geleide wandelingen, o.a. op de begraafplaats Tereken. In de Fondatie Baudelo is er zelfs een dauwwandeling

KLA I N T N SI

AS

Op zondag 14 september 2014 is het Open Monumentendag, de 26e editie. Het is een dag om op zoek te gaan naar de betekenis en de waarden van de stedelijke monumenten in het verleden, het heden en de toekomst. Op basis van het resultaat van de poll “Kies je favoriete monument” uit de editie 2013 werden vijf locaties uitgekozen: het stadspark met het Walburgkasteel, de Onze-Lieve-Vrouwekerk, het stiltegebied Fondatie van Boudelo in Sinaai, de Sint-Jozefkerk met de begraafplaats Tereken en de vernieuwde Salons in de Stationsstraat. Er wordt een boeiend en gevarieerd programma aangeboden met een muzikale picknick aan de kiosk, diverse verrassende geleide wandelingen, o.a. op de begraafplaats Tereken. In de Fondatie Baudelo is er zelfs een dauwwandeling. Ook voor kinderen is er een aanbod op maat. Meer details over het programma? www.sint-niklaas.be/monumentenzorg

2

foto’s Paul De Malsche

KASTEEL WALBURG

+ ROMAIN DE VIDTSPARK EN KIOSK In 1553 bouwde ridder van Waelwijck deze waterburcht op een boogscheut van de Markt van Sint-Niklaas. In de 19de eeuw kwam het domein in handen van de familie Van Naemen, die het kasteel grondig verbouwde en het park omvormde tot een romantische Engelse landschapstuin met residentieel karakter. Eind 19de eeuw werd er ook een collectie exotische bomen aangeplant. Vanaf 1953 werd het park openbaar. Van privaat domein, met eerst een functioneel karakter en nadien puur residentieel, evolueerde het domein naar een stadspark met een belangrijke functie in de stadskern (groene long, recreatief, ecologisch, educatief,...). toegankelijk Kasteel 10.00u - 18.00U Park: vrij toegankelijk Programma :

r ondleidingen met gids in het kasteel

Wie waren de bewoners van deze prachtige waterburcht? Wat heeft dit kasteel te maken met de Groote Oorlog? 14.00, 15.00, en 16.00u duur: 40 minuten Vertrek aan de ingang van het kasteel, reserveren niet nodig

r ondleidingen met gids in het park

Laat je rondleiden in dit veelzijdige park met enerzijds een gedeelte in Engelse stijl, met wandelwegen, bloemperken en een vijver en anderzijds een bosgedeelte. 12.00 en 14.15u duur: 40 minuten Vertrek aan de ingang van het kasteel, reserveren niet nodig

M uzikale picknick met animatie aan de 19de eeuwse kiosk muziek van de Koninklijke Harmonie Waesiana Kinderen kunnen zich uitleven met oude kinderspelen: stelten, hoelahoep en houten paardjes. picknicken van 12.00 tot 14.00u breng je eigen - afvalarme - picknick mee. Wij zorgen voor dekentjes. Bij regenweer, check de website, Facebook en Twitter om na te gaan of de activiteit plaatsvindt. Waar? Parklaan/Walburgstaat 35, dichtbij fietsknooppunt 36, Waasland 3

Onze -Lieve -Vrouwekerk Deze kerk, de tweede oudste kerk van Sint-Niklaas, werd in 1841-1844 gebouwd naar een ontwerp van Lodewijk Roelandt. Ze kreeg haar definitieve bekroning op pinkstermaandag 1896, met de plaatsing van het vergulde Mariabeeld van Frans Van Havermaet op de toren. De kerk is een eclectisch geheel met een indrukwekkend gepolychomeerd interieur van Guffens en Swerts. Wat brengt de toekomst? De discussie is bezig...





toegankelijk 12.00U

-

18.00u

Programma :

r ondleidingen met gids in de kerk

Weinigen beseffen hoe uniek de Onze-Lieve-Vrouwekerk wel is. Deze monumentale 19de eeuwse kerk heeft een bijzondere neoromaans-byzantijnse stijl en is bekend om haar symbolische wandschilderingen. 12.00, 13.00, 15.00 en 17.00u | duur: 50 min | reserveren niet nodig

b ezoek aan de toren tot boven de gewelven van de kerk

Klim een stukje tot op de gewelven in de Onze-Lieve-Vrouwekerk en ontmoet er de gids die je meer vertelt over dit verborgen “plekje” van de kerk 12.30, 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30u | duur 30 min groepjes van maximum 10 personen, tickets enkel verkrijgbaar aan de ingang van de kerk

