MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING 12 e JAARGANG | EDITIE 4 | 2011
“Ge zult niet schaden” Volgens Heleen Dupuis wordt er te veel behandeld
Gaming in de fysiotherapie Hulp of hype? - Fit Voor Werk, de multidisciplinaire aanpak voor werkzoekenden Werkzoekenden niet langer op de reservebank - Inspringen op een groeiende behoefte Nieuw Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) in Amersfoort - ADHD bij volwassenen: een ondergeschoven kindje Impuls zet zich in voor doelgroep - Twee en een half jaar kwaliteitsmeting in de fysiotherapie Feiten en cijfers tot nu toe
Samenwerken maakt samen sterk Professionele centrale organisatie Partner van zorgverzekeraars Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapeuten, actief in gezondheid en leefstijl waarbij bewegen centraal staat. Naast de onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring worden de deelnemers actief ondersteund bij het benutten van nieuwe kansen in de markt.
Interesse? Neem dan contact op met de centrale organisatie voor een oriënterend gesprek. Telefoon: 0900-4636764 of via de website www.HetGezondeNet.nl Het Gezonde Net is HKZ-gecertificeerd.
Inhoud
6
Ge zult niet schaden Volgens Heleen Dupuis wordt er te veel behandeld
Gaming in de fysiotherapie: hulp of hype?
12
Fysiek, mentaal èn sociaal in beweging komen
18
Fit Voor Werk, de multidisciplinaire aanpak voor werkzoekenden
Inspringen op een groeiende behoefte
6
24
Nieuw Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) in Amersfoort
ADHD bij volwassenen: een ondergeschoven kindje
28
Impuls zet zich in voor doelgroep
18
Twee en een half jaar kwaliteitsmeting in de fysiotherapie 40 Feiten en cijfers tot nu toe
En verder One last thing Unieke zorgontwikkeling: van zittingen naar producten
5
12
38
DCB’s in de fysiotherapie
De lange adem van de orthopedisch manueel therapeut 46 Patiënt of consument 51
28
Column Rob Oudkerk
Bedrijfsprofielen
55
Intramed Holland indruk Het Gezonde Net Abakus NAOMT
Colofon
66
24
40
MR CUBE
Klinimetrie: functioneel trainen en testen met de MR Cube De MR Cube; een uniek systeem dat u eenvoudig aan elk trainingsapparaat kan koppelen en die communiceert via Bluetooth. De uitdagende software doet een appèl op de coördinatieve capaciteiten van uw patiënt. Testresultaten worden automatisch aan het EPD FysioRoadmap gekoppeld.
Isometric Gate
Random Explosive
Mathematics
Ski Game
Coordination test
Power Test
Door het pad te volgen, wordt er een beroep gedaan op coördinatie gecombineerd met isometrische spiercontracties.
Volledige Super G afdaling in 3D. De meest uitdagende oefening.
Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444
[email protected] www.mrsystems.nl
Door het terugkaatsen van de gele ballen, wordt er een beroep gedaan op timing en acceleratievermogen.
Een test die in 60 seconden een beeld geeft over de coordinatieve vaardigheden.
Bij de Dual Tasks worden wiskundige problemen gecombineerd met de beweging van verschillende spiergroepen.
Een eenvoudige test met informatie over snelheid en vermogen.
LUSIEF NU INC ERZUIL T U COMP JKSE ANDELI IN 3 MA NEN VAN TERMIJ CL. BTW IN € 800,- USIEF (EXCL ) LAPTOP
Een demonstratie van de MR Cube? Maak een afspraak met ons voor een demonstratie van 1 uur bij u in de praktijk via 023 - 750 54 44
One last thing Na de inspirerende interviews met Roger
de ondernemer aan het woord hoe je
tot de arbeidsmarkt. Een indrukwekkend
van Boxtel, Ab Klink en Wouter Bos heb-
ook wel prettig gestoord moet zijn voor
verhaal over een bijna verloren doelgroep
ben we opnieuw een prominent politicus
dit vak.
en een winnende aanpak. Oudkerk heeft het over consumentisme.
weten te strikken. Dat is iedere keer weer een uitdaging. We kijken naar poli-
Deze Movemens gaat veel over techno-
Jobs luisterde niet naar zijn klanten,
tieke voorkeur; na D66, CDA en PvdA, is
logische ontwikkelingen en innovaties.
want klanten weten niet wat ze willen
logischerwijs nu de VVD aan de beurt.
Je zou de redactie van Movemens bijna
omdat zij zich niet voor kunnen stellen
De relatie met de gezondheidszorg en
profetische eigenschappen toedichten.
wat mogelijk is. Of zoals Jobs’ inspira-
een duidelijke visie daarop is voor ons
Het was bij het samenstellen van dit
tor Henry Ford zei: “Als ik mijn klanten
ook van belang. En dit keer hadden we
magazine nog niet bekend dat de Apple
had gevraagd wat ze wilden, hadden ze
bovendien de wens om een vrouw onze
topman zou overlijden. Het was zelfs bij
gezegd ‘een sneller paard’. Je moet ze
cover te laten sieren. Dan worden we
Apple tot op het laatst niet bekend. De
laten zien wat ze willen!”
ook nog geprikkeld door reacties van
i-phone 5 zou in dezelfde periode worden
Dat is de kern van het probleem in ons
onze lezers op www.movemens.nl. Na de
geïntroduceerd, maar de ongeëvenaarde
zorgstelsel. Het is aanbodgericht en dat
vorige editie zou het ons niet meer lukken
marketingmachine van Apple heeft dit
creëert een (enorme) vraag. Juist dát
om een nog beter exemplaar te maken…
na het overlijden van Jobs om weten te
moeten we vermijden, is het pleidooi van
buigen naar de introductie van de i-phone
de politici in dit nummer. Voor de zorg -
4S (‘For Steve’, als eerbetoon).
waarvan de kosten beheersbaar moeten
Zou de wens altijd te verbeteren ook
blijven - logisch, voor een onderneming
de grote inspiratiebron van Steve Jobs
onbegrijpelijk.
zijn geweest? Jobs zelf is dat in ieder
We hebben voor dit nummer een onder-
geval voor heel veel mensen, zo bleek
zoek laten doen naar de inzet van o.a.
bijna dagelijks in de berichtgeving na
spelcomputers in de trainingszaal. Het
But there is one last thing. Heleen
zijn overlijden. In zijn - wederom erg
werkt in ieder geval heel motiverend,
Dupuis, de prominente politica van de
leuke - column refereert Rob Oudkerk
maar is vaak ook meer van hetzelfde.
VVD en Eerste Kamer geeft als ethica
aan de ongebreidelde energie van Steve
Wellicht dat er daarom nooit een
haar visie op de dilemma’s in de zorg.
Jobs. Bij weer een fenomenale product-
i-move is geïntroduceerd. Het Nationaal
Als collega-ondernemer een laatste tip:
presentatie hebben wij ons wel eens
Trainingscentrum echografie is een mooi
wie succes wil, verrast met iets waarvan
afgevraagd of Steve ADHD had. Die
initiatief van vaderlandse bodem, waar-
de klanten niet eens wisten dat ze het
diagnose nemen we namelijk nogal snel
aan we ook aandacht besteden. Evenals
wilden! j
in de mond terwijl we er zo weinig vanaf
aan een andere innovatief concept; de
weten. In deze Movemens een interes-
multidisciplinaire aanpak van Work2 bij
Namens de uitgever en redactie,
sant artikel vanuit het perspectief van
werkzoekenden met fysieke en psycho-
Geert-Jan van der Sangen
de ‘patiënt’ over ADHD. Verderop vertelt
logische problemen en een grote afstand
Reageren?
5
6
Ge zult niet schaden Volgens Heleen Dupuis wordt er te veel behandeld Tekst: Ellen Kleverlaan Beeld: Ivar Pell
Er wordt te veel behandeld door de specialisten in ziekenhuizen. Niet alleen zijn daar veel kosten mee gemoeid; naast financiële winst is er ook veel gezondheidswinst te behalen. De regie zou daarom veel meer in de eerstelijns zorg moeten liggen. Dat vindt Heleen Dupuis, Eerste Kamerlid voor de VVD. Een gesprek met een ethica die praktische oplossingen niet schuwt; precies wat we mogen verwachten van een politicus. Sinds twee weken hebben de leden
daarna. Hun senaat kost 20 miljoen per
van de zorg te beheersen bij de zorgvra-
van de Eerste Kamer een iPad. Heleen
jaar.” We spreken Dupuis in haar huis
ger moet komen te liggen en niet bij de
Dupuis heeft er het afgelopen jaar al
in Voorschoten, waar zij woont met haar
zorgverlener. Die laatste moet immers
mee gewerkt als één van de proefkonij-
hond, een Golden Retriever die gromt
zorg verlenen om brood op de plank te
nen. Maar dan zonder de app waarmee
naar journalist en fotograaf ‘omdat zij
hebben. Door van hem of haar te vragen
het apparaat nu is uitgerust en zo een
geaaid wil worden’.
om minder kosten te maken door minder zorg te verlenen is dan ook pervers. De
volledig papierloze Eerste Kamer moet faciliteren. De Eerste Kamer, toch de
Geen prikkel
geïnterviewden in MoveMens hebben
senioren uit de politieke arena, loopt
Het gezondheidszorgstelsel is een
het stuk voor stuk al eerder betoogd.
daarmee vooruit op de Tweede Kamer,
gemankeerd systeem. Dupuis steekt flink
Dupuis vindt dat mensen zelf meer moeten bijdragen aan de kosten van de zorg
‘De consument staat in het strijdtoneel om de kosten
door te betalen per verrichting, maar dan
van de zorg buitenspel’
zo meer. We hebben in Nederland het
wel bij een lagere premie. Waarover meest brede pakket aan basisvoorzieningen, zo heeft de Telderstichting, het
die nog geen papierloos bestaan kent.
van wal op de vraag op de prikkel om de
wetenschappelijke bureau van de VVD,
Maar de Tweede Kamer heeft assisten-
kosten van de gezondheidszorg te beper-
onderzocht. Mensen ervaren dus geen
ten, de Eerste Kamer niet. Dupuis legt
ken, niet verkeerd ligt. “We noemen dit
prikkel om een afweging te maken om
uit dat de Eerste Kamerleden dus ook
stelsel marktwerking, maar dat is het
bepaalde zorg wel of niet af te nemen,
een grotere noodzaak kennen om zo
niet. Want de verzekerde krijgt zijn zorg
want het zit toch al in het basispakket.
efficiënt mogelijk hun processen in te
in natura. Hij kan niet kiezen voor alter-
Kiezen voor een goedkoper alternatief
richten. “Overigens is de Eerste Kamer
natieven op basis van prijs: er is geen
is evenmin logisch om diezelfde reden.
van Nederland de goedkoopste senaat
inzicht in goedkopere of duurdere zorg.
Bovendien maakt het dus nauwelijks uit
ter wereld met 11 miljoen euro per jaar.
De consument staat in het strijdtoneel
hoeveel gebruik van zorgvoorzieningen je
Tsjechië, met 5 miljoen inwoners toch
om de kosten van de zorg buitenspel.”
maakt, want voor iedereen is de premie
een stuk kleiner dan Nederland, komt
Dupuis vindt dat de prikkel om de kosten
gelijk. “Ik vind het redelijk dat als je
7
veel gebruik maakt van zorg, je daarom
centueel gesproken hetzelfde bijdragen
bij dezelfde categorie patiënten op basis
ook meer betaalt. Dan ben je meteen
aan het collectief van zorgkosten. Maar
van de klachten tot een geheel andere
van de discussie verlost of rokers wel
die solidariteit is onzichtbaar gemaakt.
diagnose en behandelplan komen, dat
of niet meer premie moeten betalen. Op
Daaraan stoor ik mij. Om te beginnen zou
is een vreemd verschijnsel. Er zijn al
het moment dat rokers meer zorg afne-
iedereen in Nederland ervan doordron-
verschillende onderzoeken naar gedaan.
men, gaan ze daarvoor ook iedere keer
gen moeten zijn hoeveel de zorg kost.
Zowel in Nederland als internationaal.
betalen.” In Nederland vinden we een
Overigens wordt de last voor mensen net
Een verstopte neus is bijvoorbeeld bij de
dergelijk stelsel al snel onrechtvaardig
onder modaal niveau het meest gevoeld.
ene maatschap wel reden tot ingrijpen
voor mensen die buiten hun schuld een
We vragen van hen dus een grote mate
en bij de andere niet. En de verschillen
slechte gezondheid hebben. Voor Dupuis
van solidariteit, maar we vertellen het
zijn niet gering. Op een schaal van 1 tot
ligt die grens bij chronisch zieken, ernstig
ze niet.”
8, komen al die 8 mogelijkheden voorbij.” De oplossing is er een die in andere
gehandicapten en hoogbejaarden. “Voor bepaalde groepen mensen zullen we in
Interdoktervariatie
beroepsgroepen al usance is. “Wat nodig
dat geval voorzieningen moeten treffen.
Dupuis, wier man ernstig begon te
is, is een toetsend orgaan dat meekijkt
We zullen er ook voor moeten waken dat
dementeren alvorens hij in 2007 over-
bij medische diagnoses. Hoogleraren
mensen door hun zorgkosten niet door de
leed, heeft de verpleeghuiszorg van nabij
geneeskunde moeten nu stoppen als ze
armoedegrens zakken.”
meegemaakt. Ze was zeer te spreken
65 zijn, waarmee ik het overigens niet
over de betrokkenheid van de verpleeg-
eens ben. Zij zouden een uitstekende
Solidariteit
kundigen en verzorgenden. Minder van
rol kunnen vervullen in zo’n orgaan. Net
Zal het volk niet in opstand komen tegen
de zorg in technische zin: te grote aantal-
als in het notariaat en de advocatuur
zoveel meer eigen bijdragen aan zorgkos-
len mensen bijeen in één groep met te
al gebruikelijk zouden ze willekeurig in
ten? Als je het basispakket uitkleedt, dan
weinig verzorgenden, een kleine eigen
patiëntendossiers moeten gaan kijken.”
zul je ook de premie moeten verlagen,
kamer bovendien. Maar dat de bezuini-
Indicatiediscipline
‘De consument moet zelf meer bijdragen
En dan is er een tweede thema dat bij-
door per keer te betalen maar dan wel bij een lagere
is de indicatiediscipline van specialisten.
zorgpremie’
van overmatige medicatie, een overmatig
draagt aan de kostenproblematiek. Dat Die is te gering, vindt Dupuis. Er is sprake aantal diagnoses en een overmatig aantal ingrepen. Verwachten dat specialis-
zegt Dupuis. Maar er is meer dat moet
gingen een verdere verschraling van zorg
ten daarin zelf sturender zullen worden,
gebeuren. Want Nederland is in som-
inhouden, daar wil ze niet aan. “In de
is een lastig thema, dat betoogde zij
mige opzichten een raar landje, vindt zij.
cure is namelijk nog zoveel te winnen.
al. Zolang maatschappen omzet moeten
“Jan Modaal draagt van zijn 33.000 euro
Er is geen efficiënt gebruik van ruimte
draaien voor hun broodwinning, zullen
bruto-inkomen, 7.000 euro per jaar af aan
en apparaten. We moeten bijvoorbeeld
specialisten zich niet snel beperken in
de gezondheidszorg via werkgeverslasten
af van het denken in zorg tijdens kan-
de geboden zorg. Dupuis is dan ook voor-
en AWBZ-premie. Die laatste is zelfs 350
tooruren. En de DBC-systematiek heeft
stander van een systeem waarbij de spe-
euro per maand. Dat is dramatisch veel.
er alleen maar toe geleid dat er nog
cialisten in loondienst werken. Hoewel
En het erge vind ik dat het niet bekend
veel meer wordt gedaan in de zorg met
ze het ondernemerschap als VVD-er niet
is. Er zijn zelfs Tweede Kamerleden die
een verdere stijging in plaats van daling
graag de nek om zou draaien. “Eén grote
er geen weet van hebben. We hebben
van de kosten.” Wat Dupuis betreft zijn
maatschap waarin alle medische discipli-
een stelsel dat gebaseerd is op een
er twee centrale thema’s die de kosten-
nes meedraaien is wellicht een manier
sterke solidariteit: de sterken dragen
problematiek bepalen. De eerste is de
waarop besturen van ziekenhuizen meer
bij aan de zwakkeren doordat we pro-
interdoktervariatie. “Dat meerdere artsen
greep krijgen op de kosten.” En dan
8
zijn er in de zorg partijen die kunnen
Op straat
aandringen op een betere indicatiestel-
Dupuis: “Door zorg meer en keer in
ling. Zoals de zorgverzekeraars. “Ik vind
ketens te organiseren en eerstelijns zorg
dat de zorgverzekeraars meer moeten
in gezondheidscentra in de wijken te
kunnen sturen in de interdoktervariatie
centreren, moet één van de eerstelijns
en de indicatiediscipline. Hier zou een
zorgverleners de regie gaan voeren.
goed gebruik van ICT bij uitstek kunnen
Naast huisartsen kunnen dat dus ook
zorgen voor inzicht in de variaties die er
andere zorgverleners zijn. Patiënten met
tussen artsen bestaan en de discipline in
onverklaarbare lichamelijke klachten zijn
het indiceren.” En dan is er wat Dupuis
misschien beter af onder de hoede van de
betreft nog een grote speler op de markt,
psycholoog en met orthopedisch verwan-
die kan zorgen voor sturing van de twee-
te klachten bij een fysiotherapeut. Door
delijns zorg. Of eigenlijk zijn het er een
verschuiving van tweedelijns zorg naar
heleboel.
de eerste lijn en door meer samenwer-
‘Er is sprake van overmatige medicatie, een overmatig aantal diagnoses en een overmatig aantal ingrepen’ “De huisartsen zien wat er gebeurt in
king tussen eerstelijns en tweedelijns
de tweede lijn. Weten waar veel wordt
zorgverleners is er veel winst te beha-
voorgeschreven, zien ook wanneer een
len. Zowel in de kwaliteit van zorg als
diagnose met veel onderzoek in de twee-
financieel. Dat eerste zien we al, maar
de lijn opnieuw wordt gedaan, terwijl
financieel zien we de winst nog niet.
de huisarts die al heeft vastgesteld. Ik
Dat heeft voor een deel te maken met
vind dan ook dat we voorzichtig moeten
gewoontes, want de tweedelijns specia-
zijn met het verhogen van de druk op de
list is niet gewend om de regie aan de
huisarts. Ik heb veel vertrouwen in hen;
eerste lijn over te laten. Maar, gewoonte
zij doen bijvoorbeeld veel aan bijscholing,
geeft geen rechtvaardiging. Mensen zijn
40 uur per jaar. En zij waren al bezig met
niet geneigd te veranderen, zeker niet als
intervisie voordat het in de zorg breder
ze ervan overtuigd zijn dat het goed gaat
werd ingevoerd.” Ook het feit dat de
zoals het altijd al ging.”
huisarts over het algemeen gesproken
Het lijkt nog een reden te zijn om de stu-
een ander menstype is dan een specia-
ring in of regie over het aanbod van zorg
list, zorgt er volgens Dupuis voor, dat we
niet bij de zorgverlener te leggen, maar
de huisarts met een gerust hart als spil
elders: bij de ziekenhuisleiding en de
in de gezondheidszorg mogen zien. “Als
zorgverzekeraar. En dus bij de eerste lijn.
huisarts moet je een filantropische instel-
De huisarts zou ook de regie moeten heb-
ling hebben. Je krijgt alle ditjes en datjes
ben waar het de gegevens van de patiënt
te horen. Een gezondheidsklacht is vaak
betreft, vindt Dupuis. Een landelijk EPD,
een onderdeel van een breder scala aan
zoals de bedoeling was van oud-minister
problemen. Je moet dus een op de con-
Ab Klink, moest elke zorgverlener van
text van de patiënt gerichte blik hebben.”
