Geachte collega’s, Beste leden van de Centrale, Het is opnieuw Rosh Hashana. De tijd vliegt zienderogen voorbij en de geschiedenis van de Centrale wordt telkens opnieuw aangevuld met een jaar vol nieuwe gebeurtenissen. Dit is de eerste keer dat ik mij aan U richt als pas verkozen voorzitter van de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid. De Centrale is een unieke instelling in België en waarschijnlijk in de wereld. Het is moeilijk een andere niet-gouvernementele organisatie te vinden die bijna haar volledig doelpubliek als lid heeft. De Centrale is tevens uniek door te steunen op een volledig democratisch verkozen beheerraad die de verscheidene groeperingen binnen onze gemeenschap vertegenwoordigt. De Centrale is de actieve weerspiegeling van de belevenissen van de joodse gemeenschap in Antwerpen van de voorbije 100 jaar. Met actief bedoel ik dat onze instelling actief de armoede binnen onze gemeenschap aanvecht. Het is alsof wij de gemeenschap bekijken door een verzachtende bril. Zonder de Centrale zou onze Jishoev volledig blootgesteld worden aan de negatieve gevolgen van de economische schommelingen. De Centrale ving de immigranten op na de Eerste Wereldoorlog, de overlevenden van de Shoah en tot vandaag steunt zij op elke mogelijke manier de noodlijdenden onder ons. De onstabiele economische situatie dezer dagen die enkel een tegenhanger had in de jaren ’20, neemt elke zekerheid weg. Niets wordt meer als van zelfsprekend beschouwd en zoals in de medische wereld, zijn de zwakkeren de eerste slachtoffers. Het sociale vangnet die de Centrale vormt rond onze gemeenschap heeft meer dan ooit de steun van iedereen nodig. De Centrale vertegenwoordigt de ziel van de Joodse Gemeenschap. Wij zijn allemaal verantwoordelijk voor elkaar en er is geen beter moment dan tijdens Rosh Hashana dan zich erover te bezinnen. Rosh Hashana is een feest. Met jullie steun kunnen wij ons een Rosh Hashana inbeelden zonder armoede. Shana Tova Sylvain Lipschutz Voorzitter
Centrale Magazine - 38
Centrale Magazine - 5
WELDADIGHEID IS NOODZAKELIJK VOOR DE GEVER De Talmud; tractaat Bava Batra, vertelt ons dat Rabbi Elazar, voordat hij het dagelijks gebed begon eerst een goede daad verrichtte met het helpen van minderbedeelde personen. Rabbi Elazar was ervan overtuigd dat hij G-d voor zijn eigen behoeften pas kon aanbidden, door eerst te helpen en zorgen voor de benodigdheden van iemand anders. Deze gedachte telt ook voor ons. Voordat wij de Eeuwige op Rosh Hashana vragen ons met een voorspoedig jaar te bedelen, behoren wij eerst te zorgen voor de hulpbehoevende in ons midden. Nadien mogen wij ons pas tot G-d wenden om voor onze eigen verlangen op te komen, dat ons tot tevreden kan stemmen. Onze Wijzen hebben verklaard; Hoe meer de gever de armen helpt met zijn vrijgevigheid, helpt de arme, die de weldadigheid ontvangt, de persoon die het geeft. Dit is zo om drie redenen; - Door het ontvangen van de weldadigheid maakt de ontvanger het mogelijk voor de gever zijn plicht en zijn opdracht in deze wereld na te komen. - Door hulp te verlenen aan hen, die het nodig hebben, verbetert en verfijnt hij zijn eigen karakter en vergroot zijn gevoeligheid voor het leed en pijn van mensen. -
Behoeftigen steunen maakt het mogelijk voor ons, de Eeuwige in onze eigen behoeften te laten helpen.