C urieuzeneuzemosterdpot ANFITEATRO-amici della cultura italiana- geeft een lichte Italiaanse toets aan Open Monumentendag. Van Bruno over Miel Mul naar… Lépanto, een interactieve wandeling met Herman Cole rond de verhalen achter de gevels van het Onze Lieve-Vrouwplein en een wel heel bijzonder glasraam in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. 13.30 en 15.30u | duur: 1.15u vertrek aan de woning Onze-Lieve-Vrouwplein 24, enkel na reservatie vóór 8 september via website monumendo.jimdo.com F ilm Filmfragmenten uit de collectie van het stadsarchief brengen enkele hoogdagen in de Onze-Lieve-Vrouwparochie in beeld. In deze filmcompilatie is een glansrol weggelegd voor een hoogstaande Sint-Niklase dame. doorlopend | reserveren niet nodig Waar? Onze-Lieve-Vrouwplein, Sint-Niklaas, dichtbij fietsknooppunt 36, Waasland 4

STILTEGEBIED

"FONDATIE VAN BOUDELO ”

Deze natte gronden werden rond 1200 geschonken aan de abdij van Boudelo, die er door gerichte ingrepen in slaagde het gebied te ontginnen. Het is nu een waardevol natuurgebied en één van de laatste stiltegebieden in de regio. Vochtige ruigtes, hakhoutbossen, loofbossen, een hoogstamboomgaard, hooiland, poelen, sloten, wegels en knotbomen bepalen er het uitzicht.

Het landschap is gevormd door de extensieve historische ontginning. Na de abdijperiode kwam het gebied onder druk door landbouw en recreatie (weekendverblijven). Er werd echter resoluut de kaart van natuur- behoud en -ontwikkeling getrokken, waardoor dit nu nog steeds een waardevol en onbebouwd landschap is. Kom bij voorkeur per fiets! Wegbeschrijving op de website.

doorlopend toegankelijk Programma : Doorlopend informatiestand van vzw Durme en werkgroep Leefmilieu Sinaai aan het pompgemaal bij de Stekense vaart (te bereiken via de Aartdreef, ter hoogte van Cadzandstraat 8 in Sinaai), reserveren niet nodig Alle wandelingen vertrekken aan dit infopunt

D auwfiets - en wandeltocht (Sint-Niklaas Fondatie Sinaai) Een stiltegebied wordt nog indrukwekkender wanneer men het bezoekt bij het ontwaken van de natuur. Het wordt dus vroeg opstaan voor deze tocht! We vertrekken voor een fietstocht van 15 km vanuit Sint-Niklaas en rijden langs rustige wegen. Vertrek 5.30u aan de trappen van het stadhuis enkel na reservatie via [email protected] U ontvangt meer details na inschrijving Meer informatie over de dauwfiets- en wandeltocht via 03 778 33 38 of [email protected] Wie enkel wil wandelen kan aansluiten voor de dauwtocht om 6.30u aan het pompgemaal (kruispunt Aartdreef/Stekense Vaart, fietsknooppunt 97). Meer informatie over de dauwfiets- en wandeltocht via 03 778 33 38 of [email protected]

C ultuurwandeling in het spoor van Reynaert Wat hebben Reynaert de Vos, Boudelo en de Fondatie met elkaar te maken. Aan het einde van de wandeling zal je het verband zien. 14.30u | duur 1.30u | reserveren niet nodig vertrek aan de infostand aan het pompgemaal N atuurhistorische wandeling Een natuurgids laat je kennismaken met het monumentale landschap van dit stiltegebied dat uniek is in zijn soort 10.00 en 11.00, 13.00, 14.00, en 16.00u | duur: 60 min | reserveren niet nodig vertrek aan de infostand aan het pompgemaal Waar? pompgemaal, kruispunt Aartdreef/Stekense Vaart, Sinaai, fietsknooppunt 97, Waasland 5

SINT-JOZEFKERK en BEGRAAFPLAATS TEREKEN De Sint-Jozefkerk (1872-1878), de derde parochiekerk van Sint-Niklaas en in de volksmond beter gekend als de Terekenkerk oogt aan de buitenzijde zeer slank en sober. Het neogotische interieur werd ontworpen als een totaalkunstwerk met een sterke symboliek en overleefde, door gebrek aan middelen, grotendeels de 20ste eeuwse moderniseringsdrang. Het kerkhof achter de kerk werd in 1878 in gebruik genomen en herbergt indrukwekkende grafmonumenten in een landschappelijk kader. Wat brengt de toekomst? Welke rol kan het kerkhof spelen in het landschapsbeheer? De gidsen gaan in op deze thema's én op de oorlogsgetuigen op deze site.

toegankelijk Kerk 12.00U - 18.00u

Begraafplaats 10.00U

- 18.00u

Programma :

R ondleidingen in de kerk

Laat je verrassen door het neogotische interieur, de prachtige glasramen en het unieke orgel van de monumentale Sint-Jozefkerk 14.30 en 15.30u | duur: 50 min | vertrek aan de ingang van de kerk | reserveren niet nodig