Nederland inzage geven in willekeurig
9
Mijn Fysio Online verandert de wereld van fysiotherapeut en patiënt voorgoed Fysiotherapie 2.0 • De patiënt voert steeds meer de regie en vervult een actieve rol binnen de behandeling. • De patiënt neemt meer verantwoordelijkheid; u als fysiotherapeut treedt meer op als coach.
• U sluit meer bij uw patiënten en hun veranderende behoeften aan. • Fysiotherapie waar en wanneer de patiënt én de fysiotherapeut het uitkomt (‘het nieuwe werken’). • Anticipatie op dreigende arbeidstekort in zorgsector (en ook fysiotherapie sector).
Mijn Fysio Online is vooralsnog alleen beschikbaar voor UVIT verzekerden.
Heeft u belangstelling voor Mijn Fysio Online? Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op via www.defysioonline.nl, kies Mijn Fysio Online en kies ‘meer weten?’. Zie ook: www.movemens.nl/mijnfysioonline
welk dossier van wie dan ook. Daar heeft
tal in Nederland opgeleide specialisten
de Eerste Kamer een stokje voor gesto-
terug naar Curaçao. Het gevolg was dat
ken. De facto heeft de huisarts nu al de
er vier orthopedisch chirurgen werkten,
regie over de gegevens, niet de tweede
en ze verdienden allemaal goed. Waar
lijn. “Het is belangrijk dat de huisarts
meer aanbod is van zorg, wordt meer
en de apotheek met elkaar kunnen com-
zorg verleend. Ook dat is op deze plek
municeren. Ik kan mij ook nog voorstel-
al eerder betoogd. Dupuis, die jarenlang
len dat we het streekziekenhuis daarbij
medische ethiek doceerde, wil er nog
betrekken. Een elektronisch dossier op
wel een fundamenteel punt aan wijden.
grotere schaal is te vatbaar voor schen-
“Het oudste medisch-ethische principe
dingen van onze privacy. We kunnen
van Hypocrates, is ‘u zult niet schaden’.
er dan vanuit gaan dat onze medische
Dat was ongeveer in de vierde eeuw voor
geschiedenis op straat ligt. Bovendien
Christus. Het is nog immer relevant. Door
zijn elektronische dossiers enorm vatbaar
slechte diagnose en verkeerde indicatie-
voor fouten. Als je weet dat de belasting-
stelling worden mensen te snel geope-
dienst één van de betere is: in 25 procent
reerd of anderszins overbehandeld. Daar
‘We hebben een stelsel dat is gebaseerd
Prof. dr. H.M. (Heleen) Dupuis (66) is
op solidariteit, maar die solidariteit is onzichtbaar
Kamer der Staten-Generaal namens
gemaakt’
zij hoogleraar medische ethiek aan
sinds 8 juni 1999 lid van de Eerste de VVD. Van 1986 tot 2003 was de Universiteit Leiden. In de Eerste Kamer houdt Dupuis zich onder meer
van hun dossiers zitten fouten.” Wat de
is nog veel winst te behalen. In kwaliteit
bezig met volksgezondheid, wel-
oplossing is? Dicht bij de mensen hou-
van zorg en in geld.” j
zijn, onderwijs en wetenschapsbe-
den, zodat zij zelf hun fouten eruit halen,
leid. Sinds juni 2007 is zij de eerste
zegt Dupuis. “Zorg dat mensen zelf de
ondervoorzitter van de Eerste Kamer.
regie hebben over hun gegevens. Op een
Dupuis is tevens vicevoorzitter van de
kaartje dat je bij je draagt; bezoek je een
commissie medische ethiek van het
zorgverlener, dan heeft die via dat kaartje
Leids Universitair Medisch Centrum.
toegang tot jouw gegevens.”
Per 1 november 2009 is ze voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg
Overbehandeling
Nederland (VGN). Van 1981 tot 1985
Investeren in een grootschalig EPD: niet
was zij voorzitter van de Nederlandse
doen dus, zegt zij. Investeren in een volg-
Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie
systeem van specialisten opdat inzicht
(NVVE).
ontstaat in wie veel behandelt en wie er
Dupuis studeerde theologie en rech-
veel medicatie voorschrijft: Dupuis blijft
ten (kandidaats). Zij promoveerde in
erop hameren. De overleden echtgenoot
1976 op een proefschrift, getiteld:
van Dupuis was hoogleraar keel-, neus-
“Medische ethiek in perspectief”.
en oorheelkunde. Hij kwam regelmatig op Curaçao en nam waar dat er één orthopedisch chirurg was voor 140.000 mensen. Op een gegeven moment ging een aan-
11
12
Gaming in de fysiotherapie: hulp of hype? Tekst: Sanja Zuijderduijn Beeld: Rene Koster, Robert ten Berge
Revalideren terwijl je tennist, skiet of golft. In steeds meer fysiotherapiepraktijken en revalidatiecentra wordt gebruik gemaakt van spelcomputers om therapie voor patiënten gemakkelijker en leuker te maken. Maar hebben deze hulpmiddelen ook significant effect of is gaming slechts een vleesgeworden hang naar vernieuwing? De laatste jaren heeft het gebruik van
maanden van 2011 is het aantal studies
van de Cochrane Collaboration van dit
spelcomputers in de fysiotherapie een
verzevenvoudigd ten opzichte van de 2
jaar waarin van 19 onderzoeken de con-
vlucht genomen. De computers waarbij
jaren ervoor. Hoopgevend, want er komt
clusies zijn samengevoegd. De effec-
je een spel speelt terwijl je beweegt,
dus ook steeds meer kennis beschikbaar
tiviteit van therapie met virtual reality
zijn populair. En dat geldt niet alleen
over de toepassing ervan in de praktijk.
en interactieve videospellen bij patiën-
voor Nederland, de introductie ervan was
Er is veel onderzoek gedaan, maar het is
ten met een beroerte, kan (nog) niet
al veel eerder een feit in de Verenigde
zeker nog niet aangetoond dat gaming
worden aangetoond. Van Wegen vindt
Staten. Niet zo vreemd, want de spel-
beter is dan bestaande behandelme-
het een groot nadeel dat spelcomputers
computers voor consumentengebruik
thodes, vindt bewegingswetenschapper
niet vanuit therapeutisch oogpunt zijn
waren daar al niet aan te slepen. Het
Dr. Erwin van Wegen. Hij is werkzaam
ontwikkeld. “Voor een oefentherapeu-
lijkt een simpele gedachte: wat goed is
bij het MOVE Research Institute op de
tische behandeling zijn de applicaties
voor een bewegende consument is ook
afdeling Revalidatiegeneeskunde van de
vaak niet specifiek genoeg voor het type
geschikt voor een revaliderende patiënt.
Vrije Universiteit Amsterdam en heeft als
oefeningen dat in de revalidatiesetting
De therapie gaat op deze manier met
specialisme Neurorevalidatie. “De afge-
wordt gedaan. Het is naast behandelen
z’n tijd mee. En de interactie en het
lopen jaren is er behoorlijk wat onder-
van belang om de voor- en achteruitgang
spelelement kunnen de therapie leuker
zoek gedaan naar revalidatie met behulp
te kunnen meten. “Voor ons onderzoek
maken, wat een groot pluspunt is voor
van computertoepassingen zoals de Wii.
naar balansverbetering bij de Ziekte van
revalidanten.
Maar of spelcomputers
Interessant; voor ons en voor de gezond-
Parkinson is de Wii niet bruikbaar geble-
zomaar kunnen worden ingezet voor
heidszorg.” Van Wegen doet onderzoek
ken vanwege de lastige bediening en de
allerlei therapeutische doeleinden, is nog
naar bijvoorbeeld het implementeren van
onnauwkeurigheid van het systeem voor
maar de vraag.
virtual reality technieken voor balans-
wetenschappelijk onderzoek. De gege-
therapie bij patiënten met de Ziekte van
vens over balanssymmetrie bijvoorbeeld,
Meten is weten
Parkinson. Zijn onderzoek is eveneens
zijn te grof om bruikbare kwantitatieve
Het enthousiasme waarmee de spelcom-
interessant voor patiënten met Multiple
gegevens op te leveren.”
puter de praktijk wordt binnengehaald,
Sclerose of mensen die een beroerte
lijkt synchroon te lopen met de behoefte
hebben gehad. In de studie wordt geke-
Indirecte meerwaarde
aan wetenschappelijk onderzoek naar de
ken of visuele feedback de therapie ver-
Gelukkig zijn er ook pluspunten. “De
effectiviteit ervan. In 2010 en de eerste 9
betert. Hij verwijst naar de meta-studie
indirecte meerwaarde die dit soort
13
hulpmiddelen met zich meebrengt, zit
hoogd zou worden is mooi, maar dat
toegevoegd. De gebruikers met een
mogelijk niet in de effectiviteit, maar
moet uiteindelijk gekoppeld worden aan
camera en een beeldscherm staan of
juist in de motivatie van de patiënt. Als
effectiviteit. Onderzoek moet uitwijzen of
zitten en zien op het beeldscherm bijvoor-
ze de therapie leuker vinden, zullen ze
er in de toekomst echt wetenschappelijke
beeld het spel Bingo, wat je met twee
gemotiveerder naar de afspraak bij hun
grondslag is voor game-therapie, aldus
gebruikers speelt. Er wordt een balletje
therapeut komen. En de therapie langer
Van Wegen.
getrokken en als het nummer op de kaart staat, moet je gaan staan en vervolgens
volhouden door de afwisseling die je kunt aanbieden. Hierdoor kan een thera-
Virtuele training
weer gaan zitten. Zo verdien je punten. In
peut de behandeling intensiever maken.”
Dat niet iedere spelcomputer zomaar
relatief korte tijd beweegt de gebruiker
Uit onderzoek blijkt namelijk wel dat
ingezet kan worden voor therapie, lijkt
veel en de therapeut hoeft er niet bij te
de intensiteit erg belangrijk is voor de
duidelijk. Maar er zijn systemen in
staan om bewegingen te coördineren.
effectiviteit van de behandeling. “Dat is
gebruik die speciaal ontwikkeld zijn voor
van belang”, vindt Van Wegen, “Want
revalidatie en fysiotherapie. Eén daarvan
Gebruiksgemak
een grote bedreiging van therapie is het
is SilverFit dat een systeem met virtuele
SilverFit heeft gezocht naar een manier
vroegtijdig stoppen met de behandeling
training aanbiedt. Hierbij wordt gewerkt
van computergebruik waarbij de patiënt
of te weinig tijd aan therapie besteden.
met een 3D camerasysteem, waarbij de
geen last heeft van de bediening ervan.
Wellicht kan gaming daar in de toekomst
patiënt oefeningen in de vrije ruimte kan
“Knopjes of een joystick maken het onno-
een bijdrage aan leveren.” Het VUmc ont-
doen. Deze oefeningen zijn met name
dig gecompliceerd en vormen voor som-
wikkelde zelf een applicatie op basis van
gericht op de geriatriemarkt; wat vinden
mige gebruikers een behoorlijke barrière.
wetenschappelijk onderzoek en praktijk-
oudere mensen leuk om te doen en hoe
Ons huidige systeem neemt die drempel
ervaringen van patiënten en therapeuten.
gaan ze met een dergelijk systeem om.
weg. Het is geschikt voor ouderen, maar ook voor jongere patiënten die bijvoor-
‘Niet iedere gymzaal zal veranderen
beeld een beroerte hebben gehad, lijden
in een gaming lab’
eveneens ingezet bij kinderen met een
aan Parkinson of MS. Het systeem wordt bepaalde orthopedische aandoening.”
Efficiënt
“Je moet rekening houden met de ver-
Ook vanuit kostenoogpunt ziet Van
schillende behoeftes van ouderen”, aldus
Motivatie
Wegen mogelijkheden. “Omdat een
oprichter Joris Wiersinga. “Zij hebben
Volgens Wiersinga is het verschil met de
therapeut zo meerdere patiënten kan
hele specifieke fysieke problemen, maar
reguliere therapie dat de patiënt bij een
behandelen. Als bijvoorbeeld een gecon-
ook hun interesses en computervaardig-
spel een beweging maakt, omdat hij of
troleerde balansoefening in een zaal met
heden verschillen natuurlijk van die van
zij dat graag wil. “Op deze manier wor-
meerdere patiënten kan worden gedaan,
jongeren. Wij houden rekening met die
den de correcte bewegingen getraind.
is dat natuurlijk efficiënter. Hierbij staat
aspecten.” De oefeningen die SilverFit
Mensen vinden het daardoor leuker en
uiteraard vast dat de specifieke deskun-
aanbiedt, worden onderschreven door de
willen met minder supervisie langer trai-
digheid van de therapeut nodig is om de
richtlijnen van het KNGF. Die richtlijnen
nen. Ze zijn gemotiveerd bezig met hun
behandeling te bepalen.”
zijn dus niet specifiek voor de spellen
therapie op deze manier.” Hij verwijst
Er is technisch al heel veel mogelijk,
want die kennis was er ten tijde van het
naar de toepassing van de mate van
maar het is de vraag of het zo specifiek
opstellen van de richtlijnen niet, maar
bekwaamheid in de fysiotherapie. Er zou
gemaakt kan worden als nodig is om
wel voor de bewegingen die de patiënt in
een meerwaarde bestaan in onbewust
bewegingsproblemen bij neurologische
zijn of haar situatie mag maken.
bekwaam worden in handelingen; iets
patiënten aan te pakken. Op dit moment
kunnen doen zonder dat men daar steeds
zijn de beloftes van een virtual gaming
Specifieke techniek
over na hoeft te denken. “Het is een ver-
lab in de praktijk meer leuk voor de
Net als bij de spelcomputers, heeft men
schil in benadering: kunt u uw been hele-
afwisseling. Dat de motivatie erdoor ver-
bij virtuele training het wedstrijdelement
maal uitstrekken vs. kunt u die vlieg op
14
Groei van 3D systemen het scherm met uw been wegjagen. Als
informatie terug over de voortgang van
SilverFit is in november 3 jaar op de
je mensen een doel geeft, kan er meer.
de revalidant. En er is de mogelijkheid
markt met een handzaam systeem
Doordat patiënten zich minder bewust
om tests voor bijvoorbeeld coördinatie
voor fysiotherapie. Het pakket bestaat
zijn van de oefening die ze doen, hopen
via het apparaat uit te voeren. Net als
uit een beeldscherm met camera. De
we dat de beweging in het dagelijks
bij de SilverFit komt ook hier het spel-
camera maakt tijdens de therapie
leven ook sneller automatisch gemaakt
element terug. “Wij noemen het geen
3-dimensionale beelden van de patiënt.
kan worden.”
gaming maar functionele oefenvormen
De 3D beelden worden gemaakt door licht uit te sturen en de echo van
‘Mensen vinden het leuker en willen met minder
dat licht vervolgens weer op te van-
supervisie langer trainen’
beweging van de gebruiker het verloop
gen. Zo is het mogelijk om van iedere minuscuul te registreren. De beelden worden gestuurd naar de software in
Aanvulling
die leuk zijn om te doen,” zegt Jim
het systeem en die gegevens worden
Naast de behandeling door een therapeut
Easton van MRSystems. “De commer-
in het spel verwerkt.
kunnen mensen nog extra oefenen met
ciële spelcomputers houden geen reke-
Daarnaast is de SilverFit Newton
de computer. De spellen zijn bedoeld
ning met snelheid, bewegingspatronen
beschikbaar voor krachttraining en een
als goede aanvulling op de reguliere
en het kader waarbinnen een revalidant
loopband (SilverFit Mile) met een vir-
therapie, zeker niet ter vervanging. In de
kan en mag bewegen. Maar wij denken
tueel loopparcours. Deze zijn bij meer-
toekomst zijn er ook mogelijkheden om
wel dat het beter is om iets functioneels
dere leeftijdscategorieën en aandoe-
met de software thuis verder te trainen.
uit te lokken, dan op een saai fitness-
ningen inzetbaar.
“Dit verhoogt de motivatie en dat levert
apparaat oefeningen te herhalen. En die
Momenteel zijn er wereldwijd 450
therapiegetrouwere patiënten op.”
oefeningen zijn gericht op kracht en uit-
systemen van SilverFit in gebruik,
houdingsvermogen, terwijl een fysiothe-
waarbij de Verenigde Staten een grote
Functionele oefenvormen
rapeut juist ook een belangrijke rol heeft
afnemer is en ook de Chinezen enthou-
Een andere speler op de markt is
in coördinatie.”
siast zijn. In Nederland gebruikt ongeveer een kwart van de verpleeghuizen
Monitored Rehab Systems. Hun MR Cube kan aan ieder revalidatie- of trai-
Range of Motion
een SilverFit en groeit het gebruik
ningsapparaat worden bevestigd. Via
Maar zou je een patiënt die zijn been-
onder revalidatiecentra en fysio-
bluetooth ontvangt de software weer
spieren moet versterken dan niet gewoon
therapiepraktijken
15
“Dankzij Fysio Prestatie Monitor is iedere collega bewuster geworden van zijn eigen handelen”
Op een gebruiksvriendelijk gebruiksvriendelijke i e ijk manier inzicht in de prestaties van uw praktijk? De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een meetinstrument dat op geautomatiseerde basis de ervaring van cliënten van fysiotherapiepraktijken meet door middel van CQ-index. De resultaten van de ingevulde enquêtes zijn continu online door u in te zien. Met de FPM kunt u de resultaten per therapeut vergelijken met het praktijkgemiddelde (interne benchmark) en de resultaten van uw eigen praktijk vergelijken met branchegemiddelden (externe benchmark).