Geen enkele weldadigheidsinstelling in onze stad verdient meer warme en enthousiaste hulp dan De Centrale, Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid, want deze instelling bereikt alle mensen, waar ze zich ook mogen bevinden en in welke omstandigheid. Ik wens aan allen een gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar
Opperrabbijn D. M. Lieberman
Centrale Centrale Magazine Magazine -- 6 6
לשנה טובה תכתבו ותחתמו
Copyright Eu ropean Union
‘ … Dat zal een dag zijn die gevierd wordt met bazuingeschal’ (Numeri 29,1) Rosh Hashana, verjaardag van de schepping van de wereld, van de schepping van de mens. Van ganser harte bied ik aan de Joodse gemeenschap van België en ook aan de ganse Joodse gemeenschap van de Europese Unie, mijn welgemeende wensen aan, op deze zeer bijzondere dag, ‘Hoofd van het jaar’ maar ook, en ook, ‘Oordeelsdag’ die ter inkeer en zelfonderzoek uitnodigt. Moge dit jaar U zacht en zoet zijn, even zoet als ‘een appel in honing gedoopt ‘. Moge het geschal van de sjofar, van de ramshoorn, aan het Joodse volk het goede nieuws van het teruggevonden geluk aankondigen. Moge de witte kleur van het feest U aan ‘de heiligheid en de zuiverheid van de tijd’ doen herinneren. En moge het geschal de geesten van ons allen, Joden en niet Joden, wakker schudden en openen voor het goede nieuws van het teruggevonden geluk. Het geluk van het ‘samen leven’. Het geluk naar elkaar te luisteren en niet alleen elkaar te horen. Het geluk naar elkaar te kijken en niet alleen elkaar te zien. Het geluk elkaar beter te begrijpen en niet altijd en alleen maar te praten in de woestijn van onszelf. Of, anders gezegd, het geluk te mogen terugvinden van de ontdekking van de ‘andere’. De ‘andere’ die door zijn persoon de hele mensheid afspiegelt en weerspiegelt. Zoals in de Zohar geschreven staat : ‘Twee ogen. Twee oren. Twee neusgaten. Eén mond. Eén gezicht. Zeven lichtpunten om de wereld te verlichten. Zeven werelden om het licht op te vangen’. ‘Moge U worden ingeschreven voor een goed jaar’, met, ook dit jaar zoals alle jaren, al mijn dank aan de Joodse gemeenschap in België en in Europa voor de bijdrage die zij levert aan onze welvaart, onze samen-leving, onze cultuur en onze spiritualiteit. Voorzitter van de Europese Raad Herman Van Rompuy Centrale Magazine - 8
Zoals de joodse groet bij Rosh Hashana luidt, wens ik aan de lezers van ‘de Centrale’ en aan alle joodse medeburgers van ons land bij dit joodse nieuwjaar: Leshana tova tekatev v’etachetem! (Mag u worden ingeschreven voor een goed jaar!) Een goed jaar is meer dan een jaar zonder verdriet en ook meer dan een jaar van louter vreugde (als dat al zou bestaan). Een goed jaar is een jaar van toegenomen wijsheid en meer menselijkheid. Als mensen elkaar een jaar toewensen dat zoet mag zijn als honing, dan bedoelen ze ook dat zijzelf alle bitterheid des harten af willen leggen. De joodse wijsheid is er zich van bewust dat je niet echt kunt feesten zonder te reflecteren. Daarom is Rosh Hashana ook een oordeelsdag: achterom kijken en de balans opmaken van het voorbije jaar om vooruit te kunnen kijken en plannen te kunnen maken voor het nieuwe jaar. De mens kan niet leven zonder de hoop dat het ooit beter of nog beter mag worden. Maar ware hoop begint met een terugblik. Retrospectie die vooral introspectie is: waar zijn wij tekortgeschoten in de verwachting die mensen over ons hadden en in het voornemen dat wij voor onszelf hadden gemaakt? Pas dan kunnen wij dromen van een nieuw jaar waarin wij wijzer worden, zodat men van ons ooit kan