P apaverwandeling

De gids neemt je mee langs indrukwekkende grafmonumenten en de zerken van de oorlogs- en burgerslachtoffers uit de Groote Oorlog. 14.30, 15.30 en 16.30u | duur: 60 min | vertrek aan de ingang van de begraafplaats reserveren niet nodig

V an grijs naar groen

Welke rol kan deze plaats spelen in het landschapsbeheer van de stad en hoe evolueert ze van kerkhof naar begraafpark? Een medewerker van de dienst Groenbeheer leidt je rond. 15.00 en 16.00u | duur: 45 min | vertrek aan de ingang van de begraafplaats reserveren niet nodig

R eflectie rond de mogelijke herbestemming van kerken in Sint-Niklaas. 16.30u | duur 30 min | reserveren niet nodig

I deeënmuur bezoekers kunnen hun eigen visie en originele ideeën voor herbestemming van kerken achterlaten doorlopend O rgelconcert: We sluiten de dag feestelijk af met een concert op het unieke, barokke orgel. 17.00u | reserveren niet nodig Waar? Tereken 3, Sint-Niklaas, in de buurt van knooppunt 44, Waasland 6

SALONS In 1928 bouwde textielfabrikant Edmond Meert een indrukwekkend herenhuis in de Stationsstraat. Het huis fungeerde een aantal jaren als feestzaal onder de naam ‘Salons Carlton’. Voor talrijke Sint-Niklazenaren was het dé uitgelezen locatie voor hun trouwfeest of hun jubileum. In 1988 werd het geopend als museum. Vandaag vormt het gebouw een culturele ontmoetingsplek in de recent heraangelegde winkelstraat. Het gebouw staat bij veel mensen in het geheugen gegrift en kreeg de laatste jaren bij de kinderen ook een speciale betekenis als ‘Huis van de Sint’.

toegankelijk Salons 10.00U - 18.00u gratis inkom naar aanleiding van Open Monumentendag Programma :

V an kelder tot zolder

Laat een gids je meenemen langs de verborgen plekjes van deze intrigerende herenwoning gebouwd door voormalig textielbaron Edmond Meert. 11.00, 14.30, 15.30, 16.30u | duur 50 min | reserveren niet nodig

T heesalon Speciaal voor Open Monumentendag wordt het Groot Salon nog eens open gesteld. Geniet in het gezellige salon met het prachtige uitzicht over de tuin van een lekker kopje koffie of thee van Delicatessen Van Pouck. 13.00 tot 18.00u | doorlopend C reatieve workshop voor kinderen/gezinnen Kinderen gaan aan de slag met foto’s van de monumenten in Sint-Niklaas. Dat kasteel? Lijkt je dat een plek voor draken en stoere ridders? Woont er in dat huis een reus? Zou een likje roze verf dat brugje opfleuren? In de kelders van de Salons ben je meester over de dingen en tover je je eigen unieke monumenten tevoorschijn. Geschikt voor kleuters. Atelier in de kelder | reserveren niet nodig T entoonstelling: Inzendingen "Creatief met Maria Vergult ”

Maria Vergult, het gouden Mariabeeld op de toren van de Onze-Lieve-Vrouwekerk, is een baken in de stadskern. Inwoners en bezoekers werden uitgedaagd om dit prominente beeld te gebruiken als inspiratiebron voor een eigen kunstwerk. Het resultaat van de wedstrijd is één dag te bewonderen in de Salons. Doorlopend Waar? Stationsstraat 85, Sint-Niklaas, dichtbij fietsknooppunt 36, Waasland

7

VU: schepen Annemie Charlier, Grote Markt 1 – 9100 Sint-Niklaas | Layout www.sarahvanosselaer.be

Praktisch De locaties liggen op wandelafstand van elkaar. De afstand naar Sinaai is ongeveer 10 km. Alle locaties zijn ook zonder gids, mét infofiche te bezichtigen. check de website van Sint-Niklaas voor de laatste updates en voor routebeschrijvingen www.sint-niklaas.be/monumentenzorg en volg ons op Facebook en Twitter

Suggestie voor uw dagprogramma: route met kinderen wandeling in het stiltegebied in Sinaai picknick en animatie in het stadspark kinderatelier en tentoonstelling “Creatief met Maria Vergult” in de Salons route bij stralend weer dauwwandeling en fietstocht in het stiltegebied in Sinaai bezoek aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk wandeling en picknick in het stadspark theesalon in de Salons wandeling op begraafplaats Tereken route bij minder stralend weer wandeling in het stiltegebied in Sinaai bezoek aan Kasteel Walburg bezoek aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk theesalon en tentoonstelling “Creatief met Maria Vergult” in de Salons wandeling op begraafplaats Tereken en orgelconcert

Contact tot 12 september dienst Cultuur / Monumentenzorg Grote Markt 1, 9100 Sint-Niklaas | Tel: 03 778 33 38 Mail: [email protected] Contact en info op 14 september, tijdens Open Monumentendag: dienst Toerisme 03 778 35 00 10.00-12.30u en 13.00-18.00u