De voordelen van de Fysio Prestatie Monitor op een rij: Nauwelijks belasting voor u! Gegevens komen uit uw eigen systeem (Intramed, Fysiomanager, Fysiologic, Raam, Fastguide, e.d.) Continu onderzoek met real-time resultaten in eigen online monitor Geschikt voor intensieve plus contractering verzekeraars Bruikbaar voor HKZ en CKZ geaccrediteerd Schriftelijk en online enquête uitvraag Geaccepteerd Kwaliefy alternatief Volledig onafhankelijk! Data blijft eigendom van u! Meer informatie en aanmelden:
www.fysiomonitor.nl
Een nieuw netwerk: NOLK Op 24 november 2011 wordt tijdens het landelijke congres ‘Onverklaarde Lichamelijke Klachten 2011: Lichaam en geest: één zorg!’ het Netwerk Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (NOLK) officieel gelanceerd. Instellingen die lid zijn van het Netwerk Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten zijn Accare, Altrecht psychosomatiek, Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, De Gezonde Zorg, Dimence/ Tactus, GGZ inGeest, GGZ
NoordHollandNoord,
GGZ
Rivierduinen, Groot Klimmendaal, Revalidatiecentrum, Leids Universitair Medisch Centrum, Lievegoed zorgeen skispel kunnen laten doen? “Nee”,
grotere rol weggelegd voor trainingssoft-
groep, Medisch Centrum Leeuwarden, Afzonderlijke trainingsgebieden
zegt Easton. “Er zijn voor de spellen die
ware met feedback en testmogelijkhe-
MoleMann clinics, PsyQ, Monitored mental Rehab health Systems levert een
niet bedoeld zijn voor revalidatie teveel
den. “Ik denk dat iedere zichzelf respec-
Rijksuniversiteit Groningen,met Rodedaarin Kruis lijn trainingsapparatuur
aspecten die het gamen te boven gaan.
terende fabrikant momenteel werkt met
ziekenhuis, St. software Antoniusziekenhuis, elektronica en en de MR
Je moet kunnen doseren met gewicht,
een ingebouwde sensor voor feedback.
TweeSteden ziekenhuis, Cube. Beide zijn geschiktUniversitair om coördi-
tijd, snelheid en dat kunnen vastleggen
Zeker op trainingsgebied is het een must.
Medisch Centrum Groningen, natief uitdagende oefeningen te doen.
in een veilig bewegingskader.” Volgens
Wij geloven in functioneel revalideren. In
Universitair Medischbestaat Centrum De trainingsapparatuur uit 8
Easton gaat het erom dat je een bepaalde
de toekomst zal iedere praktijk een extra
Utrecht, ViaReva revalidatiecenapparaten met afzonderlijke trainings-
oefening kunt laten doen binnen een
component in training, functionaliteit en
trum, VU-Medisch Yulius/ gebieden, zoals hetCentrum, versterken van
bepaalde range of motion, waarbij meer
testmogelijkheid aanbieden, in wat voor
COLK, Ziekenhuis Twente beenspieren of deGroep rug, en is in ente
aspecten dan alleen maar kracht aan de
vorm dan ook.”
Ziekenhuis Rivierenland aandoeningen. zetten bij verschillende
natie en proprioceptie (positiezin). Want
Motivatie!
NOLK wil: communiceert draadloos via bluetooth.
“wat heb je aan goed getrainde boven-
Om patiënten te motiveren, lijkt gaming
• Hetde zorg voor patiënten met OLK apparaat kan aan ieder trainingsap-
beenspieren als je nog steeds door je
een mooie rol te kunnen vervullen in het
(online sociale worden kaart) inen kaart brenparaat gehangen stuurt een
knieën zakt?”
huidige therapie-aanbod. Maar het moet
gen; over de snelheid, richting en signaal
wel op een therapeutische manier wor-
• voldoende gedifferentieerde afstand van bewegen naar de software.
orde komen. Te denken valt aan coördi-
De Mr Cube werkt op batterijen en
Feedback is the word
den toegepast bij verschillende aandoe-
behandelmogelijkheden Naast de mogelijkheid voornastreven; specifieke
Door middel van tests aan het begin
ningen. De ontwikkelingen hierin gaan
• afdoende doorverwijsmogelijktrainingen, is er ook de mogelijkheid
en einde van het revalidatieproces, legt
snel; dat is alleen al te zien aan het feit
helpen creëren; omheden verschillende tests uit te voeren.
de MR Cube vast of er een verbetering
dat er nu congressen over gaming en
• Deevidence based behandelingen en MR Cube is nu 2 jaar op de markt
teweeg wordt gebracht. En die tests
health worden georganiseerd. Als het
ontwikkelen invoeren; en richtlijnen wordt naast Nederlanden voornamelijk
moeten goed reproduceerbaar zijn.
kostenbesparend kan werken, de motiva-
• bruikbare concepten breder toepasverkocht in Japan, China, Zwitserland,
“Vanuit de gezondheidszorg wordt er
tie verhoogt en effectief kan zijn, dan zijn
baar en maken door uitwisseling België de Verenigde Staten en in het
steeds meer gevraagd om objectiviteit: je
we goed bezig. j
‘van elkaar leren’; segment actieve revalidatie. • In onderzoek en onderwijs stimuleren Nederland staat de apparatuur in
moet echt aan kunnen aantonen of jouw aanpak zin heeft.” Easton ziet een steeds
Meer informatie
in kaart brengen. eenenpaar honderd praktijken.
17
18
Fysiek, mentaal èn sociaal in beweging komen
Fit Voor Werk, de multidisciplinaire aanpak voor werkzoekenden Tekst: Caroline Mangnus Beeld: Alice Kalis
Een groep waar men niet gelijk aan denkt in de gezondheidszorg zijn de werkzoekenden die al gedurende lange tijd uitkeringsafhankelijk zijn. Deze groep staat al zo lang buiten het arbeidsproces dat de afstand tot de arbeidsmarkt, en vaak ook de gezondheidszorg, voor hen (te) groot is geworden. Zonder intensieve coaching (en behandeling) lukt het deze mensen vrijwel niet om terug te keren in het arbeidsproces. Naast het feit dat ze een grote achterstand hebben op het gebied van (werk)ervaring, opleiding, vaardigheden en competenties, hebben ze vaak ook te kampen met psychische, gezondheids- en sociale problemen. Voordat re-integratie kan worden ingezet worden deze mensen ‘Fit Voor Werk’ gemaakt. Middels dit intensieve en multidisciplinaire programma worden deze werkzoekenden in Rotterdam aan de hand genomen en intensief psychisch, fysiek en sociaal begeleid. Door dit multidisciplinaire voortraject kunnen deze werkzoekenden aansluitend met meer succes deelnemen aan een re-integratietraject. Met als doel een regulier betaalde baan.
De langdurig werkzoekenden is een
werk. Veelal hebben deze mensen zonder
het zelfbeeld van de persoon vaak af
groep die helaas nog steeds bestaat en
succes al meerdere re-integratietrajecten
van zijn of haar medisch vast te stellen
zich aan de rand van onze maatschappij
doorlopen. Het multidisciplinaire team
fysieke en psychische gezondheidssitu-
bevindt. Deze groep staat al lange tijd
zorgt ervoor dat ze niet langer op de
atie. Daarnaast heeft hij of zij vaak een
aan de kant, bijvoorbeeld omdat ze in de
reservebank blijven zitten en uitkerings-
verminderd vertrouwen in het belasten
bijstand zitten, omdat er sprake is van
onafhankelijk worden. En zo weer een
van zijn of haar eigen lichaam. Tot slot
een alleenstaande ouder, omdat er geen
leven kunnen opbouwen.
ontbreekt geregeld de motivatie om
opleiding is afgemaakt of omdat ze vaak
Daar komt bij dat deze potentiële werk-
daadwerkelijk in beweging te komen en
dusdanige lichamelijke of psychische
nemers hard nodig zijn voor de steeds
mist men de structuur en/of de fysieke en
beperkingen ervaren dat ze zijn afgehaakt
krapper wordende arbeidsmarkt in
mentale fitheid om succesvol te kunnen
voor het arbeidsproces. Vaak participeren
Nederland.
deelnemen aan een re-integratietraject of een reguliere baan te hebben.
ze helemaal niet meer.
Beperkingen werkzoekenden De problemen zijn divers en vaak meer-
Doordat een werkzoekende al lange tijd
Binnen het programma Fit Voor Werk
voudig aanwezig, zoals schulden, huise-
uit het arbeidsproces is, zal hij zich
doet men er alles aan om langdurig
lijk geweld, taalachterstand of lichamelij-
doorgaans minder gezond voelen dan een
werkzoekenden weer te reactiveren. Ze
ke en/of psychische belemmeringen. Dit
‘gezond’ werkend persoon (subjectieve
worden zowel fysiek, mentaal als sociaal
zijn extra obstakels bij de zoektocht naar
gezondheidsbeleving). Bovendien wijkt
in beweging gebracht. Daarnaast wordt
19
de aanwezige problematiek wegge-
Lifecoach en klant is belangrijk om een
gezamenlijk overleg plaats tussen arts,
werkt of hanteerbaar gemaakt zodat de
vertrouwensband op te bouwen en om
psycholoog en fysiotherapeut, waarbij
klant (weer) kan participeren in de maat-
zicht te krijgen in zijn of haar arbeidsmo-
men de cliënt bespreekt. Op basis van
schappij.
gelijkheden. De Lifecoach doet de eerste
de uitkomsten neemt men contact op
In een korte intensieve periode worden
intake en beoordeelt of een klant al dan
met de huisarts of overige betrokkenen
deelnemers getraind om fitter en actiever
niet geschikt is voor deelname aan het Fit
als dit noodzakelijk is. Tijdens de intake-
te worden, een positievere gezondheids-
Voor Werk programma. Het voorbeeld in
fase wordt bepaald of de cliënt kan
beleving te krijgen, zelfvertrouwen op te
dit verhaal speelt zich af in Rotterdam bij
worden toegelaten tot het Fit Voor Werk
doen, gemotiveerd te raken, in een groep
De Gezonde Zaak.
programma.
te werken, maar vooral om zelf weer controle te nemen over hun situatie. Speciaal getrainde beweeginstructeurs voeren als basis een beweegprogramma uit, met daar bovenop gerichte vaardig-
‘Cliënten worden in een gezamenlijk overleg tussen arts, psycholoog en fysiotherapeut besproken’
heidstrainingen. Op deze wijze worden
Indien de deelnemer geschikt wordt
Aan het einde van de intakefase ont-
de deelnemers fit gemaakt om weer aan
geacht, neemt een fysiotherapeut een
vangt de cliënt een uitgebreid advies,
het werk te gaan.
intake af, die bestaat uit een anamnese
dat als basis dient voor het programma.
en het meten van fysieke aspecten zoals
De opdrachtgever wordt aan de hand
Uitgebreide intake
lengte, gewicht, bloeddruk en conditie.
van een rapport geïnformeerd over de
Een mogelijke deelnemer/klant aan het
Hierna vindt er een medisch consult
uitkomsten.
traject Fit Voor Werk wordt voorgedragen
door een arts plaats om de medische
door de Lifecoach. De klant is door een
voorgeschiedenis in kaart te brengen en
Bewustwording
opdrachtgever, veelal een gemeente of
contra-indicaties voor deelname aan het
De groep ‘werkzoekenden met een grote
UWV, aangemeld bij een bedrijf dat zich
programma uit te sluiten. Ook doet de
afstand tot de arbeidsmarkt’ ervaart
heeft gekwalificeerd voor Lifecoach, in
psycholoog een intake, waarbij aspecten
belemmeringen om weer aan het werk
dit geval ‘Work2’. Na overdracht door de
zoals sociale steun, hobby’s, dagritme en
te kunnen gaan. Deze belemmeringen
opdrachtgever, is de Lifecoach de coach
(psychische) klachten aan de orde komen.
zijn onder meer een afgenomen zelfver-
van de deelnemer en doet er alles aan
Vervolgens worden de persoonlijke doel-
trouwen en een gebrek aan fysieke en/
om hem of haar terug te brengen in het
stellingen vastgesteld. Voordat de rap-
of mentale fitheid. Naarmate de afwezig-
arbeidsproces. Intensief contact tussen
portages worden opgesteld, vindt er een
heid rondom het arbeidsproces langer
20
aanhoudt, neemt de onzekerheid over de
deelnemers meer zelfredzaam worden.
gen in de fitness- en oefenzaal. Door
toekomst toe en daalt het zelfvertrouwen
De training is ook gebaseerd op het idee
zoveel mogelijk verschillende beweeg-
nog verder. Tevens blijkt dat mensen
dat assertiviteit niet los kan staan van
vormen aan te bieden, kan iedereen
door een periode van afwezigheid uit
het (h)erkennen van emoties. En op het
zijn eigen interessegebied ontdekken.
de arbeidsmarkt vervallen in een ander,
idee dat, om assertief te kunnen zijn, het
Bewegen moet leuk zijn, maar vooral ook
vaak trager, dagritme. Hierdoor hebben
belangrijk is om te weten hoe de situatie
leuk blijven, zodat men het ook ná de
ze vaak moeite om weer mee te doen in
in elkaar steekt, wat speelt en hoe een
training blijft doen.
het arbeidsproces. De training is daarom
ander daar tegenaan kijkt. Om dit te
Er worden diverse spelvormen aange-
intensief en start op reguliere werktijden
bewerkstelligen is het noodzakelijk om
boden waarmee de deelnemers behalve
om daarmee het ‘normale’ werkritme te
basale vaardigheden als luisteren, obser-
hun conditie ook werknemersvaardighe-
herstellen.
veren en communiceren te beheersen.
den trainen. Met de uitvoering van team-
De mentale kant van de training kent
Door de gehele training wordt aandacht
sporten worden vaardigheden getraind
meerdere doelstellingen, die vooral
besteed aan directe communicatie: leren
als samenwerken, leiding geven, het
gericht zijn op het wegnemen van de
achter je eigen ideeën te staan in plaats
accepteren van leiding, initiatief nemen
belemmeringen die de deelnemers erva-
van jezelf indirect te uiten. Hierbij is het
en effectief communiceren. Sommige
ren. Het bewerkstelligen van bewust-
handig als men een andere kijk op zaken
spelen worden zelfs volledig in deze rich-
wording omtrent deze belemmeringen is
kan hebben en dus van perspectief kan
ting gestuurd, zodat iedere deelnemer
daarbij heel belangrijk.
veranderen.
deze vaardigheden aanleert. Dit gebeurt
Als soort van rode draad door de training, loopt de balans tussen belasting en
‘Werkzoekenden zitten niet langer op de reservebank’
belastbaarheid. Het gaat om bewustwor-
Bewegen moet leuk zijn en leuk blijven
op zowel impliciete als expliciete wijze.
nen en het hier op een adequate wijze mee om leren gaan. De deelnemer leert
Het fysieke programma vindt plaats in
trainingsperiode theoriesessies over
onderliggende mechanismen die van
groepsverband aan de hand van modules.
bepaalde thema’s. Zo krijgen ze meer
invloed zijn op spanning en (negatieve)
Als rode draad loopt de belastbaarheid-
inzicht en leren ze vaardigheden omtrent
gevoelens te herkennen. Hierbij is oog
training door het programma. Op iedere
het belang van een goede gezondheid en
voor de balans inspanning- ontspanning,
trainingsdag trainen de deelnemers in
hoe men gezond kan blijven. Thema’s die
niet helpende gedachten, de rol van
groepen hun fitheid door middel van
aan bod komen zijn onder meer: de wer-
assertiviteit en emoties en voor het zelf-
sportieve activiteiten. Bij De Gezonde
king van het lichaam, gezonde voeding,
vertrouwen. Het gaat dan vooral om de
Zaak in Rotterdam kan dat buiten op de
ontspanning, omgaan met beperkingen
persoonlijke effectiviteit en de bewust-
zes aanwezige sportvelden. Bij slecht
en belasting-belastbaarheid.
wording hierover. Uiteindelijk doel is dat
weer is het ook mogelijk binnen te bewe-
ding van eigen stresssignalen en –bron-
Ook krijgen de deelnemers tijdens de
21
Sociaal aspect
stimuleert dat men afspraken naar elkaar
en profiteren ze van de sociale controle.
Bijna alle sessies vinden in groepsver-
en de groep nakomt. Hier wordt expliciet
Halen ze hun doelstellingen niet, dan kan
band plaats. De groepsprocessen zijn
aandacht aan besteed bij het begin en
de vraag gesteld worden of ze het doel
sterk en kunnen constructief, maar ook
tijdens het programma.
echt willen behalen. Want allemaal willen ze uiteindelijk hetzelfde; zich prettig
destructief zijn. Om nieuw gedrag te
voelen en gelukkig en gezond zijn.
kunnen ontdekken is het belangrijk dat
Ook open communicatie bevordert de vei-
men zich eerst bewust wordt van oude
ligheid. Het blijkt nog wel eens dat men-
gewoonten. Vervolgens kan men nieuw
sen zich door hun sociale isolement niet
Een belangrijk neveneffect bij dit proces
gedrag uitproberen. Daarvoor is het een
altijd goed ‘durven’ te uiten, of zich laten
is dat mensen hier (soms zeer waarde-
voorwaarde dat de deelnemers zich veilig
overdonderen door anderen. Ook zijn er
volle) sociale contacten leggen. Ze kun-
voelen in de groep. Weten waar mensen
mensen die vanuit zichzelf vrij subas-
nen problemen met elkaar delen en zien dat anderen deze problemen ook hebben
‘Parallel aan het Fit Voor Werk programma werkt de Lifecoach aan andere problemen’
of misschien zelfs ergere problemen.