zeggen: “Een wijze ging voorbij, jawel, ein mensch!” Persoonlijke reflectie leidt ook tot maatschappelijke waakzaamheid. Ik ken de zorgen van onze joodse medeburgers, vooral hun bekommernis om binnen de cultuur die wij samen hebben opgebouwd, zichzelf te kunnen blijven (o.a. inzake het rituele slachten) en hun angst voor het toenemende antisemitisme. Daarom wens ik dat wij in het komende jaar samen kunnen ijveren voor meer verdraagzaamheid en respect. Respect is de basis van een goede samenleving. Ons land maakt een moeilijke tijd door. Om daar door te komen kan de wijsheid van Rosh Hashana ons helpen, want de sjofar (ramshoorn) luidt een nieuw begin in, een nieuwe schepping. Shana tova! Yves Leterme Eerste Minister
Centrale Magazine - 9
Rosh Hashana, het Joods Nieuwjaar, herinnert ons aan de schepping van de wereld. Daarom wordt op die dag op de sjofar geblazen. Het geluid van de ramshoorn kondigt een nieuwe schepping aan. Anders gezegd, de mens aan wie de schepping is toevertrouwd, krijgt elk jaar weer een nieuwe kans om te werken aan een betere wereld. Dat blijft nodig. Wie de toestand in de wereld bekijkt, kan immers wel eens verzuchten, met de woorden van de wijze uit de vijftiende eeuw, Salomon ben Ruben Bonafed: “Hoe lang nog eer onze duisternis een nieuwe morgen kent?” Tegelijk ziet hij ook vooruitgang in de internationale verhoudingen en beterschap voor de wereldgemeenschap. Dus lijkt de wens van Rosh Hashana misschien wel waar te worden: “Dat de duisternis van de chaos weer mag wijken voor het licht van de schepping!” Die nieuwjaarswens is niet alleen de uitdrukking van de hoop die in ons leeft, maar is ook een aanspraak op onze eigen verantwoordelijkheid. Want de wereld is ons gegeven, wij kregen de schepping in handen gelegd. Werken aan vrede en ijveren voor gerechtigheid zijn onze plicht. Als minister van Buitenlandse Zaken ondervind ik elke dag hoe moeilijk dat is, maar ook hoe noodzakelijk. Ik besef ook dat een rechtvaardiger wereld niet alleen gerealiseerd wordt aan de internationale onderhandelingstafels, maar evenzeer aan de keukentafel. De oude joodse wijsheid indachtig dat wie een mens redt de hele mensheid redt, besef ik dat elke mens in zijn kleine wereld werkt aan de grote wereld. Een wereld in constante beweging als de huidige, heeft mensen nodig die durven stilstaan. Alleen wie stilstaat bij het leven en zichzelf, kan de drie belangrijkste vragen stellen: waar kom ik vandaan, waar bevind ik me nu en waar wil ik naartoe? Deze vragen zijn belangrijk zowel voor de toekomst van de mensheid als voor de toekomst van elke mens. Met die vragen wens ik alle lezers van ‘de Centrale’ en alle Joodse landgenoten een mooi en zoet nieuw jaar toe. Shana Tova Umetukah! Steven Vanackere Vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken
Centrale Magazine - 10
C’est un plaisir de pouvoir, à l’occasion de la nouvelle année juive, Rosh Hashana présenter mes meilleurs vœux de bonheur et de prospérité à la Communauté juive. Alors que notre pays traverse une période difficile le nouvel an juif qui symbolise le renouveau et l’espoir, nous rappelle également qu’il est essentiel de favoriser un monde sans préjugés, ouvert et plus généreux. Roch Hachana célèbre l’anniversaire de la création du monde. C’est une fête solennelle, de réflexion et d’engagements. En cette période de bilan personnel, de remise en question et de bonnes résolutions à prendre, je vous souhaite de merveilleuses fêtes, une année 5772 douce comme miel. Qu’elle vous apporte joie, bonheur, santé et paix. Chana Tova !
