt niet gezien, niet panden en bedrijven die veel gecontroleerd worden, financieel aspect, contract is duurder dan na controle een nieuwe kopen
Zwolle, niet naleving Logboeken en verplichte administraties, tankcertificaten, onderhoud brandmeldinstallatie, certificaten bij bouw-materialen, logboek onderhoud vluchtroute aanduiding, slecht bijgehouden, certificaten kunnen niet worden getoond en of worden niet tijdig aangeleverd, veel voorbeelden hiervan (m.u.v. afvalboekhouding), zowel bouw als milieu, niemand specifiek verantwoordelijk, extra werk, men ziet belang niet, onwetendheid Incidentenmanagement bij vloeistofkerende vloeren, onwetendheid, zowel over verplichting als over het gegeven dat vloer niet vloeistofdicht maar vloeistofkerend indien geen certificaat, zien het als overdreven regel, met name kleine bedrijven, wel keurig bak absorptiegrit, wordt ook gebruikt, zien niet in waarom dit ook nog in procesbeschrijving moet
Zwolle, wel naleving Melding start bouw en diverse deelactiviteiten op bouwplaats, grote werken, grote aannemers werken met vaste procedures waarbij dit soort verplichtingen goed zijn geborgd Meldingen tanksaneringen uitgevoerd door gecertificeerde bedrijven waarbij het melden nu tot de vaste routine hoort Asbest, indienen melding, melding start sloop Aantal jaar strikt toezicht, verplichting nu goed doorgedrongen, ingesleten Afval, afvoer op juiste wijze en administratie aantal jaar strikt toezicht, verplichting nu goed doorgedrongen, ingesleten Installeren van installatie (brandblusinstallaties, stookinstallaties ed.) (m.u.v. van afwerking van de doorvoeren), uitgevoerd door erkende bedrijven, vastgestelde werkwijze
DCMR, niet naleving Indienen melding Activiteitenbesluit. Oorzaak: onwetendheid Indienen bodemonderzoeken Oorzaak: geld/onwetendheid Opslag gevaarlijke stoffen zonder voorziening (overeenkomstig PGS 15) Oorzaak: geld Aanwezigheid administratie Oorzaak: onwetendheid/boekhouder Opslag bodembedreigende stoffen zonder lekbak Oorzaak: geld/onwetendheid
DCMR, wel naleving Lichthinder Reden: makkelijk te voorkomen, algemeen geaccepteerd Lediging vetafscheider Reden: voorkomen verstopping riool Afvalscheiding Reden: geldbesparing en media-aandacht Onderhoud stookinstallatie Reden: contractueel vastgelegd Lozen van huishoudelijk afvalwater in het vuilwaterriool Reden: voorziening aanwezig
DCMR, analyse Specifiek voor de melding is het voor een bedrijf niet makkelijk uit te leggen waarom er een vragenlijst moet worden ingevuld om te kennen te geven dat het bedrijf ergens zit, terwijl er al iemand op de stoep staat, die blijkbaar zeer goed weet dat het bedrijf er zit Op te lossen door aan te dringen op het gezamenlijk invullen van de AIM en het bedrijf ter plaatse een tekening te laten maken of door het meldingsregime af te schaffen en ons op straat te laten ontdekken wat voor nieuwe bedrijven er zijn
DCMR, analyse Specifiek voor de certificaten van bovengrondse tanks blijken bedrijven niet te snappen dat er naast een tankcertificaat ook een installatiecertificaat moet zijn. N.B. Activiteitenbesluit eist alleen installatiecertificaat, maar ondernemers geven heel vaak het tankcertificaat, ook als wij duidelijk vragen om het installatiecertificaat (mogelijk op te lossen door vooraf contact met de leverancier door ons of contact door KIWA in algemene zin?)
DCMR, analyse Specifiek voor gasflessen zijn bedrijven van mening dat hun leverancier er wel voor zorgt dat zij goede flessen hebben, temeer omdat ze vaak gehuurd worden (op te lossen door de leveranciers op dit punt te controleren) Bodemonderzoeken; bedrijven zien daar zelf niets van en willen dat geld dus niet 'weggooien’. Soms is het gewoon moeilijk om precies te voldoen aan alle juncto's en doorlinkjes. Een gevaarlijke stoffenopslag moet bijv. aan aardig wat eisen voldoen. Zelf vergeten wij dan ook weleens een onderdeeltje.
DCMR, analyse Project metalectro 2007; aankondigingsbrief met de vijf meest voorkomende overtredingen uit het project ervoor hebben gestuurd? Dat hielp een beetje, maar er waren nog steeds overtredingen. Mogelijk hadden we in een bijlage duidelijker kunnen uitleggen wat de overtredingen zijn en hoe ze ze zelf kunnen controleren. Er is wel een toelichting gegeven, maar dat was de ambtelijke taal van de besluiten, niet een praktische invulling.
DCMR, analyse Wordt de naleving beter door controles? Afhankelijk van het bedrijfstype. Sommige blijven het nodig hebben om ons te zien.
Oss Niet niet willen maar eerder er niet aan denken. En regelgeving is vaak niet bekend Geld; maar wel actie na aanschrijving; aantal bestuurlijke maatregelen jaarlijks gering Aan de voorkant • Installaties keuringsfrequentie mensen er op wijzen • Alle controles 3 maanden van te voeren aankondigen met een lijst van de top 10 van overtredingen; na 6 weken belactie en afspraak maken voor controle • Actielijst ondertekend terug en steekproef
Top 5, niet naleven Keuringen, certificaten Administratie Melden Opslag gevaarlijke stoffen Bodembescherming
Top 5, wel naleven Afvoer afval Onderhoud, mits contract Vuurwerk, LPG Administratie (verschilt) Energie (verschilt)
Onwetendheid Laksheid Gemakzucht Onverschilligheid, desinteresse Ondernemers hebben andere prioriteiten Praktisch handelen Niet belangrijk vinden Niet bekend met het probleem Onduidelijke regelgeving Gebrekkige sturing personeel
Type (niet) nalevers Weten
Willen
Niet willen
Niet weten
Type (niet) nalevers Weten
Willen
Niet willen
Niet weten
Type (niet) nalevers Weten
Willen
Niet willen
Niet weten
Type (niet) nalevers Weten
Niet weten
Afvoer afval
Willen
Installatie certificaat
> 50% Melden
Geluid horeca
Niet willen Wig PGS ruimte
Communicatie
Communicatie
Communicatie
Communicatie
Klein en groot Goed naleefgedrag is vaak afhankelijk van het type bedrijf en niet zozeer te herleiden naar bepaalde regelgeving.
Contract
Pakkans Wel actie na aanschrijving Brandblusser; contract is duurder dan na controle een nieuwe kopen Vetvangput/olie afscheider; schoonmaken kost € 600,-; soms elke maand; bij controle volgt toch eerst waarschuwing Energie, wordt niet spontaan nageleefd maar men is wel bereid om direct energiebesparende maatregelen te nemen (lampen, tijdschakelaar boiler, uitschakelen reclame) als de investering laag en snel terug te verdienen is
Specifiek, opslag gevaarlijke stoffen Voorziening en handeling Keuring brandblussers Opslag zonder voorziening Deurdrangers los, deur vastzetten met wig Ontbreken dichtschuimende roosters