De spin in het web De Lifecoach is niet alleen ‘buddy’ maar ook het aanspreekpunt voor alle betrok-
aan toe zijn en wat ze kunnen verwach-
sertief zijn. Door diverse spelvormen kun
kenen. De Lifecoach zorgt ervoor dat
ten van elkaar en van hun begeleiders
je het belang van goede communicatie
de deelnemer daadwerkelijk deelneemt
geven een groep een veilig gevoel. Direct
trainen. Dit kan bijvoorbeeld bij team-
aan het programma, want dat kan vooral
aan het begin van de eerste groepsessie
sporten als voetbal, basketbal, hockey
in het begin van het traject moeilijk
is het daarom van belang om werkafspra-
en volleybal. Deze teamsporten zitten
zijn. Lifecoach Alia Oualit hierover: “De
ken te maken die de structuur bepalen.
veelvuldig in het programma verweven.
klanten moeten veelal in het begin wen-
Zo wordt tijd en plaats duidelijk omschre-
Het hebben van heldere doelstellingen
nen aan het programma. Er is vaak veel
ven, maar ook een afspraak gemaakt dat
helpt de groep en de individuele deelne-
weerstand. De klanten vinden het eng, ze
er alleen met elkaar en niet over elkaar
mers te focussen. Door de concrete doel-
zitten met vreemde mensen in een groep
wordt gepraat. Het feit dat men ongeveer
stellingen in de groep te evalueren, ont-
en er wordt van alles verwacht. We zitten
drie maanden in een vaste groep traint,
vangen de deelnemers steun van elkaar
er bovenop om ze aan het programma te
22
Fit-4-Work Het programma Fit Voor Werk is door De Gezonde Zaak ontwikkeld, in eerste instantie voor de gemeente Den Haag, later is het ook gestart in Rotterdam. De invulling van het programma sluit naadloos aan bij het in 2012 te starten programma Fit-4-Work, een gemeenschappelijk initiatief van UWV WERKbedrijf, de diensten SoZaWe (Werk en Inkomen) van de vier grote gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag) en de diensten GGD. Fit-4-Work is een concept uit de USA en blijven laten deelnemen. Vaak gaat het
aan het werk kan. Alia: ”Sommige klan-
bedoeld als traject voor mensen met een
goed, maar soms moeten we de klanten
ten gaan al tijdens het Fit Voor Werk pro-
grote afstand tot de arbeidsmarkt, veroor-
thuis op gaan halen wanneer ze zonder
gramma een aantal dagdelen in de week
zaakt door multiproblematiek.
reden niet op komen dagen.”
vrijwilligerswerk doen. Na het program-
Re-integratie blijkt succesvoller als alle
Tijdens het gehele programma monitort
ma wordt dit dan uitgebreid of wordt het
belemmeringen integraal worden aange-
de Lifecoach de voortgang van de klant
in combinatie met scholing gedaan. Voor
pakt. Dat is dan ook het uitgangspunt
en heeft daarover overleg met de diverse
andere klanten die bijvoorbeeld nog nooit
van Fit-4-Work. Het traject ondersteunt
disciplines. De Lifecoach krijgt ook tips
gewerkt hebben is het beter om ze eerst
mensen bij drie doelen: het opbouwen
mee van bijvoorbeeld de psycholoog,
letterlijk in beweging te krijgen.
van hun leven, het verbeteren van hun
waardoor het traject een grotere kans
Na het programma wordt dan gestart
gezondheidssituatie en uitkeringsonaf-
van slagen heeft. Parallel aan het Fit Voor
met vrijwilligerswerk puur om kennis te
hankelijk worden. De bedoeling is dat
Werk programma werkt de Lifecoach aan
maken. Het mooiste is natuurlijk wanneer
de deelnemers na afloop een positie-
andere problemen zoals het ‘ontzorgen’,
het vrijwilligerswerk zich voortzet in een
vere gezondheidsbeleving hebben, minder
zodat klanten uiteindelijk minder beroep
betaalde baan. Dat is niet voor iedereen
beroep doen op zorg en meer zelfredzaam
op de zorg doen.
haalbaar, maar iemand terugbrengen in
zijn. Binnen 1 jaar na aanmelding dient de
‘Direct aan het begin van de eerste groepsessie is het van belang om werkafspraken te maken’
werkzoekende weer aan het werk te zijn. Exact dezelfde doelstellingen als bij het Fit Voor Werk programma waar dit artikel over gaat. En ook als de klant weer aan het werk is, blijft de begeleiding doorgaan om
Ook probeert de Lifecoach zoveel moge-
het arbeidsproces, waarbij de belem-
eventuele uitval te voorkomen.
lijk problemen op te lossen ten aanzien
meringen hanteerbaar gemaakt zijn, daar
Fit-4-Work heeft een experimenteel karak-
van schulden of scholing. De Lifecoach
gaan we voor. Wanneer een klant zes
ter. Daarom zal parallel een wetenschap-
gaat hiervoor samen met de klant en
maanden gewerkt heeft, sluiten we het
pelijk onderzoek lopen. Dat juichen de
externe instanties (schuldhulpverlening,
traject af. Wij zijn er trots op dat wij bij
geïnterviewden van dit artikel ook toe,
opleidingsinstituten, maatschappelijk
80% van onze klanten een positief resul-
want dan kan met terugwerkende kracht
werkers, etc.) aan de slag, zodat dit
taat behalen. Het mooiste is natuurlijk
het mooie resultaat van dit programma ook
geen belemmeringen meer kunnen zijn
een betaalde baan, maar ook vrijwil-
wetenschappelijk worden onderbouwd.
om te gaan werken. Daarnaast gaat de
ligerswerk of een stapje hoger op de par-
Work2 en De Gezonde Zaak zijn ook gese-
Lifecoach op zoek naar een stageplek of
ticipatieladder is een mooi resultaat.” j
lecteerd om deel te nemen aan de aanbesteding die begin 2012 wordt gegund aan
werkervaringsplaats zodat de klant, liefst direct na het Fit Voor Werk programma,
Meer info
twee partijen.
23
24
Nieuw Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) in Amersfoort
Inspringen op een groeiende behoefte Tekst: Janneke Hermans Beeld: Gaby Verheyen
Onlangs werd in Amersfoort het Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) geopend. Het nieuwe trainingscentrum met hypermoderne apparatuur is een uniek initiatief dat fysiotherapeuten en artsen de mogelijkheid biedt zich te bekwamen in het echografisch onderzoek van het bewegingsapparaat. Het Nationaal Trainingscentrum echo-
partijen biedt voor allen een substantieel
een opleiding volgde. Het uiteindelijke
grafie is onderdeel van een samenwer-
voordeel. De samenwerking moet leiden
doel voor 2012 is een Masteropleiding
kingsverband rond SOMT als kennis- en
tot een versnelling in kennisontwikkeling,
orthopedische echografie.
onderwijscentrum. Het samenwerkings-
doorvertaling van nieuwe kennis naar
verband betreft vier bedrijven. SOMT is
praktijkgericht onderwijs en dus verkor-
initiatiefnemer en biedt de huisvesting.
ting van de ‘time to practice’ van nieuwe
Noodzakelijk voor kwaliteitsniveau
Tevens richt SOMT de tentoonstellings-
zorgconcepten.
Het aantal personen dat reeds een
ruimte ‘Praktijk van de Toekomst’ in, die
De bindende factor tussen de vier bedrij-
opleidingsdag volgde voor echografie of
een indruk moet geven van ontwikkelin-
ven is ‘human movement’. Beweging is
echografie gerelateerde fysiotherapie is
gen die het vak fysiotherapie mede gaan
immers een belangrijke oplossing voor
ongekend hoog. Dit geeft aan dat zeer
vormgeven de komende jaren. Medinello
veel majeure problemen, zoals diabe-
veel fysiotherapiepraktijken echogra-
is een multidisciplinair behandelcentrum
tes, kanker, reumatische aandoeningen,
fie oppakken. Ad Evers, directeur van
dat onderdeel is van een fysiothera-
depressies en cardiovasculair lijden.
GymnaUniphy, is mede-initiatiefnemer
piepraktijk met meerdere vestigingen in
van het NT-e en voert al geruime tijd
en rondom Amersfoort. SMA Midden
Diagnostische rol fysiotherapeut
overleg met Jan Gielen en het SOMT,
Nederland is het centrum van Guido
In de vorige uitgave van Movemens sprak
waar het nieuwe gebouw is gelegen.
Vroemen, sportarts en Medisch bioloog.
radioloog professor dr. Jan Gielen al
“De ontwikkelingen hier worden zelfs in
Hij runt dit centrum samen met Eefke
over de meer en meer diagnostische rol
het buitenland gevolgd. Enerzijds omdat
Vroemen, fysiotherapeute, enkele sport-
van de fysiotherapeut en de waarde van
de Nederlandse fysiotherapeut inter-
artsen en een bewegingstechnoloog.
echografie hierin. “Door meer specialisa-
nationaal nog steeds een referentie is
Zij richten zich vooral op duursporters.
tie van de radiologie is er een andere rol
en anderzijds omdat men jaloers is dat
De vierde betrokken partij, tot slot, is
weggelegd voor ondersteunende func-
fysiotherapeuten in Nederland het echo-
GymnaUniphy. Het Nationaal trainings-
ties zoals fysiotherapeut met kennis van
onderzoek überhaupt kúnnen doen. De
centrum voor echografie geeft de nieuw-
musculoskeletale echografie.” Het NT-e
toegevoegde waarde van echografie voor
ste kennis en vaardigheden op echoge-
speelt met nieuwe opleidingen in op deze
het inzicht in de oorzaak van de klachten
bied aan studenten door.
behoefte. Dat blijkt al uit het grote aantal
en voor de verfijning in de behandel-
De synergie die er ontstaat tussen deze
personen dat kort na de opening reeds
strategie wordt ook in het buitenland
25
onderkend, maar in veel landen heeft de
grafie zijn hier ook het multidiscipli-
scannen en oefenen. Ook de midrange
fysiotherapeut een minder zelfstandige
nair behandelcentrum Medinello en het
apparatuur voor startende echografis-
rol. De fysiotherapeut is daar nog echt
Sport Medisch Adviescentrum Midden
ten wordt gebruikt tijdens de lessen.
paramedisch; de arts voert het onder-
Nederland gevestigd. Centraal in het
De samenwerking met Philips betaalt
zoek uit schrijft veelal tot in detail het
gebouw, in ‘de Praktijk van de toekomst’
zich hier uit, want Philips heeft ook de
behandelplan voor. Een ontwikkeling als
krijgen bezoekers een indruk van de ont-
hypermoderne MRI-scanner geleverd die
die in Nederland is daar op korte termijn
wikkeling die het vakgebied fysiotherapie
in het diagnostisch centrum van SOMT
ondenkbaar.”
in de toekomst zal doormaken. Diverse
wordt gebruikt. Volgens Evers schept
‘Binnen fysiotherapeutisch Nederland blijkt een duidelijk toenemende behoefte aan echodiagnostiek te bestaan’
de samenwerking met SOMT en Philips mogelijkheden voor een versnelling van de kennisontwikkeling. “We moeten de samenwerking nog handen en voeten geven, maar duidelijk is dat we zaken gaan combineren, zodat op het gebied van musculoskeletale beeldvorming
Volgens Evers is het NT-e nodig om het
marktpartijen en onderzoekscentra tonen
1+1=3 ontstaat. Denk aan het scannen
kwaliteitsniveau te halen dat nodig is
hier multimediaal wat zij in petto hebben.
van echte patiënten binnen de cursussen,
voor het vak fysiotherapie. ”Echografie
Het gehele complex is daarmee een fraai
het kunnen bieden van stageplaatsen en
vraagt veel onderwijs, oefening en prak-
visitekaartje voor het vak fysiotherapie.
het doen van wetenschappelijke studies
tijktraining. Fysiotherapeuten die met
Niet voor niets was er bij de officiële
rondom weke delen echografie. Dat alles
echografie starten raken snel enthousi-
opening ook een beleidsmedewerker van
gaan we realiseren.”
ast en willen vervolgopleidingen. Met
het ministerie van VWS aanwezig. Wat verder opvalt in de trainingsruimte
het NT-e creëren we een belangrijke
zijn de behandelbanken met bijzondere
En omdat het vakgebied echografie zelf
Samenwerking met SOMT en Philips
ook een snelle ontwikkeling doormaakt,
Het NT-e staat vol met behandelban-
geselecteerde zadelkrukken. Deze creë-
ontwikkelt zich steeds weer nieuwe ken-
ken, echografieapparatuur en de nodige
ren automatisch een actieve zit, gecom-
nis. De regelmatig geprogrammeerde
audiovisuele middelen, die speciaal
bineerd met volledige bewegingsvrijheid
Masterclasses door Radioloog professor
geschikt zijn gemaakt voor het tonen
om lekker te werken. De inrichting van
dr. Jan Gielen brengen deze kennis bin-
van medische beelden en compatibel zijn
het NT-e biedt hiermee ook inspiratie
nen de fysiotherapie.”
met de internationale standaard ‘DICOM’
voor de inrichting van de eigen praktijk.
voorwaarde voor permanente educatie.
felle violet bekleding en de speciaal
voor medische beeldvorming.
Klaar voor de toekomst
Het scannen gebeurt met geavanceerde
Internationale interesse
Het gebouw waarin het NT-e is gehuis-
apparatuur waarop de nieuwste echo-
“Nergens in de wereld is zo’n goed
vest ligt op de SOMT ‘campus’. Naast
technologie beschikbaar is. Studenten
geoutilleerde ruimte beschikbaar voor
het Nationaal Trainingscentrum echo-
en cursisten kunnen zo met veel detail
permanent echo-onderwijs aan fysiothe-
26
rapeuten”, vertelt Evers. “De centrale
een goede mix van theorie en praktijk.
ligging van het NT-e in Nederland, dicht
Het NT-e is daarvoor opgericht en niet
Masterstudies
bij Schiphol en met enkele prima hotels
geheel toevallig binnen de gebouwen van
Uiteindelijk is het ultieme streven om in
binnen 5 minuten rijden, maken het een
het SOMT te Amersfoort gerealiseerd.
2012 een Masteropleiding orthopedische
uitstekende locatie voor Nederlanders,
Als gerenommeerd opleider van diverse
echografie te starten voor fysiotherapeu-
maar ook voor internationale gasten.”
Masterstudies zoekt ook SOMT naar
ten; zelfs in de wereld een uniek initia-
Volgens Evers is iedereen welkom en zijn
een optimale combinatie van theorie en
tief. In de vorige uitgave van Movemens
er al afspraken voor echografie-onderwijs
praktijk en een samenwerking met ver-
vertelde Radioloog professor dr. Gielen
met groepen uit onder andere België,
wante maar ook minder direct verwante
over de visie hierachter. Hij maakte onder
Zwitserland, Spanje en Saoedi-Arabië.
partijen. Binnen de muren van het NT-e
andere duidelijk dat in de beeldvorming
Het NT-e is echter primair gebouwd om
zullen ook de Masterstudenten voortaan
van het menselijk lichaam subspeciali-
te voorzien in de Nederlandse behoefte.
standaard kennis maken met de Musculo
saties ontstaan. De musculo skeletale
Zoals vermeld blijkt binnen fysiothera-
Skeletale Ultrasonografie, oftewel MSU
radiologie is zo’n terrein waarop radiolo-
peutisch Nederland een duidelijk toenemende behoefte aan echodiagnostiek te bestaan. Deels komt dit doordat fysiotherapeuten tegenwoordig direct
‘Het streven is een Masteropleiding orthopedische echografie te starten voor fysiotherapeuten’
toegankelijk zijn, waardoor screening van patiënten een belangrijke verantwoorde-
echografie. Masterstudenten sport-,
gen focussen. In dat speelveld wordt niet
lijkheid is geworden. Daarnaast krijgen
bekken- en manuele therapie starten dit
alleen met echografie onderzocht, maar
praktijken die zich bekwamen in de weke
schooljaar met het volgen van de oriënte-
ook met MRI, CT en röntgen.
delen met echografie andere inzichten in
rende cursussen en kunnen daarna voor
Daarom krijgen ook de huidige cursis-
de structuren en kunnen ze aandoeningen
een intensievere echo-opleiding kiezen.
ten in het NT-e al informatie over deze
beter classificeren of stagiëren. Vanwege
Alle docenten die in het NT-e actief
beeldvormende technieken, zodat ze de
inzicht in de morfologie zijn ze ook in
zijn, zijn vanzelfsprekend gespecialiseerd
waarde van echografie begrijpen in de
staat gerichter te behandelen of door te
in hun specifieke vakgebied. Een abso-
context van de andere beeldvormende
verwijzen.
lute must volgens Evers: “Dat is de enige
technieken. SOMT overweegt om naast
Ook bij de behandeling zelf heeft echo-
manier om exact aan te sluiten bij de
de Masterstudie orthopedische echogra-
grafie meerwaarde, bijvoorbeeld als
behoeften van de cursisten. Echografie
fie een aanvullende Master te ontwik-
feedback bij motorische training van
vraagt om gedetailleerde kennis van
kelen voor de andere beeldvormende
bekken- en rugmusculatuur. De opleidin-
zowel anatomie, pathologie en beeld-
onderzoeken. j
gen in het Nationaal Trainingscentrum
vorming. We willen op een hoog niveau
echografie leiden op tot de competen-
opleidingen bieden, dus hebben we uit-
ties om bovenstaande zaken goed uit
stekende docenten nodig. Dat zijn we
te voeren. Dat betekent opleiden met
verplicht aan onze cursisten.”
Meer info
27
Impuls zet zich in voor doelgroep
ADHD bij volwassenen: een ondergeschoven kindje Tekst: Sanne van der Poel Illustratie: Hans van den Tillaart
28
ADHD. Veel mensen hebben al snel een beeld voor ogen van een hyperactief of onrustig kind. Maar als kind gediagnosticeerd, blijft ADHD je hele leven op de loer liggen. Dat er ook veel volwassenen met ADHD rondlopen, klinkt daarom logisch maar daar wordt niet altijd aan gedacht. Inmiddels erkend als stoornis, blijft ADHD bij volwassenen een ondergeschoven kindje. Wat is ADHD
Aanleg of omgeving
nooit gediagnosticeerd. Maar als hij
ADHD staat voor ‘Attention Deficit
ADHD lijkt een combinatie van psychi-
jaren later gaat studeren of werken en
Hyperactivity Disorder’, ofwel ‘aan-
sche en neurobiologische factoren. Het
daarmee in een ongestructureerde omge-
dachtstekort / hyperactiviteitstoornis’.
is als het ware een draadje dat fout
ving terecht komt, zou hij zomaar in eens
Belangrijke kenmerken van ADHD zijn:
zit. Hoe fout dat draadje zit is één van
wel symptomen kunnen gaan vertonen.
aandachtsproblemen of concentratiepro-
de componenten die aangeven hoe-
Hij heeft het dus altijd gehad maar het is
blemen, impulsiviteit en hyperactiviteit.
veel symptomen iemand met ADHD
nooit getriggered.