Didier REYNDERS Vice-Premier Ministre
Centrale Magazine - 11
Ik bied van ganser harte de Joodse gemeenschap in ons land de beste wensen aan voor Rosj Hasjana. Sjana Tova Oemesoeka! Moge het nieuwe jaar 5772 inderdaad zoet en voorspoedig zijn. De overgang naar een nieuw jaar is altijd een geschikt moment om terug te blikken. Het afgelopen jaar was voor Vlaanderen een jaar van herstel na de economische en financiële crisis. Overheden, bedrijven en burgers hebben inspanningen moeten leveren, maar we zijn er sterker uitgekomen. Vandaag kennen we terug een sterke economische groei en kijken we vol vertrouwen naar de toekomst. Het afgelopen jaar was ook een jaar waarin we verder hebben gewerkt om een warme samenleving te creëren, één van de topprioriteiten van ons toekomstplan ‘Vlaanderen in Actie’. De Joodse cultuur maakt integraal deel uit van die warme Vlaamse samenleving. Zij is een absolute verrijking voor onze maatschappij – gisteren, vandaag en morgen. Graag dank ik de Joodse Gemeenschap voor haar bijdrage die ze levert aan onze welvaart, onze samenleving en onze cultuur. Ik wens onze Joodse medeburgers een fijn nieuwjaarsfeest en een mooi en voorspoedig jaar toe. Leshana tova tekatev v’etachetem ! Kris Peeters Minister-President van de Vlaamse regering
Centrale Magazine - 12
Sjana Tova! Heel dankbaar grijp ik graag deze gelegenheid om u, uw familie, al wie u dierbaar is en de hele Joodse gemeenschap met grote genegenheid en erkentelijkheid een warm, gelukkig, gezond en voorspoedig Nieuwjaar toe te wensen! In uw van tradities doordrongen gemeenschap is Nieuwjaar een periode van bezinning en reflectie op het voorbije jaar. U herdenkt de trouw van Abraham aan God door het blazen op de sjofar tijdens de diensten in de synagoge. U neemt ook de tijd om, in aanwezigheid van familie en vrienden, te genieten van symbolische spijzen: appelen, wortelen, dadels en de typische, ronde feestbroden. In de namiddag van uw Nieuwjaarsdag neemt u tijd voor de tasjliech: het werpen van de traditionele broodkruimels in het water. Slechte gedachten en zonden schudden we zo van ons af zodat het nieuwe jaar met een propere lei kan worden ingezet. Symbolische daden zoals deze helpen bruggen bouwen tussen culturen. Ze bevorderen het begrip en wederzijds respect voor de eigenheid, waarden en tradities van eenieder. Lang voor ik gouverneur werd, leerde ik de Joodse gemeenschap van zeer nabij kennen en ten zeerste waarderen. “Een deel van ons bestaan berust bij wie naast ons leven: dat is de reden waarom de ervaring van wie dagen gekend heeft waarin de mens voor de mens een ding was, onmenselijk is”, schreef Primo Levi. Deze solidariteit, broederlijkheid, oprechte interesse en betrokkenheid maar ook blijvende alertheid voor en ondubbelzinnige veroordeling van subtiele of uitgesproken woorden en/of daden van agressie of antisemitisme wens ik de Joodse gemeenschap. In het bijzonder in het jaar waarin we de bijzonder laffe bomaanslag aan de Synagoge in de Hoveniersstraat, 30 jaar geleden herdenken. Een wens en opdracht die geldt voor alle gemeenschappen en inwoners van onze prachtige provincie. Dat in het bijzonder De Centrale die positieve boodschap van naastenliefde en respectvolle omgang met eenieder consequent uitdraagt en beleeft, weten we. Laat die openheid voor eenieder een bron van inspiratie zijn in dit nieuwe kalenderjaar! Cathy Berx Gouverneur provincie Antwerpen
Centrale Magazine - 13
