Bijlage 4 – Overzicht ‘witte vlekken’ en knelpunten regio Midden-Holland en Rijnstreek VO
Situatie augustus 2012 1
Inleiding
De besturen VO en VSO in de regio Midden-Holland en Rijnstreek hebben uitgesproken om In het kader van Passend Onderwijs een inventariserend onderzoek te doen om de knelpunten en witte vlekken in de regio in beeld te brengen. Een ‘witte vlek’ betekent dat er geen passend onderwijs voor de betreffende doelgroep leerlingen in de regio aanwezig is. Het kan zijn dat buiten de regio wèl een passend onderwijsplaats aanwezig is. Besproken zal dan moeten worden of het acceptabel is dat deze leerlingen buiten de regio onderwijs volgen. Een ‘knelpunt’ duidt er op dat er wel onderwijsplaatsen zijn voor de betreffende doelgroep, maar dat deze onderwijsplaatsen onvoldoende ‘passend’ zijn, dan wel dat er te weinig onderwijsplaatsen zijn, zodat er wachtlijsten ontstaan. Bij deze inventarisatie is de kwaliteit van de aanwezige voorzieningen buiten beschouwing gebleven. 2
Overzicht huidige witte vlekken en knelpunten
1. Thuiszitters Omschrijving
Zeer diverse groep (leerplichtige) leerlingen. Het zijn vaak leerlingen op het grensvlak tussen onderwijs en zorg :multiproblematiek – verslavingsproblematiek - geen vaste woonplaats etc. Hierbij ook leerlingen met schoolfobie, chronisch zieke leerlingen, psychiatrische problemen e.d. De groep leerlingen met onverklaarde lichamelijke klachten, hoort hier ook bij (vanuit cluster 3-LG/LZK (REC Zuid-Holland midden/noord) en de afdeling onderwijszieke leerlingen van HCO (Den Haag) en MHR (Gouda e.o.) is hiervoor een protocol ontwikkeld i.s.m. vele instanties (o.a. LUMC, jeugdartsen, e.v.a.). Leerlingen die hieronder in een andere categorie worden genoemd (bv. leerlingen met een verstandelijke beperking en gedragsproblemen) kunnen uiteindelijk in deze categorie terecht komen.
Informatiebronnen
Ingrado/leerplicht / Onderwijsconsulenten
Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt
Wat verandert er in het
Het aantal thuiszitters wordt voor de inspectie één van de belangrijkste indicatoren in het
kader van Passend Onderwijs?
toezichtkader voor de samenwerkingsverbanden
Geschatte omvang doelgroep
20 à 30 leerlingen Voor Praktijkonderwijs GHP op jaarbasis 2 a 3 lln. In combinatie met rubriek 2
Verschil Rijnstreek /
Niet bekend
Midden-Holland Hoe wordt het nu
Ad hoc oplossingen – op individuele basis: inzet Gedragswerk; Yulius, Plusgroep Gouda;
‘opgelost’?
tijdelijke ‘werkschool’arrangementen. Trajecten vanuit de AB-diensten cluster 3-LG/LZK (Leiden, Den Haag en Delft) om de leerling met onverklaarde lichamelijke klachten weer naar school te krijgen. Er wordt pas een indicatie (en dus een rugzak) aangevraagd als de leerling en ouders meewerken aan behandeling en terugkeer naar school.
Gewenste oplossingsrichting
Preventief: mentoren beter toerusten in het signaleren: - absentiegedrag - contact met ouders Preventief: aandacht voor informatievoorziening rond overgang po - vo Curatief: gebruik maken van mogelijkheden voor e-learning (zie bv. experimenten Alterius) Curatief: enkele plaatsen in een gespecialiseerde (psychiatrische) instelling – in een andere regio
Kosten
Inkoop plaatsen gespecialiseerde instelling (cluster 4 voor leerlingen met ernstige gedragsproblemen : De Sprong Maarsbergen? – andere opties? Nog verder uitzoeken
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
1
2. ‘Zmolkers’ (leerlingen met een laag IQ en ernstige gedragsproblemen Informatiebronnen
Landelijke werkgroep LECSO onderzoek RENN 4 Notitie NJI Dianne Raedema
Omschrijving
Leerlingen met IQ lager dan 80? en ernstige gedragsproblemen; het gaat om Praktijkschoolleerlingen en zml- leerlingen. Zmolkers zitten eigenlijk tussen cluster 3 en 4 en praktijkschool in. Cluster 4 heeft bij de criteria geen IQ grens, praktijkschool tussen 6075 en cluster 3 tussen 54 en 70
Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt: Er zijn een aantal ‘oplossingen’, maar deze voldoen niet voldoende. Voor de Rebound Pro zijn te weinig plaatsen beschikbaar.