Dit betekent bijvoorbeeld onvoldoende
gaat vertonen. Maar de leefomgeving
aandacht kunnen schenken aan de omge-
en de manier waarop iemand in het
ving waarbij het niet goed mogelijk is om
leven staat zijn andere zeer belangrijke
Een ervaringsdeskundige aan het woord
de aandacht bij één ding tegelijk te hou-
aspecten. Iemand die neurobiologisch
Alexander Lange, secretaris van de
den. Er is sprake van vergeetachtigheid,
heel veel potentie heeft om ADHD te
patiëntenvereniging Impuls, is ervarings-
moeite met details, afgeleid raken door
krijgen maar in een heel gestructureerde
deskundige. Hij werd als een van de
andere dingen, van alles tegelijk doen
omgeving leeft kan toch weinig sympto-
eerste in Nederland gediagnosticeerd
of niet kunnen luisteren. Hyperactiviteit
men vertonen. Daarentegen kan iemand
met ADHD. “Als ik heel saai werk moet
kan zich uiten door zowel lichamelijke als
met weinig neurobiologische potentie
verrichten of veel moet vergaderen ben
innerlijke onrust.
die in een ongestructureerde omgeving
ik aan het einde van de dag kapot. Ik
leeft veel meer last hebben. Het is dus
ben ook soms wel eens impulsief en heb
Een bekend symptoom is bijvoorbeeld
zowel de omgeving als de aanleg die van
moeite om mezelf dan onder controle te
bewuste of onbewuste beweeglijkheid
invloed zijn op de symptomen. Hoe meer
houden. Dat gezegd hebbende, heb ik
die moeilijk te onderdrukken valt. Altijd
structuur en stabiliteit hoe beter iemand
wel 20 jaar ervaring en mezelf met vallen
een gevoel van spanning en onrust in
met ADHD vaart. Een vaste relatie, een
en opstaan geleerd het zonder medicatie
het lijf, moeilijk tot rust kunnen komen,
goede baan en lekker in je vel zitten zijn
te redden. Puur door de wetenschap dat
niet stil kunnen zitten, steeds friemelen
randvoorwaarden die andere personen
ik het heb. Ik weet wat er mis is en kan
met de handen of met een voorwerp. Impulsiviteit ontstaat doordat teveel indrukken worden gevolgd door bijbeho-
‘Ik weet wat er mis is en kan daarnaar handelen. Maar als je niet weet wat er mis is,
rend handelen. De handelingen moeten direct en zonder na te denken plaatsvin-
kan dit heel lastig zijn’
den en kunnen niet worden uitgesteld. Er kan vaak minder goed onderscheid worden gemaakt tussen belangrijke en
ook gelukkiger zouden maken maar voor
daarnaar handelen. Maar als je niet weet
minder belangrijke zaken. Het voortdu-
iemand met ADHD nog belangrijker zijn.
wat er mis is, kan dit heel lastig zijn.”
rend reageren op de omgeving en gevolg
Structuur en stabiliteit geven een basis
geven aan impulsen veroorzaakt het ken-
om op terug te vallen.
merkende drukke gedrag van personen
Dus stel: een kind dat wordt opgevoed
ADHD bij volwassenen: langzaam meer (h)erkenning
met ADHD.
door ouders die enorm veel structuur in
ADHD bij volwassenen krijgt langzaam
het leven aanbieden wordt misschien
meer (h)erkenning. Inmiddels is de stoor-
29
nis opgenomen in de opleiding van psy-
van hun doelgroep. Ze krijgen subsidie
den, zijn precies de mensen die hebben
chologen en psychiaters. Door de relatie-
voor drie pijlers te weten: belangen-
aangegeven dat ze ADHD hebben. Dit
ve onbekendheid van ADHD als blijvende
behartiging, voorlichting en lotgenoten-
is volgens Impuls waarschijnlijk juist de
stoornis lopen er helaas ook nog steeds
contact.
groep die zich bewust is van zijn stoornis
heel veel ongediagnosticeerde en onbe-
Qua belangenbehartiging nemen leden
en de ADHD goed onder controle heeft.
handelde volwassenen rond. Ze leven
vanuit Impuls bijvoorbeeld zitting in
De regelmatige herkeuring vindt Impuls
met de symptomen zonder te weten wat
verschillende projectgroepen op het
daarom niet terecht. Zij vinden dat op het
er mis is. Opvallend is dat volgens de
Ministerie voor medicijnbeleid en diag-
moment dat iemand zijn rijbewijs haalt,
statistieken ongeveer 180.000 volwassen
nosebeleid. Een van de personeelsleden
het aan de instructeur is om te bepalen of
mensen met ADHD rondlopen maar dat
zit vanuit de ‘chronisch zieken en gehan-
die adequaat kan rijden. En iedereen met
er pas 25.000 zijn gediagnosticeerd. Eens
dicapten raad’ bij het Ministerie van
een psychisch probleem kan een gevaar
Er lopen ongeveer 180.000 volwassen mensen met ADHD rond, maar pas 25.000 van hen zijn gediagnosticeerd
zijn in het verkeer. Bovendien kan de psychische of lichamelijke situatie bij iedereen ieder moment veranderen. De kosten voor de keuringen zijn vaak extreem hoog en de keuringen leiden tot veel onrust. Om die reden is er een grote groep mensen met ADHD die geen medicatie
ADHD hoeft overigens niet ‘altijd ADHD’
gezondheid op de medicatiewerkgroep
meer wil slikken om de herkeuringen te
te betekenen. Ongeveer veertig procent
om te beoordelen welke medicatie voor
ontlopen. Dan gaat het volgens Impuls
van de kinderen met ADHD blijft er last
ADHD geschikt zou kunnen zijn en wat
juist mis. Ze zijn hierover in discussie met
van hebben als ze volwassen zijn. Een
door de verzekeraars vergoed zou moe-
de overheid en CBR en proberen invloed
grote groep mensen ontdekt wanneer
ten worden. Dit is echter nog in een pril
uit te oefenen op de nieuwe richtlijnen.
ze ouder zijn van een gediagnosticeerd
stadium omdat ADHD bij volwassenen
kind, dat ze zelf ook ADHD’er zijn. Opeens
vooralsnog niet door de overheid zodanig
herkennen ze veel van zichzelf in de
wordt erkend dat het past in de zorgver-
Voorlichting en lotgenotencontact
symptomen.
zekeringswet.
In het belang van de ADHD-patiënt pro-
Een ander actueel voorbeeld van de
beert Impuls ADHD bij volwassenen
Patiëntenvereniging Impuls
belangenbehartiging is de weerstand
meer onder de aandacht brengen. Ze zijn
Impuls is de patiëntenvereniging voor
tegen verplichte rijbewijsherkeuringen.
begonnen bij artsen en andere professio-
volwassenen met ADHD en aanverwante
Uit onderzoek blijkt dat mensen met
nals door gerichte voorlichting te geven
stoornissen. Impuls streeft naar het ver-
ADHD meer betrokken zouden zijn bij
over de stoornis. Via onder meer sympo-
beteren van het leefklimaat en het bevor-
auto-ongelukken dan anderen. De men-
sia, folders, dvd’s en informatieboekjes
deren van integratie in de samenleving
sen die jaarlijks herkeurd moeten wor-
rolt Impuls de voorlichting uit naar een
30
breder publiek.
worden nu met ondersteuning van Impuls
Alexander Lange wordt zijn hele leven al
automatiseringstools ontwikkeld.
geconfronteerd met onwetendheid over
Een andere nog gemiste doelgroep
de stoornis. Hij merkt dat zijn statement
bevindt zich onder gedetineerden. ADHD
dat hij ADHD’er is, nog steeds voor
kan tot problemen leiden als drugsmis-
veel vreemde blikken en onrust zorgen.
bruik, verslaving en criminaliteit. Uit
“Mensen die doen alsof ze het accep-
onderzoek blijkt dat zo’n 17 tot 21 pro-
teren, maar in een belangrijk besluit-
cent van de gevangenen ADHD heeft.
vormingsproces jou vermijden omdat
Een ongelooflijk hoog percentage waar
het altijd ‘zo vermoeiend is als je met
iets mee gedaan moet worden volgens
Het ADHD café
Alexander om de tafel moet’. Op het
Impuls. Uit brieven van gevangenen blijkt
Verspreid door het land organiseren
moment dat je erg je best doet om erbij
dat er vaak wordt geweigerd te diagnos-
vrijwilligers van Impuls ADHD cafés.
te horen, is dit vreselijk pijnlijk en werkt
ticeren. Een reden voor onderkenning
Een ADHD café is een ontmoetings-
dit contraproductief.”
kan zijn dat de ADHD-symptomen tij-
plek waarbij mensen elkaar op een
Een mooi initiatief van Impuls zijn de
dens hun verblijf verminderen. Ze krijgen
informele, laagdrempelige manier
zogenoemde ADHD cafés. Een plek waar
gezonde voeding, vitaminen en sporten
kunnen ontmoeten en ervaringen uit
mensen die (vermoedelijk) ADHD hebben
veel, waardoor ze beter in hun vel zitten.
kunnen wisselen. Er komen mensen
en hun betrokkenen op een gezellige,
Samen met de structuur die het leven in
op af die het vermoeden hebben
laagdrempelige manier bij elkaar kunnen
de gevangenis biedt, is het logisch dat
ADHD te hebben, in het diagnose-
komen om ervaringen uit te wisselen.
de symptomen van ADHD tijdelijk minder
traject zitten of al jaren weten dat ze
Daarnaast organiseert Impuls jaarlijks
worden maar daar is het probleem nog
ADHD hebben.
een lotgenotencontactdag waar steeds
niet mee opgelost. Als deze groep niet
Op de website van Impuls staat
zo’n 1000 mensen op af komen. Dit is een
goed wordt behandeld is de kans op reci-
genoemd waar en wanneer zo’n ADHD
dag waarop mensen met ADHD en hun
divering groot wanneer ze hun straftijd
café wordt georganiseerd en mensen
naasten in een rustige omgeving zoals
hebben uitgezeten. Bijvoorbeeld omdat
kunnen gewoon aanschuiven. Hier zijn
een dierentuin elkaar kunnen ontmoeten.
hun structuur en gezonde levensstijl weer
bewust geen professionals aanwezig.
Er zijn ook professionals aanwezig, zoals
weg is. Impuls beraadt zich over de
De mensen die dergelijke avonden
psychologen, die op vrijwillige basis vra-
mogelijkheden om actiever te kijken naar
leiden zijn allemaal vrijwilligers en
gen van mensen beantwoorden.
deze groep. Men zou bijvoorbeeld graag
ervaringsdeskundigen. Er worden wel
een ADHD café in de gevangenis organi-
eisen aan deze vrijwilligers gesteld.
Gemiste doelgroepen
seren of gevangenen een abonnement op
Zo moeten het mensen zijn die zelf in
Een doelgroep die Impuls nog graag zou
het tijdschrift Impulsief aanbieden.
een stabiele situatie verkeren. Er wordt veel aandacht en geld
willen ondersteunen zijn de adolescenten (jongeren tussen hun 16e en 28e levens-
Ontwikkeling richtlijn
jaar) met ADHD. Zij vallen qua aandacht
Een
de
zoals ‘hoeveel laat ik van mezelf zien’.
eigenlijk een beetje tussen de wal en het
(h)erkenning van ADHD bij volwassenen
Op deze manier zijn mensen in staat
schip. Adolescentie is vaak een moeilijke
zal ondersteunen is de ontwikkeling van
hun ervaringen te delen op een manier
periode waarbij jongeren loskomen van
de richtlijn ‘ADHD bij volwassenen’. De
die niet bedreigend is en niet schade-
hun ouders. Ze willen dan niet meer in
Nederlandse vereniging voor psychia-
lijk voor henzelf.
de behandelsfeer zitten en stappen van
trie financiert een werkgroep die deze
hun medicatie af. In combinatie met
richtlijn ontwikkelt. Vier onderwerpen
onvoldoende structuur en stabiliteit in
worden uitgedacht: diagnostiek, medi-
hun leven ‘gaan ze los’ en lopen ze tegen
camenteuze behandeling, co-morbiditeit
de lamp. Het is dus van belang deze
en alternatieve behandelingen. De eerste
groep tijdig te ondersteunen. Hiervoor
twee zijn in een vergevorderd stadium,
belangrijk
initiatief
besteed aan professionele trainingen wat
31
“
Mijn patiënten hebben belang bij een efficiënt declaratiesysteem. Want dat geeft mij ruimte om meer aandacht aan hen te besteden.
”
U bent als zorgverlener of zorginstelling verantwoordelijk voor het welzijn van uw patiënten. En daarnaast ook voor de facturering van de door u verleende zorg.
Waarom niet kiezen voor hetgeen waar u het beste in bent? Infomedics helpt u met het zo efficiënt mogelijk incasseren van uw omzet verzekerde en niet-verzekerde zorg. Met een betrouwbaar en solide declaratiesysteem helpen wij al 10 jaar, direct en indirect, ongeveer 3.500 zorgverleners.
Meer informatie? Ga naar www.infomedics.nl of bel naar 036 536 30 51
de laatste twee zijn om financiële rede-
dan ook zinvol volwassenen met ADHD te
nen uitgesteld tot volgend jaar.
motiveren medicatie te proberen.
Reeds belangrijke uitkomsten zijn dat
Daarnaast zijn er coachingprogramma’s
de diagnostiek moet plaatsvinden door
ontwikkeld die een belangrijke aanvulling
een klinisch psycholoog of psychiater die
kunnen bieden.
zich hierin heeft bekwaamd. De diagnose
Veel volwassenen vinden mede dankzij
wordt gesteld door een gestructureerd
de inzet van Impuls (h)erkenning voor hun
interview volgens de DSM1V criteria.
gedrag. Ze vinden begrip bij zichzelf en
Bovendien zijn er een aantal valide
hun omgeving nu ze de symptomen kun-
meetinstrumenten. De meest effectieve
nen plaatsen. j
behandeling blijkt nu medicatie. Het lijkt
Tips voor de ondernemer Wat kun je als ondernemer nu doen om de ADHD‘er in jouw praktijk tegemoet te komen en jouw dienstverlening het best aan te laten sluiten bij volwassenen met deze stoornis? Impuls geeft hiervoor een aantal tips: 1. Mensen met ADHD hebben vaak moeite met het inschatten van tijd. Ze komen daarom dus ook vaak te laat of vergeten afspraken. Heeft de patiënt een afspraak met je, stuur hem dan bijvoorbeeld zo’n twee uur van tevoren een sms. Dat scheelt aanzienlijk in de no-show. 2. Houd er rekening mee dat iemand met ADHD zich snel verveelt maar tegelijkertijd structuur nodig heeft. Wanneer patiënten zich vervelen raken ze hun concentratie kwijt. Zorg daarom voor afwisseling zonder dat het chaotisch wordt. 3. Iemand met ADHD kan veel baat hebben bij ontspanningstraining of Mindfulness. Bij een passieve manier van ontspannen zijn de gedachten echter niet meer te sturen. Kies dus bijvoorbeeld niet voor een zitmeditatie waar de patiënt alleen op de ademhaling moet concentreren. Bied een actieve ontspanningsmethode
Over Impuls
aan zoals een loopmeditatie.
Vereniging Impuls zet zich in voor vol-
4. Als zorgverlener moet je er rekening mee houden dat een op de vijf patiënten
wassenen met ADHD of aanverwante
met een angststoornis of depressie ook ADHD heeft. Ook raken mensen met
stoornissen, die zich op
ADHD vaak overprikkeld wat resulteert in een Burn-out. Het is dus goed om er
de een of andere manier miskend of
scherp op te zijn of iemand ook ADHD erbij zou kunnen hebben. Je kunt hiertoe
onbegrepen voelen, of problemen
specifieke vragen stellen als: doe je veel dingen tegelijk, maak je veel dingen
ondervinden in dagelijkse dingen.
niet af, ben je druk in je hoofd, kun je moeilijk stilzitten. Andere aanwijzingen
Maar ook voor die volwassenen die juist
kunnen zijn als mensen erg veel praten, van het ene onderwerp naar het andere
door hun ADHD worden gedreven hier
springen of zich verliezen in de details.
iets mee te doen, door bijvoorbeeld het
Ook kan er een belletje gaan rinkelen wanneer iemand niet op zijn niveau func-
geven van voorlichting of het organise-
tioneert, bijvoorbeeld wanneer iemand met een IQ van 130 de LTS heeft gedaan.
ren van lotgenotencontact.
Als je dit merkt kun je mensen voor een goede diagnostiek doorverwijzen naar
Impuls geeft 4 keer per jaar het maga-
een psychiater.
zine Impulsief uit, vol met informatie, tips en ervaringsverhalen.
33
ECHOGRAFIE
Vast én mobiel
Handige ‘echo-encyclopedie’
Niets over het hoofd gezien? Vaak onderzoekt u een patiënt, maar heeft u de aandoening niet ‘gezien’. Musculoskeletale (MSU) echografie geeft u toegevoegd inzicht bij het onderzoek en de evaluatie van de klachten van uw patiënt, waardoor u nóg betere keuzes kunt maken bij uw behandelplan. De praktische EchoMaster is hierbij uw ideale assistent! • ICT platform met standaard PC. • Mobiel en flexibel, van vast naar mobiel in een handomdraai. • Leren en onderzoeken tegelijk; raadpleeg de unieke echo-encyclopedie Guided Imaging Software. • Modulair systeem, u bepaalt zelf in hoeverre en wanneer u de software uitbouwt. • Uitbreidbaar met innovatieve beeldmodules. • Verkrijgbaar voor zwart-wit echografie óf voor zwart-wit met kleurendoppler echografie.
GymnaUniphy levert ook high-end echografie apparatuur van het merk Philips. In het Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) biedt GymnaUniphy een heel pakket aan geaccrediteerde opleidingen voor echografie.
Maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie of vraag informatie aan. Bel nú of stuur een e-mail. U heeft de brochure snel in huis.
GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail:
[email protected] www.superpraktijk.nl
ECHOGRAFIE
SHOCKWAVE
MEDISCHE FITNESS
BEHANDELBANKEN
FYSIOTECHNIEK
SHOCKWAVE
Geïntegreerde VAS-score
2 aansluitingen voor 2 handpistolen
Handige opberglade
Het schokkende nieuws al verteld? Shockwave therapie toont al jaren een hoge effectiviteit bij behandeling van tendinopathiën, calcificaties, rupturen en fasciopathie plantaris. Diverse studies rapporteren tot wel 80 % effectiviteit, hetgeen door vele praktijken wordt bevestigd. Uw patiënten lezen hierover op internet. Of vertelt ú het hen binnenkort? GymnaUniphy levert ook shockwave apparatuur van
• Topapparaat met ingebouwde kennis en protocollen • Unieke applicatoren, waaronder V-Actor en D-Actor ®
®
het merk Storz. In het Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) biedt GymnaUniphy geaccrediteerde
technologie
opleidingen voor echografie en shockwave therapie.