Als burgemeester van Antwerpen wens ik alle joodse inwoners een voorspoedig en gezond nieuw jaar toe. Nieuwjaar is niet alleen een periode van feest maar ook van bezinning. Een periode van terugblikken op het voorbije jaar en het opmaken van de balans. Zoals in elk jaar waren er slechte en goeie dagen. Een van de mooiste dagen voor Antwerpen en mij persoonlijk, was ongetwijfeld de opening van het MAS. We mogen trots zijn op ons Museum aan de Stroom, omwille van zijn architectuur en de baanbrekende scenografie. Maar vooral om het verhaal dat het museum vertelt: het verhaal van Antwerpen in de wereld en van de wereld in Antwerpen. De geschiedenis van onze stad is meegeschreven door de verschillende volkeren, gemeenschappen en culturen die hier in de loop der eeuwen terechtkwamen. In heel veel gevallen bereikten ze Antwerpen via de Schelde en langs diezelfde Stroom namen ze stukjes van onze stad mee terug naar de verste uithoeken van de wereld. De bijdrage die de joodse gemeenschap op die manier geleverd heeft (en ook vandaag nog levert) aan Antwerpen, kan moeilijk overschat worden. Dat brengt me meteen bij een van de slechte dagen van afgelopen jaar: ongeveer gelijktijdig met de opening van het MAS verscheen een studie die berichtte over het wijdverspreide antisemitisme onder Brusselse moslimjongeren. Ondanks het kosmopolitische karakter van onze stad, zijn ook onze joodse inwoners in het verleden meermaals het slachtoffer geweest van antisemitische gevoelens, en zeker niet alleen bij allochtone Antwerpenaars. Dat is en blijft onder alle omstandigheden onaanvaardbaar. ’t Stad is van iedereen. En daarvoor zullen we ons ook in het nieuwe jaar opnieuw elke dag ten volle inzetten. Shana Tova Patrick Janssens Burgemeester
Centrale Magazine - 14
De Centrale als rustbaken We luiden het jaar 5772 in. We staan opnieuw een jaartje verder. Het gaat snel, de wereld en onze omgeving veranderen in ijltempo. En ook onze Scheldestad ontsnapt niet aan die snelle veranderingsroes. Niet iedereen kan altijd dat snelle tempo bijbenen. Het is echter geruststellend te weten dat de Centrale nog altijd een rustbaken vormt, het sociaal middelpunt van de Joodse Gemeenschap in Antwerpen. Op Rosh Hashana, letterlijk het hoofd van het jaar, vieren we de start van het nieuwe jaar. Maar het is ook steeds een ijkmoment om even stil te staan en achterom te kijken. In de bijbel wordt Rosh Hashana trouwens ook beschreven als Zikaron Terua, de herinnering aan het blazen van de hoorn. Een nieuw jaar - de hoop op een betere toekomst - is dan ook nauw verbonden met onze realisaties en onze herinneringen, met onze ‘roots’. De roots van de Antwerpse Joodse gemeenschap en onze Scheldestad zijn nauw verstrengeld. De Centrale is daarbij een houvast, hét symbool van menselijke hoop. De schrijver Sholem Aleichem, inspirator van Fiddler on the Roof, verbleef een tijdje in Antwerpen toen hij met de Red Star Line van Rusland naar New York emigreerde. In Adventures of Mottel, the Cantor’s Son, beschreef hij onze stad in één adem met de Centrale, of beter gezegd de voorloper Ezra. Toen spitste de instelling zich toe op de straatarme immigranten. Nu gaan de steun en de hulp naar al wie het moeilijk heeft binnen de Antwerpse Joodse bevolking . Niet alleen de economische crisis liet haar sporen na. Als schepen voor Diamant sta ik op de eerste rij en zie ik de diamantindustrie dag na dag veranderen met alle gevolgen die daaruit vloeien. De verarming van de Joodse gemeenschap in Antwerpen kan dan ook moeilijk ontkend worden. Het is een uitdaging voor de Centrale om daar een passend antwoord op te vinden. Op Rosh Hashana moeten we ook naar de toekomst durven kijken. Waarbij we onze positie en onze troeven kunnen vergelijken met de rest van de wereld. Met fierheid kan ik besluiten dat de balans dit jaar positief is. Ik heb er alle vertrouwen in dat Antwerpen het Wereldcentrum van de diamant blijft, het Jeruzalem van het Noorden. Onze Centrale is de beste garantie om de toekomst van de Antwerpse Joodse gemeenschap veilig te stellen. Ze is niet alleen een bindmiddel binnen de gemeenschap. De Centrale geeft ook kansen aan allen die dreigen naast de boot te vallen. Ik wens de Centrale, de joodse Gemeenschap en de stad Antwerpen een succesvol, gezond, voorspoedig en gelukkig Nieuwjaar. Moge 5772 een zoet jaar worden, zoet als de honing van de acacia. Ludo Van Campenhout, Schepen voor stadsontwikkeling, sport en diamant Stad Antwerpen