Wat verandert er in het
-
kader van Passend Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep
Ongeveer twintig leerlingen per jaar. Nog verder uitzoeken: Praktijkonderwijs en cluster 3) Het probleem doet zich met name voor op het snijvlak overgang PO-VO en bij afstroom VMBO/LwOO naar Pro vanuit de BOVENBOUW van het LwOO.
Verschil Rijnstreek/Midden-
Rebound Pro plaatsen alleen in Gouda
Holland Hoe wordt het nu
Er is een groep op de Parkschool in Alphen aan den Rijn en in Gouda.
‘opgelost’?
Er is een Rebound Pro - Gouda(voor 6 leerlingen Praktijkonderwijs – wordt verhoogd naar 8 leerlingen).
Gewenste oplossingsrichting
Curatief: Met name voor de jongeren van 15 à 18 jaar zijn leerwerktrajecten nodig (zoals voorheen AtWork)daarvan is de focus altijd terug naar school. Voor de jongere leerlingen (12 à 16 jaar) is een gespecialiseerde setting nodig. Nog verder onderzoeken waar en hoe? Ook hier is de werkschool (trajecten door UWV ingekocht) voor een ws beperkte tijd voor oudere leerlingen mogelijk. In Gouda is men niet enthousiast over de werkschool (door de te hoge eigen bijdrage van de school voor Pro waar de leerling ingeschreven moet blijven. In de Rijnstreek moeten we nog ervaring met deze leerlingplaatsen opdoen. Het gaat (o.a. ook) om leerlingen met zeer ernstige spijbelproblematiek in combinatie met justitieel ingrijpen.
Kosten
Inkoop leerwerktrajecten voor …leerlingen Inkoop gespecialiseerde onderwijssetting voor ….leerlingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
2
3. Leerlingen die uit jeugddetentie komen Omschrijving
Leerplichtige leerlingen die na het uitzitten van hun straf in een jeugddetentie-instelling weer terug naar de school in hun woonplaats gaan, maar waar het (ondanks de begeleiding) niet goed mee gaat
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt? Wat verandert er in het
In de huidige regelgeving hebben leerlingen die JJI op een Jeugdzorg Plusinstelling
kader van Passend Onderwijs?
verlaten automatische indicatie voor één jaar voor cluster 4. Deze regeling blijft zo.
Geschatte omvang doelgroep
6 à 8 leerlingen
Verschil
Niet bekend?
Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu ‘opgelost’?
Er zijn op de Plusschool enkele plekken beschikbaar.
Gewenste oplossingsrichting
Voor deze leerlingen zou trajectbegeleiding gericht op terugkeer op school zinvol kunnen zijn.
Kosten Opmerkingen
Het is niet duidelijk wie er zicht op houdt of een leerling uit detentie direct weer onderwijs kan volgen. Leerplicht zal nagaan wie dit in de gaten houdt. Er zijn in sommige RECs afspraken gemaakt, dat de contacpersoon van JJI hierover contact onderhoudt met contactpersoon vanuit REC. Er is een protocol voor gemaakt. Inzet JPT.
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
3
4. Leerlingen met stoornissen in het autismespectrum Omschrijving
a. Leerlingen met stoornis in het autismespectrum en laagfunctionerend (en soms ook nog andere gedragsproblemen) b.Leerlingen met stoornis in het autismespectrum èn cognitieve mogelijkheden voor vmbo/havo/vwo
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
a. Witte vlek: leerlingen moeten buiten de regio onderwijs volgen en de betreffende scholen geven voorrang aan leerlingen uit de eigen regio. (Leo Kannerschool – Oegstgeest en J.C. Pleysierschool ( Den Haag) b. Onvoldoende ondersteuning in het regulier onderwijs. Kwaliteit van het geboden onderwijs is niet altijd voldoende. Beperkt aantal plaatsen op het ParkCollege.