• Geluidloze en trillingsvrije oliecompressor • Werkdruk tot maar liefst 5 Bar • Wachtkamerfilm met uitleg over shockwave voor uw patiënten
Geïnteresseerd? In één uur praten wij u bij over de
• DVD met voorbeelden van behandelingen
therapie en uw mogelijkheden. U kunt ook de uitge-
• Revisie kunt u zelf uitvoeren, waardoor zeer lage
breide brochure aanvragen. Bel nú of stuur
revisiekosten
een e-mail!
GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail:
[email protected] www.superpraktijk.nl
ECHOGRAFIE
SHOCKWAVE
MEDISCHE FITNESS
BEHANDELBANKEN
FYSIOTECHNIEK
36
DBC’S in de fysiotherapie
Unieke zorgontwikkeling: van zittingen naar producten Tekst: Martijn Plantinga Beeld: René Koster
Aan de vooravond van de contractrondes met de zorgverzekeraars voor 2012 zijn de te maken afspraken met deze verzekeraars weer een hot issue. Ondernemers in de fysiotherapie zijn al jarenlang gewend om in zittingen te denken en daar behandelgemiddelden en/of doelmatigheidsgetallen vanaf te leiden. Zorgontwikkeling van vier fysiotherapiepraktijken zijn in dit licht bijzonder te noemen en zijn het meer dan waard om eens van nader te bekijken.
Wat opvalt aan de genoemde ‘zittin-
Methodisch handelen
gen fysiotherapie’, is dat de patiënt hier
In MoveMens hebben we het regelmatig
eigenlijk geen onderdeel van uitmaakt.
over de marktwerking in de zorg: zorgver-
Het is een discussie tussen de zorgver-
zekeraars en zorgaanbieders beconcur-
leners (in dit geval de fysiotherapeuten)
reren elkaar om de consument doelmatig
en de zorgverzekeraars. Ook eventuele
en op maat van zorg te voorzien. Juist in
verwijzers doen nauwelijks mee in deze
de gezondheidszorg is deze marktwer-
discussie. Daar komt verandering in als
king aan behoorlijk wat regels gebonden.
verwijzers, behandelaars en verzekeraars
Denk alleen maar aan de leidende rol
de handen ineen slaan en een geheel
die de verzekeraars
revalidatietraject, met een plan van aan-
hebben gekregen. Achmea/Agis heeft
pak, inzetten rondom de patiënt. Een
dat voor de fysiotherapie bijvoorbeeld
dergelijk plan van aanpak noem je dan
vormgegeven door gedifferentieerd in
bijvoorbeeld een revalidatieproduct.
te kopen. Ben je als fysiotherapeut BIG
van de overheid
geregistreerd en ingeschreven in het
37
CKR, dan heb je een standaardcontract.
king tussen Sport- en Revalidatiecentrum
tijen en protocollen vast te leggen, moe-
Doe je mee aan Kwaliefy dan heb je een
Kennemerland in Haarlem, Spomed in
ten we samenwerken.” Samen met CZ
iets beter contract. Het idee hierachter is
Capelle a/d IJssel, FysioExpert in Haarlem
en Achmea hebben de vier ondernemers
om klanttevredenheid beter in beeld te
en Fysioplein (voorheen Fysiotherapie
een innovatieproject opgezet om met
brengen. Als de fysiotherapeuten meer
Sweelinckplein) in Den Haag hiertoe een
name patiënten met specifieke knie-,
methodisch handelen is daar voor de
goede aanzet kan geven...
schouder- en heupaandoeningen een vast behandelprogramma aan te bieden, het
zorgverzekeraars beter een tarief op te bepalen. Hoe meer je kunt bieden, des te
Innovatief FysioDBC
zogenaamde FysioDBC.
beter de vergoeding. En ‘beter’ betekent
Twee jaar geleden namen de vier boven-
Bij het FysioDBC werken orthopedisch chirurgen en fysiotherapeuten zeer nauw
‘De FysioDBC’s leiden tot een betere kwaliteit
met elkaar samen. Het afstemmen van
van zorg en minder kosten’
de gezamenlijke controles door de ortho-
de behandeling direct na de operatie en pedische chirurg en de fysiotherapeut zorgen ervoor dat de patiënt het best
in dit geval een hoger tarief. Na het
genoemde fysiotherapiepraktijken uit
passende behandelplan krijgt volgens
behalen van de zogenaamde HCA-audit,
Haarlem, Capelle a/d IJssel en Den Haag
de meest recente inzichten. Deze geza-
krijg je een plus- of intensiefcontract.
het besluit om samen te gaan werken
menlijke controles worden in de fysio-
Dat is feitelijk het hoogst haalbare tarief.
op het gebied van productontwikkeling
therapiepraktijk gehouden, doordat de
Vanaf dat moment is het mogelijk om
en maatwerkafspraken met verzekeraars.
orthopedisch chirurg daar zijn spreekuur
maatwerkafspraken te maken tussen de
Het idee erachter was, zoals Dirk Jan
houdt. Door de heldere structuur van
zorgverlener en zorgverzekeraar. Dat lijkt
de Jong van Fysioplein het verwoordde,
het behandelprogramma en het vast uit-
aantrekkelijk maar gebeurt in de praktijk
“om tot kwaliteitsverbetering te komen,
voeren van testen en metingen, wordt
nauwelijks. Wellicht dat de samenwer-
goede afspraken te maken voor alle par-
het programma nauwgezet gevolgd, de
38
effecten worden geëvalueerd en maat-
werkwijze in de praktijkvoering. Er wordt
gezien in behandelaantallen. En is er
werk aanpassingen kunnen worden door-
namelijk niet meer in zittingen gedacht.
een sterke verbetering door de patiënt
gevoerd. Dirk Jan de Jong: “We hebben
Met de patiënt zijn de uitkomsten van het
gerapporteerd in het ADL-functioneren
nieuwe DBC’s beschreven, waarin we
behandelprogramma afgesproken. Wat
met een sterke afname van pijn. Het
antwoord geven op vragen als waar
kan iemand weer na een bepaalde perio-
initiatief is goed bevallen bij de Achmea
willen we naartoe, wat willen we berei-
de? En het programma om dit te bereiken
groep die intensief meewerkt. De eer-
ken en hoe meten we dat onderweg?”
wordt afgestemd met de orthopedisch
ste stap is om het uit de pilot fase te
Concreet zijn er acht verschillende opera-
chirurg en de fysiotherapeut. Met de
halen wat naar verwachting begin janu-
ties beschreven: vier meniscusoperaties,
zorgverzekeraar is eveneens de uitkomst
ari zal plaatsvinden. Vanaf dat moment
een knieoperatie, een heupoperatie, een
van het programma afgesproken met het
zullen andere praktijken actief worden
schouderoperatie en een operatie aan de
daarbij behorende tarief.
benaderd. Hen wordt uitleg gegeven en gevraagd om mee te doen. De uitbrei-
voorste kruisband.
Uit de pilot fase
ding van het aantal deelnemende prak-
Uitrollen naar andere regio’s
Om dit te kunnen bereiken is afstem-
tijken begint regionaal vanuit genoemde
Het doel is uiteraard om te komen tot een
ming noodzakelijk voor een uniforme
regio’s. Welke praktijken precies worden
groot netwerk waarbinnen deze DBC’s
zorginhoud met klinemetrie en zorgplan-
benaderd hangt af van de praktijk zelf,
geldig zijn. Echter, protocollen maken,
nen. Dit vraagt ook om een gedragsver-
maar ook van andere factoren. Zo is het
organiseren, opleiden, kwaliteitscontro-
andering van de zorgaanbieders. Beide
belangrijk dat er ziekenhuizen in de buurt
les etc., ofwel de begeleiding en het uit-
vraagt veel tijd. Het case management
zijn gelegen met een orthopedische afde-
rollen kosten veel tijd en energie. Tijd en
van het behandelprogramma is inten-
ling en dat hier relaties cq samenwer-
energie die vrijwel iedere fysiotherapeut
sief en vereist specifieke competenties
kingsverbanden mee zijn. Bij dit laatste
liever ergens anders in steekt. Vandaar
met bijbehorende softwaremodules in
is Achmea al sterk betrokken. Kortom,
dat de ondernemers op zoek zijn gegaan
FysioRoadmap en Intramed. Al met al
positieve ontwikkelingen in de markt op
naar een netwerkorganisatie die ervaring
zaken waar op gelet moet worden alvo-
het gebied van kwaliteitsverbetering! j
heeft met het uitrollen van programma’s
rens met de FysioDBC’s te kunnen star-
‘Samenwerken op het gebied van productontwikkeling en maatwerkafspraken met verzekeraars’ in grote groepen. Omdat hier ook al direc-
ten. Hoewel Het Gezonde Net in dit geval
te relaties mee bestonden en vanwege
exclusiviteit heeft, is de verwachting dat
de organisatiestructuur, is ervoor geko-
er de komende tijd soortgelijke producten
zen om Het Gezonde Net in te schakelen.
op de markt zullen komen. Wellicht gaan
Deze netwerkorganisatie gaat de uitrol
ook andere netwerkorganisaties ermee
van het FysioDBC naar meer praktijken
aan de slag. Een positieve ontwikkeling
mogelijk maken. Naast de regio’s van
vinden alle betrokkenen. Want het bevor-
genoemde praktijken wordt begonnen
dert de marktwerking.
met de regio Eindhoven. De nieuwe manier van werken vraagt
In het eerste jaar van introductie van de
van de fysiotherapeut een totaal andere
FysioDBC’s wordt een dalende tendens
Netwerken?
39
Feiten en cijfers tot nu toe
Twee en een half jaar kwaliteitsmeting in de fysiotherapie Tekst en beeld: Ronnie Slijkhuis
De Fysio Prestatie Monitor meet inmiddels 2,5 jaar de ervaringen van patiënten in de fysiotherapiesector. Een goed moment om de stand van zaken in de afgelopen periode te belichten. De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een meetinstrument dat op geautomatiseerde basis de ervaring van cliënten van fysiotherapiepraktijken meet door middel van CQ-index.
Tijdsduur van het invullen
De geanalyseerde data bestaat uit 80.753 enquêtes, verzameld door 781 praktijken in Nederland. In dit artikel zal een korte opsomming worden gegeven van de resultaten van de metingen die hebben plaatsgevonden in de afgelopen 819 dagen dat de Fysio Prestatie Monitor actief is. Er zijn in totaal 107.146 uitnodigingen verstuurd richting patiënten van de verschillende fysiotherapiepraktijken in Nederland. Hiervan hebben er 80.753 geresulteerd in een volledig ingevulde vragenlijst: een responspercentage van 75,4 procent. Hiermee kan de respons als hoog beoordeeld worden. De non-respons in de onderzoeken ontstaat voornamelijk voor aanvang en in de eerste 5 minuten van de vragenlijst. Ruim 46% van de respondenten die de vragenlijst niet volledig ingevuld hebben, stopt binnen een minuut. Hierin is ook de non-respons opgenomen van mensen die niet ingaan op de uitnodiging. Na 5 minuten is 71% van de non-respondenten al gestopt met het invullen van de enquête.
40
Inhoudelijke trends In de twee en een half jaar dat de metingen tot nu toe lopen zijn er duidelijke verschuivingen zichtbaar in de scores die de praktijken behalen. Zo is de gegeven beoordeling in de afgelopen periode elk jaar gestegen. De gemiddelde kwaliteit wordt tegenwoordig hoger beoordeeld dan 2,5 jaar geleden. Wanneer we kijken naar de verschillende onderdelen die opgenomen zijn in de CQ-index (Informatie, Bejegening, Participatie en Kwaliteit), dan valt op dat twee onderdelen (informatie en participatie) sterk verbeterd zijn in de afgelopen periode. Daarnaast is de beoordeling van de kwaliteit zoals ervaren door de patiënt onveranderd gebleven, en is de bejegening zelfs verslechterd ten opzichte van 2009.
Beïnvloedende factoren Vanuit de gegevens zijn er een aantal beïnvloedende factoren op de beoordeling van de kwaliteit in de fysiotherapiesector te herkennen. Zo blijkt de leeftijd van de respondent direct van invloed te zijn op de beoordeling van de kwaliteit van de fysiotherapeut. Over alle onderdelen heen, blijken ouderen positiever te zijn dan jongeren. De leeftijdsgroep tot 18 jaar is hierbij vertekenend doordat dit veelal vragenlijsten zijn die ingevuld worden door de ouders van de kinderen waarop de behandeling is uitgevoerd.
41
Diagnostisering Ook de diagnostisering van al dan niet een chronische aandoening lijkt van invloed te zijn op de scores die gegeven worden voor de kwaliteit van de behandelingen. Door de intensievere behandelingen die chronische patiënten vereisen, kunnen zij de kwaliteit anders beoordelen. Zo wordt de participatie beter beoordeeld door chronische patiënten en de kwaliteit en bejegening slechter. Daarentegen is de totaalscore wel hoger bij patiënten met een chronische aandoening.
Grootte van de Praktijk De praktijkgrootte blijkt ook van invloed te zijn op de beoordeling van de kwaliteit van de zorg in de fysiotherapiesector. De gemiddelde scores laten zien dat op elk onderdeel van de CQ-index de kleinere praktijken beter scoren dan de grotere praktijken. Het lijkt erop dat de kleinschaligheid leidt tot een betere kwaliteitsbeoordeling van de behandelingen. Dit staat in contrast met de trend die de laatste jaren zichtbaar is, waarbij het aantal kleine praktijken langzaamaan opgaat in grotere praktijken. Al blijven de meeste praktijken kleinschalig in hun opzet. Toch is er met name een stijging zichtbaar in de praktijken met een grootte tussen de 4 en de 12 therapeuten (bron: CBS Statline).
42
Invloed van invultijd Tot slot blijkt ook de invultijd van invloed te zijn op de gegeven beoordeling van de kwaliteit van de behandelingen. Dit wil zeggen, hoe sneller de vragenlijst is ingevuld hoe hoger de scores zijn die gegeven worden aan de verschillende onderdelen van de kwaliteitsbeoordeling.
Dit lijkt vooral problemen op te leveren omdat 44% van de respondenten de vragenlijst binnen de 10 minuten invult. Deze categorie lijkt het meest positief de vragenlijst in te vullen. De gemiddelde duur om de vragenlijst in te vullen ligt op 13 minuten terwijl de mediaan op 9 minuten ligt.
Het volledige onderzoek kun je lezen op
43
MEDISCHE FITNESS
Eenvoudige bediening
Ruime lage instap
Zadel 3-D verstelbaar
Verstelbare trapperlengte
Lage instap gewenst? Uw medische fitness apparatuur moet vanzelfsprekend aansluiten bij de specifieke behoeften van een beginnend revalidant. Maar ook bruikbaar zijn voor gevorderden… GymnaUniphy speelt hier op in, bijvoorbeeld met de prachtige Ergo-Cycle 4000! • Zeer eenvoudige bediening maar toch veel mogelijkheden. • Een uitstekend permanent inzicht in de toestand van de patiënt, o.a. met het een grafiek van de hartslagfrequentie. • Alle toestellen zijn uitgerust met diverse trainingsprogramma’s. • De Ergo-fit 4000-serie is compatibel met PointSystem software, voor kaartgestuurd trainen. • Instelbereik van 15W tot 600W, in stappen van 5 Watt, dus geschikt voor zowel laag belastbare patiënten als voor gevorderden. • Degelijk, duurzaam en veilig in een prachtig design.
GymnaUniphy levert diverse merken medische fitness apparatuur. Er is altijd een merk dat het beste aansluit bij uw plannen, uw doelgroep én uw budget.
Vraag informatie aan en maak uitgebreid kennis met ons fitness aanbod. Bel nú of stuur ons een e-mail. U heeft de brochure snel in de brievenbus.
GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail:
[email protected] www.superpraktijk.nl
ECHOGRAFIE
SHOCKWAVE
MEDISCHE FITNESS
BEHANDELBANKEN
FYSIOTECHNIEK
BEHANDELBANKEN
Bladverwarming
Optimale bewegingsvrijheid
Elektrische bladverstelling
Stabiele constructie
Lekker gewerkt vandaag? Of u lekker gewerkt heeft hangt van veel verschillende factoren af. Uw behandelbank is er beslist één van. Uw dagelijkse gereedschap moet immers naadloos aansluiten bij uw werkwijze. Vanuit die filosofie is een Gymna behandelbank ontwikkeld; er is er altijd een die precíes bij u past. • Complete lijn, van 4-delig tot 2-delig.
Kortom, met een Gymna behandelbank
• Ongeëvenaarde stabiliteit.
zorgt u goed voor uzelf én voor uw
• Krachtige motor, snel en geruisloos.
patiënt!
• Goede bladverdeling voor optimaal ligcomfort. • Kringschakelaar voor hoogteverstelling vanuit elke positie.
Vraag de brochure aan en maak uitgebreid
• Optimale bewegingsvrijheid door open onderstel.
kennis met de Gymna behandelbanken.
• Tot in detail perfect afgewerkt.
Bel nú of stuur ons een e-mail. U heeft
• Slipvrije poten, gripvaste hendels, gepolsterde randen, diverse kleuren…
de brochure snel in de brievenbus.
GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail:
[email protected] www.superpraktijk.nl
ECHOGRAFIE
SHOCKWAVE
MEDISCHE FITNESS
BEHANDELBANKEN
FYSIOTECHNIEK
46
De lange adem van de orthopedisch manueel therapeut Tekst: Annelies Roovers Beeld: Alice Kalis
Als een echte detective speurt Jan Bakker onvermoeibaar naar de oorzaak van bewegingsklachten. Bakker is orthopedisch manueel therapeut in hart en nieren. Een tijdverslindende bezigheid. “Je moet prettig gestoord zijn om dit te doen”, meent hij. “Jammer dat vooral de zorgverzekeraars aandringen op snelle resultaten op de korte termijn. Dat vind ik een verkeerde vorm van zuinigheid.” “Het mooie van orthopedisch manuele
gegrepen door de orthopedisch manu-
Prettig gestoord
therapie? Het is een vak dat werkt met
ele therapie. Bakker was een van de
De orthopedisch manueel therapeut is er
duidelijke onderzoekstechnieken die je
eerste studenten die 20 jaar geleden
dus op gefocust de bron van bewegings-
direct kunt toepassen. En het is een
de opleiding tot orthopedisch manueel
problemen op te sporen. Zou het dan niet
grondig specialisme. De orthopedisch
therapeut afrondde. Nog steeds vertelt
logisch zijn dat deze specialist aan de
manueel therapeut kijkt naar de oor-
hij vol overtuiging over de zegeningen
basis staat van elke fysiotherapeutische
zaak van een probleem. Rugpijn kan
van deze therapievorm. “De orthopedisch
behandeling of therapie? “Nou en of”,
bijvoorbeeld ontstaan door een heup-
manuele therapie werkt wezenlijk anders
beaamt Bakker. “Maar helaas zijn er
probleem. Als iemand vanuit zijn heup niet negentig graden kan buigen, gaat hij dat compenseren in zijn rug. Iemand met
‘Door chronische pijn worden mensen enorm beperkt
voetproblemen kan uiteindelijk hoofdpijn
in hun functioneren. Dat gun je niemand’
krijgen omdat een verkeerde stand van de voeten invloed heeft op zijn houding en zelfs op zijn hoofd. Het klinkt misschien raar, maar soms zijn steunzolen de
dan de fysiotherapie. De fysiotherapeut
maar honderdvijfentwintig van ons in
beste oplossing voor hoofdpijn.”
kijkt naar het gewricht, de orthopedisch
Nederland. Het is een zwaar en tijdro-
manueel therapeut vooral naar wat er
vend vak. Je moet prettig gestoord zijn
Gegrepen door het vak
in het gewricht gebeurt. Vergelijk het
om het uit te oefenen.”