Centrale Magazine - 15
Een nieuw jaar dient zich aan. Een moment om stil te staan bij wat was en wat komen zal. De joodse gemeenschap zal steeds een belangrijke plaats hebben in Antwerpen. Antwerpen zou niet zijn wat het is zonder die joodse aanwezigheid. Het is een symbool voor waar we als stad voor willen staan: een open haven voor iedereen, ongeacht afkomst of religie. Meer dan ooit is de Antwerpse bevolking heel verscheiden. Die diversiteit zal de komende jaren nog toenemen. Meer dan 170 nationaliteiten telt onze stad. Allemaal inwoners met een eigen levens- en wereldbeeld. Dat kan alleen maar succesvol verlopen als ieder ook respect heeft voor de eigenheid van de ander. Racisme of antisemitisme kunnen we niet tolereren. Als schepen van diversiteit spreek ik herhaaldelijk met vertegenwoordigers van de verschillende religies die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn. Een zaak valt me daarbij steeds op: iedereen wil hier in Antwerpen z’n leven opbouwen en dat op een vreedzame manier. De meeste inwoners van deze stad willen een omgeving waar hun kinderen veilig en vrij kunnen opgroeien. Daarom wil ik blijven geloven in een stad waar al die overtuigingen en nationaliteiten naast elkaar en met elkaar kunnen leven. Economisch zijn we in de ban van een schuldencrisis. Het zijn onzekere tijden voor velen. Ook sommigen binnen de Joodse gemeenschap worden getroffen door armoede. De Joodse weldadigheid lenigt de grootste noden. Ook op het OCMW kunnen mensen die het moeilijk hebben steeds een beroep doen. Als Schepen van Diversiteit en als OCMW-voorzitter wil ik blijven investeren in het uitbouwen van de dialoog tussen de verschillende gemeenschappen in Antwerpen. Ik ben ervan overtuigd dat de joodse gemeenschap daarin een belangrijke bijdrage zal leveren en wil iedereen een gelukkig, gezond en vreedzaam jaar toewensen. Shana tova! Monica De Coninck Voorzitter OCMW Antwerpen en Antwerps Schepen van Diversiteit, Sociaal Beleid en Loketten
Centrale Magazine - 16
Ik wens de Joodse Gemeenschap in ons land van harte een mooi Rosj Hasjana toe. Moge het nieuwe jaar veel voorspoed en geluk brengen. Als Antwerps schepen voor onderwijs, werk, economie en middenstand voel ik me uiteraard zeer nauw betrokken bij het welbevinden van de Joodse Antwerpenaren. De economische situatie in onze stad is de laatste decennia sterk veranderd. Heel wat sectoren vonden hun weg naar lagelonenlanden. Dat trof in de diamantsector vooral onze Joodse gemeenschap. Daarnaast spreken we in Antwerpen over de arbeidsmarktparadox. Dat wil zeggen dat onze stad heel veel werkzoekenden telt en toch zijn er nergens zoveel vacatures als in onze stad. De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt is dan ook noodzakelijkerwijs één van onze speerpunten in het beleid. Als ik kijk naar het opleidingsniveau van onze jongeren baart dit me zorgen. Lagere onderwijskwalificaties volstaan meestal niet meer om je weg te vinden op de arbeidsmarkt. Bovendien vormt taalachterstand een bijkomende drempel. Dat komt de integratie in onze samenleving niet ten goede. Nieuwjaar is traditioneel een moment van goede voornemens. In die zin hoop ik samen met de ganse joodse gemeenschap in Antwerpen te werken aan de bloeiende economie en een vooruitstrevend onderwijs in onze stad. Robert Voorhamme Schepen voor onderwijs, economie, werk en middenstand
Centrale Magazine - 17