Wat verandert er in het
Middelen (voorheen centrum autisme) komen naar het samenwerkingsverband.
kader van Passend Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep
170 ASS leerlingen in het regulier VO (schooljaar 2010-2011 /bron 6) 90 leerlingen VSO Leo Kanner/J. C. Pleysier (teldatum 1-10-2011 / bron 7)
Verschil
In Midden-Holland is twee jaar geleden een traject gevolgd met de VO-scholen om deze
Rijnstreek/MiddenHolland
leerlingen in het regulier onderwijs op te vangen. Dit was een moeizaam traject. Er is een ‘foto’ gemaakt van de voorzieningen op de scholen. (*6)
Hoe wordt het nu ‘opgelost’?
b. Park College Gouda bovenbouw vmbo en bovenbouw havo Park College Alphen aan den Rijn havogroep (leeftijd?) Er gaat een sterk ‘aanzuigende werking’ uit van voorzieningen voor deze doelgroep. VO-scholen hebben eigen ‘oplossingen’ bv. Speciale onderbouwklas op de Goudse Waarden
Gewenste oplossingsrichting Kosten Opmerkingen
Aandacht voor de PRO-leerlingen met autisme; soms is extra ondersteuning nodig.
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
4
5. Leerlingen waar de overgang tussen vmbo en mbo niet goed verloopt Omschrijving
Leerlingen die in de overgang tussen vmbo en mbo niet de juiste onderwijsplek vinden. Leerlingen die niet kunnen kiezen of wel kiezen, maar snel afhaken in het mbo.
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt:: Er worden diverse mogelijkheden opgezet/uitgeprobeerd, maar er is nog geen structurele aanpak.
Wat verandert er in het
Andere beleidswijzigingen: invoering referentieniveaus en eisen die aan MBO leerlingen
kader van Passend Onderwijs?
worden gesteld. En naast de invoering van PO zijn er ook wijzigen m.b.t. de niveau-1 opleidingen (Entree-opleiding). Stapelen van niveau-1 diploma’s vervalt en de MBO’s nemen in 2013-2014 ook geen extranei aan. Daardoor ontstaan eer problemen m.b.t. de toekomst van tientallen leerlingen Pro.
Geschatte omvang doelgroep
Enkele tientallen m.b.t. problematiek niveau 1
Verschil
Plaatsen voor enkele leerlingen in Plusschool Gouda
Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu ‘opgelost’?
Hiervoor is reeds een VSV-project. De trajectbegeleiders zijn in dienst bij het RMC. Zij richten zich op de overstap. Een nieuw projectplan is in de maak. ID College is trekker. VO maakt deel uit van de stuurgroep. Plusschool – mbo groep (enkele plaatsen in Gouda) TOP klas ID College Enkele VO scholen expertimenteren met een Vakcollege: bv. Schoonhovens College: Techniek College
Gewenste oplossingsrichting
Indien mogelijk : handhaven van de huidige situatie: stapelen van niveau-1 moet mogelijk blijven en samenwerkingsrelaties Pro / MBO moeten op het huidige niveau worden gehandhaafd.
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
5
6. Leerlingen die te laat (in de hogere leerjaren) instromen in Praktijkonderwijs Omschrijving
Er blijven meer leerlingen met een laag IQ in het regulier basisonderwijs (daling deelname SBO); in eerste instantie stromen deze lln ook in bij reguliere VO-scholen,(soms met LWOObeschikking), maar dit blijkt later toch te hoog gegrepen te zijn.
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt: onderwijsplaatsen zijn wel beschikbaar.
Wat verandert er in het kader van Passend Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep
Voor de aanmelding 2012-2013 minimaal 10 in regio Rijnstreek
Verschil Rijnstreek
Niet bekend.
/Midden-Holland Hoe wordt het nu
Dit punt wordt besproken met het samenwerkingsverband PO. Het lijkt noodzakelijk om de
‘opgelost’?
kennis over Praktijkonderwijs te vergroten bij ib’ers en leerkrachten groep 7 en 8.
