Geheugenpoli’s Nu, en in de toekomst Prof Frans Verhey
Anno 1985 • • • • • •
Je kunt er toch niets aan doen Huisarts wacht af Pappen en nathouden Bij crisis: cisordinol, RIAGG Ziekenhuisopname ‘Verkeerde’ bed Verpleeghuis
Geheugenpoli: eerste ontwikkelingen • Primair gebaseerd op research – Research in vroege diagnosKek • Pathogenese • Vroege diagnosKek • Klinisch geneesmiddelen onderzoek
• PaKëntenzorg – Trok mensen aan die zochten naar diagnose en advies • • • •
Nieuw start punt Vroege behandeling/ management Helpt om te anKciperen op wat komen gaat EmoKonele, juridische, prakKsche steun
DemenKe 2012 • Meer aandacht voor vroege diagnosKek – Technisch – Ondersteuning
• • • •
Beter begrip van wat in hersenen gebeurt Betere organisaKe van zorg/ ketens Meer aandacht voor maatschappelijke aspecten Complexiteit wordt steeds duidelijker
ADI world report 2011 WHO erkenning WAD 2011 • Hoogste prioriteit • Tijdige (Kmely) diagnose van groot belang • EffecKeve intervenKes mogelijk
5
Waarom vroege diagnosKek ? • • • • • • • • • •
Duidelijkheid CrisissituaKe vóór zijn Beter voorbereiden Lichamelijke factoren Niet alleen, lotgenotencontact Mogelijkheden voor hulpverlening Leren omgaan met Medicijnen op een vroeg moment Zelf beslissingen nemen Juridische aspecten
6
mo Ni i l , mpdt i l , j 8 N ul 8 N, i N ue l i , u, i o lt
Ramakers, Verhey, Metsemakers, et al. 2010.
DefiniKe geheugenpoli Een mulKdisciplinair team dat zich bezig houdt met de diagnosKek en behandeling van (vroege stadia van) demenKe
DefiniKe Gezondheidsraad 1988 8
Uitgangspunten • Vroege diagnosKek is geen doel op zichzelf • Beter: vroege management – Leuker kunnen we het niet maken.. – Medica:e, accepta:e, aanpassing, begeleiding, voorlich:ng, – ‘Succesvol dementeren’
• Ziekte‐gerichte diagnosKek en zorgdiagnosKek hand in hand • Onderdeel van de keten, adviserend aan huisarts
9
mo mpt
l
dp , ul bE/ ë:bEE/
Npl
w
Geheugenpolimonitor, Verhey e.a., 2010
mo mpt
l dp , ul bE/ ë:vVVK
Npl
w
Geheugenpolimonitor, Verhey e.a., 2010
mo mpt
l dp , ul bE/ ë:vVVE
Npl
w
Geheugenpolimonitor, Verhey e.a., 2010
h me l i puB, ul bEE/ :vVVE
Npl
.
13 Ramakers, Verhey: Aging & Mental Health 2010
h me l i pu i i N ul t
i i Nw
14
KTë Ni , , ui l p , ul Ai pA B, 8 u, u pul
15
Paar getallen 1998 2003 2009 Aantal GPs
12
40
64
Gemiddeld aantal pp / jaar
130
215
268
Aandeel met demenKe
85 %
63 %
58 %
Aantal pp met demenKe
1326
5418
9948
% van alle nieuwe gevallen in Nederland (N=22.500)
6 %
24 %
44 %
Geheugenpolimonitor, Verhey e.a., 2010
16
Opzet in Maastricht • MulKdisciplinair – Psychiater, neuroloog, internist/ geriater, spec ouderenzorg – Neuropsycholoog – Op indicaKe: logopedie, ergotherapie
• MulKdisciplinair overleg • Advies gesprek, verslag ook naar paKent • Natraject 17
DemenKe: conKnuum van ernst Jonger Verder gezond Lichte klachten DemenKe? Of bv depressie, stress gerelateerd • Vragen zelf om consult • MMSE > 20 • • • •
Ouder Comorbiditeit ErnsKge klachten DemenKe duidelijk Familie vraagt om consult • MMSE < 20 • • • • •
18
In Maastricht: twee sporen • Geheugenpoli + – Vaak ‘jongere’ mensen (meesten < 70 jaar) – Lichte demenKe, of nog eerder – Vooral vraag: wat is er aan de hand
• DiagnosKsch Onderzoeks Centrum PsychoGeriatrie (DOC‐PG) – Vaak ouderen (meesten 80+ jaar) – Meestal duidelijke demenKe – Vooral vraag naar (organisaKe van ) zorg 19
Geheugenpoli • Meer nadruk op diagnosKek naar onderliggende ziekte • Intake, diagnosKek (dagdeel), plan, uitslag • Vaak MRI, soms lumbaal puncKe naar biomarkers • Neuropsychologische begeleiding • Gericht op uitleg wat er aan de hand is, acceptaKe, aanpassing • Cholinestase remmers
20
DOC‐PG • RIAGG, geheugenpoli, geriatrie • Onderdelen: – Huisbezoek RIAGG afd ouderenzorg – Geriatrische screening, lab, fysio, ergo – Neuropsychiat screening, CAMCOG, CT
• MulK‐disciplinair overleg • Nagesprek met familie • Diagnose, advies, evaluaKe advies tbv huisarts
het DOC-PG team
: d l i npul u, h o d l
Geen significant effecten op cognitie (MMSE) Wolfs, e.a., 2009
: d l i 5i Nep, do l d p5i Ne
N l de t l d l u o N l bV0 A N d Nul e l e A l i n1 p ud udAl p A l **
*
Wolfs, e.a., 2009
Kosten effecKef
26
i ni o , da
27
DemenKe 2037 • • • • • •
Geneesmiddel tegen Alzheimer, Remmers Heel vroege (preklinische) diagnosKek DomoKca AcKevere public health aanpak PaKent en mantelzorg ‘partner in care’ Menselijke zorg
DemenKe 2036 • • • • • •
Geneesmiddel tegen Alzheimer? Remmers ? Heel vroege (preklinische) diagnosKek ? DomoKca ? AcKevere public health aanpak PaKent en mantelzorg ‘partner in care’ Menselijke zorg
Issues voor Curacao • • • • • • •
Zin/ onzin van vroege diagnosKek ? Is er een noodzaak voor een geheugenpoli ? Welke taken moet die hebben ? Wie coördineert dit ? Op welke lokaKe ? Welke disciplines horen daarbij? Samenwerking met huisarts ? 30
Masha Danki
31