Van ganser harte wens ik al onze Joodse medemensen een jaar vol vrede, verdraagzaamheid, voorspoed, geluk en goede gezondheid toe. Shana Tova, een zoet en goed jaar 5772 ! Bij het Joodse Nieuwe jaar, Rosh Hashana, is het een traditie om terug te blikken, te herinneren. Een moment om zich te ontdoen van slechte dingen en gedachten, te bezinnen en zich voor te bereiden op de belangrijke aspecten in het leven. Het kan ook voor andersgelovigen een mooie gelegenheid zijn om even stil te staan, te reflecteren en lessen te trekken om dan met vertrouwen de toekomst tegemoet te gaan. Een toekomst waarin we wederzijds respect en verdraagzaamheid hoog in het vaandel dragen. Eén van de doelstellingen van het stadsbestuur van Antwerpen is om van onze stad een plek te maken waar het aangenaam is om te wonen, te werken en te leven. De politie doet er alles aan om haar steentje daartoe bij te dragen. De band en de samenwerking tussen de Joodse gemeenschap en de politie is in het verleden altijd constructief geweest. Als waarnemend afdelingschef zal ik er al het mogelijke aan doen om deze goede band te behouden en waar mogelijk nog te verbeteren. De doelstelling van de Centrale is simpel maar vooral nobel en lovenswaardig. Na meer dan 90 jaar blijft de Centrale nog altijd trouw aan de principes van stichter Professor Niko Gunzburg. In tijden van toenemende armoede is het werk van de Centrale onontbeerlijk en ik wil dan ook mijn bewondering uitdrukken voor hun inzet. Koen Claus Commissaris /Lokale politie Antwerpen
Centrale Magazine - 18
Van ganser harte wil ik de Joodse gemeenschap ter gelegenheid van deze Rosj Hasjana veel vrede en voorspoed wensen voor het nieuwe jaar. In de rijke Joodse traditie is Rosj Hasjana de brug tussen wat was en wat nog moet komen. De start van het nieuwe jaar geeft ons de ruimte om stil te staan bij wat voorbij is. Vaak denken we dan aan wat beter kon. Maar laat ons ook niet vergeten stil te staan bij wat wél goed was. Want wat goed liep, geeft kracht en inspiratie om ook in dit nieuwe jaar de juiste keuzes te maken. Zo scheppen Rosj Hasjana en Jom Kipoer voor ons de nodige ruimte om tot verzoening te komen, harmonie te creëren in ons eigen leven en vrede te stichten tussen gemeenschappen. De jaarwisseling brengt ook de voortdurende verandering onder onze aandacht. Zowel ons eigen leven als de wereld waarin we leven zijn voortdurend in beweging. Deze Rosj Hasjana geeft ons de kans om even halt te houden bij de waarden die ons een heel jaar lang vooruit stuwen en doet het besef groeien dat grote antwoorden alleen mogelijk zijn als we samenwerken. Laat dat dan mijn wens zijn voor het nieuwe jaar: dat we momenten maken waar ideeën kunnen samenvloeien zodat we boven onszelf kunnen uitstijgen. Het is met deze gedachte dat ik u, uw familie en uw vrienden een gelukkig 5772 toewens. Ik hoop van harte dat voor ieder van u het geschal van de sjofar krachtig weerklinkt en u inspireert om werk te maken van voorspoed en vrede, van rechtvaardigheid en solidariteit. Sjana Tova! Alexander De Croo, Voorzitter Open Vld
Centrale Magazine - 19
Vorig jaar vierden Antwerpen en de Joodse Gemeenschap het 90-jarig bestaan van de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid, ook ‘de Centrale’ genoemd, opgericht in 1920 door de bewonderenswaardige Joodse Vlaming Nico Gunzburg. In de tweede helft van de 19de eeuw waren er evenwel al sociale werken voor de Joodse burgers van Antwerpen. Dit wijst erop hoe sterk het joodse leven is verankerd in de Metropool. Het sociaal vangnet van de Joodse Gemeenschap heeft alles overleefd, zelfs de judeocide tijdens de Tweede Wereldoorlog. Al die tijd hebben de joodse burgers van Antwerpen zelf de handen uit de mouwen gestoken om sociale noden te lenigen. De voorbije jaren is dat niet minder geweest. In moeilijke economische omstandigheden heeft ‘de Centrale’ weerwerk geboden tegen de toenemende armoede die ook vele joodse medeburgers trof, niet in het minst door structurele veranderingen in de diamantsector. In ons land weten we dat elk sociaal systeem maar kan overleven als er ook voldoende mensen zijn die een bijdrage kunnen leveren. Wij zijn ervan overtuigd dat arbeid het beste middel is tegen armoede. Daarom moeten we