Gewenste
Preventief: Voorlichting verbeteren in het basisonderwijs en SBO (imago Praktijkonderwijs
oplossingsrichting
bij leerkrachten en ouders) Preventief: Aandacht voor verbetering overgang van leerjaar 2 naar leerjaar 3 lwoo Curatief: Scholen voor VO kunnen een lwoo-beschikking soms omzetten in een beschikking pro. Scholen voor VO kunnen alleen in het eerste leerjaar VO nog een beschikking lwoo of pro aanvragen. Doen zij dit niet, dan zijn de kansen verkeken. Ook rekening houden met de indicatiestelling: verloopt nu nog via RVC, mogelijk straks gewijzigd beleid voor indicering Lwoo en Praktijkonderwijs.
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
6
7. Langdurig zieke leerlingen Omschrijving
Leerlingen die langdurig ziek zijn en buiten de regio op school gaan, bijvoorbeeld UMC, Leidse Buitenschool Mytylschool De Thermiek, Maurice Maeterlinckschool, De Piramide e.d. (cluster 3 indicatie) en leerlingen met bv. chronische vermoeidheid/migraine zonder cluster 3 indicatie (zie ook bij 1 genoemde leerlingen).
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Witte vlek : leerlingen gaan buiten de regio naar school Knelpunt:: - leerlingen zijn soms thuiszitter; soms niet bekend bij leerplicht - Wanneer cluster 3 indicatie aanvragen?
Wat verandert er in het
Bekostiging wijzigt.
kader van Passend Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep Verschil
Niet bekend.
Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu ‘opgelost’?
Inzet consulenten Onderwijs aan zieke kinderen Trajecten vanuit de AB-diensten cluster 3-LG/LZK (Leiden, Den Haag en Delft) om de leerling met onverklaarde lichamelijke klachten weer naar school te krijgen. Er wordt pas een indicatie (en dus een rugzak) aangevraagd als de leerling en ouders meewerken aan behandeling en terugkeer naar school. Er is een werkgroep van Leerplicht bezig om in samenwerking met de GGD een protocol op te stellen.
Gewenste
Er zijn specialisten nodig die ‘ziektebeeld’ goed kennen en daarover kunnen adviseren;
oplossingsrichting
daarnaast is vaak extra onderwijsondersteuning nodig; Rebound voor deze leerlingen?
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
7
8. Leerlingen met gedragsproblemen die (net) geen cluster 4 indicatie krijgen Omschrijving
Deze leerlingen verblijven deels in rebound/herstart/op de rails of elders in het regulier onderwijs, maar krijgen onvoldoende ondersteuning om het onderwijs goed te kunnen volgen, omdat hun gedragsproblemen in het regulier onderwijs onvoldoende aangepakt kunnen worden.
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt:: de aanwezige onderwijsvoorzieningen zijn niet ‘passend’ , omdat de leerling geen adequaat onderwijs ontvangt en de mogelijkheden van de reguliere scholen ‘overvraagd’ worden.
Wat verandert er in het kader van Passend
Criteria mogen door swv zelf worden vastgesteld. Daar zitten mogelijkheden, maar ook financiële beperkingen
Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep Verschil Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu
Er komen beperkte mogelijkheden om deze leerlingen een ‘rugzakje’ vanuit het
‘opgelost’?
samenwerkingsverband te geven; Met ingang van 1 augustus 2012 is er weer een potje voor het schooljaar 2012-2013 van ca. 40 mille. Hierover gaat de CTVS. Het reglement is in voorbereiding. Daarnaast is er een mogelijkheid voor inzet van de trajectbegeleiders. trajectbegeleiding
Gewenste oplossingsrichting
Preventief: Het gaat hier om ‘risicoleerlingen’ die soms al gesignaleerd zijn op de basisschool. Evt. tijdelijke begeleiding vanuit basisschool naar onderwijsplaats in voortgezet onderwijs. Mogelijk ook inzet van programma’s als PBS om een goed basisklimaat te realiseren. Curatief: Meer mogelijkheden voor onderzoek/observatie en/of OPDC setting? Inzet van gedragsspecialisten/gespecialiseerde AB’ers
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
8
9. Leerlingen die de problematiek van cluster 4 overstijgen Omschrijving
Deze leerlingen verblijven over het algemeen in een cluster 4 voorziening maar doen een te groot appèl op de mogelijkheden daar bv. drugverslaafden, jongeren met ernstige psychiatrische stoornissen.
Informatiebronnen
Onderzoek RENN4
Witte vlek of knelpunt?