Aan het woord is Jan Bakker, sinds
met een auto. De fysiotherapeut ziet
Bakker heeft zijn gekte benut om zijn
dertig jaar mede-eigenaar van fysio-
hoe de wielen draaien, de orthopedisch
kennis te delen met de medewerkers
therapiepraktijk Bakker en Bouter in
manueel therapeut wil weten hoe de
in zijn eigen praktijk. “De orthopedisch
Ridderkerk. Vanaf het eerste uur is hij
lagers werken.”
manuele therapie gaat er vanuit dat je de
47
oorzaak van een probleem kunt blootleg-
en orthopedie. “Ik weet het, ketenzorg is
klachten. Door als orthopedisch manueel
gen door eerst een keten van afgeleide
het modewoord van deze tijd, maar ik
therapeut samenwerking te zoeken met
problemen op te sporen en op te lossen.
deed dat al voordat het was uitgevonden.
verschillende andere disciplines, kan ik
Dit ketendenken is heel diep verankerd in
Eerst met de huisarts, later met andere
die oplossen. Maar je moet wel een
het vak, maar ook in de wijze waarop we
specialisten. Veel collega’s bieden tegen-
lange adem hebben. Die samenwerking
bij Bakker & Bouter fysiotherapie onze
woordig vooral ketenzorg bij diabetes en
kost enorm veel tijd en je krijgt er geen
patiënten helpen. Doordat we verschil-
COPD. Ik richt me speciaal op trauma en
stuiver voor betaald.”
lende disciplines in onze praktijk hebben, kunnen we voor de meeste problemen in de keten de kennis van collega’s inroe-
‘Ik geloof heilig in goede ketenzorg.
pen. Zo haal ik de kinderfysiotherapeut
Niemand kan de problemen
erbij voor een kind met een motorisch probleem en voor iemand met een dik been roep ik de hulp in van de oedeem-
van een patiënt alleen aanpakken’
therapeut. Het gaat tenslotte niet om mijn ego, maar om de patiënt. En zo
chronische pijn. Waarom? Door chroni-
Goedkoop is duurkoop
denken mijn collega’s er ook over.”
sche pijn worden mensen enorm beperkt
Jan constateert met spijt in zijn stem dat
in hun functioneren. Dat gun je niemand.
er tegenwoordig weinig tijd en geld is
Patchworkdeken van compensatieklachten
Ik vind het belangrijk om deze patiënten
voor wat in zijn ogen de beste aanpak is.
zo goed mogelijk te helpen. Op de pijn-
“De trend is om niet zozeer de stoornis te
Om dezelfde reden participeert Bakker in
poli van het ziekenhuis zie ik bijvoorbeeld
behandelen, maar vooral de beperking.
een heleboel netwerken, waaronder ver-
mensen met chronische pijn na een her-
Doel is mensen zo snel mogelijk weer
schillende overleggen op het gebied van
niaoperatie. Daaroverheen ligt vaak een
te laten functioneren. Dat zou goed zijn
traumatologie, pijnbestrijding, revalidatie
hele patchworkdeken van compensatie-
voor de patiënt en voor de portemonnee.
48
Maar goedkoop is in veel gevallen duur-
Partner in de keten
koop. Door oefentherapie en revalidatie
Wat voor wensen heeft Jan verder nog
leer je bijvoorbeeld wel omgaan met je
voor de toekomst? Hij hoeft niet lang na
beperking, maar de klacht zelf wordt niet
te denken over het antwoord. “Zoals dui-
opgelost. Bij pijn in de schouder leert de
delijk moge zijn, geloof ik heilig in goede
patiënt dus wel weer naar het bovenste
ketenzorg. Niemand kan de problemen
keukenkastje reiken, maar de pijn gaat
van een patiënt alleen aanpakken. De
niet weg. Daardoor blijft hij uiteindelijk
huisarts niet, de specialist niet en ik niet.
langer in het zorgcircuit rondshoppen,
Ik zou graag de zorgverzekeraar als part-
wat de kosten alleen maar opdrijft.” Jan
ner in die keten inlijven. Nu staat deze
gaat dan ook onvermoeibaar door met
veelal aan de zijlijn en beheert de finan-
datgene waar hij ten diepste in gelooft:
ciën, maar de zorgverzekeraar zou veel
samen met andere disciplines op zoek
meer kunnen bijdragen door het belang
gaan naar de oorzaak van klachten.
van de patiënt centraal te stellen. Dat betekent ook: soms op de korte termijn
“Het is mijn wens om in de toekomst
meer geld investeren in een structurele
naast de specialist in het ziekenhuis een
oplossing. Op de lange termijn bespaart
rol te krijgen in de diagnostiek. Het zou
hij daar alleen maar kosten mee.” j
delen in de week consulten kan draaien
Bakker en Bouter Fysiotherapie
op de pijnpoli. Daar ben ik al over in
Bakker en Bouter Fysiotherapie
gesprek. Nu doe ik die consulten nog in
bestaat meer dan 30 jaar en is geves-
mijn eigen praktijk. Als ik die straks in het
tigd in Ridderkerk. Met 14 mede-
het mooiste zijn als ik één of twee dag-
ziekenhuis doe, kan eerder een diagnose gesteld worden.”
werkers huisvest de praktijk verschilOok ondernemer?
lende specialismen onder één dak:
fysiotherapie, kinderfysiotherapie, oedeemtherapie, bekkenbodemtherapie, orthopedisch manuele therapie en traumatologie. Bakker en Bouter Fysiotherapie werkt intensief samen in netwerken op het gebied van pijnbestrijding, traumatologie, COPD en orthopedie. De praktijk is HKZgecertificeerd en neemt deel in Het Gezonde Net, een samenwerkingsverband van 125 fysiotherapiepraktijken in Nederland.
49
FYSIOROADMAP
De nieuwe FysioRoadmap 4.2
NIEUW! Nu met R.P.S.-schema en Plagiocephalometrie.
De gouden standaard voor het fysiotherapeutisch EPD met o.a.:
•Managementondersteuning voor de primaire processen; •Quality Check methodisch handelen en fysiotherapeutische verslaglegging; •Online vragenlijsten Audit •Huiswerkoefeningen; proof •Uw eigen patiënttevredenheidsonderzoek; •Statistiekmodule voor kwaliteitsindicatoren; •Koppeling met Intramed, FysioLogic, Fysicom Fys-i en Zorgmail. Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444
[email protected] www.mrsystems.nl
FysioRoadmap en uw mogelijkheden Maak een afspraak met ons voor een demonstratie van 1,5 uur bij u in de praktijk. Bel 023 - 750 54 44.
Patiënt of consument Tekst: Rob Oudkerk
Duizenden gehapte appeltjes en mini-
hadden, maar dan in een modernistisch
uit of het een patiënt of een consument
maal evenveel eerbetoon viel Steve Jobs
hoesje.
is? Is er geen groot grijs gebied tussen
ten deel na zijn overlijden. En terecht. Dat
Snotterpoliklinieken voor mensen met
die twee? Nou en of. Maar dat maakt
hij omvangrijke mondiale veranderingen
chronische verkoudheid?
een volwassen discussie over zorgcon-
teweegbracht is een onaantastbaar feit.
Snurkpoliklinieken voor snurkertjes?
sumentisme niet minder noodzakelijk: de
Maar juist vanwege het bijna goddelijke
Total-body-scan-centra waar je jaarlijks
weerstand om over dat soort zaken na te
eerbetoon bekroop me ook een land-der-
door de APK wordt gesleurd? Echo-
denken doet me denken aan de recente
blinden-een-oog-koning-gevoel: rare hel-
pretparken?
Spieropkalefatercentra?
discussie over eventuele premieverho-
denverering die (te) veel mensen min of
Als je een beetje kan googelen met de
ging voor rokers en drinkers en mensen
meer vrijpleit om in zijn enthousiasme-
goeie trefwoorden kom je zonder moeite
die teveel eten of te weinig bewegen.
rende voetsporen te treden. Want ’daar
tot wel 1000 initiatieven, waarvan het
Natuurlijk krijg je dan onmiddellijk te
hebben we immers onze helden voor en
overgrote deel nog vergoed wordt door
horen dat sporters ook blessures kunnen
dat is niet door gewone aardse mensen
een niet heel snugger nadenkende ver-
krijgen en wie dat dan allemaal moet
weggelegd’. Wat een onzin. In iedereen
zekeraar. En die ondernemers met hun
controleren. Maar het is evident dat
- okee bijna iedereen - schuilt een kleine
pseudo-innovaties maar lachen. En wij
we bakken met zorggeld uitgeven aan
Steve Jobs. Kwestie van ergens in gelo-
met z’n allen maar klagen, dat de zorg
mensen die in principe hun gezondheid
ven en dan met niet aflatende energie er
onbetaalbaar wordt. Dank je de koek-
op het spel zetten met puur vermijdbare
vol in gaan. Lustvol ondernemen.
koek.
activiteiten. En als we dat vermijdbare
Helaas zie ik te vaak dat de weinigen
Het wordt tijd voor een paradigmashift.
niet beter weten te definiëren en daar
met de echt fraaie innovatieve ideeën
Je zou de zorg eigenlijk moeten verdelen
ook consequenties aan durven te verbin-
het onderspit delven ten opzichte van
in patiëntenzorg, mensen die nodige en
den - ook als het gaat om het gebruik van
anderen (type fake-steve-jobs) die te pas
nuttige zorg krijgen wanneer ze dat nodig
onzinnige, onnodige en onnuttige en dus
en te onpas grote dozen gebakken lucht
hebben en consumentenzorg, mensen
te vermijden zorg - wordt alles onbetaal-
in feestverpakking introduceren en daar
die om onnavolgbare redenen behoefte
baar binnen twee decennia en staat onze
de handen nog voor op elkaar krijgen ook.
hebben aan zoveel mogelijk gepruts en
solidariteit tussen oud en jong en ziek en
Zo wordt er in en rond onze zorg een
geklooi aan lijf en leden. Het eerste
gezond binnen de kortste keren op het
enorme hoop ’innovatie‘-flauwekul in de
betalen we collectief, het tweede wordt
spel. Dat kan niet anders, en daarom zijn
markt gezet, vaak ook nog met een stalen
privaat gefinancierd en daar mogen alle
die woorden vermijdbaar en consumen-
smoel aangeboden, terwijl iedereen die
ondernemers hun niet aflatende al dan
tisme zo belangrijk om duurzame zorg te
even doordenkt weet dat het hooguit
niet onzinnige initiatieven op botvieren.
behouden. Voor iedereen. j
meer van hetzelfde is van wat we al
Ik hoor alweer de bezwaren. Wie maakt
Reageren?
Rob Oudkerk (1955) is huisarts, publicist en politiek commentator. Momenteel is Oudkerk als lector verbonden aan de Haagse Hogeschool en is hij directeur van de Jeugdfabriek. Hij was lid van de Tweede Kamer (1994 - 2002) en wethouder in de gemeente Amsterdam (2002-2004) namens de Partij van de Arbeid.
51
www.hollandseindruk.nl
Drukkerij Broekzitter
3L Drukkerij
Drukkerij Oldehove
Uw drukwerk verdient voortaan een
Hollandse InDruk. Drukkerij Broekzitter gaat verder onder de naam ‘Hollandse InDruk’, samen met collega-drukkerijen 3L Drukkerij en Drukkerij Oldehove. Een verandering die meer is dan een naamswisseling. Als Hollandse InDruk bieden we voortaan het beste van twee werelden: conventionele offsetdruk en geavanceerde digitale technieken. Door schaalgrootte zijn we in staat efficiencyvoordelen door te geven aan onze klanten. En door onze mentaliteit begrijpen we dat service het verschil maakt tussen de ene en de andere drukkerij. Dat is precies waar Hollandse InDruk voor staat: een modern grafisch bedrijf, klantgericht tot en met. Ondersteund door het summum aan technologische innovaties, gecreëerd door ervaren grafische professionals met hart en ziel voor het vak. Daarom gaan we die toekomst met vertrouwen tegemoet.
Vestiging Rotterdam: Bergambachtstraat 2, 3079 DA Rotterdam Telefoon: (010) 292 29 55 E-mail:
[email protected]
FULL COLOUR DRUKKEN
VOELBAAR PRINTEN
FSC KEURMERK
v o o r
o n d e r n e m e r s
i n
b e w e g i n g
MoveMens is een communicatieplatform voor netwerken, leveranciers en partners in de markt van ondernemers in beweging. De partners die dit platform mogelijk maken, presenteren zich gedurende dit jaar in dit magazine.
U treft hierna een selectie van profielen van de partners aan. Doorlezen kan op
Reeds 20 jaar topkwaliteit en service A-Merken onder een dak
Producten voor fysiotherapie, fitness en sport Tel: 030-6043552 Mail:
[email protected] Web:www.bodybow.nl
Intramed: Software voor nu én de toekomst Over Intramed Intramed levert uiterst overzichtelijke, efficiënte en betaalbare software voor de zorg. Software die inmiddels meer dan 17.500 professionele (para)medici ondersteunt in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Altijd up-to-date en met de zekerheid van alleen de allerbeste support door mensen die de pakketten door en door kennen. Door de ontwikkelingen in de (para)medische markt en het inspelen van Intramed op de behoeften daarvan, verschuift Intramed van administratief pakket naar één geïntegreerde oplossing voor administratie en beroepsinhoudelijke zaken.
‘Wie kiest voor Intramed, kiest voor betrouwbaarheid, stabiliteit en continuïteit’
Alleen software leveren, daar geloven we niet in. Daar is de zorgmarkt veel te grillig voor: Continu zijn er veranderingen in de organisatie en financiering van de zorg. Die veranderingen volgen we niet alleen op de voet, we zitten er ook met onze neus bovenop. Intramed werkt daarom intensief samen met alle relevante partijen in de zorg; uiteraard met onze klanten, maar ook met de diverse brancheorganisaties en zorgverzekeraars, de overheid en de onderzoekswereld.
Speerpunten Speerpunten van Intramed zijn: Gemak, efficiëntie, kwaliteit, optimale procesondersteuning en een hoog serviceniveau. Daarnaast is het gemakkelijk kunnen plannen, het delen of uitwisselen van (delen van) patiëntendossiers een veelgehoord pluspunt van onze software. Intramed werkt continu aan het verbeteren van het gebruiksgemak. Nieuwe technieken, nieuwe inzichten en vooral ervaringen van gebruikers vormen
Contact
daarbij de input.
Intramed BV Noordeinde 94
Flexibel te gebruiken
2741 GA Waddinxveen
U kunt in het gebruik van Intramed zelf uw keuzes maken; u bepaalt welke functies u nodig hebt of welke u overbodig vindt. U bepaalt wie toegang heeft tot welke informa-
T: 0182 – 621 107
tie. U kunt naar eigen inzicht de agenda, schermen, brieven, rapportages, exports etc.
F: 0182 – 621 199
ontwerpen en vormgeven. Of uw verslaglegging in het patiëntendossier vastleggen
E:
[email protected]
volgens de richtlijnen van de betreffende beroepsvereniging of in uw eigen verslag-
W: www.intramed.nl
leggingsrichtlijnen (protocollen). Kortom, Intramed levert een compleet geïntegreerd systeem voor uw gehele praktijkautomatisering dat naar uw eigen inzicht en behoefte flexibel in te richten is. Intramed biedt een toekomstbestendige oplossing, die ook al anticipeert op ontwikkelingen die nog niet geheel uitgekristalliseerd zijn. Fysiotherapie is een voorloper als het bijvoorbeeld gaat om het EPD, maar binnen afzienbare tijd zullen ook andere beroepsgroepen volgen. Met de keuze voor Intramed weet de organisatie en/of zorgverlener zeker dat zij voor een toekomst- en bedrijfszekere oplossing bij een servicegerichte partner heeft gekozen!
55
U kent Chemodol, de hypo-allergene afwasbare massageolie. Maar kent u ook Chemolan, de gel van Chemodis? Een ideale gel voor toepassing bij echo-, ultrageluiden elektrotherapie. Want de behandelkoppen en elektroden worden niet aangetast, de gel maakt geen vlekken, is reukloos en makkelijk afwasbaar.
Van Chemodol zult u niets horen. Bovendien heeft u voor een optimaal resultaat maar weinig nodig. Als u daar de voordelen van inziet en meer informatie wilt, neem dan contact op met uw leverancier. Of bel voor meer informatie: 0800-chemodis (0800-24 36 63 47). www.chemodis.nl
CHEMODIS
Dat ligt voor de hand
Chemodis B.V. Para-medische Farmacie Postbus 9160 NL-1800 GD Alkmaar Tel. +31 (0)72 - 520 50 83 Fax +31 (0)72 - 512 82 14
hollandse indruk: Offsetdruk en digitale druk onder één dak Bij Drukkerij Broekzitter en 3L Drukkerij houden we niet van uitgekauwde verhalen. We hándelen er liever naar. Daarom hebben we de krachten gebundeld. Met één naam, Hollandse indruk, in één pand, met één slagvaardige organisatie. Klaar om vanaf vandaag de bedrijfsvoering zó te stroomlijnen dat we aan elke eis kunnen voldoen.