prioriteit geven aan werk voor zoveel mogelijk mensen. Dat zal ook nodig zijn om een antwoord te bieden aan de vergrijzing, die in heel Vlaanderen - en dus ook in de Joodse Gemeenschap - voelbaar is. De Centrale is ook al lang actief op het vlak van de kwalitatieve ouderenzorg. Dit moet blijven voortbestaan. We leven in moeilijke tijden, zowel op sociaal, economisch als politiek vlak. We moeten ons sociaal stelsel ook in de toekomst weten te vrijwaren, ondanks de snel toenemende vergrijzing. Wij geloven dat dit mogelijk is, als we de nodige hervormingen durven doorvoeren. Antwerpen moet een goede en veilige thuis blijven voor onze joodse medeburgers. Ze moeten er hun identiteit kunnen beleven binnen de Vlaamse gemeenschap. Dat mag niet in gevaar gebracht worden door latent antisemitisme dat zich soms verhult in felle acties tegen de staat Israël. Rosh Hashanah is een feest van bezinning en reflectie. Ik wens allen ook een goed nieuw jaar toe. Bart De Wever Algemeen voorzitter N-VA
Centrale Magazine - 20
AAN ONZE JOODSE MEDEBURGERS: SHANA TOVA! GELUKKIG NIEUWJAAR 5772 In de lange traditie van het Jodendom betekent het Nieuwjaarsfeest niet enkel het begin van een nieuw jaar, maar is ook een dag waarop de mens zich bezint voor de Allerhoogste en voor de medemens. De roep van de Shofar op Rosh ha-Shana onderstreept de beden om vergeving, de verbondenheid van de mens met G’d, met zijn medemensen, en met zijn voorvaderen. Het is een grootse traditie met een diepe zingeving, en zij getuigt van eerbied voor de Schepper en alles wat geschapen is. Diep en ondoorgrondelijk is de bron van het verleden, schreef Thomas Mann in zijn boek “Jozef en zijn Broeders”. Diep in het Jodendom liggen de wortels van onze beschaving en van de christelijke levensbeschouwing. Het is goed zich van deze grote verbanden bewust te blijven. Zeker nu velen, in de confrontatie met het postmodernisme en zijn alles relativerende onverschilligheid, zich opnieuw bezinnen over de waarden die aan de grondslag van onze Europese beschaving liggen. En het is eveneens van belang zich van deze verbanden bewust te blijven omwille van de kommer die eeuwenlang over de Joden in Europa is heengegaan, omwille van hun geloof of hun afkomst. De Joodse Gemeenschap in ons midden is voor ons een weldaad. In de eerste plaats omwille van de diepgang van de religieuze overlevering, omwille van de rijkdom van het Joodse denken, het filosofisch en artistiek scheppen en de maatschappelijke inzet van de joodse medeburgers. Maar ook omdat haar aanwezigheid ons herinnert aan voorbije ontsporingen. En zij is een antenne die ons waarschuwt voor nieuwe ontsporingen. De duivel komt namelijk nooit tweemaal door dezelfde deur. Onze beschaving blijft kwetsbaar. Elke generatie moet de oude normen steeds opnieuw actualiseren, “herijken”, tegen slijtage vrijwaren. De golf van het zogenaamde “klein antisemitisme”, het vandalisme en fysiek geweld dat uitging van randgroepen uit onze samenleving en dat in ons land in de eerste jaren van het voorbije decennium ronduit verontrustend was, is weggeëbd. Wat ons nu verontrust is een soort conceptueel, gesublimeerd antisemitisme dat erin bestaat Israël te brandmerken. In naam van de strijd tegen racisme en de verdediging van de onderdrukten, worden haatgevoelens ten aanzien van Israël als aanvaardbaar voorgesteld. Ook hier willen wij waakzaam zijn. Daarom gaan onze nieuwjaarswensen eveneens uit naar Israël, dat in de harten van onze Joodse medeburgers hier in België terecht een belangrijke plaats inneemt. Samen met hen blijven we hopen op een doorbraak in het vredesproces in het Midden-Oosten en op een duurzame pacificatie van de regio. En moge dit tevens betekenen dat Israël de erkenning en de veiligheid vindt waarvan andere naties genieten en waarop het zoals andere naties recht heeft. Wouter Beke CD&V-Voorzitter
Centrale Magazine - 21