Witte vlek: Specialistische voorziening nodig; liefst in combinatie met dagbehandeling/psychiatrische voorziening
Wat verandert er in het kader van Passend
Indicatiecriteria vervallen. Voor deze leerlingen kan een andere ondersteuningszwaarte worden afgesproken.
Onderwijs? Geschatte omvang doelgroep Verschil Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu
Voor enkele leerlingen: De Sprong Maarsbergen
‘opgelost’? Gewenste
Bij nieuwe indicatiestelling door samenwerkingsverband mogelijkheid benutten om zware
oplossingsrichting
ondersteuning (categorie 2 of 3) toe te kennen en speciale plaatsen te reserveren voor opvang in een gespecialiseerde voorziening, waarschijnlijk buiten de eigen regio.
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
9
10. Leerlingen die gebruik maken van herstart/op de rails/rebound (Plusschool) Omschrijving
Deze leerlingen verblijven tussen de 15 en 40 weken in deze voorziening in Gouda of Alphen aan den Rijn.
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt: Plusscholen moeten anders worden opgezet en ingericht. Meer maatwerk, meer differentiatie, duale trajecten, gerichtere nazorg, Kwaliteit van het onderwijs moet beter.
Wat verandert er in het kader van Passend
De middelen voor Herstart, Op de Rails en de Rebound worden straks toegekend aan het samenwerkingsverband. De mogelijkheden worden verruimd om eigen invulling te geven
Onderwijs?
aan de inzet van deze middelen.
Geschatte omvang
Navragen Nicole Gerritsen (De Rotonde)
doelgroep
Misschien ook Sjaak Kreeft (coördinator Plusschool Gouda) vragen
Verschil Rijnstreek/Midden-
De voorzieningen Plusschool/Rotonde in Alphen aan den Rijn en Gouda bieden verschillende mogelijkheden (zie ook punt 2, 4 en 5) , in Alphen aan den Rijn geen
Holland
mogelijkheden voor PRO leerlingen
Hoe wordt het nu
CtvS verlengt soms plaatsing in Rebound en benut ‘lege’ plaatsen Op de Rails/Herstart.
‘opgelost’? Gewenste
Er is verbetering van de begeleiding bij terugkeer nodig.
oplossingsrichting
Daarnaast liefst uitbreiding met meer flexibele mogelijkheden: kortlopende en langlopende trajecten: ook combitrajecten (2 dagen regulier onderwijs – 3 dagen Plusschool) en varianten Meer samenwerking met Jeugdzorg
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
10
11. Leerlingen die geïndiceerd zijn, maar voor wie geen plaats is in het speciaal onderwijs Omschrijving
Dit gaat vooral over cluster 4 leerlingen
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt: de voorzieningen zijn wel aanwezig, maar hanteren een wachtlijst.
Wat verandert er in het
Zorgplicht: het samenwerkingsverband is verplicht om ervoor te zorgen dat de leerling een
kader van Passend Onderwijs?
passende onderwijsplaats heeft.
Geschatte omvang doelgroep Verschil
ParkCollege Alphen aan den Rijn is minder flexibel door het hanteren van jaarklassen +
Rijnstreek/MiddenHolland
aparte groepen voor internaliserende en externaliserende problematiek
Hoe wordt het nu ‘opgelost’? Gewenste oplossingsrichting
- meer flexibiliteit m.b.t. plaatsing van leerlingen - meer capaciteit cluster 4 in Alphen aan den Rijn
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
11
12. Leerlingen die twee keer zijn blijven zitten en daarom niet meer op het regulier vo kunnen blijven Omschrijving
Leerlingen vmbo-t/havo/vwo (vooral leerjaar 4,5 en 6) die voor de tweede keer zijn blijven zitten
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt: de mogelijkheid bestaat om vavo te volgen, maar er zijn problemen m.b.t. de kosten
Wat verandert er in het
Zorgplicht: het samenwerkingsverband is verplicht om ervoor te zorgen dat de leerling een
kader van Passend Onderwijs?
passende onderwijsplaats heeft.
Geschatte omvang doelgroep
?
Verschil
?