Over hollandse indruk Waarom deze krachtenbundeling? De grafische sector heeft
‘Een bedrijf waar uw drukwerk in goede handen is’
de afgelopen jaren grote veranderingen doorgemaakt. En er zullen nog wel meer veranderingen komen. De toekomst is aan grafische dienstverleners die offsetdruk en digitale druk onder één dak kunnen aanbieden, die door schaalgrootte in staat zijn efficiencyvoordelen door te berekenen aan klanten en die begrijpen dat service wel eens het verschil kan maken tussen drukker A en drukker B. Dat is precies waar hollandse indruk voor staat: een modern grafisch bedrijf, klantgericht tot en met. Ondersteund door het summum aan technologische innovaties, gecreëerd door ervaren grafische professionals met hart en ziel voor het vak. Daarom gaan we die toekomst met vertrouwen tegemoet.
Producten en diensten hollandse indruk beschikt over een modern machinepark aan drukpersen, gebaseerd op het drukken via de ISO-norm. Naast het drukken beschikt het bedrijf over een eigen
Contact
grafische afdeling en een meer dan complete binderij. Van concept tot verzending: we
hollandse indruk
verzorgen het graag voor u.
Bergambachtstraat 2 3079 DA Rotterdam
hollandse indruk drukt huisstijlen, brochures, jaarverslagen, folders, boeken, kalenders, periodieken, displays, promotiekaarten in winkels en studiemateriaal. Ook voor
T: 010 29 229 55
uw gepersonaliseerde mailing bent u bij Hollandse indruk aan het juiste adres.
M:
[email protected] W: www.hollandseindruk.nl
57
Het Gezonde Net: Samenwerken maakt samen sterk! Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapiepraktijken die gezamenlijk inspelen op kansen in de markt. Bij het netwerk zijn zo’n 120 praktijken aangesloten waar totaal meer dan 1.000 fysiotherapeuten actief zijn. De praktijken leveren een perfecte kwaliteit als het gaat om de fysiotherapeutische dienstverlening (het 1e vak) en ook de bedrijfsmatige c.q. managementkant (2e vak) is prima geregeld.
Het Gezonde Net: een centrale organisatie De centrale organisatie staat als een spin in het netwerk. Zij regelt de inkoop van producten en diensten voor de praktijken en zorgt er desgewenst ook voor, dat alle medewerkers worden opgeleid om deze goed
‘Gezamenlijk ondernemen staat centraal’
te kunnen gebruiken. Het Gezonde Net werkt o.a. samen met Hogeschool Leiden, Monitored Rehab Systems, Zorgmail, Intramed, Qualizorg, Comvio, Pharmeon, Kiwa en Infomedics. De aangesloten praktijken zijn mede-eigenaar van de centrale organisatie door lid te zijn van de Coöperatie Het Gezonde Net. Het bestuur denkt mee in het te voeren beleid en is zelfs bepalend voor de afspraken die er met verzekeraars worden gemaakt. Gezamenlijk ondernemen staat hierbij centraal.
Producten & diensten Het netwerk heeft een eigen kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) op basis van de HKZ/ISO9001 normering. De praktijken worden begeleid in het implementeren, behou-
Contact
den en uitbouwen van dit KMS. Methodisch handelen, dossiervorming en doelmatig-
Het Gezonde Net
heid staat momenteel centraal bij de meeste zorgverzekeraars. Alle fysiotherapeuten
E:
[email protected]
worden hierin begeleid. Inmiddels hebben 65 praktijken in het netwerk de zogenaamde
W: www.HetGezondeNet.nl
HCA-audit met positief resultaat afgerond.
T. 070 415 13 13
Het Gezonde Net is partner van de grootste zorgverzekeraars. Op basis van de mogelijkheden van een zorgverzekeraar, heeft de centrale organisatie een Plus-, Intensief- of Platinacontract afgesloten of ervoor gezorgd dat de praktijk een dergelijk contract individueel heeft kunnen afsluiten.
59
Ondernemen in zorg Een netwerk voor én door ondernemende fysiotherapeuten Samen staat u sterker dan alleen. Daarom bundelen fysiotherapeuten hun krachten in Fysiz: een samenwerkingsverband van fysiotherapeuten. Voor wie? Alleen geschikt voor innovatieve en kwalitatief hoogwaardige praktijken, die willen samenwerken en behoefte hebben aan verdere professionalisering van hun praktijk. Geprikkeld? Kijk op www.fysiz.nl voor meer informatie.
www.fysiz.nl
Abakus: Functionaliteit Abakus steeds verder uitgebreid ‘Om als patiënt baat te hebben bij protocollaire geneeskunde kun je maar beter volgens het boekje ziek zijn.’ Deze stelling geeft een goed beeld van het gedachtegoed achter het in 2004 gestarte initiatief tot ontwikkeling van Abakus. De ontwikkeling werd destijds gestart door de Academie Gezondheidszorg Utrecht (AGU), een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht en Hogeschool Utrecht. Dit gebeurde mede omdat men vond dat in de in die tijd beschikbare EPD’s veel te veel de nadruk werd gelegd op protocollaire, en daarmee zeer uitgebreide verslaglegging.
‘effectieve en efficiënte verslaglegging’
Daarom werd besloten om bij de ontwikkeling van Abakus de nadruk te leggen op een eenvoudige, efficiënte en effectieve manier van verslaglegging, gecombineerd met een uitgebreide ondersteuning voor klinimetrie en het gebruik van outcome indicatoren. Vanaf 2007 is deze ontwikkeling ondergebracht in Abakus B.V. Medio 2011 is Abakus onderdeel geworden van de Winbase Groep B.V
Producten en diensten Eind 2007 is de eerste versie van Abakus op de markt gebracht en sindsdien heeft Abakus zich verder ontwikkeld op onder meer de volgende gebieden: • Uitbreiden van functionaliteit Abakus voor fysiotherapeuten; • Uitbreiden van functionaliteit Abakus voor andere specialisaties zoals oefentherapie, manuele therapie, kinderfysiotherapie, sportfysiotherapie, bekkenfysiotherapie; • Ontwikkelen anderstalige versies, te beginnen met een Duitstalige en een Engelstalige versie; • Samen met opleidingsinstituten studenten al in een vroeg stadium kennis laten maken met het gebruik van een EPD en het inpassen van klinimetrie in het dagelijks
Contact Abakus B.V. Zonneoordlaan 17 6718 TK Ede
handelen; • Ontwikkelen cursussen ter ondersteuning en bevordering van het klinisch redeneren in de dagelijkse praktijk Daarnaast neemt Abakus actief deel aan allerlei initiatieven zoals het programma
T: 0318 – 657825 E:
[email protected] W: www.abakus.nl
“de praktijk van de toekomst” (TNO) en het gelijknamige initiatief van de SOMT in Amersfoort. Door de recente fusie met de Winbase Groep B.V. wordt de bij Abakus en Winbase aanwezige kennis en ervaring gebundeld zodat de nieuwe combinatie de meer dan 8000 zorgverleners die van de producten van de Winbase Groep gebruik maken nog beter van dienst kan zijn. Abakus is gevestigd op Landgoed Groot Zonneoord te Ede. Voor deze locatie is mede gekozen omdat ook een aantal partners van Abakus B.V. hier gevestigd zijn. Ook het VitaValley netwerk, een netwerkorganisatie van zorgaanbieders, leveranciers en kennisinstituten waar Abakus deel van uit maakt is hier gevestigd.
61
Wij bieden: •
Een ruim aanbod van nascholingen op diverse gebieden (met de nadruk op ouderen en chronisch zieken)
•
Nascholingen op aanvraag en als incompany
•
Actuele lezingen en congressen op vakgebied
•
Geaccrediteerde masteropleiding Fysiotherapie/Oefentherapie bij mensen met chronische ziekten met de uitstroomvarianten: Hart-, long- en vaataandoeningen, Centraal neurologische aandoeningen, Reumatische- en orthopedische aandoeningen. En de door specialistenvereniging NVFG ofcieel erkende uitstroom Geriatrische aandoeningen
•
Aanschuifonderwijs bij masteropleiding (volgen van losse onderdelen)
NAOMT: Nederlandse Associatie van Orthopedische Manuele Therapie Orthopedisch manueel therapeuten vormen een kleine, zeer deskundig opgeleide, beroepsgroep binnen de Nederlandse Manuele Therapie. Bij de orthopedisch manueel therapeut kan men terecht voor de behandeling van veel verschillende klachten. Orthopedische manuele therapie is met name geschikt voor het behandelen van klachten die naast pijn, samen gaan met het slechter kunnen bewegen van een gewricht of gewrichten. Het effect van deze vorm van manuele therapie merkt men normaal gesproken direct; de houding en de functie van de gewrichten voelen duidelijk beter aan en het bewegen gaat stukken makkelijker.
‘Een kleine, zeer deskundig opgeleide, beroepsgroep’
De orthopedische manuele therapie maakt gebruik van een nauwkeurige diagnostiek ter inventarisatie van de paramedische condities van de cliënt en herkenning van de absolute- en relatieve contra-indicaties ten aanzien van de behandeling. Orthopedisch manueel therapeuten kunnen dysfuncties behandelen binnen het geheel van het arthrogene, myogene en neurogene mechanisme. Hierbij gaan zij uit van het zogenaamde ‘ketendenken’. De therapeut richt zich niet alleen op de extremiteiten of de wervelkolom, maar kijkt ook naar relatie tussen de diverse regio’s. De orthopedisch manueel therapeut kan weefsel-specifieke veranderingen diagnosticeren, hetgeen leidt tot een classificatie van de stoornis en de daaruit voortkomende beperkingen. De orthopedisch manueel therapeut (O.M.T.) beschikt over een scala aan behandelmethoden zoals: mobilisatie, manipulatie, stabilisatie, medische trainingstherapie, neuromodulatie technieken, houdingstherapie en voorlichting. Om recidief te voorkomen
Contact
stelt de orthopedisch manueel therapeut, tijdens en na de behandeling, veelal een
NAOMT
training voor die de belastbaarheid verbetert.
Postbus 1027 2280 CA Rijswijk
Over de NAOMT De Nederlandse Associatie Orthopedische Manuele Therapie (NAOMT) behartigt
E:
[email protected]
de beroeps- inhoudelijke belangen van de orthopedisch manueel therapeuten. De
W: www.naomt.nl
Associatie verplicht de orthopedisch manueel therapeuten hun vakkennis op peil te houden door middel van bij- en nascholing. De leden staan allen geregistreerd in het Centraal Kwaliteitsregister.
Producten en diensten Op de website www.naomt.nl vindt u volledige informatie over orthopedische manuele therapie. • Orthopedisch manueel therapeuten bij u in de buurt • Indicaties voor orthopedische manuele therapie • Informatie voor verwijzers • Publicaties • Studieboeken • Workshops, cursussen en symposia voor orthopedisch manueel therapeuten
63
Naast onze vertrouwde diensten en services voor ICT implementaties en -beheer biedt Comvio: Online diensten van Comvio: Met afstand de grootste! Met Server Based Computing wordt uw administratie beheerd vanaf een centrale server van Comvio. Uw administratie is zo veilig, goedkoop en vanaf verschillende locaties (praktijk, sublocaties en thuis) bereikbaar en beschikbaar. Deze dienst is verkrijgbaar vanaf € 20,50 ex BTW per maand.
De voordelen • • • • • • • • • •
Onafhankelijk Server Based Computing zonder kinderziekten Hosting van zowel uw beroeps applicatie als MS-Office of zelfs Open Office Uw gegevens staan in een centrale en veilige omgeving Updates, back-up, onderhoud en beheer doet Comvio voor u U bent niet gebonden aan een vaste werkplek Dure investeringen zijn verleden tijd Vakkundige, adequate en snelle support Aansluiting Vecozo en ZorgMail, Uzi register en Abacus Alle pakketten: Intramed, RAAM, Fysio Road Map, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Health software, Prosoftware en Het Gezonde Net
Dit betekent • • • • • •
Groot gemak Super veilig Communicatie met overige zorgverleners in 1e en 2e lijn Nooit meer verlies van data Tijd-en kosten besparend Dagelijks meer dan 3.000 tevreden gebruikers actief
Online demonstratie op aanvraag! Comvio b.v. | Postbus 150 | 6940 AB Didam Telefoon: 0316 29 42 42 | Fax: 0316 29 41 00 E-mail:
[email protected] | Web: www. Comvio.nl
Colofon 12e jaargang | editie 4 | 2011 MoveMens – Magazine voor ondernemers in beweging MoveMens is een toonaangevend magazine voor ondernemers in beweging. Ondernemers met als achtergrond een (para)medische beroep die zichzelf herkennen in de formule van het blad. Primair richt het blad zich niet op het ‘eerste’ vak van professional maar op het ‘ tweede’ vak, dat van ondernemer. Het platform richt zich op alle facetten van ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doel opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. Hoofdredactie/uitgever MoveMens Media BV | Postbus 1027 | 2280 CA Rijswijk T: 070 – 415 13 13 | E:
[email protected] | W: www.movemens.nl Eindredactie Martijn Plantinga Redactieadvies Dick Hartog, Janneke Hermans, Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem (
[email protected]) Aan dit nummer werkten verder mee: Ellen Kleverlaan, Sanne van der Poel, Annelies Roovers, Caroline Mangnus, Rob Oudkerk, Sanja Zuijderduijn, Janneke Hermans, Hans van den Tillaart en Ronnie Slijkhuis
MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING 12 e JAARGANG | EDITIE 4 | 2011
Fotografie Ivar Pel, Alice Kalis, René Koster, Robert ten Berge en Gaby Verheyen Mediamanagement Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem Sales en marketing Cees de Zoete (
[email protected])
“Ge zult niet schaden” Volgens Heleen Dupuis wordt er te veel behandeld
Gaming in de fysiotherapie Hulp of hype? - Fit Voor Werk, de multidisciplinaire aanpak voor werkzoekenden Werkzoekenden niet langer op de reservebank - Inspringen op een groeiende behoefte Nieuw Nationaal Trainingscentrum echografie (NT-e) in Amersfoort - ADHD bij volwassenen: een ondergeschoven kindje Impuls zet zich in voor doelgroep - Twee en een half jaar kwaliteitsmeting in de fysiotherapie Feiten en cijfers tot nu toe
Vormgeving Atalba (
[email protected]) DTP, lithografie, druk en verspreiding Hollandse Indruk (
[email protected])
Partners MoveMens wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de partners van MoveMens: Intramed , GymnaUniphy Nederland, Het Gezonde Net, NAOMT, Monitored Rehab Systems, De Gezonde Wereld, Pharmeon, Bodybow, Hogeschool Leiden, Qualizorg , Drukkerij Broekzitter, Comvio, Infomedics, Opleidingen 2000 en Fysiz. Adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de website www.movemens.nl. Het adreslabel met het oude en nieuwe adres kunt u ook sturen naar: Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk. Wijzigingen per telefoon zijn niet mogelijk. Verschijning, oplage en abonnement MoveMens verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van ca. 13.500 exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan (gezondheidszorg)ondernemers in beweging. Aanmelding om in het lezersbestand te worden opgenomen kan uitsluitend via de website www.movemens.nl. Geïnteresseerden niet behorend tot de doelgroep kunnen zich abonneren via de website www.movemens.nl. Een jaarabonnement kost € 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan uitsluitend per einde jaar. Copyright 2011 MoveMens Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever MoveMens Media B.V.
66
MoveMens MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging. Dit communicatieplatform bestaat naast het magazine uit een website, nieuwsbrief en seminars. MoveMens Website: De website is een platform waar ondernemers uit de branche zich verder kunnen laten informeren. Waar het magazine stopt gaat de website verder. Www.movemens.nl dient als naslagwerk voor de lezer. Hier vindt hij naast naslagwerk ook verdieping op de onderwerpen die worden aangekaart in het MoveMens Magazine. Ook zijn op de website relevante en ondersteunende onderzoeken te vinden, uitgebreide bronvermeldingen, relevante links en bijvoorbeeld de publicaties van geïnterviewden. MoveMens Nieuwsbrief: De MoveMens nieuwsbrief is een maandelijkse uitgave waarbij ondernemers uit de branche in beweging worden geïnformeerd over actuele zaken.
Meld u aan voor de nieuwsbrief via MoveMens Seminars: Movemens organiseert regelmatig interessante seminars. Schrijf u nu in voor de nieuwsbrief en u bent als eerst op de hoogte wanneer er weer een voor u interessant seminar georganiseerd wordt.
Social Media Volg MoveMens op www.twitter.com/movemens
...van een medische wereld naar...
GEZ kennism m. ONDERNEMENDE PSYCH en FYSIO. voor langd. rel. Eigen bedr. gn bezw. jst pré. Ik bied cont. mog. met gr. part. tevns onderst. bij ondernemen. Reactie: www. degezondewereld.nl
De Gezonde Wereld zoekt partners voor de uitvoering van de diensten van De Gezonde Zaak en De Gezonde Zorg.
P
R
A
K
T
I
J
K
B
E
R
I
C
H
T
Bedankt Intramed! “We hebben nooit geweten dat Intramed zo compleet is”. Vanaf het moment dat we met jullie praktijksoftware aan de slag gingen, loopt onze bedrijfsvoering op rolletjes. Plannen, registreren, declareren, behandeldossiers aanleggen en bijhouden gaan zo efficiënt dat we echt blij zijn dat we voor Intramed hebben gekozen. Trouwens, de medewerkers van de helpdesk zijn werkelijk fantastisch!
Via de website van Intramed hebben we gebruik kunnen maken van een gratis proefperiode van 3 maanden. Hierdoor zijn we aan de slag gegaan zonder kosten of verplichtingen. Al snel bleek dat dit pakket prima aansloot bij onze wensen en zijn we na 3 maanden overgegaan tot een contract.
De praktijk gaat er op vooruit
Intramed, complete praktijksoftware voor uw praktijk Intramed is de meest gebruikte praktijksoftware met digitaal patiëntendossier van waaruit u gemakkelijk kunt declareren. • Verslaglegging in het patiëntendossier volgens richtlijnen beroepsvereniging of uw eigen richtlijnen • Opslaan van gescande documenten in uw patiëntendossier (verwijzingen, röntgenfoto’s e.d.) • Beveiligd online declareren bij alle zorgverzekeraars (VeCoZo) • Mogelijkheid tot het maken van uitgebreide managementrapportages • Een Service Centrum waar u direct deskundig en vriendelijk geholpen wordt, ook ‘s avonds • Nu ook Online werken rechtstreeks Al meer dan 17.500 gebruikers via Intramed werken dagelijks met de Intramed software Op de website treft u tevens uitgebreide productinformatie voor uw praktijk:
Noordkade 94 2741 GA Waddinxveen T 0182 62 11 07 F 0182 62 11 99
[email protected]
www.intramed.nl