Rijnstreek/MiddenHolland Hoe wordt het nu ‘opgelost’? Gewenste oplossingsrichting
Afspraken over kosten: wie betaalt
Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
12
13. Leerlingen met de Nederlandse nationaliteit die zijn opgevoed in een andere taal (en dus het Nederlands onvoldoende beheersen) Omschrijving
Leerlingen met de Nederlandse nationaliteit, vaak opgegroeid in het buitenland, die door verhuizing naar Nederland kunnen, maar de Nederlandse taal onvoldoende beheersen om het onderwijs te kunnen volgen dat past bij hun cognitieve vermogens
Informatiebronnen Witte vlek of knelpunt?
Knelpunt:
Wat verandert er in het kader van Passend
Zorgplicht: het samenwerkingsverband is verplicht om ervoor te zorgen dat de leerling een passende onderwijsplaats heeft.
Onderwijs? Geschatte omvang
Enkele leerlingen per jaar
doelgroep Verschil Rijnstreek/Midden-
?
Holland Hoe wordt het nu
Plaatsing bij ISK en (indien nodig) afspraken over financiering
‘opgelost’? Gewenste
Bij de ISK afdeling opvang voor deze leerlingen realiseren
oplossingsrichting Kosten Opmerkingen
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
13
3
Overzicht mogelijk toekomstige witte vlekken en knelpunten
Door strengere selectie ‘aan de poort’ van het VO, bestaat de mogelijkheid dat het meer moeite kost om leerlingen te plaatsen. Afgelopen periode (juni – augustus 2012) was dit al zichtbaar in het aantal ‘gevallen’ dat leerlingen moeilijk geplaatst konden worden. Vooral in de regio Rijnstreek betrof dit meer leerlingen dan andere jaren. 4
Algemene opmerkingen
*
Het is wellicht nodig om strikte afspraken te maken dat leerlingen die één jaar op een ZAT lijst staan, worden
*
gemeld aan het CtvS voor actie. Bij de overgang van PO naar VO worden niet alle gegevens goed doorgegeven.
* *
Het is nodig dat er meer aandacht is voor de samenwerking met ouders. Mentoren moet meer toegerust worden om een signalerende rol te vervullen bij bv. veelvuldig, kortdurend verzuim
* *
(Te) hoge plaatsing zorgt voor problemen: reële advisering is nodig. Voorzieningen als de Plusschool en cluster 4scholen zouden onderscheid moeten maken in internaliserende en externaliserende problematiek. Deze problematieken vragen een verschillende aanpak. Als deze leerlingen op een aparte / verschillende voorziening onderwijs zouden kunnen volgen, zou dit mogelijk voor ouders ook acceptabeler
* *
zijn (beeldvorming Plusschool en ParkCollege!). Voor een bepaalde doelgroep leerlingen is meer praktijkgericht onderwijs nodig: Vakcollege. Oplossingen moeten niet altijd gezocht worden binnen het onderwijs. Sommige leerlingen zijn meer gebaat bij Jeugdzorgtrajecten.
Preventief: -
5
Meer aandacht voor voorlichting op het basisonderwijs. -Zorgen voor een goede begeleiding van de ouders. Bronnen
Voor het maken van dit overzicht is gebruik gemaakt van: 1
Onderzoek naar dekkende expertise in de regio Rijnstreek – juli 2008 Margaret Rekers en Lia van Meegen
2 3
Gesprekken met bestuurders en directeuren. Bijeenkomsten werkgroep Expertise samenwerkingsverband Rijnstreek – februari 2012/maart 2012
4
Gesprek met ‘sleutelfiguren’ : Ineke van Vliet (CtvS) , Bert Gravesteijn, Tanny de Groene (trajectbegeleider), Olga…. (Leerplichtambtenaar gemeente …) op 26 april 2012.
5 6
Samen-Werken aan Passend Speciaal Onderwijs Suzanne Beek/Aleid Schipper KPC groep; maart 2012 ‘Fotoboek Autisme’ samenwerkingsverband Midden-Holland en Rijnstreek - Machiel van de Laar KPC Groep; juni
7
2011 Kengetallen OCW – 4 april 2012
8 9
Kortlopend onderwijsonderzoek ‘eerder aandacht voor praktische leerlingen in het basisonderwijs’ IVA 2010 Sardes: leerlingstromen PO-VO in Midden-Holland en Rijnstreek, 2011 (revisie: 2012)
Versie 4 – 27 september 2012 – Lia van Meegen
14